Prepared by:

karen S. Nicdao
Baggao west District
Lesson Plans for Multigrade Classes
Grades 5 and 6
Learning Area: Araling Panlipunan Quarter: 1 Week: 3
Grade Grade 5 Grade 6
Pamantayang Ang mag-aaral ay naipamamalas ag mapanuring pagunawa at Ang mag-aaral ay naipamamalas ang mapanurig pagunawa at kaalaman sa ahag
Pangnilalaman kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa ng Pilipinas sa globalisasyon batay sa lokasyon nito sa mundo gamit ang mga
The learner pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahalagahan ang kasanayang pangheograiya at ang ambag ng malayang kaisipan sa pag-usbong ng
demonstrates konteksto ng lipunan/pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang nasyonalismong Pilipino
understanding of kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas

Pamantayan sa Ang mag-aaral ay naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong Ang mag-aaral ay naipamamalas ang pagpapahalaga sa kontribusyon ng
Pagganap kabihasnan ng mga sinaunang Pilipino gamit ang kaalaman sa Pilipinas sa isyung pandaigidig batay sa lokasyon nito sa mundo
The learner kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng
kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng
pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing
Pilipino

Mga Kasanayan sa  Naipaliliwanag ang katangian ng Pilipinas bilang bansang  Nasusuri ang mga ginawa ng mga makabayang Pilipino sa pagkamit ng
Pagkatuto archipelago kalayaan
 AP5PLP-Ic-3  Natatalakay ang kilusan para sa sekularisasyon ng mga parokya at ang Cavite
Mutiny (1872)
 Naipaliliwanag ang mga ambag ng Kilusang Propaganda sa pagukaw ng
damdaming makabayan ng mga Pilipino (hal. La Liga Filipina, Asociacion
Hispano Filipino)
 Natatalakay ang pagtatag at paglaganap ng Katipunan
 Nahihinuha ang implikasyon ng kawalan ng pagkakaisa at himagsikan/kilusan
at pagbubuo ng Pilipinas bilang isang bansa
 AP6PMK-Ic-5

Unang Araw
Layunin ng Aralin Naipaliliwanang ang katangian ng Pilipinas bilang bansang Nasusuri ang mga ginawa ng mga makabayang Pilipino sa pagkamit ng kalayaan
archipelogo
Natatalakay ang kilusan para sa sekularisasyon ng mga parokya at ang Cavite
Mutiny (1872)
Paksang Aralin Pilipinas bilang Bansang Archipelago Kilusang Propaganda, Katipunan at Himagsikan (1815-1901)

Kagamitang Mapa, larawan ng Pilipinas, clay dough, illustration board Laptop, Projector For Audio Visual Presentation
Panturo Activity sheet
Books (Araling Panlipunan)

Pamamaraan Grouping Structures (tick boxes):

Use these letter  Whole Class  Ability Groups

icons to show Describe the parts of the lesson (for example the introduction), where you  Friendship Groups
methodology and may address all grade levels as one group.  Other (specify)
assessment  Mixed Ability Groups  Combination of Structures
activities.  Grade Groups

DT Direct Teaching

GW Group Work
IL Independent Teaching, Learning and Assessment Activities

Learning
A Assessment

DT
Simulan ang aralin sa paghalaw sa balakid.
Ipasagot sa mga bata: Ihanay ang mga salita sa Hanay A sa tamang
kahulugan sa Hanay B.
Apendiks 1
Arkipelago - isang anyong lupa na binubuo ng malalaki at maliliit
na pulo, panay tubig ang nakapaligid sa isang pulo.
Pambansang Teritoryo – Tumutukoy sa nasasakupang kalupaan,
IL
Ipagawa sa mga bata:
Manaliksik sa library o mga libro ng Araling panlipunan sa paaralan tungkol sa
Isyu ng Sekularisasyon at sagutin ang mga sumusunod na tanong:
1. Ano ang ibig sabihin ng sekular?
Sekular – mga paring Pilipino na hindi kasapi sa anumang
kongregasyong panrelihiyon.
2. Ano ang dalawang grupo ng mga pari noong unang panahon?
- Paring sekular at paring regular
3. Ano ang tawag sa mga paring Pilipino?
katubigan at panghimpapawid na hangganan ng bansa - Paring Sekular
4. Ano ang tawag sa mga prayle o paring Espanyol
Pulo o isla – anyong lupa na napapalibutan ng katubigan - Paring Regular
5. Ano ang sekularisasyon?
Talakayin sa klase ang teksto tungkol sa bansang Pilipinas - isang - Sekularisasyon ay pagbibigay ng pagkakataon sa mga paring skular
kapuluan. na magkaroon ng sariling parokya.
Tignan sa Apendiks 2 6. Sino ang tatlong paring martir? Ano ang tawag sa kanila?
- Padre Jose Burgos
- Padre Mariano Gomez
- Padre Jacinto Zamora
- GomBurZa
7. Bakit sila pinadakip at binitay?
- Ang layunin ng pagdawit sa kanila ay upag takutin ang mga paring
Pilipino at huwag nang isulog ang isyu ng sekularisasyon. Idinaos
ang mabilis na paglilitis sa kanila at noong Pebrero 17, 1872,
isinagawa ang hatol na kamatayan sa kanila.
8. Ano ang pamagat ng libro ni Jose Rizal sa kanyang ikalawang nobela na
inialay sa tatlong pari?
- El Filibusterismo

Apendiks 5

GW
Pangkatin ang klase sa tatlo (3)
Bawat grupo ay mabibigyan ng clay dough at illustration board
Panuto: Gumawa ng kapuluan na anyong Pilipinas gamit ang clay
dough at idikit ito sa illustration board
Tignan ang Apendiks 3 ang rubrik sa pagbibigay ng puntos
DT
Talakayin sa buong klase ang kanilang mga kasagutan tungkol sa Isyu ng
sekularisasyon. Ipabasa ang teksto sa Apendiks 6
Ipanood sa mga bata ang video ng “Ang simula ng Kalayaan ng Pilipinas” at
“Tara na Biyahe tayo” Music Video

Talakayin sa klase sa pamamagitan ng pagpabuo ng ideya tungkol sa ugnayan ng

dalawang video clip.

IL/A GW
Sagutin ang mga sumusunod na tanong. Ilagay ang tamang sagot Hatiin sa dalawang grupo ang klase.
sa papel. Gamit ang Venn Diagram paghambingin ang dalawang video na napanood.

1. Lagyan ng tsek(/) and mga pulo sa larawan. Tignan sa Appendiks 7

2. Bakit tinawag na pulo ang isang lugar?

3. Bakit tinatawag na kapuluan ang Pilipinas?
4. Ano ang pagkakaiba ng pulo sa ibang lugar?
5. Ano-ano ang tatlong pinakamalaking pulo sa Pilipinas
Apendiks 4

A
Isulat sa patlang ang hinihingi ng bawat pahayag.
____________1. Ito ay pagbibigay ng pagkakataon sa mga paring sekular na
magkaroon ng sariling parokya.
- Sekularisasyon
____________2. Isa pang tawag sa mga paring Pilipino.
- Paring Sekular
____________3. Isa pang tawag sa mga prayle o paring Espanyol
- Paring Regular
____________4. Nagsulat ng libro na inialay sa tatlong paring martir.
- Dr. Jose rizal
____________5. Anong pamagat ng librong inialay sa tatlong paring martir.
- El Filibusterismo
____________6. Ano ang tawag sa tatlong paring martir?
- GomBurZa
____________7. Kelan binitay ang tatlong pari?
- Pebrero 17, 1872
____________8. Sino ang pinalitan ni Padre Jose Burgos para ipaglaban ang
kaanilang karapatan na pamunuan ang sariling parokya?
 - Padre Pedro Pelaez
____________9. Anong klaseng hatol ng kamatayan ang ibinigay sa tatlong pari
- Bitay
____________10. Sinong gobernador heneral ang nahirang at muling ipinagkait
ang lahat ng pribilehiyong ibinigaysa mga Pilipino.
- Rafael de Izquierdo

Tignan ang Apendiks 8

-

Mga Tala

Pagninilay

Ikalawang Araw
Layunin ng Aralin Naipaliliwanang ang katangian ng Pilipinas bilang bansang
archipelogo Natatalakay ang pagtatag at paglaganap ng Katipunan

Paksang Aralin Pilipinas bilang Bansang Archipelago

Kilusang Propaganda, Katipunan at Himagsikan (1815-1901)
Kagamitang Ilustration board, Marker, at Coloring materils. Graphic organizer, Activity sheets
Panturo Mapa ng Pilipinas
Pamamaraan Grouping Structures (tick boxes):

Use these letter  Whole Class  Ability Groups

icons to show Describe the parts of the lesson (for example the introduction), where you  Friendship Groups
methodology and may address all grade levels as one group.  Other (specify)
assessment  Mixed Ability Groups  Combination of Structures
activities.  Grade Groups

DT Direct Teaching

GW Group Work

Independent Teaching, Learning and Assessment Activities

Learning
Assessment
DT GW
Ipakita ang larawan ng Mapa ng Pilipinas Hatiin ang klase sa limang grupo.
Magbigay ng teksto tungkol sa aralin kung saan ibabase ng mga bata ang
kanilang sagot.
Panuto: Sagutin ang mga sumusunod na gawain, gamit ang organizer.
Pangkat 1 – Layunin ng Katipunan
Pangkat 2 – Mga Lider ng Kilusan
Pangkat 3 – Pamamaraan ng pakikipaglaban
Pangkat 4 – Mga Taong Sangkot
Pangkat 5 – Bunga ng Kilusan

Tignan ang Apendiks 11 para sa activity sheet.

Ano ang nakikita ninyo?
Anong tawag dito?
Anong bansa ang mapang ito?

Ipabasa sa mga bata ang teksto tungkol sa bansang Pilipinas

bilang isang arkipelago
Apendiks 2
GW DT
Hatiin sa tatlo ang klase. Ipabasa ang teksto tungkol sa Katipunan
Bigyan ang bawat grupo ng Ilustration board, Marker, at Coloring Tignan sa Apendiks 12
materils at mapa ng Pilipinas na kanilang iguguhit
Panuto: Iguhit ang tatlong malalaking pulo na bumubuo sa Talakayin at itanong ang mga sumusunod:
Pilipinas. 1. Sino ang utak ng himagsikan ng katipunan?
Pangkat1 – Luzon 2. Sino ang ama ng himagsikan ng katipunan?
Pangkat 2 – Visayas 3. Anong kilusang isinagawa sa mapayapang paraan?
Pangkat 3 – Mindanao 4. Ano ang kahulugan ng KKK?
Tignan ang Apendiks 9 Rubrik sa pagbibigay ng puntos 5. Ano ang dalawang pangkat ng katipunan sa Cavite?
 IL/A IL/A
Panuto: May mga salitang nabubuo mula sa letrang Isulat ang iyong sagot sa bawat bilang sa mga kaukulang kahon
nakakahon.Bilugan mo ang mga makabuluhang salita na angkop
sa ating aralin. Ito ay maaring pahalang o pahaba. Pagkatapos 1 KATIPUNAN
sagutin ang mga katanangun sa ibaba.
2 MAGDIWANG MAGDALO
P I L I P I N A S D S A Q F V D Katipunan ng
3 Kataastaasan Kagalang-galangan mga Anak ng
E E U Q Q W B N M L K J H G I F Baya
F D Z W V R P U L O W E R T S G Gregoria de Angelica
4 Josefa Rizal Marina Dizon
Jesus Lopez
R F O S C T Y U I O P S D F A V Andres Emilio Emilio Artemio Migue
5
Bonifacio Jacinto Aguinoldo Ricarte Malvar
G R N F X Y Z T E R I T O R Y O
F S K G Z G X C V B N M L K A B 1. Isang paraan o kilusang isinagawa sa mapayapang paraan.
2. Ang dalawang pangkat ng Katipunan sa Cavte
J B H B K A P U L U A N F H S N 3. Ang kahulugan ng KKK
4. Mga kilalang babaeng katipunero
K M I N D A N A O A S D F H J K 5. Ang mga lider at kilalang miyembro nga Katipunan

1. Anong bansa matatagpuan sa hilagang asia na binubuo ng Tignan sa Apendiks 13

mgamalilit at malalaking pulo o isla
2. Ano ang tawag sa tatlong malalaking pulo?
3. Ito ay maliit na lupa na napalilibutan ng tubig.
4. Tumutukoy sa nasasakupang kalupaan, katubigan at
panghimpapawid na hangganan ng bansa ang nakapaligid
sa isang pulo.

Tignan sa Apendiks 10
Mga Tala
Pagninilay
Ikatlong Araw
Layunin ng Aralin Naipaliliwanang ang katangian ng Pilipinas bilang bansang Naipaliliwanag ang ambag ng Kilusang Propaganda sa pagpukaw ng damdaming
 archipelogo makabayan ng mga Pilipino (hal. La Liga Filipina, Asociacion Hispano Filipino)

Nahihinuha ang implikasyon ng kawalan ng pagkakaisa sa himagsikan/kilusan at

pagbubuo ng Pilipinas bilang isang bansa
Paksang Aralin Pilipinas bilang Bansang Archipelago Kilusang Propaganda, Katipunan at Himagsikan (1815-1901)
Kagamitang Video clip, (https://youtu.be/YQfe718tF01) , cartolina, marker at
Panturo coloring material

Pamamaraan Grouping Structures (tick boxes):

Use these letter  Whole Class  Ability Groups

icons to show Describe the parts of the lesson (for example the introduction), where you  Friendship Groups
methodology and may address all grade levels as one group.  Other (specify)
assessment  Mixed Ability Groups  Combination of Structures
activities.  Grade Groups

DT Direct Teaching

GW Group Work
IL Independent Teaching, Learning and Assessment Activities

Learning
A Assessment

DT IL
Ipanood sa mga bata ang video tungkol sa Philippine Archipelago Magbigay ng teksto tungkol sa aralin kung saan ibabase ng mga bata ang
na ginawa ni Dan Vincent Bañadera Orgela kanilang sagot. Apendiks 16
(https://youtu.be/YQfe718tF01) Panuto: Punan ang mga talahanayan sa ibaba.
Itanong sa mga bata ang mga sumusunod na katanungan. Pangkat 1 – Layunin
1. Anong tawag sa bansang binubuo ng malalaki at maliliit Pangkat 2 – Mga Lider ng Kilusan
na pulo at napapalibutan ng katubigan? Pangkat 3 – Pamamaraan ng pakikipaglaban
2. Anong mga lugar ang nakita ninyo sa video? Pangkat 4 – Mga Taong Sangkot
3. Ilang pulo mayroon ang Pilipinas? Pangkat 5 – Bunga ng Kilusan
4. Ilang malalaking pulo nahahati ang bansang Pilipinas?
Ano ang tawag sa mga ito? Tignan ang Apendiks 17 para sa activity sheet.
Talakayin sa mga bata ang napanood na video.

GW DT
Pangkatin ang grupo sa tatlo. Ipabasa ang teksto tungkol sa Katipunan
Ipagawa ang mga sumusunod: Tignan sa Apendiks 16

Pangkat 1 – Gumawa ng isang islogan tungkol sa bansang
Pilipinas bilang isang arkipelago
Pangkat 2 – Gumawa ng isang poster tungkol sa bansang Pilipinas
bilang isang arkipelago
Talakayin at itanong ang mga sumusunod:
1. Ano ag layunin ng Kilusang Propaganda?
2. Ano ang kaibahan ng propaganda sa katipunan?
3. Ano ang itinatag ni Graciano Lopez Jaena? Ano ang layunin nito?

Pangkat 3 – Gumawa ng isang jingle tungkol sa bansang Pilipinas

bilang isang arkipelago

Para sa rubrik ng pagbibigay ng puntos tignan sa Apendik 14

IL/A IL/A
Isulat ang tamang sagot sa patlang. Piliin sa Hanay B ang tinutukoy sa Hanay A. Isulat ang titik ng sagot sa
1. Ang anyong lupa na napaliligiran ng tubig ay tinatawag na patlang
pulo o isla Tignan ito sa Apendiks 18
2. Ang Pilipinas ay isang kapuluan o arkipelago
3. Ang Pilipinas ay binubuo ng tatlong malalaking pulo A
___e___1. Saan ikinulong si Dr. Jose Rizal a. Propagandista
4. Ang Pilipinas ay binubuo ng 7107 maliliit na pulo.
Sagutin ang sumusunod na tanong.
__d____2. Siya ay isang parmasyutiko at b. Cortes
5. Bakit tinatawag na kapuluan ang Pilipinas? manunulat at tinawag na Taga-Ilog c. La Solidaridad
-Dahil binubuo ito ng malalaki at maliliit na pulo na __c____3. Layunin nitong tumulong nang d. Antonio Luna
napalilibutan ng katubigan. mapayapa upang makamtan ang pagbabago sa e. Fuerte de Santiago
6. Ano-ano ang mga pinakamalaking pulo sa ating bansa? pulitika at lipunan. (Fort Santiago)
____b__4. Batasang pambansa f. La Liga Filipina
Tignan sa Apendiks 15 ___a___5. Mga kabataang Pilipino na kabilang g. Asociacion
sa bagong sibol na mga intelektwal. Hispano-Filipina
___j___6. Mapayapang pakikipaglaban para sa h. Jose Rizal
 reporma at pagbabago ng sistema at pamamahal i. Mariano Ponce
ng mga Español j. Kilusang
___i___7. Isang doktor at mamahayag at Propaganda
tinawag na Tikbalang
___h___8. Isang doktor at may pen name na
laong Laan at Dimas-Alang
___g___9. Layunin nitong makipaglaban para sa
mga reporma sa Pilipinas
___f___10. Layunin nitong pagsama-sama ng
kapuluan, proteksyon para sa lahat at pag-aaral
at pagsasagawa ng mga reporma
Mga Tala
Pagninilay

REFERENCES

Grade V Grade VI
LRMDS Portal: Learning Guide in Sibika at Kultura Grade III Pulo Pinakabagong Edisyon ng Kalinangan 6 (Heograpiya, Kasaysayan at Sibika ni Carolina
P. Danao, et.al
Youtube.com: Philippine Archipelago by Dan Vincent Bañadera Orgela Alinsunod sa BEC 2006
https://youtu.be/YQfe718tF01
Heograpiya, Kasaysayan at Sibika 5 PAKIKIISA
by Carmen L. Labrague, et al.
Heograpiya, Kasaysayan at Sibika 5 PAKIKIISA
by Carmen L. Labrague, et al. Ang Lahing Pilipino, Dakila at Marangal 5 ni Lazelle Rose Pelingo , et al.
Youtube.com
Ang simula ng Kalayaan ng Pilipinas
“Tara na Biyahe tayo” Music Video

Pictures
 https://www.slideshare.net/mobile/jayrjlazo/kilusang-propaganda-44949651
 https://www.google.com.ph/search?
biw=360&bih=297&noj=1&tbm=isch&sa=1&ei=zo5XWKyzLYXuvATjyJ2wCe&
q=katipunan&oq=katipunan&gs_l=mobile-gws-
img.1.0.0i67k1j0l3j0i67k1.19865.23444.0.24586.26.12.1.1.1.0.488.2191.2-
1j3j2.6.0....0...1c1j4.64.mobile-gws-img..18.8.2377.3..35i39k1.JlTRHfAcCbs
 https://www.google.com.ph/search?
q=philippine+territory&prmd=inv&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKE
wiq2_aa4__QAhXlwl8KHRh3DqQQ_AUlBygB&biw=360&bih=559&dpr=2
ANG MGA
APENDIKS
Apendiks 1
Unang Araw, Ika-limang Baitang

Panuto: Ihanay ang mga salita sa Hanay A sa tamang kahulugan sa Hanay B.

A B

Tumutukoy sa nasasakupang
kalupaan, katubigan at
Arkipelago panghimpapawid na hangganan ng
bansa ang nakapaligid sa isang pulo.

anyong lupa na napapalibutan ng

Pambansang Teritoryo katubigan

isang anyong lupa na binubuo ng

malalaki at maliliit na pulo, panay
Pulo o isla tubig
ang nakapaligid sa isang pulo.

Apendiks 2
Unang Araw, Ika-limang Baitang

BANSANG PILIPINAS – ISANG ARKIPELAGO

 Ang Pilipinas ay matatagpuan sa pagitan ng 4°23` at 21°30` hilagang latitud at ng
116°E at 127°silangang meridyan / longhitud. Ito ay napapaligiran ng Bashi Channel sa
hilaga, Dagat ng Sulu atCelebes sa timog, Dagat Pasipiko sa silangan at Katimugang Dagat
ng Tsina sa kanluran.
Ang Pilipinas ay may sukat na 1,150 milya (1,850 km) pahaba at 680 milya (1,060
km) palapad. Ang isla ng Y’ami sa Batanes ang nasa dulong hilaga, samantalang Saluag,
Sibutu ang isla sa dulong Timog.
Ang mga bansang nakapaligid sa Pilipinas ay ang Taiwan, Tsina at Hapon
sa hilaga; Vietnam, Laos, Kambodya, Thailand at Malaysia sa kanluran; at Borneo
at Indonesya sa timog.

Ang ating bansa ay tinatawag na arkipelago. 7,109 ang mga pulong bumubuo sa
Pilipinas. 4,000 dito ay walapang pangalan. Ang Pilipinas ay may pangkalahatang sukat na
300,000 kilometro kwadrado. Ito ay higit na malaki kaysa Gran Britanya at Ireland, ngunit
higit na maliit kumpara sa Hapon at España. Ang mga pangunahing isla sa arkipelago ng
Pilipinas ay ang Luzon sa hilaga na may sukat na 141,395 kilometro kwadrado. Ang ilan sa
mas maliliit sa isla ay ang Samar, Negros, Palawan, Mindoro, Leyte, Cebu, Bohol at
Masbate.
And Maynila ay itinatag ni MiguelLopez de Legaspi bilang kabisera noong ika-24 ng
Hunyo, 1571. Ngunit noong ika-17 ng Hulyo, 1948 at sa bisa ng R.A 333, naging kabisera ng
Pilipinas ang siyudad ng Quezon. Muling naging kabisera ang Maynila noong ika-14 ng
Hunyo, taong 1976, sa bisa ng P.D 940.

Pambansang Teritoryo – Tumutukoy sa

nasasakupang kalupaan, katubigan at
panghimpapawid na hangganan ng bansa

Kapuluan ay isang pangkay ng mga isla o

pulo, ang kapuluan o arkipelago ay isang
anyong lupa na binubuo ng malalaki at
maliliit na pulo, panay tubig ang
nakapaligid sa isang pulo.
 Pulo o isla – anyong lupa na napapalibutan ng katubigan

Apendiks 3
Unang Araw, Ika-limang Baitang

Rubrik sa Paggawa ng Modelo ng Pilipinas

Pamantayan 5 Puntos 4 na Puntos 3 Puntos 2 Puntos 1 Puntos

Pakikilahok Lahat ng Isa o dalawang Tatlong Apat na Hindi nagpakita
kasapi ng kasapi ng kasapi ng kasapi ng ng presentasyon
pangkat ay pangkat ay pangkat ay pangkat ay
nakilahok sa hindi nakiisa hindi nakiisa hindi nakiisa
Gawain sa gawain sa gawain sa gawain
Kagalakang Lahat ng Isa o dalawang Tatlong Apat na Hindi
ipinamalas sa kasapi ng kasapi ng kasapi ng kasapi ng nagpamalas
gawain pangkat ay pangkat ay pangkat ay pangkat ay nang kagalakan
 nagpakita hindi hindi hindi sa manunuod
nang nagpakita nagpakita nagpakita
kasiyahan sa nang nang nang
pakikilahok kasiyahan sa kasiyahan sa kasiyahan sa
sa Gawain pakikilahok sa pakikilahok sa pakikilahok sa
gawain gawain gawain
Pagkamalikhain Lahat ng Isa o dalawang Tatlong Apat na Hindi nagpakita
sa gawain kasapi ng kasapi ng kasapi ng kasapi ng nang
pangkat ay pangkat ay pangkat ay pangkat ay malikhaing pag-
nagpakita hindi hindi hindi iisip at angkop
nang nagpakita nagpakita nagpakita na kahandaan sa
malikhaing nang nang nang paggawa
pag-iisip at malikhaing malikhaing malikhaing
angkop na pag-iisip at pag-iisip at pag-iisip at
kahandaan sa angkop na angkop na angkop na
paggawa kahandaan sa kahandaan sa kahandaan sa
paggawa paggawa paggawa
Marka

Apendiks 4
Unang Araw, Ika-limang Baitang

Sagutin ang mga sumusunod na tanong. Ilagay ang tamang sagot sa papel.

1. Lagyan ng tsek(/) and mga pulo sa larawan.

2. Bakit tinawag na pulo ang isang lugar?

 ____________________________________________________________________
3. Bakit tinatawag na kapuluan ang Pilipinas?
____________________________________________________________________
4. Ano ang pagkakaiba ng pulo sa ibang lugar?
____________________________________________________________________
5. Ano-ano ang tatlong pinakamalaking pulo sa Pilipinas
____________________________________________________________________

Apendiks 5
Unang Araw, Ika-anim na Baitang

Manaliksik sa library o mga libro ng Araling panlipunan sa paaralan tungkol sa Isyu ng

Sekularisasyon at sagutin ang mga sumusunod na tanong:

1. Ano ang ibig sabihin ng sekular?

_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
2. Ano ang dalawang grupo ng mga pari noong unang panahon?
_____________________________________________________________________
3. Ano ang tawag sa mga paring Pilipino?
_____________________________________________________________________
4. Ano ang tawag sa mga prayle o paring Espanyol
_____________________________________________________________________
5. Ano ang sekularisasyon?
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
6. Sino ang tatlong paring martir? Ano ang tawag sa kanila?
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
7. Bakit sila pinadakip at binitay?
 _____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
8. Ano ang pamagat ng libro ni Jose Rizal sa kanyang ikalawang nobela na inialay sa
tatlong pari?
___________________________________________________________________________

Apendiks 6
Unang Araw, Ika-anim na Baitang

Isyu ng Sekularisasyon

Sekular - mga paring Pilipino na hindi kasapi sa anumang

kongregasyong panrelihiyon.

Ang isyu ng sekularisasyon ay isang matinding

isyu sa kaparian noong ika – 18 na siglo. Ang
sekularisasyon ay pagbibigay ng pagkakataon sa mga
paring sekular na magkaroon ng sariling parokya.
Noong una, ang mga pari sa Pilipinas ay nahahati
sa dalawang grupo- ang mga paring sekular at ang mga
paring regular na pawang mga paring Espanyol. Dahil sa
pagganda ng buhay ng mga Pilipino, marami sa mga
magulang ang nagnais na ipasok sa mga seminaryo ang
kanilang mga anak upang maging pari. Gayunpaman,
mababa ang pagtingin ng mga paring Espanyol sa mga
paring Pilipino, kaya katulong lamang sila ng mga ito.
Dahil sa paglaki ng mga parokya at paglisan ng mga Heswita sa Pilipinas, nagkaroon
ng kakulangan sa mga pari. Itinadhana ng hari ang pagpapatupad ng dikri ng 1774 na
nagbigay sa mga Pilipinong pari ng sarili nilang parokya.
Nang magbalik ang mga Heswita sa Pilipinas, maraming Pilipinong Pari ang
natanggal ng mga parokya. Nagkaisa ang mga Pilipinong pari na ipaglaban ang kanilang
karapatan na pamunuan ang sariling parokyA.
Isa sa nangunang pari sa pagtatanggol sa mga paring sekular na Pilipino ay si padre
Pedro Pelaez. Kabilang siya sa grupo ng mga Espanyol na creoles o insulares. Tubo siyang
pagsanjan, Laguna. Kinilala siya bilang lider ng mga Pilipinong pari. Naging maikli ang
kanyang pakikipaglaban. Namatay siya noong 1863 sa loob ng gumuhong Katedral ng
Maynila dahil sa lindol.
Pinalitan siya ni Padre Jose Burgos na isa namang mestisong Pilipino. Tubo siyang
Vigan, Ilocos Sur at kinilala bilang isang matalino at mahusay na pari. Ipinagpatuloy niya ang
nasimulan ni Padre Pelaez.

Kamatayan ng GOMBURZA

Nang mahirang si rafael de Izquierdo bilang kapalit ni Carlos Maria de la Torre bilang
gobernador heneral, ipinagkait niyang muli ang lahat ng pribilehiyong ibinigay sa mga
Pilipino. Kabilang sa mga naapektuhan nito ay ang mga nagtratrabaho sa Fort Felipe sa
Cavite na isang arsenal ng armas. Pinagbayad silang muli ng buwis.

Noong Enero 20, 1872, pinamunuan ni Sarhento La Madrid ang pag-aalsa ng mga
Pilipino sa nasabing arsenal ng armas. Napatay nila ang maraming Espanyol sa loob ng
moog, ngunit nasupil dinsila agad. Apatnapu’t isa sa mga nag-aklas ang napatay, samantalang
ang iba ay nakulong. Pagkaraan ng ilang araw, ang labintatlo sa mga naikulong ay ipinapatay
rin.

Sa sumunod na araw, marami

ang hinuli at kinulong. Kasamang
idinawit sa nasabing pag-aalsa sina
Padre Mariano Gomes, Jose Burgos, at
Jacinto Zamora. Ang layuning ng
pagdawit sa kanila ay upang takutin ang
mga paring Pilipino at huwag nang
isulong ang isyu ng sekularisasyon.
Idinaos ang mabilis na paglilitis sa
kanila at noong Pebrero 17, 1872,
isinagawa ang hatol na kamatayan sa
kanila. Ang pagkamatay ng tatlong
paring martir ay nagpasidhi sa galit ng
mga Pilipino. Nag-udyok ito sa kanila na maglunsad ng malawakang paghihimagsik.
Nagising ang damdamin ng maraming Pilipino at nagsimula silang humingi ng pagbabago.

Inialay ni Jose Rizal ang kanyang ikalawang nobela na El Filibusterismo sa tatlong

pari.
Apendik 7
Unang araw, Ika-anim na baitang

Gamit ang Venn Diagram, Paghambingin ang video na napanood.

Ang simula ng Pagkakaiba

Kalayaan ng “Tara na Biyahe
Pilipinas” tayo”

Pagkakatula
Apendiks 8
Unang araw, Ika-anim na baitang

Isulat sa patlang ang hinihingi ng bawat pahayag.

____________1. Ito ay pagbibigay ng pagkakataon sa mga paring sekular na magkaroon ng

sariling parokya.

____________2. Isa pang tawag sa mga paring Pilipino.

____________3. Isa pang tawag sa mga prayle o paring Espanyol

____________4. Nagsulat ng libro na inialay sa tatlong paring martir.

____________5. Anong pamagat ng librong inialay sa tatlong paring martir?

____________6. Ano ang tawag sa tatlong paring martir?

____________7. Kelan binitay ang tatlong pari?

____________8. Sino ang pinalitan ni Padre Jose Burgos para ipaglaban ang kaanilang
karapatan na pamunuan ang sariling parokya?

____________9. Anong klaseng hatol ng kamatayan ang ibinigay sa tatlong pari?

____________10. Sinong gobernador heneral ang nahirang at muling ipinagkait ang lahat ng
pribilehiyong ibinigaysa mga Pilipino.
 Apendiks 9
Ikalawang araw, Ika-limang baitang

Rubrik sa Masining na Pagguhit.

8-10 5-7 3-4 1-2

Nilalaman Ang mensahe ay Di-gaanong Hindi malinaw Walang mensaheng
mabisang naipakita ang ang mensahe. naipakita
naipakita. mensahe.
Pagkamalikhain Napakaganda at Maganda at Maganda ngunit Di-maganda at
napakalinaw ng malinaw ang di-gaanong malabo ang
pagkakaguhit ng pagkakaguhit ng malinaw ang pagkakaguhit ng
mga larawan mga larawan pagkakaguhit ng mga larawan
mga larawan
Kaugnayan May malaking Di-gaanong may Kaunti lang ang Walang kaugnayan
kaugnayan sa kaugnayan sa kaugnayan sa sa paksa.
paksa. paksa. paksa.
Kalinisan Malinis na malinis Malinis ang Di-gaanong Marumi ang
ang pagkakabuo pagkakabuo. malinis ang pagkakabuo.
pagkakabuo
Marka

Apendiks 10
Ikalawang araw, Ika-limang baitang
Panuto: May mga salitang nabubuo mula sa letrang nakakahon.Bilugan mo ang mga
makabuluhang salita na angkop sa ating aralin. Ito ay maaring pahalang o pahaba. Pagkatapos
sagutin ang mga katanangun sa ibaba.

P I L I P I N A S D S A Q F V D
E E U Q Q W B N M L K J H G I F
F D Z W V R P U L O W E R T S G
R F O S C T Y U I O P S D F A V
G R N F X Y Z T E R I T O R Y O
F S K G Z G X C V B N M L K A B
J B H B K A P U L U A N F H S N
K M I N D A N A O A S D F H J K

1. Anong bansa matatagpuan sa hilagang asia na binubuo ng mgamalilit at malalaking

pulo o isla?
___________________________
2. Ano ang tawag sa tatlong malalaking pulo?
__________________________, _____________________, ___________________
3. Ito ay maliit na lupa na napalilibutan ng tubig.
_____________________
4. Tumutukoy sa nasasakupang kalupaan, katubigan at panghimpapawid na hangganan
ng bansa ang nakapaligid sa isang pulo.
________________________

Apendiks 11
Ikalawang araw, Ika-anim baitang

Pangkat 1
Panuto: Isulat ang tamang sagot sa kahon.
 .
Layunin ng Katipunan
.

Pangkat 2
Panuto: Isulat ang tamang sagot sa kahon.
 .
Mga Lider ng Kilusan
.

Pangkat 3
Panuto: Isulat ang tamang sagot sa kahon.
 .
pamamaraan ng
Pakikipaglaban
.

Pangkat 4
Panuto: Isulat ang tamang sagot sa kahon.
 Mga Taong Sangkot .

Pangkat 5
Panuto: Isulat ang tamang sagot sa kahon.
 .
Bunga ng Kilusan
.

Apendiks 12
Ikalawang araw, Ika-anim na baitang

ANG KATIPUNAN

Itinatag ni Andres Bonifacio and

Katipunan upang ihanda ang bansa para sa isang
armadong rebolusyon na layuning makamit ang
kalayaan ng bansa.
 Ang katipunan ay isang lihim na organisasyong reolusyonaryong nangangahulugang
Katastaasang Kagalang-galangan Katipunan ng mga Anak ng Bayan (KKK).
May tatlong pangunahing hangarin ang katipunan.

 Una ay ang pulitikal na hangarin maihiwalay ang Pilipinas mula Spain at

makapagtatag ng sariling pamahalaan.
 Ikalawa, ay ang moral na mithiing maturuan ang mga Pilipino ng kabutihang asal,
kalinisan sa katawan, tamang pagpapahalaga sa Diyos at kapwa.
 Ikatlo ang hangaring panlipunan na maturuan ang Pilipinong tulungan ang sarili o self
help at maprotektahan ang mahihirap at naaapi.

Tatlong Sangay ng Katipunan

 Ang kataas-taasang Sangunian na binubuo ng pangulo ng kilusan, piskal, kalihim,

ingat-yaman, at tagapagbuo ng proyekto
 Ang Sanggniang Bayan na binubuo ng mga kasapi ng kilusan sa bawat lalawigan, at
 Ang Sangguniang Balangay na binubuo ng mga kasapi mulsa sa mga bayan o
munisipalidad.
- Bukod sa mga ito, mayroon ding Sangguniang hukuman na siyang dumidinig sa
mga kaso ng mga kasaping lumalabag sa batas ng Katipunan.

Klasipikasyon ng Pagiging Kasapi ng Katipunan

 Una ang Katipon

 Ikalawa and Kawal
 Ikatlo ang Bayani
- Maaring maging kawal ang isang katipon kung marami siyang nahikayat na
sumapi sa Katipunan. Gayon din ang kawal na nais mapabilang sa bayani.

Hindi matatawaran ang kontribusyon ng kababaihan sa

Katipunan. Ilan sa mga kilalang babaeng Katipunero ay sina Josefa
Rizal, Gregoria de Jesus, Marina Dizon, at Angelica Lopez.
Si Emilio Jacinto ang itinuturing na Utak ng Katipunan dahil
sa kanyang katalinuhan. Sinulat niya ang mga aral ng Katipunan at
tinawag itong Kartilya
Habang puspusang naghahanda ang Katipunan para sa isang
rebolusyon, natuklsan ito ng mga Español noong Agosto 19, 1896
dahils sa pagsusumbong ni Honorio Patiño, kapatid ni Teodoro
Patiño, kay Padre Mariano Gil sa simbahan.

Ang Himagsikan ng 1896

Ang pagkatuklas na ito ang

nagpadali sa pagsiklab ng
rebolusyon sa Pilipinas. Noong
Agosto 23, 1896, sa pangunguna ni
Andres Bonifacio, ang
makasaysayang Unang Sigaw sa
Pugadlawin ang nagpasimula ng
rebolusyon sa Pilipinas. Para masugpo ang rebolusyon, gumawa ang mga Español ng
mararahas na paraan. Maraming Pilipino, kasapi man sa Katipunan o hindi, ang hinuli sa
Maynila at mga lalawigan.
Hindi nagtagumpay ang patakarang terorismo ng mga Español sa Pilipinas. Patuloy
parin ang lagablab ng himagsikan. Sunod-sunod ang panalo ng mga rebelde. Tumaas ang
moral ng mga Katipunero ng Cavite nang salakayin nila at makuha ang tribunal o munisipiyo
ng San Francisco de Malabon. Natalo ng Magdiwang (Isang pangkat ng mga Katipunero)
ang mga Español sa Noveleta. Naitaboy nina Aguinaldo ng pangkat Magdalo si heneral
Ernesto Aguirre sa Imus. Natuwa ang mga tao. Halos lahat ng kalalakihan maging bata o
matanda, ay humawak ng sandata, handang lumaban sa sinumang Español na haharang sa
kanilang daraanan.
Gumawa ng marahas na paraan ang mga Español upang labanan ang mga rebelde.
Pinahirapan nila nang labis ang sinumang mapaghinalaang kasapi ng katipunan. Ipinabaril
nila ang 13 pinaghihinalaang Katipunero ng Cavite noong Setyembre 12, 1896. Kasunod ang
pagpatay na ito na ngayo’y kilalang Trece martires ang pagbitay sa di mabilang na Pilipino
sa Mindanao. Noong Enero 4, 1897, 12 rebelde ng Bicol ang ipinabaril. Sinundan ito ng 19
na makabayan mula Kalibo. Lahat ng ito’y nagpasiklab sa galit ng mga Pilipino.
Ipinagpatuloy ni heneral Emilio Aguinaldo at ng iba pang Heneral ng hukbong Pilipino ang
Himagsikan
Nagpetisyon ang mga prayle lagan kay Gobernador-Heneral Ramon Blanco dahil sa
sunud-sunod nilang pagkatalo. Pinalitan si Blanco ni heneral Camilo de Polavieja noong
Disyembre 3, 1896. Lalong malupit si Polavieja. Iniutos niya ang maramihang pagpatay ng
mga sibilyan. Iniutos din niyang litisin si Rizal kaugnay ng Himagsikan.
Apendiks 13
Ikalawang araw, Ika-anim na baitang

Isulat ang iyong sagot sa bawat bilang sa mga kaukulang kahon

1
2
3
4
5

1. Isang paraan o kilusang isinagawa sa mapayapang paraan.

2. Ang dalawang pangkat ng Katipunan sa Cavte
3. Ang kahulugan ng KKK
4. Mga kilalang babaeng katipunero
5. Ang mga lider at kilalang miyembro nga Katipunan
 Apendiks 14
Ikatlong araw, Ika-limang baitang

Rubriks pasa sa Islogan

8-10 5-7 3-4 1-2

Nilalaman Ang mensahe ay Di-gaanong Hindi malinaw ang Walang mensaheng
mabisang naipakita ang mensahe. naipakita
naipakita. mensahe.
Pagkamalikhain Napakaganda at Maganda at Maganda ngunit di- Di-maganda at
napakalinaw ng malinaw ang gaanong malinaw malabo ang
pagkakasulat ng pagkakasulat ng ang pagkakasulat ng pagkakasulat ng mga
mga titik. mga titik. mga titik . titik.
Kaugnayan May malaking Di-gaanong may Kaunti lang ang Walang kaugnayan
kaugnayan ang kaugnayan sa paksa kaugnayan ng sa paksa ang islogan.
paksa ng islogan. ang islogan. islogan sa paksa.
Kalinisan Malinis na malinis Malinis ang Di-gaanong malinis Marumi ang
ang pagkakabuo pagkakabuo. ang pagkakabuo pagkakabuo.
Marka

Rubrik sa Masining na Pagguhit.

8-10 5-7 3-4 1-2

Nilalaman Ang mensahe ay Di-gaanong Hindi malinaw ang Walang mensaheng
mabisang naipakita ang mensahe. naipakita
naipakita. mensahe.
Pagkamalikhain Napakaganda at Maganda at Maganda ngunit di- Di-maganda at
napakalinaw ng malinaw ang gaanong malinaw malabo ang
pagkakaguhit ng pagkakaguhit ng ang pagkakaguhit ng pagkakaguhit ng
mga larawan mga larawan mga larawan mga larawan
Kaugnayan May malaking Di-gaanong may Kaunti lang ang Walang kaugnayan
kaugnayan sa kaugnayan sa kaugnayan sa paksa. sa paksa.
paksa. paksa.
Kalinisan Malinis na malinis Malinis ang Di-gaanong malinis Marumi ang
ang pagkakabuo pagkakabuo. ang pagkakabuo pagkakabuo.
Marka

Rubrics ng Pagawit
 8-10 5-7 3-4 1-2
Nilalaman Ang mensahe ay Di-gaanong Hindi malinaw Walang
mabisang naipakita. naipakita ang ang mensahe. mensaheng
mensahe. naipakita
Pagkamalikhain Napakaganda at Maganda at Maganda ngunit Di-maganda at
napakalinaw ng malinaw ang di-gaanong malabo ang
pagkakakanta pagkakakanta malinaw ang pagkakakanta
pagkakakanta.
Kaugnayan May malaking Di-gaanong may Kaunti lang ang Walang
kaugnayan ang paksa kaugnayan sa kaugnayan ng kaugnayan sa
sa mensahe ng awit. paksa sa mensahe paksa sa mensahe paksa sa mensahe
ng awit. ng awit. ng awit.
Kalinisan Malinis na malinis Malinis ang Di-gaanong Marumi ang
ang pagkakabuo pagkakabuo. malinis ang pagkakabuo.
pagkakabuo
Marka

Apendiks 15
Ikatlong araw, Ika-limang baitang

Isulat ang tamang sagot sa patlang.

1. Ang anyong lupa na napaliligiran ng tubig ay tinatawag na _____________

2. Ang Pilipinas ay isang __________________________
3. Ang Pilipinas ay binubuo ng _____________ malalaking pulo

4. Ang Pilipinas ay binubuo ng _____________maliliit na pulo.

Sagutin ang sumusunod na tanong.

5. Bakit tinatawag na kapuluan ang Pilipinas?

________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________

6. Ano-ano ang mga pinakamalaking pulo sa ating bansa?

_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

Apendiks 16
Ikatlong araw, Ika-anim na baitang

ANG KILUSANG PROPAGANDA

Pagkatapos ng pagtibay kina padre Gomez,

Padre Burgos at Padre Zamora noon 1872, lalong
lumubha ang kalagayan ng mga Pilipino. Nagpatuloy
ang pang-aabuso ng mga Español. Pinarusahan nila ang
mga makabayang nagtataguyod sa mga karapatan ng
mga Pilipino. Ipinagkait ng mga Español ang mga
karapatan ng mga mamamayan, kabilang ang pagtanggi
ng representasyon ng mga ito sa Cortes (batasang
pambansa) ng Spain. Jose Rizal,
Marcelo H. Del Pilar at
Mariano Ponce
 Bumuo ng kilusan ang mga makabayang estudyante at propesyonal sa Pilipinas sa
Barcelona, Madrid, Paris at London. Sapagkat iisa lamang ang kanilang smulain,
nagbukludd-buklod sila at nagkaisa upang makamit ang kaligayahan at kabutihan sa sariling
bansa. Mapayapa ngunit buong giting silang nakipaglaban para sa mga reporma at pagbabago
ng sistema at pamamahala ng mga Español sa pmamagitan ng panulat.
Tinuligsa din nila ang mga kabulukan o katiwalian ng mga prayle at ng mga opisyal
ng pamahalaan. Ang mapayapang kampanyang ito para sa mga reporma ay kilala sa
kasaysayan bilang Kilusang Propaganda. Nagsimula ito noong 1872 pagkaraan g pagtibay sa
nasabing tatlong paro at tumagal hanggang sa pagsiklab ng rebolusyon noong 1896.

Ang Layunin ng Kilusan.

1. Pagkapantay-pantay ng mga Pilipino at Español sa harap ng batas.

2. Gawing bahagi o lalawigan ng Spain ang Pilipinas
3. Pagkakaroon ng representasyon ng Pilipinas sa Cortes ng Spain.
4. Sekularisasyon ng mga parokya sa Pilipinas
5. Pagkakaloob sa mga Pilipio ng mga kalayaan sa agsasalita, pamamahayag,
pagpupulong, paghaharap ng mga karapatan sa mga pang-aabuso.

Ang mga Propagandista

Ang mga Propagandista ay mga kabataang Pilipino na kabilang sa bagong sibol na mga
intelektwal. Halos lahat sila ay nagsipag-aral at ngasipagtapos sa kolehiyo. Mula sila sa
matatalino at matatapang na pamilya. Ang kanilang mga pangalan at mga propesyon ay:
a. Jose Rizal – isang doktor
b. Graciano Lopez Jaena – orador at manunulat
c. Mariano Ponce – doktor at mamamahayag
d. Antonio Luna – parmasyutiko at manunulat
e. Juan Luna – pintor
f. Felix Hidalgo – pintor
g. Pedro Paterno – isang abugado, makata at mananalaysay
h. Fernando Canon – inhenyero at mahilig sa musika
i. Pedro laktaw – guro at lexicographer
j. Isabelo delos Reyes – folkorist, mananalaysay, mamamahayag, at
k. Dominador Gomez – doktor at orador

Mga Hakbang na Isinagawa ng ga Propagandista

1. Itinatag ni Graciano Lopez Jaena ang isang pahayagan ng Kilusang Propaganda, ang
La Solidaridad. Layunin nito ang mga sumusunod:
a. Tumutulong nang mapayapa upang makamtan ang pagbabago sa pulitika at
lipunan
b. Ilarawan ang nakakalungkot na mga kondisyon sa Piilipinas upang
mabigyang-lunas ng Spain
c. Hadlangan ang masasamang impluwensiya ng nepotismo at konserbatismo
d. Itaguyod ang mga kaisipang liberal at pangkaunlaran
e. Ipaglaban ang mga makatwirang mithiing Pilipino sa buhay demokrasya at
kaligayahan.
Sa kasamaang palad, napilitang magsara ang pahayagan dahil sa kakulangan ng
pondo.
 2. Itinatag din ng mga propagandistang Pilipino at mga kaibigan nilang Español ang
Asociacion Hispano-Filipina sa Madrid. Layunin nitong
Layunin ng Asociacion Hispano-Filipina
a. makipaglaban para sa mga reporma sa Pilipinas

3. Si Jose Rizal ay nagtatag ng La Liga Filipina sa Pilipinas

Layunin ng La Liga Filipina
a. Pagsasama-sama ng kapuluan
b. Proteksiyon para sa lahat
c. Pagtatanggol laban sa kaguluhan at
kawalan ng katarungan
d. Pagpapaunlad ng edukasyon, agrikultra
at pangangalakal
e. Pag-aaral at pagsasagawa ng mga
reporma

Ang Sinumang Pilipino na may malasakit sa kinabukasan ng bansa ay maaring

sumapi sa Liga. Sa kasamaang palad, pinaghinalaan ang mga Español na itoy isang kilusang
pangrebolusyon kaya dinakip si Rizal at ikinulong sa Fuerte de Santiago (Fort Santiago).
Noong ika-15 ng Hulyo, 1892, ipinatapon siya sa Dapitan, Mindanao.

Ang mga pagmamalasakit at katapangan nina Rizal, Lopez Jaena, At iba pang
Pilipinong makabayan ay hindi nagtagumpay. Naghirap, nagutom , at nagkasakit sila. Ngunit
nagbunga ng mabuti ang kilusang propaganda dahil naipakita nito ang kasamaan ng
pamahalaang Español sa Pilipinas at naging daan ito ng pagaalab ng damdamin ng mga
Pilipino para sa bayan hanggang sa humantong sa pagkakaroon ng rebolusyonaryong
Pilipino.
Gumamit ang mga propagandista ng ibang pangalan sa panulat o pen name upang
ilihim ang tunay nilang katauhan. Ang ginamit na mga pen name ay:
Plaridel – Marcelo H. Del Pilar
Laong Laan at Dimas-Alang – Jose Rizal
Tikbalang – Mariano Ponse
Taga-Ilog – Antonio Luna
El Vibora – Artemio Ricarte

Hindi nagtagumpay ang kilusang propaganda sa layuning makakuha ng reporma sa

pamamagitan sa mapayapang pamamaraan.
Apendiks 17
Ikatlong araw, Ika-anim na baitang

Pangkat 1
Panuto: Punan ang mga talahanayan sa ibaba.
 Layunin

Propaganda Katipunan

. .

Pangkat 2
Panuto: Punan ang mga talahanayan sa ibaba.
 Lider ng
Kilusan

Propaganda Katipunan

. .

Pangkat 3
Panuto: Punan ang mga talahanayan sa ibaba.
 pamamaraan ng
Pakikipaglaban

Propaganda Katipunan

. .

Pangkat 4
Panuto: Punan ang mga talahanayan sa ibaba.
 Mga taong
Sangkot

Propaganda Katipunan

. .

Pangkat 1
Panuto: Punan ang mga talahanayan sa ibaba.
 Bunga ng Kilusan

Propaganda Katipunan

. .

Apendiks 18
Ikatlong araw, Ika-anim na baitang

Piliin sa Hanay B ang tinutukoy sa Hanay A. Isulat ang titik ng sagot sa patlang
 A B
______1. Saan ikinulong si Dr. Jose Rizal a. Propagandista
______2. Siya ay isang parmasyutiko at manunulat
at tinawag na Taga-Ilog b. Cortes
______3. Layunin nitong tumulong nang mapayapa
c. La Solidaridad
upang makamtan ang pagbabago sa pulitika
at lipunan. d. Antonio Luna
______4. Batasang pambansa
______5. Mga kabataang Pilipino na kabilang sa e. Fuerte de Santiago (Fort Santiago)
bagong sibol na mga intelektwal.
______6. Mapayapang pakikipaglaban para sa f. La Liga Filipina
reporma at pagbabago ng sistema at
g. Asociacion Hispano-Filipina
pamamahal ng mga Español
______7. Isang doktor at mamahayag at tinawag na h. Jose Rizal
Tikbalang
______8. Isang doktor at may pen name na laong i. Mariano Ponce
Laan at Dimas-Alang
______9. Layunin nitong makipaglaban para sa mga j. Kilusang Propaganda
reporma sa Pilipinas
______10. Layunin nitong pagsama-sama ng
kapuluan, proteksyon para sa lahat at pag-
aaral at pagsasagawa ng mga reporma