მეანობა-გინეკოლოგია

მეანობა-გინეკოლოგია წარმოადგენს კლინიკური მედიცინის დარგს,

რომელიც მოიცავს მეთვალყურეობას და სათანადო ჩარევებს
ნორმალური და პათოლოგიური ორსულობის და მშობიარობის დროს,
აგრეთვე ქალის სასქესო ორგანოების, ქვედა საშარდე გზების, მენჯის
ფსკერისა და მკერდის დაავადებების პრევენციას, დიაგნოსტიკას და
მკურნალობას .

მეან-გინეკოლოგი არის ექიმი სპეციალისტი, რომელიც სწავლობს

ქალის ორგანიზმშიმიმდინარე ფიზიოლოგიურ და პათოლოგიურ
პროცესებს დაბადებიდან სიკვდილამდე დასრულყოფილად ფლობს
პათოლოგიურ პროცესთა პროფილაქტიკის, დიაგნოსტიკის,პრევენციის
და მკურნალობის მეთოდებს.
 კონსულტაცია
მისალმება, გაცნობა

ანამნეზის შეკრება და სამედიცინო ისტორიის შევსება (ღია და

დახურული კითხვები: ჩივილები, დაწყება, ხასიათი, ოჯახური
ისტორია, ქრონიკული დაავადებები, ქირურყგიული ცარევები,
მედიკამენტების მირების ისტორია, ალერგიული ანამნეზი, სამეანო-
გინეკოლოგიური ანამნეზი).

გინეკოლოგიური ან სამეანო გასინჯვა-სარძევე ჯირკვლის გასინჯვა,

სარკეებბში გასინჯვა, ბიმანულაური გასინჯვა, ორსულის გარეგანი
გასინჯვა
 ანატომია

შინაგანი სასქესო ორგანოები: საშო,

საშვილოსნოს ყელი, საშვილოსნო,
ფალოპის მილები, საკვერცხეები.

გარეგანი სასქესო ორგანოები: ბოქვენის

მაღლობი, დიდი და მცირე სასირცხო
ბაგეები, სავნებო,
სასირცხო დიდი ბაგე კანის ნაოჭია, ცხიმით მიდდარი, ქმნიან წინა
დიდ შესართავს და უკანა მცირე შესართავს. მათ შიგბიკ მცირე
ბაგეები, რომელიც ლორწოვანია, თმის ფოლიკულების გარეშე.
მცირე ბაგეებს შორის ნაპრალი არის საშოს კარიბჭე, და გარს აკრავს
საქალწულე აპკს
 ტიპები
მთლიანი

ბეჭდისებრი

ორფანჯრიანი

დაცხრილული
 ბართოლინის ჯირკვალი-
კარიბჭის დიდი ჯირკვლები

ზომა 0.5-1 სმ. აგზენბის დროს

გამოიყოფა სელრეტი, რაც
ასველებს ვულვას. მდებარეობს
მცირე ბაგეების მედიალურ
ზედპაირზე. აქვს სადინრები,
რომელთა დახშობის შემთხვცევაში
ვიტარდება ბართოლინიტი,
ბართოლინის ჯირკვლის კისტა.
საშო-ვაგინა
 საშვილოსნო
საშვილოსნოს ზედა სეგმენტი

საშვილოსნოს ფუძე და ტანი

ფუნქცია:ნაყოფისსაცავი, გამომძევებელი

უპირატესად სიგრძივი გლუვიკუნთები

საშვილოსნოს ქვედა სეგმენტი

ზეყელი და საშვილოსნოს ყელი

ფუნქცია: ჩამკეტი, გამტარი

უპირატესად ცირკულარული კუნთები

საშვილოსნოს იოგოვანი
აპარარტი
მრგვალი იოგი, გავა
საშვილოსნოს იოგი
საშვილოსნოს ზედა
კუთხიდან,
ლატერალურად
ზევით და წინ, 3-5 სმ.
უკანა კედლიდან
სწორი ნაწლავის
ორივე მხრის გავლით
გავის ძვცლისკენ
 განიერი იოგი
პერიმეტრიუმი, საშვილოსნოს ლატერალურ ორივე მხარეს, მასში
მოთავსებულია საკვერცხე და ფალოპის მილი და მრგვალი იოგი
Infundibulum ligament
 კარდინალური იოგი

საშვილოსნოს ქვედა
Blood supply
Limp nodes
Uterine blood supply
გამოდიან ორივე მხარეს საშვილოსნოს ზედა ფალოპის
მილები
კუთხეებიდან, სიგრძით დაახლოებით 8-14 სმ, სიგანე 0.5-1
სმ, ამოფენილოია მოციმციპე ეპითელიუმით.

გარს აკრავს საკვერცხეს და მისი ფმბრუალური

ნაწილით იტაცებს კვერცხურედს ოვულაციის შემდეგ

შედგება 4 ნაწილისგან:

ინტერსტიციალური

ისთმური ამპულური

ამპულარული

ძაბრისებული, ფიმბრიალური
Parts
 Parts საკვერცხე
წყვილი ორგანო, ზომებით:
4/2/1 სმ, წონა 5-8 გრ
ზომა იკლებს მენოიპაუზაში,
როდესაც ფოლიკულების
რაოდენობა მცირდება
შედგება გარეთა
ქერქოვანი(ფოლიკულები)
და შიდა-ტვინოვანი
შრეებისგან(სისხლძარღვებ
ი).
საშვილოსნოსთან კავშირი-
საკუთარი იოგით, საკიდი
იოგით მენჯის ზედაპირს
 ძვლოვანი მენჯი
მენჯი – pelvis, შედგება მენჯის ორი ძვლისაგან, გავისა და კუდუსუნისაგან ასევე ბოქვენის ძვალთაშუა ხრტილისაგან ,
რომლებიც უკავშირდებიან რა ერთმანეთს სახსრებით, იოგებითა და ორი დამხურავი აპკით – Membrana obturatoria, ქმნიან ერთ
მთლიან ძვლოვან რგოლს. მენჯს ყოფენ ორ ნაწილად: ზედა, შედარებით ფართო ნაწილად – დიდ მენჯად – pelvis major, და
ქვედა, შედარებით ვიწრო – მცირე მენჯად – pelvis minor

ვდიდი მენჯი გვერდებიდან მოსაზღვრულია თეძოს ძვლის ფრთებით, უკანა მხრიდან – წელის ქვედა მალებით და გავის
ფუძით. დიდი მენჯის ქვედა საზღვარს წარმოადგენს სასაზღვრო ხაზი – linea terminalis, რომელიც გაივლის ბოქვენის ძვლის
ქედზე, შემდეგ თეძოს ძვლის რკალოვანი ხაზით გადადის გავის ძვლის კონცხზე და გრძელდება იმავე გზით მოპირდაპირე
მხარეზე.  მცირე მენჯი მდებარეობს სასაზღვრო ხაზის ქვევით. მისი გვერდით კედლებს ქმნიან თეძოს ძვლის სხეულის ქვედა
ნაწილი და საჯდომი ძვლები, უკანა კედელს – გავის ძვალი და კუდუსუნი, წინას – ბოქვენის ძვლები. ბოქვენის ძვლების ქვედა
ტოტები ერთმანეთს უერთდებიან ისე, რომ მამაკაცებში იქმნება  ბოქვენქვედა კუთხე – angulus subpubicus, ქალებთან კი
– ბოქვენის რკალი – arcus pubis. დიდი მენჯის მცირე მენჯში გადასვლის ადგილი, მოსაზღვრული linea terminalis,
წარმოადგენს მენჯის ზემო შესავალს – apertura pelvis superior. მენჯის ქვედა შესავალი – apertura pelvis inferior, გვერდებიდან
შემოსაზღვრულია საჯდომი ბორცვებით (კუკუხოებით), უკანა მხრიდან – კუდუსუნით, წინიდან ბოქვენის შეერთებით და
ბოქვენის ძვლის ქვედა ტოტებით.

ვადამიანის მენჯში საკმაოდ კარგად შეიმჩნევა სქესობრივი განმასხვავებელი ნიშნები . მამაკაცის მენჯი მაღალი და
ვიწროა,მცირე მენჯს ძაბრისებრი ფორმა აქვს.ქალის მენჯი უფრო დაბალი და განიერია. ქალის თეძოს ძვლის ფრთები უფრო
გადაშლილია,ხოლო მამაკაცისას თითქმის ვერტიკალური მდგომარეობა უჭირავს .მამაკაცის მცირე მენჯის შესავალი
ოვალურია, ხოლო ქალის–მრგვალი,ქალის მენჯის გასავალი თითქმის იგივე ზომისაა,როგორც მცირე მენჯის შესავალი ,ე .ი .
ქალის მცირე მენჯის ღრუ ცილინდრულია, მამაკაცის კი–ზემოდან ქვემო მიმართულებით ვიწროვდება .ბოქვენის
კუთხე,რომელიც ბოქვენის ძვალთა შეერთების ქვემოთ იქმნება ბოქვენის ტოტებს შორის ,მამაკაცებში არ აღემატება 60 %,
ხოლო ქალებში–90%–ს და ზოგჯერ ჭარბობს კიდეც მას,ე.ი.უფრო ბლაგვი კუთხეა. ქალის მცირე მენჯის კედლებზე არსებული
ძვლოვანი წარმონაქმნები უფრო ნაზი და სუსტია, მამაკაცის მენჯთან შედარებით ქალის მენჯი უფრო დახრილია .”
 მენჯის ძვალი – os coxae წყვილია. 16 წლამდე იგი სამი განცალკევებული ძვლისაგან შედგება : თეძოს ძვალი – os ilium, საჯდომი
ძვალი – os ischii და ბოქვენის ძვალი – os pubis. თითოეულ მათგანს აქვს გასქელებული ნაწილი – სხეული – corpus.  რითაც ძვლები
უკავშირდებიან ერთმანეთს და ქმნიან ე. წ.  ტაბუხის ბუდეს – acetabulum. თეძოს ძვალი – os ilium წარმოქმნის ტაბუხის ბუდის ზემო
ნაწილს, საჯდომი ძვალი – os ischii – ბუდის უკანა ქვედა ნაწილს და  ბოქვენი ძვალი – os pubis – წინა ქვედა ნაწილს . 16 – 17 წლის
ასაკამდე ძვლების ურთიერთდაკავშირება ხორციელდება ხრტილით ;  შემდგომში ხრტილი იცვლება ძვლოვანი ქსოვილით და
საზღვრები ძვლებს შორის ქრება. თეძოს ძვალს აქვს ბრტყელი ფორმა და ორი ნაწილისაგან შედგება : თეძოს ძვლის სხეული –
corpus ossis ilii და თეძოს ძვლის ფრთა – ala ossis ilii. თეძოს ძვლის ფრთის ზედა, თავისუფალ გასქელებულ კიდეს ეწოდება  თეძოს
ქედი – crista iliaca; ქედის გასწვრივ მდებარეობს  გარეთა და შიგნითა ბაგე – labium externum et internum და  შუამდებარე ხაზი – linea
intermedia.

ვთეძოს ძვლის ქედი წინიდან მთავრდება  თეძოს წინა ზემო წვეტით  – spina iliaca anterior superior; მის ქვემოთ მდებარეობს
შედარებით ნაკლებად გამოხატული თეძოს წინა ქვემო წვეტი – spina iliaca anterior inferior; თეძოს ძვლის ქედი უკნიდან
მთავრდება თეძოს უკანა ზემო წვეტით – spina iliaca posterior superior, მის ქვემოთ კი არის  თეძოს უკანა ქვემო წვეტი – spina iliaca
posterior inferior; ფრთის შიგნითა ზედაპირი ჩაღრმავებულია და ეწოდება  თეძოს ფოსო – fossa ioliaca. თეძოს ძვლის გარეთა
სადუნდულე ზედაპირზე – არის სამი ხორკლიანი ხაზი – წინა , უკანა და ქვემო სადუნდულე ხაზები – linea glutea anterior, posterior და
inferior. ამ ხაზებიდან იწყება დუნდულა კუნთები. თეძოს ფოსო ქვემოდან და შიგნიდან თეძოს ძვლის დანარჩენი ნაწილებისაგან
გამიჯნულია რკალოვანი ხაზით – linea arcuata. იქ, სადაც თეძოს ძვლის სხეული უერთდება ბოქვენის ძვლის სხეულს , არის
ხორკლიანი ხაზი – თეძო-ბოქვენის მაღლობი – eminentia iliobubica. თეძოს ფრთის უკანა კიდეზე , მედიალური მხრიდან
მოთავსებულია ყურისებრი ზედაპირი – facies auricularis, რომლითაც მენჯის ძვალი გავის ძვლის თანამოსახელე ზედაპირს
ენაწევრება.
ბოქვენის ძვალს აქვს სხეული – corpus ossis pubis და ორი ტოტი: ზემო ჰორიზონტალური ტოტი – ramus superior ossis pubis და ქვემო, დასწვრივი ჰორიზონტალური ტოტი – ramus inferior ossis pubis. ზემო ტოტის ზევითა ნაპირის გასწვრივ მიდის ბოქვენის ძვლის ქედი – pecten ossis pubis, რომელიც მთავრდება ბოქვენის ბორცვით – tuberculum pubicum. ზემო ტოტის ქვედა ნაპირის მიმართ ირიბად, გარედან შიგნითა მიმართულებით მიდის განიერი დამხურავი ღარი – sulcus obturatorius. ბოქვენის ძვლის ქვემო ტოტებს შორის
იქმნება კუთხე, რომელსაც ბოქვენის კუთხე – angulus pubis ეწოდება.

ვსაჯდომ ძვალში არჩევენ სხეულს – corpus ossis ischii, რომელიც გადადის  ტოტში – ramus ossis ischii. გადასვლის მიდამოში იქმნება
მსხვილი ძვლოვანი წარმონაქმნი – საჯდომი ბორცვი (კუკუხო ) – tuber ischiadicum. ამ ბორცვის უკან და ზევით მდებარეობს  საჯდომი
წვეტი – spina ischiadica, რომელიც განსაზღვარვს ორ ნაჭდევს: ზემო დიდ საჯდომ ნაჭდევს – incisura ischiadica major და  ქვემო მცირე
საჯდომ ნაჭდევს – incisura ischiadica minor. ბოქვენისა და საჯდომი ძვლის ტოტები უერთდებიან ერთმანეთს და ქმნიან
მოზრდილ დახურულ ხვრელს – foramen obturatum.
ტაბუხის ბუდე – acetabulum წარმოადგენს ღრმა ფოსოს, გამოწეული და შევიწროებული ნაპირით, რომელიც ქვედა ნაწილში წყდება ტაბუხის ნაჭდევით – incisura acetabuli. ტაბუხის ბუდე ორ ნაწილად იყოფა: სადა, ხრტილით მოფენილი მთვარისებრი ზედაპირი – facies lunata, და ცენტრალური ხორკლიანი – ტაბუხის ბუდის ფოსო – fossa acetabuli.