მშობიარობის ინდუქცია

სარჩევი

1. შიდა რეგულაციის ზოგადი ნაწილი

1.1. შიდა რეგულაციის მიმოხილვა
2. დოკუმენტის დანიშნულება
3. მოქმედების სფერო
4. დაკავშირებული სპეციალური საკანონმდებლო აქტები
5. დაკავშირებული შიდა რეგულაციები
6. გამოყენებული ტერმინები და შემოკლებები
7. პასუხისმგებლობები
8. დანართი დოკუმენტაცია
9. შიდა რეგულაციის ძირითადი ნაწილი
9.1. დეფინიცია
9.2. ჩვენებები
9.3. უკუჩვენება
9.4. ორსულისა და ნაყოფის შეფასება სამშობიარო მოქმედების აღძვრის წინ
9.5. საშვილოსნოს ყელის სიმწიფის ხარისხის განსაზღვრა ბიშოპის სქემით
9.6. საშვილოსნოს ყელის მომწიფების მეთოდები
9.7. სამშობიარო მოქმედების ინდუქციის მეთოდები
9.8. მონიტორინგი
9.9. მოსალოდნელი გართულებები
9.10. პროტოკოლის გადასინჯვის და განახლების ვადა
9.11. ლიტერატურა
1. შიდა რეგულაციის ზოგადი ნაწილი
 1.1. შიდა რეგულაციის მიმოხილვა
1.1.1. შიდა რეგულაციის ტიპი პროტოკოლი
1.1.2. შიდა რეგულაციის დასახელება: სამშობიარო მოქმედების ინდუქცია
1.1.3. შიდა რეგულაცია ძალაშია
1.1.4. შიდა რეგულაციის ნომერი CL_DEL_IND
1.1.5. შიდა რეგულაციის ვერსია 01
1.1.6. შიდა რეგულაციის შემმუშავებელი დავით ბარაბაძე
1.1.7. შიდა რეგულაციის შეთანხმება გენერალური დირექტორის მოადგილე კლინიკური
მიმართულებით
2. დოკუმენტის დანიშნულება
2.1. განისაზღვროს სამშობიარო მოქმედების ინდუქციის ჩატარების ჩვენებები, უკუჩვენებები და
პირობები. განხორციელდეს საშვილოსნოს ყელის მომწიფებისა და მშობიარობის ინდუქციის
მეთოდების სტანდარტიზაცია და განისაზღვროს მათი უსაფრთხო გამოყენების მოთხოვნები
3. მოქმედების სფერო
3.1. ქსელის ყველა სამედიცინო დაწესებულება, რომელსაც გააჩნია სტაციონარული სამეანო სერვისი
4. მარეგულირებელი კანონმდებლობა
4.1. მარეგულირებელი კანონმდებლობა არ არსებობს
5. დაკავშირებული შიდა რეგულაციები
5.1. პროცესი არ არის დაკავშირებული სხვა შიდა რეგულაციებთან
6. გამოყენებული ტერმინები და შემოკლებები
6.1. არ არის გამოყენებული
7. პასუხისმგებლობები
7.1. შიდა რეგულაციით უნდა იხელმძღვანელოს ყველა დონის სამეანო სერვისის განმახორციელებელმა
 მეან – გინეკოლოგი
 ბებია–ქალი
8. დანართი დოკუმენტაცია
8.1. დანართი დოკუმენტაცია არ ახლავსა

9. შიდა რეგულაციის ძირითადი ნაწილი

9.1. დეფინიცია
9.1.1. ზემოქმედება რომელიც გამოიყენება მშობიარობის თვითნებურ დაწყებამდე საშვილოსნოს
კუმშვითი აქტივობის სტიმულირებისა და საშოსმხრივი მშობიარობის უზრუნველყოფის მიზნით
 შენიშვნა: სამშობიარო მოქმედების აღძვრა უნდა ჩატარდეს მხოლოდ იმ სტაციონარში,
რომელიც აღჭურვილია საშვილოსნოს შეკუმშვებისა და ნაყოფის გულისცემის მუდმივი
ელექტრონული მონიტორინგისათვის აუცილებელი აპარატურით და საჭიროების
შემთხვევაში ხელმისაწვდომია გადაუდებელი სამედიცინო დახმარების განხორციელება.
9.2. ჩვენებები
 ზოგადი დებულება: სამშობიარო მოქმედების აღძვრა უნდა ჩატარდეს მხოლოდ იმ
სტაციონარში, რომელიც აღჭურვიია საშვილოსნოს შეკუმშვებისა და ნაყოფის გულისცემის
მუდმივი ელექტრონული მონიტორინგისთვის აუცილებელი აპარატურით და საჭიროების
შემთხვევაში ხელმისაწვდომია გადაუდებელი სამედიცინო დახმარების განხორციელება.
 მშობიარობის ინდუქცია ნაჩვენებია იმ შემთხვევაში, როცა ორსულობის პროლონგირება
ასოცირებულია დედისა და ნაყოფის მომატებულ რისკთან და არ არსებობს ვაგინალური
მშობიარობის უკუჩვენება
 ვადაგადაცილებული ორსულობა~
 სანაყოფე გარსების ვადამდელი ნაადრევი გახევა
 პრეეკლამფსია/ეკლამფსია/HELLP სინდრომი
 ნაყოფის ანტენატალური სიკვდილი
 შაქრიანი დიაბეტი (პრეგესტაციური და გესტაციური)
  ნაყოფის საშვილოსნოსშიდა ზრდის შეფერხება
 ტყუპი ნაყოფი
 ნორმალურად მიმაგრებული პლაცენტის ნაწილობრივი ნაადრევი აცლა
 რეზუს იზოიმუნიზაცია
შენიშვნა: მშობიარობის ინდუქციის ჩვენებები დეტალურად არ არის განხილული დედისა
და ნაყოფის პათოლოგიური მდგომარეობების მართვის შესაბამის პროტოკოლებში
9.3. უკუჩვენება
 ჭიპლარის გამოვარდნა ან ჭიპლარის მარყუჟების წინმდებარეობა
 ნაყოფის არასწორი მდებარეობა/წინმდებარეობა (გარდიგარდმო/ირიბი/ჯდომი)
 პლაცენტის წინმდებარეობა
 სისხლძარღვების წინმდებარეობა (visa previa)
 მწვავე გენიტალური ჰერპესული ინფექცია
 გადატანილი კორპორალური საკეისრო კვეთა
 ნაწიბური საშვილოსნოზე კონსერვატიული მიომექტომიის შემდეგ
 ნაყოფის თავისა და მენჯის ზომებს შორის მნიშვნელოვანი შეუსაბამობა
 2ჯერ გადატანილი საკეისრო კვეთა
 ჭიპლარის არტერიაში სისხლის დინების დიასტოლური სიჩქარის ნულოვანი ან რევერსული
ტიპი
 საშვილოსნოს ყელის ინვაზიური კიბო
9.4. ორსულისა და ნაყოფის შეფასება სამშობიარო მოქმედების აღძვრის წინ
 ჩვენებათა და უკუჩვენებათა შეფასება
 ორსულობის ვადის ზუსტად განსაზღვრა (ორსულობის ზუსტი ვადის დადგენა
რეკომენდებულია ექოსკოპიური კვლევით ორსულობის 10 0/7-13 6/7 კვირის ვადაზე ნაყოფის
თხემ კუდუსუნის ზომის განსაზღვრით
 დედისა და ნაყოფის პოტენციური რისკების შეფასება
 საშვილოსნოს ყელის სიმწიფის ხარისხის შეფასება (ბიშოპის სქემით)
 მენჯის ზომების შეფასება
 ნაყოფის მდებარეობისა და სავარაუდო წონის დადგენა
 სანაყოფო გარსების მდგომარეობის შეფასება
 ნაყოფის ჯანმრთელობის მდგომარეობის შეფასება ბიოფიზიკური კვლევის მეთოდების
გამოყენებით:
 ბიოფიზიკური პროფილი
 დოპლეროგრაფია
შენიშნვა:
 პაციენტი სრულყოფილად უნდა იქნას ინფორმირებული მშობიარობის ინდუქციის მეთოდების
შესახებ
 მიღებულ უნდა იქნას პაციენტის წერილობითი ინფორმირებული თანხმობა ინდუქციის
წარმოებაზე.
9.5. საშვილოსნოს ყელის სიმწიფის განსაზღვრა ბიშოპის სქემით:
შენიშვნა: საშვილოსნოს ყელის სიმწიფის ხარისხის განსაზღვრა ბიშოპის სქემით ვაგინალური
მშობიარობის წარმატებული ინდუქციის განმსაზღვრელი მნიშვნელოვანი ფაქტორია: განსაკუთრებული
პროგნოზული ღირებულება გააჩნია საშვილოსნოს ყელის გახსნის ხარისხის მაჩვენებელს
9.5.1. ბიშოპის სქემით ისაზღვრება შემდეგი კომპონენტები (იხ. ცხრილი N1)
 საშვილოსნოს ყელის მდგომარეობის 4 კომპონენტი
1. გახსნა
2. გადასწორების ხარისხი
3. კონსისტენცია
 4. მდებარეობა
 ნაყოფის თავის მდებარეობა მენჯის ღრუში

ქულა გახსნა ყელის პოზიცია გადასწორება თავის დგომა ყელის კონსისტენცია

0 დახურული უკან, გავის 0-30 -3 მკვრივი

ძვლისკენ
მიქცეული

1 1-2 ცენტრირებული 40-50 -2 მორბილო

2 3-4 წინ, ბოქვენის 60-70 -1, 0 რბილი

შესახსრებისკენ
მიქცეული

3 5-6 ≥80 +1, +2

*საჯდომი წვეტების
სიბრტყე =0 დონე

9.5.2. შედეგების ინტერპრეტირება

 უმწიფარი ≤6 ქულა
 არასაკმარისად მწიფე 6-8 ქულა
 მწიფე ≥8 ქულა

შენიშვნა: საშვილოსნო ყელის შეფასება ბიშოპის სქემით ≥8 ქულა მშობიარობის წარმატებული ინდუქციის
პროგნოსტული ნიშანია

9.6. საშვილოსნოს ყელის მომწიფების მეთოდები:

შენიშვნა: საშვილოსნოს ყელის მომწიფების მეთოდები გამოიყენება მხოლოდ უმწიფარი ≤6 ქულა
საშვილოსნოს ყელის პირობებში
9.6.1. სანაყოფო გარსების თითებით აშრევება
9.6.1.1. შესრულების ტექნიკა:
 საშვილოსნოს ყელის არხის შიგნითა პირის ზემოთ შეტანილი მეანის თითით ხდება
სანაყოფე გარსების აშრევება ქვედა სეგმენტის გასწვრივ თითის ცირკულარული
მოძრაობით
 თუ საშვილოსნოს ყელის არხი დახურულია, საშვილოსნოს ყელის ირგვლივი მასაჯის
განხორციელებით შესაძლებელია იგივე ეფექტის მიღწევა
 სანაყოფე გარსების თითებით აშრევება შესაძლებელია განხორციელდეს ამბულატორიულ
პირობებში
 სანაყოფე გარსების თითით აშრევების წარმოება რუტინულად არ არის რეკომენდებული
9.6.2. საშვილოსნო ყელის მექანიკური დილატაცია ფოლეის კათეტერის გამოყენებით
 9.6.2.1. შესრულების ტექნიკა:
 № 16 -24 ზომის ფოლეის კათეტერი შეყავთ საშვილოსნოს ყელის არხში, ექსტრაამნიონურ
სივრცეში ისე, რომ ბალონი გადაცდეს შიგნითა პირს
 ბალონს ავსებენ 30-80მლ ფიზიოლოგიური ხსნარით და ათავსებენ საშვილოსნოს ყელის
შიგნითა პირის წინ, 12 საათის განმავლობაში
 ოქსიტოცინით სამშობიარო მოქმედების სტიმულაცია იწყება ფოლეის კათეტერის ამოღების
შემდეგ
9.6.3. საშვილოსნოს ყელის მომწიფება ფარმაკოლოგიური მეთოდებით
შენიშვნა: პროსტაგლანდინების გამოყენება რეკომენდებულია როგორც საშვილოსნო ყელის
მომწიფების, ასევე სამშობიარო მოქმედების ინდუქციის მიზნით
 პროსტაგლანდინი E1 (სინონიმები მიზოპროსტოლი, საიტოტეკი)
 25 მკგ ვაგინალურად ან პერორალურად 4–6 საათში ერთხელ, არაუმეტეს 6 დოზისა (მაქსიმალური
გამოსაყენებელი დოზა 150 მკგ)
 საიტოტეკის უფრო მაღალი დოზით გამოყენება (50 მკგ) ასოცირებულია ტაქისისტოლიის განვითარების
უფრო მაღალ რისკთან.
 პროსტაგლანდინის გამოყენებიდან მინიმუმ 30წთ–ში დაწყებულ უნდა იქნას საშვილოსნოს კუნთვითი
აქტივობის და ნაყოფის გულისცემის მუდმივი ელექტრონული მონიტორინგი
 ოქსიტოცინის ინექცია შეიძლება დაწყებულ იქნას (თუ საჭირო გახდა) საიტოტეკის უკანასკნელი დოზის
გამოყენებიდან 4-6 საათის შემდეგ
9.6.4. მოსალოდნელი გართულებები :
 ტაქისისტოლია
 ნაყოფის გულისცემის სიხშირის შეცვლა
 ცხელება შემცივნება
 გულისრევა, ღებინება, დიარეა
 ასთმური შეტევის პროვოცირება
 საშვილოსნოს გახევა

შენიშვნა: დღეისათვის საშვილოსნოს ყელის მომწიფების იდეალური მეთოდი არ არის იდენტიფიცირებული.

უმწიფარი საშვილოსნო ყელის მომწიფების მიზნით ზემოთ მოყვანილი მეთოდების კლინიკური გამოსავალი
მსგავსია. აღსანიშნავია მხოლოდ, რომ ფოლეის კათეტერის გამოყენების შემთხვევაში ტაქისისტოლიის
განვითარების სიხშირე უფრო დაბალია, ვიდრე ფარმაკოლოგიური მეთოდების გამოყენებისას.

9.7. სამშობიარო მოქმედების ინდუქციის მეთოდები

9.7.1. ამნიოტომია
9.7.1.1. განმარტება: სანაყოფო გარსების ხელოვნური ინსტრუმენტული დარღვევა
შენიშვნა: შესაძლებელია მხოლოდ ამნიოტომიის წარმოება აღმოჩნდეს საკამარისი სამშობიარო
მოქმედების ეფექტური აღძვრისათვის
9.7.1.2. ჩატარების პირობები:
 საშვილოსნოს ყელის ნაწილობრივი გახსნა და დამოკლება
 სტერილური ხელთათმანების გამოყენება
 სტერილური ინსტრუმენტების გამოყენება
 ნაყოფის გულისცემის აუსკულტაცია ამნიოტომიამდე და ამნიოტომიის შემდეგ
 სანაყოფე გარსების დარღვევა საშვილოსნოს ფუძეზე ზეწოლის დროს
 სანაყოფე სითხის შეფასება და მონაცემების სამედიცინო დოკუმენტაციაში შეტანა
 ქალებს რომლებსაც არ სურთ სამშობიარო მოქმედების მედიკამენტოზური სტიმულაციის
ჩატარება შესაძლებელია შევთავაზოთ მხოლოდ ამნიოტომიის წარმოება, თუ საშვილოსნოს
ყელი გახსნილია ≥3 სმ და ნაყოფის თავი კარგად არის ფიქსირებული (2B)
9.7.2. ოქსიტოცინის ინფუზია
  მწიფე საშვილოსნოს ყელის პირობებში რეკომენდებულია ოქსიტცინის ინფუზიის წარმოება
ამნიოტომიით ან ამნიოტომიის გარეშე. ვიდრე ინდუქციის ჩატარება მხოლოდ
ამნიოტომიის წარმოებით.
 უპირატესობა ენიჭება ოქსიტოცინით ინდუქციის დაწყებას ამნიოტომიის წარმოებისთანავე
 ოქსიტოცინით ინდუქციის განხორციელება შესაძლებელია ორსულობის 20 კვირის
ვადიდან
 ოქსიტოცინით ინფუზიის დაწყებიდან 40წთში სისხლის შრატში მისი კონცენტრაცია აღწევს
მყარ დონეს
 ოქსიტოცინის დოზის მატება ხდება მანამ, სანამ სამშობიარო შეტევების ინტენსივობა >3–4
შეკუმშვა 10 ის განმავლობაში >40 ხანგრძლივობით
 ეფექტის მიღწევის შემდეგ დოზის მატება არ არის რეკომენდებული
 ოქსიტოცინის ინფუზიის დაწყებიდან 30 წთ–ში რეკომენდებულია ნაყოფის გულისცემის
მუდმივი ელექტრონული მონიტორინგის დაწყება
 უპირატესობა ოქსიტოცინის მცირე დოზებით გამოყენების სქემას ენიჭება
9.7.2.1. შეყვანის გზა
მხოლოდ ინტრავენური
9.7.2.2. შეყვანის წესი:
 5 ერთ ოქსიტოცინი გახსნილი 500 მლ ფიზ. ხსნარში
 საწყისი დოზა 0,5 – 2 MU/წთ (1-4წვ/ წთ)
 ყოველ 15 – 40 წთ ერთხელ 1-2 MU/წთ (2-4 წვ/წთ) დამატება
 მაქსიმალური დოზირება 40 MU/წთ (80 წვ/წთ)
 ოქსიტოცინის ინფუზია უნდა წარმოებდეს ინფუზომატით

შენიშვნა: სამშობიარო ტკივილი უფრო ინტენსიურია ინდუცირებული, ვიდრე სპონტანური მშობიარობის დროს,
ამიტომ მშობიარობის ინდუქციის დროს სამშობიარო შეტევების დაწყების შემდეგ რეკომენდებულია ქალისთვის
მედიკამენტოზური გაუტკივარების შეთავაზება.

9.8. მონიტორინგი
9.8.1. ნაყოფის გულისცემის მუდმივი ელექტრონული მონიტორინგი
9.8.2. საშვილოსნოს კუმშვითი აქტივობის შეფასება
9.8.3. საიტოტეკის ყოველი მომდევნო დოზის შეყვანის წინ უნდა შეფასდეს საშვილოსნოს ყელის სიმწიფე
ბიშოპის სქემით
9.9. მოსალოდნელი გართულებები:
 ტაქისისტოლია
 საშვილოსნოს გახევა
 ნაყოფის გულისცემის შეცვლა
 მშობიარობის შემდგომი სისხლდენა
 ნორმალურად მიმაგრებული მომყოლის ნაადრევი აცლა
 ჭიპლარის მარყუჟების გამოვარდნა
 დედისა და ნაყოფის ინფექცია

შენიშვნა: ტაქისისტოლიის მართვა (იხ. სამშობიარო მოქმედების პროგრესის შეფერხების მართვის“ პროტოკოლი)

9.10. უშედეგო ინდუქცია

 მშობიარობის ინდუქცია ითვლება უშედეგოდ თუ სამშობიარო მოქმედება (10’ში 3 შეტევა) არ
აღიძრა
 მკურნალობის ერთი ციკლის ჩატარების შემდეგ ან ამნიოტომიის წარმოების შემდეგ
ოქსიტიცინის 12 საათიანი ინფუზიის შემდეგ
  უშედეგო ინდუქციის შემდეგ თავიდან უნდა შეფასდეს სამეანო სტატუსი და ნაყოფის
მდგომარეობა ორსულთან ერთად დაისახოს შემდგომი მართვის ტაქტიკა
 განმეორებითი მშობიარობის ინდუქციის ჩატარება
 საკეისრო კვეთის ოპერაციის წარმოება
9.11. პროტოკოლის გადასინჯვის და განახლების ვადა
სასურველია კლინიკური პროტოკოლი გადაისინჯოს და მასში მოცემულ დაავადებაზე ინფორმაცია
განახლდეს 3 წელიწადში ერთხელ

9.12. გამოყენებული ლიტერატურა

9.12.1. Induction of labor – Deborah A Wing MD, uptodate
9.12.2. Cervical ripening and induction of labor in women with a prior cesarean delivery” up to date 2014
9.12.3. Techniques for ripening the unfavorable cervix prior to induction, uptodate 2014
9.12.4. Induction of labor – ACOG. Clinical guidelines, 2009
9.12.5. Induction of labor – NICE clinical guideline, 2008