ალკოჰოლური ბოდვითი

ფსიქოზები

მედიცინის ფაკულტეტის
29-ე ჯგუფის სტუდენტი
გვანცა ქეცბაია
ალკოჰოლური ფსიქოზები ძირითადად
ვითარდება დამოკიდებულების
სინდრომის ფორმირებიდან 12-13 წლის
შემდეგ.
ICD -10-ის მიხედვით– F10.51

ფსიქოპათოლოგიურ აშლილობათა თავისებურებათა

მიხედვით
• ალკოჰოლური პარანოიდი
• ალკოჰოლური პარანოია
 ალკოჰოლური პარანოიდი

მწვავე გახანგრძლივებული

კლასიკური აბორტული შერეული

ალკოჰოლური პარანოია
(ცოლ-ქმრული ღაალტი, ღოზიანობა)

ალკოჰოლური ფსიქოზის წრონიკული

ფორმა
გვხვდება მხოლოდ მამაკაცებში
დაწყების საშუალო ააკი 49-50წელი
პრემორბიდულ პერიოდში -
ზეღირებულოვანი ისეებიადმი
• დასაწყისში ეპიზოდური
მიდრეკილება
(თრობის/ აღკვეთის
სინდრომის მდგომარეობაში)
• რეალური ფაქტები
• სქესობრივი პოტენციის
დაქვეითება
• ალკოჰოლური ინტოქსიკაციის
გარეშე
• დისფორიული აფექტი
• „თავის გადარწმუნება“
• ფაქტების გარეშე ურყევი
დარწმუნება (ბოდვა)
• პარტნიორის შემოწმების გეგმებს
აწყობს
• რეტროსპექტრული ხასიათის
ბოდვა
• მატერიალური დანაკარგის
ბოდვითი იდეები
• განმარტოვდებიან
• აღარ იღებენ საკვებს
• შფოთვიანი დათრგუნული გუნება-
განწყობა
• ოჯახური კონფლიქტი/ძალადობა
ალკოჰოლის მოხმარების გაგრძელების
შემთხვევაში
• ფსიქოზური სიმტომების
გაძლიერება
• აგრესია (მკვლელობა)

ხშირად ახეერხებენ მათში

აღმოცენებული ფსიქოზური აშლილობის
დისიმულაციას და მხოლოდ წინასწარ
დაგეგმილი მკვლელობის შემთხვევაში
ალკოჰოლის მიღების შეწყვეტის შემდეგ

 ბოდვის ინტენსივობა მცირდება( რეზიდუალური

ბოდვა)
 სრული კრიტიკული დამოკიდებულება არ
გვვდება

აღწერილია სრული
გამოჯანმრთელება ალკოჰოლისგან
სრული თავის შეკავების შემთხვევაში
ალკოჰოლური პარანოიდი
 მწვავე კლასიკური
ალკოჰოლის ინტენსიური მოხმარების
ეწყვეტის შემდეგ აღმოცენდება
აღკვეთის ელემენტები
2-3-დღიდან 3-4 კვირამდე
გამოხატული სურათი ვლინდება
მოულოდნელად

• ბოდვითი განწყობა
• შფოთვა
დევნის ბოდვა!
• დაბნეულობა
• უძილობა

ნარჩენი რეზიდუალური
ბოდვა
 მწვავე რედუცირებული
(აბორტული)

გაღრევების ფონზე ვითარდება

თრობის მდგომარეობაში
1-4 საათი

ნაკლები ინტენსივობით
გამოხატული:
• ბოდვითი განწყობა
• შიში. შფოთვა
• დაბნეულობა
• უძილობა
 მწვავე შერეული, შერწყმულ ი დელირიოზულ
აშლილობებთან
რთულდება საღამოს ან ღამით
მხედველობითი ჰალუცინაციები / ილუზიები (დღის
განმავლობაში განვითარებულ ბოდვით იდეები)
სენსორული აშლილობები (ბოდვასთან არ არის
დაკავშირებული)
მიკროფსიული მხედველობითი ჰალუცინაცია
სცენისმაგვარი
დღის განმავლობაში:
დევნის ბოდვა

ფსიქოზი მარტივდება
დელირიუმის
რედუქციით
მწვავე ატიპიური

იშვიათი ფორმაა
ფსიქოზის პიკზე რთულდება
ფსიქიკური ავტომატიზმის
სიმპტომებით

• მხედველობითი და სმენითი
ფსევდოჰალუცინაციები
• გახსნილობის სიმპტომი
• ხატოვანი მენტიზმი
• ზემოქმედების იდეები
გახანგრძლივებული
დასაწყისი - კლასიკური პარანოიდის მსგავსია
გახანგრძლივება - სიმპტომების ტრანსფორმაცია შესაძლოა
თვეების მანძილზე მიმდინარეობდეს
• ქრება შიში
• ადაპტაცია სიტუაციის მიმართ
• შფოთვის და დაეჭვების განცდა
• ბოდვითი გამონათქვამი - მდგრადი
• ბოდვითი ფაბულა - ნაკლები ფაქტები
• მდევნელი მათთვის არასასურველი პიროვნებები ხდებიან
• ამის მიზეზი მათი წარსული ქმედბები ჰგონიათ და მაას ნანობენ
• ურთიერთპბების შეზღუდვა

გახანგრძლივებული პარანოიდი VS რეზიდუალური ბოდვა

ცვალებადი აფექტი

ალკოჰოლის მიღება აძლიერებს შიშს, ხატოვან ბოდვას, არასწორ

ქცევებს
დიაგნოსტიკა
მწვავე ალკოჰოლური პარანოიდის დიაგნოსტირების
დროს პაციენტს უნდა აღენიშნებოდეს შემდეგი
სიმპტომები:
• დევნის ბოდვა;
• გარემოს ილუზორული აღქმა;
• მკვეთრი შიში, რომელიც პანიკამდეც აღწევს;
• ქცევა ხასიათდება იმპულსურ მოქმედებათა ხანმოკლე
შეტევებით;
• „მდევართა“ მიმართ აგრესიული ქცევები იშვიათია;
• თანმიმდევრული მოქმედებები არ ვითარდება;
• საღამოს საათებში და ღამით აღმოცენდება ცალკეული
დელირიოზული სიმპტომები, მხედველობითი ილუზიები
და ვერბალური ჰალუცინაციები.
ცხოვრების ანამნეზი, ფსიქიატრიული, ნარკოლოგიური, ოჯახური,
სომატური და ნევროლოგიური სტატუსი, ფსიქიკური სტატუსის
შეფასება
ლაბორატორიული გამოკვლევა
ინსტრუმენტული გამოკვლევა
დიფერენციული დიაგნოსტიკა
შიზოფრენიული გენეზის
ალკოჰოლური პარანოიდი
პარანოიდი

ინსცენირების, ხატოვანი ბოდვა

მნისვნელობის მინიჭების
ბოდვა, პარაფრენია
ფისიკური
განდაგურების
მოჯადოების, მოწამვლის, ბოდვა
იპოქონდრიული ბოდვები
გამოხატული
შიშის აფექტი
აფექტი უმნიშვნელოა
ირგვლივ
მყოფები, გარემო
თვითაღქმა
ალკოჰოლისგან
თავიშეკავებას
მედიკამენტის შეწყვეტა იწვევს
იწვევს გამწვავებას რედუცირებას

საკუთარი
ავადმყოფობის აღქმა
მკურნალობა
მწვავე პერიოდში ჰოსპიტალიზაცია
ნეიროლეფსიური მედიკამენტები:
რისპაქსოლი (რისპერიდონი) – 2მგ. P.os
ლევომეპრომაზინი (ტიზერცინი) - 50-150მგ დღეში პერორალურად ან
5%-ანი 1.0 პარენტერალურად
ჰალოპერიდოლი - 10-30მგ დღეში პერორალურად, ან 5%-ანი 1მლ.
პარენტერალურად
ოლზაპი (ოლანზაპინი) – 5-10მგ დღეში პერორალურად

დოზების კლება უნდა მოხდეს არა უადრეს 7-10 დღისა, რათა

თავიდან ავიცილოთ მოულოდნელი გამწვავება, ე.წ. „მეორე ტალღა“
- დასაწყისში ამცირებენ ერთჯერად მისაღებ დოზას, შემდგომში კი
ნეიროლეფსიური საშუალებები ინიშნება მხოლოდ საღამოს
საათებში. პრეპარატების მოხსნა შესაძლებელია პროდუქტიული
სიმპტომატიკის გაქრობის და გადატანილი ფსიქოზური
მდგომარეობის მიმართ სრული კრიტიკული დამოკიდებულების
აღდგენის შემდეგ.
 დეტოქსიკაციური და ვიტამინოთერაპია

რინგერის და გლუკოზის 5%-ანი ხსნარი - 500.0, რეამბირინი - 400.0,

ფიზიოლოგიური ხსნარი - 500.0
ვიტამინებთან ერთად (B1, C. B2, B6, B12,B15, C, PP, პოლივიტამინების
კომპლექსები)

დეტოქსიკაციის მიზნით - მეტადოქსილის (პირიდოქსინ-პიროლიდონ

კარბოქსილატი)

• ზრდის გლუტათიონის დონეს - ჟანგვა-აღდგენითი პროცესების

რეგულაცია
• აჩქარებს ალკოჰოლის ელიმინაციას სისხლიდან და ქსოვილებიდან
• ამცირებს ალკოჰოლით გამოწვეულ ნეირო-ფიზიოლოგიურ
აშლილობას
დამატებით:
ჰეპატოპროტექტორები
ნოოტროპები (ცერებრული სისხლძარღვოვანი აშლილობის
შესამსუბუქებლად)
ანტიდეპრესანტები ( დეპრესიული აფექტი)
ანტიკონვულსიური
ბენზოდიაზეპინები
აქტიურ ანტიალკოჰოლურ მკურნალობაზე პაციენტის
გადაყვანა შესაძლებელია მხოლოდ პროდუქტიული
სიმპტომების (მათ შორის ასთენიისაც) სრული
რედუქციის შემთხვევაში.

რემისიის პერიოდში ოპიოიდური რეცეპტორების

ანტაგონისტი ნალტრექსონი

 აქტიური ფსიქოტერაპია
 ანტიალკოჰოლური შემანარჩუნებელი
თერაპია
მადლობა ყურადღებისთვის!
გამოყენებული ლიტერატურა

ნარკოლოგია გ.ლეჟავა 2001წელი

„ალკოჰოლის მოხმარებით გამოწვეული ფსიქიკური და

ქცევითი აშლილობანი: მწვავე ბოდვითი ფსიქოზური
აშლილობა (მდგომარეობის მართვა)“ დაავადების
მართვის ეროვნული პროტოკოლი

Annals of General Psychiatry Patological jealousy among

alcoholics 2008