ნეიროფსიქოლოგიური დასკვნა

გამოკვლევის თარიღი: 29.11.2022

გვარი, სახელი: ხვედელიძე გიორგი

ასაკი: წ.
წამყვანი ხელი: ამბიდექსტრია
მომართვის მიზეზი: ყურადღების კონცეტრაციასთან დაკავშირებული სირთულეები

გამოკვლევა ჩატარდა ნეიროფსიქოლოგიური ტესტების, რეი-ტეილორის რთული

ფიგურის კოპირების, უშუალო აღდგენის, ბენტონის ვიზუალური მეხსიერების საკვლევი
ტესტის, WAIS-R ტესტების საშუალებით. შეავსო კითხვარები Diagnostic Interview for ADHD in
adults (DIVA).
დავალებების შესრულების პროცესში ჩართულია, მოტივირებულია. ცდილობს
მაქსიმალურად კარგად შეასრულოს. ზოგიერთი დავალების შესრულების პროცესში
ხმამაღლა მსჯელობს, თუმცა გაზრდილია შფოთვა, ნერვიულობს, როდესაც რაღაცა არ
გამოსდის.
ობიექტურად უმაღლესი ფსიქიკური ფუნქციების მხრივ გამოვლინდა:
პრაქისისი: არ არის გაძნელებული ხელების ერტდროული და თანამიმდერვულო
მოძრაობების შესრულება (რეციპროკული კოორდინაცია), არ უჭირს ახალი მოტორული
პროგრამის ათვსიება და შენარჩუნება (დინამიური პრაქისის სინჯი).
ენა და მეტყველება: ექსპრესიული ენა და მეტყველება – საუბრობს გაშლილი
წინადადებებით, ამ დროს იყენებს გრამატიკულად სწორ ფორმებს. არ არის გაძნელებული
თხობა, მსჯელობა.
რეცეპტული ენა – არ არის გაძნელებულია მიმტებების აღქმა და შესრულება.
მეხსიერება – ხანმოკლე და გადავადებული ვერბალური მეხსიერების მოცულობა
დისკრეტული სტიმულების მიმართ (ერთმანეთთან დაუკავიშრებეილი სიტყვები) ნორმის
ქვედა ფარგებშია – 10 მიწოდებული სიტყვიდან იმახსოვრებს 8-ს, დროის გარკვეული
პერიოდის შემდეგ აღადგენს 7-ს. შედარებით გაძნელებულია დასწავლის პროცესი -
გაზრდილია მასალის დასწავლის დრო, იმეორებს ნათქვამ სიტყვებს (ვლინდება
პერსევერაციები). გადავადებულად ძნელად იხსენებს მასალას, დიდხანს ფიქრობს.
შედარებით გაძნელებული შინაარსიანი მასალის დასწავლა და აღდგენა
(წინადადებები), ეძებს სიტყვებს.
ბენტონის ვიზუალური მეხსიერების საკვლევი ტესტის მაჩვენებელით უშუალო
ვიზუალური მეხსიერების მოცულობა საშუალოს ქვედა ფარგლებშია – 10 მიწოდებული
ნიმუშიდან სწორად აღადგინა 7 ნიმუში.
ვიზუალური მეხსიერების სირთულეები ვლინდება რეი-ოსტერიხის რთული
ფიგურის გადავადებული აღდგენისას. რთული ფიგურის გადავადებული აღდგენის
დროს - ფიგურა გამარტივებულია, გამოტოვებულია ბევრი ფრაგმენტი.

1
აზროვნება:
ვექსლერის ინტელექტის შესაფასებელი ტესტის მაჩვენებლებია:
სკალები სტანდარტული
მაჩვენებელი (mean=100)
ვერბალური გაგება 111 საშუალოს მაღალი მაჩვენებელი (110-119)
პერცეპტული აზროვნება 91 საშუალო მაჩვენებელი (90-109)
სრული IQ 99 საშუალო მაჩვენებელი (90-109)
ინტელექტის სრული მაჩვენებელი საშუალოს ნორმის ფარგლებშია. ვლინდება
სხვაობა ვერბალური და არავერბალური ინტელექტის მაჩვენებლ;ებს შორის. პირველი უფრო
მაღალია, არც მიანიშნებს იმაზე, რომ მეტად უადვილდება ვერბალურად წარდგენილი
მასალის დასწავლა და გადამუშავება.
არ არის გაძნელებული ვერბალური ინფორმაციის გადამუშავება, ვერბალურად
წარდგენილი მასალის ანალიზის და სინთეზის საფუძველზე ლოგიკური მიმართებების
დამყარება, ახალი ამოცანების გადაწყვეტა ამ ინფორმაციის მანიპულირების დონეზე. არ
წარმოადგენს მნიშვნელოვან სირთულეს ვიზუალურ-სივრცითი მიმართებების ანალიზი
და მოვლენათა შორის სწორი მიმართებების დამყარება (მოვლენათა თანამიმდევრობა,
მოვლენათა შორის მიზეზ-შედეგობრივი კავშირების დამყარება ვიზუალკურად
წარდგენილი მასალის საფუძელზე), თუმცა გარკვეული სირთულეები მაინც ვლინდება -
გაზრდილია დროს დავალებეების შესრულების, რაც გავლენას ახდენს ტესტის რიცხვობრივ
მაჩვენებლებზე. არ არის ავტომატიზირებული დავალებების შესრულება.
სუბტესტების მაჩვენებლები:
სუბტესტები სტანდარტული მაჩვენებელი
ვერბალური აზროვნება
ინფორმაცია 15
ციფრების ჩამოთვლა 5
ლექსიკონი 12
არითმეტიკა 11
მსგავსებები 14
პერცეპტული აზროვნება
სურათის დასრულება 7
თანამიმდევრული სურათები 8
კუბების აწყობა 9
ობიექტის აწყობა 7
კოდირება 5
ვერბალური გაგების მაჩვენებლებს შორის:L
● საშუალოს მაღალი მაჩვენებლის ფარგლებშია ინფორმაციის სუბტესტის
მაჩვენებელი, რომელიც ზომავს ზოგადი ცოდნის მაჩვენებელს;
● საშუალოზე დაბალია ციფრების ჩამოთვლის სუბტესტი - გარკვეული
თანამიმდერვობით უნდა ჩამოთვალოს წარდგენილი ციფრები – პირდაპირი
თანამიმდერვობა, უკუთანამიმდერვობა, რომელიც ზომავს ხანმოკლე
ფონოლოგიურ მეხსიერებას, ვერბალურ ყურადღებას, კონცეტრაციას
ვერბალური სტიმულების მიმართ;
2
 ● საშუალოს მაღალი მაჩვენებლის ფარგლებშია მსგავსების სუბტესტის
Mმაჩვემნებელი - ზომავს ცნებებს შორის ლოგიკური მიმართებების
დამყარებისნ უნარს, არ უჭირს მსგავსება/განსხვავების დადგენა ცნებებს შორის;
● საშუალოს ფარგლებშია ლექსიკონის სუბტესტის მაჩვენებელი – ზომას
სიტყვათა მარაგს, ცოდნას სიტყვების მნიშვნელობის შესახებ - სიტყვათა მარაგი
ფართოა, არ უჭირს სიტუაციური, ნაკლებად სიტუაციური და აბსტრაქტული
სიტყვათა მნიშნელობის აღწერა;
● საშუალოს ფარგლებშია არითმეტიკის სუბტესტი – არითმეტიკული ამოცანები
ანალოგიურია მათემატიკის ბაზისურ კურსში მოცემული ამოცანებისა.
Aამოცანები წარმოდგენილია ზეპირად, არა აქვს უფლება გამოიყენოს ფურცელი
და ფანქარი. Bბაზისური მათემატიკური ცოდნის გარდა, სუბტესტი იკვლევს
კონცეტრაციის უნარს, ხანმოკლე ვერბალურ მეხსიერებას, მუშა მეხსიერებას.
კარგად ახერხებს მარტივი არითმეტიკული ამოცანების შესრულებას
(მიმატება/გამოკლება).
 ვლინდება მნიშვნელოვანი განსხვავება სუბტესტების მაჩვენებლებს შორის.
დაბალია ციფრების მაჩვენებლების მაჩვენებელი, შევიწროვებულია უშუალო
სმენითი არქმის მოცულობა.
ვიზუალური სკალის მაჩვენებლები:
● საშუალოს ქვედა ფარგლებშია სურათების დასრულბის სუბტესტი – ზომავს
ვიზუალური ინფრომაციის სწრაფ გადამუშავებას, და ამის საფუყძველზე
მეხსისრების საცავიდან შესაბამისი ვიზუალური ხატის გახსენება;
● საშუალოს ფარგლებშია სურათების თანამიმდერვულად დალაგების სუბტესტი
– ზომავს სიტუაციის შეფასების, აღქმის უნარს ვიზუალური მანიშნებლების
გამოყენებით და მათ საფუძველზე;
● საშუალოს ფარგლებშია კუბების აწყობის სუბტესტი - ზომავს ვიზუალურ-
სივრცით პროგრამირებას, რაც მოითხოვს მთლიანის შეფასების უნარს მისი
ნაწილების სივრცითი მიმართების ანალიზის საფუძველზე – არ უჭირს ნიმუშის
სივრცითი მიმართებების ანალიზის საფუძველზე შესაბამისი მარტივი მოდელის
აწყობა, გართულებული მოდელის აწყობა;
● საშუალოს ქვედა ფარგლებშია ობიექტის აწყობის სუბტესტი – ზომავს უნარს
მოახდინოს აბსტრაქტული ვიზუალური ხატების ანალიზი და სანთეზი, სივრცით
ვიზუალიზაციას და ანალი, არავერბალური კონეფპციების შემუშავებისმ უნარს;
 საშუალოზე დაბალია კოდირების სუბტესტის მაჩვენებელი - ზომავს ვიზუალურ
ყურადღებას, გადანაწილებას, ვიზუალურ-მოტორულ უნარებს.

3
 ყურადღება: მაჩვენებელი ციფრების ჩამოთვლის სუბტესტში (ზომავს ხანმოკლე
ფონოლოგიურ მეხსიერებას, ვერბალურ ყურადღებას) არ განსხვავდება კოდირების
სუბტესტში (ზომავს ვიზუალურ ყურადღებას) მიღებული შედეგებისაგან, ორივე
მაჩვენებელი საშუალოზე დაბალია, რაც მიანიშნებს ყურადღების კონცეტრაციის და
მდგრადობის სირთულეებზე ორივე მოდალობაში.
ვლინდება ყურადღების მდგრადობის სირთულეები.
DIVA-ს კითხვარის საფუძველზე გამოვლინდა, რომ ყურადღების დეფიციტის ნიშნები
ვლინდება როგორც ზრდასრულობის ასაკში, ასევე ბავშვობაში.

STROOP-ის შესრულებისას გამოვლინდა, რომ ყველა მაჩვენებელი თანაბარია.

სუბტესტი მიღებული ნედლი T-ქულები
ქულები
სიტყვები 99 46 საშუალო მაჩვენებელი (>40)
ფერები 57 34 საშუალოზე დაბალი
მაჩვენებელი (<40)
სიტყვები/ფერები 50 54 საშუალო მაჩვენებელი (>40)

STROOP-ის ტესტის მიხედვით ვლინდება მნიშვნელოვანი განსხვავება სუბტესტების

მაჩვენებლებს შორის. მაღალია სიტყვა/ფერების სუბტესტის მაჩვენებელი (იმისათვის, რომ
ერთი ქულა ჩაითვალოს მეორეზე „უფრო მაღალი“ ან „დაბალი“, საჭიროა 10 ქულით ან მეტი
T ქულის სხვაობა), რაც არის ნიშნავს იმას, რომ ურთიერთსაწინააღმდეგო პასუხების
დათრგუნვის კარგი უნარი აქვს. ამავე დროს დაბალია ფერების დასახელების სუბტესტის
მაჩვენებელი, რაც ვიზუალური ინფორმაციის გადამუშავების სისუსტეზე მიუთითებს.

შეფასების შედეგად გამოვლინდა შემდეგი სუსტი მხარეები:

 ვიზუალური მასალის დასწავლა და აღდგენა;
 ვიზალურად წარდგენილი ინფორმაციის გადამუშავების სირთულეები;
 გადავადებული ვერბალური მასალის აღგენა;
 უშალო სმენითი აღქმის მოცულობა;
 ყურადღების მდგრადობა;
 აღმასრულებელი ფუნქციების სისუსტე;

4
  ვიზუალური პროგრამირება და დაგეგმვა;
 გაზრდილი შფოთვა;
 დაბალი თვითშეფასება.

დასკვნა: ზოგადი კოგნიტური ფუნქციონირება საშუალოს დიაპაზონშია, რაც

ინტელექტის ტესტში მიღებული შედეგებიც ადასტურებენ (კლინიკური დაკვირვების
საფუძველზე).
სავარაუდოა ყურადღების დეფიციტის და ჰიპერაქტიურობის სინდრომის არსებობა,
მეტად ყურადღების დეფიციტის ქვეტიპით. სირთულეები ვლინდება გასაუბრების შედეგად
მიღებული ინფრომაციის, ანამნეზის გაანალიზების, კითხვარების შეფასების საფუძველზე
და გამოხატულია WAIS-R ტესტის შედეგებში. ვლინდება ე.წ. აღმასრულებელი ფუნქციების
დეფიციტი. ეს უკანასკნელი მოითხოვს შემდეგი უნარების განვითარებას - ყურადღების
კონცეტრაცია, საკუთარი ემოციების რეგულირება, მუშა მეხსიერების განვითარება,
თვითმონიტორინგი, კოგნიტური პროცესების დაგეგმვა და პრიორიტებების განსაზღვრა.
დაგეგმვის პრობლემა, ანუ საკუთარი მოქმედებების ორგანიზებისა და კონტროლის
სირთულეები.
გაზრდილია შფოთვის დონე, რაც ახდენს უარყოფით გავლენას ტესტირების
შედეგებზე, რეკომენდირებულია ფსიქოთერაპევტის მუშაობა. არსებული სუსტი მხარეების
გაძლიერება შესაბამისი აქტივობების გამოყენებით.
საჭიროებს დაკვირვებას დინამიკაში.
ნეიროფსიქოლოგი: ა.ყარაულაშვილი.

5
უნარების განვითარების სტიმულირების მხრივ სასარგებლოა შემდეგი საიტები და
სამაგიდო თამაშები:

http://www.websudoku.com/ ;
https://www.lumosity.com/,
https://www.cognifit.com/,
http://www.fitbrains.com/
http://www.aarp.org/health/brain-health/brain_games/

6
7
8