განმავითარებელი შეფასების ავტორები შეიძლება იყვნენ: მასწავლებელი, მოსწავლე (თვითშეფასება) ან ურთიერთშემ-

ფასებელი მოსწავლეები.

შემფასებელთა სხვადასხვა კატეგორიისთვის განსაზღვრულია განმავითარებელი შეფასების სტილი. მასწავლებლის

შემთხვევაში, ეს შეიძლება განისაზღვროს: ზეპირსიტყვიერი ან წერილობითი უკუკავშირით, წამახალისებელი მითი-
თებებით, ცოდნის/გაგების გადამამოწმებელი შეკითხვებით, რუბრიკებით, ქვიზებით და სხვ.

თუ შემფასებელი თავად მოსწავლეა, მაშინ ის იწყებს თვითშეფასებას, საკუთარი შეცდომებისა და დადებითი მხარეე-
ბის ხაზგასმას, თვითრეგულირებულ სწავლებას (მეტაკოგნიცია და თვითრეგულაცია).

ურთიერთშეფასების პროცესში მოსწავლეები ორიენტირდებიან ერთმანეთის შეცდომებსა და დადებით მხარეებზე.

ერთმანეთისგან იღებენ მეგობრულ რჩევებსა და, საჭიროების შემთხვევაში, შენიშვნებს. ეს ყველაფერი კი, ხელს
უწყობს მათ ობიექტურ შემფასებლებად ჩამოყალიბებას.

განმავითარებელ შეფასებას აქვს ამოცანები და მიზნები, რის საფუძველზეც იგი ხორციელდება. მისი თითოეული ამო-
ცანა მიზანზეა ორიენტირებული და ბოლომდე მას ემსახურება. განმავითარებელი შეფასების მიზანია, სწავლის ხარის-
ხის გაუმჯობესება და მოსწავლის განვითარების მაქსიმალური ხელშეწყობა.

განმავითარებელი შეფასების ამოცანებს წარმოადგენს:

⇒ ცოდნის კონსტრუირების პროცესისა და ცოდნათა ურთიერთდაკავშირების პროცესის შეფასება;

⇒ წინარე ცოდნის ან წარმოდგენების დადგენა;

⇒ მოსწავლის მიერ საკუთარი ძლიერი და სუსტი მხარეების დადგენის უნარების შეფასება;

⇒ ცოდნის სამივე კატეგორიის ათვისების პროცესის შეფასება;

⇒ ცოდნის ერთობლიობათა ფუნქციურად გამოყენების უნარის შეფასება.

შიდასასკოლო, განმსაზღვრელი შეფასების შემთხვევაში ავტორი მასწავლებელია. მას შეუძლია შეფასება განახორციე-
ლოს ქულით ან/და კომენტარით. ასევე, ქულას შეიძლება ახლდეს კომენტარი ძლიერი და სუსტი მხარეების აღწერითა
და ხარვეზების გამოსწორების მითითებით.

განმსაზღვრელი შეფასების ამოცანები და მიზნებია: ცოდნათა ურთიერთდაკავშირების უნარის შეფასება; ცოდნის სა-
მივე კატეგორიის გამოყენების უნარის შეფასება; ცოდნის ერთობლიობათა ფუნქციურად გამოყენების უნარის შეფასე-
ბა; კურიკულუმის, გამოყენებული ინსტრუქციული სტრატეგიების ეფექტურობის შეფასება; მოსწავლის აკადემიური
მიღწევის დონის დადგენა საგნობრივი სასწავლო გეგმის შედეგებთან მიმართებაში.

განმავითარებელ შეფასებას თავისი ინსტრუმენტები აქვს, ესენია:

⇒ რეფლექსია (უკუკავშირი);

⇒ თვითრეფლექსია (თვითშეფასება უკუკავშირით);

⇒ ექსკურსია;

⇒ გასასვლელი „ბარათები“ და ა.შ.

სწავლა-სწავლების პროცესის გრძელვადიან მიზნებზე ორიენტირებას, შეფასების გზით, დასახული მიზნისკენ მივყა-
ვართ, გამომდინარე იქიდან, რომ სწავლების პროცესის სწორი (ობიექტური) შეფასება, მიზნის მიღწევის წინაპირობაა.
დავძენ, რომ განმავითარებელი შეფასების კომპონენტებია: დაზუსტება, წახალისება, რჩევა.
შეფასების რუბრიკის ნიმუშები:

პრეზენტაციის შეფასების რუბრიკა

ამ შემთხვევაში მოსწავლეებს თითოეულ კრიტერიუმში ენიჭებათ ნული ან ერთი ქულა და საბოლოო ქულის გამოსაყვანად ითვლება მათი
ჯამი. მაქსიმალური ჯამი არის ათი ქულა.

მოსწავლის სახელი, გვარი

10.
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

საინტერესო
შესავალი
(პრობლემის
იდენტიფიცირება) 1

კვლევების/
ნაშრომის
წარმოჩენის უნარი 1

შემოქმედებითი
უნარი 1

პრობლემის
გადაჭრის გზების
შეთავაზება 0

თემის გასაგებად
წარმოდგენა
(ლოგიკური ჯაჭვი) 0

საუბარი 1
 (გამართულობა,
ტემბრი)

თვალსაჩინოებების
გამოყენება 0

აუდიტორიასთან
კონტაქტი 1

ინფორმაციის
ფლობის უნარი
(ადეკვატური
კითხვა-პასუხი) 1

დროის ლიმიტის
დაცვა 0

ჯამი 6

პროექტის შეფასების განზოგადებული რუბრიკა

მაქსიმალური ჯამური ქულის გაყოფით სამზე მოხდება მოგროვილი ქულების ათქულიან შეფასებაზე გადაყვანა

ელემენტარული მისაღები ოსტატური

1 ქულა 2 ქულა 3 ქულა

არ არის კარგად ხდება ერთ მიზანზე კარგად გამოკვეთილი მიზნები,

1. მიზანი გამოკვეთილი, ბუნდოვანია ფოკუსირება მარტივად აღსაქმელი

2. ორგანიზება სუსტად ორგანიზებული, არ გააზრებულია კარგად ორგანიზებული ფორმატი,

არის იდეებს შორის თანმიმდევრულობა, ლოგიკური გადასვლა ერთი იდეიდან
 ორგანიზების ნიშნებით, ზოგი
ლოგიკური ჯაჭვი, რაც გადასვლა იდეებს შორის არის მეორეზე, ორგანიზება ზრდის პროექტის
აბნევს მკითხველს/მსმენელს მარტივი, ზოგი გაუგებარი ეფექტურობას

ხშირად გვხვდება ძირითადად კორექტულია,

3. შინაარსის შეუსაბამო, მცდარი ზოგიერთი შეუსაბამო ან მცდარი მთლიანად კორექტული, ფაქტები
კორექტულობა ინფორმაცია, ინფორმაციით ზუსტი და მკაფიო

4. ენობრივი ენობრივად გაუმართავი, ენობრივად გამართული, მცირე ენობრივად გამართულია, დაცულია

გამართულობა ხშირი შეცდომებით შეცდომებით პუნქტუაციის ნიშნები

კვლევა დაგეგმილია, მაგრამ

კვლევა არაეფექტურადაა ჯგუფის პოტენციალი
დაგეგმილი, მთლიანად არ არის
გამოყენებული წყაროები არ გამოყენებული, შეზღუდული კვლევა არის დაგეგმილი,
არის რაოდენობის წყაროებია გამოყენებულია
სანდო,ანალიზიზედაპირულ გამოყენებული,ანალიზიმისაღებ არაერთი წყარო დაანალიზისიღრმისეუ
5. კვლევა ია ია ლია

თვალსაჩინოებები ხშირად
6. შინაარსთან შეუსაბამოა, ან თვალსაჩინოებების კავშირი მრავალფეროვანი, შინაარსის
თვალსაჩინოებებ არ არის ჯგუფის მიერ შინაარსთან ნატელია, მაგრამ შესატყვისი, აკურატულად
ი შექმნილი ერთფეროვანია, შესრულებული

ზოგჯერ ჩანს ჯგუფის

7. მცირე შემოქმედებითი ორიგინალური აზრები, რაც ჩანს ჯგუფის ორიგინალობა, სიახლე და
შემოქმედებითო ენერგიის დანახარჯი ეხმარება პროექტის უკეთ თავისებური ხედვა, რაც პროექტს
ბა ჯგუფის მხრიდან წარმოჩენაში საინტერესოს ხდის

8. კავშირები არ ჩანს ჯგუფის კომპეტენცია მოსაზრებები დაკავშირებულია ხდება მთავარი მოსაზრებების

საგნებთან საგნებში, გვხვდება ფაქტების ერთი ან ორი საგნიდან მიღებულ დაკავშირება სხვადასხვა საგნიდან
უზუსტო ინტერპრეტირება ცოდნასთან მიღებულ ცოდნასთან, რაც მიუთითებს
ჯგუფის მრავალი მიმართულებით
 კომპეტენტურობაზე

დასკვნებში არის სიახლე

დასკვნები ჩამოყალიბებულია (ორიგინალობა), ლოგიკური კავშირი
არ არის ჩამოყალიბებული კვლევის ადეკვატურად, მაგრამ იგრძნობა კვლევასთან, ისინი
9. დასკვნები დასკვნები არ არის მკაფიო მკაფიოდაა ჩამოყალიბებულია

ეფექტურად არ არის
წარმოჩენილი პროექტის
არსი, უჭირს აზრის ნათლად ჩამოყალიბებული პროექტის
ჩამოყალიბება და პასუხების არსი, მკაფიო მეტყველება,
გაცემა, არ არის ბუნდოვნად აყალიბებს აუდიტორიაზე გათვლილი, ძირითადი
მიზნობრივად პროექტის არსს, იყენებს იდეებია გაშლილი, იყენებს
გამოყენებული თვალსაჩინოებებს, პასუხობს თვალსაჩინოებებს და პასუხობს ყველა
10. პრეზენტაცია თვალსაჩინოებები შეკითხვების უმეტესობას კითხვას

რეფერატის შეფასების რუბრიკა

ამ შემთხვევაში მე-3 და მე-5 კრიტერიუმები ფასდება 0-2 ქულით, ხოლო ყველა დანარჩენი 0 ან 1 ქულით. მაქსიმალური ჯამი არის ათი ქულა.

მოსწავლის სახელი, გვარი

1.

1. მიზანი/თეზისი – კვლევის შედეგად გამოთქმული ძირითადი იდეა 1

2. რეფერატის ორგანიზება 1

3. შინაარსის კორექტულობა, ფაქტობრივი საიმედოობა 2

4. ენობრივი გამართულობა 0
 5. კვლევა 2

6. ილუსტრაციები/თვალსაჩინოებები[1] 1

7. შეთავაზებული მოსაზრების არგუმენტებითა და მაგალითებით გამყარება 1

8. დასკვნები 1

ჯამი 9

[1] ისტორიისთვის შესაძლოა მე-6 კრიტერიუმი არ გავითვალისწინოთ, შესაბამისად მე-7 კრიტერიუმი შეფასდება მაქსიმალური 2 ქულით.

დისკუსიის შეფასების რუბრიკა

კონკრეტულ მოსწავლეს თითოეული კრიტერიუმის გასწვრივ ენიჭება შესაბამისი ქულა, ჯამდება ყველა კრიტერიუმში მიღებული ქულები და
იყოფა ექვსზე (გამოითვლება მათი საშუალო არითმეტიკული).

III დონე (8-10 ქულა) II დონე (5-7 ქულა) I დონე (1-4 ქულა)

ყოველთვის უსმენს და თვალყურს ხშირად უსმენს და უყურებს იშვიათად უსმენს და

მოსმენა ადევნებს ორატორს ორატორს უყურებს ორატორს

მკაფიოდ მეტყველებს და უყურებს ძირითადად მეტყველება გასაგებია მეტყველება არამკაფიოა,

საუბარი მსმენელებს და უყურებს მსმენელებს მსმენელებს უჭირთ გაგება

შეუძლია ეფექტურად აღიქვას და

გამოიყენოს არავერბალური იშვიათად იყენებს
კომუნიკაციის ფორმები (თვალით, არავერბალურ
არავერბალური ჟესტებით, გამომეტყველებით, ხშირად შეუძლია დაამყაროს კომუნიკაციის ფორმებს
კომუნიკაცია ხმით) არავერბალური კონტაქტი

მონაწილეობა უჩვენებს ინტერესს დისკუსიის ძირითადად გამოხატავს ინტერესს. მცირე ინტერესი აქვს. არ
 გამოხატავს ან ვერ
უკავშირებს თავის
თემისადმი საჭირო კომენტარებითა კომენტარები და აზრები ყოველთვის მოსაზრებებს სადისკუსიო
და აზრების გამოთქმით არაა თემის შესატყვისი თემას

თანამშრომლობს ძირითადად თანამშრომლობს

თანაკლასელებთან, აცლის სხვებს თანაკლასელებთან, ზოგჯერ ერთვება
აზრის გამოთქმას და იცავს სხვის საუბარში, ძირითადად იცავს იშვიათად თანამშრომლობს
კოოპერაცია დისკუსიის წესებს დისკუსიის წესებს და იცავს დისკუსიის წესებს

მოსაზრება ორიგინალურია და მოსაზრება მოკლებულია

გამყარებულია ფაქტებით, ცნებებით. მოსაზრების გასამყარებლად ლოგიკურ კავშირს
მოსაზრების არის ლოგიკური კავშირი გამოყენებულია სადავო ფაქტები და საკითხთან და არ არის
არგუმენტირება საკითხთან ცნებები გამყარებული ფაქტებით

შემაჯამებელი დავალების კონკრეტული მაგალითი ისტორიაში:

დაწერეთ თემა : ,,პირველი ჯვაროსნული ლაშქრობა‘’.
ა) ჩამოაყალიბეთ კვლევის ძირითადი იდეა, თეზისი;
ბ) დაიცავით რეფერატის სტრუქტურა (შესავალი, ძირითადი ნაწილი, დასკვნა) და თემას დაურთეთ გამოყენებულ ლიტერატურის ნუსხა;
გ) სათანადო ფაქტობრივი მასალა დაამუშავეთ იმგვარად, რომ საშუალება მოგეცეთ იმსჯელოთ შემდეგ საკითხებზე:
 რატომ და როგორ განვითარდა ევროპელთა ექსპანსია ახლო აღმოსავლეთში
 რა იყო მისი განმაპირობებლი მიზეზები
 რა შედეგები მოჰყვა ამ ლაშქრობას
დ) მსჯელობისას განიხილეთ განსხავებული პოზიციები, შეაჯერეთ ისინი, ჩამოაყალიბეთ თქვენი პოზიცია და დაასაბუთეთ იგი;
ე) რეფერატის სრულყოფილად დასამუშავებლად: გაეცანით და დაამუშავეთ საკითხის შესახებ არსებული პირველადი და მეორადი წყაროები.

რეფერატის შეფასების რუბრიკა

 1 ქულა -
0 ქულა - შესავალში,
კვლევის შერჩეულ
მიზანი არ თემასთან
არის მიმართებაში,
განსაზვრულ მკაფიოდაა
ი/ წარმოცენილი
მართებულად ის კითხვები,
1. არ არის რომლებზეც
მიზანი/თეზისი – კვლევის ძირითადი იდეის ჩამოყალი 0-1 კვლევის არის
ბება მიზანი _ რეფერატში

პასუხი
განსაზღვრუ გაცემული
ლი

0 ქულა - არაა
გამოკვეთილ
ი რესურ- 1 ქულა -
სები, რის კარგად ჩანს რა
საფუძველზე ბაზაზე
ც შესრულდა შეასრულა
რეფერატი, მოსწავლემ
ნაშრომს არ რეფერატი;
აქვს შემოთავაზებუ
სტრუქტურა, ლი
რეფერატს არ ბიბლიოგრაფია
აქვს სამეცნიერო
2. რეფერატის ორგანიზება (რეფერატის სტრუქტურა- ადექვატური ნაშრომებითაა
შესავალი, ძირითადი ნაწილი, დასკვნები) და გამოყენებ ბიბლიოგრაფ დაკომპლექტებ
ული რესურსი, რის ბაზაზეც შეიქმნა რეფერატი 0-1 ია _ ული

3. შინაარსის კორექტულობა, ფაქტობრივი საიმედოობა 0-2 0 ქულა - მოძი 1 ქულა - მოძიებული 2 ქულა - იცნობ
 ს პირველად და
მეორად წყაროე
ბს, მოხმობილი
ფაქტები
სანდოა,რადგან
მართებულად
ხდება წყაროს
ამოკითხვა;
ებული პირველადი და
მასალა მასალა შეიცავს მეორადი წყარ
ძალიან პირველად და ოები
მწირია, არ მეორად წყაროებს, სათანადოდაა
იცნობს თუმცა დამუშავებული
პირველად წყ წარმოდგენილი წყაროე , მოსწავლე
აროებს, ბი ზედაპირულადაა ავლენს
მეორადი წყა დამუშავებული, ანუ კრიტიკული
როებიც არაა მოსწავლე მხოლოდ დამოკიდებულ
დამუშავებუ ნაწილობრივად ებას წყაროსადმ
ლი. გაიაზრებს მასალას ი

0 ქულა - ენა
გაუმართავია, 1 ქულა - ენა
აზრები ნათელი და
არათანმიმდე გასაგებია,მსჯე
ვრულადაა ლობა
გადმოცემულ თანამიმდევრუ
4. ენობრივი გამართულობა 0-1 ი _ ლი

5. 0-2 0 ქულა - 1 ქულა - მოსწავლე 2 ქულა - მოსწავ

კვლევა (წყაროების ურთიერთშეჯერებისა და შეპირისპ მოსწავლეს არ ავლენს წყაროების ანალ ლე
ირების საფუძველზე საკუთარი ვარაუდების შემუშავებ გააჩნია პოზი იზის უნარს, თუმცა დამაჯერებლად
ა)
 განასხვავებს
ფაქტსა და
ვარაუდს
ერთმანეთისაგა
ნ, სათანადოდ
ამუშავებს
პირველად და
მეორად წყაროე
ბს, მათი
ცია თემასთან გაანალიზების
მიმართებაში, საფუძველზე
მისი გამოთქვამს
რეფერატი სათანადო
ორიგინალურ ვარაუდებს,
ი ნაშ-რომის თანამიმ-
შთაბეჭდილე დევრულად
ბას არ დალა-გებული
ტოვებს; უჭირს წყაროებში მასალის
მოსწავლე არ ფაქტებისა და საფუძველზე
ავლენს წყარ ვარაუდების გარჩევა, ახერხებს
ოებისანალიზ შესაბამისად მის მიერ თავისთვის
ის უნარს, გამოთქმული საინტერესო
შეიმჩნევა ზოგიერთი ვარაუდი კითხვებზე
პლაგიატობა საფუძველს პასუხის
მოკლებულია გაცემას

6. ილუსტრაციები/ თვალსაჩინოებები[4] 0-1 _ _ _

7. 0-2 0 ქულა - არ 1 ქულა - ცდილობს 2 ქულა - ავლენ

შეთავაზებული მოსაზრების არგუმენტებითა და მაგალ აქვს შემოგვთავაზოს ს საგნის კარგ
ითებით გამყარება საკუთარი პო საკუთარი ხედვა ცოდნას,
ზიცია საკითხთან დამუშავებული
მიმართებაში, თუმცა მა-სალის
საკუთარ პოზიციის მოშველიებით
 კარგად
აყალიბებს
საკუთარ პოზი
ციას და
ამყარებს მას
არგუმენტებით
მსჯელობს
თამამად,
ანგარიშს
უწევს, მაგრამ
ბრმად არ
ენდობა
დაცვა უჭირს. ავტორიტეტებს.

0 ქულა - 1 ქულა - აჯამებ

რეფერატში ს კვლევის
მოცემული შედეგებს,
დასკვნები კარგად
არაარგუმენტ ახერხებს ამის
ირებული და მკითხველამდე
8. დასკვნები 0-1 მცდარია მიტანას.

ჯამურ
ი ქულ
ა