Professional Documents
Culture Documents
Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung
ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan
ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand
name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito
ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito
upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga
tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban
sa modyul na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga
ito.
Ang modyul na ito ay inihanda para sa iyo para makilala mo ang iba’t ibang
anyo ng sining at disenyo ayon sa layunin, gamit, katangian, anyo, at target na
gagamit.
I. Panuto: Tukuyin kung ano ang hinihingi ng bawat bilang. Isulat sa iyong
sagutang papel ang titik o wastong sagot sa bawat bilang.
Tuklasin
1. ___________ 2. ____________
3. ___________ 4. _____________
5. ___________ 6. ___________
1.___________________ 2.____________________
C. Panuto: Kumpletuhin ang salitang nakasulat sa malaking titik na siyang
tinutukoy o inilalarawan sa bawat pahayag.
Suriin
A. Panuto: Pansinin ang larawang nasa ibaba. Suriin ang larawang ito batay
sa sumusunod na katanungan.
Gabay na tanong:
1. Anong mga hugis ang naakikita mo? Ano-anong mga bagay ang
naaalala mo sa mg higis na ito?
2. Anong mga kulay ang nakikita mo? Ano ang nararamdaman mo sa
habang minamasdan ang mga kulay na ito? Naakit ka ba?
Nalungkot? O natuwa?
3. May pattern ka bang nakikita sa larawan? Ano ito?
4. May nakikita ka bang kakaibang tekstura? Ano ang ipinapahiwatig
nito?
5. Paano binuo ng pintor ang ilusyon ng espasyo sa larawan?
6. Anong pangyayari ang ipnabatid ng larawan? Isalaysay ito.
1.___________________ 2.____________________
Eskultura Arkitektura
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
C. Pansinin ang mga larawang nasa ibaba. Suriin ang bawat isa at sagutin
ang gabay na katanungan.
Larawan 1
Larawan 2
Larawan 3
Pagpinta
Ang pagpipinta ay ang kasanayan ng pagpapahid ng pintura,
pigmento, kulay o iba pang gamit pangguhit sa isang pang-ibabaw. Ang
produkto na pagpipinta ay tinatawag na pinta. Ito rin ay nagpapahayag ng
iyong damdamin o saloobin sa pamamagitan ng pagpipinta ng mga bagay-
bagay na naaayon sa iyong kagustuhan.
Nagsimula ang pagpipinta sa bansang Pransya na dinala naman sa
Pilipinas ng mga Espanyol. Si Juan Luna ang Pilipinong pintor na nagpinta
ng “The Death pf Cleopatra” na nanalo bilang silver medal sa National
Ecposition of Fine Arts noong 1884)
May iba’t ibang elemento ang pagpipinta ito ay ang mga sumusunod:
1. Linya- naipapahayag ang damdamin at pananaw ng manlilikha sa
pamamgitan ng iba’t ibang anggulo ng linya na tuwirang tumatawid sa
sinumang tumutunghay sa isang likhang-sining.
- patayo, pahilis at pahalang (nagpapahayag ng galaw at tensiyon)
- kurbado,maalon at zigzag (maglinaw ng direksiyon)
2. Kulay- nagtatanghal ng iba’t ibang dimensiyon ng payak, pabago-bago, at
sumusulong na damdamin sa pagtitimpla ng mga kulay.
A. Matitingkad
- nagpapamalas ng matapang at maliwanag.
B. Mapupusyaw
- nagpapamalas ng malungkot at magaan
C. Maiinit
Eskultura
Ang eskultura ay sining ng pag-ukit at pagpoporma ng mga bato,
metal, at iba pang makabagong materyal gaya ng kasangkapang elektroniko.
Tatlong –Dimensyon ng Forma ng Iskultura
1. Freestanding- nakikita ito sa iba’t ibang posisyon at anggulo. Istatwa ang
karaniwang tawag ditto.
2. Relief- inuukit sa ibabaw ng plena, Kapag halos buo na, o nakaumbok o
lumalabas sa plena ang pigurang inukit, hayrelif (high relief) ang tawag;
kapag naman patay o plastado lang sa inukitan, di kaya’y nakalubog,
basrelif (bas relief). Mga medalya at sinsilyo o barya an gang halimbawa
nitong huli.
3. Kinetik o mobiles- ay gumagalaw kasi maaaring nakabitin ang mga ito
dahil karaniwang mga yari ito sa pira-pirasong metal, kahoy, salamin o
plastic na suspendido sa alambre o hibla. Si Alexander Calder ang kauba-
unahang gumawa nito noong dekada 30.
Mga Metodo at Teknik sa Paghubog o Pag-ukit
1. Pag-ukit (Carving)- itinuturing na pinakamahirap na paraan. Pabawas
ang proseso. Tinatanggal ang bahaging di-kasama sa disenyo para forma
lang ang matira.
2. Modeling- isang padagdag na proseso. Mga malalambot na material na
kayang hubugin ng kamay ang ginagamit tulad ng luwad o wax.
3. Kasting- itinuturing na kumplikadong proseso. May molde itong unang
ginagawa na maaaring binubuo ng dalawa o higit pang bahagi na pwedeng
mahigpit na buuin at muling paghiwa-hiwalayin.
4. Fabrikasyon- isa ring aditivong proseso ito. Pira-pirasong ipinapako,
iniisteypol, hinihinang ( soldering o welding), ginuglu, atbp. Ang mga
material para mabuo.
Arkitektura
Ang arkitektura ay sining na sinusukat batay sa katatagan,
kagandahan, at tibay ng itinatayong gusali o ano pa mang estruktura.
Katangian ng Matibay na Istruktura ng Arkitektura
1. Katatagan (Strength)- ang kalidad na mapanindigan ang tension at ang
kaayusan nito sa disenyo at foema ng istruktura.
2. Durabilidad (Durability)- ang katigasan ng tekstura para alam ang
gagamiting kasangkapan sa pagtrato nito; at
3. Kagandahan (Beauty)- aspekto nitong panlabas tulad ng kulay, gayundin
ang kakinisan kapag natrato na.
Dress Rehearsal- isang buong pagtatanghal ng dula. Ginagawa ito bago ang
patatanghal
Run- buong haba ng pagtatanghal ng isang partikular na produksiyon.
Technical rehearsal- natatanging pag-eensayo na naka-focus sa ilaw,
set. Sound at music na gagamitin sa pagtatanghal.
Wings- isang espasyo sa gilid ng entablado kung saan naghihintay
ang actor upang paghandaan ang kanyang pagpasok sa entablado.
Ang musika ay sining na bibubuo ng mga element ng ritmo, melodiya,
timbre, at harmoniya. Ang musika ay binubo ng anim na element, ito ay ang
mga sumusunod:
Pitch- ito ay ang mababa at mataas na tono na sumasabay sa
harmoniya at melodiya.
Timbre- ay ang kalidad ng tunog.
Daynamik- ay ang paglakas at paghina o pagbaba ng himig.
Melodiya- kombinasyon ng mga ritmo at tono.
Ritmo- naglalarawan sa tiyempo o kumpas ng musika.
Tekstura- monophonomic (isang boses o linya)
- Polyphonic- dalawa o maraming boses.
Mga Uri ng Musika
Pinoy Pop-pinaghalong musikang pangmasa, sayaw, ballad, broadway,
jazz at rap na unang narinig sa cabaret o dance halls.
Halimbawa:
Sarong Banggi, Bahay Kubo
Klasikal- ito ay tinutugtog ng grupo ng mga tao na may iba’t ibang
instrument tulad ng violin, cello, drum, flute, at marami pang iba.
Jazz- binubuo ito ng gitara, bass guitar, drumkit, trumpeta, at
bokalista.
Pop- inihahalintulad sa rock music. Binubuo ng electric guitar, bass
guitar, drumkit, at bokalista.
Pinoy Rock- ang kantang Ang Himig Natin ng Bandila ni Juan de la
cruz noong 1970 ang nagging hudyat at simulain ng pinoy rock sa
bansa.
Tunog Manila- mga kantang pinoy na pinaghalong Tagalog at Ingles.
(hal. Ikaw ang Miss Universe ng Buhay Ko ng bandang Hotdog)
Ang musika ay bahagi na ng pang-araw-araw nating
pamumuhay. Mahalaga ang musika dahil ito ay nakapagpapaganda
ng mood,nagbabalik ng mga alaala, napagkakaisa ang mga tao, at
nakakatulong din para sa paglinang ng magagandang katangian.
Ang sayaw ay sining na nagsisilbing panggagaya at ekspresyon ng
mga kilos o galaw na namamasid sa kalikasan. Ang sayaw ay
pangkalahatang tumutukoy sa lahat ng galaw ng tao na ginagamit
bilang isang anyo ng pagpapahayag ng saloobin o tinatanghal sa isang
tagpuang panlipunan, espirituwal, at pangganap.
Elemento ng Sayaw
Koryograpiya- ay ang sining ng pagdidisenyo ng mga sekuwensiya
ng galaw na kung saan ang mga mosyon o kilos, anyo o hugis o
hubog, o lahat ng mga ito ay tinutukoy o tinitiyak.
Kasuotan- istilo ng pananamit na ginagamit ng mga mananayaw.
Mananayaw-isang tao na nagsasagawa ng sabay-sabay na pagkilos,
karaniwang nagtatrabaho sa kontrata o para sa partikular na mga
pagtatanghal o produksyon.
Dekorasyon- ito ay tumutukoy sa mga props, disenyo na gagamitin sa
pagtatanghal.
Galaw- ito ay kilos ng mananayaw na bumubuo ng isang malikhain
kilos na paraan ng pakikipag-usap sa mga tagapakinig.
Pagyamanin
Hanay A Hanay B
T E A M C B D L E
A S M F N L L G W
C P H U I A J K I
T L R M C C U E N
N B L O C K I N G
O P Q R N S T U S
B A C K S T A G E
__________1. Ito ay mga malalaking pagkakahati sa dula.
__________2. Pangalang binigay sa bahagi ng entablado.
__________3. Akronim ng “Assitant Stage Manager”
__________4. Likod ng entablado na kung saan hindi makikita ng manunuod
ang mga actor ng dula.
__________5. Ginagamit sa damit ng mga crew habang nagtatanghal.
__________6. Terminong ginagamit upang tawagin ang lahat ng aktor sa
tanghalan.
__________7. Ginagamit ng stage manager, ito ay direktiba o utos.
__________8. Buong haba ng pagtatanghal ng isang partikular na
produksiyon.
__________9. Isang espasyo sa gilid ng entablado kung saan naghihintay ang
aktor upang paghandaan ang kanyang pagpasok sa entablado.
__________10. Proseso ng pagsasaayos ng mga galaw ng mga artista sa
ibabaw ng entablado.
Pagsasanay 6. Tukuyin kung ang mga sumusunod na pangungusap ay
naayon sa teatro, musika o kaya sayaw. Ilagay ang malaking titik na T kung
teatro, M kung musika at S kung ito ay tumutukoy sa sayaw.
__________1. Nakatuon sa pagpaplano at pagsasaayos para sa isang
pagtatanghal.
__________2. Ritmo, melodiya , timbre, at harmoniya
__________3. Apron, ASM, call , at blacks
__________4. Koryograpiya, kasuotan, mananayaw at dekorasyon.
__________5. Nagsisilbing panggagaya at ekspresyon ng mga kilos.
_________6. Pop, pinoy rock, at tunog manila.
_________7. Nagpapaganda ng ating mood.
_________8. Pagtatanghal ng isang dula,sayaw,puppet show, atbp.
_________9. Ito ay bahagi na ng pang-araw-araw na pamumuhay.
_________10. Nagbabalik ng mga alaala.
Isaisip
Pagpinta
Eskultura Arkitektura
Paggkakatulad
a.
1. Teatro b.
c.
a.
2. Musika b.
c.
a.
3. Sayaw b.
c.
Isagawa
Paliwanag:
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
B. Panuto: Tukuyin at ilarawan ang sumusunod na esklutura at arkitektura
na matatagpuan sa Lungsod ng Heneral Santos. Gawin ito sa loob lamang
ng 4 hanggang 5 pangungusap.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
E -
A -
T -
R -
O -
2. S -
A -
Y -
A -
W -
B. Panuto: Bumuo ng komposisyon sa isa sa mga uri ng musika na angkop
sa iyong interest. Ang paksa ay ukol sa kahalagahan ng musika sa isang tao.
Buuin lamang ito ng apat na saknong na may apat na taludtod. Maaaring
gumamit ng may tugma o kaya’y malayang taludturan.
_______________
Pamagat
___________________________________________
___________________________________________
___________________________________________
___________________________________________
I. Panuto: Tukuyin kung ano ang hinihingi ng bawat bilang. Isulat sa iyong
sagutang papel ang titik o wastong sagot sa bawat bilang.
1. Ito ay sining ng paglalagay ng pigmento na kinapapalooban ng mga kulay
at porma gamit ang pinsel
Tayahin
Karagdagang Gawain