Bài.

Tổng quan văn học Việt Nam

I.CÁC BỘ PHẬN HỢP THÀNH:
VH DÂN GIAN VH VIẾT
Là những sáng tác tập thể, truyền miệng Là những sáng tác của trí thức được ghi lại
k/n
của nhân dân lao động bằng chữ viết
Lực lượng
Nhân dân lao động Tầng lớp trí thức
sáng tác
- truyện cổ dân gian: sử thi, cổ tích, truyền
- chữ Hán: văn xuôi, thơ, văn tế, từ khúc,…
thuyết,…
Thể loại - chữ Nôm: thơ, ngâm khúc, hát xướng,…
- thơ ca: ca dao, câu đố, tục ngữ,…
- chữ Quốc ngữ: tự sự, trữ tình, kịch,…
- sân khấu: tuồng, chòe, cải lương
- tính truyền miệng
- lưu truyền bằng chữ viết
Đặc trưng - tính tập thể
- tính cá thể: mang dấu ấn của tg
- tính thực hành
Chữ viết Chữ Hán, Nôm, Quốc ngữ
=> Hai bộ phận văn học dân gian và văn học viết có mối quan hệ mật thiết, phát triển song song và luôn có ảnh
hưởng qua lại sâu sắc

II. QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỀN CỦA VĂN HỌC VIẾT:

- thế kỉ X đến hết thế kỉ XIX
- đầu thế kỉ XX đến CM tháng Tám năm 1945
- sau CM tháng Tám năm 1945 đến hết thế kỉ XX
VH TRUNG ĐẠI VH HIỆN ĐẠI
Chữ viết Chữ Nôm và chữ Hán Chữ Quốc ngữ

Đội ngũ sáng tác Nhà nho, tầng lớp quý tộc Nhà văn chuyên nghiệp
Tư tưởng nho giáo, Phật giáo, Đạo
Ảnh hưởng Nhà văn chuyên nghiệp; văn hóa phương Tây
giáo và tư tưởng lão-trang
- Chủ nghĩa yêu nước và văn học gắn liền với
công cuộc giải phóng dân tộc
Cảm hứng yêu nước, nhân đạo, thế - Phản ánh công cuộc xây dựng CNXH, sự
Nội dung chính
sự nghiệp CNH-HĐH đất nước
- Phản ánh con người toàn diện
=> Mang tính dân tộc, dân chủ, ý thức cá nhân
Tả thực, chi tiết, đề cao tính sáng tạo, cái tôi cá
Hệ thống thi pháp Ước lệ, sùng cổ, phi ngã
nhân
Truyền kì, kí sự, tiểu thuyết chương
hồi, chiếu, biểu, hịch, cáo, phủ, thơ
Thể loại Thơ mới, tiểu thuyết, truyện ngắn, kịch nói,….
cổ phong, thơ Đường luật, văn tế,
ngâm khúc, truyện thơ, hát nói,…

II. CON NGƯỜI VIỆT NAM QUA VĂN HỌC:

1.Con người VN trong quan hệ với TG tự nhiên:
- VHDG: thiên nhiên là đối tượng nhận thức, cải tạo, chinh phục. Thiên nhiên hiện ra ở vẻ đẹp phong phú của
các vùng trên quê hương đất nước
- VH trung đại: thiên nhiên gắn bó với lí tưởng đạo đức, thẩm mĩ
- VH hiện đại: gắn với tình yêu quê hương, tình cảm đôi lứa
-> Tình yêu thiên nhiên là nội dung quan trọng của VHVN
-> Con người VN gắn bó sâu sắc với thiên nhiên và luôn tìm thấy từ thiên nhiên những hình tượng thể hiện chính
mình
2. Con người VN trong quan hệ quốc gia, dân tộc:
- CN yêu nước lại trở thành 1 trong những nội dung quan trọng và nổi bật của VH viết VN:
+ sớm có ý thức xd quốc gia độc lập, tự chủ
+ nhiều lần đấu tranh với các thế hệ ngoại xâm để giành và giữ vững nền độc lập, tự chủ
- Những đặc điểm nội dung của CN yêu nước trong VHVN:
+ VHDG: tình yêu làng xóm quê hương, căm ghét mọi thế lực xâm lược
+ VH viết: ý thức sâu sắc về quốc gia, dân tộc, truyền thống văn hiến lâu đời,..; tinh thần xả thân vì độc lập, tự do
của Tổ quốc; tinh thần tiên phong chống đế quốc của VHCMVN thế kỉ XX.
3. con người VN trong mối quan hệ XH:
- Ước mơ về XH công bằng, tốt đẹp
- Tố cáo, phê phán các thế lực chuyên quyền, bày tỏ sự thông cảm với số phận con người bị áp bức
- Nhìn thẳng vào thực tại với tinh thần nhận thức, phê phán và cải tạo XH
- Phản ánh công cuộc xd XH mới, cuộc sống mới sau năm 1954,1975.
-> Cảm hứng XH sâu đậm là 1 tiền đề quan trọng cho sự hình thành chủ nghĩa hiện thực và chủ nghĩa nhân đạo
trong VH dân tộc