Analisis
buong magdamag ay kulambong luksa ng
Ibig sabihin:
Ang tula na "Isang Dipang Langit" ni
Amado V. Hernandez ay tungkol sa
pagkakapiit at pag-asang makalaya. Ito ay
isang makabagbag-damdaming tula na
naglalarawan ng kalagayan ng isang
bilanggo at ang kanyang pag-asa na
makalaya. Sa pamamagitan ng mga salita
at talata sa tula, ipinapakita ng may-akda
ang kanyang pagtutol sa paniniil at
pagpapakulong ng mga tao.
1. Anong uri ng tula ang nakasaad?
Uri ng tula
Maaari itong masabing isang tulang
elehiya, dahil ito ay nagsasaad ng
matinding kalungkutan. Tulang
pasalaysay.
Ang tula na "Isang Dipang Langit" ni
Amado V. Hernandez ay isang tulang
malaya o free verse. Ito ay isang uri ng tula
na hindi sumusunod sa tradisyunal na anyo
ng tula tulad ng soneto, haiku, o pantun. Sa
halip, ang tulang malaya ay nagbibigay ng
kalayaan sa may-akda na magpasya kung
paano i-organisa ang mga taludtod at mga
salita sa tula. Sa tulang ito, makikita ang
paggamit ng may-akda ng malayang
taludturan upang maipahayag ang
kanyang mensahe at damdamin sa
paraang kanyang nais.
2. Talakayin ang mga sangkap ng tulang
tinatalakay.
Ang tulang ito ay ginamitan ng
matatalinhagang salita, simili "anaki'y
atungal ng hayop sa yungib", Hayperboli,
:sanlibong aninong iniluwa sa dilim",
Pagtatao "kung minsa'y tumatangis ang
lumang batingaw" pagwawangis "ang
kabaong waring lungga ng bilanggo."
Imahen/larawang-diwa- ipinapakita ng
tulang ito ang kalungkutan na nadarama ng
nagsasalita dahil sa kanyang
pagkabilanggo. Ipinaramdam ng tula ang
hirap na dinaranas ng isang bilanggo at
nag kanyang hangaring makalaya.
Tono- Malungkot, nahihirapan at puno ng
poot o galit.
Simbolo-Ang simbolong gìnamit ng may
akda ay ang Rehas at Tanikala.
ISANG DIPANG LANGIT Ni: Amado V.
Hernadez
Ang tulang Isang Dipang Langit ni Amado
V. Hernadez ay ginawa niya sa loob ng
kulungan. At ito ang kanyang karanasan.
Ang unang saknong sa tula ay
nagsasalaysay na ang persona ay giniit sa
may kasalanan ng mga taong nakatataas
sa lipunan. Kahit wala nanman siyang
kasalanan ay siya'y napagbintangan sa
kasalanang hindi naman ginawa.
Sa ikalawang saknong, ay yaong
panahong siya'y kinulong sa lugar na kung
saan ay may malupit na bantay. Dito
napagtanto niya na ang kanyang buhay ay
para ng patay, dahil kahit humihinga pa
siya ay wala ng silbi ang kanyang buhay.
Sa ikatlong saknong ay ang tanging
ginawa niya ay dumungaw lamang sa
maliit na butas sa kulungan na tanaw na
tanaw ang dipang langit. Sa pagmamasid
sa langit ay naluha siya at nalungkot.
Nasasaktan siya dahil ang mismong bayan
na kanyang pinag-iingatan, pinaglalaban at
pinagsisilbihan ay yaon pa ang nagtaksil at
nag-udyok sa kanya sa kulungan.
Sa ikaapat na saknong, ay isinalaysay ng
persona na wari'y galit na galit ang mga
tanod na nagbabantay sa kanilang
kulungan habang may katabing isang
nabilanggo na sumisigaw ng malakas na
parang hayop sa yungib.
Sa ikalimang saknong, ay nagpapahiwatig
na maghapon at magdamag siyang
nagluksa. At sa kanyang pagluluksa ay
napaisip siya na ang lungga ng bilangguan
ay parang kabaong. Ibig sabihin sa
panahon nang nasa bilangguan siya ay
para na siyang patay na nilalamayan ng
mga tanod at iba pang nakakulong.
Sa ikaanim na saknong ay naglalarawan
na may nakita ang persona na may
dumaan sa kanyang harapan na kung saan
ay may kadenang kumakalanding sa
kanya, isang may sala na
ibinilad sa lakas ng init ng araw at hindi na
nakayanan ang parusa kaya'y namatay.
Sa ikapitong saknong ay inilalarawan ng
persona na kung minsan sa isang tahimik
na gabi ay biglang nagulantang ang lahat
sa ingay na naghuhudyat na may takas. At
minsan naman ay nasaksihan at nakita ng
persona namay nag-aagaw buhay
hanggang namatay dahil sa parusang
ibinitay.
Sa ikawalong saknong ay sinabi ng
persona na ang bilangguan na ngayon ang
kanyang mundo, sa bilangguan na parang
libingan ng buhay. Umabot din ang
persona ng dalawampung taon na
pagkabilanggo at nagwika siya na baka sa
bilangguan na siya mamamatay.
Sa ikasiyam na saknong ay
nangangahulugan na kahit siya'y matanda
na sa bilangguan ay hindi pa rin siya
sumusuko na baka siya'y makalabas dito.
Dahil buhay pa siya, ay umaasa pa rin siya
na may pag-asa kahit masakit sa puso,
natatakot at nahihirapan.
Sa ikasampung saknong ay sinabi ng
persona na ang Bathala ay di-natutulog,
ibig sabihin, alam ng Diyos ang lahat ng
mga pangyayari, ang totoo o hindi. Lahat
ng ginagawa ng lahat ng tao sa buong
daigdig ay batid ng Bathala. Kaya, nagwika
ang persona na hindi lahat ng api ay api.
Ibig sabihin ay may hangganan ang
paghihirap na dinadanas ng tao sa buhay.
At sa panahon ng pagtutuos ay
napawalang-sala siya.
Sa huling saknong, ay nakalaya na ang
persona. Masaya siya dahil natatanaw na
niya ang dipang langit ng wala ng luha.
Sisikat ang araw ng tagumpay ay
nangangahulugang may bagong pag-asa
ang dadating sa kanyang buhay, pagdating
ng bukas.
Itong tulang Isang Dipang Langit ay
sumasalamin sa pag-asa ng buhay ng tao.
There is hope when you have life. Huwag
susukosa anumang pahihirap na
madadanas natin at higit sa lahat ay huwag
susukosa mga problemang hinaharap o
haharapin dahil sa tuwing nabubuhay pa
tayo ay nabubuhay din ang pag-asa na
dadating sa huli at ito ang tagumpay.
Si Amado V. Hernandez kilala bilang
makata ng mga manggagawa. Sa kanyang
mga tula masasalamin natin ang
marubdob na pagmamahal sa mga
dukhang manggagawa. Para sa kanya,
ang tula ay halimuyak, taginting,
salamisim, aliw-iw. Ang panitik ay
makapangyarihan at ayon sakanya pati
hari ay mapapayuko ng panitik.
Sumakatuwid siya ay maraming akdang
naihandog.
Ang uri ng panitikan ng Isang Dipang
Langit ay Patula dahil ito ay nabubuo sa
pamamagitan ng pagsasama-sama ng
maaanyong salita sa mga taludtod na may
sukat o bilang ng mga pantig at
pagtutugma ng mga salita sa hulihan ng
mga taludtod sa bawat saknong.
Ang layunin ng may akda ay maipahatid sa
mga mambabasa na sa kabila ng dillim ay
may liwanag. Nararapat lamang na tayo ay
huwag mawalan ng pag-asa dahil habang
may buhay mag pag-asa. Sabi nga niya sa
kanyang tula na "ang tao't Bathala ay hindi
natutulog at di habang araw ay ang api ay
api".
Ang paksa ng akda sa lsang Dipang Langit
ay tungkol sa mga bilanggo na wari'y
nagdudusa sa lungkot. Sila ay ang hindi
tunay na may sala sumakatuwid sila
lamang ay pinaratang ng walang malay
sapagkat sila ay isang api at nasa baba.
Ang mga tauhan din sakanyang akda ay
mga tao sa lipunan na nag-titiis sa hirap at
pighati sa bilibid.
Umikot ang istorya sa panahon na kung
saan ay ang mga api o mga mababang tao
sa lipunan ay walang karapatan. Na kung
hanggang kaylan gusto ng mga nasa itaas
na sila'y hatulan sa kasalanang kanilang
gawa ay kaya nilang alipinin at ikulong ang
mga naaapi.
Gumamit ang may-akda ng Daloy ng
Kamalayan diretso ang lahat ng
patutunguhan ng istorya kaya mas
naiintindahan ang pagkakasunod-sunod
ng mga pangyayari. Kaya ang nais
maipabatid ng may akda sa mga mambasa
ay mas naiintindihan. Mas nadama ang
damdamin at emosyon sa tula.
Ang kaisipanng taglay ng akda ay isang
akdang pampanitikan na nagtataglay at
nagpapaliwanang sa mga kaisipang
umiiral, tinatanggap at pinatutunayan ng
mga tlyak na sitwasyon o karanasan. Ito ay
mga makatotohanang unibersal, likas sa
tao at lipunan, sistema
ng mga ideya o paniniwalangkumokontrol
sa buhay. Ang may akda ay naghahatid ng
may kagandahan sa kapangitan. Na ang
tula ay nararapat na tumalakay hindi
lamang sa tamis ng pagmamahalan,
kagandahan ng kallkasan, kirot ng
kabiguan sa pag-ibig, at init ng katawan
kundi dapat din nitong lamanin ang
mapapait na karanasan ng mga tao sa
isang lipunan.
Epektibo ang paraan ng pagkakagamit ng
mga salita. Angkop ang antas ng pang-
unawa ng mga mambabasa sa pagkabuo
ng akda. Masining ang pagkakagawa ng
akda. Ito ay may kahalagahang tutugon sa
panlasa ng mambabasa at sa katanglan ng
isang mah

Pagsusuri ng Tula
I. Deskripsyon ng Pamagat
Ito ay pinamagatang “Isang Dipang Langit”
sapagkat ito ay tumutukoy sa pag–asang
maabot pa at matanaw ang sikat ng araw
na tanda ng tagumpay habang nasa loob
ng bilangguan ang manunulat. Ipinapakita
ng tulang ito ang kalungkutan na nadarama
ng nagsasalita dahil sa kanyang
pagkabilanggo. Ipinaramdam ng tula ang
hirap na dinanas ng isang bilanggo at ang
kanyang hangaring makalaya.
II. Ang Makata
Si Amado V. Hernandez kilala bilang
makata ng mga manggagawa. Siya ay
makata, nobelista, mandudula at
peryodista. Sa kanyang mga tula
masasalamin natin ang marubdob na
pagmamahal sa mga dukhang
manggagawa. Itinanghal din na orden ng
mga Pambansang Alagad ng Sining sa
larangan ng panitikan. Nagsulat din siya sa
ilalim ng pangalang Herinia dela Riva,
Amanta Hermani at Julio Abril.
III. Anyo ng Panitikan
Ito nasa anyong patula o panulaan dahil ito
ay nabubuo sa pamamagitan ng
pagsasama-sama ng maanyong salita sa
mga taludtod na may sukat. Ang akda ay
isang halimbawa ng tulang salaysay
sapagkat inilalahad nito ang isang
kasaysayan o mga tagpo at pangyayari sa
buhay ng akda sa pataludtod na paraan.
IV. Elemento ng Tula
a. Saknong
Ang tulang ito ay may labing isang saknong
at apat na taludtod bawat saknong. Ako’y
ipiniit ng linsil na puno hangad palibhasang
diwa ko’y piitin, katawang marupok, aniya’y
pagsuko, damdami’y supil na’t mithiin ay
supil.
➔ Ang unang saknong sa tula ay
nagsasalaysay na ang persona ay giniit sa
may kasalanan ng mga taong nakatataas
sa lipunan. Kahit wala naman siyang
kasalanan ay siya’y napagbintangan.
➔ Sa ikalawang saknong, ay yaong
panahong siya’y kinulong sa lugar na kung
saan ay may malupit na bantay. Dito
napagtanto niya na ang kanyang buhay ay
para ng patay, dahil kahit humihinga pa
siya ay wala ng silbi ang kanyang buhay.
➔ Sa ikatlong saknong ay ang tanging
ginawa niya ay dumungaw lamang sa
maliit na butas sa kulungan na tanaw na
tanaw ang langit. Sa pagmamasid sa langit
ay naluha siya at nalungkot.
➔ Sa ikaapat na saknong, ay isinalaysay
ng persona na wari’y galit na galit ang mga
tanod na nagbabantay sa kanilang
kulungan habang may katabing isang
nabilanggo na sumisigaw ng malakas na
parang hayop sa yungib.
➔ Sa ikalimang saknong, ay
nagpapahiwatig na maghapon at
magdamag siyang nagluksa. Sa kanyang
pagluluksa ay napaisip siya na ang lungga
ng bilangguan ay parang kabaong. Ibig
sabihin sa panahon nang nasa bilangguan
siya ay para na siyang patay na
nilalamayan ng mga tanod at iba pang
nakakulong.
➔ Sa ikaanim na saknong ay naglalarawan
na may nakita ang persona na may
dumaang tao na may suot na kadena.
➔ Sa ikapitong saknong ay inilalarawan na
kung minsan sa isang tahimik na gabi ay
biglang magulantang dahil may nakatakas.
Kapag naman tumunog ang lumang
batingaw, isang preso na nag-aagaw
buhay dahil sa parusang bitay.
➔ Sa ikawalong saknong ay sinabi ng
persona na ang bilangguan na ngayon ang
kanyang mundo, sa bilangguan na parang
libingan ng buhay. Umabot din ang
persona ng dalawampung taon na
pagkabilanggo at nagwika siya na baka sa
bilangguan na siya mamatay.
➔ Sa ikasiyam na saknong ay
nangangahulugan na kahit siya’y matanda
na sa bilangguan ay hindi pa rin siya
sumusuko na baka balang araw ay
makalaya siya.
➔ Sa ikasampung saknong ay sinabi ng
persona na ang Bathala ay dinatutulog, ibig
sabihin, alam ng Diyos ang lahat ng mga
pangyayari. Lahat ng ginagawa ng lahat ng
tao ay batid ng Bathala. Kaya, nagwika ang
persona na hindi lahat ng api ay api. Ibig
sabihin ay may hangganan ang paghihirap
na pinagdaanan ng tao sa buhay.
➔ Sa huling saknong, ay nakalaya na ang
persona. Masaya siya dahil natatanaw na
niya ang langit ng wala ng luha. Sisikat ang
araw ng tagumpay ay nangangahulugang
may bagong pag-asa ang darating sa
kanyang buhay.
b. Sukat
➔ Ang tulang ito ay may sukat na
lalabindalawahin. Ang bawat taludtod nito
ay binubuo ng labindalawang pantig.
c. Sesura
➔ Ang tulang ito ay lalabindalawahin kaya
ang sesura nito ay nasa ikaanim na pantig
ang saglit na paghinto sa pagbasa o sa
pagkakabigkas.
Sa munting dungawan/ tanging abot-malas
ay sandipang langit/ na puno ng luha,
d. Tugma
➔ Ang tulang ito ay may tugmaang katinig
at patinig.
e. Tono
➔ Pagdurusa at pag-asa ang tono ng
tulang ito. Pagdurusa dahil inilahad dito
ang mga pinagdaanan ng manunulat
noong siya ay nasa loob ng kulungan.
Puno ng pag-asa ang manunulat na balang
araw ay makakalaya din siya mula sa
pagkakakulong.
f. Simbolo
➔ Ang simbolong ginamit ng may akda ay
ang Rehas at Tanikala. Tanikala at rehas
na nagsisilbing hadlang sa kanyang
kalayaan.
➔ Sikat ng araw - simbolo ng pag-asa
habang nasa loob ng bilangguan ang
manunulat.
g. Tayutay
➔ bato, bakal, punlo, balasik ng bantay
- Ito ay Aliterasyon dahil inuulit dito ang
pantig na ‘ba’.
➔ sanlibong aninong iniluwa ng dilim
- Ito ay Hyperbole dahil kakikitaan ito ng
pagmamalabis
➔ ang buong magdamag ay kulambong
luksa
- Ito ay Pagwawangis dahil tuwirang
inihambing ang magdamag at kulambo.
➔ Kung minsan, ang gabi’y biglang
nagulantang
➔ Kung minsa’y tumangis ang lumang
batingaw
VI. Bisang Pampanitikan
–Bisa sa Isip
➔ Ikinintal ng tula sa aking isipan na
sadyang darating ang panahon sa ating
buhay na dadanasin natin ang mga
pangyayaring hindi

- Ito ay Personipikasyon dahil binigyan ng –Bisa sa Damdamin

katangiang pantao ang gabi at ang lumang
➔ Kalungkutan ang pangunahing
batingaw.
damdaming nangingibabaw. Ito kasi nais
➔ sa hudyat – may takas! – at asod ng iparamdam ng may-akda. Ipinaparamdam
punlo; ng tula ang hirap na dinaranas ng isang
bilanggo at ang kanyang hangaring
- Nagmula sa bulalas na pananalitang makalaya.
nagpapahayag ng matinding damdamin
–Bisa sa Kaasalan
➔ Sintalim ng kidlat ang mata ng tanod
➔ Isa sa mga mensahe na nais iparating
- Ito ay Pahambing dahil ikinumpara dito ng tula ay pagiging matatag sa kahit
ang mata sa kidlat, pareho itong matalim. anumang pagsubok sa buhay, ipagtanggol
ang sariling karapatan, lagging mag tiwala
sa sariling kakayahan at higit sa lahat
V. Teoryang Pampanitikan manalig tayo sa Diyos.
➔ Teoryang Realismo dahil ipinapakita ng
akda ang tunay na nangyayari sa loob ng
bilangguan. Umiikot ang istorya sa
panahon na kung saan ay ang mga api o
mga mababang tao sa lipunan ay walang
karapatan.

➔ Teoryang Formalistiko sapagkat

maayos ang pagkakagawa ng tula,
gumamit ng iba’t ibang simbolo at
matatalinhagang salita na kung saan ito
ang nagbibigay ng kulay at ganda sa tula.
Mayroon ding sukat at tugma ang tula na
nagpapaganda sa pagbigkas nito. Makikita
din sa tula na nasa anyong pormal ito.