hiệu lực → Nhân dân có quyền lật đổ lập Khế
ước mới).
- Thần quyền: Thượng đế là người sắp đặt trật tự
xã hội, Nhà nước do thượng đế tạo → NN là lực
lượng siêu nhiên và có quyền lực vĩnh cửu yêu cầu
sự phục tùng. Chia làm 3 phái: Quân chủ, Giáo
quyền, Dân quyền.
o Phái Quân chủ: Thượng đế trao quyền cho Vua nên
đòi hỏi dân chúng phải phục tùng nhà vua tuyệt đối.
o Phái Giáo quyền: Thượng đế trao quyền Giáo hội
và Giáo hoàng giữ quyền thống trị về tinh thần, Nhà vua
giữ quyền thống trị về thể xác (quản lý, điều hành NN).
Thực tế trong xã hội phong kiến phương Tây, cả Vua và
thần dân đều phụ thuộc vào Giáo hội.
o Phái Dân quyền: Thượng đế trao quyền cho Nhân
dân rồi ủy thác cho nhà vua quản lý, điều hành NN. Nhân
dân có thể phản kháng, lật đổ vua bạo ngược. Nhưng
điều này không hủy bỏ chế độ dân chủ mà đơn giản là
thay thế vị trí nắm quyền của những cá nhân nhất định.
- Đặc điểm:
• Giải thích NN theo hướng duy tâm.
• Không mang tính dân chủ, tiến bộ, có sự lạm
quyền
• NN đóng vai trò cai trị xã hội chứ không
phục tùng xã hội
• Là cơ sở hình thành NN Quân chủ Chuyên
chế (phong kiến)
- Thuyết Gia trưởng: NN là do sự hình thành và
phát triển của gia đình. Mỗi một gia đình có một
người đứng đầu – gia trưởng. Mỗi một dòng tộc có
một người đứng đầu – tộc trưởng. NN như mô hình
gia tộc mở rộng cần có một người đứng đầu để lãnh
đạo, cai quản.
- Đặc điểm
• Cho rằng NN xuất hiện từ nhu cầu xã hội, bảo
vệ an toàn cho dân chúng và bảo vệ lợi ích
chung.
• Nhưng biện minh cho sự bất bình đẳng, nô
dịch và thống trị con người trong xã hội.
- Thuyết Khế ước xã hội: NN là sản phẩm của Khế
ước (hợp đồng) giữa những con người sống trong
trạng thái tự nhiên (không tổ chức), trên cơ sở mỗi
người tự nguyện nhường một phần của mình cho
NN nhằm bảo vệ lợi ích chung.
- Đặc điểm:
• Đóng vai trò phục vụ xã hội chứ không cai trị
xã hội (NN vi phạm Khế ước → Khế ước mất
– 1
• Mang tính dân chủ, tiến bộ, thừa nhận chủ
quyền nhân dân.
• Nền tảng của tư tưởng CMTS lật đổ ách thống
trị PK.
• Cơ sở cho tư tưởng cho NN Cộng hòa, Dân
chủ (NN Tư sản).
• Còn mang tính chủ quan, giải thích NN trên
cơ sở chủ nghĩa duy tâm.
KẾT LUẬN – Các Thuyết không đưa ra những lý giải
thuyết phục về nguồn gốc nhà nước. Bị lợi ích giai
cấp chi phối nên tách rời khỏi điều kiện vật chất xã
hội và kinh tế. Nhà nước phải có trong mọi xã hội
để: giải quyết tranh chấp, mâu thuẫn và duy trì xã
hội ở trạng thái ổn định, phát triển.
- Nguyên nhân kinh tế: Sự xuất hiện của chế độ tư
hữu về tư liệu sản xuất.
- Nguyên nhân xã hội: Sự ra đời các giai cấp đối
kháng (giàu – nghèo) cũng như sự mâu thuẫn giữa
chúng phát triển đến mức không thể điều hòa được.
SỰ XUẤT HIỆN – Nhà nước không phải một hiện
tượng vĩnh cửu mà là một phạm trù lịch sử, ra đời
khi có những điều kiện kinh tế - xã hội nhất định,
gắn với sự thay thế các hình thái kinh tế - xã hội →
NN là sản phẩm và biểu hiện của những mâu thuẫn
giai cấp không thể điều hòa được.
NĂM HÌNH THÁI NHÀ NƯỚC
THEO HỌC THUYẾT MARX – LENIN
1. CỘNG SẢN
NGUYÊN THỦY
2. CHIẾM HỮU NÔ LỆ
3. PHONG KIẾN
4. TƯ
BẢN
CHỦ NGHĨA
5.1. XÃ HỘI CHỦ NGHĨA
5.2. CỘNGSẢN CHỦ
NGHĨA
 Cộng sản Sở hữu chung tư liệu sản xuất.
nguyên thủy - Nhà nước là công cụ bảo vệ lợi ích giai cấp thống
Giai cấp: Không.
trị.
Nhà nước: Không.
- Nhà nước do giai cấp thống trị quản lý và điều
Chiếm hữu Chủ nghĩa sở hữu tư liệu sản xuất và
hành.
nô lệ nô lệ.
Giai cấp: Chủ nô >< Nô lệ.
Nhà nước: Chủ nô. - Nhà nước bảo vệ các lợi ích chung của toàn xã
Phong kiến Địa chủ phong kiến sở hữu tư liệu sản hội.
xuất (Đất đai), chế độ tô thuế. Tại sao Nhà nước mang tính xã hội ?
Giai cấp: Địa chủ >< Nông dân. - Kế thừa vai trò xã hội trong chế độ Công xã
Nhà nước: Phong kiến. nguyên thủy.
Tư bản Tư sản sở hữu tư liệu sản xuất (Vốn). - Nhà nước phải giải quyết những vấn đề nảy sinh
chủ nghĩa Giai cấp: Tư sản >< Vô sản. trong xã hội, vì lợi ích chung, tính ổn định của đời
Nhà nước: Tư sản. sống xã hội.
Xã hội Sở hữu chung tư liệu sản xuất.
chủ nghĩa Giai cấp: Liên minh giai cấp >< các
→ Cộng sản thành phần đối kháng.
chủ nghĩa Nhà nước: Xã hội chủ nghĩa → từ bỏ
nhà nước.

- Quyền lực nhà nước bao trùm toàn xã hội.

- Nhà nước Aten (Hy Lạp cổ đại).
- Nhà nước có bộ máy hành chính làm nhiệm vụ
- Nhà nước Rone (La Mã cổ đại).
quản lý xã hội.
- Nhà nước Germain (Giécmanh – phương Tây
trung đại). - Nhà nước có bộ máy cưỡng chế (công an, quân
- Nhà nước phương Đông cổ đại. đội, nhà tù).

- Nhà nước là hình thức tổ chức xã hội có giai cấp,
là tổ chức quyền lực chính trị công cộng đặc biệt có
chức năng quản lý xã hội để phục vụ lợi ích trước
hết cho giai cấp thống trị và thực hiện những hoạt
động chung nảy sinh từ bản chất của xã hội.
- Là quyền tối cao của Nhà nước về đối nội trong
phạm vi lãnh thổ quốc gia và các quan hệ đối ngoại.
- Chỉ có NN mớ có quyền nhân danh quốc gia, dân
tộc trong quan hệ đối ngoại.

- Chỉ có NN mới có thẩm quyền ban hành PL.

- Mối quan hệ giữa 2 tính: giai cấp và xã hội. - Việc ban hành PL nhằm quản lý XH.
- Tính GC và tính XH thể hiện sự mâu thuẫn và - NN có hệ thống các cơ quan để tổ chức thực hiện
thống nhất giữa hai mặt đối lập khái niệm bản chất PL và đảm bảo PL được thực hiện.
Nhà nước.
- Trong mỗi NN và sự phát triển qua từng giai đoạn
của NN hai yếu tốt này có sự khác nhau và tỷ lệ
nghịch với nhau. - Thuế là nguồn thu chủ yếu cho ngân sách nhà
→ Không thể tuyệt đối hóa yếu tố nào trong bản nước.
chất NN.
– 2
- Nhà nước sử dụng ngân sách để duy trì hoạt động
của các cơ quan trong bộ máy và đầu tư an sinh xã Đơn nhất Liên bang
hội. - NN có quyền lực - NNLB có chủ quyền
- Nhà nước quy định các loại thuế và thu thuế bắt chung, có lãnh thổ toàn chung nhưng các LB
buộc đối với các tổ chức, cá nhân. vẹn và thống nhất. Các cũng có chủ quyền riêng
đơn vị hành chính không trong phạm vi lãnh thổ.
có chủ quyền riêng. - Có hai hệ thống pháp
- Có một hệ thống cơ luật:
quan NN từ trung ương + Luật NNLB
- Khái niệm: Là cách thức tổ chức QLNN và đến địa phương. + Luật LB.
phương pháp thực hiện quyền lực nhà nước. - Hệ thống pháp luật - Công dân có dường như
thống nhất trên toàn lãnh
2 quốc tịch:
- Hình thức NN gồm: thổ. + Quốc tịch NNLB
o Hình thức chính thể: cách thức tổ chức - Công dân có 1 quốc tịch
+ Mỗi bang có quy định
quyền lực nhà nước ở TW; riêng về quyền và nghĩa
o Hình thức cấu trúc nhà nước: cách thức tổ vụ công dân.
- Ví dụ: Việt Nam, Nhật - Ví dụ: Mỹ, Đức, Nga,
chức quyền lực nhà nước theo cơ cấu lãnh
Bản, ... Mexico, ...
thổ;
o Chế độ chính trị: phương pháp thực hiện
quyền lực nhà nước (cách thức cai trị). - Khái niệm: Tổng thể các phương pháp thủ đoạn
mà nhà nước dùng thể thực hiện quyền lực. Chia
làm 2 phương pháp: Dân chủ, Phản dân chủ.
Quân chủ Cộng hòa
Khái Là hình thức trong Là hình thức trong đó o Dân chủ: DC trực tiếp, DC gián tiếp; DC
niệm đó quyền lực tối cao quyền lực tối cao rộng rãi, DC hạn chế; DC thực sự, DC giả
tập trung toàn bộ (hay thuộc về một cá nhân hiệu.
một phần) trong tay hoặc cơ quan được
người đứng đầu nhà bầu ra trong một thời
o Phản dân chủ: thể hiện tính độc tài, phát
nước theo nguyên tắc gian nhất định. triển thành: quân phiệt, phát xít, tàn bạo.
thừa kế.
Chủ thể Là một cá nhân (vua, Là một cơ quan (Quốc
nắm quốc vương, ...). hội – VN) hoặc một số
quyền cơ quan (Nghị viện,
Tổng thống – Mỹ).
Phương - Mang tính thừa kế - Bầu cử
thức - Cha truyền con nối - Chủ yếu bầu cử
trao Được chỉ định - Nguyên tắc tổ chức cơ bản: tập quyền và phân
quyền
quyền
Thời - Suốt đời và có thể - Theo nhiệm kì.
gian truyền lại cho con - Không thể truyền lại o Tập quyền: tổ chức theo 2 hình thức chính
quyền cháu. cho đời sau Chuyển thể: Quân chủ tuyệt đối (người đứng đầu
hạn có giao thông qua bầu nhà nước có quyền lực vô hạn bao gồm
hiệu lực cử.
quyền lập pháp, hành pháp), Cộng hòa Đại
Quyền - Nhà vua nắm quyền - Nắm quyền bầu cử
lợi lực tuyệt đối. và ứng cử, tham gia nghị (tập quyền thuộc về một cơ quan, nghị
người - Người dân phải phục nắm quyền. vị do cử tri bầu ra)
dân tùng. - Có quyền giám sát o Phân quyền: phân 3 quyền: lập pháp, hành
- Không có quyền các cơ quan.
pháp, tư pháp và sự phân chia quyền lực tồn
giám sát vua.
Phân - Quân chủ tuyệt đối - Cộng hoà quý tộc tại theo 3 dạng: quân chủ hạn chế (QC nhị
loại các - Quân chủ hạn chế: - Cộng hoà dân chủ: nguyên, QC đại nguyên), cộng hòa tổng
chính + QC nhị nguyên + CH đại nghị thống và cộng hòa hỗn hợp.
thể + CH tổng thống
+ QC đại nguyên
+ CH lưỡng tính
+ CH xã hội chủ nghĩa - Tổng thống là nguyên thủ quốc gia, đứng đầu nhà
nước
- Nghị viện là cơ quan lập pháp

– 3
- Hành pháp thuộc Chính phủ do Thủ ướng đứng
đầu và chịu trách nhiệm trước Nghị viện
- Hệ thống Tòa án thực hiện quyền tư pháp.
Ví dụ: Ấn Độ, Ý, Bồ Đào Nha, ...

- Tổng thống: vừa là nguyên thủ quốc gia vừa là

người đứng đầu Chính phủ. Quyền hành pháp
thuộc về Tổng thống
- Chính phủ: do Tổng thống lập, không có chức
danh Thủ tướng Chính phủ. Độc lập với Nghị viện
vì đều do cử tri bầu ra.
- Các thành viên Chính phủ chỉ chịu trách nhiệm
trước Tổng thống và thực tế họ là những người giúp
việc cho Tổng thống.
- Nghị viện: không có quyền bầu ra Tổng thống và
Chính phủ, không có quyền bỏ phiếu bất tín nhiệm
và giải tán Chính phủ.
- Nghị viện không kiểm soát các hoạt động của
Chính phủ nhưng lại có quyền khởi tố, xét xử các
thành viên tổng thống và các thành viên chính phủ
theo thủ tục “đàn hạch”.

- Vừa mang tính chất cộng hòa đại nghị vừa mang
tính chất cộng hòa tổng thống
- Tổng thống đứng đầu nhà nước, vừa là nguyên thủ
quốc gia, vừa là người đứng đầu Chính phủ
- Thủ tướng giúp việc cho Tổng thống
Ví dụ: Pháp, Hàn Quốc, Hy Lạp, Peru, ...

- Quyền lập pháp thuộc về Quốc hội.

- Quyền hành pháp do Thủ tướng Chính phủ nắm
giữ.
- Toàn án nhân dân nắm giữ quyền tư pháp.
- Chủ tịch nước là nguyên thủ quốc gia, là người
đứng đầu Nhà nước.
- Được tổ chức và hoạt động theo nguyên tắc tập
trung dân chủ.

– 4

- Quan điểm chung:
o Ở xã hội cộng sản nguyên thủy, do nhu cầu
của cuộc sống cộng đồng, các quan hệ xã
hội giữa người và người được điều chỉnh
bằng các quy tắc đạo đức, phong tục, tập
quán và các quy tắc tôn giáo. Khi xã hội
xuất hiện sở hữu tư nhân và sự phân chia
giai cấp, cùng với những mâu thuẫn giai cấp
đối kháng → Phải có những quy tắc xử sự
mang tính bắt buộc chung được bảo đảm
thực hiện bằng sức mạnh cưỡng chế.
o Do đó, nguyên nhân ra đời Nhà nước trùng
với nguyên nhân ra đời Pháp luật. Pháp luật
hình thành qua 3 con đường:
1. Nhà nước thừa nhận những tập quán
đã có từ trước phù hợp với lợi ích
của mình và nâng lên thành pháp
luật;
2. Nhà nước thừa nhận các quyết định
có trước về từng vụ việc cụ thể của
cơ quan xét xử hoặc cơ quan hành
chính cấp trên để trở thành khuôn
mẫu cho các cơ quan cấp dưới
tương ứng giải quyết những vụ việc
tương tự xảy ra – Án lệ;
3. Nhà nước ban hành những quy
phạm pháp luật. Đó cũng chính là
nguồn gốc của pháp luật.
- Quan điểm của Mác – Lênin:
o Pháp luật và nhà nước là 2 hiện tượng cùng
xuất hiện, tồn tại, phát triển và tiêu vong
gắn liền với nhau.
– 5
o Pháp luật và nhà nước là những hiện tượng
xã hội mang tính lịch sử, đều là sản phẩm
của xã hội có giai cấp và đấu tranh giai cấp.
o Nguyên nhân hình thành nhà nước cũng là
nguyên nhân hình thành pháp luật: sự tư
hữu, giai cấp và đấu tranh giai cấp.
1. Sự phát triển của nền kinh tế trong
xã hội nguyên thủy từ chỗ vô cùng
thấp kém, lạc hậu và chế độ sở hữu
chung đến chỗ dần dần có của cải dư
thừa và xuất hiện chế độ chiếm hữu
tư nhân (tư hữu) về tư liệu sản xuất
và của cải làm ra;
2. Sự phân hóa xã hội thành những
tầng lớp, giai cấp có lợi ích đối
kháng nhau và mâu thuẫn giai cấp,
đấu tranh giai cấp phát triển đến
mức không thể điều hòa được.
Pháp luật là hệ thống các quy tắc xử xự có tính bắt
buộc chung do nhà nước ban hành hoặc thừa nhận,
được nhà nước đảm bảo thực hiện bằng sức mạnh
cưỡng chế, thể hiện ý chí của nhà nuicws để điều
chỉnh các quan hệ xã hội nhằm duy tri trật tự xã hội.

- Là đạo luật cơ bản, có giá trị cao nhất trong hệ
thống PL.
- Quy định những vấn đề: chính trị, quyền con
người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân; chế
độ kinh tế, xã hội, hợp tác quốc tế, bảo vệ tổ quốc
và bộ máy nhà nước.
2. Phạm vi điều chỉnh
- Phạm vi rộng, bao trùm hầu hết các lĩnh vực: đời
sống xã hội, từ chính trị đến kinh tế, văn hóa, nhân
quyền và tổ chức hoạt động của bộ máy nhà nước.
- Hiến pháp ra đời sau pháp luật
- Bản hiến pháp đầu tiên: Hiến pháp HCQ Hoa Kỳ
1787.
- Hiến pháp là một dạng kế ước xã hội.
- Bản hiện pháp gồm 2 quyền cơ bản:
o Nhân quyền: quyền tự nhiên của con
người;
o Phân quyền: phân chia quyền lực nhà nước
→ kiểm soát QLNN).
* 6. Quyền sở hữu về thu nhập hợp pháp, của cải để
Việt Nam đã trải qua 5 bản Hiến pháp:
- 1946: 09/11/1946 (đầu tiên);
- 1959: 31/12/1959;
- 1980: 18/12/1980;
- 1992: 15/04/1992 (sửa đổi bổ sung năm 2001);
- 2013: 28/11/2013 (hiện hành).
- Hiến pháp 2013 được Quốc hội kháo XIII kỳ họp
thứ 6 thông qua ngày 28/11/2013 và có hiệu lực từ
ngày 01/01/2014.
- Tiêu chí: nhân dân Việt Nam xây dựng, thi hành
và bảo vệ Hiến pháp
- Mục tiêu: Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công
bằng, văn minh.
– 6
- Gồm 11 chương và 120 điều.
- Là NN pháp quyền XHCN của nhân dân, do và vì
nhân dân.
- Do nhân dân làm chủ, tất cả quyền lực NN thuộc
về nhân dân mà nền tảng là liên minh giữa giai cấp
công nông và tri thức.
- Quyền lực NN là sự thống nhất, có sự phân công,
phối hợp, kiểm soát giữa CQNN trong việc thực
hiện quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp.
- Bản chất:
o Hình thức chính thể
o Hình thức cấu trúc
- Quyền con người Một số quyền con người được
ghi nhận theo Hiến pháp:
1. Quyền sống;
2. Quyền bất khả xâm phạm về thân thể, được pháp
luật bảo hộ về sức khỏe, danh dự và nhân phẩm;
3. Quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư, bí
mật cá nhân và bí mật gia đình; có quyền bảo vệ danh
dự, uy tín của mình.
4. Quyền hiến mô, bộ phận cơ thể người và hiến xác
theo quy định của luật
5. Quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, theo hoặc không
theo một tôn giáo nào.
dành, nhà ở, tư liệu sinh hoạt, tư liệu sản xuất phần vốn
góp trong doanh nghiệp hoặc trong các tổ chức kinh tế
khác.
7. Quyền tự do kinh doanh trong những ngành nghề mà
pháp luật không cấm ...
- Quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân:
1. Công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí,
tiếp cận thô ng tin, hội họp, lập hội, biểu tình. Việc thực
hiện các quyền này do pháp luật quy định.
2. Công dân đủ 18 trở lên có quyền bầu cử và đủ 21
tuổi trở lên có quyền ứng cử. Việc thực hiện các quyền
này do luật định.
3. Mọi người có quyên khiêu nại, tô cáo với cơ quan,
tô chức, cá nhân có thẩm quyền về những việc làm trái
pháp luật của cơ quan, tô chức, cá nhân.
4. Công dân có quyền có nơi ở hợp pháp...
5. Quyền không tách rời nghĩa vụ;
6. Mọi người có nghĩa vụ tôn trọng quyền của người
khác;
7. Công dân có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ đối với
Nhà nước và xã hội;
 8. Việc thực hiện quyền con người, quyên công dân
không được xâm phạm lợi ích quốc gia, dân tộc, quyên
và lợi ích hợp pháp của người khác;
9. Mọi người đều bình đẳng trước pháp luật; không ai
bị phân biệt đối xử trong đời sống chính trị, dân sự, kinh
tế, văn hóa, xã hội
* 3. Yêu cầu người đứng đầu cơ quan, tổ
- Bộ máy Nhà nước Việt Nam là hệ thống các cơ
quan nhà nước từ trung ương đến địa phương, được
tổ chức và hoạt động theo các nguyên tắc chung,
thống nhất nhằm thực hiện những nhiệm vụ chiến
lược và các chức năng của nhà nước.
QUỐC HỘI
- Vị trí, tính chất pháp lý: (2) (điều 69, Luật Hiến
pháp Việt Nam)
o Cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân,
thể hiện qua 4 phương diện:
1. Về cách thức thành lập;
2. Về cơ quan, thành phần;
3. Về hoạt động;
4. Về giám sát hoạt động.
- Cơ cấu tổ chức:
o Cơ quan nhà nước có quyền lực nhất,
thể hiện qua 4 phương diện:
1. Quyết định những vấn đề quan trọng
nhất;
2. Các văn bản QPPL do QH ban hành có
giá trị pháp lý cao nhất;
3. Chi phối về tổ chức và hoạt động của
những CQNN khác;
4. Giám sát hoạt động của các CQNN
khác.
- Nhiệm vụ, quyền hạn: (3)
- Chế độ làm việc: (4)
o Quyền lập hiến xây dựng, ban hành Hiến
pháp, lập pháp:
1. Lập hiến: xây dựng, ban hành Hiến
pháp, cần ⅔ đồng ý để thông qua.
2. Lập pháp: xây dựng, ban hành Pháp
luật, cần ½ đồng ý để thông qua.
3. Sửa đổi Hiến pháp, Pháp luật.
4. Quyết định chương tình xây dựng luật,
pháp luật.
– 7
o Quyền giám sát tối cao đối với hoạt động
nhà nước:
1. Chất vất cơ quan nhà nước
2. Yêu cầu cung cấp thông tin, tài liệu liên
quan đến nhiệm vụ, quyền hạn của cơ
quan, tổ chức;
chức trả lời một số vấn đề.
o Quyết định những vấn đề quan trọng nhất:
1. Chính sách dân tộc, tôn giáo;
2. Mục tiêu, chỉ tiêu, chính sách, nhiệm
vụ cơ bản phát triển kinh tế - xã hội của
đất nước;
3. Quy định tổ chức và hoạt động của các
cơ quan nhà nước;
4. Bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm các chức
vụ trong cơ quan nhà nước;
5. Bãi bỏ văn bản trái với Hiến pháp, luật,
nghị quyết của QH;
6. Quyết định đại xá (là xóa tội cho hàng
loạt người phạm tội mà không để lại
tiền án tiền sự, chỉ mới có 2 lần đại xá);
7. Quy định hàm, cấp trong lưc lượng vũ
trang, bộ ngoại giao và nhà nước khác;
quy định huân chương, huy chương,
danh hiệu vinh dự nhà nước;
8. Quyết định vấn đề chiến tranh và hòa
bình; quy định tình trạng khẩn cấp;
9. Quyết định chính sách cơ bản về đối
ngoại, phê chuẩn quyết định gia
nhập/chấm dứt hiệu lực điều ước quốc
tế...
10. Quyết định trưng cầu dân ý
1. Làm việc theo chế độ hội nghị và quyết định
theo đa số;
2. Nhiệm kỳ: 05 năm/khóa;
3. Họp thường kỳ 2 lần/năm (Kì 1: tháng 5, 6;
Kì 2: tháng 10, 11) hoặc họp bất thường;
4. Họp công khai hoặc họp kín.
 CHỦ TỊCH NƯỚC
- Vị trí, tính chất pháp lý: Là người đứng đầu NN,
thay mặt nước về mặt đối nội và đối ngoại (điều 86,
Hiếp pháp 2013).
- Cách thức thành lập:
1. Chủ tịch nước do QH bầu trong số đại biểu
Quốc hội;
2. Nhiệm kỳ: theo nhiệm kỳ QH (5 năm);
3. VBQPPL Chủ tịch nước ban hành lệnh,
quyết định để thực hiện nhiệm vụ, quyền
hạn của mình;
4. Chủ tịch nước chịu trách nhiệm và báo cáo
công tác trước QH.
- Nhiệm vụ, quyền hạn:
1. Công bố Hiến pháp, luật, pháp lệnh;
2. Đề nghị Ủy ban thường vụ Quốc hội xem
xét pháp lệnh trong thời hạn 10 ngày
3. Đề nghị QH bầu, miễn nhiễm, bãi nhiệm
4. Quyết định đặc xá; Công bố quyết định đại
xá;
5. Quyết định tặng huân chương, huy chương,
giải thưởng nhà nước, danh hiệu vinh dự;
quyết định nhập, thôi, trở lại hoặc tước quốc
tịch Việt Nam.
6. Giữ chức Hội đồng quốc phòng và an ninh
7. Căn cứ nghị quyết của QH hoặc UBTVQH,
công bố, bãi bỏ quyết định tuyên bố tình
trạng chiến tranh ...
8. Tiếp nhận đại sứ, đặc mệnh toàn quyền của
nước ngoài;
9. Tham dự phiên họp của UBTVQH, phiên
họp của Chính phủ;
10. Yêu cầu CP họp bàn vấn đề mà CTN thấy
cần thiết để thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn
của CTN.
→ Chủ tịch nước có quyền lập pháp, hành pháp và
tư pháp. (Why? Xem nhiệm vụ và quyền hạn của Chủ tịch nước)
CHÍNH PHỦ
- Vị trí, tính chất pháp lý:
o Cơ quan hành chính nhà nước cao nhất;
1. Chính phủ thực hiện chức năng
quản lý từ TW-ĐP
2. Là cơ quan quản lý cao nhất trong
hệ thống các quan có chức năng
quản lí
o Cơ quan chấp hành của QH:
– 8
3. QH thành lập ra CP;
4. CP phải chấp hành VBQPPL của
QH;
5. QH giám sát hoạt động của CP.
- Cơ cấu tổ chức:
1. Nhiệm kỳ của CP theo nhiệm kỳ
QH.
2. Thành viên của Chính phủ: Thủ
tướng chính phủ, Phó thủ tướng, Bộ
trưởng, Thủ trưởng Cơ quan ngang
bộ.
- Chế độ làm việc:
o Kết hợp giữa quyền hạn, trách nhiệm của
tập thể Chính phủ với quyền hạn, trách
nhiệm cá nhân của Thủ tướng Chính phú và
cả nhân từng thành viên Chính phủ.
o Chính phủ làm việc theo chế độ tập thế,
quyết định theo đa số.
- Hình thức hoạt động của Chính phủ:
o Chính phủ họp thường kỳ mỗi tháng một
phiên
o Chính phủ họp chuyên đề hoặc họp đề giải
quyết công việc phát sinh đột xuất theo
quyết định của Thủ tướng Chính phủ, theo
yêu cầu Chủ tịch nước hoặc của ít nhất ⅓
tổng số thành viên Chính phủ.
o Trong trường hợp Chính phú không họp,
Thủ tướng Chính phủ quyết định gửi lấy ý
kiến các thành viên Chính phú bằng văn
bản.
- Nhiệm vụ, quyền hạn:
o Tổ chức thi hành hiến pháp, luật, nghị quyết
của QH, pháp luật, nghị quyết của
UBTVQH, ...
o Thống nhất quản lý về kinh tế, văn hóa, xã
hội, giáo dục, y tế, khoa học, công nghệ,
môi trường, thông tin, truyền thông, đối
ngoại, quốc phòng, ...
o Thống nhất nền hành chính quốc gia, thực
hiện quản lý về cán bộ, công chức, viên
chức và công vụ trong các cơ quan nhà
nước.

CHÍNH QUYỀN ĐỊA PHƯƠNG
- Các cấp đơn vị hành chính:
04 cấp đơn hành chính, bao gồm: cấp tỉnh, cấp
huyện, cấp xã, đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt.
o Cấp tỉnh: Tỉnh, TP trực thuộc TW;
o Cấp huyện: TP thuộc tỉnh, TP trực thuộc TP
trực thuộc TW, thị xã, quận, huyện;
o Cấp xã: xã, phường, thị trấn
- Tổ chức chính quyền địa phương ở các đơn vị
hành chính: Cấp chính quyền địa phương gồm:
Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân.
o Hội đồng nhân dân:
1. Là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa
phương, đại diện cho ý chí, nguyện
vọng và quyền làm chủ của nhân dân,
do nhân dân địa phương đó bầu ra, chịu
trách nhiệm trước nhân dân và cơ quan
nhà nước cấp trên;
2. Quyết định các vấn đề của địa phương
do luật định; giám sát việc tuân theo
Hiến pháp và pháp luật ở địa phương và
việc thực hiện nghị quyết của HDND.
o Ủy ban nhân dân:
1. Do Hội đồng nhân dân cùng cấp bầu là
cơ quan chấp hành của Hội đồng nhân
dân, cơ quan hành chính nhà nước ở địa
– 9
phương, chịu trách nhiệm trước Hội
đồng nhân dân và cơ quan hành chính
nhà nước cấp trên.
2. Tổ chức việc thi hành Hiên pháp và
pháp luật ở địa phương; tô chức thực
hiện nghị quyêt của Hội đông nhân dân
và thực hiện các nhiệm vụ do cơ quan
nhà nước câp trên giao
TÒA ÁN NHÂN DÂN
- Vị trí tính chất pháp lý CHXHCNVN, thực hiện
quyển tư pt của nước Tòa án nhân dân là cơ quan -
Các cấp Tòa án:
1. Tòa án nhân dân tối cao
2. Tòa án nhân dân cấp cao
3. Tòa án nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc
trung ương
4. Tòa án nhân dân huyện, quận, thị xã, thành
phô thuộc tỉnh
- Tòa án quân sự các cấp:
1. Tòa án quân sự trung ương
2. Tòa án quân sự quân khu và tương đương.
3. Tòa án quân sự khu vực.
- Cơ cấu tổ chức:
*onhiệm,
Chánh án TAND tối cao do Quốc hội bầu, miễn
bãi nhiệm theo đề nghị của Chủ tịch nước.
Nhiệm kỳ của Chánh án TAND tối cao theo nhiệm
kỳ của Quốc hội.
o Phó Chánh án TAND tối cao được Chủ tịch
nước bổ nhiệm trong số các Thẩm phán TAND tối
cao theo đề nghị của Chánh án TAND tối cao.
Nhiệm kỳ của Phó Chánh án TAND tối cao là 05
năm, kể từ ngày được bố nhiệm.
o Chánh án và phó chánh ản của các tòa cấp dưới
do Chánh án Tòa án nhân dân tối cao bổ nhiệm,
miễn nhiệm, cách chức.
o Chánh án TAND tối cao trình Quốc hội phê
chuẩn việc đề nghị bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách
chức Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao.
o Chánh án TAND tối cao trình Chủ tịch nước bổ
nhiệm, miễn nhiệm, cách chức Thẩm phán các Tòa
án khác.
- Chức năng:
o Xét xử (chỉ có TAND có): làm việc xem xét,
đánh giá bản chất pháp lý của vụ việc, từ đó nhân
danh NN đưa ra phán quyết
Xét xử → Sơ thẩm
Thủ lý
- Nguyên tắc xét xử:
o Việc xét xử sơ thẩm của Tòa án nhân dân có Hội
thẩm tham gia, trừ trường hợp xét xử theo thủ tục
rút gọn.
o Thẩm phán, Hội thẩm xét xử độc lập và chỉ tuân
theo pháp luật; nghiêm cấm cơ quan, tổ chức, cá
nhân can thiệp vào việc xét xử của Thẩm phán,
o Hội thầm.
o Tòa án nhân dân xét xử công khai. Trong trường
hợp đặc biệt cần giữ bí mật nhà nước, thuần phong,
mỹ tục của dân tộc, bảo vệ người chưa thành niên
hoặc giữ bí mật đời tư theo yêu cầu chính đáng của
đương sự, Tòa án nhân dân có thể xét xử kín.
o Tòa án nhân dân xét xử tập thể và quyết định
theo đa số, trừ trường hợp xét xử theo thủ tục rút
gọn.
o Tòa án xét xử theo nguyên tắc mọi người đều
bình đẳng trước pháp luật, không phân biệt dân tộc,
giới tính, tín ngưỡng, tôn giáo, thành phần xã hội,
địa vị xã hội; cá nhân, cơ quan, tổ chức đều bình
đẳng trước Tòa án.
o Nguyên tắc tranh tụng trong xét xử được bảo
đảm. Tòa án có trách nhiệm bảo đảm cho những
người tham gia tố tụng thực hiện quyền tranh tụng
trong xét xử.

– 10