ኣብ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስቲ ትግራይ

ኣብ 2005 ዓ.ም
ዝወፁ ሕጊታት

ጥራዝ ሸሞንተ

www.chilot.me
መእተዊ፡
ሕጊታት /ኣዋጃትን ዯንብታትን/ ክልልና ሓዯ ግዘ ብነጋሪት ጋዜጣ ምስ ተሓተሙ ዲግም ዝሕተምሉ
ዕድል ፀቢብ ብምዃኑ እዞም ሕጊታት ይትረፍዶ ንጠቕላላ ህዝቢ ክልልና ብቐሊሉ ተበፃሒ ክኾኑ ምስ
ባህርይ ስራሕቶም ተተሓሒዙ ዝለዓለ ተዯላይነት ንዘለዎም ንኣካላት ፍትሒ ብፍላይ ኣብ ኣብያተ
ፍርዱ እውን ሕፅረታት እንተጋጥም ይርአ፡፡ ኣብያተ ፍርዱ ንዝህብዎም ዝተፈላለዩ ትእዛዛት፣
ብይናትን ፍርድታትን መሰረት ዝኾንዎም ብነጋሪት ጋዜጣታት ዝተሓተሙ ሕጊታት እምበር ነቶም
ሕጊታት/ነጋሪት ጋዜጣታት ኣጣቒሶም ዝተዲለዉ ኻልኦት ፅሑፋት ወይ መፃሕፍቲ ክኾኑ
ስለዘይኽእሉ እዞም ነጋሪት ጋዜጣታት ብቐረባ ክረኽብዎም ግድን እዩ፡፡
ቅድም ክብል ካብ 1985 ዓ.ም ጀሚሮም ካብ ዝወፁ ሕጊታት ገሊኦም ዝተስዓሩ እኳ እንተኾነ እቶም
ዝተስዓሩ ሕጊታት መሰረት ገይሮም ዝተረኸቡ መሰላትን ግቡኣትን ዝምልከት ክትዕ እንተጋጥም
ዲይነት ዝርአ ነቶም ዝተስዓሩ ሕጊታት መሰረት ብምግባር ብምዃኑ ድሕሪ ምስዓሮም እውን ኣድለይቲ
ከምዝኾኑን ብተወሳኺ እዞም ሕጊታት ኣካል ታሪኽ ክልልናን ሃገርናን ብምዃኖም ብዝግባእ
ተወዱቦምን ተሰኒዶምን ክዕቀቡን ንቕድሚት ንዝግበር ኩለመዲይ ዓውዯ መፅናዕትታትን ስራሕቲ
ምርምርን ዝህልዎም ኣበርክቶ ኣዚዩ ልዑል ብምዃኑ ፡-
ሕጊ ዘይምፍላጥ ይቕረታ ኣየውህብን ዝብል ኣባሃህላ ሓቂ እኳ እንተኾነ ህዝቢ ኣብ ሕጊታት ኣፍልጦ
ንክህልዎ ናይ ምግባር ሓላፍነት ናይ መንግስቲ እዩ፡፡ ስለዚ ኣብ ክልልና ንዝወፁ ሕጊታት
እናተኸታተለ ዲግም ክሕተሙ ብምግባር ንተገልገልቲ ዘቕርብ ሓላፍነት ወሲደ ብቐፃልነት ዝሰርሕ
ኣካል ብዘይምህላዉ፣ ላዕለዋይ ቤት ፍርዱ ክልል ትግራይ ካብ 1985 ዓ.ም ክሳብ 1999 ዓ.ም ዝወፁ
ሕጊታት ዘጠረዞ ዝነኣድ ተበግሶ ኮይኑ ንኣተሓሕዛን ኣጠቓቕማን ብዝምቹ ብዘይምንባሩ፣ ድሕሪኡ
እውን ዝቐፀለ ተመሳሳሊ ስራሕ ብዘይምህላዉ ኣግኣዚ ማእኸል መሰልጠኒ ሰብ ሞያ ኣካላት ፍትሒ
ብሄራዊ ክልላዊ መንግስቲ ትግራይ ነቲ ዘሎ ክፍተትን ኣድላይነት እዚ ስራሕን ብውነ ብምርዲእ ካብ
1985 ዓ.ም - 2007 ዓ.ም ኣብ ውሽጢ 23 ዓመታት ኣብ ክልልና ዝወፁ ሕጊታት ብምትእኽኻብ
ንተገልገልቲን ተጠቀምትን ንኣተሓሕዛን ኣጠቓቕማን ብዝምቹ ተኸፋፊሉ ከምብሓድሽ ክሕተምን
ክጥረዝን ገይሩ ኣሎ፡፡
ቤት ፅሕፈት ቤት ምክሪ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስቲ ትግራይ እዚ ስራሕ ኣብዚ ብርኪ ንክበፅሕ ዝነበሮ
ድልየት ፣ ፃዕርን ሕግታት ኣብ ምትእኽኻብ ዝገበሮ ምትሕብባርን ኣዚዩ ዝነኣድ ኾይኑ ንዕውትነት
እዚ ስራሕ ግዯ ቤት ምኽሪ ዝለዓለ ብምዃኑ ካብ ልቢ ነመስግን ።
ኪኢላታትን ሰራሕተኛታትን ትካልና ንዘርኣይዎ ፅቡቕ ተበግሶን ውፍይነትን እዚ ስራሕ ኣብ
መወዱእታ ብምብፅሑ እንኳዕ ዯስ በለኩም እናበልና ኣብ ብጣዕሚ ዝሓፀረ እዋን ሕቶና ተቐቢሎም
ዯረጃ ፅሬቱ ብዝሓለወ ኣገባብ ኣብዝዯለናዮ ግዘ ተሓቲሙን ተጠሪዙን ክበፅሐልና ንዝገበሩ
ኣመራርሓን ሰራሕተኛታትን ትካል ሕትመት ብርሃንን ሰላምን ካብ ልቢ ነመስግን፡፡
ኣባዱ ወ/ሩፋኤል
ዋና ኣካያዱ ስራሕ ኣግኣዚ ማእኸል መሰልጠኒ ሰብ ሞያ
ኣካላት ፍትሒ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስቲ ትግራይ
ግንቦት 2008 ዓ.ም
www.chilot.me
ተ. አዋጅ ደንብን ቑፅሪ ሽም ኣዋጅን ደንብን ገፅ
ቁ
1. ኣዋጅ ቁፅሪ 228/2005 ስልጣንን ተግባርን ኮሚሽን ተርጓሚ ሕገ-መንግስቲ ብ/ክ/መ/ትግራይ
1-13
ንምውሳን ዝወፀ ኣዋጅ
2. ኣዋጅ ቁፅሪ 229/2005 ጉባኤ መፃረይ ጉዳያት ሕጊ-መንግስቲ ብ/ክ/መ/ትግራይ ስልጣንን ሓላፍነትን
14-28
ንምውሳን ዝወፀ ኣዋጅ
3. ኣዋጅ ቁፅሪ 230/2005 ቤት ፅሕፈት ዋና ኦዲተር ብ/ክ/መ/ትግራይ ስልጣንን ተግባርን ንምውሳን
29-44
ተመሓትሹ ዝወፀ ኣዋጅ
4. ኣዋጅ ቁፅሪ 231/2005 ብሕብረት ስራሕ ማሕበራት ንሓረስቶት ዝከፋፈል እታወታት መግዝኢ
45-47
ዝውዕል ልቓሕ በጀት ውሕስና ንምሃብ ዝወፀ
5. ኣዋጅ ቁፅሪ 232/2005 ኣተኣኸኽባን ኣጠቓቕማን ውሽጢ እቶት ማእኸል መሰልጠኒ ሓረስቶት
48-55
ንምውሳን ዝወፀ ኣዋጅ
6. ኣዋጅ ቁፅሪ 233/2005 ስልጣንን ተግባርን ጣብያ ኣኽባሪ ሕጊ ዳግም ንምውሳን ተመሓይሹ ዝወፀ
56-75
ኣዋጅ
7. ኣዋጅ ቁፅሪ 234/2005 ማእኸለት ክላስተር ደቀቕትን ኣናእሽተይን ንግዲ ትካላት ንምጥያሽን
76-89
ንምምሕዳርን ዝወፀ
8. ኣዋጅ ቁፅሪ 235/2005 ኣብ ብ/ክ/መ/ትግራይ ን2005 በጀት ዓመት ተወሳኺ በጀት ንምውሳን ዝወፀ 90-102
9. ኣዋጅ ቁፅሪ 236/2005 መንግስታዊ ፖሊ ቴክንክ ኮሌጃት ፣ ኮሌጃት ፣ ማእኸል መሰልጠኒ ቴክኒክን
ሞያንን ማእኸላት መሰልጠኒ መሰረታዊ ክእለትን ክልል ትግራይ ንምጥያሽ 103-110
ዝወፀ ኣዋጅ
10. ኣዋጅ ቁፅሪ 237/2005 ኣዋጅ ኣታዊ ግብሪ ብ/ክ/መ/ትግራይ ንምምሕያሽ ዝወፀ ኣዋጅ 111-114
11. ኣዋጅ ቁፅሪ 238/2005 ን2006 በጀት ዓመት ንምውሳን ዝወፀ ኣዋጅ 115-154
12. ደንቢ ቁፅሪ 75/2005 መንግስታዊ ኮሌጃት ት/ቲ መምህራን ኣመራርሓ ትምህርትን ዓብዩ ዓዲን
155-174
ዓድዋን
13. ደንቢ ቁፅሪ 76/2005 ቦታ ከተማ ብሊዝ ንምምሕዳር ተመሓይሹ ዝወፀ ደንቢ 175-246
14. ደንቢ ቁፅሪ 77/2005 ምውዳብን ምስፍሕፋሕን ሕብረት ስራሕ ማሕበራት ብ/ክ/መ/ትግራይ
247-262
ንምውሳን ዝወፀ ደንቢ
15. ደንቢ ቁፅሪ 78/2005 ብውልቐ ንክስርሑ ዝተፈቐደሎም ኦዲተራትን ናይ ሒዳብ ፈላጠትን
263-274
ንምምሕዳር ተመሓይሹ ዝወፀ ደንቢ
16. ደንቢ ቁፅሪ 79/2005 ኣብ መንግስታዊ ኣዋህህባ ግልጋሎት ኣመልኪቱ ንዝላዓል ጥርዓንን ቅሬታን
275-290
ኣቀራርባን ኣወሳስናን ንምውሳን ዝወፀ ደንቢ ብ/ከ/መ/ትግራይ
17. ደንቢ ቁፅሪ 80/2005 ኣተኣኻኽባን ኣጠቓቕማን ውሽጢ እቶት ኣብያተ ት/ቲ ክል ትግራይ
291-301
ንምውሳን ዝወፀ ደንቢ
18. ደንቢ ቁፅሪ 81/2005 ደንቢ ኣተሓሕዛን ኣታኣለልያን ጓሓፍ ከተማታት ብ/ክ/መ/ትግራይ 302-318

www.chilot.me
 nU¶T Uz¤È TG‰Y
yTG‰Y nU¶T Uz¤È
Bÿ‰êE KL§êE mNGStE
mNGStE TG‰Y
yTG‰Y B¼¤‰êE KL§êE mNGST
mbL 20 ›mT ‫ּט‬. 1 ‫ֳּטא‬ 20¾ ›mT qÜ. 1 ‫ֳּטא‬
228/2005 ዓ.‫ו‬ BˆL×T b¤T M<¶ Bÿ‰êE KL§êE mNGStE TG‰Y Zw{ 228/2005 ›/M

‫ּׁש‬ፅ‫ ע‬ዋጅ 228/2005

228/2005 `ዋጅ ‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬228/2005
ָጣ ‫ـ‬ግ‫ ץֹו‬ኮ‫ג‬
ኮ‫ץـ ג‬ጓ‫ג‬ ׁገ-
ׁገ- 4ُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግ ُ የׁገ-
የׁገ-
‫א‬ግ ٌ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግ ٌ ُግ‫ף‬ይ ‫א‬ግ ُ ‫ץـ‬ጓ‫ג‬
‫ץـ‬ጓ‫ ג‬ኮ‫ג‬
ኮ‫ָ ג‬ጣ. ‫ـ‬ግ‫ץֹו‬
‫ו‬ው( ዝወፀ ዋጅ ֳ‫א‬ወ‫ ר‬የወጣ `ዋጅ

‫ُנרא‬ ׁገ-‫א‬ግ ٌ ክָָ. ‫ ֶُרא‬4ክֶָ٤ ׁገ-‫א‬ግ ُ ‫ ُנרא‬የֱዝ ‫ِא‬٤.

.ፅ/ٍُ ֱዝ‫ ּת‬ዝ‫ـ‬ኸ4‫ו ס‬ዃ7‫ו‬፣ /ፃ/ِ٤ የ‫ـ‬ከ4‫ ס‬4‫ֲא‬.ْው፣
ׁገ-‫א‬ግ ُ ካָኦُ ׁግٍُ ָጣ 4ׁገ-‫א‬ግ ُ እ. 4ֶַ ֱግ ָጣ የ‫רـ‬ጣْው
ዝ‫ـ‬ው;<‫ ו‬ካֶُ ָጣ7‫ـ ו‬ግ‫ׁ וצֹו‬ግ `ካֶُ ָጣ.ْው እ. ‫ـ‬ግ‫ْףֹו‬ው ׁግ. ׁገ-
ׁገ-‫א‬ግ ُ ‫ו‬ኽ‫ץֹו‬ ይፍፅ‫ב‬ ‫ֱֶו‬ዎ‫א ו‬ግ ُ 4‫ד‬ክ4‫ץ‬ እያከ.ወD ‫ֲא‬.ْው
‫ץו‬ግጋፅ ድֶይ ኮይD ‫ץו‬ካ‫ּש‬፣ ‫נד‬ጋገጥ ` ፈֶጊ ֲ7 4‫א‬ገkً፣

ዚ ክָָ ዋG ክ‫ץ‬ክ‫ׁ ץ‬ገ-‫א‬ግ ٌ ወይ ׁِ 4ክִָ የׁገ-‫א‬ግ ُ ክ‫ץ‬ክ‫ץ‬ ጉዳይ ወይ‫ו‬
ُ‫ץ‬ጉ‫ ו‬እָُዓָ ዝ የ‫ ו‬ዝው  ኮ‫ ג‬የُ‫ץ‬ጉ‫ו‬ ጥያo ‫ת‬/( የ‫רג‬የ‫ו‬. የ‫ג‬ወ 
‫ץـ‬ጓ‫ׁ ג‬ገ-‫א‬ግ ٌ ‫ֱֶו‬ው ዝ‫ץ‬ዝ‫ץ‬ ָጣ የׁገ-‫א‬ግ ُ ‫ץـ‬ጓ‫ ג‬ኮ‫ ג‬የ‫אּהּהـ‬. ዝ‫ץ‬ዝ‫ץ‬
‫ـ‬ግ‫ׁ ץֹו‬ጊ ‫ו‬ው( ከ‫ו‬ዘድֵ ዝ‫ֿאـ‬የ₪ ָጣ. ‫ـ‬ግ‫ וסֹו‬4ׁግ እደ‫ג‬ወ‫ ר‬4‫ـ‬rrֳው
ׁገ-‫א‬ግ ٌ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግ ٌ ُግ‫ף‬ይ የክִָ ׁገ-‫א‬ግ ُ `‫ׂש‬ፅ 68 የ‫ـ‬ደ/ገገ 4‫ֲא‬D፣
ዓ‫ׂש‬ፅ 68 ዝ‫ـ‬ደገገ ‫ו‬ዃD፡-

Wُ ‫ו‬ኽ‫ע‬ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግ ٌ ُግ‫ף‬ይ የُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክָָ ‫ו‬ክ‫ ץ‬Wُ 4‫ـ‬rrֳው
ዝ‫ֿאـ‬የ₪ ׁገ-‫א‬ግ ٌ ክָָ ُግ‫ף‬ይ ዓ‫ׂש‬ፅ የክִָ ׁገ-‫א‬ግ ُ `‫ׂש‬ፅ 49 /3/[/ ‫ُנרא‬
49 /3/[/ ‫ ُנרא‬ዝ ዕ ዋጅ ውፂ^ ֹ፡፡ የ‫ג‬ከ‫ֳـ‬ው `ውጃָ፡፡

ÂY ˆd êU nU¶T Uz¤È ‚Ü..ú

291
ÃNÇ êU BR 4.10 nU¶T Uz¤È .ú.qÜ

1
www.chilot.me
 ገፅ 2 /ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬228/2005 ገፅ 2 የُግ‫ף‬ይ /ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ `ዋጅ ‫ ּׁש‬228/2005

ክፍֵ ֿደ ክፍָ `ድ

ֿፈrዊ ጠ€ֶֶ
ዓ‫ׂש‬ፅ 1. ֿፂ‫ץ ץ‬እ‫ת‬፣
‫ץ‬እ‫ת‬፣ ዓ‫ׂש‬ፅ 1. `ጭ‫ץ ץ‬እ
እዚ ዋጅ ָጣ ‫ـ‬ግ‫ ץֹו‬ኮ‫ץـ ג‬ጓ‫ ג‬ይֱ `ዋጅ የُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግ ُ የׁገ-
ׁገ-‫א‬ግ ٌ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግ ٌ ُግ‫ף‬ይ ‫א‬ግ ُ ‫ץـ‬ጓ‫ ג‬ኮ‫ג‬ ָጣ. ‫ـ‬ግ‫א ץֹו‬ወ‫‚ר‬
‫ו‬ው( ዝወፀ ‫ּׁש‬ፅ‫ ע‬ዋጅ 228/2005 ዓ.‫ֹוـ ו‬wִ `ዋጅ ‫ּׁש‬ጥ‫ץ‬ 228/2005 ዓ.‫ו‬ ‫ֹـ‬ ֵጠ‫ׂש‬
ክጥ‫ ׂש‬ይኽእָ፡፡ ይ٤ֶָ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 2. ُ‫ץ‬ጉ‫ו‬ ዓ‫ׂש‬ፅ 2. ُ‫ץ‬ጉ‫ו‬

ግ‫ֹו‬ እٌ xָ ካָእ ُ‫ץ‬ጉ‫ו‬ ዝው;< የxִ `ግ‫ֹו‬ ֶַ ُ‫ץ‬ጉ‫ו‬ የ‫רג‬ጠው ካֲָ/
እ‫ـ‬ዘይኮይD  ውጢ እዚ ዋጅ 4 ‫ ץׂשـ‬4ዚֱ `ዋጅ ው ጥ፡-
1. “ኮ‫ׁ ֳُד ”ג‬ገ-‫א‬ግ ٌ ዝ‫ـ‬ጣየ₪ 1. “ኮ‫ ֳُד ”ג‬4ׁገ-‫א‬ግ ً የ‫אּהּהـ‬. 4ዚֱ
‫ُנרא‬ እዚ ዋጅ  ዝֳዓִ ׁٍُِ `ዋጅ ‫ ُנרא‬4‫ג‬/‫ ש‬የׁገ-‫א‬ግ ُ ُ‫ץ‬ጉ‫ו‬
ُ‫ץ‬ጉ‫ׁ ו‬ገ-‫א‬ግ ٌ .ይ ‫א‬ወዳእٍ ው(/ ዝֱ ጥያoዎ٤ ֶይ የ‫א‬ጨ‫נ‬r ው( የ‫רג‬ጥ ካָ
ካָ’ዩ /ው፡፡
2. “ׁጊ” ‫ ֳُד‬ካֶُ ‫א‬ግ ٌ እዚ ְ‫ף‬ዊ 2. “ׁግ” ‫ ֳُד‬4ְ‫ף‬ዊ ‫א‬ግ ً `ካֶُ የ‫ג‬ወጡ
ክָָ ዝወፁ ዋጃُ፣ ደٍُ ከ‫’^ו‬ው `ዋጆ٤፣ ደ<٤ እዲ‰‫ו‬ ‫עאא‬ያዎ٤
‫ ׁٍُץוא‬ዘካ‫’ــ‬ዩ፡፡ ያካָٍُ፡፡
3. “ካֶُ ‫א‬ግ ٌ” ‫ׁ ֳُד‬ጊ ‫א‬ውፅ|፣ ፈፃ‫ ג‬3. “የ‫א‬ግ ُ `ካָ” ‫ֳُד‬ የְ‫ף‬ዊ ክִָ
ׁግ ‫ץـ‬ጓ‫ׁ ג‬ግ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግ ٌ ‫א‬ግ ُ ׁግ `ውጪ፣ ׁግ ` ፈፃ‫ג‬፣
እዮ‫ו‬፡፡ የዳ‹/ُካָ ወይ‫ו‬ 4ׁግ የዳ‹/ُ ָጣ
የ‫רـ‬ጠው ֶַ ካָ /ው፡፡
4. “Wُ ‫ו‬ኽ‫ ُנרא ֳُד ”ע‬ዝ‫ֿאـ‬የ₪ ׁገ- 4. “‫ו‬ክ‫ ץ‬Wُ” ‫ ֳُד‬4‫ـ‬rrֳው የְ‫ף‬ዊ ክִָ
‫א‬ግ ٌ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግ ٌ ዝ‫ـ‬ጣየ₪ Wُ ׁገ-‫ו‬ግ ُ ‫ ُנרא‬የ‫אּהּהـ‬ው የክִָ ‫ו‬ክ‫ץ‬
‫ו‬ኽ‫ ע‬ክָָ እዩ፡፡ Wُ /ው፡፡
5. “ׁገ-‫א‬ግ ٌ” ‫ ֳُד‬ዝ‫ֿאـ‬የ₪ ׁገ-‫א‬ግ ٌ 5. “ׁገ-‫א‬ግ ُ” ‫ ֳُד‬የ‫ـ‬rrֳው የְ‫ף‬ዊ ክִָ
ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግ ٌ ُግ‫ף‬ይ እዩ፡፡ ׁገ-‫א‬ግ ُ /ው፡፡
6. “ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ይ ጉዳያُ ׁገ-‫א‬ግ ٌ” ‫ ֳُד‬6. “የׁገ-‫ו‬ግ ُ ጉዳዮ٤ ጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤ” ‫ֳُד‬
ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ይ ጉዳያُ ׁገ-‫א‬ግ ٌ ְ‫ף‬ዊ የְ‫ף‬ዊ ክִָ የׁገ-‫א‬ግ ُ ጉዳዮ٤ ጣ‫ע‬
ክֶָዊ ‫א‬ግ ٌ ُግ‫ף‬ይ እዩ፡፡ ጉ‫ֹו‬ኤ /ው፣

2
www.chilot.me
 ገፅ 3 /ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬228/2005 ገፅ 3 የُግ‫ף‬ይ /ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ `ዋጅ ‫ ּׁש‬228/2005

7.. “Wُ ፍ‫ץ‬ዲ” ‫  ֳُד‬ዝኾ/ ‫ץ‬ኪ ዝ‫ץ‬ከ Wُ 7. “ፍ‫ץ‬ድ Wُ” ‫ ץֳד‬4‫‚ד‬ው‫ ו‬ደ‫נ‬ጃ የ‫ג‬ገ‹
ፍ‫ץ‬ዲ ክָָ እዩ፡፡ የክִָ ፍ‫ץ‬ድ Wُ /ው፣
8. “ው(/” ‫ ֳُד‬4ደ‫נ‬ጅ^ ዘֳው ‫א‬ግ ٍው 8. “ው( ” ‫ ֳُד‬4የደ‫נ‬ጃው የ‫ג‬ገ“ ‫א‬ግ ٍው.
ዘይ‫א‬ግ ٍው ካֶُ ዝֱዎ ው(/ እዩ ‫א‬ግ ٍዊ ያֲָD `ካֶُ የ‫רג‬ጡُ ው( /ው
9. “ፈ-ጉ‫ֹו‬ኤ” ‫ ֳُד‬ፈ-ጉ‫ֹו‬ኤ Wُ ‫ו‬ኽ‫ ע‬ክָָ 9. “`ፈ-ጉ‫ֹו‬ኤ” ‫ ֳُד‬የ‫ו‬ክ‫ ץ‬Wً `ፈ-ጉ‫ֹו‬ኤ /ው፡፡
ُግ‫ף‬ይ እዩ፣
10. “Wُ ፅׁፈُ” ‫ ֳُד‬Wُ ፅׁፈُ Wُ ‫ו‬ኽ‫ ע‬10. ፅፈُ Wُ ‫ ֳُד‬የُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ
ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግ ٌ ُግ‫ף‬ይ እዩ ‫א‬ግ ُ ‫ו‬ክ‫ ץ‬Wُ ፅፈُ Wُ /ው፡፡
11. “‫ ֳُד ”ר‬.ይ ‫ـ‬ፈጥ‫ ר צ‬ወይ ድ‫ׁ ד‬ጊ 11. “‫ר‬ው” ‫ ֳُד‬የ‫ـ‬ፈጥ‫ר צ‬ው ወይ‫ ו‬4ׁግ
.ይ ‫ר‬/ُ ‫ ָרא‬ዝ‫ـ‬ው;< ُካָ እዩ፡፡ የ‫ר‬ው/ُ ‫ ُא‬የ‫רـ‬ጠው ድ‫ץ‬ጅُ /ው፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 3. ወ‫ـ ר‬ፈፃ‫ו‬/ُ ዓ‫ׂש‬ፅ 3. የ`ፈፃፀ‫ ו‬ወ‫ר‬፣

እዚ ዋጅ  ዋG.ُ ׁገ-‫א‬ግ ٌ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ይֱ `ዋጅ የُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግ ُ
‫א‬ግ ٌ ُግ‫ף‬ይ ‫ـ‬ፈፃ‫ ג‬ይኸው፡፡ 4ֱገ-‫א‬ግ ُ ጉዳዮ٤ ‫ـ‬ፈፃ‫ ג‬ይֲ.ָ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 4. ገֶָፃ ፆٍ፣ ዓ‫ׂש‬ፅ 4. የፆٍ `ገֳֶፅ፣

ዚ ዋጅ ‫ֹוـ‬ዕٍይ ፆٍ ዝ‫ـ‬ደገገ  ‫ـ‬ይٌ 4ዚֱ ዋጅ 4ወድ ፆٍ የ‫ـ‬ደ/ገገው የ‫ ُױ‬ፆٍ‫ו‬
ፆٍ’ው ዝֿወ‫ ר‬እዩ፡፡ ያካָٍُ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 5.
5. ‫ ֶֹُו‬እٌ ኮ‫ג‬
ኮ‫ג‬፣
፣ ዓ‫ׂש‬ፅ 5.
5. የኮ‫ג‬D
የኮ‫ג‬D `‫ֶֹُו‬፣
እٌ ኮ‫ ג‬ዝ ዕ‫ ֶֹُו ּש‬ይֱָውዎ ኮ‫ו‬D የ‫ג‬ከ‫ ֶֹُו` ִُـ‬ይ7‫ָٍס‬
1. ካ ክָָ Wُ ‫ו‬ኽ‫ ע‬Wُ ‫ו‬ኽ‫ ע‬ፌደ‫ נ‬1. ከክִָ ‫ו‬ክ‫ ץ‬Wُ ֳፌደ‫ו פ‬ክ‫ ץ‬Wُ
ዝ‫נאـ‬ፁ ‫ֶֹُו‬ የ‫נאـ‬ጡ `‫ֶֹُו‬
2. ካ ׁድׁድ ወ‫נ‬ዳ ከ‫ דـ‬ያ‫ו ـ‬ኽ‫ ע‬2. ከያዳዱ ወ‫נ‬ዳ. ከ‫ו דـ‬ክ‫ ץ‬Wُ የ‫נאג‬ጡ
ዝ‫נאـ‬ፁ ֿደ ֿደ ‫ ָֹו‬ዝֿዘ ֿፈrዊ ጉ‫ֹו‬ኤ፡፡ ድ `ድ ‫ ָֹו‬የያዘ ጠxֶይ ጉ‫ֹו‬ኤ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 6.
6. ‫ ׁף‬ዘ‫ ֶֹُו א‬እٌ ኮ‫ג‬
ኮ‫ג‬፣
፣ ዓ‫ׂש‬ፅ 6.
6. የኮ‫ג‬D
የኮ‫ג‬D `‫ ֶֹُו‬የ ‫ ף‬ዘ‫א‬፣
‫ ׁף‬ዘ‫ ֶֹُו א‬እٌ ኮ‫ ـבֿ ו‬ዓ‫ ُא‬የኮ‫ג‬D `‫ֶֹُו‬ የ ‫ף‬ ዘ‫א‬ `‫ُ ו‬ `‫ُא‬
ይኸው፣ ይֲ.ָ፡፡

3
www.chilot.me
 ገፅ 4 /ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬228/2005 ገፅ 4 የُግ‫ף‬ይ /ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ `ዋጅ ‫ ּׁש‬228/2005

ዓ‫ׂש‬ፅ 7.
7. ָጣ ‫ـ‬ግ‫ ץֹו‬ኮ‫ג‬ ዓ‫ׂש‬ፅ 7. የኮ‫ו‬D ָጣ. ‫ـ‬ግ‫ץֹו‬
እٌ ኮ‫ו‬፡- ኮ‫ו‬D፡-
1. ካ ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ይ ጉዳያُ ׁገ-‫א‬ግ ٌ  1. የክִָ ׁገ-‫א‬ግ ٍዊ ጉዳዮ٤ ጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤ
ዝ‫ץּט‬4ִ ׁገ-‫א‬ግ ٍዊ ዋG ‫סגץא‬ .ይ 4‫ג‬ያ‫ֳُץׂש‬ ׁገ-‫א‬ግ ٍዊ ጉዳይ ֶይ
‫א‬ወዳእٍ ው(/ ይֱ፣ ‫ צוץא‬የ‫א‬ጨ‫נ‬r ው( ይ‫ר‬ጣָ፣
2. 4ዚ ዓ‫ׂש‬ፅ ^ ዓ‫ׂש‬ፅ 1 ዝ‫ـ‬ጠ‫ רּט‬2. 4ዚֱ `ወጽ ^ `‫ׂש‬ጽ 1 የ‫ـ‬ጠ‫רׂש‬ው ‫ּת‬7‫וץ‬
እ‫ֳ;ـ‬ወ’ው እٌ ኮ‫ץُ  ג‬ጉ‫ׁ ו‬ገ- ኮ‫ג‬D 4ׁገ-‫א‬ግ ُ ُ‫ץ‬ጉ‫נ ו‬ገድ የ‫ו‬ክ‫ץ‬
‫א‬ግ ٌ .ይ ‫ו‬ኽ‫ע‬ ግָጋֹُ ‫;ו‬ `ገָግֹُ ֳ‫ א‬ጠُ `ይገደድ‫ו‬፡፡
ይግደድ፣
3. .ይ ‫ֹו‬ዕִ ካ‫ו ּת‬ክָُ ካ‫ ּת‬ካ ‫א‬ጎ 3. የ‫שף‬ ‫ּת(ר‬. ‫ו‬ክָُ ‫ּת(ר‬ ከ`‫ֶֹًו‬
‫ ֶֹًו‬ይ‫ץא‬ፅ፣ ‫א‬ካከָ ይ‫ץא‬ጣָ፣
4. ው(/ٍُ ֱዝ‫ ּת‬ግָፂ ‫ו‬ግ‫א ץֹו‬ፅְُ 4. ው( ዎ٤ ֱֳዝ ይፋ የ‫ֲג‬4ُ ‫א‬ጽְُ
ካָኦُ ፅֽፋُ ‫ו‬ Wُ ፅׁፈُ ክָָ Wُ ከክִָ ‫ו‬ክ‫ ץ‬Wُ ጽ/Wُ ጋ‫ ץ‬4‫ֹוـא‬4‫ץ‬
‫ו‬ኽ‫ ץֹוׁُו ע‬ኽׁ‫ וـ‬ይገ‫ץ‬፣ እዲٍ‫ וـ‬ያደ‫ץ‬ጋָ፣
5. ‫ץ‬ዓُ ‫^ׁץףר‬፣ ‫ـ‬ግ‫ُףֹו‬ ֶֿፍ/ُ 5. የ`‫ץףר‬ ‫ً`ץ‬. የ`‫ـ ֶֹًו‬ግ‫ץֹו‬. ;ֶፊ/ُ
‫ ֶֹًו‬ዝው  ‫ ־ץוא‬ክወፅእ ይኽእָ፡፡ የ‫ג‬ወ  ‫עאא‬ያ ֵያወጣ ይ٤ֶָ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 8.
8. ָጣ ‫ـ‬ግ‫ ץֹו‬ካ‫ ּת‬ኮ‫ג‬ ዓ‫ׂש‬ፅ 8.
8. የኮ‫ג‬D ‫ָ ּת(ר‬ጣ. ‫ـ‬ግ‫ץֹו‬
ካ‫ ּת‬እٌ ኮ‫ג‬ የኮ‫ו‬D ‫ּת(ר‬፡-
1. ኼ‫ ֹו‬እٌ ኮ‫ ג‬ይፅውዕ ይ‫ׁץא‬ 1. የኮ‫ג‬D ‫ֹור‬ ይጠ‫ָף‬፣ ‫ֹור‬ው
ይ‫ָףא‬፣
2. /ٌ ኮ‫ ו‬ዝ‫ ּשץּט‬ዋG.ُ ወዲ‫ֶֹًו ּש‬ 2. ֳኮ‫ג‬D የ‫ּשץׂשג‬ ጉዳዮ٤ `‫ׂש‬.‫צ‬
ኽ‫ֹו‬ፃׁ ይገ‫ץ‬፣ ֳ`‫ ֶֹًו‬እዲደ‫ ץ‬ያደ‫ץ‬ጋָ፣
3. ‫ـָו‬ ጉ‫ֹו‬ኤ እٌ ኮ‫ג‬ ‫^ָוו‬ 3. የኮ‫ו‬D ‫ـ`ָו‬ ጉ‫ֹו‬ኤ ‫ֶًחא‬
የ‫נ‬ጋግፅ፣ ያ‫נ‬ጋግጣָ፣
4. /ٌ ኮ‫ָ  ג‬ዕֵ ዝ‫נּט‬4 ዋG ከ‫ו‬ 4. ֳኮ‫ג‬D የ‫נׂש‬4 ጉዳይ ֶይ እዳ ፈֶጊ/ً
ድֶይ/ً ‫ ּמּׂשנ‬ው(/ ֿ( ዘዳָው ካ የው( ‫ (; €ּׂשנ‬የ‫ג‬ያዘጋጁ ከኮ‫ו‬D
‫א‬ጎ ‫ ֶֹُו‬እٌ ኮ‫ ו‬ክ ይ‫ ו‬ይኽእָ `‫א ֶֹُו‬ካከָ ֵ‫ר‬ይ‫ ו‬ይ٤ֶָ፡፡
5. ው(/ٍُ እٌ ኮ‫ ׁِ ו‬ዘ‫נּמ‬4 4ዓָ 5. የኮ‫ג‬D ው( ዎ٤ ጥያoው ֶ‫נׂש‬4ው
ዋG ዝ‫ָו‬ከِ‫ ו‬ካֶُ የ‫ֶֶֿא‬ፍ፣ ‫ֳֹו‬ጉዳይ. ֳ‫ֳאג‬ከٍْው `ካֶُ
ያ ‫ֶָـ‬ፋָ፣

4
www.chilot.me
 ገፅ 5 /ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬228/2005 ገፅ 5 የُግ‫ף‬ይ /ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ `ዋጅ ‫ ּׁש‬228/2005

6. ‫ֿץףר‬ /- ‫ץ‬ዓُ እٌ ኮ‫ ג‬የኽ‫ץ‬፣ 6. የኮ‫ג‬D የ`‫ ץףר‬/- ‫ץ‬ዓُ ያከ‫ָף‬

ክኽ4‫ ץ‬ይገ‫ץ‬፡፡ ያ ከ‫ָף‬፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 9.
9. ָጣ ‫ـ‬ግ‫ו ץֹו‬ክָُ ካ‫ ּת‬ዓ‫ׂש‬ፅ 9. የኮ‫ו‬D ‫ו‬ክָُ ‫ָ ּת(ר‬ጣ.
ኮ‫ג‬ ‫ـ‬ግ‫ץֹו‬
‫ו‬ክָُ ካ‫ּת‬፣ ‫ו‬ክָُ ‫ּת(ר‬ው፡-
1. ካ‫ ּת‬እٌ ኮ‫ ג‬እ‫ـ‬ዘይ;ָዩ ‫ـ‬ኪ^ ይ‫ׁץר‬ 1. የኮ‫ג‬D ‫ ּת(ר‬4‫ד‬ይ7‫ץ‬4ُ ጊዜ እ‫ـ שץ‬ክِ
ይ‫ׁףר‬፣
2. ካ‫ـ ּת‬ፈָዮ‫ ו‬ዝው;ዎ ‫ ׁٌף‬ይፍፅ‫ו‬ 2. 4‫ּת(ר‬ው ‫ֳـ‬ይ‫ـ‬ው የ‫רג‬ጡُ ‫ـ‬ግ‫ُףֹו‬
ይፈፅ‫ָד‬፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 10.
10. ‫א‬ፀዋዕٍ ኼ‫ ֶֹُו ֹו‬ኮ‫ג‬፣
ኮ‫ג‬፣ ዓ‫ׂש‬ፅ 10.
10. የኮ‫ג‬D
የኮ‫ג‬D `‫ ֶֹُו‬የ ‫ ֹור‬ጥ‫ע‬፣
ኼ‫ ֹו‬እዚ ኮ‫ ו‬ኽካየድ €ድ‫ ג‬₪ውዓ‫א ـ‬ዓָٌ የኮ‫ג‬D ‫ ֹור‬ከ‫א‬ካְዱ 4ፊُ ` ‫ׂש‬ድ‫ ז‬4‫ֹُור‬
‫ּט‬ዲ‫ב‬ ‫ֶֹُו‬ ‫א‬ፀዋዕٍ ኼ‫ֹו‬ ክ4ፅׂ‫ׂש ו‬.ُ ֳ`‫ ֶֹُו‬የ‫ ֹורר‬ጥ‫א ע‬ድ‫ֳ` נ‬4ُ፡፡
ይግ‫ֹו‬እ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 11.
11. እዋ ኼ‫ ֹו‬ኮ‫ג‬፣
ኮ‫ג‬፣ ዓ‫ׂש‬ፅ 11.
11. የኮ‫ג‬D
የኮ‫ג‬D ‫ ֹור‬ጊዜ፣
ጊዜ፣
1. እٌ ኮ‫א ג‬ፃ‫נ‬ይ ዋG.ُ ׁገ-‫א‬ግ ٌ 1. ኮ‫ג‬D 4ֱገ-‫א‬ግ ُ ጉዳይ `ጣ‫ע‬ዎ٤
‫ـ‬ፃ‫ץ‬ዩ ዝ‫נּט‬4ִ ዋG እُ4ዝׁ  ‫ـ‬ጣ‫ ِץ‬የ‫נׂש‬4ֳُ ጉዳይ ‫ת‬4ዛ 4 ድ ُ
ውጢ ድ‫ ـ‬ወ‫ ־ץ‬.ይ ‫א‬ወዳእٍ ው(/ ወ‫ ץ‬ው ጥ የ‫א‬ጨ‫נ‬rው ው( ይ‫ר‬ጣָ፣
ይֱ፣
2. እٌ ኮ‫  ג‬ዓ‫ ُא‬ክָ‫ ـ‬ጊዜ ይእከ 2. ኮ‫ג‬D 4`‫ ֳُ‰ ُא‬ጊዜ ይ‫ר‬4‫ָֹור‬፣

3. 4ዚ ዓ‫ׂש‬ፅ ^ ዓ‫ׂש‬ፅ 2 ዝ‫ـ‬ደገገ ዝ‫ֳֿـ‬ 3. 4ዚֱ `‫ׂש‬ፅ ^ `‫ׂש‬ፅ 2 የ‫ـ‬ደ/ገገው

ወ ኮይD ድֶይ ኮይD እُ‫ץ‬ከ ካ ֿደ እደ‫ـ‬ጠ4‫ֲ ׂש‬7 ` ፈֶጊ ֲ7 ‫ת‬ገ‹ ከ`ድ

ጊዜ ֶዕֵ ክእከ ይኽእָ፣ ጊዜ 4ֶይ ֵ‫ר‬4‫ ר‬ይ٤ֶָ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 12.
12. ‫ ָרא‬ጉእ `‫ ֶֹُו‬ኮ‫ג‬፣ ዓ‫ׂש‬ፅ 12.
12. የኮ‫ג‬D `‫ُא ֶֹُו‬. ግዴٍ፣
1. ‫ ֶֹُו ָרא‬ኮ‫ו‬ 1. የኮ‫ו‬D `‫ُא ֶֹُו‬

[. ዝኾ/ ‫ ָֹו‬ኮ‫  ו‬ኼ‫ ּש(ֿ ֹٍُו‬/ፃ [. ‫‚ד‬ው‫ו‬ የኮ‫ג‬D `‫ָֹו‬ ኮ‫ו‬D

.ይ ‫ו‬ግֶፅ ‫ֳ ָרא‬ዎ፣ ‫ג‬ያካwዳْው ‫ֹור‬ዎ٤ ֶይ ;(< 4/ፃ

የ‫א‬ግֳፅ ‫ֳ` ـא‬ው፡፡
ֳ. ዝኾ/ ‫ ָֹו‬ኮ‫  ׁף  ג‬ዝ‫ִרׂש(ׂש‬ ֳ. ‫‚ד‬ው‫ו‬ የኮ‫ג‬D `‫ָֹו‬ ֳ ‫ף‬
እዋ `4ָ .ይ ُ‫ ף‬ፖ‫ ُץ‬ወፃእ .ይ 4‫ ׂש(ׂשג‬4ُ ወ€ُ `4ָ. የُ‫ ף‬ፖ‫ُץ‬
‫ץו‬ካ  ‫ֳ ָרא‬ዎ ወጪ የ‫ד‬ግkُ ‫ֳ` ُא‬ው፡፡

5
www.chilot.me
 ገፅ 6 /ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬228/2005 ገፅ 6 የُግ‫ף‬ይ /ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ `ዋጅ ‫ ּׁש‬228/2005

2. ጉ‫ּש‬እ ‫ ֶֹُו‬ኮ‫ג‬ 2. የኮ‫ו‬D `‫ ֶֹُו‬ግዴٍ

[. ዝኾ/ ‫ ָֹו‬ኮ‫ ו‬እዋ ኼ‫ ֹו‬ኮ‫ג‬ [. ‫‚ד‬ው‫ ו‬የኮ‫ג‬D `‫ ָֹו‬የኮ‫ו‬D የ ‫ֹור‬
ኺ‫ סּת‬ክ‫ץ‬ከ ይገ‫ֹו‬እ ጊዜ ክ‫א צ‬ገkُ `ֳ4ُ
ֳ. 4ዚ ዓ‫ׂש‬ፅ ^ ዓ‫ׂש‬ፅ 2 /[/ ዝ‫ـ‬ደገገ ֳ. 4ዚֱ `‫ׂש‬ፅ ^ `‫ׂש‬ፅ 2 /[/ የ‫ـ‬ደ/ገገው
ዝ‫ֳֿـ‬ወ ኮይD እٌ `‫ ָֹו‬ካ ዓ‫ֶ גּמ‬ዕֵ እደ‫ـ‬ጠ4‫ֲ ׂש‬7 `‫ ִֹו‬ከ`€‫ ו‬4ֶይ 4ֲ/
ዝኾ/ ‫ו‬ኽያُ  ኼ‫ ֹו‬ክ‫ץ‬ከ ዘይኽእָ ‫ו‬ክያُ 4 ‫ֹור‬ው ֳ‫א‬ገk‫ ـ‬የ‫ד‬ይ٤ָ ከֲ/
እ‫ـ‬ኾይD `‫ּט‬ዲ‫` ב‬ካ‫ ּת‬እٌ ኮ‫ ו‬ከፍָጥ ` ‫ׂש‬ድ‫(ד ּת(רֳ ז‬ወ€ `ֳ4ُ፡፡
ይግ‫ֹו‬እ
ּ. ዝኾ/ ‫ ָֹו‬.ይٌ ኮ‫ץ ג‬ዓُ ድ ፕֵ ּ. ‫‚ד‬ው‫ו‬ `‫ָֹו‬ የኮ‫ג‬D ‫ُ`ץ‬.

ከ‫’^ו‬ው ደٍُ እٌ ኮ‫ ו‬ከኽ‫ץ‬ ድ ፕֵ እዲ‰‫ ו‬የኮ‫ג‬D ደ<٤ ‫ד‬ክ4‫ץ‬

ֳዎ፡፡ `ֳ4ُ፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 13.
13. ኮ‫ו َג‬ጥያ ዓ‫ׂש‬ፅ 13.
13. ኮ‫וּהּהדֳ َג‬
1. እٌ ኮ‫ ג‬ካ ‫א‬ፃ‫נ‬ይ ጉ‫ֹו‬ኤ ዋG.ُ ׁገ- 1. ኮ‫ג‬D ከׁገ-‫א‬ግ ُ ጉዳዮ٤ `ጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤ
‫א‬ግ ٌ ዝ‫ץּט‬4ִ ው(/ ֿ(‫ֹُו‬ ይግ‫`ֹו‬G የ‫ֳُץׂשג‬ የው( ;(<٤. 4ይግ‫‹ֹו‬

ዝ‫א‬ፁ ዋG.ُ እ.‫ נאץא‬ው(/ ֿ( ዘ‫ץּמ‬4 የ‫אג‬ጡ ጉዳዮ٤ እየ‫ נאנא‬የው( ;(

ካ ‫א‬ጎ ‫ ֶֹًו‬ዝ‫ـ‬ውፃፅ` ኮ‫ َג‬ከጣይ የ‫ג‬ያ‫ ץׂש‬ከ`‫א ֶֹًו‬ካከָ የ‫ـ‬ውጣጣ ኮ‫َג‬

ይኽእָ፣ ֵያ‫ וּׁשּה‬ይ٤ֶָ፡፡

2. እٌ ኮ‫ َג‬ው(/ ‫א‬ፃ‫נ‬ይ ጉ‫ֹו‬ኤ ጉዳያُ ׁገ- 2. ኮ‫َג‬ው 4ׁገ-‫א‬ግ ُ ጉዳዮ٤ `ጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤ
‫א‬ግ ٌ ‫€ו‬ዋ‫ ו‬ይግ‫ֹו‬G ዝ‫ ּשץּט‬ዋG.ُ ው( 4‫א‬xወ‫ו‬ 4ይግ‫‹ֹו‬ የ‫נׂש‬4 ጉዳይ

/ٌ ኮ‫ ו‬ክ‫ ץּט‬ይግ‫ֹו‬እ ወይ ይግ‫ֹו‬እ ֳኮ‫ג‬D ‫ נ€א‬ይገ‫ֹו‬ዋָ ወይ‫` ו‬ይገ‫ֹו‬ው‫ו‬

‫ ָֹוו‬ኽው‫ ר‬ውክָ. ክው;< ይኽእָ ዝ‫ץ‬ዝ‫ס‬ 4‫ ֳُד‬እዲወ‫ ר‬ውክָ. ֵ‫ר‬ጠው ይ٤ֶָ፡፡

‫ ־ץוא‬ይው‫ר‬፡፡ ዝ‫ץ‬ዝ‫ ס‬4‫עאא‬ያ ይወ .ָ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 14.
14. ‫ ֶֹُו‬ኮ‫ג‬
ኮ‫ ג‬ካ
ካ ‫ ׁף‬ዝ‫ר‬.4ִُ ዓ‫ׂש‬ፅ 14.
14. የኮ‫ו‬D `‫ ֶֹُו‬ከ ‫ ף‬የ‫רג‬.4ُ 4ُ
ኩ/ٍُ፣ ‰ ٍዎ٤
1. ‫ֶֹُו‬ ኮ‫ג‬ ዝወከָዎ‫ו‬ ካֶُ ካ 1. የኮ‫ג‬D `‫ ֶֹُו‬4ወከֻْው `ካֶُ ከ;ֶፊ/ُ
ֶֿፍ/ُ ክֳዓִ ይኽእִ ֵ/‫ ש‬ይ٤ִֶ
2. 4ዚ ዓ‫ׂש‬ፅ ^ ዓ‫ׂש‬ፅ 1 ዝ‫ـ‬ደገገ ‫ ُנרא‬2. 4ዚֱ `‫ׂש‬ፅ ^ `‫ׂש‬ፅ 1 4‫ـ‬ደ/ገገው ‫ُנרא‬
ዝው‫ר‬ድ ጉ‫ּי  ٌו‬ዕ ‫ו‬ኽያُ ዝ‫ـנ אـ‬ የ‫ג‬ወ‫ר‬ደው እ‫וץ‬ጃ 44‫ו ּׂש‬ክያُ የ‫ـנראـ‬
ክኸው ֳዎ ‫ֳ` ֲא‬4ُ

6
www.chilot.me
 ገፅ 7 /ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬228/2005 ገፅ 7 የُግ‫ף‬ይ /ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ `ዋጅ ‫ ּׁש‬228/2005

3. ጉ‫ ٌו‬ዝወ‫ר‬ደ ካָ ጉ‫ ٌו‬ኽወ ድ ዘኽ ֹ 3. እ‫וץ‬ጃ የወ‫ר‬ደው `ካָ እ‫וץ‬ጃው ֳ‫א‬ው‫ר‬ድ
ዋG ከ‫’^ו‬ው ‫ُנרא‬ ‫ץ‬ዓُ ٌ <ٍ ያ ٢ֳው ጉዳይ እ. እዲ‰‫ ו‬4 ‫ُנרא ً`ץ‬
ዝ‫ــ‬ከ` ֿድ ‫  ָֹו‬ውጢ ክָ‫ ـ‬ወ‫־ץ‬ 4<ٍው የ‫ــ‬ካ `ዲ `‫ ָֹו‬4‰ֳُ ወ‫ ُף‬ው ጥ
ፈ-ጉ‫ֹו‬ኤ ክָָ ከፍָጥ ֳዎ፡፡ ֳክִָ `ፈ-ጉ‫ֹו‬ኤ ‫(ד‬ወ€ `ֳ4ُ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 15.
15. ‫ُו‬ካእ ዝጎደִ ‫ ֶֹُו‬ኮ‫ג‬፣ ዓ‫ׂש‬ፅ 15.
15. የጎደִ የኮ‫ג‬D ‫ֶֹُו‬
ֳ‫ـא‬ካُ፣
1. ‫ ُנרא‬ካ‫ ּת‬እٌ ኮ‫ ו‬ዝ‫ץּט‬4ִ ፀፃ 1. 4ኮ‫ו‬D ‫ ּת(ר‬4‫ע ץׂשג‬ፖ‫ُנרא ُץ‬
ዝ‫ـ‬ፈֳֶዩ ‫ו‬ኽያٍُ ዝጎደִ ‫ֶֹُו‬ 4‫ֳـ‬ያዩ ‫ו‬ክያِ٤ የጎደִُ የኮ‫ג‬D
ኮ‫ ג‬ፈ-ጉ‫ֹו‬ኤ ክָָ ዝ‫ָו‬ከِ ካָ ‫ ֶֹُו‬የክִָ `ፈ-ጉ‫ֹו‬ኤ ֳ‫ֳאג‬ከ‫ـ‬ው `ካָ
የፍָጥ ያ(ውxָ
2. ‫ָא‬እኽٌ ዝ4ፅׂ Wُ ‫ו‬ኽ‫ָא ע‬እኽٌ ካ 2. ‫ָא‬እክً የደ‫רנ‬ው ‫ו‬ክ‫ץ‬ Wُ ‫ָא‬እክً
ዝ4ፅׂ ዕֳُ ጀ‫  סג‬ውጢ ‫ ـ ֳר‬ወ‫־ץ‬ ከደ‫רנ‬4ُ ‫ ׂש‬ጀ‫ צו‬4‫ר‬ወ ُ ወ‫ ُף‬ው ጥ
 ዝወፀ ‫ ٍ< ָֹו‬ዝ‫ــ‬ከ` ‫ ר‬ክָָ 4<ٍው የ‫ــ‬ካ ‫ר‬ው ֳክִָ `ፈ-ጉ‫ֹו‬ኤ ‫(ד‬ወ€
ፈ-ጉ‫ֹו‬ኤ ከፍָጥ ይግ4ኦ፡፡ `ֳ4ُ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 16.
16. ወ;ֱ‫ ֹו‬ው(/ /-
/- ‫ץ‬ዓُ ዓ‫ׂש‬ፅ 16
16. ֳኮ‫ו‬D ው( `‫ר‬ጣጥ. የ ‫ֹור‬
ኮ‫ג‬፣ /-
/- ‫ץ‬ዓُ፣
1. እٌ ኮ‫ ـָו ג‬ጉ‫ֹו‬ኤ ዝኸው ካ ‫א‬ጎ 1. የኮ‫ג‬D ‫ ـ`ָו‬ጉ‫ֹו‬ኤ የ‫ֲג‬/ው ከ`‫ֶֹًו‬
‫ ֶֹًו‬2/3 እ‫נــ‬ኺ<‫ ו‬ይኸው፣ ‫א‬ካከָ 2/3‚ የ‫ـ‬ገ“ እደֲ/ /ው፣
2. እٌ ኮ‫ָ  ג‬ዕֵ ዝ‫נּט‬4 ዋG ‫ִב‬እ 2. ኮ‫ג‬D 4‫נׂש‬4ֳُ ጉዳይ ֶይ 4‫ֹוـ‬4‫ נ‬ድ‫ו‬ጽ
ድ‫ו‬ፂ ክው  ዘይከֳ እ‫ـ‬ኾይD  ኼ‫ ֹו‬ካ ‫א‬ወ‫ ר‬ያָ٢ֳ እደֲ/ ው( ው 4 ‫ֹור‬ው ֶይ
ዝ‫נـ‬ኸ‫ ֶֹُו ּש‬ዝֿ ድ‫ו‬ፂ ዝደገፎ ው(/ እٌ ከ‫ـ‬ገ“ُ `‫ ֶֹُו‬4`ֶጫ ድ‫ו‬ጽ የ‫ـ‬ደገፈው
ኮ‫ ג‬ይኸው፣ ይֲ.ָ
3. ዝ‫ـ‬ው;4 ድ‫ו‬ፂ ‫ד‬ዕ‫ נ‬እ‫ـ‬ኾይD ካ‫ ּת‬ዝደገፎ 3. የ‫רـ‬ጠው ድ‫ו‬ፅ እኩָ 4እኩָ የֲ/ እደֲ/
ֿ( .ይٌ ኮ‫ ג‬ው(/ ይኸው፣ ‫ּת(ר‬ው የደገፈው ;( የኮ‫ג‬D ው( ይֲ.ָ፣
4. 4ዚ ዓ‫ׂש‬ፅ ካ ^‫ ר‬ዓ‫ׂש‬ፅ 1 ክ( 5 ዝ‫ר‬ፈ‫ ס‬4. 4ዚֱ `‫ׂש‬ፅ ከ^ `‫ׂש‬ፅ 1 እ ከ 5 የ‫ר‬ፈ‫ُס‬
ድጋጌٍُ እ‫ֳ;ـ‬ወ’ው እٌ ኮ‫ ג‬ውጣዊ ድጋጌዎ٤ ‫ּת‬7‫ וס‬ኮ‫ג‬D ው ጣዊ `‫סףר‬.
‫ ^ׁץףר‬ከይዲ ው(/ ወ;ֱ‫ָא ֹו‬ኪً የው( `‫ר‬ጣጡ wደُ ` ‫ָא‬ክِ ዝ‫ץ‬ዝ‫ץ‬
ዝ‫ץ‬ዝ‫ץ‬ ‫ׁٍُץוא‬ ከውፅእ  ‫ׁף‬ ‫עאא‬ያዎ٤ ֵያወጣ. 4 ‫ף‬ ֶይ ֵያውָ
ክውዕָ ይኽእָ፡፡ ይ٤ֶָ፡፡

7
www.chilot.me
 ገፅ 8 /ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬228/2005 ገፅ 8 የُግ‫ף‬ይ /ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ `ዋጅ ‫ ּׁש‬228/2005

ዓ‫ׂש‬ፅ 17
17. Wُ ፅׁፈُ Wُ ‫ו‬ኽ‫ ע‬ክָָ፣ ዓ‫ׂש‬ፅ 17.
17. ֳክִָ ‫ו‬ክ‫ ץ‬Wُ ጽׁፈُ Wُ
እٌ Wُ ፅׁፈُ የክִָ ‫ו‬ክ‫ ץ‬Wُ ጽׁፈُ Wُ
1. Wُ ፅׁፈُ እٌ ኮ‫ו ג‬ዃ የገָግָ 1. የኮ‫ג‬D ጽ/Wُ 4‫ ֲא‬ያገֳግֶָ፡፡
2. እٌ ኮ‫ג‬ ‫  ׁًף‬ዘካይደִ እዋ 2. ኮ‫ג‬D ‫ـ‬ግ‫ ًףֹו‬4‫ג‬ያከ.ው4ُ ጊዜ
 ‫ ׁًף‬ዘድֵ ድጋፍ ግָጋֹُ ይֱ፣ ֳ ‫ף‬ው የ‫ג‬ያ ፈָግ ድጋፍ. `ገָግֹُ
ይ‫ר‬ጣָ፣

3. ካָኦُ /ٌ ኮ‫ג‬ ‫ ׁף‬ውፅ|ٍዊ/ُ 3. ַֹ٤ ֳኮ‫ג‬D ‫ף‬ ኬٍ‫ד‬/ُ የ‫נג‬ዱ

ዝׁግዙ ‫ـ‬ግ‫ ُףֹו‬ይፍፅ‫ו‬፡፡ ‫ـ‬ግ‫צֹו‬٤ ያከ.ው.ָ፡፡

ክፍֵ ክָ‫ـ‬ ክፍָ ‰ֳُ

‫ץُו‬ጓ‫ׁ ו‬ገ-
ׁገ-‫א‬ግ ٌ ׁገ-
ׁገ-‫א‬ግ ُ ֳ‫ץـא‬ጎ‫ו‬

ዓ‫ׂש‬ፅ
ዓ‫ׂש‬ፅ 18. ُ‫ץ‬ጉ‫;ו ו‬ ዓ‫ׂש‬ፅ 18. ُ‫ץ‬ጉ‫ אֳ ו‬ጠُ
1. እٌ ኮ‫ ג‬ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ይ ጉዳያُ 1. ኮ‫ג‬D የׁገ-‫א‬ግ ُ ጉዳዮ٤ `ጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤ ׁገ-

ׁገ-‫א‬ግ ٌ ፃ‫ץ‬ዩ ׁገ-‫א‬ግ ٌ ‫א‬ግ ُ ‫ץـא‬ጎ‫ ו‬ያ ፈָጋָ 4‫ ֳُד‬4ጉዳዩ

‫ץُו‬ጓ‫ ו‬የድָዮ ‫ ָֹוו‬ዘ‫ <ץּמ‬ው(/ ֶይ የ‫ג‬ያ‫ץׂש‬4ው የው( ;( ‫צוץא‬

ֿ( ‫ סגץא‬.ይ ‫א‬ወዳእٍ ው(/ ይֱ፣ የ‫א‬ጨ‫נ‬r ው( ይ‫ר‬ጣָ፡፡

2. ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ይ ጉዳያُ ׁገ-‫א‬ግ ٌ፣ ׁገ- 2. የׁገ-‫א‬ግ ً ጉዳዮ٤ ጣ‫ע‬ ጉ‫ֹו‬ኤ የׁገ-

‫א‬ግ ٌ ‫ץُו‬ጓ‫ו‬ የድָዮ ‫ָֹוו‬ ‫א‬ግ ُ ُ‫ץ‬ጉ‫` ו‬ያ ፈָገው‫ ו‬4‫ ֳُד‬ው(

ው(/  ዝ;4ֹ‫ ו‬ዋG.ُ ዝ‫ּכـ‬ወ‫ א‬ወገ 4‫ר‬ጠ‫ֹْו‬ው ጉዳዮ٤ የָ‫ׂשـ‬4ֳ ወገ ይግ‫“ֹו‬

ይግ4`G .ٌ ኮ‫ ג‬ከ‫ ץּמ‬ይኽእָ፣፣ ֳኮ‫ו‬D ‫ נ€ד‬ይ٤ֶָ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 19.
19. . ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ይ ጉዳያُ
ጉዳያُ ዓ‫ׂש‬ፅ 19.
19. ֳׁገ-
ֳׁገ-‫א‬ግ ُ ጉዳዮ٤ `ጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤ
ׁገ-
ׁገ-‫א‬ግ
‫א‬ግ ٌ ‫ָו‬ኽ፣ ֳ‫ֶא‬ክ
እٌ ኮ‫ ג‬ዝ‫ـ‬ፈֳֶዩ ካֶُ ዝ‫ץּט‬4ִ ׁِ ኮ‫ג‬D 4‫ֳـ‬ያዩ `ካֶُ የ‫ֳُץׂשג‬ የׁገ-
ُ‫ץ‬ጉ‫ׁ ו‬ገ-‫א‬ግ ٌ . ‫א‬ፃ‫נ‬ይ ጉ‫ֹו‬ኤ ይָእኽ፡፡ ‫א‬ግ ُ ُ‫ץ‬ጉ‫ ו‬ጥያo ֳ`ጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው ይָካָ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 20.
20.  ُ‫ץ‬ጉ‫ׁ ו‬ገ
ׁገ--‫א‬ግ ٌ ‫ـ‬ፈፃ‫ ג‬ዓ‫ׂש‬ፅ 20.
20. 4ׁገ
4ׁገ--‫א‬ግ ُ ُ‫ץ‬ጉ‫ـ ו‬ፈፃ‫ג‬
ዝኾD ‫ُא‬ከֶُ ֳ‫ֲג‬D ‫ֲץא‬ዎ٤
‫ֲץא‬ዎ٤
1. እٌ ኮ‫ ג‬ዝ‫ׁ ִץּט‬ገ-‫א‬ግ ٌ ‫ـ‬ከፍ 1. ኮ‫ג‬D የ‫ֳُץׂשג‬ የׁገ-‫א‬ግ ُ /ክ
ጉዳያُ ‫סגץא‬ ‫ו‬ው(  ׁግ ጉዳዮ٤ ‫אֳ צוץא‬ወ‫ֱ ר‬ግ. ‫ُ(ـ‬ፎ
(ٍፋይ/ُ

8
www.chilot.me
 ገፅ 9 /ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬228/2005 ገፅ 9 የُግ‫ף‬ይ /ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ `ዋጅ ‫ ּׁש‬228/2005

‫ُנרא‬ ዝገ4‫ُא ס‬ከֶُ ‫נـ‬ጓጉ‫ׁ ד‬ገ- ‫ُנרא‬ ያደ‫נ‬ጉ የׁገ-‫א‬ግ ُ `‫נـ‬ጓጎ‫ו‬

‫א‬ግ ٌ ‫ו‬ኽָٍ  ‫ׁף‬ ከውዕָ ‫ֱץא‬ዎ٤ ‫ֶ ף‬ይ ֵያውָ ይ٤ֶָ፡፡
ይኽእָ፡፡
2. እٌ ኮ‫ ג‬ዝ‫נּט‬4 ׁِ  ׁገ-‫א‬ግ ٌ 2. ֳኮ‫ג‬D የ‫נׂש‬4ው ጥያo 4ׁገ ‫א‬ግ ً
ዝ‫ר‬ፈ‫ס‬ ‫ٍנרא‬ዊ ‫ֶُרא‬ /ፃ/ٍُ የ‫ר‬ፈ‫ُס‬ ‫ٍנרא‬ዊ ‫א‬4ِ٤. /ፃ/ِ٤
ዝ‫ָו‬ከً እُኾD ‫ו‬ |ُዮጵያ የ‫ֳאג‬ከُ ‫ُ| ֲת‬ዮጵያ ከ‫ׂשـ‬4ֳ٢ْው
ዝ‫ּטـ‬4ֳِ‫ ו‬ዓֳ‫ֳ ו‬ኸ ድጋገٍُ ‫ר‬ዊ `ֳ‫ׂש` ו‬ፍ የ‫`ר‬ዊ ‫ ُא‬ድጋጌዎ٤.
‫ר ֶُרא‬/ዳُ ‫וו‬ዕ/ٍُ ዝ‫ـ‬ጠዓዓ‫א‬ የ ‫וו‬/ُ ‫ר‬/ዶ٤ 4‫דד ג‬ ‫א‬ገድ
‫א‬ገዲ ይኸው፡፡ ይֲ.ָ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 21. ‫ُו‬እኽኻ ‫ـ‬ወ(ኺ ‫נא‬ዳእٍ ዓ‫ׂש‬ፅ 21

21. ‫ـ‬ጨ‫נא עד‬ጃ ֳ‫רֹורד‬
እٌ ኮ‫ג‬  ُ‫ץ‬ጉ‫ו‬ ׁገ-‫א‬ግ ٌ .ይ ኮ‫ג‬D 4ׁገ-‫א‬ግ ُ ُ‫ץ‬ጉ‫ֶ ו‬ይ የ‫א‬ጨ‫נ‬r
‫א‬ወዳእٍ ው(/ €ድ‫ג‬ ‫ּש;ו‬ ከ‫ו‬ድֶይ/ً ው( ከ‫ א‬ጠً 4ፊُ እደ` ፈֶጊ/ً ‫ـ‬ጨ‫עד‬
‫ـ‬ወ(ኺ ‫ٍُِ|ץ‬ ክ‫ـ‬ኻኽ ወይ ‫נא‬ዳእٍ ` ‫ـ‬ያየُ ֵያ‫  ֹור‬ወይ‫נ ד ו‬ጃ እዲ‫ץׂש‬
ኸ‫ ץּט‬ክእዝዝ ይኽእָ፣ ֵያዝ ይ٤ֶָ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 22
22. ׁገ-
ׁገ-‫א‬ግ ٍዊ/ُ ዘ‫נ‬ድእ ካָ ዓ‫ׂש‬ፅ 22. ׁገ-
ׁገ-‫א‬ግ ٍዊ/ُ ֳ‫ג‬ያ ‫נ‬ዳ
`ካָ
1. እٌ ኮ‫ ג‬.ይ ֿደ ׁጊ ወይ ው(/ ׁገ- 1. ኮ‫ג‬D የ`ድ ׁግ ወይ‫ ו‬ው( ׁገ-
‫א‬ግ ٍው/ُ እ‫ـ‬ፃ‫ע‬ ግ‫ًו‬ ዘፍ‫ץ‬ ካָእ ‫א‬ግ ٍዊ/ُ ‫ת‬ያጣ‫ ף‬ግ‫ ًו‬የ‫ג‬ያፈ‫ץ‬ ֶַ
ኩ/ٍُ ክ( ዘይ‫ـ‬ፈጠ‫נ‬ ዝወፀ ׁጊ ׁገ- ‰ ٍ እ ካָ‫ـ‬ፈጠ‫ נ‬ድ‫נ‬ የወጣው ׁግ ׁገ-
‫א‬ግ ٍዊ እዩ ካ ዝָ ‫ُא‬ከָ ይֳዓָ፣ ‫א‬ግ ٍዊ /ው ከ‫ וּה` ָג‬ይ/(ָ፡፡
2. ዚ ዓ‫ׂש‬ፅ ^ ዓ‫ׂש‬ፅ 1 ዝ‫ָאـ‬ከ‫ ـ‬2. 4ዚֱ `‫ׂש‬ፅ ^ `‫ׂש‬ፅ 1 የ‫ֳאـ‬ከ‫ـ‬ው እደ
ዝ‫ֳֿـ‬ወ ኮይD .ይ ֿደ ׁጊ ወይ ው(/ ׁገ- ‫ـ‬ጠ4‫ֲ ׂש‬7 የ`ድ ׁግ ወይ‫ ו‬ው( ׁገ-
‫א‬ግ ٍዊ/ُ ዘከ‫ף‬ኽ‫ ץ‬ኮይD እُ‫ץ‬ከ .ይ ‫א‬ግ ٍዊ/ُ `ከ‫ף‬ካ‫ֲ ע‬7 ‫ת‬ገ‹ የ‫נ ד‬ዳُ
‫ץו‬ዳእ ግ‫ּש‬እ .ይٌ ክָָ ‫א‬ግ ٌ  ዋG.ُ ግዴٍ የ‫ג‬ጣֳው የክִָ ‫א‬ግ ُ የክָָ
ׁጊ .ይ ‫וו‬ኻ‫ץ‬ ָጣ ‫ـ‬ግ‫ ץֹו‬ዝ‫ـ‬ው;< ‫א‬ግ ً 4ׁግ ጉዳዮ٤ ֶይ የ‫דד‬ከ‫ץ‬
‫ צּת‬ፍُ‫ ־‬ወይ ׁጊ .ይ ‫וו‬ኻ‫ֶֿ ץ‬ፍ/ُ ָጣ. ‫ـ‬ግ‫ ץֹו‬4‫רـ‬ጠው የፍֱُ ‫ צּת‬ወይ‫ו‬
ዝ‫ـ‬ው;< ካָ ይኸው፡፡ 4ֱግ የ‫דד‬ከ‫ץ‬ ;ֶፊ/ُ የ‫רـ‬ጠው `ካָ
ይֲ.ָ፡፡

9
www.chilot.me
 ገፅ 10 /ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬228/2005 ገፅ 10 የُግ‫ף‬ይ /ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ `ዋጅ ‫ ּׁש‬228/2005

3. 4ዚ ዓ‫ׂש‬ፅ ^ ዓ‫ׂש‬ፅ 2 ‫א ُנרא‬ከ‫ף‬ኸ‫ ע‬3. 4ዚֱ `‫ׂש‬ፅ ^ `‫ׂש‬ጽ 2 ‫` ُנרא‬ከ‫ף‬ካ‫ע‬

ኮይD ዝ‫נـ‬ኸ4 ׁጊ ׁገ-‫א‬ግ ٍው/ً ኸ‫נ‬ድእ ֲ7 የ‫ـ‬ገkው ׁግ ׁገ-‫א‬ግ ٍ ዊ/ً
ግ‫ֹו‬/ُ ዘֳዎ ‫ צּת‬ፍُ‫ ־‬ወይ ካֵእ ካָ እዲያ ‫נ‬ዳ `ግ‫ֹו‬/ُ ያֳው ፍֱُ ‫ צּת‬ወይ‫ו‬
‫א‬ግ ٌ ክָָ እٌ ኮ‫  ג‬ዝው 7 ዕֳُ ֶַ የክִָ ‫א‬ግ ُ `ካָ ኮ‫ו‬D 4‫ג‬ወ /ው
‫ ּשעׂש‬ኽ‫נ‬ድእ ክእዝዝ ይኽእָ፣ ‫ <ץׂש ׂש‬እዲያ ‫נ‬ዳ ֵٍዘዝ ይ٤ֶָ፡
4. 4ዚ ዓ‫ׂש‬ፅ ^ ዓ‫ׂש‬ፅ /2/  /3/ ዝ‫ـ‬ገֳፀ 4. 4ዘֱ `‫ׂש‬ጽ ^ `‫ׂש‬ጽ 2 እ. 3 ከ‫ـ‬ገֳፀ ው
‫ـ‬ወ(ኺ እٌ ኮ‫ ٌ ג‬ዋG ው(/ €ድ‫ג‬ 4‫ـ‬ጨ‫ עד‬ኮ‫ו‬D 4ጉዳዩ ֶይ ው( ከ‫ א‬ጠً
‫ ּש;ו‬ከ‫ו‬ድֶይً ዋGD ካ ዝֿዘ Wُ ፍ‫ץ‬ዲ 4ፊُ እዳ ፈֶጊ/ً ጉዳዩ ከያዘው ፍ‫ץ‬ድ Wُ
‫ץא‬w ‫ ׁٍُו‬ወይ /ٌ 4ዓָ ጉዳይ ወይ ካָእ ‫עףד‬ያ ‫א‬ጠየ€ ወይ‫ו‬ ‫ֳֹו‬ጉዳዩ ወይ‫ו‬
‫ـ‬ኸ‫ף‬ኻ‫ ע‬ወገ ‫ו‬ዝ‫ ףץ‬ይካָ፡፡ ֶַው ‫ـ‬ከ‫ף‬ካ‫ ע‬ወገ ‫ד‬/ጋገ‫ ץ‬ይ٤ֶָ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 23
23. ‫ُו ِ|ע‬እኽኻ ዓ‫ׂש‬ፅ 23
23. ` ‫ـ‬ያየُ ֳ‫רֹורד‬
እٌ ኮ‫ג‬  ُ‫ץ‬ጉ‫ו‬ ׁገ-‫א‬ግ ٌ .ይ ኮ‫ג‬D 4ׁገ-‫א‬ግ ُ ُ‫ץ‬ጉ‫ ו‬የ‫א‬ጨ‫נ‬r ው(
‫א‬ወዳእٍ ው(/ €ድ‫ ּש;ו ג‬ግ‫ֹו‬/ُ ֳዎ‫ ו‬ከ‫ א‬ጠً 4ፊُ `ግ‫ֹו‬/ُ `ֶْው ֹ የ‫ג‬ያ‫ֹוו‬
|ִ ዝ‫א‬/ֹ‫ُ ו‬ካֶُ፣ ‫ב ר‬ያٍُ ወይ ‫ْ ר‬ው ‫ُדּהـ‬፣ ‫זֳֹו‬ያዎ٤ ወይ‫ו‬ ‫ֳֹו‬ጉዳዮ٤
ጉዳይ ‫ ِ|ע ו<עׂש‬ኽֱ‫ ּש‬ኽገ‫ ץ‬ይኽእָ፡፡ ‫ץׂש‬4ው ` ‫ـ‬ያየُ እዲ‫ר‬ጡ ֵያደ‫ץ‬ግ ይ٤ֶָ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 24
24. ውፅ|ُ ው(/ ዋG.ُ ׁገ
ׁገ--‫א‬ግ ٌ ዓ‫ׂש‬ፅ 24. የׁገ-
የׁገ-‫א‬ግ ُ ጉዳዮ٤ ው( ውጤُ
1.  ָዕֵ ُ‫ץ‬ጉ‫ׁ ו‬ገ-‫א‬ግ ٌ እٌ ኮ‫ג‬ 1. 4ׁገ-‫א‬ግ ُ ُ‫ץ‬ጉ‫ו‬ ֶይ ኮ‫ג‬D
ዝֱ< .ይ ‫א‬ወዳእٍ ው(/ ֿፈrዊ ውፅ|ُ የ‫רג‬ጠው የ‫א‬ጨ‫נ‬r ው( `ጠxֶይ ውጤُ
ይֱָዎ፡፡ ‫ו‬ዃD’ው ‫ּמ‬ድ‫  ُג‬ዝֳዓִ ይ7‫נ‬ዋָ፡፡ 4‫ֲא‬D‫ו‬ ወደፊُ 4‫ג‬/‫ש‬
‫ָٌר(אـ‬ ׁገ-‫א‬ግ ٍዊ ጉዳያُ ‫עֱֹו‬ ‫((אـ‬ይ ׁገ-‫א‬ግ ٍዊ ጉዳዮ٤ ֶይ
‫א‬ገደዳይ/ُ ይֱָዎ፡፡ የ` ገዳ٤/ُ ‫ץֱֹו‬ይ ይ7‫נ‬ዋָ፡፡
2. ው(/ እٌ ኮ‫ׁ ג‬/‫ ר‬ኽፈָጦ /ዚ ዕֶ‫ד‬ 2. የኮ‫ג‬D ው( 4‰ֳ‫ ו‬ዘድ እዲٍወ€
‫ֹוـ‬wִ ዝዳֹ ‫א‬ፅְُ ካָኦُ ፅֽፋُ ֳዚ‰ `ֶ‫ד‬ 4‫ג‬ዘጋጅ ‫א‬ፅְُ. ַֹ٤
‫ בֿٌـ‬ኽወፅእ ይግ4‫ץ‬ ፅ‰ፎ٤ ٍُ‫ ז‬እዲወጣ ይደ‫נ‬ጋָ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 25. ׁገ
ׁገ--‫א‬ግ ٍዊ ይኮ/ ዝ‫ ֳ;ـ‬ዓ‫ׂש‬ፅ 25
25. ׁገ-
ׁገ-‫א‬ግ ٍዊ `ይደֳ‫ו‬ ֳ‫ֳֹוـ‬
ׁጊ ወይ ው(/ ׁግ ወይ‫ ו‬ው(
ድጋገ ካָ ֿደ ׁጊ ׁገ-‫א‬ግ ٍዊ ይኮ/ የ`ድ ׁግ `ካָ ድጋጌ ׁገ-‫א‬ግ ٍዊ `ይደֳ‫ו‬
ዝָ ው(/ ዝ‫ـ‬ው;4 እ‫ـ‬ኾይD ድֶይ ኮይD የ‫ ָג‬ው( የ‫רـ‬ጠ4ُ እደֲ/ ` ፈֶጊ ֲ7
እ‫ـ‬ዘይ‫נـ‬ኺ‫ ּש‬ውፅ|ً ‫ـ‬ወ‫ת‬D ዝ‫ץـ‬ፍ  ָዕֵ ካָ‫ـ‬ገk 4‫ ץׂש‬ውጤً ‫ـ‬ወ 7 የ‫נׂשג‬ው 4ዚያው
እٌ ድጋገ ጥ‫ ׁף‬ይኸው፡፡ ድጋጌ ֶይ ٢ ይֲ.ָ፡፡

10
www.chilot.me
 ገፅ 11 /ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬228/2005 ገፅ 11 የُግ‫ף‬ይ /ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ `ዋጅ ‫ ּׁש‬228/2005

ዓ‫ׂש‬ፅ 26
26. ው(/ ዝው;4ִ እዋ ዓ‫ׂש‬ፅ 26
26. ው( ֳ‫רג‬ጥ4ُ ጊዜ
እٌ ኮ‫ג‬ ካ ‫א‬ፃ‫נ‬ይ ጉ‫ֹו‬ኤ ጉዳያُ ኮ‫ג‬D ከׁገ-‫א‬ግ ُ ጉዳዮ٤ `ጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤ
ׁገ-‫א‬ግ ٌ  ָዕֵ ዝ‫נּט‬4ִ ው(/ ֿ( ካ 4‫נׂש‬4ֳُ የው( ;( ֶይ የው( ;(‫ ּש‬ከ‫נׂש‬44ُ
ዝ‫נּט‬4ִ ዕֳُ ጀ‫  סג‬ውጢ ድ‫ ـ‬ወ‫ ׂש ־ץ‬ጀ‫ צו‬4 ድ ُ ወ‫ ץ‬ው ጥ ው( ‫ א‬ጠُ
ው(/ ክֱ ይግ‫ֹו‬እ፡፡ `ֳ4ُ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 27
27. ׁُዝِ ው(/፣
ው(/፣ ዓ‫ׂש‬ፅ 27
27. የው( ው ይዘُ፣
ይዘُ፣
ው(/ እٌ ኮ‫א ג‬ግֳፂ ዝ‫ץ‬ዝ‫ ץ‬እٌ ዋG፣ የኮ‫ג‬D ው( የጉዳዩ ዝ‫ץ‬ዝ‫א ץ‬ግֳጫ፣ የׁገ-

ُ‫ץ‬ጉ‫ׁ ו‬ገ-‫א‬ግ ٌ የድֵ ወይ የድָ ዝ4ֳִ ‫א‬ግ ُ ُ‫ץ‬ጉ‫ ו‬ያ ፈָጋָ ወይ‫` ו‬ያ ፈָግ‫ו‬
‫ו‬ክያُ፣ ዝ‫נּט‬4 ׁِ ዝ4ፅׂ ‫א‬ደ‫ו‬ደ‫ ٍו‬ያֳ4ُ ‫ו‬ክያُ፣ የ‫נׂש‬4 ጥያo. የደ‫רנ‬4ُ

ግָፂ ዘ‫ |ץ‬ክኸው ይግ‫ֹו‬እ፡፡ ‫א‬ደ‫ו‬ደ‫ג‬ያ 4ግָጽ የ‫ג‬ያ(ይ ‫ ֲא‬ይ7‫ץ‬4ָٍ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 28
28.  ዋG ׁገ-
ׁገ-‫א‬ግ ٌ ዝው; ዓ‫ׂש‬ፅ 28
28. 4ׁገ-
4ׁገ-‫א‬ግ ُ /ክ ጉዳዩ ֶይ የ‫רג‬ጥ
ው(/ ‫ـ‬ፈፃ‫ו ג‬ዃ ዝጅ‫ִנו‬ ው( ‫ـ‬ፈፃ‫ֲא ג‬

እዋ፣ ֳ‫ג‬ጀ‫ץו‬4ُ ጊዜ፣

1.  ָዕֵ ُ‫ץ‬ጉ‫ו‬ ׁገ-‫א‬ግ ٌ እٌ 1. 4ׁገ-‫א‬ግ ُ ُ‫ץ‬ጉ‫ו‬ ֶይ ኮ‫ג‬D

ኮ‫ ג‬ዝֱ< ው(/ ግָፂ ዘይ‫ָאـ‬ከ‫ـ‬ 4‫רג‬ጠው ው( 4ግָጽ ካָ‫ֳאـ‬ከ‫ـ‬

እ‫ـ‬ዘይኮይD ‫ـ‬ፈፃ‫ ג‬ዝኸው ው(/ ካ 4 ‫ץׂשـ‬ ‫ـ‬ፈፃ‫ג‬ የ‫ֲג‬/ው ው( ው

ዝ‫ـ‬ው;4ִ እዋ ጀ‫ סג‬እዩ፡፡ ከ‫רـ‬ጠ4ُ ጊዜ ጀ‫ צו‬/ው፡፡

2. ዚ ዓ‫ׂש‬ፅ ^ ዓ‫ׂש‬ፅ 1 ዝ‫ـ‬ጠ‫רּט‬ 2. 4ዚֱ `‫ׂש‬ጽ ^ `‫ׂש‬ጽ 1 የ‫ـ‬ጠ‫רׂש‬ው

እ‫ֳ;ـ‬ወ’ው ֿደ ׁጊ ወይ ው(/ ‫ּת‬7‫` וץ‬ድ ׁግ ወይ‫ ו‬ው( ׁገ-

ׁገ-‫א‬ግ ٍዊ ይኮ/ ‫ֹוـ‬wִ .ይ ‫א‬ግ ٍዊ `ይደֳ‫ ֹ ו‬የ‫א‬ጨ‫נ‬r ው(

‫א‬ወዳእٍ ው(/ €ድ‫ ּש;ו ג‬እٌ ኮ‫ג‬ ከ‫ א‬ጠً 4ፊُ ኮ‫ג‬D ׁጉ ֶወጣው

ׁጊ ዘውፅኦ ወይ ው(/ ዝ;4 ካָ  ወይ‫ ו‬ው( ֳ‫ר‬ጠው `ካָ 4 ድ ُ ወ‫ ץ‬ጊዜ

ውጢ ድ‫ ـ‬ወ‫ ־ץ‬እٌ ׁጊ ክ‫ֿא‬የ ው ጥ ׁጉ እዲያ rָ፣ እዲֳወጥ

ወይ ክָወጥ ወይ ክ ‫נ‬ዝ ክገָፀִ ይኽእָ፡፡ ወይ‫ ו‬እዲ‫ץר‬ዝ ֵገֳጽֳُ ይ٤ֶָ፡፡

11
www.chilot.me
 ገፅ 12 /ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬228/2005 ገፅ 12 የُግ‫ף‬ይ /ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ `ዋጅ ‫ ּׁש‬228/2005

ክፍֵ ‫ـ ֳר‬ ክፍֵ ‫ُ מ‬

ዝ‫ـ‬ፈֳֶዩ ድጋገٍُ ָዩ ָዩ ድጋጌዎ٤
ዓ‫ׂש‬ፅ 29.
29. 4ጀُ ዓ‫ׂש‬ፅ 29.
29. ֳ 4ጀُ
1. 4ጀُ እٌ ኮ‫ג‬ ‫ֹונּמא‬ይ/ُ Wُ 1. የኮ‫ג‬D 4ጀُ 4ክִָ ‫ו‬ክ‫ ץ‬Wُ ጽ/Wُ
ፅׁፈُ Wُ ‫ו‬ኽ‫ ע‬ክָָ Wُ ‫ו‬ኽ‫ ע‬ክָָ `€‫ּתף‬/ُ 4ክִָ ‫ו‬ክ‫ ץ‬Wُ ይ‫א‬ደ‫ָֹו‬፣
ُግ‫ף‬ይ ይ‫ו‬ደ
2. Wُ ፅׁፈُ Wُ ‫ו‬ኽ‫ ע‬ክָָ ጠ‫דּמּכ‬ 2. የُግ‫ף‬ይ ክָָ ‫ו‬ክ‫ ץ‬Wُ ጽ/Wُ የ4ጀُ
4ጀُ ዘ‫ُ |ץ‬ኽክֳ‚ .ይ ‫ר (־‬/ዳُ `ጠx‫ בׂש‬የ‫ג‬ያ(ይ ُክክֳ‚ የw( ‫ר‬/ድ.
‫א‬ዛግُ ክׁዝ ይግ‫ֹו‬እ፣ ‫א‬ዛግُ ‫א‬ያዝ ይ7‫ץ‬4ָٍ፣

30. ‫א עֱֹו‬ወዳእٍ እٌ ው(/ ֿይֵ ዓ‫ׂש‬ፅ

ዓ‫ׂש‬ፅ 30 30
30. የው( ው የ‫א‬ጨ‫נ‬r/ُ ‫עֹׁו‬.
‫א‬ገደዳይ/ُ የ` ገዳጅ/ُ ;ይָ
1. እٌ ኮ‫ָ  ג‬ዕֵ ዝ‫נּט‬4ִ ዋG ዝֱ< ው(/ 1. ኮ‫ג‬D 4‫נׂש‬4ֳُ ጉዳይ ֶይ የ‫רג‬ጠው ው(
.ይ ‫א‬ወዳእٍ ይኸው የ‫א‬ጨ‫נ‬r ይֲ.ָ፡፡
2. ዋGD ዝ‫ָו‬ከِ‫ ו‬ወገ.ُ /ٌ ው(/ .ይ ‫ו‬ኽ‫ ץֹו‬2. ጉዳዩ የ‫ֳאג‬ከٍْው ወገ7٤ ው( ው
.ይ ‫ו‬ፍፃ‫ ו‬ጉ‫ּש‬እ ይֱָዎ‫ו‬፡፡ የ‫ד‬ክ4‫ץ‬. የ‫א‬ፈፀ‫ ו‬ግዴٍ ይ7‫ֹْוץ‬ዋָ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 31. ክፍֵُ ዓ‫ׂש‬ፅ 31

31. ֳ ክፍያ
.ٌ ኮ‫ ג‬ዝ‫ץُ ׁِ ץּט‬ጉ‫ׁ ו‬ገ-‫א‬ግ ٌ ֳኮ‫ג‬D የ‫ ץׂשג‬የׁገ-‫א‬ግ ُ ُ‫ץ‬ጉ‫ ו‬ጥያo
ካ ክፍֵُ /ፃ እዩ፡፡ ከክፍያ /ፃ /ው፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 32. ‫ـ‬ፈፃ‫ו‬/ُ ዘይֹ‫ׁ ו‬ግٍُ ዓ‫ׂש‬ፅ 32. ‫ـ‬ፈፃ‫ו‬/‫ ـ‬የֶַْው ֱጎ٤
/ዚ ዋጅ ዝጓ/ፅ ዝኾ/ ዋጅ፣ ደ‫ּת‬፣ ‫ ׁץוא‬ይֱ `ዋጅ የ‫ג‬x‫‚ד נ‬ው‫` ו‬ዋጅ፣ ደ‫ו‬፣
ָ‫ד‬ዳዊ ‫ ֿץףר‬/ዚ ዋጅ  ዝ‫ָו‬ከً ጉዳያُ ‫עוא‬ያ. ָ‫ד‬ዳዊ `‫ ץףר‬ይֱ `ዋጅ 4‫ֳאג‬ከً
‫ـ‬ፈፃ‫ו‬/ُ ይֱָዎ፡፡ ጉዳዮ٤ ‫ـ‬ፈፃ‫ג‬/ُ ይ7‫נ‬ው‫ו‬፡፡

12
www.chilot.me
 ገፅ 13 /ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬228/2005 ገፅ 13 የُግ‫ף‬ይ /ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ `ዋጅ ‫ ּׁש‬228/2005

ዓ‫ׂש‬ፅ 33
33. ָጣ ‫ו‬ውፃእ ‫־ץוא‬ ዓ‫ׂש‬ፅ 33
33. ‫עאא‬ያ የ‫ד‬ውጣُ ָጣ
እٌ ኮ‫ג‬ /ዚ ዋጅ ‫ו‬ፍፃ‫ו‬ ዝׁግዙ ኮ‫ג‬D ይֱ `ዋጅ ֳ‫ ד‬ፈፀ‫ו‬ የ‫נג‬ዱ
‫ ׁٍُץוא‬.ይ ‫ו‬ውፃእ ָጣ ይֱָዎ፡፡ ‫עאא‬ያዎ٤ የ‫ד‬ውጣُ ָጣ ይ7‫נ‬ዋָ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 34
34. እዚ ዋጅ ዝፀዐִ ግዘ ዓ‫ׂש‬ፅ 34
34. `ዋጁ የ‫ג‬ፀ.4ُ ጊዜ
እዚ ዋጅ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግ ٌ ُግ‫ף‬ይ ካ ይֱ `ዋጅ 4ُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግ ُ
ዝፀደ‫ִּט‬ 29 ጥ€‫ٌו‬ 2005 ዓ.‫ו‬ ጀ‫סג‬ ዝፀዐ ከፀደ‫ׂש‬4ُ ጥ€‫ُו‬ 29/2005 ዓ.‫ו‬ ጀ‫צו‬ የፀ.
ይኸው፡፡ ይֲ.ָ፡፡

‫ֹו‬ይ ወָዱ `‫ֹו‬ይ ወָዱ

ፕ‫נ‬ዚዳُ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ የُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ
‫א‬ግ ٌ ُግ‫ף‬ይ ‫א‬ግ ُ ፕ‫נ‬ዚዳُ
ፕ‫נ‬ዚዳُ

13
www.chilot.me
 nU¶T Uz¤È TG‰Y
yTG‰Y nU¶T Uz¤È
Bÿ‰êE KL§êE mNGStE TG‰Y
yTG‰Y B¼¤‰êE
B¼¤‰êE KL§êE mNGST
mbL 20 ›mT ‫ּט‬. 2 ‫ֳּטא‬ 20¾ ›mT qÜ. 2 ‫ֳּטא‬
229/2005 ዓ.‫ו‬
BˆL×T b¤T M<¶ Bÿ‰êE KL§êE mNGStE TG‰Y Zw{ 229/2005 ›/M

‫ּי‬ፅ‫ ע‬ዋጅ 229/2005

229/2005 ዓ/‫ו‬ ዋጅ ‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬229/2005
229/2005 ዓ/‫ו‬
ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ይ
‫א‬ፃ‫נ‬ይ ጉዳያُ ׁገ-
ׁገ-‫א‬ግٌ ְ‫ף‬ዊ የُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግُ የׁገ-
የׁገ-
ክֶָዊ ‫א‬ግٌ ُግ‫ף‬ይ ָጣ ֶֿፍ*ُ ‫א‬ግُ ጉዳዮ٤ ጣ‫נ‬
ጣ‫ נ‬ጉ‫ֹו‬ኤ ָጣd
‫ו‬ው, ዝወፀ ዋጅ፡ ُግ‫אֳ ץֹו‬ወ‫ ר‬የወጣ ዋጅ

ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ ጉዳያُ ׁገ ‫א‬ግٌ ׁገ- የׁገ ‫א‬ግُ ጉዳዮ٤ ጣ‫ע‬ ጉ‫ֹו‬ኤ የክִָ
‫א‬ግٌ ክָָ ‫ץُו‬ጓ‫ָ ו‬ጣ ዝ‫ـ‬ው56 ֱገ-‫א‬ግُ ֳ‫ץـא‬ጎ‫ָ ו‬ጣ የ‫רـ‬ጠው የֱገ
ኮ‫ג‬9 ‫ץـ‬ጓ‫ׁ ג‬ገ-‫א‬ግٌ ‫ב‬ያዊ ድጋፍ ‫א‬ግُ ‫ץـ‬ጓ‫ ג‬ኮ‫ג‬9 የ‫ב‬ያ ደጋፊ ֳ‫רג‬ጠُ
‫ו‬5 ዝ‫ֿאـ‬የ₪ ׁገ ‫א‬ግ‫ٌר‬ ُግ‫ף‬ይ j‫ـ‬WWֳው የُግ‫ף‬ይ ׁገ ‫א‬ግُ ‫ׂש‬ፅ 69
ዓ‫ׂש‬ፅ 69 B ዓ‫ׂש‬ፅ 1 ‫ ُנרא‬ዝ‫ـ‬ጣየ₪ B ‫ׂש‬ፅ 1 ‫ ُנרא‬የ‫ אּהּהـ‬j‫ֲא‬E ዝ‫ץ‬ዝ‫ץ‬
‫ו‬ዃE ዝ‫ץ‬ዝ‫ץ‬ ָጣE ֶֿፍ*ً ׁጊ ָጣd 5ֶፍ*ً jֱግ ‫א‬ወ‫ ר‬mፈֶጊ ֲn
‫ו‬ው, ድֶይ ኮይE ‫ץו‬ካ‫ּש‬ j‫א‬ገoً
Jُ ‫ו‬ኽ‫ע‬ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግٌ ُግ‫ף‬ይ የُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግُ ‫ו‬ኽ‫ ע‬Jُ
‫ֿאـ ُנרא‬ይL ዝወፀ ׁገ ‫א‬ግٌ ዓ‫ׂש‬ፅ ‫ـ‬W9ֹ jወጣው ׁገ ‫א‬ግ‫ׂש ُר‬ፅ 49 B
49 B ዓ‫ׂש‬ፅ 3/O/‫ ُנרא‬ዝዕ ዋጅ ‫ׂש‬ፅ 3/O/ ‫ُנרא‬ የ‫ג‬ከ‫ֳـ‬ው ዋጅ
ውፂB ֹ፡፡ ውጥِዋָ፡፡

ክፍֵ ֿደ፣ ክፍָ ድ

ֿፈWዊ ደጋጌٍُ፣ ጠ‫ ֶֶּמ‬ድጋጌ፣
ዓ‫ׂש‬ፅ 1. ֿፂ‫ץ ץ‬እ‫ת‬ ‫ׂש‬ፅ 1. ጭ‫ץ ץ‬እ
እዚ ዋጅ “ָጣ ֶֿፈ*ُ ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ ይֱ ዋጅ ”የُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ
ጉዳያُ ׁገ ‫א‬ግٌ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግُ የׁገ ‫א‬ግُ ጣ‫ע‬ ጉ‫ֹו‬ኤ
‫א‬ግٌ ُግ‫ף‬ይ ‫ו‬ው, ዝወፀ ‫ּי‬ፅ‫ ע‬ዋጅ ָጣd ‫ـ‬ግ‫אֳ ץֹו‬ወ‫ ר‬የወጣ ዋጅ ‫ּׁש‬ጥ‫ץ‬
229/2005 ዓ/‫ ִ^ֹוـ ”ו‬ክጥ‫ ׂש‬ይኽእָ ፡፡ 229 /2005 ዓ/‫ֵ ֹ ـ ”ו‬ጠ‫ ׂש‬ይ٤ֶָ፡፡

ÂY ˆd êU nU¶T Uz¤È ‚Ü..ú

ÃNÇ êU BR 4.10 nU¶T Uz¤È .ú.qÜ 291

14
www.chilot.me
 ገፅ 2 *ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬229/2005 ገፅ 2 የُግ‫ף‬ይ *ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ mዋጅ ‫ ּׁש‬229/2005

ዓ‫ׂש‬ፅ 2 ُ‫ץ‬ጉ‫ ו‬፣ ‫ׂש‬ፅ 2 ُ‫ץ‬ጉ‫ו‬

 ዚ ዋጅ ጠ‫ דּמּכ‬እٌ wָ ካָእ ُ‫ץ‬ጉ‫ ו‬የwִ ግ‫ֹו‬ ֶַ ُ‫ץ‬ጉ‫ ו‬የ‫רג‬ጠው ካֲָ*

ዘውֱ6 እ‫ـ‬ዘይኮይE ፣ j‫ ץׂשـ‬jዚֱ ዋጅ ውጥ፡፡

1. ”ׁገ ‫א‬ግٌ” ‫ֿאـ ֳُד‬ይL ዝወፀ ׁገ 1. “ׁገ ‫א‬ግُ“ ‫ـ ֳُד‬W9ֹ የُግ‫ף‬ይ

‫א‬ግٌ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግٌ ُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግُ ׁገ ‫א‬ግُ *ው፣

እዩ፣
2. ”Jُ ‫ו‬ኽ‫ ֳُד “ע‬Jُ ‫ו‬ኽ‫ע‬ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ 2. “‫ו‬ክ‫ ץ‬Jُ“ ‫ ֳُד‬የُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ

‫א‬ግٌ ُግ‫ף‬ይ እዩ፣ ‫א‬ግ‫ו ُר‬ክ‫ ץ‬Jُ *ው፣

3. ”ኮ‫ג‬9” ‫ ֳُד‬ኮ‫ג‬9 ‫ץـ‬ጓ‫ׁ ג‬ገ ‫א‬ግٌ 3. “ኮ‫ג‬9 “‫ ֳُד‬የُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ

ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግٌ ُግ‫ף‬ይ እዩ፣ ‫א‬ግُ የׁገ ‫א‬ግُ ‫ץـ‬ጓ‫ ג‬ኮ‫ג‬9
*ው

4. ”ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ” ‫ ֳُד‬ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ ጉዳያُ 4. “ጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤ” ‫ ֳُד‬የُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ

ׁገ ‫א‬ግٌ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግٌ ‫א‬ግُ የׁገ ‫א‬ግُ ጉዳዮ٤ ጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤ

ُግ‫ף‬ይ እዩ *ው

5. ”Jُ ፍ‫ץ‬ዲ” ‫ ֳُד‬ ዝኾ* ‫ץ‬ኪ ְ‫ף‬ዊ 5. “ፍ‫ץ‬ድ Jُ” ‫ֳُד‬ j‫‡ד‬ው‫ו‬ ደ‫נ‬ጃ

ክֶָዊ ‫א‬ግٌ ُግ‫ף‬ይ ዝ‫ץ‬ከ Jُ ፍ‫ץ‬ዲ ُግ5ُ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግُ የ‫ג‬ገˆ

እዩ፣ ፍ‫ץ‬ድ Jُ *ው

6. ”ፈ ጉ‫ֹו‬ኤ” ‫ ֳُד‬ፈ-ጉ‫ֹו‬ኤ Jُ ‫ו‬ኽ‫ע‬ 6. “ፈ-ጉ‫ֹו‬ኤ” ‫ ֳُד‬የُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ

ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግٌ ُግ‫ף‬ይ፣ ‫א‬ግُ ‫ו‬ክ‫ ץ‬Jُ ፈ ጉ‫ֹו‬ኤ *ው፡፡

7. “ׁጊ” ‫ֳُד‬ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግٌ 7. “ׁግ” ‫ֳُד‬ jُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ

ُግ‫ף‬ይ ዝወፁ ዋጃُ፣ ደ ٍُ ‫א‬ግُ የወጡ ዋጃُ፣ደ6٤d

‫ ٍُ־ץוא‬ዘጠ‫ ֳֳּכ‬እዩ፣ ‫עוא‬ያዎ٤ ያካ‫* ــ‬ው፡፡

8. ”ካֶُ ‫א‬ግٌ” ‫א ֳُד‬ውፅ„ ׁጊ፣ ፈፃ‫ג‬ 8. “የ‫א‬ግُ” ካֶُ ‫ ֳُד‬የُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ

ׁግ ‫ץـ‬ጓ‫ׁ ג‬ግ ְ‫ף‬ዊ ከֳֶዊ ‫א‬ግٌ ክִָ ‫א‬ግُ ׁግ ውጪ ፣ׁግ ፈፃ‫ג‬d

ُግ‫ף‬ይ እዩ፡፡ ׁግ ‫ץـ‬ጓ‫ ג‬mካָ *ው፡፡

9. “Jُ ፅׁፈُ” ‫ ֳُד‬Jُ ፅׁፈُ Jُ ‫ו‬ኽ‫ע‬ 9. “ፅׁፈُ Jُ” ‫ ֳُד‬የُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ

ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግٌ ُግ‫ף‬ይ እዩ፡፡ ክֶָዊ ‫א‬ግ‫ו ُר‬ክ‫ץ‬Jُ ጽׁፈُ Jُ

10. “‫ ֳُד ” ר‬dይ ‫ـ‬ፈጥ‫ר צ‬ ወይ ׁጊ dይ *ው፡፡

‫ ָרא ُ* ר‬ዝ‫ـ‬ው56 ካָ እዩ፡፡ 10. “‫ר‬ው ” ‫ ֳُד‬የ‫ـ‬ፈጥ‫ר צ‬ው ወይ‫ ו‬jׁግ
የ‫ר‬ው*ُ ‫ ُ א‬የ‫רـ‬ጠው mካָ *ው፡፡

15
www.chilot.me
 ገፅ 3 *ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬229/2005 ገፅ 3 የُግ‫ף‬ይ *ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ mዋጅ ‫ ּׁש‬229/2005

ዓ‫ׂש‬ፅ 3. ገֶָፃ ፆٍ፣ ‫ׂש‬ፅ 3 የፆٍ ገֳֶፅ፣

 ዚ ዋጅ ‫ֹוـ‬ዕٍይ ፆٍ ዝ‫ـ‬ገֳፀ ኹִ jዚֱ ዋጅ jወድ ፆٍ የ‫ـ‬ደ*ገገው —ִ ֳ‫ُױ‬
*ٍይ ፆٍው ዘካُُ እዩ፡፡ ፆٍ‫ ו‬የካָٍُ፣፣

ክፍֵ ክָ‫ـ‬
ክָ‫ـ‬ ክፍָ —ֳُ
ָጣ ֶֿፍ*ُ ‫ ֶֹُו‬ጉ‫ֹו‬ኤ የጣ‫ע‬
የጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው ‫ָ ֶֹُו‬ጣd
‫א‬ፃ‫נ‬ዪ
‫א‬ፃ‫נ‬ዪ 5ֶፊ*ُ
ዓ‫ׂש‬ፅ 4 ‫ ֶֹُו‬ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ፣
‫א‬ፃ‫נ‬ዪ፣ ‫ׂש‬ፅ 4 የጣ‫ע‬
የጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው ‫ֶֹُו‬
‫ ֶֹُו‬ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ ׁገ ‫א‬ግٌ እዞ‫ ו‬የֱገ ‫א‬ግُ ጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው የ‫ג‬ከ‫ִُـ‬
ዝዕ‫ ּש‬ዝֿዘ ይኸው ፣ ‫ ֶֹُו‬ይn‫ָٍס‬፣
1. ፕ‫פ‬ዚደُ ֶዕֳዋይ Jُ ፍ‫ץ‬ዲ ክָָ ُግ‫ף‬ይ 1. የክִָ ጠšֶይ ፍ‫ץ‬ድ Jُ ፕ‫נ‬ዚደُ --------
--- ------------ ካ‫ּת‬ -------------- ‫ ר‬,‫ּת‬
2. ‫ו‬/ፕ‫פ‬ዚደُ ֶዕֳዋይ Jُ ፍ‫ץ‬ዲ ክָָ 2. የክִָ ጠ‫ֶּמ‬ይ ፍ‫ץ‬ዲ Jُ ፕ‫נ‬ዚደُ-------
ُግ‫ף‬ይ------------- ‫ו‬/ካ‫ּת‬ ------------------ ‫ו‬/‫ ר‬,‫ּת‬
3. ‫ֹונּמא‬ይ*ُ ‫ץ‬እ‫ׁוו ר‬ዳ‫ץ‬ Jُ ‫ו‬ኽ‫ ע‬3. j‫ץ‬እ‫ר‬ ‫ـא‬ዳደ‫ס‬ š‫ُ*ּתף‬ jክִָ
ዝ9የ‫ב‬ ‫ז‬ያ ‫ּמ‬ዓِ‫* ו‬-‫ו‬ግ‫וצֹו‬ ‫ו‬ክ‫ץ‬Jُ የ‫ג‬₪‫ ב‬j‫ז‬ያ wٍْውd *-
ዝ‫ וֹ*אـ‬9ዱ9‫ ـ‬/6/ ‫ר‬ ‫ב‬ያ ׁጊ --- ‫ו‬ግ‫ْףֹו‬ው የٍ‫ֶْ*א‬ው ድُ /6/ የׁግ
-------------‫ֶֹُו‬ ‫בֳֹו‬ያዎ٤ ------------ ‫ֶֹُו‬
4. ‫ֹונּמא‬ይ*ُ ፈ ጉ‫ֹו‬ኤ ካ ‫א‬ጎ ‫ ֶֹُו‬4. jፈ ጉ‫ֹו‬ኤው š‫ ُ*ּתף‬jክִָ ‫ו‬ክ‫ ץ‬Jُ
Jُ ‫ו‬ኽ‫ע‬ ‫נא‬ፃ ዝ9የ‫ـֳר ב‬/3/ ------ ‫ֶֹُו‬ ‫ץו‬ጫ የ‫ג‬₪‫ ُמ ב‬/3/ ----------
------ ‫ֶֹُו‬፡፡ --- -‫ֶֹُו‬፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 5.
5. ዘ‫א ֶֹُו ׁף א‬ፃ‫נ‬ዪ ጉ‫ֹו‬ኤ ፣ m‫ׂש‬ፅ 5.
5. የጣ‫ע‬
የጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው ‫ ֶֹُו‬የ‫ףם‬
ዘ‫א‬፣
1. ዘ‫א ׁף א‬ፃ‫נ‬ዪ ጉ‫ֹו‬ኤ ֿ‫ב‬9‫ـ‬/5/ 1. የጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው የ‫ ףם‬ዘ‫ُו א‬/5/
ዓ‫ ُא‬ይኸው፣ ዓ‫ ُא‬ይֲdָ፡፡
2.  ዚ ዓ‫ׂש‬ፅ B ‫ׂש‬ፅ 1 ድጋጌ 2. jዚֱ ‫ׂש‬ፅ B ‫ׂש‬ፅ 1 ድጋጌ
ָׁው ኾይE ‫ֶֹُו‬ ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ እደ‫ـ‬ጠj‫ׂש‬ ֲn የጣ‫ע‬ው ጉ‫ֹו‬ኤው ‫ֶֹُו‬
ድጋ‫ ג‬ክ‫נו‬ፁ ይኽእִ፣ jድጋ‫נאֵ ה‬ጡ ይ٤ִֶ፣

16
www.chilot.me
 ገፅ 4 *ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬229/2005 ገፅ 4 የُግ‫ף‬ይ *ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ mዋጅ ‫ ּׁש‬229/2005

ዓ‫ׂש‬ፅ 6.
6. ָጣ ‫ـ‬ግ‫ ץֹו‬ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ይ
‫א‬ፃ‫נ‬ይ፣ m‫ׂש‬ፅ 6.
6. የጣ‫ע‬
የጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው ‫ָם‬ጣd ‫ـ‬ግ‫ץֹו‬
ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ይ ዝዕ‫ּש‬ ָጣ ‫ـ‬ግ‫ ץֹו‬ጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው የ‫ג‬ከ‫ָרא ִُـ‬ጠd ‫ـ‬ግ‫ץֹו‬
ይֱָውዎ፣ ይn‫ָٍץ‬
1. ׁገ-‫א‬ግٌ ‫ُנרא‬ ‫ו‬ግ‫ ץֹו‬ካ እዚ 1. ከ ְ‫ף‬ዊ ክָָ የ‫*אג‬ጭ ׁገ ‫א‬ግٍዊ
ְ‫ף‬ዊ ክָָ ዝፍָፍִ ׁገ-‫א‬ግٍዊ ጉዳዮ٤ የ‫ד‬ጠ‫ָ ُף‬ጣ ይn‫ץ‬ዋָ፡፡
ጉዳያُ dይ ‫ו‬ፅ‫ף‬ይ ָጣ ይֱָዎ
2. ׁገ-‫א‬ግٌ እዚ ክָָ ‫ץُו‬ጓ‫ ו‬ድֶይ 2. የክִָ ׁገ ‫א‬ግُ ‫ץـא‬ጎ‫ ו‬ፈֶጊ ֲn
ኾይE እُ‫נ‬ኽ6  ٌ ዛዕ‫ ֹו‬dይ ‫ֹו‬ዕִ ው,* ‫ת‬ያገoው jጉዳዩ j‫ד‬ጠ‫ ُף‬የ‫ שף‬የው,¥ 5,
ֿ, ‫ו‬ድֶው ኮ‫ג‬9 ‫ץـ‬ጓ‫ג‬ ዘጋጅِ ֳׁገ ‫א‬ግُ ‫ץـ‬ጓ‫ג‬ ኮ‫ג‬9
ׁገ- ‫א‬ግٌ የ‫ ץּמ‬፣ ያ‫ָֹוץׂש‬፡፡
3. ክָָ ‫א‬ግٍዊ ካֶُ ዝወፁ ዋጃُ፣ 3. jክִָ ‫א‬ግُ ካֶُ የ‫ג‬ወጡ ዋጆ٤፣
ደ ٍُ፡ ‫ ٍُ־ץוא‬ው,*ٍُ ‫רו‬ ደ6٤፡ ‫ץאא‬ያዎ٤d ው,¥ዎ٤ ከׁገ
ׁገ-‫א‬ግ‫ٌר‬ ይጓ*ፁ እዮ‫ו‬ ዝ ָ ׁِ ‫א‬ግً ጋ‫ץ‬ ይw‫נ‬dִ የ‫ָג‬ ጥያ§
ዝኾ* ካָ እָُዓָ እٌ ዛዕ‫ֹו‬ ዝ‫ָו‬ከِ j‫‡ד‬ው‫— ו‬¥ٍ ‫*ת‬,d ጉዳዩ የ‫ֳאג‬ከ‫ـ‬ው
Jُ ፍ‫ץ‬ዲ ወይ ‫ר‬ ጉዳይ እُ‫ץּט‬jִ ‫ו‬ ፍ‫ץ‬ድ Jُ ወይ‫ ֳֹו ו‬ጉዳዮ٤ ‫ד‬ካˆ*ُ
ፃ‫נ‬የ ُ‫ץ‬ጉ‫ ו‬ዘድֵ ኮይE እ‫נـ‬ኺ ዎ ‫ ֳُ ץׂשת‬ከጠ‫ף‬ ٪ֶ ُ‫ץ‬ጉ‫ ו‬የ‫ג‬ያፈָግ
‫א‬ወዳእٍ ው,* ኮ‫ג‬9 የš‫ ץ‬፡፡ ֲn ‫ת‬ያገoው ֳ‫א‬ጨ‫נ‬W ው,¥ ֳኮ‫ג‬9E
4.  ያ‫ ـ‬ፍ‫ץ‬ዲ ׁِ ׁገ ‫א‬ግٍዊ ُ‫ץ‬ጉ‫ו‬ ያ‫ָֹוץׂש‬፡፡
እָُዓָ፣ 4. jፍ‫ץ‬ዲ Jِ٤ ዘድ የׁገ ‫א‬ግُ ጥያ§
O. ‫ץُו‬ጓ‫ׁ ו‬ገ ‫א‬ግٌ ድֶዪ ኾይE ‫*ת‬,፡-
 ዘይ‫נ‬ኽ ִ እዋ እٌ ጉዳይ ካ O. ׁገ ‫א‬ግً ‫ץـא‬ጎ‫ ו‬ፈֶጊ ֲn
ዝ‫ץּט‬jִ ጊዜ ጀ‫ סג‬ ው9ጢ 30 ,ያገoው ‫ץׂשת‬ ጉዳዩ ከ‫נׂש‬jֳُ ጊዜ
‫א‬ዓָٌ ዝ‫ָו‬ከِ Jُ ፍ‫ץ‬ዲ ይ‫ִָו‬፣ ጀ‫ צו‬j30 ‫ׂש‬dُ ውጥ ֳ‫ֳאג‬ከ‫ـ‬ው
ֳ. ׁِ ُ‫ץ‬ጉ‫ֱֶו ו‬ው ዝ‫ ִ*ו‬እ‫ـ‬ኾይE ፍ‫ץ‬ድ Jُ ወድያውE ይ‫ֳא‬,ָ፡፡
 ٌ ጉዳይ ዝֱ6 ُ‫ץ‬ጉ‫ׁ ו‬ገ-‫א‬ግ‫ٌר‬ ֳ. የُ‫ץ‬ጉ‫ ו‬ጥያ§ ‫א‬n‫ ס‬ያ‫*א‬jُ እደֲ*
ዳָዩ ካ ዝ‫ץּט‬jִ ጊዜ ጀ‫ סג‬ jጉዳዩ ֶይ የ‫רג‬ጠው ׁገ-‫א‬ግ‫ٍר‬ዊ
ው9ጢ 60 ‫א‬ዓָٌ *ٌ ኮ‫ג‬9 ُ‫ץ‬ጉ‫ ו‬ከ‫נׂש‬jֳُ ጊዜ ጀ‫ צו‬j60 ‫ׂש‬dُ
‫א‬ወዳእٍ ው,* የ‫ץּמ‬ ፡፡ ውጥ ‫ר‬dድِ ֳኮ‫ג‬9E ֳ‫א‬ጨ‫נ‬W ው,¥
ያ‫ָֹוץׂש‬፡፡

17
www.chilot.me
 ገፅ 5 *ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬229/2005 ገፅ 5 የُግ‫ף‬ይ *ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ mዋጅ ‫ ּׁש‬229/2005

ዓ‫ׂש‬ፅ 7.
7. ‫ ֶֹُו‬ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ ካ ‫ׁף‬ m‫ׂש‬ፅ 7.
7. የጣ‫ע‬ው
የጣ‫ע‬ው ጉ‫ֹו‬ኤው ‫ ֶֹُו‬ከ‫ף‬
ዝֳዓָ
ዝֳዓִָ ኩ*ٍُ፣ ֳ‫ש*ג‬jُ —¥ٍ፣
ካ  ‫ו‬ክָُ ካ  ከይֿወ‫ ר‬ካָኦُ ‫ ֶֹُו‬ከ‫ ר‬,‫ּת‬ውd ከ‫ו‬ክָُ ‫ ר‬,‫ּת‬ው j‫ ץׂשـ‬የጠ‫ע‬
ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ ክָָ Jُ ‫ו‬ኽ‫ע‬  ዝֿ ድ‫ו‬ፂ ጉ‫ֹו‬ኤው ‫ ֶֹُו‬jክִָ ‫ו‬ክ‫ ץ‬Jُ jm ֶጫ ድ‫ו‬ፅ
‫ּי‬ዕ ‫ו‬ኽያُ ካ ‫וِ*ָֹו‬ ክָዓִ jj‫ו ּׂש‬ክያُ ከ‫ٍْ*ָֹו‬ው ֵ*‫ ש‬ይ٤ִֶ፣
ይኽእִ፡፡
m‫ׂש‬ፅ 8. የጣ‫ע‬
የጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው ‫ ֶֹُו‬የ‫ףם‬
ዓ‫ׂש‬ፅ 8. ኩ*ٍُ ‫ ׁף‬ግָጋֹُ ክፍֵُ —¥ٍd
—¥ٍd ገָግֹُ ክፍያ፣
‫ ֶֹُו‬ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ፣
‫א‬ፃ‫נ‬ዪ፣ የጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው ‫ ֶֹُו‬ጉዳዮ٤ j‫ג‬ያጣ‫ס‬jُ ጊዜ
‫ ֶֹُו‬ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ  ‫ו‬ፅ‫ף‬ይ ዝֱ ዎ ֳ‫רג‬ጡُ ገָግֹُ jፋይd ֱግ ‫ُנרא‬
ግָጋֹُ ‫ׁ ُנרא‬ጊ ፋይd ውዕֵ ዓ‫ ּת‬የውָ mjָ ያገ‡ִ፡፡
ይ‫נ‬ኽ‫ּש‬፡፡
m‫ׂש‬ፅ 9. የጣ‫ע‬
የጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው ‫ ר‬,‫ָםּת‬ጠd
,‫ָםּת‬ጠd
ዓ‫ׂש‬ፅ 9. ָጣ ‫ـ‬ግ‫ ץֹו‬ካ‫א ּת‬ፃ‫נ‬ዪ ‫ـ‬ግ‫ץֹו‬፣
ጉ‫ֹו‬ኤ ፣ 1. የጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው  ‫ ֹור‬ይጠ‫ ָף‬፣ ይ‫ָףא‬፣
1. ኼ‫ ֹו‬ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ ይፅውዕ ይ‫ ׁץא‬፣ 2. ֳጣ‫ע‬ ጉ‫ֹו‬ኤው የ‫ֳּُשץׂשג‬ ጉዳዮ٤
2. ገ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ ዝ‫ץּט‬jִ ጉዳያُ ‫ץ‬ዓُ ‫ץ‬ዓُ ‫ׂש‬d ‫ֳ צ‬ጠ‫ע‬ው ጉ‫ֹו‬ኤው ‫ֶֹُו‬
ዋዲዱ ‫ֶֹُו‬ ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ይ ክjፅׁ እዲደ‫ ץ‬ያደ‫ץ‬ጋָ፣
ይገ ‫ ץ‬፣ 3. ‫ ـָו‬ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬n‫ ס‬ያ‫נ‬ጋግጣָ፣
3. ‫ ـָו‬ጉ‫ֹו‬ኤ ‫ָוו‬B የ‫נ‬ጋግፅ 4. ከጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው ‫א ֶֹُו‬ካከָ ֳጠ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው
4. ካ ‫א‬ጎ ‫ ֶֹُו‬ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ *ٌ ጉ‫ֹו‬ኤ j‫נׂש‬j ጉዳይ ֶይ የው,¥ 5, ‫šּׂשנ‬
ዝ‫נּט‬j ጉዳይ ‫ ּמּׂשנ‬ው,* ֿ, ከዳָው ክገ ‫ץ‬ እዲያዘጋጁ ያደ‫ץ‬ጋָ
ይኽእָ፡፡ 5. የጣ‫ע‬ ጉ‫ֹו‬ኤው ው,¥ዎ٤ ֳ‫ֳֹו‬ጉዳዮ٤d
5. ው,*ٍُ ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ ‫ר‬ ዋ¯ ֳ‫ֳאג‬ከٍ٤ው ካֶُ ያ‫ֶָـ‬ፋָ፣
ዝ‫ָו‬ከِ‫ ו‬ካֶُ የ‫ֶָֿא‬ፍ 6. የጣ‫ע‬ ጉ‫ֹו‬ኤው የ‫ץףר‬ *-‫ץ‬ዓُ
6. ‫ֿץףר‬ * ‫ץ‬ዓُ ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ የከ ‫ָף‬፣ያከ ‫ָף‬
የኽ ‫ץ‬፣ክኽj‫ ץ‬ይገ ‫ץ‬፣ 7. የጣ‫ע‬ ጉ‫ֹו‬ኤው የ‫ףם‬ ክው ‫ע‬ፖ‫ُץ‬
7. jٌ ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ይ ዝ‫ׁٌף ֽץרـ‬ ካ‫ּת‬ ֳኮ‫ג‬9E ያ‫ָֹוץׂש‬፡፡
ኮ‫ג‬9 ፀ ፃ የ‫ ץּמ‬፡፡

18
www.chilot.me
 ገፅ 6 *ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬229/2005 ገፅ 6 የُግ‫ף‬ይ *ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ mዋጅ ‫ ּׁש‬229/2005

ዓ‫ׂש‬ፅ 10.
10. ָጣ ‫ـ‬ግ‫ו ץֹו‬ክָُ ጉ‫ֹו‬ኤ m‫ׂש‬ፅ 10. የጣ‫ע‬ው
የጣ‫ע‬ው ጉ‫ֹו‬ኤ ‫ו‬/
‫ו‬/‫ ר‬,‫ּת‬
‫א‬ፃ‫נ‬ዪ ፣ ‫ר‬ጠd ‫ـ‬ግ‫ ץֹו‬፣
1. ካ‫ ּת‬ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ  ዘይֱָውִ እዋ 1. የጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው ‫ ר‬,‫ ּת‬j‫ד‬ይn‫ץ‬jُ ጊዜ
‫ـ‬ኪB ይ‫ׁץר‬ ‫ـ‬ክِ ይ‫ָףר‬፣
2. ካ‫ּת‬ ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ ዝው5 ዎ ካָኦُ 2. j ,‫ּת‬ው የ‫רג‬ጡُ ַֹ٤ ‫ـ‬ግ‫ُףֹו‬
‫ـ‬ግ‫ ُףֹו‬ይፍፅ‫ו‬፣ ይፈፅ‫ָד‬፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 11.
11. ‫ـ‬ግ‫ֶֿ ץֹו‬ፍ*ُ ‫ ֶֹُו‬ጉ‫ֹו‬ኤ m‫ׂש‬ፅ 11.
11. የጣ‫ע‬
የጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው ‫ـ ֶֹُו‬ግ‫ץֹו‬d
‫א‬ፃ‫נ‬ዪ፣
‫א‬ፃ‫נ‬ዪ፣ 5ֶፊ*ُ፣
ዝኾ* ‫ ָֹו‬ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ፣ ‫‡ד‬ው‫ ו‬የጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው ‫ָֹו‬፣
1. ካ ዓ‫גּמ‬ ֶዕֵ ዝኾ* ‫ו‬ኽያُ 1. ከmš‫ ו‬jֶይ jֲ* ‫ו‬ክያُ ካֶጋጣ‫ג‬ው
እ‫ـ‬ዘየጋጥ‫ו‬ዎ ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ይ m ዝፅውዖ j‫ ץׂשـ‬ጠ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው j‫ג‬ጠ‫ף‬ው ‫‡ד‬ው‫ו‬
 ዝኾ* ኼ‫ ֹו‬ክ‫ץ‬ከ ֳዎ፣  ‫ֶ ֹור‬ይ ‫א‬ገoُ ይn‫ָٍץ‬፣
2. ካ ዓ‫ֶ בּמ‬ዕֵ ዝኾ* ‫ו‬ኽያُ  2. ከmš‫ ו‬jֶይ የֲ* ‫ו‬ክያُ  ‫ֶ ֹור‬ይ
ኼ‫ֹו‬ ዘይ‫ץ‬ከ እ‫ـ‬ኾይE ‫ּט‬ዲ‫ב‬ የ‫ד‬ይገˆ ከֲ* ይֱE ‫ ר‬,‫ּת‬ው ‫ׂש‬ደ‫ז‬
ካ‫ ּת‬ከፍָጥ ֳዎ፣ ‫ד‬,ወš ֳjُ፣
3.  ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ ኼ‫ֹו‬ ጀዳ ዝ‫ּשץּט‬ 3. jጣ‫ע‬ ጉ‫ֹו‬ኤው  ‫ֹור‬ ֶይ jጀዳ
ዛዕ‫ـ ֹٍُו‬,ٍፋይ ‫ו‬ዃ dይٌ ጉ‫ֹו‬ኤ j‫ץׂשג‬jው ጉዳይ ‫ـ‬ካፋይ j‫ ֲא‬የጉ‫ֹו‬ኤው
‫ ׁף‬ዝ‫ָדـ‬m ውፅ„ُ ክ‫ץ‬ከ ግ‫ּש‬እ ‫ ף‬የ‫ ֶחـ‬ውጤُ እዲያገˆ ‫ـ‬ገ‫ּת‬ው ጥ‫ُנ‬
ፃዕ‫ו ע‬ግ‫ץֹו‬፣ ‫ד‬ድ‫נ‬ግ ይn‫ץ‬jָٍ፡፡
4. dይ ጉ‫ֹו‬ኤ ‫ֿץףר‬ ‫ץר‬ዓُ ‫ו‬ኽ‫ץֹו‬ 4. የmጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው የ‫ץם * ץףר‬ዓُ ‫ד‬ክj‫ץ‬
ֶֿፍ*ُ ֳዎ፡፡ ይn‫ץ‬jָٍ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 12.
12. ኼ‫ ֹו‬ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ፣
‫א‬ፃ‫נ‬ዪ፣ m‫ׂש‬ፅ 12.
12. የጣ‫ע‬
የጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው  ‫ֹור‬፣
1. ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ  ዓ‫ ُא‬3 ጊዜ ‫ס‬ዕ ኼ‫ֹו‬ 1. ጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው jm‫ ُא‬3 ጊዜ ‫א‬ደj‡  ‫ֹור‬
ይֱָዎ ይn‫נ‬ዋָ
2.  ዚ ዓ‫ׂש‬ፅ B ዓ‫ׂש‬ፅ 1 ዝ‫ـ‬ደገገ 2. jዚֱ m‫ׂש‬ፅ B m‫ׂש‬ፅ 1 የ‫ـ‬ጠ‫רׂש‬ው እዳֳ
ከ‫ו‬ዘֳዎ ኮይE ከከ‫ ו‬ድֶይ*ً ካ‫ּת‬ ֲn እደmፈֶጊ*ً jጉ‫ֹו‬ኤ ‫ ר‬,‫ ּת‬የ‫ג‬ጠ‫ף‬
እٌ ጉ‫ֹו‬ኤ ዝፅዋዕ ֱፁፅ ኼ‫ ֹו‬ክገ ‫ ץ‬ይኽእָ mْኳይ  ‫ֵ ֹור‬ያደ‫ץ‬ግ ይ٤ֶָ፡፡

19
www.chilot.me
 ገፅ 7 *ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬229/2005 ገፅ 7 የُግ‫ף‬ይ *ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ mዋጅ ‫ ּׁש‬229/2005

3. m ዚ ዓ‫ׂש‬ፅ B ዓ‫ׂש‬ፅ 1 2 ዝ‫ـ‬ደገገ 3. jዚֱ m‫ׂש‬ፅ B ዐ‫ׂש‬ፅ 1 እd 2 ድጋጌ

እ‫ـ‬5ֳወ እው ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ ዓ‫ שץ‬ዝ‫ִּנו‬ ‫ּת‬n‫ וץ‬ጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው የ‫* ֹור  שף‬
dይ ኼ‫ֹו‬ * ‫ץר‬ዓُ ‫־ץוא‬ ከውፅm ‫ץ‬ዓُ የ‫ףאג‬jُ ‫ץאא‬ያ ֵያወጣ
ይኽእָ፡፡ ይ٤ֶָ፡፡

ክፍֵ ‫ـֳר‬ ክፍָ ‫ُמ‬

‫ץُו‬ጓ‫ׁ ו‬ገ ‫א‬ግٌ፣ ׁገ ‫א‬ግً ֳ ‫ץـא‬ጎ‫ו‬፣
ዓ‫ׂש‬ፅ 13.
13. ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ ዝኽ‫וֹـ‬ m‫ׂש‬ፅ 13.
13. ጣ‫ע‬
ጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው የ‫ג‬ከ‫ֶْـ‬ው
‫ـ‬ግ‫ُףֹו‬፣
‫ـ‬ግ‫ُףֹו‬፣ ‫ـ‬ግ‫ُףֹו‬፣
‫ـ‬ግ‫ُףֹו‬፣
1. ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ  ዋ¯dُ ׁገ ‫א‬ግٌ እዚ 1. ጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው የክִָ ׁገ ‫א‬ግ‫ٍר‬ዊ ጉዳዮ٤
ክָָ dይ ‫ו‬ፅ‫ף‬ይ ָጣ ይֱָዎ፣ የ‫ד‬ጣ‫ָ ُף‬ጣ ይn‫נ‬ዋָ፡፡
2. ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ ዝኾ* ׁጊ ወይ ው,* ካֶُ 2. ጣ‫ע‬ ጉ‫ֹו‬ኤው ‫‡ד‬ው‫ו‬ ׁግ ወይ‫ו‬
‫א‬ግ‫ٌר‬ jዓָ ָጣ ‫ו‬ ׁገ-‫א‬ግٌ የ‫א‬ግُ ካֶُ ወይ‫ ו‬የ‫ָ ֳֹו‬ጣ ው,¥
ይጓ*ፅ’ዩ ዝ ָ ׁِ እُ‫ץּט‬jִ ‫סגץא‬ ከׁገ ‫א‬ግ‫ ًר‬ጋ‫ ץ‬ይw‫נ‬dִ የ‫ ָג‬ጥያ§
‫א‬ወዳእٍ ው,* ኮ‫ג‬9 የ‫ ץּמ‬፣ ‫ֳُ ץׂשת‬ ‫צוץא‬ ֳ‫א‬ጨ‫נ‬W ው,¥
ֳኮ‫ג‬9E ያ‫ָֹוץׂש‬
3. ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ  ከይዲ ‫ ףאץו‬ዝ‫נּט‬jִ 3. ጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው j‫^ ףאץו‬ደُ ֱገ ‫א‬ግً
ጉዳይ ‫ץُו‬ጓ‫ׁ ו‬ገ ‫א‬ግٌ ድֶዪ ኾይE ‫ץـא‬ጎ‫ ו‬ፈֶጊ ֲn ,ያገ‡ْው ‫ץׂשת‬
 ዘይ‫נ‬ኽjִ እዋ ዝ‫ץּט‬jִ ׁِ ውድ‫ּׂש‬ የ‫ ֳּُשנׂש‬ጥያ§ ውድš j‫ד‬ድ‫נ‬ግ ው,¥ው
‫ו‬ግ‫ ׁِ ץֹו‬ዘ‫נּמ‬j ካָ ው,* የፍָጥ፡፡ ጥያ§ ֶ‫נׂש‬jው ካָ የ,ውwָ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 14.
14. ኮ‫ג‬9 ይግj¯ ‫ ףּמו‬፣ m‫ׂש‬ፅ 14.
14. ֳኮ‫ג‬9E ይግ‫ נšדֳ ˆֹו‬፣
1. jዚ ዋጅ ዓ‫ׂש‬ፅ 13 B ዓ‫ׂש‬ፅ 3 ‫ُנרא‬ 1. jዚֱ ዋጅ ‫ׂש‬ፅ 13 B ዓ‫ׂש‬ፅ 3
ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ ዝ56 ው,* š‫ ٍפ‬ዘֳዎ jዓָ ‫ ُנרא‬ጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው j‫ר‬ጠው ው,¥ š‫ץ‬
ጉዳይ š‫ُפ‬B ኮ‫ג‬9 ይግj¯ ክ‫ץּמ‬ የ‫רـ‬o ‫ ֳֹו‬ጉዳይ š‫ٍפ‬ው ֳኮ‫ג‬9E ይግ‫ˆֹו‬
ይኽእָ፡፡ ‫נšד‬ ይ٤ֶָ፡፡
2. jዚ ዓ‫ׂש‬ፅ B ዓ‫ׂש‬ፅ 1 ‫ ُנרא‬ዝ‫ץּט‬ ׁِ 2. jዚֱ m‫ׂש‬ፅ B m‫ׂש‬ፅ 1 ‫ ُנרא‬የ‫ץׂשג‬
ይግj¯ እٌ ው,* jዓָ ጉዳይ ‫ ו‬jፅׂ  ይግ‫ ˆֹו‬ው,¥ ֳ‫ֳֹו‬ጉዳዩ jደ‫רנ‬ው j60 ‫ׂש‬dُ
ው9ጢ 60 ‫א‬ዓָٌ ከ‫ץּמ‬ ይግjኦ፡፡ ውጥ ֵ‫ץׂש‬ ይገ‫ָֹו‬፡፡

20
www.chilot.me
 ገፅ 8 *ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬229/2005 ገፅ 8 የُግ‫ף‬ይ *ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ mዋጅ ‫ ּׁש‬229/2005

ዓ‫ׂש‬ፅ 15.
15. ው,* ֿ, ኮ‫ג‬9 ‫ ףּמו‬፣ m‫ׂש‬ፅ 15.
15. ው,* ֿ, ֳኮ‫ג‬9E ‫ נšד‬፣
1. ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ ُ‫ץ‬ጉ‫ׁ ו‬ገ ‫א‬ግٌ የድֵ እዩ 1. ጣ‫ע‬ ጉ‫ֹו‬ኤው የׁገ‫א‬ግُ ُ‫ץ‬ጉ‫ו‬
„ִ እُ‫ ו‬dይ ው,* ֿ,  ከ‫ו‬Bእው ያፈָጋָ ֹ ‫ת‬ያ‫ו‬ የው,¥ 5,‫ּש‬
‫ ٌו‬ጉዳይ ዝ‫ֿُـ‬ዙ ‫נא‬ዳእٍٍُ ‫*ר‬ዳُ እዲ—‫ ו‬ከጉዳይ ጋ‫ ץ‬የ‫ـ‬ያያዙ ‫נא‬ጃዎ٤
‫־ֿـ‬ዙ ኮ‫ג‬9 ክjፅׂ ይግj‫ץ‬፣ ‫*ר‬ዶ٤ ያይዞ ֳኮ‫ג‬9E ይָካָ፣
2. jዚ ዓ‫ׂש‬ፅ B ዓ‫ׂש‬ፅ 1‫ ُנרא‬ዝָኽ 2. jዚֱ m‫ׂש‬ፅ B m‫ׂש‬ጽ 1 ‫ ُנרא‬የ‫ֶג‬ክ
ው,* ֿ,  ው9ጢ 60 ‫ד‬ዓָٌ ዳָዩ የው,¥ ^, 60 ‫ׂש‬dُ ውጥ mዘጋጅِ
*ٌ ኮ‫ג‬9 dይ ‫א‬ወዳእٍ ው,* የ‫ ץּמ‬፣ ֳ‫א‬ጨ‫נ‬W ው,* ֳኮ‫ג‬9E ያ‫ָֹוץׂש‬፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 16.
16.  ‫ץُו‬ጓ‫ׁ ו‬ገ
ׁገ-‫א‬ግٌ m‫ׂש‬ፅ 16.
16. jׁገ ‫א‬ግُ ُ‫ץ‬ጉ‫ـ ו‬ፈፃ‫ג‬
‫ـ‬ፈፀ‫ ٌו‬ዝኾE ‫ُא‬ከֶُ፣ የ‫ֲג‬E ‫ֲץא‬ዎ٤፣
1. ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ ዝ‫ץּט‬jִ ጉዳያُ 1. ጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው የ‫ ֳּُשץׂשג‬የׁገ ‫א‬ግُ
ׁገ-‫א‬ግٌ ‫ו סגץא‬ው,  ׁግ *ክ ጉዳዮ٤ ‫אֳ צוץא‬ወ‫ֱ ר‬ግd ‫ـ‬,ُፎ
,ٍፋይ*ُ ‫ُנרא‬ ዝገj‫ס‬ ‫ُא‬ከֶُ ‫ ُנרא‬የׁገ ‫א‬ግُ ‫נـ‬ጓጎ‫ֲץא ו‬ዎ٤
‫נـ‬ጓጉ‫ד‬ ׁገ- ‫א‬ግٌ ‫ו‬ኽָٍ  j‫א‬ከ‫ ָـ‬j‫ֶ ףם‬ይ ‫ד‬ዋָ ይ٤ֶָ፡፡
‫ ׁף‬የውዕָ፣
2. ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ ዝ‫נּט‬j ׁِ  ׁገ-‫א‬ግٌ 2. ֳጣ‫ע‬ ጉ‫ֹו‬ኤው የ‫נׂש‬jው ጥያ§ jׁገ

ዝ‫ר‬ፈ‫ס‬ ‫ٍנרא‬ዊ ‫ֶُרא‬ *ፃ*ٍُ ‫א‬ግً የ‫ר‬ፈ‫ُס‬ ‫ٍנרא‬ዊ ‫א‬jِ٤d

ዝ‫ָו‬ከً እُኾE ዝው5 ُ‫ץ‬ጉ‫ו‬ ‫ו‬ *ፃ*ِ٤ የ‫ֳאג‬ከُ ‫ץُ ֲת‬ጉ‫ُ„ ב‬ዮጵያ

„ُዮጵያ ዝ‫ּטـ‬jֳِ‫ ו‬ዓֳ‫ֳ ו‬ኸ ድጋጌٍُ ከ‫ׂשـ‬jֶ٢ْው mֳ‫ ו‬m‫ׂש‬ፍ የ‫ ר‬mዊ ‫א‬jِ٤

‫ ר‬ዊ ‫ֶُרא‬ ‫*ר‬ዳُ ‫וו‬ዕ*ٍُ ድጋጌዎ٤፣ ‫ِ*וו‬٤d ‫*ר‬ዶ٤ ጋ‫ץ‬

ዝ‫ـ‬ጠዓዓ‫א א‬ገዲ ይኸው፡፡ j‫ـ‬ጣጣ‫א א‬ገድ ይֲdָ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 17.
17.  Jُ ፍ‫ץ‬ዲ ዝֳዓָ ׁِ m‫ׂש‬ፅ 17.
17. jፍ‫ץ‬ድJُ ֳ‫*ג‬, የׁገ-
የׁገ-

ُ‫ץ‬ጉ‫ׁ ו‬ገ ‫א‬ግٌ፣ ‫א‬ግُ ُ‫ץ‬ጉ‫ ו‬ጥያ§፣

1.  Jُ ፍ‫ץ‬ዲ  ዝ‫ֿــ‬ዙ ዋ¯dُ ׁِ 1. jፍ‫ץ‬ድ Jُ j‫ـ‬ያዙ ጉዳዮ٤ የׁገ ‫א‬ግُ

ُ‫ץ‬ጉ‫ׁ ו‬ገ ‫א‬ግٌ ዝ‫ָـ‬ዓֳ እ‫ـ‬ኾይE ُ‫ץ‬ጉ‫ו‬ ጥያ§ የ‫*ـ‬, እደֲ* ጥያ§ው

እٌ ׁِ ዝֿዞ Jُ ፍ‫נ‬ዲ ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ ֳጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው ֵ‫ץׂש‬ ይ٤ֶָ፣

ክ‫ץּט‬ ይኽእָ፣

21
www.chilot.me
 ገፅ 9 *ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬229/2005 ገፅ 9 የُግ‫ף‬ይ *ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ mዋጅ ‫ ּׁש‬229/2005

2. እٌ ጉዳይ ዝֿዞ Jُ ፍ‫ץ‬ዲ ׁِ ُ‫ץ‬ጉ‫ו‬ 2. ጉዳዩ የያዘው ፍ‫ץ‬ድJُ የُ‫ץ‬ጉ‫ ו‬ጥያ§

ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ ዝָእኾ እٌ ዋ¯ ‫ו‬ው, ֳጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው የ‫ֳג‬ካው ጉዳዩ ֳ‫א‬ወ‫ר‬
ُ‫ץ‬ጉ‫ׁ ו‬ገ-‫א‬ግٌ የድֵ „ִ እُ‫ו‬ ׁገ ‫א‬ግ‫ץـא ًר‬ጎ‫ ו‬ያፈָጋָ ֹ
ጥ‫ ׁף‬እዩ፡፡ ‫ת‬ያ‫ו‬ ٢ *ው
3. Jُ ፍ‫ץ‬ዲ ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ ዝָእኾ ׁገ- 3. ፍ‫ץ‬ድ Jً ֳጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው የ‫ֳג‬ካው የׁገ
‫א‬ግٌ ُ‫ץ‬ጉ‫ו ו‬5 ድֶይ ዝኾ* dይ ‫א‬ግُ ُ‫ץ‬ጉ‫ו‬ ֳ‫א‬ጠُ ፈֶጊ
ׁጊ *ጥ‫ ּת‬ጥ‫ף‬ይ ይኸው የֲ*ው የׁግ *ጥ ٢ *ው፡፡
4. Jُ ፍ‫ץ‬ዲ ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ ዝֶኾ ׁِ ׁገ 4. ፍ‫ץ‬ድ Jً ֳጣ‫ע‬ ጉ‫ֹו‬ኤ የֶከው የׁገ
‫א‬ግٌ ውፅ„ً ክ, ዝjፅׂ ዝ‫ץּט‬jִ ዋ¯ ‫א‬ግ‫ץُ ُר‬ጉ‫ ו‬ጥያ§ ውጤُ እኪ ደ‫רץ‬ው
ው,* ከይ5jִ ክፀׁ ይገ ‫ץ‬፣ ድ‫נ‬ የ‫ֳּُשנׂש‬ ጉዳይ jእጥָጥָ
እዲ‫ּב‬ይ ያደ‫ץ‬ጋָ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 18.
18. Jُ ፍ‫ץ‬ዲ  ዝ‫ֿُـ‬ዙ ዋ¯dُ m‫ׂש‬ፅ 18.
18. jፍ‫ץ‬ድ Jُ j‫ـ‬ያዙ ጉዳዮ٤
ُ‫ץ‬ጉ‫ׁ ו‬ገ-
ׁገ-‫א‬ግٌ ዝ‫ץּט‬jִ፣ ֳ‫ץׂשג‬ የׁገ-
የׁገ-‫א‬ግُ
ُ‫ץ‬ጉ‫ ו‬ጥያ§፣
1.  Jُ ፍ‫ץ‬ዲ ክُዕ ዘֹ ዝኾ* jዓָ ዋ¯ *ٌ 1. jፍ‫ץ‬ድ Jُ ክ‫ץ‬ክ‫ ץ‬ያֳው ‫‡ד‬ው‫ ו‬jֳ ጉዳይ
ጉዳይ ‫ו‬ወ, ׁِ ُ‫ץ‬ጉ‫ׁ ו‬ገ ‫א‬ግ‫ٌר‬ ጉዳዩ ֳ‫א‬ወ‫ר‬ የׁገ ‫א‬ግُ ُ‫ץ‬ጉ‫ו‬
ድֶዪ እዩ „ִ  ዝ‫ִ*א‬ ׁُB ጉ‫ֹו‬ኤ ፈֶጊ *ው ֹ ያ‫ *א‬እደֲ* ጥያ§ው
‫א‬ፃ‫נ‬ዪ የ‫ץּמ‬ ֳጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው ‫נšד‬ ֳjُ፣
2.  ዚ ዓ‫ׂש‬ፅ B ዓ‫ׂש‬ፅ 1 ዝ‫ـ‬ጠ‫ֿ רּט‬ፈWዊ 2. jዚֱ ‫ׂש‬ፅ B ‫ׂש‬ፅ 1 የ‫ـ‬ጠ‫רׂש‬ው
ድጋጌ እ‫ـ‬5ֳወ እው jዓָ ዋ¯ ׁُB ጠwֶይ ድጋጌ ‫ּת‬n‫וץ‬ ‫ֳֹו‬ ጉዳይ
ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ ‫ּמ‬ድ‫ ּשףּמו ג‬ዋ¯E ዝֿዞ ጥያ§ው ֳጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው ከ‫ ּשנšד‬jፈُ
Jُ ፍ‫ץ‬ዲ ከ‫ץּמ‬ ֳዎ፣ ጉዳዩ ֳያዘው ፍ‫ץ‬ድ Jُ ‫נšד‬
ይn‫ץ‬jָٍ፡፡
3. ׁِ ዝ‫נּט‬jִ Jُ ፍ‫ץ‬ዲ ׁُB ዘይ‫ּטـ‬jֹ 3. ጥያ§ው የ‫נׂש‬jֳُ ፍ‫ץ‬ድ Jُ ጥያ§ው
እ‫ـ‬ኾይE jዓָ ዋ¯ ው,* ካ ዝ‫ـ‬ው5jִ ያָ‫ׂשـ‬jֳው እደֲ* jֳ ጉዳይ ው,¥ው
 ው9ጢ 60 ‫א‬ዓָٌ ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ ከ‫רـ‬ጠ j60 ‫ׂש‬d‫ ـ‬ውጥ ֳጣ‫ע‬ው ጉ‫ֹו‬ኤው
ከ‫ץּמ‬ ֳዎ፣ ‫נšד‬ ይn‫ץ‬jָٍ፡፡
4. jዓָ ዋ¯ ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ ዘ‫ץּט‬6 ׁِ 4. ‫ ֳֹו‬ጉዳይ ֳጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው የ‫ג‬ያ‫ץׂש‬jው ጥያ§
ُ‫ץ‬ጉ‫ׁ ו‬ገ ‫א‬ግٌ ‫ו‬5 ድֶዪ ዝኾ* የׁገ ‫א‬ግُ ‫ץـ‬ጉ‫ראֳ ו‬ጠُ ፈֶጊ
dይ ׁጊ *ጥ‫ ּת‬ጥ‫ף‬ይ ይኸው፣ የֲ*ው የׁግ *ጥ ٢ *ው፣

22
www.chilot.me
 ገፅ 10 *ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬229/2005 ገፅ 10 የُግ‫ף‬ይ *ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ mዋጅ ‫ ּׁש‬229/2005

5. ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ ካ jዓָ ዋ¯ ዝ‫ץּט‬jִ ׁِ 5. ጣ‫ע‬ ጉ‫ֹו‬ኤው ከ‫ֳֹו‬ ጉዳይ የ‫נׂש‬jֶُ
ُ‫ץ‬ጉ‫ ו‬ፈٌL ው,* ክ, ዝֱ Jُ ፍ‫ץ‬ዲ የُ‫ץ‬ጉ‫ ו‬ጥያ§ ‫ צוץא‬ው,¥ እ‫ר‬ኪ ‫ר‬ጥ
*ٌ ዋ¯ ው,* ከይ5jִ ክፀׁ ክእዝዝ ድ‫ נ‬ፍ‫ץ‬ድ Jُ ያֳው ጉዳይ jእጥָጥָ
ይኽእָ፡፡ እዲ‫ּב‬ይ ֵያያዝ ይ٤ֶָ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 19.
19. ካ Jُ ፍ‫ץ‬ዲ ወፃ„ ዝֳዓִ ׁِ m‫ׂש‬ፅ 19.
19. ከፍ‫ץ‬ድ Jُ ውጭ ֳ‫ש*ג‬
ֳ‫ ש*ג‬የׁገ
ُ‫ץ‬ጉ‫ׁ ו‬ገ-
ׁገ-‫א‬ግٌ፣ ‫א‬ግُ ُ‫ץ‬ጉ‫ ו‬ጥያ§፣
1.  ዝኾ* ‫א‬ግ‫ٍר‬ው ዘይ‫א‬ግٍው 1. ‫‡ד‬ወ‫ ו‬የ‫א‬ግ‫ ُר‬እd ‫א‬ግٍዊ ያֲָ*
ካָ ወይ jዓָ ָጣ ዝው5 dይ ‫א‬ወዳእٍ ካָ ወይ‫ָ ֳֹו ו‬ጣ የ‫א‬ጨ‫נ‬W ው,¥
ው,*  ׁገ ‫א‬ግ‫ ٌר‬ዝ‫ـ‬ደገጉ ‫ٍנרא‬ዊ jׁገ ‫א‬ግً የ‫ـ‬ደ*ገገው ‫ٍנרא‬ዊ
‫* ֶُרא‬ፃ*ٍُ ‫ـ‬ጣ‫ ש־‬ዝ ָ ዝኾ* ‫ר‬ ‫َ א‬d *ፃ*َ ‫ـ‬ጥ‫ ָ״‬የ‫‡ד ָג‬ው‫ר ו‬ው
ׁِ ُ‫ץ‬ጉ‫ׁ ו‬ገ ‫א‬ግٌ ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ የׁገ ‫א‬ግ‫ץُ ًר‬ጉ‫ ו‬ጥያ§ ֳጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው
ከ‫ץּמ‬ ይኽእָ፣ ‫נšד‬ ይ٤ֶָ፡፡
2. jዚ ዓ‫ׂש‬ፅ B ዓ‫ׂש‬ፅ 1 ‫ ُנרא‬ጉ‫ֹו‬ኤ 2. jዚֱ ዓ‫ׂש‬ፅ B m‫ׂש‬ፅ 1 ‫ ُנרא‬ጣ‫ע‬
‫א‬ፃ‫נ‬ዪ ׁِ ُ‫ץ‬ጉ‫ׁ ו‬ገ-‫א‬ግ‫ ٌר‬ዝ‫ץּט‬ ጉ‫ֹו‬ኤው የׁገ ‫א‬ግُ ُ‫ץ‬ጉ‫ו‬ ጥያ§
‫ֳרא‬ይ ‫ـ‬ጣ‫ש־‬ ዝ ָ ጥ‫ץ‬ዓ ዋ¯E ‫ע‬B የ‫ץׂשג‬jው የ‫א‬jُ ‫א‬ጓደָ Jًٍው
‫ו‬ው, j‫ּת‬ ‫ץ‬ኩ ָጣ ዘֳዎ ካָ ‫ּשעּט‬ ጉዳዩ ይِ ֳ‫א‬ወ‫ ר‬jየደ‫נ‬ጃው ָጣ
dይ ‫א‬ወዳእٍ ው,* ዝ‫ـ‬ው5jִ እ‫ـ‬ኾይE ֳֶው የ‫א‬ግ‫ ُר‬ካָ ‫ץׂש‬6 የ‫א‬ጨ‫נ‬W ው,¥
ጥ‫ ׁף‬እዩ፡፡ የ‫רـ‬ጠjُ ከֲ* ٢ *ው፡፡
3. m ዚ ዓ‫ׂש‬ፅ B ዓ‫ׂש‬ፅ 1 2 ዝ‫ـ‬ጠ‫ שּט‬3. jዚֱ ‫ׂש‬ፅ B ‫ׂש‬ፅ 1 እd 2 ‫ُנרא‬
‫ُנרא‬ ዝ‫ـ‬ው5j ው,* dይ ‫א‬ወዳእٍ የ‫א‬ጨ‫נ‬W ው,¥ ‫ٍ ֳُד‬ይِ ያֳ‫ׂש‬d ይግ‫ˆֹו‬
ይግj¯ ዘይ ִ ይኸው፡፡ የֳַው ው,¥ *ው፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 20.
20. ‫ ֹוץףׂש‬ጥ‫ץ‬ዓ ዓ‫ׂש‬ፅ 20.
20. የm ዮًٍ m‫ נףׂש‬፣
1. ዝኾ* ካָ jዚ ዋጅ ‫ ُנרא‬ዝ‫ ׁِ ּשץּט‬1. ‫‡ד‬ው‫ ו‬mካָ jዚֱ mዋጅ ‫ ُנרא‬የ‫ּשץׂשג‬
ׁገ-‫א‬ግٌ ጥ‫ץ‬ዓdُ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ ጉ‫ֹו‬ኤ ጉዳያُ የׁገ-‫א‬ግُ ጥያ§ Jًٍዎ٤ ֳׁገ-
ׁገ-‫א‬ግٌ የ‫ ץּמ‬፣ ‫א‬ግُ mጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤ ያ‫ָֹוץׂש‬፣
2. ዝ‫ץּט‬ ׁِ ‫ׁ ו‬ገ-‫א‬ግٌ ዝጓ*ፅ ׁጊ ወይ 2. የ‫ץׂשג‬jው ጥያ§ ከֱገ-‫א‬ግُ ጋ‫ץ‬
ው,* ‫ו‬ጥw ‫ו‬ዝ‫ץ‬ዛ‫ץ‬ ኮይE ׁገ- የ‫ג‬w‫*נ‬ው ֱግ ወይ‫ו‬ ው,¥ j‫א‬ጥ‫ׂש‬d
‫א‬ግٍዊ ׁِ ጥ‫ ׁף‬ይኸው j‫א‬ዘ‫ץ‬ዘ‫ֲ ץ‬n ׁገ-‫א‬ግٍዊ ጥያ§ ٢
ይֲdָ፡፡

23
www.chilot.me
 ገፅ 11 *ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬229/2005 ገፅ 11 የُግ‫ף‬ይ *ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ mዋጅ ‫ ּׁש‬229/2005

ዓ‫ׂש‬ፅ 21.
21. ‫ו תָא‬5 ፣ ዓ‫ׂש‬ፅ 21.
21. ‫אֳ ָא‬ጠُ፣
ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ይ ዝ‫נּט‬j ׁِ   ያ‫ ـ‬ፍ‫ץ‬ዲ ֳmጣ‫ע‬ው ጉ‫ֹו‬ኤው የ‫נׂש‬jው ጥያ§ jፍ‫ץ‬ድ Jُ
እd‫ץـ‬የ ዘֹ ዋ¯ ዝ‫ֿֿــ‬ዘ ኾይE ֿዲB j‫ٍא‬የُ ֶይ ካֳ ጉዳይ ጋ‫ ץ‬የ‫ـ‬ያያዘ ֲn
‫ـ‬ኸ‫נ‬ኻ‫ף‬ይ ወገ ዝ‫נּט‬j እ‫ـ‬ኾይE ከ‫ ו‬ድֶይ* jmደ‡ው ‫ـ‬ካ‫ף‬ካ‫ ע‬ወገ የ‫נׂש‬j እደֲ* እደየ
ً እٌ ካָእ ወገ ‫ُ„ע‬B ኽֱjִ ወይ ‫ُץא‬ዖ mፈֶጊ*ً ֶַው ወገ m‫ـ‬ያየً እዲ‫ר‬ጥ
ٍُ ኽ‫ץּט‬ ዕድָ ክው56 ይኽእָ፣ ወይ‫נד ו‬ጃዎ٠ እዲያ‫ץׂש‬ እድָ ֵ‫ר‬ጠው
ይ٤ֶָ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 22.
22. ׁገ-
ׁገ-‫א‬ግٍው*ُ ዘ‫נ‬ድእ ካָ፣ ዓ‫ׂש‬ፅ 22.
22. ׁገ-
ׁገ-‫א‬ግٍዊ*ً የ‫ג‬ያ‫נ‬ዳ
የ‫ג‬ያ‫נ‬ዳ
mካָ፣
1. ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ dይ ֿደ ׁጊ ወይ ው,* ׁገ- 1. mጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው የmድ ׁግ ወይ‫ ו‬ው,¥ ׁገ-
‫א‬ግٍው*ُ እُፃ‫נ‬ይ *ٌ ግ‫ ُו‬ዘፍ‫ץ‬ ‫א‬ግٍዊ*ُ ‫ת‬ያጣ‫ ף‬ግ‫ ًו‬የ‫ג‬ያፈ‫ֶַ ץ‬
ካָእ ኩ*ٍُ ክ, ዘይ5ֳወ ዝወፀ ׁጊ ׁገ- —¥ٍ እካָ‫ـ‬ፈጠ‫ נ‬ድ‫ נ‬የወጣው ׁግ ׁገ-
‫א‬ግٍዊ እዩ ካ ዝ ָ ግ‫ ُו‬ይ ገ፡፡ ‫א‬ግٍዊ *ው ከ‫ ָג‬ግ‫ ُו‬ይ*,ָ፣
2. m ዚ ዓ‫ׂש‬ፅ B ዓ‫ׂש‬ፅ 1 ዝ‫ـ‬ገֳፀ ዝ‫ֳֿـ‬ወ 2. jዚֱ m‫ׂש‬ፅ B m‫ׂש‬ፅ 1 የ‫ֳאـ‬ከ‫ـ‬ው
ኾይE dይ ֿደ ׁገ-‫א‬ግٍዊ*ُ ‫א‬ካُዒ እደ‫ـ‬ጠj‫ֲ ׂש‬n የmድ ׁግ ׁገ-‫ו‬ግٍዊ*ُ
ኮይE እُ‫ץ‬ከ dይ ‫ץו‬ዳእ ጉ‫ּש‬እ ዝֱָዎ mከ‫ף‬ካ‫ֲ ע‬n ‫ת‬ገˆ የ‫נד‬ዳُ ግዴٍ የ‫ג‬ጣֳው
‫ צּת‬ፍُ‫ ־‬ወይ ׁጊ dይ ‫וו‬ኻ‫ֶֿ ץ‬ፍ*ُ jፍֱُ ‫ צּת‬ወይ‫ ו‬jׁግ ጉዳዮ٤ ֶይ የ‫דד‬ከ‫ץ‬
ዝ‫ـ‬ው56 ካָ ይኸው፡፡ 5ֶፊ*ُ j‫רـ‬ጠው mካָ ይֲdָ፡፡
3. jዚ ዓ‫ׂש‬ፅ B ዓ‫ׂש‬ፅ 2 ‫א ُנרא‬ካُዒ 3. jዚֱ m‫ׂש‬ፅ B m‫ׂש‬ፅ 2 ‫ ُנרא‬mከ‫ף‬ካ‫ע‬
ኾይE ዝ‫נـ‬ኸj ׁጊ ወይ ው,* ׁገ- ֲn የ‫ـ‬ገo ׁግ ወይ‫ ו‬ው,¥ ׁገ-‫א‬ግٍ
‫א‬ግٍው*ً ከ‫נ‬ድእ ዝ‫ـ‬ጠ‫ רּט‬ካָ ጉ‫ֹו‬ኤ ዊ*ً እዲያ‫נ‬ዳ የ‫ـ‬ጠ‫רׂש‬ው mካָ ጣ‫ע‬
‫א‬ፃ‫נ‬ይ m ዝው‫ר‬n ዕֳُ ‫ ּשעׂש‬ከ‫ץ‬ድእ ጉ‫ֹו‬ኤው j‫ג‬ወ *ው ‫ץׂש ׂש‬6 እዲያ‫נ‬ዳ
ክእዝዝ ይኽእָ፣ ֵያዝዝ ይ٤ֶָ፣
4. ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ jዚ ዓ‫ׂש‬ፅ B ዓ‫ׂש‬ፅ 23 ካ 4. mጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤ jዚֱ m‫ׂש‬ፅ B m‫ׂש‬ፅ 2 እd 3
ዝ‫ـ‬ገֳፁ ‫ـ‬ወ,ኺ  ٌ ዋ¯ ው,* šድ‫ג‬ ከ‫ـ‬ገֳፀ j‫ـ‬ጨ‫עד‬ jጉዳዩ ֶይ ው,¥
‫ו‬5‫ ּש‬ከ‫ ו‬ድֶይ*ً *ٌ ዋ¯ ዝֿዘ Jُ ከ‫א‬ጠً jፊُ እደየmፈֶጊ*ً ከያዘው
ፍ‫ץ‬ዲ ወይ ‫ר‬ ዋ¯ ‫^ץ א‬ ክֿُُ ፍ‫ץ‬ድ Jُ ወይ‫ו‬ ‫ֳֹו‬ ጉዳዮ٤ ‫*ד‬ጋገ‫ץ‬
ይኽእָ፡፡ ይ٤ֶָ፡፡

24
www.chilot.me
 ገፅ 12 *ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬229/2005 ገፅ 12 የُግ‫ף‬ይ *ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ mዋጅ ‫ ּׁש‬229/2005

ዓ‫ׂש‬ፅ 23.
23. ‫ז‬ያዊ ‫ָֹוּמו ٍُِ„ע‬፣ ዓ‫ׂש‬ፅ 23.
23. የ‫ז‬ያ m‫ـ‬ያየُ ֳ‫ׂשא‬jָ
ֳ‫ׂשא‬jָ፣
‫ׂש‬jָ፣
ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪُ‫ץ‬ጉ‫ׁ ו‬ገ-‫א‬ግٌ ው,* šድ‫ ג‬mጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው የׁገ-‫א‬ግُ ُ‫ץ‬ጉ‫ ו‬m‫ـ‬ያየُ
‫ו‬5‫ּש‬ ግ‫ُ* ֹו‬ ֳዎ‫ו‬ „ִ ዝ‫ וֹ*א‬ከ‫א‬ጠً jፊُ mግ‫ُ* ֹו‬ ֶْው ֹ
ُካֶُ ወይ ‫ר‬ ‫ז‬ያ ‫עׂש‬6‫ ِ„ע ו‬ክֱ ִ ወይ የ‫ג‬ያ‫ֹْוו‬ው ‫ُדּהـ‬ ወይ‫ו‬ ‫זֳֹו‬ያዎ٤
ድֶይ ኮይE እ‫נــ‬ኺ‫ـ ּש‬ወ,ኺ ‫א‬ድ‫נ‬ኻُ ‫ץׂש‬jው m‫ـ‬ያየُ እዲ‫ר‬ጡ ወይ‫ ו‬mፈֶጊ ֲn
‫ו‬ፍጣ‫ ِ„ץ ץ‬ክእከ ክገ ‫ ץ‬ይኽእָ፡፡ ‫ת‬ገˆ ‫ـ‬ጨ‫א עד‬ድ‫נ‬ኮ٤ j‫א‬ፍጠ‫ ץ‬m‫ـ‬ያየِ٤
እዲ‫ר‬j‫ר‬ ֵያደ‫ץ‬ግ ይ٤ֶָ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 24.
24. ‫ ֹוץףׂש‬ጀዳ ዓ‫ׂש‬ፅ 24.
24. ֳ mጀዳ m‫נףׂש‬
1. ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ  ዝ‫ ּשנּט‬ዋ¯dُ ከ‫ו‬ 1. ጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው j‫ ֳּُשנׂש‬ጉዳዮ٤ ֶይ እደ
‫ ץףׂש‬ኦ‫š ו‬ደ‫ר ו‬ዓ ጀዳ ‫ֿו‬ዝ m‫ֹْונףׂש‬ው šደ‫ـ ו‬ከ‫ ָـ‬mጀዳ j‫א‬ያዝ
‫ו‬ይይጥ ይገ ‫ץ‬፣ ውይይُ ያደ‫ץ‬ጋָ፡፡
2. dይዚ ዓ‫ׂש‬ፅ B ዓ‫ׂש‬ፅ 1 ድጋገ 2. የዚֱ m‫ׂש‬ፅ B m‫ׂש‬ፅ 1 ድጋጌ ‫ּת‬n‫וץ‬
እ‫ـ‬5ֳወ’ው ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ይ ֱፁፅ እዩ „ִ ጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው mጣዳፊ *ው ֹ ֳ‫*א‬jُ
ዝ‫ ִ*א‬ዛዕ‫ׂש ֹו‬ዳ‫ ּש^ ُ*ו‬ክ‫א‬ያየጠִ ጉዳይ šድ‫ג‬ያ ‫ר‬ጥِ ֵወያይ ይ٤ֶָ፡፡
ይኽእָ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 25.
25. ‫ֿץףר‬
‫ ֿץףר‬ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ፣
‫א‬ፃ‫נ‬ዪ፣ ዓ‫ׂש‬ፅ 25.
25. የmጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው m‫ץףר‬፣
ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ ዘፃ‫ץ‬ዮ‫ו‬ ዋ¯dُ ׁ/‫ר‬ mጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው ያጣ‫ْף‬ው ጉዳዮ٤ j‫ֳـ‬ያዩ ‫א‬ገd‡
ዝ‫ـ‬ፈֳֶዩ ‫ֶה‬ ‫ףא‬ኸ‫ּת‬ ֿፋ9 ክፈָጦ‫ו‬ ዙ5 ֱ/‫ ּשר‬እዲያwْው ያደ‫ץ‬ጋָ፡፡
ይገ ‫ץ‬፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 26.
26. *-
*-‫ץ‬ዓُ ኼ‫ ֹו‬ወ5ֱ‫ ֹו‬ው,* ዓ‫ׂש‬ፅ 26.
26. ֳ ው,¥ m‫ר‬ጣጥd የ ‫ֹור‬ *-
*-
‫ץ‬mُ
1. ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ ‫ ـָו‬ጉ‫ֹו‬ኤ ዝኸው ካ ِ‫ו‬ 1. የmጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው ‫ ـָו‬ጉ‫ֹו‬ኤ የ‫ג‬n‫נ‬ው
‫ ֶֹُו‬ክָ‫( ׳ת ـ‬2/3) እُ‫ץ‬ከ ‫ ּש‬ጥ‫ ׁף‬እዩ፣ ከm‫א ֶֹًו‬ካከָ —ֳُ ‫ ‡ـמ‬የ‫ـ‬ገÉ
2. ዝ‫נּט‬j ው,* ֿ, ‫ּכـ‬ው‫ז‬ ዘይ ִ እደ ֲ* *ው፣
እ‫ـ‬ኾይE እٌ ዋ¯ ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ይ ‫ـֶֹו‬ 2. j‫נׂש‬jው ው,¥ ֿ, ֶይ ‫ـ‬wው‫ ז‬የֳַ
ֿደ ዓይ*‫ ـ‬ድ‫ו‬ፂ ከ‫ו‬ዝ‫ـ‬ወ‫ *ר‬ይ‫ּי‬ፀ‫ץ‬፣ እደֲ* ጉዳዩ jmጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው ‫ֶֹُו‬
የ‫ֹוـ‬j‫ נ‬ድ‫ו‬ፅ እደ‫ـ‬ወ‫ *ר‬ይ‫ּב‬ጠ‫ָף‬፣

25
www.chilot.me
 ገፅ 13 *ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬229/2005 ገፅ 13 የُግ‫ף‬ይ *ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ mዋጅ ‫ ּׁש‬229/2005

1. ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ ֿደ ዓይ*ُ ድ‫ו‬ፂ ‫ו‬ው, 3. mጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው j‫ֹוـ‬j‫ נ‬ድ‫ו‬ፅ ‫א‬ወ‫ר‬
m‫ـ‬ዘይኺ„ִ እٌ ው,* ֿ,  ኼ‫ֹו‬ ያָ٢ֳ እደֲ* የው,¥ 5, የ‫*ֲג‬ውd
ካ ዝ‫נـ‬ኸ‫ֶֹُו ּש‬  ዝֿ ድ‫ו‬ፂ j ‫ֹור‬ው ከ‫ـ‬ገÉُ m‫ֶֹُו‬ jm ֶጫ
ዝ‫ـ‬ደገፈ ֿ, ይኸው፡፡ ድ‫ו‬ፅ የ‫ـ‬ደገፈ 5, *ው፡፡
2. dይ ዝወֿደ ድ‫ו‬ፂ ‫ ِ„ע‬ወይ ֿ,‫ו ֹُו‬ 4. የm*‫‡ـ‬ ድ‫ו‬ፅ m‫ـ‬ያየِ٤ ወይ‫ו‬
ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ ው,* ይֿֿُዝ፣ 5,6٤ ከmጣ‫ע‬ ጉ‫ֹו‬ኤው ው,¥ ጋ‫ץ‬
ይያያዛָ፣
3. ዝ‫ـ‬ው5j ድ‫ו‬ፂ  ክָ‫ד ـ‬ዕ‫ נ‬ 5. የ‫רـ‬ጠው ድ‫ו‬ፅ j—ֳً‫ ו‬ወገ እኩָ
ዝኾ*ִ እዋ ካ‫ ּת‬ዘֳዎ ወገ ወ,¯ j‫ֲג‬jُ ጊዜ ‫ ר‬,‫ּת‬ው ያֳjُ ወገ
ይኸው፡፡ ወ,ˆ ይֲdָ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 27.
27. ׁُዝِ ው,* ֿ, ፣ ዓ‫ׂש‬ፅ 27.
27. የው,¥ 5,‫ ּש‬ይዘُ፣
ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ ዘ‫ץּמ‬6 dይ ው,* ֿ, ዋ¯ የmጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው የው,¥ ጉዳዩ ዝ‫ץ‬ዝ‫א ץ‬ግֳጫ
ዝ‫ץ‬ዝ ‫א ץ‬ግֳፂ፣ ُ‫ץ‬ጉ‫ׁ ו‬ገ-‫א‬ግٌ የድֵ ፣የׁገ-‫א‬ግُ ُ‫ץ‬ጉ‫ו‬ ያፈָጋָ ወይ‫ו‬
ወይ የድָ ዝ ֳִ ‫ו‬ኽያُ ዝjፅׂ mያፈָግ‫ ו‬ያֳjُ ‫ו‬ክያُd የደ‫רנ‬j ُ
‫א‬ደ‫ו‬ደ‫ ٍו‬ ግָፂ ዘ‫ „ץ‬ክኸው ይግ‫ֹו‬እ፡፡ ድ‫ו‬ዳ‫ ה‬jግָጽ የ‫ג‬ያ,ይ ‫ ֲא‬ይn‫ץ‬jָٍ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 28.
28. ዋ¯dُ  ዝֿፀ‫ נ‬ግዘ ‫ו‬ው,፣ ዓ‫ׂש‬ፅ 28.
28. ጉዳዮ٤ ጭ‫ ץ‬ጊዜ ֳ‫א‬ወ‫ר‬፣
ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ ዝ‫נּט‬jִ ዋ¯ ‫ סגץא‬እ‫ـ‬jዝּ ጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው የ‫נׂש‬jֳُ ጉዳይ ‫ צוץא‬ከ60
 ው9ጢ 60 ‫א‬ዓָٌ ው,* ክֱ ይግ‫ֹו‬እ፡፡ ‫ׂש‬dُ ‫ָֹו‬jֳጠ ጊዜ ውጥ ው,¥ ‫א‬ጠُ
ይn‫ץ‬jָٍ፡፡

ክፍֵ ‫ֹוץ‬ዕ‫ـ‬፣ ክፍָ m‫ُף‬፣

ዝ‫ـ‬ፈֳֶዩ ድጋገٍُ፣
ድጋገٍُ፣ ָዩ ָዩ ድጋጌዎ٤
ዓ‫ׂש‬ፅ 29.
29. Jُ ፅׁፈُ Jُ ‫ו‬ኽ‫ ע‬ክָָ፣
ክָָ፣ m‫ׂש‬ፅ 29.
29. ֳክִָ ‫ו‬ክ‫ ץ‬Jُ ጽ/Jُ
Jُ ፅׁፈُ Jُ ‫ו‬ኽ‫ע‬፣ የ‫ו‬ክ‫ ץ‬Jً ጽ/Jُ፣

1. Jُ ፅׁፈُ ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ ኾይE የገָግָ፣ 1. የጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው ጽ/Jُ j‫ ֲא‬ያገֳግֶָ፣

2. ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ይ ዝ‫ـ‬ፈֳֶዩ ኮ‫ ٍَُג‬dይ 2. ֳጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤውd ֳָዩ ָዩd ኮ‫َג‬ዎ٤

‫א‬mከ‫ ּת‬6ٍ የዳָው፣ የ‫ ר רא‬ያ ደ‫ף‬Ê٤ ያዘጋጃָ፣

26
www.chilot.me
 ገፅ 14 *ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬229/2005 ገፅ 14 የُግ‫ף‬ይ *ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ mዋጅ ‫ ּׁש‬229/2005

1. dይ ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ ው,*፣wֳ ጉ‫ֹו‬ኤ ካָኦُ 3. የጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤው wֳ ጉ‫ֹו‬ኤ፣ው,¥ እd ַֹ٤

‫*ר‬ዳُ ዝግ‫ֹו‬እ ‫אـ‬ዝጊ6‫ ו‬ክָׁው ‫*ר‬ዶ٤ j‫ג‬ገ‫ֹו‬ ‫אـ‬ዝግjው እዲጠ ‫ּׁש‬
ይግj‫ץ‬፣ ያደ‫ץ‬ጋָ
2. ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ ዘውፀኦ‫ו‬ ‫א‬ፅְٍُ 4. ጣ‫ע‬ ጉ‫ֹו‬ኤው የ‫ג‬ያወጣው ‫א‬ጽ‫ُ׀‬d
ፅֽፋُ የׁُ‫ו‬ ይዝ‫ץ‬ግׁ ጽׁፎ٤ ያ,ُ‫ָד‬፣ ያ‫ףר‬ጫָ ይከֶָٍُ፡፡
ይከٍ‫ָـ‬፣ 5. ֳጉ‫ֹו‬ኤው የፋይd mገָግֹُ ይ‫ר‬ጣָ፣
3. *ٌ ጉ‫ֹו‬ኤ ግָጋֹُ ፋይd ይֱ ፣ 6. ַֹ٤ ֳጣ‫ע‬ ጉ‫ֹו‬ኤው ‫ףם‬ ኬٍ‫ُ*ד‬
4. ካָኦُ ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ ውፅ„ٍዊ ‫ׁٌף‬ የ‫נג‬ዱ ‫ـ‬ግ‫צֹו‬٤ ያከdውdָ፡፡
ዝׁግዙ ‫ـ‬ግ‫ ُףֹו‬ይ‫ׁץר‬፡፡
ዓ‫ׂש‬ፅ 30.
30. ֳjጀُ፣
ዓ‫ׂש‬ፅ 30.
30. jጀُ፣ የmጣ‫ע‬ ጉ‫ֹו‬ኤው jጀُ j‫ו‬ክ‫ץ‬ Jُ ጽ/Jُ
dይ ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ jጀُ ‫ֹונּמא‬ይ*ُ Jُ š‫ ُ*ּתף‬jክִָ ‫ו‬ክ‫ ץ‬Jُ የ‫אג‬ደ ይֲdָ፣
ፅׁፈُ Jُ ‫ו‬ኽ‫ע‬ ክָָ Jُ ‫ו‬ኽ‫ ע‬ዝ‫ו‬ደ
ይኸው፣
ዓ‫ׂש‬ፅ 31.
31. የ‫ֹוـא‬j‫ ץ‬ግዴٍ፣
ዓ‫ׂש‬ፅ 31.
31. ግ‫ּש‬እ ‫ץֹו ׁُו‬፣ ‫‡ד‬ው‫ ו‬የክִָ ‫א‬ግُ ካָ ወይ‫ֳֹו ו‬
ዝኾ* dይٌ ክָָ ‫א‬ግٌ ካָ ወይ jዓָ ָጣ mጣ‫ע‬ ጉ‫ֹו‬ኤው የָጣ ክִָ jֲE
ָጣ ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ  ክֵ ָጣE ዝኾE ጉዳዮ٤ ֶይ የ‫רג‬ጠው ُእዛዝ የ‫ד‬ፈፀ‫ ו‬ግዴٍ
ዋ¯dُ ዝֱ6 ُእዛዝ dይ ‫ו‬ፍፃ‫ ו‬ግ‫ּש‬እ ֳዎ፡፡ mֳjُ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 32.
32. ֳ ክፍያ፣
ዓ‫ׂש‬ፅ 32.
32. ክፍֵُ፣ ֳׁገ-‫א‬ግُ mጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤ የ‫ץׂשג‬ ׁገ-‫א‬ግ
ጉ‫ֹו‬ኤ ‫א‬ፃ‫נ‬ዪ ׁገ-‫א‬ግٌ ዝ‫ץּט‬ ׁِ ׁገ- ٍዊ ጥያ§ ከክፍያ *ፃ *ው፡፡
‫א‬ግٍዊ ካ ክፍֵُ *ፃ እዩ፡፡
ዓ‫ׂש‬ፅ 33.
33. ‫ـ‬ፈፃ‫ ُ*ו‬የֶַْው ׁጎ٤፣
ዓ‫ׂש‬ፅ 33.
33. ‫ـ‬ፈፃ‫ ُ*ו‬ዘይ ֹ‫ׁ ו‬ግٍُ፣ ይֱ mዋጅ የ‫ג‬w‫‡ד נ‬ው‫ ו‬mዋጅ፣ ደ ፣
*ዚ ዋጅ ዝጓ*ፅ ዝኾ* ዋጅ፣ ደ‫ּת‬፣ ‫עאא ׁץוא‬ያd ָ‫ד‬ዳዊ m‫ץףר‬ ይֱ mዋጅ
ָ‫ד‬ዳዊ ‫* ֿץףר‬ዚ ዋጅ  ዝ‫ָו‬ከً ጉዳያُ j‫ֳאג‬ከُ ጉዳዮ٤ ‫ـ‬ፈፃ‫ ُ*ג‬mይn‫צ‬ው‫ו‬፡፡
‫ـ‬ፈፃ‫ ُ*ג‬ይֱָዎ፡፡

27
www.chilot.me
 ገፅ 15 *ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬229/2005 ገፅ 15 የُግ‫ף‬ይ *ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ mዋጅ ‫ ּׁש‬229/2005

ዓ‫ׂש‬ፅ 34.
34. ָጣ ‫ו‬ውፃእ ‫־ץוא‬፣ ዓ‫ׂש‬ፅ 34.
34. ‫עאא‬ያ የ‫ד‬ውጣُ ָጣ፣
*ዚ ዋጅ ‫ו‬ፍፃ‫ו‬ ዝׁግዙ ‫ ֿٍُץףר‬ይֱ mዋጅ ֳ‫ד‬ፈፀ ‫ ו‬የ‫נג‬ዱ m‫צףר‬٤d
‫ד‬ዋֶُ ‫א‬ፃ‫נ‬ይ ጉ‫ֹו‬ኤ ጉዳያُ ׁገ-‫א‬ግٌ ‫ד‬ዋֹ٤ የׁገ-‫א‬ግُ ጉዳዮ٤ mጣ‫ ע‬ጉ‫ֹו‬ኤ
dይ ‫ו‬ውፃእ ָጣ ይֱָዎ፡፡ የ‫ד‬ውጣُ ָጣ ይn‫נ‬ዋָ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 35.
35. እٌ ዋጅ ዝፀዐִ ግዘ፣ ዓ‫ׂש‬ፅ 35.
35. mዋጁ የ‫ג‬ፈፀ‫ו‬jُ ጊዜ፣
እዚ ዋጅ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግٌ ُግ‫ף‬ይ ካ ይֱ mዋጅ jُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግُ

ዝፀደ‫ ִּט‬29 ጥš‫ ٌו‬2005 ዓ.‫ ו‬ጀ‫ סג‬ዝፀዐ ከፀደ‫ׂש‬jُ ጥš‫ ُו‬29/2005 ዓ.‫ ו‬ጀ‫ צו‬የፀd

ይኸው፡፡ ይֲdָ፡፡

‫ֹו‬ይ ወָዱ m‫ֹו‬ይ ወָዱ

ፕ‫פ‬ዚዳُ የُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግُ

ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግٌ ُግ‫ף‬ይ ፕ‫פ‬ዚዳُ

28
www.chilot.me
 nU¶T Uz¤È TG‰Y
yTG‰Y nU¶T Uz¤È
Bÿ‰êE KL§êE mNGStE TG‰Y
yTG‰Y B¼¤‰êE
B¼¤‰êE KL§êE mNGST
mbL 20 ›mT ‫ּט‬. 3 ‫ֳּטא‬ 20¾ ›mT qÜ. 3 ‫ֳּטא‬ -
BˆL×T b¤T M<¶ Bÿ‰êE KL§êE mNGStE TG‰Y Zw{
230/2005 ዓ.‫ו‬ 230/2005 ›/M

‫ּי‬ፅ‫ ע‬ዋጅ 230/2005

230/2005 ዓ/‫ו‬ ዋጅ ‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬230/2005
230/2005 ዓ/‫ו‬
ُ ፅׁፈُ ዋ ኦዲ‫ףְ ץـ‬ዊ ክֶָዊ የُግ‫ף‬ይ ‫ף׀‬ዊ ክֶָዊ ‫ א‬ግ"ُ ዋ
‫ א‬ግ"ٌ ُግ‫ף‬ይ "ָጣ ‫ـ‬ግ‫ץֹו‬ ‫ו‬ው( ኦዲ‫ ץـ‬ፅׁፈُ ُ "ָጣ  ‫ـ‬ግ‫אֳ ץֹו‬ወ‫ר‬
‫ֿאـ‬ይ* ዝወፀ ዋጅ፣ ‫ـ‬hnֹ የወጣ ዋጅዋጅ
ይዚ ክָָ 0ኮ2‫ג‬ያዊ ‫ׁד‬6‫ף‬ዊ ‫ ו‬7"‫ُ(ּכ‬ የክִָ 0ኮ2‫ג‬ያዊ ‫ֱד‬6‫ף‬ዊ እ 7"Y‫ױ‬ዎ٤ 6‫ـ‬ገ‫ּת‬ው
ዝግ‫ֹו‬እ ‫ׁףוו‬ ‫ׁוו‬ዳ‫ץ‬ ዘኽእָ ዘ‫ודـ‬ ֳ‫ـ"דֳ ُףוא‬ዳደ‫ ץ‬የ‫ג‬ያ"٤ָ s"‫דדـ‬t ‫נא‬ጃ
‫נא‬ዳእٍ  ‫ץו‬ካ "‫ץ‬ዓ‫ ـ‬ኦዲُ ‫ו‬ጥ ኻ‫ ץ‬ዝֳዓֳ ֳ‫ד‬ግvُ የኦዲُ "‫ץ‬sً ‫ד‬ጠከ‫ ץ‬ከፍ‫ـ‬x s"‫ـ‬ዋፅኦ
6‫ץ‬ክِ ዘֳዎ ‫ו‬ዃF ያֳው 6‫ֲא‬F
 ግָፅGُ ‫ֿٍُـ‬Gُ ዝ‫ץ" ـנ"אـ‬ዓُ ‫ר‬ይ ግָፅGُ ‫ـ‬ጠያ‫ּׂש‬Gُ ያֳ6ُ የ‫ָא‬ካ‫ ו‬s"‫ـ‬ዳደ‫ץ‬
‫ׁוו‬ዳ‫ץ‬ ‫ו‬ዕ(ָ  ‫ א‬ግ"ٍዊ ያ‫ ـ‬ዕዮ "‫ץ‬ዓُ ֳ‫"ד‬ፈ 6‫ א‬ግ"ٍዊ ‫ע"א‬ያِ٤ ‫ُדּהـ‬
ُካֶُ "ִጥ ፍֿُዊ ውፅ0ٍዊ "‫ץ‬ዓ‫ ـ‬ኦዲُ ፈጣ ፍُPዊ ውጤٍ‫ ד‬የኦዲُ "‫ًץ‬ ‫א‬ዘ‫ץ‬ጋُ
‫ו‬ዝ‫ץ‬ጋׁ ‫ُו‬ግ‫ץֹו‬ ድֶዪ ‫ו‬ዃF "ֳዝ‫אـ‬Gִ ‫ـ‬ግ‫ףֹו‬ዊ ‫ד‬ድ‫נ‬ግ "ፈֶጊ ‫ֲא‬F "ֳٍ‫א‬G6ُ
Pገ‫־ ץ‬ዛِ ‫"ו‬ዘֶ ፖֵ" "ُ‫َף‬ጅ ዝ‫א‬ጣጠ ‫ֶה‬ 6ገ‫ ץ‬ደ‫נ‬ጃ ከ‫ـ‬ያዘው ፖֵ‫َףُ" ת‬ጂ የ‫אג‬ጣጠ 
ኦዲُ ‫ו‬ጥY‫ו‬ ግָፂ ‫ו‬ድ ጋግ "ֳዘድֳየ፣ ָ‫ُד‬ ֳ‫ד‬ፋጠ የ‫ג‬ያገֳግָ ዲ" የኦዲُ ‫ץףר‬
‫א‬ጠ‫וׂש‬ የግድ ֲ2 "ֳ‫ـ‬ገv 6ግָፅ ‫א‬ደ ገግ
"ֶ"ፈֳገ፣

ይዚ ክָָ ُ ፅׁፈُ ዋ ኦዲ‫ֶֿ ץـ‬ፍGً ዝግ‫ֹו‬እ የክִָ ዋ ኦዲ‫ ץـ‬ፅׁፈُ ُ PֶፊGً 6‫ג‬ገ‫ֹו‬

ክፍፀ‫ו‬ ‫ז‬ያዊ GፅGً ‫ץו‬ግጋፅ ድֶይ ኮይF እ ዲፈፅ‫ ו‬የ‫ב‬ያ GፃGً ֳ‫נד‬ጋገጥ s"ፈֶጊ ֲ2

"ֳዝ‫נـ‬ኸ6፣ ‫ֿאـ‬ይ* ዝወፀ ׁገ ‫ א‬ግ"ٌ ُግ‫ף‬ይ 6‫א‬ገvً ‫ـ‬hnֹ 6ወጣው የُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ

ዓ ‫ׂש‬ፅ 49 b" ዓ ‫ׂש‬ፅ 3/c/ /₪/ ዝ‫ـ‬ውP6 "ָጣ ‫ א‬ግ"ُ ׁገ-‫ א‬ግ"ُ s ‫ׂש‬ጽ 49 b" s ‫ׂש‬ጽ 3/c/

‫ו ُ ُנרא‬ኽ‫ףְ ע‬ዊ ክֶָዊ ‫ א‬ግ"ٌ ُግ‫ף‬ይ እ /₪/ 6‫רـ‬ጠው "ָጣ ‫ُנרא‬ ይֱ ዋጅ

እዚ ዋጅ ወፂb ֹ፡፡ ውጥ‫ـ‬ዋָ፡፡

ክፍֵ ֿደ ክፍָ s ድ

ֿፈhዊ ድ ጋገٍُ ጠ7ֶֶ ድ ጋጌዋ٤

1. ֿፂ‫ץ ץ‬እ‫ת‬ 1. sጭ‫ץ ץ‬ዕ"

እዚ ዋጅ “"ָጣ ‫ـ‬ግ‫ץֹו‬ ُ ፅׁፈُ ዋ ኦዲ‫ץـ‬ ይֱ sዋጅ “የُግ‫ף‬ይ ‫ף׀‬ዊ ክֶָዊ ‫ א‬ግ"ُ ዋ
ኦዲ‫ץـ‬

ÂY ˆd êU nU¶T Uz¤È ‚Ü..ú

BR 4.10
nU¶T Uz¤È .ú.qÜ 291
ÃNÇ êU

29
www.chilot.me
 ገፅ 2 Gጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬230/2005 ገፅ 2 የُግ‫ף‬ይ Gጋ‫ ُע‬ጋዜጣ sዋጅ ‫ ּׁש‬230/2005

ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫ א‬ግ"ٌ ُግ‫ף‬ይ ‫ו‬ው( ‫ֿאـ‬ይ* ፅׁፈُ ُ "ָጣ  ‫ـ‬ግ‫אֳ ץֹו‬ወ‫ר‬ ‫ـ‬hnֹ የወጣ
ዝወፀ ‫א‬ጣየˆ ዋጅ ‫ּׁש‬ፅ‫ ע‬230/2005 ‫ ”ִ‰ֹוـ‬ክጥ‫"ׂש‬ ‫גּהּהד‬ያ sዋጅ ‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬230/2005 ‫ֵ ”ֹـ‬ጠ‫"ׂש‬
ይኽእָ፡፡ ይ٤ֶָ፡፡

2. ُ‫ץ‬ጉ‫ו‬ 2. ُ‫ץ‬ጓ‫ה‬
ዚ ዋጅ፡- 6ዚֱ sዋጅ፡-

1. ‘ُ ‫ו‬ኽ‫ו ُ ֳُד ’ע‬ኽ‫ףְ ע‬ዊ ክֶָዊ 1. ‫ו‬ክ‫ץ‬ ُ ‫ֳُד‬ የُግ‫ף‬ይ ‫ף׀‬ዊ ክֶָዊ

‫ א‬ግ"ٌ ُግ‫ף‬ይ እዩ፡፡ ‫ א‬ግ"ُ ‫ו‬ክ‫ ُ ץ‬Gው፡፡

2. ‘‫ א‬ግ"ٍዊ ُ ዕዮ’ ‫ ֳُד‬ክ( ׁٍ‫ـ‬ዋይ ‫ץ‬ኪ 2. ”የክָָ ‫ א‬ግ"ُ ‫עםא‬ያ ُ” ‫ֳُד‬

ዘֹ ‫ֿא‬ው‫ֿ ץ‬ዊ‫צּת ש‬፣ ኮ‫ו‬n ፣ ُ ፅׁፈُ፣ እ‫ר‬ከٍ٤xው የs"‫ـ‬ዳደ‫ ץ‬እ‫ץ‬ከ ያִُ ጨ‫צו‬

ዓָ ‫א‬ዚ፣ ُካָ፣ ኤጀ ‫ ת‬ወይ ዝኾG n‫ ו‬ይወP’ ‫צּת‬፣ ኮ‫ו‬n ፣ ፅֱፈُ ُ፣ ‫ָ"ֳֹו‬ጣ ድ‫ץ‬ጅُ

ׁጊ ዝ‫ـ‬ጣየ₪ ‫ א‬ግ"ٍዊ ُ ዕዮ እዩ፡፡ ወይ‫ ֶַ ו‬6ׁግ የ‫ א אּהּהـ‬ግ"ٍዊ ‫ُף"א‬

Gው፡፡
3. ‘ُካָ’ ‫ִב ֳُד‬እ ‫ִב‬እ ወይ ኽፋָ ይዚ 3. “ድ‫ץ‬ጅُ” ‫ ֳُד‬6‫ ִב‬ወይ‫ ו‬6ከፊָ 6ክִָ
ክָָ ‫ א‬ግ"ٌ 6ጀُ ዝ‫ו‬ደ6ִ ዝኾG ‫א‬ፍ‫נ‬ዪ ፣ ‫ א‬ግ"ُ 6ጀُ የ‫אـ‬ደ6ֳُ ‫ْד‬ው‫ ו‬የ‫נוד‬٢
‫א‬ከፋፈֵ፣ ውP‫ ּת‬ግָጋֹُ ወይ ካָእ ُካָ ግዲ ፣የ‫ד‬ከፋፈያፕ የsገָግֹُ ‫ר‬ጭ ወይ‫ ֶַ ו‬የ ግድ
ኮይF ‫א‬ዳይ ከ‫ֹו‬ያዊ ኦዲُ ድ‫ ד‬ይ ውָ‫ُ ׂש‬ካָ ድ‫ץ‬ጅُ ֲ2 6sከ‫ּתֹו‬ያዊ ኦዲُ  ፃ‫ ץ‬ደግ‫ ז‬የግָ
እው ዝֿወ‫ ר‬እዩ፡፡ ድ‫ץ‬ጅُ ‫ ו‬ይጨ‫ָףו‬፡፡
4. ‘ከ‫ֹו‬ያዊ ኦዲُ’ ‫ "ו ֳُד‬ከ‫ ּתֹו‬ድׁ Gُ ‫ֶׁו‬ው 4. ”ከ‫ֹו‬ያዊ ኦዲُ” ‫ ֳُד‬ከsከ‫ ּתֹו‬ድֱ Gُ ጥ6Y
‫ـ‬ዛ‫ג‬ዱ ዝወፁ ׁግٍُ "‫וו‬ዓُ 6‫ד‬ዛ‫א‬ድ የ‫ג‬ወጡ ֱጎ٤ "‫וו‬Gِ٤
ዝ‫אּטـ‬ጠֹ‫ו‬  ፈُ ‫ו‬ፍፃ‫וז‬ ‫ץו‬ግጋፅ 6‫אׂשـ‬ጠֶْው 7ጣጫ ‫א‬ፈፀ‫ْד‬ው ֳ‫נד‬ጋገጥ
ዝግ6‫ ץ‬ዓይGُ ኦዲُ እዩ፡፡ የ‫ג‬ካְድ የኦዲ‫ ـ‬sይGُ Gው፡፡
5. ‘ዉnጢ ኦዲ‫  ֳُד ’ץـ‬ክָָ ‫ץ‬ኪ ይኹ  5. የው"ጥ ኦዲ‫ ֳُד ץـ‬6ክָָ 6ወ‫נ‬ዳ ደ‫נ‬ጃ
ወ‫נ‬ዳ ‫ץ‬ኪ ይ ዝ‫ץ‬ከ‫ ֹו‬ያ‫ ـ‬ዕዮ ‫ـׁףר‬x ኮይF 6‫ג‬ገ§ የ‫ א‬ግ"ُ ‫ע"א‬ያ ِ٤ ው"ጥ 6ኦዲُ
ፅ‫ ׁף" ُ־‬ኦዲُ ‫ـ‬ዋ‰ዎ ዝ‫ ׁץר‬ኦዲ‫ ץـ‬እዩ፡፡ "‫אـ ף‬ድ’ የ‫ ףרג‬ኦዲ‫ ץـ‬Gው፡፡
6. ‘ֶዕֳዋይ ֶֿፊ’ ‫ ֳُד‬ኦዲُ ዝግ6‫ ُ ץ‬ዕዮ 6. የ6ֶይ Pֶፊ ‫ֳُד‬ ኦዲُ ֳ‫ג‬ደ‫נ‬ገው ‫ע"א‬ያُ
ֶዕֳዋይGُ ክ‫ ׁץא‬ዝ‫אـ‬ደ6 ወይ ዝ‫ـ‬₪‫ֶֿ א‬ፊ 66ֶይGُ s ዲያ"‫ـ‬ዳድ‫ ץ‬የ‫אـ‬ደ6 ወይ‫ ו‬የ‫א¨ـ‬
እዩ፡፡ Pֶፊ Gው፡፡

3. ገֶָፃ ፆٍ 3. የፆٍ sገֳֶፅ

ዚ ዋጅ ‫ֹוـ‬ዕٍይ ፆٍ ዝ‫ـ‬ደ ገገ  "ٍይ 6ዚֱ sዋጅ 6ወ ድ ፆٍ የ‫ـ‬ደGገገው የ‫ ُױ‬ፆٍ‫ו‬
ፆٍ’ው ዝֿው" እዩ፡፡ ያካָٍُ፡፡

30
www.chilot.me
 ገፅ 3 Gጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬230/2005 ገፅ 3 የُግ‫ף‬ይ Gጋ‫ ُע‬ጋዜጣ sዋጅ ‫ ּׁש‬230/2005

4. ዕֶ‫ ٍُד‬እዚ ُ ፅׁፈُ 4. የ‫עםא‬ያ ً ዓֶ‫ד‬ዎ٤

እዚ ُ ፅׁፈُ ‫ׂש‬ፂֹ‫ ו‬ዘֳዉ ዕֶ‫ ٍُד‬ይֱָውዎ፡- ፅׁፈُ ً የ‫ג‬ከ‫ ִُـ‬ዓֶ‫ד‬ዎ٤ ይ2‫ָٍס‬
1. ָُ‫ו‬ 6ጀُ ‫ א‬ግ"ٌ ዝግ‫ֹו‬እ ‫ׁףוו‬ 1. የ‫ א‬ግ"ُ እ7ድ 6ጀُ 6‫ג‬ገ‫ُףואֳ ֹו‬
‫ׁוו‬ዳ‫ץ‬ ዘኽእָ ዘ‫ודـ‬ ‫נא‬ዳእٍ ֳ‫ـ"ד‬ዳደ‫ ץ‬የ‫ג‬ያ"ፈָገው s"‫דדـ‬t ‫נא‬ጃ
‫ץו‬ካ ዝׁግዝ "‫ץ‬ዓُ ኦዲُ ‫ו‬ዝ‫ץ‬ጋׁ ֳ‫ד‬ግvُ የ‫נג‬ዳ የኦዲُ "‫ץ‬ዓُ ‫ُנםאא‬
‫ו‬ጥ ኻ‫ ץ‬፡፡ ‫ד‬ጠከ‫ץ‬
2. ‫ָֹוּטـ‬Gُ ዘֳዎ‫ֳא ו‬ክዒٍُ ‫ـ‬ጠ‫ בּך‬ፋይ hָ 2. ‫ֹוׂשـ‬ይGُ ‫ֶֹْו‬ው ‫אא‬ዘxዎ٤ ‫ـ‬ጠ7‫ז‬
ፐ‫ץ‬ፎ‫" דץ‬ ከ‫ּתֹו‬ያዊ ኦዲُ ካָኦُ ዓይGٍُ ፋይ hָ፣ፐ‫ץ‬ፎ‫" דץ‬፣ sከ‫ ּתֹו‬ኦዲُ ַֹ٤
"‫ׁٌף‬ ኦዲُ ‫ـ‬ግ‫ףֹו‬ዊ ‫ו‬ግ‫ץֹו‬፡ የኦዲُ ዓይGِ٤ "‫ף‬ዎ٤ ‫ـ‬ግ‫ףֹו‬ዊ ‫ד‬ድ‫נ‬ግ
3. ‫ (־‬ያ‫ ـ‬ዕዮ ُካֶُ ‫ א‬ግ"ٌ ኦዲُ 3. የ‫ א‬ግ"ُ ‫ע"א‬ያ ِ٤ ድ‫ץ‬ጅِ٤ ‰‫ כ‬ኦዲُ
ዝግ6‫ץ ִנ‬ኪ /"ٍ ዳ‫ץ‬ድ/‫ו‬ውፃእ ‫ـ‬ግ‫ףֹו‬ውGً የ‫ג‬ደ‫נ‬ግ6ُ ደ‫נ‬ጃ /"ٍ ዳ‫ץ‬ድ/‫ד‬ውጣُ
‫ו‬ክָٍُ ፡፡ ‫ـ‬ግ‫ףֹו‬ዊ ‫ֲא‬F ‫א‬ከٍ‫ָـ‬፡፡

5. ወዳድ‫ ֹו‬እዚ ُ ፅׁፈُ 5. የፅֱፈُ ً sደ‫נ‬ጃጀُ

1. ُ ፅׁፈُ ዋ ኦዲ‫ ץـ‬ክָָ ُግ‫ף‬ይ ካዙይ
ደֿ‫ ُ ץ‬ፅׁፈُ እ‫ـ‬Pֳ ዝፅዋዕ ‫ א‬ግ"ٍዊ
ُ ዕዮ ኮይF ‫ـ‬ፀዋዕGً ُ ‫ו‬ኽ‫ ע‬ክָָ ُግ‫ף‬ይ
እዩ፡
2. እዚ ُ ፅׁፈُ ‫ׂש‬ፂֹ‫ ו‬ዘֳዉ ካֶُ ይֱָውዎ፡
1. የُግ‫ף‬ይ ክָָ ዋ ኦዲ‫ ץـ‬ፅֱፈُ ُ ከዚֱ 6µֶ
ፅֱፈُ ُ እየ‫ ֳֹוـ‬የ‫ג‬ጠ‫ ף‬የ‫ א‬ግ"ُ ‫ע"א‬ያُ
ካָ ֲ2 ‫ـ‬ጠ‫ע‬Gً ֳُግ‫ף‬ይ ክָָ ‫ו‬ኽ‫ ُץ‬Gው
2. ፅֱፈُ ً የ‫ג‬ከ‫ ִُـ‬sካֶُ ይ2‫ָٍס‬

c. ዋ ኦዲ‫ץـ‬ c. ዋ ኦዲ‫ץـ‬

ֳ. ‫ו‬ክָُ ዋ ኦዲ‫ץـ‬ ֳ. ‫ו‬ክָُ ዋ ኦዲ‫ץـ‬

ּ. ከ‫ו‬bው "‫ֽץ‬ ዘድָዩዎ ካָኦُ ከይዲ ּ. እ ዲ¶‫ף"ֳ ו‬ው s"ፈֶጊ የֲF ַֹ٤ የ"‫ף‬

"‫ׁُף‬ ፈፀ‫ׁף" ٌו‬ ይֱָውዎ ‰ደِ٤ "‫ ף‬ፈፃ‫ג‬ዎ٤ ይ2‫ָٍס‬

6. ‫ד‬እኸָ ُ ፅׁፈُ 6. ዋ ፅׁፈُ ُ

ዋ ‫ד‬እኸָ እዚ ُ ፅׁፈُ ‫ ֳּטא‬ኮይF ከከ‫ו‬ የፅֱፈُ ً ‫ד‬እከָ ‫ֲ ֳּטא‬2 እ ደ s"ፈֶጊGً

ድֶይGً ዚ ክָָ ዝ‫ـ‬ፈֳֶዩ ’ٍٍُ ጨ ፈ‫ُ ץ‬ 6ዚ¶ ክָָ ው"ጥ 6‫ֳـ‬ያዩ "ፍ‫ף‬ዎ٤ 7‫ ץ‬ጫፍ

ፅׁፈُ ከጣይn ይኽእָ እዩ፡፡ ጽ/ُ ֵያ‫ וּׁשּה‬ይ٤ֶָ፡፡

ክፍֵ ክָ‫ـ‬ ክፍָ ¶ֳُ

"ָጣ ‫ـ‬ግ‫ץֹו‬ ‫ָם‬ጣ  ‫ـ‬ግ‫ץֹו‬

7. "ָጣ ‫ـ‬ግ‫ ץֹו‬እዚ ُ ፅׁፈُ 7. የፅֱፈُ ً "ָጣ  ‫ـ‬ግ‫ץֹו‬

ُ ፅׁፈُ ዋ ኦዲ‫ץـ‬ ዝ"ዕ‫ָ" ּש‬ጣ ‫ـ‬ግ‫ץֹו‬ የዋ ኦዲ‫ ץـ‬ፅֱፈُ ُ ‫ׂש‬ጥֹ ያִُ "ָጣ 

ይֱָውዎ፡፡ ‫ـ‬ግ‫ ץֹו‬ይ2‫ָٍס‬

31
www.chilot.me
 ገፅ 4 Gጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬230/2005 ገፅ 4 የُግ‫ף‬ይ Gጋ‫ ُע‬ጋዜጣ sዋጅ ‫ ּׁש‬230/2005

1. ‫ (־‬ያ‫ ـ‬ዕዮ ُካֶُ ‫ א‬ግ"ٌ ኦዲُ 1. የ‫ א‬ግ"ُ ‫עםא‬ያ ِ٤ ድ‫ץ‬ጅِ٤ ‰‫כ‬
ይገ‫ץ‬ ኦዲُ ያደ‫ץ‬ጋָ፡፡
2. ያ‫ـ‬ዕዮ ُካֶُ ‫ א‬ግ"ٌ ዝ‫ـ‬ውP‫ֿ ּש‬ገዛُ 2. ֳ‫ א‬ግ"ُ ‫עםא‬ያ ِ٤ ድ‫ץ‬ጅِ٤ የ‫רـ‬ጡ
ָ‫ּׁכ‬ ኦዲُ ይገ‫ץ‬፡፡ እ‫ץ‬ዳٍዎ٤  ድ‫ ץ‬ኦዲُ ያደ‫ץ‬ጋָ፡፡
3. ያ‫ ـ‬ዕዮ ُካֶُ ‫ א‬ግ"ٌ ዘ‫א‬ዝግኦ ውፅ0ُ 3. የክִָ ‫ א‬ግ"ُ ‫עםא‬ያ‫ِױ‬٤ ድ‫ץ‬ጅِ٤
ׁጊ ዝ‫ـ‬ኸ‫ֳـ‬፡እٌ ዝድֳ nِ ‫ו‬ው7ዑ ውፅ0ٍዊ ያ"ገ§ُ ውጤُ ׁጉ የ‫ـ‬ከ‫ ֳـ‬ውጤٍ‫ ד‬ፍֿُዊ
ፍֿُዊ ‫ּב‬ጣ‫ֹו‬ይ ዝኾG ገ‫ ֹו‬ዝ‫ـ‬ፈፀ‫ו א‬ዃF እ ‫ּב‬ጣ‫ ּת‬0ኮ2‫ג‬ያዊ 6ֲG sጨ‫ ץף‬የ‫ـ‬ፈጸ‫א‬
‫ץו‬ግጋፅ ይ ፈፃፅ‫ד‬ /ፐ‫ץ‬ፎ‫" דץ‬/ ኦዲُ ‫ֲא‬F  ‫ـ‬ፈֶጊው ግ ‫ًٍוא‬ ֳ‫נד‬ጋገጥ

ይገ‫ץ‬፡፡ የክዋ¾/ፐ‫ץ‬ፎ‫" דץ‬/ኦዲُ ያደ‫ץ‬ጋָ፡፡

4. ‫ُרץ‬ ኽֳُ ከ‫ּתֹו‬ ‫ו‬ክָኻָ ዝወፁ 4. ውድ‫ ُא‬እ ክֳُ sከ‫ּתֹו‬ው ֳ‫א‬ከֶከָ የወጡ

ፖֵ‫ٍُת‬ "ُ‫ـף‬ጅٍُ ‫ ُנרא‬ጌ‫ ס‬ከ‫ֹו‬ያዊ ፖֵ‫ת‬ዎ٤ "ُ‫ـף‬ጂዎ٤ ‫ُנרא‬ sድ‫ץ‬ጎ

ኦዲُ ይገ‫ץ‬ sከ‫ֹו‬ያዊ ኦዲُ ያደ‫ץ‬ጋָ፡፡

5. ‫ـ‬ጠY‫ו‬Gُ ደ‫ُ"  ּׂש‬ዮ ‫א‬እ‫ר‬ይ ‫ץו‬ግጋፅ 5. የ‫ِױ‬٤ ወጣِ٤ ‫ـ‬ጠY‫ג‬Gُ ֳ‫נד‬ጋገጥ

ዝ‫אּטـ‬ጡ ፖֵ‫ٍُת‬ "ُ‫ـף‬ጂٍُ ‫ א‬ግ"ٌ የ‫אׂשـ‬ጡ የ‫ א‬ግ"ُ ፖֵ‫ת‬ዎ٤ "ُ‫ـף‬ጅዎ٤

 ገጠ‫ץ‬ ከ‫דـ‬ ግ‫ ּשֹו‬ይُግ6‫ֱֶו ס‬ዎ‫ו‬ 6ገጠ‫ ץ‬6ከ‫ דـ‬6sግ‫ ּשֹו‬እየ‫ֲْא סרـ‬ው

ዝ"‫ד‬ዕ‫ד‬ዕ ‫ـ ֶה‬ጠ‫ א  בּך‬ግ"ٍዊ ያ‫ـ‬ የ‫ דד"ג‬ዘዴ ‫ـ‬ጠ7‫ ז‬6‫ א‬ግ"ٍዊ ‫ע"א‬ያِ٤

ዕዮ ኦዲُ ይገ‫ץ‬፡፡ ኦዲُ ‫ד‬ድ‫נ‬ግ፡፡

6. ያ‫ ـ‬ዕዮ ُካֶُ ‫ א‬ግ"ٌ ዝ‫אـ‬ደ6ֹ‫ ו‬Pፍٌ 6. የ‫ א‬ግ"ُ‫א‬/ِ٤ድ‫ץ‬ጅِ٤ የ‫אـ‬ደ6ֶْው

ׁጋዊ ‫ א‬ገዲ ይጥ‫ֱֶו בׂש‬ዎ‫ּׁש ו‬ፅፅ‫ ץ‬Pፍٌ Pُ ֱጋዊ 6ֲG ‫ א‬ገድ እየ‫ـ‬ጠ‫ֲْא בׂש‬ው

ኦዲُ ‫ו‬ግ‫ ץֹו‬የ‫נ‬ጋግፅ፡፡ ֳ‫ד‬ወ7 የPُ ‫ּׁש‬ጥጥ‫ץ‬ ኦዲُ 6‫ד‬ድ‫נ‬ግ

ያ‫נ‬ጋግጣָ፡፡
7. ‫ א‬ግ"ٌ ውָ‫ـ ׁף" ׂש‬ዃ‫ ٌץـ‬ውዕֵ ዝֱ’ 7. ‫ א‬ግ"ُ ֳግָ "‫ףּהـ ף‬ጮ٤ 6ውָ የ‫ר‬ጠው
"‫ ׁٌף‬ይኹ ָ‫ו‬ዓُ ‫ו‬7ָጣፍ ዝወP‫ּֿُכָ ּש‬ "‫ُדָ ף‬ ֳ‫ד‬ፋጠ ‫וּפـ ֳֶַ ֹـ‬
እ ֱִُ ‫ א‬ግ"ٌ ‫ ـ‬ከፍ ዝኾG ‫  (־‬ካָእ የ‫רג‬ጥ ድ‫ת ץ‬2‫ ץ‬ይֱ F 6‫ֳאـ‬ከ‫ א ـ‬ግ"ُ
ُካָው ኦዲُ ክገ‫ ץ‬ይኽእָ፡፡ Gክ የֲG ‰( ֳ‫ בּפـ‬ኦዲُ ֵያደ‫ץ‬ግ ይ٤ֶָ፡፡
8. ‫ ُנרא‬እዚ ዓ ‫ׂש‬ፅ ዝ‫ـ‬ገֳፀ ገ‫ ֹُוֹו‬ኦዲُ ‫"ו‬ 8. 6ዚֱ s ‫ׂש‬ፅ የ‫ـ‬ገֳፁُ sገ‫’ֹו‬٤ ያከወْው
ካየደ ውፅ0ُ እٌ ኦዲُ ֶዕֳዋይ ֶֿፍ ֶዕֳዋይ የኦዲُ ‫ ףם‬ውጤِ٤ ኦዲُ ֳ‫ـ‬ደ‫נ‬ገው ‫עםא‬ያ
‫ּנـ‬ፃፃ‫ץ‬ ኦዲُ ዝ‫ـ‬ገ6‫ א נ‬ግ"ٍዊ ُ ዕዮ ወይ ُ ወይ‫ ו‬ድ‫ץ‬ጅُ የ6ֶይ Pֶፊ እ የ6ֶይ
ُካָ ክָָ ‫וָُ צּת‬ ፋይ " ‫ּמ‬ዳׁ ‫ּבـ‬ጣጣ‫ ע‬sካָ እ ዲ¶‫ֳ ו‬ክָָ ዕ7ድ ፋይ "
የፍָጥ፡፡ ‫ צּת‬6ፅ¶ፍ ያ(ውYָ፡፡
9. ዚ ዓ ‫ׂש‬ፅ b" ዓ ‫ׂש‬ፅ 8 ዝ‫ـ‬ገֳፀ እ ‫ـ‬Pֳወ 9. 6ዚֱ  ‫ׂש‬ፅ b" s ‫ׂש‬ፅ 8 የ‫ـ‬ገֳፀው ‫ּת‬2‫וץ‬
እው እዚ ُ ፅׁፈُ ֶዕֳዋይ ֶֿፊ ይٌ ኦዲُ የ‫ـ‬ደ‫נ‬ገው ‫ע"א‬ያ ُ የ6ֶይ Pֶፊ
ኦዲُ ዝ‫ـ‬ገ6‫ ُ נ‬ዕዮ ገ6 ከׁُِ ዝኽእָ 6ወ ጀָ የ‫ג‬ያ"ጠይ‫ׂש‬ው Gገ‫ ֹ ֳ ץ‬ፅׁፈُ
ዋ¼ ֹ 0ִ እ ‫גـ‬F ውፅ0ُ ኦዲُ ٌ ً ‫ת‬ያ‫ו‬ ወደዚ¶ ‫ע"א‬ያُ የኦዲُ ውጤُ
ُ ዕዮ ይָእኽ ፡፡ ‫ע‬ፖ‫ ُץ‬sይָክ‫ו‬፡፡

32
www.chilot.me
 ገፅ 5 Gጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬230/2005 ገፅ 5 የُግ‫ף‬ይ Gጋ‫ ُע‬ጋዜጣ sዋጅ ‫ ּׁש‬230/2005

10. ከከ‫ו‬ድֶይGً ‫ "ו‬ዝ‫ָו‬ከِ‫ ו‬ያ‫ ـ‬ዕዮ 10. እ ደs"ፈֶጊGً ከ‫ֳאג‬ከٍْው የክִָ

ُካֶُ እዚ ክָָ ከ‫ו‬bው ‫ "ו‬ፌደ‫ָף‬ ‫עםא‬ያِ٤ እ ድ‫ץ‬ጅِ٤ እ ዲ¶‫ו‬
ካָኦُ ክֶָዊ ይ ኦዲُ ያ‫ ـ‬ዕዮ ‫וו‬ኽኻ‫ץ‬ ከፌደ‫ ָף‬ከַֹ٤ ክֶָዊ የኦዲُ ‫א‬/ِ٤
‫ץ‬ኪ /"ٍ ዳ‫ץ‬ድ/ ኦዲُ "‫ץ‬ዓُ ‫ֿץףר‬ ጋ‫ ץ‬6‫אא‬ካከ‫ ץ‬የኦዲُ ደ‫נ‬ጃ /"ٍ ዳ‫ץ‬ድ/
የውፅእ፡፡ የs‫ץם ץףר‬ዓُ ‫עאא‬ያዎ٤ ያወጣָ፡፡
11. ድֶዪ ኮይF  ዝ‫נـ‬ኸ6ִ እዋ ُ ፅׁፈُ 11. የዋ ኦዲ‫ סـ‬ፅֱፈُ ُ s"ፈֶጊ ֲ2 ‫ת‬ያገvው
ዋ ኦዲ‫ץـ‬ ‫ א‬ግ"ٍዊ ያ‫ ـ‬ዕዮ ውnጢ ֳ‫ א‬ግ"ٍዊ ‫ע"א‬ያِ٤ የው"ጥ ኦዲ‫ץـ‬
ኦዲ‫ץـ‬ ‫ו‬እዛዝ ፀፃ ውnጢ ኦዲُ እٌ ُ 6‫ד‬ዘዝ የ‫ע"א‬ያً 6"‫ ס‬የ‫ـג‬ዳደ‫ُדּפـ ס‬
ዕዮ ׁٌُb ይ ዝ‫ץ‬ከ‫ُ ֹו‬ካֶُ ክ‫ץּט‬6ִ የው"ጥ ኦዲُ ‫ע‬ፖ‫ ُץ‬እ ዲ‫ֵ ֳُץׂש‬ያደ‫ץ‬ግ
ይገ‫ץ‬፡፡ ይ٤ֶָ፡፡
12. ገ6 ዝ‫ـ‬ፈፀ‫ִא‬ እ‫ו‬Gُ ዝጎደֹ ‫ֿׁـ‬ዛ 12. ወ ጀָ የ‫ـ‬ፈፀ‫א‬6ُ ٍ‫ד‬tGُ የጎደֳው የ‫(־‬
‫ו (־‬ዃF ዘ‫ץ‬0 ‫א‬6ገ‫ ת‬እ ֱִُ Gዚ ‫(־‬ sያያዝ ‫א‬2‫ס‬ የ‫ג‬ያ(ይ ‫א‬Gh ‫ת‬2‫ ץ‬ይֱ
እዚ ዝ‫ָו‬ከً ‫ר‬Gዳُ፣ ካָኦُ ‫"ו‬ዚ ‫(־‬ ‰( የ‫ֳאג‬ከً ‫א‬ዝገ’٤፣ ‫ר‬Gዶ٤ ከእGዚ¶
‫ُו‬እ"(‫ץ‬ ዘֳዎ‫ו‬ ‫נא‬ዳእٍٍُ ክ( ጋ‫ ץ‬ግ §Gُ ያֶْው ַֹ٤ ‫נא‬ጃዎ٤ ፍ‫ץ‬ድ ُ
‫ו‬ፅ‫ף‬ዮ‫ ו‬ዝውዱb ُ ፍ‫ץ‬ዲ ው(G ዝֱ6ֹ‫ו‬ ው(¾ እ"ኪ ‫ר‬ጥֶْው ድ‫ "נ‬ያnጋָ፡፡
ክዕnግ ይኽእָ፡፡
13. ዚ ክָָ  ‫ א‬ግ"ٍዊ ዘይ‫ א‬ግ"ٍዊ 13. 6ክִָ ው"ጥ ‫ א ִֹُו‬ግ"ٍዊ ‫ א‬ግ"ٍዊ
ካֶُ ‫ֿׁـ‬ዛ ‫(־‬ ጠ‫ דּמּכ‬Pፍٌ ክዓ‫ּת‬ ያֲָFُ ‫ُדּהـ‬ ‫ע"א‬ያِ٤ ያֳ ‰(
‫ו‬ኽ‫ע‬ "ָጠ ከ‫ו‬bው ‫א‬ፅዕٌ የካይድ ያያዝ የPُ ጠY‫ו וׂש‬ክ‫ָ" ץ‬ጠ
14.  ዝዳֳው ገ ዘ ‫ֿׁـ‬ዛ ‫(־‬ ዝ‫ָו‬ከً እ ዲ¶‫ ו‬ጥُ ያካְዳָ
‫ּٌמׂשנ‬ ׁግٍُ ‫"ו‬ ካָኦُ 0ُዮጵያ 14. ገ ዘ የ‰( sያያዝ 6‫אג‬ከُ የ‫ג‬ዘጋጁ
ዝ‫ּטـ‬6ֳِ‫ ו‬ዓֳ‫ד‬ው Pገ‫ף‬ው ‫ץ‬ክٍُ ኦዲُ ‫ּמּׂשנ‬ ֱጎ٤ 0ُዮጵያ ከ‫ׂשـ‬6ֳ٢ْው sֳ‫ו‬
ከይጓGፁ ‫ו‬ኽ‫ץ‬ ‫ץ‬0ِ ይֱ፡፡ s‫ׂש‬ፍ Pገ‫ף‬ዊ የኦዲُ ደ‫נ‬ጃዎ٤ እ ዳይጋጩ
15. ‫ֿׁـ‬ዛ ‫(־‬ ‫ז‬ያ ኦዲُ ‫ו‬ዕ‫ֹו‬ይ ‫ "ו‬እዚ ‫ו‬ክ‫ ץ‬s"‫ـ‬ያየُ ይ‫ר‬ጣָ፡፡
‫ז‬ያ እዚ ‫ץ‬ክ ‫ "ו‬ዘֳዎ‫ׁד ו‬6‫ُף‬ ‫זר‬ያ 15. የ‰( sያያዝ የኦዲُ ‫ב‬ያ ֳ‫ד‬ጠከ‫ץ‬
ከ‫ו‬bው ካָኦُ ግ‫ֹו‬Gُ ዘֳዎ‫ו‬ ካֶُ ከ‫ז‬ያው ጋ‫ץ‬ ግ §Gُ ካֶْው ‫ֱד‬6‫ُף‬
‫ סּתֹוֿـ‬ይ‫ׁץר‬፡፡ ‫זֳֹו‬ያዎ٤ እ ዲ¶‫ַֹ ו‬٤ sግ‫ֹו‬Gُ ካֶْው
16. ዚ ክָָ ‫ז‬ያ ኦዲُ ‫ֿׁـ‬ዛ ‫(־‬ sካֶُ ጋ‫ ץ‬6‫ֹוـא‬6‫ ץ‬ይ‫ָףר‬፡፡
ዝ‫ـ‬ዋፈ‫ ס‬ኦዲ‫ُףـ‬ ‫ (־‬ፈֶጣُ ٌ 6. 6ክִָ 6ኦዲُ ‫ז‬ያ 6‫ (־‬sያያዝ ֳ‫סדרג‬
ዘፈ‫ׁף" ץ‬ ‫ו‬ውፋ‫ ץ‬ዘኽእֹ‫אא ו‬ዘ¼ٍُ ኦዲ‫צـ‬٤ የ‫(־‬ ‫זֳֹו‬ያዎ٤ 6"‫ף‬ ዘ‫ץ‬ፉ
‫ו‬ውፃእ ይ "‫"ו ׁף‬ክ‫ ץ‬ወ‫ ּُטנ‬ይֱ ֳ‫ ُףדרא‬የ‫ג‬ያ"٤ֶْው ‫אא‬ዘx 6‫ד‬ውጣُ
የ"‫"ו ף‬ክ‫ ץ‬ወ‫ ׂُשנ‬ይ‫ר‬ጣָ፡፡

33
www.chilot.me
 ገፅ 6 Gጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬230/2005 ገፅ 6 የُግ‫ף‬ይ Gጋ‫ ُע‬ጋዜጣ sዋጅ ‫ ּׁש‬230/2005

c. ውָ‫ ׂש‬ኦዲ‫ُףـ‬ ‫ (־‬ኪ0ֶٍُ "ִጥ 1 c. የግָ ኦዲ‫צـ‬٤ የ‰( ‫זֳֹו‬ያዎ٤ ‫ָׂש‬ጣፋ

ፅ‫ ًפ‬ዝֳֿወ ግָጋֹُ ኽֱ‫ ּש‬ጨ ፈ‫ُ ץ‬ ጥ‫ ُף‬ያֳው sገָግֹُ ֳ‫"א‬ጠُ 7‫ ץ‬ጫፍ
ፅׁፈُ ከፊِ‫ ו‬ክ‫"ו ֽץר‬ክ‫ ץ‬ወ‫ ּُטנ‬ይֱ፡፡ ፅׁፈُ ُ ከፍ‫ـ‬ው እ ዲ‫ סר‬የ‫"ו‬ክ‫ ץ‬ወ‫ׂُשנ‬
ይ‫ר‬ጣָ፡፡
ֳ. ‫ׁד‬6‫ץ‬ ዝ‫ـ‬ወደ‫ ּש‬ውָ‫ ׂש‬ኦዲ‫ُףـ‬ ‫(־‬ ֳ. ‫ֱד‬6‫ـֳ ץ‬ደ‫ף‬ጁ የግָ ኦዲ‫צـ‬٤ የ‰(
ኪ0ֶٍُ ‫"ו‬ክ‫ ץ‬ወ‫ ּُטנ‬ይֱ ይድግፍ ‫זֳֹו‬ያዎ٤ የ‫"ו‬ክ‫ץ‬ ወ‫ׂُשנ‬ ይ‫ר‬ጣָ ድጋፍ
ያደ‫ץ‬ጋָ፡፡
ּ. ‫"ו‬ክ‫ ץ‬ወ‫ו  ּُטנ‬P ‫אא‬ዘ ٍُ ዓይGُ ּ. የ‫"ו‬ክ‫ץ‬ ወ‫ׂُשנ‬ ‫רת‬ጥ ‫אא‬ዘxዎ٤ እ
ُ‫ُץֱו‬ ׁዚ  ֶዕֳዎُ ُካֶُ ُ‫ٌץֱו‬ የُ‫ُץֱו‬ sይGُ s¶ ከፍ‫ـ‬x ُ‫ُץֱו‬
ይውP ‫ "ו‬ዘֹ ዓይGُ ُ‫ـ ٌץֱו‬ጠዓዒ‫ב‬ ‫זּהـ‬٤ 6‫רא‬ጠُ ֶይ ያֳው የُ‫ ُץֱו‬sይGُ
ክወፅእ ይገ‫ץ‬፡፡ ዝ‫ץ‬ዝ‫ ס‬ደ ‫ ּת‬ይው‫ ר‬፡፡ ‫ـ‬ጣጥ‫ ז‬እ ዲወጣ ያደ‫ץ‬ጋָ፡፡ ዝ‫ץ‬ዝ‫ ס‬6ደ 
ይወ‫ָר‬፡፡
17. ኦዲُ ውፅ0ُ ዝ‫נـ‬ኸ‫ ּש‬ይ ገ6 ይኹ 17. 6ኦዲُ ውጤُ ‫ ُנרא‬የ‫ـ‬ገ§ُ የወ ጀָ ይ¶
ፍٍ‫ ץ׀‬ጥ‫ץ‬ጣ‫ו  ٍُנ‬ፅ‫ף‬ይ ዘካይድ ወይ ፍּُ‫ץ׀‬ ጥ‫ץ‬ጣ‫פ‬ዎ٤ ‫ףאץו‬ ֳ‫ד‬ካְድ
‫ו‬ኽ(" "ָጣ ዘֳዎ ካָ የፍָጥ ኩGًٍ ወይ‫אֳ ו‬ክ‫ָ" "ר‬ጣ ֶֶْው ካֶُ ያ(ውYָ
6ይ ከ‫ו‬ዝ6ፅּ ድ‫ ד‬ይከٍ‫ָـ‬፣ ‫ע‬ፖ‫ُ  ُץ‬ ¶¾ٍዎ٤ የُ እ ደደ‫ שנ‬ይከٍ‫ע ֶָـ‬ፖ‫ُץ‬
ፅׁፈُ ُ ‫ו‬ኽ‫ ע‬ይָእኽ፡፡ ወደ ‫ו‬ክ‫ ُץ‬ፅֱፈُ ُ ይָካָ፡፡
18. ‫ֿדא‬ደ‫ׁ ע‬ጊ ‫ـׁףר‬xٍُ ‫ א‬ግ"ٌ ُግ‫ף‬ይ 18. የክִָ የ‫ א‬ግ"ُ ‫ـףר‬Ê٤ ‫ـ"ד‬ዳደ‫ץ‬ያ ֱግ
‫ـ‬ኸִٌ  ዝ‫ـ‬ፈ‫ּט‬ደִ ‫ֿא‬ው‫ץ‬ 6ጀُ ‫ـ‬ከֹُ 6‫ـ‬ፈ‫ׂש‬ደֳُ ‫א‬ዋ7‫ ץ‬6ጀُ ‫ُנרא‬
‫ـׁףר‬xًٍ የ‫ֿד‬ድ‫ץ‬፣ የዕ‫ּת‬፣ የ‫ ُר‬ከ‫ו‬b ‫ـףר‬Ê٤ ያ"‫ـ‬ዳድ‫ָף‬፣ እድገُ ይ‫ר‬ጣָ፣
እው  ክֵ ዝ‫ـ‬ፈ‫ּט‬ደִ ‫ֿא‬ው‫ ץ‬ክፍٌ ’ٍ ያ‫ָٍר‬ እ ዲ¶‫ו‬ 6‫ـ‬ፈ‫ׂש‬ደֳُ ‫א‬ዋ7‫ץ‬
እ ֱִُ ׁጊ ‫ـׁףר‬xٍُ ‫ א‬ግ"ٌ ‫ُנרא‬ ክፍُ ’ٍ ‫ת‬2‫ ץ‬6‫ א‬ግ"ُ ‫ـףר‬Ê٤ ֱግ
ይ‫ּב‬ፅ‫ץ‬፡፡ ‫ـףר ُנרא‬Ê٤ ይ‫ׂש‬ጥ‫ָף‬
19. ይٌ ُ ፅׁፈُ 6ጀُ ዳָዩ  ُ ‫ו‬ኽ‫ע‬ 19. የፅֱፈُ ً 6ጀُ sዘጋጅِ ֳ‫ו‬ክ‫ُ ץ‬
የ‫ "ו ץּמ‬ፀደ‫ׁ ִּט‬ጊ ፋይ "  "‫ׁף‬ ያ‫ָֹוץׂש‬፣ ከፀደ‫ֳׂُש‬ 6٪ֶ 6ፋይ " ֱግ
ክውዕָ ይገ‫ץ‬፡፡ ‫ֶ ף" ُנרא‬ይ ያውֶָ፡፡

8. ዛዕ‫ ֹו‬ውክָ ‫ו‬P 8. ውክָ "ֳ‫"א‬ጠُ

1. እٌ ُ ፅׁፈُ 6ዚ ዋጅ ዓ ‫ׂש‬ፅ 6 b" 1 ክ( 5 1. ፅׁፈُ ً 6ዚֱ ዋጅ s ‫ׂש‬ጽ6 b" 1 እ"ከ 5
 ዘֳዉ ድ ጋገٍُ ዝ‫אּטـ‬ጡ "ָጣ ‫ـ‬ግ‫ץֹו‬ 6‫ר‬ፈ‫ ُס‬ድ ጋጌዎ٤ ‫ ץם‬የ‫ֳאـ‬ከًُ "ָጣ 
ከከ‫ֶו‬ይGً ዋ ኦዲ‫ץـ‬ ፌደ‫ָף‬ ካָኦُ ‫ـ‬ግ‫ ُףֹו‬እ ደ s"ፈֶጊGً ֳፌደ‫ ָף‬ዋ ኦዲ‫ץـ‬
ክֶָዊ ያ‫ ـ‬ዕዮ ኦዲُ ወይድ‫ד‬ ውָ‫ُ ׂש‬ካֶُ ‫עםא‬ያُ እ ַֹ٤ ክֶָዊ የኦዲُ ‫א‬/ِ٤
"‫ ׁٌף‬ኦዲُ ውክָ ክֱ ይኽእָ፡፡ ውክָ ወይ‫ֳ ו‬ግָ የኦዲُ ‫ ףם‬ድ‫ץ‬ጅِ٤ 6ውክָ ֵ‫ר‬ጥ
ዝ‫ـ‬ውP’‫ ו‬ካֶُ ዝ‫ـ‬ኻየደ "‫ ׁٌף‬ኦዲُ 6ٌ ይ٤ֶָ፡፡ ውክָ 6‫רـ‬ጣْው ካֶُ

34
www.chilot.me
 ገፅ 7 Gጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬230/2005 ገፅ 7 የُግ‫ף‬ይ Gጋ‫ ُע‬ጋዜጣ sዋጅ ‫ ּׁש‬230/2005

ዝ‫ـ‬Gፀ‫ץ נ‬ኪ /"ٍ ዳ‫ץ‬ድ/ኦዲُ ዝ‫ـ‬ፈፀ‫ו א‬ዃF የ‫ـ‬ደ‫נ‬ገው የኦዲُ "‫ף‬ ደ‫נ‬ጃው
የ‫נ‬ጋግፅ፡፡ /"ٍ ዳ‫ץ‬ዱ/‫ـ‬ከֹُ የ‫ֲא ףרـ‬F ያ‫נ‬ጋግጣָ፡፡
2. 6ዚ ዓ ‫ׂש‬ፅ b" ዓ ‫ׂש‬ፅ 1 ውክָ ዝ‫ـ‬ውP’‫ו‬ 2. 6ዚֱ s ‫ׂש‬ፅ ዑ" s ‫ׂש‬ጽ 1 ድ ጋጌ ‫ُנטא‬
ካֶُ ኦዲُ እٌ ُ ፅׁፈُ ዝGፀ‫צ‬ ውክָ የ‫רـ‬ጣْው የኦዲُ ደ‫נ‬ጃ የs‫ם ץףט‬G
‫ץ‬ኪ/"ٍ ዳ‫ץ‬ድ/ኦዲُ "‫ץ‬ዓُ ‫ׁץףר‬b ‫ץם‬ዓُ ‫ـ‬ከֳُው እ ዲ‫ סר‬6"‫ף‬ው ‰ደُ‫ו‬
‫ـ‬ኸֹٌ‫ ו‬ክ‫ֽץר‬  ከይዲ "‫ ׁף‬እው 6ዋው ኦዲ‫זֳֹו ץـ‬ያዎ٤ ክָُُ ‫ـ‬ደ‫ץ‬ጎ
ክָُُ ክግ6‫ִנ‬  ‫א‬ወዳእٍ ዝ‫נ‬ኸዎ የደ‫שנ‬6ُ ውጤُ ֳ‫א‬/ً የ‫כד‬ወ7 PֶፊGُ
ውፅ0ُ Gዚ ُ ፅׁፈُ ከፍָጡ ׁጋዊ ግ‫ּש‬እ ይ2‫ֹْוץ‬ዋָ፡፡
ֳዎ‫ו‬፡፡
3. ውክָ ዝ"‫ ֽץ‬ኦዲُ "‫ ׁٌף‬ዝኸው ወፃ0 3. 6ውክָ ֳ‫ סרג‬የኦዲُ "‫ף‬ዎ٤ የ‫ֲג‬ ወጪ

6ٌ ኦዲُ ዝ‫ـ‬ገ6‫ ُ נ‬ዕዮ ወይ ُካָ ወይ ዝዘዘ ኦዲُ 6‫ـ‬ደ‫נ‬ገው ፅֱፈُ ُ ወይ‫ו‬ ኦዲُ

ካָ ዝnፈ ኮይF ይٌ ዝወፅእ ፀፃ ‫ דـ‬Gُ እ ዲደ‫נ‬ግ ‫ֹו‬ዘዘው ካָ የ‫ג‬₪ፈ ֲ2 ֳ‫ג‬ወጣው

‫ּמ‬ዓُ ‫ֶׁו‬ው እٌ ዝካየድ ኦዲُ ‫ִו‬እ የኦዲُ ‫ע‬ፖ‫ُ ُץ‬ክክָxGُ ‫דـ‬tGُ እ ዲ¶‫ו‬

‫ּׁש‬ፅፅ‫ץ‬ ‫ֿץףא‬ ُ ፅׁፈُ ዋ ኦዲ‫ ץـ‬ዝፍፀ‫ו‬ Yُ ֳ‫א‬ጠ67 ‫ ָֹות‬የ‫ג‬ካְደው ኦዲُ 6ዋ

ይኸው ፡፡ ዝ‫ץ‬ዝ‫ ץ‬ፈፃፅ‫ו‬b ‫ ־ץוא‬ይው‫ר‬ ኦዲ‫ץـ‬ ፅׁፈُ ُ ‫ִב‬ ‫ּׁש‬ጥጥ‫ץ‬ ‫ץףא‬

የ‫ג‬ፈፀ‫ ו‬ይֲָ፡፡ ዝ‫ץ‬ዝ‫ ץ‬ፈፃፀ‫ ב‬6‫ץאא‬ያ
ይወ‫ָר‬
ክፍֵ ‫ـ"ֳר‬
ክፍָ ‫ُ"׳‬
"‫ץ‬ዓُ hው‫ ד‬ዋ ኦዲ‫ץـ‬
የዋ ኦዲ‫ ץـ‬እ ‫ו‬ክָُ ዋ ኦዲ‫ץـ‬
‫ו‬ክָُ ዋ ኦዲ‫ץـ‬
የs‫ם וׁשׁש‬G-
‫ם‬G-‫ץם‬ዓُ
9. "G-
"G-"‫ץ‬ዓُ hው‫ד‬
1. ዋ ኦዲ‫ץـ‬ ‫ו‬ክָُ ዋ ኦዲ‫ץـ‬ ‫ֹונּמא‬ይGُ 9. የs‫ם וׁשׁש‬G-
‫ם‬G-‫ץם‬ዓُ
‫ץ‬እ‫ׁוו ר‬ዳ‫ו ُ ץ‬ኽ‫ ע‬ክָָ ይnየ‫ב‬፡፡ 1. የክִָ ዋ ኦዲ‫ ץـ‬እ ‫ו‬ክָُ ዋ ኦዲ‫ץـ‬
6ክִָ ‫ץ‬ዕ‫ـ"א ר‬ዳደ‫ ץ‬s7‫ּתף‬Gُ 6‫ו‬ክ‫ً ץ‬

2. ‫ـ‬₪ወ‫ٌו‬ ይ¨‫ִד‬፡፡

c. ׁገ-‫ א‬ግ"ُ ׁገ-‫ א‬ግ"ٍዊ "‫ץ‬ዓُ እዛ 2. ‫גׁשـ‬ዎ٤

Pገ‫ ٌ אـ ץ‬ዝኾF c. ֳcገ‫ׁ ًע‬ገ ‫ א‬ግ"ُ ׁገ ‫ א‬ግ"ٍዊ "‫ץ‬ዓُ

ֳ. ֳውጢ ‫ֹُוסּׁש‬፣  ፖֵ" "ُ‫ـף‬ጂ ٍ‫ד‬t ይֲF

‫ א‬ግ"ٌ እኹָ ፍָጠُ ‫ּמ‬ዓُ ֳ. ֳֳውጥ ዝግጁ የֲG 6‫ א‬ግ"ُ ፖֵ‫ת‬ዎ٤

ዘֳዎ‫ו‬፣ "ُ‫َף‬ጂዎ٤ 6‫ ּׂש‬እው‫ ׂُש‬እ Yُ ያֶْው

ּ. ‫ֿץףא‬ "‫ׁף‬ ፋይ " ካָኦُ ּ. 6ፋይ " "‫ ף‬s‫ֳַֹ ץףא‬٤ ‫ـ‬ዛ‫ד‬٤

‫ـ‬ዛ‫א‬ድٌ ‫ז‬ያٍُ ָ‫ו‬ዲ ዘֳዎ‫ו‬፡፡ ‫ז‬ያዎ٤ ያֶْው፡፡

‫א‬. "‫ ׁٌף‬ኦዲُ ውፅ0ٍዊ፣ ‫ג‬ዛው ዝኾG ‫א‬. የኦዲُ "‫ ף‬ውጤٍ‫ג ד‬ዛዊ 6ֲG ‫ א‬ገድ

ገ‫ֹו‬ ‫ו‬ፍፃ‫ ו‬ዘኽእָ "G-‫ו‬ግ‫ ץֹו‬ዘֳዎ‫ו‬ ֳ‫ُףוא‬ የ‫ג‬ያ"٤ָ "G ‫ו‬ግ‫ץֹו‬ ያֶْው

35
www.chilot.me
 ይኾF፡፡ ይֲִ፡፡

ገፅ 8 Gጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬230/2005 ገፅ 8 የُግ‫ף‬ይ Gጋ‫ ُע‬ጋዜጣ sዋጅ ‫ ּׁש‬230/2005

10.
10. ዘ6 "‫ׁף‬ 10.
10. የ‫ ףם‬ዘ‫א‬
1. ዘ6 "‫ ׁף‬ዋ ኦዲ‫ץـ‬ ‫ו‬ክָُ ዋ ኦዲ‫ץـ‬ 1. የዋ ኦዲ‫ו סـ‬ክָُ ዋ ኦዲ‫ סـ‬የ‫ ףם‬ዘ‫א‬
6/nድn‫ـ‬/ ዓ‫ ُא‬ይኸው ፡፡ 6/"ድ"ُ/ ዓ‫ ُא‬ይֲָ
2. ዚ ዓ ‫ׂש‬ፅ b" ዓ ‫ׂש‬ፅ 1 ዝ‫אּטـ‬ጠ ዘ6 "‫ׁף‬ 2. 6ዚֱ s ‫ׂש‬ጽ ዑ" s ‫ׂש‬ጽ 1 የ‫ֳאـ‬ከ‫ـ‬ው የ‫ףם‬
እ ‫ـ‬Pֳወ’ው ዋ ኦዲ‫ץـ‬ ‫ו‬ክָُ ዋ ኦዲ‫ץـ‬ ዘ‫א‬ ‫ּת‬2‫ וץ‬ዋ ኦዲ‫ו סـ‬ክָُ ዋ ኦዲ‫סـ‬
ُ ‫ו‬ኽ‫ע‬ እ ‫גــ‬Fֹ‫ו‬ ዳግ‫ו‬ ክnየ‫ב‬ 6‫ו‬ክ‫ץ‬ ً ከٍ‫א‬G‫ֹْו‬ው እ ደገ ֵ₪‫ב‬
ይኽእִ፡፡ ይ٤ִֶ፡፡

11.‫ـ‬ፀዋዕGُ
11.‫ـ‬ፀዋዕGُ 11. ‫ـ‬ጠ‫ע‬Gُ

1. ዋ ኦዲ‫ـ ץـ‬ፀዋዕGً ُ ‫ו‬ኽ‫ ע‬ክָָ ُግ‫ף‬ይ 1. ዋ ኦዲ‫ـ ץـ‬ጠ‫ע‬Gً ֳُግ‫ף‬ይ ክָָ ‫ו‬ክ‫ُ ץ‬

ይኸው ይֲָ

2. ‫ו‬ክָُ ዋ ኦዲ‫ـ ץـ‬ፀዋዕGً ዋ ኦዲ‫ץـ‬ ُ 2. ‫ו‬ክָُ ዋ ኦዲ‫ـ ץـ‬ጠ‫ע‬Gُ ֳዋ ኦዲ‫ץـ‬

‫ו‬ኽ‫ ע‬ክָָ ይኸው ֳክָָ ‫ו‬ክ‫ ُ ץ‬ይֲָ

12. ‫ـ‬₪የ‫ ٌו‬ካ ֶֿፍGُ ዝֳዓִָ ኩGٍُ 12. ‫גׁשـ‬ዎ٤ ከPֶፊGُ "ֳ‫ג‬G‫ש‬6ُ ¶¾ٍ

ዝኾG ይዚ ُ ፅׁፈُ ‫ـ‬₪ያ‫ׂש ג‬ፂֹ‫ ו‬ካ ዘֳዉ ‫ ד‬xው‫ו‬ የፅׁፈُ ً ‫ـ‬h‫ג‬ ከ‫ג‬ከ‫ִُـ‬

‫ו‬ኽ ያٍُ ֿዲb ወይ ኻָእ ካ ֶֿፍGُ ‫ו‬ክ ያِ٤ 6s ዱ ወይ‫ ו‬6ֶַው ከPֶፊGُ ֵ‫ט‬6ُ

ክ‫ר‬6ُ ይኽእָ፡፡ ይ٤ֶָ፡፡

1. ‫ו‬ኽ ያُ ׁ‫וד‬ "‫ֽץ‬ ግ‫ּש‬እ ‫ו‬ፍፃ‫ו‬ 1. 6ׁ‫ו וא‬ክ ያُ የ‫ףם‬ው 6‫ג‬ገ‫דֳ ֹו‬ከወ

ዘይኽእָ ‫ו‬ዃF እ ُ‫נ‬ጋገፅ የ‫ד‬ይ٤ָ ‫ֲא‬F ‫נת‬ጋገጥ

2. ግָፂ ዝኾG ‫ " ו‬ክእֳُ "‫ ׁף‬ዝ‫ץ‬የִ ኮይF 2. ግָጽ የֲG የ‫ ףם‬٤ֹٍ ‫ד‬G" የ‫ٍג‬ይ6ُ ֲ2

እ ُ‫ץ‬ከ ‫ת‬ገt

3.  "‫ ׁף‬ዘ‫ץ‬እዮ ₪ֳָ‫ـ‬tGُ ‫ו‬ኽ ያُ ጥፍُ 3. 6‫ףם‬ው ֶይ 6‫ג‬ያ‫כ‬የው ָْ‫ـ‬tGُ ‫ּתכ‬ያ ጥፋُ

ወይ ጉድֳُ "G-‫ו‬ግ‫ ץֹו‬ዘ‫ץ‬የ ኮይF እ ُ‫ץ‬ከ ወይ‫ ו‬የ"G ‫ו‬ግ‫ ץֹו‬ጉድֳُ ያ(የ ֲ2 ‫ת‬ገt

4. ግዕዝይ ወይ ገ6 ዝፈፀ‫א‬፣ ወይ ׁጊ ዝፃ‫ـ ץנ‬ግ‫ץֹו‬ 4. ‫ "ב‬ወይ‫ ו‬ወ ጀָ የፈፀ‫ א‬ወይ‫ֱ ו‬ግ የ‫ג‬ፃ‫ץנ‬

ዝፈፀ‫ו א‬ዃF እ ُ‫נ‬ጋገፅ፣ ‫ـ‬ግ‫ ץֹו‬የፈፀ‫ֲא א‬F ‫נת‬ጋገጥ፣

5. እٌ ُ ‫ו‬ኽ‫ ע‬ድֶዪ ኮይF እ ُ‫נ‬ኽ’ ግָጋֹً 5. ‫ו‬ክ‫ ً ץ‬s"ፈֶጊ ֲ2 ‫ת‬ያገvው sገָግֹً

ከውׁ ዘֳዎ "ָጣ ִׁዉ ኮይF ׁጊ ֳ‫ףד‬ዘ‫ ו‬የ‫ג‬2‫נ‬ው "ָጣ እ ደ‫ـ‬ጠ6‫ֲ ׂש‬2

ዝ‫ـ‬ወ‫ר‬G ጡ‫א ٍנ‬ውፅ0 ዕድ‫ג‬b እ ُ6ፅׁ 6ׁግ ከ‫ـ‬ወ‫ר‬Gወ የጡ‫א ٍנ‬ውጫ እድ‫ה‬ው ‫ת‬ደ‫"ץ‬

6. ዘ6 "‫ ֽץ‬እ ‫ـ‬7ዕ 6. የ‫ ףם‬ዘ‫א‬F ‫ת‬ያ6Y

7. ይ ‫ֹו‬ዕִ ፍ‫ּכ‬ድ "‫ׁِ ּךׂשָא ׁף‬ ‫ץ‬እ‫ר‬ 7. 6ገዛ ፍYዱ 6ጽ¶ፍ‫ ו‬የ‫ּׂשׂשָא ףם‬ያ ጥያÐ

‫ׁוו‬ዳ‫ץ‬ ፈ-ጉ‫ֹו‬ኤ ፅֽፍ እ ‫ ץּמـ‬ካ 3 ֳ‫ץ‬እ‫ר‬ ‫ـ"א‬ዳድ‫ץ‬ ֳsፈ-ጉ‫ֹו‬ኤው 6ፅ¶ፍ

ወ‫  ־ץ‬ዘይ6ዝּ ግዘ ‫ תָא‬ይወP’፡፡ ‫ת‬ያ‫ ץׂש‬ከ3 ወ‫ ץ‬6‫ד‬ይ6ָጥ ጊዜ ‫ "ָא‬ይ‫ר‬ጠዋָ፡፡

36
www.chilot.me
 ገፅ 9 Gጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬230/2005 ገፅ 9 የُግ‫ף‬ይ Gጋ‫ ُע‬ጋዜጣ sዋጅ ‫ ּׁש‬230/2005

8. ‫ א‬ግ"ٌ s‫ ٍ¾א‬እ ُ‫ר‬2፡፡ 8. 6‫ א‬ግ"ُ s‫ת ٍ¾א‬ያጣ፡፡

13. ዛዕ‫ ֹו‬ክፍٌ "‫ֶוו ٍ’ ׁף‬እ 13. ክፍُ የ‫ֶُבאֳ" ٍ’ ףם‬

1. ይዚ ክָָ ዋ ኦዲ‫ו ץـ‬ኽ ያُ ይዚ ዋጅ 1. የክִָ ዋ ኦዲ‫ ץـ‬6ዚֱ ዋጅ s ‫ׂש‬ጽ 12 ‫ץם‬
ዓ ‫ׂש‬ፅ 12 ዝ‫ـ‬ዘ‫ץ‬ዘ‫ס‬ ካ ֶֿፈGُ ዝ‫ָـ‬ዓֳ 6‫ـ‬ዘ‫נ‬ዘ‫ו ُס‬ክ ያِ٤ ከPֶፊGُ የ‫ـ‬G‫ כ‬እ ደֲG
እ ‫ـ‬ኾይF ዋ ኦዲ‫ ץـ‬ክ( ዝ‫ו‬ደ ‫ו‬ክָُ ዋ ዋ ኦዲ‫ ץـ‬እ"ኪ‫א‬ደ ድ‫ו "נ‬ክָُ ዋ ኦዲ‫ץـ‬
ኦዲ‫ץـ‬ ዕb ‫ـ‬ኪb እ‫ ּץר‬ይፀ ׁ፡፡ እ‫ש‬ ‫ـ‬ክِ እየ‫ ףר‬ይ‫ּב‬ያָ፡፡
2. ይ ዋ ኦዲ‫ץـ‬ ‫ו‬ክָُ ዋ ኦዲ‫ץـ‬ ’ٍ  2. የክִָ ዋ ኦዲ‫ ץـ‬እ ‫ו‬ክָُ ዋ ኦዲ‫ٍ’ ץـ‬
‫ ֵ((אـ‬እዋ ክፍٌ እ ‫ـ‬ኾይF ይٌ ክָָ ‫ץ‬እ‫ר‬ 6‫ככאـ‬ይ ጊዜ ክፍُ የֲG እ ደֲG የክִָ ‫ץ‬እ‫ר‬
‫ׁוו‬ዳ‫ׁ ُנרא ץ‬ገ-‫ א‬ግ"ٌ ֿደnٌ ክ( ‫ـ"א‬ዳድ‫ ץ‬6ֱገ-‫ א‬ግ"ً ‫ ُנרא‬6‫ׂש‬ጣይ የ‫ו‬ክ‫ץ‬
ዝnወ‫ ב‬ግዝያውGُ ክ( ዝ‫ּמ‬ፅָ ጉ‫ֹו‬ኤ ُ ‫ו‬ኽ‫ע‬ ً "‫ ֹור‬ዲ" ֶֿፊዎ٤ እ"ከ‫ג‬₪‫ ב‬ድ‫"נ‬
‫וו‬ዳ ከ"‫ ׁץ‬ይኽእָ፡፡ 6ጊዜያዊGُ ‫א‬ድ’ ֵያ‫ ףר‬ይ٤ֶָ፡፡

ክፍֵ ‫ֹוץ‬ዕ‫ـ‬ ክፍָ s‫ُף‬

"ָጣ ‫ـ‬ግ‫ ץֹו‬ዋ ኦዲ‫ו ץـ‬ክָُ ዋ የዋ ኦዲ‫ו ץـ‬ክָُ ዋ ኦዲ‫ץـ‬
ኦዲ‫ץـ‬ "ָጣ  ‫ـ‬ግ‫ץֹו‬
14. "ָጣ ‫ـ‬ግ‫ ץֹו‬ዋ ኦዲ‫ץـ‬ 14. የዋ ኦዲ‫ָ" סـ‬ጣ  ‫ـ‬ግ‫ץֹו‬
ዋ ኦዲ‫ֶ ץـ‬ዕֳዋይ ‫ ־ףא‬እٌ ُ ፅׁፈُ ኮይF ዋ ኦዲ‫ץـ‬ የፅֱፈُ ً የ6ֶይ ‫עא‬ 6‫ֲא‬
ዝ"ዕ "ָጣ ֶֿፍGُ ይֱָዎ የ‫ג‬ከ‫ָ" ִُـ‬ጣ  ‫ـ‬ግ‫ ُףֹו‬ይ2‫ָٍס‬፡፡
1. ዚ ዋጅ  ዓ ‫ׂש‬ፅ 6 ዝ‫ـ‬ገֳፁ "ָጣ 1. 6ዚֱ sዋጅ  ‫ׂש‬ጽ 6 የ‫ـ‬ገֳፁُ "ָጣ 
‫ـ‬ግ‫ץֹו‬  "‫ ׁף‬ክውዕִ ይገ‫ץ‬ ֶֿፊGُ 6"‫ֶ ף‬ይ እ ዲውִ ያደ‫ץ‬ጋָ
2. ָُ‫ו‬ 6ጀُ እٌ ُ ዕዮ የዳִ ُ ‫ו‬ኽ‫ע‬ 2. የፅֱፈُ ً ዕ7ድ እ 6ጀُ ያዘጋጃָ ዘፀደ‫ ׂש‬6µֶ
እ ُፀድ‫ ׁף"  ּמ‬ክውዕָ ይገ‫ץ‬ ‫ـ‬ግ‫ףֹו‬ዊ ያደ‫ץ‬ጋָ
3. ‫גָُ צּת‬ ፋይ "  ዝָእኾ ዝ‫ـ‬ጠ‫ֳֳּכ‬ 3. የዕ7ድ ፋይ " ‫ צּת‬sዘጋጅِ የ‫ָג‬ከው
‫(־‬ ‫ א‬ግ"ٌ እዚ ክָָ  ውnጢ የክִָ ‫ א‬ግ"ُ የ‫ـ‬ጠYֳֳ ‰‫ כ‬63 ወ‫ץ‬
3/‫ـ"ֳר‬/ወ‫ ־ץ‬ኦዲُ ‫ו‬ግ‫ ץֹו‬ዝ‫נـ‬ኸ6 ውፅ0ُ /6‫ ُ"׳‬ወ‫ُף‬/ው"ጥ ኦዲُ sድ‫ץ‬ጎ የ‫ـ‬ገvው
ዘֳዎ ‫ע‬0ِ ‫ו‬ግֶፅ ٌ ‫ צּת‬ይָእኽ ውጤُ ከGs"‫ـ‬ያየً 6‫א‬ግֳፅ ֳ‫צּת‬ው ይָካָ፡፡
4. ዚ ዓ ‫ׂש‬ፅ b" ዓ ‫ׂש‬ፅ 3 ዝ‫נـ‬ኸ6 ውፅ0ُ ኦዲُ 4. 6ዚֱ  ‫ׂש‬ፅ b"  ‫ׂש‬ፅ 3 6ኦዲُ የ‫ـ‬ገvው
 ُ ‫ו‬ኽ‫ "ו ע‬ዘ‫ ’ץּמ‬ፀፃ ጠ‫ ִֵּכ‬የ‫ץּמ‬ ውጤُ ֳ‫ו‬ክ‫ ُ ץ‬ከ‫ג‬ያ‫ץׂש‬6ው ‫ע‬ፖ‫ ُץ‬ጋ‫ץ‬
ካُِ ያ‫ץׂש‬6ዋָ፡፡
5. ፀፃ ፈፃፅ‫ ׁף" ד‬እٌ ُ ፅׁፈُ  5. ፅׁፈُ ً የዓ‫ ًא‬የ"‫ ף‬ክ ው የ‫ֳאג‬ከُ
‫א‬ወዳእٍ ዓ‫ֿ ُא‬ደ ግዜ  ُ ‫ו‬ኽ‫ ע‬የ‫ץּמ‬ 6ዓ‫א ُא‬ጨ‫נ‬h  ድ ጊዜ ֳ‫ו‬ክ‫ע ً ץ‬ፖ‫ُץ‬
ያ‫ָֹוץׂש‬፡፡

37
www.chilot.me
 ገፅ 10 Gጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬230/2005 ገፅ 10 የُግ‫ף‬ይ Gጋ‫ ُע‬ጋዜጣ sዋጅ ‫ ּׁש‬230/2005

6. ፀፃ ውፅ0ُ ኦዲُ ዝ‫ـ‬ገ6‫ ף‬ያ‫ ـ‬ዕዮ ُካֶُ 6. የ‫ א‬ግ"ُ ፅׁፈُ ِ٤ ድ‫ץ‬ጅِ٤ የኦዲُ
‫ א‬ግ"ُ ֿደ ግዜ ፐ‫ץ‬ፎ‫ֿ " דץ‬ደግዜ ድ‫ד‬ "‫ף‬ዎ٤ ውጤُ ‫ע‬ፖ‫ُץ‬s ድግዜ ፐ‫ץ‬ፎ‫" דץ‬
ፋይ hָ  ዓ‫ ُא‬ክָ‫ ـ‬ጊዜ ُ ‫ו‬ኽ‫ע‬  ድግዜ ፋይ hָ 6s‫ُא‬ ¶ֳُ ጊዜ
የ‫ץּמ‬ ֳ‫ו‬ክ‫ ًץ‬ያ‫ָֹוץׂש‬፡፡
7. ዚ ዓ ‫ׂש‬ፅ b" ዓ ‫ׂש‬ፅ 6 ዝ‫ـ‬ገֳፀ እ ‫ـ‬Pֳወ 7. 6ዚֱ  ‫ׂש‬ፅ b"  ‫ׂש‬ፅ 6 የ‫ـ‬ገֳፀ ‫ּת‬2‫וץ‬
እው "‫ס‬ዕ ኼ‫ו ُ ֹו‬ኽ‫ע‬ ‫ו‬ፅ‫ֹו‬ይ ግዜ ዘይֱ ‫א‬ደ6xው የ"‫ ֹור‬ጊዜ ֳ‫א‬ጠ67 ጊዜ የ‫ד‬ይ‫ר‬ጥ
ኩGٍُ እ ‫ـ‬ጋጥ‫ס" ו‬ዕ ፀፃ ዝ‫ץּט‬6ִ ግዜ ¶¾ٍ ‫ת‬ያጋጥ‫א ו‬ደ6x ‫ע‬ፖ‫ ُץ‬የ‫ץׂשג‬6ُ
‫ו‬ፅ‫ֹו‬ይ እ ‫ـ‬የድֳየ ፍִይ ፀፃ ዳָዩ ُ ጊዜ ‫א‬ጠ67 (ያ"ፈָግ ָዩ ዘገ‫ ֹו‬sዘጋጅِ ֳ‫ו‬ክ‫ץ‬
‫ו‬ኽ‫ ע‬ከ‫ ץּמ‬ይኽእָ ً ያ‫ָֹוץׂש‬፡፡
8.  ُ ‫ו‬ኽ‫ ע‬ዝ‫ ּשנּט‬ፀፃ‫ ֹُו‬ያ‫ ـ‬ዕዮ 8. ֳ‫ו‬ክ‫ ً ץ‬6‫ ּשץׂשג‬የ‫ א‬ግ"ُ ‫עםא‬ያِ٤
ُካֶُ ‫ א‬ግ"ٌ ፈፃፅ‫ו‬b ግ‫ּש‬እ ክָُُ ድ‫ץ‬ጅِ٤ የኦዲُ ‫ע‬ፖ‫ֶ ُץ‬ይ ‫ـ‬ገ‫ּת‬ው ክָُُ
ይገ‫ץ‬፡፡ ፈፃፅ‫ו‬b ዝ‫ָו‬ከِ ካָ ‫ע‬ፖ‫ُץ‬ እያደ‫נ‬ገָ፡፡ sፈፃፀ‫ֳאגֳ ב‬ከ‫ـ‬ው sካָ ‫ע‬ፖ‫ُץ‬
የ‫ץּמ‬፡፡ ያ‫ָֹוץׂש‬፡፡
9. ድֶይ ኮይF እ ُ‫ץ‬ከ ‫ ُנרא‬ዋጅ ‫ׁוו‬ዳ‫ץ‬ 9. s"ፈֶጊ ֲ2 ‫ֹו‬ገvው ጊዜ 6ክִָ ‫ א‬ግ"ُ
ፋይ " ‫ א‬ግ"ٌ እዚ ክָָ ው(G ዝውው‫ ץ‬ውnጢ የፋይ " s"‫ـ‬ዳደ‫ ץ‬sዋጅ ‫ ُנרא‬6‫ע"א‬ያً
6ጀُ ይገ‫ץ‬ የው"ጥ 6ጀُ ዝውው‫ ץ‬ያደ‫ץ‬ጋָ፡፡
10. ָُ‫ ג‬ይዚ ُ ፅׁፈُ ዝ‫ـ‬ፈ‫ּט‬ደִ ֿፈhዊ 10. የ‫ע"א‬ያً የ6ጀُ ዕ7ድ የ‫ـ‬ፈ‫ׂש‬ደֳُ
6ጀُ ዕ‫וד‬ ֶֿፍGُ ዝግ‫ֹו‬እ ‫ו‬ፍፃ‫ו‬ sጠYֶይ 6ጀُ፣ የፅֱፈُ ً ‫ـ‬ግ‫ ץֹו‬µֶፊGُ
እኹָ እ ‫ـ‬ዘይኮይF ‫ـ‬ወ(ኺ 6ጀُ ዳָዩ 6‫אֳ ٍ¾¶ ֶחـ‬ወጣُ 6‫ֲ ּׂש‬2 ‫ـָֹו‬ገv ጊዜ
ኽፀድ‫ו ُ  ִׂש‬ኽ‫ ע‬የ‫ץּמ‬፡፡ ‫ـ"ו‬ፈ‫ּט‬ደ ‫ـ‬ጨ‫ עד‬6ጀُ sዘጋጅِ እ ዲፀድ7ֳُ ֳ‫ו‬ክ‫ץ‬
ድ‫ ُנרא ד‬ይ 6ጀُ ‫ׁוו‬ዳ‫ץ" ץ‬ዓُ  ً ያ‫ָֹוץׂש‬፡፡ ‫ת‬ፈ7ድ‫ו‬ 66ጀُ s"‫ـ‬ዳደ‫ץ‬
"‫ ׁף‬ክውዕָ ይገ‫ץ‬፡፡ "‫ץ‬ዓُ ‫ֶ ףם ُנרא‬ይ ያውֶָ፡፡

11. ይዚ ُ ፅׁፈُ ኦዲ‫ ُףـ‬ክኽ‫ָـ‬ዎ ዝግ‫ֹו‬እ ይ 11. የፅֱፈُ ً ኦዲ‫צـ‬٤ ֵከ‫ ִُـ‬የ‫ג‬ገ‫ֹו‬ው

‫ב‬ያ "G ‫ו‬ግ‫ ץֹו‬ዝ‫ָו‬ከُ ዳָዩ ክፀድ‫ ּמ‬ይገ‫ץ‬ የ‫ב‬ያ ‫ם‬G-‫ו‬ግ‫ץֹו‬ የ‫ֳאג‬ከُ sዘጋጅِ

‫ـ‬ግ‫ףֹו‬ዊGً ይከٍ‫ָـ‬ እ ዲፀድ7ያደ‫ץ‬ጋָ ‫ـ‬ግ‫ףֹו‬ዊGً‫ ו‬ይከٍ‫ֶָـ‬፡፡

12. ድֶይ ኮይF እ ُ‫נ‬ኽ’ ካ ደገ ግָጋֹُ ‫ב‬ያ 12. ፅֱፈُ ً s"ፈֶጊ ֲ2 ‫ת‬ያገvው ከውጭ ‫ב‬ያዊ

ክ‫נ‬ክ 0ִ ውዕָ ክፍፅ‫ ו‬ይኽእָ sገָግֹُ ֳ‫ד‬ግvُ ይ٢ֳው ዘ ድ ውֹ٤

ֵዋዋָ ይ٤ֶָ፡፡

13. ዝ‫ـ‬ውP’ ֶֿፍGُ ዝ‫ָדـ‬s ‫ו‬ውፃእ ዘኽእֹ 13. PֶፊGً 6‫אֳ ٍ¾¶ ֶחـ‬ወጣُ ይ٢ֳው ዘ ድ

‫א‬ፃׁፍٌ ‫א‬ዘክ‫א ُף‬ዛግٌ ‫ר‬Gዳُ ካָኦُ ‫א‬ጽּፎ٤ ፣‫א‬ዘክ‫צ‬٤ ፣‫א‬ዝገ’٤ ፣‫ט‬Gዶ٤ 

‫נא‬ዳእٍٍُ ክ‫ץ‬0 ድֶይ ኮይF እ ُ‫נ‬ኽ’ ַֹ٤ ‫נא‬ጃዎ٤ ֳ‫ָאא‬ከُ s"ፈֶጊ ֲ2

ֱዝ‫ֹו‬ዊ ግָጋֹُ ይኹ ካ ውָ‫ׂש‬ ግዲ ُካֶُ ‫ת‬ያገvው ከֱዝ sገָግֹُ ‫ר‬ጪ የግָ የ ግድ

‫נא‬ዳእٍٍُ ፀፃ‫ֹُו‬ ُ ‫ٍُـ‬ ֿًٌ ‫ُדּהـ‬ ‫נא‬ጃዎ٤ ዘገ‫ֹו‬ዎ٤  ُ ‫ـ‬ዎ٤

ክ‫ּמ‬6ָ ‫ ָרא‬ይֱָዎ ጠይ‫ ּב‬እ ዲ‫ׂש‬6ָ ‫ ُא‬ይ2‫נ‬ዋָ፡፡

38
www.chilot.me
 ገፅ 11 Gጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬230/2005 ገፅ 11 የُግ‫ף‬ይ Gጋ‫ ُע‬ጋዜጣ sዋጅ ‫ ּׁש‬230/2005

14.  ُ ‫ו‬ኽ‫  ע‬ዝ‫ֿ ּשץּט‬ፈhዊ ኦዲُ ፀፃ 14. ֳ‫ו‬ክ‫ץ‬ ً ከ‫ּُשץׂשג‬ sጠYֶይ ኦዲُ
ፍִይ ፀፃ ‫ו‬ፍ‫ וף‬እ ‫ـ‬ይֿወ‫ ר‬ዚ ዋጅ ‫ע‬ፖ‫ָ ُץ‬ዩ ‫ע‬ፖ‫ֶ ُץ‬ይ ከ‫א‬ፈ‫ ונ‬6"‫ץׂשـ‬
ካ ዝ‫ـ‬ውPዎ "ָጣ ‫ـ‬ግ‫ץֹו‬ ውክָ 6ዚֱ sዋጅ የ‫רـ‬ጡُ "ָጣ  ‫ـ‬ግ‫ُףֹו‬
ከፍፅ‫ ו‬ይኽእָ 6ውክָ ‫"ד‬ፈፀ‫ ו‬ይ٤ֶָ፡፡

15. "ָጣ ‫ـ‬ግ‫ו ץֹו‬ክָُ ዋ ኦዲ‫ץـ‬ 15. የ‫ו‬ክָُ ዋ ኦዲ‫ָם סـ‬ጣ  ‫ـ‬ግ‫ץֹו‬
‫ו‬ክָُ ዋ ኦዲ‫ ץـ‬ዝ"ዕ "ָጣ ‫ـ‬ግ‫ץֹו‬ ይֱָዎ ‫ו‬ክָُ ዋ ኦዲ‫ סـ‬የ‫ג‬ከ‫ֳـ‬ው "ָጣ  ‫ـ‬ግ‫ץֹו‬
ይ2‫נ‬ዋָ፡፡
1. "‫ ׁٌף‬ኦዲُ ُ ፅׁፈُ  ‫ וֶُו‬ 1. የኦዲُ ‫ףם‬ዎ٤ 6‫ׂשד‬ድ ፣6‫ד‬ደ‫ף‬ጀُ፣
‫ו‬ውዳ  ‫ׁףוו‬  ‫ו‬ውዳድ  6‫ُףוא‬፣ 6‫ֹוـ"ד‬6‫ ץ‬6‫ּבא‬ጣጠ‫ ץ‬ዋ
‫ּׁשו‬ፅፃ‫ץ‬ ዋ ኦዲ‫ ץـ‬ይׁግዝ ኦዲ‫סـ‬ ይ‫נ‬ዳָ፡፡
2. ዋ ኦዲ‫  ץـ‬ዘይֱָወִ እዋ ዕb ‫ـ‬ኪb
ይ‫ׁץר‬ 2. ዋ ኦዲ‫ סـ‬6‫ד‬ይ2‫ץ‬6ُ ጊዜ እ‫ש‬ ‫ـ‬ክِ ይ‫ָףט‬
3. 6ٌ ዋ ኦዲ‫ ץـ‬ዝወPዎ ካָኦُ ዕ‫ ُדד‬ይፍፅ‫ו‬
3. 6ዋ ኦዲ‫ סـ‬የ‫רג‬ጡُ ַֹ٤ ‫ـ‬ግ‫ُףֹו‬
ያከውָ፡፡
ክፍֵ ֿ‫ב‬n‫ـ‬
ዝ‫ـ‬ፈֳֶዩ ድ ጋገٍُ ክፍָ ‫ُ"ו‬

16. ‫ׁוו‬ዳ‫ֿ ץ‬ይֵ ‫ ר‬፣ 6ጀُ ‫(־‬ ָዩ ָዩ ድ ጋጌዎ٤

ጋጌዎ٤

ኦዲُ ‫ו‬ግ‫ ץֹו‬ዝ‫ָו‬ከُ 16. የ‫ט‬ው Pይָ s"ዳደ‫ץ‬፣6ጀُ ‰‫כ‬

‫ׁוו‬ዳ‫ֿ ץ‬ይֵ ‫ ר‬6ጀُ ‫(־‬ እዚ ُ ፅׁፈُ ‫ץאץאא‬

ُ ‫ו‬ኽ‫ףְ ע‬ዊ ክֶָዊ ‫ א‬ግ"ٌ ُግ‫ף‬ይ ዝ"ይ‫ז‬ የዋው ኦዲ‫ ץـ‬ጽׁፈُ ُ የ‫ט‬ው Pይָ s"‫ـ‬ዳደ‫ץ‬
ካָ ኦዲُ ይግ6‫ץ‬፡፡ ‰‫ כ‬6ጀُ የُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫ א‬ግ"ُ ‫ו‬ክ‫ץ‬
ُ 6‫רג‬ይ‫א‬ው ካָ ኦዲُ ይደ‫נ‬ጋָ፡፡
17. ዛዕ‫ץ" ֹו‬ዓُ ወ‫ר‬ ገደ ግዜ ኦዲُ
1. እዚ ُ ፅׁፈُ ֿደ ‫ (־‬ኦዲُ እ ُገ‫ץ‬ 17. "ֳ ኦዲُ ‫ץם‬ዓُ፣ወ‫  ר‬የጊዜ ገደ
ከከ‫ ו‬ኩGًٍ ዝ‫ץ‬ዝ‫ֿ ץ‬ደ ֿደ ወይ ‫ץא‬ያ 1. ‫עםא‬ያ ً s ድ ‰‫ כ‬ኦዲُ ‫ת‬ያደ‫ץ‬ግ
ወ("ዳ ‫ ֶה‬ኦዲُ ክጥ‫ וׂש‬ይኽእָ፡፡ እ ደGገ‫ ٍ¾¶ ס‬s ድ 6s ድ ወይ‫ ו‬6‫ב‬
2. ዚ ዓ ‫ׂש‬ፅ b" ዓ ‫ׂש‬ፅ 1 ዝ‫ـ‬ገֳፀ እ ‫ـ‬Pֳወ የኦዲُ ዘዴ ֵጠ‫ וׂש‬ይ٤ֶָ፡፡
እው ‫ ُנרא‬ዚ ዋጅ ዓ ‫ׂש‬ፅ 6 ካ b" 2. 6ዚֱ s ‫ׂש‬ጽ b" s ‫ׂש‬ጽ 1 የ‫ـ‬ገֳፀው
ዓ ‫ׂש‬ፅ 1 ክ( 4 ዘֳዉ ድ ጋገٍُ ‫ُנרא‬ እ ደ‫ـ‬ጠ6‫ֲ ׂש‬2 6ዚֱ ዋጅ s ‫ׂש‬ፅ 6 b"
‫ ֹُו(־‬ኦዲُ ገይ‫  ס‬ዘ‫ ’ץּמ‬ፀፃ ውnጢ s ‫ׂש‬ፅ 1 እ"ከ 4 6‫ר‬ፈ‫ ُס‬ድ ጋጌዎ٤ ‫ُנטא‬
ׁድׁድ ‫ (־‬ኦዲُ ዝ‫ـ‬ጠ‫ ִאּט‬ይ ኦዲُ ‰‫’כ‬٤ ኦዲُ sድ‫ץ‬ጎ 6‫ג‬ያ‫ץׂש‬6ው ዘገ‫ ֹו‬ው"ጥ
‫ ֶה‬ኩGٍُ ዕ‫ׂُשב‬ ክገָፅ ֳዎ፡፡ ֳእያ ዳ ዱ ‰( የ‫ـ‬ጠ‫אׂש‬ው የኦዲُ ዘዴ፣
¶¾ٍ ጥָ‫א ׂُש‬ግֳጽ sֳ6ُ፡፡

39
www.chilot.me
 ገፅ 12 Gጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬230/2005 ገፅ 12 የُግ‫ף‬ይ Gጋ‫ ُע‬ጋዜጣ sዋጅ ‫ ּׁש‬230/2005

3. ዝካየድ ይ ፋይ hָ ኦዲُ ָ‫ו‬ዓُ ֿጋዛይ ‫ףـ‬ 3. የ‫ג‬ካְድ የፋይ hָ ኦዲُ ֳָ‫ ُד‬የደጋፊGُ
ክֱָዎ፣ ‫ ג‬እ ዲ2‫נ‬ው
c. 6‫ץ‬ዒ ዓ‫ ًא‬ወይ  ዓ‫ ُא‬ኦዲُ ክገ‫ץ‬ c. 6የ‫ ס‬ዓ‫ ًא‬ወይ‫ ו‬6s‫ ُא‬ኦዲُ ֵያደ‫ץ‬ግ
ይኽእָ ይ٤ֶָ፣
ֳ.  ‫א‬ወዳእٍ ዓ‫ ُא‬ጥ‫ ץב‬ፀፃ ይٌ ዓ‫ُא‬ ֳ. 6‫א‬ጨ‫נ‬h s‫ ُא‬የs‫ ًא‬sጠYֶይ ‫ע‬ፖ‫ُץ‬
የ‫ץּמ‬፣ ድֶይ እ ‫ـ‬ኾይF’ው ድׁ‫ُע‬ ያ‫ָֹוץׂש‬፣ ֲ2‫" ו‬ፈֶጊ ֲ2 ‫ת‬ገt ወደ µֶ
‫ תֵאـ‬ኦዲُ ክገ‫ ץ‬ይኽእָ ‫ ׳ָאـ‬ኦዲُ ‫ד‬ድ‫נ‬ግ ይ٤ֶָ፡፡

18. ግ‫ּש‬እ ኦዲُ ዝግ6‫ ס‬ካֶُ 18. የኦዲُ ‫ـ‬ደ‫ף‬ጊዎ٤ ግዴٍ

1. ያ‫ـ‬ዕዮ ُካֶُ ‫ א‬ግ"ٌ ‫ ُנרא‬ዋጅ 1. ‫ א‬ግ"ٍዊ ‫ע"א‬ያِ٤ ድ‫ץ‬ጅِ٤ 6ክֶָ٤

‫ׁוו‬ዳ‫ץ‬ ፋይ " ክָָ 6‫ץּת‬ዒ ዓ‫ًא‬ ፋይ " እ s"‫ـ‬ዳደ‫ץ‬ sዋጅ 6‫ג‬ያዝዘው

‫א‬ወዳእٍ ዓ‫ُא‬ ‫ו’(־‬ ኦዲُ ድִው ክገ‫ס‬ ‫ُנרא‬ 6የ‫ס‬ ዓ‫ًא‬ 6ዓ‫ًא‬ ‫א‬ጨ‫נ‬h

6‫ּת‬ግዚb ዝወP’‫א ו‬s‫ ٍונ‬ድֶዪ "ጉ‫ٌו‬ ‫ֹْו(־‬ው ֳኦዲُ ዝግጁ እ ዲያደ‫ץ‬ጉ 6የግዜው

ክወ"ዱ ግ‫ּש‬እ ֳዎ‫ו‬፡፡ ֳ‫רג‬ጣْው ‫ـ"ד‬ካከያዎ٤ "ፈֶጊው እ‫וץ‬ጃ

የ‫א‬ው‫ר‬ድ ግዴٍ ֳ‫ֹْו‬ው፡፡
2. ያ‫ ـ‬ዕዮ ُካֶُ ‫ א‬ግ"ٌ እዚ ክָָ  2. የክִָ ‫ א‬ግ"ٍዊ ‫ץ"א‬ያ ِ٤ ድ‫ץ‬ድِ٤
ኮ‫ו‬ፒዩ‫ וצـ‬ዘֹ ኦዲُ ድֶዪ ዝኾG ‫ד‬እኸָ 6ኮ‫ו‬ፒዩ‫ْףـ‬ው ያֳው ֳኦዲُ s"ፈֶጊ የֲG
‫נא‬ዳእٍ ዳٍ ዝ ُ ፅׁፈُ ዋ ኦዲ‫ץـ‬ የ‫נא‬ጃ ‫ד‬እከָ ዳٍ ዝ ֳኦዲُ ፅׁፈُ ً
ክፍٌ ይ ‫ו‬ግ‫ ץֹו‬ግ‫ּש‬እ ֹዎ‫ו‬ ክፍُ የ‫ד‬ድ‫נ‬ግ ግዴٍ sֳ‫ֹْו‬ው
3. ዝኾG ‫ـׁףר‬x ያ‫ ـ‬ዕዮ ُካֶُ ‫ א‬ግ"ٌ ֿደ 3. ‫ ד‬xው‫ ו‬6‫ א‬ግ"ُ ‫ע"א‬ያ ِ٤ ድ‫ץ‬ጅِ٤
ኦዲ‫ ץـ‬ኦዲُ ዝገ‫ ִנ‬እዋ "‫ ׁٌף‬ኦዲُ የ‫ـףר ףרג‬x ኦዲ‫ֳ סـ‬ኦዲُ ‫ ףם‬s"ፈֶጊ
ድֳይٌ እዮ‫ ו‬ዝ6ֹ‫ר ו‬Gዳُ ይ Yָ ይኹ ْው ያֶْው ‫ר‬Gዶ٤፣የYָ ‫נ"ד‬ጃዎ٤ ַֹ٤
ፅֽፍ ‫נא‬ዳእٍٍُ ከ‫ץּמ‬ እ ׁُ‫ُـ‬ ይ ‫נא‬ጃዎ٤ እ ዲያ‫ץׂש‬ 6‫ـ‬ጠየ‫ׂש‬ ጊዜ የ‫ד‬7‫נ‬
‫ ףּמו‬ግ‫ּש‬እ ֳዎ፡፡ ግዴٍ sֳ6ُ፡፡
4. ‫ ُנרא‬እዙይ ዓ ‫ׂש‬ፅ b" ዓ ‫ׂש‬ፃُ 2 3 ይዚ 4. 6ዚֱ ዓ ‫ׂש‬ፅ b" ዓ ‫ׂש‬ፅ 2 እ 3 ‫ُנרא‬
ዓ ‫ׂש‬ፅ  ዘ‫נא ו’ץּמ‬ዳእٍٍُ 6ِ‫ ו‬ኦዲ‫ץـ‬ ‫ֹْונׂשֹו‬ው ‫נ"ד‬ጃዎ٤ 6‫נ"ד‬ጃዎ٠ ‫ُנרא‬
ዝወP‫א ּש‬ግֳፅٍُ ‫נא‬ጋገፂ ፊ‫ דץ‬ይ ‫ו‬P ግ‫ּש‬እ 6ኦዲ‫ סـ‬የ‫רג‬ጡ ‫א‬ግֳጫዎ٤ ֶይ የ‫נד‬ጋገጫ
ֳዎ ፊ‫ דץ‬የ‫"א‬ጠُ ግዴٍ sֳ‫ֹْו‬ው፡፡
5. ዚ ዓ ‫ׂש‬ፅ b" ዓ ‫ׂש‬ፅ 4 ዝ‫ـ‬ጠ‫ רּט‬ከ‫ו‬ዘֹ ኮይF 5. 6ዚֱ ዓ ‫ׂש‬ፅ b" 4 እ ዳֳ ֲ2 የ‫ד‬ይ"‫ֹْודד‬ው
ዘይ‫א‬Gֹ‫ ו‬Gጥٍُ እ ‫ـ‬Pָዮ‫ו‬ው ዝ‫ـ‬ፈֳየִ ጉዳዮ٤ ‫ת‬2‫ ُס‬6ָዩGِ٠ 6እያ ዳ ዱ ‫אדـא‬x
ֿ(  G‫ ת‬ወከፍ ‫ ¼אאـא‬ካ ‫ـ"ֳר‬ ከ‫ר‬ወ"ُ ‫ץא"א‬ 6‫ד‬ይ6ָጥ P(‫ּש‬ 6‫א‬ግֳፅ
‫ ץא"א‬ዘይ6ָፅ ֿ( ‫ו‬ግֶፅ ክፍ‫ֳ וץ‬ዎ ‫א‬ፈ‫ ונ‬sֳ6ُ፡፡

40
www.chilot.me
 ገፅ 13 Gጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬230/2005 ገፅ 13 የُግ‫ף‬ይ Gጋ‫ ُע‬ጋዜጣ sዋጅ ‫ ּׁש‬230/2005

6. ዚ ዓ ‫ׂש‬ፅ b" ዓ ‫ׂש‬ፅ 4 5 ዘֹ ከ‫ו‬ዘֹ ኮይF 6. 6ዚֱ  ‫ׂש‬ፅ b" s ‫ׂש‬ፅ 4እ 5የ‫ـ‬ጠ‫רׂש‬
‫נא‬ጋገፂ ፊ‫ דץ‬ይֱ ዝָ ‫נא‬ዳእٍ ዝP6 ካָ እ ደ‫ـ‬ጠ6‫ֲ ׂש‬2 የ‫נד‬ጋገጫ ፊ‫ דץ‬sָ‫ר‬ጥ‫ ו‬የ‫ָג‬
እ ֱִُ ኦዲ‫ ץـ‬2‫ـ‬ ካb ֶዕָ ‫רא‬ኻኽ‫ץ‬ ‫נא‬ጃ የ‫ר‬ጠ sካָ ‫ת‬ያጋ‫ו‬ጥ ኦዲ‫ֳُ¶ סـ‬/2/ እ
ፈ‫ ֽץ" בע‬ይ‫ּמ‬ፅָ፡፡ ከዛ 6ֶይ እ‫ד‬Ê٤ s"ፈ‫ף" זץ‬ው ይ‫ׂש‬ጥֶָ፡፡
7. እٌ ُ ፅׁፈُ 6ዚ ዋጅ ኦዲُ ክገ‫ָ" וצ‬ጣ 7.ፅֱፈُ ً ኦዲُ እ ዲያደ‫ץ‬ጋْው 6ዚֱ sዋጅ
ይ ዝ‫ـ‬ወPዎ ካֶُ ገ ዘ ወይ ‫ ُנ‬ዝ‫נـ‬ከ6 "ָጣ የ‫רـ‬ጠው sካֶُ ገ ዘ ወይ‫ו‬ ‫ُנ‬
ወፃ0 ዝገ6‫ נ‬ዝኸፈֳ ወይ ይ ‫נא (־‬ዳእٍ ዝֿዘ የ‫נـ‬ከ6፣ወጪ ያደ‫נ‬ገ፣የከፈֳ ወይ‫ ו‬የ‰( ‫נא‬ጃ
ዝ‫ָו‬ከِ ዝኾG ‫ ר‬እ ׁُ‫ ּש(־ ُـ‬ኦዲُ ከግ‫ץ‬ የያዘ የ‫ֳאג‬ከ‫ـ‬ው ‫ ד‬xው‫ר ו‬ው ‫ת‬ጠየ7 ‰‫ּשכ‬
ግ‫ּש‬እ ֳዎ፡፡ ኦዲُ የ‫"ד‬ደ‫נ‬ግ ግዴٍ sֳ6ُ፡፡
8. ኦዲُ ዝኾ ያ‫ ـ‬ዕዮ ُካֶُ ዝ‫ـ‬ወP‫ּש‬ዎ‫ו‬ 8. ኦዲُ የ‫ـ‬ደ‫נ‬ጉ ‫ע"א‬ያِ٤ እ ድ‫ץ‬ጅِ٤
ኦዲُ ‫ץ‬ካ  ውnጢ፣ 10 /ዓ‫ـץר‬/ ‫א‬ዓָٌ የ‫רـ‬ጣْው የኦዲُ ግtِ٤ 10 /ዓ‫ـץר‬/ ‫ׂُש‬
"ጉ‫ٌו‬ ‫ו‬ው(ድ ዘֳዎ‫ו‬ ‫ץ‬0ِ ‫ׁו‬ዋ" እ‫וץ‬ጃ 6‫א‬ው‫ר‬ድ ያֶْው s"‫ـ‬ያየُ ጭ‫ץו‬
‫ ו׳ָא‬ፅֽፍ ክֱ‫א  ּש‬ወዳእٍ ፀፃ ‫ْ(ָא‬ው 6ፅֽፍ ‫"א‬ጠُ sֳ‫ֹْו‬ው 6‫א‬ጨ‫נ‬h
ዝ‫ָـ‬ኹ ‫ֿדא‬የˆ ֿ(‫ֹُו‬ ‫ץ‬እይٍُِ 6‫ע‬ፖ‫ ُץ‬የ‫ֶـ‬ኩُ ‫ד‬hhያ P(’٤ s"‫ـ‬ያየِ٤
‫ُנרא‬ ግ‫ּש‬እ ይ ‫ـ"א‬ኻኸֵ "ጉ‫ٌו‬ ‫ ُנרא‬ግዴٍ የ‫ـ"ד‬ካከያ እ‫וץ‬ጃ እ ዲወ‫ר‬ድֶْው
ኽው‫ר‬ደֹ‫ ו‬ካ ዝ‫ֶـ‬ኹִ ዕֳُ ጀ‫ סג‬ካ 30 ከ‫ֶـ‬ከ6ُ ‫ׂש‬ ጀ‫ צו‬ከ30 /(ֶ(/ የ‫ד‬ይ6ָጡ ‫ׂُש‬
/(ֶ‫ר‬/ ዘይ6ָፁ ‫א‬ዓָٍُُ ውnጢ "ጉ‫ ٌו‬ይ ው"ጥ እ‫וץ‬ጃ የ‫א‬ው‫ר‬ድ እ የ‫כד‬ወ7 ግዴٍ ያֳው
‫ו‬ው(ድ ውፅ0ً ይ ‫ו‬ፍֶጥ ግ‫ּש‬እ ዘֳዎ ኮይF፣ ‫ֲא‬F፣
c. ያ‫ ـ‬ዕዮ ከ‫ו‬ድֶይGً 6‫ץ‬ዒ፣ ፍ‫ץ‬7 c. ፅֱፈُ ِ٤ እ ደየ s"ፈֶጊGً 6‫ס‬፣ ግ‫ד‬n
‫ִב‬እ ዓ‫ُא‬ ኦዲُ ክገ‫ ץ‬ይኽእָ ‫ ִב‬s‫ ُא‬ኦዲُ ֵያደ‫ץ‬ግ ይ٤ֶָ፡፡
ֳ.  ዓG‫ׂש‬ፅ 17 b" 3 /c/ ዘֹ ָׁው ኮይF ֳ. 6s ‫ׂש‬ፅ 17 b" 3 /c/ ያֳው እ ደ‫ـ‬ጠ6‫ֲ ׂש‬2
ድֶይ ኮይF እ ُ‫ץ‬ከ ድׁ‫ שֵאـ ُע‬ኦዲُ s"ፈֶጊ ֲ2 ‫ת‬ገt ወደ٪ֶ ‫׳ָאـ‬ ኦዲُ
ክገ‫ ץ‬ይኽእָ ֵያደ‫ץ‬ግ ይ٤ֶָ፡፡
9. ዝኾG ኦዲُ ዘግ‫ ُ ץ‬ዕዮ ይኹ ُካָ እዚ ُ 9. ‫ ד‬xው‫ ו‬ኦዲُ ‫ـ‬ደ‫ף‬ጊ sካָ ፅֱፈُ ً
ፅׁፈُ ዝ‫א‬ደ’ ኦዲ‫ ُ ٌ ץـ‬ዕዮ /ُካָ/ ֳ‫א‬ደ6ው ኦዲ‫ ץـ‬ወደ ‫ע"א‬ያ ً /ድ‫ץ‬ጅً/’ٍ
‫"ו‬6ፅּ "‫ֽץ‬ ከ(ָጥ ዘድָዩ ከ‫ ־ץ"א ו‬ኽፍֵ ‫ת‬ደ‫ףם "ץ‬ው ֳ‫ד‬ካְድ የ‫ג‬ያ"٤ֳው ‫ע"א‬ያ
ይ ‫ ףּמו‬ግ‫ּש‬እ ֳዎ፡፡ ክፍָ የ‫"א‬ጠُ ግዴٍ sֳ6ُ፡፡

19. ግ‫ּש‬እ ‫ץֹוׁُו‬ 19. የ‫ֹוـא‬6‫ ץ‬ግዴٍ

ዝኾG ُ ዕዮ ወይ ُካָ ከ‫ו‬bው ‫ـּףר‬x ‫ א‬ግ"ٌ ፅֱፈُ ً "ָጣF ‫ـ‬ግ‫סֹו‬ ‫ֶ ףם‬ይ ֳ‫ד‬ዋָ
እዚ ُ ፅׁፈُ ዝ‫ـ‬ውP’ "ָጣ ‫ـ‬ግ‫ץֹו‬ ግ‫ּשֹו‬ እ ዲ٤ָ ‫ ד‬xው‫ א ו‬ግ"ٍዊ ‫ע"א‬ያُ ወይ‫ו‬
‫ו‬ፍፃ‫ ו‬ደገፍ እ ׁُ‫ ُـ‬ይ ‫ ץֹוׁُו‬ግ‫ּש‬እ ድ‫ץ‬ጅُ እ ዲ¶‫ـףר ו‬x ‫ת‬ጠየ7 s"ፈֶጊው ድጋፍ
ֳዎ፡፡ የ‫"א‬ጠُ ግዴٍ sֳ6ُ፡፡

41
www.chilot.me
 ገፅ 14 Gጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬230/2005 ገፅ 14 የُግ‫ף‬ይ Gጋ‫ ُע‬ጋዜጣ sዋጅ ‫ ּׁש‬230/2005

20.
20. ይ ‫ ץֹוׁו‬ግ‫ּש‬እ 20.
20. የ‫ٍ"ד‬ወ7 ግዴٍ
ُ ፅׁፈُ ዋ ኦዲ‫ ׁף" ץـ‬ኦዲُ  ዘካይደִ የዋ ኦዲ‫ץـ‬ ፅֱፈُ ُ የኦዲُ ‫ףם‬
እዋ ገ6 ከ‫ו‬ዝ‫ـ‬ፈፀ‫ א‬ዘ‫ֶא‬ኽُ እ ‫נـ‬ኺ‫ ּש‬ገ6 6‫ג‬ያከው 6ُ ጊዜ ወ ጀָ ‫א‬ፈፀ‫ב‬ የ‫ג‬ያ‫ֶא‬ክُ
ፍְٍ‫ץ‬ ይ ‫ׁٍُו‬ ‫ץדץוו‬ "ָጣ ዘֳዎ ያገv እ ደֲG ወ ጀָ እ ፍְٍ‫ ץ‬የ‫ ץאץאא‬እ
ካָ የፍָጥ ውፅ0ً እው ይከٍ‫ָـ‬፡፡ የ‫א‬ጠየ‫ָ" ּמ‬ጣ ֳֶው ካָ ያ(ውYָ ውጤً‫ו‬
ይከٍ‫ֶָـ‬፡፡

21.
21. ይ ኦዲ‫ֿٍُـ ץـ‬Gُ GፃGُ 21.
21. የኦዲ‫ـ ץـ‬ጠያ‫ּׂש‬Gُ GፃGُ፡-
GፃGُ፡-

c. GፃGُ ኦዲ‫ץـ‬፣ c. የኦዲ‫ ץـ‬GፃGُ

ኦዲ‫ץـ‬ ዝ‫ـ‬ወP’ ֶֿፍGُ ግ‫ּש‬እ ‫ו‬እ ٍ ክፍፅ‫ו‬ ኦዲ‫ץـ‬ ֳ‫רـ‬ጠው ֶּፊGُ ֳ‫א‬ወጣُ እ ዲ٤ָ

"‫ ֽנ‬ዘድָዩዎ ‫נא‬ዳእٍٍُ ይ‫ץו‬ይ ‫ז‬ይb ֳ"‫ף‬ው የ‫ג‬ያ"ፈָጉُ ‫נא‬ጃዎ٤ የ‫א‬የُ ‫ז‬ያው

‫ ُנרא‬ጌ‫ ס‬ዝ‫אּטـ‬ጠ ይ ኦዲُ ‫א‬ዐ‫ٍُ¼ׂש‬ ዝֱ’ ‫ُנרא‬ ድ‫ץ‬ጎ 6‫אׂשـ‬ጠֳُ የኦዲُ ‫ֳא‬ኪያ

ׁጋዊ ይኦዲُ ‫ץ‬0ِ ‫ּמו‬ያ‫ ץ‬ካ ዝግ6‫ ץ‬ፅዕ ٍُِ ֳ‫רג‬ጠው ֱጋዊ "‫ـ‬ያየُ ֳ‫ׂשא‬የ‫ץ‬ ከ‫ג‬ደ‫נ‬ጉ

Gፃ ክኸው ኦዲُ ‫ץ‬0ًb ጥ‫ׁף‬ ‫ֿٌٍـ‬ ጫዎ٤ Gፃ ‫ֲא‬ ይ2‫ץ‬6ָٍ 6ኦዲُ "‫ـ‬ያየً ٢

ይኸው ‫ـ‬ጠያ‫ ּׂש‬ይֲ ‫ו‬

ֳ. ‫ֿٍُـ‬Gُ ኦዲ‫ץـ‬ ֳ. የኦዲ‫ـ ץـ‬ጠያ‫ּׂש‬Gُ

1. ይ "‫ׁף‬ ግ‫ּש‬b ‫ו‬ፍፃ‫ ו‬ወይ ֶֿፍGً ወይ 1. የ‫ ףם‬ግዴٍው ֳ‫א‬ፈጸ‫ ו‬ወይ‫ ו‬6٪ֶፊGً ወይ‫ו‬

ይ "‫ ׁף‬ግ‫ּש‬b ክገ‫ צ‬ዝግ6ኦ ዘይ‫ו‬ግ‫ ץֹו‬ወይ 6‫ ףם‬ግዴٍው ‫ד‬ድ‫נ‬ግ የ‫ג‬ገ‫ֹו‬ው ֳֶ‫ד‬ድ‫נ‬ግ

ክገ‫צ‬ ዘይግ‫ֹו‬እ ‫ו‬ፍፃ‫ ו‬ውֱِ ገ ዘ ወይ ካָእ ወይ‫ד ו‬ድ‫נ‬ግ የ‫ד‬ይገ‫ֹו‬ው ֳ‫ד‬ድ‫נ‬ግ "ጦٍ፣ገ ዘ

ጥ‫גּמ‬ ኽ‫נ‬ክ ዝֿ‫ ــ‬ይ ‫"ـ‬ፋ ‫ ָּכ‬ዝ‫ּטـ‬6ֳ ወይ‫ ֶַ ו‬ጥ7‫ ו‬እ ዲ‫ר‬ጠው የጠየ‫ׂש‬፣ የ‫"ـ‬ፋ Yָ

ወይ ዝ‫נּט‬6ִ ዝወ‫ר‬ደ ወይ የ‫ׂשـ‬6ֳ ወይ‫ ו‬የ‫נׂש‬6ֳُ የወ‫ר‬ደ፤ ወይ‫ו‬

2.  ዝገ‫ צ‬ይ ‫ףדץאـ ףאץו (־‬ይ 2. ֳ‫ג‬ያደ‫ץ‬ገው የ‰‫כ‬ ‫ףאץו‬ ‫עדץאـ‬ው

ዘ‫נּמ‬6ִ ‫ר‬Gድ ֿ‫ו ُ׳‬ዃF እፈֳጠ ከ‫ُו‬ኽክֳx ያ‫נׂש‬6ֳُ ‫ר‬Gድ ּ‫ـר‬x ‫ֲא‬F እያወ‫ׂש‬

‫נא‬ዳእٍ እ ‫־ـ‬ዙִ ወይ ُኽክֳxGً እፈֳጠ እ ደُክክֳx ‫ר‬Gድ ከያዘֳُ ወይ‫ُ ו‬ክክֳxGً

ክׁዘִ ዝግ6ኦ ‫ר‬Gድ እ ‫ـ‬ይ‫ּטـ‬6ֹ ዝ‫נـ‬ፈ ወይ እያወ‫ֵ ׂש‬ይዝֳُ የ‫ג‬ገ‫ֹו‬ው 6‫ר‬Gድ (ይ‫ׂש‬6ֳው
የ‫נׂש‬፤ ወይ‫ו‬

3. ይ ‫ א‬ግ"ٌ ገ ዘ ‫ُנ‬ ዘጭ6‫ץ‬6‫ נ‬ወይ 3. የ‫ א‬ግ‫ ُם‬ገ ዘ ‫ ُנ‬ያጭ6‫נ‬6‫ נ‬ወይ‫ֶַ ו‬

ካָእ ‫ר‬ ከጭ6‫ץץ‬ ኩGٍُ ‫וו‬٤٢ው ‫ר‬ው እ ዲያጭ6‫ٍ¾¶ ץנ‬ዎ٤ 6‫אד‬٢ُْ

ዝ‫ֹוֿـ‬6‫ נ‬፣ ዝ‫ــ‬ኾֳ ፣ ግ‫ּש‬እ ዘይኮG ጥ‫גּמ‬ የ‫ֹוـ‬6‫ נ‬ወይ‫ ו‬ያ‫נױ‬፤ ወይ‫ـ ו‬ገ‫ ּת‬ያֲָG ጥ7‫ו‬

‫ֹו‬ዕִ ‫ץו‬ካ ፣ ካָእ ‫ר‬ ‫ץו‬ካ ወይ ካָእ ֳ‫דֳ שף‬ግvُ ፣ֳֶַ ‫ר‬ው ֳ‫"ד‬ገvُ፣ֶַ ‫ר‬ው

‫ר‬ ‫ו‬ጉዳእ ‫נא (ׁו‬ዳእٍٍُ ኽጠፍእ ֳ‫א‬ጉዳُ ‫נ"ד‬ጃዎ٤ እ ዲጠፋ ያደ‫נ‬ገ ወይ‫ו‬

42
www.chilot.me
 ገፅ 15 Gጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬230/2005 ገፅ 15 የُግ‫ף‬ይ Gጋ‫ ُע‬ጋዜጣ sዋጅ ‫ ּׁש‬230/2005

ዝገ6‫ נ‬ወይ  ֿ‫ ُ׳‬ዝֳወጠ ወይ ክָወጥ ዝገ6‫נ‬ ወደ ּ‫ ُר‬የֳወጠ ወይ‫ ו‬እ ዲֳወጡ ያደ‫נ‬ገ እ ደֲG
ገ6 ‫ּמא‬ፅዒ ׁጊ ካb ֶዕֵ ዘ‫ּמ‬ፅዕ 6ወ ጀֳx ֱግ ከዝያ 6ֶይ የ‫ג‬ያ"‫ׂש‬ጣ ካֲָG
እ ‫ـ‬ዘይኮይF ካ 5 ክ( 10 ዓ‫ ٍُא‬ዝ6ፅׁ ከs‫ ُ"ו‬እ"ከ s‫ ץם‬ዓ‫ ُא‬6‫ג‬ደ‫ "ץ‬እ‫ ُףם‬እ
እ"‫ُף‬ ካ ‫ ץ‬10,000 ክ( ‫ ץ‬15,000 ከ‫ ץ‬10,000 እ"ከ ‫ ץ‬15,000 6‫ג‬ደ‫ "ץ‬የገ ዘ
ዝ6ፅׁ ገ ዘ 7ፅዓُ ይ‫ּמ‬ፃዕ፡፡ ‫ׂשא‬ጮ ይ‫ׂש‬ጣָ፡፡

22.
22. ጥፍُ 7ፅዓُ 22.
22. ጥፋُ 7ጣُ
ዝኾG ‫ עדץאـ‬ካָ ‫ ד‬xው‫ר עדץאـ ו‬ው
1. "‫ ׁٌף‬ኦዲُ ግ‫ֹו‬Gُ ዘֳዎ‫ר ו‬Gዳُ፣ይ Yָ 1. የፅֱፈُ ً ኦዲ‫צـ‬٤ ወይ‫ַֹ ו‬٤ ‫ـ‬ወካዮ٤
ወይ ካָኦُ ‫נא‬ዳእٍٍُ ይዚ ُ ፅׁፈُ ֳኦዲُ "‫ף‬ እ ዲ‫ֶּْשץׂש‬ው የ‫ג‬ጠይYْው 
ኦዲ‫ُףـ‬ ወይ ኻָኦُ ‫ـ‬ወከָً ኸ‫ץּמ‬ ‫ـ‬ገ‫ּת‬Gُ ያֶْው ‫ר‬Gዶ٤፣ የYָ ‫נ"ד‬ጃዎ٤
እ ׁُ‫ ُـ‬ዘየ‫נּמ‬6 ዘይُኽክָ ‫ו‬ዃF እፈֳጠ ወይ ַֹ٤ ‫נא‬ጃዎ٤ ያֶ‫נׂש‬6 ُክክֳx ያֳ‫ֲא‬F
ُኽክָ እዩ 0ִ ‫ו‬እ‫ד‬ ዘኽእָ ‫ו‬ኽ ያُ እያወ‫ ׂש‬ወይ‫ ו‬እውG‫ـ‬x ‫ֲא‬F ֳ‫אד‬ ‫ו‬ክ ያُ
እ ‫ـ‬ይPֳዎ ዝኾG ‫נא‬ዳእٍ ኦዲ‫ُףـ‬ ወይ ‫כ‬ይ2‫נ‬ው ‫ْד‬ው ‫נא ו‬ጃ ֳኦዲ‫צـ‬٤ ወይ‫ו‬
‫ـ‬ወከָٌ ዝP6 ֳ‫ـ‬ወካዮ٤ የ‫ר‬ጠ
2. እዚ ُ ፅׁፈُ ‫ـ‬ወከָً "‫ וׁِף‬ግ‫ּש‬እ 2. ፅֱፈُ ً ‫ـ‬ወካዮ٠ ‫ْףם‬ው 6‫ג‬ገ‫ֹו‬
ከይፍፅ‫ ב‬ዘ‫ـ‬ዓ‫ּט‬ፈ እ ዲያከውF ያ‫ר‬ከֳ
3. 6ዚ ُ ፅׁፈُ ዝ‫נּט‬6 ፀፃ ኦዲُ ዝ‫ـ‬ውP‫ ּש‬ይ 3. 6‫ֱ ּׂש‬ጋዊ ‫ו‬ክ ያُ (ይ2‫נ‬ው ከ‫עםא‬ያً
‫ֿדא‬የˆ ֿ(‫ֹُו‬ ‫ץ‬እይٍُِ እኹָ ׁጋው 6‫ ּשנׂש‬የኦዲُ ‫ע‬ፖ‫ِץ‬٤ ֶይ 6‫רـ‬ጡ የ‫ד‬hhያ
‫ו‬ኽ ያُ እ ‫ـ‬ይPֳዎ እዋው ׁጋው "ጉ‫ٌו‬ s"‫ـ‬ያየِ٤ P‫’כ‬٤ ‫ ُנטא‬ወ7ٍዊ እ ֱጋዊ
ዘይወ‫ר‬ደ እ‫וץ‬ጃ ያָወ‫ר‬ደ
4. ዝኾG ‫ ר‬ዚ ዋጅ ዘֳዉ ድ ጋገٍُ ዝጠֿ‫ר‬ 4. ‫ ד‬xው‫ר ו‬ው 6ዚֱ sዋጅ ִֶُ ድ ጋጌዎ٤
ይ 0ፌድ‫ע‬ ገ6 ‫ּמא‬ፅዒ ׁግ ካָኦُ የ‫ֳֶـ‬ፈ 60ፌዲ‫ ע‬የወ ጀָ ֱግ ַֹ٤ ግ‫ֹו‬Gُ
ግ‫ֹו‬Gُ ዘֳዎ‫ׁ ו‬ግٍُ ‫ ֿٌٍـ‬ይኸው ፡፡ ‫ֶֹْו‬ው ֱጎ٤ ‫ـ‬ጠያ‫ ּׂש‬ይֲָ፡፡

23. "ָጣ ‫ו‬ውፃእ ደ  ‫ ׁץוא‬፣ 23.

23. ደ  ‫עאא‬ያ የ‫ד‬ውጣُ ‫ָם‬ጣ
1. Gዚ ዋጅ ‫א‬ፈፀ‫ ג‬ደ ‫ו ُ ּת‬ኽ‫ ע‬ክָָ ُግ‫ף‬ይ 1. ֳዚֱ sዋጅ ‫"ד‬ፈፀ‫ג‬ያ ደ  ‫ו‬ክ‫ֵ ً ץ‬ያወጣ
ከውፅእ ይኽእָ፡፡ ይ٤ֶָ፡፡
2. Gዚ ዋጅ "ዒ‫ ּש‬ዝወፅእ ደ ‫א ּת‬ፈፀ‫ ג‬ዝኸው 2. ‫עםא‬ያ ً ይֱ sዋጅ ‫ـ‬ከֹُ ֳ‫ג‬ወጣው
ዝ‫ץ‬ዝ‫ ־ץוא ץ‬እዚ ُ ፅׁፈُ የውፅእ፡፡ ደ  ‫"ד‬ፈፀ‫ג‬ያ ዝ‫ץ‬ዝ‫עאא ץ‬ያ ያወጣָ፡፡

43
www.chilot.me
 ገፅ 16 Gጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬230/2005 ገፅ 16 የُግ‫ף‬ይ Gጋ‫ ُע‬ጋዜጣ sዋጅ ‫ ּׁש‬230/2005

24.
24. ‫ـ‬ፈፃ‫ו‬Gُ ዘይֹ‫ ו‬ዝ‫"ـ‬ዓ‫ׁ ס‬ግٍُ 24.
24. የ‫ـ‬h‫ـ ס‬ፈፃ‫ג‬Gُ የֶַْው ׁጎ٤
1. ُ ፅׁፈُ ዋ ኦዲ‫ףְ ץـ‬ዊ ክֶָዊ ‫ א‬ግ"ٌ
ُግ‫ף‬ይ ዳግ‫ו‬ ‫ו‬ጥያn ዝወፀ ዋጅ ‫ּׁש‬ፅ‫ע‬ 1. የُግ‫ף‬ይ ‫ף׀‬ዊ ክֶָዊ ‫ א‬ግ"ُ ዋ ኦዲ‫ץـ‬
170/2002 ዓ/‫ ו‬6ዚ ዋጅ ‫(ـ‬ዒ‫ֹ ס‬፡፡ ፅֱፈُ ُ እ ደገ ֳ‫ וּהּהד‬የወጣው sዋጅ
2. ‫ "ו‬እዚ ዋጅ ዝጓGፅ ዝኾG ዋጅ ፣ደ ‫ּת‬፣‫־ץוא‬ ‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬170/2002 ዓ/‫ ו‬6ዚֱ sዋጅ ‫ـ‬n‫נ‬ዋָ፡፡
ወይ ዝ‫אֳـ‬ደ ‫  ֿץףר‬ውnጢ እዚ ዋጅ 2. ከዚֱ sዋጅ ጋ‫ץ‬ የ‫ג‬Y‫נ‬ ‫ ד‬xው‫ו‬
ዝ‫ـ‬₪ፈF ዋ¼ُ ‫ـ‬ፈፃ‫ו‬Gُ የִ ፡፡ sዋጅ፣ደ ፣‫עאא‬ያ ወይ‫ ו‬የ‫אֳـ‬ደ s‫ץףט‬
6ዚֱ sዋጅ ው"ጥ 6‫ـ‬₪ፈF ጉዳዮ٤ ‫ـ‬ፈፃ‫ג‬Gُ
የֳው‫ו‬፡፡
25.
25. ዋጅ ዝፀ 0ִ እዋ
እዚ ዋጅ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫ א‬ግ"ٌ ُግ‫ף‬ይ ካ 25.
25. sዋጁ የ‫ג‬ፀ6ُ ጊዜ
ዝፀደ‫ִּט‬ 29 ጥ7‫ٌו‬ 2005 ዓ.‫ ו‬ጀ‫סג‬ ዝፀ ዐ ይֱ sዋጅ 6ُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫ א‬ግ"ُ
ይኸው ፡፡ ከፀደ‫ׂש‬6ُ ጥ7‫ُו‬ 29/2005 ዓ.‫ו‬ ጀ‫צו‬ የፀ
ይֲָ፡፡
‫ֹו‬ይ ወָዱ

‫ֹו‬ይ ወָዱ
v‫נ‬ዚደ ُ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ
‫ א‬ግ"ٌ ُግ‫ף‬ይ
v‫נ‬ዚደ ُ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ
‫ א‬ግ"ُ ُግ‫ף‬ይ

44
www.chilot.me
 nU¶T Uz¤È TG‰Y
yTG‰Y nU¶T Uz¤È
Bÿ‰êE KL§êE mNGStE TG‰Y
yTG‰Y B¼¤‰êE KL§êE mNGST
mbL 20 ›mT ‫ּט‬. 4 ‫ֳּטא‬ 20¾ ›mT qÜ. 4 ‫ֳּטא‬ -
231/2005 ዓ.‫ו‬ BˆL×T b¤T M<¶ Bÿ‰êE KL§êE mNGStE TG‰Y Zw{ 231/2005 ›/M

ዋጅ ‫ּׁש‬ፅ‫ ע‬231/2005

231/2005
ዋጅ ‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬231/2005
231/2005

 ጀُ ዓ‫ ُא‬2005 ዓ/‫ו‬ 2005 ዓ/‫ ו‬ጀُ
‫ُא‬
ׁ‫ ُِנֿ ُףֱד ׁף ُנ‬ዝከፋፈָ ֱ‫ֳ ُףֱדף ُנ‬ገ‫פ‬ዎ٤ የ‫ג‬ከፋፈָ
እٍዎٍُ ‫א‬ግዝ'ዝውዕָ ָ‫ ּׁכ‬ጀُ ውׁ+ ግ
ِ٤ ‫א‬ግዣ የ‫ג‬ውָ ድ‫ ץ‬የጀُ ዋُ+
‫א‬, ዝወፀ ֳ‫א‬ጠُ የወጣ
‫ץ‬ኪ ክָָ ውׁ+ ‫ו‬ግ‫ּת‬ ‫ץו‬ግጋፅ ክָָ ደ‫נ‬ጃ የ‫ו‬ግ ዋُ+ ֳ‫נד‬ጋገጥ+
ድኽ6ُ ‫ו‬ጥፋእ ‫ו‬ጥ8‫ו‬ እٍዎٍُ ድֱ6ُ ֳ‫ד‬ጥፋُ ግ
ِ٤ ‫א‬ጠ‫ וׂש‬የእ‫;ץ‬
‫ו‬9 ‫ ;ץׁ ٌץֱו‬ወ9< ‫ ףـ‬ከ‫ו‬ዘֳዎ ‫ُץו‬ ֳ‫א‬ጨ‫ץא‬ ወ9k ‫ג‬+ እዳֳው
ֳዝ‫א
ـ‬6ִ ፣ ֳٍ‫א‬6ُ፣
ׁድׁድ ውָ‫ ׂש‬ገ‫ ץֹו‬ዝድֳ እٍዎُ ׁ‫ ;ץ‬እያዳዱ ገ‫
פ‬ፈֶጊው የእ‫ ;ץ‬ግ
ِ٤
ገዚF ‫ו‬ጥ8‫ו‬
ፀጋ‫ֳ ג‬ዝኾ6 ׁ‫ ُנ‬ገዝِ ֳ‫א‬ጠ‫וׂש‬
ْጋ‫ֲֳ ע‬6 የֱ‫ףُנ‬
‫ ּׁכָ ُףׁד ׁף‬ዓ‫ו אּמ‬ጥኻ‫ ُףֱד ץ‬ድ‫
ץ‬q‫ْד‬ው ‫ד‬ጠ+ከ‫ץו ץ‬ጥ
‫סו‬ፅ ዘ‫ץ‬እ ዘ+ዊ ድኹዕ ገዚN 6ٌ ዘ‫ץ‬+ ዘ‫א‬+ዊ ‫ד‬ደ‫ע‬ያ ገዝ‫ـ‬ው ֳገ‫פ‬ው
ֿ‫ٍנ‬ይ ከ‫ו ֹוץּמ‬ግ‫
ץֹו‬ገዳ‫ו ת‬ኻR፣ እዲያ‫ד ּשץׂש‬ድ‫נ‬ግ
ፈֶጊ ‫ֲא‬R፣
Sُ‫ו‬ኽ‫ף׀ ע‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግٌ ُግ‫ף‬ይ የُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግُ ‫ו‬ክ‫ ץ‬Sُ
‫ ُנרא‬ዝ‫ֿאـ‬የ₪ ‫ֳ;;ـ‬ው የُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግُ
ׁገ-‫א‬ግٌ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግٌ ُግ‫ף‬ይ ׁገ ‫א‬ግُ ዓ‫ׂש‬ፅ 49/3/] ‫ُנרא‬
ዓ‫ׂש‬ፅ 49/3//]/ ዝዕ
ዋጅ
ውፂF
ֹ፡፡ የ‫ג‬ከ‫ֳـ‬ው
ዋጅ
ውጥ‫ـ‬ዋָ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 1. ֿፂ‫ץ ץ‬እ‫ת‬

እዚ
ዋጅ “
 ጀُ ዓ‫ ُא‬2005 ዓ/‫ ו‬ዓ‫ׂש‬ፅ 1.
ጭ‫ץ ץ‬እ
ׁ‫ُנ‬ ‫ׁף‬ ‫ُףׁד‬ ֿ‫ ُِנ‬ይֱ
ዋጅ “2005 ዓ/‫ ו‬ጀُ ዓ‫ُנֱ ُא‬
ዝከፋፈָ እٍዎٍُ ‫א‬ግዝ' ዝውዕָ ָ‫ּׁכ‬ ‫ֳ ُףֱדף‬ገ‫פ‬ዎ٤ የ‫ג‬ከፋፈָ ግ
ِ٤
‫א‬ግዣ የ‫ג‬ውָ ድ‫ ץ‬የጀُ ዋ‫ُר‬+

nU¶T Uz¤È ‚Ü..ú

ÂY ˆd êU
BR 16.10
ֳ 291

ÃNÇ êU nU¶T Uz¤È .ú.qÜ

45
www.chilot.me
 ገፅ 2 6ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ
ዋጅ ‫ ּי‬231/2005 ገፅ 2 የُግ‫ף‬ይ 6ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ Nዋጅ ‫ ּׁש‬231/2005

ጀُ ውׁ+ ‫ו‬, ዝወፀ
ዋጅ ‫ּי‬ፅ‫א ע‬ጠُ የወጣ
ዋጅ ‫ ּׁש‬231/2005” ‫ֹـ‬
231/2005’’ ‫ֹוـ‬xִ ክጥ‫ ׂש‬ይከ
ָ ֵጠ‫ ׂש‬ይ٤ֶָ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 2. ውׁ+ ዝ‫ـ‬ው, ‫א‬ጠ ָ‫ּׁכ‬ ዓ‫ׂש‬ፅ 2. ዋُ+ የ‫רـ‬ጠُ የድ‫א ץ‬ጠ
‫א‬ጠ
ׁ‫ُנ‬ ‫ׁף‬ ‫ُףׁד‬ ካዚ ደֿ‫ ץ‬የֱ‫ ُףֱד ף ُנ‬ከዚֱ ٪ֶ ‫ـ‬ዳ‫ע‬
’’‫ֳـ‬8ֿይ’’እ+‫ـ‬,ִ ዝፅውዑ እየ‫ ִֹוـ‬የ‫ג‬ጠ‫ס‬፡-
ዘ6 ‫ ٌץֱו‬2005/2006 ዓ.‫ ו‬ግָጋֹُ ֳ2005 /2006 ‫ُץו‬ ዘ‫א‬
ገָግֹُ
ዝውዕָ የ‫ג‬ውָ
ዘ+ዊ ‫ד‬ዳ‫ץ‬ያ ‫א‬ግዝ' ዝኸው ֳዘ‫א‬+ዊ ‫ד‬ዳ‫ע‬ያ ‫א‬ግዣ የ‫ֲג‬
1,000,000,000 .00/ֿደ ‫ָּת‬ዮ ‫ ץ‬/ 1,000,000,000.00 /
ድ ‫ֵּת‬ዮ ‫ץ‬/
‫סו‬ፅ ዘ‫'ץ‬ ‫א‬ግዝ' ዝኸው ֳ‫ץו‬ጥ ዘ‫א ץ‬ግዣ የ‫ ֲג‬190,000,000.00
190000000/ֿደ ‫ُ'ג‬ َዓ ‫ָג‬ዮ /
ድ ‫ ِא‬ዘጠ+ ‫ֵג‬ዮ ‫ץ‬
‫ץ‬/ ድ‫סו‬ 1,190,000,000.00/ ֿደ ድ‫ סו‬1,190,000,000.00 /
ድ ‫ֵּת‬ዮ
‫ָּת‬ዮ ֿደ ‫َُ'ג‬ዓ ‫ָג‬ዮ ‫ץ‬/
ድ ‫ ِא‬ዘጠ+ ‫ֵג‬ዮ ‫ץ‬/ ከ'ُያጵያ
ካ ግዲ ‫ֹו‬ኪ 'ُዮጵያ ክָqֽ ְ‫ף‬ዊ ግድ ‫ֹו‬ክ እዲደ‫ ס‬የُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ
ክֶָዊ ‫א‬ግٌ ُግ‫ף‬ይ ውׁ+ x‫ֹ
ּש‬፡፡ ‫א‬ግُ ዋُ+ ‫ר‬ጥ‫ـ‬ዋָ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 3.
ፈፃፅ‫ ד‬እٌ ָ‫ּׁכ‬ ዓ‫ׂש‬ፅ 3. የድ‫
ס‬ፈፃፀ‫ו‬

1. እٌ ָ‫ ּׁכ‬ዝው, ‫ֳـ‬8ֿይ፣ ግዲ ‫ֹו‬ኪ 1. ድ‫ ס‬የ‫רג‬ጠው ‫ـ‬ዳ‫ע‬ው፣ የ'ُዮጵያ

'ُዮጵያ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግٌ ግድ ‫ֹו‬ክ+ የُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ

ُግ‫ף‬ይ ውዕֵ ካ ዝ
‫ ִסר‬ዕֳُ ጀ‫סג‬ ‫א‬ግُ ውָ ከፈፀ‫ ُב‬ዕֳُ ጀ‫צו‬

ይኸው ይֲ+ָ

2. እٌ ָ‫ּׁכ‬ ዝ‫ֳו‬ እٌ ውዕֵ ካ 2. ድ‫ ס‬የ‫רֳאג‬ው ውִ ከ‫ـ‬ፈፀ‫ُא‬

ዝ‫ ִנר
ـ‬ግዘ ጀ‫ 
סג‬ው„ጢ ֿደ ጊዜ ጀ‫
 צו‬ድ ዓ‫ ُא‬ውጥ ֲ‹

ዓ‫ُא‬ ኾይR ‫א‬ጠ ወֳድ
ግ‫ֹו‬ የወֳድ ‫א‬ጠ+ የ
‫ֳֶא‬
ገ‫ֹו‬

‫ֶָא‬9 ‫ֳـ‬8ֿይ ‫ֳא‬8ֿይ ግዲ ‫ֹו‬ኪ
ዳ‫ע‬ው የ'ُዮጵያ ግድ ‫ֹו‬ክ+

'ُዮጵያ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግٌ የُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግ‫ُר‬

ُግ‫ף‬ይ ዝገ‫ץ‬ዎ ‫וו‬ዕ6ُ ይኸው፡፡ ‫ג‬ያደ‫ץ‬ጉُ ‫וו‬6ُ ‫ ُנרא‬ይֲ+ָ

46
www.chilot.me
 ገፅ 3 6ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ
ዋጅ ‫ ּי‬231/2005 ገፅ 3 የُግ‫ף‬ይ 6ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ Nዋጅ ‫ ּׁש‬231/2005

4. የُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግُ

4. ግ‫ּש‬እ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግٌ ُግ‫ף‬ይ
ግዴٍ
1. ‫ֳـ‬8ֿይ ዝ‫ֳـ‬qׂ ገዘ ‫ִב‬እ ወይ
1. ‫ـ‬ዳ‫ע‬ው የ‫ـ‬ደ‫נ‬ው ገዘ ‫ ִב‬ወይ‫ו‬
ክፋָ እዋR እ‫ـ‬ዘይከፊִ ካ ጀُ
ከፊָ ጊዜው ካָከፈֳ ከክִָ ጀُ
እዚ ክָָ ‫ـ‬6ክዩ ‫ו‬ወֳዱ ዝኽፈָ ይኸው
‫ ׳ׂשـ‬ከ6 ወֳዱ የ‫ג‬ከፈָ ይֲ+ָ፡፡
2 ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግٌ ُግ‫ף‬ይ 6ٌ
2. የُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግُ
ዘይ‫ ּׁכָ רֳאـ‬ካ ‫ֳـ‬8ֿይ ‫ו‬እካ
ያָ‫רֳאـ‬ው ድ‫ ץ‬ከ‫ـ‬ደ‫ע‬ው ‫ררא‬
ወይ ׁጋዊ ዝኾ6
ግ‫ ֶוו ֹו‬6ٌ
ወይ‫ו‬ ֱጋዊ ֲ6
ገ‫ֹו‬ ‫ֳאד‬
ዝ‫ـ‬6ከዮ ጀُ ‫ ו‬ወֳዱ ክُክእ
ֳዎ፡፡
ֳ‫ׂשـ‬6‫ר‬ው ጀُ ከ6 ወֳዱ ‫ـא‬ካُ
ֳُ

ዓ‫ׂש‬ፅ 5. ግ‫ּש‬እ ‫ֳـ‬8ֿይ

ዓ6‫ׂש‬ፅ 5. የ‫ـ‬ዳ‫ע‬ው ግዴٍ
‫ֳـ‬8ֿይ ውׁ+ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግٌ
‫ـ‬ዳ‫ע‬ው ُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግُ
ُግ‫ף‬ይ ዝወ‫ר‬ዶ ָ8ׁ እٌ ውዕֵ ካ
ዋ‫ُר‬+ የወ‫ר‬ደው ድ‫ ץ‬ውִ ከ‫ـ‬ፈፀ‫ ُא‬ጊዜ
ዝ‫ ִנר
ـ‬ግዜ ጀ‫ 
סג‬ው„ጢ ֿደ ዓ‫ُא‬
ጀ‫
 צו‬ድ
‫ ُא‬ውጥ ከ6 ׁጋዊ ወֳዱ
‫ׁ ו‬ጋዊ ወֳዱ +ይ ‫ ֶוו‬ግ‫ּש‬እ
ֳዎ
የ‫ ֳאא‬ግዴٍ
ֳُ ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 6. እዚ
ዋጅ ዝፀዓִ ግዘ

ዓ‫ׂש‬ፅ 6. የֱ
ዋጅ የ‫ג‬ፀ+ُ ጊዜ
እዚ
ዋጅ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግٌ ُግ‫ף‬ይ ካ
ይֱ Nዋጅ ُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግُ
ዝፀደ‫ ִּט‬29 ጥq‫ ٌו‬2005 ዓ.‫ ו‬ጀ‫ סג‬ዝፀዐ
ከፀደ‫ ׂُש‬ጥq‫ ُו‬29/2005 ዓ.‫ ו‬ጀ‫ צו‬የፀ+
ይኸው፡፡
ይֲ+ָ፡፡

‫ֹו‬ይ ወָዱ

‫ֹו‬ይ ወָዱ
ፕ‫פ‬ዝደُ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግٌ
የُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግُ
ُግ‫ף‬ይ
•‫פ‬ዝዳُ

47
www.chilot.me
 nU¶T Uz¤È TG‰Y
yTG‰Y nU¶T Uz¤È
Bÿ‰êE KL§êE mNGStE TG‰Y
yTG‰Y B¼¤‰êE KL§êE mNGST
mbL 20 ›mT ‫ּט‬. 5 ‫ֳּטא‬ 20¾ ›mT qÜ. 5 ‫ֳּטא‬ -
232/2005 ዓ.‫ו‬
BˆL×T b¤T M<¶ Bÿ‰êE KL§êE mNGStE TG‰Y Zw{ 232/2005 ›/M

ዋጅ ‫ּי‬ፅ‫ ע‬232/2005

232/2005 ዓ/‫ו‬ ዋጅ ‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬232/2005
232/2005 ዓ/‫ו‬
‫ـ‬ኻኽ‫ ֹו‬ጠ‫ דּמּכ‬ውጢ እُِ የገ8‫פ‬ዎ٤ ‫ָרד‬ጠl ‫ד‬እኸָ
‫ד‬እኸָ የው%ጥ ገ‫ּת‬
‫ד‬እኸָ ‫ָרא‬ጠ" ֿ‫נ‬%ُِ ‫ו‬ው& ዝወፀ %‫רֹו‬-9 ጠm‫אֳ וׂש‬ወ‫ ר‬የወጣ ዋጅ
ዋጅ

ֿ‫נ‬%ٍይ ካ- ‫ֱֶֹו‬ው ָ‫ד‬ዳው ‫ץׁ ֶה‬4 ወፂ6 ‫ ׳ץ‬ደ‫ ץ‬ከ‫ֱֶֹו‬ዊ9 ָ‫ד‬ዳዊ የእ‫ץ‬4ዘዴወጥِዘ‫א‬9ዊ
ዘ89ዊ ‫ץׁ ֶה‬4 ክጥ‫ וׂש‬ዘኽእָ %ָጠ9 ዝ‫נ‬ኽ8ִ የእ‫ץ‬4 ዘዴ እዲጠ‫ וׂש‬የ‫ג‬ያ%٤ָ%ָጠ9የ‫ג‬ያገt8ُ
ኹ@ٍُ -‫ו‬ፍጣ‫ץ‬ ‫ד‬እኸָ ‫ָרא‬ጠ" ֿ‫נ‬%ُِ uvٍ 8‫א‬ፍጠ‫ץ‬ የገ8‫פ‬ዎ٤‫ָרד‬ጠl‫ד‬እከָ የ‫ד‬ይ‫ـ‬ካ
ዘይُካእ ግደ ኸ‫ו‬ዘֳዎ -‫ו‬እ‫ד ـ@ ד‬እኸֶُ ‫ג‬9 እዳֶْው 8‫דאד‬እከֶً ‫ד‬ጠ9ከ‫ ץ‬%ፈֳጊ
‫ו‬ጥኻ‫ ץ‬ገዳ‫ ת‬ኾይJ -‫ץו‬ካ‫ּש‬፣ ֲ{ 8‫א‬ገ|ً፣
ֿ‫נ‬%ٍይ -ִፃُ ‫זـ‬ክ‫ ٍُצ‬-‫ו‬ግፋׁ ֿደٌ ‫ ׳ץ‬ደ‫ץו ץ‬ጥ ‫זـ‬ክ‫צ‬ዎ٤ 8‫ד‬%ፋፋُ9 ዳዲ%
‫ֿٍُץףר‬ ‫ׁٍُץ&א‬ -‫ـ‬ግ‫ץֹו‬ -‫ץו‬ይ ‫צףר‬٤9 ‫ץ&א‬ያዎْ 8‫ـ‬ግ‫ץֹו‬ 8‫ד‬የُ 8mִֶ
-‫ ִֵּט‬ዝ‫א‬U‫ ִנ‬9- ‫ـ‬ግ‫ ץֹו‬ዝُወִ ‫ו‬٤ው የ‫ץדג‬8ُ9 ወደ ‫ـ‬ግ‫ ץֹו‬የ‫ג‬ገ‫ֹו‬8ُ ‫ו‬٠ uvٍ
ኩ@ٍُ ‫ו‬ፍጣ‫ ץ‬- ‫ד‬እኸָ ‫ָרא‬ጠ" ֿ‫נ‬%ُِ ֳ‫א‬ፍጠ‫ץ‬9 8ገ8‫פ‬ዎْ ‫ָרד‬ጠl ‫ד‬እከֶُ ያֳው
ዘֹ @ዊׁ ָׁኽֶኽ ‫ׁו‬ደ‫ ף‬8ጀُ -‫ו‬ውጋድ ‫נ‬ጅ‫ו‬9 ው%-%- የ8ጀُ %‫ـ‬ዳደ‫ץ‬ 8‫ד‬%ወገድ
ዘ‫ודـ‬ ፍָፍָ ውጢ እُِ ‫ד‬ዕ‫ֳּת‬ %‫דדـ‬t የው%ጥ ገ‫& ּת‬ድገው ገ‫ּת‬ያْው ‫ْ&ף‬ው
ٍዊ^ ‫ֹו‬ዕֳ ዘ‫ֿא‬ድ‫ ֿץףר ִף‬-ׁጊ ‫ו‬ው& የ‫ג‬ያ%‫ـ‬ዳድ‫ס‬8ُ ‫ ץףר‬8ֱግ ‫א‬ወ‫ר‬ ‫ר‬ፈֶጊ
ድֶይ -‫ו‬ዃJ፣ 8‫ֲא‬J፣
aُ ‫ו‬ኽ‫ע‬ -ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግ%ٌ ُግ‫ף‬ይ የُግ‫ף‬ይ -ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግ%ُ ‫ו‬ክ‫ץ‬ aُ
-‫ ُנרא‬ዝ‫ֿאـ‬የ₪ ׁገ-‫א‬ግ%ٌ -ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ 8‫ـ‬44ֳው የُግ‫ף‬ይ -ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግ%ُ ֱገ-
‫א‬ግ%ٌ ُግ‫ף‬ይ ዓ‫ׂש‬ፅ 49/3/h ዝ%ዕ- ዋጅ ‫א‬ግ%ُ ዓ‫ׂש‬ፅ 49/3/h ‫ ُנרא‬የ‫ג‬ከ‫ֳـ‬ው ዋጅ
ውፂ6 ֹ፡፡ ውጥָّ፡፡

nU¶T Uz¤È ‚Ü..ú

ክፍָ ድ 291
ÂY ˆd êU nU¶T Uz¤È .ú.qÜ
BR 1.87
ÃNÇ êU

48
www.chilot.me
 ገፅ 2 @ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬232/2005 ገፅ 2 የُግ‫ף‬ይ @ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ^ዋጅ ‫ ּׁש‬232/2005

ክፍֵ ֿደ ክፍָ ^ድ

ֿፈ4ዊ ጠ‫ֶֶּמ‬
1. ֿፂ‫ץ ץ‬እ‫ת‬ 1. ጭ‫ץ ץ‬እ%
እዚ ዋጅ ‘‘‫ـ‬ኻኽ‫ ֹו‬ጠ‫ דּמּכ‬ውጢ እُِ ይֱ ዋጅ ‘’የገ8‫פ‬ዎ٤ ‫ָרד‬ጠl ‫ד‬እከָ የው%ጥ ገ‫ּת‬
‫ד‬እኸָ ‫ָרא‬ጠ" ֿ‫נ‬%ُِ ‫ּי‬ፅ‫ע‬ ዋጅ ‫רֹור‬-9 ጠm‫ וׂש‬ዋጅ ‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬232/2005’’ ‫ـ‬-ֹ
232/2005’’‫ ִ ֹוـ‬ክጥ‫ׂש‬% ይከָ፡፡ ֵጠ‫ׂש‬% ይ٤ֶָ።

2. ُ‫ץ‬ጉ‫ו‬ 2. ُ‫ץ‬ጓ‫ה‬
-ዚ ዋጅ ፡- 8ዚֱ ዋጅ፡-
1. “‫ד‬እኸָ ‫ָרא‬ጠ" ” ‫נֿ ֳُד‬%ُِ ዝ‫ـ‬ፈֳֶየ 1. “‫ָרד‬ጠl ‫ד‬እከָ“ ‫ֳ ֳُד‬ገ8‫פ‬ዎ٤ የ‫ֳـ‬ያየ
%ָጠ9 ዝወU8ִ ‫ד‬እኸָ ‫ּמו‬%‫ּכ‬% ָ‫ו‬ዓُ %ָጠ9 የ‫רג‬ጥ8ُ የእ‫ץ‬4 ָ‫ُד‬ እ•%m‫ױ‬፣
ׁ‫ץ‬4፣ ‫ו‬ኽ‫ֿ ץ‬8‫ ٍפ‬-‫ו‬ዃኸገָግָ - የ‫ו‬ክ‫ץ‬9 የ‫נא‬ጃ ‫ד‬እከָ 8‫ֲא‬ የ‫ג‬ያገֳግָ
‫ׁוו‬ዳ‫ ץ‬ገጠ‫ ץ‬ጣ-ያ ዝ‫ـ‬ጣየ₪ እዩ፡፣ 8ገጠ‫ׂש ץ‬8ַ %‫ـ‬ዳደ‫ ץ‬የ‫@ אּהּהـ‬ው፣
2. “ׁ‫ץ‬4 ወኪָ“ ‫ ֳُד‬-‫ז‬ያ ָ‫ו‬ዓُ Uፍٌ እ%&ُ 2. “እ‫ץ‬4 ወኪָ“ ‫ ֳُד‬8እ%&ُ U-ُ ָ‫ ُד‬ወይ‫ו‬
ወይ -Uፍٌ ‫ـ‬ፈጥ‫ צ‬ወይ -ዘ‫ף‬እٌ ወይ -ָ‫ו‬ዓُ 8‫ـ‬ፈጥ‫ צ‬U-ُ ወይ‫ ו‬8ዝ‫ץ‬እُ ወይ‫ ו‬8‫א‬%{
‫א‬%{ ወይ -‫ ּיעאـ ֵ&&אـ‬- ׁድ ׁድ ָ‫ُד‬ወይ‫ ו‬8‫&&אـ‬ይ ‫ז‬ያ ‫ ּבץאـ‬8‘ያዳዱ
ጣ-ያ ‫אـ‬ዲ‫ ּש‬ግָጋֹُ ׁ‫ץ‬4 ኤክ%َ ዝֱ- ‫ׂש‬8ַ ‫אـ‬ድœ የግ-‫ץ‬9 የኤክ%َ ገָግֹُ
እዩ፣ የ‫רג‬ጥ @ው፣
3. “‫וָ צּת ֳُד “צּת‬ዓُ ׁ‫ץ‬4 ገጠ‫ ץ‬ክָָ 3. “‫ ֳُד “צּת‬የُግ‫ף‬ይ ክָָ እ‫ץ‬49 ገጠ‫ُדָ ץ‬
ُግ‫ף‬ይ እዩ፡፡ ‫@ צּת‬ው
4. “aُ ፅׁፈُ“ ‫ ֳُד‬aُ ፅׁፈُ ָ‫ו‬ዓُ ׁ‫ץ‬4 4. “ፅֱፈُ aُ“ ‫ ֳُד‬የወ‫נ‬ዳ እ‫ץ‬49 ገጠ‫ُדָ ץ‬
ገጠ‫ ץ‬ወ‫נ‬ዳ እዩ ፅֱፈُ aُ @ው
5. “ኮ‫ד َג‬እኸֶُ ‫ָרא‬ጠ"’’ ‫ ֳُד‬-‫א‬ዳይ 5. ‘‘የ‫ָרד‬ጠl ‫ד‬እከֶُ ኮ‫ ֳُד’’َג‬8ፋይ9%9
ፋይ9% -‫ד ُנ‬እኸָ ‫ָרא‬ጠ" ֿ‫נ‬%ُِ -‫ُנ‬8ኩָየገ8‫פ‬ዎ٤ ‫ָרד‬ጠl ‫ד‬እከָ
-ֶዕֳዋይ@ُ ዝ‫ ׁץא‬ካָ እዩ፣ 88ֶይ@ُ የ‫ ףאג‬ካָ @ው፡፡
6. “ٍዊ 8ጀُ’’ ‫ ֳُד‬- ֿደ 8ጀُ ዓ‫ُא‬ 6. “ገ‫ ּת‬8ጀُ’’ ‫ ֳُד‬8ድ የ8ጀُ ‫ץדאֳ ُא‬ያ9
‫וא‬U‫ץ‬ ‫ׁער‬ኻ ‫ץא‬ዪ ‫ִ ֹוـ‬ ካ- ֳ%‫&ד ِץ‬ያ ‫ـ‬-ֹ ከ‫ג‬ገ‫ֹו‬9 ከ‫ףרג‬ው የ‫ג‬ገt
ዝ‫ٍِـ‬ ዝ%‫ׁף‬ ዝ‫ץ‬ከ- ፍ‫ץ‬ያُ ׁ‫ץ‬4 የእ‫ץ‬4 ‫ُץו‬ 8‫א‬₪ጥ፣ -‫ُנ‬ 8‫ד‬ከ‫ף‬የُ9
-‫ו‬4ጥ፣ 9ውٌ -‫ו‬ክ‫ף‬ይ ዝ‫ ִר&א‬ዝ‫ץ‬ከ- ከ‫ ִُר&א‬የ‫ג‬ገt ገ‫@ ּת‬ው
ٍዊ እዩ፡፡
7. “ወፃ‘ 8ጀُ’’ ‫ ֳُד‬- ֿደ 8ጀُ ዓ‫ُא‬ 7. “የወጪ 8ጀُ’’‫ֳُד‬ 8ድ የ8ጀُ ^‫ُא‬

‫ד‬እኸָ ‫ָרא‬ጠ" ‫א‬ጠ9ኸ‫ע‬፣ ‫ׁער‬ኻ ‫ץא‬ዪ ֳ‫ָרד‬ጠl ‫ד‬እከָ ‫ד‬ጠ9ከ‫ץ‬ያ፣ ‫&ד ِץר‬ያ ወይ‫ו‬

ወይ ‫ָרא‬ጠ ዝ‫ ִר&א‬ዕֶ‫ ٍُד‬ዝውዕִ ֳ‫ָרד‬ጠl9 ֳ‫ִר&א‬ ֶ‫ד‬ዎ٤ የ‫ג‬ውִ

9ውٌ ፣ እٍወٍُ ‫א‬ግዝእ ግָጋֹُ ‫ץו‬ካ- ‫ץ&א‬ያዎ٤፣ ግ-ِ٤ ‫א‬ግዣ9 ግָጋֹُ

49
www.chilot.me
 ገፅ 3 @ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬232/2005 ገፅ 3 የُግ‫ף‬ይ @ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ^ዋጅ ‫ ּׁש‬232/2005

ዝወፅእ 8ጀُ እዩ፣ ֳ‫ד‬ግ|ُ የ‫ג‬ወጣ 8ጀُ @ው፣

8. “‫ר‬-’’ ‫ـ ֳُד‬ፈጥ‫ר צ‬- ወይ -ׁጊ ‫ר ָרא‬-@ُ 8. “‫ר‬ው’’ ‫ ֳُד‬የ‫ـ‬ፈጥ‫ר צ‬ው ወይ‫ ו‬8ֱግ የ‫ר‬ው@ُ
ዝ‫ـ‬ዉUœ ካָ እዩ፣ ‫א‬-ُ የ‫רـ‬ጠው ካָ @ው፣
9. “‫ז‬ዴָ’’ ‫נֿ ֳُד‬%ٍይ ‫וו‬U‫ץ‬፣ ‫ׁער‬ኻ 9. “‫ז‬ዴָ’’ ‫ ֳُד‬ገ8‫דֳ פ‬%‫ץדـ‬፣ ֳ‫&ד ِץר‬ያ
‫ץא‬ዪ ወይ ‫ו‬%ָጣ ‫ ִ ֹוـ‬- Uፍٌ እ%&፣ ወይ‫ו‬ ֳ‫ָרד‬ጠ ‫ـ‬-ֹ 8እ%&ُ U-ُ ፣
ዘ‫ף‬እٌ ፣ ָ‫ו‬ዓُ ‫א‬%{ Uፍٌ ‫ـ‬ፈጥ‫ו צ‬% ዝ‫ץ‬እُ ፣ የ‫א‬%{ ָ‫ُד‬፣ ‫ـ‬ፈጥ‫ צ‬U-ُ9 ከእ‫ץ‬4
ׁ‫ץ‬4 ዝዛ‫א‬ድ ‫ ֵ&&אـ‬%‫ ׁٌף‬ዝ%‫ ׁף‬- ጋ‫ـ ץ‬ዛ‫ד‬ጅ@ُ ያֶْው ‫&&אـ‬ይ %‫ף‬ዎ٤ የ‫ףרג‬9
ׁٌُ ‫ד‬እኸָ ‫ָרא‬ጠ" ዝ‫ֿא‬ደ‫ ץ‬እዩ፣ 8‫ד‬%ָጠl ‫ד‬እከָ %‫ ץ‬የ‫ـג‬ዳደ‫@ ץ‬ው፣
10. “‫ׁער‬ኻ ‫ץא‬ዪ’’ ‫ ֳُד‬- ውጢ ክָָ 10. “‫&ד ِץר‬ያ’’ ‫ ֳُד‬8ገ8‫פ‬ዎ٤ ‫ָרד‬ጠl ‫ד‬እከָ
‫ד‬እኸָ ‫ָרא‬ጠ" ֿ‫נ‬%ُِ -‫ـ‬ግ‫ץֹו‬ ክָָ ግ‫ ּת‬ው%ጥ ገ8‫ פ‬8‫ـ‬ግ‫דֳ ץֹו‬%ָጠ ወይ‫ו‬
‫ו‬%ָጣ ወይ ‫וו‬U‫ ִ ֹוـ ץ‬ዝ%‫ ׁף‬9ውٌ ֳ‫ד‬%‫ـ ץדـ‬-ֹ የ‫ץ&א ףרג‬ያ ወይ‫ ו‬%‫@ ף‬ው፣
ወይ %‫ ׁף‬እዩ፣
11. “ፍָፍָ እُِ’’ ‫ֳُד‬ ‫ד‬እኸָ ‫ָרא‬ጠ" 11. “ የገ‫ו ּת‬ጭ ’’ ‫ֳُד‬ የ‫ָרד‬ጠl ‫ד‬እከָ

‫ו‬ጥኻ‫ ץ‬-‫ד‬እኸָ ‫ָרא‬ጠ" ዝፈ‫נ‬ዩ ውፅ‘ُ ֳ‫ד‬ጠ9ከ‫ ץ‬8‫ָרד‬ጠl ‫ד‬እከָ የ‫ ًנאג‬የእ%&ُ

Uፍٌ እ%&ُ፣ ዘ‫ף‬እٌ Uፍٌ ‫ـ‬ፈጥ‫ צ‬-‫ו‬4ጥ U-ُ ፣ ^ዝ‫ץ‬እُ9 የ‫ـ‬ፈጥ‫צ‬ U-ُ 8‫א‬₪ጥ

ከ‫ו‬6‘ው 9ውٌ -‫ו‬ክ‫ף‬ይ ግָጋֹُ ዝወድ6 እደዚu‫ו‬ እmዎ٤ 8‫ד‬ከ‫ף‬የُ9 ገָግֹُ

9ውٌ -‫ו‬4ጥ፣ -‫א‬ግ%ٍው የጨ‫שנ‬ እmዎ٤ 8‫א‬₪ጥ፣ 8‫א‬ግ%ٍዊ9

ዘይ‫א‬ግ%ٍው ካֶُ ዝግ8‫ ץ‬ደገፍ ָmׁ ‫א‬ግ%ٍዊ ያֲָJ ካֶُ የ‫ג‬ደ‫נ‬ግ ድጋፍ9 -ድ‫ץ‬

‘ዩ፣ @ው፣

3. ወ‫ـ ר‬ፈፃ‫ُ@ו‬ 3. የ‫ـ‬ፈፃ‫ ُ@ג‬ወ‫ר‬

እዚ ዋጅ - -ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግ%ٌ ُግ‫ף‬ይ ይֱ ዋጅ 8ُግ‫ף‬ይ -ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግ%ُ

ዝ‫ץ‬ከ‫ד ֹו‬እኸֶُ ‫ָרא‬ጠ" ֿ‫נ‬%ُِ‫ـ‬ፈፃ‫ ג‬ይኸው፡፡ 8‫ג‬ገ«የገ8‫פ‬ዎ٤ ‫ָרד‬ጠl ‫ד‬እከֶُ ‫ـ‬ፈፃ‫ ג‬ይֲ9ָ፡፡

ክፍֵ ኽָ‫ـ‬
‫ו‬ጥያ ኮ‫ד َג‬እኸָ ‫ָרא‬ጠ" ክፍָ uֳُ

4. ‫ו‬ጥያ የ‫ָרד‬ጠl ‫ד‬እከָ ኮ‫וּהּהד َג‬

1. @ዞ‫ּט ו‬ፂֹ‫ ו‬ዝ‫ـ‬ዘ‫ץ‬ዘ‫ ֶֹُו ס‬ዘካ‫ ــ‬ኮ‫َג‬ 4. ‫וּהּהד‬

‫ד‬እኸָ ‫ָרא‬ጠ" ‫ـ‬ጣይ¤ ֹ ፣ 1. ‫ׂש‬ጥֳው የ‫ـ‬ዘ‫נ‬ዘ‫ ֶֹُו ُס‬ያካ‫ ــ‬የ‫ָרד‬ጠl

h. œወ8‫ׁד ץ‬8‫נֿ ץ‬%ُِ ጣ-ያ ካ‫ּת‬፣ ‫ד‬እከָ ኮ‫ ָחּׁשּהـ َג‬፣

ֳ. ጣ-ያ %‫א ׁף‬ካየዲ ‫ ָֹו‬፣ h. የ‫ׂש‬8ַ ገ8‫פ‬ዎ٤ ‫ֱד‬8‫אׂשֵ ץ‬8‫ר ץ‬-&‫ּת‬፣

ּ. ጣ-ያׁ‫ץ‬4 ገጠ‫וָ ץ‬ዓُ ‫ָֹו‬ፀֿፍ፣ ֳ. የ‫ׂש‬8ַ %‫ ף‬%ኪያጅ ‫ ָֹו‬፣

‫א‬. ጣ-ያ ፋይ9% ‫ ָֹו‬ገዘ- ֿٍዚ ፣ ּ. የ‫ׂש‬8ַ እ‫ץ‬4 ገጠ‫ָֹו ُדָ ץ‬9ፀUፊ፣

‫נ‬. ዶወ8‫ ץ‬ጣ-ያ ‫ׁד‬8‫ ץ‬ደ‫ ּׂש‬%ُዮ ‫א‬. የ‫ׂש‬8ַ ፋይ9% ‫ָֹו‬9 ገዘ- ያዠ ፣

‫ָֹו‬፣ ‫נ‬. የ‫ׂש‬8ַ ‫ِױ‬٤ ‫ֱד‬8‫אׂשֵ ץ‬8‫ָֹו ץ‬፣

‫ר‬. œ ወ8‫ׁד ץ‬8‫אץ‬9እ‫ר‬ይ ጣ-ያ ‫ָֹו‬

50
www.chilot.me
 ገፅ 4 @ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬232/2005 ገፅ 4 የُግ‫ף‬ይ @ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ^ዋጅ ‫ ּׁש‬232/2005

2. ካ- ׁ‫ץ‬4 ወኪָ ወፃ‘ ካ- ‫ז‬ጎ ‫ ֶֹُו‬እٌ ‫ר‬. የ‫ׂש‬8ַ ወጣِ٤ ‫ֱד‬8‫אׂשֵ ץ‬8‫ָֹו ץ‬
ኮ‫&־ َג‬- ¤‫ ו‬ይ‫נו‬ፅ፡፡ 2/ ከָ‫ـףר ُד‬lው ውጪ ከኮ‫َג‬ው ‫&־ ֶֹُו‬-
‫ ב‬ይ‫נא‬ጣָ

5. ‫ֶֿ ׁףר‬
ֶֿፍ@ُ ‫ـ‬ፀዋዕ@ُ ኮ‫َג‬
እٌ ኮ‫ـ َג‬ፀዋዕ@ً ጣ-ያ ዋ9 ‫ֿד‬ዳ‫ ע‬ኾይJ፣ 5 . የኮ‫ َג‬%‫ף‬9 Uֶፊ@ُ9
Uֶፊ@ُ9 ‫ـ‬ጠ‫ُ@ע‬
ዝ%ዕ- %‫ֶֿ ׁף‬ፍ@ُ ይֱָዎ፡- ኮ‫َג‬ው ‫ـ‬ጠ‫ׂשֳ ً@ע‬8ַ ֵ‫אׂש‬8‫ {ֲ ץ‬የ‫ג‬ከ‫ֳـ‬ው

1. እُِ እٌ ‫ד‬እኸָ ‫א‬ግ%ٍዊ %‫ץ‬ዓُ %‫ף‬9 Uֶፊ@ُ ይ{‫נ‬ዋָ፣-

‫ـ‬ኻኽ‫ ֹו‬እُِ ዝ‫ـ‬ኸ‫ו ֳـ‬ዃJ ይ‫ּב‬ፃፀ‫ץ‬፣ 1. የ‫ד‬እከִ ገ‫א ּת‬ግ%ٍዊ የገ‫רֹור ּת‬- %‫ُץ‬

2. ዝ‫^ـ‬ከ8 እُِ - ‫א‬ዓָ6 ይውዕָ ‫ֱֶו‬ው የ‫ـ‬ከ‫ֲא ֳـ‬J ይ‫ּב‬ጣጠ‫ָף‬፣

ይ‫ּב‬ፃፀ‫ץ‬፣ ይከٍ‫ָـ‬፣ 2. የ‫רـ‬8‫ר‬8ው ገ‫ּת‬ ֳֳٍ‫ֳُא‬ ዓֶ‫ד‬ እየዋֳ

3. ወፃ‘ٍُ እٌ‫ד‬እኸָ ይው%፣ ይከٍ‫ָـ‬፣ ‫ֲא‬J ይ‫ּב‬ጣጠ‫ָף‬፣ ይከٍ‫ֶָـ‬፣

ይ‫ּב‬ፃፀ‫ץ‬፣ 3. የ‫ד‬እከִ ወጪዎ٤ ይወ%9ָ፣ ይከٍ‫ֶָـ‬፣

4. ካ- aُ ‫ו‬ኽ‫ ע‬ጣ-ያ ዝፀደ‫ ּט‬8ጀُ -ጣ-ያ ይ‫ּב‬ጣጠ‫ָף‬

%‫ ׁף‬ፈፃ‫ ُג‬ዝ‫ֿـ‬ፀፀ ‫א‬ደ‫ُנרא ֹُו‬ 4. ከ‫ׂש‬8ַ ‫ו‬ክ‫ ץ‬aُ የፀደ‫ ׂש‬8ጀُ9 8‫ׂש‬8ַ %‫ף‬

ገይ‫א ס‬ደ‫ ֹُו‬የወፅእ ፣የፅደ‫ ּמ‬፣ %ፈፃ‫ ג‬የ‫@ـ‬ደፉ እ•ዶ٤ ‫ ـנרא‬8‫ד‬ድ‫נ‬ግ

5. ‫א‬ደ‫ ֹًו‬ይግ‫ו‬ግ‫ ו‬፣^ዋ9ዊ ፀ-ፃ- ፈፃፅ‫ד‬ ፕ‫צ‬ገ‫זף‬٤ ያወጣָ ያፀድmָ

%‫ ׁٌף‬9- ዝ‫ָו‬ከِ የ‫ץּמ‬- ፣ 5. ፐ‫צ‬ግ‫זף‬٠ ይገ‫א‬ግ‫ָד‬፣ወ•ٍዊ የ‫ףר‬

6. -ዚ ዓ‫ׂש‬ፅ 6% ዓ‫ׂש‬ፅ 1-5 ዝ‫ـ‬ጠ‫שּט‬ ፈፃፀ‫ע ו‬ፖ‫ֳאגֳ ُץ‬ከ‫ـ‬ው ያ‫ָֹוץׂש‬

ָׁዋُ ኾይ{‫ ו‬ዝ‫ץ‬ዝ‫ ץ‬%‫ֶֿ ׁף‬ፍ@ُ 6. 8ዚֱ ‫ׂש‬ፅ 6% ‫ׂש‬ፅ 1-5 የ‫ـ‬ጠ‫שׂש‬

እٌ ኮ‫ צּת َג‬-ዘውፅኦ ‫ ־ץוא‬ይው‫ר‬፣ እደ‫ـ‬ጠ8‫@ֲ ּׁש‬ው ዝ‫ץ‬ዝ‫ ץ‬የኮ‫َג‬ው %‫ף‬9

Uֶፊ@ُ ‫ צּת‬8‫ג‬ያወጣው ‫עאא‬ያ ይወ‫ר‬9ָ፣

ክፍֵ ‫ֳר‬%‫ـ‬
‫ـ‬ኻኽ‫ ֹו‬ጠ‫ דּמּכ‬እُِ ‫ד‬እኸָ ክፍָ ‫׳‬%ُ

‫ָרא‬ጠ" የ‫ָרד‬ጠl ‫ד‬እከָ የገ‫רֹור^ ּת‬-9 ጠm‫וׂש‬

6. ፍָፍָ እُِ
ፍָፍָ እُِ ‫ד‬እኸָ ‫ָרא‬ጠ" ֿ‫נ‬%ُِ ‫ּט‬ፂֹ‫ו‬ 6. የገ‫ו ּת‬ጭ
ዝ‫ـ‬ዘ‫ץ‬ዘ‫ ס‬ክኾJ ይኽእִ፡- የ‫ָרד‬ጠl ‫ד‬እኸָ የገ‫ו ּת‬ጭ ‫ׂש‬ጥֳው የ‫ـ‬ዘ‫נ‬ዘ‫ُס‬
1. ካ- ይጣُ %‫ׁער ׁٌף‬ኻ ‫ץא‬ዪ፣ ֲֵJ ይ٤ִֶ፡-
2. ካ-ወፈያ ውָ‫ׂש‬ ‫ֹُור‬፣ ‫א‬ግ%ٍው 1 ከ‫&ד ِץר‬ያ %‫ף‬ዎ٤ ያጭ፣
ዘይ‫א‬ግ%ٍዉ ُካֶُ፣ 2 ከግֳ‫ר‬ዎ٤፣‫א‬ግ%ٍዊ9‫א‬ግ%ٍዊ ያֲָJ
3. ካ- ክ‫ף‬ይ ֱፃ 9ውُ ‫ ُדּהـ‬8‫ץ‬ክِ
4. ካ- ውጣዊ እُِ ዝዓደጎ‫ו‬ ከ‫ ו‬ወ8‫ץ‬፣ 3 ከֱፃ9 -‫ِנ‬٤ ኪ‫ף‬ይ፣
ጠ‫נ‬ጴዛ ዝ‫ ִר&א‬ግָጋֹِ‫ ו‬ዝውድ6 4 ከ‫ שף‬ው%ጣዊ ገ‫ ּת‬የ‫ـ‬ገዙ እደ ወ8‫ץ‬፣
‫ ּֽُי‬₪ይጣُ ጠ‫נ‬ጴዛ9 የ‫ִר&א‬ ^ገָግֹٍْው

51
www.chilot.me
 ገፅ 5 @ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬232/2005 ገፅ 5 የُግ‫ף‬ይ @ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ^ዋጅ ‫ ּׁש‬232/2005

የጨ‫ שנ‬እmዎ٤ ₪ያጭ፣

7. ‫ـ‬ኻኽ‫ ֹו‬እُِ
1. ዝኾ@ እُِ ‫ד‬እኸָ ‫ָרא‬ጠ" ֿ‫נ‬%ُِ 7. የገ‫רֹור ּת‬-
-ጠֳ- ‫וָ צּת‬ዓُ ׁ‫ץ‬4 ገጠ‫צּת ץ‬ 1. ‫ד‬lው‫ ו‬የገ8‫פ‬ዎ٤ ‫ָרד‬ጠl ‫ד‬እኸָ ገ‫ּת‬

ָُ‫ ו‬ፋይ9% -ዘׁُ‫ּמ ז‬-ֵُ ጥ‫ׁף‬ 8እ‫ץ‬49 ገጠ‫ צּת ُדָ ץ‬ጠያ‫ ُ@ּׂש‬8|ֶ9

ይእከ- ። ፋይ9% ‫צּת‬ 8‫וـٍג‬ ደ‫רנ‬t -٢

2. ገዘ- ክእክ- %ָጣ ዝ‫ـ‬ውUœ ‫ר‬- ይ‫ר‬8‫ָֹור‬፡፡

ዝ‫ּטـ‬8ֳִ ٍዊ ዝገ8‫ִנ‬ •-ֵُ 2. ገዘ- እዲ ‫ר‬8%- %ָጣ የ‫רـ‬ጠው ‫ר‬ው

‫א‬ዝጊ‫ ּש‬ይׁዝ የ‫ׂשـ‬8ֳ8ُ9 ገ‫ ּת‬ያደ‫נ‬ገ8ُ ደ‫רנ‬t ‫א‬ዝግœ

3. -‫ד ו‬እኸָ ‫ָרא‬ጠ" ֿ‫נ‬%ُِ ዝእከ- ይይዛָ፡፡

ገዘ- -‫ׁ ُנרא‬ጊ -‫ ו‬እٌ ‫ד‬እኸָ - 3. 8ገ8‫פ‬ዎ٤ ‫ָרד‬ጠl ‫ד‬እከָ %‫ ו‬የ‫רג‬8‫ר‬-

ዝ‫ـ‬ኸፈ‫ ـ‬ፉִይ ‫&־‬- ‫ֹו‬ኪ ይ‫אּמ‬ጥ ገዘ- 8ׁግ ‫ ُנרא‬8‫ד‬እከִ %‫ ו‬8‫ـ‬ከፈ‫ـ‬

4. ‫ד‬እኸָ ‫ָרא‬ጠ" ዝእክœ እُِ ‫ץר‬ዓُ ָዩ የ‫ֹו‬ክ ‫&־‬- ይ‫אׂש‬ጣָ፡፡

‫ֿׁـ‬ዛ ‫&־‬- ‫א‬ግ%ٌ ዝ‫ـ‬ኸ‫ ֳـ‬ኾይJ 4. የ‫ָרד‬ጠl ‫ד‬እከָ የ‫רג‬8%8ው ገ‫ּת‬

8‫ ּת‬ወ‫ ֽץ‬9- aُ ፅׁፈُ፣ወ‫נ‬ዳ ፋይ9% የ‫א‬ግ%ُ የገ‫רֹור ּת‬- %‫ ُץ‬የ‫ـ‬ከ‫{ֲ ֳـ‬

%‫ ׁף‬ፈፃ‫ ג‬ጣ-ያ ‫ע‬ፖ‫ ُץ‬ይግ8‫ץ‬፡፡ 8የወ‫ֳ ס‬ፅֱፈُ aُ፣ ֳወ‫נ‬ዳ ፋይ9%9 ֳ‫ׂש‬8ַ

5. ካ- ውָ‫ׂש‬ ‫ֹُור‬፣ ‫א‬ግ%ٍው %‫ף‬%ፈፃ‫ע ג‬ፖ‫ ُץ‬ይደ‫נ‬ጋָ፡፡

ዘይ‫א‬ግ%ٍዊ ُካֶُ ዝእከ- እُِ 5. ከግֳ‫ר‬ዎ٤፣ ‫א‬ግ%ٍዊ9 ‫א‬ግ%ٍዊ ያֲָJ

-‫ צּת ُנרא‬ዘውፅኦ ‫ ־ץוא‬ይፍፀ‫ו‬፡፡ ‫ُדּהـ‬ የ‫רג‬8‫ר‬8ው ገ‫ּת‬ ‫ צּת‬8‫ג‬ያወጣው

‫עאא‬ያ ‫ ُנרא‬ይፈፀ‫ָד‬፡፡
8. ጠ‫ דּמּכ‬እُِ
1. ‫ד‬እኸָ ‫ָרא‬ጠ" ֿ‫נ‬%ُِ 9ይ ‫ֹו‬ዕִ 8. የገ‫ ּת‬ጠm‫וׂש‬
ፋይ9&ው ፊዚካֶው ָُ‫ ג‬የዳִ፡፡ 1. የገ8‫פ‬ዎ٤ ‫ָרד‬ጠl ‫ד‬እከָ የ‫ שף‬ፋይ9‫ת‬ያዊ9
2. እٌ ‫ד‬እኸָ ‫ָרא‬ጠ" - ጣ‫ּת‬ያ aُ ‫ו‬ኽ‫ע‬ ፊዚካֶዊ |ֶ ያዘጋጃָ፡
‫ּשעׂש‬ ዝፀደ‫ּט‬ 9ይ ‫ֹו‬ዕִ ዓ‫ٍא‬ዊ 8ጀُ 2. የ‫ָרד‬ጠl ‫ד‬እከִ 8‫ׂש‬8ַ ‫ו‬ክ‫ץ‬aُ ‫ œץׂש‬የፀደ‫ׂש‬
ይֱָዎ፡፡ የ‫ٍא שף‬ዊ 8ጀُ ይ{‫נ‬ዋָ፡፡
3. እُِ እٌ ‫ד‬እኸָ ‫ָרא‬ጠ" ‫ׂש‬ፂֹ‫ ו‬ዘֳው
‫ـ‬ግ‫ ُףֹו‬ይውዕָ። 3. የ‫ָרד‬ጠl ‫ד‬እከִ ገ‫ׂש ּת‬ጥֳው ִֶُ ‫ـ‬ግ‫ُףֹו‬
h. ‫ׁער‬ኻ ‫ץא‬ዪ Uፍٌ እ%&፣ ዘ‫ף‬እٌ፣ Uፍٌ ይውֶָ።
‫ـ‬ፈጥ‫א צ‬%{፣ h. ֳእ%&ُ U-ُ ፣ ዝ‫ץ‬እُ፣ ‫ـ‬ፈጥ‫ צ‬U-ُ9
‫א‬%{ ‫&ד ِץר‬ያ፣
ֳ. - ‫ד‬እኸָ ‫ָרא‬ጠ" ዝ%‫ ֽץ‬ዝ‫ـ‬ፈֳֶዩ
ድֳይٌ ከ‫ֿ ו‬ፁ‫ ץ‬ዝ‫ ִר&א‬9እٌ ֳ. 8‫ָרד‬ጠl ‫ד‬እከָ ው‫ר‬ጥ ֳ‫ סרג‬እደ ጥ‫ץ‬9
%‫ֱ ׁٌף‬ፃ፣ ‫א‬%‫א ׁץ‬ፀገ፣ የ‫ُ ִר&א‬9 የ‫ֳـ‬ያዩ %ፈֶጊ የֱፃ %‫ף‬ዎ٤
ּ. ግָጋֹُ ‫ד‬እኸָ ‫ָרא‬ጠ" ዘድֵ ፅׁፈُ ‫א‬%‫ע‬ያ9 ‫א‬ጠገl፣

52
www.chilot.me
 ገፅ 6 @ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬232/2005 ገፅ 6 የُግ‫ף‬ይ @ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ^ዋጅ ‫ ּׁש‬232/2005

‫א ־ץ&א‬ግዝ‘፣ ּ. ֳ‫ד‬%ָጠl ‫ד‬እከָ ገָግֹُ የ‫ג‬ያ%ፈָጉ

‫א‬. ኽፍֵُ ጉָ8ُ - ‫ד‬እኸָ ‫ָרא‬ጠ" የፅֱፈُ ‫ע&א‬ያዎ٤ ‫א‬ግዣ፣
ዝ‫ ֽץר‬ጉָ8ُ %‫ـׁף‬lٍُ፣ ‫א‬. 8‫ָרד‬ጠl ‫ד‬እከָ ֳ‫ סרג‬ጉָ8ُ ‫¿ـףר‬٤
‫ר‬. ‫א‬ዕደጊ -ٌ ‫ד‬እኸָ‫ָרא‬ጠ" የጉָ8ُ ክፍያ፣
‫וא‬U‫ע‬ዝውዕִ9ውٌ ኤַክُ‫"צ‬ክ% ‫ר‬. 8‫ָרד‬ጠl ‫ד‬እከָ ֳ‫ד‬%‫עדـ‬ያ የ‫ג‬ውִ
፣ፀֵ‫ַרו‬ዳ፣ፃዕዳ‫ַר‬ዳ ፣ወ8‫ ץ‬ጠ‫נ‬ጴዛ የኤַክُ‫"צ‬ክ% እmዎ٤፣ጥ‫ַרץּׁש‬ዳ፣@ጭ‫ַר‬ዳ
‫נ‬. ‫א‬ዕደጊ ውፅ‘ُ ‫ֱֶֹו‬ው ‘ዳ%ُ‫ע‬ያֶው ፣ወ8‫ץ‬9 ጠ‫נ‬ጴዛ ‫א‬ግዣ፣
‫ֳׂש‬- እ%&ُ፣ ‫נ‬. ֳ‫ֱֶֹו‬ዊ9‘ዳ%ُ‫ע‬ያֶዊእ%&ُ‫א {א‬ግዣ፣
₪. ግָጋֹُ %ָኪ፣ ‫א‬-‫ֱُף‬ ፣ ‫ד‬ይ
ክፍֵُ፣ ₪. ֳ%ָክ፣ ‫א‬-‫ُף‬9፣ ውU ገָግֹُ ክፍያ፣
‫ׂש‬. -‫ד‬እኸָ ‫ָרא‬ጠ" ዝ‫ـ‬ከ8 ገዘ- -ዝኾ@ ‫ׂש‬. 8‫ָרד‬ጠl ‫ד‬እከִ የ‫רـ‬8‫ר‬8 ገዘ- 8‫ד‬lው‫ו‬
‫ו‬ኽያُ ካፍِ‫ ו‬- ֶዕֵ ዝ‫ـ‬ጠ‫ שּט‬ወፃ‘ ‫ו‬ክያُ ֶይ ከ‫ـ‬ጠ‫שׂש‬ ውጭ ֳֶַ ֶ‫ד‬
ኻָእ ዕֶ‫ ד‬ይውዕָ፣ ይውָ‫ו‬፣
8. - ‫א‬ወዳእٍ 8ጀُ ዓ‫ ُא‬- %‫ ׁף‬ዘይውዓֳ 8. 88ጀُ ‫א ًא‬ጨ‫נ‬4 %‫ֶ ף‬ይ ያָዋֳ ገ‫ ּת‬ወደ
እُِ 9- ካዝ9 ፈ‫ר‬% ከይ‫ـ‬ገ8‫ נ‬-ፍָጦ aُ ካዝ9 ፈ‫ר‬% &ይደ‫נ‬ግ 8እ•ድ9 ፋይ9% ፅֱፈُ
ፅׁፈُ ָُ‫ ו‬ፋይ9% ጣ-ያ aُ ‫ו‬ኽ‫ע‬ aُ እው•9 ֳ‫ׂש‬8ַ ‫ו‬ክ‫ ץ‬aُ ^•‫ œץ‬8‫ד‬ፅደ•
‫ ּשעּמ‬-‫ו‬ፅዳ‫ ּמ‬- ‫ׂש‬ፃֵ 8ጀُ ዓ‫ ُא‬- 8‫ׂש‬ጣዩ የ8ጀُ ‫ُא‬ %‫ֶף‬ይ እዲውָ
%‫ ׁף‬ክውዕָ ይግ8‫ץ‬፣ ይደ‫נ‬ጋָ፣

9. -እُِ ‫ד‬እኸָ ‫ָרא‬ጠ" ዘይፈJ

ወፃ‘ٍُ 9. 8‫ָרד‬ጠl ‫ד‬እከָ ገ‫ ּת‬የ‫ד‬ይ₪ፈJ ወጪዎ٤
‫ּט‬ፂֹ‫ ו‬ዘֳው ወፃ‘ٍُ -ውጢ ٍዊ ‫ד‬እኸָ ‫ׂש‬ጥֳው ያִُ ወጪዎ٤ 8‫ָרד‬ጠl ‫ד‬እከָ የው%ጥ ገ‫ּת‬

‫ָרא‬ጠ" ይፈJ፣ ይ₪ፈJ‫ו‬፣

1. ‫ـׁףר גּה‬l ‫א‬ግ%ٌ ‫א‬Uያ፣ 1. ֳ‫א גּה‬ግ%ُ ‫ـףר‬l ደ‫א‬ወዝ፣

2. ከ‫ ו‬ወ‫ץ‬ክ½| ፣ ክፍֵ ‫ׁץר‬ኻ ‫ץא‬ዪ፣ ‫וא‬U‫ע‬ 2. እደ ወ‫ץ‬ክ½|፣ ‫&ד ِץר‬ያ ክፍָ፣ ‫ץדא‬ያ ክፍָ9

ክፍָ ‫א‬%‫ ׁץ‬ዝ8ִ ዓ8ይٌ ֱፃٍُ ‫א‬%‫־ץ‬፣ ‫א‬%‫ץ‬ያ ያִ ֶָُ• ֱፃዎ٤ ‫א‬%‫ץ‬ያ9

3. ውዕֹ ዓ%‫ּת‬፣ 3. ֳውָ 8ָ፣

4. ካָኦُ ካ- ዕֶ‫ד ٍُד‬እኸָ ‫ָרא‬ጠ" ወፃ‘ 4. ַֹ٤ ከ‫ָרד‬ጠl ‫ד‬እከָ ֳ‫ ד‬ውጪ የֲJ

ዝኾJ ‫ـ‬ግ‫ُףֹו‬፣ ‫ـ‬ግ‫ُףֹו‬፣

10. ‫א‬ዘጋግ‫ ֹו‬ወፃ‘ 10. የወጪ ‫א‬ዘጋገ-

‫א‬ዘጋገ-
1. ‫ד‬እኸָ ‫ָרא‬ጠ" ֿ‫נ‬%ُِ ዝእክœ እُِ 1. የ‫ָרד‬ጠl ‫ד‬እከָ የ‫רג‬8%8ው ገ‫ ּת‬የእ‫ץ‬49 ገጠ‫ץ‬

-‫וָ צּת ُנרא‬ዓُ ׁ‫ץ‬4 ገጠ‫ ץ‬ዘፅድ‫ּנ‬ ָ‫ צּת ُד‬8‫ג‬ያፀድ‫ׂש‬ው |ֶ ‫ ُנרא‬ጥ•‫ֶ ו‬ይ

ָُ‫ג‬ - ጥ‫גּמ‬ -‫ו‬ውዓָ እٌ ወፃ‘ 8‫ד‬ዋָ ወጭው ግ‫ֹו‬-@ُ ‫ֳֹו‬ው ‫&־‬- ‫א‬ደ-

ግ‫ֹו‬-@ُ - ዘֳዎ ‫א‬ደ- ‫&־‬- ይ‫ו‬ዝገ-፣ ይ‫א‬ዘገ‫ָֹו‬

2. ‫ד‬እኸָ ‫ָרא‬ጠ" ዝኸፍֹ ዝኾ@ ክፍֵُ - 2 ‫ָרד‬ጠl ‫ד‬እከָ የ‫ג‬ከፍֳው ‫ד‬lው‫ ו‬ክፍያ

53
www.chilot.me
 ገፅ 7 @ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬232/2005 ገፅ 7 የُግ‫ף‬ይ @ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ^ዋጅ ‫ ּׁש‬232/2005

ፍִይ ‫א‬ዝገ- ‫א‬ዝጊ‫ ּש‬ይׁዝ፣ 8ָዩ ‫א‬ዝገ- ‫א‬ዝግœ ይይዛָ፣

3. ‫ד‬እኸָ ‫ָרא‬ጠ" ካ- ዝእክœ እُِ ዝገ-‫צ‬ 3 ‫ָרד‬ጠl ‫ד‬እኸָ ከ‫רג‬8%8ው ገ‫ּת‬
ወፃ‘ %‫ץ‬ዓُ ፈፃፅ‫ד‬ ወፃ‘ ‫א‬ግ%ٌ የ‫ג‬ያደ‫ץ‬ገው ወጪ የ‫א‬ግ%ُ የወጪ ፈፃፀ‫ו‬
‫ـ‬ኸִٌ ይኸው፡፡ %‫ץ‬ዓُ ‫ـ‬ከֹُ ይֲ9ָ፡፡

11.
11. ‫ ֹוץףׂש‬ፀ-ፃ- 11. የ‫ע‬ፖ‫נףׂש ُץ‬-
እٌ ኮ‫ َג‬፡- ኮ‫َג‬ው፡-

1. ዓ‫ٍא‬ው ָُ‫^ ג‬ጠ‫ דּמּכ‬8ጀُ ጣ-ያ 1- ‫ٍא‬ዊ የ8ጀُ ጠm‫ׂשֳ ֶ| וׂש‬8ַ ‫ו‬ክ‫ ץ‬aُ

aُ ‫ו‬ኽ‫ ּשעּמ ע‬የፅድ‫ּמ‬፣ ^•‫ œץ‬ያፀድmָ፣

2. ፍፃ‫א‬ %‫ׁף‬ ‫ـ‬ኻኽ‫ֹו‬ እُِ፣ ‫ֿׁـ‬ዛ 2- የገ‫רֹור ּת‬- የ‫ ףר‬ፈፃፀ‫ו‬፣ የገዘ- ያያዝ9
ጠm‫וׂש‬፣ ያጋጠ‫א‬ ٤ግ‫ץ‬9 የ‫ـ‬ወ‫ר‬ደ ‫א‬ፍְُ
ጠ‫ דּמּכ‬ገዘ-፣ ዘጋጠ‫ א‬ፀገ‫ ו‬ዝ‫ـ‬ወ‫ר‬ደ
የ‫ג‬ያ&ይ ‫ע‬ፖ‫ ُץ‬8የ‫ר‬%ُ ወ‫ׂשֳ ס‬8ַ ‫ו‬ክ‫ץ‬aُ
‫א‬ፍׁُ ዘ‫ ‘ץ‬ፀ-ፃ- 8‫ֳרּת‬%‫ـ‬ ወ‫ ֽץ‬aُ
ያ‫ָֹוץׂש‬፣
‫ו‬ኽ‫ ע‬ጣ-ያ የ‫ץּמ‬-፣

ክፍֵ ‫ֹוץ‬ዕ‫ـ‬ ክፍָ ‫ُף‬

ዝ‫ـ‬ፈֳֶዩ ድጋገٍُ የ‫ֳـ‬ያዩ ድጋጌዎ٤

12. ኦዲُ 12. ኦዲُ

የ‫ָרד‬ጠl ‫ד‬እከָ ገ‫ּת‬9 ወጪ ֳֳٍ‫ֳُא‬ %‫ף‬
ٍው ወፃእ ‫ד‬እኸָ ‫ָרא‬ጠ" ዝ‫ـ‬ዓֳ‫ִא‬
የ‫ג‬ውָ9 የፋይ9% ֱግ የ‫ـ‬ከ‫ֲא ֳـ‬J 8ዋ9 ኦዲ‫ץـ‬
%‫ ׁף‬ዝውዕָ ׁጊ ፋይ9% ዝ‫ـ‬ኸ‫ו ֳـ‬ዃJ
ወይ‫ ו‬8ወከֳው ኦዲُ ይደ‫נ‬ጋָ
-ዋ9 ኦዲ‫ ץـ‬ወይ -ዝወከֹ ኦዲُ ይግ8‫ץ‬፣

13.
13. ‫ֿׁـ‬ዛ ‫&־‬- ‫א‬ዝገ- 13. የ &- ‫א‬ዝገ- ^ያያዝ
የ‫ָרד‬ጠl ‫ד‬እከָ ‫ׂש‬ጥֳው የ‫ـ‬ዘ‫נ‬ዘ‫ُס‬ ‫@ר‬ዶ٤
‫ד‬እኸָ ‫ָרא‬ጠ" @ዞ‫ּט ו‬ፂֹ‫ ו‬ዝ‫ـ‬ዘ‫ץ‬ዘ‫@ר ס‬ዳُ
8ግ‫ ּשֹו‬ይይዛָ፡-
8ግ‫ ּשֹו‬ይׁዝ፡-
1. ‫ו‬ጩ የ‫ـ‬ገֳጠ የ‫ֳـ‬ያየ የገ‫@ר ּת‬ድ፣
1. ፍָፍִ ዝ‫ـ‬ገֳፀ ዝ‫ـ‬ፈֳֶየ ‫@ר‬ድ ٍዊ
2. የ‫ָרד‬ጠl ‫ד‬እከִ ወጪዎ٤ የያዘ ‫@ר‬ድ
2. ወፃ‘ٍُ እٌ ‫ד‬እኸָ ‫ָרא‬ጠ" ዝֿዘ ‫@ר‬ድ፣

3. 8ኦዲ‫ ץـ‬የ‫ נאנאـ‬የገ‫ּת‬9 ወጭ ‫א‬ግֳጫ፣

3. -ኦዲ‫ ץـ‬ዝ‫א נאץאـ‬ግֳፂ ٍው ወፃእ፣
4. የ &- ‫ג‬ዛ ‫א‬ግֳጫ9 የጥ‫ פ‬ገዘ- ፍ‫ُר‬፡፡
4. ‫א‬ግֳፂ ‫ג‬ዛ ‫&־‬- ፍ‫ ُר‬ጥ‫ נ‬ገዘ-፡፡

14.
14. %ָጣ ‫ו‬ውፃእ ደ- ‫ׁץוא‬ 14. ደ-9 ‫עאא‬ያ
‫עאא‬ያ የ‫ד‬ውጣُ %ָጣ
1. የُግ‫ף‬ይ -ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግ%ُ %‫ ף‬%ፈፃ‫ג‬
1. aُ ‫ו‬ኽ‫ ע‬%‫ ׁף‬ፈፃ‫ ג‬-ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግ%ٌ
‫ו‬ክ‫ץ‬aُ ֳዚֱ ዋጅ ‫ד‬%ፈፀ‫ג‬ያ ደ- ֵያወጣ
ُግ‫ף‬ይ @ዚ ዋጅ ‫א‬ፈፀ‫ ג‬ደ‫ ּת‬ከውፅእ ይኽእָ፡፡
ይ٤ֶָ፡፡

54
www.chilot.me
 ገፅ 8 @ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬232/2005 ገፅ 8 የُግ‫ף‬ይ @ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ^ዋጅ ‫ ּׁש‬232/2005

2. ‫וָ צּת‬ዓُ ׁ‫ץ‬4 ገጠ‫ ץ‬ክָָ ُግ‫ף‬ይ ዝ‫ץ‬ዝ‫ץ‬ 2. የُግ‫ף‬ይ ክָָ እ‫ץ‬49 ገጠ‫ צּת ُדָ ץ‬ዝ‫ץ‬ዝ‫ץ‬
‫א‬ፈፀ‫ ־ץוא ג‬የውፅእ፡፡ የ‫ד‬%ፈፀ‫ג‬ያ ‫עאא‬ያ ያወጣָ፡፡

15.
15. ‫ـ‬ፈፃ‫ ُ@ו‬ዘይ-ֹ‫ׁ ו‬ግٍُ 15. ‫ـ‬ፈፃ‫ُ@ג‬
‫ـ‬ፈፃ‫ ُ@ג‬የֶַْው ׁጎ٤
‫ו‬%ዚ ዋጅ ዝጓ@ፅ ዝኾ@ ዋጅ፣ ደ‫ ּת‬፣ ‫־ץוא‬ ከዚֱ ዋጅ ጋ‫ ץ‬የ‫ג‬ጋጭ ‫ד‬lው‫ ו‬ዋጅ፣ ደ-፣

ወይ ָ‫ד‬ዳዊ ‫ ֿץףר‬8ዚ ዋጅ ዝ‫ـ‬₪ፈJ ዋ"9ُ ‫עאא‬ያ ወይ‫דָ ו‬ዳዊ ‫ ץףר‬8ዚֱ ዋጅ ֳ‫ـ‬₪ፈJ

‫ـ‬ፈፃ‫ ُ@ו‬የ-ֹ‫ו‬፡፡ ጉዳዮ٤ ‫ـ‬ፈ‫ ُ@ג‬የֶْው‫ו‬፡፡

16. ዋጅ ዝፀዐִ ግዜ 16. ዋጁ የ‫ג‬ፀ98ُ ጊዜ

እዚ ዋጅ --ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግ%ٌ ُግ‫ף‬ይ ካ- ይֱ ^ዋጅ 8ُግ‫ף‬ይ -ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግ%ُ

ዝፀደ‫ ִּט‬29 ጥ•‫ ٌו‬2005 ዓ.‫ ו‬ጀ‫ סג‬ዝፀዐ ከፀደ‫ׂש‬8ُ ጥ•‫ُו‬ 29/2005 ዓ.‫ו‬ ጀ‫צו‬ የፀ9

ይኸው፡፡ ይֲ9ָ፡፡

‫ֹו‬ይ ወָዱ ^‫ֹו‬ይ ወָዱ

ፕ‫פ‬ዚደُ -ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ የُግ‫ף‬ይ -ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግ%ُ

‫א‬ግ%ٌ ُግ‫ף‬ይ |‫פ‬ዚዳُ

55
www.chilot.me
 nU¶T Uz¤È TG‰Y
yTG‰Y nU¶T Uz¤È
Bÿ‰êE KL§êE mNGStE TG‰Y
yTG‰Y B¼¤‰êE KL§êE mNGST

mbL 20 ›mT ‫ּט‬. 6 ‫ֳּטא‬ 20¾ ›mT qÜ. 6 ‫ֳּטא‬

233/2005 ዓ.‫ו‬ BˆL×T b¤T M<¶ Bÿ‰êE KL§êE mNGStE TG‰Y Zw{ 233/2005 ›/M

‫ּׁש‬ፅ‫ ע‬ዋጅ 233/2005

233/2005 ዋጅ ‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬233/2005
233/2005
ָጣ ‫ـ‬ግ‫ ץֹו‬ጣያ ኽ‫ׁ עֹו‬ጊ ዳግ‫ו‬ የ‫ ַ&ׂש‬የֱግ  ከ‫עֹו‬
ከ‫ָ עֹו‬ጣP ‫ـ‬ግ‫ ץֹו‬ዳግ‫ו‬
‫ו‬ው ‫ֿאـ‬ይ! ዝወፀ ዋጅ ֳ‫א‬ወ‫ـ ר‬deֹ የወጣ fዋጅ

ָጣ ‫ـ‬ግ‫ ץֹו‬ጣያ ኽ‫ׁ עֹו‬ጊ ‫ו‬ ጣያ የ‫ ַ&ׂש‬የֱግ  ክ‫עֹו‬ ָጣP ‫ـ‬ግ‫ ץֹו‬ከ‫ַ&ׂש‬ው
‫ף&ׁד‬ዊ )ُ ፍ‫ץ‬ዲ ዝ‫ו ץרـ‬ዃ/ 0ድ‫ף&ׁד ו‬ዊ ፍ‫ץ‬ድ )ُ ጋ‫ ץ‬የ‫ֲא& ץרـג‬/P
2ִ ዝ4&‫נ‬ ָጣ ጣያ ‫ף&ׁד‬ዊ )ُ ፍ‫ץ‬ዲ ‫ׂש‬ደ‫ ֹ ו‬የ4&‫ נ‬የ‫ף&ֱד ַ&ׂש‬ዊ ፍ‫ץ‬ድ )ُ
ֳ ዝ‫ֿאـ‬የ₪ ָጣ ክָٌኦ‫ו‬ ካֶُ ָጣ ֳ‫ـ‬ddֳ የhֳً‫ ו‬ካֶُ ָጣ
‫ـ‬ጠዓዒ‫ ב‬ክወፅእ ድֶይ ֳዝኾ4፣ ‫ـ‬ጣጥ‫א ז‬ውጣُ  ፈֶጊ ֲֳ4፣
ٌ ጣያ ዝ‫ץ‬ከ‫ּש‬ ዓ0‫ג‬ ዘየֹ‫ו‬ ደ‫ַ&ׂש& ּׂש‬ው የ‫ג‬ገl ዓ0‫ו‬ የֶַْው ‫ِױ‬٤፣
 ُዮ፣ ‫נ‬ጋውያ ֱፃPُ Pይ ׁጊ ደገፍ ‫נ‬ጋውያP ֱፃPُ የׁግ ድጋፍ ‫ א‬ጠُ
‫ו‬R ድֶይ ‫ו‬ዃ/ f ፈֶጊ &‫ֲא‬/፣

‫ׁף‬ ֶֿፍ4ُ ጣያ ኽ‫עֹו‬ ׁጊ  የ‫ַ&ׂש‬ ֱግ  ከ‫עֹו‬ ‫ף‬P Rֶፊ4ُ &ግָፅ4ُP

‫ُא‬ከֶُ ግָፅ4ُ ‫ֿٍُـ‬4ُ ዝ‫ـ‬ደ‫נ‬ኸ ‫ـ‬ጠያ‫ּׂש‬4ُ ‫ ֱץא‬የ‫ـנראـ‬ ֶָ4&‫& נ‬ግָፅ
ֳዘይ4&‫ נ‬ግָፂ ‫ו‬0‫ד‬ጡ ገዳ‫ ת‬ኮይ/ ‫אׂש ד‬ጥ  ፈֶጊ ֲr &‫א‬ገsً፣
ֳዝ‫נـ‬ኸ&፣ የ‫ֱ ַ&ׂש‬ግ  ከ‫ עֹו‬ዝ‫ץ‬ዝ‫ץ‬ ָጣP ٪ֶፊ4ُ
ዝ‫ץ‬ዝ‫ץ‬ ָጣ ֶֿፍ4ُ ጣያ ኽ‫ׁ עֹו‬ጊ &ግָፅ ‫א‬ደገግ  ፈֶጊ ֲ4 &‫א‬ገsً፣
ግָፂ ‫ו‬ድጋግ ድֶይ ኮይ/ ֳ ዝ‫נـ‬ኸ&፣ የُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግ ُ ‫ו‬ክ‫ُ) ץ‬
)ُ ‫ו‬ኽ‫ףְ ע‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግ ٌ ُግ‫ף‬ይ &‫ـ‬ddֳው የُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግ ُ
‫ُנרא‬ ዝ‫ֿאـ‬የ₪ ׁገ-‫א‬ግ ٌ ְ‫ף‬ዊ ׁገ-‫א‬ግ ُ ዓ‫ׂש‬ፅ 49/3/^/ ‫ُנרא‬
ክֶָዊ ‫א‬ግ ٌ ُግ‫ף‬ይ ዓ‫ׂש‬ፅ 49/3/^/ ዝ ዕ የ‫ג‬ከ‫ֳـ‬ው ዋጅ ውጥָّ፡፡
ዋጅ ውፂ` ֹ፡፡

ክፍָ fድ
ÂY ˆd êU nU¶T Uz¤È ‚Ü..ú
291
BR 5.90
ÃNÇ êU nU¶T Uz¤È .ú.qÜ

56
www.chilot.me
 ገፅ 2 4ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬233/2005 ገፅ 2 የُግ‫ף‬ይ 4ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ fዋጅ ‫ ּׁש‬233/2005

ክፍֵ ֿደ ጠ0ֶֶ
ֿፈdዊ ‫ׂש‬ፅ 1. ጭ‫ץ ץ‬እ
ዓ‫ׂש‬ፅ 1. ֿፂ‫ץ ץ‬እ‫ת‬ ይֱ ዋጅ “የ‫ ַ&ׂש‬የׁግ  ከ‫עֹו‬ ָጣP
እዚ ዋጅ “ ָጣ ‫ـ‬ግ‫ ץֹו‬ጣያ ኽ‫ׁ עֹו‬ጊ ‫ـ‬ግ‫ ץֹו‬ዳግ‫אֳ ו‬ወ‫ـ ר‬deֹ የወጣ ዋጅ
ዳግ‫ו ו‬ው ‫ֿאـ‬ይ! ዝወፀ ‫ּׁש‬ፅ‫ ע‬ዋጅ ‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬233/2005 ዓ‫ֵ ֹـ ”ו‬ጠ‫ ׂש‬የ٤ֶָ፡፡
233/2005 ዓ.‫ ִ{ֹוـ ”ו‬ክጥ‫ ׂש‬ይካָ፡፡
‫ׂש‬ፅ 2. ُ‫ץ‬ጉ‫ו‬

ዓ‫ׂש‬ፅ 2. ُ‫ץ‬ጉ‫ו‬ 1. ‘’የ‫ ַ&ׂש‬የׁግ  ከ‫ ֳُד ”עֹו‬የ‫ף&ֱד‬ዊ

ፍ‫ץ‬ድ )ُ ָጣ &ֲ/ የደ ‫ֳֶـא‬ፍP
1. “ጣያ ኽ‫ׁ עֹו‬ጊ” ‫ֳُד‬ ָጣ
የፍُRְ‫ ץ‬ጉዳዮ٤ እየ‫ـ‬ከٍ‫ף&ֱד& ֳـ‬ዊ
‫ף&ׁד‬ዊ ያ‫ ـ‬ፍ‫ץ‬ዲ እዚ ክָָ 
ፍ‫ץ‬ድ )ُ እየ ‫ &נׂש‬የ‫ג‬ከ‫ף‬ከ‫ ץ‬ካָ 4ው፡፡
ዝኾ/ ዋPُ ደ‫ּת‬ ‫ֶָׁُו‬ፍ
ፍُRְ‫ ץ‬እዳ‫ـ‬ኸٍ‫ף&ׁד  ֳـ‬ዊ
)ُ ፍ‫ץ‬ዲ ‫ ּשעׂש‬ዝካٍዕ ካָ እዩ፡፡ 2. ‘’‫ף&ֱד‬ዊ ፍ‫ץ‬ድ )ُ” ‫& ֳُד‬ገጠ‫ץ‬P

2. “‫ף&ׁד‬ዊ )ُ ፍ‫ץ‬ዲ’’ ‫  ֳُד‬ገጠ‫ץ‬ &ከ‫ דـ‬የ‫ֶ ף & בּהּהـ‬ይ ያִ የ‫ַ&ׂש‬

ከ‫ דـ‬ዝ‫ـ‬ጣየ!  ‫ ׁף‬ዘֳው ጣያ ‫ף&ֱד‬ዊ ፍ‫ץ‬ድ )ِ٤ Pْው፡፡

‫ף&ׁד‬ዊ ያ‫ ـ‬ፍ‫ץ‬ዲ እዮ‫ו‬፡፡ 3. ‘’‫ר‬ው” ‫ـ ֳُד‬ፈጥ‫צ‬ዊ ‫ר‬ው ወይ‫ׁ& ו‬ግ

3. ‘’‫ـ ֳُד ” ר‬ፎጥ‫ף‬ዊ ‫ ר‬ወይ ׁጊ የ‫ר‬ው4ُ ‫ ُא‬የ‫רـ‬ጠው ካָ 4ው፡፡

‫ר ָרא‬4ُ ዝ‫ـ‬ውR ካָ እዩ፡፡ 4. ‘’ደ ‫ֳֶـא‬ፍ” ‫ ֶָׂש ֳُד‬የደ

4. ‘’ደ‫ֶָׁُו ּת‬ፍ” ‫ ֵָׂש ֳُד‬ገ& ‫ֳֶـא‬ፍ ወጀֹ٤ ֲ4ው ֳ‫ף&ֱד ַ&ׂש‬ዊ

ደ‫ּת‬ ‫ֶָׁُו‬ፍ ኮይr‫ו‬ ጣያ ፍ‫ץ‬ድ )ُ የ‫רـ‬ጠ ָጣ 4ው፡፡

‫ף&ׁד‬ዊ ያ‫ ـ‬ፍ‫ץ‬ዲ ዝ‫ـ‬ውR‫ּש‬ ָጣ

እዮ‫ו‬፡፡ 5. “‫ֳُד ’’צּת‬ የُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ
5. “‫ צּת ֳُד ’’צּת‬ፍُ‫ףְ ־‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግ‫ ُר‬የፍֱُ ‫ צּת‬4ው
‫א‬ግ ٌ ُግ‫ף‬ይ እዩ፡፡ 6. “የዞ ፍֱُ’’ ‫& ֳُד‬ፍֱُ ‫ ץ צּת‬የ‫אּהּהـ‬
6. “ዞ‫ ֹו‬ፍُ‫ צּת ׁٌُ  ֳُד ’’־‬ፍُ‫־‬ የዞ ፍֱُ ፅֱፈُ )ُ 4ው
ዝ‫ـ‬ጣየ₪ ዞ‫ ֹו‬ፍُ‫ ُ) ־‬ፅׁፈُ እዩ፡፡ 7. “የወ‫נ‬ዳ ፍֱُ” ‫ ֳُד‬የወ‫נ‬ዳ ፍֱُ ፅֱፈُ
7. “ወ‫נ‬ዳ ፍُ‫ ُ) ֳُד ’’־‬ፅׁፈُ ወ‫נ‬ዳ )ُ 4ው፡፡
ፍُ‫ ־‬እዩ፡፡ 8. “ ‫  ף‬ፈፃ‫ ג‬የ‫ו‬ክ‫ ֳُד ”ُ)ץ‬የُግ‫ף‬ይ
8. “ ‫ ׁף‬ፈፃ‫ו ُ) ג‬ኽ‫ُ) ֳُד ”ע‬ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግ ُ የ ‫  ף‬ፈፃ‫ג‬
‫ו‬ኽ‫ע‬ ‫ׁף‬ ፈፃ‫ג‬ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫ו‬ክ‫ ُ) ץ‬4ው
‫א‬ግ ٌ ُግ‫ף‬ይ እዩ፡፡
9. “‫א‬ደ& የ ‫ ֳُד ’’ׂש ף‬የ‫ֱ ַ&ׂש‬ግ
9. “ ‫ס‬ዕ ‫ד‬ዓָٌ ‫ ֳُד ’’ׁף‬ጣያ ኽ‫עֹו‬  ከ‫& ُו& עֹו‬٤ֹُ የ‫ג‬ውָ&ُ ‫ף‬

57
www.chilot.me
 ገፅ 3 4ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬233/2005 ገፅ 3 የُግ‫ף‬ይ 4ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ fዋጅ ‫ ּׁש‬233/2005

ׁጊ  ‫א  בר‬ጋ‫ֹו‬እያ ዝውዕֳִ 4ው፣

‫ ׁף‬እዩ፣ 10. “0‫ו‬ የֶַْው ካֶُ” ‫ֳُד‬
10. “ዓ‫גּמ‬ ዘየֹ‫ו‬ ካֶُ” ‫ֳُד‬ ‫נ‬ጋውያ፣ የfካָ ጉዳ‫šـ‬٤፣ 0‫ו‬
‫נ‬ጋውያ፣ ካָ ጉድُ፣ ዓ‫גּמ‬ የֶַْው ‫ِױ‬٤P ከ18 ዓ‫ٍ& ُא‬٤ ያִ
ዘየֳ ደ‫ُ  ּׂש‬ዮ ׁٌُ 18 ዓ‫ُא‬ ֱፃPُ Pْው፡፡
ዘֳው ֱፃPُ እዮ‫ו‬፡፡
‫ׂש‬ፅ 3. የፆٍ ገֳֶፅ
ዓ‫ׂש‬ፅ 3. ገֶָፃ ፆٍ &ዚֱ ዋጅ &ወድ ፆٍ የ‫ـ‬ገֳፀው hִ የ‫וُױ‬
ዚ ዋጅ ፆٍ ወዲ ‫ֹוـ‬ዕٍይ ዝ‫ـ‬ገֳፀ ኩִ ፆٍ ያጠ›ֶָָ፡፡
ጓֳ ‫ـ‬ይٌ’ው ዝֿው እዩ፡፡
‫ׂש‬ፅ 4. የ‫ـ‬ፈፃ‫ג‬4ُ ወ‫ר‬
ዓ‫ׂש‬ፅ 4. ወ‫ـ ר‬ፈፃ‫ו‬4ُ ይֱ ዋጅ &‫ף&ֱד‬ዊ ፍ‫ץ‬ድ )ُ ደ‫נ‬ጃ የׁግ
እዚ ዋጅ ‫ץ‬ኪ ‫ף&ׁד‬ዊ ያ‫ ـ‬ፍ‫ץ‬ዲ ኽ‫  עֹו‬ከ‫עֹו‬ &‫ֹْואּהּהـ‬ው &hִ‫ו‬ የُግ‫ף‬ይ
ׁጊ  ዝ‫ـ‬ጣየ₪ֳ ኩֳ ጣያٍُ ገጠ‫ ץ‬የገጠ‫ץ‬P የከ‫ַ&ׂש דـ‬ዎ٤ ‫ـ‬ፈፃ‫ ג‬ይֲPָ፡፡
ከ‫ُ דـ‬ግ‫ף‬ይ ‫ـ‬ፈፃ‫ ג‬ይኸው፡፡
‫ׂש‬ፅ 5. ‫וּהּהד‬
ዓ‫ׂש‬ፅ 5. ‫ו‬ጥያe &ُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግ ُ ‫ו‬ክ‫ُ) ץ‬
)ُ ‫ו‬ኽ‫ףְ ע‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግ ٌ ُግ‫ף‬ይ &ዋጅ ‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬71/1996 ዓ‫ׂש‬ፅ 5 ‫אּׁשּהـ‬ው
‫ּי‬ፅ‫ ע‬ዋጅ 71/1996 ዓ‫ׂש‬ፅ 5 ‫ـ‬ጣይ˜‫ֶ ף &  ו‬ይ ያִ የ‫ֱ ַ&ׂש‬ግ f ከ‫עֹו‬ዎ٤ &ዚֱ
‫ ׁף‬ዘֳው ጣያ ኽ&‫ׁ ٌץ‬ጊ &ዚ ዋጅ ዋጅ እደ‫ בּהּהـ‬ይ‫ּב‬ጠ‫ָף‬፡፡
ከ‫ו‬ዝ‫ـ‬ጣየ! ይ‫ּׁש‬ፀ‫ץ‬፡፡
ክፍָ hֳُ
ክፍֵ ክָ‫ـ‬ ‫ـ‬ጠ‫ע‬4ُ፣ ‫נףא‬ጥ
‫נףא‬ጥ፣
‫נף‬ጥ፣ ָጣP ‫ـ‬ግ‫ץֹו‬
‫ـ‬ፀዋዕ4ُ፣ ‫ץףא‬ፃ፣ ָጣ ‫ـ‬ግ‫ץֹו‬
‫ـ‬ግ‫ץֹו‬ ‫ׂש‬ፅ 6. ‫ـ‬ጠ‫ע‬4ُ
ዓ‫ׂש‬ፅ 6. ‫ـ‬ፀዋዕ4ُ የ‫ ַ&ׂש‬የׁግ  ከ‫ـ עֹו‬ጠ‫ע‬4ً ֳ‫ ַ&ׂש‬ዋP
‫ـ‬ፀዋዕ4ُ ጣያ ኽ‫עֹו‬ ׁጊ ጣያ ዋP  ‫ـ‬ዳደ‫ע‬P ֳ&ֶዩ ፍֱُ ጽֱፈُ )ُ ይֲPָ፡፡
‫ֿד‬ዳ‫ָ ץ‬ዕֵ` ዘֹ )ُ ፅׁፈُ ፍׁُ
ይኸው፡፡
‫ׂש‬ፅ 7. የ‫ ַ&ׂש‬የֱግ  ከ‫נףא עֹו‬ጥ፡-
‫נףא‬ጥ፡-
ዓ‫ׂש‬ፅ 7. ‫ץףא‬ፃ ጣያ ኽ‫ׁ עֹו‬ጊ የׁግ  ከ‫ ַ&ׂש& עֹו‬ዋP  ‫ـ‬ዳደ‫ ע‬0‫ּתף‬4ُ

ኽ‫ׁ עֹו‬ጊ ‫ֹוףּמא‬ይ4ُ ዋP ‫ֿד‬ዳ‫ ע‬ጣያ &‫ו ַ&ׂש‬ክ‫ ُ) ץ‬ይ˜‫ָד‬፡፡

)ُ ‫ו‬ኽ‫ ע‬ይeየ‫ו‬፡፡ ‫ׂש‬ፅ 8. ֳ‫ ַ&ׂש‬የֱግ  ከ‫עֹו‬4ُ ‫ץו‬ጫ
ዓ‫ׂש‬ፅ 8. ‫נא‬ፃ ጣያ ኽ‫ׁ עֹו‬ጊ ዘ0ዑ የ‫ג‬ያ&‫אא ּׁש‬ዘዎ٤፡-
‫אא‬ዘዎ٤፡-
‫ٍُ־ּהנ‬ 1. ዕድ‫ה‬ው ከ22 ዓ‫ֶ& ُא‬ይ የֲ4፣

58
www.chilot.me
 ገፅ 4 4ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬233/2005 ገፅ 4 የُግ‫ף‬ይ 4ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ fዋጅ ‫ ּׁש‬233/2005

1. ዕድ‫ָ `ג‬ዕֵ 22 ዓ‫ ُא‬ዝኾ4፣ 2. &‫ג‬r‫ُ&ץ‬ ‫ַ&ׂש‬ ው ጥ &ከ‫ּתֹו‬ው

2.  ዝ4‫ ִנ‬ጣያ ከ‫ רـנׁ ּתֹו‬ዝֳዓֳ ׁ‫רـנ‬ ከፍ‫ـ‬ ٍ‫ד‬¥4ُ፣ ጥ‫ס‬ 4-
‫דـ‬4ُ፣ ፅ‫ּש‬0 4-‫ו‬ግ‫ץֹו‬ ዝׁ₪ ‫ו‬ግ‫ץֹו‬P የ‫ـ‬dֳ የֱዝ ገָጋይ4ُ
‫ֹו ֿـ‬ ‫א‬ገָገֶይ4ُ ֱዝ‫ּת‬ ዘֳዎ  ‫רـ‬ ያֳውP &ׁግ የ&ֶይ4ُ
ָዕָ4ُ ׁጊ ዝ‫ו‬፣ የ‫ג‬ያ‫ו‬፣
3. ֱዝ‫ ּת‬ጣይ` ከገָግָ ‫ִב‬እ ድַُ 3. የ‫ַ&ׂש‬ው ֱዝ ֳ‫ד‬ገָገָ ‫ ִב‬ፍֶጐُP
ፍ›ደ4ُ ዘֳዎ፣ ፍ›ደ¥4ُ ያֳው፣
4. እ‫ـ‬4‫ ר‬ፀ‫ו ּׁשּת‬ፅֿፍ ‫ ֹוו‬ዝኽእָ 4. ‫ּת‬ያ &ደ ‫&ד‬P ‫א‬ፃፍ የ‫ג‬٤ָ
5. Pይ ከ&‫ ּהּה `ּת‬ዝኽእָ፣ 5. የfከ‫ּתֹו‬ው ‫ ּהּה‬የ‫ג‬٤ָ፣
6.  ዝ4‫ ִנ‬ጣያ እ‫ـ‬4‫ ר‬6 ወ‫ ־ץ‬6. &‫ג‬r‫ ַ&ׂש ُ&ץ‬ው ጥ ‫ּת‬ያ 6 ወ‫ ץ‬የr‫נ‬፣
ዝ‫אׂשـ‬ጠ፣

ዓ‫ׂש‬ፅ 9. &ዝ‫ ־‬ጣያ ኽ&‫ׁ ٌץ‬ጊ ‫ׂש‬ፅ 9. የ‫ ַ&ׂש‬የֱግ  ከ‫עֹו‬ዎ٤ ዛُ፡-

ዛُ፡-

1.  ׁድׁድ ጣያ 2 ጣያ ኽ&‫ׁ ٌץ‬ጊ 1. &እያዳዱ ‫ ַ&ׂש‬2 የ‫ֱ ַ&ׂש‬ግ  ከ‫עֹו‬
ይֱָው፣ እٌ ֿደ ‫ــ‬ካ2 ይ‫ׁץר‬፣ ይr‫ִף‬፣ ዱ ‫ــ‬ኪ ֲr ይ‫ָףר‬፡፡

2.  ׁድׁድ ጣያ እ‫רـ‬ ֿٌ 2. &እያዳዱ ‫ּת ַ&ׂש‬ያ fድ ‫א ُױ‬r‫ץ‬

ጓָ ‫ـ‬ይٌ ክֱִُ ֳዋ ֳ&ُ

3. ٌ ጣያ ָዕֵ ֿደ ‫א‬ጋ‫ֹו‬እያ ዝ ‫ ִֿץ‬3. &‫ַ&ׂש‬ው ው ጥ ከfድ &ֶይ ٤ֹُ

እ‫ـ‬ኾይ/ ከከ‫ ו‬ክደُ ‫ ֽץ‬እዳ‫ף‬የ የ‫ُ&ףרג‬ ከֲ4 እደየክደً ‫ף‬ው

ኽ‫ׁ עֹו‬ጊ ‫ו‬ውኽ ይካָ እዩ፡፡ እየٍየ የׁግ  ከ‫א עֹו‬ጨ‫ ץא‬ይ٢ֶָ፡፡

4.  ֿደ ‫א‬ጋ‫ֹו‬እያ ጣያ ‫ף&ׁד‬ዊ )ُ ፍ‫ץ‬ዲ 4. &ድ የ‫ף&ֱד ַ&ׂש‬ዊ ፍ‫ץ‬ድ )ُ ٤ֹُ

ֿደ ኽ‫ׁ עֹו‬ጊ ይ የ‫ו‬ ድ የׁግ  ከ‫ עֹו‬ይ‫ר‬የ‫ָד‬፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 10. ዘ& ግָጋֹُ ‫ׂש‬ፅ 10. የገָግֹُ ዘ‫א‬

1. ዘ& ግָጋֹُ ኽ‫ׁ עֹו‬ጊ 5 ዓ‫ُא‬ 1. የׁግ  ከ‫ עֹו‬የገָግֹُ ዘ‫ א‬5
ይኸው ዓ‫ ُא‬ይֲPָ፡፡
2. ዚ ዓ‫ׂש‬ፅ ` ዓ‫ׂש‬ፅ 1 ዝ‫ـ‬ገֳፀ 2. &ዚֱ ዓ‫ׂש‬ፅ ` ዓ‫ׂש‬ፅ 1 የ‫ـ‬ጠ‫רׂש‬
እ‫ـ‬Rֳወ እው ‫ו‬ኽያُ ፅ‫ּש‬0 ‫ـ‬ግ‫סֹו‬ ‫ּת‬r‫& וץ‬ጥ‫ ס‬የ ‫ـ ף‬ግ‫ו סֹו‬ክያُ
ድጋ‫ ג‬ክ‫נו‬ፅ ይኽእָ እዩ፡፡ &ድጋ‫נאֵ ה‬ጥ ይ٤ֶָ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 11.
11 ኩ4ٍُ ካ ‫ֹُו ו ׁף‬ ‫ׂש‬ፅ 11. ከ ‫ ף‬የ‫רד‬P&ُ hªٍዎ٤
^. ካ ዝ4‫ ִנ‬ጣያ ֳ‫ ּיּך‬እ‫ـ‬ኸይዱ፣ ^/ ከ‫ג‬r‫ְת ּבֳ ַ&ׂש ُ&ץ‬ድ
ֳ. ጉድֳُ 4-‫ו‬ግ‫ץֹו‬ ዘጥፍf ‫ו‬ዃ/ ֳ/ & 4-‫ו‬ግ‫ ץֹו‬ጉድֳُ ጥፋ‫ֲא ـ‬/

59
www.chilot.me
 ገፅ 5 4ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬233/2005 ገፅ 5 የُግ‫ף‬ይ 4ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ fዋጅ ‫ ּׁש‬233/2005

እُ‫נ‬ጋገፅ፣ ‫נת‬ጋገጥ፣
ּ. ግָፂ ዝኾ4 ‫ ו‬ዓ‫ גּמ‬እֱִُ፣ ּ/ ግָፅ የֲ4 የ0‫ד ו‬4 ‫ת‬r‫ץ‬
‫א‬. ከ ‫ ׂץ‬ዘይኽእָ ፀገ‫ ו‬ጥዕP እ‫ـ‬ጋጥ‫ו‬፣ ‫א‬/ ֵያ‫ףר‬ው የ‫ד‬ይ٤ָ የጤP ٤ግ‫ץ‬
‫ת‬ያጋጥ‫ו‬
‫ר‬. ገ& ጥፍ‫ָ ִ{ֹוـ ـ‬ዕֵ 6 ወ‫־ץ‬ ‫ר‬/ &ወጀָ ጥፋ‫ ֹـ ـ‬ከ 6 ወ‫ֶ& ץ‬ይ
‫ד‬እ‫ ٌץר‬እُፍ‫נ‬ዶ፣ እ ‫ת ُף‬ፈ‫נ‬ድ&ُ

ዓ‫ׂש‬ፅ 12.
12. ֿፈdዊ ָጣ ‫ـ‬ግ‫ ץֹו‬ኽ‫ׂש עֹו‬ፅ 12. ጠ0ֶֶ የֱግ  ከ‫עֹו‬ ָጣP
ׁጊ ‫ـ‬ግ‫ץֹו‬
1.  ጣይ` ካֶُ ‫ׁוו‬ዳ‫ד ץ‬ኻ‫ע‬ 1. &‫ַ&ׂש‬ው የ ‫ـ‬ዳደ‫ץ‬ ካֶُ የׁግ
ׁጊ ኮይ/ ይ‫ׁץר‬፣ ‫ד‬ካ‫ֲ ע‬r ይ‫ָףר‬
2. ָጣ ጣያ ‫ף&ׁד‬ዊ )ُ ፍ‫ץ‬ዲ  2. የ‫ף&ֱד ַ&ׂש‬ዊ ፍ‫ץ‬ድ )ُ ָጣ
ዝኾ/ ‫א‬ግ ٍዊ ዋPُ ደ‫ּת‬ &ֲ/ ‫א‬ግ ٍዊ የደ ‫ֳֶـא‬ፍ
‫ֶָׁُו‬ፍ ‫ ּשעׂש‬ይከ‫ף‬ኸ‫ץ‬፣ ጉዳዮ٤ ‫ ץׂש‬ይከ‫ף‬ከ‫ָף‬፣
3. ָጣ ጣያ ‫ף&ׁד‬ዊ )ُ ፍ‫ץ‬ዲ  3. የ‫ַ&ׂש‬ው ‫ף&ֱד‬ዊ ፍ‫ץ‬ድ )ُ ָጣ
ዝኾ/ ‫א‬ግ ٍዊ ዋPُ ፍُRְ‫ץ‬ &ֲ/ ‫א‬ግ ٍዊ የፍُRְ‫ ץ‬ጉደዮ٤
ይከٍ‫ָـ‬፣ ይኸ ፣ ጣያ ‫ׁוו‬ዳ‫ ץ‬ ይከٍ‫ֶָـ‬፣ ይከָ ፣ የ‫ַ&ׂש‬
ዝ‫ـ‬ኸ‫ וֹרר‬ዋPُ ፍُRְ‫ ץ‬ወኪִ  ‫ـ‬ዳደ‫ץ‬ &‫ـ‬ከ‫ֹْורר‬ው የፍُRְ‫ץ‬
‫ תָא‬ይֱ፣ ጉዳዮ٤ ወክֹ ‫ ָא‬ይ‫ר‬ጣָ ።
4.  ጣይ` ዝ‫ץ‬ከ‫ ּש‬ዓ0‫ ג‬ዘይֹ‫ו‬ 4. &‫ַ&ׂש‬ው የ‫ג‬ገl ዓ0‫ו‬ ֳֶַْው
‫נ‬ጋውያ፣ ካָ ጉድُ፣ ֱፃPُ ደ‫ּׂש‬ ‫נ‬ጋውያ፣ fካָ ጉዳ‫šـ‬٤፣ ֱፃPُP
 ُዮ  ዘጋጥ‫וז‬ ክُዓُ ‫ِױ‬٤ &‫ג‬ያጋጥ‫ْד‬ው የፍُRְ‫ץ‬
ፍُRְ‫ץ‬ ‫ـ‬ወኪִ ይከ‫ף‬ኸ‫ץ‬፡፡ ዝ‫ץ‬ዝ‫ץ‬ ክ‫ץ‬ክ‫צ‬٤ ‫ـ‬ወክֹ ይከ‫ף‬ከ‫ָף‬፡፡ ዝ‫ץ‬ዝ‫ץ‬
ፈፃፅ‫ ־ץוא `ו‬ይው‫ר‬፡፡ fፈፃፀ‫ג& ו‬ወጣ ‫ץאא‬ያ ይወPָ፡፡
5. ካ ‫ס‬ዕ ዓ›‫ׁ ּת‬ጊ ዝ‫ ִׁץו‬ዋPُ 5. ከ‫א‬ደ& ዓ›) ֱግ የ‫ סאג‬የደ
ደ‫ֶָׁُו ּת‬ፍ ዋPُ ፍُRְ‫ץ‬ ‫ֳֶـא‬ፍ ጉዳዮ٤P የፍُRְ‫ ץ‬ጉዳዮ٤
‫ ִּתׂשـ‬ይከ‫ף‬ኸ‫ץ‬፣ ‫ ֹׂשـ‬ይከ‫ף‬ከ‫ָף‬፣
6. ዚ ዓ‫ׂש‬ፅ ` ዓ‫ׂש‬ፅ 1-5 ዝ‫ـ‬ደገጉ 6. &ዚֱ ዓ‫ׂש‬ፅ ` ‫ׂש‬ፅ 1-5 የ‫ـ‬ደ4ገጉ
ָዕֵ ָጣ/ ዝኾ/ ዋPُ ደ‫ּת‬ እደ‫ـ‬ጠ&‫ֲ ׂש‬r ከ ָጣ/ &ֶይ የh/
‫ֶָׁُו‬ፍ ይኹ ፍُRְ‫ץ‬ P የደ ‫ֳֶـא‬ፍ‫ו‬ ֲ4 የፍُRְ‫ץ‬
ዝ‫ָו‬ከِ ָዕֵ` ዝ‫ץ‬ከ ፍُ‫ُ) ־‬ ጉዳዮ٤ ወደ‫ֳאג‬ከ‫ـ‬ው ከ‫ֶ& ש‬ይ ֳֶው
ፅׁፈُ ׁጊ ‫רא‬4ይٍ ፅֽፍ ይָእኽ፣ ፍֱُ ጽֱፈُ )ُ &e¥ ደዳ)
ይָካָ፡፡

60
www.chilot.me
 ገፅ 6 4ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬233/2005 ገፅ 6 የُግ‫ף‬ይ 4ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ fዋጅ ‫ ּׁש‬233/2005

7.  ጣይ` ዝ‫ץ‬ከ ׁ‫ּת& רـנ‬ 7. &‫ַ&ׂש‬ው የ‫ג‬ገ¥ ׁ‫& רـנ‬የጊዜው

እዋ/ ግዛ& ׁጊ ኽ‫נ‬ክ ‫ו‬ ዝ‫ָו‬ከِ የׁግ ግዛ) እዲያገ¥ ከ‫ֳאג‬ከ‫ـ‬ው
‫ׁ ٌץֱוُ ץֹוׁُו‬ጊ ይֱ፣ ጋ‫ץ‬ &‫ץ&ֹוـא‬ የׁግ ُ‫ُץֱו‬
ይ‫ר‬ጣָ፡፡
8. ዝፍፅ‫וז‬ ‫ـ‬ግ‫ُףֹו‬ ‫ׁף‬ P ዋP 8. የ‫ג‬ፈፅ‫ْד‬ው የ ‫ף‬ ‫ـ‬ግ‫ُףֹו‬ወደ
‫ֿד‬ዳ‫ ע‬ጣያ ָዕֵ` ዘֹ )ُ ‫ַ&ׂש‬ው ዋP  ‫ـ‬ዳዳ‫ע‬P፣ ֳ&ֶይ ፍֱُ
ፅׁፈُ ፍׁُ ፀፃ የ‫ץּמ‬፡፡ ጽֱፈُ )ُ ‫ע‬ፖ‫ ـץ‬ያ‫ָֹוץׂש‬፡፡

` ክፍֵ ֿደ ` ክፍָ ድ

ዝ‫ץ‬ዝ‫ץ‬ ָጣ ‫ـ‬ግ‫ץֹו‬ ዋPُ ደ‫ ּת‬የደ ‫ֳֶـא‬ፍ ጉዳዮ٤ ዝ‫ץ‬ዝ‫ָ ץ‬ጣP
‫ֶָׁُו‬ፍ ዝ‫ָו‬ከُ፡-
ዝ‫ָו‬ከُ፡- ‫ـ‬ግ‫צֹו‬٤ የ‫ֳאג‬ከُ

ዓ‫ׂש‬ፅ 13. ዋ ደ‫ֶָׁُו ּת‬ፍ ክ‫ׂש ת‬ፅ 13.

13. የደ ‫ֳֶـא‬ፍ ጉዳይ ክ

ዝ‫ٍ ִ&ץׂש‬፡-
ٍ የ‫ٍ ُ&ץׂשג‬፡-
ٍ፡-
^- እٌ ገ& ደ‫ֶָׁُו ּת‬ፍ  ዝ‫ـ‬ፈፀ‫ִא‬ ^- የደ ‫ֳֶـא‬ፍ ወጀָ &‫ـ‬ፈፀ‫ُ&א‬

ٍ ٍ፣

ֳ- ውፅ2ُ ገ& ደ‫ּת‬ ‫ֶָׁُו‬ፍ  ֳ- የደ ‫ֳֶـא‬ፍ ወጀָ ውጤُ

ዝ‫נـ‬ኸ&ִ ٍ ይኸው &‫ـ‬ገs&ُ ٍ ይֲPָ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 14.
14. ደ‫ֶָׁُו ּת‬ፍ ዝ‫ָו‬ከُ ‫ׂש‬ፅ 14. ደ ‫ֳֶـא‬ፍ &‫ֳאג‬ከُ፡-
&‫ֳאג‬ከُ፡-
 ‫ּׁש‬ፅ‫ ע‬ዋጅ 224/2004 ָጣ ‫ـ‬ግ‫& ץֹו‬ዋጅ ‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬224/2004 &‫ף&ֱד‬ዊ ፍ‫ץ‬ድ )ُ
‫ף&ׁד‬ዊ )ُ ፍ‫ץ‬ዲ ዝ‫ץ‬ከ‫ ּש‬ዝ‫ץ‬ዝ‫ ُף‬ደ‫ּת‬ ָጣP ‫ـ‬ግ‫ץֹו‬ የ‫ג‬ገl የደ ‫ֳֶـא‬ፍ

‫ֶָׁُו‬ፍ ዝጠֿ‫ ר ר‬ጣያ ኽ‫ׁ עֹו‬ጊ ካዚ ዝ‫ץ‬ዝ‫צ‬٤ የ‫ֳֶـ‬ፈ ‫ר‬ው የ‫ ַ&ׂש‬የׁግ  ከ‫עֹו‬

ׁٌٍ ዝ‫ـ‬ዘ‫ץ‬ዘ‫ ס‬ዋPُ ክ‫ ת‬ደ‫ֶָׁُו ּת‬ፍ ከዚֱ &ٍ٤ የ‫ـ‬ዘ‫נ‬ዘ‫ ס‬የደ ‫ֳֶـא‬ፍ ክ
ከ0‫ ץ‬ይኽእָ፡፡ ֵያ‫ ץׂש‬ይ٤ֶָ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 15.  ‫ּׁש‬ፅ‫ ע‬ዋጅ 224/2004 ዓ‫ׂש‬ፅ ‫ׂש‬ፅ 15.

15. &ዋጅ ‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬224/2004 ‫ׂש‬ፅ
18 ׁጋዊ ገዘ ዘይ‫ו‬0‫ָֹו‬፣ 18 ׁጋዊ ገዘ ֳ‫ָ&ׂשא‬
ዝኾ4 ‫ ר‬ዘይ ‫ּׁש‬ዕ ‫ו‬ኽያُ ዋጋ ዘֳዎ
‫ד‬ዓድ ወይ ወ‫ ׂُשנ‬ዝ‫ ּנרـ‬Rገ‫ף‬ዊ ገዘ ‫ד‬ው‫ר ו‬ው ያֳ &‫ו ּׂש‬ክያُ ዋጋ ያֳው
ይ0&ָ ዝ&ֳ፣ &‫ד‬ዕድ ወይ‫& ו‬ወ‫ ׂُשנ‬የ‫ ףרـ‬ገ‫ף‬ዊ ገዘ
ָ‫ וָ&ׂש‬ያֳ
ዓ‫ׂש‬ፅ 16.  ‫ּׁש‬ፅ‫ ע‬ዋጅ 224/2004 ዓ‫ׂש‬ፅ
19 ውድ‫ ּׂש‬ዝኾ4 ወይ P ֿ‫ُר‬ ‫ׂש‬ፅ 16.
16. &ዋጅ ‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬224/2004 ‫ׂש‬ፅ

61
www.chilot.me
 ገፅ 7 4ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬233/2005 ገፅ 7 የُግ‫ף‬ይ 4ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ fዋጅ ‫ ּׁש‬233/2005

ዝ‫ֳـ‬ወጠ
ዝ‫ֳـ‬ወጠ ُኬُ ‫א‬ጓዓዚ ወ‫ׂُשנ‬ 19 ውድ0 &ֲ4 ወይ‫ ו‬ወደ ֿ‫ُר‬
‫ו‬ጥ›‫ו‬፣ &‫ׂשـ‬የ‫ נ‬የ‫א‬ጓጓዣ ُኬُ
ዝኾ4 ‫ר‬ ውድ‫ּׂש‬ ዝኾ4 ወይ P ֿ‫ُר‬ ‫א‬ጠ‫וׂש‬
ዝ‫ֳـ‬ወጠ ወይ  ‫ ׁף‬ዝወዓֳ ‫א‬ጓዓዚ ُኬُ ‫ד‬ው‫ר ו‬ው ውድ0 &ֲ4 ወይ‫ ו‬ወደ R‫ُר‬
እ‫ــ‬ገָጊִ፣ &‫ׂשـ‬የ‫נ‬፣ ወይ‫ו‬ ‫ֶ ף‬ይ የዋֳ የ‫א‬ጓጓዣ ُኬُ
ከ‫ـ‬ገֳገֳ
ዓ‫ׂש‬ፅ 17.  ‫ּׁש‬ፅ‫ ע‬ዋጅ 224/2004 ዓ‫ׂש‬ፅ
20 ዝ‫ـ‬ጠ0ዑ ‫ָו‬ክٍٍُ ‫ו‬0ዳድ ዓ‫ׂש‬ፅ 17. &ዋጅ ‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬224/2004 ዓ‫ׂש‬ፅ
ወይ ‫ָו‬dው 20 የ‫ֳـ‬ጠፉ ‫ٍ ד‬ወ0ያዎ٤
ዝኾ4 ‫ ר‬ዝኾ4 ኩ4ٍُ  fደ‫ֹוֹו‬ይ ዝ‫ـ‬ጠ0ዑ ‫א‬0ደድ ወይ‫ֶֹוד ו‬₪ُ፡-
‫ֶֹוד‬₪ُ፡-
ግָፂ ዝኾ/ ‫ָו‬ክٍٍُ ዋጃُ ‫ַר‬ዳ ኮ4 2ִ ‫ד‬ው‫ר א‬ው &‫ד‬ው‫ ו‬hªٍ ግָፅ የֲ/
ካ ُኦ‫ ו‬ዘָዓֳ፣ ዝ‫ׂש‬ደደ፣ ዝֳዋወጠ፣ ዝ‫נר‬ዘ፣ &ደ‫ֹוֹו‬ይ የ‫ֳـ‬ጠፉ ‫ٍ ד‬ወ‫ּׂש‬ያዎ٤P የዋጆ٤
ዘ&ֶ₪ወ፣ ወይ ዘ‫ּרץ‬፣ ‫ַר‬ዳ ֲ ֹ ከ ٍ٢ው ያ4‫ר‬፣ የ‫ׂש‬ደደ፣ የ‫ׂש‬የ‫נ‬
የ‫נר‬ዘ፣ ያ&ֶ₪ ወይ‫ ו‬ያ‫ּב‬₪₪፣
ዓ‫ׂש‬ፅ 18.  ‫ּׁש‬ፅ‫ ע‬ዋጅ 224/2004 ዓ‫ׂש‬ፅ
21 ָጣ ዘየִ ዝ‫ـ‬ገָገֳ፣ ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 18 &ዋጅ ‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬224/2004 ‫ׂש‬ፅ
ዝኾ4 ‫ׁ ר‬ጊ ዝ r ָጣ፣ ኻָእ ካָ 21 &ֳַው ָጣ የ‫ـ‬ገֳገֳ
ֵׁፉ ዝR& ወይ ፍ‫ץ‬ዲ ጊዚ` ዝ‫ـ‬ኸָከֳ ወይ
ֿዋ‫ ס‬ዝ‫ـ‬ኸָከֳ ָጣ ከ‫ו‬ዘֳዎ ‫ ִתו‬ኮ4 ‫ד‬ው‫ר ו‬ው &ׁግ ያጣው ָጣ ֳֶַ
2ִ ዝ‫ـ‬ገָገֳ፡፡ ካָ ָፎ የ‫ר‬ጠ ወይ‫ֳ ו‬ጊዜው &ፍ‫ץ‬ድ
የ‫ـ‬ከֳከֳ ወይ‫ֳ ו‬hִ ጊዜ የ‫ـ‬ከֳከֳ ָጣ
ዓ‫ׂש‬ፅ 19.  ‫ּׁש‬ፅ‫ ע‬ዋጅ 224/2004 ዓ‫ׂש‬ፅ
እዳֳው &‫ֲ ָרא ד‬4 ֹ የ‫ـ‬ገֳገֳ፣
22 ‫ֹו‬ዓָ ‫א‬ዚ ዘይ‫ץֹוׁُו‬
ዝኾ4 ‫ר‬ ግ‫ּש‬እ ‫ֽץ‬ እዳፈፀ‫א‬ ዝ‫ץ‬ከ ‫ׂש‬ፅ 19.
19. &ዋጅ ‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬224/2004 ‫ׂש‬ፅ
‫ـׁףר‬ ‫א‬ግ ٌ ዝ‫ـ‬ወ‫ר‬4 ዕֶ‫ד‬ ፍֶይ
22 ‫ָ ֳֹו‬ጣ ֳ‫ץ&ֹוـא‬
‫ו‬ጋዕ ‫ֱ וֶר‬ዝ‫ּת‬፣ ‫ـ‬ግ‫ ץֹו‬ገ& ‫ו‬ክָኻָ
ዘ‫ָו‬ጥ ገ&4 ድֶይ ֿገዝ ክገ‫ ץ‬እֿُِ
‫ד‬ው‫ר ו‬ው ‫א‬ደ& ‫ף‬ው &‫א‬ፈፀ‫ֶ ו‬ይ
ካ ዓ0‫ב‬ ֶዕֵ ዝኾ4 ‫ו‬ኽያُ
የ‫ג‬ገsው የ‫א‬ግ ُ ‫ـֳ ـףר‬ወ‫ר‬4 ֶ‫ד‬
እ‫ـ‬ዘየጋጢ‫ו‬ዎ፣ እׁُግዝ  ָዕֵ` ዝ&ፅׁ
&‫ֳـ‬ይ የֱዝ ‫וֶר‬ ‫א‬Pጋُ፣ የወጀָ
ֿደጋ እ‫ـ‬ዘይRָዩ እ‫ ـּתו‬እ‫ـ‬ኾይ/፣
‫ـ‬ግ‫ץֹו‬P ֳ‫ג‬ያ‫ָא‬ጥ ወጀֳ ֳ‫א‬ከֶከָ
 ፈֶጊ ُ‫ת ץ‬ጠይ‫ׂש‬ው ከ0‫ֶ& ו‬ይ የֲ4
ዓ‫ׂש‬ፅ 20.
20.  ‫ּׁש‬ፅ‫ ע‬ዋጅ 224/2004 ዓ‫ׂש‬ፅ
‫ו‬ክያُ ከֶጋጠ‫א‬ው፣ ‫ת‬ያግዝ &‫שף‬ ֶይ
23 ُእዛዝ ኽፍፅ‫ֿًٌـ ו‬
የ‫ג‬ደ‫ ץ‬fደጋ ከֳַ እP እ‫ ـּתו‬ከֲ/፣

62
www.chilot.me
 ገፅ 8 4ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬233/2005 ገፅ 8 የُግ‫ף‬ይ 4ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ fዋጅ ‫ ּׁש‬233/2005

እ‫ו ـּתו‬ዃ
‫ׂש‬ፅ 20.
20. &ዋጅ ‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬224/2004 ‫ׂש‬ፅ
1. ዝኾ4 ‫ ר‬ግ‫ּש‬እ ֶֿፍ4ُ እዳፈፀ‫ א‬ዝ‫ץ‬ከ
23 ُእዛዝ ֳ‫א‬ፈፀ‫ـ ו‬ጠይ‫ּב‬
‫א ـׁףר‬ግ ٌ፡-
^. e‫ב‬፣ ድ‫ף‬e`፣ ‫א‬4ً ክ4ግ‫ צ‬እֿُِ እ‫ֲא ـּתו‬

ወይ ֿፈdዊ ውָ›ዊ ኩ4ًٍ ‫ָא‬ኪً 1. ‫ד‬ው‫ר ו‬ው ግዴٍP Rֶፊ4ُ &‫א‬ፈፀ‫ו‬

እֿُِ፣ ֶይ የ‫ג‬ገsው የ‫א‬ግ ُ ‫ـףר‬፡-

ֳ. ጠጠው ክָ፣ ክ‫ ׂשׂש‬፣ ካ ֱዝ‫ּת‬ ^. ‫בר‬፣ ድ‫ף‬dው፣ ‫ד‬4ً እዲ4ግ‫נ‬ው

‫ֳֶֿـא‬ፊ ٍٍُ ክֳ00፣ ዝֿዞ‫ ו‬4ገ‫ُף‬ ‫ת‬ጠይ‫ׂש‬ው ወይ‫ו‬ ጠ›ֶይ የግִ

ወይ ‫ר‬4ዳُ ወይ ‫א‬ጠ‫ף‬ጠ‫ ٌץ‬ዝኾ/ 4ገ‫ُף‬ hªٍዎ٤  ‫ָא‬ክِ ‫ת‬ጠይ‫ׂש‬ው

ከፈُe ወይ ካָእ ׁጋዊ ُእዛዝ ክፍፅ‫ו‬ ֳ. እዲ‫וּב‬፣ እዲ‫ ׂשׂש‬፣ ከֱዝ

እُእዝዞ እ‫ ـּתו‬እ‫ـ‬ኾይ/፡ ‫ֳֶـא‬ፊያ ٍዎ٤ እዲֳ0፣ የያዛْው

4ገ‫צ‬٤ ወይ‫ר ו‬4ዶ٤ ወይ‫ ו‬ጠ‫ף‬ጣ‫ע‬

2. ዝኾ4 ‫  ר‬ውeጢ እዚ ዓ‫ׂש‬ፅ ` ‫ּׁש‬ፅ‫ע‬ የֲ/ 4ገ‫צ‬٤ እዲያ ፈُe ወይ‫ֶַ ו‬

1/^ ዝ‫ـ‬ገֳፀ ‫ָא‬ኪً ֿ‫נא ـר‬ዳእٍ ׁጋዊ ُእዛዝ እዲፈፅ‫ו‬ ‫ת‬ያዘው

እ‫ּש{ـ‬፣ እ‫ ـו‬ከֲ4፣
2. ‫ד‬ዉ‫ר ו‬ው &ዚֱ ዓ‫ׂש‬ፅ ` ዓ‫ׂש‬ፅ 1/^
ዓ‫ׂש‬ፅ 21.  ‫ּׁש‬ፅ‫ ע‬ዋጅ 224/2004 ዓ‫ׂש‬ፅ ው ጥ የ‫ـ‬ገֳፀው  ‫ָא‬ክِ የR‫ُר‬
24 ዝ‫ـ‬ኸָከֳ ዕጥ‫ֿו ּׂש‬ዝ ‫נ ד‬ጃ ከ‫ר‬ጠ፣

‫ו‬ግָጋָ፣
‫ׂש‬ፅ 21.
21. &ዋጅ ‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬224/2004 ‫ׂש‬ፅ
ዝኾ4 ‫ ר‬ክׁዞ ወይ ክዓጥ‫ ּב‬ዘይ‫ـ‬ፈ‫ׂש‬ደִ ዕጥ‫ּׂש‬
24 የ‫ـ‬ከֳከֳ ُጥ0 ‫א‬ያዝP
ከ‫ו‬ካ‫ף‬፣ ጎዞ‫ז‬፣ ፋ ፣ ጦ‫ ץ‬ዝ‫ֿ ִרא‬ደጋ
‫א‬ገָገָ
ከፅֽ ዝኽእִ ደ‫  ٍُ־ץא ּٌמׂש‬ዕዳጋ፣
‫ד‬ው‫ו‬ ‫ר‬ው ֵይዘው ወይ‫ו‬ ֵٍጠ0
‫א‬fከ‫ּת‬ ֱዝ ٍٍُ እ‫ו‬4ُ ‫־‬ዙ
ያָ‫ـ‬ፈ‫ׂש‬ደֳُ ُጥ0 እደ ‫ֶּת‬ዋ ፣ ‫ּב‬ጨ‫ ף‬፤
እ‫נــ‬ኺ‫ּש‬፣
ፋ ፣ጦ‫ ץ‬የ‫ ִרא‬fደጋ ֵያደ‫ שץ‬የ‫ג‬٤ִ
ዓ‫ׂש‬ፅ 22.  ‫ּׁש‬ፅ‫ ע‬ዋጅ 224/2004 ዓ‫ׂש‬ፅ ጥ›0 ‫עא‬ያዎ٤ &ገ&ያ፣ የֱዝ ‫ררא‬ያP
25 ዘ‫ור‬ዱ ‫א‬ግֳፅٍُ፣ ወ‫ٍُנ‬ የእ‫ו‬4ُ ٍዎ٤ ይዞ ከ‫ـ‬ገs፣

ወይ ፅֽፋُ ‫ו‬ዛׁ፣
‫ׂש‬ፅ 22 &ዋጅ ‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬224/2004 ‫ׂש‬ፅ
ዝኾ4 ‫ ר‬ዝኾ4 ኩ4ٍُ ֿ‫א ـר‬ግֳፅٍُ
25 የ‫ג‬ያ ደ4ግጡ ‫א‬ግֳጫዎ٤፣
ወ‫ ٍُנ‬ዝ4ዝּ ወይ ዘው‫נ‬የ ወይ ‫ֹו‬ዓָ ָጣ
ወ‫פ‬ዎ٤ ወይ‫ ו‬ፅֽፎ٤ ‫א‬ዛُ?
‫א‬ዛُ?
ወይ ዝኾ4 ‫ ר‬ዝገֳፀ ወይ ‫ וֶר‬04ُ ֱዝ
‫ד‬ው‫ו‬ ‫ר‬ው &‫ד‬ው‫ו‬ hªٍ ֿ‫ـר‬
ዝֱውኹ ዘ‫ֹٍُונ‬ ‫ـ‬ኮָ ጋ/ ክዝֽ
‫א‬ግֳጫዎ٤P ወ‫פ‬ዎ٤ የ4ዛ ወይ‫ ו‬ያወ‫ ף‬ወይ‫ו‬
ዝገ&‫נ‬፡፡

63
www.chilot.me
 ገፅ 9 4ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬233/2005 ገፅ 9 የُግ‫ף‬ይ 4ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ fዋጅ ‫ ּׁש‬233/2005

ֳ‫ָ ֳֹו‬ጣ ወይ‫ו‬ ֳ‫ד‬ው‫ו‬ ‫ר‬ው የገֳፀ

ዓ‫ׂש‬ፅ 23.  ‫ּׁש‬ፅ‫ ע‬ዋጅ 224/2004 ዓ‫ׂש‬ፅ ወይ‫ו‬ የֱዝ ‫וֶר‬P ‫נא‬ጋጋُ የ‫ג‬ያውኩ
26 ዘ00 ‫א‬ገዲ እ ُ ግግ‫צ‬٤ &‫ـ‬ኮָ ጋr እዲ&‫ـ‬/ ያደ‫נ‬ገ፡
‫› ו‬ይ፣
ዝኾ4 ‫ר‬፡-
‫ׂש‬ፅ 23. &ዋጅ ‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬224/2004 ‫ׂש‬ፅ

1. ֱዝ‫  ּת‬ዝእከ&ֹ‫ו‬ ٍٍُ ወይ  ዝኾ4 26 &‫ג‬ያ00 ‫א‬ገድ

ካָእ ٍ ዘይ ׁጋዊ ‫ו‬ኽያُ  ָዕֵ እ ُ ‫›רד‬የُ
እ ُ ‫ـ‬ግ‫ ُףֹו‬ጭካ4 ዝፈፀ‫א‬ ׁ‫ד‬0 ‫ד‬ው‫ר א‬ው፡-
ኩ4ٍُ ዘገֶُዐ ወይ ዘ‫ׂש‬የ፣ ‫ـ ּׂש›ר‬ግ‫ ץֹו‬1. ֱዝ &‫ֹْור&רג‬ው ٍዎ٤ ወይ‫א‬
ዝፈፀ‫א‬ &‫ד‬ው‫ֶַ ו‬ ٍ ያֳׁጋዊ ‫ו‬ክያُ
2. ካָ እ ُ እዳ‫נּבـ‬ፀ፣ እዳ‫ׂשـ‬ዩ &እ ُ ֶይ የጭካª ‫ـ‬ግ‫צֹו‬٤ የፈፀ‫א‬፣
ኽ‫ ًז‬ዘ‫א‬٢ْወ ወይ እ ُ 4‫ֹו‬ዕֹ‫ו‬ &‫א‬ጥፎ hªٍ ያገֶٍ ወይ‫ו‬ ያ‫›ר‬የ፣
ክዋግ`፣ ክPኸ‫ ש‬ክ&‫ו ש‬ግ‫ ץֹו‬ኮ4 2ִ ‫ـ ּׂש›ר‬ግ‫ ץֹו‬የፈፀ‫א‬፣
ֿደጋ ክ‫ָּכ‬ዑ ዝገ&‫ נ‬ወይ እ ُ ዒֶ‫ ד‬2. የእ‫ُר‬ ካָ እየ‫נּבـ‬ጠ፣ እየ‫›רـ‬ዩ
ገይ‫ס‬ ዝ‫ـ‬ኮ‫ר‬ ወይ ‫ֵאـ‬ ኩ4ٍُ እዲ‫א ًז‬ገድ ያ‫א‬٢ْ ወይ‫ ו‬እ ُ
ዘ‫א‬٢ْወ፣ ‫ץו‬2ُ ዘ‫&נּמ‬፡፡ እ‫ْץ& ץ‬ው እዲዋጉ እዲPከ‫ש‬P
እዲጣִ &‫ד‬ድ‫נ‬ግ ֲ4 ֹ ֳfደጋ
እዲጋֳጡ ያደ‫נ‬ገ ወይ‫ו‬ እ ُ
ዓ‫ׂש‬ፅ 24.  ‫ּׁש‬ፅ‫ ע‬ዋጅ 224/2004 ዓ‫ׂש‬ፅ
2ֳ‫ד‬ድ‫ץ‬ጎ የ‫ـ‬ኮ‫ר‬ ወይ‫ו‬ ‫אـ‬ይ
27 ‫ֶׁו‬ው ‫א‬ገድٍُ
‫א‬ገድٍُ ֱዝ‫ּת‬ hªٍዎ٤ ያ‫א‬٢ْ፣ ֳُ‫נ‬2ُ ያ‫&נׂש‬፡፡
‫א‬fከ‫ٍٍُ ּת‬
ዝኾ4 ‫ ר‬ዕ0ፋُ ክኾ/ ዝኽእִ ወይ  ָዕֵ ‫ׂש‬ፅ 24. &ዋጅ ‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬224/2004 ‫ׂש‬ፅ
‫ـ‬ጓዓዛይ ֱዝ‫ ּת‬ጉድُ ከፅֽ ዝኽእִ ወይ 27 የֱዝ ‫ּתרא‬ያ
‫ֳֶֿדـ‬ፍٌ ዘጨP‫ ּׁש‬ጨ4ውٌ 4ገ‫ ُף‬ወይ ٍዎ٤P ‫א‬ገዶ٤‫א‬ጠ&0፡-
‫א‬ገዶ٤‫א‬ጠ&0፡-
ዝኾ/ ዓይ4ُ 0ֽ  ‫ ׁף‬ዘገָግִ 4ገ‫ُף‬፣ ‫ד‬ው‫ר ו‬ው እ0ፋُ ֲֵ/ የ‫ג‬٤ִ ወይ‫ו‬
ጓֿፋُ ፣ ፅ‫ף‬ጋُ  ٍ ‫א‬fከ‫ֱ ּת‬ዝ‫ ּת‬ወይ &‫ـ‬ጓዥ ֱዝ ጉዳُ ֵያደ‫ שץ‬የ‫ג‬٤ִ ወይ‫ו‬
‫ֳֶֿـא‬ፊ ‫א‬ገዲٍُ፣ ‫א‬ወፅእ ‫א‬እ‫ـ‬ው ‫ֳֶـ‬ፊዎ٤ የ‫ג‬ያጨP‫א ּׁש‬ጥፎ ₪ٍ ያֶْው
ٍٍُ ‫ו‬0‫ד‬ጥ፣ ‫ו‬ጥָጣָ ፣ ‫ץו‬ጋፍ 4ገ‫צ‬٤ ወይ‫ו‬ ‫ד‬ው‫ ו‬ዓይ4ُ እ›ዎ٤ ፣
ወይ ‫ו‬ድ‫ֹוץ‬ይ፣ ‫ו‬ፍ ፣ ُእዛዛُ ֳ ‫ף‬ የ‫ג‬ያገֳግִ 4ገ‫צ‬٤ ፣ ‫ּב‬ddዎ٤፣
‫ָו‬ክٍٍُ ከየኽ&‫נ‬ ወይ ክግ&‫ס‬ ዝግ&ኦ‫ ו‬ጥ‫ף‬ጊዎ٤ ፣ &ֱዝ ‫ּתררא‬ያ ٍዎ٤ ወይ‫ו‬
ጥ›‫ ׂٍُש‬እ‫ـ‬ይ‫ ֿנר‬እ‫עــ‬ፉ ‫ֳֶـא‬ፊያ ‫א‬ገዶ٤፣ ‫א‬ውጫP ‫א‬ግ‫ּת‬ያ
ٍዎ٤ &‫אׂש ד‬ጥ፣ &‫ד‬ጠָጠָ፣ &‫ףד‬ገፍ
ዓ‫ׂש‬ፅ 25.  ‫ּׁש‬ፅ‫ ע‬ዋጅ 224/2004 ዓ‫ׂש‬ፅ
ወይ‫ו‬ &‫א‬ወ‫ץ‬ወ‫ץ‬፣ &‫ד‬ፍ‫ ר‬፣ ُእዛዞ٤P

64
www.chilot.me
 ገፅ 10 4ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬233/2005 ገፅ 10 የُግ‫ף‬ይ 4ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ fዋጅ ‫ ּׁש‬233/2005

28 ‫ּׁשו‬ፅፃ‫ֿ ץ‬ደገ 4ገ‫ُף‬፣ ‫ٍ ד‬ወ‫ּׂש‬ያዎ٤ ያከ‫ץ‬ ወይ‫ו‬ ‫א‬ወ‫ר‬ድ

ዝኾ4 ‫ר‬፡- ያֳ‫ֹْו‬ው ጥ›Éዎ٤ ይፈፅ‫ ו‬ከ‫נׂש‬፣
1.  ‫ו‬ዝ‫ץ‬ጋׁ ‫ץא א‬ ኤַክُ‫ע‬ክ
‫ׂש‬ፅ 25.
25. &ዋጅ ‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬22/2004 ‫ׂש‬ፅ
ዝፍጠ‫ֿ ס‬ደገ ‫ـ‬ግ‫ُףֹו‬፣ ‫א‬ውፅ2 ُኪ
28 ደገ 4ገ‫צ‬٤ ‫ּבא‬ጣጠ‫ץ‬
ጋዝ፣ ‫א‬ውዓዪ ‫ד‬ይ ወይ ֿዊ ወይ
‫ד‬ው‫ר ו‬ው፡-
ኤַክُ‫ע‬ክ ዝ‫ ֽץר‬4ገ‫ُף‬ ፍ‫ٍُף‬
1. የኤַክُ‫ע‬ክ ‫ץא א‬ &‫א‬ዘ‫ץ‬ጋُ
 ‫ּׁשו‬ፅፃ‫ץ‬ ‫ׁף ו‬ ዘድָዩ
የ‫ג‬ፈጠ‫ס‬ ደገ ‫ـ‬ግ‫ُףֹו‬፣ የጭ
ጥ›‫ ּٍُט‬እ‫ـ‬ዘይገይ‫ ס‬ወይ 4ዚኦ‫ו‬
‫ד‬ውጫጋዝ፣ የውR ‫זד‬0ያ ወይ‫ו‬
ዝ‫ָו‬ከً ُእዛዛُ ‫ׁٍُץוא‬
&እُ ወይ‫ו‬ &ኤַክُ‫ע‬ክ የ‫סרג‬
እ‫ـ‬ጢ‫ש־‬፣
4ገ‫צ‬٤P ٍዎ٤ &‫ּבא‬ጣጠ‫ץ‬
2.  ‫ֹו‬ዓֶُ ዝُኮ‫ ש‬4‫ـ‬ጉٌ ወይ ‫ץ‬٤ٍُ፣
‫ُף א‬P  ፈֶጊ ጥ›Éዎ٤ ካֶደ‫נ‬ገ
ዝُኮ‫ש‬ ካָኦُ ‫א‬ፃወٍُُ 
ወይ‫ ו‬እ4ዚֱ የ‫ֳאג‬ከً ُእዛዞ٤P
ዝ‫ـ‬ኸָከֳ ٍ እ‫ِـ‬ኪ‫ש‬ ወይ 
‫עאא‬ያዎ٤ ከጣ‫ר‬፣
ዝُኮ‫ִר‬ ٍ ጊዜ ድֶይ ጥ›‫ׂש‬
2. &&ዓֶُ የ‫ـג‬ኮ‫ץ ש‬٤ِ٤፣ የ‫ـג‬ኮ‫ש‬
ዘይ‫ו‬ግ‫ץֹו‬፡፡
ַֹ٤ ‫א‬ጫወ٢ዎ٤ &‫ـ‬ከֳከֳ ٍ
ዓ‫ׂש‬ፅ 26.  ‫ּׁש‬ፅ‫ ע‬ዋጅ 224/2004 ዓ‫ׂש‬ፅ ከ‫ـ‬ኮ‫ ר‬ወይ‫ـג& ו‬ኮ &ُ ٍP ጊዜ

29 ‫ּׁשו‬ፅፃ‫ ץ‬ጥዕP ׁ‫רـנ‬  ፈֶጊ ጥ›É ֳ‫ד‬ድ‫נ‬ግ፡፡

ዝ‫ָו‬ከُ፣
ዝኾ4 ‫ר‬፡-
‫ׂש‬ፅ 26.
26. &ዋጅ ‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬224/2004 ‫ׂש‬ፅ
1. ዛዕ‫ד ֹו‬ይ ‫ֳֶֿـא‬ፊ ‫ד ץא א‬ይ፣
29 የֱ‫ רـנ‬ጤP ‫ּׁש‬ጥጥ‫ץ‬
ٍٍُ ‫א‬fከ‫ֱ ּת‬ዝ‫ּת‬፣ ُካֶُ፣ ‫ץ&א‬
&‫ֳאג‬ከُ
ግዲ ገዛውُ፣ ፋ‫ע‬ካٍُ፣ ‫א‬ፍ‫נ‬ይٌ
‫ד‬ው‫ר ו‬ው፡-
ُካֶُ፣ 2ዳ‫ٍُעُר‬ ካָኦُ
1. ֳ ውRP የውR ‫ֳֶـא‬ፊያ ‫ץא א‬፣
‫ـ‬ግ‫ ُףֹו‬ገዲ ዝፍፀ‫וֹב‬ ٍٍُ
ፅ‫ ُפ‬ጥዕP ‫ּׁשו‬ፅፃ‫ָא ץ‬ኪِ‫ ו‬ዝወፁ የֱዝ ‫ררא‬ያ ٍዎ٤፣ ድ‫ץ‬ጅِ٤፣
የ‫א‬r‫ע‬ያ የግድ )ِ٤፣ ፋ‫ע‬ካዎ٤፣
ׁግٍُ፣
‫ףו‬٤ ድ‫ץ‬ጅِ٤፣ እዱ ُ‫ע‬ዎ٤P

2. ׁ‫וד‬ እ‫צו‬፣ ‫ֳֶֿאـ‬ፍُ ַֹ٤ የግድ ‫ـ‬ግ‫ ُףֹו‬የ‫ג‬ፈፀ‫ֹْוו‬ው

‫&ֶـ‬ድُ ׁ‫ُדד‬ ‫ר‬ እ  ٍዎ٤P የጤP ፅֱP ֳ‫ּבא‬ጣጠ‫ץ‬

ጥ›‫ּט‬ ‫ֶׁו‬ው፣ እዚኦ‫ו‬ 4ዚኦ‫ו‬ &‫ֳאג‬ከُ የወጡ ׁጐ٤፣

2. የእ‫& צו‬₪ٍ፣ ‫ֶֶـ‬ፊP ወ‫ץנ‬e¥ የ‫ר‬ውP
ዝ‫ֱֶו ُדדׁ ִ א‬ው፣ ‫ו‬እٍዎ‫ו‬፣
የእ ُ &eٍዎ٤ &ጥ›É ‫א‬ጠ&0
‫ׁו‬ካ‫ו‬፣ ‫ו‬ክָኻָ ክٍ&ُ

65
www.chilot.me
 ገፅ 11 4ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬233/2005 ገፅ 11 የُግ‫ף‬ይ 4ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ fዋጅ ‫ ּׁש‬233/2005

ዝ‫ـ‬ፈֳֶየ ‫א‬ገዲ ‫ו‬ክָኻָ ዝወፁ እ4ዚֱP ‫אـ‬ይ &eٍዎ٤ ‫א‬r‫ْף‬ው፣

ׁግٍُ ُእዛዛُ ዝጠֿ‫ר‬፣ ‫א‬ግ‫ֹٍْו‬ው ፣ ‫ד‬ከ‫א ו‬ከֶከָP ክُ‫ֹُו‬፣
3. ׁٌُ ዕድ‫ָּב א‬ዑ ed፣ ጫُ ካָኦُ &‫ֳـ‬ያየ ‫א‬ገድ ֳ‫א‬ከֶከָ የወጡ ׁጐ٤P
‫א ֳָׂٌש ָٌראـ‬ዐወٍُ ዝR&፣ ُእዛዞ٤ የጣ‫ר‬፣

4. ኽֳُ ከ‫ּתֹו‬ ‫ו‬ክָኻָ ‫ּׁשו‬ፅፃ‫ץ‬ 3. ֳfካֳ ‫א‬ጠ ֶָደ‫ָ שנ‬ጆ٤ Êd፣ ጫُP
‫ָא‬ኪِ‫ו‬ ዝወፁ ደٍُ ַֹ٤ ‫אـ‬ይ ‫ֳָׂש‬ያִ ደዛዥ ዕፆ٤
‫ ׁٍُץוא‬ዝጠֿ‫ ר‬እ‫ـ‬ኾይ/ የ‫ר‬ጠ፣
4. የከ‫ ּתֹו‬ክֳُ ֳ‫א‬ከֶከָP ֳ‫ּבא‬ጣጠ‫ץ‬
ዓ‫ׂש‬ፅ 27.  ‫ּׁש‬ፅ‫ ע‬ዋጅ 224/2004 ዓ‫ׂש‬ፅ  ‫ָא‬ክِ የወጡ ደ ٤P ‫עאא‬ያዎ٤
31 ግ‫ּש‬እ ֶֿዋ ዝግ&ኦ‫ ו‬ካֶُ የጣ‫ ר‬እደֲ4
ֳֿዋ ዘይ‫ו‬ግ‫ץֹו‬
ዝኾ4 ‫ר‬፡-
‫ׂש‬ፅ 27. &ዋጅ ‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬224/2004 ‫ׂש‬ፅ

ካֳ ‫א‬ጠ ዘይ&ፀּ፣ ‫ו‬ኽያُ ጉድֳُ 31  ፈֶጊ ጥ&› ֳ‫ג‬ገ‫ֹْו‬ው

እ‫ִב צו‬እ ֶֿፍ4ُ ዘይወ ድ ወይ ክፉእ ካֶُ ጥ&› ֳ‫ד‬ድ‫נ‬ግ

ֳ‫ד‬ድ‫נ‬ግ
ፅ‫ּש‬0 ‫ו‬ፍֶይ ዘይኽእָ ወይ ׁጊ  ׁٌُ ‫ד‬ው‫ר ו‬ው፡-
ָጣ/ ዝ‫ץ‬ከ ‫ ר‬P ׁጋዊ ֳֿዋ ዝግ&‫ٍ ִנ‬ ֳከֳ ‫א‬ጠ ֶָደ‫רנ‬፣ &እ‫צו‬ ጉድֳُ
ከእُዎ እዳ‫ـ‬ገ&ኦ ከየእ‫ـ‬ወ እ‫עــ‬ፉ ወይ  ‫ו‬ክ4ያُ ‫ִב‬ Rֶፊ4ُ የ‫ד‬ይወ ድ ወይ‫ו‬
ֿደገ ٍ ወይ ֱዝ‫ּת‬  ዝእከ&ִ ٍ ጥ‫ס‬P ‫א‬ጥፎ ‫ֳא‬የُ የ‫ד‬ይ٤ָ ወይ‫ׁ& ו‬ግ
እ‫ֿـ‬ዲግዎ ወይ ׁጊ ዝፃ‫ֹו‬እ P ׁጋዊ ֶֿዋ & ָጣ/ ‫ץ‬ የ‫ג‬ገ¥ ‫ר‬ው ׁጋዊ ጥ&›
ዝግ&‫ ٍ ִנ‬ክً ዘይግኦ እPRֳወ እ‫ـ‬እٌዎ፡፡ ወደ‫ג‬ደ‫נ‬ግ&ُ ٍ ‫ ד‬ገ‫ת ֹُו‬ገ‫ֹו‬ው ያ ገ‫ֹו‬
ከ‫נׂש‬ ወይ‫ו‬ &ደገ ٍ ወይ‫ו‬ ֱዝ
ዓ‫ׂש‬ፅ 28.
28.  ‫ּׁש‬ፅ‫ ע‬ዋጅ 224/2004 ዓ‫ׂש‬ፅ &‫ُ&ר&רג‬ ٍ ከ‫ـ‬ዎው ወይ‫ו‬ ׁግ
34 ‫א‬4ወ‫ ׁٍُِ ٌץ‬ዝ‫ُב‬ &‫ג‬ፃ‫ ץנ‬ወደ ׁጋዊ ጥ&› የ‫ג‬ደ‫נ‬ግ&ُ ٍ
‫ـ‬ግ‫ ُףֹו‬ዕָግP ‫א‬ግ‫ ֹُו‬የ‫ד‬ይገ‫ֹו‬ው እያֳ ካ ገ‫ֹו‬፡-
1. ፅ‫ּש‬0 4 ‫ו‬ግ‫ץֹו‬ ዝፃ‫ֹו‬እ ‫ָא‬ክዑ
‫ׂש‬ፅ 28. &ዋጅ ‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬224/2004
ፆٍዊ ‫ץ‬ክ ዘይደֳየ ወይ ዘይֿ‫ר ــ‬
‫ׂש‬ፅ 34  4ዋ‫ ע‬የዝ‫ُב‬
‫ו‬ኽኻእ ወይ ‫ו‬ድ‫ףץ‬ዝ እ‫ـ‬Rዊኹ፣
ወይ ጥያÉዎ٤P የָግP ‫ـ‬ግ‫צֹו‬٤

2. ፆٍዊ ‫ץ‬ክ ክፍፅ‫ ו‬ወይ ፅ‫ּש‬0 4- 1. ‫ָא‬ካ‫ו‬ 4 ‫ו‬ግ‫ץֹו‬ &‫ג‬ፃ‫ץנ‬ ‫ָא‬ኩ

‫ו‬ግ‫ـ ץֹו‬ፃ‫ֹו‬2 ዝኾ4 ‫ـ‬ግ‫ ץֹו‬ወይ ‫ֱֵֹו‬ የግ‫נ‬- ጋ ግl4ُ ያָፈֳገ ወይ‫ו‬

4ዋ‫ע‬ ዝኾ4 ዓይ4ُ ‫ـ‬ግ‫ץֹו‬ ክፍፅ‫ו‬ ያָጠየ‫ר ׂש‬ው &‫א‬4ካካُ ወይ‫א& ו‬ደ‫&ֹו‬

እ‫ֶـ‬ዓዒִ ወይ እ‫ـ‬ደፋፊ`፣ ያወከ እደֲ4 ወይ‫ו‬፡-

66
www.chilot.me
 ገፅ 12 4ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬233/2005 ገፅ 12 የُግ‫ף‬ይ 4ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ fዋጅ ‫ ּׁש‬233/2005

3. ዝ‫ُב‬፣ ׁ‫ רـנ‬ዘ4ው‫ וצ‬4ዚኦ‫ו‬ 2. የግ‫נ‬ ጋ ግl4ُ ֳ‫א‬ፈፀ‫ו‬ ወይ‫ו‬

ዝ‫ـ ִרא‬ግ‫ـ ُףֹו‬ዋፊ‫ ס‬ጎ‫ ֹٌונ‬ወይ ֳ‫ָא‬ካ‫ו‬ 4-‫ו‬ግ‫ـ ץֹו‬ፃ‫ עף‬የֲ4 ‫ـ‬ግ‫ץֹו‬
4&‫ ٌץ‬እٌ ኸ‫ ּתֹו‬ዝRወኸ እ‫ـ‬ኾይ/፣ ወይ‫ ֱָֹו& ו‬f 4ዋ‫ ע‬የֲ4 fይ4ُ ‫ـ‬ግ‫ץֹו‬
እዲፈፅ‫ ו‬ካ4 ወይ‫ ו‬ከገፋፋ
3. &ዝ‫ ُב‬፣ ֱ‫  רـנ‬4ዋ‫ֶْג& ע‬ውP
ዓ‫ׂש‬ፅ 29  ‫ּׁש‬ፅ‫ ע‬ዋጅ 224/2004 ዓ‫ׂש‬ፅ
እ4ዚֱ &‫ִרא‬ ‫ـ‬ግ‫ُףֹו‬ ֶይ
35 ‫ـ‬ግ‫ ُףֹו‬ዕָግP ዘֳዓዕִ
&‫ ُףדרא‬ጐ‫ِ)נ‬٤ ወይ‫ ו‬የከ‫ּתֹו‬ው
‫א‬ግֳፅٍُ ‫ָו‬ክٍُ ‫ו‬ውፃእ፣ 4ዋ‫ע‬ዎ٤ ያወከ እደֲ4፣

ዝኾ4 ‫ ר‬ካָእ ‫ ר‬ዕָግP ዘֳዓዓֳ ወይ ‫ׂש‬ፅ 29.

29. &ዋጅ ‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬224/2004 ‫ׂש‬ፅ

 ‫ו‬ዒُ ግ‫נ‬ ጋ ‫ֹוُו‬ዕ ֿ‫ ּשת‬ዝኾ4 35 ֳָግP ‫ـ‬ግ‫צֹו‬٤ የ‫ג‬ያ4‫ש‬

ጥ& ‫  ֶה‬ደ‫ֹוֹו‬ይ ‫א‬ግֳፂ ‫ָו‬ክٍ ‫א‬ግֳጫዎ٤P ‫ٍ ד‬ወ‫ּׂש‬ያዎ٤
ዝֳጠፈ ወይ ካָኦُ 4ዚ ‫ـ‬ግ‫‘ץֹו‬ዚ ዘֶዓዕִ ‫ד‬ውጣُ፡-
‫ד‬ውጣُ፡-
‫ץו‬2ٍُ ወይ እָٍُ ዘ0‫&נ‬፣ ዘ‫ץ‬የ ‫ד‬ው‫ר ו‬ው ֳֶַ ‫ר‬ው &ָግP ያ4 ወይ‫ו‬
እ‫ـ‬ኾይ/፣ &ግ‫נ‬- ጋ ግl4ُ ‫דֳ ُה‬ደፋፈ‫רד& ץ‬
&‫ד‬ው‫ ו‬ጥ&P ዘዴ &ደ‫ֹוֹו‬ይ ‫א‬ግֳጫ
ዓ‫ׂש‬ፅ 30.  ‫ּׁש‬ፅ‫ ע‬ዋጅ 224/2004 ዓ‫ׂש‬ፅ
‫ٍ ד‬ወ‫ּׂש‬ያ የֳጠፈ ወይ‫ַֹ ו‬٤ ይֱ ‫ـ‬ግ‫ץֹו‬
36 ֳֿዋ ‫א‬ግ ٍው ውָ›ው የ‫ג‬ያ4‫ץُ ש‬2ِ٤ ወይ‫ו‬ እֹ٤ ያ‫&נׂש‬፣
Rፍٍُُ ያየ እደֲ4፣
ዝኾ4 ‫ ר‬ግ‫ ּשֹו‬ዘይ‫ـ‬ፈ‫ּט‬ደִ ካ ֱዝ‫ּת‬
ׁُዝِ ֿ‫א‬ድ፣ እ‫ו‬፣ ዕፀይٌ፣ ֽፃ፣ ዕ‫ע‬፣ ዓ‫ׂש‬ፅ 30. &fዋጅ ‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬224/2004 ዓ‫ׂש‬ፅ
ُክָٌ፣ ፍ‫ נוף‬ዝ‫ ִרא‬እ‫ـ‬ወ‫ת‬ዱ 36 የ‫א‬ግ ُP የግָ Rُ
ጥ&›
ዓ‫ׂש‬ፅ 31.
31.  ‫ּׁש‬ፅ‫ ע‬ዋጅ 224/2004 ዓ‫ׂש‬ፅ
‫ד‬ው‫ר ו‬ው &fግ‫ ּשֹו‬ይፈ‫ׂש‬ድֳُ ከֱዝ
41 ዘይፍ›ድ ገዘ ‫ו‬እካ፣ ይዞٍ ፈ‫ץ‬፣ ድጋይ፣ እጨُ፣ ₪ዋ፣ ‫ץ‬፣
ዝኾ4 ‫ ר‬e‫ُ ו‬ካָ ዘይׁጋዊ ፍ›ድ  fُክָُ፣ ፍ‫ף‬ፍ‫ פ‬የ‫ ִُרא‬የወ‫ר‬ደ
ደ‫ֹוֹו‬ይ እዳዘ‫ נ‬ገዘ እ‫ـ‬ኪ‫ ּש‬ወይ
እ‫ـ‬ጠይ‫ּׁש‬፣ ‫ׂש‬ፅ 31.
31. &ዋጅ ‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬224/2004 ‫ׂש‬ፅ
41 &‫ד‬ይፈ‫ׂש‬ድ
&‫ד‬ይፈ‫ׂש‬ድ ‫א‬ገድ ገዘ
ዓ‫ׂש‬ፅ 32.
32.  ‫ּׁש‬ፅ‫ ע‬ዋጅ 224/2004 ዓ‫ׂש‬ፅ
‫ררא‬፡-
‫ררא‬፡-
42 ׁጋዊ ُእዛዝ ዘይ‫ו‬0‫ָֹו‬
‫ד‬ው‫ר ו‬ው &ድ‫ץ‬ጅُ ‫ ו‬ያֳ ׁጋዊ ፍ›ድ
ዝኾ4 ‫ ר‬ክኸ ወይ ‫ ־‬ከፃ‫ֶֿ ע‬ፍ4ُ ዘֳዎ
&ደ‫ֹוֹו‬ይ እየዞ‫ נ‬ገዘ ከ‫ &ר&ר‬ወይ‫ ו‬ከጠየ‫ׂש‬፣
ካָ ዝR ׁጋዊ ُእዛዝ ‫ו‬ፍፃ‫ ו‬ፍ›ደ

67
www.chilot.me
 ገፅ 13 4ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬233/2005 ገፅ 13 የُግ‫ף‬ይ 4ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ fዋጅ ‫ ּׁש‬233/2005

እ‫ـ‬ዘይኮይ/፡-
1. ዕዳ ፣ ָ‫ּׁכ‬፣ ውׁ‫ר‬P ዝ‫ֿُـ‬ዘ ‫ׂש ُנ‬ፅ 32.
32. &ዋጅ ‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬224/2004 ‫ׂש‬ፅ

እ‫ـ‬Rֵዎ ወይ ካָእ ግ‫ּש‬እ እُRֵዎ 42 ׁጋዊ ُእዛዝ ֳ‫ָ&ׂשא‬

ክግֳፅ ዝግ&ኦ 4ገ‫ ץ‬ክገָፅ እׁُ‫ُـ‬፣
2. ›ִ ክ ‫ד‬ዕ ክ‫ץּט‬፣ ኼ‫ ֹו‬ክካፈָ፣  ‫ד‬ው‫ו‬ ‫ר‬ው የ‫א‬ክ‫ר‬ ወይ‫ו‬ ‫־‬
ውRֱ‫ ֹו‬ድ‫ו‬ፂ ክ‫ـ‬ፍ፣ ከፋፍֶ ዕዳ ወይ የ‫ד‬ጣ‫ ُף‬Rֶፊ4ُ ያֳው ‫ר‬ው የ‫ר‬ጠው ׁጋዊ
ካָእ ግ‫ּש‬እ  ‫ו‬ፍፃ‫ׁ ו‬ጊ ዝ‫ـ‬ዘዙ ُእዛዝ ֳ‫א‬ፈፀ‫ ו‬ፍ›ደ ካֲָ4
ግ‫ּُש‬ ክፍፅ‫ו‬ እُእዘዝ እ‫ـּתו‬ 1. &ዕዳ ፣ &ድ‫ ץ‬፣ ዋ‫ُר‬P የ‫ـ‬ያዘ ‫ُנ‬
እ‫ـ‬ኾይ/፣ ካֳው ወይ‫ ֶַ ו‬ግዴٍ ካֳ&ُ ‫א‬ገֳፅ
የ‫ג‬ገ‫ֹו‬ው 4ገ‫אֳ ץ‬ግֳፅ ‫ת‬ጠየ0፣
ዓ‫ׂש‬ፅ 33.
33.  ‫ּׁש‬ፅ‫ ע‬ዋጅ 224/2004 ዓ‫ׂש‬ፅ
2. ›ִ እዲ‫ץׂשת דר‬፣ ‫ ֹור‬እዲ ‫ـ‬ፍ
43 ‫ף&ׁד‬ዊ ያ‫ ـ‬ፍ‫ץ‬ዲ
&ድ‫ו‬ፅ ‫ר‬ጣጥ እዲ‫ـ‬ፍ ፣&ዕዳ fከፋፈָ
ኻָኦُ ׁግٍُ ዝ‫ـ‬ውR& ወይ‫ ֶַ ו‬ግዴٍ &‫א‬ፈፀ‫ׁ& ו‬ግ የٍዘዙ
ָጣ፣ ግዴٍዎ٤ እዲፈፅ‫ٍת ו‬ዘዝ እ‫ـו‬
^. ዚ ዋጅ ካ ዓ‫ׂש‬ፅ 14 ክ ዓ‫ׂש‬ፅ 32 የֲ4 እደֲ4፣
ዝ‫ـ‬ደገጉ ָጣ ጣያ ‫ף&ׁד‬ዊ ያ‫ـ‬
‫ׂש‬ፅ 33.
33. &ዋጅ ‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬224/2004 ‫ׂש‬ፅ
ፍ‫ץ‬ዲ  ዝኾ4 ዋPُ ደ‫ֶָׁُו ּת‬ፍ
ጣያ ኽ‫עֹו‬ ׁጊ ክ‫ת‬ ዝ‫וִ&ץּט‬ 43 &ַֹ٤ ֱጐ٤ ֳ‫ף&ֱד‬ዊ

ከ‫ו‬ዝኾ/፣ ፍ‫ץ‬ድ )ُ የ‫רـ‬ጠ ָጠ

ֳ. ጣያ ‫ף&ׁד‬ዊ ያ‫ ـ‬ፍ‫ץ‬ዲ ኻָኦُ
ׁግٍُ ዝውRዎ ָጣ ዋPُ ደ‫ּת‬ ^- &ዚֱ ዋጅ ከ‫ׂש‬ፅ 14 እ ከ ‫ׂש‬ፅ 32
‫ֶָׁُו‬ፍ ‫א‬ግ ٌ  ዝኾ4ִ ግዘ ጣያ የ‫ـ‬ደ4ገጉ የ‫ף&ֱד ַ&ׂש‬ዊ ፍ‫ץ‬ድ )ِ٤
ኽ‫ׁ עֹו‬ጊ ክከ‫ף‬ኸ‫ וֹנ‬ይኽእָ፡፡ ָጣ &ֲ/ የደ ‫ֳֶـא‬ፍ ጉዳዮ٤
&‫ַ&ׂש‬ው ׁግ  ከ‫ עֹו‬ክ የ‫ֹْוץׂשג‬ው
‫ֲא‬/፡-
` ክፍֵ ክָ‫ـ‬ ֳ- ֳ‫ף&ֱד ַ&ׂש‬ዊ ፍ‫ץ‬ድ )ُ &ַֹ٤
ዝ‫ץ‬ዝ‫ ץ‬ዋPُ ‫א‬ግ ٍዊ ፍُRְ‫ ץ‬ዓ0‫ג‬ ׁጐ٤ የ‫רג‬ጠው ָጣ ‫א‬ግ ٍዊ
ዘይֹ‫ ו‬ካֶُ ዝ‫ָו‬ከُ ָጣ ዋPُ የደ ‫ֳֶـא‬ፍ ጉዳዮ٤ &‫ ُ&ֲג‬ጊዜ

ፍُRְ‫ ֹוץףׂש ץ‬ክ‫ת‬፣ የ‫ַ&ׂש‬ የׁግ  ከ‫עֹו‬ ֵከ‫ף‬ከ‫ֶْץ‬ው

ዓ‫ׂש‬ፅ 34.
34.  ‫ּׁש‬ፅ‫ ע‬ዋጅ 224/2004 ዓ‫ׂש‬ፅ ይ٤ֶָ፡፡

15  ጣያ ‫ף&ׁד‬ዊ ያ‫ـ‬

` ክፍָ hֳُ
ፍ‫ץ‬ዲ ጣያ ኽ‫ׁ עֹו‬ጊ ዝ‫ץׂש‬
ዝ‫ץ‬ዝ‫א ץ‬ግ ٍዊ የፍُRְ‫ ץ‬ጉዳዮ٤P

68
www.chilot.me
 ገፅ 14 4ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬233/2005 ገፅ 14 የُግ‫ף‬ይ 4ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ fዋጅ ‫ ּׁש‬233/2005

ዋ ፍُRְ‫ץ‬ ዓ0‫ ו‬የֶַْው ካֶُ የፍُRְ‫ץ‬

የፍُRְ‫ ץ‬ጉዳዮ٤
1- ጣያ ኽ‫ׁ עֹו‬ጊ  ዋ ‫א‬ግ ٍዊ ָጣP የክ ‫נףׂש‬
ፍُRְ‫ ץ‬ዓ‫ גּמ‬ዘየֹ‫ ֹُור ו‬ኸ‫ׂש ת‬ፅ 34.
34. &ዋጅ ‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬224/2004 ‫ׂש‬ፅ
ወይ ዋR‫ תָא ּת‬ኮይ/ ዝ‫ץׂש‬፡- 15 &‫ף&ֱד ַ&ׂש‬ዊ ፍ‫ץ‬ድ )ِ٤
&‫ֱ ַ&ׂש‬ግ  ከ‫ עֹו‬የ‫ץׂשג‬
^- ‫ـ‬ኸ‫  ת‬ዝ4‫ٍ ִנ‬
የፍُRְ‫ ץ‬ጉዳይ፡-
ጉዳይ፡-
ֳ- 0‫ ּתף‬ጥ‫ץ‬ዓ  ዝ4‫ٍ ִנ‬
1. የ‫ַ&ׂש‬ ֱግ  ከ‫עֹו‬ &‫א‬ግ ُ
ּ- ክُዕ ዘָዓֳ ዘይ‫ׂשׂש‬ ‫ ُנ‬
ፍُRְ‫ץ‬ ጉዳዮ٤P 0‫ו‬ &ֶַْው
ዝ‫ץ‬ከ&ִ ٍ ‫ ּשעׂש‬ክካٍዕ ይኽእָ፡፡
‫ר‬ዎ٤ ከe ወይ‫ָא ו‬ ‫ר‬ጪ ֲr

ዓ‫ׂש‬ፅ 35.
35.  ‫ּׁש‬ፅ‫ ע‬ዋጅ 224/2004 ዓ‫ׂש‬ፅ የ‫&ץׂשג‬ው፡-

16 ዝ‫ץ‬ዝ‫נ ץ‬-4ገ‫ ץ‬ዋ ^- ‫ـ‬ከe &‫ג‬r‫ٍ ُ&ץ‬፣

ֳ- )ًٍ 0‫ג& ּתף‬r‫ٍ ُ&ץ‬፣
‫א‬ግ ٍዊ ፍُRְ‫ ץ‬ዝ‫ָו‬ከُ
ּ- ክ‫ץ‬ክ‫ץ‬ ያ 4 የ‫ד‬ይ‫ׂשׂש‬ ‫ُנ‬
&‫ג‬ገ¥&ُ ٍ ‫ֵ ץׂש‬ከ‫ף‬ከ‫ ץ‬ይ٤ֶָ፡፡
1. ግ‫ ًו‬ካ ‫ ץ‬10,000/ዓ‫ ـץר‬eׁ ‫ץ‬/
ዘይ&ָፅ ዝ‫ׂשׂש‬ ይኹ ዘይ‫ׂשׂש‬ ‫ׂש‬ፅ 35.
35. &ዋጅ ‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬224/2004 ‫ׂש‬ፅ
‫ ُנ‬ከይ/፡-
16 ዝ‫ץ‬ዝ‫ ץ‬የፍُRְ‫ ץ‬የ ‫ נ‬4ገ‫ץ‬
ጉዳይ የ‫א‬ግ ُ ፍُRְ‫ץ‬
ፍُRְ‫ץ‬
^-  ‫א ُפא‬ግ ٌ ወ‫ וצע‬ዝֿ‫` שנ‬
የ‫ֳאג‬ከُ፡-
የ‫ֳאג‬ከُ፡-
ዝፈ‫נ‬የ እኽֵ ወይ ገዘ ‫ـ‬ገ‫ ًג‬P
1. ግ‫ًו‬ ከ‫ץ‬ 10,000 /  ‫ץ‬ Ê/
‫א‬ግ ٌ ٍዊ ክኸው፣ ‫ـ‬ኸִٌٍ
የ‫ד‬ይ&ָጥ የ‫ו ׂשׂשג‬ ֲ4
ٍዊ ክገ‫ץ‬፣
የ‫ד‬ይ‫ֲ ُנ ׂשׂש‬r፡-
ֳ-  ጣይኦ‫ו‬ ጠፊ` ዝ‫נـ‬ኸ& እ 
2.
‫ֹו‬ዕֹ‫ـ ו‬ጠ‫ וזּׂש‬ገዘ P ‫א‬ግ ٌ
^- የ‫א‬ግ ُ ‫א& ُפא‬ው‫ ץנ‬ያ‫ שנ‬እዛው
ٍዊ ዘይገ&‫ ֹُור ס‬እ‫ـ‬Rֵዮ‫ ו‬ክ‫שָו‬
የ‫ ـנאـ‬እֱָ ወይ‫& ו‬ገዘ ‫ـ‬ገ‫ِו‬
ٍዊ ክገ‫ו ס‬ክָٍُ፣
ֳ‫א‬ግ ُ ገ‫ ּת‬እዲֲ፣ ‫ـ‬ከֹٍُ ገ‫ּת‬
ּ- ‫ׁוו‬ዳ‫ ץ‬ጣይ`  ዝኽ‫ ִרר‬ዋ
እዲያድ‫ץ‬ግ
ፍُRְ‫ ץ‬4ٌ ‫ׁוו‬ዳ‫ ץ‬ወኪִ ‫תָא‬
ֳ- &‫ַ&ׂש‬ያْው ጠፍِ የ‫ـ‬ገs እ 
ይֱ
ֳ‫ْף‬ው ‫ـ‬ጠ0‫א‬ው ገዘ ֳ‫א‬ግ ُ
‫א‬- ֱዝ‫ ּת‬ዝጥ‫ֳֶֿـא ִאׂש‬ፊ ‫א‬ገዲ
ገ‫ ּת‬ያֶደ‫נ‬ጉ ‫ר‬ዎ٤ ካִ እዲ‫שָא‬P ገ‫ּת‬
ዝዓፀዉ ‫ו‬ኽፋُ ‫ָ  ָٌראـ‬ጣ/
እዲያደ‫ץ‬ጉ ‫א‬ከٍ‫ָـ‬፣
ዝ‫ו‬ጥ  ‫ ` ו ُפא‬ዝُ‫סר‬
ּ- የ‫ַ&ׂש‬ው  ‫ـ‬ዳደ‫ץ‬ &‫ג‬ከ‫ُ& ר‬
ዋPُ ֱዝ ‫א‬ግ ُ ወኪִ

69
www.chilot.me
 ገፅ 15 4ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬233/2005 ገፅ 15 የُግ‫ף‬ይ 4ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ fዋጅ ‫ ּׁש‬233/2005

ይከ‫ף‬ኸ‫ץ‬ የፍُRְ‫ ץ‬ጉዳይ  ‫ـ‬ዳደ‫א& ס‬ወከָ

‫ר‬- ካָኦُ ካዞ‫ָ ו‬ዕָ ክִ ዝ‫ـ‬ጠ‫ שׂש‬ወፃ2 ‫ ָא‬ይ‫ר‬ጣָ፡፡
ዘֳው ዋPُ ፍُRְ‫א ץ‬ግ ٌ ወኪִ ‫א‬- ֱዝ የ‫ג‬ጠ‫ُ&וׂש‬ የ‫ֳֶـא‬ፊያ
ይኸ ፣ ‫ תָא‬ይֱ ‫א‬ገድ የዘጉ ‫ ד‬ከፈُP ‫אـ‬ይ
‫נ‬- ٌ ጣያ ዝ‫ץ‬ከ‫ ֹו‬ዓ0‫ ג‬ዘየֹ‫ ו‬ደ‫ּׂש‬ ָጣ/ የ‫אג‬ጥ/ &‫ُפא‬P ከ‫ُפא‬
 ُዮ፣ ካָ ጉድُ ‫נ‬ጋውያ ጋ‫ץ‬ የ‫סרـג‬ የֱዝP የ‫א‬ግ ُ
ֱፃPُ፣ 0ድ‫ ג‬ጣያ ‫ף&ׁד‬ዊ )ُ ጉዳዮ٤ &‫א‬ወከָ ይከ‫ף‬ከ‫ָף‬
ፍ‫ץ‬ዲ ‫ׂש‬ጥٍዊ ውክָP ‫ـ‬ዋ{ዎ ይካٍዕ፣ ‫ר‬- ַֹ٤ ከፍ &ֹ ከ‫ـ‬ጠ‫ ُשׂש‬ውጭ ያִُ
‫ תָא‬ይֱ፡፡ የ‫א‬ግ ُ የፍُRְ‫ץ‬ ጉዳዮ٤ ወክֹ
ይከָ ‫ ָא‬ይ‫ר‬ጣָ፡፡
ዓ‫ׂש‬ፅ 36.
36. ‫ ֹוץףׂש‬ክ‫ת‬
‫נ‬- &‫ַ&ׂש‬ው የ‫ג‬ገl ዓ0‫ ו‬የֶַْው ‫ِױ‬٤፣
1. ጣያ ኽ‫ׁ עֹו‬ጊ ዘ0‫ ו ץ‬ክ ٍُ ደ‫ּת‬
የfካָ ጉዳ‫šـ‬٤ ‫נ‬ጋውያP ֱፃPُ
‫ֶָׁُו‬ፍ ይኹ ዋPُ ፍُRְ‫ץ‬
ውክָP &‫ף&ֱד ַ&ׂש‬ዊ ፍ‫ץ‬ዲ )ُ ፊُ
ፅֽፍ ይኸው፣
&‫ׂש‬ጥٍ ውክָP ‫רـ‬ጥُِ ይከ‫ף‬ከ‫ָף‬፣
^. ዝ‫ּשץּט‬ ክ‫ٍُת‬ 3‫ـ‬ 0ዳׁ ጣያ
‫ָא‬ ይ‫ר‬ጣָ፡፡
‫ף&ׁד‬ዊ )ُ ፍ‫ץ‬ዲ የ0‫ץ‬
ֳ-  ዝኸፈِ ፋይָ ֿደ ‫ףׂש‬ይ ኮፒ ‫ׂש‬ፅ 36.
36. የክ ‫נףׂש‬
‫נףׂש‬
የ‫ֿׁـ‬ዝ፡፡ 1. የ‫ׁ ַ&ׂש‬ግ  ከ‫ עֹו‬የ‫ג‬ያ‫ֹْוץׂש‬ው የደ
‫ֳֶـא‬ፍ ይh የፍُRְ‫ ץ‬ጉዳዮ٤ ክ‫׳‬٤
ዓ‫ׂש‬ፅ 37.
37. ‫ֿו‬ዝ ‫ו‬ዕ› ‫א‬ዛግٌ &ፅֽፍ ይֲPָ፡፡
1. ጣያ ኽ‫ׁ עֹו‬ጊ ዝወ‫ר‬r‫ ו‬ዝካُዐֹ‫ו‬ ^. የ‫ ּשץׂשג‬ክ‫׳‬٤ &3 0ጅ ֳ‫ף&ֱד ַ&ׂש‬ዊ
‫א‬ዛግٌ ኽ‫ ע‬ዓ‫ ּשּׂש‬ይׁዝ፣ ፍ‫ץ‬ድ )ُ ያ‫ָֹוץׂש‬፣
ֳ- &ከፈ‫ـ‬ው ፋይָ ድ ኮፒ ‫ עׂש‬ያያይዛָ ፡፡
2. ካ ዝኾ4 &ֶዒِ 4ٌ ‫ר‬4ድ ዘ&ֶ! 4ገ‫ץ‬
‫ו‬ጥ›‫ּמ‬ ድֶዪ ֳֿዋ ክָُُ ‫ׂש‬ፅ 37.
37. ‫א‬ዛግُ ‫א‬ያዝP ‫א‬ጠ&0፡-
‫א‬ጠ&0፡-
ክገ‫ֳ ִנ‬ዎ፣ 1. የ‫ַ&ׂש‬ ֱግ  ከ‫עֹו‬ የወ‫ר‬PْውP
3. 4ِ‫ ו‬ፋይֶُ ዝ‫אּמ‬ጥִ ጣያ ‫ׁוו‬ዳ‫ץ‬ የ‫ג‬ከ‫ף‬ከ‫ֶْץ‬ው፣ ‫א‬ዛግُ &ክ‫ץ‬
ዝጀُ ‫א‬ዐ‫א ּתׂש‬ዛግٌ ክֱִ ‫ו‬ግ‫ץֹו‬ &‫אׂש ד‬ጥ ይይዛָ፡፡
ኽክ ክ‫ֿـ‬ዝ ֳዎ፡፡ 2. ከ‫ד‬ው‫ ו‬4ፍُP ‫ר‬4ዱ ከ‫ג‬ያ&ֶe 4ገ‫ץ‬
&‫א‬ጠ‫ׂש‬0  ፈֶጊው ጥ&›P ክָُُ
` ክፍֵ-
ክፍֵ-‫ـ ֳר‬ ይደ‫נ‬ግֳָٍ፡፡
ዛዕ‫ ֹוץףׂש ֹו‬ክ‫ת‬፣ ‫ـ‬ዓፃፅዋ ‫ָו‬ዓָ 3. ፋይֹ٤ የ‫אׂשג‬ጡ&ُ &‫ـ  ַ&ׂש‬ዳደ‫ץ‬
ክ‫ ת‬ደ‫ֶָׁُו ּת‬ፍ ዝ‫ָו‬ከُ፣ &ጀُ የ‫א‬ዛግُ ‫אׂש ד‬ጫ እዲr

70
www.chilot.me
ገፅ 16 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ አዋጅ ቁ. 233/2005 ገፅ 16 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ አዋጅ ቁ. 233/2005

ዓ‫ׂש‬ፅ 38.
38. ዛዕ‫ـ ֹו‬ዓፃፅዋ ደ‫ּת‬ &‫ד‬ድ‫נ‬ግ &እክካ) ‫א‬ያዝ ֳ&ُ፡፡

‫ֶָׁُו‬ፍ ዝ‫ָו‬ከُ፣
` ክፍָ ‫ُ ׳‬
1. P ጣያ ኽ‫ׁ עֹו‬ጊ ዝ‫ &נׂש‬ክ‫ ת‬ደ‫ּת‬
ֳ የደ ‫ֳֶـא‬ፍ ክ ‫נףׂש‬፣
‫ֶָׁُו‬ፍ ዝዓፅወִ ‫ו‬ኸያُ፡-
‫נּהד‬ጥP ‫ ُד‬የ‫ֳאג‬ከُ
^. እٌ ዝ‫ &נׂש‬ክ‫ ת‬ደ‫ֶָׁُו ּת‬ፍ እኹָ
‫ׂש‬ፅ 38.
38. ֳ የደ ‫ֳֶـא‬ፍ ክ ‫נּהד‬ጥ
‫נא‬ዳእٍ እ‫ـ‬ዘይ Rֵዎ፣
ֳ. ‫ـ‬ጠ‫ץ‬ጣ‫ ע‬0ድ‫ ג‬ክ‫ ًף וו ת‬ክ‫ץ‬ከ የ‫ֳאג‬ከُ

እ‫ـ‬ዘይኪ2ִ ֳ‫ ּׁשּׂש‬1. ወደ ‫ַ&ׂש‬ው የׁግ  ከ‫ עֹו‬የ‫ &נׂש‬የደ

ካ ከ‫`ּתֹו‬
ድ‫ף‬d` ዝ‫ ـ‬4 ‫ו‬ዃ/ ጣያ ዋP ‫ֳֶـא‬ፍ ክ የ‫ג‬ዘጋ&ُ ‫ו‬ክያُ፡-

‫ֿד‬ዳ‫ ע‬እ‫נــ‬ጋጊፁ፣ ^. የ‫&נׂש‬ው የደ ‫ֳֶـא‬ፍ ክ &‫נ ד ּׂש‬ጃ

ּ. ጥፍُ ደ‫ֶָׁُו ּת‬ፍ ካ ዝፍፅ‫ֿ ו‬ደ ከֳַው፣

ዓ‫ ُא‬ዝֳֿፎ እ‫ـ‬ኾይ፣ ֳ. ‫ـ‬ጠ‫ץ‬ጣ‫ע‬ው ክ ከ‫& ًנ אא‬ፊُ ֵገ¥

‫א‬. ‫ـ‬ኸ‫ ת‬እ‫זـ‬ይً፣ ያָ‫ـ‬٢ֳ ‫ֲת‬P ከ‫ּתֹו‬ው ֳ‫ּב‬

2. ዚ ዓ‫ׂש‬ፅ ‫ּׁש‬ፅ‫ ע‬1 ፊደָ ^፣ֳ፣ּ፣‫א‬ &ድ‫ף‬dው ֵገ¥ ֳ‫א‬٢ִ &‫ַ&ׂש‬ው

ዝ‫ـ‬ደገገ ‫ו‬ኽያُ ጣያ ኽ‫ׁ עֹו‬ጊ ዋP  ‫ـ‬ዳዳ‫ ע‬ከ‫נـ‬ጋገጠ፡፡

0ድ‫ ג‬ክ‫ ُף וו ת‬4ٌ ፋይָ ክ‫ ת‬ክዓፅዎ ּ. የደ ‫ֳֶـא‬ፍ ጥፋُ ከ‫ـ‬ፈፀ‫ א‬ድ

ይኽእָ እዩ፡፡ እٌ ‫א‬ዝገ እُዓፁ ‫ּמ‬ዳׁ ዓ‫ָ ُא‬ፎ&ُ ከֲ4

‫ץ‬እ‫ `ת‬ዘֹ )ُ ፅׁፈُ ፍׁُ ዋP ‫א‬. ‫ـ‬ከe የ‫ ـז‬እደֲ4፣

‫ֿד‬ዳ‫ ע‬ጣያ የፍָጥ፡፡ 2. &ዚֱ ዓ‫ׂש‬ፅ ‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬1 ^፣ֳ፣ּ፣‫ـ& א‬ደ4ገገው

‫ו‬ክያُ የ‫ַ&ׂש‬ው ֱግ  ከ‫עֹו‬ ክ
ዓ‫ׂש‬ፅ 39.
39. ዛዕ‫ָו ֹו‬ዓָ  ከይዲ ዝፀּ ከ‫ًנ אא‬ &ፊُ የክ‫ש‬ ፋይָ ֵዘጋ
ክ‫ ת‬ደ‫ֶָׁُו ּת‬ፍ፣ ይ٤ֶָ፡፡ ‫א‬ዝገ‫ת ּש‬ዘጋ ከ‫ֶ& ש‬ይ ֳֶው
1. ዝ‫ &נׂש‬ክ‫ ת‬ደ‫ֶָׁُו ּת‬ፍ ‫ף&ׁד‬ዊ )ُ ፍֱُ ጽ/)ُP የ‫ ַ&ׂש‬ዋP  ‫ـ‬ዳደ‫ע‬
ፍ‫ץ‬ዲ ‫ו‬ፍֶጥ ክָዓָ ዝኽእָ ፡- ያው›ָ፡፡
^. ‫ـ‬ጠ‫ץ‬ጣ‫ע‬ ክ‫ת‬ ‫ُע אـ‬ዎ  ከይዲ
‫ׂש‬ፅ 39.
39. &{ደُ ֶይ የ4&‫ נ‬የደ
እዳRֳወ እ‫ـ‬ጠፊ` ‫ !ָـ‬ክ‫ץ‬ከ
እ‫ـ‬ዘይ ኪ2ִ፣
‫ֳֶـא‬ፍ ክ ֳ‫ُד‬

ֳ. 4ٌ ዝ‫&נׂש‬ ‫ ו‬ክ‫ ُף‬1. የ‫&נׂש‬ው የደ ‫ֳֶـא‬ፍ ክ ֳ‫ף&ֱד‬ዊ

ክ‫ת‬ ዘ‫נ‬ድ`
ድ‫ף‬eኦ‫ ו˜ָـ ו‬እ‫ــ‬2r‫ו‬ ፍ‫ץ‬ድ )ُ &‫ד‬ወ0 ֵ4 የ‫ג‬٤ֳው፡-

ּ. እٌ ክ‫ו ת‬ኽያُ ‫ـ‬ኸ‫ ת‬ወይ ‫ ו‬ክ‫ץ‬ ^. ‫ـ‬ጠ‫ץ‬ጣ‫ע‬ው ክ ‫{& ُ&ِץُ אـ‬ደُ

‫  ו‬ጊዚ` እ‫ֶــ‬ዒִ ጣያ እያֳ ከጠፋP ‫ـ‬ፈָጎ ֵገ¥ ካָ‫ـ‬٢ֳ፣

ዋ/‫ֿד‬ዳ‫ ע‬ፅֽፍ የፍָጥ፡-

‫א‬. ‫ـ‬ኸ‫ ת‬ክָُُ ካֶُ ፀጥٍ ‫!ָـ‬ ֳ. የ‫&נׂש‬ው ክ የ‫ג‬ያ ‫נ‬ዱ ‫ ו‬ክ‫צ‬٤

71
www.chilot.me
 ገፅ 17 4ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬233/2005 ገፅ 17 የُግ‫ף‬ይ 4ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ fዋጅ ‫ ּׁש‬233/2005

እُ‫ץ‬ከ እٌ ‫ֶـ‬ዒִ ዝ4&‫נ‬ ‫א‬ዝገ &ድ‫ף‬dْው ‫ـ‬ፊָገው ካָ‫ـ‬ገl

‫ שּׂשׂשـ‬ክُዕ ይ0ፅָ ּ. ክ‫ـ& ש‬ከe ወይ‫ ו ו‬ክ‫אֳ ץ‬ገsُ
2. እٌ ዝ‫ &נׂש‬ክ‫ ת‬ደ‫ֶָׁُו ּת‬ፍ ָዕֵ` ‫ו‬ክያُ ֳጊዜው ከ‫ـ‬4 ֳ‫ ַ&ׂש‬ዋP
ዘֹ ፍُ‫ ُ) ־‬ፅׁፈُ ዝ‫ ִ&נׂש‬ጥ‫ץ‬ዓ  ‫ـ‬ዳዳ‫& ע‬ፅֽፍ ያው›ָ፡፡
‫ סגץא‬ዘየኽ ኮይ/ እ‫נـ‬ኺዎ &ዚ ‫א‬. ‫ـ‬ከe &ፀጥٍ ካֶُ ክָُُ ‫ـ‬ፈָጐ
ዝ ዕ ‫ו‬ኽያُ ክ‫ ת‬ኽָዓָ ክእዝዝ ‫ת‬ገ¥ የ‫ـ‬4ው ‫א‬ዝገ ‫ׂשـ‬0‫ ׳‬ክ‫ץ‬ክ‫ס‬
ይኽእָ፡- ይ‫ׂש‬ጥֶָ፡፡
^. ዘይ‫ אـ‬ከ‫ נ‬እዳRֳወ ዝ‫ ـנ אـ‬ክ‫ ת‬2. የ‫&נׂש‬ው የደ ‫ֳֶـא‬ፍ ክ ከ‫ֶ& ש‬ይ
እ‫ـ‬ኾይ/፣ ያֳው ፍֱُ ፅׁፈُ )ُ &‫ًٍ) ֳُ&נׂש‬
ֳ. ዘ& ይ‫ץ‬ጋ ዝֳֿፎ እ‫ـ‬ኾይ/፣ ‫ צוץא ُנרא‬የ‫ד‬ያ ከ ֲr ካገsው
ּ. ገ& ደ‫ּת‬ ‫ֶָׁُו‬ፍ ዘየׁُُ &‫ג‬ከ‫ֳـ‬ው ‫ו‬ክያُ ክ‫ ש‬እዲ4 ֵያዝዝ
እ‫ـ‬ኾይ/፣ ይ٤ֶָ፡-
‫א‬. ዋ ፍُRְ‫ ץ‬ኮይ/ እ‫נــ‬ኺ‫ ּש‬እٌ ^. ይ‫רא‬ከ‫ ُ&ץ‬የ‫ ـנראـ‬ክ ከֲ4፣
 ከይዲ ዝ4&‫ נ‬ክ‫ ת‬ክָዓָ ይኽእָ፡፡
ֳ. የይ‫ץ‬ጋ ዘ‫ א‬ያֳፈ&ُ ከֲ4
ּ. &ደ ‫ֳֶـא‬ፍ ወጀָ የ‫ד‬ያ ጠይ0
ዓ‫ׂש‬ፅ 40.
40. ‫ֿٍُـ‬4ُ ጣያ ኽ‫ׁ עֹו‬ጊ ከֲ4፣
‫א‬. የፍُRְ‫ ץ‬ጉዳይ ֲr ከ‫ـ‬ገs &{ደُ

ጣያ ኽ‫ׁ עֹו‬ጊ ዝፍፅ‫ ז‬ጥፈُ ‫ֿٍُـ‬4ُ ֶይ የ4&‫נ‬ው ክ ֵ4 ይ٤ֶָ፡፡

ገ& ፍُRְ‫ ץ‬ከ‫ ו‬ዘֹ ኾይ/፤ ዘ‫ץ‬ዮ

ዝ‫ـ‬ፈֳֶየ ጉድֳٍُ 4-‫ו‬ግ‫ץֹו‬ እ‫ـ‬Rָዩ
‫ ֿٌٍـ‬ይኸው
‫ׂש‬ፅ 40.
40. የ‫ ַ&ׂש‬የֱግ
የֱግ  ከ‫עֹו‬

ዓ‫ׂש‬ፅ 41.
41. ዝ‫ץ‬ዝ‫ ץ‬ግድፈٍُ 4-
4-‫ו‬ግ‫ץֹו‬ ‫ـ‬ጠያ‫ּׂש‬4ُ፡-
‫ـ‬ጠያ‫ּׂש‬4ُ፡-

ֱዝ‫ּת‬ ዝR&ካ ‫ׁף‬ ֶֿፍ4ُ ዝግ‫ֹו‬እ የ‫ ַ&ׂש‬የֱግ  ከ‫גֳ עֹו‬ፈፅ‫א‬ው የወጀָP

ዘይ‫ו‬ፍፃ‫ ו‬ግድፈُ 4 ‫ו‬ግ‫ ץֹו‬ኮይ/፡- የፍُRְ‫ ץ‬ጥፋُ ‫ـ‬ጠያ‫ּׂש‬4ُ እዳֲֳr፤

^. ዘይ ‫ּׁש‬ፅ ‫ו‬ኽያُ  ‫סש‬ዕ ‫ד‬ዓָٌ ֳ‫ג‬ያየው የ‫ֳـ‬ያዩ የ 4-‫ו‬ግ‫ץֹו‬ ጉድֳِ٤

‫ ׁף‬ዘይ‫ץו‬ካ ፣ ‫ـ‬ጠያ‫ ּׂש‬ይֲPָ፡፡

ֳ. ‫ ר‬ጉዳይ ‫ּב‬ፂ‫ץ‬ካ  ዓُካ ዘይ‫ץו‬ካ

‫ׂש‬ፅ 41.
41. የ‫ר‬4-
የ‫ר‬4-‫ו‬ግ‫ ץֹו‬ግድፈِ٤ ዝ‫ץ‬ዝ‫ץ‬፡-
ዝ‫ץ‬ዝ‫ץ‬፡-
ּ. ‫ـ‬ደጋጋ‫ּב  ג‬ፀ‫א צ‬ጋ‫ֹו‬እያ ዘይ‫ץו‬ካ
ֱዝ የ‫ר‬ጠֱ ‫ף‬P Rֳፊ4ُ &‫ג‬ገ‫אֳ ֹו‬ፈፀ‫ו‬
የ 4 ‫ו‬ግ‫ ץֹו‬ግድፈُ ֲr፡-
‫א‬. ‫ו‬ ‫ـ‬ኸ‫ٌ ר‬ ‫וו‬eጣ‫ץ‬ ኮ4 2ָካ
^. ֳ&‫ו ּׂש‬ክያُ &‫א‬ደ& የ ‫ׂש ף‬
‫א‬ዝገ ‫ָו‬dው ግድፈٍُ 4-‫ו‬ግ‫ץֹו‬
ֳ‫א‬ገsُ፣

72
www.chilot.me
 ገፅ 18 4ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬233/2005 ገፅ 18 የُግ‫ף‬ይ 4ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ fዋጅ ‫ ּׁש‬233/2005

እዮ‫ו‬፡፡ ֳ. ‫ֳֹו‬ጉዳዮ٤ ‫ׂש‬ጥ‫ר& צ‬ዓً ֳ‫א‬ገsُ

ּ. &‫ـ‬ደጋጋ‫ג‬ &٤ֹُ ‫ׂש‬ጠ‫צ‬ ֶይ
ዓ‫ׂש‬ፅ 42.
42. ‫ו‬ጥያe ‫א‬ፃ‫נ‬ይ ጊዝያዊ ኮ‫َג‬ ֳ‫א‬ገsُ
^. ዚ ዋጅ ዓ‫ׂש‬ፅ 40 ዝ‫ـ‬ደገጉ ግድፈٍُ ‫א‬. ከ‫ـ‬ከ‫׳‬٤ ጋ‫אא& ץ‬ጠ‫ֹ ֲ ץ‬
4-‫ו‬ግ‫ـ ץֹו‬ጣ‫ ו׳־‬ዘָ ጥ‫ץ‬ዓ ወይ ‫א‬ዝገ ‫ֶ&ד‬₪ُ የ 4 ‫ו‬ግ‫ ץֹו‬ጉድֳِ٤
ጥ‫ דּנ‬እُ‫ ץּט‬ዋP ‫ֿא‬ደ‫ ע‬ጣያ Pْው፡፡
ዝ‫ ִׁץו‬ክ‫ ת‬ዲ ፒֵ ዘፃ‫ ע‬ካ ጣያ
‫ ׁף‬ፈፃ‫ ג‬ኮ‫ َג‬ዝ‫נו‬ፁ 5 ‫ ֶֹُו‬ዝֿዘ ዓ‫ׂש‬ፅ 42. ጊዝያዊ ጣ‫ ע‬ኮ‫וּהּהד َג‬
ጊዚያዊ ኮ‫ َג‬ይጣየe፡፡ ^. &ዚֱ fዋጅ ዓ‫ׂש‬ፅ 40 የ‫ـ‬ደ4ገጉُ የ 4-
ֳ. እٌ ዝጣየe ኮ‫ َג‬ዝ‫ ִ&ץּט‬ክ‫  ת‬ውeጢ ‫ו‬ግ‫ץֹו‬ ‫ـ‬ግ‫ُףֹו‬ ‫ـ‬ጥ‫ר‬ዋָ የ‫ָג‬
ֿፈ ወ‫־ץ‬ ዝግ‫ֹו‬እ ፃ‫ץ‬ዩ P ዋP ዮًٍ ወይ‫ ו‬ጥ‫ַ&ׂש& ץּטת דּב‬ው
‫ֿא‬ዳ‫ ע‬የ‫ּמ‬፡፡ ዋP f ‫ـ‬ዳዳ‫ ע‬የ‫ ֳُףאـ‬ክ የ‫ג‬ያጣ‫ף‬
ּ. ዋP ‫ֿד‬ዳ‫ ُנרא ע‬እዚ ዓ‫ׂש‬ፅ ፊደָ ֳ ከ‫ַ&ׂש‬ው ‫ ף‬f ፈፃ‫ ג‬ኮ‫ َג‬የ‫נאג‬ጡ
ዝ‫ ִ&נּט‬ው4 ֿ እዋ/ P )ُ 5 f‫ ֶֹُו‬የያዘ ጊዝያዊ ኮ‫ َג‬ይ‫ָדּהּה‬
‫ו‬ኽ‫ ע‬ጣያ የ0‫ץ‬ ֳ. ኮ‫َג‬ው የ‫ ֳُףאـ‬ክ &fድ ወ‫ץ‬
ው ጥ የ‫ג‬ገ‫ֹו‬ ጣ‫ِץ‬ ֳ‫ַ&ׂש‬ው ዋP
‫א‬. ጣያ )ُ ‫ו‬ኽ‫ ע‬4ٌ ዝ‫ &נּט‬ው4 ֿ f ‫ـ‬ዳዳ‫ ע‬የውª R‫ ּש‬ያ‫ָֹוץׂש‬፣
‫ סגץא‬ካ ‫א‬ጠ‫ ּٍמׂש‬ክ ‫ץףו‬ ּ. ዋP f ‫ـ‬ዳዳ‫ע‬ው &ዚֱ f‫ׂש‬ፅ ፊደָ ֳ
ክው  ይኽእָ፡፡ የ‫ ֳُ&נׂש‬ውª R ወድያው/ ֳ‫ַ&ׂש‬
‫ו‬ክ‫ ُ) ץ‬ያ‫ָֹוץׂש‬፡፡
ክፍֵ ‫ـ ֳר‬
ዝ‫ـ‬ፈֳֶዩ ድጋገٍُ ‫א‬. የ‫ַ&ׂש‬ው ‫ו‬ክ‫ ُ) ץ‬የ‫ ֳُ&נׂש‬ው4
ዓ‫ׂש‬ፅ 43. ‫ו‬ዕ‫ֹו‬ይ ዓ0‫ג‬ R &‫ ץאץאא‬ከ‫ ד‬ጠ‫ׂש‬0ያ እ ከ
1. ‫ צּת‬ፍُ‫ ־‬ክָָ ُግ‫ף‬ይ ‫ז‬ያዊ ዓ‫וּמ‬ ‫ֵ ץנֹוד‬ወ  ይ٤ֶָ፡፡
ክእֳُ ጣያ ኽ‫עֹו‬ ׁጊ ‫ו‬ጉָ‫ֹُו‬
ክፍָ ‫ُ ׳‬
ዝ‫ـ‬ፈֳֶዩ ָጠPٍُ፣ ُ‫ٍץֱו‬ዊ
ያ‫ֳـ‬ያዩ ድጋጌዎ٤
‫גר‬P‫ ُף‬ይֱ፣  ‫ וׂץ‬ዘድֵ ‫ד‬ዋָ
‫א‬ፅְُ ካָኦُ ጠ‫ ٌוׂש‬ፅֽፋُ የዳִ፡፡ ‫ׂש‬ፅ 43. 0‫ ו‬ግ‫ֹٍו‬

2. &‫ץ ּת‬ኩ ዝ‫ץ‬ከ ወ‫נ‬ዳ )ُ ፅׁፈُ ፍُ‫ ־‬1. የُግ‫ף‬ይ ክָָ ፍֱُ ‫ צּת‬የ‫ ַ&ׂש‬የׁግ
 ׁٌُ` ዝ‫ץ‬ከ‫ ּש‬ጣያ ኽ&‫ׁ ٌץ‬ጊ &‫ּת‬  ከ‫ב עֹו‬ያዊ 0‫ו‬P ٤ֹٍ ֳ‫ד‬ደግ

እዋ/ ዘֳዎ‫ ו‬ክፍ‫ ُـ‬ዓ0‫ ג‬እዳፅዐ ָጠP የ‫ֳـ‬ያዩ ָጠPዎ٤፣ ُ‫ٍץֱו‬ዊ ‫גר‬P‫צ‬٤

ዝ‫נ‬ኽִ ዕድָ የ‫א‬٢٠ው፣ ‫ו‬ ዝ‫ָו‬ከِ ይ‫ר‬ጣָ፣ ֳ ‫ْף‬ው የ‫ג‬ያ ፈָግ ‫ד‬ዋָ

ካָ &ጀُ ‫ו‬ፍ›ድ የ ָጥ እኹָ ደገፍ ‫א‬ፅ‫ُ׀‬P ַֹ٤ ጠ›‫ ג‬ፅֽፎ٤ ያዘጋጃָ፡፡

73
www.chilot.me
 ገፅ 19 4ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬233/2005 ገፅ 19 የُግ‫ף‬ይ 4ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ fዋጅ ‫ ּׁש‬233/2005

ክָُُ ‫ ׁף‬ይገ‫ץ‬፣ ፀፃ ‫ וׁِף‬2. &የደ‫נ‬ጃው የ‫ג‬ገl የወ‫נ‬ዳዎ٤ የፍֱُ ፅֱፈُ

ይከٍ‫ָـ‬፣ እዋ ኼ‫ ֹו‬ዝግ‫ו‬ግ‫ ִא‬ይው ፣ )ِ٤ & ‫ ס‬የ‫ג‬ገl የ‫ ַ&ׂש‬የׁግ  ከ‫עֹו‬ዎ٤
ድֶይ እ‫ـ‬ኾይ/ ‫ו‬ ָዕֵ` ዘֹ ዞ‫ֹו‬ ያֳ‫ֹْו‬ው የ0‫ ו‬ክፍ‫ِـ‬٤ እያጠ/ &የጊዜው
ፍُ‫ ץֹוׁُו ־‬ዘድֵ እዋPዊ ָጠP ָጠP የ‫ג‬ያገl&ُ ዕድָ ያ‫א‬٢٢ָ፣
‫א‬ዕ&ይ ዓ0‫ ג‬ኽ‫נ‬ኽ‫ ּש‬ይገ‫ץ‬፣ ከ‫ֳאג‬ከ‫ـ‬ው ካָ &ጀُ &‫ ד‬ፈ‫ׂש‬ድ
ያ‫ֳר‬ጥPָ፣ &‫ּׂש‬ የ‫ףר‬ ድጋፍP ክָُُ
3. )ُ ፅׁፈُ ዞ‫ ֹו‬ፍُ‫ ־‬ኽ&‫ׁ ٌץ‬ጊ ጣያ ያደ‫ץ‬ጋָ፣የ ‫ף‬ ‫ע‬ፖ‫ٍْץ‬ው ይከٍ‫ֶָـ‬፣
ወ‫נ‬ዳ )ُ ፅׁፈُ ፍُ‫ ־‬እኹָ ክָُُ የ‫ג‬ገ‫א‬ግ‫ُ&ו‬ የ ‫ֹור‬ ጊዜ ይወ Pָ
ደገፍ ፈፃፅ‫ד‬ ‫ וׂץ‬ይከٍ‫ֱֶו וֹـ‬ው  ፈֶጊ ከֲ4 ከ‫ֶ& ש‬ይ ካֳው የዞ/ ፍֱُ ጋ‫ץ‬
ጡ‫ ו‬ክָُُ ይገ‫ץ‬፡፡ &‫  ץ&ֹוـא‬ፈֶጊ ወ0ٍዊ የ0‫ ו‬ግ‫ֹٍו‬
ָጠP እዲያገl ያደ‫ץ‬ጋָ
4. ጣያ ኽ‫ׁ עֹו‬ጊ ዘድָዮ Pውٌ )ُ ፅׁፈُ 3. የዞ/ ፍֱُ ፅֱፈُ )ُ ֳ‫ַ&ׂש‬ የׁግ
ካٌ ጣያ ‫ׁוו‬ዳ‫ץ‬ ዝ‫ץ‬ከ እُِ  ከ‫עֹו‬ዎ٤ &ወ‫נ‬ዳ ፍֱُ ፅ/)ُ &‫ּׂש‬
ይጀ‫ִـ‬፡፡ ٌ ጣያ ‫ׁוו‬ዳ‫ׁ ץ‬ፅ‫ُנ‬ ክָُُP የ ‫ף‬ ፈፃፀ‫ו‬ ድጋፍ
&ጀُ እ‫ـ‬ጋጥ‫ו‬ ‫ו‬ ወ‫נ‬ዳ ‫ׁוו‬ዳ‫ץ‬ እያደ‫נ‬ገֶْዉ ‫ֲא‬/ ጥ0 ክָُُ
‫ץו‬ድዳእ ፅׁፈُ ‫ ׁץא‬ዘድֵ Pውُ ያደ‫ץ‬ጋָ፡፡
ደገፍ ይ‫נ‬ክ፡፡ 4. የ‫ַ&ׂש‬ የׁግ  ከ‫עֹו‬ የ‫ג‬ያ ፈָገው
የፅֱፈُ )ُ እ›ዎ٤ የ‫ַ&ׂש‬  ‫ـ‬ዳደ‫ץ‬
5. ዝ‫ـ‬ፈֳֶዩ ‫א‬ዕ&ይ ዓ0‫ ג‬ዝውR‫ּש‬ ָጠPٍُ ከ‫ג‬ያገsው ገ‫ּת‬ ይ‫א‬ደֳָٍ፡፡ &‫ַ&ׂש‬
ዝፀወዐ ካָ ዝ‫ـ‬ፈ‫ׂש‬ደֹ‫ד ו‬ዓָٍዊ ዓ ‫ּת‬  ‫ـ‬ዳደ‫ ץ‬የ&ጀُ እጥ‫ת ُנ‬ያጋጥ‫ ו‬ከወ‫נ‬ዳ
‫עٍ ُנרא‬ፍ ዘውፅእዎ ወፃ2 ‫א‬ጓዓዝያ ‫ـר‬ዳደ‫ץ‬ ጋ‫ץ‬ &‫ץ&ֹוـא‬ የፅֱፈُ
ይeፍ4ֹ‫ו‬፡፡ ‫עא‬ያዎ٤P  ፈֶጊ እ›ዎ٤ ድጋፍ
ያገָ፡፡
ዓ‫ׂש‬ፅ
ዓ‫ׂש‬ፅ 44.
44. ውዕֹ ዓ ‫ ּת‬ዝ‫ָו‬ከُ 5. ֳ‫ֳـ‬ያዩ የ0‫ ו‬ግ‫ ֹٍו‬የ‫רג‬ጡ ָጠPዎ٤
1. ጣያ ኽ‫עֹו‬ ׁጊ  ‫א‬ጋ‫ֹו‬እያ  የ‫ג‬ጠ‫ ף‬ካָ የ‫ـ‬ፈ‫ׂש‬ደֶْው የውֹ &ָP
ዝ‫רـ‬የ‫ ִא‬እዋ ‫ד‬ዓָٌ ‫ ץ‬50 /ֿ‫ו‬ ֳ‫א‬ጓጓዣ ያወጡُ ውጪ &ٍ‫ע‬ፍ ‫ُנרא‬
‫ץ‬/ ካ እُِ ‫ף&ׁד‬ዊ )ُ ፍ‫ץ‬ዲ ይ₪ፍֶْዋָ፡፡
ይኽፈֹ፡፡
2. እዚ ‫א‬ጠ ‫א‬ዓָٍዊ ዓ ‫ ּת‬ዝ‫ֿו‬የ₪ִ ኩ4ٍُ ‫ׂש‬ፅ 44.
44. የውֹ &ָ &‫ֳאـ‬ከ‫ـ‬
እ‫ـ‬Rָዩ )ُ ‫ו‬ኽ‫ע‬ ‫ ׁף‬ፈፃ‫ףְ ג‬ዊ 1. የ‫ַ&ׂש‬ የׁግ  ከ‫עֹו‬ ٤ֹُ ֶይ

ክֶָዊ ‫א‬ግ ٌ ُግ‫ף‬ይ ከ‫ֿד‬ይ˜ ይኽእָ፡፡ &‫רג‬የ‫ُ&ו‬ ጊዜ &‫ ׂש‬50 ‫ ץ‬/R‫ו‬

‫ץ‬/ ከ‫ף&ֱד‬ዊ ፍ‫ץ‬ድ )ُ ገ‫ ּת‬ይከፈֳዋָ፡፡
ዓ‫ׂש‬ፅ 45.
45. ָጣ ‫ו‬ውፃእ ደ‫ּת‬ 2. ይֱ የውֹ &ָ ‫א‬ጠ የ‫ג‬ddֳ&ُ hªٍ

74
www.chilot.me
 ገፅ 20 4ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬233/2005 ገፅ 20 የُግ‫ף‬ይ 4ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ fዋጅ ‫ ּׁש‬233/2005

)ُ ‫ו‬ኽ‫ע‬ ‫ ׁף‬ፈፃ‫ ג‬4ዚ ዋጅ ‫א‬ፈፀ‫ ג‬ደ‫ּת‬ ካֳ የُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግ ُ ‫ף‬
ከውፅእ ይኽእָ፣  ፈፃ‫ו ג‬ክ‫ֵ ُ) ץ‬ያdeֳው ይ٤ֶָ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ 46.
46. ָጣ ‫ו‬ውፃእ ‫־ץוא‬ ‫ׂש‬ፅ 45.
45. ደ የ‫ד‬ውጣُ ָጣ
‫ צּת‬ፍُ‫ ־‬ክָָ ُግ‫ף‬ይ 4ዚ ዋጅ ዒ‫ּש‬ ‫  ף‬ፈፃ‫ו ג‬ክ‫ ُ) ץ‬የዚֱ ዋጅ ‫ ד‬ፈፀ‫ג‬ያ
ዝወፅእ ደ‫ּת‬ ‫א‬ፈፀ‫ג‬ ዝ‫ץ‬ዝ‫ץ‬ ‫ ׁץוא‬ደ ֵያወጣ ይ٤ֶָ፡፡
‫ד‬ዋֶُ ከውፅእ ይኽእָ፡፡
‫ׂש‬ፅ 46.
46. ‫עאא‬ያ የ‫ד‬ውጣُ ָጣ
ዓ‫ׂש‬ፅ 47.
47. ‫רא‬ጋገ‫ ע‬ድጋገ የُግ‫ף‬ይ ክָָ ፍֱُ ‫ צּת‬ይֱ fዋጅ ‫ׂש‬ጥֹ
እዚ ዋጅ 0ድ‫ו ג‬ውፅ`  ከይዲ ዘֳው ֳ‫ג‬ወጣው ደ ‫ ד‬ፈፀ‫ו‬ያ  ፈֶጊ ዝ‫ץ‬ዘ‫ץ‬
ጉዳያُ ዋጅ ‫ּׁש‬ፅ‫ע‬ 71/1996 ‫ֿדא‬የÊ ‫עאא‬ያP ‫ד‬ዋֹ٤ ‫ד‬ውጣُ ይ٤ֶָ፡፡
ዋጅ ‫ּׁש‬ፅ‫ע‬ 102/1998 ‫ُנרא‬ ‫א‬ወዳእٍ
ይ‫נ‬ኽ‫ּש‬፡፡ ዓ4‫ׂש‬ፅ 47.
47. የ‫א‬₪ጋገ‫ץ‬ያ ድጋጌ
ይֱ fዋጅ ከ‫א‬ውጣً &ፊُ &{ደُ ֶይ ያִ
ጉዳዮ٤ &fዋጅ ‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬71/1996 እP ‫ד‬d₪ያ

ዓ‫ׂש‬ፅ 48.
48. ዝ‫רـ‬ዓ‫ׁ ס‬ግٍُ fዋጅ ‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬102/1998 ‫ ُנרא‬ፍፃ‫ ה‬ያገִ፡፡

1. ָጣ ‫ـ‬ግ‫ ץֹו‬ጣያ ኽ‫ׁ עֹו‬ጊ ‫ו‬ው

ዝወፀ ዋጅ ‫ּׁש‬ፅ‫ ע‬71/1996፣
2. ዋጅ ‫ּׁש‬ፅ‫ ע‬71/1996 ‫ׁוו‬ያe ዝወፀ ዋጅ ‫ׂש‬ፅ 48.
48. የ‫ـ‬d‫ׁ ס‬ጐ٤
‫ּׁש‬ፅ‫ ע‬102/1998 &ዚ ዋጅ ‫ـ‬ዒ‫ֳ וצ‬ው 1. የ‫ ַ&ׂש‬የׁግ  ከ‫עֹו‬ ָጣP ‫ـ‬ግ‫ץֹו‬
ֳ‫א‬ወ‫ ר‬የወጣ ዋጅ ‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬71/1996
3. 4ዚ ዋጅ ዝፃ‫ֹו‬እ ዝኾ4 ዋጅ ፣ ደ‫ּת‬፣ 2. ዋጅ ‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬71/1996 ֳ‫ד‬ddָ የወጣ
‫ׁץוא‬ ָ‫ד‬ዳዊ ‫ֿץףר‬ ‫ـ‬ፈፃ‫ו‬4ُ ዋጅ ‫ּׁש‬ጥ‫ץ‬ 102 /1998 &ዚֱ ዋጅ
የִ፡፡ ‫ـ‬e‫נ‬ዋָ፡፡
3. ይֱ ዋጅ የ‫ד נ›ג‬ው‫ ו‬ዋጅ፣
ዓ‫ׂש‬ፅ 49.
49. እዚ ዋጅ ዝፀዐִ ጊዜ ደ፣ ‫עאא‬ያP ָ‫ד‬ዳዊ ‫ץףר‬
Xzþ ¨êJ Bb¤T M<¶ Bÿ‰êE KL§êE mNGStE ‫ـ‬ፈፃ‫ג‬4ُ የֳው‫ו‬፡፡
TG‰Y µB Z{d‫ּט‬lù ወ‫ ־ץ‬ጥ‫ ע‬22/2005 ዓ/‫ו‬
j¸„ Z{n; Y¡WN”” ‫ׂש‬ፅ 49.
49. ይֱ ዋጅ የ‫ג‬ፀP&ُ ጊዜ
YH xêJ bTG‰Y Bÿ‰êE KL§êE ‫א‬ግ ُ
‫ֹו‬ይ ወָዱ ‫ו‬ክ‫ ُ) ץ‬k{dq&ُ ከጥ‫ ץ‬ወ‫ ץ‬22/2005
ዓ/‫ו‬ jMé y{ YçÂL””
ፕ‫פ‬ዚዳُ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫ֹו‬ይ ወָዱ
‫א‬ግ ٌ ُግ‫ף‬ይ
የትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስት
ፕሬዚዳንት

75
www.chilot.me
 nU¶T Uz¤È TG‰Y
yTG‰Y nU¶T Uz¤È
Bÿ‰êE KL§êE mNGStE TG‰Y
yTG‰Y B¼¤‰êE KL§êE mNGST
mbL 20 ›mT ‫ּט‬. 7 ‫ֳּטא‬ 20¾ ›mT qÜ. 7 ‫ֳּטא‬
234/2005 ዓ.‫ו‬
BˆL×T b¤T M<¶ Bÿ‰êE KL§êE mNGStE TG‰Y Zw{ 234/2005 ›/M

‫ּׁש‬ፅ
‫ּׁש‬ፅ‫ ע‬ዋጅ 234/2005 ዓ.‫ו‬ ዋጅ ‫ּׁש‬ጥ
‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬234/2005 ዓ.‫ו‬

‫ד‬እኸֶُ ክֶ‫ ץـ‬ደ‫ּמׂש‬

‫ּُמׂש‬
‫ ּُמ‬እ‫ـ‬ይ የጥMc 0‫ـ‬d ግድ ‫דּהـ‬
‫ ُדּה‬ክֶ‫ץـ‬
ግዲ ُካֶُ ‫ו‬ጥያ ‫ׁוו‬ዳ‫ ץ‬ዝወፀ ‫ד‬እከֶُ ֳ‫ـד‬ዳደ‫ ץ‬የወጣ ዋጅ
ዋጅ

+ ከ‫ ٍُדـ‬ድኽ0ُ እ0ُ ‫ו ׁף‬ካይ ]ከ‫זـ‬٤ ድֱ0ُ የ‫ף‬ እጦُ ֳ‫ׂשא‬0

‫ׂש‬0
+‫ ُנרא‬ዝ‫נּטـ‬
‫נּט‬ፀ ፖֵ‫ـףُ ת‬ጂ ደ‫ּמׂש‬ُ ]‫נׂשـ‬
‫ּُמׂש‬ ‫נׂש‬ፀው የጥMc :0‫ـ‬d የግድ ‫דּהـ‬
‫ُדּה‬
እ‫ـ‬ይ ግዲ ُካֶُ ዝ‫נ‬: ዘֹ ֳውጢ ፖֵ‫ـףُ ת‬ጂ ‫ ُנרא‬እየٍየ ያֳው ֳውጥ
‫ֹו‬+ዕ ֳዝኾ0 0ዘ ُካֶُ ‫ו‬ጥኻ‫ ץ‬ገዳ‫ ת‬የ‫ג‬ያ]‫ֲֳ ٍٍנ‬0 ‫זּהـ‬
ዘ‫ֹוـ‬+ ‫זּה‬٠ ‫ד‬ጠከ‫ ץ‬ፈֶጊ
+‫ו‬ዃF፣ ]‫ֲא‬F፣

+ ‫אـ‬HHֵ ዓውደ ‫ ׁף‬ዝ‫ـ‬ዋፈ‫ ס‬ደ‫ּמׂש‬ُ ]‫אـ‬HHይ

‫ּُמׂש‬ የ‫ף‬ ‫א‬ክ የ‫סדרـ‬ ጥMc

እ‫ـ‬ይ ግዲ ُካֶُ ‫אـ‬HHֵ ዕድָ ‫ـ‬d የግድ ‫דּהـ‬

‫אـ ُדּה‬HHይ እድָ ]ጋ‫ף‬
+ֿ‫ץֹו‬
‫ץֹו‬ ‫ו ץֹו‬ፍׁٍ ֳ‫א‬ጠ‫וׂש‬
‫ו‬ጥM‫ ו‬ፀገ‫ וז‬+ֿ‫ץֹו‬ ‫וׂש‬ ٤ግ‫ْף‬ው ]ጋ‫ף‬ ֳ‫א‬ፍٍُ

ዝኽእִָ ‫ֹו‬ይ
‫ֹו‬ይٍ ‫וו‬٤٢ው ፍ‫ץ‬ያِ‫ ו‬የ‫ג‬٤ִ]ُ lmٍ ֳ‫אד‬٢ُْ ֳ‫ِץו‬٢ْው
‫אـ‬ጣጣU ዋጋ ክ‫נ‬ኽ‫ ו ּש‬ዕዳጋ ይ ‫ُו‬እH‫אـ ץ‬ጣጣn ዋጋ እዲያገo ከገ]ያ ጋ‫ ץ‬የ‫ـד‬H‫ץר‬
ُ‫ـף‬ጂ ‫ـ‬ግ‫ףֹו‬ ‫ ץֹו‬ዘኽእָ ‫ֿא‬ው‫ـףُ ץ‬ጂ ‫ـ‬ግ‫ףֹו‬
‫ףֹו‬ዊ ‫ו‬ግ‫ץֹו‬ ‫ףֹו‬ዊ ֳ‫ד‬ድ‫נ‬ግ የ‫ג‬ያ٤ָ ‫א‬ዋc‫ץ‬
‫ו‬ዝ‫ץ‬ጋׁ ድֶዪ ֳ ዝኾ0፣ ‫א‬ዘ‫ץ‬ጋُ ፍֶጊ ]‫ֲא‬F ፣

‫ץ‬እ‫ֶדר‬ው َክUካው ዓ‫גּמ‬

‫גּמ‬ ደ‫ּמׂש‬ُ የጥMc ‫ـ‬d የግድ ‫דּהـ‬
‫ּُמׂש‬ ‫ ُדּה‬ካፒֶٍዊ
እ‫ـ‬ይ ግዲ ُካֶُ ‫ו‬ጥኻ‫ץ‬ + َክUካዊ c‫דֳ ו‬Hደግ ወደ ‫א‬ካከֳd

‫ד‬እኸֳዎُ ዓ]ይُ ^ዳُ‫ו ע‬ግጋ‫ץ‬፣ ָָُc ^ዱ‫ע‬ ֳ‫ד‬₪ጋገ‫ץ‬፣

‫ ִּש‬ፋይHዊ፣‫ץـד‬ያֶዊ
ፋይHዊ፣ ዋٍው َክUካው ድጋፍ ዝ‫נ‬ኽ‫ִּש‬ َክUካዊ ድጋፍ

‫ץ‬ዓُ +‫ُו‬እٍُው ‫ו‬ጥያ ‫ו‬ጥኻ‫ ץ‬የ‫ג‬ያገo]ُ ‫ُץ‬ ֳ‫א‬ዘ‫ץ‬ጋُየክֶ‫ץـ‬

‫ד‬እኸֶُ ክֶ‫ ץـ‬ድֶዪ +‫ו‬ዃF፣ ‫ד‬እከֶُ ‫ּהּהד‬

‫וּהּה‬
‫ד ו‬ጠከ‫ ץ‬ፈֶጊ ]‫ֲא‬F፣

‫ד‬እኸֶُ ክֶ‫ ץـ‬ዝ‫ـ‬ዓֳ‫ ֳא‬ዕֶ‫ו ד‬ፍፃ‫ ו‬የክֶ‫ץـ‬ ‫ד‬እከֶُ የֳٍ‫ֶْא‬ው ֶ‫ד‬

ዘኽእָ ‫ץ‬ዓُ ‫ׁו‬ደ‫ף‬ ክֱָወ፣ ‫אֳ ׁץא‬ፈፀ‫ו‬ የ‫ג‬ያ٤ָ የ‫ـ‬ዳደ‫ץ‬ ‫ُץ‬

ÂY ˆd êU nU¶T Uz¤È ‚Ü..ú
291
BR 8.55
ÃNÇ êU nU¶T Uz¤È .ú.qÜ

76
www.chilot.me
 ገፅ 2 0ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬234/2005 ገፅ 2 የُግ‫ף‬ይ 0ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ዋጅ ‫ ּׁש‬234/2005

ግָፅ0ُ ‫ֿٍُـ‬0ُ +‫ו‬ዝ‫ץ‬ጋׁ ደ‫ ּُמׂש‬እዲt‫ْף‬ው፣ የግָፅ0ُ ‫ـ‬ጠያ‫ּׂש‬0ُ ‫ץףר‬

እ‫ـ‬ይ ግዲ ُካֶُ ‫ד‬እኸָ َክtֹጅ ]‫א‬ዘ‫ץ‬ጋُ ጥMc ‫ـ‬d የግድ ‫דּהـ‬
‫ُדּה‬
‫ּׁש‬ጠ
‫ּׁש‬ጠ‫ֹו‬
‫ ֹו‬ክኾ +‫ו‬ድጋፍ +ፋይ ዓ‫ רץ‬የَክtֹጂ የ^ኮt‫ד ג‬እከָ እዲֲF ]‫א‬ደገፍ
ክ^ֳ ክ‫ּמ‬ፅ
‫ּמ‬ፅֶ ክጠኸ‫ו ף‬ግ‫ץֹו‬
‫ ץֹו‬:ድֶይ ‫ו‬ዃF ]ፋይ ‫ף‬Hْው ٤ֳው እዲ‫ׂש‬ጥ
‫ׂש‬ጥִ
+‫ו‬እ‫ד‬፣ uُ ‫ו‬ኸ‫ ע‬+ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግٌ እዲጠከ‫ד ס‬ድ‫נ‬ግ ፈֶጊ ‫ֲא‬F ]‫אד‬፣
ُግ‫ף‬ይ +‫ֿאـ ُנרא‬ይx ዝወፀ ׁገ- የُግ‫ף‬ይ +ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግُ ‫ו‬ክ‫ץ‬uُ
‫א‬ግٌ +ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግٌ ُግ‫ף‬ይ ዓ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ ‫ֹ€ـ‬ ]ወጣው የُግ‫ף‬ይ +ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ
49/3/{ 0ዚ ዋጅ ውፂ~ ֹ፡፡ ‫א‬ግُ ֱገ -‫א‬ግُ ዓ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 49/3/{ ‫ُנרא‬
ይֱ ዋጅ ውጥָّ፡፡
ክፍֵ ֿደ

ֿፈ€ዊ ክፍָ :ድ

ዓ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 1. ֿፂ‫ץ ץ‬እ‫ת‬ ጠ‫ֶּמ‬
‫ֶֶּמ‬

እዚ  ዋ ጅ" ‫ד‬እኸֶُ ክֶ‫ץـ‬ ደ‫ּמׂש‬ُ ዓ‫ׂש‬ፅ

‫ּُמׂש‬ ‫ׂש‬ፅ 1. :ጭ‫ץ ץ‬እ
እ‫ـ‬ይ ግዲ ُካֶُ ‫ו‬ጥያ ይֱ :ዋጅ" የጥMc 0‫ـ‬d የግድ ‫דּהـ‬
‫ُדּה‬
‫ׁוו‬ዳ‫ ץ‬ዝወፀ ዋጅ ‫ּי‬ፅ
‫ּי‬ፅ‫ ע‬234/2005 ዓ.‫ "ו‬ክֶ‫ד ץـ‬እከֶُ ֳ‫ּהּהד‬
‫וּהּה‬
‫ـדֳ ו‬ዳደ‫ ץ‬የወጣ
‫„ֹוـ‬
‫ ִ„ֹו‬ክጥ‫ׂש‬
‫ ׂש‬ይָ፡፡ ዋጅ ‫ּׁש‬ጥ
‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬234/2005 ዓ.‫ـ "ו‬+ֹ ֵጠ‫ׂש‬
‫ׂש‬
ይ٤ֶָ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 2. ُ‫ץ‬ጉ‫ו‬ ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 2. ُ‫ץ‬ጉ‫ו‬
+ዚ ዋጅ፡- ]ዚֱ ዋጅ ፣-
1. "ክָָ" ‫ ֳُד‬+ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግٌ 1. "ክָָ" ‫ ֳُד‬የُግ‫ף‬ይ +ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ
ُግ‫ף‬ይ እዩ፡ ‫א‬ግُ 0ው፡፡

2. "‫א‬ግٌ" ‫ ֳُד‬+ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግٌ 2. "‫א‬ግُ" ‫ֳُד‬ የُግ‫ף‬ይ +ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ

ُግ‫ף‬ይ እዩ፡፡ ‫א‬ግُ 0ው፡፡

3. "uُ ‫ו‬ኽ‫ ֳُד "ע‬uُ ‫ו‬ኽ‫ ע‬ከ‫ דـ‬ወይ ወ‫נ‬ዳ 3. "‫ו‬ክ‫ ץ‬uُ" ‫ ֳُד‬የُግ‫ף‬ይ +ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ
+ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግٌ ُግ‫ף‬ይ 'ዩ፡፡ ‫א‬ግُ የከ‫ דـ‬ወይ‫ ו‬የወ‫נ‬ዳ ‫ו‬ክ‫ ץ‬uُ
0ው፡፡

4. "ኤጀ‫ ֳُד "ת‬ኤጀ‫וָ ת‬ዓُ ደ‫ּמׂש‬

‫ּُמׂש‬
ُ 4. "ኤጀ‫ ֳُד "ת‬የُግ‫ף‬ይ +ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ
እ‫ـ‬ይ ግዲ ُካֶُ +ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግُ የጥMc 0‫ـ‬d ግድ ‫דּהـ‬
‫ُדּה‬
‫א‬ግٌ ُግ‫ף‬ይ እዩ፡፡ ָ‫ ُד‬ኤጀ‫ת‬ 0ው፡፡

77
www.chilot.me
 ገፅ 3 0ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬234/2005 ገፅ 3 የُግ‫ף‬ይ 0ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ዋጅ ‫ ּׁש‬234/2005

5. "ክֶ‫ ֳُד "ץـ‬+ ው‫ש‬ ‫ ٍ‘ ־ץא‬5. "ክֶ‫ֳُד "ץـ‬ ]‫ـ‬ወ‫ר‬0 ‫עא‬ያ ‘ٍ

‫ـ‬ወዲ‘‫ֿ ו‬ደ ዓይ0ُ ወይ ‫אـ‬ጋጋ‫ ּת‬ፍ‫ץ‬ያُ ‫ـ‬ደ‫ף‬ጅ‫ـ‬ው :ድ ዓይ0ُ ወይ‫אـ ו‬ጋጋ‫ּת‬
+‫ו‬ፍ‫ף‬ይ +ֿ‫ץֹו‬
‫ـ ץֹו‬ጠ‫גּכ‬
‫ו גּכ‬ዃ ዝ‫ֽץר‬ ‫ِץו‬٤ ]‫ـ ُנוד‬ጠM‫ ֲאֳ ג‬የ‫סרג‬
ይ ደ‫ּמּט‬
‫ּُמּט‬
ُ እ‫ـ‬ይ ግዲ ُካֶُ የጥMc :0‫ـ‬d ግድ ‫דּהـ‬
‫ُדּה‬ ++
እኩ+ እዩ፡፡ 0ው፡፡

6. "‫ד‬እኸָ ክֶ‫ ֳُד " ץـ‬+ ֿደ ከ‫ּתֹו‬

‫ ּתֹו‬6. "የክֶ‫ד ץـ‬እከָ" ‫] ֳُד‬:ድ ካ‫ּתֹו‬
‫ףֳ ּתֹו‬
‫ ׁף‬+ዝጥዕ‫ו‬ ‫ـ‬ወዲ‘‫ ו‬+ዙֿُ ]‫ג‬ያ‫א‬٤ ‫ـ‬ደ‫ף‬ጅ‫ـ‬ው +ዙ ‫אـ‬ጋጋ‫ּת‬
‫אـ‬ጋገ+ٌ ፍ‫ץ‬ያُ ግָጋֹُ ዘ‫ץּמ‬
‫ּשץּמ‬ ‫ِץו‬٤ ገָጋֹِ٤ የ‫ג‬ያ‫ץׂש‬
‫ ּשץׂש‬የግድ
ደ‫ּמׂש‬
‫ּُמׂש‬
ُ እ‫ـ‬ይ ግዲ ُካֶُ ዝ‫ִׁץר‬ ‫דּהـ‬
‫ ُדּה‬የ‫וּהـ ُ]סרג‬
‫ וּה‬0ው፡፡
ُካָ እዩ፡

‫ ּֿמ‬7.
7. "ክ‫ף‬ይ" ‫ ֳُד‬+‫ ُנרא‬ውዕֵ ክ‫ף‬ይ ‫ּֿמ‬ "ኪ‫ף‬ይ" ‫ֳُד‬ ]ኪ‫ף‬ይ ውָ ‫ُנרא‬
ካፒָٍ ወይ ֱፃ ‫ـ‬ኻ‫ף‬ዪ +ዘይ cድ‫א‬ የካፒָٍ እM ወይ‫ֱ ו‬ፃ ያֳ cድ‫א א‬ያዣ
ׁُጃ ክግָገֳִ ዝግ]‫ ץ‬ውዕֵ' ዩ፡፡ ‫ـ‬ካ‫ף‬ይ እዲጠ‫וׂש‬
‫ ُ]וׂש‬የ‫ג‬ደ‫נ‬ግ ውָ 0ው፡፡

8. "ካ‫ף‬ዪ" ‫ ֳُד‬+‫וו ُנרא‬ዕ0ُ ክ‫ף‬ይ 8. "ካ‫ף‬ይ" ‫] ֳُד‬ክ‫ף‬ይ ‫וו‬0ُ ‫ُנרא‬

ው‫ ש‬እዋ +ዘይ cድ‫ׁُ א‬ጃ ‫ּֿמ‬
‫ּֿמ‬ ֳ‫ـ‬ወ‫ר‬0 ግዜ ያֳ cድ‫א א‬ያዣ የካፒָٍ ዕM
ካፒָٍ ወይ ֱፃ ‫ـ‬ኻ‫ף‬ዪ ኽግָገֳִ ዘካ‫ע‬ ወይ‫ֱ ו‬ፃ ‫ـ‬ካ‫ף‬ይ እዲገֳገָ]ُ የ‫ג‬ያከ‫ף‬ይ
‫ד‬እኸָ ክֶ‫' ץـ‬ዩ፡፡ የክֶ‫ד ץـ‬እከָ 0ው ፡፡

9. "‫ـ‬ኻ‫ף‬ዪ" ‫ ֳُד‬+‫וו ُנרא‬ዕ0ُ ክ‫ף‬ይ 9. "‫ـ‬ካ‫ף‬ይ"‫וו] ֳُד‬0ُ ‫ ُנרא‬ኪ‫ף‬ይ

እኸፈֳ ዝ‫ـ‬ወ‫ר‬0 :ዋ ‫ּֿמ‬
‫ ּֿמ‬ካፒָٍ እየከፈֳ ֳ‫ـ‬ወ‫ר‬0 ጊዜ የካፒָٍ እM ወይ‫ֱ ו‬ፃ
ወይ ֱፃ ‫ו‬ጥ‫וּכ‬
‫ וּכ‬ካ+ ‫א‬ካ‫נ‬ዪ ዝኻ‫נ‬ ֳ‫א‬ጠ‫וׂש‬
‫וׂש‬ ከከ‫ף‬ይ የ‫ג‬ከ‫ף‬ይ የጥMc
ደ‫ּמׂש‬
‫ּُמׂש‬
ُ እ‫ـ‬ይ ግዲ ُካָ ወይ 0‫ـ‬d የግድ ‫וּהـ‬
‫ וּה‬ወይ‫אـ ו‬HHይ
‫אـ‬HHֵ ግָጋֹُ ዝደֵ ካָእ ُካָ ግዲ ገָግֹُ የ‫ג‬ፈָግ ֶַ የ0ግድ ‫וּהـ‬
‫ וּה‬0ው፡፡
'ዩ፡፡

10. .“ከ‫ ֳُד ”דـ‬+uُ ‫ו‬ኽ‫ ׁף ע‬ፈፃ‫ ג‬10. "ከ‫ُ] ֳُד " דـ‬ግ‫ף‬ይ +ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ
+ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግٌ ُግ‫ף‬ይ ፍָጦ ‫א‬ግُ ‫ ף‬ፈፃ‫ו ג‬ክ‫ ץ‬uُ የከ‫דـ‬0ُ

ከ‫דـ‬0ُ ዝ‫נ‬ኸ] 'ዩ፡፡ እውc የ‫רـ‬ጠው 0ው፡፡

11. "‫א‬ፍ‫נ‬ይ ‫א‬₪ጥ ֱፃ‘’ ‫ ֳُד‬ደ‫נ‬ጀኦ‫ ו‬11. " ‫נוד‬٢ ‫א‬₪ጫ ֱፃ" ‫ ֳُד‬ደ‫נ‬ጃْው
+ዝֳֿዉ ‫ּֽُי‬ ካ+ G+0 ጀ‫וצג‬ ]ጠ]‫ ּׁש‬እMዎ٤ ከ G+0 ጀ‫ צו‬የ‫ـ‬ገ0‫ּש‬

ዝ‫ـ‬£0ፁ ‫א‬ፍ‫נ‬ይ ‫א‬₪ጥ ፍ‫ץ‬ያُ የጥMc :0‫ـ‬d ግድ ‫זּהـ‬٤ ‫ُץו‬

78
www.chilot.me
 ገፅ 4 0ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬234/2005 ገፅ 4 የُግ‫ף‬ይ 0ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ዋጅ ‫ ּׁש‬234/2005

ደ‫ּُמׂש‬ እُ ግዲ ُካֶُ ‫נוד‬٢ እ ‫א‬₪ጫ ገָጋֹُ የ‫ג‬ውִ

ግָጋֹُ ዝውዕִ እዮ‫ו‬፣ ْው፡፡

12. "ዝ‫נאـ‬ፁ ‫ױ‬ክ‫ ُףـ‬ዕuُ ‫ـ‬ኮ‫ ֳُד "ץ‬12. "የ‫נאـ‬ጡ ዕድገُ ‫ـ‬ኮ‫ױ ץ‬ክ‫צـ‬٤" ‫ֳُד‬
‫ד‬Fፋክْ‫ע‬ግ፣ ኮُ‫ף‬ክ፣ ׁ‫€ץ‬ ‫ד‬Fፋክْ‫ע‬ግ፣ ኮُ‫ף‬ክ ፣ የከ‫דـ‬
ከ‫ דـ‬ግָጋֹُ እዮ‫ו‬፡፡ ግ+‫ ץ‬እ ገָግֹُ ْው፡፡

13. "‫ד‬ዕ‫ּט‬ፍ
‫ּט‬ፍ ድጋፍ " ‫וָ ֳُד‬ዓُ ደ‫ּמׂש‬ُ 13.
‫ּُמׂש‬ "የድጋፍ ‫ד‬እ‫ׂש‬ፍ
‫ׂש‬ፍ" ‫ֳُד‬ ‫א‬ግُ
እ‫ـ‬ይ ግዲ ُካֶُ ‫ׁו‬ጋዝ የጥMc 0‫ـ‬d ግድ ‫זּהـ‬
‫זּה‬٤ ָ‫ُד‬
‫א‬ግٌ ዘውፅኦ‫ד ׁٍُץוא ו‬0«ֶُ ֳ‫ד‬ገዝ የ‫ג‬ያወጣْው ‫עוא‬ያዎ٤ ‫ֹ«ד‬٤
እዮ‫ו‬፡፡ ْው፡፡

14. "‘‫ץ‬ድ" ‫ֳُד‬ ክֶ‫ץـ‬ ‫ד‬እኸֶُ 14. "‘‫ץ‬ድ" ‫ ֳُד‬የክֶ‫ד ץـ‬እከֶُ ]]ֶይ0ُ
+ֶዕֳዋይ0ُ ዝ‫ ׁץא‬ካָ'ዩ፡፡ የ‫ ףאג‬ካָ 0ው፡፡

15. "‫ר‬+" ‫ـ ֳُד‬ፈጥ‫ק‬ዊ ‫ר‬+ ወይ +ׁጊ 15. "‫ר‬ው" ‫ـ ֳُד‬ፈጥ‫ק‬ዊ ‫ר‬ው ወይ‫ֱ] ו‬ግ
‫ר ָרא‬+0ُ ዝ‫ـ‬ው£‘ ካָ 'ዩ፡፡ የ‫ר‬ው0ُ ‫א‬+ُ የ‫רـ‬ጠው ካָ 0ው፡፡

16. "‫ּֿמ‬
‫ּֿמ‬ ካፒָٍ" ‫ֳُד‬ ደ‫ׂש‬c
‫ׂש‬cُ 16. 1"የካፒָٍ እM" ‫ ֳُד‬የጥMc 0‫ـ‬d
እ‫ـ‬ይ ግዲ ُካֶُ +ኽ‫ף‬ይ የግድ ‫דּהـ‬
‫ُדּה‬ ]ክ‫ף‬ይ እዲገֳገִ]ُ
ክግָገִָ +‫ד‬እኸֶُ ክֶ‫ץـ‬ ‫ـ‬ዓዲጎ‫ו‬ ]ክֶ‫ד ץـ‬እከֶُ ‫ـ‬ገዝ‫ـ‬ው የ‫ג‬ገ‫גּה ּש‬
‫גּה‬
ዝُዉ ‫ׂש‬ወ
‫ׂש‬ወ‫ ٌו‬ውٌ 'ዮ‫ו‬፡፡ ‫א‬H‫ץ‬ያዎ٤ ْው፡፡

‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 3. ገֶָፃ ፆٍ ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 3. የፆٍ :ገֳֶፅ
+ዚ ዋጅ +‫ֹוـ‬ዕ
‫ֹו‬ዕٍይ ፆٍ ዝ‫ـ‬ገֳፀ ٍይ ]ዚֱ :ዋጅ ]ወድ ፆٍ የ‫ـ‬ገֳፀው ٍይ
ፆٍ 'ው ዘጠ‫ָּכ‬
‫ ָָּכ‬እዩ፡፡ ፆٍ‫ ו‬ያጠMֶָָ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 4. ወ‫ـ ר‬ፈፃ‫ו‬0ُ ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 4. የ‫ـ‬ፈፃ‫ג‬0ُ ወ‫ר‬
እዚ ዋጅ + +ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግٌ ُግ‫ף‬ይ ይֱ :ዋጅ ]ُግ‫ף‬ይ +ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግُ
ዝ‫ץ‬ከ‫ד ֹו‬እኸֶُ ክֶ‫ـ ץـ‬ፈፃ‫ ג‬ይኸው፡፡ ]‫ג‬ገo የክֶ‫ד ץـ‬እከֶُ ‫ـ‬ፈፃ‫ ג‬ይֲָ፡፡

ክፍֵ ክָ‫ـ‬ ክፍָ lֳُ

‫ו‬ጥያ ‫ֶֿ ׁף‬ፍ0ُ ‫ד‬እኸֶُ የክֶ‫ד ץـ‬እከֶُ ‫ּהּהד‬

‫וּהּה‬
‫ף וּה‬
ክֶ‫ץـ‬፡፡
£ֶፊ0ُ፡፡

79
www.chilot.me
 ገፅ 5 0ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬234/2005 ገፅ 5 የُግ‫ף‬ይ 0ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ዋጅ ‫ ּׁש‬234/2005

ዓ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 5. ‫ו‬ጥያ ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 5. ‫ּהּהד‬
‫וּהּה‬
‫וּה‬
1. + ׁٌُ ኤጀ‫ ת‬+‘‫ץ‬ድ ዝ‫ׁ ֿףו‬ጋዊ 1. ]ኤጀ‫ת‬ው ‫ץ‘] ץ‬ድ የ‫ֱ סאג‬ጋዊ ‫ר‬ው0ُ
‫ר‬+0ُ ዘֳዎ ‫ד‬እኸֶُ ክֶ‫ץـ‬ + ያֶْው የክֶ‫ץـ‬ ‫ד‬እከֶُ ]ከ‫זـ‬٤
ከ‫ـ ٍُדـ‬ጣይ₪ ֳዋ፡፡ ‫ּׁשּהـ‬
‫חּׁשּה‬
‫ָח‬፡፡

2. +ዚ ዓ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ ~ ዓ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 1 ዝ‫ـ‬ገֳፀ ָׁው 2. ]ዚֱ :‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ ~ :‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 1 የ‫ـ‬ደ0ገገው
ኮይF ከ‫ו‬ ድֶይ0ً ድ‫ד‬ + ካָኦُ እዳֳ ֲt እደየ:ፈֶጊ0ً ]ַֹ٤
ወ‫נ‬ዳٍُ’ው ክጣየ ይኽእָ፡፡ ወ‫נ‬ዳዎ٤‫ּהּהֵ ו‬
‫וּהּה‬
‫ ו‬ይ٤ֶָ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 6. ُካֶዊ ‫ֿא‬ው‫ץ‬ . ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 6. ‫דּהـ‬
‫דּה‬ዊ ‫א‬ዋc‫ץ‬
‫ד‬እኸָ ክֶ‫ ץـ‬ዝዕ+ ‫ֿא‬ው‫ ץ‬ይֱָዎ፡- የክֶ‫ץـ‬ ‫ד‬እከִ የ‫ג‬ከ‫ֳـ‬ው ‫א‬ዋc‫ ץ‬ይt‫ָק‬፡-

{. የ‫ץ‘ ץףא ף‬ድ፣

{ . ‘‫ץ‬ድ ‫ׁף ֿץףא‬፣ ֳ. ‫ ף‬ኪያጅ ‫ד‬ጅ‫ ُא‬ኮ‫َג‬፣
ֳ. ካያዲ ‫ד ׁף‬0ጅ‫ ُא‬ኮ‫َג‬፣
ּ. ֳ‫ף‬ው የ‫ג‬ያፈָጉ ַֹ٤ ‫´ـףר‬٤፣
ּ. 0ٌ ‫ ׁף‬ዘድָዩ ኻָኦُ ‫ـׁףר‬dٍُ፣

‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 7. ‫ֶֿ ׁף‬ፍ0ُ ‫ד‬እኸָ ክֶ‫ץـ‬ ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 7. የክֶ‫ד ץـ‬እከָ ‫ ף‬£ֶፊ0ُ
‫ـ‬ፀዋዕ0ُ ‫ד‬እኸָ ክֶ‫ ץـ‬+‫א‬ዳይ ‫ז‬ያ uُ የክֶ‫ד ץـ‬እከִ ‫ـ‬ጠ‫ע‬0ً ]‫ז‬ያ ֳጥMc
ፅׁፈُ ደ‫ּמׂש‬
‫ּُמׂש‬
ُ እ‫ـ‬ይ ግዲ ُካֶُ፣ 0‫ـ‬d ግድ ‫דּהـ‬
‫ ُדּה‬ፅֱፈُ uُ ]‫ـ‬ዳደ‫ץ‬
+‫א‬ዳይ ‫ׁוו‬ዳ‫ץ‘ ץ‬ድ ኮይF ዝዕ+ ‫] ׁף‬ኩָ ֳ‘‫ץ‬ዱ ֲt የ‫ג‬ከ‫ֳـ‬ው ‫ ף‬£ֶፊ0ُ
ֶֿፍ0ُ ይֱָዎ፣ ይt‫ק‬ዋָ፣

1. +‫ُנרא‬ ፖֵ ُ‫ـף‬ጅ ደ‫ּמׂש‬

‫ּُמׂש‬
ُ 1. ]ጥMc 0‫ـ‬d የግድ ‫דּהـ‬
‫ ُדּה‬ፖֵ‫ת‬
እ‫ـ‬ይ ግዲ ُካֶُ ‫א‬ፍ‫נ‬ይ ‫א‬₪ጥ ُ‫ـף‬ጂ ‫ ُנרא‬የ‫נוד‬٢ ‫א‬₪ጫ ֱፃ
ያ‫ָףר‬፣
ֱፃ የ‫ׁץ‬፣

2. +ከ‫ דـ‬uُ ፅׁፈُ ደ‫ּמׂש‬

‫ּُמׂש‬
ُ እ‫ـ‬ይ 2. ]ከ‫ דـ‬የ0‫ـ‬d ጥMc ግድ ‫דּהـ‬
‫ُדּה‬
ግዲ ُካֶُ ‫ וֹגָאـ‬ዝ‫ץּט‬
‫ ּשץּט‬ደ‫ּמׂש‬
‫ּُמׂש‬
ُ ፅֱፈُ uُ ‫ֳוָאـ‬ው የ‫ץׂשג‬
‫ ּשץׂש‬ጥMc
እ‫ـ‬ይ ግዲ ُካֶُ +ٌ ‫ד‬እኸָ 0‫ـ‬d የግድ ‫דּהـ‬
‫ُדּה‬ ]ክֶ‫ד ץـ‬እከִ
ክֶ‫ץـ‬ ዝፀִׁ እዋ ‫ـ‬ወ‫ת‬F ውዕֵ የ‫ּבג‬ዩ
‫ּב‬ዩ]ُ ጊዜ ‫ـ‬ወt ውָ ‫נ‬ው እዲ‫סר‬
:‫ וצת‬ክ‫ ֽץר‬ይገ+‫ץ‬፣ ፃU‫ ُ־‬እዋt‫ו‬ ያደ‫ץ‬ጋָ ፣ የ‫ּב‬ይ
‫ּב‬ይٍ ጊዜያْው የጨ‫שנ‬
ዝወድ~ እٌ ‘ٍ ኻָኦُ ክֳ‫ ּי‬ይገ+‫ץ‬፡ ‘ٍው ֳַֹ٤ እዲֳ‫ ּׁש‬ያደ‫ץ‬ጋָ ፣ዝ‫ץ‬ዝ‫ץ‬
ዝ‫ץ‬ዝ‫ ץ‬ፈፃፀ‫ ~ו‬+‫ ־ץוא‬ይው‫ר‬፡፡ ፈፃፀ‫עאא] ב‬ያ ይወ‫ָר‬፡፡

80
www.chilot.me
 ገፅ 6 0ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬234/2005 ገፅ 6 የُግ‫ף‬ይ 0ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ዋጅ ‫ ּׁש‬234/2005
3. ካ+ ‫ـ‬ጠ‫ד ٌוׂש‬0‫ד ע‬እኸָ ክֶ‫ץـ‬ 3. ከክֶ‫ץـ‬ ‫ד‬እከִ ‫ד‬0‫ـ ע‬ጠM‫ג‬ዎ٤
ግָጋֹُ ክ‫ף‬ይ +እዋF ይእክ+፣ ٍዊ የኪ‫ף‬ይ ገָግֹُ ]ወcً ይ‫ָֹו]ר‬
‫ ָֹו‬፣ገ‫ּת‬
ይገ+‫ץ‬፣ ያደ‫ץ‬ጋָ፣

4. +‫ُנרא‬ ዝ‫אּטـ‬
‫אּט‬ጠ ‫ אـ‬ክ‫ף‬ይ 4. ]‫אׂשـ‬
‫אׂש‬ጠው ‫ אـ‬ኪ‫ף‬ይ ]‫ג‬ደ‫נ‬ገው
ዝግ]‫ץ‬ ‫וו‬ዕ ‫ד‬እኸֶُ ክֶ‫ץـ‬ ‫וו‬0ُ ‫ُנרא‬ የክֶ‫ץـ‬ ‫ד‬እከֶُ
ደ‫ּמּט‬
‫ּُמּט‬
ُ እ‫ـ‬ይ ግዲ ُካֶُ ֳጥMc 0‫ـ‬d የግድ ‫דּהـ‬
‫ ُדּה‬እደ
ከ‫ ו‬ኩ0ًٍ ኻָኦُ ‫וּנעאـ‬
‫ וּנ‬ዝወፁ የlmٍው‫ו‬ ֳַֹ٤ ‫ׂשץאـ‬ው
‫ׂש‬ው የወጡ
ُካֶُ ድֶዪ ክፍֵُ እዳኽፈֳ ִጥ ‫דּהـ‬
‫ُדּה‬ ፈֶጊው ክፍያ እያከፈֳ
ግָጋֹُ ይֱ+፣፡ ‫ָׂש‬
‫ָׂש‬ጣፋ ገָግֹُ ይ‫ר‬ጣָ፣

5. + ‫ד‬እኸָ ክֶ‫ ץـ‬ዝُው ‫ד‬0‫ ٍُע‬5. ወደ ክֶ‫ד ץـ‬እከִ የ‫ג‬ገ‫ד ּש‬0‫ע‬ዎ٤

ከይ]ֶ₪ው +እዋF ድֶዪ እዳይ]ֶx ]ወcً ፈֶጊው ጥገ፣
ፅገٍُ፣ֳֿዋ ክָُُ ይገ+‫ץ‬፡፡ ጥ]M ክָُُ ያደ‫ץ‬ጋָ፣

6. ግָጋֹُ እٌ ‫ד‬እኸָ ክֶ‫ ץـ‬ዘድָዩ 6. ֳክֶ‫ד ץـ‬እከִ ገָግֹُ የ‫ג‬ያፈָጉ

‫ד‬0‫ ٍُע‬ይ‫ـ‬ክָ፣ + ውጢ እٌ ‫ד‬0‫ע‬ዎ٤ ይ‫ـ‬ክֶָ፣ ]‫ד‬እከִ ውጥ
‫ד‬እኸָ ‫וָ ـנרא‬ዓُ ይዝ‫ץ‬ግׁ፣ ‫ـנרא‬-ָ‫ُד‬ ይዘ‫נ‬ጋָ፣ የክֶ‫ץـ‬
ֱፃٍُ እٌ ‫ד‬እኸָ ክֶ‫ץـ‬ ‫ד‬እከֱִፃዎ٤ ይጠግָ፣ ይ‫ּב‬ጣ
‫ּב‬ጣጠ‫ָף‬፣
ይፅግ፣ ይ‫ּב‬ፃ
‫ּב‬ፃፀ‫ץ‬፣ ይከኸ፣ ይከ‫ֹו‬ከ
‫ֹו‬ከ‫ָֹו‬
‫ָֹו‬፣

7. +‫־ ב‬H+ ‫ֹו‬

‫ֹו‬ኪ ይኸፍُ፣ 7. ]‫ ב‬የ‫ֹו‬
‫ֹו‬ክ „H+ ይከፍָٍ፣

8. ዝֱ‘‫ז ו‬ያው َክUካዊ ግָጋֹٍُ 8. ֳ‫רג‬ጣْው ‫ז‬ያዊ َክUካዊ ገָግֹِ٤

ክፍֵُ ይ‫]ּמ‬
‫ָ]ּמ‬፣ ዝ‫ץ‬ዝ‫ס‬ +‫־ץוא‬ ክፍያ ይ‫]ׂש‬
‫ֶָ]ׂש‬፣ ዝ‫ץ‬ዝ‫ץאא] ס‬ያ ይወ‫ָר‬፡፡
ይው‫ר‬፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 8. ‫ֶֿ ׁף‬ፍ0ُ ካያዲ ‫ׁף‬ ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 8. የ‫ ף‬ኪያጅ ‫ ף‬£ֶፊ0ُ

‫ـ‬ፀዋዕ0ُ ካያዲ ‫ ׁף‬+‫א‬ዳይ ‫ז‬ያ uُ ‫ ף‬ከያጁ ‫ـ‬ጠ‫ע‬0ً ]‫ז‬ያ ֳጥMc ‫ـ‬d
ፅׁፈُ ደ‫ּמׂש‬ُ እ‫ـ‬ይ ግዲ ُካֶُ፣ ግድ ‫דּהـ‬
‫ּُמׂש‬ ‫ـ] ُדּה‬ዳደ‫] ץ‬ኩָ ֳ‘‫ץ‬ዱ ֲt

+‫א‬ዳይ ‫ׁוו‬ዳ‫ץ‘ ץ‬ድ ኮይF ዝዕ+ ‫ ׁף‬ከዚֱ ]ٍ٤ የ‫ـ‬ገֳፀ ‫ ף‬£ֶፊ0ُ ይt‫ק‬ዋָ፣
ֶֿፍ0ُ ይֱָዎ፣

1. ָُ‫] ׁף ג‬ጀُ ዳָዩ + ‘‫ץ‬ድ 1. የ‫ ף‬እcድ ]ጀُ ዘጋጅِ ֳ‘‫ץ‬ድ ያ‫ץׂש‬
‫ָֹוץׂש‬
‫ָֹו‬፣

የ‫ץּמ‬
‫ץּמ‬+

81
www.chilot.me
 ገፅ 7 0ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬234/2005 ገፅ 7 የُግ‫ף‬ይ 0ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ዋጅ ‫ ּׁש‬234/2005

2. ‫ـׁףר‬dٍُ ‫ד‬እኸָ ክֶ‫ ץـ‬+‫ׁ ُנרא‬ጊ 2. የክֶ‫ד ץـ‬እከִ ‫´ـףר‬٤ ]ºָ ‫ץר‬º
ºָ ‫ץר‬º የ‫ֿא‬ድ‫ץ‬፣ ይ‫ׁץא‬፣ ይ‫ּב‬ፃ
‫ּב‬ፃፀ‫ץ‬፣ ֱግ ‫ُנרא‬ ያ‫ـ‬ዳድ‫ָף‬፣ ይ‫ּב‬ጣ
‫ּב‬ጣጠ‫ָף‬፣
ይከٍ‫ָـ‬፣ የ‫ר‬+ُ፡፡ ይከٍ‫ֶָـ‬፣ ያ‫ר‬+ָٍ፡፡

3. 0ٌ ‫ד‬እኸָ ክֶ‫ץـ‬ ወኪִ ‫ ו‬HָHይ ወገ 3. የክֶ‫ד ץـ‬እከִ ወክֹ ከ‫ـ׳‬d ወገ ጋ‫ץ‬
ይውዓዓָ፣ ይደ‫ף‬ደ‫ץ‬፣ ይዋዋֶָ፣ይደ‫ף‬ደ‫ָף‬፣

4. ‫ד‬እኸָ ክֶ‫ ץـ‬ዝֱ‘ ግָጋֹُ +ዝድֳ 4. የክֶ‫ץـ‬ ‫ד‬እከִ የ‫רג‬ጠው ገָግֹُ

‫א‬ገዲ ‫ו‬ዃF ይከٍ‫ָـ‬፣‫ֿדא‬የ» ֿH‫ֹُו‬
‫ֹُו‬ ]‫ג‬ፈֳገው ‫ א‬ገ ድ ‫ֲא‬F
የc‫ץ‬+ ፣+‘‫ץ‬ድ እُፀድ‫ִׂש‬
‫ ִׂש‬ይُግ+‫ץ‬፣ ይከٍ‫ֶָـ‬፣የ‫€€ד‬ያ £H+ ያ‫ץׂש‬
‫ָֹוץׂש‬
‫ָֹו‬፣ ]‘‫ץ‬ድ
‫ת‬ፀድcֳُ ይ‫ـ‬ገ+‫ָף‬፣

5. ‫ע‬ፖ‫ ُץ‬ፈፃፅ‫ׁף ד‬ ጠ‫ּמּכ‬

‫דּמּכ‬
‫] ד‬ጀُ 5. የክֶ‫ד ץـ‬እከִ የ‫ ף‬ፈፃፀ‫ ו‬የ]ጀُ
እٌ ‫ד‬እኸָ ክֶ‫ ץـ‬+ ‘‫ץ‬ድ uُ ፅׁፈُ ጠM‫וׂש‬
‫וׂש‬ ‫ע‬ፖ‫ُץ‬ ֳ‘‫ץ‬ድ ֳጥMc
ደ‫ּמׂש‬
‫ּُמׂש‬
ُ እ‫ـ‬ይ ግዲ ُካֶُ የc‫ץ‬+፣ 0‫ـ‬d የግድ ‫דּהـ‬
‫ ُדּה‬ፅֱፈُ uُ ያ‫ץׂש‬
‫ָֹוץׂש‬
‫ָֹו‬፣

6. ׁጋዊ ‫ـ‬ጠ‫דּכ‬
‫דּכ‬ይ0ُ +‫ ُנ‬ግָጋֹُ 6. የክֶ‫ד ץـ‬እከִ +‫ ُנ‬ገָግֹُ ֱጋዊ
‫ד‬እኸָ ክֶ‫ץـ‬ ከይጓደָ ይከٍ‫ָـ‬፣ ‫ـ‬ጠM‫ג‬0ُ እዳይጓደָ ይከٍ‫ֶָـ‬፣
ይ‫ּב‬ፃ
‫ּב‬ፃፀ‫ץ‬፣ እዋF ዝֳֿወ ፅገ ክግ]‫ ִנ‬+ ይ‫ּב‬ጣ
‫ּב‬ጣጠ‫ָף‬፣ ጊዜው የጠ]‫ׂש‬ ጥገ
‘‫ץ‬ድ +እዋF የፍָጥ፡ እዲደ‫נ‬ግֳُ ֳ‘‫ץ‬ድ ]ወcً ያHውMָ ፣

7. +ዚ ዋጅ ዓ‫ׂש‬ፅ

‫ׂש‬ፅ 7 ዝ‫ـ‬ዘ‫ץ‬ዘ‫ ׁף ס‬7. ]ዚ ዋጅ ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 7 የ‫ـ‬ዘ‫נ‬ዘ‫ ס‬የክֶ‫ץـ‬
ֶֿፍ0ُ ‫ד‬እኸָ ክֶ‫ ץـ‬ይፍፅ‫ו‬፣ ‫ד‬እከָ ‫ ף‬£ֶፊ0ُ ይፈፅ‫ָד‬፣

8. +ዚ ዓ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ ካ+ 1-7 ዝ‫ـ‬ጠ‫שּט‬
‫ שּט‬ዝ‫ץ‬ዝ‫ ץ‬8. ]ዚֱ ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ ከ1-7 የ‫ـ‬ጠ‫שׂש‬
‫ُשׂש‬ ዝ‫ץ‬ዝ‫ץ‬
+‫ ־ץוא‬ይው‫ר‬፡፡ ]‫ץאא‬ያ ይወ‫ָר‬፣፣

ዓ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 9. ‫ֶֿ ׁף‬ፍ0ُ ኤጀ‫ת‬ ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 9. የኤጀ‫ ף ת‬£ֶፊ0ُ
1. ‫ד‬እኸֶُ ክֶ‫ ץـ‬ዝֱ+ኦ ግָጋֹُ +‫ ُנרא‬1. የክֶ‫ד ץـ‬እከֶُ የ‫רג‬ጡُ ገָግֹُ
£ገ‫ף‬ው ክֶָው ፖֵ ُ‫ـף‬ጅ ]ገ‫ף‬ዊ ክֶָዊ የጥMc 0‫ـ‬d የግድ
ָ‫ו‬ዓُ ደ‫ּמׂש‬
‫ּُמׂש‬
ُ እ‫ـ‬ይ ግዲ ُካֶُ ‫דּהـ‬
‫ ُדָ ُדּה‬ፖֵ‫ـףُ ת‬ጂ ‫ُנרא‬
‫ו‬ዃF ይከٍ‫ָـ‬፡፡ ‫ֲא‬F ይከٍ‫ֶָـ‬፣

2. ‫ד‬እኸֶُ ክֶ‫ץـ‬ ‫ו‬ፍׁፋׁ ‫ ו‬2. የክֶ‫ד ץـ‬እከֶُ ገָግֹُ ֳ‫ד‬ፋፋُ

‫א‬ግٍው ዘይ‫א‬ግٍው ُካֶُ ከ‫א‬ግٍዊ ‫א‬ግٍዊ ያֲָF ‫דּהـ‬
‫ُדּה‬
+‫ׁُו‬+‫ץֹו‬
‫ץֹו‬ ֿገዝ ָ‫ּׁכ‬
‫ּׁכ‬ ገዘ+ ]‫]ֹוـא‬
‫ ץ]ֹו‬የገዘ+ ‫ד‬0‫ ע‬+ድ‫ ץ‬እ‫ץ‬ዳٍ

82
www.chilot.me
 ገፅ 8 0ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬234/2005 ገፅ 8 የُግ‫ף‬ይ 0ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ዋጅ ‫ ּׁש‬234/2005
‫ד‬0‫ע‬ ዝ‫נ‬ኽ‫ֹו ִֹו‬ይٍ የ‫א‬٢٤ው፡፡ የ‫ג‬ያገo]ُ lmٍ ያ‫א‬٢٢ָ፣

3. ዓ‫גּמ‬
‫גּמ‬ ‫ד‬እኸֶُ ክֶ‫ו ץـ‬ዕ‫ֹו‬ይ
‫ֹו‬ይ 3. የክֶ‫ד ץـ‬እከֶُ c‫דֳ ו‬Hደግ َክUካዊ
َክUካዊ ድጋፍ ይֱ+፣ ኩ0ٍُ የ‫א‬٢٤ው፡፡ ድጋፍ ይ‫ר‬ጣָ፣ lmٍዎ٤ ያ‫א‬٢٢ָ፣

4. ግָጋֹُ ‫ד‬እኸֶُ ክֶ‫ ץـ‬ድֳይٌ ዝኾF 4. ֳክֶ‫ד ץـ‬እከֶً ገָግֹُ ፈֶጊ የֲF
ግָፅ0ُ ‫ֿٍُـ‬0ُ ዘ‫נ‬ጋግፁ ግָፅ0ُ ‫ـ‬ጠያ‫ּׂש‬0
‫ּׂש‬0ُ የ‫ג‬ያ‫נ‬ጋግጡ
‫ֿٍُץףר‬፣ ‫ֶٍُה‬ َክtֹጂٍُ ‫צףר‬٤ ፣ ዘዴዎ٤ َክtֹጅዎ٤
ክ‫ـٍـ‬ዉ ይገ+‫ץ‬፡፡ እዲዘ‫נ‬ጉ ያደ‫ץ‬ጋָ፣

5. ደ‫ּמׂש‬
‫ּُמׂש‬
ُ እ‫ـ‬ይ ግዲ ُካֶُ እኹָ 5. ֳጥMc 0‫ـ‬d ግድ ‫דּהـ‬
‫ּׂש] ُדּה‬
‫ּׂש‬
ዘ‫ודـ‬ ‫נּט‬
‫נּט‬+ ግָጋֹُ ክֶ‫ץـר‬ ‫דדـ‬n የክֶ‫ץـ‬ ‫ד‬እከֶُ ገָግֹُ
‫ד‬እኸֶُ ‫ֱֶו‬ዉ የ‫נ‬ጋግፅ፡፡ ‫א‬t‫ ס‬ያ‫נ‬ጋግጣָ፣

6. ‫צּת ו‬
‫ וָُ צּת‬ፋይ +‫ׁُו‬+‫ץֹו‬
‫ ץֹו‬6. ከፕֶ ፋይ ‫צּת‬
‫צּת‬ ጋ‫ץ‬ ]‫]ֹוـא‬
‫ץ]ֹו‬
‫ד‬እኸֶُ ክֶ‫ ץـ‬ዝጥ‫בׂש‬
‫ד וֹבׂש‬ዋֶُ የክֶ‫ץـ‬ ‫ד‬እከֶُ የ‫ג‬ጠ‫בׂש‬
‫ُ]בׂש‬
‫ ׁٍُץוא‬ፋይ +‫ ُנ‬የዳִ፡፡ የፋይ +‫ד ُנ‬ዋֹ٤ ‫ץאא‬ያዎ٤
ያዘጋጃָ፣

7. + ‫ד‬እኸֶُ ክֶ‫ץـ‬ ُዮ‫ ו‬ዝ‫ ֽץר‬7. ]ክֶ‫ד ץـ‬እከֶً ገ+‫ـ‬ው ֳ‫ סרג‬ጥMc

ደ‫ּמׂש‬
‫ּُמׂש‬
ُ እ‫ـ‬ይ ግዲ ُካֶُ ወይ 0‫ـ‬d የግድ ‫דּהـ‬
‫ ُדּה‬ወይ‫] ו‬ክֶ‫סـ‬
 +ٌ ክֶ‫ץـ‬ +ዝُዉ ‫ד‬0‫ٍُע‬ ]‫ג‬ገ‫ד ּש‬0‫ע‬ዎ٤ ]‫ـ ٍُר‬ከ‫ף‬ይ‫ـ‬ው
+‫ר‬ዓٍُ ‫ـ‬ኻ‫ץ‬ዮ‫ ו‬ክ‫ ֽץר‬ዝደָዩ ግዲ ‫ُףא‬ ֳ‫ג‬ፈָጉ ግድ ‫דּהـ‬
‫ُדּה‬ ]‫ּׂש‬
ُካֶُ እኹָ ‫נׂש‬
‫נׂש‬+ ግָጋֹُ ‫ֶׁו‬ዉ የ:ገָግֹُ c‫א ُ‘ץ‬t‫ ס‬ያ‫נ‬ጋግጣָ፣
የ‫נ‬ጋግፅ፡፡

8. ‫א ׁף ו‬ካየዲ +‫ו‬ዃ ‫ד‬እኸֶُ ክֶ‫ ץـ‬8. ከ‫ ף‬:ከያጅ ]‫ ֲא‬የክֶ‫ד ץـ‬እከֶُ
ዝֱ+ኦ ግָጋֹُ ክፍֵُ ክ‫ֿא‬የ ֳ‫רג‬ጡُ ገָግֹُ ክፍያ እዲ€€ָ
የፅዕ፣ክፅዕ ይገ+‫ץ‬፣+ ‘‫ץ‬ድ ‫עּמ‬
‫ּשעּמ‬ ያጠָ፣እዲጠ ያደ‫ץ‬ጋָ፣ֳ‘ድ c‫‘ץ‬
የፅድ‫ּמ‬፣
‫ּמ‬፣ ያፀድMָ፣

83
www.chilot.me
 ገፅ 9 0ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬234/2005 ገፅ 9 የُግ‫ף‬ይ 0ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ዋጅ ‫ ּׁש‬234/2005

ክፍֵ ‫ـֳר‬ ክፍָ ‫ُ׳‬

‫ֶֿ ׁף‬ፍ0ُ ‫ֶֹו‬

‫ץ‘ ֶֹُו‬ድ ‫ד‬እኸֶُ የክֶ‫ד ץـ‬እከֶُ ‘‫ץ‬ድ ‫ֶֹו‬
‫ף ֶֹُו‬
£ֶፊ0ُ
ክֶ‫ץـ‬

‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 10. ‫ֶֹו‬
‫ץ‘ ֶֹُו‬ድ ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 10. የ‘‫ץ‬ድ ‫ֶֹו‬
‫ֶֹُו‬
‫ד‬እኸֶُ ክֶ‫ ץـ‬+ዝ‫ץ‬ከ‫ִּש‬
‫ ٍ‘ ִּש‬ዘֳዉ የክֶ‫ד ץـ‬እከֶً ]‫ג‬ገo]ُ ‘ٍያִ ֲtው፡-
ኾይt‫ו‬፡-

1. ֶֿፊ uُ ፅׁፈُ ָ‫ו‬ዓُ ከ‫ דـ‬ግድ 1. የከ‫ ُדָ דـ‬ግድ ^ዱُ‫ ע‬ፅፈُ uُ
^ዱُ‫ ץ‬------------------------ካ‫ּת‬፣
‫ּת‬፣ £ֶፊ --------------‫ר‬+H‫ּת‬፣
‫ּת‬፣

2. ֶֿፊ uُ ፅׁፈُ ָ‫ו‬ዓُ ደ‫ּמׂש‬

‫ּُמׂש‬
ُ ‫ ُדּה‬£ֶፊ ------
2. የጥMc 0‫ـ‬d ግድ ‫דּהـ‬
እ‫ـ‬ይ ግዲ ُካֶُ ----------‫ָֹו‬
‫ָֹו‬፣ ------‫ָֹו‬
‫ ָֹו‬፣

3. ካያዲ ‫ ׁף‬እٌ ‫ד‬እኸָ ክֶ‫ ץـ‬--------- 3. የክֶ‫ד ץـ‬እከִ ‫ ף‬ኪያጅ---------------

---------------------------- ‫ָֹו‬
‫ ָֹו‬ፀֿፍ፣ ----------------------‫ָֹו‬
‫ ָֹו‬ፀ£ፊ፣

4. ካያዲ ‫ׁף‬ ደደ‫ּُת‬

‫ד ּُת‬ይክ‫ צ‬ፋይ ----
--------------------‫ָֹו‬
‫ָֹו‬፣
4. የደደ‫ּُת‬
‫א ּُת‬ይክ‫צ‬ፋይ ‫ ף‬ኪያጅ-------
-------------------------------‫ָֹו‬
‫ָֹו‬፣

5. ֶֿፊ uُ ፅׁፈُ ُ‫ָ ُץֱו‬ጠ፣ 5. የَክUክ ‫ב‬ያ፣ ُ‫ָ ُץֱו‬ጠ ፅֱፈُ

َክUክ ‫ז‬ያ ---------‫ָֹו‬
‫ָֹו‬፣ uُ £ֶፊ--------------‫ָֹו‬
‫ָֹו‬፣

6. ֶֿፊ uُ ፅׁፈُ ኮُ‫ף‬ክ ‫א‬ገድ 6. የኮُ‫ף‬ክ፣ ‫א‬ገድ ُ‫ף‬ፖ‫ُץ‬

ُ‫ף‬ፖ‫ ُץ‬-------------‫ָֹו‬
‫ָֹו‬፣ ፅֱፈُ uُ £ֶፊ-----------‫ָֹו‬
‫ָֹו‬፣

7. ֶֿፊ uُ ፅׁፈُ ጉዳይ ‫א‬እ‫ר‬ይ----------- 7. የወጣِ٤ ጉዳይ ፅֱፈُ uُ £ֶፊ

-----------------------------‫ָֹו‬
‫ָֹו‬፣ ……………………………………….‫ָֹו‬
‫ָֹו‬፣

8. ֶֿፊُ uُ ፅׁፈُ ጉዳይ ደ‫ُ ּׂש‬ዮ----- 8. የ‫ِױ‬٤ ጉዳይ ፅֱፈُ uُ £ֶፊ---------------

--------------- -------- ‫ָֹו‬
‫ָֹו‬ -----------------------------‫ָֹו‬
‫ָֹו‬፣

9. ֶֿፊ uُ ፅׁፈُ ‫ـׁףר‬d ‫ף]ׁד‬ዊ 9. የ‫ـףר‬d ‫ף]ֱד‬ዊ ጉዳይ ፅ/uُ £ֶፊ -------
ጉዳይ -------------------- ‫ָֹו‬
‫ָֹו‬ ------------------------- :‫ָֹו‬
‫ָֹו‬

84
www.chilot.me
 ገፅ 10 0ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬234/2005 ገፅ 10 የُግ‫ף‬ይ 0ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ዋጅ ‫ ּׁש‬234/2005

ዓ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 11. ‫ֶֿ ׁף‬ፍ0ُ ‘‫ץ‬ድ ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 11. የ‘‫ץ‬ድ ‫ ף‬£ֶፊ0ُ
1. ‫ד‬እኸָ ክֶ‫ ץـ‬+ֶዕֳዋይ0ُ ይ‫ׁץא‬፡ 1. የክֶ‫ד ץـ‬እከִ ]]ֶይ0ُ ይ‫ָףא‬፣
2. ይ ֿፂ‫ץ‬፣ ‫ד‬እኸֶይ 0ዊׁ እዋ ָُ‫ג‬ 2. የክֶ‫ץـ‬ ‫ד‬እከִ የጭ‫ץ‬፣ ‫א‬ካከֳd
‫ׁף‬ ‫א‬ፈፀ‫ג‬ ]ጀُ ‫ד‬እኸָ ክֶ‫ץـ‬ የ‫נ‬ጅ‫ ו‬ጊዜ እcድ ]ጀُ እዲፀድc ֳከٌ‫ֹו‬
‫ סגץא‬ክፀድ‫ ּמ‬+ ከٌ‫ ֹו‬ወይ ዋ ‫ֿד‬ዳ‫ע‬ ወይ‫ֳ ו‬ዋ :‫ـ‬ዳዳ‫ ע‬ያ‫ץׂש‬
‫ָֹוץׂש‬
‫ָֹו‬፣ ከፀደ‫] ׂש‬٪ֶ
የ‫ץּמ‬
‫ץּמ‬+፣ ‫ ו‬ፀደ‫ ּט‬ፈፃፅ‫ ~ו‬ይከٍ‫ָـ‬፣ ፈፃፀ‫ ב‬ይከٍ‫ֶָـ‬፣ ይ‫ּב‬ጣ
‫ּב‬ጣጠ‫ָף‬፣
ይ‫ּנ‬ፃ
‫ּנ‬ፃፀ‫ץ‬፣

3. + ከይዲ ‫ ׁף‬እٌ ‫ד‬እኸָ ክֶ‫ץـ‬ 3. ]ክֶ‫ץـ‬ ‫ד‬እከִ ]‫„ ף‬ደُ ֳ‫ג‬ያጋጥ‫ו‬

ዝፍጠ‫ץ‬ ፀገ‫ו‬ ‫א‬ፍׁٍُُ የ‫וּמ‬
‫וּמ‬ጥ፣ ٤ግ‫ץ‬ ‫א‬ፍְُዎ٤ ያ‫וׂש‬
‫וׂש‬ጣָ፣
‫ـ‬ግ‫ףֹו‬
‫ףֹו‬ው0ً ይከٍ‫ָـ‬፣ ‫ ֿץףא‬ይֱ+፣ ֳ‫ـ‬ግ‫ףֹו‬
‫ףֹו‬ው0ً ይከٍ‫ֶָـ‬፣ ‫ ץףא‬ይ‫ר‬ጣָ፣

4. ‫א‬ዕደጊ ‫ُד‬፣ ‫א‬ፀገU ֱፃٍُ 4. ֳ‫ד‬t٤ ግዥ፣ ֳ‫ד‬t٤ ֱፃዎ٤ ‫א‬ጠገd

‫ד‬0‫ٍُע‬ ዝውዕָ ካ+ ዝፀደ‫ּט‬ ]ጀُ የ‫ג‬ውָ ከፀደ‫ׂש‬ው
‫ׂש‬ው ]ጀُ ]ፋይ ‫ץאא‬ያ
+‫ُנרא‬ ‫־ץוא‬ ፋይ ፈፃፅ‫~ו‬ ‫ ُנרא‬ፈፃፀ‫ ב‬ይከٍ‫ֶָـ‬፣ ይ‫ּב‬ጣ
‫ּב‬ጣጠ‫ָף‬፣
ይከٍ‫ָـ‬፣ ይ‫ּב‬ፃ
‫ּב‬ፃፀ‫ץ‬፣

5. +‫ּמ‬ዓ
‫ּמ‬ዓُ ክእֳُ ዘֳዎ ካያዲ ‫ד ׁףר‬እኸָ 5. +Mُ ٤ֹٍ ያֳው የክֶ‫ד ץـ‬እከָ ‫ף‬
ክֶ‫ ץـ‬ይ‫ו‬ድ+፡፡ ክያጅ ይ‫א‬ድ‫ָֹו‬
‫ָֹו‬፣

6. ዕuُ ጥካ‫ד נ‬እኸָ ክֶ‫ץـ‬ ዝׁግዙ 6. ֳክֶ‫ד ץـ‬እከִ እድገُ ጥካ‫ פ‬የ‫ג‬ያግዙ
ፍָፍָ ֿገዛُ ገዘ+ 0ዋُ የ‫ـ‬ኻኽ+፣ የገዘ+ +‫ ُנ‬እ‫ץ‬ዳٍ ‫ו‬ጭ ያ‫ֹור‬
‫ָֹוֹו‬
‫ָֹו‬፣

7. ]ٌ ኤጀ ‫ד‬እኸָ ክֶ‫ـ ץـ‬ፀUዑ 7. ]ኤጀ‫ת‬ው ]ክֶ‫ץـ‬ ‫ד‬እከִ ‫ـ‬ጠِ

ዝ‫ץּט‬
‫ִ]ץּט‬ ክፍֵُ ግָጋֹُ ይው‫ר‬ ፣ የ‫ץׂשג‬
‫ץׂש‬+ֳُ የገָግֹُ ክፍያ ይወָ፣
ፈፃፀ‫ ~ו‬ይከٍ‫ָـ‬፡ ፈፃፀ‫ ב‬ይከٍ‫ֶָـ‬፣

8. ‫ע‬ፖ‫ُץ‬ ‫ֿׁـ‬ዛ ‫־‬H+ +‫ُנ‬ 8. የክֶ‫ץـ‬ ‫ד‬እከִ የ„H+ +‫ُנ‬

‫ו‬c‫ּכ‬
‫ד ׁף ּכ‬እኸָ ክֶ‫ ץـ‬+ ያያዝ የ‫ ף‬እcM‫ע ױ‬ፖ‫ُץ‬ ֳከٌ‫ֹו‬
ከٌ‫ ֹו‬ወይ ዋ ‫ֿא‬ዳ‫ּת] ע‬እ
‫ּת‬እዋF የ‫ץּמ‬
‫ץּמ‬+፣ ወይ‫ֳ ו‬ዋ :‫ـ‬ዳዳ‫] ע‬የጊዜው ያ‫ץׂש‬
‫ָֹוץׂש‬
‫ָֹו‬፣

9. ውፅ^ُ ኦዲُ ‫ד‬እኸָ ክֶ‫ץـ‬ 9. የክֶ‫ץـ‬ ‫ד‬እከִ የኦዲُ ውጤُ

ይ‫ור‬ዕ፣ውH0 የ‫ֶָֿא‬ፍ፣ ይ‫ָדר‬፣ ውHm ያ‫ֶָـ‬ፋָ፣

85
www.chilot.me
 ገፅ 11 0ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬234/2005 ገፅ 11 የُግ‫ף‬ይ 0ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ዋጅ ‫ ּׁש‬234/2005

10. እٌ ‫ד‬:ኸָ ክֶ‫ ץـ‬ካ+ ግָግֹُ፣ ክ‫ף‬ይ፣ 10. የክֶ‫ץـ‬ ‫ד‬እከִ ከገָግֹُ ፣ ከኪ‫ף‬ይ
ֿገዛُ፣ ָ‫ּׁכ‬
‫ ּׁכ‬ካָኦُ ٍዊٍُ ዝእክ‘ ፣ ድጋፎ٤፣ +ድ‫ ץ‬እ ַֹ٤ ገ‫ּת‬ዎ
‫ּת‬ዎ٤
ገዘ+ ‫א‬ፋׁፍ‫־‬ ‫ד‬እኸָ ክֶ‫ץـ‬ የ‫]]רג‬ው ገዘ+ ֳክֶ‫ץـ‬ ‫ד‬እከִ
‫ו‬ውዓִ ይ‫ּב‬ፃ
‫ּב‬ፃፀ‫ץ‬፡ ֳ‫ד‬ፋፍያ ‫א‬ዋִ ይ‫ּב‬ጣ
‫ּב‬ጣጠ‫ָף‬፣

11. ‫ـ‬ገָገָٌ ‫ד‬እኸָ ክֶ‫ ץـ‬+‫ ُנרא‬ድጋፍ 11. የክֶ‫ד ץـ‬እከָ ‫ـ‬ገָጋዮ٤ ]‫ד‬እ‫ׂש‬ፍ
‫ׂש‬ፍ ድጋፍ
‫ד‬እ‫ּט‬ፍ
‫ּט‬ፍ ፍֿُዊ ግָጋֹُ ይ‫נ‬ኽ‫ֱֶו ּש‬ዎ‫ו‬ ‫ُנרא‬ ፍُ£ዊ ገָግֹُ እያገo
የ‫נ‬ጋግፅ፣ ይግ‫ו‬ግ‫ו‬፣ ‫ֲْא‬ው ያ‫נ‬ጋግጣָ፣ ይገ‫א‬ግ‫ָד‬፣

ዓ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 12. ኼ‫ֶֹו ֹו‬
‫ץ‘ ֶֹُו‬ድ ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 12. የ‘‫ץ‬ድ ‫ֶֹו‬
‫ ֶֹُו‬+‫ֹור‬
1. ‫ס‬ዕ ኼ‫ֶֹו ֹו‬
‫ץ‘ ֶֹُו‬ድ + ‫ ـֳר‬ወ‫ ־ץ‬1. የ‘‫ץ‬ድ ‫ֶֹו‬
‫א ֶֹُו‬ደ]d +‫ ُ׳] ֹור‬ወ‫ץ‬
ֿደ ጊዜ ይኸው፣ ኾይF ግ ድֶይ ኾይF ድ ግዜ ይֲָ ፣ፈֶጊ ֲt ‫ת‬ገn ָዩ
እ‫נــ‬ኺ‫ ּש‬ፍִይ ኼ‫ ֹו‬ክፅውዕ ይክእָ፡፡ +‫ֵ ֹור‬ጠ‫ ף‬ይ٤ֶָ

2. 50%+1 ‫ֶֹו‬
‫ֶֹُו‬ ‘‫ץ‬ድ +ٌ ኼ‫ ֹו‬2. 50%+1 የ‘‫ץ‬ድ ‫ֶֹו‬
‫ ֶֹُו‬++‫ֹור‬ው
‫ֹו‬ው ከ‫ـ‬ገo
እ‫נــ‬ኺ‘‫ ـָו ו‬ጉ‫ֹו‬ኤ
‫ֹו‬ኤ ይኸው፡፡ ‫ ـָו‬ጉ‫ֹו‬ኤ
‫ֹו‬ኤ ይֲָ ፡፡

‫ ֶֹُו‬50%+1 3. 50%+1 ]+‫ֹור‬ው

3. +ٌ ኬ‫ ֹו‬ካ+ ዝ‫נـ‬ኸ‫ֶֹו ּש‬ ‫ֹו‬ው ከ‫ـ‬ገo ]ֶُ የደገፉُ
ዝደገፍዎ ውH0 ֿH+ ውH0 ‘‫ץ‬ድ ይኸው፡፡ የውHm £H+ የ‘‫ץ‬ዱ ውHm ይֲָ፡፡ እኩָ
እٌ ድ‫ו‬ፂ ‫ד‬ዕ‫ נ‬እ‫ـ‬ኾይF ‘ ወ]‫ ץ‬ዘֳዎ ከֲ0 ֵ‫אׂש‬
‫ ץ]אׂש‬ያֳው ወHn0ُ ይt‫נ‬ዋָ፡፡
ወH0ُ ይֱָዎ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 13. ‫ـ‬ፀዋዕ0ُ ‫ֿٍُـ‬0ُ ‘‫ץ‬ድ ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 13. የ‘‫ץ‬ድ ‫ـ‬ጠ‫ע‬0ُ ‫ـ‬ጠያ‫ּׂש‬0
‫ּׂש‬0ُ
1. ‫ـ‬ፀዋዕ0ُ ‘‫ץ‬ድ ‫ד‬እኸֶُ ክֶ‫ ץـ‬+ 1. የ‘‫ץ‬ድ ‫ـ‬ጠ‫ע‬0ُ የክֶ‫ץـ‬ ‫ד‬እከֶً
ዝ‫ـ‬ጣየ€ִ ከ‫ דـ‬ወይ ወ‫נ‬ዳ ዘֹ ከٌ‫ֹו‬ ]‫ּהּהـ‬
‫בּהּה‬
‫ֳֶ ُ]ב‬ው ከ‫ דـ‬ከٌ‫ ֹו‬ወይ‫ ו‬ወ‫נ‬ዳ
ከ‫ דـ‬ወይ ዋ ‫ֿא‬ዳ‫ ע‬ይኸው፡፡ :‫ـ‬ዳደ‫ ע‬ይֲָ፡፡

2. ‫ֶֹו‬
‫ץ‘ ֶֹُו‬ድ +ውָ‫ׂש‬ ‫ ץֹו‬ዝውዎ‫ ו‬2. የ‘‫ץ‬ድ ‫ֶֹו‬
‫ ׂש‬+ֿ‫ץֹו‬ ‫] ֶֹُו‬ግָ ] ጋ‫ף‬ ֳ‫ג‬ወ«ْው
ዋUُ ወይ ዝፍፅ‫ו‬ዎ‫ ׁٌף ו‬ውָMው ጉዳዮ٤ ወይ‫גֳ ו‬ፈፅ‫ْח‬ው ‫ף‬ዎ٤ የግָ
ֿ]‫ף‬ው ‫ֿٍُـ‬0ُ ይֱָዎ‫ו‬፣ የጋ‫ـ ף‬ጠያ‫ּׂש‬0
‫ּׂש‬0ُ ይt‫ֹْוץ‬
‫ֹْו‬ዋָ፡፡

86
www.chilot.me
 ገፅ 12 0ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬234/2005 ገፅ 12 የُግ‫ף‬ይ 0ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ዋጅ ‫ ּׁש‬234/2005

ክፍֵ ‫ֹוץ‬ዕ
‫ֹו‬ዕ‫ـ‬ ክፍָ ‫ُף‬

ፍָፍָ ]ጀُ፣‫ׁו‬ደ‫] ף‬ጀُ ֿይֵ ‫ר‬+ የ]ጀُ ‫ו‬ጭ፣ የ]ጀُ የ‫ר‬ው ֿይָ
‫ـ‬ዳደ‫ץ‬
ዓ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 14. ፍָፍָ እُِ
‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 14. የገ‫ו ּת‬ጭ
ፍָፍָ እُِ ‫ד‬እኸֶُ ክֶ‫ ץـ‬ከ‫ו‬ዚ ዝዕ+
የክֶ‫ץـ‬ ‫ד‬እከֶُ የገ‫ו ּת‬ጭ እደ‫ג‬ከ‫ֳـ‬ው
ይኸው ፡-
ይֲָ፡-
{. ካ+ ‫א‬ግٌ ዝ‫ו‬ደ+ ]ጀُ፣
{. ከ‫א‬ግُ የ‫אג‬ደ+ ]ጀُ፣
ֳ. ካ+ ክፍֵُ ክ‫ף‬ይ ዝ‫ץ‬ከ+ እُِ፣
ֳ. ከኪ‫ף‬ይ ክፍያ የ‫ג‬ገn ገ‫ּת‬፡
‫ּת‬፡
ּ. ካ+ ‫א‬ግٍው ዘይ‫א‬ግٍው ُካֶُ
ּ. ከ‫א‬ግٍዊ ‫א‬ግٍዊ ያֲָF ‫דּהـ‬
‫ُדּה‬
ዝ‫ץ‬ከ+ ֿገዝ ָ‫ּׁכ‬
‫ּׁכ‬፣
የ‫ג‬ገn ድጋፍ +ድ‫ץ‬፣
‫א‬. ካ+ ይጣُ ‫נـ‬ፍ ‫ד ٌץֱו‬እኸָ ክֶ‫ץـ‬
‫א‬. ከክֶ‫ד ץـ‬እከִ ‫נـ‬ፈ - ‫ ُץו‬ያጭ
ዝ‫ץ‬ከ‫ٍ ּש‬ዊٍُ እዮ‫ו‬፡፡
የ‫ג‬ገo ገ‫ּת‬ዎ
‫ּת‬ዎ٤ ْው፡፡
ዓ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 15. ‫ץ‬ዓُ ጠ‫ּמּכ‬
‫דּמּכ‬
‫] דּמ‬ጀُ
‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 15. የ]ጀُ ጠM‫וׂש‬
‫ُץ וׂש‬
1. ‫ד‬እኸָ ክֶ‫ ץـ‬+‫א‬ግٌ ዝወ£‘ ]ጀُ
1. የክֶ‫ד ץـ‬እከָ ከ‫א‬ግُ የ‫רג‬ው ]ጀُ
ይኹ ካ+ ዝ‫ـ‬ፈֳֶዩ ውጢ ٍዊٍُ
ይl ከ‫ֳـ‬ያዩ የውጥ ገ‫ּת‬ዎ
‫ּת‬ዎ٤ የ‫]רג‬ው ገ‫ּת‬
ዝእክ‘ ٍዊ +uُ ‫ו‬ኽ‫ ע‬እፅደ‫ ּט‬ይጥ‫וׂש‬
‫וׂש‬፣
]‫ו‬ክ‫ץ‬uُ እያፀደ‫ ׂש‬ይጠ‫דׂש‬
‫ָדׂש‬፣
2. ]ጀُ ‫ד‬እኸֶُ ክֶ‫ו ץـ‬ፍׁፋׁ
2. የክֶ‫ד ץـ‬እኸֶُ ]ጀُ የክֶ‫ד ץـ‬እከֶُ
‫ו‬ጥኻ‫ד ץ‬እኸָ ክֶ‫ץـ‬ ይውዕָ፣
ֳ‫ד‬ፋፋُ ֳ‫ד‬ጠከ‫ ץ‬ይውֶָ፣፣
3. ٍው ወፃእ ‫ד‬እኸֶُ ክֶ‫ץـ‬ +‫ُנרא‬
3. የክֶ‫ד ץـ‬እከֶُ ገ‫ּת‬
‫ ּת‬ወጪ ]ፋይ ֱግ
ׁጊ ፋይ ይፍፀ‫ו‬፣
‫ ُנרא‬ይፈፀ‫ָד‬፣
ዓ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 16. ׁٍዛ ‫־‬H+
‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 16. የ„H+ ያያዝ
1. ‫ד‬እኸָ ክֶ‫ץـ‬ +‫ׁ ُנרא‬ጊ ፋይ
1. የክֶ‫ץـ‬ ‫ד‬እከָ ]ፋይ ׁግ ‫ُנרא‬
ዝ‫ָדـ‬: ‫א‬ዛግ+ٌ ‫־‬H+ ይׁዝ፡፡
የ‫ ֶחـ‬የ‫־‬H+ ‫א‬ዝገ+ ይይዛָ፡፡
2. +ዚ ዓ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ ~ ዓ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 1 ዝ‫ـ‬ደገገ ָׁው
2. ]ዚ ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 0~ ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 1 የ‫ـ‬ደ0ገገው
ኾይF ‫ד‬እኸָ ክֶ‫ץـ‬ ٍው ወፃእ ዘ‫^ץ‬
እደ‫ـ‬ጠ]‫ֲ ׂש‬t የክֶ‫ד ץـ‬እከָ ገ‫ּת‬
‫ּת‬
ፁ‫ר ץ‬0ድ ‫־‬H+ ]‫ ּת‬ዓይ0ً ፈָዩ ክׁُዝ
ወጪ የ‫ג‬ያHይ ግָፅ የ„H+ ‫ר‬0ድ ]የይ0ً
ֳዎ፡፡

87
www.chilot.me
 ገፅ 13 0ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬234/2005 ገፅ 13 የُግ‫ף‬ይ 0ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ዋጅ ‫ ּׁש‬234/2005

ֳይِ ‫א‬ያዝ :ֳ]ُ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 17. ‫ׁוו‬ዳ‫ ץ‬+‫ُנ‬ ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 17. +‫ـד ُנ‬ዳደ‫ץ‬
1. ‫ד‬እኸָ ክֶ‫ץـ‬ ዝ‫ ִֽץרـ‬1. የክֶ‫ץـ‬ ‫ד‬እከָ የ‫ֱ ֳُסרـ‬ፃዎ٤፣
ֱፃٍُ፣ዝ‫ـ‬ዘ‫ץ‬ግֽ ‫א ُףאא‬+‫ֱٌף‬፣ የ‫ـ‬ዘ‫נ‬ጉֳُ የ‫א‬+‫צאא ُף‬٤፣ ው£፣
‫ד‬ይ፣ ኻָኦُ ‫ـ‬ፋ‫ר‬ ‫ُףאא‬፣ ַֹ٤ ‫ـ‬ፋ‫ר‬ ‫צאא‬٤፣‫א‬H‫ץ‬ያዎ٤
‫א‬H‫ׁٍُץ‬ ‫ד‬0‫ٍُע‬ ‫נـ‬ኪ‫ּש‬ ‫ד‬0‫ע‬ዎ٤ ‫נـ‬ክ‘ ያ‫ـ‬ዳድ‫ָף‬፣]‫ُץ‬
የ‫ֿא‬ድ‫ץ‬፣ +‫ץ‬ዓُ ይጥ‫וׂש‬
‫ וׂש‬፣ድׁ0ِ‫ו‬ ይጠ‫דׂש‬
‫ָדׂש‬፣ ደֱ0ٍْው ይጠ+Mָ፡፡
ይִׁ፡፡

2. ዝ ኾ0 ‫ר‬+ +‫ُנ‬ ‫ד‬እኸָ ክֶ‫ ץـ‬2. ‫ד‬dው‫ר ו‬ው የክֶ‫ץـ‬ ‫ד‬እከִ +‫ُנ‬
+ዘይክፍֵُ ‫ו‬ጥ‫וּכ‬
‫ וּכ‬ይኽእָ፡፡ ያֳክፍያ ‫א‬ጠ‫וׂש‬
‫ וׂש‬ይ٤ָ‫ו‬፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 18. ‫ּי‬ፃ
‫ּי‬ፃ‫ׁוו ץ‬ዳ‫ֿ ץ‬ይֵ ‫ר‬+ ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 18. የ‫ר‬ው £ይָ cጥ‫ـ ץ‬ዳደ‫ץ‬
‫ּי‬ፃ
‫ּי‬ፃ‫ׁו ץ‬ደ‫ֿ ף‬ይֵ ‫ר‬+ ‫ד‬እኸֶُ ክֶ‫ ץـ‬የክֶ‫ץـר‬ ‫ד‬እከֶُ የ ‫ר‬ው £ይָ cጥ‫ץ‬
+‫ ُנרא‬ዋጅ ‫ـׁףר‬dٍُ ‫א‬ግٌ ይኸው፡ ‫ـ‬ዳደ‫ץ‬ ]‫א‬ግُ ‫´ـףר‬٤ ዋጅ ‫ُנרא‬
ይֲָ፡፡

ክፍֵ ֿ‫ـב‬ ክፍָ ‫ُו‬

ዝ‫ـ‬ፈֳֶዩ ድጋገٍُ የ‫ֳـ‬ያዩ ድጋጌዎ٤

ዓ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 19. ָጣ ‫ו‬ውፃእ ደ+ ‫ׁץוא‬ ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 19. ደ+ ‫עאא‬ያ የ‫ד‬ውጣُ
ָጣ

1. uُ ‫ו‬ኽ‫ ׁף ע‬ፈፃ‫ ג‬+ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ 1. የُግ‫ף‬ይ +ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግُ ‫ף‬
‫א‬ግٌ ُግ‫ף‬ይ 0ዚ ዋጅ ‫א‬ፈፀ‫ג‬ ፈፃ‫ג‬ ‫ו‬ክ‫ץ‬ uُ ֳዚֱ ዋጅ
ደ‫ ּת‬ከውፅእ ይኽእָ፡፡ ‫ד‬ፈፀ‫ו‬ያ ደ+ ֵያወጣ ይ٤ֶָ፡፡

2. ኤጀ‫ ת‬0ዚ ዋጅ ‫א‬ፈፀ‫־ץוא ג‬ 2. ኤጀ‫ֳ ת‬ዚֱ ዋጅ ‫ד‬ፈፀ‫ו‬ያ ‫ץאא‬ያ

የውፅእ፡፡ ያወጣָ፡፡

ዓ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 20. ‫ـ‬ፈፃ‫ג‬0ُ ዘይ+ֹ‫ׁ ו‬ግٍُ ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 20. ‫ـ‬ፈፃ‫ג‬0ُ የֶַْው ֱጎ٤
0ዚ ዋጅ ዝፃ‫ֹו‬እ
‫ֹו‬እ :ዋጅ፣ ደ‫ּת‬፣
‫ּת‬፣ ‫ ־עוא‬ወይ ይֱ ዋጅ የ‫ג‬ፃ‫ץנ‬
ָ‫ד‬ዳዊ ‫ـ ֿץףר‬ፈፃ‫ג‬0ُ ይֱָዎ ዋጅ፣ደ+፣‫ץאא‬ያ፣ወይ‫ו‬ ָ‫ד‬ዳዊ ‫ץףר‬
‫ـ‬ፈፃ‫ג‬0ُ ይt‫נ‬ው‫ו‬፡፡

88
www.chilot.me
 ገፅ 14 0ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬234/2005 ገፅ 14 የُግ‫ף‬ይ 0ጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ዋጅ ‫ ּׁש‬234/2005

ዓ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 21. ዋጅ ዝፀዓִ እዋ ‫ׂש‬ፅ
‫ׂש‬ፅ 21. ዋጁ የ‫ג‬ፀ]ُ ጊዜ

እዚ ዋጅ +uُ ‫ו‬ኽ‫ ע‬+ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግٌ ይֱ ዋጅ ]ُግ‫ף‬ይ +ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫ו‬0ግ‫ُר‬
ُግ‫ף‬ይ ካ+ ዝፀደ‫ִּט‬
‫ ִּט‬ጥ‫ ע‬22/2005 ዓ.‫ ו‬ጀ‫ו סג‬ክُ uُ ከፀደ‫]ׂש‬
‫ ُ]ׂש‬ጥ‫ ץ‬22/2005 ዓ/‫ ו‬ጀ‫צו‬
ዝፀዐ ይኸው፡፡ የፀ ይֲָ፡፡

‫ֹו‬ይ
‫ֹו‬ይ ወָዱ ‫ֹו‬ይ
‫ֹו‬ይ ወָዱ

ፕ‫נ‬ዚደُ +ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግٌ

የُግ‫ף‬ይ +ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግُ
ُግ‫ף‬ይ
ፕ‫פ‬ዚደُ

89
www.chilot.me
 nU¶T Uz¤È TG‰Y
yTG‰Y nU¶T Uz¤È
Bÿ‰êE KL§êE mNGStE TG‰Y
yTG‰Y B¼¤‰êE KL§êE mNGST
mbL 20 ›mT ‫ּט‬. 8 ‫ֳּטא‬ 20¾ ›mT qÜ. 8 ‫ֳּטא‬
235/2005 ዓ.‫ו‬ BˆL×T b¤T M<¶ Bÿ‰êE KL§êE mNGStE TG‰Y Zw{ 235/2005 ›/M

‫ּי‬I¶
‫ּי‬I¶ ዋጅ 235/2005
235/2005 Zዋጅ ‫_ּׁש‬R
‫_ּׁש‬R 235/2005
235/2005
 ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግٌ ُግ‫ף‬ይ 2005
2005 የُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግُ y2005
ጀُ ዓ‫ـ ُא‬ወኺ bjT ‫ו‬ው ጀُ ዓ‫ـ ُא‬ጨ‫ עד‬ጀُ ֳ‫א‬ወ‫ ר‬የወጣ
ዝወፀ

 2005 ጀُ ዓ‫ ُא‬ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ 2005 ጀُ ዓ‫ُ ُא‬ግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ
‫א‬ግٌ ُግ‫ף‬ይ ዝፍፀ‫ב‬ ‫א‬ግٍዊ ‫א‬ግُ ֳ‫סרג‬ የָ‫ُד‬ ‫ף‬ዎ٤G
‫ ׁُף‬ግָጋֹٍُ ዝውዕָ ‫ـ‬ወኺ ጀُ Zገָግֹِ٤ ‫ד‬ፈፀ‫ג‬ያ የ‫ג‬ውָ ‫ـ‬ጨ‫עד‬
‫ו‬ፅዳ‫ ּמ‬ ‫ ׁף‬ክውዕָ ‫ו‬ግ‫ ץֹו‬ድֶይ ጀُ ፀድ‫ֶ ף ּב‬ይ እዲውָ ‫ד‬ድ‫נ‬ግ Zፈֶጊ
‫ו‬ዃ2፣ ‫ֲא‬2#
‫ُנרא‬ ‫ֿדـ‬ይ8 ዝወፀ ׁገ ‫א‬ግٌ ‫ـ‬efֹ ወጣው የُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ
ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግٌ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ּׁש‬ፅ‫א ע‬ግُ ׁገ ‫א‬ግُ Zዋጅ qÜ_R 45/1994
45/1994 ዓ‫ׂש‬ፅ 49 (3) (h) (c) 2005 ጀُ Z‫ׂש‬ፅ 49 (3) (g) (ْ) msrT ֳ2005 ጀُ
ዓ‫ـ ُא‬ወኺ ጀُ  ‫ ׁף‬ዝውዕָ ዝዕ ዓ‫ُא‬ ‫ף‬ የ‫ג‬ውָ ‫ـ‬ጨ‫עד‬ ጀُ
ጀُ ዋጅ ‫ـ‬ዊጁ ֹ”” y¸ktlW Zዋጅ ٍውጀዋָ””

1) ˆÉþR RXsþ RX

1) ¨uR RX
እዚ ዋጅ  ְ‫ף‬ዊ ‫א‬ግٌ ይֱ Zዋጅ |የُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግُ
ክֶָዊ
ُግ‫ף‬ይ |ÂY 2005 ጀُ ዓ‫ـ ُא‬ወኺ ጀُ የ2005 ጀُ ዓ‫ـ ُא‬ጨ‫ עד‬ጀُ ֳ‫א‬ወ‫ר‬
‫ו‬ው ዝወፀ ዋጅ ‫ּי‬ፅ‫ ע‬235/2005 ‫ ִ@ֹוـ‬የወጣ Zዋጅ ‫ּׁש‬ጥ‫ ץ‬235/2005 ‫ֵ ֹ ـ‬ጠ‫ׂש‬
ክጥ‫ ׂש‬ይኽእָ”” ይ٤ֶָ””

2) FLFL bjT 2) ybjT MNu

1.  2005 ጀُ ዓ‫ ُא‬ካ Gይ 2004 ጀُ 1. 2005 ጀُ ዓ‫ ُא‬ከ2004 የጀُ ዓ‫ُא‬

ዓ‫ תֶאـ ُא‬ጀُ (ዝ‫ـ‬ፃ‫נ‬የ Mፍٌ) 2005 ‫ֶאـ‬f ጀُ (የ‫ـ‬ጣ‫ ף‬M ُ)፣ የ2005 ጀُ

ጀُ ዓ‫ ُא‬ዝ‫ֿאـ‬የ₪ ָُ‫ ג‬እُِ ወ‫ר‬ኽ ዓ‫ ُא‬የ‫ــ‬ካከֳ የገ‫ ּת‬እlድ ጭ‫עד‬

ፈֶֶይ ካ Gይ ُካֶُ ُ‫ָ ُץֱו‬ጠG ָዩoُ፣ kَክVክ፣ ‫ב‬ያ፣ ُ‫ُץֱו‬G ָጠG

َክVክ ‫ז‬ያ ‫ָרא‬ጠV ‫ד‬እኸֶُ፣ ካ ‫ָרד‬ጠp ‫ד‬እከֶُ፣

ÂY ˆd êU nU¶T Uz¤È ‚Ü..ú

ÃNÇ êU BR 21.85 nU¶T Uz¤È .ú.qÜ 291

90
www.chilot.me
 ገፅ 2 oጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬235/2005 ገፅ 2 የُግ‫ף‬ይ oጋ‫ ُע‬ጋዜጣ Zዋጅ ‫ ּׁש‬235/2005

ֲፒֶٍُ፣ ካ ኤጀ‫ףא ת‬ኸ‫ֿ ּת‬ፋf፣ ከֲፒֹٍ٤፣ ከ‫א‬ገGp ዙM ኤጀ‫ת‬፣

ካ  ያ‫ֱ ـ‬ፀُ ውfጢ ٍዊ  ከ‫גנד‬ያ ‹ِ٤ የውጥ ገ‫ּת‬G ‫ֳֹו‬ፈው ጀُ
ִׁፍ ጀُ ዓ‫ُא‬ ‫ـ‬ካ‫־ ּת‬ ‫־ٍـ‬ዙ ዓ‫־ ּת רـ ُא‬ ‫ـ‬ይዞ የo‫ נ‬የጀُ
ዝo‫ נ‬ፍָፍָ ጀُ ‫ו‬ጥy‫ו ו‬ዚ ዋጅ ‫ו‬ጭ ‫א‬ጠ‫ וׂש‬ከዚֱ ዋጅ ጋ‫ـ ץ‬ያይዘው
‫־ٍـ‬ዞ‫ו‬ ዘֳው ‫ר‬ደ‫ּכ‬ ዝ‫אּטـ‬ጡ ካִُ ‫ר‬ጠ‫נ‬ዥ ֳ‫ـ‬ዘ‫נ‬ዘ‫ُס‬ ‫ף‬ዎ٤G
‫ ׁُף‬ግָጋֹُ ዝውዕָ እዩ፡፡ Zገָግֹُ የ‫ג‬ውָ oው፡፡
g. ካ Gይ ክָָ ‫תֶאـ‬ ጀُ ‫ץ‬
15,000,000 (ዓ‫בֿ ـץר‬f‫ֵג ـ‬ዮ g. ከክָָ ‫ֶאـ‬f ጀُ ‫ ץ‬15,000,000
‫)ץ‬ (Z‫ ף‬Z‫ֵג ُו‬ዮ ‫)ץ‬
l.  2005 ጀُ ዓ‫ُא‬ ክእከ ካ
ዝ‫ גָُ רֿـ‬እُِ ‫ـ‬ወኺ ‫ו‬እካ ֳ. 2005 ybjT ›mT ጊዜ ֵ‫רר‬ ከٍ‫ר‬
ዝ‫ֿٍـ‬ዘ ָُ‫ג‬ ‫ץ‬ 200,000,000 ገ‫ּת‬ እlድ ֶይ የ‫ـ‬eeֳ እlድ ‫ץ‬
(ክָ‫ָג ٌ‚ג ـ‬ዮ ‫)ץ‬፡፡ 200,000,000 (Žֳُ ‫ֵג ِא‬ዮ ‫)ץ‬፡፡
ּ. ካ ُካֶُ ُ‫ָ ُץֱו‬ጠG َክVክ
‫ז‬ያ ውfጢ ٍዊ ‫ ץ‬1‚953‚228 (ֿደ ּ. ከَክVክ፣ ‫ב‬ያ፣ ُ‫ُץֱו‬G ָጠG ‫צּת‬
‫ָג‬ዮ ُeዓ‫ـֳר וֿ ُ‚ג ـ‬ የውጥ ገ‫ּת‬ ‫ ץ‬1‚953‚228 (Zድ ‫ֵג‬ዮ
†ׁ ክָ‫ ُ‚ג ـ‬ዒ‫ ף‬₪‫ـז‬ ዘጠ ‫ ِא‬M‫ ِא ֳُŽ † ُר׳ ו‬Mያ
‫)ץ‬፡፡ ‫ُו‬ ‫)ץ‬፡፡
‫א‬.ካ ֲፒֶٍُ ውfጢ ٍዊ ‫ץ‬
2,980,933 (ክָ‫ـ‬ ‫ָג‬ዮ ُeዓ‫ـ‬ ‫א‬. ከֲፒֹٍ٤ የውጥ ገ‫ּת‬ ‫ ץ‬2,980,933
‫דר ُ‚ג‬ያ †ׁ ُeዓ‫ُ‚ג ـ‬ (Žֳُ ‫ֵג‬ዮ ዘጠ ‫דר ِא‬ያ † ዘጠ
‫ـֳר ֶר‬ ‫)ץ‬ ‫ُמ׳ ֶר ِא‬ ‫)ץ‬
‫נ‬. ካ ኤጀ‫ףא ת‬ኸ‫ֿ ּת‬ፋf Gይ ውfጢ
ٍዊ ‫ ץ‬4,800,000 (‫ֹוץ‬ዕ‫ָג ـ‬ዮ ‫נ‬. ከ‫א‬ገGp ዙM ኤጀ‫ ת‬የውጥ ገ‫ּת‬ ‫ץ‬
₪‫ׁ† ٌ‚ג ـז‬ ‫)ץ‬ 4,800,000 (Z‫ُף‬ ‫ֵג‬ዮ ‫ُו‬
‫ר‬. ካ  ያ‫ֱ ـ‬ፀُ ውfጢ ٍዊ ‫ץ‬ ‫† ِא‬ ‫)ץ‬
294,454.29 (ክָ‫ـ‬ ‫ُ‚ג‬ َዓ ‫ר‬. ከ‫גנד‬ያ ‹ِ٤ የውጥ ገ‫ּת‬ ‫ץ‬
‫ֹוץ‬ዕ‫ֹוץ ׁ† ـ‬ዕ‫וֿ ُ‚ג ـ‬ 294,454.29 (Žֳُ ‫ ِא‬ዘጠG Z‫† ُף‬
‫ֹוץ‬ዕ‫ ـ‬29/100 ‫)ץ‬ Z‫ ِא ُף‬M‫ ו‬Z‫ُף‬ ‫ ץ‬29/100 ‫)ץ‬
₪.  ִׁፍ ጀُ ዓ‫ُא‬ ‫ـ‬ካ‫־ ּת‬
‫־ٍـ‬ዙ ዝo‫נ‬ ‫ ץ‬325,730,463.27 (‫ـֳר‬ ₪. ‫ֳֹו‬ፈው ጀُ ዓ‫־ ּת רـ ُא‬ ‫ـ‬ይዞ
‫ ُ‚ג‬ዒ‫בֿ ף‬f‫ָג ـ‬ዮ ₪ውዓ‫ـ‬ የo‫נ‬ ‫ ץ‬325,730,463.27 (‫ِא ُר׳‬
‫ֹוץ ׁ† ֶר ُ‚ג‬ዕ‫ָ ُ‚ג ـ‬
Mያ Z‫ֵג ُו‬ዮ ‫† ֶר ِא ֹُור‬
‫ـֳר‬ ‫ ץ‬27/100) ኮይ2 ֿፈeዊ ድ‫ץו‬
Z‫ُף‬ ‫ُר׳ ָ ِא‬ ‫ ץ‬27/100) ‫ֲת‬
Zጠyֶይ ድ‫ץו‬ ‫ ץ‬550,759,078.56

91
www.chilot.me
 ገፅ 3 oጋ‫ ُע‬ጋዜጣ ُግ‫ף‬ይ ዋጅ ‫ ּי‬235/2005 ገፅ 3 የُግ‫ף‬ይ oጋ‫ ُע‬ጋዜጣ Zዋጅ ‫ ּׁש‬235/2005

‫ץ‬ 550,759,078.56 (ֿ‫ב‬f‫ـ‬ ‫ُ‚ג‬ (Z‫ ِא ُו‬M‫ֵג ו‬ዮ ‫ ِא ֹُור‬M‫ו‬

ֿ‫ו‬ ‫ֵג‬ዮ ₪ውዓ‫ـ‬ ‫ُ‚ג‬ M‫ו‬ ዘጠ † ‫ُו ֹור‬ ‫ ץ‬56/100) oው፡፡
ُeዓ‫ ר ׁ† ـ‬ዓ ₪‫ـז‬ ‫ ץ‬56/100)
እዩ፡፡

3) DLDL bjT 3) ybjT DLDL

g. ክָָ ዝ‫ ׁُף ֽץ‬ግָጋֹُ g. ክָָ ֳ‫סרג‬ ‫ף‬ዎ٤G ገֳግֹِ٤
ዝውዕָ ‫ـ‬ወኺ ጀُ፡- የ‫ג‬ውָ ‫ـ‬ጨ‫ עד‬ጀُ፡-
1. ‫ס‬ዕ ጀُ ‫ ץ‬36,709,439.29 1. ֳ‫א‬ደp ጀُ ‫ ץ‬36,709,439.29

‫א‬Mያ ‫ ץ‬16,701,793
ldmwZ ‫ ץ‬16,701,793

‫א ׁף‬ካየዲ ‫ ץ‬20,007,646.29
ֳ‫ד ף‬ኬጃ ‫ ץ‬20,007,646.29
2. ካፒָٍ ‫ ץ‬450,637,044.27 2. ֳካፒָٍ ‫ ץ‬450,637,044.27
3. ክָָ ‫ֳּא‬ውٍ ‫ ץ‬16,571,664 3. ֳክָָ ‫א‬ጠ‫ּׂשֹו‬ያ ‫ ץ‬16,571,664
4. ክָָ ዝ‫דـ‬እኸֳ ‫ֳּא‬ውٍ ዝ‫ֿٍـ‬ዘ 4. ክָָ የ‫דـ‬ከֳ ‫א‬ጠ‫ּׂשֹו‬ያ የ‫ـ‬ያዘ ጀُ
ጀُ ‫ ץ‬46,840,931 ‫ ץ‬46,840,931

ገፀ‫ץ‬ ‫א‬ገዲ URRAP ፀፀ‫ץ‬
ֳገጠ‫א ץ‬ገድ URRAP ֳጠጠ‫ץ‬G ַֹ٤
ካָእ ድጋፍ ‫ ץ‬25,000,000 ድጋፍ ‫ ץ‬25,000,000

ወ‫ר‬ኽ ‫א ףֱוא‬Mያ ‫ـ‬ግ‫ץֹו‬
ֳ‫ـ ףֱוא‬ጨ‫ עד‬ደ‫א‬ወዝG ֳ‫ـ‬ግ‫ץֹו‬
‫ـ‬ኮ‫ּׁשא ٌץֱוُ ץ‬ፀ‫ ע‬ወ‫נ‬ዳٍُ ‫ـ‬ኮ‫א ُץֱוُ ץ‬lጠ‫ץ‬ያ ֳወ‫נ‬ዳዎ٤
ዝዛወ‫ץ‬ ‫ ץ‬21,840,931 የ‫ג‬ዛወ‫ץ‬ ‫ ץ‬21,840,931
ኮይ2 ֿፈeዊ ድ‫ץו‬ ‫ ץ‬550,759,078.56 ‫ ֲת‬Zጠyֶይ ድ‫ץו‬ ‫ ץ‬550,759,078.56
(ֿ‫ב‬f‫ֵג וֿ ُ‚ג ـ‬ዮ ₪ውዓ‫ـ‬ (Z‫ ِא ُו‬M‫ֵג ו‬ዮ ‫ ِא ֹُור‬M‫ו‬
‫ُ‚ג‬ ֿ‫ו‬ ُeዓ‫ـ‬ †ׁ ‫ ר‬ዓ ዘጠ † ‫ُו ֹור‬ ‫ ץ‬56/100)፡፡
₪‫ـז‬
‫ ץ‬56/100)፡፡

4) Xzþ ¨êJ Z{N›lù እዋ 4) xê° y¸{ÂbT ጊዜ

Xzþ ¨êJ Bb¤T M<¶ Bÿ‰êE KL§êE YH xêJ bTG‰Y Bÿ‰êE KL§êE ‫א‬ግُ
mNGStE TG‰Y µB Z{d‫ּט‬lù ወ‫ ־ץ‬ጥ‫ע‬ ‫ו‬ክ‫ ُ‹ ץ‬k{dqُ ከጥ‫ ץ‬ወ‫ ץ‬22/2005 ዓ/‫ו‬
22/2005 ዓ/‫ ו‬j¸„ Z{n; Y¡WN”” jMé y{ YçÂL ””
‫ֹו‬ይ ወָዱ ‫ֹו‬ይ ወָዱ

ፕ‫נ‬ዝደُ የُግ‫ף‬ይ ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግُ

ְ‫ף‬ዊ ክֶָዊ ‫א‬ግٌ ُግ‫ף‬ይ ፕ‫נ‬ዚደُ
‫ֳּטא‬ ‫ֳּטא‬

92
www.chilot.me
 2005 ጀُ ዓ‫ـ ُא‬ወኺ ጀُ ዝ‫ـ‬ደָደֳ
‫ـ‬. f‫ ُ‹ ו‬ዕዮ ዝፀደ‫ ּט‬ጀُ ድ‫ץו‬
‫ּׁש‬ ካ ‫א‬ግٌ ግ‫ו‬ጃ ካ ወfጢ ٍዊ ካ ‫ـ‬ካ‫ּת‬
‹ُ ‫־‬
‫א‬Mያ ካፒָٍ ‫א‬Mያ ካፒָٍ
/‫א‬ካየዲ

1 ክָָ ዝ‫דـ‬እኸֳ 63,412,595

‫ֳּא‬ወٍ
2 ‫ד צּת‬ይ Mፍٌ
ግድ ‫ד‬ይ ድ‫א ב‬ፀገV 10,000,000 10,000,000

ፕ‫צ‬ክٍُ ‚‫ע‬ጌf 7,000,000 7,000,000

ዝውዕָ ‫א ِג‬ፅዓV
‫ףא‬ገፊ

ֵ‫ ץـ‬ፓ‫ו‬ፕٍُ ዕደጋ 15,000,000 15,000,000

‫נ‬£‫ע ר‬ግ ‫ד‬f ዕደጋ 16,200,000 16,200,000
‫א‬¤ ‫ד‬ይ ‫ ׁٌף‬Gይ 124,576,568.23 124,576,568.23
2004 ዝ‫ـ‬ኸፈֳ
‫א‬ወ‫נף‬ዲ (MDG)

 ‫ָ תץא‬ ‫ז‬¤ 34,279,715.89 34,279,715.89

ፓ‫ו‬ፕ ‫ף‬ይዘ‫ ץ‬ፓይፕ
ዝ‫ـ‬ኸፈֳ ‫א‬ወ‫נף‬ዲ
ድ‫ץו‬ 48,200,000 158,856,284.12 207,056,284.12

3 ‫צּת‬ ኮُ‫ף‬ክf
‫א‬ገዲ ُ‫ף‬ፖ‫ُץ‬
ֱፀُ ‫א‬ገዲ 8,824,647 8,824,647
ዕ/ׁ ‫ ُנ‬G ‫ו ֵה‬
ወ‫ּׂשץ‬ ‚‌ُ‫ُא‬
ዝ‫נרـ‬
ֿውዜ َክVክ ‫ז‬ያ 4,000,000 4,000,000
‫רא‬/‫ד‬እኸָ ֱፃ
ፀֳ‫َ ٌו‬ክVክ ‫ז‬ያ 4,000,000 4,000,000
‫רא‬/‫ד‬እኸָ ֱፃ
‫א‬ደ‫ֹו‬ይ ዛG َክVክ 5,000,000 5,000,000
‫ז‬ያ ‫רא‬/‫ד‬እኸָ ֱፃ
ወָyይُ َክVክ 2,000,000 2,000,000
‫ז‬ያ ‫רא‬/‫ד‬እኸָ ֱፃ

93
www.chilot.me
‫ـ‬. f‫ ُ‹ ו‬ዕዮ ዝፀደ‫ ּט‬ጀُ ድ‫ץו‬
‫ּׁש‬ ካ ‫א‬ግٌ ግ‫ו‬ጃ ካ ውfጢ
ውfጢ ٍዊ ካ ‫ـ‬ካ‫ּת‬
‹ُ ‫־‬
‫א‬Mያ ካፒָٍ ‫א‬Mያ ካፒָٍ
/‫א‬ካየዲ

Gይ ‫א‬ገዲ ካָኦُ 51,784,646.15 51,784,646.15

2004 ዝ‫ـ‬ኸፈֳ ‫א‬ወ‫נף‬ዲ
(MDG)
ድ‫ץו‬ 23,824,647 51,784,646.15 75,609,293.15
4 ኤጀ‫ת‬ ָ‫ו‬ዓُ
ደُ
ደُ
‫ד‬fo‫ע‬ ዕደጋ ደُ 13,200,000 13,200,000
ክֶ‫ُףـ‬

5 ኤጀ‫ת‬ ‫ד‬ድ
‚o‫ץ‬ጅ
 2004 ָጠG G 762,753 762,753
ወ‫נ‬ዳٍُ ዝ‫ָـ‬ኸ
‫א‬ወ‫נף‬ዲ
6 ኤጀ‫ת‬ ‫ףא‬ኸ‫ּת‬
ֿፋf
2‫ُ ـ‬ድዮ ‫ـא‬ኻኸֵ 5,000,000 5,000,000
ግ‫ע‬ድ ‫־ץא‬
ፋ‫ץ‬Vْ‫ץ‬ ‫א‬ዐደጊ 4,800,000 4,800,000
ُድዮ ግ‫ע‬ድ ‫‚ָאא‬
2004 ُድዮ ‫־ץא‬ 42,002,959 42,002,959
‫א‬ዐደጊ L/C ዝ‫ـ‬ኸፈِ
‫א‬ወ‫נף‬ዲ

ድ‫ץו‬ 5,000,000 4,800,000 42,002,959 51,802,959

7 ‫ٌץֱוُ צּת‬
ዝ‫ـ‬ዓደገ ُ‫ץـגתף‬ 467,342 467,342
ጉ‫סו‬ክ ክ‫ף‬ይ
‫א‬ክፈֵ
ክֶָዊ Mገ‫ף‬ዊ 5,614,592 5,614,592
ውድድ‫ ץ‬ፖ‫ُץ‬

94
www.chilot.me
‫ـ‬. f‫ ُ‹ ו‬ዕዮ ዝፀደ‫ ּט‬ጀُ
‫ּׁש‬ ካ ‫א‬ግٌ ግ‫ו‬ጃ ‹ُ ካ ውfጢ ٍዊ ካ ‫ـ‬ካ‫ּת‬ ድ‫ץו‬
‫א‬Mያ ካፒָٍ ‫א‬Mያ ካፒָٍ ‫־‬
/‫א‬ካየዲ

Gውٌ ُ‫ٌץֱו‬ 219,315 219,315

‫א‬ግዝ‚ ׁُ‫ُא‬
 2004 ዝ‫ـ‬ኸፈֳ
‫א‬ወ‫נף‬ዲ (MDG)
ድ‫ץו‬ 6,081,934 219,315 6,301,249
8 ‫א צּת‬Gእ‫ר‬ይ
ፖ‫ُץ‬
 ወ‫נ‬ዳٍُ ዝካየድ 2,800,000 2,800,000
ኮፈ‫נ‬

9 ‫ֳֿ צּת‬ዋ ጥዕG

 ֲፒֶٍُ Gይ 4,280,824 4,280,824
ዝ‫אـ‬ደ‫א ּש‬Mያ ዕ የُ

ወ‫נ‬ዳٍُ ֿይֵ ‫ר‬ 2,200,000 2,200,000

‫ּׁשא‬ፀ‫ע‬
‫ֳֿ צּת‬ዋ ጥዕG ‫צּת‬ 6,000,000 6,000,000
ُ/ፋይG ዝግዛ
‫א‬ኻይ
ָֽ ֲፒָٍ 1,183,073 1,183,073
ዓድዋ ֲፒָٍ 1,097,860 1,097,860
‫א‬ዓ‫ץ‬ግ ֲፒָٍ 700,000 700,000
ድ‫ץו‬ 6,480,824 6,000,000 2,980,933 15,461,757
10 ኤጀ‫וָ ת‬ዓُ
‫ֹו‬ይٌ
‫א‬ወደ‚ ‫ֹו‬ይٌ 20,000,000 20,000,000
ኤጀ‫ת‬
2001 ዝ‫ـ‬ዓደጋ 6,936,000 6,936,000
‫א‬ኻይ ዝ‫ـ‬ኸፈֳ
‫א‬ወ‫נף‬ዲ

ድ‫ץו‬ 20,000,000 6,936,000 26,936,000

95
www.chilot.me
‫ـ‬. f‫ ُ‹ ו‬ዕዮ ዝፀደ‫ ּט‬ጀُ ድ‫ץו‬
‫ּׁש‬ ካ ‫א‬ግٌ ግ‫ו‬ጃ
ግ‫ו‬ጃ ‹ُ ካ ውfጢ ٍዊ ካ ‫ـ‬ካ‫ּת‬
‫א‬Mያ ካፒָٍ ‫א‬Mያ ካፒָٍ ‫־‬
/‫א‬ካየዲ

11 ‫ُ צּת‬..َ.‫ב‬
‫ד‬fo‫ ע‬ዕደጋ 2004 50,168,506 50,168,506
L/C ‫א‬ክፈٌ
lድ‫ג‬ያ ክፍֵُ
‫א‬ወ‫נף‬ዲ
ክ‫ וש‬SDC 457,035 457,035
f‫ נ‬SDC 492,457 492,457
ዓድግ‫ ُף‬ፖֵ َክVክ 548,450 548,450
ֶ‫ד‬ጣ TVET 429,286 429,286
ግ ְ‫ף‬ዊ 26,000 26,000
ግָጋֹُ

ድ‫ץו‬ 1,953,228 50,168,506 52,121,734

12 ኮ‫ג‬f ፖֵ
ደ‫ ּת‬ክዳ  ִׁፍ 15,000,000 15,000,000
ዓ‫ٍُא‬ ዝ‫ـ‬ኸፈֳ
‫א‬ወ‫נף‬ዲ
13 ‫צּת‬ ፀጥٍ
‫ׁוו‬ዳ‫ץ‬
ዓድግ‫ד ُף‬እኸָ ‹ُ 294,454.29 294,454.29
ֱፀُ

14 ከ‫ֳּטא דـ‬

ֿዱf ‫ֿא‬ው‫ּׁש ץ‬ፃ‫ץ‬ 10,000,000 10,000,000

‫‚ָחא‬
‫ד ـא‬ይ ‫א‬ዳ‫ץ‬ግٌ 10,000,000 10,000,000

ድ‫ץו‬ 10,000,000 10,000,000 20,000,000

ጠlֶֶ ድ‫ץו‬ 16,480,824 135,106,581 5,228,615.29 4,800,000 325,730,463.27 550,759,078.56

96
www.chilot.me
 ֳ2005 ጀُ ዓ‫ُא‬
ዓ‫ـ ُא‬ጨ‫ עד‬ጀُ የ‫ـ‬ደֳደֳ
‫ـ‬. የ‫עא‬ያ ‹ُ ‫ו‬ የፀደ‫ ׂש‬ጀُ ድ‫ץו‬
‫ּׁש‬ ከ‫א‬ግُ ግ‫ו‬ጃ ከውጥ ገ‫ּת‬ ከ‫ּת רـ‬
‹ُ ‫־‬
ደ‫א‬ወዝ ካፒָٍ ደ‫א‬ወዝG ካፒָٍ
/‫ד‬ኬጃ
1 ክָָ ‫דـ‬ከֹ የ‫ـ‬ያዘ 63,412,595
‫א‬ጠ‫ֹו‬lያ ጀُ
2 ውM M ُ ‫צּת‬
ֳ‫ד‬ይ ድ‫ ב‬ግድ ጥገG 10,000,000 10,000,000
ֳፕ‫צ‬ክٍُ ‚‫ע‬ጌf 7,000,000 7,000,000
የ‫ג‬ውָ ‫א ِג‬ጫpG
‫ףד‬ገፊያ

ֳֵ‫ץـ‬ ፓ‫ו‬ፕዎ٤ 15,000,000 15,000,000

‫א‬ግዣ
‫נ‬£‫ע ר‬ግ ‫ד‬f ‫א‬ግዣ 16,200,000 16,200,000
ֳውM ‫א‬¤ ‫ף‬ዎ٤ 124,576,568.23 124,576,568.2
2004 የ‫ـ‬ኸፈֳ ‫־‬ 3
‫ד‬ወ‫נף‬ጃ (MDG)
ֳ ‫ָ תץא‬፣ ‫ז‬¤ 34,279,715.89 34,279,715.89
ፓ‫ו‬ፕG ‫ף‬ይዘ‫ץ‬ ፓይፕ
የ‫ـ‬ኸፈֳ ‫־‬ ‫ד‬ወ‫נף‬ጃ

ድ‫ץו‬ 48,200,000 158,856,284.12 207,056,284.12

3 ኮُ‫ף‬ክfG
ኮُ‫ף‬ክfG ‫א‬ገድ
‫א‬ገድ
ُ‫ף‬ፖ‫צּת ُץ‬
ከዕ/ׁ ‫ ُנ‬ወደ ‫ֵה‬ 8,824,647 8,824,647
ከወ‫ץ‬l ‚‌ُ‫ُא‬
የ‫ נרـ‬የ‫א‬ገድ ግ‫ֹٍו‬

ֳֿውዜ َክVክG ‫ז‬ያ 4,000,000 4,000,000

‫רד‬/‫ד‬እከָ ֱፃ ግ‫ֹٍו‬
ֳፀֳ‫ٌו‬ َክVክG ‫ז‬ያ 4,000,000 4,000,000
‫רד‬/‫ד‬እከָ ֱፃ ግ‫ֹٍו‬
ֳ‫א‬ደ‫ֹו‬ይ ዛG َክVክG 5,000,000 5,000,000
‫ז‬ያ ‫רד‬/‫ד‬እከָ ֱፃ
ግ‫ֹٍו‬
ֳወָyይُ َክVክG ‫ז‬ያ 2,000,000 2,000,000
‫רד‬/‫ד‬እከָ ֱፃ ግ‫ֹٍו‬

97
www.chilot.me
‫ـ‬. የ‫עא‬ያ ‹ُ ‫ו‬ የፀደ‫ ׂש‬ጀُ ድ‫ץו‬
‫ּׁש‬ ከ‫א‬ግُ ግ‫ו‬ጃ ‹ُ ከውጥ ገ‫ּת‬ ከ‫ּת רـ‬
ደ‫א‬ወዝ ካፒָٍ ደ‫א‬ወዝG ካፒָٍ ‫־‬
/‫ד‬ኬጃ
ֳ‫א‬ገድG ַֹ٤ 2004 51,784,646.15 51,784,646.15
የ‫ـ‬ከፈֳ ‫־‬ ‫ד‬ወ‫נף‬ጃ
(MDG)
ድ‫ץו‬ 23,824,647 51,784,646.15 75,609,293.15

4 የጥylG Zo‫ـ‬p
የግድ ‫ ُדּהـ‬ኤጀ‫ת‬
ֳጥylG Zo/የ/‫ּהـ‬ 13,200,000 13,200,000
ክֶ‫צـ‬٤ ‫ד‬fo‫א ע‬ግዣ

5 ‫ד‬ዕድG ‚o‫ץ‬ጂ
ኤጀ‫ת‬
2004 ወደ ወ‫נ‬ዳዎ٤ 762,753 762,753
ֳָጠG የ‫ֶـ‬Zከ ‫־‬
‫ד‬ወ‫נף‬ጃ
6 ‫א‬ገGp ዙM ኤጀ‫ת‬

ֳ2 ُድዮ ‫ـד‬ካከያ 5,000,000 5,000,000

ግ‫ע‬ድ ‫ערד‬ያ
ֳፋ‫ץ‬Vْ‫ץ‬ ‫א‬ግዣG 4,800,000 4,800,000
ُድዮ ግ‫ע‬ድ ‫חד‬ያ
2004 ֳُድዮ 42,002,959 42,002,959
‫עא‬ያዎ٤ ‫א‬ግዣ L/C
የ‫ـ‬ከፈ‫ُـ‬ ‫־‬
‫ד‬ወ‫נף‬ጃ
ድ‫ץו‬ 5,000,000 4,800,000 42,002,959 51,802,959
7 ُ‫צּת ُץֱו‬
ُ‫ץـגתף‬ የ‫ـ‬ገዛُ 467,342 467,342
የጉ‫סו‬ክG ኪ‫ף‬ይ ‫א‬ክፈያ
ֳክֶָዊG Zገ‫ץ‬ Z‫ׂש‬ፍ 5,614,592 5,614,592
የፖ‫ ُץ‬ውድድ‫ץ‬

98
www.chilot.me
‫ـ‬. የ‫עא‬ያ ‹ُ ‫ו‬ የፀደ‫ ׂש‬ጀُ ድ‫ץו‬
‫ּׁש‬ ከ‫א‬ግُ ግ‫ו‬ጃ ‹ُ ከውጥ ገ‫ּת‬ ከ‫ּת רـ‬
ደ‫א‬ወዝ
ደ‫א‬ወ ዝ ካፒָٍ ደ‫א‬ወዝG ካፒָٍ ‫־‬
/‫ד‬ኬጃ
ֳُ‫ُץֱו‬ ‫עא‬ያዎ٤ 219,315 219,315
‫א‬ግዣG ֱُ‫ ُא‬2004
የ‫ـ‬ከፈֳ ‫־‬ ‫ד‬ወ‫נף‬ጃ
(MDG)
ድ‫ץו‬ 6,081,934 219,315 6,301,249
8 ወጣِ٤G ፖ‫צּת ُץ‬
ወ‫נ‬ዳዎ٤ ֳ‫ג‬ካְደው 2,800,000 2,800,000
ኮፈ‫נ‬

9 ጤG ጥy ‫צּת‬
ֲፒֹٍ٤ ֳ‫אـ‬ደ‫ּُש‬ 4,280,824 4,280,824
‫¾ـףר‬٤ የደ‫א‬ወዝ
ዕድገُ
ֳወ‫נ‬ዳዎ٤ የ‫ר‬ው Mይָ 2,200,000 2,200,000
‫א‬lጠ‫ע‬ያ
ጤG ጥy ‫צּת‬G ፕֶG 6,000,000 6,000,000
ፋይG‫צּת ר‬ ֳ‫ג‬ገዙ
‫א‬ኪGዎ٤
ֳָֽ ֲፒָٍ 1,183,073 1,183,073
ֳዓድዋ ֲፒָٍ 1,097,860 1,097,860
ֳ‫א‬ዓ‫ץ‬ግ ֲፒָٍ 700,000 700,000
ድ‫ץו‬
ድ‫ץו‬ 6,480,824 6,000,000 2,980,933 15,461,757
10 የ‹ِ٤ ָ‫ ُד‬ኤጀ‫ת‬

ֳ‹ِ٤ ָ‫ُד‬ ኤጀ‫ת‬ 20,000,000 20,000,000

‫ד‬ፈፀ‫ג‬ያ
2001 የ‫ـ‬ገዙ ‫א‬ኪGዎ٤ 6,936,000 6,936,000
የ‫ـ‬ከፈֳ ‫־‬ ‫ד‬ወ‫נף‬ጃ

ድ‫ץו‬ 20,000,000 6,936,000 26,936,000

99
www.chilot.me
‫ـ‬. የ‫עא‬ያ ‹ُ ‫ו‬ የፀደ‫ ׂש‬ጀُ ድ‫ץו‬
‫ּׁש‬ ከ‫א‬ግُ ግ‫ו‬ጃ ‹ُ ከውጥ ገ‫ּת‬ ከ‫ּת רـ‬
ካፒָٍ ደ‫א‬ወዝG ካፒָٍ ‫־‬
ደ‫א‬ወዝ
/‫ד‬ኬጃ

11 َክVክG ‫ז‬ያ
ُ‫ُץֱו‬G ָጠG
‫צּת‬
ֳ‫ד‬fo‫א ע‬ግዣ 2004 50,168,506 50,168,506
L/C ‫א‬ክፈ٢ የ‫ـ‬ከፈֳ
‫־‬ ‫ד‬ወ‫נף‬ጃ
ֳክ‫ וש‬SDC 457,035 457,035

ֳf‫ נ‬SDC 492,457 492,457

ֳዓድግ‫ ُף‬ፖֵ َክVክ 548,450 548,450

ֳֶ‫ד‬ጣ TVET 429,286 429,286

ֳግ ְ‫ף‬ዊ 26,000 26,000

Zገָግֹُ

ድ‫ץו‬ 1,953,228 50,168,506 52,121,734

12 ፖֵ ኮ‫ג‬f
‫ֳֹו‬ፉُ ዓ‫ֳ ٍُא‬ደ 15,000,000 15,000,000
ָ  የ‫ـ‬ከፈֳ ‫־‬
‫ד‬ወ‫נף‬ጃ
13 ፀጥٍG Z‫ـ‬ዳደ‫ץ‬
‫צּת‬
ֳዓድግ‫גנד ُף‬ያ 294,454.29 294,454.29
‹ُ

14 ֳ‫ ֳּטא‬ከ‫דـ‬
ֳZዲ ُ‫ף‬ክْ‫ץ‬ 10,000,000 10,000,000
lጥ‫חד ץ‬ያ
ֳ‫א‬ጠጥ ውM ‫ד‬٤ግ 10,000,000 10,000,000
ፈድ

ድ‫ץו‬ 10,000,000 10,000,000 20,000,000

ጠlֶֶ ድ‫ץו‬ 16,480,824 135,106,581 5,228,615.29 4,800,000 325,730,463.27 550,759,078.56

100
www.chilot.me
 2005 ጀُ ዓ‫ ُא‬ዝእወጅ ‫ـ‬ወኺ Gይ ٍዊ ָُ‫ג‬
‫ـ‬.‫ּׁש‬ ‫א‬ግֳፂ ‫א‬ፍֳይ ኮድ Gይ 2005 ָُ‫ג‬
‫ׂש‬ጥٍ ٍዊ 1100-
1100-1199 100,000,000
1 ‫ ׁף‬ግ ‫ע‬ 1101 40,000,000
2 ገዛ ክ‫ף‬ይ 1102 10,000,000
3 ግዲ ُ‫ץ‬ፊ 1103 50,000,000
‫ׂש‬ጥٍ ዘይኮ2 ٍክٍُ 1200-
1200-1285 62,000,000
4 ‫ـ‬ወኺ እ‫ٍ ُױ‬ክ 1121-1199 62,000,000
ٍክ ዘይኮ2 ٍዊٍُ 1410-
1410-1485 38,000,000
5 Gይ ‫ׁוו‬ዳ‫ ץ‬lፅዓُ 1410-1429 38,000,000
ጠlֶֶ ድ‫ץו‬ 200,000,000

101
www.chilot.me
 ֳ2005 ጀُ ዓ‫ ُא‬የ‫ٍג‬ወጅ ‫ـ‬ጨ‫ עד‬የገ‫ ּת‬እlድ
‫ـ‬.‫ּׁש‬ ‫א‬ግֳጫ ‫ֳא‬ያ ኮድ የ2005 እlድ
‫ׂש‬ጥٍ ገ‫ּת‬ 1100-
1100-1199 100,000,000
1 የደ‫א‬ወዝ የ‫ ף‬ግ ‫ ץ‬ገ‫ּת‬ 1101 40,000,000
2 የ‹ُ ኪ‫ף‬ይ 1102 10,000,000
3 የግድ ُ‫ץ‬ፍ 1103 50,000,000
‫ׂש‬ጥٍ ያֲָ2 ٍክ‫׳‬٤ 1200-
1200-1285 62,000,000
4 ‫ـ‬ጨ‫ עד‬እ‫ٍ ُױ‬ክ 1121-1199 62,000,000
ٍክ ያֲָ2 ገ‫ּת‬ዎ٤ 1410-
1410-1485 38,000,000
5 የZ‫ـ‬ዳደ‫ ץ‬lጣُ 1410-1429 38,000,000
ጠlֶֶ ድ‫ץו‬ 200,000,000

102
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
www.chilot.me
 nU¶T Uz¤È TG‰Y
yTG‰Y nU¶T Uz¤È
Bÿ‰êE KL§êE mNGStE TG‰Y
yTG‰Y B¼¤‰êE KL§êE mNGST

mbL 20 ›mT ቐ. 1 መቐለ 20¾ ›mT qÜ. 1 መቐለ

BˆL×T b¤T M<¶ Bÿ‰êE KL§êE mNGStE TG‰Y Zw{
75/2005 ዓ.ም 75/2005 ›/M

ቁፅሪ ደንቢ 75/2005 ደንብ ቁጥር 75/2005

ደንቢ መንግስታዊ ኮለጃት ትምህርቲ የዓብይ ዓዲ Eና የዓድዋ የመምህራን Eና
መምህራንን ኣመራርሓ ትምህርትን ዓብዪ ዓዲን የትምህርት Aመራር የመንግስት ትምህርት
ዓድዋን ኮሌጆች የወጣ ደንብ

ኣብ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስቲ ትግራይ ብሙያ በትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስት በመምህርነት ሙያ
መምህርነትን ኣመራርሓ ትምህርትን ብብቅዓት ዝሰልጠነ Eና በትምህርት Aመራር በብቃት የሰለጠነ የሰው ሃይል፣
ሓይሊ ሰብ ብዝድለ መጠንን ዓይነትን ምፍራይ ኣድላዪ በሚፈለገው መጠን Eና ዓይነት ማፍራት Aስፈላጊ በመሆኑ፣
ብምዃኑ፣

ኮለጃት ነፃ ምሕደራን መሓውርን ተዘርጊሑለን ትካላዊ በኮሌጆች ነፃ የሆነ Aመራርና መዋቅር በመዘርጋት ተቋማዊ

ዓቕመን ንከEብያ ኣካዳሚያዊ ነፃነተን ዝተሓለወ ብሕጊ ዓቅማቸውን ለማሳደግ፣ Aካዳሚያዊ ነፃነታቸውን የተጠበቀና

ኣፍልጦ ዝተወሃበን ኮለጃት ዝርዝር መፈፀሚ ደንቢ ምውፃE በህግ Eውቅና የተሰጣቸው ኮሌጆች ዝርዝር ማስፈፀምያ

ኣገዳሲ ስለዝኾነ፣ ብመሰረት መንግስታዊ ኮለጃት ትምህርቲ ደምብ ማውጣት Aስፈላጊ በመሆኑ፣ የዓብይ ዓዲ Eና የዓድዋ

መምህራንን ኣመራርሓ ትምህርትን ዓብዪ ዓድን ዓድዋን የመምህራን ትምህርት Eና የትምህርት Aመራር የመንግስት

ንምጥያሽ ዝወፀ ቁፅሪ ኣዋጅ 201/2003 ዓንቀፅ 26 ንUስ ኮሌጆች ለማቋቋም በወጣው Aዋጅ ቁጥር 201/2003

ዓንቀፅ 1 ብዝተውሃቦ ስልጣን ቤት ምኽሪ ስራሕ ፈፃሚ ዓንቀፅ 26 ንUስ ዓንቀፅ 1 በተሰጠው ስልጣን መሠረት

ብሄራዊ ክልላዊ መንግስቲ ትግራይ ዝስEብ ደንቢ ኣውፂU የትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስት የክልሉ ሥራ ስራ

ኣሎ፡፡ Aስፈፃሚ ምክር ቤት የሚከተለውን ደንብ Aውጥቷል፡፡

ክፍሊ ሓደ ክፍል Aንድ

ሓፈሻዊ፣
1. ሓፂር ርEሲ
Eዚ ደንቢ መንግስታዊ ኮለጃት ትምህርቲ መምህራንን
ኣመራርሓ ትምህርትን ዓብዪ ዓድን ዓድዋን ቁፅሪ ደንቢ
75/2005” ተባሂሉ ክጥቀስ ይኽEል፡፡
ጠቅላላ፣
1. Aጭር ርEስ
ይህ ደንብ “የዓብይ ዓዲ Eና የዓድዋ የመምህራን Eና
የትምህርት Aመራር የመንግስት ትምህርት ኮሌጆች ደንብ
ቁጥር 75/2005” ተብሎ ሊጠቀስ ይችላል፡፡

ÂY ˆd êU nU¶T Uz¤È ‚Ü.­.ú

291
ÃNÇ êU BR 34.50 nU¶T Uz¤È ­.ú.qÜ

155
www.chilot.me
 ገፅ 2 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 75/2005 ገፅ 2 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 75/2005

2. ትርጉም 2. ትርጓሜ
ኣብ’ዚ ደንቢ፣ በዚህ ደንብ፣
1. “መንግስቲ” ማለት ብሄራዊ ክልላዊ መንግስቲ ትግራይ 1. “መንግስት” ማለት የትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስት
Eዩ፡፡ ነው፡፡
2. “ስራሕ ፈፃሚ” ማለት ቤት ምኽሪ ስራሕ ፈፃሚ ብሄራዊ 2. “ሥራ Aስፈፃሚ” ማለት የትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ
ክልላዊ መንግስቲ ትግራይ Eዩ፡፡ መንግስት ሥራ Aስፈፃሚ ምክርቤት ነው፡፡
3. “ቢሮ” ማለት ቢሮ ትምህርቲ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስቲ 3. “ቢሮ” ማለት የትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስት
ትግራይ Eዩ፡፡ የትምህርት ቢሮ ነው፡፡
4. “ኮለጅ” ማለት ኣብ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስቲ ትግራይ 4. “ኮሌጅ” ማለት በትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስት
ብመሰረት ቁፅሪ ኣዋጅ 201/2003 ዝተጣየሸ በAዋጅ ቁጥር 201/2003 የተቋቋመ መንግስታዊ ተቋም
መንግስታዊ ትካል Eዩ፡፡ ነው፡፡
5. “ቦርድ” ማለት ብመሰረት ቁፅሪ ኣዋጅ 201/2003 5. “ቦርድ” ማለት በAዋጅ ቁጥር 201/2003 የተቋቋሙትን
ንዝተጣየሻ ኮለጃት ትምህርቲ መምህራንን ኣመራርሓ የመንግስት መምህራን ትምህርት Eና የትምህርት
ትምህርትን ንምምራሕ ዝተጣየሸ Aካል Eዩ፡፡ Aመራር ኮሌጆች Eንዲመራ የተቋቋመ ኣካል ነው
6. “ዲን” ማለት ንሕድሕድ ኮለጅ ንኽመርሕ ብቢሮ 6. “ዲን” ማለት Eያንዳንዱን ኮሌጅ ለመምራት በቢሮ
ተመልሚሉ ሽመቱ ብቦርድ ዝፀደቐ ተፀዋEነቱ ንቢሮን ተመልምሎ ሹመቱ በቦርድ የፀደቀ ተጠሪነቱ ለቢሮ Eና
ንቦርድን ዝኾነ ተፈጥራዊ ሰብ Eዩ፡፡ ለቦርድ የሆነ የተፈጥሮ ሰው ነው፡፡
7. “ኣካዳሚክ ኮሚሽን” ማለት ብመሰረት Eዚ ደንቢ ኣብ 7. Aካዳሚክ ኮሚሽን” ማለት በዚህ ደንብ መሰረት
ነብሲ ወከፍ ኮለጅ ዝጣየሽ ኣካዳሚክ ኮሚሽን Eዩ፡፡ በEያንዳንዱ ኮሌጅ የሚቋቋም Aካዳሚክ ኮሚሽን ነው፡፡
8. “ኣካዳሚክ ሰራሕተኛ” ማለት ኣብ ምስትምሃር ወይ ኣብ 8. “የAካዳሚክ ሰራተኛ” ማለት በማስተማር ወይም
ተግባር ምርምርን መፅናEትን ዝተዋፈረ ሰራሕተኛ Eዩ፡፡ በጥናትና ምርምር ላይ የተሰማራ ሰራተኛ ነው፡፡
9. “ምምሕዳር ሰራሕተኛ” ማለት ብመሰረት ሕጊ ሰራሕተኛ 9. “የAስተዳደር ሰራተኛ” ማለት በመንግስት ሰራተኛ ህግ
መንግስቲ ወይ ካሊE ኣገባብ ብዘለዎ ሕጊ ዝቑፀር ወይም Aግባብ ባለው ሌላ ህግ መሰረት የሚቀጠር
ሰራሕተኛ Eዩ፡፡ ሰራተኛ ነው፡፡
10. “ማኔጅመንት ካውንስል” ማለት መዓልታዊ ስራሕቲ 10. “ማኔጅመንት ካውንስል” ማለት የEያንዳንዱ ኮሌጅ
ሕድሕድ ኮለጅ ንምስላጥ ዝተወሰነ ስልጣንን ሓላፍነትን የEለት ተEለት የሥራ Eንቅስቃሴ ለማቀላጠፍ የተወሰነ
ተዋሂብዎ ዝተጣየሸ ፈፃሚ ኣካል Eዩ፡፡ ስልጣን Eና ሃላፊነት ተሰጥቶት የተቋቋመ Aስፈፃሚ
Aካል ነው፡፡
11. “ከይዲ ስራሕ” ማለት ተመሳሰልቲ ስራሕቲ ተወዲቦም 11. “የሥራ ሂደት” ማለት ተመሳሳይ የሥራ ዓይነቶችን
ኣብ ሓደ ቦታን ኣብ ዝሓፀረ Eዋንን ንምፍፃም ብመሰረት ተቀናጅተው ባንድ ቦታ Eና ባጠረ ጊዜ ለማስፈፀም
ሓዱሽ መሰረታዊ ለውጢ ከይዲ ስራሕ ኣብ ሕድሕድ በAዲሱ መሠረታዊ የሥራ ሂደት ለውጥ መሰረት
ኮለጅ ዝተጣየሸ ከይዲ ስራሕ Eዩ፡፡ በEያንዳንዱ ኮሌጅ የተቋቋመ የሥራ ሂደት ነው፡፡
12. “ተኸታታሊ ትምህርቲ” ማለት ካብ ስሩE ፕሮግራም 12. “ተከታታይ ትምህርት” ማለት ከመደበኛው የትምህርት
ትምህርቲ ወፃI ብክረምታዊ፣ ብርሕቐትን ብምሸታዊን ፐሮግራም ውጭ በክረምት፣ በርቀት Eና በማታ
ፕሮግራማት ዝወሃብ ትምህርቲ Eዩ፡፡ ፕሮግራሞች የሚሰጥ ትምህርት ነው፡፡

156
www.chilot.me
 ገፅ 3 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 75/2005 ገፅ 3 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 75/2005

13. “ሓፂር ስልጠና” ማለት ብመሰረት ድሌት ተጠቀምትን 13. Aጭር ስልጠና ማለት በተጠቃሚዎች Eና በAሰሪዎች
ኣስራሕትን ኣብ ውሱን ዛEባታት ኣድሂቡ ብተነፃፃሪ ፍላጎት መሰረት በተመረጡ ርEሰ ጉዳዮች ትኩረት
ንሓፂር Eዋን ዝወሃብ ዓቕሚ መEበዪ ስልጠና Eዩ፡፡ ሰጥቶ Aንፃራዊ በሆነ መልኩ ለAጭር ጊዜ የሚሰጥ
የዓቅም ግንባታ ሥልጠና ነው፡፡

3. ኣገላልፃ ፆታ 3. የፆታ Aገላለፅ

ኣብዚ ደንቢ ብተባEታይ ፆታ ዝተገለፀ ንኣንስታይ ፆታ ውን በዚህ ደንብ በወንድ ፆታ የተገለፀ የሴት ፆታም

ዝሓወሰ Eዩ፡፡ ያካትታል፡፡

4. ወሰን ተፈፃምነት 4. የተፈፃሚነት ወሰን

Eዚ ደንቢ ኣብ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስቲ ትግራይ ብቁፅሪ ይህ ደንብ በትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስት በኣዋጅ

ኣዋጅ 201/2003 ንዝተጣየሻ መንግስታዊ ኮለጃት ቁጥር 201/2003 ለተቋቋሙት የዓብይ ዓዲ Eና የዓድዋ

ትምህርቲ መምህራንን ኣመራርሓ ትምህርትን ዓብዪ ዓዲን የመንግስት መምህራን ትምህርት Eና የትምህርት Aመራር

ዓድዋን ተፈፃምነት ይህልዎ፡፡ ኮሌጆች ተፈፃሚነት ይኖረዋል፡፡

5. ተፀዋEነት 5. ተጠሪነት
ኮሌጃት ትምህርቲ፣ መምህራን ኣመራርሓ ትምህርትን የዓብይ ዓዲ Eና የዓድዋ መምህራን ትምህርትና የትምህርት
ዓብዪ ዓድን ዓድዋን ተፀዋEነተን ንቦርድን ቢሮን ይኸውን። Aመራር ኮሌጆች ተጠሪነታቸው ለቦርድ Eና ለቢሮ
ይሆናል፡፡

6. ንቦርድ ዘለወን ተፀዋEነት 6. ለቦርድ ያላቸው ተጠሪነት

ኮለጃት ንቦርድ ዝህልወን ተፀዋEነት ኣብዞም ዝስEቡ ኮሊጆች ለቦርድ ያላቸው ተጠሪነት በሚከተሉት ነጠቦች
ነጥብታት ዝተመስረተ ይኸውን የተመሠረተ ይሆናል፡፡

ሀ. ትግበራ ሃገራውን ክልላውን ፖሊሲ ትምህርቲ ሀ. Aገራዊ Eና ክልላዊ የትምህርት ፖሊሲ Aተገባበር
ብዝምልከት በሚመለከት

ለ. ምዉሳን ኣወዳድባ ምምሕዳራውን ኣካዳሚያውን ለ. የAካዳሚክ Eና Aስተዳደር Aካላት Aደረጃጀት

ስለመወሰን በሚመለከት
ኣካላት ብዝምልከት
ሐ. የበጀትና Eቅድ ማፅደቅን በሚመለከት
ሐ. ምፅዳቕ በጀትን ትልምን ዝምልከት
መ. ካብ ስልጣን ኮለጃት ንላEሊ ኣብ ዝኾኑ ዋኒናት ውሳነ መ. ከኮሌጅ ስልጣን በላይ በሆኑት ጉዳዮች ላይ ውሳኔ
በመስጠት
ኣብ ምሃብ
ረ. ብዛEባ ኣጠቓቕማ ዉሽጣዊ Eቶት ኮለጃት ረ. የኮሌጆቹ የውስጥ ገቢ Aጠቃቀም በሚመለከት

ሰ. ፀብፃብ ሕድሕድ ኮለጅ በብEዋኑ ምፍታሽን ዉሳነ ሰ. የያንዳንዱ ኮሌጅ የሥራ Aፈፃፀም ሪፖርት መፈተሽ

ምሃብን Eና ውሳኔ መስጠት

ሸ. ምፅዳቕ ምደባ ብዲን ዝቐርቡ ምክትል ዲናት ሸ. በኮሌጁ ዲን Aቅራቢነት የምክትል ዲኖች ምደባ
ማፅደቅ

ቀ. ካልOት ተመሳሰልቲ ዋኒናትን ብዝምልከት። ቀ. ሌሎች ተመሳሳይ ጉዳዮችን በሚመለከት

157
www.chilot.me
 ገፅ 4 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 75/2005 ገፅ 4 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 75/2005

7. ንቢሮ ዘለወን ተፀዋEነት 7. ለቢሮ ያላቸው ተጠሪነት

ሀ. ምጥያሽ ሓደሽቲ ክፍሊታት ትምህርቲ፣ ሀ. Aዳዲስ የትምህርት ክፍሎች ማቋቋም
ለ. ምውፃE መመልመሊ ረቋሒታት ሰልጠንቲ፣ ለ. የሰልጣኞች የመመልመያ መመዘኛዎችን ማውጣት
ሐ. ምውሳን በዝሒ ቅበላን ምደባን በዝሒ ተምሃሮ ፣ ሐ. የተማሪዎች የቅበላ ብዛት Eና ምደባ ብዛት መወሰን
መ. ትግበራን ክትትልን መደባት ትምህርቲ፣ መ/ የትምህርት ፐሮግራሞች ትግበራና Eና ክትትል
ረ. ቴክኒካዊ ስራሕተኛ ናብ ኣካዳሚክ ስራሕተኛ ክዓቢ ረ. የቴክኒክ ሰራተኛ ወደ Aካዳሚክ ስራተኛ Eንዲያ ድግ
ምፍቃድ መፍቀድ፣
ሰ. ሪፖርት ሕድሕድ ኮለጅ በብEዋኑ ምፍታሽን ዉሳነ ሰ/ የያንዳንዱ ኮሌጅ ሪፖርት በየጊዜው መፈተሽ Eና
ምሃብን፣ ውሳኔ መስጠት
ሸ. ቢሮ ትምህርቲ በጀት መዲቡ ንዘካይዶም ፕሮግራማት ሸ/ የትምህርት ቢሮ በጀት መድቦ ለሚያከናውናቸው
ትልምን ክፍሊትን ምውሳን፣ ኘሮግራሞች የሥራ Eቅድ Eና ክፍያ መወሰን
በ. ካልOት ተዛመድቲ ዋኒናት፣ በ/ ሌሎች ተመሳሳይ ተግባሮች

8. ነፃነት ኮለጃት 8. የኮሌጆች ነፃነት

ኣብ ኣዋጅ ቁፅሪ 201/2003 ዝተደንገገ ከም ዘሎ ኮይኑ፣ በኣዋጅ ቁጥር 201/2003 የተደነገገውን Eንዳለ ሆኖ፣
ኮሌጃት በዚ ዝስEብ ደረጃ ዝግለፅ ነፃነት ዘይምEኹል ኮሌጆች በሚከተለው መልኩ ሊገለፅ የሚችል ያልተማከለ
ምሕደራ ይህልወን። የAስተዳደር ነፃነት ይኖራቸዋል፡፡
1. ቁፃር፣ ብርኪ Eቤት፣ዝውውር፣ ስንብትን ምደባን 1. በሲቪል ሰርቪስ ኣሰራርና መመሪያ መሰረት
ሰራሕተኛታት ብመሰረት መምርሒን ኣሰራርሓ ሲቪል የሰራተኞች ቅጥር፣ የደረጃ Eድገት፣ ዝውውር፣ ስንብት
ሰርቪስን የካይዳ። Eና ምደባ ያካሂዳሉ፡፡
2. ሓይሊ ሰብ፣ ንብረትን ፋይናንስን Eተን ኮለጃት 2. የኮሌጆቹ የሰው ሃይል፣ ፋይናንስ Eና ንብረት
የመሓድራ፡፡ ያስተዳድራሉ፡፡
3. ስልጣን ብዝተውሃቦ ኣካል ብምፅዳቕ ውሽጣዊ 3. ስልጣን በተሰጠው Aካል በማፀደቅ የውስጥ
ኣወዳድባAን ይውስና። Aደረጃጀታቸውን ይወስናሉ፡፡
4. ምስ ትካላት ዓዲ ውሽጢን ወፃEን በዚ ዝስEብ ክግለፅ 4. ካገር ውስጥ Eና ከውጭ Aገር ተቋሞች ጋር በሚከተለው
ዝኽEል ነፃነት ርክብ ይህልወን፣ ሊገለፅ የሚችል ግንኙነት የመፍጠር ነፃነት
ይኖራቸዋል፡፡

ሀ. ኣብ ሓፂር፣ ማEኸላይን ነዊሕን ትምህርታዊ ሀ. ባጭር፣ መካከለኛ Eና የረጅም ጊዜ የትምህርት

ስልጠናታት ምትሕግጋዝ፡፡ ስልጠናዎች የመተጋገዝ፣

ለ. ምርካብን ምጥቃምን ንዋታዊ ሓገዛት፣ ለ. የማቴሪያል Eገዛዎችን ማግኘትና መጠቀም

ሐ. ምርካብን ምጥቃምን ደገፍ ሓይሊ ሰብ ፣ ሐ. የሰው ሃይል ድጋፍ ማግኘት Eና መጠቀም

መ. ምቕራፅን ምትግባርን ሓባራዊ ፕሮጀክትታት መ. የጋራ ፕሮጀክቶች መቅረፅና መተግበር

ረ. ነፃነት ምትEኽኻብ ፋይናንሳዊ ደገፋትን ምጥቃምን ረ. የፋይናንስ ድጋፎችን የማሰባሰብ Eና የመጠቀምና

ካልOት ተመሳሰልቲ ስራሕቲ ይህልወን ሌሎች ተመሳሳይ ስራዎችን የመፈፀም ነፃነት

ይኖራቸዋል

158
www.chilot.me
 ገፅ 5 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 75/2005 ገፅ 5 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 75/2005

9. ኣካዳሚያዊ ነፃነት ዝምልከት፡- 9. Aካዳሚያዊ ነፃነት በሚመለከት፡-

ሀ. ኣብ ዝመረፀO ርEሲ መፅናEትን ምርምርን ምክያድ፣
ምሕታምን ምዝርጋሕን፣
ለ. ኣገባብ ኣዋህባ ስልጠና ኮርስታት ምውሳን፣
ሐ. ምድላውን ምግምጋምን ናውቲ መምሃሪ ፣
መ. ናብ ቢሮ ኣቕሪብካ ምፍላጥ ከም ዘሎ ኾይኑ፣
ዝተፈላለየ Eቤት ኣካዳምያዊ መዓርግ መምህራን
ይህባ፡፡
ረ. ካብ ወገናዊነት ፖለቲካ፣ ሃይማኖት፣ ዘርEን ፆታን ነፃ
ሀ. በመረጡት ርEስ ላይ ጥናት Eና ምርምር ማካሄድ፣
ማሳተም Eና ማሰራጨት፣
ለ. ኮርሶች የሚሰጡበትን የስልጠና Aገባብ መወሰን
ሐ. የማስተማሪያ ማቴሪያሎች ማዘጋጀት Eና መገምገም፣
መ. ለቢሮ Aቅርቦ ማሳወቅ Eንዳለ ሆኖ፣ የተለያዩ
የመምህራን የAካዳሚክ የመዓርግ Eድገት ይሰጣሉ፡፡
ረ. ከፖለቲካ፣ ሃይማኖት፣ ፆታና ዘር ወገናዊነት ነፃ የሆነ

ዝኾነን ካልOት ኣካዳምያዊ ነፃነት ይህልወን። Eና ሌሎች የAካዳሚክ ነፃነት ይኖራቸዋል፡፡

10.መርሃ ግብሪ ትምህርቲ 10. የትምህርት መርሃ ግብር

ኣዋህባ መርሃ ግብሪ ትምህርትን ሰልጠናን ዝምልከት፡- የትምህርት Eና መርሃ ግብር ስልጠና ኣሰጣጥ
የሚመለከት፡-

1. ስሩE ትምህርቲ 1. መደበኛ ትምህርት

2. ተኸታታሊ ትምህርቲ 2. የተከታታይ ትምህርት

3. ሓፀርቲ ስልጠናታት 3. Aጫጭር ስልጠናዎች

11. ትምህርትን ስልጠናን ዝወሃበሉ ቋንቋ፣ 11. ትምህርት Eና ስልጠና የሚሰጥበት ቋንቋ
1. ስሩEን ተኸታታልን ትምህርቲ ዝወሃበሉ ቋንቋ ኣብያተ 1. የመደበኛ Eና የተከታታይ ትምህርት የሚሰጥበት ቋንቋ፣

ትምህርቲ Eዚ ክልል ብዘምህራሉ ቋንቋ ይኸውን። የዚህ ክልል፣ትምህርት ቤቶች ለማስተማሪያ

የሚጠቀሙበት ቋንቋ ይሆናል፡፡
2. ሓፀርቲ ስልጠናታት ንሰልጠንቲ ብዝጥEም ቋንቋ 2. Aጫጭር ስልጠናዎች ፣ ለሰልጣኞች በሚመች ቋንቋ
ይወሃብ ይሰጣል፡፡

12. ሰራሕተኛታት ኮለጅ 12. የኮሌጅ ሰራተኞች

ኮለጃት Eዞም ዝስEቡ ሰራሕተኛታት ክህልወን ይኽEል፡- ኮሌጆቹ የሚከተሉት ሰራተኞች ሊኖራቸው ይችላሉ፡-
1. ሰራሕተኛታት ኣካዳሚክ 1. የAካዳሚክ ሰራተኞች፡-
ሀ. ብመምህርነትን ብተመራማርነትን ከገልግሉ ዝተቖፀሩ ሀ. ባስተማሪነት Eና በተማራማሪነት ለማገልገል
ፕሮፌሰራት፣ ተሓባበርቲ ፕሮፌሰራት፣ ሓገዝቲ የተቀጠሩ ፕሮፌሰሮች፣ተባባሪ ፕሮፌሰሮች፣ ረዳት
ፕሮፌሰራት፣ ሌክቸረራት፣ ሓገዝቲ ሌክቸረራትን ፕሮፌሰሮች፣ ሌክቸረሮች፣ ረዳት ሌክቸረሮች Eና
ሓገዝቲ ምሩቓትን፣ ረዳት ምሩቃን፣
ለ. ከም ኣካዳሚክ ሰራሕተኛ ዝቑፀሩ ሰራሕተኛታት ለ. Eንደ ኣካዳሚክ ሰራተኞች የሚቆጠሩ የላባራቶሪ
ቴክኒክ ላቦራቶሪ ሳይንስ፣ ላቦራቶሪ ኣይ.ሲ.ቲ.፣ ሳይንስ ፣ቴክኒክ ሰራተኞች፣ የኣይ.ሲ.ቲ ላባራቶሪ፣
ኣተሓባባሪ ጨንፈር ማEኸል፣ ፈፃሚ ስራሕቲ ዝምድና የማEከል ቕርንጫፍ Aስተባባሪ፣ የትምህርትቤቶች
ኣብያተ ትምህርትን ካልOት ተመሳሰልቲ የሥራ ዝምድና Aስፈፃሚ Eና ሌሎች ተመሳሳይ
ሰራሕተኛታትን፣ ሰራተኞች

159
www.chilot.me
 ገፅ 6 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 75/2005 ገፅ 6 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 75/2005

2. ብመሰረት መምርሒ ሲቪል ሰርቪስ ዝተቖፀሩ ቀወምትን 2. በሲቪል ሰርቪስ መመሪያ መሰረት የተቀጠሩ ቀዋሚ Eና
ግዚያዊን ምምሕዳር ሰራሕተኛታት ይህልወን። ጊዚያዊ የAስተዳደር ሰራተኞች ይኖራቸዋል፡፡

13. ኣወዳድባ ኮለጃት 13. የኮሌጆቹ Aደረጃጀት

Eዘን ኮለጃት ዝስEብ ኣወዳድባ ይህልወን፡- Eነዚህ ኮሌጆች የሚከተለውን Aደረጃጀት ይኖራቸዋል፡-

1. ዲን ኮለጅ 1. የኮሌጅ ዲን

2. ምክትል ዲን ኣካዳሚክን ምርምርን 2. የAካዳሚክ Eና ምርምር ምክትል ዲን

3. ምክትል ዲን ምምሕዳር፣ ምEባለን ሓ/ሰብን 3. የAስተዳደር Eና ልማት ምክትል ዲን

4. ከይዲ ስራሕቲ 4. የስራ ሂደቶች

5. ቢሮ ትም/ቲ ብዘውፅO መምርሒ ዝውሰን ንምምሃርን 5. ትም/ት ቢሮ በሚያወጣው መመርያ የሚወሰን ለመማርና

ምስትምሃርን ዝሕግዙ ክፍልታት ትም/ቲ ይህልው ማስተማር የሚያግዙ የትም/ቲ ክፍሎች ይኖራሉ

ክፍሊ ክልተ ክፍል ሁለት

14. ስልጣንን ተግባርን ሕድሕድ ኮለጅ 14. የያንዳንዱ ኮሌጅ ስልጣን Eና ተግባር
1. ቢሮ ብዘውፅO መምርሒ መሰረት ሕፁያት መምህራንን 1. ቢሮ በሚያወጣው መመሪያ መሰረት Eጩ መምህራንና

ኣመራርሓ ትምህርትን ተቀቢለን ብስሩEን ተኸታታሊን የትምህርት Aመራሮችን ተቀብለው በመደበኛ Eና

ትምህርቲ ኣሰልጢነን ምምራቕ፣ በተከታታይ ትምህርት Aሰልጥነው ማስመረቅ፣

2. ብዝተተሓዘ ፕሮግራም መሰረት መጠናኸሪ ሓፀርቲ 2. በተያዘው ፕሮግራም መሰረት Aጫጭር ማጠናከሪያ

ስልጠናታት ንመምህራንን ኣመራርሓ ትምህርትን ስልጠናዎችን ለመምህራንና ለትምህርት Aመራሮች

ምሃብ፣ መስጠት፣

3. ኩነታት ድሕረ ስልጠና ብምፍታሽ መምህራንን 3. የድህረ ስልጠና ሁኔታዎችን በመፈተሽ Aስተማሪዎች
ኣመራርሓ ትምህርትን ዝሕገዝሉ ኩነታት ምፍጣር፣ Eና የትምህርት Aመራሮች Eገዛ የሚያገኙባቸውን
ሁኔታዎች መፍጠር

4. መምህራንን ኣመራርሓ ትምህርትን ዝስልጥንሉ መርሃ 4. የመምህራንና የትምህርት Aመራሮች የሚሰለጥኑበት

ትምህርቲ፣ መፃሕፍትን ሞጁላትን ኣዳሊኻ ንከይዲ መርሃ ትምህርት፣ መፃህፍትና ሞጁሎችን በማዘጋጀት

ስልጠና ምውዓል፤ ለስልጠና ሂደት ማዋል፣

5. ውሽጣዊ ቁፅፅርን Oዲትን ብምጥንኻር ፋይናንስን 5. የውስጥ ቁጥጥር Eና Oዲት በማጠናከር፣ የኮሌጁን

ንብረትን Eቲ ኮለጅ ብዝግባE ምምራሕ፣ ፋይናንስና ንብረት በተገቢው መንገድ መምራት፣

6. ቢሮ ትልምን ፋይናንስን ብምፍቃድ ቅብሊት መAከቢ 6. የኘላንና ፋይናንስ ቢሮ በማስፈቀድ የውስጥ ገቢ

ውሽጢ Eቶት ምሕታምን ምጥቃምን፣ መሰብሰቢያ ደረሰኝ ማሳተምና መጠቀም፣

7. ከይዲ ምምሃር ምስትምሃርን ካልOት ማሕበራዊ ፀገማትን 7. የመማር ማስተማር ሂደት Eና ሌሎች ማህበራዊ

ኣብ ምፍታሕ ግደ ዘለዎም መፅናEትን ምርምርን፣ ችግሮችን በመፍታት ረገድ AስተዋፅO ያላቸውን

ሲምፖዜማት፣ ዎርክሾፓትን ሰሚናራትን ብምክያድ ጥናትና ምርምር፣ ሲምፖዜሞች፣ ዎርክሾፖችና

ንቢሮ ትምህርትን ካልOት ሴክተራትን ሓገዝ ምሃብ፣ ሰሚናሮች በማካሄድ ለትምህርት ቢሮ Eና ሌሎች

160
www.chilot.me
 ገፅ 7 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 75/2005 ገፅ 7 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 75/2005

ሴክተሮች Eገዛ መስጠት፣

8. ፖሊሲ ትምህርቲ ክልልናን ሃገርናን ዘመሓይሹን ፅሬት 8. የAገራችንና ክልላችን የትምህርት ፖሊሲ የሚያሻሽሉና

ትምህርቲ ዘረጋግፁን መማረፂ ሓሳባት ምምንጫውን የትምህርት ጥራትን የሚያረጋግጡ Aማራጭ ሃሳቦችን

ሙያዊ ምኽሪ ምሃብን፣ ማመንጨትና ሙያዊ ምክር መስጠት፣

9. ብመሰረት መምርሒ ሲቪል ሰርቪስ ቁፃር፣ Eቤትን 9. በሲቪል ሰርቪስ መመሪያ መሰረት ቅጥር Eድገትና

ስንብትን ይፍፅም፣ ስንብት ይፈፅማል፣፣

10. ሓይሊ ሰብ፣ ፋይናንስን ንብረትን Eቲ ኮለጅ 10. የኮሌጁ የሰው ሃይል፣ ፋይናንስ Eና ንብረት ማንቀሳቀስ

ምንቅስቓስ፣ ምጥቃምን ምምሕዳርን፣ መጠቀምና ማስተዳደር፣

11. ኣብ ዓዲ ውሽጥን ወፃEን ምስ ዝርከቡ ላEለዎት 11. ባገር ውስጥ Eና በውጭ Aገር ከሚገኙ የከፍተኛ

ትካላት ትምህርትን ካልOት መንግስታውን ትምህርት ተቋማትና ሌሎች መንግስታዊና

ዘይመንግስታውን ትካላት ሕጋዊ ርክብ ብምፍጣር Eቲ መንግስታዊ ያልሆኑ ድርጅቶች ጋር ህጋዊ የሆነ

ኮለጅ ኩለመዳያዊ ሓገዝ ዝረኽበሉ Eድል ምፍጣርን ግንኙነት በመፍጠር ኮለጁ ሁለንተናዊ Eገዛ

ምጥቃምን፣ የሚያገኝበትን Eድል መፍጠርና መጠቀም፣

12. ምሕታምን ምዝርጋሕን ውፅIት መፅናEትን ካልOት 12. የጥናት ውጤቶች Eና ሌሎች ጠቃሚ ይዘት ያላቸውን

ጠቐምቲ ትሕዝቶ ዝሓዙ ጆርናላት፣ መፅሄታትን ጆርናሎች፣ መፅሄቶችና ሌሎች ማሳተምና

ካልOትን ፅሑፋት፣ ማስራጨት፣

13. ብመሰረት ድሌት ተጠቀምቲ ምድላው ሓፀርቲ 13. የተጠቃሚዎችን ፍላጎት መሰረት ያደረጉ Aጫጭር

ስልጠናታት፣ ስልጠናዎች ማዘጋጀት፣

14. ህዝቢ ክልልና ቋንቋUን ባህሉን ንኸማEብል ፃEሪ 14. የክልላችን ህዝብ ቋንቋውና ባህሉ፣ Eንዲያሳድግ ጥረት
ምግባር፣ ማድረግ፣

15. ፍሉይ ድሌት ትምህርቲ ብስሩE፣ ብተኸታታሊን፣ 15 የልዩ ፍላጎት ትምህርት በመደበኛ፣ በተከታታይ Eና

ብሓፀርትን ፕሮግራማት ምሃብ ባጫጭር ፕሮግራሞች መስጠት፣

16. ምሃብ ሽልማትን ወረቐት ምስክርን 16. የምስክር ወረቀት Eና ሽልማት መስጠት፣

17. መስርሕ ክትትል ፅሬት ትምህርቲ ምቕማጥ 17. የትምህርት ጥራትን ለመከታተል የሚያስችል Aሰራር

ምርግጋፅን ምትግባርን፣ ማስቀመጥ፣ ማረጋገጥና መተግበር፣

18. ኣብ ከባቢAን ምስ ዝርከቡ ኣካላት ሕብረተሰብ፣ 18. ባካባቢው ከሚገኙ የሕ/ሰብ ክፍሎች፣ መንግስታዊና

መንግስታዉን ዘይመንገስታውን ትካላት፣ ሰቪክ መንግስታዊ ያልሆኑ ተቋማት፣ ሲቪክ ማሕበራት Eና

ማሕበራትን ውልቀ ሰብ ሃፍትን ጥቡቕ ዝምድና የግል ባለሃብቶች ጋር የጠበቀ ዝምድና በመፍጠር

ብምፍጣር ስራሕቲ ዓቕሚ ምEባይ፣ መፅናEትን የዓቅም ግንባታ ስራዎች መስራት፣ ጥናትና ምርምር

ምርምርን ምኽርን ምሃብ፣ ማካሄድ Eንዲሁም ምክር መስጠት፣

19. ብመሰረት Eዚ ደምቢ ውሽጢ Eቶተን ዘማEብላሉ 19. በዚህ ደምብ መሰረት የውስጥ ገቢያቸውን

መንገዲ ምምሃዝ፣ ብመሰረት ዝፀደቐ ትልሚ ምፍፃም የሚያሳድጉበት መንገድ መፍጠር በሚፀድቀው Eቅድ

ንቦርድ ፀብፃብ ምፍላጥን፣ዝርዝር ኣፈፃፀምU መሰረት መፈፀም Eና ለቦርድ በሪፖርት መልክ

ብመምርሒ ይውሰን ማሳወቅ፣ ዝረዝር ኣፈፃፀሙ በመምሪያ ይወስናል

20. ድልየትን ክፍተትን ኣብያተ ትምህርቲ መሰረት ዝገበረ 20. የትምህርት ቤቶች ፍላጎትና ክፍተት መሰረት ያደረገ

ሙያዊስልጠናታት፣ ገንዘባውን ንዋታውን (መፃሕፍቲ፣ ሙያዊ ስልጠናዎች፣ የገንዘብና ማቴሪያል /መፃህፍት፣

161
www.chilot.me
 ገፅ 8 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 75/2005 ገፅ 8 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 75/2005

ናዉቲ ሳይንስን ካልOትን) ሓገዝ ምሃብ ፣ የሳይንስ ማቴሪያሎች Eና ሌሎች/ Eገዛ መስጠት፣
21. ምውሳንን ምትግባርን ኣፈፃፅማ ክፍሊት ብዉልቆም 21. በግላቸው በተከታታይ ትምህርት የሚማሩ ሰልጣኞች
ብተኸታታሊ ትምህርቲ ዝመሃሩ ሰልጠንቲ፣ የክፍያ Aፈፃፀም መወሰንና መተግበር
22. ዝኽፈቱ ወይ ዝEፀዉ ክፍልታት ትምህርቲ Eንትህልዉ 22. የሚከፈቱ ወይም የሚዘጉ የትምህርት ክፍሎች ሲኖሩ
ናብ ቢሮ ትምህርቲ ብምቕራብ Eንትውሰን ምትግባር፣ ለትምህርት ቢሮ በማቅረብ ሲወሰን፣ መተግበር፣
23. ብዩኒቨርሲታት ዝካየዱ ፕሮግራማት ትምህርቲ 23. በዩኒቨርሲቲዎች የሚካሄዱ የትምህርት ፕሮግራሞች
ብሓበራዊ ስምምEነት ብዉክልና ምክያድ፣ ኮለጃት በጋራ ስምምነት በውክልና ማካሄድ፣ ኮሌጆቹ
ዘካይደOም ስልጠናታት ድማ ብዉክልና የሚያካሂዱትን ስልጠናዎች ደግሞ በዩኒቨርሲቲዎች
ብዩኒቨርሲታት ክካየድ ዉክልና ምሃብ፣ Eንዲካሄድ ውክልና መስጠት፣
24. ዝርዝር ኣካዳሚያዊ ስራሕቲ Eተን ኮለጃት ዝፍፀመሉ 24. የኮሌጆቹ ዝርዝር የAካዳሚክ ሥራዎች የሚፈፀሙበት
ሓበራዊመመሓደሪ ውሽጠ-ደንቢ ብምድላው ምትግባር፣ የጋራ መተዳደሪያ ውሰጠ ደንብ ማዘጋጀትና
መተግበር፣
25. ብሽመን ክኸሳን ክኽሰሳን ይኽEላ። 25. በስማቸው መክሰስና መከሰስ ይችላሉ፣

15. ኣወዳድባ ቦርድ 15. የቦርድ ኣደረጃጀት

1.ንኽልቲኤን ኮለጃት ዝመርሕ ሓደ ቦርድ ይህልወን፣ 1. ሁለቱን ኮሌጆች የሚመራ Aንድ ቦርድ ይኖራቸዋል፡፡
2. ኣባላት ቦርድ Eዞም ዝስEቡ ዝሓዘ Eዩ፣ 2. የቦርዱ Aባላት የሚከተሉት ይሆናሉ፡፡
ሀ. ብርEሰ ምምሕዳር ዝምደብ --------------- ኣካቢ ሀ. በርEሰ መስተዳድር የሚመደብ -------ሰብሳቢ
ለ. ዲን ሕድ ሕድ ኮለጅ --------------- -- ኣባላት ለ. የያንዳንዱ ኮሌጅ ዲን........ ኣባላት
ሐ. ቢሮ ሰቪል ሰርቪስ ------------------ ኣባል ሐ. የሲቪል ሰርቪስ ቢሮ ........ ኣባል
መ. ቢሮ ቴክኒክ ሙያን ትምህርቲን ስልጠናን --- ኣባል መ. የቴክኒክና ሙያ ትምህረትና ስልጠና ቢሮ ... ኣባል
ረ. ከንቲባታት Eተን ኮለጃት ዝርከባለን ከተማታት --- ረ. ኮሌጆቹ የሚገኙባቸው ከተሞች፣ ከንቲባዎች ..........
ኣባላት Aባላት
ሰ. ኮለጃት ዝርከባሉ ዞባ ዋና ኣመሓዳሪ -------- ኣባል ሰ. ኮሌጆቹ የሚገኙባቸው የዞን መስተዳድር ዋና
Aስተዳዳሪ ......... Aባል
ሸ. ተወካሊ ማሕበር መምህራን ትግራይ --------- ኣባል ሸ. የትግራይ መምህራን ማሕበር ተወካይ ......... ኣባል
ቀ. ተወከልቲ ጉዳይ ደ/ኣንሰትዮ Eተን ኮሌጃት ዝርከባሉ ቀ. ኮለጀቹ የሚገኙበት ከተማ የሴቶች ጉዳይ ተወካይ----
ከተማ ------------------------------- ኣባላት Aባል
በ. ቢሮ ትምህርቲ ------------------------ ፀሓፊ በ. ትምህርት ቢሮ ............ ፀሓፊ
ተ. ቦርድ ኣገደስቲ Iሉ ዝኣመነሎም ትካላትን ውልቀ ተ. ቦርዱ Aስፈላጊ ናቸው ብሎ ያመነባቸው ተቋማትና
ሰባትን ------------------------------ ኣባላት ግለሰቦች ......... Aባላት

162
www.chilot.me
 ገፅ 9 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 75/2005 ገፅ 9 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 75/2005

16. ስልጣንን ተግባርን ቦርድ 16. የቦርድ ስልጣንና ተግባር

ኣብዚ ደንቢ ዓንቀፅ 5/1/ ዝተገለፁ ተግባራት ሕልዋት በዚህ ደንቢ Aንቀፅ 5/1/ የተገAፁ ተግባራት Eንደተጠበቁ
ኮይኖም Eቲ ቦርድ ኮለጃት ውሽጣዊ Eቶተን ብመሰረት ሆነው ቦርዱ ኮሌጆች በፋይናንስ ሕግ መሰረት የውስጥ
ሕጊ ፋይናንስ ይEክባ፣ የመሓድራ፣ ይጥቀማን ይፅብፅባን ገቢያቸውን Eየሰበሰቡ ፣ Eያስተዳደሩ፣ Eየተጠቀሙና
ምህላወን የረጋግፅ። ሪፖርት Eያቀረቡ መሆናቸውን ያረጋግጣል፡፡

ክፍሊ ሰለስተ ክፍል ሦስት

ስልጣንን ተግባርን ኣካላት ኮለጅ የኮሌጅ Aካላት ስልጣንና ተግባር
17. ስልጣንን ተግባርን ዲን ኮለጅ 17. የኮሌጁ ዲን ስልጣንና ተግባር
ሕድሕድ ዲን ኮለጅ ዝስEብ ስልጣንን ተግባርን ይህልዎ፣ Eያንዳንዱ የኮሌጅ ዲን የሚከተሉት ስልጣንና ተግባር
ይኖሩታል፡፡

1. ኩለመዳያዊ ስራሕቲ ኮለጅ ብላEለዋይነት ይመርሕ። 1. የኮሌጁ Aጠቃላይ ስራዎች በበላይነት ይመራል፡፡

2. ትልምን በጀትን Eቲ ኮለጅ ክዳሎ ይገብር፣ ናብ ቦርድ 2. የኮሌጁ የስራ Eቅድና በጀት Eንዲዘጋጅ ያደርጋል፤

ኣቅሪቡ ብምፅዳቕ ተፈፃሚ ይገብር፣ ለቦርድ Aቅርቦ በማፅደቅ ተፈፃሚ ያደርጋል፡፡

3. ብመሰረት መምርሒ ስቪል ሰርቪስ ቁፃር፣ ብርኪ Eቤትን 3. በሰቪል ሰርቪስ መመሪያ መሰረት የኮለጁ የሰራተኞች

ስንብትን ሰራሕተኛታት ኮለጅ የፅድቕ። ቅጥር፣ የEድገት የደረጃና ስንብት ያፀድቃል፡፡

4. ነቲ ኮለጅ ወኪሉ ምስ ሳልሳይ ወገን ርክብ ስራሕ ይገብር 4. ኮሌጁን ወክሎ ከሦስተኛ ወገን ጋር የስራ ግንኙነት
ያደርጋል፡፡

5. Eዋናዊ ፀብፃብ ኣፈፃፅማ ስራሕ ንቢሮን ቦርድን 5. ወቅታዊ የስራ Aፈፃፀም ሪፖርት ለቢሮና ለቦርድ

የቕርብ። ያቀርባል፡፡

6. ካብ ዝመልከቶም ኣካላት ዝቐርብ ዉሳነ ሓሳብ ዲስፕሊን 6. ከሚመለከታቸው Aካላት የሚቀርብለት የዲስፕሊን

መርሚሩ የፅድቕ። የውሳኔ ሓሳብ መርምሮ ያፀድቃል፡፡

7. ስራሕቲ ንምስላጥ ኣብ ትሕቲU ንዘለው ሓለፍቲ ስራሕን 7. ስራዎችን ለማቃላጠፍ በስሩ ላሉ የስራ ሃላፊዎችና

ሰራሕተኛታትን ስልጣኑ ብሙሉE ወይ ብኽፋል ሰራተኞች ስልጣኑ በሙሉ ወይም በከፊል በውክልና

ብውክልና ክህብ ይኽEል መስጠት ይችላል

8. ሓዱሽ ዝኽፈት ወይ ዝቕነስ ክፍሊ ትምህርቲ Eንትህሉ 8. Aዲስ የሚከፈት ወይም የሚቀነስ የትምህርት ክፍል

ፕሮፖዛል ናብ ቢሮ ብምቕራብ Eንትፀድቀሉ ተግባራዊ ሲኖር ፕሮፖዛል ለቢሮ በማቅረብ ሲፀድቅለት ተግባራዊ

ይገብር፣ ያደርጋል፡፡

9. ንኣካዳሚክ ኮሚሽንን ማኔጅመንት ካውንስልን ብኣቦ 9 Aካዳሚክ ኮሚሽንና ማኔጅመንት ካውንስልን

ወንበርነት ይመርሕ፣
10. ምክትል ዲናት ሓፅዩ ናብ ቦርድ የቕርብ
11. ብመሰረት ዝፀደቐ በጀት ገንዘብ ወፃI ክኸውን
ይፈቅድ፣
12. ኣካዳሚያውን ምምሕዳራውን ስራሕቲ Eቲ ኮለጅ
ኣንፈት ላEለዎት ትካላት ትምህርቲ ዝተኸተለ ምዃኑ
በሊቀመንበርነት ይመራል፡፡
10. ምክትል ዲኖችን Aጭቶ ለቦርድ ያቀርባል፡፡
11. በፀደቀው በጀት መሰረት ገንዘብ ወጪ Eንዲሆን
ይፈቅዳል፡፡
12. የኮሌጁን Aካዳሚያዊና Aስተዳደራዊ ስራዎች፣ ከፍተኛ
የትምህርት ተቋማት የሚከተሉትን Aቅጣጫ የተከተለ

163
www.chilot.me
 ገፅ 10 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 75/2005 ገፅ 10 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 75/2005

የረጋግ፣ መሆኑን ያረጋግጣል፡፡

13. Eቲ ኮለጅ ዝተፈላለዩ ውሽጣዊ Eቶት ዝፍጠርሉ 13. የተለያዩ ለኮሌጁ የውስጥ ገቢ ሊሆኑ የሚችሉ ነገሮች
ኩነታት የናዲ፣ ኣገባብ ኣተሓሕዛን ኣጠቓቕማን Eቶት የሚፈጠሩበትን ሁኔታ ያፈላልጋል፣ Eንዲሁም
ብመሰረት መምርሒ የተግብር፣ የተገኘው ገቢ Aያያዝና Aጠቃቀም በመመሪያ መሰረት
ተግባራዊ ያደርጋል፡፡

14. ስሩE Eዋን ብምንፃር ኣብ ትሕቲU ዘለዉ ሓለፍቲ 14. መደበኛ ጊዜ በማስቀመጥ በስሩ ያሉትን የስራ

ስራሕ ኣፈፃፅማ ስርሖም ይግምግምን ይመልEን። ሓላፊዎች የስራ Aፈፃፀም ሁኔታ በመገምገም
ይሞላል፡፡

15. ስራሕቲ ኮለጅ ንምስላጥ ዝሕግዙ ግዚያዊን ቀዋሚን 15. የኮሌጁ የስራ ሁኔታ ሊያቀላጥፉ የሚችሉ

ኮሚቴታት ከጣይሽ ይኽEል፡፡ ቋሚና ጊዚያዊ ኮሚቴዎችን ሊያዋቅር ይችላል፡፡

16. ካልOት ብቦርድን ቢሮን ዝወሃቡዎ ስራሕቲ ይፍፅም። 16. ሌሎች በቦርድና ቢሮ የሚሰጡትን ስራዎች
ይፈፅማል፡፡

18. ኣባላት ኣካዳሚክ ኮሚሽን 18. የAካዳሚክ ኮሚሽን Aባላት

ሕድሕድ ኣካዳሚክ ኮሚሽን ዝስEብ ኣካላት ይህልዎ፡- Eያንዳንዱ የAካዳሚክ ኮሚሽን የሚከተሉት Aካላት
ይኖሩታል

1. ዲን ኮለጅ ----------------------------- ኣካቢ 1. የኮሌጁ ዲን .... ሰብሳቢ

2. ምክትል ዲን ኣካዳሚክን ምርምርን ---------- ኣባል 2. የAካዳሚክና ምርምር ምክትል ዲን .......... ኣባል

3. ምክትል ዲን ምምሕዳርን ምEባለን -------- ኣባል 3. የAስተዳደርና ልማት ምክትል ዲን ........... ኣባል

4. መተሓባበሪ ንUስ ከይዲ ስራሕ ምድላውን ትግበራን 4. የስርAተ ትምህርት ዝግጅትና ትግበራ ንUስ የስራ ሂደት

ስርዓተ ትምህርቲ ---------------------- ኣባል Aስተባባሪ ............. ኣባል

5. መተሓባበሪ ንUስ ከይዲ ስራሕ ልምዓት መምህራንን 5. የመምህራንና የትምህርት Aመራር ልማት ንUስ የስራ

ኣመራረሓ ትምህርትን ----------------------ኣባል ሂደት Aስተባባሪ ............. ኣባል

6. መተሓባበሪ ንUስ ከይዲ ስራሕ መፅናEትን ምርምርን 6. የጥናት፣ ምርምርና ሕትመት ንUስ የስራ ሂደት

ሕትመትን ------------------------------- ኣባል Aስተባባሪ ....... ኣባል

7. መተሓባበሪ ንUስ ከይዲ ስራሕ Eዳጋ፣ ፋይናንስን 7. የግዢ፣ ፋይናንስና ንብረት Aስተዳደር ንUስ የስራ ሂደት

ምምሕዳር ንብረትን -----------------------ኣባል Aስተባባሪ ................ ኣባል

8. ተፀዋEቲ ክፍሊ ትምህር -------------------ኣባላት 8. የትምህርት ክፍል ተጠሪዎች .....................ኣባላት

9. መተሓባበሪ ኬዝ ቲም ምምሕዳር ሓይሊ ሰብን 9. የሰው ሃይል Aስተዳደርና ጥቅማ ጥቅም ኬዝ ቲም

ጥቕማጥቕምን --------------- ኣባል Aስተባባሪ ............. ኣባል

10. ብማሕበረሰብ ኮለጅ ዝምረፁ ክልተ ሰባት ------- 10. በኮሌጁ ማ/ሰብ የሚመረጡ ሁለት ሰዎች

ኣባላት ................ ኣባላት

11. መተሓባበሪ ቤተ ንባብ ----------------- ኣባል 11. የቤተ ንባብ Aስተባባሪ ...... ኣባል

12. ሬጅስትራር ----------------------------ኣባል 12. ሬጅስትራር ................... ኣባል

13. ተፀዋIት ጉዳይ ደቂ ኣንስትዮ ----------ኣባል 13. የሴቶች ጉዳይ ተጠሪ ....... ኣባል

164
www.chilot.me
 ገፅ 11 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 75/2005 ገፅ 11 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 75/2005

14. ተወካሊ ተምሃሮ ----------------------ኣባል 14. የተማሪዎች ተወካይ ....... ኣባል

19. ስልጣንን ተግባርን ኣካዳሚክ ኮሚሽን 19. የAካዳሚክ ኮሚሽን ስልጣንና ተግባር
ሕድሕድ ኣካዳሚክ ኮሚሽን ኮለጅ Eዞም ዝስEቡ ስልጣንን Eያንዳንዱ የኮሌጆቹ Aካዳሚክ ኮሚሽን የሚከተሉትን
ተግባርን ይህልዉዎ፤ ስልጣንና ተግባር ይኖሩታል፡፡
1. ብምክትል ዲን ተዳልዩ ዝቐርብ ትልምን ፀብፃብ 1. በምክትል ዲን ተዘጋጅቶ የሚቀርብ የትምህርት
ኣፈፃፅማ መደባት ትምህርቲን ገምጊሙ የፅድቕ ፕሮግራም Aፈፃፀም Eቅድና ሪፖርት ገምግሞ በማፅደቅ
ተግባራዊነቱ ይከታተል፣ ተግባራዊነቱን ይከታተላል፡፡
2. ቅበላ ተምሃሮ ብመሰረት መምርሒ ምፍፃሙ 2. የተማሪዎች ቅበላ በመመሪያው መሰረት መፈፀሙን
ይከታተል፣ የረጋግፅ፣ ይከታተላል ያረጋግጣል፣
3. ኣዋህባ ስልጠና፣ ፈተናን ካልOት ኣካዳሚያዊ 3. የስልጠና Aሰጣጥ፣ የፈተናና ሌሎች የAካዳሚ ሂደቶችን
ከይዲታት ኣመልኪቱ ኣንፈት የቐምጥ፣ Aስመልክቶ Aቅጣጫ ያስቀምጣል፡፡
4. ኣካዳሚያዊ ዋኒን መሰረት ገይሩ ዝለዓል ጥፍኣት 4. Aካዳሚያዊ ጉዳይ መሰረት Aድርገው የሚነሱ
ዲስፕሊን መርሚሩ ውሳነ ይህብ። የድስፕሊን ጥፋቶች መርምሮ ውሳኔ ይሰጣል፡፡

ኣብዚ ደንቢ ኣካዳሚክ ተንከፍ ዝባሃሉ ፡- በዚህ ደንብ Aካዳሚክ ነክ የሚባሉ፡-

ሀ. በኮሌጁ ቅጥር ግቢ ውስጥ በተማሪዎችና ሰራተኞች
ሀ. ኣብ ውሽጢ ቀፅሪ ኮለጅ ንዝፍፀሙ ግድፈታት ስነ-
ለሚፈፀሙ የስነ ምግባር ግድፈቶች
ምግባር ተምሃሮን ሰራሕተኛታትን፣
ለ. መሰረታቸው ከመማር ማስተማር ሂደት ጋር
ለ. መሰረቶም ምስ ከይዲ ምምሃር-ምስትምሃር
ተያያዥነት ያላቸው ሆነው ከኮሌጁ ቅጥር ግቢ ውጪ
ዝተተሓሓዙ ኮይኖም ካብ ቀፅሪ ኮለጅ ወፃI
የሚፈፀሙ የስነ ምግባር ግድፈቶች
ዝፍጠሩ ግድፈታት ስነ-ምግባር፣
ሐ. በሰልጣኞች የሚታዩ በAካባቢው ማ/ሰብ ተቀባይነት
ሐ. ብማሕበረሰብ Eቲ ኸባቢ ተቐባልነት ዘይብሎም
የሌላቸው የስነ ምግባር ግድፈቶች
ግድፈታት ስነ-ምግባር ሰልጠንቲ፣
መ. ሌሎች ተዛማጅ የዲስፕሊን ግድፈቶች ሆነው Eነዚህ
መ. ካልOት ተዛመድቲ ጉድለታት ድስፕሊን Eንትኾኑ
ግድፈቶች በማጣራት Eርምጃ ለመውሰድ
Eዞም ጥፍኣታት ብምፅራይ ስጉምቲ ንኽወስድ
EንደየAስፈላጊነቱ ለዲስፕሊን ኮሚቴ ወይም ለሌላ
ከከም ኣድላይነቱ ንኮሚቴ ዲስፕሊን ወይ ንኻሊE
Aካል ሓላፊነት ሊሰጥ ይችላል፡፡ Aፈፃፀሙ በኮሌጆች
ኣካል ሓላፍነት ክህብ ይኽEል፣ ኣፋፃፅምU
የውስጥ ደንብ ይወሰናል
ብዉሽጠ ደንቢ ኮለጃት ይዉሰን
5. ለተለያዩ ኮርሶች የሚሰጥ የክረዲት መጠን በሃገር ደረ
5. ንዝተፈላለዩ ኮርስታት ዝወሃብ መጠን ክረዲት ብደረጃ
ሃገር ምስ ዝተቐመጠ ኣጣዓIሙ ውሳነ ይህብ፤ ከተቀመጠው ጋር በማጣጣም ውሳኔ ይሰጣል፡፡

6. ፍተሻ ድሕሪ ስልጠና ንኽካየድ ኣንፈት የነፅር 6. የድህረ ስልጠና ፍተሻ Eንዲካሄድ Aቅጣጫ ያስቀምጣል፤

ብመሰረት ዝርከብ ውፅIት መማሓየሺ ሓሳብ የቕርብ። የተገኘው ውጤት መሰረት በማድረግ የማሻሻያ ሓሳብ
ያቀርባል፡፡

7. ልውውጥ ተሞኩሮ ዝካየደሎም ኣንፈት ብምንፃር 7. የተሞክሮ ልውውጥ የሚካሄዱባቸው Aቅጣጫዎችን

ብሉፃት ተመኩሮታት ዝጋፍሕሉ ኣማራፂ፣ የቐምጥ፣ በማስቀመጥ ከልምድ ልውውጡ የሚገኙትን ምርጥ
ተሞክሮዎች የሚስፋፉበትን Aማራጭ ያስቀምጣል፡፡

165
www.chilot.me
 ገፅ 12 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 75/2005 ገፅ 12 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 75/2005

8. መደባት ትምህርቲ ብመሰረት ዝተቐመጠ ትልሚ 8. የትምህርት ፕሮግራሞች በተቀመጠላቸው Eቅድ

ይፍፀሙ ምህላዎም ይግምግም፣ ፀገማት ኣብ መሰረት Eየተፈፀሙ ስለመሆናቸው ይገመግማል፤ ችግር
ዝተርኣየሎም መደባት መፍትሒ ሓሳብ የቅምጥ በታየባቸው ፕሮግራሞች የመፍትሄ ሓሳብ ያስቀምጣል፣

10. ሓደሽትን ብሉፃትን ኣሰራርሓታት ብምልላይ 10. Aዳዲስና ምርጥ Aሰራሮችን በመለየት የኮሌጁ
መምህራንን ሰራሕተኛታትን Eቲ ኮለጅ ግንዛበ መምህራንና ሰራተኞች ግንዛቤ የሚያገኙበትን
ዝሕዝሉ መድረኻት ንኽህሉ ኣንፈት የቐምጥ፣ መድረክ Eንዲኖር Aቅጣጫ ያስቀምጣል፡፡
ዓቕሚ መምህራንን ሰራሕተኛታትን ብምEባይ የመምህራንና ሰራተኞች Aቅም በማሳደግ የትምህርት
ፅሬት ትምህርቲ ንምርግጋፅ ዝተፈላለዩ ጥራት ለማረጋገጥ የተለያዩ Aማራጮችን
መማረፅታት የቐምጥ፡፡ ያስቀምጣል፡፡

11. መምህራን ኣብ መፅናEትን ምርምርን ብቐፃልነት 11. መምህራን በጥናትና ምርምር በቀጣይነት

ዝሳተፍሉ ኣንፈት የነፅር፣ የሚሳተፉበት Aቅጣጫ ያስቀምጣል፡፡

12. ፅሬት ትምህርቲ ንምርግጋፅ ኣብ መንጎ መምህራን፣ 12. የትምህርት ጥራት ለማረጋገጥ በመምህራን፣ Aስተዳደር

ምምሕዳር ሰራሕተኛታትን ተምሃሮን ዝተዋደደ ሰራተኞችና ተማሪዎች መካከል የተቀናጀ ስራ

ስራሕ ዝስርሐሉ ኣንፈት የነፅር፣ የሚሰራበትን Aቅጣጫ ያስቀምጣል፡፡

13. ተዳሊዩ ዝቐርብ ትምህርቲ ግዜ ኘሮግራም ወይ 13. ተዘጋጅቶ የሚቀርብ የትምህርት የጊዜ ፕሮግራም

ካላንደር የፅድቕ ኣፈፃፅምU ይግምግም፣ ወይም ካላንደር ያፀድቃል፤ ኣፈፃፀሙም

ይገመግማል፡፡

14. ኣብ መንጎ መምህራን፣ ሰራሕተኛታትን ተምሃሮን 14. በሁለቱም ኮሌጆች መምህራን፣ ሰራተኞችና ተማሪዎች

ክልቲAን ኮለጃት ክህሉ ዝግበO ርክብ የነፅር፣ መካከል ሊኖር የሚገባው ግንኙነት ያስቀምጣል፡፡

15. ኣፈፃፅማ ከይዲታት ስራሕ፣ ክፍልታት ትምህርትን 15. የስራ ሂደቶች፣ የትምህርት ክፍሎችና ሌሎች የኮሌጅ

ካልOት ኣካላት ኮለጅን በቲ ዝተቐመጠ ኣንፈት Aካላት የስራ Aፈፃፀም በተቀመጠው Aቅጣጫ መሰረት

Eንዳተኻየደ ምዃኑ ይግምግም የረጋግፅ፣ Eየተካሄደ መሆኑን ይገመግማል፤ያረጋግጣል፡፡

16. ኣድላይ ኣብ ዝኾነ Eዋን ዝተፈላለያ ኮሚቴታት 16. Aስፈላጊ በሚሆንበት ጊዜ የተለያዩ ኮሚቴዎችን

የጣይሽ፣ ያቋቁማል፡፡

17. ውሸጠ ደንቢ ኮለጅ ክዳሎ ብምግባር ኣፅዲቑ ተፈፃሚ 17. የኮሌጁ ውስጠ ደንብ Eንዲዘጋጅ በማድረግ Aፅድቆ

ይገብር፣ ተፈፃሚ ያደርጋል፡፡

18. ኣድላዪ ኣብ ዝኾነሉ Eዋን ዝኾነ ኣካል Eቲ ኮለጅ 18. Aስፈላጊ ሲሆን ማንኛውም የኮሌጁ Aባል ለመረጃ

ንመረዳEታ ክEድም ይኽEል፣ ሊጋብዝ ይችላል፡፡

19. ስነ-ስርዓት ኣኼባ ኣባላት ዝምርሕሉ ውሽጠ ደንቢ 19. Aባላቱ የሚመሩበት የስብሰባ ስነ-ስርAቱ ውስጥ ደምብ

ይህልዎ፣ ይኖረዋል፡፡

20. Eቲ ኮለጅ ንስልጠና ዝተቐበሎም ተምሃሮ ናብ 20. ኮሌጁ ለስልጠና የተቀበላቸው ተማሪዎች ወደ ተለያዩ

ዝተፈላለዩ ክፍልታት ትምህርቲ ዝምደብሉ ኣሰራርሓ የትምህርት ክፍሎች የሚመደቡበት Aሰራር

የነፅር፣ ያስቀምጣል፡፡

21. ብቢሮ ትምህርቲ መቕረባይነት ካብ ዝካየዱ ወፃI 21. በትምህርት ቢሮ Aቅራቢነት ከሚሰጥ ትምህርትና

ኮሌጃት ንዝህብዎ ትምህርትን ስልጠናን ዘድሊ ስልጠና ውጪ ኮሌጆች ለሚሰጡት ትምህርትና

166
www.chilot.me
 ገፅ 13 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 75/2005 ገፅ 13 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 75/2005

ክፍሊት ትምህርትን ግልጋሎትን መበገሲ ሓሳብ ስልጠና ለትምህርትና Aገልግሎት የሚያስፈልግ የክፍያ
ብምድላው ናብ ቦርድ ኣቕሪቡ የወስን፡፡ መነሻ ሓሳብ በማዘጋጀት ለቦርድ Aቅርቦ ያስወስናል፣
22. Eቲ ኮለጅ ምስ ላEለዎት ትካላት ትምህርቲ፣ 22. ኮሌጁ ከከፍተኛ የትምህርት ተቋማት፣ ከመንግስታዊና
መንግስታውን ዘይመንግስታውን ትካላት ውሽጢ ዓድን መንግስታዊ ካልሆኑ የውስጥና የውጭ Aገር ተቋሞችና
ወፃEን ገበርቲ ሰናይ ውልቀ ሰባትን ጥቡቕ ርክብ በጎAድራጊ ግለሶቦች ጋር የጠበቀ ግንኙነት
ዝፍጠረሉ ኣንፈት የነፅርን ውፅIታውነቱ የሚፈጠርበትን Aቅጣጫ ያስቀምጣል፤ ውጤቱም
ይግምግም፣ ይገመግማል፡፡
23. ዝስEቡ መደባት ትምህርቲ የፅድቅ፣ 23. የሚከተሉት የትምህርት ፕሮግራሞች ያፀድቃል፡፡
ሀ. ሽንሸና ኮርስታትን ፕሮግራም ትምህርትን ሀ/ የኮርሶች ሽንሸናና የትምህርት የጊዜ ፕሮግራም
ለ. ኣፈፃፅማ ሓፀርቲ ስልጠናታት ለ/ የAጫጭር ስልጠናዎች Aፈፃፀም
ሐ. ምረቓ፣ ዳግመ ቅበላን ስንብትን ሐ/ ምረቃ፣ ዳግመ ቅበላና ስንብት
መ. ተዳልዩ ዝቐረበ ሓፂር፣ ማEኽላይን ነዊሕን ግዜ መ/ ተዘጋጅቶ የቀረበ Aጭር፣ መካከለኛና የረጅም ግዜ
ትልሚ ስራሕን በጀትን የፅድቕ ስራ Eቅድና በጀት ያፀድቃል፡፡
24. ስሩE Eዋን ግምገማ ብምንፃር ኣጠቓላሊ ከይዲ 24. መደበኛ የሆነ የግምገማ ጊዜ በማስቀመጥ Aጠቃላይ
ስራሕቲ Eቲ ኮለጅ ይግምግም፣ መመሓየሺ ሓሳባት የኮሌጅ የስራ ሂደት ይገመግማል፤ ማሻሻያ ሓሳቦችን
የቐምጥ፣ ብደረጃ ውልቀሰብ ይኹን ክፍሊ ኣድላዪ ዘበለ ያስቀምጣል፣ በግለሰብም ሆነ በክፍል ደረጃ Aስፈላጊ
ስጉምቲ ንኽዉሰድ ውሳነ ሓሳብ ንዲን የቐርብ፣ የሆነ Eርምጃ Eንዲወሰድ የውሳኔ ሓሳብ ለዲን
ያቀርባል፡፡
25. በብEዋኑ ዝበለፀ ስራሕ ሰሪሖም ተባሂሎም ንዝቐርብሉ 25. በየወቅቱ የተሻለ ስራ ሰርተዋል ተብለው ለሚቀርቡለት
ብሉፃት ሰራሕተኛታትን ተምሃሮን ዓይነት ሽልማት የተሻሉ ሰራተኞችና ተማሪዎች የሚሰጣቸው የሽልማት
ብምንፃር ንክሽለሙ የፅድቕ፣ Aይነት በመለየት Eንዲሸለሙ ያፀድቃል፡፡
26. ካልOት ተመሳሰልቲ ዋኒናት ይፍፅምን የፈፅምን። 26. ሌሎች ተመሳሳይ ጉዳዮች ይፈፅማል፣ ያስፈፅማል፡፡

20. ማኔጅመንት ካውንስል 20. ማኔጅመንት ካውንስል

ሕድሕደ ኮለጅ ናይ ባEሉ ማናጅመንተ ኮሚቴ ይህልዎ፡፡ Eያንዳንዱ ኮሌጅ የራሱ ማናጅመንተ ኮሚቴ ይኖረዋል፡፡
ዝርዝር ኣባላትን ስራሕን ሓላፍነትን Eቲ ኮሚቴ ብቢሮ የAባላቱ ዝርዝር Aና የስራ ሃላፊነት ቢሮው በሚያወጣው
ብዝወፅE መምርሒ ይውሰን፡፡ መምሪያ ይወሰናል፡፡

21. ስልጣንን ተግባርን ምክትል ዲን ኣካዳሚክን 21. የAካዳሚና ምርምር ምክትል ዲን ስልጣንና

ምርምርን ተግባር
ምክትል ዲን ኣካዳሚክን ምርምርን ብኣቕራብነት ዲን የAካዳሚክና ምርምር ምክትል ዲን በኮሌጁ ዲን

ኮሌጅ ብቦርድ ዝምደብን ተፀዋEነቱ ንዲን Eቲ ኮለጅ Aቅራቢነት በቦርድ የሚመደብ ሲሆን ተጠሪነቱ ለኮሌጅ ዲን

ኮይኑ Eዞም ዝስEቡ ስልጣንን ተግባርን ይህልዎ፤ ሆኖ፤ የሚከተሉት ስልጣንና ተግባር ይኖሩታል፡-

1. ስራሕቲ ንUሳት ከይዲ ስራሕ ምድላውን ትግበራን 1. የስርAተ ትምህርት ዝግጅትና ትግበራ፣ የመምህራንና

ስርዓተ ትምህርቲ፣ ልምዓት መምህራንን ኣመራርሓ የትምህርት Aመራር ልማት የጥናት፣ ምርምርና

ትምህርትን፣ መፅናEትን፣ ምርምርን ሕትመትን ሕትመት ንUስ የስራ ሂደቶች ይመራል፤

167
www.chilot.me
 ገፅ 14 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 75/2005 ገፅ 14 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 75/2005

ይመርሕ፣ የተሓባብር፣ ያስተባብራል፡፡

2. ትልሚ ኣብ ትሕቲU ዝርከባ ንUስ ከይዲታት ስራሕ 2. በስሩ የሚገኙትን ንUስ የስራ ህደቶች Eቅድ ገምግሞ
ገምጊሙ የፅድቕ፣ ያፀድቃል፡፡
3. ምረቓ፣ ዳግመ ቅበላን ስንብትን ተምሃሮ ብመሰረት 3. የተማሪዎች ምረቃ፣ ዳግመ ቅበላና ስንብት በመመሪያና
መምርሒን ውሳነ ኣካዳሚክ ኮሚሽንን Eናተፈፀመ የAካዳሚክ ኮሚሽን ውሳኔ መሰረት Eየተፈፀመ መሆኑን
ምዃኑ የረጋግፅ፡፡ ያረጋግጣል፡፡
4. ኣዋህባ ስልጠናን ፈተናን ከምU’ውን ስራሕቲ ክለባት 4. የስልጠናና ፈተና Aሰጣጥ Eንዲሁም የክለቦች የስራ
ብመሰረት ዝተቐመጠ ትልሚን መምርሕን Aፈፃፀም በተቀመጠው Eቅድና መመሪያ መሰረት
Eንደተፈፀመ ምዃኑ የረጋግፅ፡፡ Eየተፈፀመ መሆኑን ያረጋግጣል፡፡
5. ንተመረቕቲ ዝወሃብ ወረቐት ምስክርን ዲፕሎማን 5. ለተመራቒ ተማሪዎች የሚሰጥ የምስክር ወረቀትና
ብመሰረት ዝተቐመጠ መምርሒ ይፍፀም ምህላዉ ዲፕሎማ በተቀመጠው መመሪያ መሰረት Eየተፈፀመ
ይከታተል፣ መሆኑን ይከታተላል፡፡
6. ከይዲ ምምሃር-ምስትምሃር ብዝምልከቶም ኣካላት 6. የመማር ማስተማር ሂደት በሚመለከታቸው Aካላት
Eንዳተገምገመ ይካየድ ምህላዉ የረጋግፅ፣ Eየተገመገመ የሚካሄድ መሆኑን ያረጋግጣል፡፡
7. Eቲ ኮለጅ ካብ ዝተፈላለዩ ትካላት ትምህርቲ ተመኩሮ 7. ኮሌጁ ከተለያዩ የትምህርት ተቋሞች ልምድ
ዝርከበሉ ኩነታት የናድን ናብ ቦርድ ኣቕሪቡ የሚያገኝበትን ሁኔታ ያፈላልጋል Eንዲሁም ለቦርድ
ብምፅዳቕ የፈፅምን፣ Aቅርቦ በማፀደቅ ተፈፃሚ ያደርጋል፡፡

8. መምህራን ዘካይድዎም መፅናEታዊ ስራሕቲ፣ 8. መምህራን የሚያካሂድዋቸው የጥናት ስራዎች ለሕ/ሰቡ

ንሕብረተሰብ ዝህብዎ ግልጋሎትን ኣፈፃፅማ ፣ መደበኛ በሚያበረክቱት Aገልግሎት Eና የመደበኛ ስራቸው
ስርሖምን ኣብ ግምት ብምEታው ንብሉፃት መምህራን Aፈፃፀም ግምት ውስጥ በማስገባት የተሻሉ መምህራን
ደረጃ Eቤት ዝረኽብሉ ኣሰራርሓ ብምሕንፃፅ ናብ የደረጃ Eድገት የሚያገኙበትን Aሰራር በመለየት
ኣካዳሚክ ኮሚሽን ኣቕርቡ የፅድቕን የተግብርን፣ ለAካዳሚክ ኮሚሽን Aቅርቦ ያፀድቃል፤ይተገብራል፡፡
9. መምህራን Eድል ስሩE ትምህርትን ሓፀርቲ 9. መምህራን መደበኛ የትምህርት Eድል Eና Aጫጭር
ስልጠናታትን Eናረኸቡ ዓቕሞም ዘEብይሉ መስርሕ ስልጠናዎች Eያገኙ Aቅማቸው የሚያሳድጉበትን
ብምንፃርን ክፀድቕ ብምግባርን የፈፅም፣ Aሰራር ለይቶ Eንዲፀድቅ በማድረግ ተፈፃሚ
ያደርጋል፡፡
10. ዲሲፕሊን ስራሕ መምህራን ዝተሓለወ ኮይኑ 10. የመምህራን የስራ ዲስፕሊን ተጠብቆ Eንዲሄድ
ንክኸይድ ክትትል፣ ቁፅፅርን ደገፍን ይገብር፣ ክትትል፣ ቁጥጥርና ድጋፍ ይሰጣል፡፡
11. ስሩE ስርዓት ክትትልን ገምጋምን ደገፍን 11 መደበኛ የክትትል ስርAት፣ ግምገማና ድጋፍ Eንዲኖር
ብምትEትታዉ ስራሕቲ ንUስ ከይዲ ስራሕ በማድረግ የንUስ የስራ ሂደት ስራዎች ይገመግማል፤
ይግምግም፣ ይከታተልን ይድግፍን፣ ይከታተላል ይደግፋል፡፡
12. ደረጃ ኣፈፃፅማ ስራሕ መተሓባበርቲ ከይዲ ስራሕ 12. የስራ ሂደት Aስተባባሪዎች የስራ ደረጃ Aፈፃፀም
ብምንፃር ውፅIት ይመልE፡፣ በመለየት ውጤት ይሞላል፡፡
13. ኣፈፃፅማ ስራሕ መምህራን ብኣግባቡ ዝፈሊ መስርሕ 13. የመምህራን የስራ Aፈፃፀም በAግባቡ የሚለይ ስርAት
ብምቕማጥ መንፈስ ውድድር ዘስፍን መመዘኒ ረቛሒ በማስቀመጥ የውድድር መንፈስ የሚያሰፍን መመዘኛ

168
www.chilot.me
 ገፅ 15 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 75/2005 ገፅ 15 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 75/2005

የነፅርን የተግብርን፣ መስፈርት ያስቀምጣል፤ ይተገብራል፡፡

14. ብሉፃት መምህራን ተሓርዮም ሽልማትን ኣፍልጦን
ንኽረኽቡ ንማኔጅመንት ካዉንስል የቕርብ፣
15. በብEዋኑ ፀብፃብ ኣፈፃፅማ ስራሕ ናብ ዲን የቕርብ፡፡
16. ካልOት ኣብ መዘርዝር ስራሕ ዝተቐመጡ ተግባራትን
ብዲን ዝወሃብዎ ተወሰኽቲ ስራሕትን ይፍፅም፣
14. ጠንካራ የሆኑ መምህራን ተለይተው Eውቅናና ሽልማት
Eንዲያገኙ ለማኔጅመንት ካውንስል ያቀርባል፡፡
15. የስራ Aፈፃፀም ሪፖርት በየወቅቱ ለዲን ያቀርባል፡፡
16. ሌሎች በስራ መዘርዝሩ ላይ የተቀመጡ ተግባሮችና
በዲን የሚሰጡት ተጨማሪ ስራዎችን ይፈፀማል፡፡

22. ስልጣንን ተግባርን ምክትል ዲን 22. የኣስተዳደርና ልማት ምክትል ዲን ስልጣንና

ምምሕዳርን ምEባለን ሓይሊ ሰብን ተግባር

ምክትል ዲን ምምሕዳርን ምEባለን ብኣቕራቢነት ዲን Eቲ የኣስተዳደርና ልማት ምክትል ዲን በኮሌጁ ዲን ኣቅራቢነት

ኮሌጅ ብቦርድ ዝምደብን ተፀዋEነቱ ንዲን Eቲ ኮለጅን በቦርድ የሚመደብና ተጠሪነቱ ለኮሌጁ ዲን ሆኖ ከዚህ

ኮይኑ Eዞም ዝስEቡ ስልጣንን ተግባርን ይህልዎ፤ በታች የተዘረዘሩ ስልጣንና ተግባር ይኖሩታል።

1. ንስራሕቲ ንUስ ከይዲ ስራሕ Eደጋ ፋይናንስን 1. ለግዢ፣ ፋይናንስና ንብረት ኣስተዳደር ንUስ የሥራ

ምምሕዳር ንብረትን፣ ምምሕዳር ግልጋሎት ተምሃሮን ሂደት፣ የተማሪዎች ኣስተዳደር ኣገልግሎትና የሰው

ኬዝ ቲምን ምምሕዳር ሓይሊ ሰብን ጥቕማጥቕምን ሃይል ኣስተዳደርና ጥቅማ ጥቅም ኬዝቲም ይመራል፣

ይመርሕ፣ ይከታተል፣ ይድግፍን፣ ይከታተላል፣ ይደግፋል።

2. ቁፃር፣ Eብየትን ስንብትን ሰራሕተኛታት ኮለጅ 2. በሲቪል ሰርቪስ ሕግና መመርያ መሰረት የኮሌጁ

ብመሰረት ሕጊ ሲቪል ሰርቪስን መምርሒን ይፍፅምን ሰራተኞች ቅጥር፣ Eድገትና ስንብት ይፈፅማል፤

የፈፅምን፣ ያስፈፅማል።

3. ከይዲ ስራሕ Eደጋ ፋይናንስን ምምሕዳር ንብረትን 3. የግዢ፣ ፋይናንስና ንብረት ኣስተዳደር የሥራ ሂደት

ብሕጊ ፋይናንስ ይካየድ ምህላው ይከታተል፤ ብዘመናዊ በፋይናንስ ሕግ Eየተካሄደ መሆኑ ይከታተላል፤

ኣገባብ ማህደርን ስታትስቲክስን ሰራሕተኛታት በዘመናዊ Aገባብ የሰራተኞች ማህደርና ስታትስቲክስ

ክውደብ፣ ክEቀብን ኣብ ተግባር ክውEልን ይገብር፣ Eንዲደራጅ፣ Eንዲታቀብና ተግባር ላይ Eንዲውል

ያደርጋል።
4. ግልጋሎት መባዝሕን ፎቶኮፒን ብሓላፍነቱ የፈፅምን 4. የፎቶ ኮፒና መባዣ Aገልግሎት በሃላፊነቱ ያስፈፅማል፤
ይከታተልን፣ ይከታተላል።
5. ብኣካዳሚክ ኮሚሽን ዝፀደቐ Eብየትን ሽልማትን 5. በኣካዳሚክ ኮሚሽን የፀደቀ የሰራተኞች Eድገትና
ሰራሕተኛታት ተፈፃሚ ይገብር፣ ሽልማት ተፈፃሚ ያደርጋል።
6. ከይዲ ምምሃር ምስትምሃርን መነባብሮ ተምሃሮን 6. የመማር ማስተማር ሂደት፣ የተማሪና የመምህራን ኑሮ
መምህራንን ጥጡሕ ዝገብሩ ቀረብ ማይ፣ መብራህቲ፣ የተመቻቸ የሚያደርጉ ፣ የውሃ ኣቅርቦት፣ መብራት፣
ወንበርን፣ መምሀሪን ክፍልታት፣ መዘናግI ቦታን ወንበርና የመማርያ ክፍሎች፣ የመዝናኛ ቦታና
ናዉትን ክቐርቡ ይገብር፤ ኣፈፃፅመOም ይከታተል፣ Eቃዎችን Eንዲቀርቡ ያደርጋል፣ ኣፈፃፀማቸውን
ይከታተላል።
7. ስሩE Eዋን ብምንፃር ኣብ ትሕቲU ዘለዋ ክፍልታት 7. መደበኛ ግዜ በማውጣት በሥሩ የሚገኙ ክፍሎችን የስራ
ከይዲ ኣፈፃፅማ ስራሕ ይግምግም፣ ይከታተልን Eዋናዊ ኣፈፃፀም ሂደት ይገመግማል፤ ይከታተላል፣ ወቅታዊ
ሓገዝ ይህብን፣ ድጋፍ ይሰጣል።

169
www.chilot.me
 ገፅ 16 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 75/2005 ገፅ 16 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 75/2005

8. ኣብ ትሕቲU ካብ ዝርከቡ ክፍልታት ዝበለፀ ኣፈፃፅማ 8. በሥሩ ከሚገኙ ክፍሎች የተሻለ ስራ ኣፈፃፀም ያገኙ
ስራሕ ዘርኣዩ ሰራሕተኛታት ብምምራፅ ሕፁያት ሰራተኞችን በመምረጥ Eጩ ተሸላሚዎችን ወደ
ተሸለምቲ ናብ ማናጅመንት ካውንስል የቕርብ፣ ማነጅመንት ካውንስል ያቀርባል።
9. ኣፈፃፅማ ስራሕ ንUስ ከይዲ ስራሕ Eደጋ ፋይናንስን 9. የግዢ፣ ፋይናንስና ንብረት ኣስተዳደር ንUስ የስራ
ምምሕዳር ንብረትን፣ ምምሕዳር ግልጋሎት ተምሃሮን ሂደት፣ የተማሪዎች ኣስተዳደር ኣገልግሎት፣ የሰው ሃይል
መተሓባበሪ ኬዝ ቲም ምምሕዳር ሓይሊ ሰብን ኣስተዳደርና ጥቅማጥቅም ኬዝቲም ኣሰተባባሪ የስራ
ጥቕማጥቕምን ይመልE፣ ኣፈፃፀም ይሞላል።
10. ስሩE ፀብፃብ ኣፈፃፅማ ስራሕ ናብ ዲን የቕርብ፣ 10. መደበኛ የስራ ኣፈፃፀም ሪፖርት ለዲን ያቀርባል።
11. ሰራሕተኛታት ምምሕዳር ፣ Eድል ስሩE ትምህርትን 11. የኣሰተዳደር ሰራተኞች፣ የመደበኛ ትምህርትና
ሓፀርቲ ስልጠናታትን Eናረኸቡ ዓቕሞም ዘEብይሉ ኣጫጭር ስልጠናዎች Eድል Eያገኙ ኣቅማቸውን
መስርሕ ብምንፃርን ክፀድቕ ብምግባርን የፈፅም፣ የሚያሳድጉበት Aሰራር በማውጣት Eንዲፀድቅ
በማድረግ ያስፈፅማል።

12. ካልOት ኣብ መዘርዝር ስራሕ ዝተቐመጡ ተግባራትን 12. ሌሎች በስራ መዘርዝሩ የተቀመጡ ተግባሮችና በዲን

ብዲን ዝወሃብዎ ተወሰኽቲ ስራሕትን ይፍፅም፣ የሚሰጡት ተጨማሪ ስራዎችን ይፈፅማል።

23. ፍልፍል Eቶት 23. የገቢ ምንጭ

ኣብ ኣዋጅ መጣየሺ መንግስታዊ ኮሌጃት ዓንቀፅ 24 በመንግስታዊ ኮሌጆች ሟቃቋምያ ኣዋጅ ኣንቀፅ 24

ዝተቐመጠ ሕሉው ኾይኑ፣ ቀንዲ ፍልፍል ውሽጣዊ Eቶት የተቀመጠው Eንደተጠበቀ ሆኖ፤ የኮሌጆች ዋነኛ የውስጥ

ኮሌጃት Eዞም ዝስEቡ ይኾኑ፡- ገቢ ከዚህ በታች የተዘረዘሩት ይሆናል።

1. ክፍሊት መመዝገቢ መደበኛን ተኸታታሊን ሰልጠንቲ፣ 1. የመደበኛና የተከታታይ ትምህርት ሰልጣኞች

የመመዝገብያ ክፍያ።

2. ክፍሊት መምሀሪ ሰልጠንቲ ተኸታታሊ ትምህርቲ፣ 2. የተከታታይ ትምህርት ሰልጣኞች የትምህርት ክፍያ

3. መስርሒ ቀዋሚ ዲፕሎማን መልኣኺ Oፊሻል 3. የOርጂናል ዲፕልማ መስርያና የOፊሻል ትራንስክርቢት

ትራንስክርቢትን፣ መላክያ።

4. ዳግማይ ካብ ዝወሃቡ ዝተፈላለዩ ግልጋሎታት፤ ከም 4. ዳግም ከሚሰጡ የተለያዩ ግልጋሎቶች፣ Eንደ

መለለይ መንነት፣ ስቱደንት ኮፒ፣ ግዝያዊ ዲፕሎማ፣ መታወቅያ፣ ስቱደንት ኮፒ ግዝያዊ ዲፕሎማ፣ Oርጂናል

Oሪጂናል ዲፕሎማ፣ ሞጁላትን ካልOትን፣ ዲፕሎማ፣ ሞጁሎችና ሌሎችም።

5. ሽይጣት ውፅIት ሕርሻ ተኽልታት ገደና፣ ሳEሪ፣ ንቑፅ 5. ከEርሻ ውጤት ሽያጭ ፣ የጓሮ ኣትክልት፣ ሳር፣ የደረቀ
Eንፀይቲ፣ ፀባ፣ ከፍትን ካልOትን ፣ Eንጨት፣ ወተት፣ ከብትና ሌሎችም።

6. ውህብቶ መንግስታዊን ዘይመንግስታውን ትካላትን 6. ከመንግስታዊና መንግስታዊ ያልሆኑ ተቋማትና ከበጐ

ገበርቲ ሰናይ ውልቀ ሰባትን፣ Aድራጊ ግለ ሰቦች የሚሰጥ የገንዘብ ስጦታ፣

7. ብመፅናEትን ምርምርን፣ ብሓፀርቲ ስልጠናታትን 7. በጥናትና ምርምር፣ በኣጫጭር ስልጠናዎችና በሌሎች

ካልOት ሙያዊን ቴክንካዊ ሓገዛት ምኽንያት ዝርከብ ሞያዊና ቴክኒካዊ Eገዛ ምክንያት የሚገኝ ገቢ።

ኣታዊ፣

170
www.chilot.me
 ገፅ 17 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 75/2005 ገፅ 17 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 75/2005

8. ፕሮጀክትታት ብምቕራፅ ካብ ዝተፈላለዩ ትካላት 8. ፕሮጀክት በመቅረፅ ከተለያዩ ተቋማት የሚገኝ የገንዘብ
ዝርከብ ሓገዝ ገንዘብ፣ ንብረትን ግልጋሎትን፣ Eገዛ፣ ንብረትና ግልጋሎት።
9. ኣብ ዝተፈላለዩ ክፍልታት Eቲ ኮለጅ ካብ ዝወሃቡ 9. በኮሌጁ የተለያዩ ክፍሎች ከሚሰጡ ግልጋሎቶች
ግልጋሎታት ፅሕፈት፣ ምብዛሕ፣ ምጥራዝን ካልOትን ፅሕፈት፣ ማባዣ፣ ማሸግና ሌሎችም የሚገኝ ገቢ።
ዝርከብ Eቶት፣
10. ካብ ክራይ ህንፃ፣ ንብረት፣ ካፊተርያ፣ ኣዳራሽ፣ መሬት 10. ከህንፃ ክራይ፣ ከንብረት፣ ካፍተርያ፣ ኣዳራሽ፣ የEርሻ
ሕርሻን ካልOት ግልጋሎታትን ዝርከብ Eቶት፣ መሬትናሌሎች ግልጋሎቶች የሚገኝ ገቢ።
11. ካብ ውሽጢ Eቶት ተገዚOም ካብ ዝውገዱ ንብረታት 11. ከውስጥ ገቢ ተገዝተው ከሚወገድ ንብረት ተሽጦ
ሽይጣት ዝርከብ Eቶት የሚገኝ ገቢ
12. ዘንጊOም ካብ ዝመፁ ተምሃሮ ቅፅዓት ዝርከብ Eቶት፣ 12. ዘግይተው ከሚመጡ ተማሪዎች ቅጣት የሚገኝ ገቢ።
13. ካብ ዝተፈላለዩ ግልጋሎትን ውፅIትን ክለባት፣ 13. ከተለያዩ ግልጋሎቶች፣ ከክለብ፣ ኮሚቴዎችና
ኮሚቴታትን ውዳበታትን ዝርከብ Eቶት፣ ኣደረጃጀቶች የሚገኝ ገቢ።
14. ብዝተፈላለየ መልክE ካብ ዝርከቡ ሽልማታት፣ 14. በተለያየ መንገድ ከሚገኙ ሽልማቶች።

24. ኣጠቓቕማ ውሽጢ Eቶት 24. የውስጥ ገቢ ኣጠቃቀም

ኮለጃት ኣብዚ ደንቢ ዓንቀፅ 21 ካብ ዝተቐመጡ ፍልፍላት ኮሌጆች በዚህ ደንብ ኣንቀፅ 21 ከተቀመጡ ምንጮች
ዉሽጢ Eቶት ምEካብ፣ ምምEባልን ምጥቃምን መሰል የውስጥ ገቢ የመሰብሰብ፣ የማሳደግና የመጠቀም መብት
ዘለወን ኮይኑ፣ ከይዲ ኣጠቓቕመAን ከምዝስEብ ይኸዉን፡፡ ያላቸው ሆኖ፣ የኣጠቃቀም ሂደቱ Eንደሚከተለው ይሆናል።
1. ሕድሕድ ኮለጅ ዝEክቦ ዉሽጢ Eቶት ነዞም ዝስEቡ 1. Eያንዳንዱ ኮሌጅ የሚሰበሰበው የውስጥ ገቢ ከዚህ በታች
ስራሕቲ ንምስላጥ ክጥቀመሎም ይኽEል፤ የተመለከቱ ስራዎችን ለማቀላጠፍ ሊጠቀምባቸው
ይችላል።

ሀ. Eቲ ኮለጅ ኣገዳሲ ንዝበሎምን ብትልሚ ንዝሓዘምን ሀ/ ኮሌጁ ኣስፈላጊ ላላቸውና በEቅዱ ለያዛቸው

ስልጠናታት፣ ስልጠናዎች።

ለ. ፅሬት ትምህርቲ ንምርግጋፅ ዝሕግዙ መፅናEቲ፣ ለ/ የትምህርት ጥራትን ለማረጋገጥ የሚያግዙ ጥናት፣

ምርምርን ሕትመትን፣ ምርምርና ህትመት።

ሐ. ንመሳለጢ ዝተፈላለዩ ኣገደስቲ ስራሕቲ፣ ህንፃን ሐ/ ለተለያዩ ኣስፈላጊ የህንፃ ስራዎች ማቀላጠፍያና

ፅገናታት ዝተፈላለዩ ዓይነታት ቀወምቲ ንብረትን፣ ለተለያዩ ቋሚ ንብረቶች ጥገና

መ.ንትምህርትን ስልጠናን ዘገልግሉ ቀወምትን ሃለቕትን መ/ ለትምህርትና ስልጠና የሚያገለግሉ ቋሚና ኣላቂ

ናዉቲ ትምህርቲ ንምEዳግ፣ የትምህርት Eቃዎች መግዣ፡፡

ረ. ንመሳለጢ ዝተፈላለዩ ግልጋሎታት መሳለጢ ረ/ ለተለያዩ Aገልግሎቶች ማቀላጠፍያ የተመኩሮ

ፕሮግራም ልውውጥ ተመኩሮን ካልOት ተመሳሰልቲ ልውውጥና ኘሮግራም ማቀላጠፍያና ሌሎች

ተግባራትን፣ ተመሳሳይ ተግባራት።

ሰ. ንመሳለጢ ከባብያዊን ማሕበረሰባዊን ልምዓት ሰ/ ለኣከባብያዊና ማሕበረሰባዊ ልማት ማቀላጠፍያ

ንዝግበር ደገፍ፣ ለሚደረግ ድጋፍ።

ሸ. ንመጠናኸሪን መንቀሳቐስን ዝተፈላለያ ውዳበታት፣ ሸ/ ለተለያዩ ክለቦች፣ ኮሚቴዎችና ኣደረጃጀቶች

ኮሚቴታትን ክለባትን፣ ማጠናከርያና ማንቅሳቀሻ።

171
www.chilot.me
 ገፅ 18 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 75/2005 ገፅ 18 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 75/2005

ቀ. ብትምህርትን ስራሕን ብሉፅ ኣፈፃፅማ ንዘርኣዩ ቀ/ በትምህርትና በስራ የላቀ ኣፈፃፀም ላሳዩ የሚሰጥ
ንዝወሃብ መተባብI ሽልማት፣ የማበረታቻ ሽልማት።
በ. ፉሉያት ስራሕቲ Eንተጋጥሙንግልጋሎታት ማይ፣ በ/ የተለዩ ስራዎች ሲያጋጥሙ ለውሃ፣ ፖስታ፣
ፖስታ፣ መብራህቲ፣ Iንተርኔት፣ ቴለፎን፣ ነዳዲ፣ መብራት፣ Iንተርኔት፣ ቴሌፎን፣ ነዳጅና ሌሎች
መብራህትን ካልOትን Aገልግሎቶች
ተ. ንመAደጊ ዝተፈላለዩ ማሽናትን ኤለክትሮኒክስን፣ ተ/ ለተለያዩ ማሽኖችና ኤሌክትሮኒክስ፣ መግዣ
ቸ. ንምትEትታው ሓደስቲ ቴክኖሎጂታት፣ ቸ/ ኣዳዲስ ቴክኖሎጂዎችን ለመዘርጋት
ነ. ንመፈፀሚ ካልOት ኣብ ዚ ዘይተኻተቱን ብቦርድ ነ/ Eዚህ ውስጥ ያልተካተቱና በቦርድ የሚወሰኑ ሌሎች
ዝውሰኑን ስራሕቲ፡፡ ስራዎች ማስፈፀምያ።
2. ሕድሕድ ኮለጅ ካብ ዝEክቦ ውሽጢ Eቶት በዚ ዝስEብ 2. Eያንዳንዱ ኮሌጅ ከሚሰበስበው የውስጥ ገቢ በሚከተለው
ኣገባብ መሰል ምጥቃም ኣለዎ፡- መንገድ የመጠቀም መብት ኣለው።
ሀ. ብትኽክል ክርከብ ዝኽEል Eቶት ውሽጥን ዝድለ ሀ/ በተጨባጭ ሊገኝ የሚችል የውስጥ ገቢና ወጪ
ወፃEን ብምንፃር ብትልሚ ኣደጊፉ ናብ ቦርድ በመለየት በEቅድ ኣስደግፎ ለቦርድ በማቅረብና
ብምቕራብን ብምፅዳቕን፣ በማፀደቅ።
ለ. ብመሰረት ሕጊ ፋይናንስ ዝፍፀም ኮይኑ ፉሉያትን ለ/ በፋይናንስ ህገ መሰረት የሚፈፀም ሆኖ ልዩና ኣስፈላጊ
ኣገደስትን ዝኾኑ ወፃIታት Eንተጋጥሙ የሆኑ ወጪዎች ሲያጋጥሙ በማነጅመንት ካውንስል
ብማኔጅመንት ካውንስል ብምውሳን ይፍፅም፡፡ Eቲ በማስወሰን ይፈፅማል፡፡ ውሳኔው ወደ ቦርድ ቀርቦ
ውሳነ ናብ ቦርድ ቀሪቡ ይፀድቕ፡፡ ይፀድቃል፡፡
ሐ. ብሓገዝን ብፕሮጀክትን ዝርከብ ፍልፍል Eቶት ሐ/ በEርዳታና በፕሮጀክት የሚገኝ ገቢ Eርዳታውን
ሓገዝ ምስ ዝህቡ ኣካላት ብዝግበር ስምምEነትን ከሚያደርጉ ኣካላት ጋር በሚደረግ ስምምነትና
ብዝዳሎ ሓበራዊ መፈፀሚ ትልምን ይፍፀም፣ በሚዘጋጀው የጋራ የማስፈፀምያ Eቅድ ይፈፀማል።
መ. ኩሎም ዓይነታት ኣጠቓቕማ Eቶት ውሽጢ መ/ ሁሉም ዓይነት የውስጥ ገቢ ኣጠቃቀም በEቅድ
ብትልሚ ዝድገፉ፣ ብOዲት ዝሓልፉን ብፀብፃብ የሚደገፉ፣ በOዲት የሚያልፉና በሪፖርት የሚታዩ
ዝረኣዩን ይኾኑ፣ መሆን ኣለባቸው።
ረ. ብፍቓድ ቢሮ ትልምን ፋይናንስን ኮሌጃት ነናይ ረ/ ፕላንና ፋይናንስ ቢሮ በማስፈቀድ ኮሌጆች የየራሳቸው
ባEለን ሒሳብ ባንኪ ውሽጢ Eቶት ይህልወን ፣ የውስጥ ገቢ የባንክ ሂሳብ ይኖራቸዋል።
ሰ. ኮሌጃት ናይ ባEለን ደረሰይ ቅብሊት Eቶት ውሽጢ ሰ/ ኮሌጆች የራሳቸው የውስጥ ገቢ ደረሰኝ ይኖራቸዋል።
ይህልወን፣
ሸ. ኮሌጃት፣ ኣብ መወዳEታ በጀት ዓመት ኣብ ስራሕ ሸ/ ኮሌጆች በበጀት ዓመቱ መጨረሻ ስራ ላይ ያላዋሉት

ዘየውዓለO ውሽጢ ኣታዊ ዘዋሪ ሒሳብ ምስ ቀፃሊ የውስጥ ገቢ፤ ለቀጣዩ ዓመት ዟሪ ሒሳብ በክልል ምክሪ

ዓመታዊ Eቶተን ብቤት ምኽሪ ክልል ኣፅዲቀን ኣብ ቤት በማስፀደቅ ስራላይ የማዋል መብት ኣላቸው፡፡

ስራሕ ከውEላ መሰል ኣለወን፡፡

25. ክፍሊት ግልጋሎትን ጥቕማጥቕምን 25. የኣገልግሎትና ጥቅማጥቅም ክፍያ

1. መምህራን ብምኽንያት ባህሪ ስርሖም ዝምልከቶም 1. መምህራን በስራቸው ባህሪ ምክንያትና የሚመለከታቸው

ሰራሕተኛታት ምምሕዳርን ዝግበOም ጥቕማ ጥቕሚ የኣስተዳደር ሰራተኞች የሚገባቸው ጥቅማ ጥቅም

172
www.chilot.me
 ገፅ 19 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 75/2005 ገፅ 19 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 75/2005

ይወሃቦም፡፡ ኣፈፃፅምU ቢሮ ብዘዉፅO መምርሒ ይሰጣቸዋል። ኣፈፃፀሙ ቢሮ በሚያወጣው መመርያ

ይዉሰን
2. ኣብቲ ኮለጅ ኣብ ዝተፈላለዩ ሓላፍነት ስራሕ ዝሽየሙን
ዝምደቡን ሓለፍትን መተሓባበርትን ኣግባብ ዘለዎ
ኣበልን ካልOት ጥቕማጥቕምን ይኽፈሎም፡፡ ኣፈፃፅምU
ቢሮ ብዘዉፅO መምርሒ ይዉሰን
3. ካብ መደበኛ ስልጠና ወፃI ኮለጃት ንዝህብOም
ዝተፈላለዩ ግልጋሎታት ዘድሊ ዓይነትን መጠን ክፍሊት
ክልቲAን ኮለጃት ብሓባር ወይድማ ብውልቀ ብምድላው
ናብ ቦርዲ ብምቕራብ የወስኑ፡፡
ይወሰናል።
2. በኮሌጁ በተለያዩ የስራ ሓላፊነት የሚሾሙና የሚመደቡ
ሓላፊዎችና ኣስተባባሪዎች ኣግባብነት ያለው ኣበልና
ሌሎች ጥቅማ ጥቅሞች ይከፈላቸዋል። ኣፈፃፀሙ ቢሮ
በሚያወጣው መመርያ ይወሰናል
3. ኮሌጆች ከመደበኛ ስልጠና ውጪ ለሚሰጡት የተለያዩ
Aገልግሎቶች የሚያስፈልጉ ዓይነትና መጠን ክፍያ
የሁለቱም ኮሌጆች በህብረት ወይም ለብቻ በማዘጋጀት
ለቦርድ በማቅረብ ያስወስናሉ።

26. ኣተሓሕዛ መዛግብቲ ሒሳብ 26. የሒሳብ መዝገብ ኣያያዝ

ብኻሊE ሕጊ ዝተደንገገ ከምዘሎ ኮይኑ ሕድሕድ ኮለጅ በሌላ ህግ የተደነገገው Eንዳለ ሆኖ Eያንዳንዱ ኮሌጅ
ብኣግባቡ ዝተሓዙ Eዞም ዝስEቡ መዛግብቲ ሒሳብ ክህልዎ በኣግባቡ የሚያዙ ከዚህ በታች የተዘረዘሩ የሒሳብ
ይግባE፡- መዛግብት ሊኖራቸው ይገባል።
1. ፍልፍሉ ብንፁር ዘርI ዝተፈላለየ መዛግብቲ ኣታዊ ፣ 1. ምንጩን በግልፅ የሚያሳይ የተለያዩ የገቢ መዛግብት
2. ዝተፈላለዩ ወፃIታት ኮለጅ ዝምዝገብሎም መዛግብቲ፣ 2. የኮሌጁ የተለያዩ ወጪዎች የሚመዘገቡበት መዛግብት
3. ብOዲተር ዝተመርመረ መግለፂ ኣታዊ፣ ወፃI፣ 3. በOዲተር የተመረመረ የገቢ፣ የወጪ፣ ፋይናንስና ንብረት
ፋይናንስን ንብረትን፣ መግለጫ
4. መግለፂ ሚዛን ሒሳብን ፍሰት ጥረ ገንዘብን ዘርI ሰነድ። 4. የሒሳብ ሚዛን መግለጫና የጥሬ ገንዘብ ፍሰት የሚያሳይ
ሰነድ።
5. ብዘመናዊ ቴክኖሎጂ ዝተደገፈ ኣተሓሕዛ ሰነዳት፣ 5. በዘመናዊ ቴክኖሎጂ የተደገፈ የሰነድ ኣያያዝ፣
መዛግብትን ፋይላትን፣ መዛግብትና ፋይሎች

6. ስሩE ቅብሊት ኣታዊ ውሽጢ Eቶት ፣ 6. መደበኛ የውስጥ ገቢ ፣ የገቢ ደረሰኝ።

7. ካልOት ኣግባብነት ዘለዎም ሰነዳት፣ 7. ሌሎች ኣግባብነት ያላቸው ሰነዶች።

27. ርክብ ኮሌጃት 27. ኮሌጆች ግንኙነት

ክልቲኤን ኮለጃት ኣከዳሚያዊን ምምሕዳራውን ስራሕተን ሁለቱ ኮሌጆች ኣካዳሚያዊና ኣስተዳደራዊ ስራቸውን

ኣዋዲደን ንምምራሕ ዝሕግዘን ሓባር ኮሚቴ ከጣይሻ በማቀናጀት ለመምራት የሚያግዛቸው የጋራ ኮሚቴ

ይኽEላ፡፡ ሊያቋቁሙ ይችላሉ።

28. ኣካዳሚክ ዘበንን በጀት ዓመትን 28. የኣካዳሚክ ዘመንና የበጀት ዓመት
1. በጀት ዓመት ብሄራዊ ክልላዊ መንግስቲ ትግራይ በጀት 1. የትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስት የበጀት ዓመት

ዓመት Eዘን ኮለጃት Eዩ፡፡ የነዚህ ኮሌጆችም የበጀት ዓመት ነው።

2. መደበኛ ዘበን ትምህርቲ Eተን ኮለጃት ብክልተ ማEረ 2. የኮሌጆቹ መደበኛ የትምህርት ዘመን በሁለት Eኩል

ሰሚስተራት ዝኽፈል ኮይኑ ሕድሕድ ሰሚስተር ሰሚስተሮች የሚከፈል ሆኖ Eያንዳንዱ ሰሚስተር

173
www.chilot.me
 ገፅ 20 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 75/2005 ገፅ 20 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 75/2005

ትምህርቲ Eንተነኣሰ 16 ሰሙናት ይህልዎ። ቢያንስ 16 ሳምንታት ይኖሩታል።

3. ካለንደር ወሰነ ትምህርቲ ሕድሕድ ሰሚስተር 3. የከለጀቹ የEያንዳንዱ ስሚስተር ወሰነ ትምህርት
ብኣካዳሚክ ኮሚሽን ሕድሕድ ኮለጅ ይውስን። ካለንደር በከለጀቹ ኣካዳሚክ ኮሚሽን ይወሰናል።

29. ምውፃE መምርሒ 29. መመሪያ ማውጣት

1. ንኣፈፃፅማ Eዚ ደንቢ ዝሕግዝ መምርሒ ቢሮ ትምህርቲ 1. የትግራይ ክልል ትምህርት ቢሮ ለዚህ ደንብ ማስፈፀም
ክልል ትግራይ ከውፅE ይኽEል Eዩ ፣ የሚረዳ መመሪያ ሊያወጣ ይችላል።
2. ዝርዝር ስራሕቲ ከይዲታት ስራሕ፣ ክፍልታት 2. የነዚህ ከሌጆች ዝርዝር የስራ ሂደቶች ስራ፣ የትምህርት
ትምህርትን ውሽጣዊ ኣሰራርሓ Eተን ኮለጃት ብሓባር ክፍልና የኮለጆቹ የውስጥ Aሰራር በጋራ ያዘጋጃሉ፡፡
የዳልዋ፡፡

30. መሰጋገሪ ድንጋጌታት 30. መሸጋገርያ ድንጋጌዎች

1. Eዚ ደንቢ ቅድሚ ምውፅU ብኮለጅ ትምህርቲ 1. ይህ ደንብ ከምወጣቱ በፊት በኣድዋ መምህራን
መምህራን ዓብይ ዓድን ዓድዋን ዝተፈፀሙ ሕጋዊ ትምህርት ኮሌጅና በዓብዪ ዓዲ መምህራን ትምህርት
ተግባራት ብመሰረት Eዚ ደንቢ ከም ተፈፀሙ ይቑፀር። ኮሌጅ የተፈፀሙ ህጋዊ ተግባሮች በዚህ ደንብ
2. ኣብዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 1 ዝተጠቐሰ Eንተሃለወ’ውን Eንደተፈፀሙ ይቆጠራሉ።
ንዝተፈፀሙ ዘይሕጋዊ ተግባራት ካብ ተሓታትነት 2. በዚህ Aንቀፅ ንUስ Aንቀፅ 1 ያለ Eንደለ ሆኖ ለተፈፀሙ
ኣየድሕንን፡፡ ህጋዊ ያልሆኑ ተግባራት ከተጠያቂነት Aያድንም፡፡

31. ተፈፃምነት ዘይብሎም ሕግታት 31. ተፈፃሚነት የሌላቸው ሕጎች

ምስዚ ደንቢ ዝጓነፅ ዝኾነ ይኹን ደንቢ፣ መምርሒ፣ ከዚህ ደንብ ጋር የሚጋጭ፣ ማንኛውም ደንብ መመሪያና

ልምዳዊ ኣሰራርሓ ተፈፃምነት ኣይህልዎን። ልማዳዊ ኣሰራር ተፈፃሚነት ኣይኖረውም።

32. ደንቢ ዝፀንAሉ ግዜ 32. ደንቡ የሚፀናበት ግዜ

Eዚ ደንቢ ብስራሕ ፈፃሚ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስቲ ይህ ደንብ በትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስት ስራ

ትግራይ ካብ ዝፀደቐሉ 29 ጥቅምቲ 2005 ዓ.ም ጀሚሩ Aስፈፃሚ ከፀደቀበት ጥቅምት 29/2005 ዓ.ም ጀምሮ

ዝፀንA ይኸውን፡፡ የፀና ይሆናል፡፡

ኣባይ ወልዱ ኣባይ ወልዱ

ፕረዚዳንት ብሄራዊ ክልላዊ የትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ
መንግስቲ ትግራይ መንግስት ኘረዚዳንት

174
www.chilot.me
 nU¶T Uz¤È TG‰Y
yTG‰Y nU¶T Uz¤È
Bÿ‰êE KL§êE mNGStE TG‰Y
yTG‰Y B¼¤‰êE KL§êE mNGST

mbL 20 ›mT ቐ. 2 መቐለ 20¾ ›mT qÜ. 2 መቐለ

76/2005 ዓ.ም
BˆL×T b¤T M<¶ Bÿ‰êE KL§êE mNGStE TG‰Y Zw{ 76/2005 ›/M

ቑፅሪ ደንቢ 76/2005 ደንብ ቁጥር 76/2005

ቦታ ከተማ ብሊዝ ንምምሕዳር ተመሓይሹ የከተማ ቦታን በሊዝ ለማስተዳደር ተሻሽሎ
ዝወፀ ደንቢ የወጣ ደንብ

ኣብ ሃገራውን ክልላውን ሕገ መንግስታትና በሃገራዊና ክልላዊ ህገ-መንግስታት መሬት

መሬት ሓበራዊ ሃፍቲ ህዝብን መንግስትን ከም የህዝብና የመንግስት የጋራ ሃብት Eንደሆነ፣
ዝኾነ፣ ክሸየጥን ክልወጥን ከም ዘይኽEል ሊሸጥና ሊለወጥ Eንደማይችል የተደነገገ
ዝተደንገገ ብምዃኑ፣ በመሆኑ፣
Eዛ ሃገር ምስ Eትኽተሎ ፖሊሲ Iኮኖሚ ሃገሪቱ ከምትከተለው የነፃ ገበያ የIኮኖሚ
ስርዓት ነፃ Eዳጋ ብምጥEዓም ቐረብ መሬት፣ ፖሊሲ ስርኣት በማጣጣም የመሬት ኣቅርቦት፣
መሰል ተጠቃምነትን መሰል ተጠቃምነት ብሊዝ የመጠቀም መብትና የመጠቀም መብትን በሊዝ
ምትሕልላፍን ንሕብረተሰብ ግልፂ ብምግባር የማስተላለፍ ለህብረተሰብ ግልፅ በማድረግ
ዝያዳ ተጠቃሚ ዝገብር ቅልጡፍ ልምዓት የበለጠ ተጠቃሚ በሚያደርግ ቀልጣፋ ልማትን
ንምርግጋፅ ዘኽEል ዝተመሓየሸ ደንቢ ምውፃE ለማረጋገጥ የሚያስችል የተሻሻለ ደንብ ማውጣት
ኣድላይ ኮይኑ ብምርካቡ፣ ኣስፈላጊ ሆኖ በመገኘቱ፣
ከተማታት ክልልና ምስቲ ዝወፀ ሓዱሽ ሃገራዊ የክልላችን ከተሞች ከወጣዉ ኣዲስ ሃገራዊ ኣዋጅ
ኣዋጅ ዝሳነን ወጥነት ብዘለዎ ስርዓት ሊዝ ጋር በሚጣጣምና ወጥነት ባለው የሊዝ ስርኣት
ክመሓደራ ብምግባር ልምዓታዊ ብዓል ሃፍቲ Eንዲተዳደሩ በማድረግ ልማታዊ ባለሃብቱ

ንምድጋፍን ተጠቃምነት ህዝቢ ቐፃልነት ለመደገፍና የህዝብ ተጠቃሚነት ቀጣይነት

ንኽህልዎ ኣብቲ ነባር ሕጊ ሊዝ ዝነበሩ ፀገማት Eንዲኖረዉ በነባሩ የሊዝ ህግ የነበሩ ችግሮች
ማስወገድ ኣስፈላጊ መሆኑን ስለታመነበት፣
ምEላይ ኣድላይ ምዃኑ ስለዝተኣመነሉ፣

ÂY ˆd êU nU¶T Uz¤È ‚Ü.­.ú

ÃNÇ êU BR 10.05 291
nU¶T Uz¤È ­.ú.qÜ

175
www.chilot.me
 ገፅ 2 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 2 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

ከተማታት ክልልና ተግባራዊ ንምግባር ዘኽEል በክልላችን ከተሞች ተግባራዊ ለማድረግ

ዝርዝር ደንቢ ምውፃE ኣብዛ ሃገር ሓደ የሚያስችል ዝርዝር ደንብ ማውጣት በኣገሪቱ
ዝተጠናኸረ ማሕበረሰብ Iኮኖሚ ንምህናፅ ኣንድ የተጠናከረ የIኮኖሚ ማህበረሰብ
ኣገዳሲ ከምዝኾነ ብምEማን፣ ለመገንባት ኣስፈላጊ መሆኑን ስለታመነበት
ቤት ምኽሪ ስራሕ ፈፃሚ ብሄራዊ ክልላዊ የትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስት የስራ
መንግስቲ ትግራይ ብመሰረት ቁፅሪ ኣዋጅ ኣስፈፃሚ ምክርቤት በኣዋጅ ቁጥር 721/2004
721/2004 ዓንቀፅ 33/2 ዝተውሃቦ ስልጣን ዓንቀፅ 33/2 በተሰጠው ስልጣን መሰረት
ዝስEብ ደንቢ ኣውፂU ኣሎ፡፡ የሚከተለው ደንብ ኣውጥቷል

ክፍሊ ሓደ: ክፍል ኣንድ፡

ሓፈሻዊ ጠቅላላ

1. ሓፂር ርEሲ 1. ኣጭር ርEስ

Eዚ ደንቢ “ኣብ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስቲ ይህ ደንብ “በትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስት
ትግራይ ቦታ ከተማ ብሊዝ ንምምሕዳር የከተማ ቦታ በሊዝ ለማስተዳደር ተሻሽሎ የወጣ
ተመሓይሹ ዝወፀ ቑፅሪ ደንቢ 76/2005” የሊዝ ደንብ ቁጥር 76/2005” ተብሎ ሊጠቀስ
ተባሂሉ ክጥቀስ ይኽEል፡፡ ይችላል፡፡

2. ትርጉም 2. ትርጓሜ

1. “ኣዋጅ” ማለት ብመንግስቲ ፌዴራል ቦታ 1. “ኣዋጅ” ማለት በፌደራል መንግስት የከተማ

ከተማ ብሊዝ ንምሓዝ ተመሓይሹ ዝወፀ ቦታን በሊዝ ለመያዝ ተሻሽሎ የወጣው ኣዋጅ

ቑፅሪ ኣዋጅ 721/2004 ዓ/ም Eዩ፡፡ ቁጥር 721/2004 ዓ.ም ነው፡፡

2. “ሊዝ” ማለት መሰል ምጥቃም ቦታ ከተማ 2. “ሊዝ” ማለት የከተማ ቦታ የመጠቀም መብት
ብግዜ ዝተገደበ ውEሊ ዝመሓላለፈሉ ወይ በጊዜ በተገደበ ውል የሚተላለፍበት ወይም

ዝተሓዘሉ ዓይነት ስሪት መሬት Eዩ፡፡ የሚያዝበት የመሬት ስሪት ኣይነት ነው፡፡

3. “ከተማ” ማለት ቤት ማዘጋጃ ወይ ምምሕዳር 3. “ከተማ” ማለት ማዘጋጃ ቤት ወይም የከተማ

ከተማ ዝተጣየሸላ ወይ ክልተ ሽሕን ኣስተዳደር የተቋቋመባት ወይም ሁለት ሺ

ልEሊUን በዝሒ ህዝቢ ዘለዋን ካብዚ 50 ወይም ከዚያ በላይ የህዝብ ቁጥር ያላትና ከዚህ

ሚIታዊ ዝኸውን ሓይሊ ሰብ ካብ ሕርሻ ውስጥ 50 በመቶ የሚሆነው የሰው ሃይል

ወፃI ኣብ ዝኾነ ተዋፊሩላ ትርከብ ከባቢ ከግብርና ውጭ በሆነ ስራ ላይ ተሰማርቶባት

Eያ፡፡ የሚገኝ ኣካባቢ ናት፡፡

176
www.chilot.me
 ገፅ 3 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 3 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

4. “ኣግባብ ዘለዎ ኣካል” ማለት ምምሕዳር 4. “ኣግባብ ያለው ኣካል” ማለት የከተማ
ከተማን ኣብ ትሕቲU ዝርከቡ መሬት ከተማ ኣስተዳደርና ከሱ ስር የሚገኙ የከተማ መሬት
ናይ ምምሕዳር ሓላፍነት ዘለዎም ኣካላትን የማስተዳደር ሃላፊነት ያላቸው ኣካላት
Eዮም፡፡ ናቸው፡፡
5. “ቦታ ከተማ” ማለት Aብ ውሽጢ ዝተኸለለ 5. “የከተማ ቦታ” ማለት በከተማ ኣስተዳደር
ምምሕዳር ከተማ ዝርከብ መሬት’ዩ፡፡ ውስጥ ተከልሎ የሚገኝ መሬት ነው፡፡
6. “ክልል” ማለት ብሄራዊ ክልላዊ መንግስቲ 6. “ክልል”ማለት የትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ
ትግራይ’ዩ፡፡ መንግስት ነው፡፡
7. “ነባር ትሕዝቶ” ማለት Eቲ ከተማ ብስርዓት 7. “ነባር ይዞታ” ማለት ከተማው በሊዝ ስርኣት
ሊዝ ምምሕዳር ቕድሚ ምጅማሩ ብሕጋዊ መተዳደር ከመጀመሩ በፊት በህጋዊ መንገድ
መንገዲ ዝተትሓዘ ወይ ድሕሪ ስርዓት ሊዝ የተያዘ ወይም ሊዝ ተግባራዊ ከሆነ በኋላ
ተግባራዊ ምዃኑን ንነባር ትሕዝቶ ተልዓልቲ ለነባር ይዞታ ተነሺ በምትክ የተሰጠ ወይም
ብመተካEታ ዝተውሃበ ወይ ስርዓት ሊዝ ሊዝ ከመተግበሩ በፊት የተያዘ ሆኖ፤ ኣግባብ
ቕድሚ ምትግባሩ ዝተትሓዘ ኮይኑ፤ ኣግባብ ባለው ኣካል ከሊዝ ስሪት ውጭ Eንዲቀጥል
ብዘለዎ ኣካል ካብ ስሪት ሊዝ ወፃI በህግ Eውቅና የተሰጠው ቦታ ነው፡፡
ንኽቕፅል ብሕጊ ኣፍልጦ ዝተውሃቦ ቦታ
Eዩ፡፡
8. “መረዳEታ ኣልቦ ትሕዝቶ” ማለት ብሕጋዊ 8. “ሰነድ ኣልባ ይዞታ” ማለት በህጋዊ ኣግባብ
መንገዲ ዝተትሓዘ ወይ ብዝተፈላለየ የተያዘ ወይም በተለያዩ የመንግስት መዋቅር

መንግስታዊ መሓውር ኣፍልጦ ዝተውሃቦ Eውቅና የተሰጠው ይዞታ ሆኖ ኣግባብ ባለው

ትሕዝቶ ኮይኑ፣ ኣገባብ ብዘለዎ ኣካል ኣካል የተሰጠ የይዞታ ምስክር ወረቀት

ዝተውሃበ ትሕዝቶ ምስክር ወረቐት ዘይብሉ የሌለው ይዞታ ነው፡፡

Eዩ፡፡
9. “ዘይሕጋዊ ትሕዝቶ” ማለት ብዝምልከቶ 9. “ህገወጥ ይዞታ” ማለት በሚመለከተው ኣካል
ኣካል ኣፍልጦ ዘይተውሃቦን ብዘይሕጋዊ Eውቅና ያልተሰጠው Eና በህገወጥ መንገድ

መንገዲ ዝተትሓዘ ቦታ Eዩ፡፡ የተያዘ ቦታ ነው፡፡

10 “ንረብሓ ህዝቢ ዝውEል ቦታ” ማለት 10. “ለህዝብ ጥቅም የሚዉል ቦታ” ማለት
ብቐጥታ ወይ ብተዘዋዋሪ መንገዲ ህዝቢ በቀጥታ ወይም በተዘዋዋሪ መንገድ ህዝብ

ኣብ ልEሊ መሬት ዘለዎ ማሕበረ በመሬት ላይ ያለው የማህበራዊና

Iኮኖሚያዊ ተጠቃምነት ንምርግጋፅን Iኮኖሚያዊ ተጠቃሚነት ለማረጋገጥና

177
www.chilot.me
 ገፅ 4 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 4 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

ልምዓት ከተማ ብቐፃልነት ንምEባይ የከተማ ልማትን በቀጣይነት ለማጎልበት

ዝምልከቶ ኣካል ብመዋቕራዊ ፕላን ከተማ የሚመለከተው ኣካል በከተማው መዋቅራዊ
ወይ ብመሰረት ትልሚ ልምዓት ንረብሓ ፕላን ወይም በልማት Eቅድ መስረት
ህዝቢ ክውEል Iሉ ዝወሰኖ ቦታ Eዩ፡፡ ለህዝብ ጥቅም Eንዲውል ተብሎ የተወሰነ
ቦታ ነው፡፡

11. “ፕላን ከተማ” ማለት ስልጣን ብዘለዎ ኣካል 11. “የከተማ ፕላን” ማለት ስልጣን ባለው ኣካል
ዝፀደቐን ሕጋዊ ተፈፃምነት ዘለዎ የፀደቀና ህጋዊ ተፈፃሚነት ያለው የከተማ

መዋቕራዊ ፕላን ከተማ፣ ከባቢያዊ ልምዓት መዋቅራዊ ፕላን፣ የኣካባቢ ልማት ፕላን

ፕላን ወይ መሰረታዊ ፕላን ከተማን ምስ ወይም መሰረታዊ የከተማ ፕላን Eና ከነዚህ

Eዚ ዝተትሓሓዙ ሕዛል ፅሑፋትን ጋር የተያያዙ ኣባሪ የፅሁፍ ማብራሪያዎችን

መብራህርሂታትን ይሓውስ፡፡ ይጨምራል፡፡

12. “ጨረታ” ማለት ብመሰረት ትሕዝቶ 12. “ጨረታ“ ማለት የከተማ የመሬት ይዞታ
መሬት ከተማ ብስርዓት ውድድር Eዳጋ በገበያ የውድድር ስርኣት በሚወጣ

ብዝወፅE መወዳደሪ መAቀኒ ንተጠቃማይ የውድድር መስፈርት መሰረት ለተጠቃሚው

ወይ ንመልማዓይ መሬት ብሊዝ ወይም ለኣልሚው መሬት በሊዝ

ዝተሓላለፈሉ ሜላ Eዩ፡፡ የሚተላለፍበት ዘዴ ነው

13. “ፍሉይ ጨረታ“ ማለት ብመሰረት Eቲ 13. “ልዩ ጨረታ” ማለት በኣዋጁ መሰረት ልዩ
ኣዋጅ ፍሉይ ክልላውን ሃገራዊን ረብሓ ክልላዊና ሃገራዊ ፋይዳ ያለው ፕሮጀክት

ንዘለዎ ኘሮጀክት ብኣገባብ ጨረታ በጨረታ ኣግባብ የሚሰጥበት የጨረታ

ዝወሃበሉ ዓይነት ጨረታ Eዩ፡፡ ኣይነት ነው፡፡

14. “ጉጅለ ፈፃሚ ጨረታ“ ማለት ኣገባብ ዘለዎ 14. “የጨረታ ኣስፈፃሚ ቡድን” ማለት ኣግባብ
ኣካል ከይዲ ጨረታ ንኸፈፅሙ ብመሰረት ባለው ኣካል የጨረታ ሂደቱን

ሕጊ ሲቪል ሰርቪስ ብቐዋሚነት ካብ Eንዲያስፈፅሙ በሲቪል ሰርቪስ ህግ

ዝተቖፀሩን ዝምልከቶም ሰብ ሞያ ዘካተተን መሰረት በቋሚ ቅጥር ከተቀጠሩ Eና ተገቢ

ኩነታት ጨረታ መሬት ሊዝ ናይ ባለሙያዎች ያሉት የመሬት የሊዝ ጨረታ

ምምችቻው ተግባራት ንኸካይዱ ዝተሰየሙ ሁኔታዎችን የማመቻቸት ተግባራትን

ኣባላት ዝሓዘ ጉጅለ Eዩ፡፡ Eንዲያከናውኑ የሚሰየሙ ኣባላት ያሉት

ቡድን ነው፡፡

178
www.chilot.me
 ገፅ 5 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 5 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

15. “ምደባ” ማለት መሬት ከተማ ካብ ጨረታ 15. "ምደባ" ማለት የከተማ መሬት ከጨረታ
ወፃI ብመንፅር ዘለዎም ማሕበራዊ፣ ውጭ ባላቸው ማህበራዊ፣ Iኮኖሚያዊና
Iኮኖሚያውን ፖለቲካውን ረብሓ ፖለቲካዊ ፋይዳ Eየተመዘኑ በሊዝ ኣግባብ
Eናተመዘኑ ብኣገባብ ሊዝ መሬት መሬት ለልማት የሚፈቀድበት ስልት ነው፡፡
ንልምዓት ዝፍቀደሉ ሜላ Eዩ፡
16. “መበገሲ ዋጋ ሊዝ” ማለት ዋና ዋና 16. “የሊዝ መነሻ ዋጋ” ማለት ዋና ዋና

ወፃIታት ዝርግሐ መሰረተ ልምዓት፣ የመሰረተ ልማት ኣውታሮች የመዘርጊያ

ንዝለዓሉ ነባር ህንፃታት ኣብ ዘለዎ ከባቢ ወጪን፣ ነባር ግንባታዎች ባሉበት ኣካባቢ

ዝለዓሉ ህንፃታትን ንብረትን ንምልዓል የሚነሱ ግንባታዎችና ንብረቶችን ለማንሳት

ዘድሊ ወፃEን ንተልዓልቲ ዝኽፈል ካሕሳን የሚያስፈልገውን ወጪና ለተነሺዎች

ካልOት ኣግባብ ዘለዎም ረቋሒታት የሚከፈል ካሳ Eና ሌሎች ኣግባብ ያላቸው

ተሓሳቢ ዝገበረ ዋጋ መሬት ሊዝ Eዩ፡፡ መስፈርቶችን ታሳቢ ያደረገ የመሬት የሊዝ

ዋጋ ነው፤
17. “መተሓላለፊ ዋጋ መሰል ሊዝ” ማለት 17. “የሊዝ መብት ማስተላለፊያ ዋጋ” ማለት
ህንፀት ዘይተኻየደሉ ወይ ፍርቅን ትሕቲ ግንባታ ያልተከናወነበት ወይም ግማሽ Eና
ፍርቅን ህንፀት ዝተኻየደሉ Eንተኾይኑ ከግማሽ በታች የተገነባ ግንባታ ያረፈበትን
መሰል ምጥቃም መሬት ሊዝ ብመሰረት የሊዝ መሬት የመጠቀም መብት በህጉ
ሕጊ Eንትመሓላለፍ ኣገባብ ብዘለዎ ኣካል መሰረት ሲተላለፍ ኣግባብ ባለው ኣካል
ናይቲ ኸባቢ ሊዝ መሬት ዋጋ ጨረታ የኣካባቢውን የሊዝ መሬት ጨረታ ዋጋ
መሰረት ብምግባር ዝውሰን ዋጋ Eዩ፡፡ መሰረት በማድረግ የሚወሰን ዋጋ ነው፡፡
መሰል ሊዝ በቲ ሸያጣይ ዝተገዝAሉ የሊዝ መብቱ በሻጭ የተገዛበት ሲደመር
Eንትድመር Eድጊት ኣብ ዝፍፀመሉ Eዋን ግብይቱ በሚከናወንበት ወቅት ያለው
ናይቲ ኸባቢ ዝለዓለ ዋጋ ጨረታ ድምር የኣካባቢ ከፍተኛ የጨረታ ዋጋ ድምር
ንኽልተ ተመቒሉ ዝርከብ ውፅIት ሒሳብ ለሁለት ተካፍሎ የሚገኝ የሂሳብ ውጤት
ወይ ብመሰረት ኣገባብ ዘለዎ ኣካል ኣብ ወይም ኣግባብ ያለው ኣካል በደንቡ
ደንቢ ብዝተቀመጠ ዝተስማመAሉ ዋጋ በተቀመጠው መሰረት ስምምነት የሰጠበት
Eዩ፡፡ ዋጋ ነው፡፡

179
www.chilot.me
 ገፅ 6 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 6 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

18. “ግዜ Eፎይታ” ማለት መሬት ብሊዝ 18. የችሮታ ጊዜ” ማለት መሬት በሊዝ
ዝተፈቀደሉ ሰብ ወይ ነባር ስሪት ካብ ውርሲ የተፈቀደለት ሰው ወይም ነባር ስሪት ከውርስ
ወፃI ዝተመሓላለፈሉ ሳልሳይ ኣካል ካብ በስተቀር የተላለፈለት ሶስተኛ ኣካል
ጠቕላላ ዋጋ መሬት ሊዝ ውሽጢ ከጠቅላላ የመሬቱ ሊዝ ዋጋ ውስጥ በየኣመቱ
በቢዓመቱ ክኸፍሎ ካብ ዝግባE ምኽፋል መከፈል ያለበትን መክፈል ከመጀመሩ
ቅድሚ ምጅማሩ ካብ ዓመታዊ ክፍሊት ነፃ በፊት ከኣመታዊ ክፍያ ነፃ ሆኖ Eንዲቆይ
ኮይኑ ንክፀንሕ ዝፍቀደሉ ግዘ Eፎይታ Eዩ፣ የሚፈቀድለት የEፎይታ ጊዜ ነው፡፡
19 “ህንፀት ምጅማር” ማለት ኣብቲ ቦታ ክስራሕ 19. “ግንባታ መጀመር” ማለት ቢያንሰ በቦታው
ካብ ዝተፈቀደ ህንፀት ወይ ህንፃ Eንተነኣሰ ላይ ለመስራት ከተፈቀደው ግንባታ ወይም
ስራሕ ሰረት፣ ህንፀት ኮለን ንምስራሕ ህንፃ ቢያንስ የመሰረት ስራ፣ የኮለን ግንባታ
ዘኽEሉ ብረታት ኰለን ጠጠው ናይ ምባል ለማከናወን የሚያስችሉ የኮለን ብረቶች
ስራሕ ምጥቅላል Eዩ፡፡ የማቆም ስራ ማጠናቀቅ ነው፡፡
20. “ህንፀት ብፍርቂ ምውዳE” ማለት:- 20. “ግንባታን በግማሽ ማጠናቀቅ” ማለት፡-
ሀ. ቪላ Eንተኾይኑ ሰረቱ፣ ኮለናትን ንቆርቆሮ ሀ) ቪላ ሲሆን የመሰረቱን፣ የኮለኖችና ለጣሪያ
ኬንች ዝሽከም ስራሕቲ ቢማትን ውቅር የሚሸከሙ የሚያስፈልጉ ቢሞችን
ምውዳE፣ ስራ ማጠናቀቅ፣
ለ. ፎቕ Eንተኾይኑ ሰረቱን ካብ ጠቕላላ ለ) ፎቅ ሲሆን የመሰረቱንና ከጠቅላላው
ዝህደሙ ውሽጢ 50 ሚIታዊ ዝኾኑ ወለሎች ውስጥ 50 በመቶ የሚሆኑትን
ስራሕቲ ሶሌታ ምውዳE፣ ወይ የሶሌታ ስራ ማጠናቀቅ፣ ወይም
ሐ. ሪል ስቴት Eንተኾይኑ ህንፀት ኩሎም ሐ) ሪል ስቴት ሲሆን የሁሉንም ብሎኮች
ብሎካት ብሙሉE ምትሕልላፍ Eንትደሊ፣ ግንባታ ሁሉንም ማስተላለፍ ሲፈልግ፣
ኩሎም ብሎካት ብተናፀል ምምሕልላፍ የሁሉንም ብሎኮች በተናጠል ማስተላለፍ
Eንትደሊ፣ ሕድ ሕድ ህንፃ ኣብዚ ንUስ ሲፈልግ፣ የተናጠሉን ህንፃ በዚህ ንUስ
ዓንቀፅ ፊደል (ሀ) ወይ (ለ) ኣንቀፅ ፊደል (ሀ) ወይም (ለ)
ብዝተሓበረብርኪ ምውዳE ማለት Eዩ፡፡ በተመለከተው ደረጃ ማጠናቀቅ ማለት
ነው፡፡

180
www.chilot.me
 ገፅ 7 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 7 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

21 “ህንፀት ምውዳE” ማለት ብመሰረት ሊዝ ኣብ 21. “ግንባታ ማጠናቀቅ” ማለት በሊዝ በተፈቀደ
ዝተፈቐደ ቦታ ንክህነፅ ዝተፈቐደ ህንፀት ቦታ ላይ Eንዲገነባ የተፈቀደ ግንባታ
በቲ ዝተውሃቦ ፍቓድ ህንፀት ሙሉE በተሰጠው የግንባታ ፈቃድ መሰረት ሙሉ
ብሙሉE ምስራሕን ቀንዲ ቀንዲ በሙሉ መስራትና ዋና ዋና ኣገልግሎቶች
ግልጋሎታት ተማሊOምሉ ንግልጋሎት ተሟልተውለት ለኣገልግሎት ዝግጁ ማድረግ
ድልው ምግባር Eዩ፡፡ ነው፡፡
22. “ገዛ” ማለት ኣብ ከተማ ወይ ኣብ 22. ”ቤት” ማለት በከተማ ወይም በማስፋፊያ
መስፋሕፍሒ ከባቢ ንመንበሪ፣ ንንግዲ፣ ኣካባቢ ለመኖሪያ፣ ለንግድ፣ ለማህበራዊ
ንማሕበራዊ ወይ ንዝኾነ ካሊE ግልጋሎት ወይም ለማንኛውም ሌላ ኣገልግሎት የተሰራ
ዝተሰርሐ ወይ ኣብ ምስራሕ ዝርከብ ዝኾነ ወይም በመሰራት ላይ ያለ ማንኛውም ህጋዊ
ሕጋዊ ወይ ኣግባብ ብዘለዎ ኣካል ፍቓድ ወይም የግንባታ ፍቃድ ኣግባብ ባለው ኣካል
ህንፀት ተዋሂብዎ ዝተኻየደ ህንፀት Eዩ፡፡ ተሰጥቶት የተካሄደ ግንባታ ነው፡፡
23. “ፍሉይ ሃገራዊ ረብሓ ዘለዎም 23. “ልዩ ሀገራዊ ፋይዳ ያላቸው ፕሮጀክቶች”
ፕሮጀክትታት” ማለት ንEብየትን ስግግርን ማለት ለIትዮጵያ Eድገትና
Iትዮጵያ ልUል ለውጢ ዘምፅU ትራንስፎርሜሽን ከፍተኛ ለውጥ
ፕሮጀክትታት ልምዓት፣ ወይ ንምግፋሕ የሚያመጡ የልማት ፕሮጀክቶች፣ ወይም
ዘርፍታት ምትሕብባር ኣብ ዝግበሩ የትብብር መስኮች ለማስፋት በሚደረጉ
ምንቕስቓሳት Eዛ ሃገር ምስ ካልOት Eንቅስቃሴዎች ሃገሪቱ ከሌሎች ሃገሮች ጋር
ሃገራት ንዝህልዋ ዝተመሓየሸ ርክብ ለሚኖራት የተሻለ ግንኙነት መሰረት
EምነኩርናE ንኸንፅፉ ብመንግስቲ Eንዲጥሉ በመንግስት የታቀዱ Eና የተወሰኑ
ዝተተለሙን ውሳነ ዝረኸቡን ፕሮጀክቶች ናቸው፤
ፕሮጀክትታት Eዮም፡፡
24. “ሚኒስተር” ማለት ሚኒስተር ልምዓት 24. “ሚኒስቴር” ማለት የከተማ ልማትና

ከተማን ኮንስትራክሽንን Eዩ፡፡ የኮንስትራክሽን ሚኒስቴር ነው፤

25. “ቢሮ” ማለት ቢሮ ልምዓት ከተማ ንግድን 25. “ቢሮ” ማለት የትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ

Iንዲስትሪን ብሄራዊ ክልላዊ መንግስቲ መንግስት የከተማ ልማት ንግድና

ትግራይ Eዩ፣ Iንዱስትሪ ቢሮ ነው፣

26. “ዓርሰ ምትሕግጋዝ” ማለት ብዓርሰ 26. “ራስ ኣገዝ” ማለት Eርሰ በርስ በመተጋገዝ
ምትሕግጋዝ ዝስራሕ ሓበራዊ መንበሪ የሚሰራ የጋራ መኖሪያ ቤቶች ነው፡፡

ኣባይቲ Eዩ፡፡

181
www.chilot.me
 ገፅ 8 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 8 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

27. “ሰብ” ማለት ዝኾነ ተፈጥሮኣዊ ሰብ ወይ 27. “ሰው” ማለት የተፈጥሮ ሰው ወይም በህግ
ብሕጊ መሰል ሰብነት ዝተውሃቦ ኣካል የሰውነት መብት የተሰጠው ኣካል ነው፡፡
Eዩ፡፡
28 “መሊስካ ምልማE ማለት” ብመሰረት ኘላን 28. “የመልሶ መልማት” ማለት በከተማ ኘላን
ከተማ ዳግም ንምልማE ዝተኸለለ ቦታ መሰረት መሰል ለማልማት የተከለለ ቦታ

Eዩ፡፡ ነው፡፡

3. ወሰን ተፈፃምነት፣ 3. የተፈፃሚነት ወሰን፤

1. Eዚ ደንቢ፡- 1. ይህ ደንብ፡-

ሀ. ካብ ዝወፀሉ ግዜ ብዝኾነ ሰብ ኣብ ሀ. ከወጣበት ጊዜ በማንም ሰው ባልተያዘ

ዘይተትሓዘ ቦታ ከተማ ፣ የከተማ ቦታ ፣

ለ. ብመሰረት ፕላን Eቲ ከተማ ብመሊስካ ለ. በከተማው ፕላን መሰረት በመልሶ

ምልማE ፕሮግራም ፈሪሱ ዳግም ንኽለምE ማልማት ፕሮግራም ፈርሶ መልሶ

ኣብ ዝግበር ቦታ ከተማ፣ Eንዲለማ በሚደረግ የከተማ .ቦታ ፣

ሐ. ብሊዝ ንምሓዝ ኣብ ዝተሓተተ ዝኾነ ሐ. በሊዝ ለመያዝ በተጠየቀ ማንኛውም ነባር

ነባር ትሕዝቶ፣ ይዞታ፤

2. ብመሰረት ኣብቲ ኣዋጅ ዓንቀፅ 6 ዝተደንገጉ 2. በሌሎች ነባር ይዞታዎች በኣዋጁ ኣንቀፅ 6
ኣብ ካልOት ነባር ትሕዝቶታት ተፈፃሚ በተደነገጉ መሰረት ተፈፃሚ ይሆናል፡፡

ይኸውን
3. ብነባር ሕጊ ሊዝ ዝተውሃቡ ውሳነታትን 3. በነባሩ የሊዝ ህግ የተሰጡ ውሳኔዎችና

ዝተፈረሙ ውEሊ ሊዝን ተፈፃምነቶም የተፈረሙ የሊዝ ውሎች ተፈፃሚነታቸው

ብመሰረት ነባር ሕጊ ይቕፅሉ፡፡ በነባሩ ህግ ይቀጥላል፡፡

ክፍሊ ክልተ ክፍል ሁለት

ብዛEባ መሬት ከተማ ብሊዝ ምምሕዳር የከተማ መሬትን በሊዝ ስለማስተዳደር

4. መሬት ብሊዝ ዝወሃበሉ ሜላን ኣገባብ ፕላንን 4. መሬት በሊዝ ስለሚሰጥበት ስልት Eና የፕላን
Aግባብ

1. ድንጋገ Eዚ ደንቢ ዓንቀፅ 6 ሕልው ኮይኑ 1. የዚህ ደንብ ኣንቀፅ 6 ድንጋጌ Eንደተጠበቀ
ዝኾነ ቦታ ከተማ ብዋናነት ዝትሓዝ ብሊዝ ሆኖ ማንኛውም የከተማ ቦታ በዋነኛነት

ጥራሕ Eዩ፡፡ የሚያዘው በሊዝ ብቻ ነው፡፡

182
www.chilot.me
 ገፅ 9 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005
2. ቦታ ከተማ ብሊዝ ዝፍቀድ፡-
ሀ) ብዋናነት ብጨረታ ኮይኑ ከከም ኣድላይነቱ
ብምደባ ይኸውን
3. ብመሰረት Eዚ ዓንቀፅ ብሊዝ ዝፍቀድ ቦታ
ከተማ ፕላንን ካልOት ግቡኣት ዝኾኑ ፕላን
ኣጠቃቕማ መሬት ጥራሕ መሰረት ዝገበረ
ይኸውን፣ ንህዝቢ ግልፂ ይግበር፣
4. ብመሰረት Eዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 2
ምፍፃም ኣብ ዘይከኣለሎም ከተማታት ቦታ
ብሊዝ ዝፍቀድ ብመሰረታዊ ፕላን ወይ ከም
ጭቡጥ ኩነታቱ ቤት ምኽሪ ስራሕ ፈፃሚ Eዚ
ክልል ብዝወሰኖ ኣገባብ ይኸውን፡፡ ዝርዝሩ
ብመምርሒ ይውሰን፡፡
5. ብዛEባ ናብ ስርዓት ሊዝ ዝኣትውከተማታት
1. ብመሰረት Eቲ ኣዋጅ ዓንቀፅ 5 ንUስ ዓንቀፅ 1. በኣዋጁ ኣንቀፅ 5 ንUስ ኣንቀፅ 4 መሰረት
4 ኣብ ክልልና ዝርከባ ከተማታት ኣብ
ውሽጢ ሓሙሽተ ዓመት ጠቕሊለን ናብ
ስርዓት ሊዝ ይኣትዋ፣ ዝርዝሩ ብመምርሒ
ይውሰን፡፡
2. ኣብዚ ዓንቐፅ ንUስ ዓንቀፅ 1 ዝተቀመጠ 2. በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 1 በተቀመጠው
ገደብ ግዜ መዓዝ Eንመን ናብ
ከምዝኣትዋ በቲ ቢሮ ዝርዝር መርሃ ግብሪ
ተፀኒU Eንትቐርብ ብቤት ምኽሪ
ፈፃሚ Eዚ ክልል ይፀድቕ፣
3. ብመሰረት Eቲ ኣዋጅ ዓንቀፅ 5 ንUስ 4 ኣብ 3. በኣዋጁ ኣንቀፅ 5 ንUስ ኣንቀፅ 4 መሰረት
ዝተነፀሩ ከተማታት ብዓመታዊ
ተመን መሬት መበገሲ ብኣገባብ ጨረታ
ንዝተመሓላለፈ መሬት ዝዳሎ ትሕዝቶ
ገፅ 9 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005
2. የከተማ ቦታ በሊዝ የሚፈቀደው፡-
ሀ. በዋነኛነት በጨረታ ሆኖ Eንደየኣስፈላጊነቱ
በምደባ ይሆናል፡
3. በዚህ ኣንቀፅ መሰረት በሊዝ የሚፈቀደው
ቦታ የከተማውን ፕላንና ሌሎች ተገቢ የሆኑ
የመሬት ኣጠቃቀም ፕላኖችን ብቻ መሰረት
ያደረገ ይሆናል፤ ለህዝቡ ይፋ ይደረጋል፣
4. በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 2 መሰረት
መፈፀም በማይቻልባቸው ከተሞች ቦታ
በሊዝ የሚፈቀደው በመሰረታዊ ፕላን ወይም
የክልሉ ስራኣስፈፃሚ ምክርቤት
Eንደተጨባጭ ሁኔታው በሚወስነው ኣግባብ
ይሆናል፡፡ ዝርዝሩ በመመሪያ ይወሰናል፡፡
5. ወደ ሊዝ ስርኣት ስለሚገቡ ከተሞች
በክልላችን የሚገኙ ከተሞች በኣምስት ኣመት
ጊዜ ውስጥ ወደ ሊዝ ስርኣት ተጠቃልለው
ይገባሉ፣ዝርዝሩ በመመሪያ ይወሰናል፡፡
ሊዝ የጊዜ ገደብ መቼ Eና Eነማን ወደ ሊዝ
Eንደሚገቡ በቢሮው ዝርዝር መርሃ ግብር
ስራሕ ተዘጋጅቶ ሲቀርብ በክልል ስራ ኣስፈፃሚ
ምክርቤት ይፀድቃል፡፡
ኪራይ በተለዩት ከተሞች በኣመታዊ የመሬት ኪራይ
ተመን መነሻነት በጨረታ ኣግባብ ለተላለፈ
መሬት የሚዘጋጀው የይዞታ
183
www.chilot.me
 ገፅ 10 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 10 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

ምስክር ወረቀት ብመሰረት ነባር ኣሰራርሓ ምስክር ወረቀት በነባር ኣሰራር መሰረት
ይኸውን፡፡ ኮይኑ ግና ኣብ ልEሊ Eቲ ይሆናል፡፡ ሆኖም በተላለፈው መሬት ላይ
ዝተመሓላለፈ መሬት ዝህሉ ግቡE ልምዓትን የሚኖረው የልማት ግዴታ Eና ልማቱን
Eቲ ልምዓት ብዘይምኽያድ ዝውሰድ ስጉምቲ ባለማከናወን የሚወሰደው Eርምጃን በሚወጣው
ብመሰረት ዝወፅE ዝርዝር መምርሒ ይውሰን፣ ዝርዝር መመሪያ መሰረት ይወሰናል፣

6. ምምሕዳር ነባር ቦታ ከተማ ብዝምልከት 6. ነባር የከተማ ቦታ ኣስተዳደርን በተመለከተ

ኣብቲ ኣዋጅ ዓንቀፅ 6 ንUስ ዓንቐፅ 3፣ 4፣ 6ን በኣዋጁ ኣንቀፅ 6 ንUስ ኣንቀፅ 3፣4፣ Eና 6

ዝተገለፁ ሕልዋት ኮይኖም ነባር ትሕዝቶታት የተመለከቱት Eንደተጠበቁ ሆኖው ነባር

ብመሰረት ኣብቲ ኣዋጅ ዓንቀፅ 6 ንUስ ዓንቀፅ ይዞታዎች በኣዋጁ ኣንቀፅ 6 ንUስ ኣንቀፅ 1

1 ዝርዝር ፅንዓት ተኻይዱ ምስ ህዝቢ ምይይጥ መሰረት ዝርዝር ጥናት ተከናውኖ ከህዝብ ጋር
ተገይሩ Eስካብ ዝውሰን ብዘለዎ ኩነታት ብነባር ዉይይት ተደርጎ Eስከሚወሰን ድረስ ባሉበት
ትሕዝቶነት ዝቕፅሉ ይኾኑ፡፡ ሁኔታ በነባር ይዞታነት የሚቀጥሉ ይሆናል፡፡

7. ነባር ቦታ ከተማ ብስሪት ሊዝ ምምሕዳር 7. ነባር የከተማ ቦታን በሊዝ ስሪት

ስለማስተዳደር

1. ብመሰረት Eቲ ኣዋጅ ዓንቀፅ 6 ንUስ ዓንቀፅ 1. በኣዋጁ ኣንቀፅ 6 ንUስ ኣንቀፅ 3 መሰረት
3 ብዘይካ ብውርሲ ብዝኾነ መንገዲ ናብ ከውርስ በስተቀር በማናቸውም መንገድ ወደ

ሳልሳይ ወገን ዝመሓላለፍ ነባር ትሕዝቶ ሶስተኛ ወገን የሚተላለፍ ነባር ይዞታ

ናብ ስሪት ሊዝ Eንትትሓላለፍ ብመበገሲ ወደሊዝ ስሪት ሲሸጋገር በሊዝ መነሻ ዋጋ

ዋጋ ሊዝ ኮይኑ:- ሆኖ፡-

ሀ. ትሕዝቶ ዝተመሓላለፈሉ ሰብ ግልጋሎት ሀ. ይዞታ የተላለፈለት ሰው የይዞታው

ትሕዝትU ብፕላን ከተማ ዝውሰን ኮይኑ፤ ኣገልግሎት በከተማው ፕላን መሰረት

ዘበን ውEሉ ብመሰረት ዝህቦ ግልጋሎት የሚወሰን ሆኖ፣ የውል ዘመኑም በኣዋጁ

ኣብቲ ኣዋጅ ብዝተቐመጠ ዘበን ሊዝ ለኣገልግሎቱ በተወሰነው የሊዝ ዘመን

ይኸውን፡፡ መሰረት ይሆናል ፡፡

ለ. Eቲ ትሕዝቶ ዝህቦ ዝነበረ ግልጋሎት ለ. ይዞታው ኣግልጋሎት Eየሰጠ የነበረው

ንትካልን ንመንበርን ወይ ሕዋስ Eንተኾይኑ ለድርጅት Eና ለመኖሪያ ወይም ጥምር ከሆነ

ውEሊ ዝፍፀም ብመሰረት ፕላን ኣጠቓቕማ ውል የሚፈፀመው በከተማው ፕላን የመሬት

መሬት ከተማ ብዝሕብሮ ይኸውን፡፡ ኣጠቃቀሙ ባመለከተው መሰረት ይሆናል፡፡

184
www.chilot.me
 ገፅ 11 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 11 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

Eዚውን ብቲ ፕላን ተቐባልነት Eንተረኺቡ ይህም በፕላኑ ተቀባይነት ካገኘ ውል

ውEሊ ዝፍፀም ዓዳጋይ ብዝመረፆ ግልጋሎት የሚፈፀመው ገዥው በመረጠው ኣገልግሎት
ይኸውን፡፡ ኾይኑ ግና Eቲ ትሕዝቶ ይሆናል፡፡ ሆኖም ግን ይዞታውን በነበረበት
ብዝነበሮ ኣገባብ ክቕፅል ድሌት ኣግባብ Eንዲቀጥል ፍላጎት ያለው Eና
Eንተሃልዩዎን ምስ ፕላን ዘይፃባE ከፕላኑ ጋር የማይጋጭ ከሆነ ውል የሚገባው
Eንተኾይኑን ውEሊ ዝEቶ ዝበለፀ በቲ የበለጠ የመሬት ስፋት በያዘው ኣገልግሎት
ስፍሓት መሬት ዝሓዘ ግልጋሎት ይሆናል፡፡
ይኸውን፡፡
ሐ. ናብ ሳልሳይ ወገን ዝትሓላለፍ ነባር ሐ. ወደ ሶስተኛ ወገን የሚተላለፍ ነባር ይዞታ

ትሕዝቶ ናብ ሊዝ ዝኣቱ ብመሰረት ኣብ ወደሊዝ የሚገባው በሰነድ በተመለከተው

ሰነድ ዝተመልከተ ስፍሓት ቦታ ይኸውን፡፡ የቦታ ስፋት መሰረት ይሆናል፡፡ ሆኖም

ይኹን Eምበር ኣብ መሬት ተዓቂኑ በመስክ ልኬት የተገኘው በሰነድ ከተገኘው

ዝተረኸበ ስፍሓት ኣብ ሰነድ ካብ ዘሎ ከበለጠ ወይም ካነሰ ዝርዝሩ በመመሪያ

Eንተበሊፁ ወይ EንተኒIሱ ዝርዝሩ ይወሰናል፡፡

ብመምርሒ ይውሰን፡፡
መ. ዓመታዊ ክፍሊት ዝምልከት ቕድም መ. ኣመታዊ ክፍያን በተመለከተ ቀደም ሲል

Eንትብል ዝኽፈል ዝነበረ ዓመታዊ ኪራይ ሲከፈል የነበረው ኣመታዊ የቦታ ኪራይ ቀሪ

ቦታ ይተርፍ፣ መበገሲ ዋጋ ሊዝ Eቲ ቦታ ይሆናል፣ የቦታው የሊዝ መነሻ ዋጋ በቦታው

ብስፍሓት Eቲ ቦታ ተባዚሑ ዝርከብ ስፋት ተባዝቶ የሚገኘውን የገንዘብ መጠን

መጠን ገንዘብ ነቲ ግልጋሎት ለኣገልግሎቱ በተቀመጠው የመክፈያ ጊዜ

ብዝተቐመጠ Eዋን መኽፈሊ መጠን መጠን ተካፍሎ የሚገኘው ውጤት

ተኻፊሉ ዝርከብ ውፅIት ነቲ ግልጋሎት ለኣገልግሎቱ በተቀመጠው የክፍያ ጊዜ

ዝተቀመጠ መኽፈሊ Eዋን ገደብ ገደብ በየኣመቱ ይከፈላል፡፡

በቢዓመቱ ይኽፈል፣
ሰ. ናብ ሳልሳይ ወገን ዝተሓላለፉ ነባር ሰ. ወደ ሶስተኛ ወገን የሚተላለፉ ነባር

ትሕዝቶታት ብዘይካ ውርሲ ናብ ካሊE ይዞታዎች ከውርስ በስተቀር ወደ ሌላ

Eንትትሓላለፉ ናብ ሊዝ ምEታዎም ሲተላለፉ ወደ ሊዝ መግባታቸው

ሕልው ኮይኑ ቅድመ ክፍሊት ክኸፍሉ ግን Eንደተጠበቀ ሆኖ የቅድሚያ ክፍያ

ኣይግደዱን፡፡ Eንዲከፍሉ ግን ኣይገደዱም፡፡

185
www.chilot.me
 ገፅ 12 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 12 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

ረ. በዓል መሰል ሕትU ብፅሑፍ Eንተቕርብ ረ. ባለመብት ጥያቄውን በፅሁፍ ሲያቀርብ

ብዝምልከቶ ኣካል ክልተ ዓመት ግዜ የሁለት ኣመት የችሮታ ጊዜ ኣግባብ
Eፎይታ ክውሃቦ ይኽEል፡፡ ባለው ኣካል ሊሰጠው ይችላል፡፡
ሸ. ዘበን ውEሊ ምቑፃር ዝጅምር ውEሊ ሊዝ ሸ. የውል ዘመን መቆጠር የሚጀምረው የሊዝ
ካብ ዝተፈረመሉ Eለት ጀሚሩ ይኸውን፡፡ ውል ከተፈረመበት ቀን ጀምሮ ይሆናል፡፡
ቐ. Eቲ ትሕዝቶ ሓበራዊ ግቢ ብምዃኑ ቀ. ይዞታው የጋራ ግቢ በመሆኑ የቤቱ ስፋት
ስፍሓት Eቲ ገዛ ምስ መጠን Eቲ ቦታ ከቦታው ስፋት ምጣኔ የክፍፍል ድርሻ
ብፅሒት ክፍፍል ስፍሓት ተሓሲቡ ዝወሃብ ተሰልቶ በሚሰጥ የንብረት ባለቤትነት
ሰነድ መረጋገፂ ብዘይካ ውርሲ ናብ ሳልሳይ ማረጋገጫ ሰነድ የተያዘ ንብረት ከውርስ
ወገን Eንትትሓላለፍ ካብቲ ሓበራዊ ግቢ በስተቀር ወደ ሶስተኛ ወገን ሲተላለፍ
መጠን ክፍፍል ብፅሒቱ ብመበገሲ ዋጋ ከጋራ ግቢው የክፍፍል ምጣኔ ድርሻው
ሊዝ ይኸውን፣ በሊዝ መነሻ ዋጋ ይሆናል፣
2. Eስከ 1979 ኣ/ም መጨረሻ ያለፈቃድ
2. ክሳብ 1979 ዓ/ም መጨረሻ ብዘይ ፍቃድ
የተያዙ ይዞታዎች ህጋዊ ሲደረጉ የኣካባቢ
ዝተትሓዙ ትሕዝቶታት ሕጋዊ Eንትግበሩ
ልማት ፕላን Eና የሽንሻኖ ፕላንን መሰረት
ብመሰረት ከባቢ ልምዓት ኘላንን ሽንሸና
በማድረግ ህጋዊ ተደርገው ወደ ሊዝ ሲሸጋገሩ፤
ፕላንን ሕጋዊ ተገይሮም ናብ ሊዝ
Eንትሰጋገሩ፣ መበገሲ ዋጋ ሊዝ መሰረት የሊዝ መነሻ ዋጋን መሰረት በማድረግ፡-

ብምግባር:-

ሀ) ፕላን ከተማ ብዘቐመጦ ዓይነት ሀ) የከተማ ፕላን ባስቀመጠው የኣገልግሎት

ግልጋሎት መበገሲ ዋጋ ሊዝ መሰረት ኣይነት መሰረት የሊዝ መነሻ ዋጋውን

ብምግባር ውEሊ ይወዓዓል፣ ዘበን Eቲ መሰረት በማድረግ ውል ይዋዋላል፣የውል

ውEሊ ብመሰረት ነቲ ግልጋሎት ዘመኑም ለኣገልግሎቱ በተቀመጠው የጊዜ

ዝተቀመጠ ገደብ ጊዜ ይኸውን፡፡ ወሰን መሰረት ይሆናል፡፡

ለ) ዘበን ውEሊ ሊዝ ምቑፃር ዝጅምር ውEሊ ለ. የሊዝ ውል ዘመን መቆጠር የሚጀምረው ውል

ካብ ዝተወዓዓለሉ Eለት ጀሚሩ ይኸውን፡፡ ከተዋዋለበት ቀን ጀምሮ ይሆናል፡፡

ሐ. ኣብቲ ኣዋጅ ዓንቀፅ 20 ንUስ ዓንቀፅ 2 ሐ) በኣዋጁ ኣንቀፅ 20 ንUስ ኣንቀፅ 2

ዝተመልከተ ቅድመ ክፍሊት ሊዝ የተመለከተው የሊዝ ቅድመ ክፍያ Eንዳለ
ከምዘለዎ ኾይኑ በዓል ትሕዝቶ ኪራይ ሆኖ የመሬት ኪራይ

186
www.chilot.me
 ገፅ 13 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 13 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

ባለይዞታ መሬቱን ከያዘበት ጊዜ ጀምሮ

መሬት ነቲ መሬት ካብ ዝሓዘሉ Eዋን
ያለውን ክፍያ ኣጠቃሎ Eንዲከፍል
ጀሚሩ ዘለዎ ክፍሊት ኣጠቓሊሉ ክኸፍል
ይደረጋል፡፡ የቅድሚያ ክፍያው ከተከፈለ
ይግበር፡፡ ቅድመ ክፍሊት ምስተኸፈለ
በኋላ የሚቀረው የሊዝ ዋጋ በመክፈያ
ዝተረፈ ዋጋ ሊዝ ኣብቲ መኽፈሊ ዘበን
ዘመኑ Eኩል ኣመታዊ ክፍያ የሚፈፀም
ማEረ ዓመታዊ ክፍሊት ዝፍፀም
ይሆናል፡፡
ይኸውን፡፡

መ) ኣገባብ Eቲ ህንፀት ኣብ ፕላን ካብ መ) የግንባታው ኣግባብ በፕላን ከሚፈቀደው

ዝተፈቀደ ስታንዳርድ ንታሕቲ ስታንዳርድ በታች ከሆነ ባለመብቱ Eና

Eንተኾይኑ በዓል መሰልን ከተማታትን ከተሞች በሚስማሙበት መርሃ ግብር

ብመሰረት ዝተስማምEሉ መርሃ ግብሪ መሰረት የኣካባቢ ልማት ፕላን

ከባቢያዊ ልምዓት ፕላን ብዝሓቶ ኣገባብ በሚጠይቀው ኣግባብ ውል በመዋዋል

ውEሊ ብምውEዓል ተግባራዊ ይኸውን፡፡ ተግባራዊ ይሆናል፡፡

3. ብነባርን ብስሪት ሊዝን ዝመሓደሩ 3. በነባር Eና በሊዝ ስሪት የሚተዳደሩ

ትሕዝቶታት ተቐባልነት ዘለዎ ፍቃድ ይዞታዎች ተቀባይነት ያለው የግንባታ

ህንፀት Eንትህልዎምን ምትሕውዋስ Eቶም ፈቃድ ሲኖራቸው Eና የይዞታዎቹ

ትሕዝቶታት ስታንዳርድ ሽንሸና ዝሓለወ መቀላቀል የሽንሻኖ ስታንዳርድን የጠበቀ

ኮይኑ Eቲ ነባር ናብ ሊዝ Eንትሰጋገር ባዓል ሆኖ ነባሩ ወደ ሊዝ ሲሸጋገር ባለመብቱ፡-

መሰል፡-
ሀ. ግልጋሎት Eቲ ቦታ ብመሰረት ፕላን ሀ. የቦታዉ ኣገልግሎት የከተማው ፕላን

ከተማ ብዝፈቅዶ ይኸውን፣ በሚፈቅደው መሰረት ይሆናል፤

ለ. Eቲ ነባር ትሕዝቶ ናብ ሊዝ ዝኣቱ ለ. ነባሩ ይዞታ በሊዝ መነሻ ዋጋ ወደ ሊዝ

ብመበገሲ ዋጋ ሊዝ Eንትኸውን፤ የሚገባ ሲሆን፤ ቀድሞ በሊዝ የተገኘው

ኣቐዲሙ ብሊዝ ዝተረኸበ ትሕዝቶ ግን ይዞታ ግን ቀደሞ ብሎ በተዋዋለው ውል

ኣብቲ ቅድም Iሉ ብዝተወዓዓሎ ውEል ላይ በሰፈረው ዋጋ ይቀጥላል፤

ብዝሰፈረ ዋጋ ይቕፅል፣
ሐ. ዘበን Eቲ ሊዝ ቕድም Iሉ ብሊዝ ሐ. የሊዝ ዘመኑ ቀድሞ በሊዝ የተገኘው ቦታ

ዝተረኸበ ቦታ ዝተፈቀደሉን የተፈቀደለትና የተጠቀመበትን ጊዜ ታሳቢ

ዝተጠቀመሉን ግዜ ታሓሳቢ ብምግባር በማድረግ

187
www.chilot.me
 ገፅ 14 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 14 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

ሓዱሽ ናብ ሊዝ ንዝኣቱን ነባር ትሕዝቶ ኣዲስ ወደ ሊዝ ለሚገባው ለነባሩ ይዞታ

ዝፍቀድን ዘበን ሊዝ ክልቲOም ብምድማር የሚፈቀደውን የሊዝ ዘመን ሁለቱን
ማEኸላይ ውፅIት ብምስላሕ ይውስን፡፡ በመደመር ኣማካዩን በማስላት ይወሰናል፡፡
መ. ብነባር ውEሊ ሊዝ ንኽውድE ዓሰርተ መ. በነባሩ ሊዝ ውል ለማጠናቀቅ ኣስር
ዓመትን ካብU ዝነኣሰን ዝተረፎ ኣመት Eና ከዚ ያነሰ የቀረው ሲሆን
Eንተኾይኑ ሕቶ ምትሕውዋስ ተቐባልነት የማቀላቀል ጥያቄ ተቀባይነት
የብሉን፡፡ ኣይኖረውም፡፡
ረ. ውEሊ ክፍሊት ክልቲOም ትሕዝቶታት ረ.የሁለቱ ይዞታዎች ክፍያ በተናጠል
ብተናፀል በቢ ናይ ባEሉ ዝፍፀም ይኸውን፡፡ በየራሳቸው ውል የሚፈፀም ይሆናል፡፡

8. ብዛEባ ናብ ስሪት ሊዝ ዘይኣትዉ ነባር 8. ወደ ሊዝ ስሪት ስለማይገቡ ነባር ይዞታዎች

ትሕዝቶታት
ኣብቲ ኣዋጅ ዓንቀፅ 6 ንUስ ዓንቀፅ 1ን በዚ በኣዋጁ ኣንቀፅ 6 ንUስ ኣንቀፅ 1 Eና በዚህ
ደንቢ ዓንቀፅ 6 ዝተደንገገ ሕልው ኮይኑ Eዞም ደንብ ኣንቀፅ 6 የተደነገገው Eንደተጠበቀ ሆኖ
ዝስEቡ ነባር ትሕዝቶታት ናብ ስሪት ሊዝ የሚከተሉት ነባር ይዞታዎች ወደ ሊዝ ስሪት
ኣይኣትዉን፡፡ ኣይገቡም፡፡
1. ብኣገባብ ውርሲ ዝተረኸበ ነባር ትሕዝቶ ሰብ 1. በውርስ ኣግባብ የተገኘ ነባር ይዞታ
መሰል ንምክፍፋል ሕቶ ኣቕሪቦም Eቲ ባለመብቶች ለመከፋፈል ጥያቄ ኣቅርበው
ሽንሸና ብፕላን ተቐባልነት ረኺቡ ሽንሻኖው በፕላን ተቀባይነት ኣግኝቶ
Eንትፍቀደሎም፣ ሲፈቀድላቸው፤
2. ነባር ትሕዝቶ ዘለዎም ሰብ ሓዳር ብፍትሕ 2. በፍቺ የተለያዩ ነባር ይዞታ ያላቸው ባልና
Eንትፈላለዩ ብመሰረት ሕጊ ብዝተወሰነ ሚስት በህግ በተወሰነው ኣግባብ ሽንሻኖው
ኣገባብ Eቲ ሽንሸና ፕላን ተቐባልነት ረኺቡ በፕላን ተቀባይነት ኣግኝቶ ይዞታቸውን
ትሕዝቶOም Eንትከፋፈሉ፣ ሲከፋፈሉ፤
3. ብፍትሕ ዝተፈላለዩ ነባር ትሕዝቶ ዘለዎም 3. በፍቺ የተለያዩ ነባር ይዞታ ያላቸው ባልና
ሰብኣይን ሰበይትን ወይ ሰብ መሰል ውርሲ ሚስት ወይም የውርስ ባለመብቶች
ኣብቲ ትሕዝቶ ውሳነ ምክፍፋል ዝተወሃቦን በይዞታው ላይ የክፍፍል ውሳኔ የተላለፈበት
ካብ ክልቲOም ሓዲU ወይ ካብ ሰብ መሰል ውርሲ Eና ከሁለቱ ኣንደኛው ወይም ከውርስ
ፍርቆም ግምት ከፊሎም Eቲ ትሕዝቶ ዘጠቃለሉን ባለመብቶቹ ከፊሎቹ ግምቱን ከፍለው ይዞታውን
Eቲ ሽንሸና ብፕላን ተቐባልነት ዝረኸበ ያጠቃለሉት Eና ሽንሻኖው በፕላን ተቀባይነት
Eንተኾይኑ፣ ያገኘ ሲሆን፣

188
www.chilot.me
 ገፅ 15 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 15 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

4. ንጥቕሚ ህዝቢ Eንትበሃል ካብ ነባር 4. ለህዝብ ጥቅም ሲባል ከነባር ይዞታቸው ተነሺ
ትሕዝትOም ተላዓልቲ ንዝኾኑ ሰብ መሰል የሆኑ ባለመብቶች በምትክነት የሚያገኙት
ብመተካEታ ዝረኽብዎ ቦታ፣ ቦታ፤
5. ሰነድ ኣልቦ ወይ ውዙፍ ትሕዝቶታትን 5. ሰነድ ኣልባ ወይም ውዝፍ ይዞታዎች ቢሮው
ብመሰረት Eቲ ቢሮ ብዘውፅO መምርሒ ሰነድ በሚያወጣው መመሪያ መሰረት የይዞታ
መረጋገፂ ትሕዝቶ ክረኽቡ Eንትግበር፣ ማረጋገጫ ሰነድ Eንዲያገኙ ሲደረግ፤
6. ብቁፅሪ ኣዋጅ 47/67 ዝተወረሱን 6. በኣዋጅ ቁጥር 47/67 የተወረሱ Eና
ብዝምልከቶ መንግስታዊ ኣካል ንናይ ቀደም በሚመለከተዉ መንግስታዊ ኣካል ለቀድሞ
ሰብ ትሕዝቶ ንኽምለሱ ዝውሰኑ ትሕዝቶታት፣ ባለይዞታዎች Eንዲመለሱ የሚወሰኑ
ይዞታዎች፤

7. Eቲ ኣዋጅ ብነጋሪት ጋዜጣ ተሓቲሙ ቅድሚ 7. ኣዋጁ በነጋሪት ጋዜጣ ታትሞ ከመውጣቱ
ምውፅU፣ በፊት፤

ሀ. ውEሊ ንኽምዝግብ ስልጣን ብዝተውሃቦ ሀ. ውል Eንዲመዘግብ ስልጣን በተሰጠው

ኣካል ዝተመዝገበ ወይ ብዝተፈላለየ ኣካል የተመዘገበ ወይም በተለያዩ ምክንያት

ምኽንያት ብቤት ፍርዲ ዝፀደቐ ወይ በፍርድ ቤት የፀደቀ ወይም ኣግባብ ላለው

ኣገባብ ናብ ዘለዎ ኣካል ኣታዊ ኣካል ገቢ የተደረገባቸዉ ነባር ይዞታዎች፤

ዝተገበረሎም ነባር ትሕዝቶታት፡

ለ. ብባንክታት ተመላሲ ንዘይተገበረ ልቃሕ ለ. በባንኮች ተመላሽ ላልተደረገ ብድር

መኽፈሊ ብሓራጅ ዝተሸጡ፣ ማስከፈያ በሃራጅ የተሸጡ

ሐ. ንረብሓ ህዝቢ Eንትብሃል ተልዓሊ ንዝኾነ ሐ. ለህዝብ ጥቅም ሲባል ተነሺ የሆነ በግዥ

ብEድጊት ወይ ብኣገባብ ውህብቶ ወይም በስጦታ ኣግባብ የተገኘ ሰነድ

ዝተረኸበ ሰነድ ኣልቦ ትሕዝቶ፣ ኣልባ ይዞታ፣

ክፍሊ ሰለስተ ክፍል ሶስት

ቦታ ከተማ ብሊዝ ጨረታ ወይ ብምደባ የከተማ ቦታን በሊዝ ጨረታ ወይም በምደባ
ምሃብ ስለመስጠት
9. ብዛEባ ንጨረታ ወይ ንምደባ ዝቐርብ መሬት 9. ለጨረታ ወይም ለምደባ የሚቀርብ መሬት
መረዳEታ ንህዝቢ ግልፂ ምግባር መረጃን ለህዝብ ይፋ ስለማድረግ
ኣብቲ ኣዋጅ ዓንቀፅ 8 ዝተጠቀሰ ሕልው ኮይኑ በኣዋጁ ኣንቀፅ 8 የተጠቀሰው Eንደተጠበቀ ሆኖ

189
www.chilot.me
 ገፅ 16 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 16 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

መሬት ንጨረታ ዝቐርብ Eዞም ዝስEቡ ኩነታት ለጨረታ የሚቀርበው መሬት የሚከተሉት
EንትማልU Eዩ፡፡ ሁኔታዎች መሟላት ኣለበት፡፡
1. ከተማታት ዘለዎም ዓቕሚ ምድላውን 1. ከተሞች የመሬት ልማት Eና መሬት
ምልማEን መሬት መሰረት ብምግባር የማዘጋጀት ኣቅማቸዉን መሰረት በማድረግ
በቢዓመቱ ንጨረታ ዝቀርብ ወይ ብምደባ በየኣመቱ ለጨረታ የሚቀርበውን ወይም
ንዝወሃብ መጠን መሬት ትኹረት በምደባ የሚሰጠውን የመሬት መጠን Eና
ዝግበረሎም ዘርፍታት ልምዓት ብምፍላይን ትኩረት የሚደረግባቸው የልማት መስኮች
ዓመታዊ ትልሚ ብምውፃE:- በመለየትና ዓመታዊ Eቅድ በማውጣት፡-
ሀ. ንመንበሪ፣ ሀ. ለመኖሪያ፤
ለ. ንንግዲ፣ ለ. ለንግድ፤
ሐ. ንትምህርቲ፣ ንጥEና፣ ንባህሊ፣ ንስፖርት ሐ. ለትምህርት፣ ለጤና፣ ለባህል ለስፖር ት
ወይ ንማሕበራዊ ግልጋሎት፣ ወይምለማህበራዊ ኣገልግሎት፤
መ. ንIንዱስትሪ ወይ ንከተማ ግብርና መ. ለIንዱስትሪ ወይም ለከተማ ግብርና
ሰ. ንካልOት ብዝብል ኣብ ፈለማ ርብI ሰ. ለሌሎችም በሚል በኣመቱ የመጀመሪያ
ዓመት ዓመታዊ ትልሚ ንህዝቢ ግልፂ ሩብ ኣመት የኣመት Eቅዱ ለህዝብ ይፋ
ይግበር፡፡ መደረግ ኣለበት፡፡
2. ከተማታት ጨረታ ንምውፃE ብመሰረት 2. ከተሞች ጨረታ ለማውጣት Eቅዳቸውን
ትልሞም ንህዝቢ ግልፂ ዝገበርዎ፤ ኣግባብ ለህዝብ ይፋ ባደረጉት መሰረት፤ ኣግባብ
ዘለዎ ኣካል ግቡE ምፍፃምን ተሓታትነትን ያለው ኣካል የመፈፀም ግዴታ Eና
ይህልዎ፡፡ ዝርዝሩ ብመምርሒ ይውሰን፣ ተጠያቂነት ይኖርበታል፡፡ ዝርዝሩ በመመሪያ
ይወሰናል፡፡
3. መበገሲ ዋጋ ጨረታ፣ ቅድሚU ዝነበረ 3. የጨረታ መነሻ ዋጋ፣ የቀድሞ የኣካባቢው
ከባቢያዊ ዋጋ ጨረታ፣ ናይቲ ከባቢ ትልሚ የጨረታ ዋጋ፣ የኣካባቢው የልማት Eቅድ Eና
ልምዓትን ተዛመድቲ መረዳEታታትን ተዛማጅ መረጃዎች ህዝቡ በግልፅ Eና በቀላሉ
ህዝቢ ብግልፂን ብቀሊሉን ክረኽቦ ሊያገኘው በሚችልበት ኣግባብ በስራ ላይ
ብዝኽEለሉ ኣገባብ ኣብ ስራሕ ክውEል Eንዲውል ይደረጋል፡፡ ይህንን ኣለመፈፀምም
ይግበር፡፡ Eዙይ ብዘይ ምፍፃም ተሓታትነት ተጠያቂነትን ያስከትላል፣ ዝርዝሩ በመመሪያ
የስEብ፣ ዝርዝሩ ብመምርሒ ይውስን፡፡ ይወስናል፡፡

190
www.chilot.me
 ገፅ 17 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 17 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

4. ከተማታት ንቕድሚት ዝጫረት ቦታ 4. የከተሞች የወደፊት ቀጣይ የጨረታ ቦታ

ምድላውን ዝሓለፉ ጨረታታትን ንህዝቢ ዝግጅት Eና ያለፉ ጨረታዎች ዝርዝር
ግልፂ ክግበር ኣለዎ፡፡ መረጃ ለህዝብ ይፋ መደረግ ኣለበት፡፡

10. ኣቐራርባ ጨረታ 10. የጨረታ ኣቀራረብ

1. ጨረታ ከከም ባህርያት Eቲ ፕሮጀክት ስሩE 1. ጨረታ Eንደየፕሮጀክቱ ባህሪ መደበኛ
ጨረታ ወይ ፍሉይ ጨረታ ብምባል ጨረታ ወይም ልዩ ጨረታ በመባል
ብተናፀል ወይ ብጥማር ክወፅE ይኽEል፡ በተናጠል ወይም በጣምራ ሊወጣ ይችላል፡፡
2. ኣብዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 1 ዝተመልከተ 2. በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 1 የተመለከተው
ስሩE ጨረታ ብስሩE መርሃ ግብሪ ዝወፅEን መደበኛ ጨረታ በመደበኛ መርሃ ግብር
ኣብ ፈላማይ ዙር Eንተነኣሰ ሰለስተ ተጫረቲ የሚወጣ Eና በመጀመሪያው ዙር ቢያንስ
Eንተዘይቀሪቦም ጨረታ ይስረዝ፡፡ ዝርዝሩ ሶስት ተጫራቾች ካልቀረቡ ጨረታው
ብመምርሒ ይወፅE፡፡ ይሰረዛል፡፡ ዝርዝሩ በመመሪያ ይወጣል፡፡

3. በዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 1 ኣብ ፍሉይ 3. በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 1 በልዩ ጨረታ
ጨረታ ዝካተቱ ብመሰረት Eቲ ኣዋጅ ዓንቀፅ የሚካተቱት በኣዋጁ ኣንቀፅ 11 ንUስ

11 ንUስ ዓንቀፅ 7ን 8ን ተፈልዮም ብኣገባብ ኣንቀፅ 7 Eና 8 መሰረት ተለይተው

ጨረታ ዝተኣናገዱ ኮይኖም ኣብ ፈላማይ ዙር በጨረታ ኣግባብ የሚስተናገዱ Eና

ሓደ ተጫራታይ Eንተቐሪቡ ክተኣናገድ በመጀመሪያው ዙር ኣንድ ተጫራች

ይኽEል፡፡ ዝርዝሩ ብመምርሒ ይውሰን፡፡ ቢቀርብም ሊስተናገድ ይችላል፡፡ ዝርዝሩ

በመመሪያ ይወሰናል፡፡
4. በዚ ደንብን ነዚ ደንቢ ስIቡ ብዝወፅE 4. በዚህ ደንብና ይህንን ደንብ ተከትሎ
መምርሒ ዘይተሸፈኑ ዋኒናት ኣግባብ በሚወጣ መመሪያ የማይሸፈኑ ጉዳዮች
ብዘለዎም ሕግታት Eዛሃገር ይሽፈኑ፡፡ ኣግባብ ባላቸው የሃገሪቱ ህጎች ይሸፈናሉ፡፡

11. ምልክታ ጨረታ 11. የጨረታ ማስታወቂያ

1. ምልክታ ጨረታ፣ ብጨረታ ንዝወፅE መሬት 1. የጨረታ ማስታወቂያ፡-በጨረታ ስለሚወጣው
ዝርዝር መረዳEታ ብዝህብ መልክU ክዳለው መሬት ዝርዝር መረጃን በሚሰጥ መልኩ
ይግባE፡፡ ዝርዝሩ ብመምርሒ ይውሰን፣ መዘጋጀት ይገባል፣ ዝርዝሩ በመመሪያ
ይወሰናል፡፡

191
www.chilot.me
 ገፅ 18 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 18 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

2. ምልክታ ጨረታ ሕድሕድ ከተማ ብቋንቋ 2. የጨረታ ማስታወቂያ Eያንዳንዱ ከተማ

ትግርኛን ኣምሓርኛን ይዳሎ፡፡ ፍሉይ ጨረታ በትግርኛ Eና በኣማርኛ ቋንቋ ይዘጋጃል፡፡
ኣብ ዝኾነሉ Eዋን ብቋንቋ Eንግሊዝኛን ልዩ ጨረታ በሚሆንበት ጊዜ በEንግሊዝ ኛ
ዝዳሎ ይኸውን፡፡ Eቲ ፍሉይ ጨረታ ኣብ ቋንቋም ጭምር የሚዘጋጅ ይሆናል፡፡ ልዩ
Eሸል ከተማ Eንተኾይኑ ብትግርኛን ጨረታው በታዳጊ ከተማ ከሆነ በትግርኛና
ብኣምሓረኛን ዝዳሎ ይኸውን፡፡ በኣማርኛ የሚዘጋጅ ይሆናል፡፡
3. ምልክታ ጨረታ ቅድሚ ጨረታ ምክያዱ 3. የጨረታ ማስታወቂያ ጨረታው ከሚካሄድበት
ዓሰርተ መዓልትታት ስራሕ ብዝምችዉ ሜላ ከኣስር የስራ ቀናት በፊት ኣመቺ በሆኑ
መራኸብቲ ሓፋሽ ይፍኖ፡፡ ዝርዝሩ የብዙሃን መገናኛ ዘዴዎች ይተላለፋል፡፡
ብመምርሒ ይወፅE፣ ዝርዝሩ በመመሪያ ይወጣል፡፡

12. ብዛEባ ኣወፃፅኣ ምልክታ ጨረታ ሊዝ 12. የመሬት ሊዝ ጨረታ ማስታወቅያ

መሬት ስለማውጣት

ኣብቲ ኣዋጅ ዓንቀፅ 9 ዝተደንገገ ሕልው ኮይኑ፤ በኣዋጁ ኣንቀፅ 9 የተደነገገው Eንደተጠበቀ
ቦታ ከተማ ብጨረታ ንምፍቃድ ምልክታ ሆኖ፤ የከተማ ቦታ በጨረታ ለመፍቀድ የጨረታ
ጨረታ Eንተነኣሰ ብመንግስቲ መራኸቢ ሓፋሽ፣ ማስታወቂያ ቢያንስ በመንግስት የመገናኛ

ብሬድዮ ኤፍኤም፣ ብምልክታ ሰሌዳ፣ ብከተማ ብዙሃን፣ በኤፍ ኤም ሬዲዮ፣ በማስታወቂያ

ወይ ብክልል ድረ-ገፅን ብዝምልከቶ ኣካል ኣቢሉ ሰሌዳዎች፣ በከተማው ወይም በክልሉ ድህረ ገፅ
ንህዝቢ ግልፂ ክግበር ኣለዎ፡፡ Eና በሚመለከተው ኣካል ኣማካኝነት ለህዝብ
ይፋ መደረግ ኣለበት፡

13. ቀረብን ትሕዝቶን ሰነድ ጨረታ 13. የጨረታ ሰነድ ይዘት Eና ኣቅርቦት
1. ሰነድ ጨረታ፣ ዝርዝር ሓበሬታ Eቲ ጨረታ፣ 1. የጨረታ ሰነድ፣ የጨረታውን ዝርዝር መረጃ፣
ዋጋ ጨረታ መቕረቢ፣ መወዳደሪ የጨረታ ዋጋ፣ የመወዳደሪያ መስፈርት
ረቋሒታት፣ ንተጫረቲ ዝርዝር መረዳEታ ማቅረቢያ፣ ለተጫራች ዝርዝር መረጃን
ብዝህብ ኣገባብ ዝዳሎ ኮይኑ ትሕዝትU በሚሰጥ ኣግባብ የሚዘጋጅ ሆኖ ይዘቱ
ብመምርሒ ይውሰን፡፡ በመመሪያ ይወሰናል፡፡
2. ትሕዝቶ ሰነዳት ጨረታ ዝልውጥ ዝኾነ 2. የጨረታ ሰነድ ይዘት የሚለውጥ ማናቸውም
ይኹን መመሓየሺ Eንተተገይሩ፤ Eቲ ማሻሻያ ከተደረገ፤ የተሻሻለው የጨረታ

192
www.chilot.me
 ገፅ 19 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 19 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

ዝተመሓየሸ ሰነድ ጨረታ ንኹሎም ሰነድ ሰነድ የጨረታውን ሰነድ ለገዙ ሁሉ

ጨረታ ዓዲጎም ንዝፀንሑ ብምልክታ ሰሌዳ፣ በማስታወቂያ ሰሌዳ፣ በስልክ፣ በፋክስና
ብስልኪ፣ ብፋክስን ካልOት መራኸቢ ሌሎች የመገናኛ ዘዴዎች ኣማካኝነት ተገልፆ
ሓፋሽን ብምግላፅ ክወስዱ ይግበር፡፡ Eንዲወስዱ ይደረጋል፡፡
3. ዝኾነ ተጫራታይ ብመሰረት ዝወፀ ግዜ ሰሌዳ 3. ማንኛውም ተጫራች በወጣው የጊዜ ሰሌዳ
ሰነድ ጨረታ ብEድጊት ጥራሕ ዝረክብ መሰረት የጨረታውን ሰነድ በግዥ ብቻ
ይኸውን፡፡ የሚያገኝ ይሆናል፡፡
4. ዋጋ ሰነድ ጨረታ ንጨረታ መፈፀሚ ዝወፅE 4. የጨረታ ሰነድ ዋጋ ለጨረታው ማስፈፀሚያ
ወፃI ዝትክE ክኸውን ኣለዎ፣ የሚወጣውን ወጪ የሚተካ መሆን ኣለበት፣
5. ኣብ መጠን ግዝIት ሰነድ ጨረታ ብዝኾነ 5. በጨረታ የሰነድ ግዢ መጠን ላይ በምንም
መልክU ገደብ ኣይህሉን፡፡ ኮይኑ ግና ሓደ መልኩ ገደብ ኣይኖርም፡፡ ሆኖም ኣንድ
ተጫራታይ ንሓደ ቦታ ካብ ሓደ ሰነድ ተጫራች ለኣንድ ቦታ ከኣንድ የጨረታ ሰነድ
ጨረታ ንላEሊ ምEዳግ ኣይኽEልን፣ በላይ መግዛት ኣይችልም፣
6. ሰነድ ጨረታ ናብ ሳንዱቅ ኣብ ዘይኣትወሉ 6. የጨረታ ሰነድ በሳጥን የሚገባ ባልሆነበት ጊዜ
Eዋን ሰነድ ዝተቐበለ ሰብ መተኣማመኒ የጨረታ ሰነድ የተቀበለ ሰው የመተማመኛ
ቅብሊት ደረሰኝ ንተጫራቲ ክህቦ ኣለዎ፡፡ ደረሰኝ ለተጫራች መስጠት ኣለበት፡፡
7. መሸጣ ሰነድ ጨረታ ዝውዳE ሳንዱቕ ጨረታ 7. የጨረታ ሰነድ ሽያጭ የሚጠናቀቀዉ
ንክEፆ ካብ ዝተቐመጠሉ ገደብ ግዘ ክሳብ የጨረታ ሳጥኑን ለመዝጋት በተቀመጠው
ሰዓት 9 ኣብ ዘሎ Eዋን ኮይኑ፤ Eቲ ጨረታ ቀነ ገደብ Eስከ 9 ሰኣት ባለው ጊዜ ሆኖ፤
ኣብ ዝቕፅል መዓልቲ ስራሕ ይኽፈት፡፡ ጨረታው በሚቀጥለው የስራ ቀን
ይከፈታል፡፡

8. ሳንዱቕ ጨረታ ዝEሸግ ልክE ሰዓት 11 8. የጨረታ ሳጥን የሚታሸገዉ ከቀኑ በ11 ሰኣት
ብጉጅለ ፈፃሚ ጨረታን ኣገባብ ዘለዎ ኣካል በጨረታ ኣስፈፃሚ ቡድኑ Eና ኣግባብ

ብዝስይሞ ሓደ ተዓዛቢ ኣብ ዘለዎን Eዚውን ያለው ኣካል በሚሰይመው ኣንድ ታዛቢ

ኣብቃለ ጉባኤ Eቲ ኮሚቴ ዝካተትን ኣማካኝነት Eና ይህም ባለበትና በኮሚቴው

ይኸውን፡፡ ዝርዝሩ ብመምርሒ ይውሰን፡፡ ቃለጉባኤ የሚካተት ይሆናል፡፡ ዝርዝሩ

በመመሪያ ይወሰናል፡፡

193
www.chilot.me
 ገፅ 20 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 20 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

14. ውሕስና መኽበሪ ጨረታ 14. የጨረታ ማስከበሪያ ዋስትና

1. ዝኾነ ኣብ ጨረታ ክሳተፍ ዝደለየ ተጫራቲ 1. ማንኛውም በጨረታው ለመሳተፍ የፈለገ
መኽበሪ ውሕስና ጨረታ ከትሕዝ ኣለዎ፣ ተጫራች የጨረታ ማስከበሪያ ዋስትና
መጠን ውሕስና መኽበሪ ጨረታ፣ ጠቕላላ ማስያዝ ኣለበት፣ የጨረታ ማስከበሪያ
ስፍሓት ቦታ ብመበገሲ ዋጋ ተራቢሑ ካብ ዋስትናው መጠን፣ የጠቅላላ የቦታው ስፋት
ዝርከብ ውፅIት ካብ 5 ሚIታዊ ዝንኣሰ በመነሻ ዋጋው ተባዝቶ ከሚገኝው ውጤት 5
ክኸውን የብሉን፣ መጠኑን ካልOት በመቶ ያነሰ መሆን የለበትም፡፡ መጠኑና
ተጫራታይ ከማልOም ዝግባE ቅድመ ሌሎች ተጫራች ሊያሟላቸው የሚገባው
ኩነትታት ዝምልከት ብመምርሒ ይውሰን፣ ቅድመ ሁኔታዎችን የሚመለከት በመመሪያ
ይወሰናል፡፡
2. ሕድ ሕድ ተጫራታይ ቅድሚ ምጭራቱ 2. Eያንዳንዱ ተጫራች ከመጫረቱ በፊት
ግቡE መኽበሪ ውሕስና ጨረታ ከትሕዝ የጨረታ ማስከበሪያ ዋስትና የማስያዝ
ኣለዎ፡፡ ዝርዝሩ ብመምርሒ ይውሰን፡፡ ግዴታ ኣለበት፡፡ዝርዝሩ በመመሪያ ይወሰናል፡፡
3. ሕድ ሕድ ተጫራታይ ቅድሚ ምጭራቱ 3. Eያንዳንዱ ተጫራች ከመጫረቱ በፊት
ግቡE መኽበሪ ውሕስና ጨረታ ከትሕዝ የጨረታ ማስከበሪያ ዋስትና የማስያዝ
ኣለዎ፡፡ ዝርዝሩ ብመምርሒ ይውሰን፡፡ ግዴታ ኣለበት፡፡ ዝርዝሩ በመመሪያ
ይወሰናል፡፡
4. ውሕስና መኽበሪ ጨረታ ንዝተሰዓሩ 4. የጨረታ ማስከበሪያ ዋስትና ለተሸናፊ
ተጫረቲ በዚ ደንቢ ኣብ ዝተወሰነ ግዘን ተጫራቾች በዚህ ደንብ በተወሰነው ጊዜ Eና
ኩነታትን ተመላሲ ይኸውን፡፡ ሁኔታ ተመላሽ ይሆናል፡፡
5. ኣብዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 3 ዝተጠቐሰ 5. በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 3 የተጠቀሰው
ሕልው ኮይኑ ዝሰዓረ ተጫራታይ ግቡE Eንደተጠበቀ ሆኖ ኣሸናፊ የሆነው ተጫራች
ውEሊ ንምፍፃም ኣብ Eፅው ሒሳብ ዘቐመጦ የውል ግዴታውን ለመፈፀም የጨረታ
መኽበሪ ውሕስና ጨረታ ዝሕሰበሉ ዋስትና ማስከበሪያ በዝግ ሂሳብ ያስያዘው
ይኸውን፡፡ Eንተኾነ ግን ሰዓራይ ተጫራታይ ገንዘብ የሚታሰብለት ይሆናል፡፡ ሆኖም
በዚ ደንቢ ኣብ ውሽጢ ዝተወሰነ ገደብ Eለት ኣሸናፊው ተጫራች በዚህ ደንብ በተወሰነው
ቀሪቡ Eንድሕር ዘይተወዓIሉ ሰዓራይነቱ ቀነ ገደብ ውስጥ ቀርቦ ካልተዋዋለ
ይስረዝ፣ ዘትሓዞ መኽበሪ ውሕስና ጨረታ ኣሸናፊነቱ ይሰረዛል፣ ያስያዘውም የጨረታ
ንከተማ ምምሕዳር ኣታዊ ይግበር፣ ዝርዝሩ ማስከበሪያ ዋስትና ለከተማ ኣስተዳደሩ ገቢ
ብመምርሒ ይውሰን ይደረጋል፣ ዝርዝሩ በመመሪያ ይወሰናል፣

194
www.chilot.me
 ገፅ 21 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 21 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

6. ብመሰረት Eዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 4 6. በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 4 መሰረት

ኣብ ውሽጢ ሓደ ዓመት ክልተ ግዜ በኣንድ ኣመት ውስጥ ሁለት ጊዜ ኣሸናፊነቱ
ሰዓራይነቱ ተገሊፁ ቀሪቡ ዘይተወዓዓለን ተገልፆ ቀርቦ ያልተዋዋለ Eና ጨረታው
ጨረትU ዝተሰረዘን ተጫራታይ ንክልተ የተሰረዘበት ተጫራች ለሁለት ኣመት
ዓመት ኣፍቲ ከተማ ኣብ ዝካየድ ጨረታ በከተማው ውስጥ ከሚካሄድ ጨረታ
ይEገድ፡፡ ይታገዳል፡፡

15. ከይዲ ምውድዳር ተጫረትን ምፍላይ 15. ተጫራቾችን የማወዳደርና Aሸናፊዎች ን

ሰዓርትን የመለየት ሂደት

1. ኣብቲ ኣዋጅ ዓንቀፅ 11 ንUስ ዓንቀፅ 7 ካብ 1. በኣዋጁ ኣንቀፅ 11 ንUስ ኣንቀፅ 7

ዝተጠቐሰ ወፃI ንሓደ ቦታ ጨረታ Eቲ ቦታ ከተጠቀሰው ውጪ ለኣንድ የቦታ ጨረታ

ንፈለማ ግዘ ዝወፀ Eንድሕር ኮይኑ Eንተነኣሰ ቦታው ለመጀመርያ ጊዜ የወጣ ከሆነ ቢያንስ

ሰለስተ ተጫረቲ ክቐርቡ ሶስት ተጫራቾች መቅረብ

ኣለዎም፣ ኣብ ፈለማይ ዙር ጨረታ Eኹላት ኣለባቸው፡፡ በመጀመሪያው ዙር ጨረታ በቂ

ተወዳዳርቲ Eንድሕር ዘይቀሪቦም Eቲ ጨረታ ተወዳዳሪዎች ካልቀረቡ ጨረታው ተሰርዞ

ተሰሪዙ ንካልኣይ ግዜ ክወፅE ይግበር፣ ለሁለተኛ ጊዜ Eንዲወጣ ይደረጋል፣

ብተመሳሳሊ ኣብ ካልኣይ ጊዜ ጨረታ በሁለተኛዉ ጊዜ በተመሳሳይ ሶስት Eና

ሰለስተን ካብU ንላEልን ተወዳደርቲ ከዚያ በላይ ተወዳዳሪዎች ካልቀረቡ

Eንድሕር ዘይቀሪቦም Eቲ ጨረታ ንሳልሳይ ለሶስተኛ ጊዜ ወጥቶ በቀረበው ተወዳዳሪ

ግዜ ወፂU ብዝቐረበ መጠን ተወዳዳራይ መጠን ጨረታዉ ይካሄዳል፣

ይካየድ፡፡
2. ኣብ ከይዲ ምውሳን ሰዓርቲ ጨረታ ነዞም 2. የጨረታ ኣሸናፊዎችን በመወሰኑ ሂደት

ዝስEቡ መወዳደሪ ረቋሒታት መሰረት የሚከተሉትን የማወዳደሪያ መስፈርቶችን

ብምግባር ግልፂ ብዝኾነ ኣገባብ ተገምጊሙ መሰረት በማድረግ ግልፅ በሆነ ኣግባብ

ይውሰን፡፡ ተገምግሞ ይወሰናል፡

ሀ. ተጫረቲ ነቲ ቦታ ዘቕረብዎ ዝለዓለ ዋጋ ሀ. ተጫራቾች ለቦታው ያቀረቡት ከፍተኛ

ጨረታ 80% ምዃኑ፣ የጨረታ ዋጋ 80% መሆኑን፣

ለ. መጠን ቅድመ ክፍሊት ሊዝ 20% ምዃኑ፣ ለ. የሊዝ ቅድመ ክፍያ መጠን 20%
መሆኑን፣

195
www.chilot.me
 ገፅ 22 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 22 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

3. ኣብ ውፅIት Eቲ ጨረታ ተጫረቲ 3. በጨረታ ውጤቱ ተጫራቾች ያቀረቡት ዋጋና

ዘቕረብዎ ዋጋን ዝኣተውዎም ግቡኣትን የገቧቸው ግዴታዎች ተመሳሳይ ሆነው ከመቶ
ተመሳሰልቲ ኮይኖም ካብ ሚIቲ ማEረ ነጥቢ Eኩል ነጥብ ካገኙ ከተጫራቾች ብቸኛ ሴት
Eንተረኺቦም ካብ ተጫረቲ ብሕታዊት ጓል ካለች የጨረታው ኣሸናፊ ትሆናለች፡፡ ከዚህ
ኣንስተይቲ Eንተሃልያ ሰዓሪት Eቲ ጨረታ ውጭ ከሆነ ኣጠቃላይ የጨረታ ኣሸናፊዎች
ትኸውን፡፡ ካብዚ ወፃI Eንተኾይኑ ሓፈሻዊ በEጣ ይለያሉ፡፡
ሰዓርቲ ጨረታ ብEፃ ይፍለዩ፡፡
4. ኣብ ዝተጫረቶ ቦታ ብኩሎም መAቀኒታት 4. በተጫረተበት ቦታ በሁሉም መስፈርቶች
ብዝረኸቦ ድምር ውፅIት ካብ ሚIቲ ዝለዓለ በሚያገኘው ድምር ውጤት ከፍተኛውን ነጥብ
ነጥቢ ዝረኸበ ተጫራታይ ሰዓራይ ጨረታ ከመቶ ያገኘ ተጫራች የጨረታው ኣሸናፊ
ይኸውን፡፡ ቀዳማይ ዝወፀ ተጫራታይ ይሆናል፡፡ ኣንደኛ የወጣው ተጫራች ካልቀረበ
Eንተደኣ ዘይቀሪቡ ካብ ካልኣይ ክሳብ ሳልሳይ ከሁለተኛ Eስከ ሶስተኛ የወጡት ተጫራቾች
ዝወፁ ተጫረቲ ብቕደም ሰዓብ Eናተገለፀሎም በቅደም ተከተል Eየተገለፀላቸው ኣንደኛ
Eቲ ቀዳማይ ዝወፀ ተጫራታይ ንጨረታ የወጣው ተጫራች ለጨረታ በሰጠው ዋጋ
ብዘቐመጦ ዋጋ ከፊሉ ነቲ ቦታ ንኽርከብ ከፍሎ ቦታውን ለመረከብ የፈለገ ካለ መብቱ
ፍቓደኛ ዝኾነ መሰሉ ይሕለወሉ፡፡ ክሳብ ይጠበቅለታል፡፡ Eስከ ሶስተኛ ከወጡት
ሳልሳይ ዝወፁ ተጫረቲ ነቲ ቦታ ንምርካብ ተጫራቾች ቦታውን ለመረከብ ፍቃደኛ
ፍቓደኛ Eንተዘይኮይኖም Eቲ ጨረታ ካልሆኑ ጨረታው ይሰረዛል፡፡
ይስረዝ፡፡
5. ኣብ ከይዲ ጨረታ ተሳቲፎም ሰዓራይነቶም 5. በጨረታ ሂደት ተሳትፈው ኣሸናፊነታቸው

ዝተረጋገፀሎም ተጫረቲ ክስEሩ ዘኽኣሎም የተረጋገጠላቸው ተጫራቾች ለማሸነፍ

ረቑሓ፣ ኣድራሻ ዝሰዓርሉ ቦታ ሙሉE ሽም ያበቃቸው መስፈርት፣ ያሸነፈበት ቦታ

ሰዓራይ ብዝርዝር ኣብ ምልክታ ሰሌዳ ኣድራሻ፣ የኣሸናፊው ሰው ሙሉ ስም

ብምጥቃE ንህዝቢ ግልፂ ይግበር፡፡ በዝርዝር በማስታወቂያ ሰሌዳ በመለጠፍ

በግልፅ ለህዝብ ይፋ ይደረጋል፡፡

6. ሰዓራይ ጨረታ ብመሰረት ኣብዚ ዓንቀፅ 6. የጨረታ ኣሸናፊ በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ

ንUስ ዓንቀፅ 5 ብዝምልከቶ ኣካል ከይዲ 5 መሰረት በሚመለከተው ኣካል የጨረታ

ሂደቱ

196
www.chilot.me
 ገፅ 23 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 23 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

Eቲ ጨረታን ትኽክለኛነት ሰነድ Eቲ Eና የተጫራቹ ሰነድ ትክክለኛነት Eንዲሁም

ተጫራታይ ከምU ውን ፅሬት ኣሰራርሓ የኣሰራር ጥራቱ ተረጋግጦ በማስታወቂያና
ተረጋጊፁ ብምልክታን ብፅሑፍን መፀዋEታ በፅሁፍ ጥሪ ከቀረበለትና ከተገፀለት ጀምሮ
ካብ ዝቐረበሉን ዝተገለፀሉን ጀሚሩ ኣብ ባሉት 10 የስራ ቀናት ውስጥ ቀርቦ ኣግባብ
ውሽጢ 10 መዓልቲ ስራሕ ቀሪቡ ኣገባብ ምስ ካለው ኣካል ጋር የሊዝ ውል መዋዋል
ዘለዎ ኣካል ውEሊ ሊዝ ክወዓዓል ኣለዎ፡፡ ኣለበት፡፡ የከተማ ቦታ ሊዝ ውል ፀድቆ
ውEሊ ሊዝ ቦታ ከተማ ፀዲቁ ክሳብ ዝፍረም Eስኪፈረም ድረስ ባለመብትነት
በዓል መሰል ምዃኑ ኣይረጋገፅን፡፡ ኣይረጋገጥም፡፡
7. ሰዓራይ ጨረታ ዝኾነ ሰብ ሰዓራይነቱ ንቐፃሊ 7. የጨረታ ኣሸናፊ የሆነ ሰው ኣሸናፊነቱና
ዝፍፅሞም ተግባራትን ኣገባብ ካብ ዘለዎ ኣካል የሚፈፅማቸው ቀጣይ ተግባራት ኣግባብ ባለው
ምስ መጠንቀቕትU ብፅሑፍ ተገሊፅሉ በዚ ኣካል ከነማስጠንቀቂያው ጭምር በፅሑፍ
ዓንቀፅ ንUስ 6ን ብዓንቀፅ 17 ንUስ ዓንቀፅ 4ን ተገልፆለት በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 6 Eና
ኣብ ዝተጠቐሰ ገደብ ግዜ ውሽጢ ቀሪቡ ውEሊ በኣንቀፅ 17 ንUስ ኣንቀፅ 4ን በተጠቀሰው
Eንተዘይኣሲሩ ሰዓራይነቱ ይስረዝ፣ ዘትሓዞ ቀነ-ገደብ ውስጥ ቀርቦ ውል ካልተዋዋለ
መኽበሪ ውሕስና ጨረታ ነቲ ከተማ ኣታዊ ኣሸናፊነቱ ይሰረዛል፣ ያስያዘውም የጨረታ
ይኸውን፡፡ ማስከበሪያ ዋስትና ለከተማው ገቢ ይሆናል፡፡

16. ብዛEባ ምምርማር ጨረታ 16. ጨረታን ስለመመርመር

1. ጉጅለ ፈፃሚ ጨረታ መሬት Eቲ ጨረታ 1. የመሬት ጨረታ ኣስፈፃሚ ቡድን

ዝተማለA Eዩ Iሉ ቅቡል ክገብሮ ዝኽEል ጨረታውን የተሟላ ነው ብሎ ሊቀበል

ኣብቲ ሰነድ ጨረታ ዝተዘርዘሩ ተደለይቲ የሚችለው በጨረታ ሰነድ ላይ የተዘረዘሩት

ነጥብታት ተማሊOም Eንትርከቡ ጥራሕ ተፈላጊ ነጥቦች ተሟልተው ሲገኙ ብቻ

Eዩ፣ ነው፡፡

2. ኣብ ዝቐረበ ሰነድ ጨረታ ካብ ዝተዘርዘሩ 2. በጨረታ የቀረበው ሰነድ ከተዘረዘሩ

ባህርያት፤ ኩነታት ቃላት ውEሊን ከምU ባህሪዎች፤ የውሉ ቃላትና ሁኔታዎች

Eውን ተደለይቲ ነጥብታት ብዝተወሰነ Eንዲሁም ተፈላጊ ነጥቦች ጋር በተወሰነ

ደረጃ ፍልልይ EንተተራEዩን Eዚ ፍልልይ ደረጃ ልዩነት ቢታይበትና ይሄው ልዩነት

መሰረታዊ ዝኾነ ለውጢ ዘየስEብን ቁምነገር መሰረታዊ የሆነ ለውጥ የማያስከትልና

የጨረታውን ቁምነገር

197
www.chilot.me
 ገፅ 24 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 24 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

Eቲ ጨረታ ከይተለወጠ ብቐሊሉ ክEረም ሳይለውጥ በቀላሉ ሊታረም የሚችል ጥቃቅን

ዝኽEል ደቀቕቲ ጌጋታት ወይ ግድፈት ስህተት ወይም ግድፈት የያዘ መሆኑ
ዝሓዘ ምዃኑ ብኣፈፃሚ ኣካል ጨረታ በጨረታ ኣስፈፃሚ ኣካሉ ሲታመን
EንትEመን Eቲ ጨረታ ከምዝተማለA ጨረታውን Eንደተሟላ ኣድርጐ ሊቀበለው
ተገይሩ ክቕበሎ ይኽEል፡፡ ዝርዝሩ ይችላል፡፡ ዝርዝሩ በመመሪያ ይወሰናል፡፡
ብመምርሒ ይውሰን፡፡
3. ዝምልከቶ ኣካል ነቲ ጨረታ ብሙሉE ወይ 3. የሚመለከተው ኣካል ጨረታን በሙሉ

ብኽፋል ንኽስረዝ መሰሉ ብሕጊ ዝተሓለወ ወይም በከፊል የመሰረዝ መብቱ በህግ

Eዩ፡፡ የተጠበቀ ነው፡፡

4. ዝምልከቶ ኣካል ንተጫራቲ ጭቡጥ ብዝኾነ 4. የሚመለከተው ኣካል ተጫራችን ተጨባጭ

ምኽንያት ካብ ጨረታ ክEግድ ስልጣን በሆነ ምክንያት ከጨረታው የማገድ ስልጣን

ዘለዎ ኮይኑ፤ ነቲ ተጫራታይ ካብ ከይዲ ያለው ሲሆን፤ ተጫራቹን ከጨረታ ሂደት

ጨረታ ንምEጋድ ዘብቅUዎ መሰረታዊ ለማገድ የሚያበቁ መሰረታዊ ጉዳዮች Eና

ዋኒናትን ዝርዝር ምኽንያታትን ብመምርሒ ዝርዝር ምክንያቶች በመመሪያ ይወሰናል፡፡

ይውሰን፡፡

17. ብዛEባ ምፅዳቕ ውፅIት ጨረታ 17. የጨረታ ውጤት ስለማፅደቅ

1. ብመሰረት Eቲ ኣዋጅን ደንብን መሬት 1. በኣዋጁ Eና በደንቡ መሰረት መሬትን ለሊዝ
ንጨረታ ሊዝ ከውፅE ስልጣን ብዝተውሃቦ ጨረታ ለማውጣት ስልጣን በተሰጠው
ሓላፊ ቤት Eዮ ውፅIት ጨረታ ይፀድቕ፡፡ የመስሪያ ቤት ሃላፊ የጨረታ ውጤት
ይፀድቃል፡፡
2. ጉጅለ ፈፃሚ ስራሕ ጨረታ ሊዝ መሬት 2. የመሬት ሊዝ ጨረታ ስራ ኣስፈጻሚ ቡድን
ውፅIት ጨረታ ብምግምጋም ስዓራይን ካብ የጨረታ ውጤቱን በመገምገም ኣሸናፊውና
ካልኣይ ክሳብ ሳልሳይ ዝወፁን ብምፍላይ Eቲ ከሁለተኛ Eስከ ሶስተኛ የወጡትን በመለየት
ጨረታ ናብ ዘፅድቕ ኣካል የቕርብ፡፡ ጨረታውን ለሚያፀድቅ ኣካል ያቀርባል፡፡
3. በዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 1 ዝተጠቐሰ 3. በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 1 የተጠቀሰውን
ውፅIት ንኸፅድቕ ስልጣን ዝተውሃቦ ኣካል ውጤት Eንዲያፀድቅ ስልጣን የተሰጠው
ውፅIት ካብ ዝቐረበሉ ኣብ ውሽጢ ክልተ ኣካል ውጤቱ በቀረበለት በሁለት

198
www.chilot.me
 ገፅ 25 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 25 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

መዓልቲ ስራሕ ብምፅዳቕ ኣገባብ ብዘለዎ የስራ ቀናት ውስጥ በማፅደቅ ኣግባብ ባለው
ምልክታን በቲ ከተማ ወይ ክልል ድረ-ገፅ ማስታወቂያ Eና በከተማው ወይም ክልል
ንህዝቢ ግልፂ ይገብር፡፡ ድህረ ገፅ ለህዝብ ይፋ ያደርጋል፡፡
4. ብመሰረት Eዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 3 4. በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 3 መሰረት
ዝተገለፀ ሰዓራይ ተጫራታይ፤ ውፅIቱ የተገለፀው ኣሸናፊ ተጫራች ውጤቱ ኣግባብ
ኣግባብ ብዘለዎ መንገዲ ካብ ዝተገለፀሉ ባለው መንገድ ከተገለፀለት ጊዜ ጀምሮ
Eዋን ጀሚሩ ኣብ ውሽጢ 10 መዓልቲ ባሉት 10 የስራ ቀናት ውስጥ ቀርቦ ቅድመ
ስራሕ ቀሪቡ ቅድመ ክፍሊት ብምፍፃምን ክፍያ በመፈፀም Eና ተገቢውን ቅድመ
ተደላይ ቅድመ ኩነት ብምምላEን ውEሊ ሁኔታ በማሟላት ውል Eንዲፈርም
ክፍርም ይግበር፡፡ ይደረጋል፡፡
5. ብመሰረት Eዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 4 5. በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 4 መሰረት
ሰዓራይ ተጫራቲ ግቡU ኣማሊU ውEሊ ኣሸናፊው ተጫራች ግዴታውን ኣሟልቶ
Eንተዘይፈሪሙ ኣብ ውሽጢ ተወሰኽቲ ውል ካልፈረመ በሶስት ተጨማሪ የስራ
ሰለስተ መዓልቲ ስራሕ ቀሪቡ ቅድመ ኩነት ቀናት ቀርቦ ቅድመ ሁኔታውን ኣሟልቶ
ኣማሊU ውEሊ ንኽፍርም ኣብ ምልክታ ውል Eንዲፈርም በፅህፈት ቤቱ
ሰሌዳ Eቲ ቤት Eዮ መጠንቐቕታ ክልጠፈሉ የማስታወቂያ ሰሌዳ ማስጠንቀቂያ
ይግበር፡፡ Eንዲለጠፍለት ይደረጋል፡፡
6. ሰዓራይ ጨረታ ኣብዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 6. የጨረታው ኣሸናፊ በዚህ ኣንቀፅ ንUስ
5 ኣብ ውሽጢ ዝተውሃቦ ሰለስት ተወሰኽቲ ኣንቀፅ 5 በተሰጠው ሶስት ተጨማሪ የስራ
መዓልቲ ስራሕ ቀሪቡ ቅድመ ክፍሊት ቀናት ውስጥ ቀርቦ ቅድመ ክፍያ ያልፈፀመ
Eንተዘይፈፂሙ Eቲ ቦታ ከምዘይደልዮ ከሆነ ቦታውን Eንደማይፈልገው ተቆጥሮ
ተቆፂሩ ኣብ ሲፒO ዘትሓዞ መኽበሪ ጨረታ በሲፒO ያስያዘውን የጨረታ ማስከበርያ
ገንዘብ ነቲ ከተማ ኣታዊ ይግበር፡፡ ገንዘብ ለከተማው ገቢ ይደረጋል፡፡
7. ኣብዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 6 ውEሊ 7. በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 6 ውል
ንዘይተፈፀሞ ቦታ ጉጅለ ፈፃሚ ጨረታ ላልተፈፀመበት ቦታ የጨረታ ኣስፈፃሚ
ካልኣይ ንዝወፀ ተጫራታይ Eቲ ቀዳማይ ቡድኑ ሁለተኛ ለወጣው ተጫራች ኣንደኛ
ተጫራቲ ብዘቐመጦ ዋጋ ተመሳሳሊ የወጣው ተጫራች በሰጠው ዋጋ መሰረት
መፀዋEታ ብምግባር በዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ ተመሳሳይ ጥሪ በማድረግ በዚህ ኣንቀፅ
4ን 5ን ብዝተደንገገ ገደብ ግዜ ተደላይ ንUስ ኣንቀፅ 4 Eና 5 በተደነገገው የጊዜ
ገደብ

199
www.chilot.me
 ገፅ 26 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 26 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

ቅድመ ኩነት ከማልEን ውEሊ ክፍፅምን ውስጥ ተገቢውን ቅድመ ሁኔታ Eንዲያሟላ Eና
ይገብር፡፡ ውል Eንዲፈፅም ያደርጋል፡፡
8. ብመሰረት ኣብዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 7 ኣብ 8. በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 7 መሰረት
ዝተውሃበ ገደብ ግዜ ውሽጢ ካልኣይ ዝወፀ በተሰጠው የጊዜ ገደብ ውስጥ ሁለተኛ
ተጫራቲ Eንተዘይቀሪቡ ሳልሳይ ንዝወፀ የወጣው ተጫራች ካልቀረበ ሶስተኛ ለወጣው
ተጫራቲ ተመሳሳሊ Eድል ይወሃቦ፡፡ Eዚ ተጫራች ተመሳሳይ Eድል ይሰጠዋል፡፡
EንተዘይተሳኺU Eቲ ጨረታ ከምዝተሰረዘ ይህም ካልተሳካ ጨረታው Eንደተሰረዘ
ይቑፀር ይቆጠራል፡፡

18. ብዛEባ ምምላስ ሲፒO ዋጋ መኽበሪ ጨረታ 18. የጨረታ ማስከበሪያ ሲፒO ዋጋ ተመላሽ
ስለማድረግ
1. ብምኽንያት Eኹላት ተጫረቲ ዘይምቕራቦም 1. በቂ ተጫራቾች ባለመቅረባቸው ምክንያት
ካብ ጨረታ ዝተሰረዙ ተጫረቲ መኽበሪ ከጨረታው የተሰረዙ ተጫራቾች ለማስከበርያ
ዘትሓዝዎ ሲፒO ተመላሲ ይግበር፣ ያስያዙት ሲፒO ተመላሽ ይደረጋል፡፡
2. ሰዓርቲ ጨረታ ውፅIት ካብ ዝተገለፀሉ ግዘ 2. የጨረታ ኣሸናፊዎች ውጤት ከተገለፀ ጊዜ
ጀሚሩ Eቶም ዝተረፉ ተጫረቲ ንመኽበሪ ጀምሮ ቀሪዎቹ ተጫራቾች ለጨረታ
ጨረታ ዘትሓዙዎ ሲፒO ካብ ዝቕፅል ማስከበርያ ያስያዙት ሲፒO ከሚቀጥለው የስራ
መዓልቲ ስራሕ ጀሚሩ ይምለሰሎም፣ ቀን ጀምሮ ይመለስላቸዋል፡፡
3. ኣብ ውፅIት Eቲ ጨረታ ካልኣይን ሳልሳይን 3. በጨረታው ውጤት ሁለተኛ Eና ሶስተኛ
ዝወፁ ተጫረቲ ሰዓራይ ቀሪቡ ውEሊ የወጡት ተጫራቾች ኣሸናፊው ቀርቦ ውል
ምውEዓሉ ክሳብ ዝረጋገፅ ሰዓራይ መዋዋሉ Eስኪረጋገጥ ድረስ ኣሸናፊው
Eንተዘይቀሪቡ ወይ ውፅIቱ Eንተዘይፀዲቑሉ ካልቀረበ ወይም ውጤቱ ካልፀደቀለት ኣንደኛ
ቀዳማይ ሰዓሪ ብዘቐመጦ ዋጋ ነቲ ቦታ ኣሸናፊው በሰጠው ዋጋ ቦታውን ለመቀበል
ንምቕባል ድሌት Eንተሃልዩዎም ፍላጎት ካለቸው ይህንንም በማመልከቻ
ብማመልከቻ ንጉጅለ ፈፃሚ ጨረታ Eንድሕር ለጨረታ ኣስፈፃሚ ቡድን ከገለፁ ያስያዙት
ገሊፆም፤ ዘትሓዙዎ ሲፒO Eንተይተመለሰ ሲፒO ሳይመለስ ተመዝግቦ ሊቆይ ይችላል፡፡
ተመዝጊቡ ክፀንሕ ይኽEል፡፡ Eንተዘይኮይኑ ካልሆነም ሲፒOኣቸው ይመለስላቸዋል፡፡
ሲፒO ይምለሰሎም፡፡

200
www.chilot.me
 ገፅ 27 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 27 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

19. ብዛEባ ምውዳብ ኣፈፀሚ ጨረታ ሊዝ 19. የሊዝ ጨረታ Aስፈፃሚ ስለማደራጀት
1. ከተማታት ኣፈፃሚ ጨረታ ሊዝ Eንትውድቡ 1. ከተሞች የሊዝ ጨረታ ኣስፈፃሚ ሲያደራጁ
ቀዋሚ ቁፃር ሰራሕተኛ ምምዳቦም የቋሚ ቅጥር ሰራተኞችን መመደባቸውን
የረጋግፁ፡፡ ያረጋግጣሉ፡፡
2. ተግባርን ሓላፍነትን ሞያዊ ዝንቕን ኣፈፃሚ 2. የጨረታ ኣስፈፃሚ የሙያ ስብጥር ተግባር
ጨረታ ብዝወፅE መምርሒ ይውስን፡፡ Eና ሃላፊነት በሚወጣው መመሪያ
ይወሰናል፡፡

20. ሓላፍነት ኣፈፃሚ ጨረታ ሊዝ 20. የሊዝ ጨረታ Aስፈፃሚ ሃላፊነት

1. ንሊዝ ጨረታ ዝተዳለው ቦታታት ካብ ዝኾነ 1. ለሊዝ ጨረታ የተዘጋጁትን ቦታዎች ከምንም
ዓይነት ትሕዝቶ ነፃ ምዃኖም፣ ሽንሸና ኣይነት ይዞታ ነፃ መሆናቸውን፣ ሽንሻኖ

ዘለዎም ምዃኑን መሰረተ ልምዓት ያላቸው መሆኑንና መሰረተ ልማት

ዝተዘርገሐሎም ምዃኑን ናብቲ ቦታ ከይዱ የተዘረጋላቸው መሆኑን ወደ ቦታው ሂዶ

ብምርግጋፅ ርኽክብ ይገብር፡፡ በማረጋገጥ ርክክብ ያደርጋል፡፡

2. ዝርዝር ሰነድ መፀዋEታ ጨረታ የዳሉ፡፡ 2. ዝርዝር የጨረታ ጥሪ ሰነድ ያዘጋጃል፡፡

3. ምልክታ ፃውIት ጨረታ ይገብር፡፡ 3. የጨረታ ማስታወቂያ ጥሪ ያደርጋል፡፡

4. ግምት መሸጢ ዋጋ ሰነድ ጨረታ የውፅE፣ 4. የጨረታ ሰነድ መሸጫ ዋጋ ግምት ያወጣል፣
መሸጣ ይፍፀም፡፡ ሽያጭ ያከናውናል፡፡

5. ሰነድ ጨረታ ዝኣትወሉ ሳንዱቕ የዳሉ፣ 5. የጨረታ ሰነድ ማስገቢያ ሳጥን ያዘጋጃል፣
ይEሽግ፡፡ ያሽጋል፡፡

6. ከይዲ ጨረታ ይመርሕ፡፡ 6. የጨረታውን ሂደት ይመራል፡፡

7. ሰዓራይ ጨረታ ብዝተቐመጠ መገምገሚ 7. የጨረታ ኣሸናፊን በተቀመጠው የግምገማ

ረቛሒ ይፈሊ፣ ውሳነ ሓሳብ ወዲቡ ንኽውሰን መስፈርት ይለያል፤ የውሳኔ ሃሳብ ኣደራጅቶ

ስልጣን ናብ ዝተውሃበ ኣካል ኣቕሪቡ ለማስወሰን ስልጣን ለተሰጠው ኣካል ኣቅርቦ

የፅድቕ፡፡ ዝርዝሩ ብመምርሒ ይውሰን፡፡ ያፀድቃል፡፡ ዝርዝሩ በመመሪያ ይወሰናል፡፡

8. ኣብ ሕድሕድ ጨረታ ሊዝ ሓፈሻዊ ከይዲ 8. በEያንዳንዱ የሊዝ ጨረታ የጨረታውን

ጨረታ ዘርI ብፍላይ ስርዓት ኣፈፃፅማ Eቲ ኣጠቃላይ ሂደት የሚያሳይ በተለይም

ጨረታ፣ ሕድ ሕድ ተጫራታይ ነቲ መAቀኒ የጨረታውን ኣፈፃፀም ስርኣት፣ Eያንዳንዱ

ዘቕረቦ ሓሳብ፣ ዝኣተዎም ግቡኣት፣ ዘቕረቦም ተጫራች ለመስፈርቱ ያቀረበውን

201
www.chilot.me
 ገፅ 28 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 28 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

ዝተፈላለዩ ሰነዳት፣ ብፍሉይ ኩነት ዝቐረበ ሃሳብ፣ የገባቸውን ግዴታዎች፣ ያቀረባቸውን

ማመልከቻ Eንተሃልዩ፣ ሰዓሪ Eቲ ጨረታ፣ ልዩ ልዩ ሰነዶች፣ በተለየ ሁኔታ የቀረበ
ሰዓራይ ዝኾነሉ ምኽንያትን ካልOት ተጫረቲ ማመልከቻ ካለ፣ የጨረታውን ኣሸናፊ፣ ኣሸናፊ
ዘይሰዓርሉ ምኽንያት ዝሓዘ ቃለ ጉባኤ የሆነበትን ምክንያት፣ሌሎች ተጫራቾች
የዳሉ፡፡ ያላሸነፉበትን ምክንያት የያዘ ቃለ ጉባኤ
ያዘጋጃል፡፡
9. ንመኽፈሊ ውዙፍ Eዳ ሊዝ ዝተትሓዘ 9. ለሊዝ ውዝፍ Eዳ መክፈያ የተያዘ መሬትና
መሬትን መሬት ተንከፍ ንብረትን ብመጠን መሬት ነክ ንብረት በEዳው ልክ ብቻ ሽያጭ
Eቲ Eዳ ጥራሕ መሸጣ የፈፅም፡፡ ነቲ ስራሕ ያስፈፅማል፣ ለስራውም የተለያዩ ኣግባብነት
ዝተፈላለዩ ኣግባብነት ዘለዎም ሓገዝቲ ሰብ ያላቸው ኣጋዥ ሙያተኞችን ያስተባብራል፣
ሞያ የተሓባብር፣ ይመርሕ፣ ዝርዝሩ ይመራል፣ ዝርዝሩ በመመሪያ ይወስናል፡፡
ብመምርሒ ይውሰን፡፡

ክፍሊ ኣርባEተ ክፍል ኣራት

ቦታ ከተማ ብምደባ ሊዝ ምሃብ የከተማ ቦታ በሊዝ ምደባ መስጠት
21. መሬት ብምደባ ሊዝ ዝወሃበሉ ኣገባብ 21. መሬት በሊዝ ምደባ የሚሰጥበት Aገባብ
1. ብመሰረት ኣብቲ ኣዋጅ ዓንቀፅ 12 1. መሬት በኣዋጁ ኣንቀፅ 12 መሰረት በሊዝ
ብምደባመሬትሊዝ ክውሃብ ንዝተፈቐደሎም ምደባ ለመስጠት ለተፈቐደላቸው
ኘሮጀክትታትን ዘርፍታትን ብውሳነ ኮሚቴ ኘሮጀክቶችና ዘርፎችን በከተማ ኮሚቴ ከንቲባ
ከንቲባ ከተማ ወይ ብኮሚቴ ስራሕ ፈፃሚ ወይም በወረዳ ስራ ኣስፈፃሚ ኮሚቴ ውሳኔ
ወረዳ ዝፍፀም፡- የሚፈፀመው፡-
ሀ. ማEኸሎም ኣብታ ከተማ ንዝኾኑ ኣብያተ ሀ. ማEከላቸው በከተማው የሆኑ መስሪያ
Eዮን ትካላት መንግስትን ቤቶችና የመንግስት ድርጅቶች፣
ለ. ኣብ Iንዳስትሪ ዞን ዝትኣናገዱ ትካላት ለ. በኣምራች ድርጅቶች ለሚስተናገዱ
መፍረይቲ፣ የIንዳስትሪ ዞን
ሐ. ብጊዝያዊነት ንደቀቕትን ኣናEሽተይን ሐ. በጊዚያዊነት ለጥቃቅንና ኣነስተኛ የንግድ
ንግዲ ትካላት ዝወሃብ ቦታ ድርጅቶች የሚሰጥ ቦታ
መ. ብምኽንያት ልምዓት ትሕዝትOም ንዝለቁ መ. በልማት ምክንያት ይዞታቸው ለሚለቁ
መተካEታ ዝውሃብ መሬት፣ በምትክነት የሚሰጥ መሬት፣

202
www.chilot.me
 ገፅ 29 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 29 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

2. ብመሰረት ኣብቲ ኣዋጅ ዓንቀፅ 12/1/ሰ 2. በኣዋጅ ኣንቀፅ 12/1/ሰ መሰረት በክልል ስራ
ብውሳነ ቤት ምኽሪ ስራሕ ፈፃሚ Eዚ ክልል ኣስፈፃሚ ምክርቤት ውሳኔ የሚሰጡ
ዝወሃቡ ትካላት፡- ድርጅቶች፡-
ሀ. ፍሉይ ረብሓ ዘለዎም ኘሮጀክትታት፣ ሀ. ልዩ ጥቅም ያላቸው ኘሮጅክቶች፣
ለ. ኤምባሲታትን ንዓለም ለኸ ትካላትን ለ. ለኤምባሲዎችና ለኣለምኣቀፍ ድርጅቶች
ዝውሃቡ፣ የሚሰጥ፣
ሐ. ንመስርሒ ትካል መምለኺ Eምነት፣ ሐ. ለEምነት ማምለክያ ድርጅቶች መስርያ፣
መ. ብመንግስቲ ወይ ብትካላት ገበርቲ ሰናይ መ. በመንግስት ወይም በበጐ ኣድራጐት
ንዝካየዱ ማሕበራዊ ግልጋሎት መውሃቢ ድርጅቶች ለሚካሄድ የማህበራዊ
ትካላት ንዝውEሉ ቦታታት፣ ኣገልግሎት መሰጫ ተቋማት የሚውሉ
ድርጅቶች ቦታዎች፣
ረ. ክልላውን ሃገራዊን ባህሪ ዘለዎም ረ. ክልላውና ሃገራዊ ባህሪ ያላቸው የመንግስት
መንግስታዊ ኣብያተ Eዮን ትካላትን፡፡ መስሪያ ቤቶችና ተቋሞችን

22. ስርዓት ኣወሳስናን ኣቀራርባ ሕቶን 22. በሊዝ ምደባ ስለሚሰጡ ቦታዎች የጥያቄ
ብምደባ ሊዝ ዝወሃቡ ቦታታት ኣቀራረብና የኣወሳሰን ስርAት
1. Eቲ ሕቶ ብበዓል በጀት ቤት Eዮ Eንተኾይኑ 1. ጥያቄዉ በባለ በጀት መስሪያ ቤት ከሆነ
ዝቕፅል ቅድመ ኩነት ክማልU ኣለዎም፡፡ የሚቀጥለው ቅድመ ሁኔታ መሟላት
ኣለበት፡፡
ሀ. መረጋገፂ ላEለዋይ ሓላፊ በዓል በጀት ቤት ሀ. የክልሉ መስሪያቤት ባለበጀት የበላይ ሓላፊ
Eዮ ክልል ወይ ዋና ኣማሓዳሪ ከተማ ወይ ወይም የከተማ ወይም የወረዳ ዋና
ምምሕዳር ወረዳ ፣ ኣስተዳደሪ የበላይ ሃላፊ ማረጋገጫ፤
ለ. መረጋገፂ Eቲ ዝድለ ቦታ ኣፍቲ በጀት ለ. የሚፈለገው ቦታ በበጀት ኣመቱ ሊከናወኑ
ዓመት ንኽፍፀሙ ካብ ዝተተለሙ ስራሕቲ ለታቀዱት ስራዎች መሆኑ ማረጋገጫ፣
ምዃኑ፣
ሐ. መረጋገፂ ነቲ ፕሮጀክት ዝተፈቐደ በጀት ሐ. ለፕሮጀክቱ የተፈቀደ በጀት መኖሩን

ምህላው፣ ማረጋገጫ፣

2. Eቲ ሕቶ ብገባሪ ሰናይ ንማሕበራዊ 2. ጥያቄው በበጎ ኣድራጎት ድርጅት ለማህበራዊ

ግልጋሎት ዝወሃበሉ ትካል ንምህናፅ ዝቐረበ ኣገልግሎት መስጫ ተቋም ለመገንባት የቀረበ

Eንተኾይኑ፤ በዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 1 ከሆነ፤ በዚህ ኣንቀፅ

203
www.chilot.me
 ገፅ 30 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 30 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

ዝተጠቐሰ ቅድመ ኩነት ሕልው ኮይኑ ንUስ ኣንቀፅ 1 ላይ የተጠቀሰው ቅድመ

ቀፂሎም ዝተቐመጡ ክማልU ኣለዎም፡፡ ሁኔታ Eንደተጠበቀ ሆኖ ቀጥሎ የተቀመጡት
ቅድመ ሁኔታዎች፡- መሟለት ኣለባቸው፡፡
ሀ. ኣብቱ ዘበን ዝተሓደሰ ፍቓድ ምዝገባ፣ ሀ. የዘመኑ የታደሰ የምዝገባ ፍቃድ፣
ለ. Eቲ ስራሕ ንምስራሕ ካብ ክልል ወይ ለ. ስራውን ለመስራት ከክልሉ ወይም ከከተማ
ምምሕዳር ከተማ ዝተውሃበ ፍቓድ፣ ኣስተዳደሩ የተሰጠው ፍቃድ፣
ሐ. Eቲ ክስራሕ ዝተሓሰበ ፕሮጀክት ሐ. ለመስራት የታሰበው ፕሮጀክት
ተቀባልነት ዝረኸበ ምዃኑ ካብ ክልል ወይ ተቀባይነት ያገኘ መሆኑ ከክልሉ ወይም
ምምሕዳር ከተማ ዝተወሃበ መረጋገፂ ከከተማ ኣስተዳደር የተሰጠ ማረጋገጫ
ፅሑፍ፣ ፅሁፍ፣
መ. ነቲ ፕሮጀክት መስርሒ ዝተትሓዘ በጀት መ. ለፕሮጀክቱ መስርያ የተያዘ በጀት
ምህላው ካብ ዝምልከቶ ዝቐርብ መረጋገፂ ስለመኖሩ ከሚመለከተው የሚቀርብ
ፅሑፍ ማረጋገጫ ፅሁፍ፣
ረ. Eቲ መረጋገፂ ትሕዝቶ ሰነድ ኣብቲ ከተማ ረ. የይዞታ ማረጋገጫ ሰነዱ በከተማው ወይም
ወይ ክልል ብዘሎ ዝምልከቶ ሽም በክልሉ የሚመለከተው መንግስታዊ ተቋም
መንግስታዊ ትካል ዝተዳለወ ምዃኑ፣ ስም የተዘጋጀ መሆኑን፣
3. Eቲ ሕቶ ንትካላት መምለኺ Eምነት 3. ጥያቄው ለEምነት ተቋማት ማምለኪያ ከሆነ
Eንተኾይኑ Eቲ ክልል ብዘፅድቖ ኣገባብ ክልል በሚያፀድቀው ኣግባብ ተወስኖ የሚሰጥ
ተወሲኑ ዝውሃብ ይኸውን፣ ዝርዝሩ ይሆናል፣ ዝርዝሩ በመመሪያ ይወሰናል፡፡
ብመምርሒ ይውሰን።
4. Eቲ ሕቶ ብመሰረት ፖሊሲ መንግስቲ 4. ጥያቄው በመንግስት የከተማ የመኖሪያ ቤት
መንበሪ ኣባይቲ ከተማ ንህንፀት መንበሪ ገዛ ፖሊሲ መሰረት ለመኖሪያ ቤት ግንባታ

ንዝቐርብ መሬት Eንተኾይኑ ብዝወፅE ለሚቀርብ መሬት ከሆነ በሚወጣው ፖሊሲና

ፖሊሲን ስIቦም ብዝወፁ ዝርዝር ተከትለው በሚወጡ ዝርዝር መመሪያዎች

መምርሒታት ይትግበር፡፡ ይተገበራል፡፡

5. ንማኑፋክቸሪንግ Iንዳስትሪን ካልOት ኣብቲ 5. ለማኑ ፋክቸሪንግ Iንዳስትሪ Eና ሌሎች

ኣዋጅ ንዝተመልከቱ ምደባታት ዝርዝር በኣዋጁ ለተመለከቱ ምደባዎች የፕሮጀክቱ

ፅንዓት Eቲ ፕሮጀክት ክማላE ኣለዎ። ዝርዝር ጥናት መሟላት Aለበት፡፡

204
www.chilot.me
 ገፅ 31 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 31 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

6. ብመሰረት ኣብዚ ዓንቀፅ ካብ ንUስ ዓንቀፅ 1 6. በዚህ ኣንቀፅ ከንUስ ኣንቀፅ 1 Eስከ 5
ክሳብ 5 ዝግባE ቅድመ ኩነት ዝተጠናቐቀን መሰረት ተገቢው ቅድመ ሁኔታ የተጠናቀቀ
ከይዲ ምፅራይ ብኣግባቡ ዝተፈፀመን Eና የማጣራት ሂደቱን በኣግባቡ የፈፀመ
ፕሮጀክት ወይ ዘርፊ ብመሰረት ስታንዳርድ ፕሮጀክት ወይም ዘርፍ በስታንዳርዱ
ግቡE ዝኾነ ስፍሓት ቦታ ብምደባ ይወሃቦ፡፡ መሰረት ተገቢ የሆነ የቦታ ስፋት በምደባ
ይሰጣል፡፡

23. ብምኽንያት ልምዓት ንዝለዓሉ ነበርቲ 23. በልማት ምክንያት የሚነሱ ነዋሪዎችን
መሊስካ ንምስፋር ብዛEባ ዝውሃብ ቦታ፣ መልሶ ለማስፈር ስለሚሰጥ ቦታ

ቦታ ከተምOም ብምኽንያት ልምዓት ወይ የከተማ ቦታቸውን በልማት ምክንያት ወይም

ብመሊስካ ምልማE ከተማ ንዝለቁ ነበርቲ ዝግበር በከተማ መልሶ ማልማት ለሚለቁ ነዋሪዎች

ስርዓት ኣከፋፍላ ካሕሳ ኣገባብ ብዘለዎ ሕጊ የሚደረገው የካሳ ኣከፋፈል ስርኣት ኣግባብ
መሰሎም ሕሉው ኮይኑ፡- ባለው ህግ መብታቸው የተጠበቀ ሆኖ፡-

1. ብመሰረት Eቲ ኣዋጅ ዓንቀፅ 12 ንUስ 1. በኣዋጁ ኣንቀፅ 12 ንUስ ኣንቀፅ 2 መሰረት

ዓንቀፅ 2 ትሕዝትU ክለቕቕ ዝተገበረ በዓል ይዞታውን Eንዲለቅ የተደረገ ህጋዊ የነባር

ነባር ትሕዝቶ ምስ ደረጃ ቦታ፣ ስታንዳርድ ባለይዞታ ከቦታ ደረጃ፣ የሽንሻኖ

ሽንሸናን ተበፀሓይነትን ግልጋሎታትን ስታንዳርድና የኣገልግሎቶች ተደራሽነትን

ዘገናዘበ ተለዋጢ ቦታ ብነባር ስሪት ይውሃቦ፡፡ ያገናዘበ ምትክ ቦታ በነባሩ ስሪት

ዝርዝሩ ብመምርሒ ይውሰን፡፡ ይሰጠዋል፡፡ ዝርዝሩ በመመሪያ ይወሰናል፣

2. በዓል መሰል ትሕዝቶ ሊዝ ቅድሚ ዘበን 2. የሊዝ ይዞታ ባለመብት የውል ዘመን

ውEሉ ምEኻሉ ቦትU ክለቕቕ ኣይግበርን፡፡ ከመድረሱ በፊት ቦታውን Eንዲለቅ

ኮይኑ ግን ንረብሓ ህዝቢ ክበሃል ትሕዝትU ኣይደረግም፡፡ ሆኖም ይዞታው ለህዝብ

ተደላይ Eንትኸውን ትሕዝቶ ሊዙ ክለቅቕ ጥቅም ሲባል የሚፈለግ ሲሆን የሊዝ

ዝተገበረ ሕጋዊ በዓል መሰል ንዝተረፎ ዘመን ይዞታውን Eንዲለቅ የተደረገ ህጋዊ

ሊዝ ተመሳሳሊ ስፍሓትን ደረጃን ዘለዎ ባለመብት ለቀሪው የሊዝ ዘመን ተመሳሳይ

ተለዋጢ ቦታ ብኣገባብ ነባር ሊዝ ይወሃቦ፡፡ ስፋት Eና ደረጃ ያለው ምትክ ቦታ በነባሩ

ካብቲ ቦታ ዝለዓል ንብረት Eንተሃልዩ ሊዝ ኣግባብ ይሰጠዋል፡፡ ከቦታው የሚነሳ

ብመሰረት መምርሒ ካሕሳ ይኽፈሎ፣ ዝርዝሩ ንብረት ካለ በካሳ መመሪያ መሰረት

ብመምርሒ ይውሰን፡፡ ይከፈላል፣ ዝርዝሩ በመመሪያ ይወሰናል፡፡

3. ብዘይሕጋዊ መንገዲ ኣብ ዝተትሓዘ ቦታ 3. በህገ-ወጥ መንገድ በተያዘ ቦታ ላይ ለሰፈረ

ዝሰፈረ ንብረት ብዝተፈላለዩ ምኽንያታት ንብረት በተለያየ ምክንያት Eንዲነሳ ሲወሰን

205
www.chilot.me
 ገፅ 32 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 32 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

ንኽለዓል Eንትውሰን ካሕሳን ተለዋጢ ቦታን ካሳ Eና ምትክ ቦታ ኣይሰጥም፡፡

ኣይወሃብን፡፡
4. ሓበራዊ ህንፃ ዝተሃነፀሉን ፕሮግራም 4. የጋራ ህንፃ በተገነባበት Eና የቤት ልማት
ልምዓት ኣባይቲ ኣብ ከይዲ ዘለዋን ከተማ ፕሮግራም በሂደት ላይ ባለባት ከተማ፤

ብምኽንያት ፕሮግራም መሊስካ ምልማE በከተማው መልሶ ማልማት ፕሮግራም

ከተማ ተላዓሊ ዝኾኑ፤ ኣብ ሓባራዊ ምክንያት ተነሺ የሆኑ፣ የጋራ መኖሪያ ቤት

መንበሪ ገዛ ብEድጊት ብቀዳምነት ዝረኽበሉ በግዥ በቅድሚያ የሚያገኙበት ሁኔታ

ኩነታት የመቻቹ፣ ዝርዝሩ ብመምርሒ ያመቻቻል፣ ዝርዝሩ በመመሪያ ይወሰናል፡፡

ይውስን፡፡
5. ኣብ ውሽጢ ክልል ከተማ ብምኽንያት 5. በከተማ ክልል ውስጥ በልማት ምክንያት
ልምዓት መንበሪ ቦትOም ህንፃ ዝዓረፎ የመኖሪያ ቦታቸዉ፣ ህንፃ ያረፈበት ቦታን

ቦታን፣ ንኽለቁ ዝተወሰነሎም ሓረስቶት፡- Eንዲለቁ የተወሰነባቸው ገበሬዎች፡-

ሀ. ኣግባብ ባለው ህግ ተወስኖ ለንብረቱና

ሀ- ኣገባብ ብዘለዎ ሕጊ ተወሲኑ ነቲ መሬትን
ለመሬቱ ከሚከፈለው ካሳ በተጨማሪ ቢሮ
ንብረትን ካብ ዝኽፈል ካሕሳ ብተወሳኺ
በሚያወጣው መመሪያ መሰረት ለህንፃ
ብመሰረት ቢሮ ብዘውፅO መምርሒ
ግንባታ ተለዋጭ ቦታ በነባሩ ስሪት
ንመህነፂ ህንፃ ተለዋጢ ቦታ ብነባር ስሪት
ይሰጣቸዋል፡፡ ዝርዝሩ በመመሪያ
ይወሃቦም፣ ዝርዝሩ ብመምርሒ ይውሰን፡፡
ይወሰናል፡፡

ለ. ብመሰረት ኣብዚ ዓንቀፅ ንUስ ቁፅሪ 5 ለ. በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ቁጥር 5 መሰረት

ኣብ ውሽጢ ክልል ከተማ ብምኽንያት በከተማ ክልል ውስጥ በልማት ምክንያት

ልምዓት ቦታ ሕርሻን መግሃጫን ንኽለቁ የEርሻ ቦታና መጋጫን Eንዲለቁ

ዝተወሰነሎም ሓረስቶት ብመሰረት የተወሰነባቸው ገበሬዎች በመመሪያው

መምርሒ መሰል ምርካብ ካሕሳ ተሓሊዩ መሰረት ካሳ የማግኘት መብታቸው ተጠብቆ

ካብ ትሕዝትOም ይላዓሉ፣ ዝርዝሩ ከይዞታቸው ይነሳሉ፣ ዝርዝሩ በመመሪያ

ብመምርሒ ይውሰን፡ ይወሰናል፡፡

24. ንሓፂር Eዋን ብሊዝ ዝወሃቡ ቦታታት 24. ለኣጭር ጊዜ በሊዝ ስለሚሰጡ ቦታዎች

1. ብመሰረት ኣብቲ ኣዋጅ ዓንቀፅ 18 ንUስ 1. በኣዋጁ ኣንቀፅ 18 ንUስ ኣንቀፅ 2/ለ/
ዓንቀፅ 2/ለ/ ዝተጠቐሰ ኣብ ውሽጢ ሓፂር በተጠቀሰው መሰረት በAጭር ጊዜ ጥቅም ላይ
Eዋን ኣብ ጥቕሚ ዘይውEሉ ቦታታት ከተማ የማይውሉ የከተማ ቦታዎች ለሚከተለው

206
www.chilot.me
 ገፅ 33 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 33 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

ንዝስEብ ግልጋሎት ይውEል፡- ኣገልግሎት ይውላል፡-

ሀ) ምስ ከተማ ሕርሻን ሓምለዋይ ተንከፍ ሀ) ከከተማ ግብርና Eና ከከተማ ኣረንጓዴ
ስራሕቲ ልምዓትን ዝተተሓሓዙ ነክ ልማት ስራጋር የተያያዙ ለኣትክልት፣
ንኣትክልቲ፣Eምበባ፣ ምርባሕ ደርሁ፣ ኣበባ፣ ዶሮ Eርባታ፣ ኣረንጓዴ መናፈሻ
ሓምለዋይ መናፈሻን መዘናግEን Eና ኣረንጓዴ መዝናኛ፣

ለ. ንመፍረይ ወይ ንመሸጢ ብሎኬት፣ ለ. ለብሎኬት ማምረቻ ወይም መሸጫ

ሐ. ንመትከሊ ሰሌዳ ምልክታ፣ ሐ. ለማስታወቅያ ሰሌዳ መትከያ
መ. ኣብ Eዋን ህንፀት ንመቐመጢ ማሽነሪን መ. በግንባታ ጊዜ ለማሽነሪ Eና ቁሳቁስ
ናውቲ ህንፃ መሳርሕን የህንፃ መሳሪያዎች ማስቀመጫ
2. ኣጠቃቕማን ኣተሓሕዛን ንሓፂር ግዘ ብሊዝ 2. በኣጭር ጊዜ በሊዝ ይዞታ የተሰጠ ቦታ
ዝተውሃበ ትሕዝቶ ቦታ ውEሊ ከምዝስEብ ኣጠቃቀምና የውል ኣያያዝ Eንደሚከተለው
ይኸውን፡- ይሆናል፡-

ሀ) ብመሰረት ኣብዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ ሀ) በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 1/ሀ/ መሰረት

1/ሀ/ ምስ ከተማ ሕርሻን ሓምለዋይ ከከተማ Eርሻና ኣረንጓዴ ነክ የልማት

ተንከፍ ስራሕቲ ልምዓትን ተተሓሒዙ ስራዎችን ተያይዞ የሚሰጥ የቦታ ውል ዘመን

ዝወሃብ ዘበን ውEሊ ቦታ ብመሰረት Eቲ በኣዋጁ መሰረት Eስከ 15 ኣመት ይሆናል፡፡

ኣዋጅ ክሳብ 15 ዓመት ይኸውን፡፡

ለ/ ብመሰረት Eዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ ለ/ በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 1/ለ/ሐ/መ

1/ለ/ሐ/መ ዘበን ውEሊ ንሓፂር Eዋን መሰረት በሊዝ ውል ለኣጭር ጊዜ የሚሰጥ ቦታ
ብሊዝ ዝወሃቡ ቦታታት ክሳብ 5 ዓመት Eስከ 5 ኣመት ብቻ ይሆናል፣ ዝርዝሩ
ጥራሕ ይኸውን፣ ዝርዝሩ ብመምርሒ በመመሪያ ይወሰናል፡፡
ይውሰን፡፡

ሐ) ንሓፂር Eዋን ዝተውሃበ ቦታ ቅድሚ Eዋን ሐ) ለኣጭር ጊዜ የተሰጠ ቦታ የውል ጊዜው

ውEሊ ምEኻሉ ንልምዓት Eንትድለ ነቲ ከማብቃቱ በፊት ለልማት ሲፈለግ
ንብረት መልዓሊ ዝኣክል ግምት ንብረቱን ለማንሳት የሚበቃ ግምት
ይወሃቦ፡፡ኣድላይነቱ Eንዳተርኣየ ንዝቐረዮ ይሰጠዋል፡፡ ኣስፈላጊነቱ Eየታየም
ግዘ ውEሊ ጥራሕ መጥቀሚ ዝኸውን ለቀሪው የውል ጊዜ ብቻ መጠቀሚያ
ተለዋጢ ቦታ ክወሃብ ይኽEል፡ የሚሆን ምትክ ቦታ ሊሰጥ ይችላል፡፡

207
www.chilot.me
 ገፅ 34 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 34 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

3. ኣከፋፍላ ቦታ ኪራይ ወይ ሊዝ ብጊዚያዊ 3.

ለኣጭር ጊዜ በጊዚያዊ መጠቀምያ የሚሰጥ
ቦታ የሊዝ ወይም የቦታ ኪራይ ኣከፋፈል
መጥቀሚ ንሓፂር Eዋን ዝወሃብ ቦታ
Eንደሚከተለው ይሆናል፡-
ከምዝስEብ ይኸውን፡-

ሀ. ብጊዚያዊ ውEሊ ንሓፂር Eዋን ሀ. በጊዜያዊ ውል ለኣጭር ጊዜ የተፈቀደላቸው

ዝተፈቀደሎም ኣካላት ብተመን ኪራይ ቦታ ኣካላት በከተማ የኪራይ ቦታ ተመን ወይም
ከተማ ወይ ብመበገሲ ዋጋ ሊዝን ዋጋ በሊዝ መነሻ ዋጋና የጨረታ የሊዝ ዋጋ
ጨረታ ሊዝን መሰረት ብምግባር ብኮሚቴ መሰረት በማድረግ በከንቲባ ኮሚቴ ወይም
ኮንቲባ ወይ ብስራሕ ፈፃሚ ወረዳ ፅንዓት ብወረዳ ስራ ኣሰፈፃሚ ጥናት ተደርጎ
ተገይሩ ብዝውሰን ናይ ሓፂር Eዋን ወይ በሚወሰን የኣጭር ጊዜ ወይም ኣመታዊ
ዓመታዊ ቦታ ኪራይ ወይ ክፍሊት ሊዝ የቦታ ኪራይ ወይም የሊዝ ክፍያ Eንዲከፍሉ
ክኸፍሉ ይግበር፣ ዝርዝሩ ብመምርሒ ይደረጋል፡፡
ይውሰን፡፡

25. ንሓፂር Eዋን ንደቀቕትን ኣናEሽተይን 25. ለኣጭር ጊዜ ለጥቃቅንና ኣነስተኛ የንግድ
ንግዲ ትካላት ዝወሃብ ቦታ ድርጅቶች የሚሰጥ ቦታ፡-
1. በከተማው በኣጭር ጊዜ ውስጥ ጥቅም ላይ
1. ኣብታ ከተማ ኣብ ውሽጢ ሓፂር Eዋን ኣብ
ያልዋሉ ቦታዎች Eየተጠኑ ለጥቃቅንና
ጥቕሚ ዘይውEሉ ቦታታት EንዳተፀንU
ኣነስተኛ የንግድ ድርጅቶች ኣገልግሎት
ንግልጋሎት ደቀቕትን ኣናEሽተይን ንግዲ
Eንዲውሉና Eንዲዘጋጁ በጊዚያዊ ውል
ትካላት ንክውEሉን ክዳለውን ብጊዚያዊ ውEሊ
ለኣጭር ጊዜ Eንዲሰጡ ይደረጋል፡፡
ንሓፂር Eዋን ክወሃቡ ይግበር፣

2. ንሓፂር Eዋን ንግልጋሎት መሸጥን መፍረይን 2. ለኣጭር ጊዜ ለማምረቻና መሸጫ

ዝወሃብ ቦታ ካብ ኪራይ ወይ ክፍሊት ሊዝ ነፃ ኣገልግሎት የሚውል ቦታ ከኪራይ ወይም
ይኸውን ከሊዝ ክፍያ ነፃ ይሆናል

3. በዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 1 ንዝተውሃቡ 3. በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 1 ለተሰጡ

ቦታታት ዘበን ውEሊ ካብ 1 ክሳብ 5 ዓመት ቦታዎች የውል ዘመን ከ1 Eስከ 5 ኣመት
ጥራሕ ይኸውን፣ ዝርዝሩ ብመምርሒ ይውሰን ብቻ ይሆናል፣ ዝርዝሩ በመመሪያ ይወሰናል

4. ብጊዚያዊ ውEሊ ንሓፂር Eዋን ንደቀቕትን 4. በጊዚያዊ ውል ለኣጭር ጊዜ ለጥቃቅንና

ኣናEሽተይን ንግዲ ትካላት ዝውሃብ ቦታ ኣነስተኛ የንግድ ድርጅቶች የሚሰጥ ቦታ ውል

ቅድሚ ውEል ምEኻሉ ንልምዓት Eንትድለ ከማለቁ በፊት ለልማት ሲፈለግ ኣስፈላጊነቱን

208
www.chilot.me
 ገፅ 35 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 35 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

ኣድላይነቱ Eንዳተረኣየ ንዝቐረዮ ግዘ ውEሊ Eየታየ ለቀሪው የውል ጊዜ ብቻ ተለዋጭ

ጥራሕ ተለዋጢ መጥቀሚ ቦታ ክወሃቦ የመጥቀምያ ቦታ ሊሰጠው ይችላል፣
ይኽEል፣ ንዝተኣመነሎም መልዓሊ ንብረት ለታመነበት የንብረቱ ማንሻ ወጪ ግምቱን
ወፃIታት ግምት ክኽፈሎ ይኽEል፣ ዝርዝሩ ሊከፈለው ይችላል፣ ዝርዝሩ በመመሪያ
ብመምርሒ ይውሰን፡፡ ይወሰናል፡፡

ክፍሊ ሓሙሽተ ክፍል ኣምስት

ብዛEባ ውEሊ ሊዝን ኣዋህባ ምስክር ወረቀትን ስለሊዝ ውል Eና የምስክር ወረቀት ኣሰጣጥ

26. ውEሊ ሊዝ ዝምርሓሎም መትከላት 26. የሊዝ ውል የሚመራባቸው መርሆዎች

ድንጋገታት Eዚ ኣዋጅን Eዚ ደንብን ሕልዋት የኣዋጁ Eና የዚህ ደንብ ድንጋጌዎች

ኮይኖም ውEሊ ሊዝ ብመሰረት ቤት Eዮታት Eንደተጠበቁ ሆነው፤ የሊዝ ውል በፍትሃብሄር
ዝወዓዓልዎም ኣብ ሕጊ ፍትሃብሄር ውEል የኣስተዳደር ህግ መሰረት መስሪያ ቤቶች
ምምሕዳር ሕጊ ብዝተደንገገ ይምራሕ፡፡ ስለሚያደርጓቸው ውሎች በተደነገገው መሰረት
ይመራል፡፡

27. ብዛEባ ምፍራም ውEሊ ሊዝ 27. የሊዝ ውል ስለመፈረም

1. በቲ Aዋጅን በዚ ደንብን ቦታታት ከተማ 1. በኣዋጁና በዚህ ደንብ የከተማ ቦታዎች በሊዝ
ብሊዝ Eንትፍቀዱ ሰነድ ውEል፣ መሰልን ሲፈቀዱ የውሉ ሰነድ፣ የተጫራቾችን መብትና

ግቡEን ተጫረቲ፣ ተግባርን ሓላፍነትን ውEል ግዴታ፣ የውል ሰጪ ተግባርና ሃላፊነት፣

ወሃቢ፣ ሓፈሻዊ ኩነታት ምሕደራ ትሕዝቶ ጠቅላላ የሊዝ ይዞታ ኣስተዳደር ሁኔታዎችን፣

ሊዝ፣ ገደብ ግዜ መጀመርን መወድEን የግንባታ መጀመሪያና ማጠናቀቂያ የጊዜ

ህንፀት፣ ብተወሳኺ ምስቲ ቦታ ዝተፈለየ ባህሪ ገደብ፣ በተጨማሪ ከቦታው የተለየ ባህሪ ጋር

ዝኸይድ ፍሉይ ኩነታት ዘመላኽት ክኸውን የሚሄዱ ልዩ ሁኔታዎችን የሚያመለክት

ኣለዎ፡፡ ዝርዝሩ ብመምርሒ ይውሰን፡፡ መሆን ኣለበት፡፡ ዝርዝሩ በመመሪያ

ይወሰናል፡፡

2. ኩነታትን ቃላት ረቂቅ ውEሊን ኣብቲ ጨረታ 2. የውሉ ረቂቅ ቃሎችና ሁኔታዎች ከጨረታው
ሰነድ ከም ሓደ ክፋል ኮይኑ ክቐርብ ኣለዎ፡፡ ሰነድ ጋር Eንደ ኣንድ ክፍል ሆነው መቅረብ
ኣለበት፡፡

209
www.chilot.me
 ገፅ 36 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 36 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

3. ብጨረታ ዝተውሃቡ ቦታታት ኣብ ቤት Eዮን 3. በጨረታ የተሰጡ ቦታዎችን በመስሪያ ቤቱ

ካልOት ካብ ዓቕሚ ንላEሊ ብዝኾነ ፀገም Eና ሌላ ከኣቅም በላይ በሆነ ችግር ምክንያት
ምኽንያት ኣብ ውEሊ ዝተቐመጠ Eለት በውሉ በተጠቀሰው ቀን መሰረት ማስረከብ
ምርካብ EንተዘይተኻIሉ ዳግም ውEሊ ካልተቻለ ውሉ Eንደገና ይታደሳል፤ የችሮታ
ይሕደስ፣ ግዜ Eፎይታ፣ ግዘ መጀመርን ጊዜ፣ የግንባታ መጀመሪያ Eና ማጠናቀቂያ
መወድEን ህንፀት፣ ግዘ መወድI ክፍሊት ሊዝ ጊዜ፣ የሊዝ ክፍያ ማጠናቀቂያ ጊዜ Eንደ
ከምብሓዱሽ ይውሰን፣ ዋጋ ሊዝ ብመሰረት ኣዲስ ይወሰናል፣ የሊዝ ዋጋው ቀደም ሲል
ኣቀዲሙ ዝተውሃበ ጨረታ ይኸውን፡፡ በጨረታው በተሰጠው መሰረት ይሆናል፣
4. ኣብ ውEሊ ሊዝ ዝተገለፁን ኣካል ሰነድ ውEሊ 4. በሊዝ ውሉ ላይ የተገለፁና የውሉ ሰነድ ኣካል
ኮይኖም ዝተፈረሙን ዋኒናት ኣብ መንጎ ሆነው የተፈረሙ ጉዳዮች በሊዝ በወሰደው
ብሊዝ ዝወሰደ ሰብን ወሃቢ ውEሊ ሊዝን ከም ሰው Eና በሊዝ ውል ሰጪው በኩል Eንደ ህግ
ሕጊ ኮይኖም የገልግሉ፡፡ ሆነው ያገለግላሉ፡፡

5. ውEሊ ሊዝ ብጨረታ ዝሰዓረ፣ ብምደባ 5. የሊዝ ውል በጨረታ ያሸነፈ፣ በምደባ

ዝተውሃቦ ፣ በቲ ኣዋጅን በዚ ደንብን ናብ የተሰጠው፣ በኣዋጁና በዚህ ደንብ ወደ ሊዝ
ስሪት ሊዝ ክኣቱ ዝተወሰነሉ ቦታ ከተማ፣ ኣብ ስሪት Eንዲገባ የተወሰነበት የከተማ ቦታ
መንጎ በዓል መሰል ሊዝን ውEሊ ወሃብን ነዚ በሊዝ ባለመብትና በውል ሰጪው መካከል
ደንቢ ንምፍፃም ብዝወፅE መምርሒ ይህን ደንብ ለማስፈፀም በሚወጣው
ዝቕመጥ ሰሌዳ ግዜ ዝርዝር ከይዲ መመሪያ በሚቀመጠው የጊዜ ሰሌዳና
ኣፈፃፅማን ክፍረም ኣለዎ፡፡ ዝርዝር የኣፈፃፀም ሂደት መፈረም ኣለበት፡፡

6. ኣድላይ ቅድመ ክፍሊት ወዲU ውEሊ ሊዝ 6. ኣስፈላጊውን ቅድመ ክፍያ ኣጠናቅቆ የሊዝ
ዝተወዓዓለ ሰብ ብዓይነትን ብርክን ህንፀት ውል የተዋዋለ ሰው በግንባታው ኣይነትና
ተፈልዩ ብዝተቐመጠ ገደብ ግዜ ውሽጢ ደረጃ ተለይቶ በተቀመጠው የጊዜ ገደብ
ህንፀት ክጅምርን ክውድEን ኣለዎ፡፡ ውስጥ ግንባታ መጀመርና ማጠናቀቅ
ኣለበት፡፡

28. የሊዝ ይዞታ ምስክር ወረቀት

28. ወረቀት ምስክር ትሕዝቶ ሊዝ
1. የከተማ ቦታ በሊዝ የተፈቀደለት ሰው የሊዝ
1. ቦታ ከተማ ብሊዝ ዝተፈቀደሉ ሰብ ወረቀት
ይዞታ ምስክር ወረቀት ይሰጠዋል፣
ምስክር ትሕዝቶ ሊዝ ይወሃቦ

210
www.chilot.me
 ገፅ 37 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 37 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

2. ወረቀት ምስክር ትሕዝቶ ሊዝ ዝህልዎ 2. የሊዝ ይዞታ የምስክር ወረቀት የሚኖረው

መግለፅታት:- መግለጫዎች፡-

ሀ. ሙሉE ሽም ምስ ኣቦሓጐ ቦታ ብሊዝ ሀ. ቦታ በሊዝ የተፈቀደለትን ሰው ሙሉ ስም

ዝተፈቐደሉ፣ ሽም ትካልን ጉርዲ ከነኣያት፣ የድርጅቱ ስም Eና የባለይዞታው
ፎቶግራፍ ባዓል ትሕዝቶ፣ ጉርድ ፎቶ ግራፍ፣

ለ. ስፍሓትን ኣድራሻን Eቲ ቦታ፣ ለ. የቦታውን ስፋትና ኣድራሻ፤

ሐ. ዓይነት ግልጋሎት Eቲ ቦታ፣ ብርክን ቁፅሪ ሐ. የቦታውን የኣገልግሎት ኣይነት፣ ደረጃና

ፕሎትን፣ የፕሎት ቁጥር፤

መ. ጠቅላላ ዋጋ ሊዝ Eቲ ቦታን መጠን ቅድመ መ. የቦታውን ጠቅላላ የሊዝ ዋጋና የቅድመ

ክፍሊትን ክፍያ መጠን፤

ረ. በቢዓመቱ ዝኽፈል መጠን ክፍሊት ሊዝን ረ. በየኣመቱ የሚከፈል የሊዝ ክፍያ መጠንና
Eቲ ክፍሊቱ ዝወድAሉ Eዋንን፣ ክፍያው የሚጠናቀቅበትን ጊዜ፤
ሰ. ትሕዝቶ ሊዝ ፀኒU ዝፀንሓሉ ዘበን ሰ. የሊዝ ይዞታው ፀንቶ የሚቆይበትን ዘመን፡

ሸ. ቁፅሪ ትሕዝቶ ምስክር ወረቀት፣ ሸ. የይዞታ የምስክር ወረቀት ቁጥር

ቀ. ሓባሪ ሰሜናዊ ኣንፈት Eቲ ቦታ መለክI ቀ. የቦታው የሰሜን ኣቅጣጫ ኣመልካች፣

ስኬልን ኩርናE መራኸቢ ወይ ኤክስ ዋይ የስኬሉ መለኪያ Eና የማEዘን
ኮOርድኔት ኣካቲቱ ክሕዝ ኣለዎ፡፡ መገናኛዎች ወይም ኤክስ ዋይ
ኮOርድኔትን ኣካቶ መያዝ ኣለበት፡፡

ክፍሊ ሽዱሽተ ክፍል ስድስት

ዋጋ ሊዝ ቦታ ከተማን ኣፈፃፅማ ክፍሊትን የከተማ ቦታ የሊዝ ዋጋ Eና የክፍያ ኣፈፃፀም

29. መበገሲ ዋጋ ሊዝ ቦታ ከተማ 29. የከተማ ቦታ የሊዝ መነሻ ዋጋ

1. መበገሲ ዋጋ ሊዝ ቦታ ከተማ ዝትመን ከም 1. የከተማ ቦታ የሊዝ መነሻ ዋጋ ትመና Eንደ

ኣወቓቕራን ነባራዊ ኩነታት ከተማታትን ከተሞቹ ኣወቃቀርና ነባራዊ ሁኔታ መሰረት

መሰረት ብምግባርን Eዞም ዝስEቡ ኩነታት በማድረግ Eና የሚከተሉትን ሁኔታዎች ግምት

ኣብ ግምት ውሽጢ ብምEታው Eዩ፡- ዉስጥ በማስገባት ነው፡-

211
www.chilot.me
 ገፅ 38 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 38 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

ሀ. መበገሲ ዋጋ ሊዝ ቦታ ከተማ ሜላ ሀ. የከተማ ቦታ የሊዝ መነሻ ዋጋ የቅመራ

ሰሊሒቱ ብርክት ዝበሉ መሬትን መሬት ስልቱ በርካታ መሬትና መሬት ነክ
ተንከፍ Eድጊታት፣ መስተኻኸሊ ግብይቶች፣ የጊዜ ልዩነት ማስተካከያን፣
ኣፈላላይ ግዜ፣ማሕበራውን Iኮኖሚያውን የማሕበራዊና Iኮኖሚያዊ ሁኔታዎችን፤
ኩነታት፣ መፅናEቲ ህልውን ቀፃሊ ወቅታዊና የወደፊት የEድገት ጥናቶችን
Eብየት ብምክያድ፣ ኣጠቓቕማ መሬትን በማካሄድ፣ የመሬት ኣጠቃቀም Eና የቦታ
ብርኪ ቦታን ኣብ ግምት ብምEታው ደረጃን ታሳቢ በማድረግ መዘጋጀት ኣለበት፤
ክዳሎ ኣለዎ፣

ለ. በዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 1/ሀ ዝተገለፀ ለ. በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 1/ሀ
ሕልው ኮይኑ፣ Eቲ ቦታ ንምድላው የተጠቀሰው Eንደተጠበቀ ሆኖ ቦታውን
ንተልዓልቲ ዝተፈፀመ ክፍሊት ካሕሳ፣ ለማዘጋጀት ለተነሺዎች የተፈፀመ የካሳ
ምድላው ቦታ፣ ዝርገሐ መሰረተ ልምዓት፣ ክፍያ፣ የቦታ ዝግጅት፣ የመሰረተ ልማት
ንመካየዲ ስራሕን ካልOት ጭቡጣት ዝርጋታ፣ የስራ ማስኬጃ Eና ሌሎች
ተዛመድቲ ወፃIታት ዘገናዘበ ይኸውን፡፡ ተጨባጭነት ያላቸው ተጓዳኝ ወጪዎችን
ያገናዘበ ይሆናል፡፡

2. ቦታ ከተማ ብዋጋ ቀጠና ምክፍፋልን 2. የከተማ ቦታን በዋጋ ቀጠና መከፋፈል Eና

ኣፈፃፅምUን፡- ኣፈፃፀሙን፡-

ሀ. ብመሰረት Eዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 1 ሀ. በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 1 መሰረት

ዝተሰልሐ ዝርዝር መበገሲ ዋጋ ሊዝ የተሰላውን የከተማ ቦታዎች ዝርዝር የሊዝ

ቦታታት ከተማ መሰረት ብምግብር ዋጋ መነሻ ዋጋ መሰረት በማድረግ የዋጋ ቀጠና

ቀጠና ካርታ ክዳለው ኣለዎ፣ ካርታ መዘጋጀት ኣለበት፤

ለ. መበገሲ ዋጋ ሊዝ Eዋናውነቱ ሓልዩ ለ. የሊዝ መነሻ ዋጋ ወቅታዊነቱ ጠብቆ

ንክኸይድ በቢ በጀት ዓመቱ ወይ በቢ ክልተ Eንዲካሄድ በየበጀት ኣመቱ ወይም በየሁለት

ዓመት ዝግበሩ ጨረታት መሬት ሊዝ ኣመቱ የሚካሄዱትን የመሬት ሊዝ

ኩሎም ቀጠና ቦታን ዓይነት ግልጋሎትን ጨረታዎች ሁሉንም የቦታ ቀጠና Eና

ተሓሳቢ ብምግብር ክዳሎ ኣለዎ፣ የኣገልግሎት ኣይነት ታሳቢ በማድረግ

መዘጋጀት ኣለበት፤

212
www.chilot.me
 ገፅ 39 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 39 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

ሐ. በዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 2 (ሀ) ዝተዳለወ ሐ. በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 2 (ሀ)
መበገሲ ዋጋን ዋጋ ቀጠና ካርታን ብካቢኔ የተዘጋጀ የመነሻ ዋጋ Eና የዋጋ ቀጠና
ከተማ ወይ ወረዳ ብምፅዳቅ ብከተማ ካርታ በከተማ ወይም በወረዳ ካቢኔ
መሰረታዊ ካርታን ብፅሑፍን ተዳልዩ በማስፀደቅ በከተማው መሰረታዊ ካርታ Eና
ተበፃሓይ ብዝኾነ መርበብ ሓበሬታን ኣብ በፅሑፍ ተዘጋጅቶ በማንኛውም ተደራሽ
ዝረኣይ ሰሌዳ ምልክታን ንህዝቢ ግልፂ የመረጃ መርበብና ለEይታ በሚመች
ክግበር ኣለዎ፡፡ የማስታወቂያ ሰሌዳ ለህዝብ ይፋ መደረግ
ኣለበት፡፡

3. ብመሰረት Eዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 2 3. በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 2 መሰረት

ዝፀደቐ መበገሲ ዋጋ ኣብ ልEሊ ብጨረታ የፀደቀው የመነሻ ዋጋ በጨረታ ለሚቀርቡና
ንዝቐርቡን ብምደባ ንዝውሃቡን ቦታታት በምደባ ለሚሰጡ ቦታዎች ላይ ተግባራዊ
ተግባራዊ ይኸውን፡፡ ይሆናል ፡፡

4. ዝኾነ ቦታ ነቲ ብርኪ ቦታ ካብ ዝተቀመጠሉ 4. ማንኛውም ቦታ ለቦታው ደረጃ ከተቀመጠው

መበገሲ ዋጋ ንታሕቲ ብጨረታ ክትሓላለፍ የመነሻ ዋጋ በታች በጨረታ ሊተላለፍ
ኣይኽEልን፡፡ ኣይችልም፡፡

5. ንዓርሰ ምትሕግጋዝን ትሑት Eቶት 5. ለራስኣገዝ Eና ኣነስተኛ ገቢ ላላቸው

ንዘለዎም ክፋላት ሕብረተሰብን ብዝወፅE የህብረተሰብ ክፍሎች በሚወጣው የሃገራችን
ሃገራዊ ፖሊሲ ገዛ ከተማ ንግልጋሎት የከተማ የቤት ፖሊሲ ለመኖሪያ ኣገልግሎት
መንበሪ ዝወሃብ ቦታ፣ ንማኑፋክቸሪንግ፣ ለሚሰጥ ቦታ፣ ለማኑፋክቸሪንግ፣ ለከተማ
ንሕርሻ ከተማን ንግልጋሎት ንግድን ከከም ግብርና Eና ለንግድ ኣገልግሎት Eንደየ
ግልጋሎቱ ዝተፈለየ መበገሲ ዋጋ ብምፅናE ኣገልግሎቱ የተለየ መነሻ ዋጋ በማጥናት
ምትግባር ይኽኣል፡፡ ዝርዝሩ ብመምርሒ ሊተገብር ይችላል፡፡ ዝርዝሩ በመመሪያ
ይውሰን፡፡ ይወሰናል፡፡

6. በዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 3 ዝተጠቀሰ ሕልው 6. በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 3 የተመለከተው
ኮይኑ፤ ኣብዚ ሕዚ Eዋን መበገሲ ዋጋ ሊዝ Eንደተጠበቀ ሆኖ በኣሁኑ ወቅት የሊዝ መነሻ
ዘለወን ከተማታት ዝተወሰነ ኣድላይ ዝኾነ ዋጋ ያላቸው ከተሞች የተወሰነ ኣስፈላጊ የሆነ
መስተኻኸሊ ብምግባር Eቲ ኣዋጅ ካብ ማስተካከያ በማድረግ ኣዋጁ ከወጣበት ቀን
ዝወፀሉ Eለት ጀሚሩ ክሳብ ክልተ ዓመት ዘሎ ጀምሮ Eስከ ሁለት ኣመት ድረስ ባለው ጊዜ
ግዜ መበገሲU ከይተቐየረ ክፀንሕ ይኽEል፡፡ መነሻውን ሳይከለስ ሊቆይ ይችላል፡፡

213
www.chilot.me
 ገፅ 40 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 40 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

30. ዋጋ ሊዝ መሬት 30. የመሬት የሊዝ ዋጋ

1. ዋጋ ጨረታ መሬት ከተማ ንሕድሕድ ቦታ 1. የከተማ መሬት የጨረታ ዋጋ ለEያንዳንዱ

ወይ ቁፅሪ ጨረታ ሰዓራይ ተጫራቲ ዝሃቦ ቦታ ወይም የጨረታ ቁጥር ኣሸናፊ ተጫራች
ዝለዓለ ዋጋ Eዩ፡፡ የሰጠው ከፍተኛ ዋጋ ነው፡፡

2. ብምደባ ዝተሓላለፈ ቦታ ዋጋ ሊዝ ብዓይነት 2. በምደባ የተላለፈ ቦታ የሊዝ ዋጋ

ግልጋሎቱ፣ ብተናፀል ተፈላልዩ ክትመን በየኣገልግሎቱ ኣይነት፣ በተናጠል ተለያይቶ
ይኽEል፡፡ Eንተዘይኮይኑ መበገሲ ዋጋ ሊዝ ሊተመን ይችላል፡፡ ካልሆነም የሊዝ መነሻ
ብምደባ ንዝተውሃበ ክፍሊት ተግባራዊ ዋጋ በምደባ ለተሰጠ ክፍያ ተግባራዊ
ይግበር፡፡ ይደረጋል፡፡

3. በዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 2 ዝተጠቀሰ ሕልው 3. በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 2 የተመለከተው
ኮይኑ ንዲፕሎማቲክን ዓለም ለኸ ትካላትን Eንደተጠበቀ ሆኖ ለዲኘሎማቲክና ለኣለም
ብመሰረት ስምምEነት መንግስቲ ዝፍፀም Aቀፍ ተቋማት በመንግስት ስምምነት መሰረት
ኮይኑ፤ ምስመንግስቲ ግልፂ ስምምEነት ኣብ የሚፈፀም ሆኖ፣ ከመንግስት ግልፅ ስምምነት
ዘይህልወሉ ግዜ ግን በቲ ዝለዓለ ናይቲ ከባቢ በማይኖርበት ጊዜ ግን በኣካባቢው ወቅታዊ
Eዋናዊ ዋጋ ጨረታ መሰረት ይኸውን፡፡ ከፍተኛ የጨረታ ዋጋ መሰረት ይሆናል፡፡

4. ንትካላት ሃይማኖት Aምልኾ መካየድን 4. ለሃይማኖት ተቋማት የኣምልኮ ማከናወኛ Eና

ንበዓል በጀት መንግስታዊ ትካላት መስርሒ ለባለበጀት የመንግስታዊ ተቋማት የመስሪያ
ቦታ ዝምደበሎም ኣብ ልEሊ መሬት ንዝነበረ ቦታ የሚመደበው በቦታው ላይ ለነበረው
ንብረትን Eቲ ቦታ ኣብ Iድ ሓረስቶት ንብረት Eና ቦታው በኣርሶ ኣደር Eጅ ከሆነም
Eንተኾይኑ ዝተኸፈለ ክፍሊት ካሕሳ ዝትክE ለዚሁ የተከፈለውን ካሳ የሚተካ ክፍያ
ክፍሊት ብሓደ ግዜ ዝፍፀም ኮይኑ፤ Eቲ በኣንድ ጊዜ የሚፈፀም ሆኖ፣ መሬቱ ከሊዝ
መሬት ካብ ክፍሊት ሊዝ ነፃ ኮይኑ ክፍያ ነፃ ሆኖ ኣፈፃፀሙ በሚወጣ መመሪያ
ኣፈፃፅምU ብዝወፅE መምርሒ ይውስን፡፡ ይወሰናል፡፡

31. ኣፈፃፅማ ክፍሊት ሊዝ 31. የሊዝ ክፍያ ኣፈፃፀም

ቦታ ብሊዝ ዝተፈቀደሉ ሰብ:- በሊዝ ቦታ የተፈቀደለት ሰው፡-

214
www.chilot.me
 ገፅ 41 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 41 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

1. ካብቲ መጠን ዋጋ ሊዝ ቅድመ ክፍሊት 1. ከሊዝ ዋጋ የቅድመ ክፍያ መጠን በልማት

ብስራሕ ልምዓት ወይ ብዓይነት ግልጋሎት ስራው ወይም በኣገልግሎቱ ኣይነት ተለይቶ
ተፈልዩ ዝውሰን ኮይኑ፤ ተቀባሊ ውEሊ የሚወሰን ሆኖ፤ ውል ተቀባይ የሚፈፅመው
ዝፍፅሞ ቅድመ ክፍሊት ሊዝ ካብ ጠቅላላ ዋጋ የሊዝ ቅድመ ክፍያ ከጠቅላላው የሊዝ ዋጋ 20
ሊዝ 20 ሚIታዊ ክንEስ የብሉን፡፡ በመቶ ማነስ የለበትም፡፡

2. በዚ ዓንቐፅ ንUስ ዓንቀፅ 1 ዝተመልከተ 2. በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 1 ላይ

Eንተሃለወ Eውን፤ ጠቅላላ ናይቲ ቦታ የተመለከተው ቢኖርም፤ ጠቅላላ የቦታውን
ክፍሊት ዋጋ ሊዝ ብሓደ ግዜ ናይ ምኽፋል የሊዝ ዋጋ ክፍያ በኣንድ ጊዜ የመክፈል
መሰሉ ይሕለው፣ ይበረታታE፣ ወለድ መብቱ ይጠበቃል፣ ይበረታታል፣ በክፍያውም
ክፍሊት ኣይሕሰብን፣ ካብ ጠቅላላ ክፍሊት ወለድ ኣይታሰብም፣ ከጠቅላላ የሊዝ ክፍያ 3
ሊዝ 3 ሚIታዊ ይንከየሉ፡፡ በመቶ ይቀነስለታል፡፡

3. ቅድመ ክፍሊት ድሕሪ ምኽፋሉ ከም ልምዓቱ 3. ቅድመ ክፍያ ከፈፀመ በኋላ Eንደየ ልማቱ
ወይ ዓይነት ግልጋሎቱ ዝፈላለ ኮይኑ፡- ወይም የኣገልግሎት ኣይነት የሚለያይ ሆኖ፡-

ሀ. ብጨረታ ንዝትሓላለፍ ንግልጋሎት ሀ. በጨረታ ለሚተላለፍ የመኖሪያ ኣገልግሎት

መንበሪ Eስካብ 50 ዓመት Eስከ 50 ዓመት

ለ. ንኻልOት ግልጋሎታት ክሳብ 30 ዓመት፣ ለ. ለሌሎችኣገልግሎቶች Eስከ 30 Aመት፣

ሐ. ንሕርሻ ከተማ 7 ዓመት፣ ሐ. ለከተማ ግብርና Eስከ 7 ዓመት፣

መ. ንኻልOት ልምዓት ኣባይቲ፣ ብምደባ መ. ለሌሎች የቤቶች ልማት፣ በምደባ

ንዝውሃቡን ብመሰረት ፖሊሲ ኣባይቲ ለሚሰጡና በከተማ የቤት ፖሊሲ መሰረት
ከተማ ንዝውሃቡ ቦታታት 50 ዓመት ለሚሰጡ ቦታዎች 50 ኣመት
መጠናቐቂ ክፍሊት Eንትኸውን፤ ዝርዝሩ የማጠናቀቅያ ክፍያ ሲሆን፤ ዝርዝሩ
ብመምርሒ ይውሰን፡፡ በመመሪያ ይወሰናል፡፡

4. በቢዓመቱ ክፍሊት ሊዝ ክፍፀም ዘለዎ ኮይኑ 4. በየኣመቱ የሊዝ ክፍያ መፈፀም ያለበት ሆኖ
ካብ ጠቅላላ ዋጋ ቦታ ሊዝ ዝኸፈሎ ቅድመ ከጠቅላላ የቦታው የሊዝ ዋጋ የከፈለው ቅድመ
ክፍሊት ተነክዩ Eቲ ዝቀረየ ክፍሊት ነቲ ክፍያ ተቀንሶና ቀሪው ክፍያ ለተሰጠው
ዝተውሃቦ ክፍሊት መወድI ግዜ ተኻፊሉ የክፍያ ማጠናቀቂያ ጊዜ ተካፍሎ የሚገኘውን
ዝርከብ ማEኸላይ ዋጋ ዓመታዊ ክፍሊት ሊዝ ኣማካይ ዋጋ ኣመታዊ የሊዝ ክፍያ Eስከ
ክሳብ መወድI ግዜ በቢዓመቱ ይኸፍል፡፡ ማጠናቀቂያ ጊዜው በየኣመቱ ይከፍላል::

215
www.chilot.me
 ገፅ 42 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 42 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

5. በዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 4 ዝተጠቐሰ ሕልው 5. በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 4 የተመለከተው
ኮይኑ ተቀባሊ ውEሊ ዓመታዊ ክፍሊቱ ኣብ Eንደተጠበቀ ሆኖ ውል ተቀባይ ዓመታዊ
ውሽጢ ዓመት ከፋፊሉ ንምኽፋል ሕቶ ክፍያውን በኣመቱም ውስጥ ከፋፍሎ
Eንተቅሪቡ ዝምልከቶ ኣካል ክፈቕደሉ ለመክፈል ጥያቄ ካቀረበ የሚመለከተው ኣካል
ይኽEል፤ ኮይኑ ግና ኣፈፃፅማ ክፍሊት ካብ ሊፈቅድለት ይችላል፤ ሆኖም የክፍያ
ሰለስተ ግዜ ክበልፅ የብሉን፡፡ ኣፈፃፀሙ ከሶስት ጊዜ መብለጥ የለበትም፡፡

6. በብዓመቱ ዝኽፈል ዝቀረየ ክፍሊት ሊዝ 6. በየኣመቱ በሚከፈለው ቀሪ የሊዝ ክፍያ

ብመሰረት ንግድ ባንክ Iትዮጵያ ተመን የኣመቱ ወለድ በIትዮጵያ ንግድ ባንክ
ዓመታዊ ወለድ ልቃሕ ይኸፍል፣ ተመን ማበደሪያ ተመን መሰረት ይከፍላል፡፡ የወለድ
መጠን ወለድ ባንኪ መለቅሒ ክልወጥ ከሎ መጠን የባንክ የማበደሪያ ተመን ሲለወጥ
ሓቢሩ ይልወጥ፡፡ ኣብሮ ይለወጣል፤

7. ብምኽንያት ግልጋሎት ለውጢ ዋጋ 7. በኣገልግሎት ለዉጥ ምክንያት የዋጋ ለውጥ

Eንተዘይሃልዩ ሓደ ግዘ ውEሊ ዝተኣተወሉ ከሌለ ኣንዴ ውል የተገባበት የሊዝ ክፍያ
ክፍሊት ሊዝ ውEሊ ዘበኑ ክሳብ ዝውዳE የውል ዘመኑ Eስኪያበቃ ድረስ ኣይሻሻልም፡፡
ኣይመሓየሽን፡፡

32. ብዛEባ ምEካብ ውዝፍ ክፍሊት ሊዝ 32. የሊዝ ውዝፍ ክፍያን ስለመሰብሰብ

1. መሬት ብኣገባብ ሊዝ ዝተፈቀደሉ ሰብ ምስ 1. መሬት በሊዝ ኣግባብ የተፈቀደለት ሰው

ዝምልከቶ ኣካል ብመሰረት ዝኣተዎ ውEል ከሚመለከተው ኣካል ጋር በገባው ውል
ብEዋኑ ክፍሊቱ ክፍፅም ኣለዎ፡፡ መሰረት ክፍያውን በወቅቱ መፈፀም ኣለበት፡፡

2. ብመሰረት Eቲ ኣዋጅ ዓንቀፅ 20 ንUስ 2. በኣዋጁ ኣንቀፅ 20 ንUስ ኣንቀፅ 6 መሰረት

ዓንቀፅ 6 በዓል ትሕዝቶ ሊዝ ክፍሊቱ የሊዝ ባለይዞታው የሊዝ ክፍያውን ለመክፈል
ንምኽፋል ኣብ ዝግብO ገደብ ግዜ ውሽጢ በሚገባው የጊዜ ገደብ ውስጥ ካልከፈለ
ክፍሊት ተዘይከፊሉ በቢዓመቱ ብዘይምኽፋሉ በየኣመቱ ክፍያውን ባለመክፈሉ የፅሁፍ
ብፅሑፍ መጠንቀቅታ በቢብርኩ ዝወሃብ ማስጠንቀቂያ በየደረጃው የሚሰጠው ሆኖ፤
ኮይኑ፤ ውዙፍ ሰለስተ ዓመት Eንተሃሊዎ ካብ የሶስት ኣመት ውዝፍ ካለበት ከኣራተኛው
ራብዓይ ዓመት ጀሚሩ ዘሎ ግዜ ኣገባብ ዘለዎ ኣመት ጀምሮ ባለው ጊዜ ኣግባብ ያለው ኣካል
ኣካል ንብረቱ ሒዙ ብምሻጥ ንውዝፍ EድU ንብረቱን ይዞ በመሸጥ ለውዝፍ Eዳው መክፈያ
መኽፈሊ ኸውEሎ ስልጣን ኣለዎ፡፡ የማዋል ስልጣን ኣለው፡፡

216
www.chilot.me
 ገፅ 43 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 43 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

3. ብመሰረት Eዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 2 3. በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 2 መሰረት

ዝሽየጥ ንብረት ብኣገባብ ጨረታ ኮይኑ ነቲ የሚሸጠው ንብረት በጨረታ ኣግባብ ሆኖ
ብሊዝ ዝተትሓዘ መሬትን ኣብ ልEሊ Eቲ በሊዝ በተያዘው መሬት Eና በመሬቱ ላይ
መሬት ዝሰፈረ ንብረትን ጥራሕ ዝምልከት የሰፈረውን ንብረት ብቻ የሚመለከት
ይኸውን፡፡ ይሆናል፡፡

4. ኣግባብ ዘለዎ ኣካል ብመሰረት ዝኣተዎ 4. ኣግባብ ያለው ኣካል በገባው ውል መሰረት
ውEል ዘይተፈፀመ ውዝፍ ሊዝ ኣብ ያልተፈፀመ የውዝፍ ሊዝ ክፍያ ኣሰባሰብ
ኣተኣኻኽባ በዓል ትሕዝቶ ሊዝ ዝኾነ ሰብ ረገድ የሊዝ ባለይዞታ የሆነ ሰው ገንዘብ ወይም
ኣብ Iዱ ዝርከብ ገንዘብ ወይ ንብረት ንብረት በEጁ ከሚገኝ ሰው መሰብሰብ
ምEካብ ዝሓወሰ ይኸውን፡፡ የሚያካትት ይሆናል፡፡

5. ብመሰረት Eዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 8 5. በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 8 መሰረት

ዝምልከቶ ኣካል ውዝፍ Eዳ ንኸምልስ ዘካይዶ የሚመለከተው ኣካል ውዝፍ Eዳውን
መሸጣ፤ ምምሕዳር ንብረት ብመሰረት ሕጊ ለማስመለስ የሚያከናውነው ሽያጭ፤ የንብረት
ንዘይተኸፈለ Eዳ ሊዝ ንምኽፋል ዝኣክል ኣስተዳደሩን በህግ ያልተከፈለውን የሊዝ Eዳ
ንብረት ጥራሕ ይኸውን፡፡ ለማስከፈል የሚበቃውን ንብረት ብቻ
ይሆናል፡፡

6. ዝምልከቶ ኣካል ሃፍቲ በዓል ትሕዝቶ ሊዝ 6. የሚመለከተው ኣካል የሊዝ ባለይዞታ ሃብት
ምሓዝ ዝኽEል መትሓዚ ትEዛዝ መያዝ የሚችለው የመያዥ ትEዛዝ

ኣብዝተውሃበሉ Eዋን ምስ ውEሉ በተሰጠበት ጊዜ ከውሉ ጋር በተያያዘው ይዞታ

ብዝተተሓሓዘ ኣብ ትሕቲ ትሕዝቶ ባዓል Eዳ ስር የሚገኝ የባለ Eዳ ንብረት ላይ ብቻ ነው፡፡

ዝርከብ ንብረት ጥራሕ Eዩ፡፡

7. ውዝፍ ክፍሊት ሊዝ ዝEክብ ትካል ብዓል 7. ውዝፍ የሊዝ ክፍያ የሚሰበሰበው ተቋም የሊዝ
ትሕዝቶ ሊዝ ንብረት ኣብ ዝሕዘሉ Eዋን ባለይዞታውን ንብረት በሚይዝበት ጊዜ

ድጋፍ ፖሊስ ክረክብ ክሓትት ይኽEል፡፡ የፖሊስ ደገፍ Eንዲያገኝ ሊጠይቅ ይችላል፡

8. ነቲ ንብረት ዝሓዘ ትካል ካብቲ ዝሓዘሉ Eለት 8. ንብረቱን የያዘው ተቋም ከያዘበት ቀን ጀምሮ
ጀሚሩ ድሕሪ ዓሰርተ መዓልቲ ስራሕ የሚቆጠር ከኣስር የስራ ቀናት በኋላ በሃራጅ
ትሕዝቶ በዓል ንብረት ክሳብ ጠቅላላ መጠን Eስከ ጠቅላላ የEዳው ክፍያ ማጠናቀቅ ድረስ
Eቲ Eዳ ዝኽፈል ብሓራጅ ምሻጥ ይኽEል፣ የባለይዞታውን ንብረት መሸጥ ይችላል፣

217
www.chilot.me
 ገፅ 44 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 44 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

ውዝፍ Eዳ ክሳብ ዘይመለሰ ብመጠን Eቲ Eዳ ውዝፉን Eዳው Eስካልመለሰ ድረስ በEዳው

ዝተትሓዘ ንብረት ምሻጥ ይከኣል፡፡ መጠን የተያዘውን ንብረት መሸጥ ይችላል፡፡

9. ብመሰረት Eዚ ኣዋጅን በዚ ደንብን 9. በኣዋጁና በዚህ ደንብ መሰረት ባልተከፈለ

ብምኽንያት ዘይተኸፈለ ክፍሊት ሊዝ በዓል የሊዝ ክፍያ ምክንያት የባለይዞታው ከውሉ
ትሕዝቶ ምስቲ ውEል ዝተኣሳሰረ Eቶት ወይ ጋር ተያያዥነት ያለው ገቢ ወይም ሌላ
ካሊE ንብረት ክትሓዝ ዝኽEል፤ ክፍሊት ሊዝ ንብረት መያዝ የሚቻለው፤ የሊዝ ክፍያ
ንምEካብ ሓላፍነት ዝተውሃቦ ትካል፣ ሃፍቱ ለመሰብሰብ ሃላፊነት የተሰጠው ተቋም፣
ብምሓዝ ውዙፍ ክፍሊት ሊዝ ከምዝEክብ ሃብቱን በመያዝ ውዝፍ የሊዝ ክፍያ
ኣቐዲሙ ንበዓል ትሕዝቶ ሊዝ ብፅሑፍ Eንደሚሰበስብ ኣስቀድሞ ለሊዝ ባለይዞታው
ድሕሪ ምፍላጥ ኮይኑ፤ ዝወሃቦ ምልክታ ሃፍቱ በፅሁፍ ካስታወቀ በኋላ ሆኖ፤ የሚሰጠው
ቅድሚ ምትሓዙ ቅድሚ 60 /ስሳ/ መዓልቲ ማስታወቂያ ሃብቱ ከመያዙ ስልሳ (60) ቀናት
ንሊዝ ክፍሊት በዓል Eዳ ክበፅሖ ይግባE በፊት ለሊዝ ክፍያ ባለEዳው ሊደርሰው
ይገባል፡፡
10. ብትEዛዝ ቤት ፍርዲ ዝተኸበረ፣ ወይ ኣብ 10. በፍርድ ቤት ትEዛዝ የተከበረ፣ ወይም
ኣፈፃፀም ዘሎ ወይ ብኣገባብ ሕጊ ብውሕስና በኣፈፃፀም ላይ ያለ፣ በህግ ኣግባብ በዋስትና
ዝተትሓዘ Eንተዘይኮይኑ ዝኾነ ብምኽንያት የተያዘ ካልሆነ ማናቸውም በውዝፍ የሊዝ
ውዝፍ ክፍሊት ሊዝ ዝተትሓዘ ንብረት ኣብ ክፍያ ምክንያት የተያዘ ንብረት በEጁ
Iዱ ዝርከብ ሰብ ወይ ንቲ በዓል Eዳ ውዝፍ የሚገኝ ወይም ለውዝፍ ሊዝ ባለEዳው
ሊዝ ዝኾነ ዓይነት ግቡE ዘለዎ ሰብ ውዝፍ ማናቸውም ግዴታ ያለበት ሰው ውዝፍ የሊዝ
ክፍሊት ሊዝ ዝEክብ ትካል Eንትሓቶ ዝሓዞ ክፍያ የሚሰበስብ ተቋም ሲጠይቀው
ንብረት ከረክብ ግቡE ኣለዎ፡፡ የያዘውን ሃብት የማስረከብ ግዴታ ኣለበት፡፡

11. ዝኾነ ሰብ ውዙፍ ክፍሊት ሊዝ ዝEክብ 11. ማንኛውም ሰው የውዝፍ ሊዝ ክፍያ

ትካል Eንትሓቶ ዝሓዞ ንብረት ንምርካብ የሚሰበስብ ተቋም ሲጠይቀው ኣንድን
ፍቃደኛ Eንተዘይኮይኑ በቲ ዝተትሓዘ የተያዘ ንብረት ለማስረከብ ፈቃደኛ ሳይሆን
መጠን ንብረት ብውልቁ ተሓታቲ የቀረ Eንደሆነ በተያዘው ንብረት መጠን
ይኸውን፡፡ ኮይኑ ግና ተሓታትነቱ ነቲ በግል ተጠያቂ ይሆናል፡፡ ሆኖም ተጠያቂነቱ
ንብረት ንምሓዝ ምኽንያት ካብ ዝኾነ ለንብረቱ መያዝ ምክንያት ከሆነው ውዝፍ
ውዝፍ ክፍሊት ሊዝ መጠንን ካልOት ሕጋዊ የሊዝ ክፍያ መጠን Eና ሌሎች ህጋዊ
ወፃIታትን ክበልፅ የብሉን፡፡ ወጪዎች ሊበልጥ ኣይችልም፡፡

218
www.chilot.me
 ገፅ 45 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 45 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

12. ብመሰረት Eዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 2 12. በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 2 መሰረት
ንውዝፍ Eዳ መኽፈሊ ንብረት ዝተትሓዞ ንብረቱ ለውዝፍ Eዳ መክፈያ የተያዘበት
ሰብ ኣብ ኣፈፃፅምU ቅርታ Eንተሃሊዎ ሰው በኣፈፃፀሙ ላይ ቅሬታ ካለው ጉዳዩን
ዋኒኑ ብቅደም ሰዓብ ክሳብ ከንቲባ ከተማ በተዋረድ Eስከ የከተማው ከንቲባ ኮሚቴ
ቅርትU ብፅሑፍ ከቕርብ ይኽEል። ድረስ በፅሁፍ ማቅረብ ይችላል፡፡

13. ብመሰረት Eዚ ዓንቀፅ ንUስ 9 ቅርታ 13. በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 9 መሰረት
ዝቐረበሉ ኣካል Eቲ ዋኒን መርሚሩ ካብ ኣቤቱታው የቀረበለት ኣካል ጉዳዩን
ውሽጢ ሓደ ወርሒ ኣብ ዘይበልፅ ግዜ መርምሮ ከኣንድ ወር ባልበለጠ ጊዜ ውስጥ
ውሳነ ክህብ ኣለዎ፡፡ ውሳኔ መስጠት ኣለበት፡፡

33. ብዛEባ ምውሳን ግዘ Eፎይታ 33. የችሮታ ጊዜን ስለመወሰን

1. ቦታ ከተማ ብሊዝ ዝተፈቀደሉ ሰብ ከም 1. የከተማ ቦታ በሊዝ የተፈቀደለት ሰው Eንደ

ዓይነት ልምዓቱ ወይ ግልጋሎት ካብ ክልተ ልማቱ ወይም የኣገልግሎቱ ኣይነት ከሁለት
ክሳብ ኣርባEተ ዓመት ዝበፅሕ ኮይኑ:- Eስከ ኣራት ኣመት የሚደርስ ሆኖ፡-

ሀ) ንማኑፋክቸሪንግ Iንዱስትሪ 4 ዓመት፣ ሀ) ለማኑፋክቸሪ ንግIንዱስትሪ 4 ኣመት፣

ለ) ንዘርፍታት ኣግሮ ፕሮሰሲንግ 4 ዓመት፣ ለ) ለኣግሮፕሮሰሲንግ ዘርፎች 4 ኣመት፣
ሐ) ንዘርፊ ትምህርቲ በቢብርኩ ክሳብ 3 ሐ) ለትምህርት ዘርፍ በየደረጃዉ Eስከ 3
ዓመት፣ ኣመት፣
መ) ንዘርፊ ጥEና ክሳብ 3 ዓመት፣ መ) ለጤና ዘርፍ Eስከ 3 ኣመት፣
ሰ) ንዓበይቲ ሪል ስቴት 3 ዓመት፣ ሰ) ለግዙፍ ሪል ስቴት 3 ኣመት፣

ረ) ንሆቴላት ክሳብ 3 ዓመት ኮይኑ፤ ከም ረ) ለሆቴሎች Eስከ 3 ኣመት ሆኖ፣

ኣድላይነቱ ካብ ፊደል ሀ-ረ ዝተጠቐሱ Eንደኣስፈላጊነቱ ከፊደል ሀ-ረ የተጠቀሱ
ዝርዝሩ ብመምርሒ ይውሰን፡፡ ዝርዝሩ በመመሪያ ይወሰናል፡፡

2. ኣብዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 1 ካብ ሀ Eስካብ 2. በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 1 ከሀ Eስከ ረ
ረ ዝተገለፁ ሕልዋት ኮይኖም ግዜ Eፎይታ የተገለፁት Eንደተጠበቁ ሆኖ የችሮታ ጊዜን
ዘይተወሰነሎም ዘርፍታት ብቤት ምኽሪ ስራሕ ላልተወሰነላቸው ዘርፎች በክልሉ ስራ
ፈፃሚ Eዚ ክልል ካብ ጭቡጥ ኩነታት ኣስፈፃሚ ምክር ቤት ከተጨባጭ ሁኔታው
ብምብጋስ ክሳብ ኣርባEተ ዓመት ግዘ በመነሳት Eስከ ኣራት ኣመት ጊዜ ድረስ
ንምውሳን ይኽEሉ፡፡ ለመወሰን ይችላሉ፡፡

219
www.chilot.me
 ገፅ 46 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 46 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

3. ግዜ Eፎይታ ዝተወሰነሉ ኣካል መበገሲ ግዜ 3. የችሮታ ጊዜ የተወሰነለት ኣካል የችሮታ ጊዜ

Eፎይታ ውEሊ ሊዝ ካብ ዝተፈረመሉ Eለት መነሻ የሊዝ ውል ከተፈረመበት ቀን ጀምሮ
ጀሚሩ ዝሕሰብ ኮይኑ፤ ዝፍቀደሉ ግዜ የሚታሰብ ሆኖ፤ የሚፈቀደው የችሮታ ጊዜ
Eፎይታ ብዝኾነ ዓይነት ኩነታት ካብ በማንኛውም ሁኔታ ከግንባታ ማጠናቀቂያ ጊዜ
መወድI ህንፀት ክበልፅ የብሉን፡፡ መብለጥ የለበትም፡፡

4. Eዚ ደንቢ ቅድሚ ምውፅU ቦታ ከተማ ብሊዝ 4. ይህ ደንብ ከመውጣቱ በፊት የከተማ ቦታ

ተፈቒድሉ ብምኽንያት ቦታ መረከባይ ኣካል በሊዝ ተፈቅዶለት በቦታ ኣስረካቢው ኣካል
ቦታ ዘይተረከበ፣ ቦታ ካብ ዝተረከብሉ ጊዜ ምክንያት ቦታ ያልተረከበ ወይም ቦታ
ጀሚሩ Eዚ ደንቢ ክሳብ ዝፀንAሉ Eለት ዘሎ ከተረከበበት ጊዜ ጀምሮ ደንቡ Eስከ ፀናበት
ልEሊ 2 ዓመት ዘይገበረ፣ መጠን ቅድመ ቀን ድረስ ከ2 ኣመት በላይ ያልሆነው ወይም
ክፍሊት ይቀነሰለይ ወይ ክፍሊት መወድI የቅድመ ክፍያ መጠን ይቀነስልኝ ወይም
ግዜ ይናወሐለይ ብዝብል ቅርታ ኣቕሪቡ የክፍያ ማጠናቀቂያ ጊዜ ይራዘምልኝ በሚል
ዋኒኑ Eልባት ከይረኸበ ዝፀንሐ ዝኾነ ሰብ በዚ ኣቤቱታ ኣቅርቦ ጉዳዩ Eልባት ሳያገኝ የቆየ
ዓንቀፅ ዝተቀመጠ ግዜ Eፎይታ ተጠቃሚ ማንኛውም ሰው በዚህ ኣንቀፅ የተመለከተው
ክኸውን ይኽEል፡፡ የችሮታ ጊዜ ተጠቃሚ ሊሆን ይችላል፡፡

ክፍሊ ሸውዓተ ክፍል ሰባት

ብዛEባ ኣጠቃቅማ ቦታ፣ ህንፀት ምጅማርን ስለቦታ ኣጠቃቀም፣የግንባታ መጀመር Eና

መወድI ብርክታት ህንፀትን ማጠናቀቂያየግንባታ ደረጃዎች

34. ብርክታት ህንፀት 34. የግንባታ ደረጃዎች

1) ዝተሓተ ብርኪ ህንፀት ዝምልከት፡- 1) ኣነስተኛ ደረጃ ግንባታዎች የሚመለከት፡-

ሀ) ክሳብ ክልተ ደብሪ ዘለዎ ዝኾነ ህንፀት፣ ሀ) Eስከ 2ፎቅ ያለው ማንኛዉም ግንባታ፣

ለ) ስፍሓት ትሕዝትU ክሳብ 500 ሜ.ካሬ ለ) የይዞታ ስፋቱ Eስከ 500 ካሬ ሜትር

ዝህነፁ Eዮም፡፡ የሚገነቡ ናቸው፡፡

2) ማEኸላይ ብርኪ ዘለዎም ህንፀታት 2. መካከለኛ ደረጃ ያላቸው ግንባታዎች፡-

ሀ) ካብ 3 ክሳብ 5 ደብሪ ዝኾኑ ህንፀታት፣ ሀ) ከ3 Eስከ 5 ፎቅ የሆኑ ግንባታዎች፤

220
www.chilot.me
 ገፅ 47 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 47 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

ለ) ንመንበሪ ገዛ ብሓደ ግዜ ክሳብ 80 ነፀላ ለ) የመኖሪያ ቤት በኣንድ ጊዜ Eስከ 80 ነጠላ

ገዛውቲ ዝሓዙ፣ ቤቶች የያዙ፤

ሐ) ንትካላት ትምህርቲ ክሳብ 2ይ ብርኪ ሐ) ለትምህርት ተቋማት Eስከ 2ኛ ደረጃ

ዘጠቃልሉ ህንፀታት፣ የሚያጠቃልሉ ግንባታዎች፤

መ) ንማEኸላት ጥEና ክሳብ ላEላዋይ ፍሉይ መ) ለጤና ማEከል Eስከ ከፍተኛ ልዩ ክሊኒክ
ክሊኒክ ዘጠቓልሉ ህንፀታት፣ የሚያጠቃልሉ ግንባታዎች፤

ሰ) ንቤተ-መፃሕፍትን ንኹለመዳይ ሰ) ለቤተ-መፃህፍትና ለሁለገብ ኣዳራሾች

ኣዳራሻትን ክሳብ 500 ሰብ ዝሕዙ Eስከ 500 ሰው የሚይዙ ግንባታዎች፤
ህንፃታት፣

ረ) ንስፖርት ሜዳታትን ማEኸላት መዘውተሪ ረ) ለስፖርት ሜዳዎችና ለስፖርት

ስፖርትን ክሳብ 500 ሰብ ዝሕዙ ማዘውተሪያ ማEከላት Eስከ 500 ሰው
ህንፀታት፣ የሚይዙ ግንባታዎች፤

ሰ) ጠቕላላ ግምት ወፃIOም ክሳብ ብር ሰ) ኣጠቃላይ የወጪ ግምታቸው Eስከ ብር

5,000,000 (ሓሙሽተ ሚልዮን ብር) 5,000,000 (ኣምስት ሚሊዮን) የሆኑ
ዝኾኑ ማEኸላይን ኣናEሽተይን ትካላት መካከለኛና ኣነስተኛ የማምረቻ Eና
መፍረይትን መኽዝናትን፣ ማከማቻ ተቋማቶችን

ሸ) ስፍሓት ትሕዝትU ኣብ ልEሊ ካብ 501 ሸ) የይዞታ ስፋቱ ከ501 Eስከ 5000 ካ.ሜ
ክሳብ 5000 ሜ.ካሬ ዝህነፁ ህንፀታት፣ ይዞታ ላይ የሚገነቡ ግንባታዎች፤

3. ዝለዓለ ብርኪ ዘለዎም ህንፀታት፡- 3) ከፍተኛ ደረጃ ያላቸው ግንባታዎች፡-

ሀ) 6 ደብሪን ልEሊUን ዝኾነ ህንፀት፣ ሀ) 6 ፎቅና ከዚያ በላይ ለሆነ ማንኛውም

ግንባታ፤

ለ) ብብርኪ ዓለም-ለኸ፣ ሃገራዊን ብብርኪ ለ) በኣለምቀፍ፣ ብሄራዊ Eና በከተማ ደረጃ፣

ከተማ ንዝህነፁ ትካላት ትራንስፖርት ለሚገነቡ የትራንስፖርት የመነሃሪያ
መናሃሪያ፣ ተቋማቶች፤

ሐ) ትካላት ዲፕሎማቲክ ዝሃንፅዎም ሐ) የዲፕሎማቲክ ተቋማት የሚገነቧቸው

ህንፀታት፣ ግንባታዎችን ፡፡

221
www.chilot.me
 ገፅ 48 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 48 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

መ) ስፍሓቱ ካብ 5001 ሜ.ካሬ ንላEሊ ኣብ መ) ስፋቱ ከ5001 ካ.ሜ በላይ በሆነ ይዞታ
ዝኾነ ትሕዝቶ ንዝህነፁ፣ ላይ ለሚገነቡ፤

35. ምጅማር ህንፀት 35. ግንባታን መጀመር

1) ፍቃድ ህንፀት ዝወሃብ ግዘ ውEሊ ሊዝ ካብ 1) የግንባታ ፈቃድ የሚሰጥበት ጊዜ የሊዝ ውል

ዝተፈረመሉ Eለት ጀሚሩ፣ ከተፈረመበት ቀን ጀምሮ፡-

ሀ- ንዝተሓተ ብርኪ ህንፀት ካብ 3 ወርሒ፣ ሀ- ለኣነስተኛ ግንባታ ከ3 ወር፣

ለ- ንማEኸላይ ህንፀት ካብ 6 ወርሒ ለ- ለመካከለኛ ግንባታ ከ6 ወር፣

ሐ- ንዝለዓለ ብርኪ ህንፀት ካብ 9 ወርሒ ሐ- ለከፍተኛ ግንባታ ከ9 ወር መብለጥ

ክበልፅ የብሉን፡፡ ካብዚ ግዜ ገደብ በሊፁ የለበትም፡፡ የጊዜ ገደቡ በልጦ ከተገኘም

Eንተተረኺቡ Eቲ ዋኒን ተመርሚሩ ጉዳዩ ተመርምሮ በኣዋጁ መሰረት

ብመሰረት Eቲ ኣዋጅ ዝምልከቶ ኣካል የሚመለከተው ተቆጣጣሪ ተጠያቂ ይሆናል፡፡
ተሓታቲ ይኸውን፡፡ Eዙይ ሕልው ኮይኑ፤ ይህ Eንደተጠበቀ ሆኖ፤ ባለይዞታው
በዓል ትሕዝቶ Eቲ ዲዛይን በቲ ዝተቐመጠ ዲዛይኑን በተጠቀሰው ጊዜ ገደብ ካላቀረበ
ገደብ ግዜ Eንተዘየኣቕሪቡ ህንፀት ግዜ የግንባታ ጊዜው መቆጠር የሚጀምረው የሊዝ
ምቑፃር ዝጅምር ውEሊ ሊዝ ካብ ውል ከተዋዋለበት ቀን ይጀምራል፡፡
ዝተወዓዓለሉ Eለት ይጅምር ፡፡

2) ፍቃድ ህንፀት ካብ ዝተወሰደሉ Eለት ጀሚሩ 2. የግንባታ ፈቃድ ከተወሰደበት ጊዜ ጀምሮ

ህንፀት መጀመሪ ግዜ፡- የግንባታ መጀመሪያ ጊዜ

ሀ- ንዝተሓተ ብርኪ ህንፀት ክሳብ 6 ወርሒ፣ ሀ- ለኣነስተኛ ደረጃ ግንባታዎች Eስከ 6 ወር፣

ለ- ንማEኸላይ ብርኪ ህንፀት ክሳብ 9 ወርሒ ለ. ለመካከለኛ ደረጃ ግንባታዎች Eስከ 9 ወር

ሐ- ንዝለዓለ ብርኪ ህንፀታት ክሳብ 18 ወርሒ ሐ- ለከፍተኛ ደረጃ ግንባታዎች Eስከ 18 ወር

ኮይኑ፣ ኣብ ውEሊ ሊዝ ይካተት፡፡ ሆኖ፤ በሊዝ ውሉ ላይ ይካተታል፡፡

3) ዝኾነ ቦታ ብሊዝ ዝተፈቀደሉ ሰብ ፍቃድ 3. ማንኛውም ቦታ በሊዝ የተፈቀደለት ሰው

ህንፀት ካብ ዝወሰደሉ Eለት ጀሚሩ ነቲ ብርኪ የግንባታ ፈቃድ ከወሰደበት ቀን ጀምሮ

ህንፀት ዝተቐመጠ ገደብ ጊዜ ውሽጢ ለግንባታ ደረጃው በተቀመጠው የጊዜ ገደብ

ክጅምር ኣለዎ፡፡ ውስጥ መጀመር ኣለበት፡፡

222
www.chilot.me
 ገፅ 49 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 49 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

4) ብመሰረት Eቲ ኣዋጅ ዓንቀፅ 22/2 ኣገባብ 4. በኣዋጁ ኣንቀፅ 22/2 መሰረት ኣግባብ
ዘለዎ ኣካል ምስ መጠንቀቅትU ዝህቦ ያለው ኣካል የሚሰጠው የግንባታ መጀመ ሪያ
መናውሒ መጀመሪ ግዜ ህንፀት፡- ጊዜ ማራዘሚያ ከነማስጠንቀቂያ፡-

ሀ- ንዝተሓተ ህንፀታት ካብ 6 ወርሒ፣ ሀ- ለኣነስተኛ ግንባታ ከ6 ወር፣

ለ-ንማEኸላይ ህንፀታት ካብ 9 ወርሒ ለ- ለመካከለኛ ግንባታ ከ9 ወር

ሐ- ንዝለዓል ህንፀት ካብ 1 ዓመት ክበልፅ ሐ- ለከፍተኛ ግንባታ ከ1 ዓመት ሊበልጥ

ኣይኸEልን፡፡ ኣይችልም፡፡

5) ኣብዚ ዓንቀፅ ኣብ ንUስ ዓንቀፅ/2/ን/4ን 5. በዚህ ኣንቀፅ በንUስ ኣንቀፅ /2/ Eና /4/
ዝፍቀዱ ህንፀት መጀመሪ ግዜ ብዝኾነ ኩነት የሚፈቀዱት የግንባታ መጀመሪያ የጊዜ
ካብ ህንፀት መወድI ጊዜ ንውሓ ንምሕታት Eርዝማኔ በማንኛውም ሁኔታ ከግንባታ
ወይ ንምፍቃድ ከም ምኽንያት ክቐርቡ ማጠናቀቂያ ጊዜ Eርዝማኔ ለመጠየቅ ወይም
ኣይኽEሉን፡፡ ለመፍቀድ በምክንያትነት ሊቀርቡ
ኣይችሉም፡፡

6) በዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 5 ዝተደንገጉ 6. በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 5 ስር የተደነገጉት

ሕልዋት ኮይኖም ኣብ መሊስካ ምልማEን Eንደተጠበቁ ሆኖው በመልሶ ማልማትና

ካልOት ንረብሓ ህዝቢ ክበሃል ብቅልጡፍ ሌሎች ለህዝብ ጥቅም ሲባል በፍጥነት

ክካየዱ ዘለዎም ህንፀታት ዝምልከቶ ኣካል መካሄድ ያለባቸው ግንባታዎች ላይ

ካብቲ ዝተቐመጠ ገደብ ግዜ ብዝሓፀረ የሚመለከተው ኣካል ከተቀመጠው ጊዜ ገደብ

ከፈፅም ይኽEል፡፡ ዝርዝሩ ብመምርሒ ባጠረ ሊያስፈፅም ይችላል፡፡ ዝርዝሩ

ይውሰን፡፡ በመመሪያ ይወሰናል፡፡

36. ምዝዛም ህንፀት 36. ግንባታን ስለማጠናቀቅ፣

1. ቦታ ብሊዝ ዝተፈቀደሉ ሰብ ብመሰረት 1. ቦታ በሊዝ የተፈቀደለት ሰው የሊዝ ውል

ውEሊ ሊዝ ምስ ዝምልከቶ ኣካል ተፈራሪሙ ከሚመለከተው ኣካል ጋር በተፈራረመው

ፍቃድ ህንፀት ካብ ዝወሰደሉ Eለት ጀሚሩ መሰረት የግንባታ ፈቃድ ከወሰደበት ቀን

ብብርኪ ህንፀት ወይ ዓይነት ኣብ ውሽጢ ኣንስቶ በግንባታው ደረጃ ወይም ኣይነት

ዝተወሰነ ገደብ ጊዜ ህንፀቱ ብምዝዛም ኣብቲ በተወሰነው የጊዜ ጣሪያ ውስጥ ግንባታውን

ቦታ ግልጋሎት ምሃብ ክጅምር ኣለዎ፡፡ በማጠናቀቅ በቦታው ላይ ኣገልግሎት

መስጠት መጀመር ኣለበት፡፡

223
www.chilot.me
 ገፅ 50 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 50 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

2. ምዝዛም ህንፀት ብዝምልከት፡- 2. ግንባታን መጠናቀቅ በተመለከተ፡-

ሀ/ ዝተሓተ ብርኪ ህንፀት ክሳብ 24 ወርሒ ሀ- ኣነስተኛ ደረጃ ግንባታ Eስከ 24 ወር

ለ/ ማEኸላይ ብርኪ ህንፀት ክሳብ 36 ወርሒ ለ- መካከለኛ ደረጃ ግንባታ Eስከ 36 ወር

ሐ/ ዝለዓለ ብርኪ ህንፀት ክሳብ 48 ወርሒ ሐ- ከፍተኛ ደረጃ ግንባታ Eስከ 48 ወር

ህንፀት መወድI ጊዜ ይህልዎ፡፡ የሚደርስ የግንባታ ማጠናቀቂያ ጊዜ
ይኖረዋል፡፡

3. ኣብዚ ዓንቀፅ ንUስ ቁፅሪ 2 ዝተደንገገ ሕልው 3. በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ቁጥር 2 የተደነገገው
ኮይኑ ተወሳኺ ሓደ ግዘ ምስ መጠንቀቅታ፡- Eንደተጠበቀ ሆኖ ከኣንድ የተጨማሪ ጊዜ
ከነማስጠንቀቅያ፡-

ሀ- ዝተሓተ ብርኪ ህንፀት 6 ወርሒ ሀ- ለኣነስተኛ የግንባታ ደረጃ 6 ወር

ለ- ንማEኸላይ ብርኪ ህንፀት 1 ዓመት ለ- ለመካከለኛ ግንባታ 1 ኣመት

ሐ- ንዝለዓለ ብርኪ ህንፀት 1 ዓመት ይኸውን ሐ- ለከፍተኛ ደረጃ ግንባታ 1 ኣመት ይሆናል

4. በዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 3/ ዝተደንገገ 4. በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ /3/ የተደነገገው
ሕልው ኮይኑ ብመሰረት ኣብቲ ኣዋጅ ዓንቀፅ Eንደተጠበቀ ሆኖ በኣዋጁ ኣንቀፅ 23 ንUስ

23 ንUስ ዓንቀፅ 3 ዝተደንገገ ብዝኾነ ኣንቀፅ /3/ በተደነገገው መሰረት በማንኛውም

ዓይነት ኩነታት ፍቃድ ህንፀት ካብ ሁኔታ የግንባታ ፈቃድ ከተሰጠበት ቀን

ዝተውሃበሉ Eለት ጀሚሩ፡- ጀምሮ፡-

ሀ- ንዝተሓተ21/2 /ክልተ ዓመትን ፈረቃን/ ሀ/ የኣነስተኛ 21/2 /ሁለት ኣመት ተኩል

ለ- ንማEኸላይ 4 ዓመት /ኣርባEተ ዓመት/ ለ/ የመካከለኛ 4 ኣመት /ኣራት ኣመት/

ሐ- ንዝለዓለ ብርኪ ህንፀት 5 ዓመት ሐ/ የከፍተኛ ደረጃ ግንባታ 5 /ኣምስት ኣመት

/ሓሙሽተ ዓመት/ ንላEሊ ህንፀት መወድI በላይ የግንባታ ማጠናቀቂያ ጊዜ

ግዜ ክፍቀደሎም ኣይኽEልን፡፡ ኮይኑ ግና ሊፈቀድላቸው ኣይችልም፡፡ ሆኖም ግዙፍ

ዓብይን ዝተዋደደ ልምዓት ዝሓዘን ስፍሓት Eና የተቀናጀ ልማትን የሚጠይቁ የቦታ

ቦቶOም ልEሊ ሓደ ሚIቲ ሽሕ ሜ.ካሬ ስፋታቸው ከኣንድ መቶ ሺህ ካሬ ሜትር

ዝኾኑን ፕሮጀክታት ብቲ ቢሮ ኣቢሉ በላይ የሆኑ ፕሮጀክቶች በቢሮው በኩል

ጭቡጥን ፍሉይ መርሃ ግብርን ተጨባጭ Eና ልዩ መርሃ ግብር

224
www.chilot.me
 ገፅ 51 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 51 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

ወፂEሎም ኣቐዲሙ ብዝግበር ናይ ተናፀል ወጥቶላቸው ቀድሞ በሚደረጉ የተናጠል

ስምምEነት ብቤት ምኽሪ ስራሕ ፈፃሚ Eዚ ስምምነቶች በክልሉ ስራኣስፈፃሚ ምክር
ክልል ፀዲቆም ክፍፀሙ ይኽEሉ፡፡ ቤት ፀድቀው ሊፈፀሙ ይችላሉ፡፡

5. ኣብ ትሕቲ Eዚ ዓንቀፅ ዝተደንገጉ ሕልዋት 5. በዚህ ኣንቀፅ ስር የተደነገጉት Eንደተጠበቁ

ኮይኖም ብመሊስካ ምልማEን ካልOት ንረብሓ ሆኖ በመልሶ ማልማት Eና ሌሎች ለህዝብ
ህዝቢ ክበሃል ብቅልጡፍ ክካየዱ ዘለዎም ጥቅም ሲባል በፍጥነት መካሄድ ያለባቸው
ህንፀታት ዝምልከቶ ኣካል ካብቲ ዝተቐመጠ ግንባታዎች ከዚህ ባጠረ ጊዜ ሊያስፈፅም
ገደብ ግዜ ብዝሓፀረ ከፈፅም ይኽEል፡፡ ይችላል፡፡ ዝርዝሩ በመመሪያ ይወሰናል፡፡
ዝርዝሩ ብመምርሒ ይውሰን፡፡

6. ክዛዘሙ ዘለዎም ህንፀታት ፍቃድ ጊዜ 6. መጠናቀቅ ያለባቸው ግንባታዎች የግንባታ

ህንፀት፤ ምሕሳብ ዝጅምር ውEሊ ሊዝ ፈቃድ ጊዜ መቁጠር የሚጀምረው የሊዝ
ካብ ዝተፈረመሉ Eለት ጀሚሩ ይኸውን፣ ውሉ ከተፈረመበት ቀን ጀምሮ ይሆናል፣
ጊዜ ህንፀት መጀመርን መዛዘምን የግንባታ መጀመሪያና ማጠናቀቂያ ጊዜ
ምንዋሕ ኣይከኣልን፡፡ ማራዘም ኣይቻልም፡፡

37. ግዘ መጀመሪ ህንፀት ዝሓለፎም 37. የግንባታ መጀመሪያ ጊዜ ያለፈባቸው

ትሕዝቶታት ይዞታዎች

1. ኣገባብ ብዘለዎ ኣካል መሬት ብሊዝ 1. Aግባብ ባለው ኣካል በሊዝ መሬት
ዝተፈቀደሎም ሰባት ሓበሬታ ብምሓዝ ግዘ የተፈቀደላቸውን ሰዎች መረጃ በመያዝ
መጀመሪ ህንፀት ቕድሚ ምውድU የግንባታ መጀመሪያ ጊዜ ከማለቁ ቢያንስ
Eንተነኣሰ ቅድሚ ክልተ ወርሒ ከከም ከሁለት ወር ቀደም ብሎ Eንደኣመቺነቱ
ዝጥEሞ ብኣድራሽOም ብደብዳቤ ወይ ኣብቲ በደብዳቤ በኣድራሻቸው ወይም ማስታወቂያ
ቦታ ምልክታ ብምልጣፍ ወይ ኣብቲ ከባቢ በቦታው ላይ በመለጠፍ ወይም በኣካባቢው
ኣብ ዝርከብ ህዝባዊ ሰሌዳ መጠቅI ምልክታ በሚገኝ የህዝብ የማስታወቂያ ሰሌዳ ላይ
ብምጥቓE መጠንቐቕታ ክህብ ኣለዎ፡፡ በመለጠፍ ማስጠንቀቂያ መስጠት ኣለበት፡፡

2. መጀመሪ ህንፀት ገደብ ግዘ ዝሓለፎ ሰብ Eቲ 2. የግንባታ መጀመሪያ የጊዜ ገደብ ያለፈበት

ቦታ ኣብ ዝርከብ ብርኪ ምምሕዳር ዝርከብ ሰው ቦታው በተፈቀደበት የኣስተዳደር Eርከን
ኣግባብ ናብ ዘለዎ ኣካል ቐሪቡ ህንፀት ለሚገኝው ኣግባብ ያለው ኣካል ቀርቦ ግንባታ
ዘይጀመረሉ ምኽንያትን ንቐፃሊ ህንፀት ያልጀመረበትን ምክንያትና በቀጣይ

225
www.chilot.me
 ገፅ 52 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 52 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

ንምጅማር ዘለዎ ድልውነትን ዓቕምን ገደብ ግንባታውን ለመጀመር ያለውን ዝግጁነትና

ግዜ ቅድሚ ምውድU ወይ ምስ ሓለፈ ካብ ኣቅም የጊዜ ገደቡ ከመጠናቀቁ በፊት ወይም
ሓደ ወርሒ ኣብ ዘይበልፅ ግዜ ውሽጢ ካለፈ በኃላ ከኣንድ ወር ባልበለጠ ጊዜ ውስጥ
ብፅሑፍ ከቕርብ ኣለዎ፡፡ በፅሁፍ ማቅረብ ኣለበት፡፡

3. Eቲ ቦታ ኣብ ክሊ መሊስካ ምልማE ከተማ 3. ቦታው በከተማው የመልሶ ማልማት ክልል

Eንተዘይኮይኑን Eቲ ሕቶ ተቐባልነት ካልሆነ Eና ጥያቄው ተቀባይነት ካለው በዚህ
Eንተሃልይዎ በዚ ደንቢ ዝተቀመጠ ተወሳኺ ደንብ የተቀመጠው ተጨማሪ ጊዜ
ጊዜ ክፍቀደሉ ይኽEል፡፡ ኣብ ውሽጢ Eዚ ሊፈቀድለት ይችላል፡፡ በዚህ ጊዜ ውስጥ
ግዘ ዘይቀረበ ሕቶ ግዜ ይናወሓለይ ካብ ያልቀረበ የጊዜ ይራዘምልኝ ጥያቄ ከኣቅም
ዓቕሚ ንላEሊ ብዝኾነ ፀገም ከምዘጋጠሞ በላይ የሆነ ችግር Eንዳጋጠመው በማስረጃ
ብመረዳEታ ምርግጋፅ EንተዘይኪIሉ ማረጋገጥ ካልቻለ ተቀባይነት የለውም፡፡
ተቐባልነት የብሉን፡፡ ዝርዝሩ ብመምርሒ ዝርዝሩ በመመሪያ ይወሰናል፡፡
ይውሰን፡፡

4. ተወሳኺ ግዘ መጀመሪ ህንፀት ተፈቒድሉ ኣብ 4. ተጨማሪ የግንባታ መጀመሪያ ጊዜ

ውሽጢ ዝተወሰኸሉ ግዜ ህንፀት ዘይጀመረ፣ ተፈቅዶለት በተጨማሪው ጊዜ ውስጥ ግንባታ
ሕቶ ተወሳኺ ግዘ ተቐባልነት ዘይረኸበ፣ ያልጀመረ፣ ተጨማሪ የጊዜ ጥያቄው
ቀሪቡ ሕቶ ዘየቕረበ ሰብ፣ ኣግባብ ዘለዎ ተቀባይነት ያላገኘ፣ ቀርቦ ያልጠየቀን ሰው፣
ኣካል ውEሉ ብምቁራፅ Eቲ ቦታ መሊሱ ውሉ በማቋረጥ ኣግባብ ያለው ኣካል ቦታውን
ክርከቦ ይኽEል፡፡ መልሶ መረከብ ይችላል፡፡

5. ብምኽንያት ህንፀት ዘይምጅማር ውEል ሊዝ 5. የሊዝ ውል ግንባታ ባለመጀመር ምክንያት

ዝተቋረፆ ሰብ ብመሰረት Eዚ ደንብን Eቲ የተቋረጠበት ሰው በዚህ ደንብና በሊዝ ኣዋጁ
ኣዋጅ ሊዝ ዓንቀፅ 22/4ን ዝተደንገገ ቅፅዓት ኣንቀፅ 22/4 መሰረት የተደነገገው ቅጣት
ኣብ ልEሊU ተፈፃሚ ይኸውን፡፡ ተፈፃሚ ይሆናል፡፡

38. ብዛEባ ህንፀት መዛዘሚ ግዜ ዝሓለፎም 38. የግንባታ ማጠናቀቂያ ጊዜ ስላለፈባቸው

ትሕዝቶታት ይዞታዎች

1. ኣገባብ ዘለዎ ኣካል ከከም ብርኪ ህንፀቱ በዚ 1. Aግባብ ያለው ኣካል Eንደግንባታው ደረጃ
ደንቢ ዓንቀፅ 36/2 ዝተቀመጠ ገደብ ግዜ በዚህ ደንብ ኣንቀፅ 36/2 የተቀመጠው የጊዜ
ገደብ

226
www.chilot.me
 ገፅ 53 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 53 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

Eንተሓሊፉ ካብ ሓደ ወርሒ ኣብ ዘይበልፅ ካለፈ ከኣንድ ወር ባልበለጠ ጊዜ ውስጥ

ግዘ ውሽጢ ምኽንያት ህንፀት ዘይወደኣሉ ግንባታውን ያላጠናቀቀበትን ምክንያት
ኣብ ውሽጢ ዓሰርተ መዓልቲ ስራሕ በዓል በኣስር የስራ ቀናት ውስጥ የሊዝ ባለመብቱ
መሰል ሊዝ ቀሪቡ ንኸረድE ብፅሑፍ ክፅዋE ቀርቦ Eንዲያስረዳ በፅሁፍ መጥራት
ኣለዎ፡፡ ኣለበት፡፡

2. Eቲ በዓል መሰል መፀዋEታ ካብ ዝተገበረሉ 2. ባለመብቱ ጥሪው ከተላለፈበት ቀን ጀምሮ

Eለት ጀሚሩ ኣብ ውሽጢ ዓሰርተ መዓልቲ በ10 የስራ ቀናት ውስጥ ቀርቦ ካላስረዳ ወይም
ስራሕ ቀሪቡ EንተዘየረዲU ወይ መልሲ መልስ ሳይሰጥ የዘገየበት ኣሳማኝ ምክንያት
ከይሃበ ዝደንጐየሉ መEመኒ ምኽንያት ማቅረብ ካልቻለ የግንባታው ማጠናቀቂያ
ከቕርብ EንተዘይኪIሉ መወድI ህንፀት የጊዜ ገደብ ካበቃበት ቀን ጀምሮ መልስ
ገደብ ጊዜ ካብዝሓለፈሉ Eለት ጀሚሩ Eስከሰጠበት ቀን ድረስ ላለው ጊዜ ከጠቅላላው
መልሲ ክሳብ ዝሃበሉ Eለትን ዘሎ ግዜ ካብ የሊዝ ዋጋ የሚሰላ ለEያንዳንዱ ተጨማሪ ወር
ጠቅላላ ዋጋ ሊዝ ዝሕሰብ ንሕድሕድ ተወሳኺ የ0.15 ከመቶ የገንዘብ ቅጣት በኣንድ ጊዜ
ወርሒ 0.15 ሚIታዊ ቕፅዓት ገንዘብ ብሓደ ይከፍላል፤ ይህ የሚፈፀመው ግንባታው
ግዜ ይኸፍል፤ Eዚ ዝፍፀም ህንፀት ያልተጠናቀቀበት በቂ ምክንያት ካለው ነው፡፡
ዘይዛዘመሉ Eኹል ምኽንያት Eንትህልዎ
Eዩ፡፡

3. በዓል መሰል ሊዝ ኣብ ውሽጢ ዝተውሃቦ 10 3. የሊዝ ባለመብቱ በተሰጠው 10 ቀናት ውስጥ

መዓልቲ ቀሪቡ Eንተመልኪቱ ወይ ብመሰረት ቀርቦ ካመለከተ ወይም በዚህ ኣንቀፅ ንUስ
Eዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 2 ብምዝንግU ኣንቀፅ 2 መሰረት በመዘግየቱ ተቀጥቶና
ዝተቐፅAን ህንፀቱ ዘይወደA ካብ ዓቕሙ ግንባታውን ያላጠናቀቀው ከኣቅም በላይ በሆነ
ንላEሊ ብዝኾነ ምኽንያት ምዃኑ ብመረዳEታ ምክንያት መሆኑን በማስረጃ ካረጋገጠ
Eንተረጋጊፁ ብመሰረት Eዚ ደንቢ ዓንቀፅ ያለቅጣት ተጨማሪው ጊዜ በዚህ ደንብ ኣንቀፅ
36/3 ብዘይ ቕፅዓት ተወሳኺ ጊዜ ክፍቐደሉ 36/3 መሰረት ሊፈቀድለት ይችላል፡፡
ይኽEል፡፡

4. በዓል መሰል ሊዝ ኣብ ውሽጢ ተወሳኺ ገደብ 4. የሊዝ ባለመብቱ በተጨማሪ የጊዜ ገደብ
ግዜ ህንፀቱ EንተዘይወዲU ኣብ ልEሊ Eቲ ውሰጥ ግንባታውን ካላጠናቀቀና በቦታው ላይ

ቦታ ዝተሃነፀ ህንፀት ካብ ዝተፈቀደሉ ጠቅላላ የተገነባው ግንባታ ከተፈቀደው ጠቅላላ

227
www.chilot.me
 ገፅ 54 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 54 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

ህንፀት ካብ 10% ዝንኣሰ Eንተኾይኑ ግንባታ ከ10% ያነሰ ከሆነ በሊዝ ኣዋጁ ኣንቀፅ
ብመሰረት Eቲ ኣዋጅ ሊዝ ዓንቀፅ 23/6 23/6 መሰረት የሊዝ ውሉን በማቋረጥ
ውEሊ ሊዙ ብምቁራፅ ኣገባብ ዘለዎ ኣካል ነቲ ቦታውን ኣግባብ ያለው ኣካል መረከብ
ቦታ ክርከቦ ይኽEል፤ ኮይኑ ግና ኣብ ልEሊ ይችላል፡፡ ሆኖም በቦታው ላይ የተገነባው
ቦታ ዝተሃነፀ ካብ ጠቅላላ ዝተፈቀደሉ ህንፀት ከተፈቀደው ጠቅላላ ግንባታ 10% Eና ከዚያ
10%ን ልEሊUን Eንተኾይኑ ብኣዋጅ ሊዝ በላይ ከሆነ በሊዝ ኣዋጁ ኣንቀፅ 23/7
ዓንቀፅ 23/7 ዝተደንገገ ከከም ኩነታቱ የተደነገገው Eንደ ሁኔታው ተፈፃሚ
ተፈፃሚ ይግበር፡፡ ይደረጋል፡፡

5. በዓል መሰል ሊዝ ኣብ ውሽጢ ተወሳኺ ገደብ 5. የሊዝ ባለመብቱ ተጨማሪ የጊዜ ገድብ ውስጥ
ግዜ ህንፀቱ ክውድE ብዘይምኽኣሉ ኣገባብ ግንባታውን ማጠናቀቅ ባለመቻሉ ኣግባብ
ዘለዎ ኣካል ብመሰረት Eቲ ኣዋጅ ዓንቀፅ ያለው ኣካል በኣዋጁ ኣንቀፅ 23/4/ሀ/ለ/ሐ
23/4/ሀ/ለ/ሐ ዝውሃቦ ገደብ ጊዜ ከም መሰረት የሚሰጠው ጊዜ ገደብ Eንደ ግንባታ
ተወሳኺ መዛዘሚ ህንፀት ዝሕሰብ ይኸውን፡፡ ማጠናቀቅያ ተጨማሪ ጊዜ የሚታሰብ
ይሆናል፡፡

6. ብመሰረት Eቲ ኣዋጅ ዓንቀፅ 23/7 ዝወፀ 6. በኣዋጁ ኣንቀፅ 23/7 መሰረት በወጣው
ጨረታ ተወዳዲሩ ዝሰዓረ በዓል ሃፍቲ ናብ ጨረታ ተወዳደሮ ያሸነፈ ባለሃብት በስሙ

ሽሙ ይዛወረሉ፣ ምስ ኣገባብ ዘለዎ ኣካል ይዛወርለታል፣ ኣግባብ ካለው ኣካል ጋርም

ሓዱሽ ውEል ይወዓዓል፣ መዛዘሚ ህንፀት ግዘ ኣዲስ ውል ይዋዋላል፣ ግንባታ ማጠናቀቅያ

ብዝምልከት Eቲ ህንፀት ዘለዎ ብርኪ ተራEዩ ጊዜን በተመለከተ ግንባታው ያለበት ደረጃ

ነቲ ዝተረፈ ስራሕ ዘድልዮ ግዘ ብበዓል ሞያ ታይቶ ለቀሪው ስራ የሚያስፈልገው ጊዜ

ተረጋጊፁ ይወሃቦ፡፡ ዝርዝሩ ብመምርሒ በባለሙያ ተረጋግጦ ይሰጠዋል፡፡ ዝርዝሩ

ይውሰን፡፡ በመመሪያ ይወሰናል፡፡

39. ብዛEባ ምፍቃድ ለውጢ ግልጋሎት ብሊዝ 39. በሊዝ የተሰጡ ቦታዎች የAገልግሎት

ዝተውሃቡ ቦታታት ለውጥ ስለመፍቀድ፣

1. ብመሰረት መዋቅራዊ ኘላን ከተማ ንሓደ 1. በከተማው መዋቅራዊ ፕላን መሰረት ለኣንድ
ዓይነት ግልጋሎት ክህብ ዝተውሃበ ቦታ የኣገልግሎት ኣይነት በተሰጠ ቦታ ላይ

ንተመሳሳልነት ዘለዎ ካሊE ዘርፊ ስራሕ ተመሳሳይነት ላለው ሌላ የስራ ዘርፍ የቦታ

ለውጢ ግልጋሎት ቦታ ሕቶ Eንትቐርብ ኣገልግሎት ለውጥ ጥያቄ ሲቀርብ በኣካባቢው

228
www.chilot.me
 ገፅ 55 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 55 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

ኣብቲ ከባቢ ምስ ዘሎ ወይ ንቐፃሊ ምስ ዝህሉ ካለው ወይም ወደፊት ከሚኖረው ኣገልግሎት

ግልጋሎት ዘይፃባE ኮይኑ Eንተተረኺቡ ጋር የማይጋጭ ሆኖ ከተገኘ የAገልግሎት
ለውጢ ግልጋሎት ክፍቀድ ይኽEል፡፡ ለውጡ ሊፈቀድ ይችላል፡፡

2. Eቲ ዝቀረበ ሕቶ ለውጢ ግልጋሎት ለውጢ 2. የቀረበው የኣገልግሎት ለውጥ ጥያቄ የፕላን

ምድብ ፕላን ዘድልዮ Eንተኾይኑ፤ ፈለማ ምደባ ለውጥ የሚያስፈልገው ከሆነ፤
ሕቶ ለውጢ ፕላን፣ ኣብክትትል ኣፈፃፅማ መጀመሪያ የፕላን ለውጥ ጥያቄው በፕላን
ፕላን ኣገባብ ናብ ዘለዎ ሓላፊ ቤት Eዮ ቀሪቡ Aፈፃፀም ክትትል ኣግባብ ላለው
ውሳነ ክረክብ ኣለዎ፡፡ ዝርዝሩ ብመምርሒ የመስሪያቤቱ ሃላፊ ቀርቦ ውሳኔ ማግኘት
ይውሰን፡፡ ኣለበት፡፡ ዝርዝሩ በመመሪያ ይወሰናል፡፡

3. ለውጢ ግልጋሎት Eንትፍቀድ ብመሰረት 3. የኣገልግሎት ለውጥ ሲፈቀድ ኣስቀድሞ

ኣቀዲሙ ዝተኣተወ ውEሊ ሊዝ ይፍረም፤ በተገባው ውል መሰረት ሊዝ ውሉ ይፈረማል፤
ኮይኑ ግና ቅድም ክብል ዝተፈረመ ውEል ሆኖም ቀደም ሲል የተፈረመው ውል
ለውጢ ግልጋሎት ክግበር ካብ ዝተሓተተሉ የኣገልገሎት ለውጥ Eንዲደረግ ከተጠየቀበት
መወድI ዘበን ሊዙ Eንተበሊፁን ለውጢ ዋጋ የሊዝ ዘመን ጣርያ ከበለጠ Eና የዋጋ ለውጥ
Eንተሃሊዩን ነቲ ግልጋሎት ብዝተውሃበ ካለ ለኣገልግሎቱ በተሰጠው የዘመን ጣርያ
መወድI ዘበንን ብመሰረት ሓዱሽ ዋጋ Eና በኣዲሱ ዋጋ መሰረት ይሆናል፡፡
ይኸውን፡፡

4. Eዚ ደንቢ ቕድሚ ምውፅU ኣግባብ ዘለዎ 4. ይህ ደንብ ከመውጣቱ በፊት ኣግባብነት

ኣካል ከይፈለጦ ወይ ከየፅደቆ ዝተፈፀመ ዝኾነ ያለው ኣካል ሳያውቀው ወይም ሳያፀድቀው
ለውጢ ግልጋሎት ምስቲ ፕላን ዘይፃባE የተፈፀመ ማናቸውም የኣገልግሎት ለውጥ
Eንተኾይኑ ጥራሕ ካብ ህንፀት ዝርዝር ዋጋ ፕላኑ የማይቃረን ከሆነ ብቻ የግንባታውን
0.5 ሚIታዊ ክኸፍሉ ብምግባር Eቲ ለውጢ ዝርዝር ዋጋ 0.5 በመቶ በማስከፈል ለውጡ
ብመሰረት ድንጋገ Eዚ ደንቢ ክስተኻኸል በዚህ ደንብ ድንጋጌ መሰረት Eንዲስተካከል
ይግበር፡፡ ይደረጋል፡፡

5. ኣብዚ ዓንቀፅ ንUስ 4 ዝተደንገገ ሕልው 5. በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 4 ላይ የተደነገገው
ኮይኑ፤ Eዚ ደንቢ ድሕሪ ምፅዳቑ ኣብዚ Eንደተጠበቀ ሆኖ፤ ይህ ደንብ ከፀደቀ በኋላ
ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 1ን 2ን ካብ ዝተደንገጉ በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 1 Eና 2 ስር
ወፃI ብዝኾነ ኩነታት ለውጢ ግልጋሎት ከተደነገገው ውጭ በማናቸውም ሁኔታ

229
www.chilot.me
 ገፅ 56 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 56 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

ተፈፂሙ Eንተተረኺቡ ብዝለዓለ ዋጋ ሊዝ የኣገልግሎት ለውጥ ተፈፅሞ ከተገኘ

Eቲ ከባቢ ጠቅላላ መጠን ትሕዝቶ ስፍሓት የኣካባቢው ከፍተኛ የሊዝ ዋጋ በኣጠቃላይ
ተባዚሑ 3 ሚIታዊ መቕፃEቲ ተኸፊሉ የይዞታው መጠን ተሰልቶ 3 በመቶ ቅጣት
መዋቕራዊ ፕላን ወይ ከባቢያዊ ልምዓት ተከፍሎ መዋቅራዊ ፕላኑ ወይም የኣካባቢ
ፕላን ዝፈቅድ ወይ ክስተኻኸል ዝኽEል ልማት ፕላኑ የሚፈቅድ ወይም ሊስተካከል
Eንተኾይኑ ለውጢ ክፍቐድ ይኽEል፡፡ ዋጋ የሚችል ከሆነ ለውጡ ሊፈቀድ ይችላል፡፡
ሊዝ ብመሰረት ዝተቐየረ ሓዱሽ ዓይነት የሊዝ ዋጋውም ኣዲስ በተቀየረው
ግልጋሎት ብምስትኽኻልን መቕፃEቲ የኣገልግሎት ኣይነት መሰረት ተስተካክሎ
ተወሲኽዎ ኣብቲ ዝቀረየ ዘበን መኽፈሊ ሊዝ Eና ቅጣቱ ተደምሮበት በቀሪው የሊዝ
ክውዳE ይግበር፡፡ የመክፈያ ዘመን Eንዲጠናቀቅ ይደረጋል፣

6. ድንጋገ Eዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 5 ሕልው 6. የዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 5 ድንጋጌ

ኮይኑ ንለውጢ ግልጋሎት ዝኽፈል ዋጋ ሊዝ Eንደተጠበቀ ሆኖ ለኣገልግሎት ለውጡ

ቐዲሙ ዝነበረ ዓይነት ግልጋሎት ዋጋ ሊዝ የሚከፈለው የሊዝ ዋጋ ቀድሞ ከነበረው

የኣገልግሎት ኣይነት የሊዝ ዋጋ የሚያንስ ሆኖ
ዝንEስ ኮይኑ Eንተተረኺቡ፤ ካብቲ ቀዲሙ
ከተገኘ ቀድሞ በነበረው የሊዝ ዋጋ ስሌት 3
ዝነበረ ዋጋ ሊዝ 3 ሚIታዊ መቕፃEቲ
በመቶ ቅጣት ተከፍሎ ለውጡ ሊፈቀድለት
ብምኽፋል ለውጢ ክፍቀድ ይኽEል፡፡
ይችላል፡፡

40. ለውጢ ግልጋሎት ዘይግበረሎም ዋና 40. የኣገልግሎት ለውጥ የማይደረግባቸው

ዋና ኩነታት ዋና ዋና ሁኔታዎች

1. ምድብ ፕላኖም ንሓምለዋይ፣ ደኒ፣ ንፓርክን 1) የፕላን ምደባቸው ለኣረንጓዴ፣ ለደን፣ ለፓርክ
ንሕዛEቲ ዝተኸለለ ቦታታትን፣ Eና ለጥብቅነት የተከለሉ ቦታዎች፤

2. ምድብ ፕላኖም ኣርኪOሎጅካል ዝኾኑ ወይ 2) የፕላን ምደባቸው ኣርኪOሎጅካል የሆኑ

ብተፈጥሮኣዊ ኣቀማምጥOም ዝተፈለየ ገፅታ ወይም በተፈጥሮኣዊ ኣቀማመጣቸው የተለየ
ዘለዎም ቦታታት፣ ገፅታ ያላቸው ቦታዎች፤

3. ዝኾነ ዓይነት ብኽለት ክፈጥሩ ዝኽEሉ 3) ማንኛውንም ኣይነት ብክለት ሊፈጥሩ

ግልጋሎታት ካብ ምድብ ፕላኖም ወፃI የሚችሉ ኣገልግሎቶች ከፕላን ምድባቸው
ንምጥያሽ ዝቐርብ ሕቶ ተቐባልነት ውጭ ለማቋቋም የሚቀርብ ጥያቄ ተቀባይነት
ኣይህልዎን፡፡ ኣይኖረውም፡፡

230
www.chilot.me
 ገፅ 57 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 57 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

41. ብፍሉይ ኩነታት ለውጢ ግልጋሎት 41. የኣገልግሎት ለውጥ በልዩ ሁኔታ
ዝፍቐደሉ ኩነታት የሚፈቅድላቸው ሁኔታ

1) ከም መትከል ለውጢ ምድብ ፕላን 1. በመርህ ደረጃ የፕላን ምደባ ለውጥ

ምግባር ዘይፍቀደሎም በዚ ደንቢ ዓንቀፅ 40 የማይፈቀድባቸው Eና በዚህ ደንብ በኣንቀፅ
ካብ ዝተደንገጉ ወፃI ኮይኖም፤ ነገር ግን 40 ከተደነገጉት ውጭ ሆነዉ፤ ነገር ግን
መገደዲ ወይ መEመኒ ኩነታት Eንትህልው ኣስገዳጅ ወይም Aሳማኝ ሁኔታዎች ሲኖሩ
ብፍሉይ ኩነታት ኣብዞም ዝስEቡ ቦታታት በልዩ ሁኔታ፤ በሚከተሉት ቦታዎች ላይ
ለውጢ ምድብ ፕላን ክፍቀድ ይኽEል፡- የፕላን ምደባ ለውጥ ሊፈቀድ ይችላል፡-

ሀ) ምድብ ፕላኖም ንመዘውተሪ ስፖርቲ ሀ) ለስፖርት ማዘውተሪያ የፕላን ምደባ

ዝተውሃቡ ቦታታት የተሰጡ ቦታዎች፣

ለ) ንEዳጋ፣ ንመናሃሪያ፣ ንትካላት Eምነት፣ ለ) ለገበያ፣ ለመናሃሪያ፣ ለEምነት ተቋማ ትና

ንመቓብር ዝተመደቡ ቦታታት ምስ ለቀብር ቦታ የተመደቡ ቦታዎች
ዝምልክቶም ክፍልታት ሕ/ሰብ የሚመለከታቸውን የህብረተሰብ ክፍሎች
ብምምይያጥ ኣብ ምርድዳE Eንትብፃሕ በማወያየት መግባባት ላይ ሲደረስ ለውጥ
ለውጢ ክግበረሎም ይኽEል፡፡ ሊደረግባቸው ይችላል፡፡

2) ኣብዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 1 ኣብ 2) በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 1 በተመለከቱት

ዝተመልከቱ ዋኒናት ለውጢ ምድብ ፕላን ጉዳዮች ላይ የፕላን ምደባ ለውጥ ሊፈቀድ
ክፍቀድ ዝኽEል Eቲ ከተማን ንመዋቅራዊ የሚችለው ከተማው Eና የከተማውን
ፕላን ከተማን ንኸፈፅም ውክልና ብዝተውሃበ መዋቅራዊ ፕላን Eንዲያስፈፅም ውክልና
ሓላፊ ቤት Eዮ Eንትፀድቕ ጥራሕ ይኸውን፡፡ በተሰጠው የመስሪያ ቤት ሃላፊ ሲፀድቅ ብቻ
ዝርዝሩ ብመምርሒ ይውሰን፡፡ ነው፡፡ ዝርዝሩ በመመሪያ ይወሰናል፡፡

ክፍሊ ሾሞንተ ክፍል ስምንት

ብዛEባ ምትሕልላፍ መሰል ሊዝ የሊዝ መብትን ስለማስተላለፍ

42. ምትሕልላፍ መሰል ሊዝ ህንፀት ኣብ 42. ግንባታ ያልተጀመረበትን ቦታ የሊዝ

ዘይተጀመረሉ ቦታ መብት ስለማስተላለፍ

ኣፈፃፅማ ምትሕልላፍን ብውሕስና ምትሓዝን የሊዝ መብትን የማስተላለፍና በዋስትና

የማስያዝ

231
www.chilot.me
 ገፅ 58 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 58 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

መሰል ሊዝ ብመሰረት Eቲ ኣዋጅ ዓንቀፅ 24 ኣፈፃፀም በኣዋጁ ኣንቀፅ 24 መሰረት ተግባራዊ

ተግባራዊ ዝግበር ኮይኑ:- የሚደረግ ሆኖ፡-

1) ዝኾነ በዓል ትሕዝቶ ሊዝ ህንፀት ንምጅማር 1. ማንኛውም የሊዝ ባለይዞታ ግንባታ

በዚ ደንቢ ዓንቀፅ 35 ዝተቀመጠ መጀመሪ ለመጀመር በዚህ ደንብ ኣንቀፅ 35
ህንፀት ቅድሚ ምሕላፉ መሰል ሊዙ ናብ የተቀመጠው ጊዜ ከማለፉ በፊት የሊዝ
ሳልሳይ ወገን ምትሕልላፍ ይኽEል፡፡ መብቱን ለሶስተኛ ወገን ማስተላለፍ ይችላል፡፡

2) ዝኾነ በዓል መሰል ሊዝ ህንፀት ንምጅማር 2. ማንኛውም የሊዝ ባለመብት ግንባታ

ዝተመልከተ Eዋን ቅድሚ ምሕላፉ መሰል ለመጀመር የተመለከተው ጊዜ ከማለፉ በፊት
ሊዙ ከመሓላልፍ ከሎ ብዘይካ ብውርሲ የሊዝ መብቱን ሲያስተላልፍ ከውርስ በስተቀር
ኣብቲ ኣዋጅ ዓንቀፅ 24/2 ዝተመልከተ በኣዋጁ ኣንቀፅ 24/2 የተመለከተው
ዝፍፀም ብመሰረት Eዚ ደንቢ ዓንቀፅ 45ን የሚፈፀመው በዚህ ደንብ ኣንቀፅ 45 መሰረት
ኣገባብ ዘለዎ ኣካል ብዝውስኖ Eዋናዊ ኣግባብ ያለው ኣካል በሚወስነው ወቅታዊ
መሸጢ ዋጋ መሬት መሰል ሊዝ ስልሒት የመሬት ሊዝ መብት የመሸጫ ዋጋ ስሌት
ይኸውን፡፡ ይሆናል፡፡

3. ኣብዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 2 ዝተመልከተ 3) በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 2

መሰሉ ኣብ ምትሕልላፍ ወይ ኣብ ከይዲ በተመለከተው መብቱን በማስተላለፍ ወይም
ምሻጥ ቅርታ ዘለዎ ኣካል ቅርትU ኣገባብ በመሸጥ ሂደት ቅሬታ ያለው ኣካል ቅሬታውን
ናብ ዘለዎ ኣካል ብፅሑፍ ከቕርብ ይኽEል፡፡ ኣግባብ ላለው ኣካል በፅሁፍ ማቅረብ
ዝምልከቶ ኣካል ኣብ ውሽጢ ዓሰርተ ይችላል፡፡ የሚመለከተው ኣካልም በኣስራ
ሓሙሽተ መዓልቲ ስራሕ ነቲ መሬት ናብ ኣምስት የስራ ቀናት ውስጥ መሬቱን ለጨረታ
ጨረታ ብምቕራብ ብመሰረት Eቲ ኣዋጅ በማቅረብ በኣዋጁ ኣንቀፅ 24 ንUስ ኣንቀፅ
ዓንቀፅ 24 ንUስ ዓንቀፅ (2)ን (3)ሀ/ሐ (2) Eና (3)/ሀ/ሐ በተመለከተው መሰረት
ብዝተጠቐሰ መሰሉ ዝተሓለወ Eዩ፡፡ መብቱን የተጠበቀ ነው፡፡
4. ኣብዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 3 ዝተመልከተ 4. በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 3 የተመለከተው
ሕልው ኮይኑ በዓል መሰል ብመሸጢ ዋጋ Eንደተጠበቀ ሆኖ ባለመብቱ በመሸጫ ዋጋው
ተዘይተስማEሚUን Eቲ መሬት ናብ ጨረታ ካልተስማማ Eና መሬቱም ለጨረታ
ክወፅE ፍቃደኛ Eንተዘይኮይኑ ዝምልከቶ Eንዲወጣ ፈቃደኛ ካልሆነ የሚመለከተው
ኣካል ብመሰረት Eቲ ኣዋጅ ዓንቀፅ 24 Aካል በAዋጁ ኣንቀፅ 24

232
www.chilot.me
 ገፅ 59 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 59 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

ንUስ ዓንቀፅ 3(ሀ) ዝተመልከተ ክፍሊት ንUስ ኣንቀፅ 3 (ሀ) የተመለከተውን ክፍያ
ኣቐዲሙ ብምፍፃም መሊሱ ነቲ ቦታ በቅድሚያ በመፈፀም ቦታውን መልሶ
ይርከቦ፡፡ ኣብ ልEሊ መሬት ዝሰፈረ ህንፀት ይረከበዋል፡፡ በመሬቱ ላይ የሰፈረውን
ግምት ክፍሊት ብዝተመልከተ Eቲ መሬት ግንባታ ግምት ክፍያን በተመለከተ መሬቱ
ናብ ሳልሳይ ወገን ምስተሓላለፈ ናይቲ ከባቢ ለሶስተኛ ወገን ከተላለፈ በኋላ የኣካባቢው
ዝለዓለ ጨረታ ዋጋ ሊዝ፣ ኣብ ከይዲ ዝወፁ የሊዝ ከፍተኛ የጨረታ ዋጋ፣ በሂደቱ የወጡ
ወፃIታትን ብመሰረት ሕጊ ኣግባብ ዘለዎም ወጪዎችና በህጉ መሰረት ኣግባብነት
ቕፅዓታት ተቐኒሱ ኣፈላላዩ ንበዓል መሰል ያላቸው ቅጣቶች ተቀንሶ ልዩነቱ ለባለመብቱ
ይምለሰሉ፡፡ ዝርዝሩ ብመምርሒ ይውሰን፡፡ ይመለስለታል፡፡ ዝርዝሩ በመመሪያ
ይወሰናል፡፡

5. ብመሰረት Eዚ ዓንቐፅ ንUስ ዓንቀፅ 4 5. በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 4 መሰረት

ኣገባብ ዘለዎ ኣካል ነቲ ቦታ ብሕጊ ኣግባብ ያለው ኣካል ቦታውን በህጉ

ዝተቀመጠ ገደብ ግዜ ቅድሚ ምብፅሑ የተቀመጠው ጊዜ ገደብ ከመድረሱ በፊት

መሊሱ ክረከቦ ዝኽEል Eቲ በዓል መሰል መልሶ ለመረከብ የሚችለው ባለመብቱ

ዝተስማEመA ምዃኑ ብፅሑፍ Eንተቕርብ በፅሁፍ ስምምነቱን ሲያቀርብ ብቻ

ጥራሕ ይኸውን፡፡ ይሆናል፡፡

6. ብመሰረት ኣብዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 1 6) በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 1 መሰረት ወደ
ናብ ሳልሳይ ኣካል ብመሸጣ ዝተሓላለፈ ሶስተኛ ኣካል በሽያጭ የተላለፈ የሊዝ

መሰል ሊዝ ዝውውር ሽም ዝፍፀም ኣገባብ መብት የስም ዝውውር የሚፈፀመው ኣግባብ

ዘለዎ ኣካል ብዘስልሖ ወይ ብመሰረት ያለዉ ኣካል ባሰላው ወይም በተስማማው

ዝተስማEመAሉ ካብ ዝተረኸበ Eቶት፣ መሰረት ከተገኘ ገቢ ላይ፣

ሀ) ሸያጢ ቅድመ ክፍሊት ወይ ልEሊ ቅድመ ሀ/ ሻጭ ቅድመ ክፍያው ወይም ከቅድመ

ክፍሊት፣ ክፍሊት ፈፂሙ Eንተኾይኑን ክፍያ በላይም ክፍያ፣ ፈፅሞ ከሆነ Eና

Eቲ ዝኸፈሎ ገንዘብ ኣብ ባንኪ ንግዲ ይህ ገንዘብ በIትዮጵያ ንግድ ባንክ

Iትዮጵያ ቁጠባ ሒሳብ Eንተዝቕመጥ በቁጠባ ሂሳብ ቢቀመጥ ኖሮ ያገኝ

ነይሩ ክወልዶ ዝግባE ዝነበረ ወለድ የነበረው ወለድ ሲደመር በቀድሞው የሊዝ

ክድመር ዋጋ ቀዳማይ ሊዝን ሕዚ ዋጋ Eና ኣሁን የተገኘው የሽያጭ ዋጋ

ዝተረኸበ ኣፈላላይ ዋጋ መሸጢ 5 ልዩነት 5 በመቶ፤

ሚIታዊ፣

233
www.chilot.me
 ገፅ 60 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 60 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

ለ) ካብቲ ዝተረኸበ ኣፈላላይ 5 ሚIታዊ ለ/ ከተገኘው ልዩነት ላይ 5 በመቶ ተቀንሶ

ተቐኒሱ Eቲ ዝቐረየ ክፍሊት ንመንግስቲ ቀሪውን ክፍያ ለመንግስት ገቢ ሲደርግ Eና
ኣታዊ Eንትግበርን ዓዳጊ ንዝምልከቶ ገዥው ለሚመለከተው ኣካል ተገቢውን
ኣካል ዝግብO ክፍሊት ሊዝ ንምፍፃም የሊዝ ክፍያ ለመፈፀም ውል ከተዋዋለ በኋላ
ውEል ድሕሪ ምውEዓሉ ኮይኑ፤ ዝርዝሩ ሆኖ፤ ዝርዝሩ በመመሪያ ይወሰናል፡፡
ብመምርሒ ይውሰን፡፡

7. ኣገባብ ዘለዎ ኣካል በዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 7) ኣግባብ ያለው ኣካል በዚህ ኣንቀፅ ንUስ
6 ኣታዊ ዝግበረሉ ገንዘብ ከም ስምምEነቶም ኣንቀፅ 6 ገቢ የሚደረገለትን ገንዘብ
ካብ ሸያጢ ወይ ካብ ዓዳጊ ክቕበል ይኽEል፡፡ Eንደስምምነታቸው ከሻጭ ወይም ከገዥ
ሊቀበል ይችላል፡፡

8. በዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 6/ሀ/ለን 8) በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 6/ሀ/ ለ ላይ

ዝተቐመጡ ክፍሊታት ተፈፃሚ ዝኾኑ የተመለከቱትን ክፍያዎች ተፈፃሚ
ብመሸጣ ካብ ዝተረኸበ ኣታዊ ጥራሕ የሚሆኑት በሽያጭ ከተገኘው ገቢ ላይ ብቻ
ይኸውን፡፡ ይሆናል፡፡

43. ምትሕልላፍ መሰል ሊዝ ፍርቂ ህንፀት 43. ግማሽ ግንባታ ያረፈበትን ቦታ የሊዝ

ዝዓረፎ ቦታ መብት ማስተላለፍ

1. ዝኾነ በዓል ትሕዝቶ ሊዝ ቅድሚ ህንፀት 1. ማንኛውም የሊዝ ባለይዞታ የግንባታ

መዛዘሚ ግዜ ምሕላፉ፤ ትሕቲ ፍርቂ ህንፀት ማጠናቀቂያ ጊዜ ከማለፉ በፊት ከግማሽ
ዝዓረፈሉ ቦታ መሰል ሊዙ ንሳልሳይ ወገን በታች ግንባታ ያረፈበትን ቦታ የሊዝ መብቱን
ከመሓላልፍ ይኽEል፡፡ ለሶስተኛ ወገን ማስተላለፍ ይችላል፡፡

2. ልምዓት ሪል ስቴት ብዝምልከት ብተናፀል 2. የሪል ስቴት ልማትን በተመለከተ በተናጠል

ኣብ ልEሊ ዝተወደA ህንፀት Eቲ በዓል ሃፍቲ በተጠናቀቀ ግንባታ ላይ የሪል ስቴት ባለሃብቱ
ሪልስቴት ብመሰረት ብተናፀል ዝኣተዎ በተናጠል በገባው ውል መሰረት ለተጠቃሚው
ውEል ንተጠቀምቲ ከተሓላልፍ ዝኽEል ማስተላለፍ የሚችል መሆኑ Eንደተጠበቀ
ምዃኑ ሕልው ኮይኑ፤ Eቲ ሪልስቴት ሙሉE ሆኖ፤ ሙሉ በሙሉ ሪል ስቴቱን ወደሶስተኛ
ብሙሉE ብዘይካ ውርሲ ናብ ሳልሳይ ወገን ኣካል ከውርስ በስተቀር ለማስተላለፍ ሲፈልግ

234
www.chilot.me
 ገፅ 61 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 61 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

ንምትሕልላፍ Eንትደሊ ኩሎም ብሎካት በሁሉም ብሎኮች ላይ በዚህ ደንብ ኣንቀፅ 2

ብመሰረት Eዚ ደንቢ ዓንቀፅ 2 ንUስ ዓንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 21 በተሰጠው ትርጉም መሰረት
21 ዝተወሃበ ትርጉም ህንፀት ከካይድ ግንባታውን ማከናወን ይኖርበታል፡፡
ኣለዎ፡፡
3. ብመሰረት Eዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 1 3) በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 1 መሰረት
ዝተሓላለፈ ዋጋ መሰል ሊዝ ኣገባብ ንዘለዎ የተላለፈ የሊዝ መብት ዋጋ Aግባብ ላለው

ኣካል ዝቐርብ መሸጢ ዋጋ መሬት መሰል ኣካል የሚቀርበው የመሬት ሊዝ መብት

ሊዝን ዋጋ ህንፀትን ብዝብል ይፍለ፡፡ መሸጫ ዋጋ Eና የግንባታ ዋጋ በሚል

ይለያል፡፡

4. ብመሰረት Eዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 1 4) በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 1 መሰረት

ትሕቲ ፍርቂ ህንፀት ዝተፈፀመሉ ቦታ ከግማሽ በታች ግንባታ የተፈፀመበት ቦታ

ዝውውር ዝፍፀም፤ በዓል መሰል ብቀዳምነት ዝውውር የሚፈፀመው፤ ባለመብቱ

ኣግባብ ዘለዎ ኣካል ብዝውሰኖ መሸጢ ዋጋ በቅድሚያ ኣግባብ ያለው ኣካል በሚወስነው

ሊዝ መሬት EንትስማEማE ይኸውን፡፡ የመሬት ሊዝ መብት መሸጫ ዋጋ ከተስማማ

ይሆናል፡፡

5. ብመሰረት Eዚ ዓንቀፅ ካብ ንUስ ዓንቀፅ 1 5) በዚህ ኣንቀፅ ከንUስ (1) Eስከ (3) ባለው
ክሳብ 3 ዘሎ ብዘይካ ውርሲ ናብ ሳልሳይ መሰረት ከውርስ በስተቀር ወደ ሶስተኛ

ወገን ዝተሓላለፈ መሰል ሊዝ ሽም ዝውውር ኣካል የተላለፈ የሊዝ መብት የስም ዝውውር

ዝፍፀም፤ Eቲ መሰል ዘተሓላልፍ ሰብ ኣግባብ የሚፈፀመው መብቱን የሚያስተላልፈው

ንዘለዎ ኣካል ቅድመ ክፍሊት ወይ ተወሳኺ ሰው ኣግባብ ላለው ኣካል ቅድመ ክፍያው

ካሊE ክፍሊት Eንተፈፂሙ Eቲ ገንዘብ ኣብ ወይም ሌላ ተጨማሪ ክፍያም ከፈፀመ ይህ

ባንኪ ንግዲ Iትዮጵያ ቁጠባ ሒሳብ ገንዘብ በIትዮጵያ ንግድ ባንክ በቁጠባ

Eንተዝቕመጥ ነይሩ ክረኽቦ ዝነበረ ወለድ ሒሳብ ቢቀመጥ ኖሮ ያገኝ የነበረው ወለድ

ተሓሲቡን ንመንግስቲ ኣታዊ ካብ ዝግበር 95 ታስቦ Eና ለመንግስት ገቢ ከሚሆነው 95

ሚIታዊ ትርፊ ተቀኒሱ ዝተረፈ ክፍሊት በመቶ ትርፍ ተቀንሶ ቀሪውን ክፍያ ገቢ

ኣታዊ Eንትገብርን ዓዳጊ Aገባብ ንዘለዎ ሲያደርግ Eና ገዥው ኣግባብ ላለው ኣካል

ኣካል ኣድላይ ክፍሊት ሊዝ ብቀፃልነት ተገቢውን የሊዝ ክፍያ በቀጣይነት

ንኽፍፀም ድሕሪ ውEል ምውEዓል ለመፈፀም ውል ከተዋዋለ

235
www.chilot.me
 ገፅ 62 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 62 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

Eንትኸውን፤ በዓል ትሕዝቶ መሬት ዝኸፈሎ በኋላ ሲሆን፤ የተከፈለው የሊዝ ክፍያ
ኽፍሊት ሊዝ ዝተጠቐመሉ Eዋን ተሓስቢ ባለይዞታው በመሬቱ ላይ የተጠቀመበትን
ይግበር፡፡ ዝርዝሩ ብመምርሒ ይውሰን፡፡ ጊዜ ታሳቢ ይደረጋል፡፡ ዝርዝሩ በመመሪያ
ይወሰናል፡፡

6. ብመሰረት Eዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 4 6/ በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 4 በተደነገገው

ዝተደንገገ መሰል ሊዝ ንምትሕልላፍ ቅርታ መሰረት የሊዝ መብቱን ለማስተላለፍ ቅሬታ
ዘለዎ ኣካል ቅርትU ብፅሑፍ ከቕርብ ያለው ኣካል ቅሬታውን በፅሁፍ ማቅረብ
ይኽEል፡፡ Aገባብ ዘለዎ ኣካል ኩነታቱ ይችላል፡፡ ኣግባብ ያለው ኣካልም ሁኔታውን
ብዝርዝር ሪU ብጨረታ ንምትሕልላፍ በዝርዝር ኣይቶ በጨረታ ማስተላለፍ ተገቢ
ኣድላይ ኮይኑ Eንተረኺብዎ ኣብ ውሽጢ ሆኖ ካገኘው በኣስራ ኣምስት የስራ ቀን ውስጥ
ዓሰርተ ሓሙሽተ መዓልቲ ስራሕ ነቲ ቦታ ቦታውን ለጨረታ በማቅረብ በኣዋጁ ኣንቀፅ
ናብ ጨረታ ብምቕራብ ብመሰረት Eቲ ኣዋጅ 24 ንUስ ኣንቀፅ 3 መሰረት መብቱን
ዓንቀፅ 24 ንUስ ዓንቀፅ 3 መሰሉ ዝተሓለወ የተጠበቐ ነው፡፡
Eዩ፡፡

7. ብመሰረት Eዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 6 7) በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 6 መሰረት

መበገሲ ዋጋ ጨረታ፣ መሰል መሬት ሊዝ የጨረታ መነሻ ዋጋ፣ የመሬት ሊዝ መብት

መሸጢ ዋጋ፣ ዋጋ ህንፀት ተደሚሩ ዝርከብ መሸጫ ዋጋ፣ የግንባታው ዋጋ ተደምሮ

ውፅIት ይኸውን፡፡ የሚገኘው ውጤት ይሆናል፡፡

8. ኣብዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 7 ዝተቀመጠ 8) በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 7

ግምት ህንፀት ኣገባብ ዘለዎ ኣካል ብግልፂ የተመለከተውን የግንባታ ግምት Aግባብ

ይግምቶ ፣ ህንፀቱ ንምግማት ዝወፁ ያለው ኣካል በግልፅ ይገምቷል፣ ግንባታን

ወፃIታት Eንተሃልዮም ካብቲ መሸጣ ለመገመት የወጡ ወጪዎች ካሉ ከሽያጩ

ዝተሸጦ ተቐናሲ ይኸውን፣ ዝርዝሩ ላይ ተቀናሽ ይሆናል፣ ዝርዝሩ በመመሪያ

ይወሰናል፡፡
ብመምርሒ ይውሰን፡፡

44. ፍርቂ ህንፀት ኣብ ዝተኻየደሎም ቦታታት 44. ግማሽ ግንባታ የተከናወነበትን ቦታ የሊዝ
መሰል ሊዝ ኣብ ምትሕልላፍ ዝተቐመጡ መብት ማስተላለፍ የተቀመጡ ክልከላዎች
ክልከላታት፡-

236
www.chilot.me
 ገፅ 63 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 63 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

1. ብመሰረት Eቲ ኣዋጅ ዓንቀፅ 24 ንUስ 1) በኣዋጁ ኣንቀፅ 24 ንUስ ኣንቀፅ 7

ዓንቀፅ 7 ብዝተቀመጠ Eዋኑ ሓሊኻ ካብ በተመለከተው መሰረት በመሬት የወቅት
መሬት ዝመፅE ጥቅሚ ንምርካብ ተባሂሉ ጥበቃ የሚመጣ ጥቅም ለማግኘት ሲባል
ቅድሚ ህንፀት ምጅማሩ ወይ ብመሰረት Eዚ ግንባታ ከመጀመሩ ወይም በዚህ ደንብ
ደንቢ ዓንቀፅ 2 ንUስ ዓንቀፅ 20 ህንፀቱ ኣንቀፅ 2 ንUስ ኣንቀፅ 20 መሰረት
ልEሊ ፍርቂ ቅድሚ ምህናፁ ኣብ ውሽጢ ግንባታውን ከግማሽ በላይ ከመገንባቱ በፊት
ሰለስተ ዓመት መሰል ሊዙ ንሰለስተ ግዜ በሶስት ኣመት ውስጥ ለሶስት ጊዜ የሊዝ
ዘመሓላለፈ Eንተኾይኑ ንክልተ ዓመት ካብ መብቱን ያስተላለፈ ከሆነ ለሁለት ኣመት
ዝኾነ ጨረታ ሊዝ መሬት ከይሳተፍ ይግበር፡፡ ከማንኛውም የመሬት ሊዝ ጨረታ
ዝርዝሩ ብመምርሒ ይውሰን፡፡ Eንዳይሳተፍ ይደረጋል። ዝርዝሩ በመመሪያ
ይወሰናል፡፡

2. ብመሰረት Eዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 1 2) በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 1 በተመለከተው

ዝተመልከተ ውሳነ Eግድ ዝተመሓላለፈሉ መሰረት የEግድ ውሳኔ የተላለፈበት ሰው
ሰብ ተኣጊዱ Eናሃለወ ኣብቲ ዝተኣገደሉ ግዜ በEግዱ ጊዜ ውስጥ በጨረታ ሂደት የተሳተፈ
ውሽጢ ኣብ ከይዲ ጨረታ Eንተተሳቲፉ ካብ ከሆነ ከጨረታው ተሰርዞ ለጨረታ
ጨረታ ተሰሪዙ፣ ዘትሓዞ መኽብሪ ጨረታ ማስከበሪያ ያስያዘው ገንዘብ ለመንግስት ገቢ
ገንዘብ ንመንግስቲ ኣታዊ ይግበር፣ ኣብ ይደረጋል፣ በሊዝ ጨረታ Eንዳይሳተፍ
ጨረታ ሊዝ ንኸይሳተፍ ንተወሳኺ ሓደ ለተጨማሪ ኣንድ ኣመት Eግዱ ይራዘማል፡፡
ዓመት Eቲ Eግድ ይናዋሕ፡፡

45. ዋጋ መሸጢ መሰል ሊዝ 45. የሊዝ መብት መሸጫ ዋጋ

1. ዝኾነ በዓል መሰል ሊዝ ህንፀት ዘይተኻየደሉ 1. ማንኛውም የሊዝ ባለመብት ግንባታ

መሬት ወይ ትሕቲ ፍርቂ ህንፀት ያልተከናወነበትን መሬት ወይም ከግማሽ
ዝተኻየደሉ መሬት መሰል ሊዙ ናብ ሳልሳይ በታች ግንባታ ያረፈበትን መሬት የሊዝ
ወገን Eንተተሓላልፍ ኣገባብ ዘለዎ ኣካል መብት ወደ ሶስተኛ ወገን ሲያስተላልፍ
መሰል ዝተመሓላለፈሉ ዋጋ ዝውስኖ ኣግባብ ያለው ኣካል መብቱ የተላለፈበትን
ብመሰረት መሸጢ ዋጋ ሊዝ ይኸውን፡፡ ዋጋ የሚወስነው በሊዝ መብት መሸጫ ዋጋ
መሰረት ይሆናል፣

237
www.chilot.me
 ገፅ 64 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 64 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

2) ዋጋ መሸጢ መሰል ሊዝ ዝውሰን Eቲ ቦታ 2. የሊዝ መብት መሸጫ ዋጋ የሚወሰነው ቦታው

ዝተሓለለፈሉ ዘሎ ከባቢ ዝለዓለ Eዋናዊ በተላለፈበት ኣካባቢ ያለው የወቅቱ ከፍተኛ
ዋጋ ጨረታን Eቲ መሬት ቅድም ክብል ጨረታ ዋጋ Eና መሬቱ ቀደም ሲል
ንበዓል መሰል ዝተሓላለፈሉ ዋጋን ተደሚሩ ለባለመብቱ የተላለፈበት ዋጋ ተደምሮ Eና
ንክልተ ተኻፊሉ ብዝህሉ ማEኸላይ ውፅIት ለሁለት ተካፍሎ በሚኖረው ኣማካይ ውጤት
ይኸውን፡፡ ይሆናል፡፡

3. ዓዳጊ ነቲ መሬት መጥቀሚ ዝሃቦ ዋጋ 3. ገዥ ለመሬቱ መጠቀሚያ የሰጠው ዋጋ በዚህ

ብመሰረት Eዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 2 ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 2 መሰረት ከተገኘው
ዝተረኸበ ማEኸላይ ውፅIት ማEረ ወይ ኣማካይ ውጤት Eኩል ወይም የሚበልጥ ከሆነ
ዝበልፅ Eንተኾይኑ ከይዲ ምትሕልላፍ ኣገባብ የማስተላለፍ ሂደቱ ኣግባብ ባለው ኣካል
ብዘለዎ ኣካል ተቐባልነት ይህልዎ፡፡ ተቀባይነት ይኖረዋል፡፡

4. ዓዳጊ ዋጋ Aብ ዘየቐመጠሉ ኩነታት መሸጢ 4) ገዥ ዋጋ ባለስቀመጠበት ሁኔታ የሊዝ

ዋጋ መሰል ሊዝ ማEኸላይ ውፅIቱ ኣብዚ መብት መሸጫ ዋጋው ኣማካይ ውጤቱ በዚህ
ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 2 ዝተጠቀሰ ተቐባልነት ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 2 የተጠቀሰው
ኣለዎ፡፡ ተቀባይነት Aለው፡፡

5. ብመሰረት Eዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 2 5) በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 2 መሰረት

ማEኸላይ ውፅIቱ ካብቲ ቅድም ክብል ነቲ
በዓል መሰል መሬት ዝተመሓላለፈሉ ዋጋ
ዝተሓተ Eንተኾይኑ ኣገባብ
ካብቶም ክልተ ተደመርቲ በቲ ዝሐሸ መሸጢ
ዋጋ ይውሰን፡፡
ኣማካይ ውጤቱ ለባለመብቱ መሬቱ ቀደም
ሲል ከተላለፈበት ዋጋ በታች ከሆነ ኣግባብ
ዘለዎ ኣካል ያለዉ ኣካል ከሁለቱ ተደማሪዎች በተሻለው
የመሸጫ ዋጋውን ይወስናል፡፡

6. ኣብዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 3 ዝተመልከተ 6) በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 3 የተመለከተው
ሕልው ኮይኑ ዓዳጊ ዝሃቦ ዋጋ ትሕቲ Eንደተጠበቀ ሆኖ ገዢው የሰጠው ዋጋ

ዝተረኸበ ማEኸላይ ዋጋ Eንተኾይኑ ኣገባብ ከተገኘው ኣማካይ ዋጋ በታች ከሆነ ኣግባብ

ዘለዎ ኣካል ማEኸላይ ውፅIቱ መሰረት ያለዉ ኣካል ኣማካይ ውጤቱን መነሻ

ብምግባር Eቲ ቦታ ናብ ጨረታ የቕርብ፡፡ በማድረግ ቦታውን ለጨረታ ያቐርባል፡፡

238
www.chilot.me
 ገፅ 65 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 65 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

ክፍሊ ትሸዓተ ክፍል ዘጠኝ

መሰል ሊዝ ብውሕስና ምትሓዝ የሊዝ መብትን በዋስትና ማስያዝ

46. ህንፀት ዘይተኻየደሉ ቦታ ብውሕስና ብዛEባ 46. ግንባታ ያልተከናወነበትን ቦታ በዋስትና

ምትሓዝ ወይ ብካፒታል ኣስተዋፅOነት ስለማስያዝ ወይም በካፒታል ኣስተዋፅOነት
ምጥቃም ስለመጠቀም

1. ዝኾነ በዓል ትሕዝቶ ሊዝ ብመሰረት Eቲ 1. ማንኛውም የሊዝ ባለይዞታ በኣዋጁ ኣንቀፅ

ኣዋጅ ዓንቀፅ 24 ህንፀት ቅድሚ ምጅማሩ 24 መሰረት ግንባታ ከመጀመሩ በፊት የሊዝ
መሰል ሊዙ ብውሕስና ንምትሓዝ ወይ መብቱን በዋስትና ለማስያዝ ወይም
ዝኸፈሎ ቅድመ ክፍሊት ብካፒታል የከፈለውን ቅድመ ክፍያ በካፒታል
ኣስተዋፅOነት ክጥቀም ይኽEል፡፡ ኣስተዋፅOነት መጠቀም ይችላል፣

2. ዝኾነ በዓል ትሕዝቶ በዚ ዓንቀፅ ንUስ 2. ማንኛውም ባለይዞታ በዚህ ኣንቀፅ ንUስ
ዓንቀፅ 1 ብውሕስና ከትሕዝ ዝኽEል ካብ ኣንቀፅ 1 መሰረት በዋስትና ማስያዝ
ቅድመ ክፍሊት ሊዝ ወይ ካብ ቅድመ ክፍሊት የሚችለው ከሊዝ የቅድመ ክፍያው ወይም
ብተወሳኺ ዝኸፈለ Eንተኾይኑ በቲ ኣዋጅ ከቅድመ ክፍያው ተጨማሪ የከፈለ ከሆነ
ዓንቀፅ 22/3 ካብቲ መጠን ክፍሊት ክቕነስ ከክፍያ መጠኑ በኣዋጁ ኣንቀፅ 22/3 መቀነስ
ዝግብO ነቲ መሬት ዝተጠቐመሉ ክፍሊት የሚገባው መሬቱን የተጠቀመበት የጊዜ ክፍያ
ግዜ ተሓሲቡ ብዝቐሪ መጠን ገንዘብ ጥራሕ ታስቦ በሚቀረው የገንዘብ መጠን ላይ ብቻ
ይኸውን፡፡ ይሆናል፡፡

3. ብመሰረት Eዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 2 3. በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 2 መሰረት የሊዝ
መሰል ሊዙ ብውሕስና ዘትሓዘ ሰብ ግቡE መብቱን በዋስትና ያስያዘ ሰው የዋስትና
ውሕስና ብዘይምውፅU ብመሰረት ሕጊ ግዴታውን ባለመወጣቱ በህጉ መሰረት
ብዝተቀመጠ ዝፍፀም ይኸውን፡፡ የተመለከተው የሚፈፀም ይሆናል፡፡

47. ብዛEባ ህንፀት ዝዓረፎ ቦታ ብውሕስና 47. ግንባታ ያረፈበትን ቦታ በዋስትና ወይም

ምትሓዝ ወይ ብካፒታል ኣስተዋፅOነት በካፒታል ኣስተዋፅOነት ስለመጠቀም

ምጥቃም፡፡

1) ዝኾነ በዓል መሰል ሊዝ ኣብ ዝኾነ ብርኪ 1. ማንኛውም የሊዝ ባለይዞታ በማንኛውም

ዝርከብ ህንፀት ዝዓረፎ ትሕዝቶ መሰል ሊዙ ደረጃ ላይ ግንባታ ያረፈበትን ይዞታ የሊዝ
መብቱን

239
www.chilot.me
 ገፅ 66 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 66 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

ብውሕስና ንምትሓዝ ወይ ብካፒታል በዋስትና ለማስያዝ ወይም በካፒታል

ኣስተዋፅOነት ንምጥቃም ይኽEል፡፡ ኣስተዋፅOነት ለመጠቀም ይችላል፡፡
2) ዝኾነ በዓል ትሕዝቶ ብመሰረት Eዚ ዓንቀፅ 2. ማንኛውም ባለይዞታ በዚህ ኣንቀፅ ንUስ
ንUስ ዓንቀፅ 1 ብውሕስና ከትሕዞ ዝኽEል ኣንቀፅ 1 መሰረት በዋስትና ማስያዝ
ካብ ቅድመ ክፍት ሊዝ ወይ ካሊE የሚችለው ከሊዝ የቅድመ ክፍያው ወይም ሌላ
ብተወሳኺ ዝተፈፀመ ክፍሊት Eንተሃልዩ በተጨማሪ የተፈፀመ ክፍያ ካለው በተከፈለው
ካብ ዝተኸፈለ መጠን ድምር በቲ ኣዋጅ መጠን ድምር በኣዋጁ ኣንቀፅ 22/3 ሊደረጉ
ዓንቀፅ 22/3 ክቕነሱ ዝግበOምን ነቲ የሚችሉ ተቀናሾች Eና መሬቱን
መሬት ዝተጠቀመሉ ክፍሊት ጊዜ ተሓሲቡ የተጠቀመበት ጊዜ ክፍያ ታስበው በሚቀረው
ብዝቀሪ መጠን ገንዘብን ዋጋ ህንፀትን የገንዘብ መጠን Eና የግንባታ ዋጋው ብቻ
ተሰሊሑ ዝፍፀም ጥራሕ ይኸውን፡፡ ተሰልቶ የሚፈፀም ይሆናል፡፡

3) በዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 2 ኣብ መሬት 3. በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 2 በመሬቱ ላይ

ዘለዎ ሓበሬታ መጠን መሰል ሊዝ ኣገባብ ያለውን የሊዝ መብት መጠን መረጃ ኣግባብ
ዘለዎ ኣካል ዝህብ Eንትኾን ግምት ዋጋ ያለው ኣካል የሚሰጥ ሲሆን፤ የግንባታ ዋጋ
ህንፀት ብውሕስና ዝሕዞ ኣካል ሓላፍነት ግምቱ በዋስትና የሚይዘው ኣካል ሃላፊነት
ይኸውን፡፡ ይሆናል፡፡

4. ነቲ ትሕዝቶ ብውሕስና ዝሕዞ ኣካል ግምት 4. ይዞታውን በዋስትና የሚይዘው

Eቲ ንብረትን መጠን ዘለቀሖ ገንዘብን ነቲ ኣካልየንብረቱን ግምት Eና ያበደረውን
Eዳ ዝምዝግብ ኣካል ብፅሑፍ ከፍልጥ የገንዘብ መጠን Eዳውን ለሚመዘግበው ኣካል
ኣለዎ፡፡ በፅሁፍ ማሳወቅ Aለበት፡፡

5. ቅድሚ Eዚ ደንቢ ምውፅU ብውሕስና 5. ይህ ደንብ ከመውጣት በፊት በዋስትና

ዝተትሓዙ መሰላት ሊዝ Eዚ ደንቢ ካብ የተያዙ የሊዝ መብቶች ደንቡ ከፀደቀበት ቀን
ዝፀደቀሉ Eለት ጀሚሩ ንሓደ ዓመት ግዜ ጀምሮ ለኣንድ ኣመት ጊዜ ብቻ በቀድሞው
ጥራሕ ብቲ ዝነበረ ኣሰራርሓ ዝፍፀም ኣሰራር መሰረት የሚፈፀም ይሆናል፡፡
ይኸውን፡፡

6. በዚ ዓንቀፅ ንUስ 5 ዝተመልከተ ከምዘሎ 6. በዚህ ኣንቀፅ ንUስ 5 የተመለከተው

ኮይኑ ብመትሓጃነት ዝተትሓዘ Eዳ ሊዝ ዘለዎ Eንደተጠበቀ ሆኖ በመያዣነት የተያዘ የሊዝ

ትሕዝቶ ብፍላይ ህንፀቱ ኣብ ጅምር ወይ Eዳ ያለበት ይዞታ በተለይ ግንባታው

በጅምር ወይም

240
www.chilot.me
 ገፅ 67 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 67 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

ትሕቲ ፍርቂ ኮይኑ EድU ከይተወደAን ከግማሽ በታች ሆኖ Eዳው ሳይጠናቀቅ Eና

ተለቃሓይ ግቡU ብዘይ ምውፅU ዝሽየጥ ተበዳሪ ግዴታውን ባለመወጣቱ የሚሸጥ ሆኖ
ኮይኑ Eንተተረኺቡ ዝምልከቶ ኣካል ዝቀረየ ሲገኝ የሚመለከተው ኣካል ቀሪ የሊዝ Eዳው
Eዳ ሊዝ ካብ መሸጣ ይረክብ፡፡ ከሽያጩ ላይ ያገኛል፡፡

7. ብመሰረት Eዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 6 7. በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 6 መሰረት ቀሪ

ዝቀረየ Eዳ ሊዝ Eንተዘይተኸፊሉ Aገባብ የሊዝ Eዳ ያልተፈፀመ ሆኖ ሲገኝ ኣግባብ
ዘለዎ ኣካል ዝውውር ሽም ኣይፍፅምን፡፡ ያለው ኣካል የስም ዝውውሩን ኣይፈፅምም፡፡

ክፍሊ ዓሰርተ ክፍል Aስር

ኣወሳስና ዘበን ሊዝ፣ ሕድሳት ውEሊ ሊዝን የሊዝ ዘመን ኣወሳሰን፤ የሊዝ ውል Eድሳት Eና

ምቁራፅ ውEሊ ሊዝን የሊዝ ውል ማቋረጥ

48. ኣወሳስና ዘበን ሊዝ 48. የሊዝ ዘመን ኣወሳሰን

ዘበን ሊዝ ቦታ ከተማ ኣብቲ ኣዋጅ ዓንቀፅ 18 የከተማ ቦታ የሊዝ ዘመን በኣዋጁ ኣንቀፅ 18
ብዝተመልከተ ይኸውን፤ ኮይኑ ግን ኣብቲ ኣዋጅ የተመለከተው ይሆናል፤ ሆኖም በኣዋጁ በግልፅ
ብግልፂ ኣብ ዘይተደንገጉ ስራሕቲ ልምዓት ወይ ባልተደነገጉ የልማት ስራዎች ወይም

ግልጋሎት ዘበን ሊዝ ዝምልከት ብቤት ምኽሪ ኣገልግሎቶች የሊዝ ዘመንን በተመለከተ በክልል
ስራሕ ፈፃሚ Eዚ ክልል ወይ ብከተማ ኮሚቴ የስራ ኣስፈፃሚ ምክር ቤት ወይም በከተማ ስራ
ስራሕ ፈፃሚ ይውሰን፡፡ ኣስፈፃሚ ኮሚቴ ይወሰናል፡፡

49. ሕድሳት ውEሊ ሊዝ 49. የሊዝ ውል Eድሳት

1. ሕድሳት ዘበን ሊዝን ኩነታት ኣፈፃፅምUን 1. የሊዝ ዘመን Eድሳትና የኣፈፃፀሙ ሁኔታ

ኣብቲ ኣዋጅ ዓንቀፅ 19 ብዝተመልከተ በኣዋጁ ኣንቀፅ 19 በተመለከተው ይሆናል፡፡

ይኸውን፡፡

2. ኣብዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 1 ዝተመልከተ 2. በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 1 የተመለከተዉ
ሕልው ኮይኑ በዞም ዝስEቡ መሰረታዊ Eንደተጠበቀ ሆኖ በሚከተሉት መሰረታዊ

ምኽንያታት ክሕደስ ይኽEል፡- ምክንያቶች ሊታደስ ይችላል፡-

ሀ) ብለውጢ መዋቅራዊ ፕላን፣ ሀ) በመዋቅራዊ ፕላን ለውጥ፤

241
www.chilot.me
 ገፅ 68 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 68 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

ለ) Eቲ ቦታ ንረብሓ ህዝቢ Eንትድለ፣ ለ) ቦታው ለህዝብ ጥቅም ሲፈለግ፤

ሐ) Eቲ ነባር ቦታ ልምዓት ናብ ዝጠልቦ ሐ) ነባሩን የልማት ቦታው ወደ ሚጠየቀው

ብርኪ ልምዓት ብኣግባቡ ንምልዋጥ በዓል የልማት ደረጃ Eና በኣግባብ ለመቀየር
ትሕዝቶ ዘይኽEል Eንተኾይኑ ውEሊ ባለይዞታው የማይችል ከሆነ የሊዝ ውሉ
ሊዝ ዳግም ከይሕደስ ይኽEል፡፡ ዳግም ላይታደስ ይችላል፡፡

50. ሕድሳት ውEሊ ሊዝ ሓፂር ግዘ 50. የኣጭር ጊዜ የሊዝ ውል Eድሳት

1) ውEሊ ሊዝ ሓፂር ግዘ Eቲ ቦታ ንኻሊE 1. የኣጭር ጊዜ የሊዝ ውል ቦታው ለሌላ ልማት

ልምዓት ዘይድለ ምዃኑ ብዝምልከቶ ኣካል የማይፈለግ መሆኑ በሚመለከተው ኣካል
Eንትረጋገፅ ንሓደ ግዜ ክሕደስ ይኽEል፤ ሲረጋገጥ ለኣንድ ጊዜ ሊታደስ ይችላል፤ሆኖም
ኮይኑ ግና Eቲ ሕድሳት ውEሊ ካብ ሓሙሽተ የውል Eድሳቱ ከኣምስት ኣመት ሊበልጥ
ዓመት ክበልፅ ኣይኽEልን፡ ዝርዝሩ ኣይችልም፣ ዝርዝሩ በመመሪያ ይወሰናል፡፡
ብመምርሒ ይውሰን፡፡

51. ምቁራፅ ውEሊ ሊዝን ኣከፋፍላ ካሕሳን 51. የሊዝ ውል ስለማቋረጥ Eና ካሳ ኣከፋፈል

1. ትሕዝቶ ሊዝ ቦታ ከተማ ብመሰረት Eቲ 1. የከተማ ቦታ የሊዝ ይዞታ በኣዋጁ ኣንቀፅ 25

ኣዋጅ ዓንቀፅ 25 ንUስ ዓንቀፅ 1/ሀ ንUስ ኣንቀፅ 1/ሀ መሰረት ሲቋረጥ ተገቢው
Eንትቛረፅ ዝግባE ወፃEን መቕፃEትን ተነክዩ ወጪና መቀጫ ተቀንሶ የሊዝ ክፍያው
ክፍሊት Eቲ ሊዝ ንበዓል መሰል ተመላሲ ለባለመብቱ ተመላሽ ይሆናል፡፡
ይኸውን፡፡

2. ትሕዝቶ ሊዝ ቦታ ከተማ ብመሰረት Eቲ 2. የከተማ ቦታ የሊዝ ይዞታ በኣዋጁ ኣንቀፅ 25

ኣዋጅ ዓንቀፅ 25 ንUስ ዓንቀፅ 1/ለ ንUስ ኣንቀፅ 1/ለ መሰረት ሲቋረጥ

Eንትቋረፅ በዓል ትሕዝቶ ኣገባብ ብዘለዎ ሕጊ ባለይዞታው ኣግባብ ባለው ህግ መሰረት

ተመጣጣኒ ካሕሳ ይኽፈሎ፡፡ ተመጣጣኝ ካሳ ይከፈለዋል፡፡

3. ትሕዝቶ ሊዝ ቦታ ከተማ ብመሰረት Eቲ 3. የከተማ ቦታ የሊዝ ይዞታ በኣዋጁ ኣንቀፅ 25

ኣዋጅ ዓንቀፅ 25 ንUስ ዓንቀፅ 1/ሐ ንUስ ኣንቀፅ 1/ሐ መሰረት ሲቋረጥ

Eንትቋረፅ በዓል ትሕዝቶ ክሳብ ሓደ ዓመት ባለይዞታው Eስከ ኣንድ ኣመት ባለው ጊዜ

ኣብ ዘሎ ግዜ ውሽጢ ኣፍቲ ቦታ ዘስፈሮ ውስጥ በቦታው ላይ ያሰፈረውን

242
www.chilot.me
 ገፅ 69 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 69 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

ንብረት ንምልዓል መሰሉ ተሓልዩ Eቲ ንብረት የማንሳት መብቱን በመጠበቅ

ንብረት ኣልIሉ Eቲ ቦታ ንዝምልከቶ ኣካል ንብረቱን በማንሳት ቦታውን ለሚመለከተው
ከረክብ ኣለዎ፡፡ ኣካል ማስረከብ ኣለበት፡፡

4. ባዓል ትሕዝቶ ኣብዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 4. ባለይዞታው በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ

3 ብዝተመልከተ ገደብ ግዜ ውሽጢ ንብረት 3 በተመለከተው የጊዜ ገደብ ውስጥ Eና

EንተዘይልIሉ፤ ዝምልከቶ ኣካል ነቲ ንብረት በተሰጠው ጊዜ ንብረቱን ካላነሳ፤ ኣግባብ

ክፍሊት Eንተይፈፀመ ነቲ ቦታ ክወስዶ ያለው ኣካል ለንብረቱ ክፍያ ሳይፈፅም

ይኽEል፡፡ ንኣፈፃፅምU ኣድላይ ኮይኑ ቦታውን ሊወስደው ይችላል፡፡ ለኣፈፃፀሙም

Eንተረኺብዎ ፖሊስ ክEዝዝ ይኽEል፡፡ ኣስፈላጊ ሆኖ ሲያገኘው ፖሊስን ማዘዝ

ይችላል፡፡

52. ምቕራብ ጥርዓን ውፅIቱን 52. ኣቤቱታ ማቅረብና ውጤቱ

ምስ ምልቃቕ ገዛ ከተማ ተተሓሒዞም ዝቐርቡ የከተማን ቦታን ከማስለቀቅ ጋር ተያይዘው

ጥርዓናትን ኣብ ዝተውሃቡ ውሳነታት ዝቐርቡ የሚቀርቡ ኣቤቱታዎች Eና በተሰጡ ውሳኔዎች
ሕቶታት ይግበኣኒ ብመሰረት ኣብቲ ኣዋጅ ላይ የሚቀርቡ ይግባኞች በኣዋጅ ኣንቀፅ 28፤29
ዓንቀፅ 28፣ 29ን 30ን ዝፍፀም ኮይን ዝርዝሩ Eና 30 መሰረት የሚፈፀም ሆኖ ዝርዝሩ
ብመምርሒ ይውሰን፡፡ በመመሪያ ይወስናል፡፡

53. ኣወሃህባ ትEዛዝ መልቀቒ ቦታ ከተማ 53. የከተማ ቦታ የማስለቀቅ ትEዛዝ ኣሰጣጥ

1. Eዚ ተግባር ንምፍፃም ስልጣን ዝተውሃቦ 1. ይህንን ተግባር ለመፈፀም ስልጣን የተሰጠው

ኣካል መልቀቒ መጠንቀቅታ ትEዛዝ ኣካል የማስለቀቅ ትEዛዝ ማስጠንቀቂያ

ብፅሑፍ ንበዓል ትሕዝቶ ይህብ፣ ግዜ ገደብ በፅሑፍ ለባለይዞታው ይሰጣል፤ የጊዜ ገደብ

ከከም ከተምU ጭቡጥ ኩነታት ዝውሰን Eንደየከተማው ተጨባጭ ሁኔታ ቢሆንም

Eንተኾነውን ብዝኾነ ኩነት ካብ 90 መዓልቲ በማንኛውም ሁኔታ ከ90 ቀን ማነስ

ክንEስ ኣይኽEልን ኣይችልም፣

2. ኣብዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 1 ዝወሃብ ትEዛዝ 2. በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 1 የሚሰጠው
ወይ መጠንቀቕታ በዚ ዝስEብ ኣገባብ ንበዓል ትEዛዝ ወይም ማስጠንቀቂያ በሚከተለው

ትሕዝቶ ክበፀሖ ይግበር:- ኣግባብ ለባለይዞታው Eንዲደርሰው

ይደረጋል፡-

243
www.chilot.me
 ገፅ 70 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 70 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

ሀ) ብፅሑፍ ናብ ኣድራሽU ክበፅሖ ይግበር፡፡ ሀ. በኣድራሻው በፅሁፍ Eንዲደርሰው

ይደረጋል፡፡

ለ) ብኣድራሽU ዘይተረኸበ Eንተኾይኑ ኣብቲ ለ. በኣድራሻው ያልተገኘ ከሆነ በሚለቀቀው

ዝለቆ ትሕዝቶ፣ ኣብ ምልክታ መጠቅI ይዞታ ላይ የማስታወቂያ ሰሌዳ፣ ህዝብ

ሰሌዳ ህዝቢ ኣብዝEከበሎም ቦታታት በሚሰበሰብባቸው ቦታዎች ላይ Eንዲለጠፍ

ክልጠፍ ይግበር፡፡ ይደረጋል፡፡

ሐ) ብመሰረት Eዚ ዓንቀፅ ንUስ 2/ለ ዝተጠቀA ሐ) በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 2/ለ

መጠንቀቕታ ንበዓል ትሕዝቶ ከምዝበፅሖ መሰረት የተለጠፈ ማስጠንቀቂያ

ይቑፀር፡፡ ለባለይዞታው Eንደደረሰው ይቆጠራል፡፡

3. ብትEዛዝ ዝልቀቕ ትሕዝቶ ንብረት 3. በትEዛዝ የሚለቀቀው ይዞታ የመንግስት

መንግስቲ ዝሰፈሮ Eንተኾይኑ፤ መልቀቒ ንብረት የሰፈረበት ከሆነ የማስለቀቂያ ትEዛዙ

ትEዛዝ ነቲ ንብረት ዘመሓድር መንግስታዊ የሚሰጥ ንብረቶቹን ለሚያስተዳድረው

ትካል ዝውሃቦ ይኸውን፣ መንግስታዊ ተቋም ይሆናል፣

4. ብመሰረት Eዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 3 4. በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ (3) መሰረት

መልቀቒ ትEዛዝ ዝተፅሓፈሉ ንብረት ተኻርዩ የማስለቀቂያ ትEዛዝ የተላለፈበት ንብረት

Eንተነይሩ ትEዛዝ ዝበፅሖ ኣካል Eዋን ተከራይቶ ከነበረ፤ ትEዛዙ የደረሰው ኣካል

መጠንቐቕታ ቅድሚ ምውድU ውEሊ ኪራይ የማስጠንቀቂያ ጊዜው ከማብቃቱ በፊት

ክቋረፀሉ ዝኽEል ስጉምቲ ክውሰድ ኣለዎ፡፡ የኪራይ ውሉን ሊቀረጥበት የሚችል Eርምጃ
መውሰድ ኣለበት፡፡

6. ምስ ምልቃቕ ቦታ ከተማ ተተሓሒዞም 5. የከተማ ቦታ ከማስለቀቅ ጋር ተያይዞ

ክፍፀሙ ዝግበOም ዋኒናት ብመሰረት Eቲ መከናወን የሚገባቸው ጉዳዮች በኣዋጁ ኣንቀፅ

ኣዋጅ ዓንቀፅ 27ን 28 ዝፍፀም ኮይኑ 27 Eና 28 መሰረት የሚፈፀም ሆኖ ዝርዝሩ

ዝርዝሩ ብመምርሒ ይውስን፡፡ በመመሪያ ይወሰናል፡፡

ክፍሊ ዓሰርተ ሓደ ክፍል ኣስራ ኣንድ

ዝተፈላለዩ ድንጋገታት ልዩ ልዩ ድንጋጌዎች

54. ቅድሚ ሕዚ ብሊዝ ተታሒዞም ህንፀት 54. ከዚህ በፊት በሊዝ ተይዘው ግንባታ

ዘይዛዘሙ ብዝምልከት ያላጠናቀቁትን በተመለከተ

244
www.chilot.me
 ገፅ 71 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 71 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

ቅድም Eንትብል ብኣገባብ ሊዝ ቦታ ወሲዶም ቀደም ሲል ቦታ በሊዝ ኣግባብ ወስደው ግንባታቸው

ህንፀቶም ዘይተዛዘሙ ትሕዝቶታት ዝምልከት፤ ያልተጠናቀቁ ይዞታዎችን በተመለከተ፤ ቢሮው
በሚያወጣው መርሃ ግብር ይፈፀማል፣
Eቲ ቢሮ ብዘውፅO መርሃ ግብሪ ይፍፀም ፡፡

55. ግቡE ምትሕብባር 55. የመተባበር ግዴታ

ዝኾነ ሰብ ነዚ ደንቢ ንምፍፃም ክትሓባበር ግቡE ማንኛውም ሰው ይህንን ደንብ ለማስፈፀም

ኣለዎ፡፡ የመተባበር ግዴታ ኣለበት፡፡

56. ቅፅዓት 56. ቅጣት

ብመሰረት ሕጊ ገበን ዝበለፀ ዘቕፅE ኮይኑ በወንጀል ህግ መሰረት የበለጠ የሚያስቀጣ ሆኖ

Eንተዘይተረኺቡ፡- ካልተገኘ ፡-

1. ነዚ ደንብን ብመሰረት Eዚ ደንቢ ንምፍፃም ዝወፁ 1. ይህን ደንብ Eና በዚህ ደንብ መሰረት የወጡ
መምርሒታትን ንኸፈፅም ዝተመደበ ዝኾነ ይኹን መመሪያዎችን ለማስፈፀም የተመደበ ማንኛውም
ሓላፊ ወይ ሰራሕተኛ ዘይግባE ጥቕሚ ንባEሉ ሃላፊ ወይም ሰራተኛ ተገቢ ያልሆነ ጥቅም ለራሱ
ወይ ንኻሊE ሰብ ክጠቅም ብምሕሳብ፡- ወይም ለሌላ ሰው ለማስገኘት በማሰብ፡-

ሀ) ኣብዚ ደንቢ ካብ ዝተደንገገ ወፃI ቦታ ከተማ ሀ. በዚህ ደንብ ከተደነገገው ዉጭ የከተማ ቦታን
ዝፈቐደ፣ካብ 7 ክሳብ 15 ዓመት ፅኑE Eስራትን የፈቀደ፤ ከ7 Eስከ 15 ዓመት የፅኑ Eስራት Eና
ካብ ብር 40,000 /ኣርባዓ ሽሕ ክሳብ ከብር 40,000 /ኣርባ ሺ Eስከ ብር 200,000
200,000 /ክልተ ሚIቲ ሽሕ ብር የቕፅ /ሁለት መቶ ሺ/ብር መቀጮ ያስቀጣል፡፡

ለ) መረዳEታታት ጨረታ ግልፂ ዘይገበረ፣ ከይዲ ለ. የጨረታ መረጃዎችን ይፋ ያላደረገ፣ የጨረታ

ጨረታ ዘዛብA ፣ ውፅIት ጨረታ ዝለወጠ፣ ሂደቱን ያዛባ፣ የጨረታ ዉጤቱን የለወጠ፣ ከ5
ካብ 5 ክሳብ 12 ዓመት ፅኑE Eስራትን ካብ Eስከ 12 ዓመት ፅኑ Eስራት Eና ከ30,000
ብር 30,000 /ሰላሳ ሽሕ/ ብር ክሳብ ብር /ከሰላሳ ሺ/ Eስከ 150,000 /Aንድ መቶ ሃምሳ
150,000 /ሓደ ሚIትን ሓምሳን ሽሕ/ ብር ሺ/ ብር የገንዘብ መቀጮ ያስቀጣል፡፡
ብገንዘብ የቕፅE

ሐ) ኣብዚ ደንቢ ካብ ዝተደንገገ ወፃI ፈፂሙ ሐ. በዚህ ደንብ ከተደነገገው ዉጪ ፈፅሞ ከተገኘ
Eንተተረኺቡ ወይ ብመሰረት Eዚ ደንቢ ወይም በዚህ ደንብ መሰረት መውሰድ
ክውሰድ ዝግበO ስጉምቲ ዘይወሰደ፣ኣብዚ የሚገባውን Eርምጃ ያልወሰደ፣ በዚህ ዓንቀፅ
ዓንቀፅ ፊደል “ለ” ብዝተደንገገ ቕፅዓት ፊደል “ለ” የተደነገገው ቅጣት ያስቀጣል፡፡
የቕፅE፡፡

245
www.chilot.me
 ገፅ 72 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 76/2005 ገፅ 72 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 76/2005

2. ዝኾነ ሰብ ብመሰረት Eዚ ደንቢ ወይ በዚ ደንቢ 2. ማንኛውም ሰዉ ይህን ደንብ ወይም በዚህ ደንብ
ዝወፀ መምርሒ ብምትሕልላፍ ቦታ ከተማሓፂሩ መሰረት የወጣ መመሪያ በመተላለፍ የከተማ
Eንተሒዙ፣ ህንፀት Eንተሃኒፁ ወይ ምስ ኣዋሳኒ ቦታን Aጥሮ ከያዘ፤ ግንባታ ካካሄደ ወይም
ትሕዝትU Eንተሓዊሱ፣ ካብ 7 ክሳብ 15 ዓመት ከኣዋሳኝ ይዞታው ከቀላቀለ፤ ከ7 Eስከ 15 ዓመት
ፅኑE ማEሰርትን ካብ ብር 40,000 ክሳብ ፅኑ Eስራትና ከብር 40,000 /ኣርባ ሺ/ Eስከ
200,000 ብር ዝበፅሕ ብገንዘብ ይቕፃE፡፡ 200,000 /ሁለት መቶ ሺ/ ብር የሚደርስ
በገንዘብ ይቀጣል፡፡
3. ዝኾነ ሰብ ኣብ ቦታ ከተማ ጨረታ ሊዝ ዝወዳደር 3. የከተማ ቦታ የሊዝ ጨረታ የሚወዳደር ማንኛውም
ሓሰተኛ መረዳEታ Eንተቕሪቡ፣ ክገልፆ ዝግባE ሰው የሃሰት ማስረጃ ካቀረበ፤መግለፅ የነበረበትን
መረዳEታ EንተሓቢU ወይ ምስ ካሊE መረጃ ከደበቀ፤ ወይም ከሌላ ተወዳዳሪ ጋር
ተወዳዳራይ ብምምሽጣር ሓሰተኛ ውድድር በመመሳጠር የሃሰት ውድድር ካደረገ፣ በዚህ
Eንተገይሩ፣ ብመሰረት ኣብዚ ዓንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 1/ለ በተደነገገው መሰረት
ዓንቀፅ 1/ለ ብዝተደንገገ የቕፅE፡፡ ያስቀጣል፡፡

57. ስልጣን ምውፃE መምርሒ 57. መመሪያ የማውጣት ስልጣን

ቢሮ ነዚ ደንቢ መፈፀሚ ዝርዝር መምርሒ ከወፅE ቢሮው ይህን ደንብ ለማስፈፀም ዝርዝር መመሪያ
ይኽEል፡፡ ሊያወጣ ይችላል፡፡

58. ዝተሰዓሩን ተፈፃምነት ዘይብሎም 58. የተሻሩና ተፈፃሚነት የሌላቸው ህጎች

ሕግታትን

1. ቦታ ከተማ ብሊዝ ንምሓዝ ተመሓይሹ ዝወፀ 1. የከተማ ቦታን በሊዝ ለመያዝ ተሻሽሎ የወጣ
ቁፅሪ ደንቢ 62/2002 በዚ ደንቢ Eዚ ተሳIሩ ደንብ ቁጥር 62/2002 በዚህ ደንብ ተሽሯል፡፡

ኣሎ

2. ምስ Eዚ ደንቢ ዝፃባE ዝኾነ ደንቢ፣ መምርሒ፣ 2. ከዚህ ደንብ ጋር የሚቃረን ማንኛውም ደንብ፣
ልምዳዊ ኣሰራርሓን ኣብዚ ደንቢ ኣብ ዝተሸፈኑ መመሪያ፣ ልምዳዊ ኣሰራር በዚህ ደንብ በተሸፈኑ

ዋኒናት ተፈፃምነት የብሉን፡፡ ጉዳዮች ላይ ተፈፃሚነት የለውም፡፡

59. Eዚ ደንቢ ዝፀንAሉ Eዋን 59. ደንቡ የሚፀናበት ጊዜ

Eዚ ደንቢ ካብ 30 ታሕሳስ 2005 ጀሚሩ ዝፀነA ደንቡ ከታህሳስ 30/2005 ጀምሮ የፀና ይሆናል፡፡
ይኸውን፡፡
ኣባይ ወልዱ ኣባይ ወልዱ

ኘረዚደንት ብሄራዊ ክልላዊ መንግስቲ የትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስት

ትግራይ ኘረዚደንት

246
www.chilot.me
 nU¶T Uz¤È TG‰Y
yTG‰Y nU¶T Uz¤È
Bÿ‰êE KL§êE mNGStE TG‰Y
yTG‰Y B¼¤‰êE KL§êE mNGST

mbL 20 ›mT ቐ. 3 መቐለ 20¾ ›mT qÜ. 3 መቐለ

BˆL×T b¤T M<¶ Bÿ‰êE KL§êE mNGStE TG‰Y Zw{
-77/2005 ዓ.ም 77/2005 ›/M

ቁፅሪ ደንቢ 77/2005 ደንብ ቁጥር 77/2005

ምውዳብን ምስፍሕፋሕን ሕብረት ስራሕ የትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስት
ማሕበራት ብሄራዊ ክልላዊ መንግስቲ የሕብረት ስራ ማህበራት Aደረጃጀትና
ትግራይ ንምውሳን ዝወፀ ደንቢ ማስፋፋት ለመወሰን የወጣ ደንብ

ኣብ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስቲ ትግራይ ሕብረት በትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስት ሕብረት ስራሕ
ስራሕ ማሕበራት ንምጥያሽ ዝወፀ ኣዋጅ ቁፅሪ ማህበራት ለማቋቋም የወጣ Aዋጅ ቁጥር 145/2000
145/2000 ዝርዝር መፈፀሚ ደንቢ ክወፀሉ ኣገዳሲ ዝርዝር ማስፈፀሚያ ደንብ Eንዲወጣለት Aስፈላጊ
ኾይኑ ብምርካቡ፣ ሆኖ በመገኘቱ፣
ቤት ምኽሪ ስራሕ ፈፃሚት ብሄራዊ ክልላዊ የትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስት የስራ Aስፈፃሚ
መንግስቲ ትግራይ ብመሰረት ኣዋጅ ቁፅሪ ምክር ቤት በAዋጅ ቁጥር 145/2000 Aንቀፅ 53
145/2000 ዓንቀፅ 53 Eዚ ዝስEብ ደንቢ ኣውፂU መሰረት የሚከተለው ደንብ Aውጥቷል፡፡
ኣሎ፡፡

ክፍሊ ሓደ ክፍል Aንድ

ሓፈሻዊ ጠቅላላ

1. ሓፂር ርEሲ 1. Aጭር ርEስ

Eዚ ደንቢ ’’ምውዳብን ምስፍሕፋሕን ሕብረት ስራሕ ይህ ደንብ ’’የሕብረት ስራ ማሕበራት Aደረጃጀትና
ማሕበራት ቁፅሪ ደንቢ 77/2005’’ ተባሂሉ ክጥቀስ ማስፋፋት ደንብ ቁጥር 77/2005’’ ተብሎ ሊጠቀስ
ይኽEል፡፡ ይችላል፡፡

2. ትርጉም 2. ትርጓሜ
ኣብዚ ደንቢ ውሽጢ፡- በዚህ ደንቢ ውስጥ፡-

1. ’’ምዝገባ’’ ማለት ኣብ ኣዋጅ ቁፅሪ 145/2000 1. ’’ምዝገባ’’ ማለት በAዋጅ ቁጥር 145/2000

ብዝተቐመጡ ረቋሓታት መሰረት ኣብ መሰረታዊ የተቀመጡ መስፈርቶች መሰረት በመሰረታዊ

ÂY ˆd êU BR 5.90 nU¶T Uz¤È ‚Ü.­.ú

291
ÃNÇ êU nU¶T Uz¤È ­.ú.qÜ

247
www.chilot.me
 ገፅ 2 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 77/2005 ገፅ 2 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 77/2005

ይኹን ልEሉU ክውደባ ዝደልያ ማሕበራት ይሁን ከዛበለይ ለመደረጃት የሚፈልጉ

ዘድሊ ረቋሒ ኣማሊAን ኣግባብ ብዘለዎ በዓል ማሕበራት Aስፈላጊው መስፈርት Aማልተው
መዚ ሕጋዊ ኣፍልጦ ረኺበን Eንትምዝገባ Eዩ፣ Aገባብ ያለው ባለስልጣን ሕጋዊ Eውቅና
Aግኝተው ሲመዘገቡ ነው፣

2. ’’ኣግባብ ዘለዎ በዓል መዚ’’ ኣብ ኣዋጅ ቁፅሪ 2. ’’Aግባብ ያለው ባለስልጣን’’ በAዋጅ ቁጥር

145/2000 ዝተውሃበ ትርጉም ይሕዝ፡፡ 145/2000’’ የተሰጠው ትርጉም ይይዛል፡፡

ክፍሊ ክልተ ክፍል ሁለት

ኣመሰራርታ ሕብረት ስራሕ ማሕበራት የሕብረት ስራ ማህበሮች Aመሰራረት

3. ኣመሰራርታ መሰረታዊ ሕብረት ስራሕ 3. የመሰረታዊ ሕብረት ስራ ማሕበር

ማሕበር Aመሰራረት
1. ’’መሰረታዊ ሕብረት ስራሕ ማሕበር ኣብ 1. መሰረታዊ ሕብረት ስራሕ ማሕበር በተወሰነ

ዝተወሰነ ቁሸት፣ ጣብያ ወይ ወረዳ ዝነብሩ፣ መንደር፣ ቀበሌ ወይም ወረዳ የሚኖሩ፣ የሚሰሩ

ዝሰርሑ ወይ ኣብ ዝተወሰነ ሙያ ዝተዋፈሩ ወይም በተወሰነ ሙያ የተሰማሩ Aስር Eና ከዛ

ዓሰርተን ካብU ንላEልን ዝኾኑ ፈቃደኛ ውልቀ በላይ የሆኑ ፈቃደኛ ግለሰቦች ልደራጁ

ሰባት ክውደቡ ይኽEሉ፣ ይችላሉ፣

2. ኣብዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ /1/ ዝተቐመጠ 2. በዚህ Aንቀፅ ንUስ Aንቀፅ /1/ የተቀመጠው

ድንጋገ ሕልው ኮይኑ ኣብ ሓደ ክፍል ስራሕ ድንጋጌ Eንደተጠበቀ ሆኖ በAንደ የስራ ክልል

ካብ ሓደ ንላEሊ ዝተፈላለያ ዓይነት ሕብረት Aንድና ከAንድ በላይ ሕብረት ስራ ማሕበራት

ስራሕ ማሕበራት ክወደባ ይኽEላ፡፡ ብፍሉይ ሊደራጁ ይችላሉ፡፡ በልዩ ምክንያት ካልሆነ

ምኽንያት Eንተዘይኮይኑ ኣብ ሓደ ክልል በቀር በAንድ የስራ ክልል Aንድ ዓይነት

ስራሕ ሓደ ዓይነት Eላማን ተግባርን ዘለዎን Aላማና ተግባር ያላቸው ሕበረት ስራ

ሕብረት ስራሕ ማሕበራት ምውዳብ ማሕበረት ማደረጃት Aይቻልም፡፡

ኣይከኣልን፡፡

4. ኣመሰራርታ ዩኔን ሕብረት ስራሕ 4. ስለ ዩኔን ሕብረት ስራሕ ማሕበር

ማሕበር Aመሰራረት
1. ክልተን ካብ ክልተ ንላEልን ተመሳሳሊ Eላማን 1. ሁለት Eና ከሁለት በላይ ተመሳሳይ ዓላማና

ተግባርን ዘለዎን መሰረታዊ ማሕበራት ብሓባር ተግባር ያላቸው መሰረታዊ ማህበራት በጋራ

ኮይነን ዝምስርትO ውዳበ Eዩ፡፡ ምስ ዩኔን ሆኖው የመሰረተቱ ደርጅት ነው፡፡ ከዩኔን

ተመሳሳሊ Eላማን ተግባርን ዝፍፅም መትከላት ተመሳሳይ ዓላማና ተግባር የሚፈፀም፣ የህበረት

ሕብረት ስራሕ ማሕበር ዝተቐበለ ውልቀ ስራ ማህበር መርህ የተቀበለ ግለሰብም Aባል

ሰብ’ውን ኣባል ኽኸውን ይኽEል፣ መሆን ይችላል፣

248
www.chilot.me
 ገፅ 3 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 77/2005 ገፅ 3 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 77/2005

2. ኣብዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ /1/ ዝተጠቐሰ 2. በዚ Aንቀፅ ንUስ Aንቀፅ /1/ የተጠቀሰ
ሕልው ኮይኑ ዝተፈላለያ ዓይነት ማሕበራት Eንደተጠበቀ ሆኖ የተለያዩ ዓይነት ሕብረት
ምስተመስረታ ዩኔን ተመሳሳሊን ቀጥታ ስራሕ ማህበራት ከተመሰረተው ዩኔን
ጥቕምን ዘለዎን ማሕበራት ኣባላት ክኾና ተመሳሳይና ቀጥታ ጥቅም ያላቸው ማህበራት
ይኽEላ፡፡ Aባል ሊሆኑ ይችላሉ፡፡

5. ኣመሰራርታ ፌዴሬሽን 5. ስለፌዴሬሽን Aመሰራረት

1. ፌዴሬሽን ክልተን ካብ ክልተ ንላEሊ ዝኾና 1. ፌዴሬሽን ሁለት Eና ከሁለት በላይ ተመሳሳይ

ተመሳሳሊ Eላማን ተግባርን ዘለወን ዩኔናት Aላማና ተግባር ያላቸው ዩኔኖች የሚመሰርቱት

ዝምስርትO ውዳበ Eዩ፣ ማህበር ነው፣

2. ኣብዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ /1/ ዝተቐመጠ 2. በዚህ Aንቀፅ ንUስ Aንቀፅ /1/ የተቀመጠ

ድንጋገ ሕልው ኮይኑ ተመሳሳሊ Eላማን ድንጋጌ Eንደተጠበቀ ሆኖ ተመሳሳይ Aላማና

ተግባርን ዘለዎ ውልቀ ሰብ ኣባል ፌዴሬሽን ተግባር ያለው ግለ ሰብ የፌዴሬሽን Aባል

ክኸውን ይኽEል፣ ሊሆን ይችላል፣

3. ኣብዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ /1/ ዝተቐመጠ 3. በዚህ Aንቀፅ ንUስ Aንቀፅ /1/ የተቀመጠው

ድንጋገ ሕልው ኮይኑ ምስ ፌዴሬሽን ቀጥተኛ ድንጋጌ Eንደተጠበቀ ሆኖ ከፌዴሬሽን ጋር

ምትEስሳር ጥቕሚ ዘለዎን ካልOት ዓይነት ቀጥተኛ የጥቅም ትስስር ያላቸው ሌሎች

ሕብረት ስራሕ ማሕበራት’ውን ኣባላት ፌዴሬሽ ዓይነት ሕብረት ስራ ማሕበራትም የፌዴሬሽን

ክኾና ይኽEላ፡፡ Aባል ሊሆን ይችላል፡፡

6. ክልል ስራሕ 6. የስራ ክልል

1. ክልል ስራሕ ኣግባብ ዘለዎ በዓል መዚ ቁሸት፣ 1. የስራ ክልል Aግባብ ያለው ባለስልጣን

ጣብያ፣ ወረዳ፣ ዞባ ወይ ክልል Iሉ ብዝወሰኖ መንደር፣ ቀበሌ፣ ወረዳ፣ ዞባ ወይም ክልል ብሎ

መሰረት ኣብ ዝኾነ ማሕበር መተሓዳደሪ ደንቢ በሚወስኖው መሰረት ማንኛውም በማህበር

ብግልፂ ዘቐመጦ ኮይኑ ካብ ዩኔን ንላEሊ በመተዳደሪያ ደንብ በግልፅ ያስቀመጠው ሆኖ

ዝተወደባ ማሕበራት ዘለውO ከባቢ ክልል ከዩኔን በላይ የተደረጁ ማህበራት ያሉበት ከባቢ

ስራሕ Eታ ማሕበር ይኸውን፣ የማህበሩ የስሩ ክልል ይሆናል፣

2. ዝኾነት ማህበር ክልል ስራሕ Eንትቐምጥ 2. ማንኛውንም ማህበር የስራ ክልል ሲያስቀምጥ

ጥቕሚ ካልOት ማሕበራት ወይ ክልል ስራሕ የሌሎች ማህበራት ጥቅም ወይም የስራ ክልል

ዘይትንክፍ ክኸውን ኣለዎ፡፡ የሚነካ መሆን የለበትም፡፡

249
www.chilot.me
 ገፅ 4 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 77/2005 ገፅ 4 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 77/2005

7. ዓይነት ሕብረት ስራሕ ማሕበራት 7. የህብረት ስራ ማሕበር ዓይነት

1. ዝተፈላለያ ሕብረት ስራሕ ማሕበራት 1. የተለያዩ ሕብረት ስራ ማህበራት በክሉሉ
ብመሰረት ማሕበራውን Iኮኖሚያዊን ዘፈር ማህበራዊ Eና Iኮኖሚያዊ ዘርፍ መሰረት
Eቲ ክልል ክውደባ ይኽEላ፣ ልደረጁ ይችላሉ፣
2. ቀንዲ መለለይ ባህሪ ሕበረት ስራሕ ማሕበራት 2. የሕብረት ስራ ማህበራት ዋና መለያ ባህሪ
ዝውደባሉ Eላማ፣ ተግባር፣ ክልል ስራሕን ሞያ የሚደራጁበት Aለማ፣ ተግባር፣ የስራ ክልል Eና
ስራሕን ይኸውን፡፡ የሞያ ስራ ይሆናል፡፡

8. ተግባር ሕብረት ስራሕ ማሕበር 8. የሕብረት ስራ ማህበር ተግባሮች

ዝኾነት ሕብረት ስራሕ ማሕበር ምፍራይ ወይ ማንኛውም ሕብረት ስራ ማህበር ማምረት ወይም

ግልጋሎት ምሃብ ወይ ምፍራይን ግልጋሎት ምሃብን ግልጋሎት መስጠት ወይም ማምረትና ግልጋሎት

ስራሕቲ ክህልዋ ይኽEል፡- መስጠት ስራዎች ሊኖሮው ይችላል፡-

ሀ. ስራሕቲ ምፍራይ ትፍፅም ማሕበር ሀ. የማምረት ስራ የሚያከናውን ማሕበር

ስራሕቲ፣ ምፍራይ ትፍፅም /ትሰርሕ/ ሕብረት ስራሕ የማምረት ተግባር የሚያከናውን ሕብረት ስራ

ማሕበር ሓዱሽ ኣቕሓ፣ ምፍራይ፣ ወይ ጥረ ኣቕሓ ማሕበር Aዲስ Eቃ፣ ማምረት ወይም ጥሬ Eቃ ወደ

ናብ ሃላቒ ኣቕሓ ምልዋጥ ወይ ድማ ብውሱን ክፋሉ Aላቂ Eቃ መለወጥ ወይም ደግሞ የተወሰነ ክፍሉ ወደ

ናብ ሃላቒ ኣቕሓ ዝቕየሩ ምህርትታት ከተፍሪ Aላቂ Eቃ የሚቀየሩ ምርቶች ሊያፈራ ይችላሉ፡፡

ትኽEል፡፡
ለ. ግልጋሎት ትህብ ሕብረት ስራሕ ማሕበር ለ. Aገልግሎት የሚሰጥ ሕብረት ስራ ማሕበር

ግልጋሎት ስራሕቲ ትፍፅሞ ሕብረት ስራሕ ማሕበር የAገልግሎት ስራዎች የሚያከናውን ሕብረት ስራ

ንኣበላት ዝተፈላለዩ ግልጋሎት ትህብ ወይ ማሕበር ለAባላት የተለያዩ Aገልግሎት የሚሰጥ

ግልጋሎታት ክረኽቡ ትገብር Eያ፡፡ ወይም Aገልግሎት Eንዲያገኙ የሚያደርግ ነው፡፡

ሐ. ስራሕቲ ምፍራይን ግልጋሎት ምሃብን ዝፍፅም ሐ. የማምረትና Aገልግሎት ስራዎች የሚያከናውን

ሕብረት ስራሕ ማሕበር ሕብረት ስራ ማህበር

በዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ /ሀ/ን /ለ/ን ዝተቐመጡ በዚህ Aንቀፅ ንUስ Aንቀፅ /ሀ/ Eና /ለ/

ተግባራት ብሓባር ትፍፅም ማሕበር ኩለመዳይ የተቀመጡት ተግባራት በጣምራ የሚያከናውን

ሕብረት ስራሕ ማሕበር ትኸውን፡፡ ማህበር ሁለገብ ሕብረት ስራ ማሕበር ይሆናል፡፡

9. ምዝገባ ሕብረት ስራሕ ማሕበራት 9. የሕብረት ስራ ማህበራት ምዝገባ

ብክልል ብርኪ ዝተጣየሸ ሕብረት ስራሕ ማሕበር በክልል ደረጃ የተቋቋመ ሕብረት ስራ ማሕበር
ብክልል ብርኪ ብዝተጣየሸ ኣግባብ ዘለዎ በዓል መዚ በክልል ደረጃ በተቋቋመ Aግባብ ባለው ባለስልጣን
ይምዝገብ፣ ካብU ንታሕቲ ዝተወደቡ ሕብረት ይመዘገባል ከዛ በታች የተደረጁ ሕብረት ስራ

250
www.chilot.me
 ገፅ 5 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 77/2005 ገፅ 5 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 77/2005

ስራሕ ማሕበራት በቢብርኩ ብዘሎ ኣግባብ ዘለዎ ማህበራት በየደረጃው ባለው Aገባብ ያለው ባለስልጣን
በዓል መዚ ክምዝገቡ ይኽEሉ፡፡ ሊመዘገብ ይችላል፡፡

10. ዝርዝር ትሕዝቶታት መተሓዳደሪ 10. የሕብረት ስራ ማሕበር መተዳደሪያ

ደንቢ ሕብረት ስራሕ ማሕበር ደንብ ዝርዝር ይዘት

ሀ. መትከላት፣ Eላማን ተግባርን ሕብረት ስራሕ ሀ. የሕብረት ስራ ማህበር መርሆዎች፣ Aላማና

ማሕበር፣ ተግባር፣

ለ. ምምሕዳራዊ መሓውር Eቲ ማሕበር፣ ለ. የማህበሩ Aስተዳደራዊ መዋቅር፣

ሐ. በጀት ዓመት Eቲ ማሕበር፣ ሐ. የማህበሩ በጀት ዓመት፣

መ. ኣተሓሕዛን ኣጠቓቕማን ገንዘብ Eቲ ማሕበር፣ መ. የማህበሩ ገንዘብ Aያያዝና Aጠቃቀም፣

ረ. Eቲ ማሕበር ካብ ካሊE Eንትልቃሕ ይኹን ረ. ማህበሩ ከሌላ ሲበደር ይሁን ለሌላ

ንካልE Eንተለቅሕ ዝህልዎ ወለድ፣ ሲያበድር የሚኖሮው ወለድ፣

ሰ. ኣባላት ብዝተፈላለዩ ምኽንያት ካብ ሰ. Aባሎች በተለያዩ ምክንያት ከማህበሩ

ማሕበር Eንትለቁ ዘለዎም መሰልን ግቡEን፣ ሲለቁ የሚኖራቸው መብትና ግዴታ፣

ሸ. ዓይነትን በዝሒ ኣኼባን ማሕበር ምንፃር፣ ሸ. የማህበሩ የስብሰባ ዓይነትና ብዛት ለይቶ
ማስቀመጥ፣

ቀ. መረፃን ስራሕ ዘመንን Eቲ ማሕበር፣ ቀ. የማሕበሩ የምርጫና ስራ ዘመን፣

በ. ኣብ መንጎ ቁፃር ሰራሕተኛታትን ተመረፅቲ በ. በስራ ኣመራሩና ቅጥር ሰራተኞች መካከል

ኣካላትን ዝህሉ ርክብ፣ የሚኖር ግንኙነት፣

ተ. ኣመዳድባን ክፍፍልን ትርፊ Eቲ ማሕበር፣ ተ. የማህበሩ የትርፍ Aመዳደብ Eና ክፍፍል፣

ቸ. መተሓዳደሪ ደንቢ Eቲ ማሕበር ቸ. የማህበሩ መተዳደሪያ ደንብ ለማሻሻል፣

ንምምሕያሽ Eንትከፋፈል፣ Eንትወሃድ ማህበሩ ሲኸፋፈል፣ ሲዋሃድ ወይም ሲፈርስ

ወይ Eንትፈረስ ተፈፃሚ ዝኾነሉ ኣሰራርሓ ተፈፃሚ የሚሆንበት Aሰራር መዘርዝር፣

ምዝርዛር፣
ነ. ካልOት ኣግባብነት ዘለዎም ጉዳያት ከከም ነ. ሌሎች Aግባብነት ያላቸው ጉዳዮች Eንደየ

ዓይነትን ባህርን Eቲ ማሕበር Eንዳተረኣዩ ኣብቲ ማህበሩ ዓይነትና ባህሪ Eየታዩ

መተሓዳደሪ ደንቢ ክቕመጥ ይኽEል፡፡ በመተዳደሪያ ደንቢ ማስቀመጥ ይችላል፡፡

11. Eፃ ሰርትፊኬት ኣባላት ሕብረት ስራሕ 11. የሕብረት ስራ ማህበር Aባላት የEጣ

ማሕበር ሰርቲፊኬት
1. ዝኾነ ኣባል ማሕበር ንዝገዝO Eፃ ሰርቲፊኬት 1. ማንኛውም Aባል ማህበር ለገዛው Eጣ

ይወሃቦ፣ ሰርትፊኬት ይሰጠዋል፣

251
www.chilot.me
 ገፅ 6 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 77/2005
2. ፅፃ ሰርትፊኬት ብሚስጥር ዝሕተም ኮይኑ
Eዞም ዝስEቡ ክሕዝ ኣለዎ፡-
ሀ. ሽም ማሕበር፣ ኣድራሻን ኣርማን፣
ለ. Eቲ ማሕበር ሕጋዊ ሰብነት ዝረኸበሉ
Eለትን ዓ.ምን፣
ሐ. መፍለይ ቁፅሪ ዝገዝO Eፃ፣
መ. ዋጋ ሓደ Eፃ፣
ረ. ሽም፣ ኣድራሻን መፍለይ ቁፅሪን ኣበል፣
ሰ. Eፃ ሰርትፊኬት ዝሃቦ በዓል መዚ ሽምን
ፊርማን፣
ሸ. ማህተም Eቲ ማሕበር፣
ቀ. Eፃ ስርትፊኬት ዝተውሃበሉ Eለትን ዓመተ
ምህረትን
3. ብማሕበር ሽም ዝሸጥ Eፃ፣ ብጥረ ገንዘብ ወይ
ብዓይነት ክኸውን ይኽEል፡፡ ብዓይነት ዝሽየጥ
Eፃ ትሕዝትUን መለኪUUን ዘነፅር ኣሰራርሓ
ብመምርሒ ይውሰን፣
4. Eፃ ኣባል ካብ ሓደ ማሕበር ናብ ካሊE ወይ
ካብ ሓደ ኣባል ናብ ካሊE ኣባል ወይ ናብ
ሳልሳይ ወገን ብዘይ ፍቓድ ኣባል ክመሓላለፍ
ኣይክEልን፣
5. ዋሕዲ ካፒታል ዘጋጠማ ማሕበር ምስ ጥቕሚ
ኣባላት ብዘይፃረር መንገዲ ኣባላት ንዘይኮኑ
ሰባት Eፃ ክትሸይጥ ትኽEል፡፡
ኣፈፃፅምU ብመተሓዳደሪ ደንቢ ይውሰን፡፡
12. ኣባል ካብ ማሕበር ምስንባት
ኣባል ማሕበር በዞም ዝስEቡ ምኽንያታት ካብ
ኣባልነት ክሰናበት ይኽEል፡-
ሀ. ብመሰረት ኣብ መምርሒ ዝተቐመጠ ግዘ
ገደብ ዋጋ EፅU Eንተዘይከፊሉ፣
ገፅ 6 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 77/2005
2. የEጣ ሰርትፊኬት በምስጥር የሚታተም ሆኖ
የሚከተሉትን መያዝ Aለበት፡-
ሀ. የማህበሩ ስም፣ Aድራሻና Aርማ፣
ለ. ማህበሩ ሕጋዊ ሰውነት ያገኘበት Eለትና
ዓ.ም፣
ሐ. የገዛው Eጣ መለያ ቁጥር፣
መ. የAንድ Eጣ ዋጋ፣
ረ. የAባል Aድራሻ Eና መለያ ቁጥር፣
ሰ. የEጣ ሰርትፊኬት የሰጠ ባለስልጣን ስምና
ፊርማ፣
ሸ. የማህበሩ ማህተም፣
ቀ. የሰርቲፊኬት Eጣ የተሰጠበት Eለት Eና
ዓመት ምህረት፣
3. በማህበር ስም የሚሸጥ Eጣ በጥረ ገንዘብ ወይ
በዓይነት ሊሆን ይችላል በዓይነት የሚሸጥ Eጣ
ይዘቱና መለኪያው የሚገልፅ Aሰራር
በመመርያ ይወሰናል፣
4. የማህበር Aባል Eጣ ያለ Aባሉ ፈቃድ ከAንድ
ማህበር ወደ ሌላ ማህበር ወይም ከAንድ Aባል
ወደ ሌላ Aባል ወይም ወደ ሶስተኛ ወገን
መተላለፍ Aይቻልም፣
5. የካፒታል Eጥረት ያጋጠመው ማህበር
የAባለቱ ጥቅም በማይቃረን መንገድ Aባል
ዝርዝር ለሆኑ ሰዎች Eጣ መሸጥ ይችላል፡፡ የAፈፃፀሙ
ዝርዝር በመተዳደሪያ ደንቢ ይወናል፡፡
12. Aባል ከማህበር ማሰናበት
የማህበር Aባል በሚከተሉት ምክንያቶች ከAባልነት
መሰናበት ይችላል፡-
ሀ. በመመሪያ በተቀመጠው የጊዜ ገደብ መሰረት
የEጣው ዋጋ ያልከፈለ Eንደሆነ፣
252
www.chilot.me
 ገፅ 7 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 77/2005 ገፅ 7 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 77/2005

ለ. ካብ ማሕበሩ ዝተውሃቦ ብፂሒት ስራሕ ክልተ ለ. በማህበሩ ከተሰጠው የስራ ድርሻ ሁለት ጊዜ
ግዘን ካብU ንላEልን ከይፈፀመ Eንተተሪፉ፣ Eና ከዛ በላይ ሳይፈፅም ከቀሪ፣
ሐ. Eታ ማሕበር ኣብ ትህቦም ግልጋሎት ሐ. ማህበሩ በሚሰጣቸው Aገልግሎቶች ለAንድ
ንሓደ ዓመት ዝኣክል ከይተሳተፈ Eንተተሪፉ፣ Aመት ያህል ሳይሳተፍ በቀር፣
መ. ብዘይ ብቁE ምኽንያት ንተኸታታሊ ክልተ መ. ያለ በቂ ምክንያት ለተከታታይ ሁለት
ግዘ ካብ ስሩE ኣኼባ ዝተረፈ፣ ጊዜ ከመደበኛ ስብሰባ የቀረ፣
ረ. ኮነ Iሉ ኣብ ንብረት ማሕበር ጉድኣት ረ. ሆነ ብሎ በማህበር ንብረት ላይ ጉዳት ያደረሰ፣
ዘብፅሐ፣
ሰ. ገንዘብን ንብረትን ማሕበር ንውልቀ ሰ. የማህበር ንብረት Eና ገንዘብ ለግል ጥቅሙ ያለ

ጥቕሙ EንተውIሉ፣ Eንደሆነ፣

ሸ. ብሽም ማሕበር ጉቦ ዝተቐበለ ወይ ዝሃበ ሸ. በማህበር ስም ጉቦ የተቀበለ ወይም የሰጠ ወደ

ወይ ዝደለለ Eንተኾይኑ፣ የደለለ Eንደሆነ፣

ቀ. ንማሕበር ግልጋሎት ዝውEል ንብረት ልEሊ ቀ. ለማህበር Aገልግሎት የሚውል ንብረት

ዋጋ ዝገዝA ወይ ትሕቲ ዋጋ ክሸየጥ ዝገበረ፣ ከዋጋው በላይ የገዛ ወይም ከዋጋው በታች
Eንዲሸጥ ያደረገ፣

በ. ኣብ መንጎ ኣባላት ማሕበር ኣፈላላይ ዋጋ በ. በማህበር Aባላት መካከል ላይ የዋጋ ልዩነት

ዝገበረ፣ ያደረገ፡፡

13. ንምስክር ወረቐት ዝኽፈል ክፍሊት 13. ለምስክር ወረቀት የሚከፈል ክፍያ
ዝኾነ ማሕበር ሕጋዊ ሰውነት ወይ መተካEታ ማንኛውም ማህበር ሕጋዊ ሰውነት ወይም የምስክር

ምስክር ወረቐት ንምርካብ ግቡE ክፍሊት ፈፂሙ ወረቀት መተኪያ ለማግኘት ተገቢ ክፍያ ፈፅሞ

ክወሰድ ይኽEል፡- ሊወስድ ይችላል፡-

1. ማሕበር ፈለማ ዝተውሃቦ ወረቐት ምስክር 1. ማህበር መጀመሪያ የተሰጠው የምስክር

ብዝተፈላለዪ ምኽንያት EንተጠፊU ወይ ካብ ወረቀት በተለያዩ ምክንያቶች ከጠፋ፣ ወይም

ግልጋሎት ወፃI Eንተኾይኑ ብዝምልከቶ ከAገልግሎት ውጪ ከሆነ በሚመለከተው Aካል

ኣካል ተፃሪዩ መተካEታ ይወሃቦ፣ ተጣርቶ መተኪያ ይሰጠዋል፣

2. ዝተፈላለለዩ ክፍሊታት፡- 2. የተለያዩ ክፍያዎች፡-

ሀ. ሓዱሽ ሕጋዊ ሰውነት ንምውሳድ ብር 60፣ ሀ. Aዲስ ሕጋዊ ሰብነት ለመውሰድ ብር 60፣

ለ. ንመተካEታ ሕጋዊ ሰውነት ብር 30፣ ለ. ለሕጋዊ ሰውነት መተኪያ ብር 30፣

ሐ. ንግዝያዊ ሕጋዊ ሰውነት ብር 30 ከፊሉ ሐ. ለጊዚያዊ ሕጋዊ ሰብነት ብር 30 ከፍሎ

ክወስድ ይኽEል፣ ሊወስድ ይችላል፣

253
www.chilot.me
 ገፅ 8 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 77/2005 ገፅ 8 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 77/2005

3. ሓዱሽ ወረቐት ምስክር ይኹን መተካEታ 3. Aዲስ የምስክር ወረቀት ይሁን የምስክር
ወረቐት ምስክር ንምውሳድ Eቲ ማሕበር ወረቀት መተኪያ ምስክር ወረቀት ለመውሰድ
ኣግባብ ንዘለዎ በዓል መዚ መመልከቲ ካብ ማህበሩ Aግባብ ላለው ባለስልጣን ማመልከቻ
ዘቕረበሉ Eለት ጀሚሩ ኣብ ውሽጢ 10 ካቀረበበት ቀን ጀምሮ በ10 ቀን ውስጥ መልስ
መዓልቲ መልሲ ይወሃቦ፣ ይሰጠዋል፣
4. ሓድሽ ይኹን መተካEታ ንምርካብ ኣግባብ 4. ኣዲስም ይሁን ምትክ ህጋዊ ሰውነት ኣግባብ
ዘለዎ በዓል መዚ ብዘውፀO መምርሒ መሰረት ያለው ባለስልጣን በሚያወጣው መመሪያ
ይወሃቦ፣ መሰረት የሚሰጥ ይሆናል፣
5. መተካEታ ወረቐት ምስክር Eንትውሃብ 5. የመተኪያ ምስክር ወረቀት ሲሰጥ ማህበሩ
ብመሰረት Eቲ ማሕበር ሕጋዊ ኣፈልጦ ሕጋዊ Eውቅና በገኘበት ጊዜ መሰረት
ዝተውሃበሉ ግዘ ይኸውን፡፡ ይሆናል፡፡

14. ምዝገባ ምኽልካል 14. ምዝገባ መከልከል

ዝኾነ ማሕበር በዞም ዝስEቡ ምኽንያታት ምዝገባ ማንኛውም ማህበር በሚከተሉት ምክንያቶች ምዝገባ
ክኽልከል ይኽEል፡- መከልከል ይቻላል፡-
1. ኣብ ሓደ ሰራሕ ክልል ኣቐዲሙ ሕጋዊ 1. በAንድ የስራ ክልል Aስቀድሞ ሕጋዊ ሰውነት
ሰብነት ምስ ዝረኸበ ማሕበር ተመሳሳሊ Eላማ፣ ካገኘ ማህበር ተመሳሳይ Aላማ፣ ተግባር ስምና
ተግባር፣ ሽምን ኣርማን ዘለዎ Eንተኾይኑ፣ Aርማ ያለው ከሆነ፣
2. ትልሚ ስራሕ ዘይብሉ Eንተኾይኑ፣ 2. የስራ Eቅድ የሌለው ከሆነ፣
3. ወረቐት ምስክር ንምርካብ ዘብቅU ኣብ ሕጊ 3. የምስክር ወረቀት ለማግኘት የሚያስችሉ
ዝተቐመጡ ረቋሓታት ዘየማለA Eንተኾይኑ፣ በሕግ የተቀመጡ መስፈርቶች ያላሟላ ከሆነ፣
4. Eላማን ጥቕምን Eቲ ማሕበርን ሞራል 4. የማህበሩን Aላማና ጥቅምና የህብረተሰብን
ሕብረተሰብን ዝነክEን ሕግታት ዝፃረርን ሞራል የሚነካና ሕጎችን የሚፃረር ከሆነ፡፡
Eንተኾይኑ

ክፍሊ ሰለስተ ክፍል ሶስት

ስሩEን ህፁፅ ኣኼባን መደበኛና Aስቸኳይ ስብሰባ
15. ስሩE ሓፈሻዊ ጉባኤ/ኣኼባ/ ሕብረት 15. መደበኛ ጠቅላላ ሰብሰባ /ጉባኤ/
ስራሕ ማሕበር ሕብረት ስራ ማሕበር
1. ዝኾነ ሕብረት ስራሕ ማሕበር Eንተነኣሰ ኣብ 1. ማንኛውም የሕብረት ስራ ማህበር በዓመት
ዓመት ሓደ ግዘ ስሩE ኣኼባ ይህልዎ፣ ቢያንስ Aንድ ጊዜ መደበኛ ጠቅላላ ጉባኤ
ይኖራል፣

254
www.chilot.me
 ገፅ 9 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 77/2005 ገፅ 9 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 77/2005

2. Eቲ ስሩE ኣኼባ 50+1 ኣባላት 2. በመደበኛ ጠቅላላ ጉባኤ /ስብሰባ/ 50+1

Eንተተረኺቦም ምልኣተ ጉባኤ ይኸውን፣ Aባላት ከተገኙ ምልኣተ ጉባኤ ይሆናል፣
3. Eቲ ዝተፀወA ስሩE ኣኼባ ንምልኣተ ጉባኤ 3. የተጠራው መደበኛ ሰብሰባ ለምልኣተ ጉባኤ
ዘብቅU ኣባላት Eንተዘይተረኺቦም ኣብ የሚያበቁ Aባላት ካልተገኙ በ15 ቀናት ውስጥ
ይ
ውሽጢ 15 መዓልቲ ን2 ግዘ መፀዋEታ ለ2ኛ ጊዜ ጥሪ ይደረጋል፡፡ በዚህ ጊዜ ምልኣተ
ይግበር፡፡ ኣብዚ Eዋን’ዙይ ምልኣተ ጉባኤ ጉባኤ ካልሞላ በተገኙ Aካላት ስብሰባው
EንተዘይመልU በቶም ዝተረኸቡ ኣባላት Eቲ ይካሄዳል፡፡ ውሳኔ ያስተላልፋል፣
ኣኼባ ይካየድ፡፡ ውሳነ ይመሓላለፍ፣
4. ብመሰረት Eዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ /3/ 4. በዚህ Aንቀፅ ንUስ Aንቀፅ /3/ መሰረት

ብዝተረኸቡ ኣባላት ዝመሓላለፍ ውሳነ ኩሎም በተገኙ Aባላት የሚተላለፍ ውሳኔ ሁሉም

Aባላት ኣብ ኣኼባ ተረኺቦም ከምዝወሰኑዎ Aባላት በስብሰባ ተገኝተው Eንዲወሰኑት

ተቆፂሩ ኩሉ ኣባል የተግብሮ፡፡ ተቆጥሮ ሁሉም Aባል ያስፈፅመዋል፡፡

16. ህፁፅ ኣኼባ 16. Aስቸኳይ ስብሰባ

1. ብማሕበር ኣባላት ዝውሰን ኣገደሲ ጉዳይ 1. በማህበር Aባላት የሚወሰን Aስፈላጊ ጉዳይ
Eንትህሉ Eቲ ኣመራርሓ ህፁፅ ኣኼባ ክፅውE ሲኖር Aመራሩ Aስቸኳይ ስብሰባ ሊጠራ
ይኽEል፡፡ ምልኣተ ጉባኤ ክልተ ሲሶ ኣባላት ይችላል፡፡ ሁለት ሶስተኛ Aባላት ከተገኙ
Eንተተረኺቦም ይኸውን፡፡ ንምልኣተ ጉባኤ ምልኣተ ጉባኤ ይሆናል፡፡ ለምልኣተ ጉባኤ
ዘብቕU ኣባላት Eንተዘይተረኺቦም ንኻልኣይ የሚያበቁ ካልተገኙ ለሁለተኛ በ15 ቀናት
ግዘ ኣብ ውሽጢ 15 መዓልቲ መፀዋEታ ውስጥ ጥሪ ይደረጋል፡፡ በዚህ ስብሰባ በተገኙ
ይግበር፡፡ ኣብዚ ኣኼባ ብዝተረኸቡ ኣባላት Aባላት ውሳኔ ይተላለፋል፡፡ ሁሉም Aባላት
ውሳነ ይመሓላፍ፡፡ ኩሎም ኣባላት ደግሞ ለተግባራዊነቱ ተገዥ ይሆናሉ፣
ንተግባራዊነቱ ተገዛEቲ ይኾኑ፣
2. ስሩE ይኹን ህፁፅ ኣኼባ ብመራኸቢ 2. መደበኛ ይሁን Aስቸኳይ ስብሰባ በመገናኛ

ማEኸናት ምፅዋE ይከኣል፡፡ ቡዙሓን መጥራት ይቻላል፡፡

17. ኣወሃህባ ድምፂ 17. የድምፅ Aሰጣጥ

1. ኣብ መተሓዳደሪ ደንቢ ማሕበር ዝተቐመጠ 1. በማህበር በመተዳደሪያ ደንብ የተቀመጠ

ድንጋገ Eንተዘይሃልዩ ኣብ ስሩE ይኹን ህፁፅ ድንጋጌ ከሌላ በቀር በመደበኛ ይሁን

ኣኼባ ውሳነ ብኣብዝሓ ድምፂ ይመሓላለፍ፣ በAስቸኳይ ስብሰባ ወሳኔ በAብዝሃ ድምፂ
ይተላለፋል፣

2. ድምፂ ማEረ Eንተኾይኑ ኣቦ ወንበር ዘለዎ 2. ድምፅ Eኩል ከሆነ ሊቀመንበር ያለው ወገን

ወገን ዝሃቦ ድምፂ ውሳነ ኮይኑ ይሓልፍ፣ የሰጠው ደምፅ ውሳኔ ሆኖ ያልፋል፣

255
www.chilot.me
 ገፅ 10 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 77/2005 ገፅ 10 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 77/2005

3. ኣካላት ኣመራርሓ ማሕበር ብግልፂ ወይ 3. የማህበሩና የAመራር Aካላት በግልፅ ወይም

ብሚስጢር ክመርፁ ይኽEሉ፡፡ ብሚስጢር በሚስጥር ሊመረጡ ይችላሉ፡፡ በሚስጥር
ዝተመረፀ ኣመራርሓ ናብ ኣባላት ኣኼባ ቀሪቡ የተመረጡ Aመራሮች ወደ Aባላት ስብሰባ
ክፀድቕ ኣለዎ፡፡ ቀርቦ መፅደቅ Aለበት፡፡

18. ድጋፍ መንግስቲ 18. የመንግስት ድጋፍ

መንግስቲ ንሕብረት ስራሕ ማሕበራት Eዞም ዝስEቡ መንግስት ለሕብረት ስራ ማሕበራት የሚከተለው
ድጋፍ ክገበር ይኽEል፡- ድጋፍ ማድረግ ይችላል፡-
1. ሕብረት ስራሕ ማሕበራት ካብ ዝተፈላለዩ 1. የሕብረት ስራ ማሕበራት ከተለያዩ የገቢ
ኣታዊ ግብርን ከባቢ ግልጋሎት ክፍሊትን ነፃ ግብር የAከባቢ Aገልግሎት ክፍያ ነፃ ማድረግ፣
ምግባር፣
2. ኣብ ከተማ ንዝምስረት ሕብረት ስራሕ 2. በከተማ ለሚመሰረት ሕብረት ስራ ማህበር
ማሕበር ግልጋሎት ዝውEል መሬት ብመሰረት Aገልግሎት የሚውል መሬት በሊዝ ደንብ
ደንቢ ሊዝ ይወሃብ፣ መሰረት ይሰጣል፣
3. ኣብ ገጠር ዝምስረት ሕብረት ስራሕ ማሕበር 3. በገጠር የሚመሰረት የሕብረት ስራ ማህበር
ግልጋሎት ዝውEል መሬት ብመሰረት ኣዋጅ ኣገልግሎት የሚውል መሬት በገጠር መሬት
ምምሕዳርን ኣጠቓቕማን ገጠር መሬት ኣስተዳደርና ኣጠቃቀም Aዋጅ መሰረት
ይውሃብ፣ ይሰጣል፣
4. ስልጠና ምሃብ፣ ሒሳብ ምርመራ ምክያድ፣ 4. ስልጠና መስጠት የሂሳብ ምርመራ ማካሄድ፣
5. ምርምርን መፅናEቲን ትካል ምጥያሽ፣ 5. የጥናትና ምርምር ድርጅት ማቋቋም፣
6. ኣድለይቲ ዝኾኑ Eታዎታትን 6. Aስፈላጊ የሆኑ ማደባሪዎችና ቴክኖሎጂዎች
ቴክኖሎጂታትን ምጥቃም ዘኽEል ልቓሕ መጠቀም የሚያስችል ብድር ማቅረብ፣
ምቕራብ፣
7. ሰፊሕ ግልጋሎት Eደጋ ማEኸላት ንምርካብ 7. ሰፊ የገበያ ማEከላት Aገልግሎት ለማግኘት
መራኸቢ ሜላታት ክህሉ ኩነታት ምምችቻው፣ የመገናኛ ዜዴዎች Eንዲኖሩ ሁኔታዎች
ማመቻቸት፣
8. ኣብ ሰደድ ወፃI ክሳተፉ ብቀረባ ሓገዝ 8. ወደ ውጭ በመላክ Eንዲሳተፉ በቅርብ ድጋፍ
ምግባር፡፡ ማድረግ፡፡

19. ዘይከፋፈል ንብረት ማሕበር 19. የማይከፋፈል የማህበር ንብረት

1. Eዞም ዝስEቡ ዘይመቓቐሉ ንብረት ማሕበር 1. የሚከተሉት የማይከፋፈሉ የማህበር ንብረተ
Eዮም፡- ናቸው፡-
ሀ. ኣብ መጠባበቒ ሒሳብ ዝተቐመጠ ገንዘብ፣ ሀ. በመጠባበቂያ ሂሳብ የተቀመጠ ገንዘብ፣

256
www.chilot.me
 ገፅ 11 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 77/2005 ገፅ 11 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 77/2005

ለ. ብውህብቶ፣ ብውርሲ፣ ዝተረኸበ ቀዋሚ ለ. በስጦታ፣ በውርሰ፣ የተገኘ ቀዋሚ ይሁን

ይኹን ተንቀሳቓሲ ንብረት፣ ተንቀሳቃሽ ንብረት፣
2. ማሕበር ብሕጋዊ መንገዲ ከይፈረስ ካብ 2. ማሕበር በሕጋዊ መንገድ Eንዳይፈርስ
ማሕበር ዝለቑ ሰባት ብፂሒት ንምሃብ ተባሂሉ ከማህበር የሚለቁ ከAባላት ድርሻ ለመስጠት
ቀዋሚ ንብረት ማሕበር ኣይሽየጥን፡፡ Eቲ ተብሎ የማህበር ቀዋሚ ንብረት Aይሸይጥም፡፡
ማሕበር ብፂሒትን ጥቕማ ጥቕምን ዝለቐቑ ማሕበሩ የሚለቁ በAባላት ድርሻና ጥቅማ
ኣባላት ብመሰረት ድንጋገ መተሓዳደሪ ደንቢ ጥቅም በመተዳደሪያ ደንብ ድንጋጌ መሰረት
ክህብ ይኽEል፡፡ መሰጠት ይችላል፣
3. ኣብ መንጎ ኣባላት ማሕበር ቀዋሚ ይኹን 3. በማህበር Aባላት መካከል ተንቀሳቃሽና ቀዋሚ
ተንቀሳቐሲ ንብረት ኣመልኪቶም ዝለዓሉ ንብረት Aስመልክተው የሚነሱ ጥቅማ ጥቅሞች
ክርክራትን ጥቕማ ጥቕምን Iስራ ዓመት ክርክሮች 20 ዓመት ካለፈ ቀሪ ይሆናሉ፡፡
Eንተሓሊፍዎም ቀራይ ይኾኑ፡፡

20. ንኣባላት ዝውሃብ ትርፊ መቐሎ
1. ማሕበር Oዲት ተገይሩ ካብዝተረኸበ ዝተፃረየ
ትርፊ ሰብዓ ሚIታዊ /70%/ ተነክዬ ዝግበር
ድልድል ኮይኑ Eቲ ድልድል
ብመሰረት ውሳነ ሓፈሻዊ ጉባኤ ይኸውን፣
2. ኣብዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ /1/ ዝተደንገገ
ሕልው ኮይኑ ውልቀ ኣባል ብትርፊ መቐሎ
ዝረኸቦ ገንዘብ ብሓፈሻዊ ኣኼባ ውሳነ ሓበራዊ
ገንዘብ ምግባር ኣይከኣልን፡፡
20. ለAባላት የሚሰጥ የትርፍ ክፍያ
1. ማህበር Oዲት ተደርጎ ከተገኘ የተጣራ ትርፍ
ሰባ በመቶ /70%/ ተቀንሶ የሚደረግ ድልድል
ዝፍፀም ሆኖ ደልድሉ የሚፈፀመው በጠቅላላ ጉባኤ
ውሳኔ መሰረት ይሆናል፣
2. በዚህ Aንቀፅ ንUስ Aንቀፅ /1/ የተደነገገው
Eንደተጠበቀ ሆኖ Aባል በትርፍ ክፍፍል
ያገኘው ገንዘብ በጠቅላላ ሰብሰባ ውሳኔ የጋራ
ገንዘብ ማድረግ Aይቻልም፡፡

21. ምጅማር ስራሕ 21. ስራ መጀመር

1. ሕጋዊ ኣፍልጦ ዝረኸበ ዝኾነ ማሕበር 1. ሕጋዊ Eውቅና ያገኘ ማንኛውም ማህበር

ብመሰረት ዝተውሃቦ ሰርትፌኬት ስራሕ በተሰጠው ሰርትፊኬት መሰረት ስራ

ይጅምር፣ ይጀምራል፣

2. ዝኾነ ማሕበር ሕጋዊ ሰውነት ንምርካብ 2. ማንኛውም ማህበር ሕጋዊ ሰውነት ለማግኘት

ክማልU ዝግበOም መምዘኒታት የሚያስችሉ መመዘኛዎች ካላሟላ መመዘኛዎቹ

EንተዘይኣማሊU Eቶም መምዘኒታት Eስካብ Eስካማሉ Aግባብ ያለው ባለስልጣን ለAንድ

ዝማልU ኣግባብ ዘለዎ በዓል መዚ ንሓደ ዓመት የሚያገለግል ጊዚያዊ ሰርትፊኬት ሊሰጥ

ዓመት ዘግልግል ጊዚያዊ ሰርትፊኬት ክህብ ይችላል፣

ይኽEል፣

257
www.chilot.me
 ገፅ 12 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 77/2005 ገፅ 12 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 77/2005

3. ዝኾነት ማሕበር ብሕጊ ካብዝተወሃባ ስራሕ 3. ማንኛውም ማህበር በህግ ከተሰጠው ስራ ውጪ

ወፃI ካሊE ስራሕ Eንዳሰርሓት Eንተተረኺባ ሌላ ስራ Eየሰራ ከተገኘ Aግባብ ያለው
ኣግባብ ዘለዎ በዓል መዚ Eገዳ ክገብር ባለስልጣን Eገዳ ሊያደርግ ይችላል፡፡ ዝርዝር
ይኽEል፡፡ ዝርዝር ኣፈፃፅምU ብመምርሒ Aፈፃፀሙ በመመሪያ ይወጣል፡፡
ይወፅE፡፡

ክፍሊ ኣርባEተ ክፍል Aራት

ምውሃድ፣ ምምቃልን ምፍራስን ማሕበራት የማህበራት መወሃድ፣ መከፋፈልና መፍረስ
22. ምውሃድ ማሕበራት 22. የማህበራት መዋህድ
ማሕበር Eንትዋሃድ Eዞም ዝስEቡ ነጥብታት ማህበር ሲዋሃድ የሚከተሉት ነጥቦች መሟላት
ክማልU ኣለዎም፡- Aለባቸው፡-
1. Iኮኖሚያዊን ማሕበራዊን መፅናEቲ ዝወሃዳ 1. የሚዋሃዱ ማህበራት Iኮኖሚያዊ ማህበራዊ
ማሕበራት፣ ጥናት፣
2. ንምውሃድ መሰረታዊ ምኽንያት ዝኾነ ፍሉይ 2. ለመዋሃድ መሰረታዊ ምክንያት የሆነ
ውሳነ ማሕበራት፣ የማህበራት ልዩ ውሳኔ፣
3. ውፂIት ምርመራ ሒሳብ፣ 3. የሒሳብ ምርመራ ውጤት፣
4. ንቲ ማሕበር ዘለቕሑ ትካላት ዝገብሩዎ 4. ለማህበሩ ያበደሩ ድርጅቶች ያደረጉት
ስምምEነት፣ ስምምነት፣
5. ንምውሃድ ዝተስማEምU ማሕበራት ዝነበሮም 5. ለመዋህድ የተስማሙ ማህበራት የነበራቸው
መሰልን ግቡEን ነቲ ብምውሃድ ዝፍጠር መብትና ግዴታ በውህደት ለሚፈጠረው
ማሕበር ዝመሓላለፍ ምዃኑ ዝገልፅ የሚተላለፍ መሆኑ የሚገልፅ ማስረጃ፣
መረዳEታ፣
6. ዝውሃዱ ነባር ማሕበራት ዝነበሮም ሰነድ 6. የሚወሃዱ ነባር ማህበራት የነበራቸው የሕጋዊ

ሕጋዊ ሰውነት ምስ ሕቶ ምውሃድን ምርካብ ሰውነት ሰነድ ከመዋሃድ ጥያቄ Eና Aዲስ

ሓዱሽ ሕጋዊ ሰውነትን ሓቢሩ ንምዝገባ ሕጋዊ ሰውነት ማግኘት ጋር Aብሮ ለምዝገባ

ዝቐረበ ምዃኑ፡፡ የቀረበ መሆኑ፡፡

23. ምምቓል ማሕበር 23. የማህበር መከፋፈል

ማሕበር Eንትመቓቐል ክማልU ዝግበOም ማህበር ሲከፋፈል ሊሟሉ የሚገባቸው መመዘኛዎች

ረቋሓታት ኣግባብ ዘለዎ በዓል መዚ ብመምርሒ Aግባብ ያለው ባለስልጣን በመመሪያ የሚዘረዝራቸው

ዝዝርዝሮም ኮይኑ Eዞም ዝስEቡ ክሓውስ ይኽEል፡- ሆኖ የሚከተሉት የሚጨምር ይሆናል፡-

1. ቁፅሪ ኣባላት ካብ ዝግባE ንላEሊ ብምብዝሑ 1. የAባላት ቁጥር ከሚገባው በላይ በመብዛቱ

ምኽንያት ግቡE ግልጋሎት EንተሲOኖም፣ ምክንያት የሚገባ Aገልግሎት ካጡ፣

258
www.chilot.me
 ገፅ 13 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 77/2005 ገፅ 13 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 77/2005

2. ብምኽንያት ኣቀማምጣ መሬት ኣባላት ካብ 2. በመሬት Aቀማመጥ ምክንያት Aባላት

ማሕበር ተጠቀምቲ Eንተዘይኮይኖም፣ ከማህበሩ ተጠቃሚዎች ካልሆኑ፣
3. ብሰንኪ ፀገም ምምሕዳራዊ መሓውር፣ 3. በምክንያት Aስተዳደራዊ መዋቅር ችግር፣
4. ኣባላት ብድሌቶም ንምምቓል 4. Aባላት በፍላጎታቸው ለመከፋፈል ከወሰኑ፡፡
Eንተወሲኖም፡፡

24. ምፍራስ ማሕበር 24. የማህበር መፍረስ

ምኽንያታት ምፍራስ ማሕበር Eዞም ዝስEቡ ክሓውሰ የማህበር መፍረስ ምክንያቶች የሚከተሉት ሊጨምር
ይኽEል፡- ይችላል፡-
ሀ. ኣባላት ማሕበር ማሕበሮም ክፈርስ Eንትውስኑ፣ ሀ. Aባላት ማህበሩ Eንዲፈርስ ሲወሰኑ፣
ለ. ቁፅሪ ኣባላት ማሕበር ብሕጊ ካብዝተደንገገ ለ. የማህበር Aባላት ቁጥር በሕግ ከተደነገገው
Eንትትሕት፣ ሲያንስ፣
ሐ. ምፍራስ ማሕበር ብቤት ፍርዲ Eንትውሰን፣ ሐ. የማህበሩ መፍረስ በፍርድቤት ሲወሰን፣
መ. ብስሕተት ምስክር ወረቐት /ሕጋዊ ሰውነት/ መ. በስሕተት የምስክር ወረቀት ሲሰጥ፣
Eንትውሃብ፣
ረ. Eታ ማሕበር ብዘጋጠማ ተደጋጋሚ ኪሳራ ረ. የማህበሩ በAጋጠመው ተደጋጋሚ ኪሳራ
ንሓደጋ ዝተቓለAት Eንተኾይና፣ ለAደጋ የተጋለጠ ሲሆን፣
ሰ. ካብ ዝተፈላለዩ ወገናት ብውህብቶን ውርስን ሰ. ከተለያዩ ወገኖች በስጦታና በውርስ የተገኘ
ዝተረኸበ ሃፍትን ብዓል ዋና ዘይብሉ ሃብትና ባለቤት የሌለው የተገኘ ንብረት
ዝተረኸበ ንብረትን ማሕበር Eንትትፈርስ ማሕበሩ ሲፈርስ በተቋቋመበት Aከባቢ ላለው
ኣብ ዝተጣየሸትሉ ከባቢ ንዘሎ ሕብረተሰብ ሕብረተሰብ በስጦታ ይተላለፋል፡፡ ዝርዝር
ብውህብቶ ይመሓላለፍ፡፡ ዝርዝር Aፈፃፀሙ በሚወጣው መመሪያ ይወሰናል፡፡
ኣፈፃፅምU ብዝወፅE መምርሒ ይውሰን፡፡

ክፍሊ ሓሙስተ ክፍል Aምስት

ኣደላድላ ዝተፃረየ ትርፊ፣ ምልዋጥ ሽም የተጣራ ትርፍ Aደላደል፣የማህበር ስም

ማሕበር ምምላስ ዝተጠፋፈA ንብረት መለወጥ፣ የጠፋ ንብረት መመለስ

25. ኣደላድላ ዝተፃረየ ትርፊ 25. የተጣራ ትርፍ Aደላደል

1. ማሕበር Oዲት ምስተገበረ ዝተረኸበ ዝተፃረየ 1. ማሕበሩ Oዲት ተደርጎ የተገኘ የተጣራ ትርፍ

ትርፊ ሰላሳ ሚIታዊ /30%/ Eናተነከየ ሰላሳ በመቶ /30%/ Eየተቀነሰ ለመጠባበቂያ

ንመጠባበቒ ይቕመጥ Eዙይ ዝEከብ ካፒታል ይቀመጣል፡፡ ይህም የማህበሩ የተጠራቀመ

ሰላሳ ሚIታዊ /30%/ Eስካብ ዝመልE Eዩ፣ ካፒታል ሰላሳ በመቶ /30%/ Eስከሚሞላ ነው፣

259
www.chilot.me
 ገፅ 14 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 77/2005 ገፅ 14 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 77/2005

2. በቢዓመቱ ካብዝተፃረየ ትርፊ Eናተነከየ 2. በየAመቱ ከተጣራ ትርፍ Eየተቀነሰ በማህበሩ

ብማሕበር ሽም መሐለዊ /መጠባበቒ/ ሒሳብ ስም መጠባበቂያ የቁጠባ ሂሳብ ተከፍቶለት
ቑጠባ ተኸፊትሉ ይቅመጥ፣ ይቀመጣል፣
3. Eቲ መጠባበቒ ገንዘብ Eታ ማሕበር ኣብ 3. የመጠባበቂያ ገንዘቡ ማህበሩ በAትራፊ Aውደ
መኽሰቢ ዓውደ ስራሕቲ ክትዋፈር ዘኽEል ስራዎች Eንድትሰማራ የሚያስችል ይሆናል፡፡
ይኸውን፡፡ ዝርዝር ኣጠቓቕምU ብዝወፅE ዝርዝር Aጠቃቀሙ በሚወጣ መመሪያ
መምርሒ ይውሰን፡፡ ይወሰናል፡፡

26. ምልዋጥ ሽም ማሕበር 26. የማህበር ስም መለወጥ

ዝኾነ ማሕበር ብዝስEቡ ምኽንያታት ሽም ኽቕይር ማንኛውም ማህበር በሚከተሉት ምክንያቶች ስም

ይኽEል፡- መቀየር ይችላል፡-

1. ክልል ስራሕ ንምስፋሕ ትልሚ Eንተሃልዩ፣ 1. የስራ ክልል ለማስፋት Eቅድ ሲኖር፣

2. ኣባላት ሽም ንምቕያር ድልየት 2. Aባላት ስም ለመቀየር ፍላጎት ሲኖራቸው፣

Eንትህልዮም
3. ብስሕተት ኣብ ሓደ ክልል ስራሕ ተመሳሳሊ 3. በAንድ የስራ ክልል ተመሳሳይ ስም በስህተት

ሽም ንክልተ ማሕበራት ኣግባብ ዘለዎ ብዓል ለሁለት ማህበራት Aግባብ ያለው ባለስልጣን

መዚ ኣፍልጦ Eንተሂቡ፣ ከሰጠ፣

4. ማሕበር ምስ ካልOት ማሕበራት ንምውሃድ 4. ማህበሩ ከሌሎች ማህበራት ለመወሃድ

Eንትውሰን፡፡ ሲወሰን፡፡

27. ዝተጠፋፈO ገንዘብን ንብረትን ማሕበር 27. የማህበር የተጠፋፋ ገንዘብና ንብረት
ምምላስ መመለስ
1. ዝተጠፋፈA ገንዘብን ንብረትን ማሕበር 1. የማህበር የተጠፋፋ ገንዘብና ንብረት
ክምለስ ዝሕተት ብOዲት ምርመራ ዝተረጋገፀ Eንዲመለስ የሚጠየቅ በOዲት ምርመራ
ኮይኑ በዞም ዝስEቡ ኣካላት ክምልስ ይኽEል፣ የተረጋገጠ ሆኖ በሚከተሉት Aካላት ሊመለስ
ይችላል፡-
ሀ. ብኣካለት ኣመራርሓ ማሕበር፣ ሀ. በማህበር የAማራር Aካላት፣
ለ. ውክልና ብዝተውሃቦ ቁፃር ሰራሕተኛ፣ ለ. ውክልና በተሰጠው ቅጥር ሰራተኛ፣
ሐ. ውክልና ብዝተውሃቦ ኣግባብ ዘለዎ በዓል ሐ. ውክልና በተሰጠው Aግባብ ባለው
መዚ፣ ባለስልጣን፣
መ. ብEርቂ ዝውከሉ ዓበይቲ ሽማግለ ዓዲ፣ መ. በEርቅ በሚወከሉ የAገር ሽማግሌዎች፣
ረ. ብውሳነ ስሩE ቤት ፍርዲ፣ ረ. በመደበኛ ፍርድቤት ውሳነ፣

260
www.chilot.me
 ገፅ 15 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 77/2005 ገፅ 15 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 77/2005

2. ኣብ Eዋን ቀዳሞት ኣመራርሓ ኣካላት 2. በቀደምት Aመራር Aካሎች ጊዜ ተጠፋፍቶ

ተጠፋፊU ዝፀንሐ ገንዘብን ንብረትን የማህበር የቆዩ ገንዘብና ንብረት Eነሱን
ማሕበር ንEOም ተኪOም ዝተመረፁ ተከተው የተመረጡ የAመራር Aካላት ከሰው
ኣመራርሓ ኣካላት ከሲሶም ክምለስ ምግባር Eንዲመለስ
ሓላፍነት ኣለዎም፣ የማድረግ ሃላፊነት Aላቸው፣
3. ኣብ ገንዘብን ንብረትን ተንከፍ ስራሕቲ 3. በገንዘብና ንብረት ነክ ስራ የተቀጠሩ
ዝቑፀሩ ሰራሕተኛታት ዋሕስ ከቕርቡ ሰራተኞች ዋስ Eንዲቀርቡ ይደረጋል፡፡ ዝርዝር
ይግበር፡፡ ዝርዝር ኣፈፃፅምU ብመምርሒ Aፈፃፀሙ በመመሪያ ይወሰናል፣
ይውሰን፣
4. ብOዲት ምርመራ ጉድለት ገንዘብ ዝተረኸቦም 4. በIዶት ምርመራ የገንዘብ ጉድለት

ውልቀ ሰባት ብሕጊ ተሓታቲ ኮይኖም የተገኘባቸው ግለሰቦች በሕግ ተጠያቂ ሆኖው

ዘጠፋፍUዎ ገንዘብ ክመልሱ ይግበር፡፡ ያጠፋት ገንዘብ Eንዲመለሱ ይደረጋል፡፡

ጉድለት ገንዘብ ዘለዎም ሰባት የገንዘብ ጉድለት ያላቸው ሰዎች ያጠፋፉት

ዘጠፋፍUዎ ገንዘብ ክመልሱ ዘለዎም Eንዲመልሱ ያለባቸው ሃላፊነት Eንደተጠበቀ

ሓላፍነት ሕሉው ኮይኑ በዞም ስEቡ ሆኖ የሚከተሉት ምክንያቶች Eዳ መሰረዝ

ምኽንያታት Eዳ ምስራዝ ይከኣል፡ ይቻላል፡፡

ሀ. Eቲ ገንዘብን ንብረትን ካብ ዓቕሚ ንላEሊ ሀ. ገንዘብና ንብረቱ ከAቅም በላይ በሆነ

ብዝኾነ ምኽንያት ብውሕጅ Eንተተወሲዱ ምክንያት በውሃ ሙላት የተወሰደ ከሆነ

ወይ ካብ ጥቕሚ ወፃI Eንተኾይኑ፣ ወይም ከጥቅም ውጪ ከሆነ፣

ለ. ካብ ዓቕሚ ንላEሊ ብዝኾነ ምኽንያት ብሓዊ ለ. ከAቅም በላይ በሆነ ምክንያት በEሳት

Eንተተቓፂሉ፣ ከተቃጠለ፣

ሐ. ብዓመፅ ዝተወረረ Eንተኾይኑ፡፡ ሐ. በAመፅ የተወረረ Eንደሆነ፡፡

5. ኣብዚ ደንቢ ዓንቀፅ 27 ንUስ ቁፅሪ 4/ሀ/ለ/ሐ/ 5. በዚህ ደንብ ዓንቀፅ 27 ንUስ ቁጥር 4/ሀ/ለ/ሐ/

ዝተዘርዘሩ ተፈፃሚነት ዝህልዎም ብቤት ፍርዲ የተዘረዘሩት ተፈፃሚነት የሚኖራቸው በፍርዲ

Eንትረጋገፅ Eዩ፡፡ ቤት ሲረጋገጥ ነው፡፡

28. ምቑፃር ሰብ ሞያታት 28. ባለሞያዎች መቅጠር

ዝኾነ ማሕበር ምስ ዓቕሙ ዝመጣጠን በዓል ሙያ ማንኛውም ማህበር ከAቅሙ ጋር የሚመጣጠጠን
ሰራሕተኛ ክቖፅር ይኽEል፡፡ ዝርዝር ኣፈፃፅምU ባለሞያ ሰራተኛ መቅጠር ይችላል፡፡ ዝርዝር
ብመሰረት መተሓዳደሪ ደንቢ ይኸውን፡፡ Aፈፃፀሙ በመተዳደሪያ ደንብ ይሆናል፡፡

261
www.chilot.me
 ገፅ 16 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 77/2005 ገፅ 16 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 77/2005

29. ምምላE ሰነድ 29. ሰነድ ማሟላት

ዝኾነ ማሕበር ቅድሚ ስራሕ ምጅማሩ ነቲ ስራሕ ማንኛውም ማህበር ስራ ከመጀመሩ በፊት ለስራው
ምጅማር ዘኽEሉ ሕጋዊ ሰነዳት ከማልE ኣለዎ፡፡ መጀመር የሚያስችሉ ሕጋዊ ሰነዶች ማሟላት
Aለበት፡፡

30. ስልጣን ምውፃE መምርሒ 30. መመሪያ የማውጣት ስልጣን

ኤጀንሲ ምስፍሕፋሕ ሕብረት ስራሕ ማሕበራትን የሕብረት ስራ ማሕበራት ማስፋፋትና የገበያ ልማት
ልምዓት Eዳጋን ነዚ ደንቢ መፈፀሚ ዝኸውን ኤጀንሲ የዚህ ደንብ ማስፈፀሚያ መመሪያ ሊያወጣ
መምርሒ የውፅE፡፡ ይችላል፡፡

31. ተፈፃምነት ዘይብሎም ሕግታት 31. ተፈፃምነት የሌላቸው ሕጎች

ነዚ ደንቢ ዝፃረር ዝኾነ ደንቢ ወይ መምርሒ ኣብዚ ይህ ደንብ የሚቃረን ማንኛውም ደንብ ወይም

ደንቢ ንዝተሸፈኑ ድንጋጌታት ተፈፃሚነት መመሪያ በዚህ ደንብ ለተሸፈኑ ድንጋጌዎች

ኣይህልዎን፡፡ ተፈፃሚነት Aይኖሮውም፡፡

32. Eዚ ደንቢ ዝፀንዓሉ ግዘ 32. ይህ ደንብ የሚፀናበት ጊዜ

Eዚ ደንቢ ብነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ተሓቲሙ ካብ ይህ ደንብ በነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ታትሞ ከወጣበት
ዝወፀሉ Eለት ጀሚሩ ዝፀንA ይኸውን፡፡ ጊዜ ጀምሮ የፀና ይሆናል፡፡

ኣባይ ወልዱ ኣባይ ወልዱ

ፕረዚዳንት ብሄራዊ ክልላዊ የትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ

መንግስቲ ትግራይ መንግስቲ ፕረዚዳንት

262
www.chilot.me
 nU¶T Uz¤È TG‰Y
yTG‰Y nU¶T Uz¤È
Bÿ‰êE KL§êE mNGStE TG‰Y
yTG‰Y B¼¤‰êE KL§êE mNGST
mbL 20 ›mT ቐ. 4 መቐለ 20¾ ›mT qÜ. 4 መቐለ -
BˆL×T b¤T M<¶ Bÿ‰êE KL§êE mNGStE TG‰Y Zw{
78/2005 ዓ.ም 78/2005 ›/M

dNb! q$}¶ 78/2005 ደንብ ቁጥር 78/2005

BWLq NKsR/# ZtfቐdlÖM በግል ለመ
ለመስስራት የተፈቀደላ
ላቸቸው Oዲተሮችና

åÄ!t‰TN ናይ ሒሳብ ፈላጣትን NMM?ÄR የሒ

ሒሳሳብ ኣዋቂዎች ለማስተዳደር ተሻሽሎ
ለማስ

ተመሓይሹ Zwi dNb! የወጣ ደንብ፤

b@T }?fT ê åÄ!tR KLL TG‰Y ተማሓይሹ የትግራይ ክልል ዋና Oዲተር ፅሕፈት ቤት ተሻሽሎ

Zwi ¨êJ q$}¶ 230/2005 ›Nq} 6/16½7/3 የወጣ Aዋጅ ቁጥር 230/2005 ›Nq} 6/16½7/3

BZtqm-l# SLÈNN tGÆRN msrT BWLq በተቀመጠለት ስራና ሃላፊነት መሰረት በግል ለሚሰሩ

ZsR/# åÄ!t‰TN ናይ ሒሳብ ፈላጣትን ¨BtE äà Oዲተሮችና ሂሳብ ኣዋቂዎች በሞያው ሊያሰራ የሚችል

KsR/# ዘ<XL ምስክር wrqT NM¦B½ NM?ÄS½ ምስክር ወረቀት ለመስጠት፣ ለማደስ፣ ለማገድና

NMXUDN½ MS‰ZN kMUýN ኣፈፃፅማ ZtW¦ïM ለመሰረዝ Eንዲሁም በውክልና የተሰጣቸው የAፈፃፀም

WKLÂ BZRZR MWúN ¨D§Y BMዃn#½ ዝርዝር መወሰን Aስፈላጊ በመሆኑ፣

ፌደራልን ካልOት ክልላትን ዝኽተልዎ ዘለው ኣሰራርሓ የፌደራል Eና ሌሎች ክልሎች Eየተከተሉት ያሉ

ኣብ ውሱን ጉዳያት ምEርዩነት ንክህሉ Aሰራር በተወሰኑ ጉዳዮች ወጥነት Eንዲኖረው

ብምግባር፣ነጋዳይ ብስፍሓት ሒሳብ መዝገቡ ዝሕዘሉ ለማድረግ፣ነጋዴዎች የሒሳብ መዝገቡን በስፋት

ባይታ ብምምችቻው፣ ምስ ክልልና ዘሎ ወድዓዊ የሚይዙበት ሁኔታ በማመቻቸት፣ በክልላችን ያለው

ኩነታትን ድሌትን ብምግንዛብ ዝፀንሐ ደንቢ ወቅታዊ ሁኔታዎችና ፍላጎቶች በማገናዘብ የነበረውን

ምምሕያሽ ኣድላይ ኾይኑ ስለዝተረኽበ ደንብ ማሻሻል Aስፈላጊ ስለሆነ

b@T Mኽ¶ Bÿ‰êE KL§êE mNGStE TG‰Y የትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስት ምክር ቤት
ብመሰረት t¥ሓY¹# Zwi ?g-mNGStE Bÿ‰êE ተሻሽሎ በወጣው ህገ-መንግስት ዓንቀፅ 49/3/(ሀ) Eና
KL§êE mNGStE TG‰Y ›Nq} 49/3/hN/wN nz! (ወ) መሰረት ይህን ደንብ Aውጥተዋል።
dNb! ¨WÉ!x# ¨lÖ፡፡

ÂY ˆd êU KFl!- ˆd ክፍል-
nU¶T Uz¤È ‚Ü.­.ú ኣንድ
291
BR 4.60
ÃNÇ êU nU¶T Uz¤È ­.ú.qÜ

263
www.chilot.me
 ገፅ 2 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 78/2005 ገፅ 2 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 78/2005

ˆfšêE ጠቕላላ

1. ˆÉ!R RXs! 1. Aጭር ርEስ፡-

Xz! dNb! “ብውልቀ ንዝሰርሑ Oዲተራትን ሒሳብ ይህ ደንብ “በግል ለሚሰሩ Oዲተሮችና የሂሳብ Aዋቂዎች

ፈላጣትን ንምምሕዳር ተመሓይሹ ዝወፀ ደንቢ ቁፅሪ ለማስተዳደር ተሻሽሎ የወጣ ደንብ ቁጥር 78/2005

78/2005 ተባሂሉ ክጥቀስ ይከኣል:: ተብሎ ሊጠቀስ ይችላል።

2. TRg#M 2. ትርጉም፡-
ስልጣንን ተግባርን b@T }?fT ê åÄ!tR Bÿ‰êE የትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስት ዋና Oዲተር
KL§êE mNGStE TG‰Y NMWúN t¥ˆY¹# Zwi ፅሕፈት ቤት ስልጣን Eና ሃላፊነት ለመወሰን ተሻሽሎ
¨êJ q$}¶ 230/2005 ZtW¦b Tርg#M kMzlÖ የወጣ Aዋጅ ቁጥር 230/2005 የተሰጠው ትርጉም
ኾYn# ¨Bz! dNb! W>-!Ý( Eንዳለ ሁኖ በዚህ ደንብ ውስጥ፡-

1. “¨êJ‘ ¥lT SLÈNN tGÆRN b@T }?fT ê 1. “Aዋጅ” ማለት የትራይ ብሄራዊ ክልላዊ

åÄ!tR Bÿ‰êE KL§êE mNGStE TG‰Y መንግስት ዋና Oዲተር ፅሕፈት ቤት ስልጣንና

NMWúN t¥ˆY¹# Zwi ¨êJ q$}¶ 230/2005
X†::
2.. “b@T }?fT‘ ¥lT b@T }?fT ê åÄ!tR
Bÿ‰êE KL§êE mNGStE TG‰Y E†::
3. “äà ¥?bR‘ ¥lT ብብርኪ Ød‰L ወይ KLL
ሰብ ሞያ Oዲትን /!úBN zÈY>ã ¥?bR X†::
4. “Ztfqdl# åÄ!tR‘ ¥lT ኣብ ውሽጢ ብሄራዊ
ክልላዊ መንግስቲ ትግራይን ኣብ ካሊE
ሃላፊነት ለመወሰን ተሻሽሎ የወጣ Aዋጅ ቁጥር
230/2005 ነው።
2. “ፅሕፈት ቤት” ማለት የትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ
መንግስት ዋና Oዲተር ፅህፈት ቤት ነው።
3. “የሞያ ማህበር” ማለት በፌደራል ደረጃ ወይም
የክልሉ የOዲትና ሂሳብ ሞያ Aዋቂዎች ያቋቋሙት
ማህበር ነው።
4. “የተፈቀደለት Oዲተር” ማለት በትግራይ ብሄራዊ
S‰?tE ክልል መንግስት ውስጥ Eና በሌላ የOዲት ስራ

åÄ!Tን ንኽሰርሕ ብመሰረት ¨êጅን dNብን Eዚ ለማካሄድ በፅህፈት ቤቱ Aዋጅና ደንብ መሰረት

b@T }?fT wrqT MSKR Zrኸb WLq sB ምስክር ወረቀት ያገኘ ግለሰብ ነው።

X†::
5. .“Ztfqdl# ናይ ሒሳብ ፈላጥ‘ ¥lT ¨B W>-! 5. “የተፈቀደለት ሂሳብ Aዋቂ” ማለት በትግራይ ብሄራዊ

Bÿ‰êE KL§êE mNGStE TG‰YN ኣብ ካሊE ክልል ውስጥ Eና በሌላ የሂሳብ ስራ ለማካሄድ በዚህ

S‰?tE /!úBN KsR? BmsrT! ¨êJN dNብን Aዋጅና ደንብ መሰረት በዚህ ፅህፈት ቤት የምስክር

Eዚ b@T }?fT ወረቐት ምስክር ዝረኸበ WLq ወረቀት ያገኘ ግለሰብ ነው።

sB X†::

264
www.chilot.me
 ገፅ 3 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 78/2005 ገፅ 3 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 78/2005

3. ወሰን ተፈፃምነት 3. የተፈፃሚ

Eዚ ደንቢ ፍቓድ ምስክር ረኺቦም ኣብ መንግስታዉን
ዘይምንግስታውን ክፍለ Iኮኖሚ ተዋፊሮም ኣብ ልEሊ
ዝሰርሑ ውልቀ Oዲተራትን ሒሳብ ፈላጣትን ተፈፃሚ
ይኸውን
ሚነነት ወ ሰ ን
ይህ ደንብ የምስክር ወረቀት Aግኝተው በመንግስታዊና
መንግስታዊ ባልሆነ ክፍለ Iኮኖሚ ተሰማርተው በሚሰሩ
የግል Oዲተሮችና የሒሳብ Aዋቂዎች ላይ ተፈፃሚ
ይሆናል።

4. ኣገላልፃ ፆታ 4. የፆታ ኣገላለፅ

ላለፅ
ኣብዚ ደንቢ ብፆታ ወዲ ተባEታይ ዝተገለፀ ንጓል በዚህ ደንብ በወንድ ፆታ የተገለፀው ለሴትም

ኣንስተይቲ ዝሓወሰ Eዩ፡፡ ያጠቃልላል፡፡

KFl! KLt ክፍል - ሁለት

ሁለት
tGƉT ZtfቐdlÖM åÄ!t‰TN ናይ ሒሳብ የተፈቀደላ
ላቸቸው Oዲተሮችና ሂ
ሂሳሳብ Aዋቂዎች፤
ፈላጣትን ተግባሮች
5. tGƉT Ztfቐdl# åÄ!tR 5. የተፈቀደለት Oዲተር ተግባሮች፡-
1. ZtÄlw mGlÉ!¬T /!úB åÄ!T MGÆRN 1. የተዘጋጁ የሂሳብ መግለጫዎች Oዲት ማድረግና
¨BèM mGlÉ!¬T BmsrT Ztfl-# በመግለጫዎቹ የታወቁ የOዲት መለኪያዎች
mmzn!¬T åÄ!T Rx!è MG§} መሰረት የOዲት Aስተያየት መግለፅ፣
2. ¨B ¨tˆ?² /!úB፣ ÍYÂNS åÄ!TN 2. የሂሳብ Aያያዝ፣ የፋይናንስና Oዲት ስልጠና

SLጠÂ M¦B መስጠት፣

3. ¥NêL åÄ!T½ /!úB½ NBrT :dUN 3. የOዲት፣ ሂሳብ፣ ንብረትና ግብይት Aስተዳደር
MM?ÄRN MD§W ማንዋል ማዘጋጀት፣
4. B²:Æ S‰?tE /!úBN åÄ!TN äÃዊ Mኽ¶ 4. የሒሳብ Eና Oዲት ስራዎች የሞያ ምክር መስጠትና
ምሃብን ካልOት ተመሳሰልቲ ስራሕቲ Eቲ ቤት ሌሎች ተመሳሳይ ስራዎች ጽ/ቤቱ ሲፈቅድ
ፅሕፈት Eንትፈቅድ ምስራሕ መስራት፣

6. tGƉT Ztfቐdl# ናይ ሒሳብ ፈላጥ 6. የተፈቀደለት ሂሳብ Aዋቂ ተግባሮች፡-

1. /!úB M:ÉWን mGl}¬T /!úB MD§Wን 1. ሂሳብ መዝጋት፣ የሂሳብ መግለጫዎችን ማዘጋጀት፣
2. ¨tˆ?² /!úB SR›T W>-! q$}}RN 2. የሂሳብ Aያያዝና የውስጥ ቁጥጥር ስርዓትን
MZRU? መዘርጋት፣
3. ኣብ ኣተሓሕዛ ሒሳብን ፋይናንስን ስልጠና ምሃብ 3. በሂሳብ ኣያያዝ Eና ፋይናንስ ስልጠና መስጠት
4. bjT MD§W 4. በጀት ማዘጋጀት፣
5. TNt ÍYÂNS MD§W 5. የፋይናንስ ትንተና ማካሄድ፣

265
www.chilot.me
 ገፅ 4 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 78/2005 ገፅ 4 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 78/2005

6. NS‰?tE /!úB GLUlÖT Mኽ¶ M¦B 6. የሂሳብ ስራ የምክር Aገልግሎት መስጠት፣

7. ¥NêL /!úB½ NBrT :dUN MM?ÄRN 7.የሂሳብ ንብረትና ግብይት Aስተዳደር ማንዋል
MD§W ማዘጋጀት፣
8. mZgB /!úB ¬KSN GBRN MS‰?ን ካልOት 8. የታክሰና ግብር ሂሳብ መዝገብ መስራትና ሌሎች
ኣድለይቲ ስራሕቲ Eንትህልዉ Eቲ ቤትፅሕፈት Aስፈላጊ ስራዎች ጽ/ቤቱ ሲፈቅድ ይሰራል፣
Eንትፍቅድ ይሰርሕ

KFl! slSt ክፍል - ሦስት

ረቑሓN g#b#¨TN ዝtfቐdlÖM ናይ ሒሳብ የተፈቀደላቸው ሂሳብ Aዋቂዎች Eና የግል
ፈላጣትን ብውልቀ ዝሰርሑ åÄ!t‰TN Oዲተሮች፤ ሊያሟሉት የሚገባ መስፈርትና
ግዴታዎች፣
7. rቋሓ Ztfቐdl# åÄ!tR 7. የተፈቀደለት Oዲተር ሊያሟላ የሚገባው
መስፈርት፤

1. BRk! ትምህርቲ፣ BO›T äÃN LMÄ! S‰?N 1. የትምህርት ደረጃ፣ የሞያ ብቃትና የስራ ልምድ

zlãM ዝtfqdlÖM ውልቀ åÄ!t‰T YHLW:: ያላቸው በግል የተፈቀደላቸው Oዲተሮች

ይኖራሉ፣
2. ¨Bz! ›Nq} Nx#S ›Nq}‐1 ZtdNgg ?LW 2. በዚህ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ - 1 የተደነገገ

ኾYn# zlãM BRk! äÃ፣ ZêfRl# S‰?ን Eንደተጠበቀ ሆኖ ያላቸው የሞያ ደረጃዎች፣

›ቐN ¦Fትን msrT Zgbr ብርክታት ሞያ የሚሰማሩባቸው ስራና የሃብት መጠን መሰረት

Oዲት ይህልው፡፡ ዝርዝሮም ብመምርሒ ይውሰን ያደረገ የሞያ Oዲት ደረጃዎች ይኖራሉ፡፡
ዝርዝሩን በመመሪያ ይወሰናል
3. ዝተፈቐደሉ Oዲተር ካብ መንግስታዊን 3. የተፈቀደለት Oዲተር ከመንግስታዊና
ዘይመንግስታዊን ኣብያተ Eዮን ውልቀ ትካላትን መንግስታዊ ያልሆኑ መስሪያቤቶች Eና የግል
ስራሕ ዝለቐቐ ኮይኑ ሙሉE ብሙሉE ኣብ ናይ ድርጅቶች ስራ የለቀቀ ሆኖ ሙሉ በሙሉ በግል
ውልቁ ስራሕቲ ዝተዋፈረ ክኸውን ኣለዎ፡፡ ስራዎቹ የተሰማራ መሆን Aለበት፡፡

8. rቛሓ Ztfቐdl# ናይ ሒሳብ ፈላጥ 8. የተፈቀደለት የሂሳብ Aዋቂ መስፈርት፤

1. BRk! ትምህርቲ፣ BO›T äÃN LMÄ! S‰?N 1. የትምህርት ደረጃ፣ የሞያ ብቃትና የስራ
zlãM ዝtfqdlÖM ሒሳብ ፈላጣት YHLW ልምድ ያላቸው የተፈቀደላቸው ሒሳብ
ኣዋቂዎች ይኖራሉ፣

266
www.chilot.me
 ገፅ 5 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 78/2005 ገፅ 5 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 78/2005

2. ኣBz! ›Nq} Nx#S ›Nq}‐1 ZtdNgg ?LW 2. በዚህ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ - 1 የተደነገገ Eንደ

ኮYn# zlãM BRk! äÃ፣ ZêfRl# S‰?ን ›ቐN ተጠበቀ ሆኖ ያላቸው የሞያ ደረጃዎች፣

¦ፍትን msrT Zgbr ብርክታት ሞያ ክIላ የሚሰማሩባቸው ስራና ሃብት መጠን መሰረት

ሒሳብ ይህልው፡፡ ዝርዝሮም ብመምርሒ ይውሰን ያደረገ የሂሳብ Aዋቂዎች ደረጃዎች ይኖራሉ፣
ዝርዝሩ በመመሪያ ይወሰናል
3. ዝተፈቐደሉ ናይ ሒሳብ ፈላጥ ካብ መንግስታዊን 3. የተፈቀደለት ሂሳብ ኣዋቂ ከመንግስታዊና
ዘይመንግስታዊን ኣብያተ Eዮን ውልቀ ትካላትን መንግስታዊ ያልሆኑ መስሪያቤቶች Eና የግል
ስራሕ ዝለቐቐ ኮይኑ ሙሉE ብሙሉE ኣብ ናይ ድርጅቶች ስራ የለቀቀ ሆኖ ሙሉ በሙሉ በግል
ውልቀ ስራሕቲ ዝተዋፈረ ክኸውን ኣለዎ፡፡ ስራዎች የተሰማራ መሆን Aለበት፡፡

9. ፈተና መAቀኒ ሞያ 9. የሞያ መለኪያ ፈተና

1.ዝተፈቐደሉ ናይ ሒሳብ ፈላጥን ውልቀ Oዲተርን 1. የተፈቀደለት የሂሳብ ኣዋቂ Eና የግል Oዲተር ሆኖ
ኮይኑ ንምስራሕ ናይ ትምህርትን ስራሕ ልምድን ለመስራት ተፈላጊውን የትምህርት ደረጃና ስራ
ሮቛሓ ዘማልA፣ ኣመልካቲ ንስራሕ መEተዊ ዘድሊ ልምድ መመዘኛ ያJላ ኣመልካች የሚሰጠውን
ፈተና ተፈቲኑ ዝሓለፈ ጥራሕ ይኸውን፡፡ የስራ መግቢያ ፈተና ተፈትኖ ያለፈ ብቻ
ይሆናል፡፡
2. ናይ ሙያ ምስክር ወረቐት ንምርካብ ዘድሊ ፈተና 2. የሙያ ምስክር ወረቀት ለማግኘት የሚያስፈልግ
ነንብርኮም ብዝምጥን ዝወፅE ኮይኑ ፈተና ናይ ፈተና ለየደረጃው የሚመጥን የሚዘጋጅ ሆኖ
ምውፃE ሓላፍነትን መሕለፊ ነጥቢን ናይ ምውሳን ፈተና የማዘጋጀትና የማሳለፊያ ውጤት የመወሰን
ነዚ ቤት ፅሕፈት ተዋሂቡ ኣሎ፡፡ ሃላፊነት ለጽ/ቤቱ ተሰጥ~ል፡፡
3. ኣብዚ ዓንቀፅ ኣብ ተራ ቁፅሪ 2 ዝተገለፀ ከምዘሎ 3. በዚህ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 2 የተገለፀው
ኮይኑ Eዚ ቤት ፅሕፈት ከከም ኣድላይነቱ ፈተና Eንደተጠበቀ ሆኖ ፅህፈት ቤቱ ኣስፈላጊ ሆኖ
ዝህቡ ኪIላታት ካብዚ ቤት ፅሕፈት ወፃI ካብ ደገ ካገኘው ከውጭ ባለሞያዎችን መጠቀም
ክጥቀም ይኽEል Eዩ፡፡ ይችላል፡፡

10. Zêfሩl# ዓውደ S‰?E 10. የሚሰማሩባቸው የስራ ዘርፎች፡-

1. ZtfቐdlÖM ናይ ሒሳብ ፈላጣት ኣብ 1. የተፈቀደላቸውየሂሳብ Aዋቂዎች በመንግስታዊ፣
መንግስታዊ፣mNGS¬ዊ zY÷n# Tµ§TN WLq መንግስታዊ ያልሆኑ ድርጅትና በግለሰቦች
sÆTN têðéM YsR/#:: ተሰማርተው ይሰራሉ፣
2. ዝተፈቐደሎም Oዲተራት ከካይድዎ ዝኽEሉ ናይ 2. የተፈቀደላቸው Oዲተሮች ሊያካሄዱት የሚችሉ
Oዲት ስራሕ ብዝምልከት ኣብ መንግስታዊ ዘይኮኑ የOዲት ስራዎች የሚመለከት በዋናነት
ትካላትን ውልቀ ሰባትን ኮይኑ Eዚ ቤት ፅሕፈት መንግስታዊ ያልሆኑ ድርጅት Eና በግል

267
www.chilot.me
 ገፅ 6 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 78/2005 ገፅ 6 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 78/2005

Eንትፈቅድ ¨B mNGS¬êE b@T:× MS‰? ድርጅቶች ሆኖ ፅህፈት ቤቱ ሲፈቅድ

YኽXl#:: በመንግስት መስራቤት መስራት ይችላሉ።

11. Gb#X ናይ ሒሳብ ፈላጣትን ውልቀ 11. የሂሳብ Aዋቂዎችና የOዲተሮች

åÄ!t‰TN ግዴታዎች፡-
1. ZtW¦ïM S‰?N ˆ§FnTN BZtfቐdlÖM 1. የተሰጣቸው ስራና ሓላፊነት፣ በተፈቀደላቸው ሞያ
ስራሕ ሞያ _‰? MS‰?½ ስራ ብቻ መስራት፣
2. ዝስራሕ ናይ ሒሳብን Oዲትን ስራሕቲ ሃገርና 2. የሚሰራ የሒሳብና የOዲት ስራ Aገራችን
ዝተቐበለቶምን ዘተኣታተወቶምን መትከላትን የተቀበለቻቸውና ተግባራዊ ያደረገቻቸው
ብርኪታትን መሰረት ጌሮም ናይ ምስራሕ ግቡE መርሆዎችና ደረጃዎች መሰረት ያደረጉ መሆን
ኣለዎም ኣለባቸው
3. ኣብ መንግስታዊ ቤት Eዮ ንዝሰርሕዎ ስራሕቲ 3. በመንግስት መስሪያ ቤት ውስጥ ለሚሰሩት
Oዲት ፀብፃብ ነቲ ቤት ፅሕፈት ናይ ምቕራብ የOዲት ስራዎች ሪፖርት ለፅህፈት ቤቱ
ግቡE ኣለዎም፣ የማቅረብ ግዴታ ኣለባቸው
4. ¨B ውልቀ ትካላትን ዘይmNGS¬êE b@T :× 4. በግልና መንግስታዊ ያልሆኑ ድርጅቶች
ንዝሰርሕዎ S‰?tE ሒሳብ ኣድላይ ኮይኑ የሰሩትን የሂሳብ ስራዎች Aስፈላጊ ሆኖ ከተገኘ
Eንትርከብ ˆd QÄ? iBÉB ntE b@T }?fT Aንድ ግልባጭ ሪፖርት ለፅህፈት ቤቱ ማቅረብ፣
ምቕራብ ½
5. ¨B WLq Tµ§TN zYmNGS¬êE b@T :×N 5. በግለ ሰብ ድርጅትና መንግስታዊ ያልሆኑ
NZsR?ã S‰?tE Oዲትን ሒሳብን ZMLkT መስራቤቶች ለሚሰሩት የOዲት Eና ሂሳብ

btE b@T }?fT ¨B Z?tTl# XêN iBÉBን ስራዎች በሚመለከት በፅሕፈት ቤቱ

ደገፍትን mrÄX¬ MO‰B½ በሚጠየቁበት ጊዜ ሪፖርትና ደጋፊ

ማስረጃዎች ማቅረብ፣

6. Ztw¦ïM FቓD bb!›mt$ M?ÄS äÃêE Sn- 6. የተሰጣቸው ፈቃድ በየዓመቱ የማሳደስና፣ ሞያዊ

MGÆR ˆL×M ናይ MS‰? GቡኣT ስነ-ምግባር ጠብቀው የመስራት ግዴታ

YHLãM½ ኣለባቸው፣
7. ¨Bz! ›Nq} Nx#S ›Nq} 4 ZtdNgg ?LW 7. በዚህ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 4 የተደነገገ
÷Yn# XዚE b@T }?fT bzWiå mMR/! Sn‐ Eንደተጠበቀ ሆኖ ፅሕፈት ቤቱ በሚያወጣው
MGÆR ናይ ሒሳብ ፈላጣትን åÄ!t‰TN የስነ ምግባር መመርያ የሂሳብ Aዋቂ Eና
tgዛXtE Yኾn#½ Oዲተሮች ተገዥ ይሆናሉ።

268
www.chilot.me
 ገፅ 7 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 78/2005 ገፅ 7 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 78/2005

12. g#b#¨T ቤት ፅሕፈት 12. የጽ/ቤቱ ግዴታዎች

1. Eዚ ቤት ፅሕፈት ናይ ሒሳብ ፈላጣትን Oዲተራትን 1. ፅሕፈት ቤቱ የግል ሂሳብ ኣዋቂዎች Eና
ከምU’ውን ሞያ ማሕበሮምን ናይ ምድጋፍ ናይ Oዲተሮች Eንዲሁም የሞያ ማህበራቸው
ምጥንኻርን ግልጋሎት ምኽርን ስልጠናን ምሃብን የመደገፍ፣ የማጠናከር፣ የምክር Aገልግሎትን
ናይ ምትሕብባርን ግቡE ይህልዎ፡፡ ስልጠና የመስጠትና የመተባበር ግዴታ
Aለበት፣

2. Xዚ b@T }?fT ናይ ሒሳብ ፈላጣትን ውልቀ 2. ይህ ፅሕፈት ቤት የሒሳብ ኣዋቂዎች Eና

åÄ!ተራትN Tµ§êE mAqn! ማለት በዝሕን ዓይነትን የግል Oዲተሮች ተቋማዊ መለክያ ማለት

ዝዋፈር ሓይሊሰብን መሳርሕን ናይ ምውፃE በስራው የሚሰማራ የሰው ሃይልና የመሳሪያ

ሓላፍነት ኣለዎ ዓይነትና ብዛት የመቅረፅ ሃላፊነት ኣለበት

13. ናይ ካልOት ኣብያተ Eዮ ግቡኣት 13. የሌሎች መ/ቤቶች ግዴታ

1. b!é LM›T kt¥ን NGድን XNDST¶N በቲ 1. የከተማ ልማት ንግድ Eና Iንዱስትሪ

ዝወፅE ናይ ሒሳብ ፈላጣትን ውልቀ åÄ!ተራትN Tµ§êE በሚወጣው የሒሳብ ኣዋቂዎች Eና የግል
Oዲተሮች ተቋማዊ መለክያ መሰረት የንግድ
mAqn! msrT gY„ NGÄ! FቓD ናይ M¦B½
ፈቃድ መስጠት፣ማደስ ማገድና የመሰረዝ
ምሕዳስ½ ምEጋድን MS‰ZN ስልጣን ¨lã፡፡
ስልጣን ይኖረዋል፡፡

2. Zኾn YኹN mNGS¬êE b@T :× Xz! KLL 2. ማንኛውም የክልሉ መንግስት መስርያ ቤት

?UêE wrቐT MSKR BzYBl# k!x!§ /!úB ህጋዊ ምስክር ወረቀት በሌለው የሂሳብ Aዋቂ

wY åÄ!tR ZtsR/ snD kM mrÄX¬ ወይም Oዲተር የተሰራ ሰነድ Eንደ መረጃ
M_”M ተቐባልነት ኣይህልዎን:: ወስዶ መጠቀም ተቀባይነት ኣይኖረውም፡፡

14. BzY FቓD S‰?tE OÄ!T wY /!úB 14. የOዲት ወይም የሂሳብ ስራዎች ያለ ፍቃድ
MKÃD ZtኸLከl B²:Æ Mዃn# መስራት የተከለከለ ስለመሆኑ፤
1. BmsrT Xz! dNb! WrቐT MSKR ኣብዚ b@T 1. በዚህ ደንብ መሰረት የተፈቀደለት Oዲተር

}?fTN፣ NGÄ! F”D D¥ µB ንግድን ወይም የሂሳብ Aዋቂ ሆኖ ለመስራት

Iንድስትሪን ካብ ዝተውሃቦ ወፃI ብውልቀ åÄ!ት ከፅሕፈት ቤት የምስክር ወረቀት Eና ንግድ

wY /!úB MS‰? KLKL X†፡ ፈቃድ ከንግድና Iንዳስትሪ ፈቃድ

ካልተሰጠው በስተቀር በግል Aዲት ወይም
ሂሳብ ማከናወን የተከለከለ ነው።

269
www.chilot.me
 ገፅ 8 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 78/2005 ገፅ 8 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 78/2005

2. ¨B µLåT KL§T ወይ ካብ ፌደራል ኣብያተ Eዮ 2. ከሌሎች ክልሎች ወይም ከፌደራል

ወrቐT MSKR ZtW¦ïም sB äà ናይ ሒሳብ መስሪያቤት ምስክር ወረቀት የተሰጣቸው የሂሳብ
ፈላጣትን Oዲተራትን BÂY KLL ˆÉ!R MZgÆ Eና የOዲት ባለሞያዎች በክልላችን ውስጥ
XNtYgbr ¨B KLLÂ ምስራሕ ZtኸLkl ለመስራት መስፈርት ታይቶ Aጭር ምዝገባ

X†፡፡ ሳያደርግ ለመስራት የተከለከለ ነው።

3. ውልቀ Oዲተራትን ናይ ሒሳብ ፈላጣትን 3. Oዲተሮች Eና ሂሳብ Aዋቂዎች ሊሰሩበት

ክሰርሕዎ µB ዝተፈቐደሎም ›YnT S‰? wY ከተፈቀደላቸው የስራ Aይነት ወይም ድርጅት

TµL wÉx! MS‰? KLKL X† ውጭ መስራት ክልክል ነው።

4. ¨Bz! ›Nq} Nx#S ›Nq}1፣2፣3N ዝተቐመጡ 4. በዚህ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 1፣ 2፣3 የተቀመጡ
ድንጋገታት ZÈ/s Zኾn Yኹ#N sB ¨GÆB ድንጋጌዎች የጣሰ ማንኛውም ሰው Aግባብ

Bzlã ?g! tˆ¬tE YኸWN ባለው ሕግ ተጠያቂ ይሆናል።

ክፍሊ ኣርባEተ ክፍል Aራት

ወረቐት ምስክር ብዛEባ ምሕዳስ፣ ምEጋድ ስለ ምስክር ወረቀት Eደሳት፣ Eገዳ፣ ስረዛ Eና
ምስ

፣ምስራዝን ዳግም ምውፃEን ድ ጋሚ ማውጣ ት፤

ማው
15. ወረቐት ምስክር ዝሕደሰሉ ኩነታት 15. የምስክር ወረቀት የሚታደስበት ሁኔታ፤

Eዚ ቤት ፅሕፈት ወረቐት ምስክር ዘሕድሰሉ Eዋን ይህ ፅህፈት ቤት ምስክር ወረቀት የሚያሳድስበት

ከምዝስEብ ይኸውን ጊዜ Eንደሚከተለው ይሆናል

ሀ. በጀት ዓመት ምስ ኣተወ ክሳብ 3ተ ወርሒ ካብ ሀ. በጀት ዓመት በገባ Eስከ 3 ወር ከሓምሌ 1 Eስከ

ሓምለ 1 ክሳብ መስከረም 30 ስሩE መሐደሲ Eዋን መስከረም 30 መደበኛ የማሳደሻ ወቅት ሆኖ

ኮይኑ ካብ ጥቅምቲ 1 ክሳብ ሰነ 30 ዘሎ ድማ ከጥቅምት 1 Eስከ ሰኔ 30 ደግሞ ቅጣት

ብቕፅዓት ዝሕድሰሉ ጊዜ ይኸውን፡፡ ተጨምሮ የሚታደስበት ጊዜ ይሆናል

ለ. ካብ ጥቅምቲ 1 ክሳብ ሰነ 30 ኣብ ዘሎ ጊዜ በቢ ለ. ከጥቅምት 1 Eስከ ሰኔ 30 ባለ ጊዜ በየወሩ ብር

ወርሑ ብር 100 ቅፅዓት Eናተወሰኸ ይሕደስ 100 ቅጣት Eየተከፈለበት Eንዲታደስ

ይደረጋል፡፡

ሐ. ብውልቀ ዝሰርሑ Oዲተራት ወይ ናይ ሒሳብ ሐ. በግል የሚሰሩ Oዲተሮች ወይም የሂሳብ

ፈላጣት ወረቐት ምስክሮም Eንትሕድሱ ኩነታት Aዋቂዎች ምስክር ወረቀት ሲያሳድሱ

ስራሕቶም ዝገልፅ ናይ ፅሑፍ መረዳEታ የስራቸው ሁኔታ የሚገልፅ የፅሑፍ ማስረጃ

የቕርቡ፡፡ ያቀርባሉ፡፡

270
www.chilot.me
 ገፅ 9 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 78/2005 ገፅ 9 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 78/2005

16. wrቐT MSKR ZXGdl# ኩነታት 16. ምስክር ወረቀትየሚታገድበት ሁኔታ፡-

h. ውፅIት ስርሑ መAቀኒታት ብርኪ ሞያ ዘየማልA ሀ. የስራ ውጤቱ የሞያ መለክያዎች ደረጃ
ምዃኑ Eንትረጋገፅ የማያሟላ መሆኑን ሲረጋገጥ፣
l. åÄ!tR BZMLkT ¨B S‰? zW›lÖ ሃፍቲ ለ. Oዲተር በሚመለከት በስራ ላይ የሚያውለው
XኹL zYMዃn#N BO›T zlãM ሃብት በቂ Aለመሆኑን Eና ብቃት ያላቸው
s‰?t¾¬T öÉ!„ kSR? zYMኽ¨l# ሰራተኞች ቀጥሮ Aለመስራቱን ሲረጋገጥ፣
XNTrUg}½
ሐ. ናይ መሐደሲ Eዋን Eንተሓሊፉዎ ሐ. የሚታደስበት ጊዜ ካለፈበት

መ. ¨GÆB Bzlã b@T FRÄ! BM+BRÆR wY መ. Aግባብ ባለው ፍርድ ቤት በማጭበርበር

XMnT ብMg#ÄL XNTFrdl#½ ወይም Eምነት በማጉደል ከተፈረደበት፣

ረ. ፀገም ኣEምሮ ከምዘለዎ Bˆk!M XNTrUg}½ ረ. የAEምሮ ችግር Eንዳለበት በህክምና ሲረጋገጥ፣
ሰ. Aድራሻው ቀይሮ Eስከ 6(ስድስት) ወር
ሰ. ¨D‰š qY„ KúB 6 />Ç>t/ wR/! XNtY
ሳያሳውቅ ሲቀር፣
¨Fl- XNTtRF½
ሸ. ከደንበኛው ወይም በ3ኛ ወገን በኩል በመረጃ
ሸ. µB ›¥êEl# wY úLúY ¨µL BmrÄX¬
የተደገፉ ቅሬታዎች ሲቀርቡ Eና ቅሬታዎቹ
Ztdgf ቅሬታ XNTቐRb#N XèM ቅሬታታት
Aግባብነት ያላቸው መሆኑን ሲረጋገጥ፣
¨GÆBnT zlãM MዃñM XNTrUg}½
ቀ. ፅህፈት ቤቱ ምስክር ወረቀትን ማሳገድ
ቀ. EዚE b@T }?fT wrቐT MSKR kEGÇ
ያስችላሉ የሚላቸውን በሚወጣ መመሪያ
ይኽXl# X×M ZBlÖM ብመምርሒ ዝውሰኑ
የሚወሰኑ ሌሎች ተመሳይ ጥፋቶች የተፈፀመ
µLåT ተመሳሰልቲ ጥፍኣታት ዝፈፀመ ምዃኑ
መሆኑ ሲረጋገጥ፣
Eንትረጋገፅ
በ. ኣብዚ ዓንቀፅ ካብ ሀ-ቀ ዝተዘርዘሩ ጥፍኣታት በዚ በ. በዚህ ዓንቀፅ ከፊደል ሀ-ቀ የተዘረዘሩትን

ቤት ፅሕፈት Eንትረጋገፅ ካብ ፅሑፍ መጠንቀቕታ ጥፋቶች የተፈፀመ መሆኑ በፅህፈት ቤቱ

ክሳብ 3 ዓመት ዝበፅሕ ጊዜ ይEገድ፡፡ ዝርዝር ሲረጋገጥ ከጽሁፍ ማስጠንቀቂያ Eስከ 3 ዓመት

AፈፃፅምU ብመምርሒ ይውሰን፡፡ በሚደርስ ጊዜ ይታገዳል፡፡ ዝርዝር Aፈፃፀም

በመመሪያ ይወሰናል፡፡

17. wrቐT MSKR ዝSRzl# ኩነታት 17. የምስክር ወረቀት የሚያሰርዙ ሁኔታዎች ፡-

h. Æ›L F”D µBz! ›lM BäT XNTFl½ ሀ. ባለፈቃዱ ከዚህ ዓለም በሞት ሲለይ፣
l. ¨D‰ሽx# NkFL_ BdBዳb@ wY µl!X ለ. Aድራሻው ለማሳወቅ በደብዳቤ ወይም በሌላ

m‰ኸb! mNgÄ! ተˆtEt$ KúB 3/slSt/ መገናኛ ዘዴ ተጠይቆ Eስከ 3(ሦስት) ወር

wR/! XNtY¨Fl- XNtt¶û½ ሳያሳውቅ ሲቀር፣

271
www.chilot.me
 ገፅ 10 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 78/2005 ገፅ 10 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 78/2005

/. ብሽም Eዚ ወረቐት ምስክር ክሰርሐሉ ካብ ዝተውሃቦ ሐ. በዚህ የምስክር ወረቀት ስም ሊሰራበት

ዝርዝር ስራሕ ወፃI ዝሰርሐ፡ ከተሰጠው ዝርዝር ስራ ውጭ የሰራ፣

መ. WrቐT MSKR XNtY ¨ˆds L:l! ˆd መ. ምስክር ወረቀት ሳያሳድስ ከAንድ ዓመት

›mT XNtdNg#†½ በላይ ከቆየ፣

r. ምስ ምስክር ወረቀት ዘይብሎም ሰባት ተመሻጢሩ ረ. ምስክር ወረቀት ከሌላቸው ግለሰቦች

ንስራሕቶም ማህተም ዝገበረ ተመሳጥሮ ለስራዎቻቸው ማሕተም ያደረገ፣

s. L:L x!l# ¨B Nx#S ›Nq}13 Zt-qs# ሰ. ከላይ በንUስ ዓንቀፅ - 1 የተጠቀሰ ምስክር

wrቐT MSKR zEGÇ MKNìT kbDtE ወረቀት የሚያሳግዱ ምክንያቶች ከፍ ያሉ

MዃñMን bዚE ቤት ፅሕፈት Ztfቐdl# åÄ!tR Eንደሆኑ Eና በፅህፈት ቤቱ በተፈቀደለት

wY ናይ ሒሳብ ፈላጥ Kmˆyሽ zYKXl# Oዲተር ወይም ሂሳብ Aዋቂ ሊያሻሽላቸው

MዃñM Eንትረጋገፅ½ Eንደማይችል መሆኑ ሲረጋገጥ፣

ሸ. ምስክር ወረቀት ሊያሰርዙ ይችላሉ የሚባሉ
ሸ. ወረቐት ምስክር ከሰርዙ ይኽEሉ Eዮም ዝባሃሉ
ሌሎች ተመሳይ ከፍ ያሉ ጥፋቶች የፈፀመ
µLåT ተመሳሰልቲ ከበድቲ ጥፍኣታት ዝፈፀመ
Eንደሆነ ሲረጋገጥ፣
ምዃኑ Eንትረጋገፅ

18. ዝተኣገደን ዝተሰረዘን ወረቐት ምስክር ዳግም 18. የታገደ Eና የተሰረዘ ምስክር ወረቀት

ዝወፀሉ ኩነታት Eንደገና የሚወጣበት ሁኔታ

ኣብ ላEሊ ኣብ ዓንቀፅ 15ን 16ን ተደንጊጉ ብዘሎ Eላይ በኣንቀፅ 15 Eና 16 በተደነገገው መሰረት

መሰረት ዝተኣገደን ዝተሰረዘን ወረቐት ምስክር ዳግም የታገደና የተሰረዘን ምስክር ወረቀት ደግሞ

ዝወፀሉ ኩነታት ዝርዝሩ ብመምርሒ ይውሰን፡፡ የሚወጣበትን ሁኔታ ዝርዝሩ በመመሪያ ይወሰናል፡፡

KFl! ሓሙሽተ ክፍል - Aምስት

ምስ

Ztf§l† DNUg¬T የተ ለ
ለያያዩ ድንጋጌዎች፤
19. =NfR b@T }?fT 19. የፅሕፈት ቤት ቅርንጫፍ፡
1. Ztfቐdl# ውልቀ åÄ!tRN ናይ ሒሳብ ፈላጥን 1. የተፈቀደለት Oዲተር Eና የሒሳብ Aዋቂ በሌላ
ኣብ ካሊE ክሰርሕ Eንትደልዩ ጨንፈር ቤት ቦታ ቅርንጫፍ ለመክፈት ከፈለገ ፅህፈት ቤት
ፅሕፈት ናይ ምኽፋት ግቡE ኣለዎ:: የመክፈት ግዴታ ኣለበት፡፡
2. በዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 1 መሰረት ጨንፈር 2. በዚህ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ1 መሰረት ቅርንጫፍ
ከፊቱ ዘውፀO ሪፖርት ሙሉE ተሓታትነት ከፍቶ በሚያወጣውን ሪፖርት ሙሉ ተጠያቅነት
ይህልዎ፡፡ ይኖረዋል፡፡

272
www.chilot.me
 ገፅ 11 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 78/2005 ገፅ 11 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 78/2005

3. ኣብዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 1ን2ን ዝተጠቐሱን 3. በዚህ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 1 Eና 2 የተጠቀሱ Eና
ዝሕዝዎ በዝሒ ዓማዊልን መዝገብን ዝምልከት የሚይዙት ብዛት ደንበኞች Eና መዝገብ
ዝርዝር ኣፈፃፅማ ብመምርሒ ይውሰን፡፡ የሚመለከት ዝርዝር ኣፈፃፀም በመመሪያ
ይወሰናል፡፡

20. BWKLÂ MS‰? 20. በውክልና መስራት፡-

1. ወረቐት ምስክር ZW¦B NWLq k!x!§ SlZኾn 1. ምስክር ወረቀት የሚሰጥ ለግለሰብ ባለሞያ ስለሆነ
Nµl!X ተመሳሳሊ ወረቐት ምስክር ዘይብሉ BWKLÂ ለሌላ ተመሳሳይ የምስክር ወረቀት ለሌለው
MT?L§F ¨YFqDN:: በውክልና ማስተላለፍ Aይፈቀድም፣
2. ወረቐት ምስክር ንዘለዎ ክIላ ምውካል ዝከኣል 2. ምስክር ወረቀት ላለው ውክልና መስጠት የሚቻል
ኮይኑ ዝወሃብ ውክልና ንዝሓዞ ብርኪ ዝመጣጠን ሲሆን የሚሰጠው ውክልና ለተፈቀደለት ደረጃ
ክኸውን ይግባE የሚመጣጠን መሆን Aለበት።

21. B²:Æ qê¸ ¨D‰šን ትካላዊ ብቕዓትን 21. ቋሚ Aድራሻና ተቋማዊ መለክያ

ዝምልከት በሚመለከት፡-
1. Ztfቐdl# ውልቀ Oዲተርን ናይ ሒሳብ ፈላጥን 1. የተፈቀደለት የግል Oዲተር Eና የሂሳብ ኣዋቂ

qê¸ b@T }?fTን ¨D‰šN ክህልዎ ቋሚ ፅ/ቤት Eና Aድራሻ ሊኖርበት ይገባል፣

ይግባE::
2. ኣብ ዝሰርሑሉ ቦታ ንስራሕ ኣድለይቲ ዝበሃሉ ከም 2. በሚሰራበት ቦታ ለስራ Aስፈላጊ የሚባሉ Eንደ
ኮምፒተርን ስልኪን ካልOት መሳርሒታት ኮምፒዩተርና ስልክ Eንዲሁም ሌሎች

ክህልዎም ይግባE መሳርያዎች ሊኖሩት ይገባል

3. ¨Bz! ›Nq} Nx#S ›Nq}‐1ZtdNgገ kMzlÖ 3. በዚህ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ -1 የተደነገገ Eንዳለ
÷Yn# ዝተፈቐደሉ ውልቀ Oዲተር ቀዋሚ ሆኖ የተፈቀደለት የግል Oዲተር ቀዋሚ ኣድራሻ
ኣድራሻ ገይሩ ኣብ ዝሰርሓሉ ቦታ ክልተን ካብU ኣድርጎ በሚሰራበት ቦታ ሁለት Eና ከዛ በላይ
ንላEልን ኣባላት ዘለዎ ጉጅለ Oዲት ናይ ምቑፃር ኣባላት ያሉበት የOዲት ቡድን የመቅጠር ግዴታ
ግቡE ኣለዎ ፡፡ Aለበት፡፡

22. KFl!T GLUlÖT ብዝምልከት 22. የAገልግሎት ክፍያ በተመለከተ፤

1. Ztfቐdl# ውልቀ åÄ!tRን ሒሳብ ፈላጥን NMS‰? 1. በተፈቀደለት የግል Oዲተር Eና የሂሳብ Aዋቂ
ወረቐት ምስክር zW}X WLq sB nøM ZS:b# ለመስራት ምስክር ወረቀት የሚያወጣ ግለሰብ
ÂY GLUlÖT KFl!¬T KF}M YGÆX የሚከተሉት የAገልግሎት ክፍያዎች መፈፀም
ይገባዋል፡-

273
www.chilot.me
 ገፅ 12 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 78/2005 ገፅ 12 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 78/2005

ሀ. ንመመዝገቢን ንመፈተኒን ብር 150/ብር ሓደ ሀ. ለመመዝገቢያና ለፈተና ብር150(Aንድ

ምIትን ሓምሳን/ መቶ Aምሳ ብር)፣
ለ. ወረቐት ምስክር ንምውፃE ብር 100/ብር ሓደ ለ. ምስክር ወረቀት ለማውጣት ብር 100
ሚIቲ/ (Aንድ መቶ ብር/
ሐ. ወረቐት ምስክር ንምሕዳስ ብር 100/ብር ሓደ ሐ. ምስክር ወረቀት ለማሳደስ ብር 100/Aንድ
ሚIቲ/ መቶ ብር/

23. መሰጋገሪ ድንጋገ 23. የመሸጋገርያ ድንጋጌ

ዝኾነ ይኹን ሰብ ብቑፅሪ ደንቢ 59/2002 ፍቓድ ማንኛውም ሰው በደንብ ቁጥር 59/2002 መሰረት
ኣውፂU ኣብ ስራሕ ዝርከብ ናይ ሒሳብ ፈላጥ Eዚ ፍቃድ ኣውጥተው በስራ የሚገኝ የሂሳብ Aዋቂ ይህ
ደንቢ ካብ ዝፀድቐሉ Eለት ጀሚሩ ኣብ ውሽጢ ሓደ ደምብ ከፀደቀበት ቀን ጀምሮ በAንድ Aመት ውስጥ
ዓመት ተቖፂሩ ካብ ዝሰርሐሉ ትካል መረዳEታ ተቀጥሮ ከሚሰራበት ድርጅት የስራ መልቀቅያ
መልቀቒ ስራሕ Eንተዘይኣቕሪቡ ክሰርሕ ኣይኽEልን ማስረጃ ካላቀረበ መስረት ኣይችልም Eንዲሁም
ከምU’ውን ስራሕ ፍቓድ ኣይሕደሰሉን፡፡ የስራ ፍቃድ ኣይታደስለትም፡፡

24. mMR/! ÂY MWÉX SLÈN 24. መመርያ የማውጣት ስልጣን፤

nz! dNb! መፈፀሚ ZRZR መምርሕታትን የዚህ ደንብ ዝርዝር ማስፈፀምያ ስነምግባርና
ስነ-ምግባርን Xz! b@T }?fT yW}X:: መመሪያ ፅሕፈት ቤቱ ያወጣል።

25. ZtS›r dNb! 25. የተሻረ ደንብ፤

BውLq NZsR/# åÄ!t‰TN ናይ ሒሳብ ፈላጣትን በግል ለሚሰሩ Oዲተሮች Eና ሂሳብ Aዋቂዎች

ወረቐት ምስክር mWሃb! dNb! q$}¶ 59¼2002 bz! ምስክር ወረቀት መስጫ ደንብ ቁጥር 59/2002

dNb! Xz! tú›!„ ¨lÖ፡፡ በዚህ ደንብ ተሽረዋል።

26. Xz! dNb! ZiN›l# XêN 26. ይህ ደንብ የሚፀናበት ጊዜ፡-

Xz! dNb ብቤት ምኽሪ ክልል ትግራይ µB ዝፀደቐሉ ይህ ደንብ በትግራይ ምክር ቤት ከፀደቀበት ጥር

ጥሪ 22/2005 ዓ.ም j¸„ ZiN; YኸWN:: 22/2005 ዓ.ም ጀምሮ የፀና ይሆናል።

ኣባይ ወልዱ ኣባይ ወልዱ

ፕረዚዳንት የትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስት

ብሄራዊ ክልላዊ መንግስቲ ትግራይ ፕረዚደንት

274
www.chilot.me
 nU¶T Uz¤È TG‰Y
yTG‰Y nU¶T Uz¤È
Bÿ‰êE KL§êE mNGStE TG‰Y
yTG‰Y B¼¤‰êE KL§êE mNGST
mbL 20 ›mT ቐ. 5 መቐለ 20¾ ›mT qÜ. 5 መቐለ
79/2005 ዓ.ም
BˆL×T b¤T M<¶ Bÿ‰êE KL§êE mNGStE TG‰Y Zw{ 79/2004 ›/M

ቑፅሪ ደንቢ 79/2005 ዓ/ም ደንብ ቁጥር 79/2005 ዓ.ም

ኣብ መንግስታዊ ኣወሃህባ ግልጋሎት በትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስት
ኣመልኪቱ ንዝለዓል ጥርዓንን ቅርታን የመንግስት Aገልግሎት Aሰጣጥን Aስመልክቶ
ኣቀራርባን ኣወሳስናን ንምውሳን ዝወፀ ደንቢ የሚነሳ Aቤቱታና ቅሬታ Aቀራረብና Aወሳሰን
ብሄራዊ ክልላዊ መንግስቲ ትግራይ ለመወሰን የወጣ ደንብ

ኣብ መንግስታዊ ኣወሃህባ ግልጋሎት ንዝለዓል በመንግስት Aገልግሎት Aሰጣጥ ላይ ለሚነሳ

ጥርዓንን ቅርታን ኣግባብ ኣቀራርብUን Aቤቱታ Eና ቅሬታ Aቀራረቡና Aወሳሰኑ በደንብ
ኣወሳስንUን ብደንቢ ምዝርዛር ከይዲ ኣወሃህባ መዘርዘር የመንግስት Aገልግሎት Aሰጣጥን
ግልጋሎት መንግስቲ ንምምሕያሽን ሰናይ ለማሻሻልና መልካም Aስተዳደርን ለማስፈን
ምምሕዳር ንምEሳልን ሓጋዛይ ብምዃኑ፤ የሚያግዝ በመሆኑ፣
ስርዓት ኣቀራርባ ጥርዓንን ቅርታን ብኸመይ የAቤቱታ Eና ቅሬታ Aቀራረብ ስርዓት Eንዴት
ከምዝቀርብን ከምዝውሰንን፣ ተግባራዊ ኣፈፃፅማ Eንደሚቀርብና Eንደሚወሰን የተሰጠውን ውሳኔ
Eቲ ዝተወሰነ ውሳነ ብደንቢ ምውሳን ኣድላይ ተግባራዊ Aፈፃፀም በደንብ መወሰን Aስፈላጊ
ምዃኑ ስለዝተኣመነሉ፣ መሆኑ ስለታመነበት፣
ቤት ምኽሪ ስራሕ ፈፃሚ ብሄራዊ ክልላዊ የትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስት ስራ
መንግስቲ ትግራይ ብመሰረት ኣዋጅ ቁፅሪ Aስፈፃሚ ምክር ቤት በAዋጅ ቁጥር 215/2004
215/2004 ዓንቀፅ 21 ዝተውሃቦ ስልጣን Eዚ ዓንቀፅ 21 በተሰጠው ስልጣን መሰረት
ዝስEብ ደንቢ ኣውፂU ኣሎ፡፡ የሚከተለውን ደንብ Aወጥቷል፡፡

ክፋሊ ሓደ ክፍል Aንድ

ሓፈሻዊ ጠቕላላ
ዓንቀፅ 1. ሓፂር ርEሲ ኣንቀፅ 1. ኣጭር ርEስ
Eዚ ደንቢ ‘'ኣብ መንግስታዊ ኣወሃህባ ግልጋሎት ይህ ደንብ “በመንግስት Aገልግሎት Aሰጣጥ
ንዝለዓል ጥርዓንን ቅርታን ኣግባብ ኣቀራርባን ለሚነሳ Aቤቱታ Eና ቅሬታ የኣቀራረብ Eና

ÂY ˆd êU nU¶T Uz¤È ‚Ü.­.ú 291

ÃNÇ êU BR 5.85 1 nU¶T Uz¤È ­.ú.qÜ
275
www.chilot.me
 ገፅ 2 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 79/2005 ገፅ 2 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 79/2005

ኣወሳስናን ንምውሳን ዝወፀ ቁፅሪ ደንቢ Aወሳሰን Aገባብ ለመወሰን የወጣ ደንብ ቁጥር
79/2005”ተባሂሉ ይጥቀስ፡፡ 79/2005” ተብሎ ይጠቀሳል፡፡

ዓንቀፅ 2. ትርጉም ኣንቀፅ 2. ትርጉም

ኣብ ውሽጢ Eዚ ደንቢ፡- በዚህ ደንብ ውስጥ፡-
1. “ጥርዓንን ቕሬታን" ማለት ንህዝቢ ግልጋሎት 1. “Aቤቱታና ቅሬታ" ማለት ለህዝብ Aገልግሎት
ንክህብ ዝተጣየሸ መንግስታዊ ቢሮ ወይ ቤት ለመስጠት የተቋቋመ የመንግስት ቢሮ ወይም
Eዮ ሓላፊ ወይ ሰራሕተኛ ብዝህቦ ውሳነ መስሪያ ቤት ሃላፊ ወይም ሰራተኛ በሰጠው
ዘይዓገበ ተገልጋሊ ዜጋ ወይ ዝኾነ ተገልጋሊ ውሳኔ ያልረካ ተገልጋይ ዜጋ ወይም ማንኛውም
ዘልEሎ ግድፈት ኣሰራርሓ ብመልክE ጥቆማ ተገልጋይ የሚያነሳው የAሰራር ግድፈት
ወይ ሪIቶ ናብ ኣብ ትሕቲ ርEሰ ምምሕዳር በጥቆማ ወይም Aስተያየት መልክ በርEሰ
ዝተወደበ ከይዲ ስራሕ ጥርዓን ሕብረተሰብ መስተዳድርሩ ስር ለተደራጀ የህብረተሰብን
ምትEንጋድን ውሳነ ምሃብን ዝቐርብ ጥርዓንን Aቤቱታ Eና ቅሬታ ማስተናገድና ውሳኔ
ቅርታን Iዩ፡፡ መስጠት የስራ ሂደት የሚቀርብ Aቤቱታ Eና
ቅሬታ ነው፡፡
2. “መንግስታዊ ቤት Eዮ" ማለት ካብ ክልል 2. “መንግስታዊ መስሪያ ቤት" ማለት ከክልል
ክሳብ ጣብያ ዘሎ ብሙሉE ወይ ብኽፋል Eስከ ቀበሌ ያለው በሙሉ ወይም በከፊል
ብበጀት መንግስቲ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስቲ በትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስት በጀት
ትግራይ ዝመሓደርን ንህዝቢ ግልጋሎት ክህብ የሚተዳደርና ለህዝብ Aገልግሎት Eንዲሰጥ
ዝተጣየሸ ቤት Eዮ Eዩ፡፡ የተቋቋመ መሰሪያ ቤት ነው፡፡
3. “ምምሕዳራዊ ተንከፍ ግልጋሎት" ማለት 3. “Aስተዳደራዊ ነክ Aገልግሎት" ማለት
ድልየት ሕብረተሰብ ንምምላE ወይ ግቡE የህብረተሰቡን ፍላጎት ለማሟላት ወይም
ንምፍፃም ብመንግስታዊ ቤት Eዮ ዝፍፀም ግዴታን ለመፈፀም በመንግስታዊ መስሪያ
ተግባር Eዩ፡፡ ቤት የሚፈፀም ተግባር ነው፡፡
4. “ተገልጋሊ" ማለት ዘለዎ መሰል ንምኸባር 4. “ተገልጋይ " ማለት ያለውን መብት ለማስከበር
ወይ ግቡE ንምፍፃም ካብ መንግስታዊ ቤት ወይም ግዴታውን ለመፈፀም ከመንግስታዊ
Eዮ ግልጋሎት ንኽረክብ ዝሓተተ ተፈጥሯዊ መስሪያ ቤት Aገልግሎት ለማግኘት የጠየቀ
ሰብ ወይ ሕጋዊ ሰውነት ዝተውሃቦ ትካል ተፈጥሯዊ ሰው ወይም ሕጋዊ ሰውነት
Eዩ፡፡ የተሰጠው ድርጅት ነው፡፡
5. “ግልጋሎት ውሃቢ" ማለት ብቀጥታ ምስ 5. "Aገልግሎት ሰጪ" ማለት በቀጥታ ከተገልጋይ
ተገልጋሊ ኣብ ዘራኽብ መደብ ስራሕ በሚያገናኝ የስራ መደብ የተመደበ ሰራተኛ
ወይም ሃላፊ ነው፡፡

276
www.chilot.me
 ገፅ 3 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 79/2005 ገፅ 3 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 79/2005

ዝተመደበ ሰራሕተኛ ወይ ሓላፊ Eዩ፡፡

6. “ላEለዋይ ሓላፊ" ማለት ንሓደ መንግስታዊ 6. “የበላይ ሃላፊ" ማለት Aንድን የመንግስት ቢሮ
ቢሮ ወይ ቤት Eዮ ንኽመርሕ ዝተመደበ ወይ ወይም መስሪያ ቤት Eንዲመራ የተመደበ

ዝተሾመ ተፈጥሯዊ ሰብ Eዩ፡፡ ወይም የተሾመ ተፈጥሯዊ ሰው ነው፡፡

7. “ጥርዓን ሕብረተሰብ ምትEንጋድን ውሳነ 7. "የህብረተሰብ ኣቤቱታ ማስተናገድና ውሳኔ

ምሃብን" ማለት ከከም ኣድላይነቱ ካብ ክልል መስጠት " ማለት EንደየAስፈላጊነቱ ከክልል

ክሳብ ጣብያ ጥርዓንን ቅርታን ሕብረተሰብ Eስከ ቀበሌ የህብረተሰቡን Aቤቱታና ቅሬታ

ከተኣናግድን ውሳነ ክህብን ኣብ ትሕቲ ርEሰ ለማስተናገድ Eና ውሳኔ ለመስጠት

ምምሕዳር ዝተወደበ ከይዲ ስራሕ Eዩ፡፡ በርEሰማስተዳደሩ ስር የተደራጀ የስራ ሂደት

ነው

8. “ኣማኻሪ ርEሰ ምምሕዳርን መተሓባበሪ 8. “የርEሰ መስተዳድር ኣማካሪና የህብረተሰብ

ጥርዓን ሕብረተሰብ ምትEንጋድን ውሳነ ኣቤቱታ ማስተናገድና ውሳኔ መስጠት ማለት"

ምሃብን" ማለት ብክልል ብርኪ ካብ በክልል ደረጃ ከህብረተሰብ የሚቀር

ሕብረተሰብ ዝቐርብ ጥርዓንን ቅሬታን ብኣቤቱታና ቅሬታ የሚያስተናግድና ውሳኔ

ዘተኣናግድን ውሳነ ዝህብን Eዩ፡፡ የሚሰጥ ነው

ዓንቀፅ 3. ኣገላልፃ ፆታ ኣንቀፅ 3. የፆታ Aገላለፅ

ኣብዚ ደንቢ ብተባEታይ ፆታ ዝተገለፀ በዚህ ደንብ በወንድ ፆታ የተገለፀው ለሴት ፆታም
ንኣንስተይቲ ፆታ’ ውን ዝሓውስ Eዩ፡፡ የሚያጠቃልል ነው፣፡

ዓንቀፅ 4. ወሰን ተፈፃምነት ኣንቀፅ 4. የተፈፃሚነት ወሰን

1. Eዚ ደንቢ ኣብ ኩሎም ግልጋሎት ውሃብቲ 1. ይህ ደንብ በሁሉም የትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ

ኣብያተ Eዮ መንግስቲ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስቲ Aገልግሎት ሰጪ የመንግስት

መንግስቲ ትግራይ ተፈፃምነት ይህልዎ፡፡ መሰሪያቤቶች ተፈፃሚነት ይኖረዋል፣

2. ኣብዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ /1/ ዝተገለፀ 2. በዚህ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ /1/ የተገለፀ

Eንተሃለወ’ ውን Eዚ ደንቢ፡- ቢኖርም ይህ ደንብ፡-

ሀ/ ብጣብያ ማሕበራዊ ቤት ፍርዲ፣ ብኮሚቴ ሀ- በቀበሌ ማህበራዊ ፍርድ ቤት፣ በመሬት

ጣብያ ዳይነት መሬት፣ ብከተማ ቤት ፍርዲ፣ ዳኝነት ኮሚቴ፣ በከተማ ፍርድቤት፣ በወረዳ፣

ኣብ ወረዳ ፣ ዞባ፣ ክልልን ፌደራልን ብስሩE ዞን፣ ክልል Eና ፌዴራል መደበኛ ፍርድ

ኣበያተ ፍርዲ ኣብ ምርኣይ ዘለው ወይ ቤቶች በመታየት ላይ ያሉ ወይም ውሳኔ ያገኙ

ውሳነ ዝረኸቡ ዋኒናት፣ ጉዳዩች፣

277
www.chilot.me
 ገፅ 4 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 79/2005 ገፅ 4 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 79/2005

ለ. ብሕጊ ስቪል ሰርቪስ ወይ ብናይ ባEሎም ለ. በስቪል ሰርቪስ ሕግ ወይም በራሳቸው ልዩ

ፍሉይ ደንቢ ኣብ ዝመሓደሩ ዋኒናት ደንብ የሚተዳደሩ የመንግስት ሰራተኞች
ሰራሕተኛታት መንግስትን ብከይዲ ስራሕ ጉዳዮች Eና በስቪል ሰርቪስ ቢሮ በቅሬታ
ኣተኣላልያ ጥርዓን ቢሮ ስቪል ሰርቪስ ኣብ ማስተናገድ የስራ ሂደት በመታየት ላይ ያለ
ምርኣይ ዘሎ ወይ ክርኣይ ኣብ ዝግበO ዋኒን ወይም ሊታይ በሚገባው ጉዳይ ፣
ሐ. ብሰማI ይግበኣኒ ዋኒናት ግብሪ ኣብ ምርኣይ ሐ. በግብር ይግባኝ ሰሚ በመታየት ላይ ያሉ
ዘሎ ወይ ውሳነ ዝረኸበ ዋኒን፣ ወይም ውሳኔ ያገኙ ጉዳዮች፣
መ. ብቢሮ ፍትሒ፣ ኮሚሽን ስነ- ምግባርን ፀረ መ. በፍትህ ቢሮ፣ ፀረ ሙስና Eና ስነ-ምግባር
ግEዝይናን ፣ኮሚሽን ፖሊስ ክፃረ ወይ ኮሚሽን ፣ ፖሊስ ኮሚሽን ሊጣራ ወይም
ክተሓዝ ኣብ ዝግብO ዋኒን፣ ሊያዝ በሚገባው ጉዳይ ፣
ሰ. ኣብ ዋኒን ትርጉም ሕገ - መንግስቲ ክልል ሰ. የፌዴሬል ወይም ክልል ሕገ- መንግስት
ወይ ፌዴራል፣ዝምልከት ትርጉም የሚመለከት ጉዳይ፣
ረ. ብፍሉይ ብዓል ሞያ፣ ዶክተር፣ መሃንዲስ፣ ረ. በተለየ ባለሞያ፣ ዶክተር፣ መሃንዲስ፣ ትራፊክ
ትራፊክን ካልOት ተመሳሰልትን ዝውሃብ Eና ሌሎች ተመሳሳይ የሚሰጥ ማስረጃን
መረዳEታ ኣመልኪቱ ዝቐርብ ጥርዓን፣ Aስመልክቶ በሚቀርብ Aቤቱታ፣
ሸ. ብቦርድ ኣሰራሕን ሰራሕተኛን ዝርA ወይ ሸ. በሰራተኛ Eና Aሰሪ ቦርድ የሚታይ ወይም
ክርA ኣብ ዝግበO ዋኒን፣ ሊታይ በሚገባው ጉዳይ፣
ቀ. ብቤት ፅሕፈት ዋና Oዲተር ኣብ ምፅራይ ዘሎ ቀ. በዋና Oዲተር ፅሕፈት ቤት በመጣራት ላይ
ወይ ክርA ኣብ ዝግበO ዋኒን ተመስሪቱ ያለ ወይም ሊጣራ በሚገባው ጉዳይ ላይ
ዝቐርብ ጥርዓን፣ ተመስርቶ በሚቀርብ ኣቤቱታ
በ. ብቤት ምኽሪ ተወከልቲ ህዝቢ ፌዴራል ወይ በ. በፌዴራል የህዝብ ተወካዮች ምክር ቤት
ብቤት ምኽሪ Eዚ ክልልን ወረዳን ወይ ወይም በክልል ወይም ወረዳ ምክር ቤት
ብቀወምቲ ኮሚቴ ቤት ምኽሪ ኣብ ምርኣይ ወይም በምክር ቤት ቀዋሚ ኮሚቴዎች
ዘሎ ወይ ክርA ኣብ ዝግበO ዋኒን ተመስሪቱ በመታየት ላይ ያለ ወይም ሊታይ የሚገባው
ዝቐርብ ጥርዓን ጉዳይ ተመስርቶ የሚቀርብ Aቤቱታ
ተ. ብሸሪዓ ቤት ፍርዲ ኣብ ምርኣይ ዘሎ ወይ ተ. በሸሪA ፍርድ ቤት በመታየት ላይ ያለ ወይም
ክርኣይ ኣብ ዝግበO ዋኒን ተፈፃምነት ሊታይ በሚገባው ጉዳይ ላይ ተፈፃሚነት
ኣይህልዎን፡፡ Aይኖረውም፡፡

278
www.chilot.me
 ገፅ 5 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 79/2005 ገፅ 5 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 79/2005

ክፍሊ ክልተ ክፍሊ ሁለት

ኣወዳድባ ፣ ተፀዋEነት፣ ስራሕን ሓላፍነትን የህብረተሰብ ኣቤቱታ ማስተናገድና ውሳኔ
ጥርዓን ሕብረተሰብ ምትEንጋድን ውሳነ መስጠት ኣደረጃጀት፣ ተጠሪነት ፣ ስራና
ምሃብን ሓላፊነት
ዓንቀፅ 5. ኣወዳድባን ተፀዋEነቱን ኣንቀፅ 5. ኣደረጃጀትና ተጠሪነት
1. መሓዉር ጥርዓን ሕብረተሰብ ምትEንጋድን 1. የህብረተሰብ ኣቤቱታ ማስተናገድና ውሳኔ
ውሳነ ምሃብን ብብርኪ ክልል፣ ዞባ፣ ወረዳ፣ መስጠት መዋቅር በክልል ፣ በዞን ፣ በወረዳ፣
ከተማ፣ ክፍለ ከተማን ጣብያን ይህልው፡፡ በከተማ፣ ክፍለ ከተማና ቀበሌ ደረጃ ይኖራል
2. ተፀዋEነት ክልል ጥርዓን ሕብረተሰብ 2. የክልል የህብረተሰብ ኣቤቱታ ማስተናገድ
ምትEንጋድን ውሳነ ምሃብን ንርEሰ ውሳኔ መስጠት ተጠሪነት ለርEሰ
ምምሕዳር፣ ጥርዓን ሕብረተሰብ ምትEንጋድን መሰተዳድሩ፣ የቀበሌ፣ የወረዳ፣ የዞን፣የክፍለ
ውሳነ ምሃብን ጣብያ፣ ወረዳ፣ ክፍለ ከተማ፣ ከተማና ከተማ የህብረተሰብ ኣቤቱታ
ከተማን ዞባን ንበብብርኩ ዘለው ዋና ማስተናገድና ውሳኔ መስጠት በየደረጃው
ኣማሓዳርቲ ወይ ከንቲባታት ይኸውን፡፡ ላሉት ዋና ኣስተዳዳሪዎች ወይም ከንቲባዎች
ይሆናል

ዓንቀፅ 6. ስራሕን ሓላፍነትን ጥርዓን ኣንቀፅ 6. የህብረተሰብ ኣቤቱታ ማስተናገድ

ሕብረተሰብ ምትEንጋድን ውሳነ ና ውሳኔ መስጠት ሰራና ሓላፊነት

ምሃብን
በቢብርኩ ዝርከብ ጥርዓን ሕብረተሰብ በየደረጃው የሚገኝ የህብረተሰብ ኣቤቱታ

ምትEንጋድን ውሳነ ምሃብን ዝስEብ ስራሕን ማስተናገድና ውሳኔ መስጠት የሚከተለው ስራ

ሓላፍነትን ይህልዎ፡- Eና ሓላፊነት ይኖረዋል፡-

1. ንዝቐርበሉ ምምሕዳራዊ ተንከፍ ጥርዓንን 1. የሚቀርብለትን Aስተዳደራዊ ነክ Aቤቱታና

ቅርታን ንምውሳን ዘኽEሎ ኣድላይ ዝኾነ ናይ ቅሬታ ለመወሰን የሚያስችለውን Aስፈላጊ የሆነ

ሰብን ፅሑፍን መረዳEታ ንክቐርበሉ ይEዝዝ፣ የሰው Eና የፅሑፍ ማስረጃ Eንዲቀርብለት

የፃሪ፣ ይምርምር፣ ውሳነ ይህብ፣ ዝተውሃበ ያዛል፣ ያጣራል፣ ይመረምራል፣ ውሳኔ ይሰጣል፣

ውሳነ ተግባራዊ ንክኸውን መምርሒ ይህብ፣ የተሰጠው ውሳኔ ተግባራዊ Eንዲሆን መመሪያ

ኣብ ተግባር ምውዓሉ ይከታተል፣ ይሰጣል፣ በተግባር ላይ መዋሉን ይከታተላል፡፡

2. ብምኸንያት ስEነት ሰናይ ምምሕዳር ጥርዓን 2. በመልካም Aስተዳደር Eጦት ምክንያት

ዝቐረበሉ ቤት Eዮን ግልጋሎት ውሃቢ ኣካልን Aቤቱታ የሚቀርብበት መስሪያ ቤትና

ማንዋልን ኣሰራርሓን ይንፅር፣ መማሓየሺ Aገልግሎት ሰጪ Aካል ማንዋል Eና Aሰራር

279
www.chilot.me
 ገፅ 6 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 79/2005 ገፅ 6 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 79/2005

ስጉምቲ ንኽውሰድ ንዝምልከቶ ኣካል ይለያል፣ የማሻሻያ Eርምጃ Eንዲወሰድ

የፍልጥ፣ ንተግባራዊነቱ ይከታተል፣ ለሚመለከተው Aካል ያሳውቃል፣
ለተግባራዊነቱ ይከታተላል፣
3. ኣብ ኣወሃህባ ግልጋሎት መንግስቲ ንጥርዓንን 3. በመንግስት Aገልግሎት Aሰጣጥ ለAቤቱታ Eና
ቅርታን መበገሲ ዝኾኑ ምኽንያታት መፅናEቲ ቅሬታ መንስኤ የሆኑ ምክንያቶችን ያጠናል፣
የካይድ፣ መፍትሒ ሓሳብ የቕምጥ፣ ናብ መፍትሄ ሃሳብ ያስቀምጣል ለሚመለከተው
ዝምልከቶ ኣካል ብምቅራብ ንኽመሓየሹ Aካል በማቅረብ Eንዲሻሻሉ ይሰራል፣
ይሰርሕ፣
4. ሰናይ ምምሕዳር ንምEሳል ተሓታትነትን 4. መልካም Aስተዳደርን ለማስፈን

ግልፅነትን ንምርግጋፅ ዘኽEል ሜላ ይቅይስ፣ ተጠያቂነትንና ግልፅነትን ለማረጋገጥ

ዝርዝሩ ርEሰ ምምሕዳር ብዘውፅO መምርሒ የሚያስችል ስልት ይቀይሳል፣ ዝርዝሩ ርEሰ

ይውስን፣ መስተዳድሩ በሚያወጣው መመሪያ

ይወስናል

5. ኣብ መትከላት ሰናይ ምምሕዳርን ስራሕን 5. በመልካም Aስተዳደር መርሆች Eና

ሓላፍነትን ሰራሕተኛታት ተመስሪቱ የሰራተኞች የስራ ሃላፊነት ላይ ተመስርቶ

ንሰራሕተኛታቱ ስልጠና ይህብ፣ ለሰራተኞቹ ስልጠና ይሰጣል፣

6. በቢብርኩ ዝርከብ ኣመራርሓ ጥርዓን 6. በየደረጃው የሚገኝ የህብረተሰብ ኣቤቱታ

ሕብረተሰብ ምትEንጋድን ውሳነ ምሃብን ኣብ ማስተናገድና ውሳኔ መሰጠት Aመራር በስሩ

ትሕቲU ዘሎ ሰራሕተኛ ስርሑ Eናፈፀመ የሚገኝ ሰራተኛ ስራውን Eየፈፀመ መሆኑን

ምዃኑ ይከታተል፣ የተሓባብር፣ ፀብፃብ ስራሕ ይከታተላል፣ ያስተባብራል፣ የስራ ሪፖርት

የቕርብ፣ ስራሕቱ ብህዝቢ ክግምገም ይገብር፣ ያቀርባል፣ ስራዎቹ በህዝብ Eንዲገመገሙ

ያደርጋል

7. ብቃል ንዝቐረበሉ ጥርዓንን ቅርታን ብፅሑፍ 7. በቃል የቀረበለትን Aቤቱታና ቅሬታ በፅሁፍ

የስፍር፣ ነቲ መቅረቢ ጥርዓንን ቅርታን ነቲ ያሰፍራል፣ ለAቤቱታና ቅሬታ Aቅራቢው

ፅሑፍ ምስ Aንበበሉ ክፍርመሉ ይገብር፣ ፅሑፉን ካነበበለት በኋላ Eንዲፈርምበት

ብፅሑፍ ምላሽ ንክውሃቦ ዝሓትት ብዓል ያደርጋል፣ በፅሁፍ መልስ Eንዲሰጠው

ጉዳይ ብፅሑፍ ምላሽ ይህብ፣ ለሚጠይቅ ባለጉዳይ በፅሁፍ መልስ ይሰጣል፣

8. ኣብ ምEሳል ሰናይ ምምሕዳርን ምጉልባት 8. መልካም Aስተዳደርን በማስፈንና ዴሞክራሲን

ዲሞክራስን ምስ ዝሰርሑ መንግስታውን በማጎልበት ላይ ከሚሰሩ መንግስታዊ Eና

ዘይመንግስታውን ኣካላትን ትካላትን መንግስታዊ ያልሆኑ Aካላትና ድርጅቶች ጋር

ተሓባቢሩ ይሰርሕ፣ ተባብሮ ይሰራል፡

280
www.chilot.me
 ገፅ 7 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 79/2005 ገፅ 7 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 79/2005

9. ምምሕዳራዊ በደል ኣሎ Iሉ ጥርዓንን 9. ኣስተዳደራዊ በደል ኣለ ብሎ ኣቤቱታና ቅሬታ

ቅሬታን ዘቕረበ ሰብ በዚ ምክንያት ፀገም ያቀረበ ሰው በዚህ ምክንያት ችግር
ንኸይበፅሖ ሓለዋ ሕጊ ክግበረሉ ይሰርሕ፡፡ Eንደይደርስበት የህግ ጥበቃ Eንዲደረግለት
ዝርዝሩ ርEሰ ምምሕዳር ብዘውፅO መምርሒ ይሰራል፡፡ ዝርዝሩ ርEሰ መስተዳድሩ
ይውሰን በሚያወጣው መመሪያ ይወሰናል
10. ኣብ Eዋን ከይዲ ምፅራይ ጥርዓንን ቅርታን 10. Aቤቱታና ቅሬታን በማጣራት ሂደት Eሱን
ንUU ዘይምልከቶ ዋኒን Eንተጋጥም ናብ የማይመለከት ጉዳይ ሲያጋጥም ወደ
ዝምልከቶ ኣካል የሕልፍ፡፡ ሚመለከተው Aካል ያስተላልፋል ፡፡

ክፍሊ ሰለስተ ክፍል ƒስት

ዓንቀፅ 7. ብጥርዓን ሕብረተሰብ ምትEንጋድን ኣንቀፅ 7. በህብረተሰብ ኣቤቱታ ማስተናገድ
ውሳነ ምሃብን ዝረኣዩ ጥርዓናት ና ውሳኔ መስጠት የሚታዩ
Aቤቱታዎች
በቢ ብርኩ ዝርከብ ጥርዓን ሕብረተሰብ በየደረጃው የሚገኝ የህብረተሰብ ኣቤቱታ
ምትEንጋድን ውሳነ ምሃብን ነዞም ዝስEቡ ማስተናገድና ውሳኔ መስጠት የሚከተሉትን
ጥርዓናት ናይ ምውሳን ስልጣን ኣለዎ፡- Aቤቱታዎች የመወሰን ስልጣን ኣለው፡፡
1. ኣብዚ ደንቢ ዓንቀፅ 4 ንUስ ዓነቀፅ 2 ፊደል 1. በዚህ ደንብ ዓንቀፅ 4 ንUስ Aንቀፅ 2 ፊደል
/ሀ - ተ/ ዝተገለፀ ሕሉው ኮይኑ ኣብ /ሀ - ተ/ የተገለፀው Eንደተጠበቀ ሆኖ
መንግስታዊ ኣብያተ Eዮ ብዝውሃብ ግልጋሎት በመንግስታዊ መስሪያቤቶች የሚሰጥ
ኣመልኪቱ ዝቐርብ ምምሕዳራዊ ተንከፍ Aገልግሎትን Aስመልክቶ የሚቀርብ
ጥርዓን፣ Aስተዳደር ነክ Aቤቱታ፣
2. ግልጋሎት ውሃቢ መንግስታዊ ቤት Eዮ 2. Aገልግሎት ሰጪ መንግስታዊ መስሪያ ቤት
ብዝፈፀሞ ጉድለት ኣብ ልEሊ ተገልጋሊ በፈፀመው ጉድለት በተገልጋዩ ላይ የሚደርስ
ዝበፅሕ በደል ኣመልኪቱ ኣብ ዝቐርብ በደል Aስመልክቶ የሚቀርብ Aቤቱታና ቅሬታ፣
ጥርዓንን ቅርታን፣
3. ውሃብቲ ግልጋሎት ኣብያተ Eዮ መንግስቲ ኣብ 3. በAገልግሎት ሰጪ የመንግስት መስሪያ ቤቶች
ልEሊ ተገልጋሊ ዘብፅሕዎ ምጉልEላEን በተገልጋዩ የሚያደርሱት መጉላላትና ምልልስ
ምምልላስን ኣመልኪቱ ኣብ ዝቐርብ ጥርዓንን Aስመልክቶ የሚቀርብ Aቤቱታና ቅሬታ፣
ቅርታን፣

281
www.chilot.me
 ገፅ 8 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 79/2005 ገፅ 8 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 79/2005

ዓንቀፅ 8. ናብ ጥርዓን ሕብረተሰብ ኣንቀፅ 8. ለህብረተሰብ ኣቤቱታ ማስተናገድ

ምትEንጋድን ውሳነ ምሃብን ና ውሳኔ መስጠት የሚቀርብ
ዝቐርብ ጥርዓንን ቅሬታን Aቤቱታና ቅሬታ
ናብ በቢ ብርኩ ዝርከብ ጥርዓን ሕብረተሰብን በየደረጃው ለሚገኝ የህብረተሰብ ኣቤቱታ
ምትEንጋድን ውሳነ ምሃብን ዝቐርብ ጥርዓንን ማስተናገድና ውሳኔ መስጠት የሚቀርብ Aቤቱታ
ቅርታን Eና ቅሬታ
1. ብላEለዋይ ሓላፊ Eቲ ግልጋሎት ዝህብ ዘሎ 1. ኣገልግሎቱን Eየሰጠ ባለው መስሪያ ቤት
ቤት Eዮ ውሳነ ዝረኸበ ተገልጋሊ በቲ የበላይ ሃላፊ ውሳኔ ያገኘና ተገልጋዩ በተሰጠው
ዝተውሃበ ውሳነ ዘይዓገበ Eንተኾይኑ ወይ ውሳኔ ያልረካ ከሆነ ወይም
2. ላEለዋይ ሓላፊ Eቲ ግልጋሎት ዝህብ ዘሎ ቤት 2. Aገልግሎት Eየሰጠ ያለው የበላይ ሓላፊ
Eዮ ነቲ ዝቐረበሉ ጥርዓን ምላሽ ኣብ ምሃብ ለቀረበለት Aቤቱታ መልስ በመስጠት
ምጉልEላEን ምምልላስን ዝበፅሐ Eንተኾይኑ መጉላላትና ምልልስ ያደረሰ ከሆነ Aቤቱታ
ጥርዓን ምቕራብ ይከኣል ማቅረብ ይቻላል

ዓንቀፅ 9. ኣገባብ ኣቀራርባ ጥርዓንን ቅርታን ኣንቀፅ 9. የAቤቱታና ቅሬታ Aቀራረብ

Aገባብ
1. ጥርዓንን ቅርታን ዘቕርብ ብዓል ዋኒን 1. Aቤቱታ Eና ቅሬታ የሚያቀርብ ባለጉዳይ
ጥርዓኑን ቅርትUን ብቃል ወይ ብፅሑፍ ናይ Aቤቱታውን Eና ቅሬታውን በቃል ወይም

ምቕራብ መሰል ኣለዎ፡፡ በፅሁፍ የማቅረብ መብት Aለው፡

2. ብመሰረት Eዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ/1/ ብቃል 2. በዚህ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ/1/ መሰረት በቃል
ዝቐረበ ጥርዓንን ኣቤቱታን ኣብዚ ደንቢ የቀረበ Aቤቱታ Eና ቅሬታ በዚህ ደንብ ዓንቀፅ

ዓንቀፅ 6 ንUስ ዓንቀፅ 7 ብዝተቀመጠ 6 ንUስ Aንቀፅ 7 በተቀመጠው መሰረት

መሰረት ክፍፀም ኣለዎ፣ መፈፀም Aለበት፣

3. ቁፅሮም ክልተን ካብ ክልተ ንላEሊ ዝኾኑ 3. ቁጥራቸው ሁለትና ከሁለት በላይ የሆኑ

ጥርዓንን ቅርታን መቕረብቲ ብሕጋዊ የAቤቱታ Eና ቅሬታ Aቅራቢዎች በህጋዊ

ወኪሎም ኣቢሎም ብመሰረት Eዚ ዓንቀፅ ወኪሎቻቸው Aማካኝነት በዚህ ዓንቀፅ ንUስ

ንUስ ዓንቀፅ /1/ ጥርዓንን ቅርታን ናይ ዓንቀፅ /1/ መሰረት Aቤቱታ Eና ቅሬታ

ምቅራብ መሰል ኣለዎም፣ የማቅረብ መብት Aላቸው፣

4. ብዓል ዋኒን፣ ሕጋዊ ወኪል ወይ ሕጋዊ 4. ባለጉዳይ፣ ህጋዊ ወኪል ወይም ህጋዊ ሞግዚት
ሞግዚት Eንተዘይኮነውን ኣብያተ Eዮ ባይሆንም የመንግስት መስሪያ ቤቶች

መንግስቲ ኣብ ልEሊ ተገልጋሊ ዘብፅሕዎ በተገልጋይ ላይ ለሚያደርሱት በደል ጥቆማ

282
www.chilot.me
 ገፅ 9 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 79/2005 ገፅ 9 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 79/2005

በደል ሓበሬታ ክህብ ይኸEል Eዩ፣ ሊሰጥ ይችላል፣

5. ብዓል ዋኒን ወይ ሕጋዊ ወኪል ብስልኪ፣ 5. ባለጉዳይ ወይ ሕጋዊ ወኪል በስልክ፣ ፋክስ Eና
ፋክስን ካልOት ሜላታትን ተጠቒሙ ጥርዓንን ሌሎች ዘዴዎች ተጠቅሞ Aቤቱታ Eና ቅሬታ
ቅርታን ከቕርብ ይኽEል Eዩ፣መልሲ ብፅሑፍ ሊያቀርብ ይችላል፣ መልስ በፅሑፍ Eንዲሰጠው
ክወሃቦ ዝሓትት Eንተኾይኑ ግን ባEሉ ወይ የሚጠይቅ ከሆነ ግን ራሱ ወይም ህጋዊ ወኪሉ
ወኪሉ ብኣካል ክቐርቡ ኣለዎም፡፡ በኣካል መቅረብ ኣለባቸው፡፡
6. ጥርዓንን ቅርታን መቕረብቲ ብናይ ባEሎም 6. የAቤቱታ Eና ቅሬታ Aቅራቢዎች በራሳቸው
ተበግሶ ወይ ብሕቶ ሰማI ጥርዓንን ቅርታን ተነሳሽነት ወይም በAቤቱታ Eና ቅሬታ ሰሚ
ንምፅራይ ዘድሊ ኣብ Iዶም ዝርከብ ጥያቄ Aቤቱታውን Eና ቅሬታውን ለማጣራት
መረዳEታ ከቕርቡ ግቡE ኣለዎም፡፡ የሚያስፈልግ በEጃቸው የሚገኝ ማስረጃ
የማቅረብ ግዴታ Aለባቸው፡፡

ዓንቀፅ 10. ቅደም ሰዓብ ኣቀራርባ ጥርዓንን ኣንቀፅ 10. የኣቤቱታና ቅሬታ ኣቀራረብ

ቅሬታን ቅደም ተከተል

1. ወሃቢ ግልጋሎት ጣብያ ብዝሃቦ ግልጋሎት 1. በቀበሌ ኣገልግሎት ሰጪ Aካል በተሰጠው

ዘይዓገበ ተገልጋሊ ዘለዎ ጥርዓንን ቅርታን Aገልግሎት ያልረካ ተጋልጋይ ያለውን

ናብ ጥርዓን ሕብረተሰብ ምትEንጋድን ውሳነ Aቤቱታ Eና ቅሬታ ለቀበሌ የህብረተሰብ

ምሃብን ጣብያ የቕርብ፣ ብውሳነ ጥርዓን ኣቤቱታ ማስተናገድና ውሳኔ መስጠት

ሕብረተሰብ ምትEንጋድን ውሳነ ምሃብን ያቀርባል፣ በህብረተሰብ ኣቤቱታ

ጣብያ ዘይዓገበ ናብ ዋና ኣማሓዳሪ ጣብያ ማስተናገድና ውሳኔ መስጠት ያልረካ ለቀበሌ

የቕርብ፣ ዋና ኣስተዳደሪ ያቀርባል

2. ብውሳነ ዋና ኣማሓዳሪ ጣብያን ግልጋሎት 2. በቀበሌ ዋና ኣሰተዳዳሪ ውሳኔና በወረዳ

ኣብያተ Eዮ ወረዳን ዘይዓገበ ጥርዓኑ ናብ መስሪያቤቶች ኣገልግሎት የልረካ ተገለጋይ

ወረዳ ጥርዓን ሕብረተሰብ ምትEንጋድን ኣቤቱታውን ለወረዳ የህብረተሰብ ኣቤቱታ

ውሳነ ምሃብን የቅርብ ፡፡ ብውሳነ ጥርዓን ማስተናገድና ውሳኔ ማስጠት ያቀርባል፣

ሕብረተሰብ ምትEንጋድን ውሳነ ምሃብን በወረዳ የህብረተሰብ ኣቤቱታ ማስተናገድና

ወረዳ ዘይዓገበ ጥርዓኑ ናብ ዋና ኣማሓዳሪ ውሳኔ መሰጠት ውሳኔ ያልረካ ተገልጋይ

ወረዳ ወይ ከንቲባ የቕርብ፡፡ ኣቤቱታውን ለወረዳ ዋና Aስተዳዳሪ ወይም

ከንቲባ ያቀርባል

3. ብውሳነ ዋና ኣማሓዳሪ ወረዳን ግልጋሎት 3. በወረዳ ዋና ኣስተዳዳሪ ውሳኔና በዞን

ኣብያተ Eዬ ዞባን ዘይዓገበ ናብ ዞባ ጥርዓን መስሪያቤቶች ኣገልግሎት ያልረካ ተገልጋይ

ኣቤቱታውን ለዞን የህብረተሰብ ኣቤቱታ

283
www.chilot.me
 ገፅ 10 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 79/2005 ገፅ 10 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 79/2005

ሕብረተሰብ ምትEንጋድን ውሳነ ምሃብን ማስተናገድና ውሳኔ መስጠት ያቀርባል፡፡

የቕርብ፣ ብውሳነ ዞባ ጥርዓን ሕብረተሰብ በዞን የህብረተሰብ ኣቤቱታ ማስተናገድና
ምትEንጋድን ውሳነ ምሃብን ዘይዓገበ ጥርዓኑ ውሳኔ መስጠት ውሳኔ ያልረካ ኣቤቱታውን
ናብ ዞባ ዋና ኣማሓዳሪ የቐርብ፡፡ ለዞን ዋና ኣስተዳዳሪ ያቀርባል፡፡
4. ብውሳነ ዞባ ዋና ኣማሓዳርን ግልጋሎት 4. በዞን ዋና ኣስተዳዳሪ ውሳኔና በክልል
ኣብያተ Eዮ ክልልን ዘይዓገበ ጥርዓኑ ናብ መስርያቤቶች ኣገልግሎት ያልረካ ተገልጋይ
ክልል ጥርዓን ሕብረተሰብ ምትEንጋድ ውሳነ ኣቤቱታውን ለክልል የህብረተሰብ ኣቤቱታ
ምሃብን የቅርብ፣ ማስተናገድና ውሳኔ መሰጠት ያቀርባል፣
5. ብውሳነ ኣማካሪ ርEሰ ምምሕዳርን መተሓባበሪ 5. በርEሰ መሰተዳድሩ ኣማካሪና የትግራይ ክልል
ጥርዓን ሕብረተሰብ ምትEንጋድን ውሳነ የህብረተሰብ ኣቤቱታ ማስተናገድና ውሳኔ
ምሃብን ክልል ትግራይ ዘይዓገበ ጥርዓኑ ናብ መሰጠት Aስተባባሪ ውሳኔ ያልረካ ኣቤቱታውን
ርEሰ ምምሕዳር ብሄራዊ ክልላዊ መንግስቲ ለትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስት ርEሰ
ትግራይ የቕርብ፡፡ ብርEሰ ምምሕዳር መስተዳድር ያቀርባል በርEሰ መሰተዳድሩ
ዝተውሃበ ውሳነ ናይ መወደEታ ይኸውን፣ የተሰጠ ውሳኔ የመጨረሻ ይሆናል፡፡
6. ኣብ ከተማ ኣብዝርከባ ጣብያታትን 6. በከተማ በሚገኙ ቀበሌዎችና ወረዳዎች
ወረዳታትን ኣብያተ Eዮ መንግስቲ ብዝወሃብ የሚገኙ ኣገልግሎት ሰጪ የመንግስት
ግልጋሎት ዘይዓገበ ተገልጋሊ ጥርዓኑ መስራያቤቶች ውሳኔ ያልረካ ተገልጋይ
ብመሰረት Eዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 1-5 ኣቤቱታ ውን በዚህ Aንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 1-5
ይፍፀም፣ መሰረት ይፈፀማል፣
7. ብውሳነ ዋና ኣማሓደርቲ ክፍለ ከተማታት 7. በመቐለ ከተማ ክፍለ ከተሞች ኣሰተደደሪዎች
ከተማ መቐለን ግልጋሎት ኣብያተ Eዮ ውሳኔ Eና በመቐለ ከተማ ኣገልግሎት ሰጪ
ከተማ መቐለን ዘይዓገበ ጥርዓኑ ብመቐለ መስሪያቤቶች ኣገልግሎት ያልረካ ኣቤቱታውን
ብርኪ ናብ ዝርከብ ጥርዓን ሕብረተሰብ በመቐለ ደረጃ ላለው የህብረተሰብ ኣቤቱታ
ምትEንጋድን ውሳነ ምሃብን የቕርብ፣ ማስተናገድና ውሳኔ መስጠት ያቀርባል፣
8. ብውሳነ ጥርዓን ሕብረተሰብ ምትEንጋድን 8. በመቐለ ከተማ የህብረተሰብ ኣቤቱታ
ውሳነ ምሃብን ከተማ መቐለ ዘይዓገበ ጥርዓኑ ማስተናገድና ውሳኔ መስጠት ውሳኔ ያልረካ
ናብ ከንቲባ የቕርብ፣ ብውሳነ ከንቲባ ዘይዓገበ ኣቤቱታውን ለከንቲባ ያቀርባል፣ በከንቲባ
ብመሰረት Eዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ 4ን 5ን ውሳኔ ያልረካ በዚህ ኣንቀፅ ንUስ ኣንቀፅ 4
ይፍፀም፣ Eና 5 መሰረት ይፈፀማል፣
9. ኣብዚ ዓንቀፅ ካብ 1 - 8 ዘለው ንUሳት 9. በዚህ ኣንቀፅ ከ1 - 8 ያሉት ንUስ Aንቀፆች
ዓንቀፃት ዝተሓለው ኾይኖም ንረብሓ ህዝቢ Eንደተጠበቁ ሆኖው የህዝብን ጥቅም የሚነኩ

284
www.chilot.me
 ገፅ 11 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 79/2005 ገፅ 11 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 79/2005

ዝትንክፉ ዋኒናት Eንተጋጥሙ ቅደም ሰዓብ ጉዳዬች ሲያጋጥሙ ቅደም ተከተሉን ሳይጠብቅ
ከይሓለኻ ናብ ጥርዓን ሕብረተሰብ ለክልል ትግራይ የህብረተሰብ ኣቤቱታ
ምትEንጋድን ውሳነ ምሃብን ክልል ትግራይ ማስተናገድና ውሳኔ መስጠት በቀጥታ ኣቤቱታ
ብቐጥታ ጥርዓን ምቕራብ ይከኣል Eዩ፡፡ ማቅረብ ይቻላል፡፡

ዓንቀፅ 11. ትሕዝቶ ጥርዓንን ቅርታን ኣንቀፅ 11. የAቤቱታ Eና ቅሬታ ይዘት
ዝቐርብ ጥርዓንን ቅሬታን ዝስEብ ትሕዝቶ የሚቀርበው Aቤቱታ Eና ቅሬታ የሚከተለው
ይህልዎ ፡- ይዘት ይኖረዋል፡-
1. ሙሉE ሽምን ኣድራሻን መቅረቢ ጥርዓንን 1. የAቤቱታ Eና ቅሬታ Aቅራቢ ሙሉ ስም Eና
ቅርታን፣ Aድራሻ፣
2. ቀንዲ ዛEባ Eቲ ጥርዓንን ቅርታን፣ 2. የAቤቱታ Eና ቅሬታ ዋና ጉዳይ፣
3. ሽም Eቲ ጥርዓን ዝቐርበሉ ዘሎ ቤት Eዮ፣ 3. Aቤቱታው Eየቀረበበት ያለው መስሪያ ቤት፣
ሰራሕተኛ ወይ ሓላፊ፣ ሰራተኛ ወይም ሃላፊ ስም፣
4. ዝርዝር ጥርዓንን ቅርታን፣ ነዚ ዘረጋግፅ ናይ 4. የAቤቱታው Eና ቅሬታው ዝርዝር Eና ይህንን
ሰባት ወይ ፅሑፍ መረዳEታን ዝርከብሉ የሚያረጋግጡ የሰዎች ወይም የፅሁፍ ማስረጃ
ኣድራሻን፡፡ Eና የሚገኙበት Aድራሻ፡፡

ዓንቀፅ 12. ምፅራይ ጥርዓንን ቅርታን ኣንቀፅ 12. የAቤቱታ Eና ቅሬታ ማጣራት
ጥርዓንን ቅርታን በዞም ዝስEቡ ኣገባባት ምፅራይ Aቤቱታ Eና ቅሬታ በሚከተሉት Aግባቦች

ይካኣል፡- ማጣራት ይቻላል፡-

1. ናብቲ ጥርዓን ዝተልዓለሉ ቦታ ወይ ትካል 1. ወደ Aቤቱታ መነሻ ቦታ ወይም ድርጅት

ብኣካል ብምኻድ፣ በAካል በመሄድ፣

2. ንሰብ ዋኒን ብምዝርራብ፣ 2. ባለ ጉዳዬችን በማነጋገር፣

3. መረዳEታ ሰብ ብምስማE ወይ መረዳEታ 3. የሰው ማስረጃ በመስማት ወይም የፅሑፍ

ፅሑፍ ብምርኣይ ይኸውን፣ ማስረጃ በማየት ይሆናል፣

4. ኣብዝኾነ ብርኪ ንዝግበር ምፅራይ ዝፅውU 4. በማንኛውም ደረጃ ለሚካሄደው ማጣራት

መሰኻኽርን ተኸራኸርቲ ወገናትን ነናይ ለሚጠሩ ምስክሮችና ተከራካሪ ወገኖች

ባEሎምን መሰኻኽሮምን ወፃI ተከራኸርቲ የራሳቸውንና የምስክሮቻቸውን ወጪ

ይሽፍኑ፡፡ ተከራካሪዎች ይሸፍናሉ፡፡

ክፍሊ ኣርባEተ ክፍል Aራት

ኣወሃህባ መልስን ግዜ ገደብን የመልስ Aሰጣጥ Eና የጊዜ ገደብ

285
www.chilot.me
 ገፅ 12 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 79/2005 ገፅ 12 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 79/2005

ዓንቀፅ 13. ኣወሃህባ መልሲ ኣንቀፅ 13. መልስ Aሰጣጥ

1. ባEሉ ወይ ብሕጋዊ ወኪሉ ኣቢሉ ብኣካል 1. ራሱ ወይም በህጋዊ ወኪሉ በኣካል ለሚቀርብ
ንዝቐረበ ተገልጋሊ ዝውሃብ መልሲ ብፅሑፍ ተገልጋይ የሚሰጥ መልስ በፅሁፍ ይሆናል፣
ይኸውን፣ ንምፅራይ ኣድላይ ዝኾነ መረዳEታ ለማጣራት Aስፈላጊ የሆነ ማስረጃ ለማቅረብ
ንምቕራብ ብፅሑፍ ትEዛዝ ይወሃብ፣ በፅሑፍ ትEዛዝ ይሰጣል፣
2. Eቲ ዝቀረበ ጥርዓንን ቅርታን ነዚ ደንቢ 2. የቀረበው Aቤቱታ Eና ቅሬታ ይህንን ደንብ
ተኸቲሉ ዝቐረበ ምዃኑ ኣብቲ ዝውሃብ ተከትሎ የቀረበ መሆኑ በሚሰጠው መልስ
መልሲ ክግለፅ ኣለዎ፣ መገለፅ Aለበት፣
3. Eቲ ዝቀረበ ጥርዓንን ቅርታን ብኣግባቡ 3. የቀረበው Aቤቱታ Eና ቅሬታ በAግባቡ
ዝተመርመረ ምዃኑን Eቲ ዝተረኸበ የተመረመረ መሆኑ Eና የተገኘውን ውጤት
ውፅIትን ኣብቲ ብፅሑፍ ዝውሃብ መልሲ በሚሰጠው የፅሁፍ መልስ መገለፅ Aለበት፣
ክግለፅ ኣለዎ፣
4. Eቲ ዝቐረበ ጥርዓንን ቅርታን ብምርድዳEን 4. የቀረበው Aቤቱታ Eና ቅሬታ በተከራካሪ

ብስምምEነት ተኸራኸርቲ ወገናትን ፍታሕ ወገኖች ስምምነት Eና መግባባት መፍትሄ

ዝረኸበ Eንተኾይኑ ኣብቲ ብፅሑፍ ዝውሃብ ያገኘ ከሆነ በሚሰጠው ፅሁፍ መገለፅ Aለበት፣

መልሲ ክግለፅ ኣለዎ፣

5. Eቲ ዝቐረበ ጥርዓንን ቅርታን ካብ ስልጣኑ 5. የቀረበው Aቤቱታ Eና ቅሬታ ከስልጣኑ ውጭ

ወፃI Eንተኾይኑ ወይ ኣብዚ ደንቢ ዓንቀፅ ከሆነ ወይም በዚህ ደንብ ዓንቀፅ 4 ንUስ

4 ንUስ ዓንቀፅ 2 ፊደል /ሀ - ተ/ ዝወድቕ Aንቀፅ 2 ፊደል /ሀ - ተ/ የሚወድቅ ከሆነ

Eንተኾይኑ ሽU ንሽU መልሲ ክውሃብ ወዲያውኑ ለAቤቱታ Eና ቅሬታ Aቅራቢ

ኣለዎ፡ መልስ መሰጠት Aለበት፣

6. ላEለዋይ ሓላፊ ግልጋሎት ውሃቢ መንግስታዊ 6. የAገልግሎት ሰጪ መንግስታዊ መስሪያ ቤት

ቤት Eዮ ንዝቀረበሉ ጥርዓንን ቅርታን ወይ የበላይ ሃላፊ ለቀረበለት Aቤቱታ Eና ቅሬታ

ሕቶ ኣብ ውሽጢ 10 ናይ ስራሕ መዓልቲ ወይም ጥያቄ በ10 የስራ ቀናት ውስጥ መፍትሄ

ፍታሕ ወይ ውሳነ ይህብ፣ ወይም ውሳኔ ይሰጣል፣

7. Eቲ ዝቐረበ ጥርዓንን ቅርታን ንምፅራይ 7. የቀረበውን Aቤቱታ Eና ቅሬታ ለማጣራት

ናብቲ ጥርዓን ዝቐረበሉ ቦታ ወይ ትካል Aቤቱታ ወደ ቀረበበት ቦታ ወይም ድርጅት

ምኻድ ዘድሊ ወይ ሰባት ንምዝርራብ መሄድ የሚያስፈልግ ወይም ሰዎችን ማነጋገር

ዝጠልብ Eንተኾይኑ ተፃርዩ ምስተወድA የሚጠይቅ ከሆነ ተጣርቶ ከተጠናቀቀ በኋላ

ኣብ ውሽጢ 10 ናይ ስራሕ መዓልቲታት በ10 የስራ ቀናት ውስጥ መፍትሄ ወይም ውሳኔ

ፍታሕ ወይ ውሳነ ይወሃቦ፣ ይሰጠዋል፣

286
www.chilot.me
 ገፅ 13 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 79/2005 ገፅ 13 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 79/2005

8. ኣብዚ ደንቢ ኣብ ዓንቀፅ 13 ንUስ ዓንቀፅ 5 8. በዚህ ደንብ ዓንቀፅ 13 ንUስ Aንቀፅ 5
ዝወድቕ ጥርዓንን ቅርታን ኣብ ውሽጢ 1 የሚወድቅ Aቤቱታ Eና ቅሬታ በ 1 ቀን ውስጥ
መዓልቲ መልሲ ክውሃብ ኣለዎ፣ መልስ መሰጠት Aለበት፣
9. ምስ ስራሕቲ ምምሕዳር ተኣሳሲሩ ዝተፈጠረ 9. ከAስተዳደር ስራዎች ጋር ተዛምዶ የተፈጠረ
ፀገም ምስ ዝምልከቶም ኣካላት ተቐራሪብካ ችግር ከሚመለከታቸው Aካላት ጋር
ዝፍታሕ Eንተኾይኑ ኣብ ውሽጢ - 5 ናይ በመቀራረብ የሚፈታ ከሆነ በ5 የስራ ቀናት
ስራሕ መዓልቲ ፍታሕ ወይ ውሳነ ይረክብ፣ ውስጥ መፍትሄ ወይም ውሳኔ ያገኛል፣
10. ኣብ ዝኾነ ብርኪ ዝርከብ መንግስታዊ ቤት 10. በማንኛውም ደረጃ የሚገኝ መንግስታዊ
Eዮ ዝኾነ መርትO ወይ ሰነድ ንኸቐርብ መስሪያ ቤት ማንኛውም ማስረጃ ወይም
ብጥርዓንን ቅርታን ሕብረተሰብ ምትEንጋድን ሰነድ Eንዲያቀርብ በህብረተሰብ ኣቤቱታ
ውሳነ ምሃብን Eንትሕተት ትEዛዝ ካብ ማስተናገድና ውሳኔ መስጠት ሲጠየቅ ትEዛዝ
ዝበፅሖ ግዘ ጀሚሩ ኣብ ውሽጢ 10 ናይ ከደረሰው ጊዜ ጀምሮ በ10 የስራ ቀናት
ስራሕ መዓልቲ መልሲ ክህብ ኣለዎ፣ ሰብ ውስጥ መልስ መስጠት Aለበት፣ ባለጉዳዮች
ዋኒን ነዚ ዝኸውን ወፃI ክሽፍኑ የዚህን ወጪ Eንዲሸፍኑ Aይጠየቁም፡፡
ኣይሕተቱን፡፡

ዓንቀፅ 14. ግዘ ገደብ ይግበኣኒ ኣንቀፅ 14. የይግባኝ ጊዜ ገደብ

1. ሓደ ተገልጋሊ ንናብ ብርኩ ዝርከብ ላEለዋይ 1- Aንድ ተገልጋይ በየደረጃው ለሚገኝ የበላይ
ጥርዓንን ቅርታን ሰማI ይግበኣኒ ከቕርብ Aቤቱታ Eና ቅሬታ ሰሚ ይግባኝ ሊያቀርብ

ዝኸEል Eቲ ታሕተዋይ ሰማI ጥርዓንን የሚችለው የበታች የAቤቱታ Eና ቅሬታ ሰሚ

ቅርታን ውሳነ ካብ ዝሃበሉ Eለት ጀሚሩ ኣብ ውሳኔ ከሰጠበት ቀን ጀምሮ በ30 ቀናት ውስጥ

ውሽጢ 30 ማዓልቲ ጥራሕ ይኸውን፣ ብቻ ነው፣

2. ኣብዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ/1/ ዝተገለፀ 2- በዚህ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ /1/ የተገለፀ
Eንተሃለወ'ውን Eቲ መቅረቢ ጥርዓንን ቢኖርም የAቤቱታ Eና ቅሬታ Aቅራቢ

ቅርታን ኣብቲ ዝተቐመጠ ግዘ ገደብ ይግበኣኒ በተቀመጠው የጊዜ ገደብ ይገባኙ ያላቀረበው

ዘየቕረበ ካብ ዓቅሚ ብላEሊ ብዝኾነ ከAቅም በላይ በሆነ ምክንያት ከሆነ

ምኽንያት Eንተኾይኑ Eቲ ዝተቐመጠ ግዘ የተቀመጠው የጊዜ ገደብ ተፈፃሚ ኣይሆንም፣

ገደብ ተፈፃሚ ኣይኸውንን፣ ዝርዝሩ ርEሰ ዝርዝሩ ርEሰ መስተዳድሩ በሚያወጣው

ምምሕዳር ብዘውፅO መምርሒ ይውሰን፡፡ መመሪያ ይወሰናል፡፡

ዓንቀፅ 15. ግቡE ምትግባር ውሳነን ኣንቀፅ 15. ውሳኔ Eና ትEዛዝ የመተግበር

ትEዛዝን ግዴታ

287
www.chilot.me
 ገፅ 14 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 79/2005 ገፅ 14 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 79/2005

1. በቢብርኩ ብዝርከብ ሰማI ጥርዓንን ቅርታን 1. በየደረጃው በሚገኝ የAቤቱታ Eና ቅሬታ ሰሚ

ወይ ላEለዋይ ሓላፊ ቢሮ ወይ ቤት Eዮ ውሳነ ወይም የቢሮው ወይም የመስሪያ ቤቱ የበላይ
ዝተውሃቦ ጥርዓንን ቅርታን ዝምልከቶ ሃላፊ ውሳኔ የተሰጠው ኣቤቱታና ቅሬታ
መንግስታዊ ቤት Eዮ ኣብ ውሽጢ 5 ናይ የሚመለከተው መንግስታዊ መስሪያ ቤት በ5
ስራሕ መዓልቲ ተግባራዊ ክገብር ኣለዎ፡፡ የስራ ቀናት ውስጥ ተግባራዊ ማድረግ ኣለበት፣
2. Eቲ ዝቐረበ ጥርዓንን ቅርታን ብስምምEነት 2. የቀረበው Aቤቱታና ቅሬታ በተካራካሪ ወገኖች
ወይም ምርድዳE ተኻታEቲ ወገናት ስምምነት ወይም መግባባት ያለቀ ከሆነ
ዝተወድA Eንተኾይኑ ዝምልከቶ መንግስታዊ የሚመለከተው መንግስታዊ መስርያቤት
ቤት Eዮ Eቲ ውሳነ ካብ ዝበፅሖ ግዘ ጀሚሩ ውሳኔው ከደረሰው ጊዜ ጀምሮ በ2 የስራ ቀናት
ኣብ ውሽጢ 2 ናይ ስራሕ መዓልቲ ተግባራዊ ውስጥ ውሳኔውን ተግባራዊ ማድረግ Aለበት፣
ክገብር ኣለዎ፣

ዓንቀፅ 16. ምቁራፅ ጥርዓንን ቅርታን ኣንቀፅ 16. Aቤቱታ Eና ቅሬታን ማቋረጥ
1. መቅረቢ ጥርዓንን ቅርታን ዘቕረቦ ጥርዓንን 1. የAቤቱታና ቅሬታ ኣቅራቢ ያቀረበውን
ቅርታን ኣብ ዝኾነ Eዋን ጥርዓኑን ቅርትUን Aቤቱታና ቅሬታ በማንኛውም ጊዜ በቃል
ብቃል ወይ ብፅሑፍ ኣፍሊጡ ከቋርፆ ይኽEል ወይም በፅሁፍ ኣስታውቆ ማቋረጥ ይችላል
2. መቕረቢ ጥርዓንን ቅርታን ጥርዓኑን ቅርትUን 2. የAቤቱታና ቅሬታ Aቅራቢ Aቤቱታውንና
ዘቋረፆ ምዃኑ ብቓሉ Eንተቕርብ ሰማI ቅሬታውን ያቋረጠ መሆኑን በቃል ሲያቀርብ
ጥርዓን ብፅሑፍ ኣስፊሩ ምስ ኣንበበሉ ነቲ የAቤቱታ ሰሚ ቃሉን በፅሑፍ Aስፍሮ
ጠራI የፈርሞ፣ ካነበበለት በኋላ Aመልካቹን ያስፈርመዋል፡፡
3. ዝኾነ መቕረቢ ጥርዓንን ቅርታን ዘቕረቦ 3. ማንኛውም Aቤቱታና ቅሬታ Aቅራቢ
ጥርዓንን ቅርታን ከይተኸታተለ 60 መዓልቲ ያቀረበው Aቤቱታና ቅሬታ ሳይከታተል 60
Eንተሕሊፉ ፈሊጡ ከምዝገደፎ ተቖፂሩ ቀናት ካለፈው Aውቆ Eንደተወው ተቆጥሮ
ይEፆ፣ ካብዚ ዋኒን Eዚ ተበጊሱ ደጊሙ ናይ ይዘጋል፣ብዚህ ጉዳይ ተመስርቶ Eንደገና
ምሕታት መሰል ኣይህልዎን፣፡ የመጠየቅ መብትም Aይኖረውም፣
4. ኣብዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ/3/ ዝተገለፀ 4. በዚህ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ/3/ የተገለፀው
Eንተሃለወ'ውን መቅረቢ ጥርዓን ነቲ ዋኒን ቢኖርም የAቤቱታ Aቅራቢ ጉዳዩን
ዘይተኸታተለ ካብ ዓቅሚ ብላEሊ ብዝኾነ ያልተከታተለው ከAቅም በላይ በሆነ
ምኸንያት Eንተኾይኑ Eቲ ዝተቐመጠ ጊዜ ምክንያት ከሆነ የተቀመጠው የጊዜ ገደብ
ገደብ ተፈፃሚ ኣይኾንን፣ ተፈፃሚ Aይሆንም፣
5. ካብ ዓቅሚ ንላEሊ ዝብሃል ብመሰረት Eዚ 5. ከAቅም በላይ የሚባለው በዚህ ደንብ ዓንቀፅ
ደንቢ ዓንቀፅ 14/2/ ርEሰ ምምሕዳር 14/2/ መሰረት ርEሰ መስተዳድሩ

288
www.chilot.me
 ገፅ 15 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 79/2005 ገፅ 15 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 79/2005

ብዘውፅO መምርሒ ዝውሰን ይኸውን፣ በሚያወጣው መመሪያ የሚወሰን ይሆናል፣

ዓንቀፅ 17. ቕፅዓት ዓንቀፅ 17. ቅጣት

ዝኾነ ዝምልከቶ ሓላፊ ወይ ፈፃሚ ስራሕ ቤት Eዮ ማንኛውም የሚመለከተው የመንግስታዊ
መንግስቲ ብመሰረት Eዚ ደንቢ ዓንቀፅ 15/1-2/ መስሪያቤት ሃላፊ ወይም ሰራተኛ በዚህ ደንብ
ተግባራዊ ክገብር ፍቃደኛ Eንተዘይ ኮይኑ ዓንቀፅ 15/1-2/ መሰረት ተግባራዊ ለማድረግ
ምምሕዳራዊ ስጉምቲ ዝውስደሉ ኾይኑ ብመሰረት ፍቃደኛ ካልሆነ ኣስተዳደራዊ Eርምጃ
ኣግባብነት ዘለዎም ድንጋጌታት ሕጊ ገበን‘ውን የሚወሰድበት ሆኖ ኣግባብነት ባላቸው የወንጀል
ይቅፃE፡፡ ህግ ድንጋጌዎች መሰረትም ይቀጣል፡፡

ዓንቀፅ 18. ወፃIታት ጥርዓንን ቅሬታን ኣንቀፅ 18. የAቤቱታና ቅሬታ ወጪዎች
ኣብ መንግስታዊ ቤት Eዮ ዝርከብ መርትO ወይ በመንግስታዊ መስሪያቤቶች የሚገኝ ማስረጃ

ሰነድ Eንተዘይኮይኑ ንዋኒኑ ዘድልይ ዝኾነ ወፃI ወይም ሰነድ ካልሆነ በስተቀር ለጉዳዩ

በቲ ብዓል ዋኒን ዝሽፍን ይኸውን፡፡ የሚያስፈልግ ማንኛውም ወጪ በባለጉዳዩ

የሚሸፍን ይሆናል፡፡

ዓንቀፅ 19. መሰጋገሪ ድንጋገ ኣንቀፅ 19. መሸጋገርያ ድንጋጌ

1. ኣብ ጣብያታት ብስሩE ጥርዓን ሕብረተሰብ 1. በቀበሌዎች መደበኛ የህብረተሰብ ኣቤቱታ
ምትEንጋድን ውሳነ ምሃብን ክሳብ ዝምደብ ማስተናገድና ውሳኔ መስጠት Eስከሚመደብ

በቢጣብይU ዝቐርብ ጥርዓንን ቅርታን በየቀበሌው የሚቀርብ የህብረተሰብ Aቤቱታ

ሕብረተሰብ ብጣብያ ስራሕ መካየዲ Eና ቅሬታ በቀበሌ ስራ Aስኪያጅ

Eናተኣናገደ ይፀንሕ፡፡ Eየተስተናገደ ይቆያል፡፡

2. ኣብ ከይዲ ዝርከብ ጥርዓንን ቅሬታን በዚ 2. በሂደት የሚገኝ ኣቤቱታና ቅሬታ በዚህ ደንብ
ደንቢ ስልጣን ብዝተውሃቦም ኣካላት ተዛዊሩ ስልጣን ለበተሰጣቸው ኣካላት ተዛውሮ የሚታይ

ዝፍፀም ይኸውን ይሆናል፡፡

ዓንቀፅ 20. ስልጣን ምውፃE መምርሒ ኣንቀፅ 20. መመሪያ የማውጣት ስልጣን
ርEሰ ምምሕዳር ነዚ ደንቢ'ዙይ መፈፀሚ ርEሰ መስተዳድሩ የዚህን ደንብ ማስፈፀሚያ

ዝርዝር መምርሒ ከውፅE ይኽEል ፡፡ ዝርዝር መመሪያ ማውጣት ይችላል፡፡

ዓንቀፅ 21. ተፈፃምነት ዘይብሎም ሕግጋት ኣንቀፅ 21. ተፈፃሚነት የሌላቸው ሕጎች
ነዚ ደንቢ ዝፃባE ዝኾነ ደንቢ፣ መምርሒ ወይ ይህን ደንብ የሚቃረን ማንኛውም ደንብ መመሪያ

289
www.chilot.me
 ገፅ 16 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 79/2005 ገፅ 16 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 79/2005

ልማዳዊ ኣሰራርሓ ኣብዚ ደንቢ'ዚ ኣብዝተሸፈኑ ወይም ልማዳዊ Aሰራር በዚህ ደንብ በተሸፈኑ
ዋኒናት ተፈፃምነት ኣይህልዎን፡፡ ጉዳዮች ላይ ተፈፃሚነት Aይኖረውም፡፡

ዓንቀፅ 22. Eዚ ደንቢ ዝፀንAሉ ግዘ ኣንቀፅ 22 ደንቡ የሚፀናበት ጊዜ

Eዚ ደንቢ ብቤት ምኽሪ ስራሕ ፈፃሚት ክልል ትግራይ ይህ ደንብ በትግራይ ክልል ስራ Aስፈፃሚ ምክር ቤት
ካብ ዝፀደቐሉ ለካቲት 15/2005 ዓ/ም ጀሚሩ ዝፀንA ከፀደቀበት የካቲት 15/2005 ዓ/ም ጀምሮ የፀና
ይኸውን፡፡ ይሆናል፡፡

ኣባይ ወልዱ ኣባይ ወልዱ

ፕረዚደንት ብሄራዊ ክልላዊ የትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ
መንግስቲ ትግራይ መንግስት ፕሬዚደንት

290
www.chilot.me
 nU¶T Uz¤È TG‰Y
yTG‰Y nU¶T Uz¤È
Bÿ‰êE KL§êE mNGStE TG‰Y
yTG‰Y B¼¤‰êE KL§êE mNGST
mbL 20 ›mT ቐ. 6 መቐለ 20¾ ›mT qÜ. 6 መቐለ
80/2005 ዓ.ም
BˆL×T b¤T M<¶ Bÿ‰êE KL§êE mNGStE TG‰Y Zw{ 80/2005 ›/M

ቑፅሪ ደንቢ 80/2005 ዓ/ም ደንብ ቁጥር 80/2005 ዓ/ም

ኣተኣኻኽባን ኣጠቓቕማን ውሽጢ Eቶት የትግራይ ክልል ትምህርት ቤቶች የውስጥ ገቢ
ኣብያተ ትምህርቲ ክልል ትግራይ ንምውሳን Aሰባሰብና Aጠቃቀም ለመወሰን የወጣ ደንብ
ዝወፀ ደንቢ
ትምህርቲ ኣብ ምEባለ ሕብረተሰብ ዘለዎ Uዙዝ ግደ ትምህርት በህብረተሰብ Eድገት ያለው ከፍተኛ ሚና

መሰረት ብምግባር ብፅሬትን ብዝድለ መንገድን መሰረት በማድረግ ጥራት በሚፈለገው መንገድ ለማካሄድ

ንምክያድ መርሃ ግብሪ ተሓንፂፁ ፓኬጅ ምርግጋፅ ፅሬት መርሃ ግብር ተዘጋጀቶ የትምህርት ጥራት ማረጋገጫ

ትምህርቲ ብምትEትታው መስርሕ ኣሳታፋይነት፣ ፓኬጅ ተቀርፆ የAሳታፊነት፣ የግልፅነትና ተጠያቂነትን

ግልፅነትን ተሓታትነትን ብምዝርጋሕ Eቶት ፋይናንሳዊ Aሰራር ስርዓት በመዘርጋት የትምህርት ቤቶች

ዓቕሚ ኣብያተ ትምህርቲ ምጥንኻር ኣገዳሲ ስለዝኾነ ፣ የፋይናንስ ገቢ Aቅም ማጠናከር Aስፈላጊ ስለሆነ፣

ካብ ዝተፈላለዩ ውሽጣውን ደጋውን ኣካላት ብገንዘብን ከተለያዩ ከውስጥም ሆነ ከውጭ Aካላት የሚገኝ የገንዘብ

ብንብረትን ዝርከብ ውሽጢ Eቶት ዝርዝር ኣፈፃፅምU ሆነ የንብረት የውስጥ ገቢ ዝርዝር Aፈፃፀም በሚያሳይ

ብዘርI መንገዲ ደንቢ ምውፃE ኣገዳሲ ምኻኑ መንገድ ደንብ ማውጣት Aስፈላጊ መሆኑ ስለታመነበት

ስለዝተኣመነሉ ቤት ምኽሪ ስራሕ ፈፃሚ ብሄራዊ የትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስት ስራ ኣስፈፃሚ

ክልላዊ መንግስቲ ትግራይ ብኣዋጅ ቑፅሪ 216 / ምኸር ቤት በAዋጅ ቁፅሪ 216 / 2004 ዓ/ም Aንቀፅ

2004 ዓ/ም ዓንቐፅ 14 ንUስ ዓንቐፅ 1 ዝተውሃቦ 14 ንUስ Aንቀፅ 1 በተሰጠው ስልጣን መሰረት

ስልጣን መሰረት Eዚ ዝስEብ ደንቢ ኣውፂU ኣሎ ። የሚከተለውን ደንብ Aውጥተዋል፡፡

ክፍሊ ሓደ ክፍል Aንድ

ሓፈሻዊ ጠቅላላ

ዓንቀፅ 1. ሓፂር ርEሲ Aንቀፅ 1. Aጭር ርEስ

Eዚ ደንቢ ‹‹ ኣተኣኻኽባን ኣጠቓቕማን ውሽጢ ይህ ደንብ ‹‹ የትግራይ ክልል ትምህርት ቤቶች

Eቶት ኣብያተ ትምህርቲ ክልል ትግራይ ንምውሳን የውስጥ ገቢ ኣሰባሰብና ኣጠቃቀም ለመወሰን የወጣ
ደንብ

ÂY ˆd êU nU¶T Uz¤È ‚Ü.­.ú

BR 2.25 291
ÃNÇ êU nU¶T Uz¤È ­.ú.qÜ

291
www.chilot.me
 ገፅ 2 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 80/2005 ገፅ 2 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 80/2005

ዝወፀ ቑፅሪ ደንቢ 80/2005 ’’ ተባሂሉ ኽጥቀስ ይኽEል፡፡ ቁጥር 80/2005 ’’ ተብሎ ሊጠቀስ ይችላል ፡፡

ዓንቀፅ 2. ትርጉም Aንቀፅ 2. ትርጉም

ኣብዚ ደንቢ ፡- በዚህ ደንብ፡-

1. ” ቢሮ ’’ ማለት ቢሮ ትምህርቲ ክልል ትግራይ 1. ” ቢሮ ’’ ማለት የትግራይ ክልል ትምህርት ቢሮ

Eዩ፡፡ ነው፡፡

2. ” ቤት ፅሕፈት’’ ማለት ቤት ፅሕፈት ትምህርቲ 2. ”ፅህፈት ቤት’’ ማለት የወረዳ ትምህርት ፅህፈት

ወረዳ Eዩ፡፡ ቤት ነው፡፡

3. ” ቤት ትምህርቲ ’’ ማለት ብመንግስቲ ዝመሓደር 3. ” ትምህርት ቤት’’ ማለት በመንግስት የሚተዳደር

ቀዳማይን ካልኣይን ብርኪ ትምህርቲ ዝወሃበሉ የኣንደኛና የሁለተኛ ደረጃ ትምህርት የሚሰጥበት

ትካል Eዩ፡፡ ተቋም ነው፡፡

4. ” Eቶት’’ ማለት ኣብያተ ትምህርቲ ብዝተፈላለየ 4. ” ገቢ’’ ማለት ትምህርት ቤቶች በተለያዩ Aግባብ

ኣገባብ ብገንዘብ ወይ ብዓይነት መልክE ዝረኽበO በገንዘብ ወይም በዓይነት የሚያገኙት ገቢ ነው፡፡

ኣታዊ Eዩ፡፡ 5. ” የማታ ትምህርት’’ ማለት ከመደበኛ ትምህርት

5. ” ምሸታዊ ትምህርቲ’’ ማለት ካብ ስሩE ትምህርቲ ውጪ በማታ የሚሰጥ ትምህርት ነው፡፡

ወፃI ብምሸታዊ ዝውሃብ ትምህርቲ Eዩ፡፡ 6. ” ክፍያ’’ ማለት በመደበኛና መደበኛ ባልሆነ

6. ” ክፍሊት ’’ ማለት ኣብ ብስሩEን ዘይስሩEን መደብ ለሚፈፀሙ የትምህርት ስራዎች የሚከፈል ክፍያ

ስራሕቲ ትምህርቲ ዝፍፀም ክፍሊት Eዩ፡፡ ነው፡፡

7. ” ወፃI’’ ማለት ንግልጋሎት ትምህርቲ ዝውEሉ 7. ” ወጪ’’ ማለት ለትምህርት Aገልግሎት ለሚውሉ

ንዝተፈላለዩ ስራሕቲ መፈፀሚ፣ ንዝተውሃበ ለተለያዩ ስራዎች ማስፈፀምያ፣ ለተሰጠ ኣገልግሎት

ግልጋሎት መኽፈልን ንመሳርሕታት መግዝI መክፈያና መሳርያዎች መግ¸ የሚውል ገንዘብ ነው፡፡

ዝውEል ገንዘብ Eዩ፡፡

8. ” ቦትስ ’’ ማለት ቦርድ ኣመራርሓ ትምህርትን 8. ” ቦትስ ’’ ማለት የትምህርትና ስልጠና Aመራር

ስልጠናን Eዩ፡፡ ቦርድ ነው፡፡

9. ”ወተመሕ’’ ማለት ወለዲ፣ ተምሃሮን መምህራንን 9. ” ወተመሕ’’ ማለት ወላጅ፣ ተማሪዎችና መምሃራን

ሕብረት Eዩ፡፡ ህብረት ነው፡፡

10. ” ቀዳማይ ብርኪ ’’ ማለት ካብ ቀዳማይ ክሳብ 10. ” Aንደኛ ደረጃ’’ ማለት ከAንደኛ Eስከ ስምንተኛ

ሻምናይ ክፍሊ ዘምህር ቤት ትምህርቲ Eዩ፡፡ ክፍል የሚያስተምር ትምህርት ቤት ነው፡፡

11. ” ካልኣይ ብርኪ ’’ ማለት ካብ ታሽዓይ ክሳብ 11. ” ሁለተኛ ደረጃ ’’ ማለት ከዘጠነኛ Eስከ Aስራ

ዓሰርተ ክልተ ክፍሊ ዘምህር ቤት ትምህርቲ Eዩ፡፡ ሁለተኛ ክፍል የሚያስተምር ትምህርት ቤት ነው፡፡

12. ” ሰብ’’ ማለት ብተፈጥሮ ወይ ብሕጊ መሰል 12. ” ሰው ’’ ማለት በተፈጥሮ ወይም በህግ የሰውነት

ሰብነት ዝተውሃቦ ኣካል Eዩ፡፡ መብት የተሰጠው ኣካል ነው፡፡

ዓንቀፅ 3. ኣገላልፃ ፆታ Aንቀፅ 3. የፆታ Aገላለፅ

ኣብዚ ደምቢ ብተባEታይ ፆታ ዝተገለፀ ንኣንስታይ በዚህ ደንብ በወንድ ፆታ የተገለፀ የሴት ፆታም
ፆታ'ውን ዝሓውስ Eዩ። የሚያጠቃልል ነው።

292
www.chilot.me
 ገፅ 3 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 80/2005 ገፅ 3 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 80/2005

ዓንቀፅ 4. ወሰን ተፈፃምነት Aንቀፅ 4. የተፈፃሚነት ወሰን

Eዚ ደንቢ ኣብ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስቲ ትግራይ ኣብ ይህ ደንብ በትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስት በሚገኙ
ዝርከባ ቀዳማይን ካልኣይን ብርኪ መንግስታዊ ኣብያተ Aንደኛና ሁለተኛ ደረጃ የመንግስት ትምህርት ቤቶች
ትምህርቲ ተፈፃሚ ይኸውን፡፡ ተፈፃሚ ይሆናል ።

ክፍሊ ክልተ ክፍል ሁለት

ኣወዳድባ፣ ኣተኣኻኽባን ኣጠቓቕማን Eቶት የትምህርት ቤቶች Aደረጃጀት፣ ገቢ Aሰባሰብና

ኣብያተ ትምህርቲ Aጠቃቀም
ዓንቀፅ 5. ኣወዳድባ ኣብያተ ትምህርቲ Aንቀፅ 5. የትምህርት ቤቶች Aደረጃጀት
ኣብያተ ትምህርቲ ዝስEብ ኣወዳድባ ይህልወን ፡- ትምህርት ቤቶች የሚከተለውን ኣደረጃጀት ይኖራቸዋል ፡
ሀ. ቀዳማይ ብርኪ ሀ. Aንደኛ ደረጃ
ለ. ካልኣይ ብርኪ ለ. ሁለተኛ ደረጃ

ዓንቀፅ 6. ፍልፍል Eቶት Aንቀፅ 6. የገቢ ምንጭ

Eቶት ኣብያተ ትምህርቲ ስIቦም ካብ ዝተዘርዘሩ የትምህርት ቤቶች ገቢ ከሚከተሉት ምንጮች ሊገኝ
ፍልፍላት ኣታዊ ክርከብ ይኸኣል:- ይችላል :-
1. ካብ ግልጋሎት ክፍሊት ምሸታዊ ትምህርቲ፣ 1. ከማታ ትምህርት Aገልግሎት ክፍያ ፣
2. ካብ ክፍሊት መመዝገቢ ተምሃሮ ዓሰርተ ሓደን 2. ከAስራ Aንደኛና Aስራ ሁለተኛ ክፍል ተማሪዎች
ዓሰርተ ክልተን ክፍሊ፣ መመዝገብያ ክፍያ፣
3. ካብ ክፍሊት መውፅI መለለይ ካርድ ተምሃሮ፣ 3. ለተማሪዎች መታወቅያ ካርድ መውጫ ከሚከፈል
ክፍያ፣
4. ካብ ክፍሊት መውፅI ትራንስክርቢት ተምሃሮ፣ 4. ለተማሪዎች ትራንስክርቢት መውጫ ከሚከፈል
5. ካብ መሸጣ ንብረት ቤት ትምህርቲ ብውሽጢ ክፍያ ፣
Eቶተን ዝገዝAO ዝኣረገ ቐዋሚ ወይ ሃላቒ ንብረት 5. ትምህርት ቤቶች ከውስጥ ገብያቸው ከገዙ ያረጀ
ዝርከብ፣ gሚ ወይም Aላቂ ንብረት በመሸጥ የሚገኝ፣
6. ብውሽጢ Eቶት ቤት ትምህርቲ ዝተገዝA 6. በትምህርት ቤቶች የውስጥ ገቢ የተገዙትን
መፃሕፍቲ ካብ ዘጥፍU ወይ ዘበላሸው ወይ መፃህፍት ካጠፉት ወይም ካበላሹት ወይም ንብረት
ንብረት ዝሰበሩ ንመተካEታ ወይ መፀገኒ ከሰበሩት ለመተኪያ ወይም መጠገኛ ተብሎ
ዝኽፈል ክፍሊት፣ ከሚከፈል ክፍያ፣
7. ካብ መሸጣ ኣብ ቀፅሪ ቤት ትምህርቲ ዝርከብ 7. በትምህርት ቤት ግቢ ከሚገኝ ከEርሻና ከEርሻ
Eቶት ሕርሻን ውፅIት ሕርሻን ውፅIት Iደ ውጤቶችና የEጅ ጥበብ ውጤቶች በመሸጥ
- ጥበበን ዝርከብ፣ Eቶት ከሚገኝ፣ ገቢ
8. ካብ ክራይ ኣብ ቀፅሪ ቤት ትምህርቲ ዝርከብ 8. በትምህርት ቤት ግቢ ከሚገኝ መሬት፣ ህንፃ ፣
መሬት፣ ህንፃ፣ ኣዳራሽን ዝተፈላለዩ ኣቑሑትን Aደራሽና የተለያዩ Eቃዎች ኪራይ ከሚከፈል
ዝኽፈል ክፍሊት፣ ክፍያ፣

293
www.chilot.me
 ገፅ 4 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 80/2005 ገፅ 4 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 80/2005

9. ካብ ምንቅስቓስ ክለብ፣ ኮሚቴን ውዳበን ዝርከብ፣ 9. ከክለቦች፣ ኮሚቴና ድርጀት ከሚያደርጉት

Eንቅስቃሴዎች የሚገኝ፣
10. ወለዲ ተምሃሮ፣ ነበር ተምሃሮ Eቲ ቤት ትምህርትን 10. የተማሪዎች ወላጆች፣ የትምህርት ቤቱ ተማሪዎች
ካልOት ዝተፈላለዩ ኣካላት ካብ ዝገብርዎ ወፈያ የነበሩ ከሚያደርጉት መዋጮ የሚገኝ፣
ዝርከብ ፣
11. Eቲ ቤት ትምህርቲ ካብ ዘዳለዎ መድረኽ 11. ትምህርት ቤቱ ከሚያዘጋጀው የገቢማሰባሰብያ

መተኣካኸቢ Eቶት ዝርከብ፣ መድረክ የሚገኝ፣

12. ካብ ዝተፈላለዩ ሽልማታት ዝርከብ፣ 12. ከተለያዩ ሽልማቶች የሚገኝ፣

13. ካብ ድጎማ መንግስታውን ዘይመንግስታውን 13. ከመንግስትና መንግስታዊ ካልሆኑ ተgሞች

ትካላት ዝርከብ፣ ከሚገኝ ድጎማ

14. ካብ ሓገዝ ውሽጢ ዓዲ ዝርከብ፣ 14. ከሃገር ውስጥ Eርዳታ የሚገኝ፣

15. ካብ ሓገዝ ወፃI ዓዲ ዝርከብ፣ 15. ከውጭ ሃገር Eርዳታ የሚገኝ፣

16. ካልOት ብቦትስን ብወተመሕን ብዝውሰኑ ሕጋዊ 16. ሌሎች በቦትስና በወተመሕ በሚወሰኑት ህጋዊ

ፍልፍላት ዝርከብ ምንጮች የሚገኝ

ዓንቀፅ 7. ኣተኣኻኸባ Eቶት Aንቀፅ 7. የገቢ Aሰባሰብ

1. ዝኾነ ውሽጢ Eቶት ብሕጋዊ ቅብሊት ውሽጢ 1. ማንኛውም የውስጥ ገቢ በህጋዊ የውስጥ ገቢ

ኣታዊ ጥራሕ ይEከብ ፣ ደረሰኝ ብቻ ይሰበሰባል፣

2. ብሕጋዊ መንገዲ ዝተሓተመ ሰነድ መቐበሊ 2. በህጋዊ መንገድ የታተመ የገንዘብ መቀበያ ሰነድ

ገንዘብ ተቆፂሩን ተመዝጊቡን ናብቲ ቤት ፅሕፈት ተቆጥሮና ተመዝግቦ ወደ ፅህፈት ቤት ገቢ

ኣታዊ ምስተገበረ ብሕጋዊ መንገዲ ናብተን ከተደረገ በ‰ላ በህጋዊ መንገድ ለትምህርት

ኣብያተ ትምህርቲ ተኸፋፊሉ ኣታዊ ይግበር ፣ ቤቶች ተከፋፍሎ ገቢ ይደረጋል፣

3. ኣብያተ ትምህርቲ ስራሕቲ ምEካብ Eቶት 3. ትምህርት ቤቶች ገቢ የመሰብሰብ ስራ በቀጥታ

ብቐጥታ ብናይ ባEለን ሰራሕተኛ ወይ በራሳቸው ሰራተኛ ወይም በውክልና መፈፀም

ብውክልና ክፍፅማ ይኽEላ፣ ይችላሉ

4. Eቲ ዝተኣከበ ውሽጢ Eቶት ብኣፍልጦ ቤት 4. የተሰበሰበው የውስጥ ገቢ በEቅድና ፋይናንስ

ፅሕፈት ትልምን ፋይናንስን በቢከባቢU ኣብ ፅህፈት ቤት Eውቅና በየኣከባቢው በሚገኝው

ዝርከብ ንግዲ ባንኪ Iትዮጵያ ወይ ኣብ ደደቢት የIትዮጵያ ንግድ ባንክ ወይም በደደቢት

ትካል ልቓሕን Eቛርን ብሽም Eቲ ቤት ትምህርቲ የብድርና ቁጠባ ተቋም በትምህርት ቤቱ ስም

ዝቕመጥ ይኸውን፡፡ የሚቀመጥ ይሆናል፡፡

ዓንቀፅ 8. ኣጠቓቕማ Eቶት Aንቀፅ 8. የገቢ Aጠቃቀም

Eቲ ዝተኣከበ ውሽጢ Eቶት ኣብያተ ትምህርቲ ብሽም የተሰበሰበው የትምህርት ቤቶች የውስጥ ገቢ በትምህርት

Eቲ ቤት ትምህርቲ ኣብ ባንኪ ወይ ትካል ኣብ ዝተኸፈተ ቤቱ ስም በባንክ ወይም በተቋም በተከፈተው ሂሳብ ገቢ

ሒሳብ ኣታዊ ኾይኑ ብቤት ምኽሪ ጣብያ ምስፀደቀ ሆኖ በቀበሌው ምክር ቤት ከፀደቀ በ‰ላ የፋይናንስ

ኣሰራርሓ ፋይናንስ ብምክታል ስIቦም ኣብ ዝተዘርዘሩ Aሰራር በመከተል በሚከተሉት ተግባራት ላይ

ተግባራት ይውEል ፦ ይውላል፦

294
www.chilot.me
 ገፅ 5 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 80/2005 ገፅ 5 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 80/2005

ዓቐሚ ኣብያተ ትምህርቲ ንምEባይ ዝሕግዝ ተወሳኺ የትምህርት ቤቶች ኣቅም ለማሳደግ የሚያግዝ
ህንፃ መስርሒ፣ ንመስርሒ ሓፁር፣ ተጨማሪ ህንፃ መስርያ፣ ኣጥር መስርያ፣ ቤተ - ንባብ
1. ንምጥንኻር ቤት ንባብ፣ ዝተፈላለዩ ዓይነታት ፅገና፣ 1. ማጠናከሪያ፣ የተለያዩ ጥገናዎች ለማካሄድ፣ ለፅህፈት
ንመግዝI ፅሕፈት መሳርሕታት ንክፍሊት ጉልበት መሳርያዎች መግ¸ና ለጉልበት ሰራተኞች ክፍያ፣
ሰራሕተኛታት፣
2. ንስራሕቲ ትምህርቲ ኣብ ቤት ትምህርቲ ዝውEል 2. ለትምህርት ስራዎች ለትምህርት ቤቱ የሚውል
መሳርሒ ኤሌክትሮኒክስን ቐረብ ዝተፈላለዩ የኤሌክትሮኒክስ መሳርያዎች ፣ የተለያዩ
መሳርሕታት ትምህርቲ ንምምሕያሽ፣ ንምምላEን የትምህርት መሳርያዎች ለማሻሻል፣ ለሟሟላትና
ንምፅጋንን ዝኽፈል፣ ለመጠገን የሚከፈል ክፍያ፣
3. ኣብ ኣብያተ ትምህርቲ ዝወሃቡ ግልጋሎት ንምግፋሕ 3. በትምህርት ቤቶች የሚሰጥ Aገልግሎቶች ለማስፋት
ኣብ ዝሕግዙ ስራሕቲ ሕትመት ፣ Eደጋታት በሚያግዙ የህትመት ስራዎች ፣ የቀዋሚና ኣላቂ
ቐወምትን ሃለቕትን ኣቑሑት ዝውEል ኽፍሊት ፣ Eቃዎች ግዢ የሚውል ክፍያ፣
4. ንተግባራት ስራሕቲ ምEባይ ዓቕሚ ትምህርቲ 4. ለትምህርት ስራዎች የሚውል የAቅም ግንባታ
ዝውEሉ ኽፍሊት ፣ ስራዎች ክፍያ ፣
5. ንፅሬት ትምህርቲ ዝሕግዝ ስልጠና ብኣብያተ 5. ለትምህርት ጥራት ለሚያግዝ ስልጠና ከትምህርት
ትምህርቲ ዝለኣኹ ኣካላት ካብ ሓደ ሰሙን ዘይበልፅ ቤቶች ለሚላኩ Aካላት ከAንድ ሳምንት ለማይበልጥ
መኽፈሊ ውEሎ ዓስቢ ኽፍሊት፣ ጊዜ የውሎ ኣበል ክፍያ ፣
6. ንመሳለጢ ውድድርን ሽልማትን ትምህርቲ 6. ለትምህርት ውድድርና ሽልማት ማቀላጠፊያ
ኽፍሊት፣ የሚከፈል ክፍያ፣
7. ስርዓት ኣተሓሕዛ መረዳEታን ኣፈፃፅማ ስራሕን 7. የትምህርት መረጃ Aያያዝ ስርዓትና የስራ Aፈፃፀም
ትምህርቲ ንምትEትታውን ንምምሕያሽን ዝውEል ለማስተዋወቅና ለማሻሻል የሚከፈል ክፍያ ፣
ክፍሊት፣ 8. ለፖስታ፣ ቴሌፎን፣ ውሃ፣ መብራት፣ Iንተርኔት Eና
8. ንግልጋሎት ክራይ ፖስታ፣ ቴሌፎን፣ ማይ፣ መብራህቲ፣ ቴሌ ºን የAገልግሎት ኪራይ የሚከፈል ክፍያ፣
Iንተርኔትን ቴሌን ዝውEል ኽፍሊት፣ 9. ሌሎች ከትምህርት ቤቶች ስራ ጋር ተያያºነት ያላቸው
9. ካልOት ምስ ስራሕቲ ኣብያተ ትምህርቲ ተግባራት ሆነው በትምህርት ቤቶች Aመራር ኣካላት
ተታሓሓዝነት ዘለዎም ተግባራት ኾይኖም ብኣካላት በቦትስና ወተመሕ የተወሰኑት ተግባራት ለማስፈፀም
ኣመራርሓ ኣብያተ ትምህርቲ ብቦትስን ብወተመሕን የሚከፈል ክፍያ፣
ዝውሰኑ ተግባራት ንምፍፃም ዝኽፈል ክፍሊት ፣ 10. በበጀት ዓመት መጨረሻ በስራ ላይ ያልዋለ የውስጥ
10. ኣብ መወዳEታ በጀት ዓመት ኣብ ስራሕ ዘይውዓለ ገቢ ወደ መንግስት ካዝና ፈሰሰ ሳይደረግ ለEቅድና
ውሽጢ Eቶት ናብ ካዝና መንግስቲ ፈሰስ ከይተገብረ ፋይናንስ ፅህፈት ቤት በማሳወቅና በቀበሌ ምክር
ንቤት ፅሕፈት ትልምን ፋይናንስን ብምፍላጥን ቤት በማፅደቅ በሚቀጥለው ዓመት ከሚመደብ Aዲስ
ኣብ ቤት ምኽሪ ጣብያ ብምፅዳቕን ኣብ ቀፃሊ በጀት ጋር በመደመር በስራ ላይ Eንዲውል
ዓመት ምስ ዝምደብ ሓድሽ በጀት ተሓዊሱ ኣብ ይደረጋል፡፡
ስራሕ ክውEል ይግበር

ዓንቀፅ 9. ክፍሊት ምሸታዊ ትምህርቲ Aንቀፅ 9. የማታ ትምህርት ክፍያ

ብምሸታዊ ትምህርቲ ካብ ተምሃሮ ዝርከብ 10 ከማታ ትምህርት ከተማሪዎች ከሚገኝ ገቢ 10 %

295
www.chilot.me
 ገፅ 6 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 80/2005 ገፅ 6 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 80/2005

1. % ኣታዊ ንግልጋሎት ናውቲ ትምህርትን 1. የትምህርት መሳርያዎችና የፅህፈት መሳርያዎች

መAደጊ መሳርሒ ፅሕፈትን ዝውEል ንኣብያተ መግዣ የሚውል ለትምህርት ቤቶች የሚከፈል
ትምህርቲ ዝኽፈል ይኸውን፡፡ ይሆናል፡፡
2. ብምሸታዊ ትምህርቲ ካብ ተምሃሮ ዝርከብ 90 2. ከማታ ትምህርት ከተማሪዎች ከሚገኝ ገቢ 90
% ኣታዊ ንወሃብቲ ግልጋሎት ምሸታዊ ትምህርቲ % ለማታ ትምህርት Aገልግሎት ሰጪዎች
ብመምርሒ ትልምን ፋይናንስን መሰረት ተገይሩ በEቅድና ፋይናንስ መምርያ መሰረት የሚከፈል
ዝኸፈል ይኸውን፡፡ ዝርዝር ኣፈፃፅምU ይሆናል፡፡ ዝርዝር Aፈፃፀም በሚወጣው መመርያ
ብዝወፅE መምርሒ ይውሰን፡፡ ይወሰናል፡፡

ዓንቀፅ 10. ወሃብቲ ግልጋሎት ምሸታዊ Aንቀፅ 10. የማታ ትምህርት Aገልግሎት
ትምህርቲ ሰጪዎች
ኣብቲ ቤት ትምህርቲ ዝሰርሑ ፡- በትምህርት ቤቱ የሚሰሩ፡-
ሀ. ስሩዓት መምህራን ሀ. መደበኛ መምህራን
ለ. ናይ ትርፊ ሰዓት መምህራን ለ. የትርፍ ሰዓት መምህራን
ሐ. ርEሰ- መምህርን ምክትል ርEሰ - መምህርን ሐ. ርEሰ - መምህርና ምክትል ርEሰ -መምህር
መ. ፀሓፊት፣ ምምሕዳር ፋይናንስን ንብረትን ፣ መ. ፀሃፊት፣ ፋይናንስና ንብረት Aስተዳደር ፣
ዋርድያን ካልOት ድጋፍ ወሃብቲ ዘበኛና ሌሎች ድጋፍ ሰጪ ሰራተኞች
ሰራሕተኛታትን Eዮም፡፡ ናቸው፡፡

ዓንቀፅ 11. ብውሽጢ Eቶት ዘይሽፈኑ Aንቀፅ 11. በውስጥ ገቢ የማይሸፈኑ

ወፃIታት ወጪዎች
ኣብዚ ደንቢ ዓንቐፅ 8 ዝተደንገገ ከምዘሎ ኾይኑ በዚህ ደንብ Aንቀፅ 8 የተደነገገ Eንደተጠበቀ ሆኖ
ስIቦም ዝተዘርዘሩ ወፃEታት ብውሽጣዊ Eቶት ቀጥለው የተዘረዘሩት ወጪዎች በትምህርት ቤቶች
ኣብያተ ትምህርቲ ኣይሽፈኑን ፦ የውስጥ ገቢ Aይሸፈኑም ፦
1. ንቐወምቲ ሰራሕተኛታት መንግስቲ መሃያ 1. ለgሚ መንግስት ሰራተኞች ደመወዝ የሚውል፣
ዝውEል 2. ከAንድ ሳምንት በላይ ለሚካየድ ስልጠና የውሎ
2. ንልEሊ ሓደ ሰሙን ዝካየድ ስልጠና ውEሎ Aበል መክፈያ የሚውል፣
ኣበል መኸፈሊ ዝውEል፣ 3. ህንፃ ላልጀመረ Aዲስ ትምህርት ቤት ግንባታ
3. ንህንፀት ዘይተጀመረ ሓዱሽ ቤት ትምህርቲ የሚውል፡፡
ዝውEል፡፡

ዓንቀፅ 12. ኣመዘጋግባ ወፃIታት Aንቀፅ 12. የወጪዎች Aመዘጋገብ

1. ዝኾነ ቤት ትምህርቲ ዝEክቦ Eቶት ብመሰረት 1. ማንኛውም ትምህርት ቤት የሚሰበሰበው ገቢ
ቦትስ ዘፅደቆ ትልሚ ኣብ ጥቕሚ ብምውዓል ቦትስ በሚያፀድቀው Eቅድ መሰረት ጥቅም ላይ
Eቲ ወፃI ኣግባብነት ኣብ ዘለዎ መደብ ሒሳብ በማዋል ወጭው Aግባብነት ባለው የሒሳብ መደብ
ይምዝገብ ፣ ይመዘገባል

296
www.chilot.me
 ገፅ 7
6 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 80/2005 ገፅ 7
6 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 80/2005

2. ዝኾነ ቤት ትምህርቲ ካብ ዝኣከቦ Eቶት ዝኽፈል 2. ማንኛውም ትምህርት ቤት ከሚሰበሰበው ገቢ

ክፍሊት ኣብ ፍሉይ መዝገብ መዝጊቡ ይሕዝ ፣ የሚከፈል ክፍያ በልዩ መዝገብ መዝግቦ ይይዛል፣
3. ዝኾነ ቤት ትምህርቲ ካብ ዝኣከቦ Eቶት ወፃI 3. ማንኛውም ትምህርት ቤት ከሚሰበስበው ገቢ ወጪ
ክገብር ዝኽEል ስርዓት ኣፈፃፅማ ወፃI መንግስቲ ማድረግ የሚችለው የመንግስት የወጪ ኣፈፃፀም
ተኸቲሉ ክኸውን ኣለዎ፡፡ ስርዓት በመከተል መሆን ኣለበት፡፡

ክፍሊ ሰለስተ
ክፍል ሰስት
ስራሕን ሓላፍነትን ኣመራርሓ ኣብያተ
የትምህርት ቤቶች Aመራር ስራና ሃላፊነት
ትምህርቲ
ዓንቀፅ 13. ኣባላት ቦርድ ኣመራርሓ Aንቀፅ 13. የትምህርትና ስልጠና ቦርድ
ትምህርትን ስልጠናን ቤት Aመራር Aባላት (ቦትስ )
ትምህርቲ (ቦትስ )
Eዚ ኣካል ብብርኪ ቤት ትምህርቲ ዝጣየሽ ኾይኑ ይህ Aካል በትምህርት ቤት ደረጃ የሚቋቋም ሆኖ

ተሳትፎ ደቂ - ኣንስትዮ ኣብ ግምት ዘEተወ ክኸውን የሴቶች ተሳትፎ ግምት ውስጥ ያስገባ መሆን ያለበት

ይግባE Eዞም ዝስEቡ ኣባላት ድማ ይህልዎ ፦ ሲሆን የሚከተሉት Aባላት ይኖሩታል ፦

1. ሓደ ተወካሊ ሕብረተሰብ Eቲ ጣብያ ኣቦ 1. Aንድ የቀበሌ ህብረተሰብ ተወካይ - ሊቀ

ወንበር መንበር

2. ናይቲ ቤት ትምህርቲ ርEሰ መምህር - ፀሓፍን 2. የትምህርት ቤቱ ርEሰ - መምህር - ፀሓፊና

ኣባልን Aባል

3. ሓደ ተወካሊ ምምሕዳር Eቲ ጣብያ - ኣባል 3. Aንድ የቀበሌ Aስተዳደር ተወካይ - Aባል

4. ሓደ ተወካሊ ወለዲ ካብ ወተመሕ - ኣባል 4. Aንድ የወተመሕ ወላጀ ተወካይ - Aባል

5. ሓንቲ ናይቲ ቤት ትምህርቲ ናይ ደቂ- ኣንስትዮ 5. Aንድ የትምህርት ቤቱ የሴቶች ኣማካሪ ኮሚተ

ኣማኻሪት ኮሚቴ ጠርናፊት - ኣባል ሰብሳቢ - Aባል

6. ሓደ ናይቲ ቤት ትምህርቲ ፓርላማ ተምሃሮ 6. Aንድ የትምህርት ቤቱ የተማሪዎች ፓርላማ

ኣቦ ወንበር - ኣባል ሊቀመንበር - Aባል

7. ሓደ ተወካሊ ናይቲ ቤት ትምህርቲ መሰረታዊ 7. Aንድ የትምህርት ቤቱ የመምህራን መሰረታዊ

ማሕበር መምሃራን - ኣባል ኾይኖም ብድምር ማህበር ተወካይ - Aባል ሆኖው በድምር 7

7 ኣባላት ይህልው፡፡ Aባሎች ይኖሩታል፡፡

ዓንቀፅ 14. ተግባርን ሓላፍነትን ቦርድ ኣመራር Aንቀፅ 14. የትምህርትና ስልጠና ቦርድ
ሓ ትምህርትን ስልጠናን (ቦትስ ) Aመራር (ቦትስ ) ተግባርና
ሃላፊነት
Eዚ ኣካል ንወለድን መምህራንን ሕብረት ብላEለዋይነት ይህ Aካል የወላጀችና መምህራን ህብረት በበላይነት
ዝመርሕን ደገፍ ዝህብን ካብ ሕብረተሰብ ብዝተመረፁ የሚመራና ድጋፍ የሚሰጥ ከህብረተሰብ በተመረጡ
ኣካላት ዝምራሕ ኾይኑ ዝስEቡ ተግባርን ሓላፍነትን Aካላት የሚመራ ሆኖ የሚከተሉት ተግባርና ሃላፊነት
ይህልዎ፦ ይኖሩታል ፦

297
www.chilot.me
 ገፅ 8 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 80/2005 ገፅ 8 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 80/2005

1. ዓመታዊ ዝርዝር ትልምን በጀትን ቤት ትምህርቲ 1. የትምህርት ቤቱ ዝርዝር Aመታዊ Eቅድና በጀት
ኣብ ጣብያ ቤት ምኽሪ ምስ ፀደቀ ኣፈፃፅምU በቀበሌው ምክር ቤት Eንደፀደቀ ኣፈፃፀሙን
ይከታተል፣ ይከታተላል፣
2. ተግባራውነት ስራሕቲ ምምሕያሽ ቤት ትምህርቲ 2. የትምህርት ቤቱ ማሻሻያ ስራዎች ተግባራዊነታቸው
ይከታተል ፣ ኣድላይ ሓገዝ ይህብ፣ ይከታተላል፣ ኣስፈላጊ Eገዛ ያደርጋል፣
3. ንስራሕቲ ምምሕያሽን ምግፋሕን ቤት ትምህርትን 3. የትምህርት ቤቱ ማሻሻያ፣ ማስፋፋት ስራዎች Eና
ካልOት ተግባራትን ዝግበሩ ደገፋት ምስ ወተመሕን ሌሎች ተግባራት ከወተመሕና ከኣካባቢው ህብረተሰብ
Eቲ ከባብን ይትልምን የተሓባብርን፣ ጋር በመሆን ለትምህርተ ቤቱ የሚያደርጉትን
ድጋፍናEገዛ ያቅዳል ያስተባብራል
4. ብመዳይ ፋይናንስ ንወተመሕ ብላEለዋይነት 4. በፋይናንስ በኩል ለወተመሕ በበላይነት ይመራል፣
ይመርሕ፣ ደገፍ ይህብ፣ ኣፈፃፅሙU ይከታተል፣ ድጋፍ ይሰጣል፣ Aፈፃፀሙ ይከታተላል፣ የማስተካካያ
መስተኻኸሊ ስጉምቲ ይወስድ፣ Eርምጃ ይወስዳል ፣
5. ንምጥንኻር ኣፀደ ህፃናት! ሳተላይት ኣብያተ 5. Aፀደ ህፃናት፣ የትምህርት ቤቶች ሳተላይት፣ ለጎልማሶች
ትምህርቲ፣ ትምህርቲ ንዓበይትን ኣማራፂ ትምህርትን ትምህርትና Aማራጭ ትምህርት ለማጠናከር
ዘድሊ ደገፍ ፋይናንሰ ንኽህሉ ንቤት ምኽሪ ጣብያ የምያስፈልግ የፋይናንስ ድጋፍ Eንዲኖር ለቀበሌ
የቕርብ ፣ ምክር ቤት ያቀርባል ፣
6. ኣተኣኻኽባ Eቶትን ኣጠቓቕማ በጀትን ትልሚ 6. የገቢ Aሰባሰብና የበጀት Aጠቃቀም Eቅድ መሰረት
መሰረት ገይሩ ዝቐረበ ፀብፃብ ርብI፣ ፍርቅን ሙሉE Aድርጎ የቀረበውን የሩብ፣ ግማሽና ሙሉ Aመት
ዓመትን Eቲ ቤት ትምህርቲ መርሚሩ የፅድቕ ፣ የትምህርት ቤቱ ሪፖርት መርምሮ ያፀድቃል፣
7. ኣብያተ ትምህርቲ ውሽጢ ኣታዊAን ንምEባይ ኣብ 7. ትምህርት ቤቶች የውስጥ ገብያቸው ለማሳደግ
ዝግበሩ ፃEርታት ግድU ንኽፃወት ምስ ሕብረተሰብን በሚደረጉት ጥረቶች ሚናቸውን Eንዲጫወቱ
ጣብያ ቤት ምኽሪን ኾይኑ ስራሕቲ ምትሕብባር ከህብረተሰቡና ከቀበሌ ምክር ቤት ጋር በመሆን
ይሰርሕ ፣ የማስተባበር ስራዎች ይሰራል፣
8. ብብርኪ ሃገር-ለኸ ኣብ ዝወፀ ፖሊሲን ስትራተጂን 8. በAገር Aቀፍ ደረጃ በትምህርት ዘርፍ፣ በኤች ኣይ ቪ
ዘፈር ትምህርቲ፣ ኤች ኣይ ቪ ኤድስን ካልOት ኤድስ Eና ሌሎች ተግባራት በወጣው ፖሊሲ Eና
ተግባራትን ኣብ ግልጋሎት ንኽውEል ዝተውሃበ ሓገዝ ስትራተጂ Aገልግሎት ላይ Eንዲውል የተሰጠ
ገንዘብ ኣብ ስራሕ ምውዓሉ ይከታተልን የረጋግፅን፣ የገንዘብ Eገዛ ተግባራዊ መሆኑን መከታተልና
ማረጋገጥ፣
9. ብብርኪ ሃገር- ለኸ ዝተዳለወ መምርሕን ስትራተጂን 9. በAገር Aቀፍ ደረጃ ለተዘጋጀ የጤናና የስርዓተ
ጥEናን ስርዓተ ምገባን ንተግባራውነቱ ኣድላይ ድጋፍ ምገባ መመርያና ስትራተጂ ለተግባራዊነቱ Aስፈላጊ
ይህብ፣ ክትትልን ቑፅፅርን የካይድ፣ ድጋፍ ይሰጣል፣ ክትትልና ቁጥጥር ያካሄዳል ፣
10. ካልOት ንስራሕቲ ትምህርቲ ምጥንኻር ዝሕግዙ 10. ሌሎች የትምህርት ስራ ለማጠናከር የሚያግዙ
ተግባራት ስራሕቲ ይፍፅም፡፡ ተግባራት ይፈፅማል፡፡

ዓንቀፅ 15. ኣባላት ወለዲ ! መምህራንን Aንቀፅ 15. የወላጅ መምህራንና ተማሪዎች
ተምሃሮን ሕብረት (ወመተሕ ) ህብረት (ወመተህ) Aባላት
Eዚ ኣካል ብብርኪ ጣብያን ብብርኪ ቤት ትምህርትን ይህ Aካል በቀበሌና በትምህርት ቤት ደረጃ የሚggም

298
www.chilot.me
 ገፅ 9 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 80/2005 ገፅ 9 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 80/2005

ዝጣየሽ ኾይኑ ተሳትፎ ደቂ- ኣንስትዮ ኣብ ግምት ሆኖ የሴቶች ተሳትፎ ግምት ውስጥ ያስገባ ሆኖ
ዘEተወ ኾይኑ Eዞም ዝስEቡ ኣባላት ይህልዎ ፦ የሚከተሉት Aባላት ይኖሩታል ፦
1. ብወለዲ፣ መምህራንን ተምሃሮን ጉባኤ ዝምረፅ ወላዲ- 1. በወላË፣ መምህራንና ተማሪዎች ጉባኤ የሚመረጥ
ኣቦ ወንበር ወላË - ሊቀ መንበር
2. ርEሰ መምህር Eቲ ቤት ትምህርቲ ፀሓፊን ኣባልን 2. የትምህርት ቤቱ ርEሰ - መምህር - ፀሓፊና Aባል
3. ብወለዲ፣ መምህራንን ተምሃሮን ጉባኤ ዝምረፁ 3. በወላË፣ መምህራንና ተማሪዎች ጉባኤ የሚመረጡ
3 መምህራን - ኣባላት 3 መምህራን - Aባሎች
4. ክልተ ናይቲ ቤት ትምህርቲ ፓርላማ ተምሃሮ 4. ሁለት የትምህርት ቤቱ የተማሪዎች ፓርላማ ተወካዮች
ተወከልቲ - ኣባላት - Aባሎች
5. ብወለዲ፣ መምሃራንን ተምሃሮን ጉባኤ ዝምረፁ 4 5. በወላË፣ መምህራንና ተማሪዎች ጉባኤ የሚመረጡ
ተወከልቲ ወለዲ ተምሃሮ-ኣባላት ኾይኖም ብድምሩ 4 የተማሪዎች ወላጆች ተወካዮች Aባሎች ሆኖው
11 ኣባላት ይህልው፡፡ በድምር 11 Aባሎች ይኖሩታል፡፡

ዓንቀፅ 16. ተግባርን ሓላፍነትን ወለድን Aንቀፅ 16. የወላጀ! መምህራንና ተማሪዎች
መምህራንን ተምሃሮን ሕብረት ህብረት (ወመተሕ) ተግባርና
(ወመተሕ) ሃላፊነት
Eዚ ኣካል ግልጋሎት ትምህርቲ ንኽመሓየሽ ፅሬት ይህ Aካል የትምህርት Aገልግሎት Eንዲሻሻል !
ትምህርቲ ንኽረጋገፅ ኣመራርሓ ስራሕ ብምዃን የትምህርት ጥራት Eንዲረጋገጥ የስራ Aመራር በመሆን
ዝሰርሕ ኣካል ኾይኑ ዝስEቡ ተግባርን ሓላፍነትን የሚሰራ Aካል ሲሆን የሚከተሉት ተግባርና ሃላፊነት
ይህልዎ ፦ ይኖሩታል ፦
1. ተምሃሮ ብፅቡቕ ስነ - ምግባር ክህነፁ ንምግባር 1. ተማሪዎች በመልካም ስነ - ምግባር Eንዲታነፁ
ዘኽEል ፋይናንሳዊ ምምሕዳር ምምEባል፣ ለማድረግ የፋይናንስ Aስተዳደር ማሳደግ
2. መምህራን ሞያዊ ዓቕሞም ብምEባይ ውፅIታዊ 2. መምህራን ሞያዊ ብቃታቸውን በማሳደግ
ስራሕቲ ንምፍፃም ዘኸEል ፋይናንሳዊ ዓቕሚ ውጤታማ ስራዎች ለመፈፀም የምያስችል
ምEባይ፣ የፋይናንስ Aቅም ማሳደግ
3. ምስ ስራሕቲ ፋይናንስ ዝትሓሓዝ ፅቡቕ ንጥፈት 3. ከፋይናንስ ስራዎች ጋር የተያያዘ ጥሩ የስራ
ስራሕቲ ንዘመዝገቡ ምትብባE፣ Aፈፃፀም ያስመዘገቡ ማበረታታት ፣
4. ንኮሚቴ ምምሕያሽ ትምህርቲ ኣድላይ 4. ለትምህርት ማሻሻያ ኮሚቴ ኣስፈላጊ የፋይናንስ
ፋይናንሳዊ ሓገዝ ምሃብ፣ Eገዛ ማድረግ ፣
5. ማሕበረሰብ Eቲ ቤት ትምህርትን ካልOት 5. የትምህርት ቤቱ ማህበረሰብና ሌሎች ያገባናል
የEትወና ባሃልትን ንስራሕቲ ምምሕያሽ ቤት ባዮች ትምህርት ቤቱን ለማሻሻል ስራ የሚውል
ትምህርቲ ብመዳይ ምEባይ Eቶት ኣስተዋፅO ገቢ በማሳደግ ረገድ AስተዋፅO የሚያደርጉበት
ዝገብርሉ መንገዲ ምምሃዝ፣ መንገድ መፈለግ፣
6. ውሽጢ Eቶት Eቲ ቤት ትምህርቲ ዝዓብየሉ 6. ከትምህርት ቤቱ ማናጀመንት ወይም ወተመሕና
መንገዲ ምስ ቤት ትምህርቲ ማናጅመንት ወይ ቦትስ ጋር በመሆን የትምህርት ቤቱ የውስጥ
ወተመሕን ቦትስን ብምዃን ወለዲ፣ ሕብረተሰብ፣ ገቢ Eንዲያድግ ወላጆች፣ ማህበረሰብ ፣ ባለሃብቶችና
ሰብ ሃፍትን ገበርቲ ሰናይን ኣድላይ በጎ Aድራጊዎች Aስፈላጊ ተሳትፎ

299
www.chilot.me
 ገፅ 10 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 80/2005 ገፅ 10 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 80/2005

ተሳትፎ ክገብሩ ምትሕብባር፣ Eንዲያደርጉ ማስተባበር፣

7. ኣብ ሳተላይት ቤት ትምህርቲ ኣብ ስሩE ትምህርትን 7. በትምህርት ቤቱ ሳተላይት በመደበኛ ትምህርትና
ህፃን ብህፃንን ዝዋሃብ ትምህርቲ ብመዳይ ህፃን ለህፃን የሚሰጥ ትምህርት በፋይናንስ በኩል
ፋይናንሰ ክጉልብት ኣድላይ ሓገዝን ክትትልን Eንዲያጎለብት ኣስፈላጊ ድጋፍና ክትትል ማድረግ፣
ምግባር ፣
8. ወለዲ ኣቀባብላ ትምህርቲ ደቆም ምክትታልን 8. ወላጆች የልጆቻቸውን የትምህርት Aቀባበል

ብመዳይ ፋይናንስ ክሕግዙ ከምዘለዎም መከታተልና በፋይናንስ በኩል ማገዝ

ምልEዓልን ምትሕብባርን ፣ Eንዳለባቸው ማነሳሳትና ማስተባበር ፣

9. ንወለዲ ተምሃሮን ነቲ ጠቅላላ ሕብረተሰብ 9. የተማሪዎች ወላጆችና ጠቅላላ ህብረተሰብ

ብምትሕብባር ንትምህርቲ ዝሕግዙ ተወሰኽቲ በማስተባበር ተጨማሪ Aዳዲስ ህንፃዎች

ሓደሽቲ ህንፃታት ምስራሕ፣ ዝኣረጉ ህንፃታት መስራት፣ ያረጁትን መጠገንና ውስጣዊ ይዘቱን

ምፅጋንን ውሽጣዊ ትሕዝትU ንምምላEን ዘኸEል ለJJላት የሚያስችል የበጀት Aቅም መፍጠር

ዓቕሚ በጀት ምፍጣር ፣

10. ኣብ ጎረባብቲ ኣብያተ ትምህርቲ ምስ ትምህርቲ 10. ቅርብ ለቅርብ በሚገኙ ትምህርት ቤቶች

ዝተትሓሓዙ ኣፀደ ህፃናት ምጥያሽን ምጥንኻርን የተያያዙ መዋEለ ህፃናት ለማቋቋምና ለማጠናከር

ዘኽEል ስራሕቲ ፋይናንስ ምስራሕ ፣ የሚያስችል የፋይናንስ ስራዎችን መስራት ፣

11. ኣብያተ ትምህርቲ ውሽጣዊ Eቶተን ዘEብያሉ 11. ትምህርት ቤቶች የውስጥ ገቢያቸውን

መንገዲ ምምሃዝ ፣ መደባት ግዳማዊ ትምህርቲ የሚያሳድጉበት መንገድ መፍጠር፣ ጎናዊ

ተጠናኺሮም ተግባራት ምምሃር ምስትምሃር የትምህርት መርሃ ግብሮች ተጠናክረው የመማር

ከማEብሉ ፋይናንሳዊ ደገፍ ምሃብ ፣ ማስተማር ተግባራት Eንዲያሳድጉ የፋይናንስ

ድጋፍ መስጠት ፣

12. መምህራን ሞይOም ክፈትውን ኣብቲ ዝስርሐሉ 12. መምህራን ሙያቸው Eንዲወዱና በሚሰሩበት

ከባቢ ንነዊሕ Eዋን ንከገልግሉ ኣብ መነባብሮ Aካባቢ ለረጀም ጊዜ Eንዲያገለግሉ በኑራቸው

ዘጋጥሞም ፀገማት ብምፅናE ነቲ ሕብረተሰብ የሚያጋጥማቸው ችግሮች በማጥናት ህብረተሰቡን

ብምትሕብባር ከም ፀገም መንበሪ ገዛ ዝበሉ በማስተባበር Eንደ የመኖርያ ቤት ችግር

ፀገማት ፍታሕ ብምትEልላሽ ብሓይሊ ሰብን የመሳሰሉ ችግሮች መፍትሔ በማፈላለግ በሰው

ገንዘብን ምድጋፍ፡፡ ሃይልና በገንዘብ መደገፍ፡፡

ዓንቀፅ 17. ኣቐራርባ ፀብፃብ Aንቀፅ 17. የሪፖርት Aቀራረብ

1. ዝኾነ ቤት ትምህርቲ ዓመታዊ ዝርዝር ትልሚ 1. ማንኛውም ትምህርት ቤት Aመታዊ ዝርዝር

ንቦትስ፣ ንቤት ፅሕፈት ትምህርትን ንቤት Eቅድ ለቦትስ፣ ለትምህርት ፅህፈት ቤትና ለፕላንና

ፅሕፈት ትልምን ፋይናንስን የቕርብ ፣ ፋይናንስ ፅህፈት ቤት ያቀርባል ፣

2. ዝኾነ ቤት ትምህርቲ ፍፃመ ስርሑ፣ ኣተኣኻኸባ 2. ማንኛውም ትምህርት ቤት የስራ Aፈፃፀም ፣ የገቢ

Eቶት፣ ኣጠቓቐማን ኣተሓሕዛን ገንዘብን ንብረትን፣ Aሰባሰቡ፣ የገንዘብና ንብረት Aጠቃቀምና Aያያዝ፣

ዘጋጠመ ፀገምን ዝተወሰደ መፍትሕን ዘርI ፀብፃብ ያጋጠመ ችግርና የተወሰደው መፍትሄ የሚያሳይ

ንቦትስ በቢ ሰለስተ ወርሒ የቕርብ፣ ሪፖርት በየሰወስት ወሩ ለቦትስ ያቀርባል፣

300
www.chilot.me
 ገፅ 11 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 80/2005 ገፅ 11 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 80/2005

3. ዝኾነ ቤት ትምህርቲ ኣተኣኻኽባን ኣጠቓቕማን 3. ማንኛውም ትምህርት ቤት የገቢ Aሰባሰብና፣ የገንዘብና

ገንዘብን ንብረትን ንቤት ምኽሪ ጣብያ፣ ንቤት ፅሕፈት ንብረት Aጠቃቀም ለቀበሌው ምክር ቤት፣ ለትምህርት
ትምህርትን ንቤት ፅሕፈት ትልምን ፋይናንስን በቢ ፅህፈት ቤትና ለፕላንና ፋይናንስ ፅህፈት ቤት
ሰለስተ ወርሒ ፀብፃብ የቕርብ፡፡ ሪፖርት በየሰወስት ወሩ ያቀርባል፡፡

ዓንቀፅ 18. ተሓታትነት Aንቀፅ 18. ተጠያቂነት

1. ስራሕቲ Oዲትን Iንስፔኽሽንን ኣብ ነብስ 1. የOዲትና Iንስፔኸሽንን ስራዎች በEያንዳንዱ

ወከፍ ቤት ትምህርቲ ዝተረኸበ Eቶት ትምህርት ቤት የተገኘ ገቢ ለታቀደለት ዓላማ

ንዝተተለመሉ Eላማ ምውዓሉ ንምርግጋፅ መዋሉ ለማረጋገጥ በሚመለከተው የመንግስት

ብዝምልከቶ ኣካል መንግስቲ ደገፍ፣ ቁፅፅርን Aካል ቁጥጥርና ክትትል በማድረግ ድጋፍ

ክትትልን ምሃብ ፣ ይሰጣል፡፡

2. ዝኾነ ብጥረ ገንዘብ ወይ ብቸክ ወይ ብዓይነት 2. ማነኛውም በጥሬ ገንዘብ ፣ በቸክ ወይም

ዝEከብ ኣታውን ወፃEን ኣብ ዓመት ሓደ ግዜ በዓይነት የሚሰበሰብ ገቢና ወጪ በEቅድና

ብOዲተር ቤት ፅሕፈት ትልምን ፋይናንስን ፋይናንስ ፅህፈት ቤት Iዲተር በዓመት ኣንድ

ይምርመር ፡፡ ግዜ ይመረመራል #

3. ፀብፃብ Oዲት ንቤት ምኸሪ ጣብያ ፣ ንቤት ፅሕፈት 3. የOዲት ሪፖርት ለቀበሌው ምክር ቤት፣ ለትምህርት

ትምህርቲ፣ ንቤት ፅሕፈት ትልምን ፋይናንስን ፅህፈት ቤት፣ ለፕላንና ፋይናንስ ፅህፈት ቤት፣

ንቦትስን ካልOት ዝምልከቶም ኣካላትን ክበፅሕ ለቦትስና ሌሎች የሚመለከታቸው Aካላት

ኣለዎ፡፡ መድረስ Aለበት #

ክፍሊ ኣርባEተ ክፍል Aራት

ዓንቀፅ 19. ስልጣን ምውፃE መምርሒ Aንቀፅ 19. መመርያ ማውጣት ስልጣን
ቢሮ ትምህርቲ ክልል ትግራይ ነዚ ደንቢ መፈፀሚ የትግራይ ክልል ትምህርት ቢሮ የዚህ ደንብ

ዝኸውን መምርሒ ከውፅE ኣለዎ፡፡ ማስፈፀሚያ መመሪያ ማውጣት Aለበት፡፡

ዓንቀፅ 20. ተፈፃምነት ዘይብሎም ሕግታት Aንቀፅ 20. ተፈፃሚነት የሌላቸው ሕጎች
ነዚ ደንቢ ዝፃረር ዝኾነ ደንቢ ወይ መምርሒ ወይ ይህን ደንብ የሚቃረን ማንኛውም ደንብ ወይም

ልማዳዊ ኣሰራርሓ በዚ ደንቢ ንዝተሸፈኑ ዋኒናት መመሪያ ወይም ልማዳዊ Aሰራር በዚህ ደንብ

ተፈፃምነት ኣይህልዎምን፡፡ በተሸፈኑ ጉዳዮች ተፈፃሚነት Aይኖራቸውም ፡፡

ዓንቀፅ 21. Eዚ ደንቢ ዝፀንAሉ Eዋን Aንቀፅ 21. ይህ ደንብ የሚፀናበት ጊዜ

Eዚ ደንቢ ብቤት ምኽሪ ስራሕ ፈፃሚት ክልል ትግራይ ይህ ደንብ በትግራይ ክልል ስራ Aስፈፃሚ ምክር ቤት

ካብ ዝፀደቐሉ ለካቲት 15/2005 ዓ/ም ጀሚሩ ዝፀንA ከፀደቀበት የካቲት 15/2005 ዓ/ም ጀምሮ የፀና ይሆናል፡፡

ይኸውን፡፡
ኣባይ ወልዱ Aባይ ወልዱ

ፕረዝዳንት ብሄራዊ ክልላዊ መንግስቲ የትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስት

ትግራይ ፕረዝዳንት

301
www.chilot.me
 nU¶T Uz¤È TG‰Y
yTG‰Y nU¶T Uz¤È
Bÿ‰êE KL§êE mNGStE TG‰Y
yTG‰Y B¼¤‰êE KL§êE mNGST
mbL 20 ›mT ቐ. 7 መቐለ 20¾ ›mT qÜ. 7 መቐለ
BˆL×T b¤T M<¶ Bÿ‰êE KL§êE mNGStE TG‰Y Zw{
81/2005 ዓ.ም 81/2005 ›/M

ቁፅሪ ደንቢ 81/2005 ዓ/ም ደንብ ቁጥር 81/2005 ዓ/ም

ደንቢ ኣተሓሕዛን ኣታAላልያን ጓሓፍ የትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስት የከተሞች
ከተማታት ብሄራዊ ክልላዊ መንግስቲ ትግራይ የቆሻሻ Aያያዝ Eና Aወጋገድ ደንብ

ጓሓፍ ኣብ ጥIና ሕብረተሰብ ከስEቦ ዝኽEል ፀገም ቆሻሻ በህብረተሰብ ጤና ላይ የሚያስከትለው ችግር

ንምEላይ ብሕጊ ምድንጋግ ኣድላይ ብምዃኑ፣ ለማስወገድ በሕግ መደንገግ ኣስፈላጊ በመሆኑ፣

ፅሬትን ፅባቐን ከተማታት ምሕላውን ጓሓፍ ተመሊሱ የከተሞች ፅዳትና ውበት ለመጠበቅና ቆሻሻ ተመልሶ

ኣብ ጥቕሚ ዝውEለሉ Eድል ምፍጣርን ኣገዳሲ ብምዃኑ ጥቅም ላይ የሚውልበት Eድል መፍጠር ኣስፈላጊ

፣ በመሆኑ፣

ምምሕዳር ኣብ ከተማታት፣ መንግስታዊን የከተሞች ኣስተዳደር ፣መንግስታዊና መንግስታዊ ያልሆኑ

ዘይመንግስታዊን ትካላት ኣብ Aተሓሕዛን ኣተኣላልያን ድርጅቶች በቆሻሻ ኣያያዝና ኣወጋገድ Eንዲሳተፉ

ጓሓፍ ክሳተፉ ብደንቢ ምድንጋግ ኣገዳሲ ብምዃኑ ቤት በደንብ መደንገግ ኣስፈላጊ በመሆኑ

ምኽሪ ስራሕ ፈፃሚ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስቲ ትግራይ የትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስት ስራ Aስፈፃሚ

ብመሰረት ኣተሓሕዛን ኣተኣላልያን ጓሓፍ ንምድንጋግ ምክርቤት የቆሻሻ Aያያዝና Aወጋገድ ለመደንገግ

ዝወፀ ኣዋጅ ቁፅሪ 191/2003ዓንቀፅ 24/1/ን ኣዋጅ በወጣው ኣዋጅ ቁጥር191/2003 ዓንቀፅ 24/1/ Eና

ቁፅሪ 220 /2004 ዓንቀፅ 2/12/ ዝስEብ ደንቢ ኣውፂU ኣዋጅ ቁጥር 220/2004 ኣንቀፅ 2/12/ መሰረት

ኣሎ፦ የሚከተለው ደንብ Aውጥቷል፦

ክፍሊ ሓደ ክፍል Aንድ

ሓፈሻዊ፦ ጠቅላላ፦

ዓንቀፅ 1. ሓፂር ርEሲ ኣንቀፅ 1. Aጭር ርEስ

Eዚ ደንቢ” ደንቢ Aተሓሕዛን AተAላልያን ይህ ደንብ” የትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስት ቆሻሻ

ጓሓፍ”ብሄራዊ ክልላዊ መንግስቲ ትግራይ ቑፅሪ Aያያዝና Aወጋገድ ደንብ ቁጥር 81/2005” ተብሎ

81/2005 ዓ/ም’’ተባሂሉ ክጥቀስ ይካኣል። ሊጠቀስ ይችላል።

ÂY ˆd êU nU¶T Uz¤È ‚Ü.­.ú

BR 3.50
ÃNÇ êU nU¶T Uz¤È ­.ú.qÜ 291
1 302
www.chilot.me
 ገፅ 2 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 81/2005 ገፅ 2 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 81/2005

ዓንቀፅ 2. ትርጉም፦ ኣንቀፅ 2. ትርጉም

ኣብ ኣተሓሕዛን ኣተኣላልያን ጓሓፍ ብሄራዊ ክልላዊ በትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስት Aዋጅ ቁጥር
መንግስቲ ትግራይ ኣዋጅ ቑፅሪ 191/2003 ዝተውሃቡ 191/2003 የቆሻሻ Aያያዝ Eና Aወጋገድ ላይ የተሰጡ
ትርጉማት ኣብዚ ደንቢ ተፈፃሚ ኮይኖም ኣብዚ ደንቢ ትርጉሞች በዚህ ደንብ ተፈፃሚ ሆነው በዚህ ደንብ ፦
1. “ቢሮ” ማለት ቢሮ ልምዓት ከተማ ንግድን 1. “ቢሮ “ማለት የከተማ ልማት ንግድና Iንዱስትሪ ቢሮ
Iዱስትሪን Eዩ፣ ነው፣
2. “ኣዋጅ” ማለት ኣዋጅ ኣተሓሒዛን ኣተኣላልያን 2. ኣዋጅ ማለት የትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ መንግሰት
ጓሓፍ ብሄራዊ ክልላዊ መንግሰቲ ትግራይ ቁፅሪ የቆሻሻ ኣያያዝና ኣወጋገድ ኣዋጅ ቁጥር 191/2003
191/2003 Eዩ፡፡ ነው፡፡
3. “ኤጀንሲ” ማለት ኤጀንሲ ሓለዋ ስነ-ከባቢ 3. “ኤጀንሲ “ ማለት የስነ ከባቢ ጥበቃ፣ የገጠር መሬት
ምምሕዳርን Aጠቓቕማን ገፀር መሬት ብሄራዊ Aጠቃቀምና Aስተዳደር ኤጀንሲ ነው
ክልላዊ መንግስቲ ትግራይ Eዩ፣
4. “ ቤት ፅሕፈት “ማለት ኣብ ከተማ መቐለ ቤት 4. “ ፅሕፈት ቤት” ማለት በመቀለ ከተማ የከተማ ልማት

ፅሕፈት ልምዓት ከተማ ፣ ኣብ ካልOት ከተማታትን ፅህፈት ቤት፣ በሌሎች ከተሞችና ታዳጊ ከተሞች

Eሸል ከተማታትን ቤት ፅሕፈት ልምዓት ከተማን የከተማ ልማት ንግድና Iንዱስትሪ ፅህፈት ቤት ነው

ንግድን Iንዱስትርን Eዩ
5. “ጣብያ” ማለት ታሕተዋይ መሓውር ምምሕዳር 5. “ ቀበሌ” ማለት ታችኛው የከተማ Aስተዳደር መዋቅር

ከተማ Eዩ፣ ነው፣

6. “ተገልጋሊ’’ ማለት ኣብ ከተማ ዝውሃብ ግልጋሎት 6. “ ተገልጋይ” ማለት በከተማ የሚሰጥ የፅዳት

ፅሬት ዝረክብ ሰብ Eዩ ፣ Aገልግሎት የሚያገኝ ሰው ነው።

7. ”ምብስባስ ጓሐፍ“ ማለት ኣብ ጉድጓድ ወይ ኣብ 7. “ቆሻሻ መበስበስ” ማለት በጉድጓድ ወይም ከመሬት

ልEሊ መሬት ማይን ሙቐትን Eናረኸበ ንውስን ጊዜ በላይ ውሃና ሙቀት Eያገኘ ለተወሰነ ጊዜ በማቆየት

ምፅናሕ ትሕዝትU ናብ ድኹI ምልዋጥ Eዩ፡፡ ይዘቱን ወደ ማዳበርያ መለወጥ ነው፣

8. ” ዝብስብስ ጓሓፍ’’ ማለት ምስ ሓመድ ተዋሃሂዱ 8. “ የሚበሰብስ ቆሻሻ” ማለት ከAፈር ተዋህዶ ይዘቱን

ትሕዝትU ዝልውጥ Eዩ፣ የሚለውጥ ነው፣

9. “ ዘይብስብስ ጓሓፍ “ ማለት ምስ ሓመድ ተዋሃሂዱ 9. ”የማይበሰብስ ቆሻሻ” ማለት ከAፈር ጋር ተዋህዶ

ትሕዝትU ዘይቅይር ወይ ዘይብስብስ Eዩ፣ ይዘቱን የማይለውጥ ወይም የማይበሰብስ ነው፣

10. ‹
መርዛም ጓሓፍ ማለት›› ብዝምልከቶ ኣካል 10. ”መርዛም ቆሻሻ ማለት›› በሚመለከተው ኣካል

መርዛማነቱ ዝተረጋገፀ ኣብ ጥEና ደቂ ሰብ፣ Eንስሳን መርዛማነቱን የተረጋገጠ በሰው ልጅ፣ Eንስሳትና

ተኽልን ሓደጋ ዘብፅሕ Eዩ፡፡ Eፅዋት ኣደጋ የሚያስከትል ነው፡፡

11. ‘’ትካል”ማለት ተወሳኺ Eቶት፣ ፍርያትን ትርፍን 11. .“ድርጅት”ማለት ተጨማሪ ገቢ፣ ምርትና፣ ትርፍ

ንምርካብ ኣብ ስራሕቲ ንግዲ ዝተዋፈሩ ብውልቀን ለማግኘት በንግድ ስራ የተሰማሩ የግልና የመንግስት

መንግስትን ወይ ንትርፊ ዘይተጣየሹ መንግስታዊ ወይም ለትርፍ ያልተቋቋሙ ኣገልጋሎት ሰጪ

ዘይኮኑ ወሃብቲ ግልጋሎት Eዮም፣ መንግስታዊና መንግስታዊ ያልሆኑ ናቸው

303
www.chilot.me
 ገፅ 3 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 81/2005 ገፅ 3 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 81/2005

12. ‘’ምEካብ ጓሓፍ ” ማለት ካብ መንበሪ፣ ትካላት ንግዲ 12. “ቆሻሻ መሰብሰብ “ማለት ከመኖርያ፣ ከንግድ
መንገዲን ቦታ Eዳጋን ተፀሪጉ ዝወፅE ዝብስብስን ድርጅት ከመንገድና የገበያ ቦታ ተጠርጎ የሚወጣ
ዘይብስብስን ተፈልዩ ዝተዋህለለ ጓሓፍ የሚበሰብስ Eና የማይበሰብስ ተለይቶ የተጠራቀመ
ብተሽከርከርትን ካሊEን Eናዞርካ ምEካብ Eዩ፣ ቆሻሻ በተሽከርካሪዎችና በሌላ
Eየተዘዋወሩ መሰብሰብ ነው፣
13. “ ምጉEዓዝ ጓሓፍ” ማለት ዝተዋህለለ ጓሓፍ ኣኪብካ 13. ” ቆሻሻ ማጓጓዝ “ ማለት የተጠራቀመ ቆሻሻ ሰብስቦ
ናብ መወዳEታ መEለይ ቦታ ወሲድካ ምርጋፍ ወደ መጨረሻ ማስወገጃ ቦታ ወስዶ ማራገፍ ነው፣
Eዩ፣
14. “ምውህላል ጓሓፍ “ ማለት ኣብ መንበሪ፣ ትካል 14. “ቆሻሻ ማጠራቀም” ማለት በመኖርያ፣ በንግድ
ንግዲ፣ ደረቕ ጓሓፍ ናብ ምEላይ ቦታ ክሳብ ድርጅት፣ ደረቅ ቆሻሻ ወደ ማስወገጃ ቦታ
ዝጓዓዓዝ ኣብ መንበሪ ወይ ትካል ኣብ ዝተዳለወሉ Eስከሚጓጓዝ በመኖርያ ቤት ወይም ድርጅት
ኣቕሓ ተኣኩቡን ተፈልዩን ዝፀንሐሉን ከምU’ውን በተዘጋጀ Eቃ ተሰብስቦና ተለይቶ የሚቆይበት
ፈሳሲ ጓሓፍ ተመጢጡ ናብ መEላይ ቦታ Eንዲሁም ፈሳሽ ቆሻሻ ተመጦ ወደ ማስወገጃ
ንምጉEዓዝ ኣብ መዋህለሊ ገንI ክፀንሕ ምግባር ’ዩ፣ ቦታለማጓጓዝ በማጠራቀምያ ጋን ተሰብስቦ
Eንዲቆይ ማድረግ ነው፣
15. “ምEላይ ጓሓፍ” ማለት ሓኪምካ ኣብ ጥቕሚ 15. “ቆሻሻ ማስወገድ “ ማለት ታክሞ ጥቅም ላይ ሊውል
ክውEል ዘይኽEል ጓሓፍ ኣብ ልEሊ ሕብረተሰብን የማይችል ቆሻሻ ህብረተሰብና Aከባቢ ላይ Aደጋ
ከባቢን ሓደጋ ብዘየስEብ መንገዲ ምEላይ Eዩ ፣ በማያስከትል መንገድ ማስወገድ ነው፣
16. “ምሕካም ጓሓፍ” ማለት ጓሓፍ ሕብረተ ሰብን 16. ”ቆሻሻ ማከም” ማለት ቆሻሻን ሕብረተሰብንና
ከባቢን ብዘይጎድE ናብ ረብሓ ምቕያር’ዩ ኣከባቢን በማይጎዳ መንገድ ወደ ጥቅም
መቀየር ነው፣

17. “ምምጣጥ ጓሓፍ “ማለት ካብ መንበሪ ገዛ ወይ ትካል 17. “ቆሻሻ መምጠጥ ” ማለት ከመኖርያ ቤት ወይም

ኣብ መዋህለሊ ገንI ዝተዋህለለ ረሳሕ ፈሳሲ ድርጅት በማጠራቀምያ ጋን የተጠራቀመ ፈሳሽ

ብመጠጢ መኪና ምልዓል Eዩ ቆሻሻ በመጣጭ መኪና ማንሳት ነው፣

18. “ጥፍኣት”ማለት ጓሓፍ ብAግባቡ ብዘይምሓዝን 18. “ጥፋት“ማለት ቆሻሻ በAግባቡ ባለመያዝ ለAከባቢ

ንከባቢያዊ ፅሬት ተፃባI ዝኾነ ተግባር ምፍፃም ፅዳት ተፃራሪ የሆነ ተግባር መፈፀም ነው፣

Eዩ፣
19. “ተረፈ ኮንስትራክሽን” ማለት ካብ ስራሕቲ ህንፀት 19. “ የኮንስትራክሽን ትርፊ ” ማለት ከግንባታ ስራዎች

ዝተረፈ ጓሓፍ Eዩ፣ የቀረ ቆሻሻ ነው፣

20. “ ተቆፃፀርቲ ፅሬት “ማለት Aብ ውሽጢ ዝተፈላለዩ 20. “የፅዳት ተቆጣጣሪዎች” ማለት በተላያዩ የኣስተዳደር

ብርክታት ምምሕዳር ኣብ ቑፅፅር ደረቕን ፈሳሲን መዋቅር ውስጥ በደረቅና ፈሳሽ ቆሻሻ ቁጥጥር

ጓሓፍ ቑፅፅር ዘካይዱ ሰራሕተኛታት Eዮም፣ የሚያካህዱ ሰራተኞች ናቸው ።

304
www.chilot.me
 ገፅ 4 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 81/2005 ገፅ 4 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 81/2005

ዓንቀፅ 3. ወሰን ተፈፃምነት ኣንቀፅ 3. የተፈፃሚነት ወሰን

Eዚ ደንቢ ኣብ ኩለን ምምሕዳር ከተማታትን Eሸል ይህ ደንብ በሁሉም የትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስት
ከተማታትን ብሄራዊ ክልላዊ መንግስቲ ትግራይ ከተሞች Eና ታደጊ ከተሞች Aስተዳደር ተፈፃሚነት
ተፈፃምነት ይህልዎ፡፡ ይኖረዋል።

ክፍሊ ክልተ ክፍል ሁለት

ኣተሓሕዛ፣ ኣተኣኻኽባን ኣተኣላልያን ደረቕ የደረቅ ቆሻሻ ኣያያዝ፣ Aሰባሰብና Aወጋገድ፣

ጓሓፍ
ዓንቀፅ 4. ኣተሓሕዛ ደረቕ ጓሓፍ ኣንቀፅ 4. ደረቅ ቆሻሻ Aያያዝ
1. ዝኾነ ሰብ ደረቕ ጓሓፍ በቢዓይነቱ ፈልዩ 1. ማንኛውም ሰው ደረቅ ቆሻሻ በየAይነቱ ለይቶ

ከባቢ ብዘይብክል ይሕዝ፣ Aካባቢን በማይበክል ይይዛል፣

2. ዝኾነ ሰብ ብውልቀ ይኹን ብሓባር ገዝU፣ ኣብ 2. ማንኛውም ሰው በግልም ሆነ በጋራ በቤቱ፣ በድርጀቱና

ውሽጢ ከባቢ ትካሉን ቤትፅሕፈቱን ጓሓፍ በፅህፈት ቤቱ ውስጥና Aከባቢ ቆሻሻ Eንዳይጣል

ከይድርበይ ይከላኸል፣ የፅሪ፣ ይከላከላል፣ያፀዳል፣

3. ዝኾነ ሰብ ብካሊE ኩነታት ክሳብ ዘይተረጋገፀ ኣብ 3. ማንኛውም ሰው በሌላ ሁኔታ Eስካልተረጋገጠ ድረስ

መንበሪU ወይ ትካሉ ወይ ከባቢU ኣብ 20ሜትሮ ከመኖርያው ወይም ከድርጅቱ በ20 ሜትር ሬድያስ

ሬድያስ ዝርከብ ደረቕ ጓሓፍ ባEሉ ከምዝደርበዮ የሚገኝ ደረቅ ቆሻሻ ራሱ Eንደጣለው ይቆጠራል፣

ይቑፀር ፣ ዝብል ሕሉው ኮይኑ Eቲ ጓሓፍ ብካሊE የሚለው Eንደተጠበቀ ሆኖ ቆሻሻው በሌላ ሰው የተጣለ

ሰብ ዝተደርበየ ኮይኑ ንምልዓል ካብ ዓቕሙ ንላEሊ ሆኖ ለማንሳት ከኣቅሙ በላይ ከሆነ ለፅህፈት ቤት

Eንተኾይኑ ንቤት ፅሕፈት ሪፖርት ይገብር፡፡ ሪፖርት ያደርጋል፡፡

4. ደረቕ ጓሓፍ ኣብ መንገዲ፣ Aደባባይ፣ ውሓዚ ማይ፣ 4. ደረቅ ቆሻሻ በመንገድ፣ጐርፍ፣ በAደባባይ፣ ወራጅ

ማይ ጉድጓድ፣ ውሕጅ መኸዲ ቦታ፣ ክፍቲ ቦታ፣ ውሃ፣ የውሃ ጉድጓድ ፣ ክፍት ቦታ፣ ሸለቆ፣ በግድብና

ንሽንጥሮ፣ ግድብን ኣብ ዘይተፈቐደ ቦታ ምፍሳስ በጎርፍ መሄጃ ቦታ፣ ባልተፈቀደ ቦታ ማፍሰስ ክልክል

ክልክል Eዩ፣ ነው፣

5. ዝኾነ ሰብ ደረቕ ጓሓፍ ከልEሉ ዝተመደቡ 5. ማንኛውም ሰው ደረቅ ቆሻሻ ለማንሳት የተመደቡ

ሰራሕተኛታት ክሳብ ዘልEልዎ ክዳን ብዘለዎ ሰራተኞች Eስከሚያነሱት መክደኛ ባለው ቆሻሻ

መኣከቢ ጓሓፍ ይሕዝ፣ ንፅሬት ሰራሕተኛ የረክብ፣ ማጠራቀምያ ይይዛል፣ ለፅዳት ሰራተኛ ያስረክባል ፣

ዝርዝሩ ብመምርሒ ይውሰን ፣ ዝርዝሩ በመመሪያ ይወሰናል፣

6. ዝኾነ ኣብ ከተማ Eንስሳት ዘፍሪ ሰብ ካብተን 6. ማንኛውም በከተማ Eንስሳት የሚያራባ ሰው

Eንስሳት ዝወፅE ፈሳሲ ጓሓፍ ፅሬት ከባቢ ከEንስሶቹ የሚወጣ ፈሳሽ ቆሻሻ የAከባቢው ፅዳት

ብዘየበላሹ Aገባብ ፣ክሕዝ ኣለዎ ። በማያበላሽ ኣገባብ ይይዛል ፣

7. ንመንበርን ካልOት ግልጋሎትን ዝውEሉ ህንፃታት 7. ለመኖርያና ሌሎች Aገልጋሎት የሚውሉ ህንፃዎች

ዝሰርሑ ኣካላት ቅድሚ ስራሕ ምጅማሮም ጓሓፍ የሚሰሩ Aካላት ስራ ከመጀመራቸው በፊት ቆሻሻ

305
www.chilot.me
 ገፅ 5 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 81/2005 ገፅ 5 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 81/2005

ንምውህላል ዝጥቀምሉ ቦታ ከዳልዉ ካብ ለማጠራቀም የሚጠቀሙበት ቦታ Eንዲያዘጋጁ

ዝምልከቶ ፍቃድ ክረኽቡ ይግባE፣ዝርዝሩ ከሚመለከተው Aካል ፍቃድ ሊያገኙ ይገባል፣
ብመምርሒ ይውሰን፣ ዝርዝሩ በመመሪያ ይወሰናል፣
8. ንመንበርን ካልOት ግልጋሎትን ዝውEሉ ህንፃታት 8. ለመኖርያና ሌሎች ኣገልግሎቶች የሚውሉ ህንፃዎች
ንምህናፅ ዘድልዩ ኣቑሕት ከባቢ ብዘየበላሹ ይሕዝ፣ ለመገንባት Aስፈላጊ Eቃዎች Aከባቢ በማያበላሽ
ህንፀቶም ምስወድU ዘየድሊ ተረፍ ንብረት ህንፃ ይይዛል፣ግንባታው ካጠናቀቀ በኋላ የማያስፈልግ
የልEል፣ ከባቢ የፅሪ ፣ የግንባታ ንብረት ያነሳል፣ ኣከባቢ ውን ያፀዳል ።
9. ዝኾነ ሰብ ጓሓፍ መAከቢ ኣቕሓ ይጥቀም፣ 9. ማንኛውም ሰው ቆሻሻ ማጠራቀምያ Eቃ
ድሕንነቱ ክሕሎ ይገብር፣ ይጠቀማል፣ደህንነቱ Eንዲጠበቅ ያደርጋል፣
10. ዝኾነ ንምፅዓን ዘገልግል ፈረስ ዘለዎ ሰብ ብፋንድያ 10. ማንኛውም ለጭነት የሚያገለግል ፈረስ ያለው ሰው
ከባቢ ከየበላሹ መAከቢ ፋንድያ /መኾፊ/ ይገብር፣ Aከባቢውን በፋንድያ Eንዳይበላሽ የፋድያ
ማጠራቀምያ ያደርጋል ፣
11. ዝኾነ ትካል ካብ ባህሪ ስርሑ ዝፍልፍል ጓሓፍ 11. ማንኛውም ድርጅት ከስራው ጠባይ የሚመነጭ
Eስካብ ናብ መEለይ ቦታ ዝውሰድ ብዓይነት ፈልዩ ቆሻሻ ወደ ማስወገጃ ቦታ Eስክወሰድ በዓይነት
ኣብ መኽደኒ ዘለዎ መAከቢ ገይሩ ይፅንሕ ፣ ተለይቶ መክደኛ ባለው ማጠራቀሚያ ኣድርጎ
ይቆያል።
12. Eቲ ትካል ዝተጠቐመሎምን ካብቲ ትካል ዝወፁ 12. ድርጅቱ የተጠቀመባቸው Eና ከድርጅቱ የሚወጡ
ዝተፈላለዩ ላስቲካት፣ ፊስታል፣ማይ መትሓዚ ጎማን የተለያዩ ፕላስቲኮች፣ ፌስታል፣ የውሃ መያዣ ጎማና
ካልOትን ኣብዘይተፈቐደ ቦታ ምድርባይ ክልኩል ሌሎች ባልተፈቀደ ቦታ መጣል የተከለከለ ነው፣
Eዩ፣
13. ዝኣረገ ጐማ መኪናን ካልOት ውፅIት ላስቲክን 13. Aሮጌ የመኪና ጎማና ሌሎች የፕላስቲክ ውጤቶች
ምቕፃል ክልኩል Eዩ፣ ማቃጠል ክልክል ነው፣
14. ኣምፃEቲ ጠራሙዝ ትካላት ንግዲ ንሓደጋ 14. ጠርሙስ Aስመጪ የንግድ ድርጅቶች ለAደጋ
ብዘየቃልEን ንጥIና ብዘይፃባEን ይሕዙ፣ በማያጋልጥና ለጤና በማይፃረር ይይዛሉ ፣
15. ዝኾነ ሰብ ወይ ትካል ርሑስ ይኹን ደረቕ ጓሓፍ 15. ማንኛውም ሰው ወይ ድርጅት Eርጥብ ይሁን ደረቅ
ብፌስታል ጠቕሊሉ ምድርባይ ወይ ምስ ደረቅ ቆሻሻ በፌስታል ጠቅልሎ መጣል ወይም ከደረቅ
ጓሓፍ ሓዊሱ ምቕማጥ ክልኩል Eዩ፣ ቆሻሻ ጋር ኣደባልቆ ማስቀመጥ ክልክል ነው ፣
16. መንግስታዊ ወይ ዘይመንግስታዊ ግልጋሎት ወሃቢ 16. መንግስታዊ ወይም መንግሰታዊ ያልሆነ ኣገልጋሎት
ትካል ግልጋሎቱ ዝወደA ኮምፒተር፣ ተሌቭዥን፣ ሰጪ ድርጅት Aገልጋሎቱን የጨረስ ኮምፒተር፣
ባትሪ፣ ቀለም ናይ ብሪንተር፣ ፎቶኮፒ ማሽን ነዚ ቴሌቭዥን፣ ባትሪ፣ የብሪንተር ቀለም፣ ፎቶኮፒ
ዝውEል ቀለም ጥቕሚ ዘለዎን ዘይብሉን ፈልዩ ማሽን፣ ለዚህ የሚያገለግል ቀለም ጥቅም የሚሰጥና
ይሕዝ፣ የማይሰጥ ለይቶ ይይዛል።
17. ካብ መሕረዲ Eንስሳት ዝወፅE ጓሓፍ ጥIና 17. ከቄራ የሚወጣ ቆሻሻ የህብረተሰቡ ጤናና Aከባቢ
ሕብረተሰብን ከባቢን ብዘይብክል ክሕዝ ሓላፍነት በማይበክል የመያዝ ሃላፊነት Aለበት፣ ዝርዝሩ

306
www.chilot.me
 ገፅ 6 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 81/2005 ገፅ 6 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 81/2005

ኣለዎ፣ዝርዝሩ ብመምርሒ ይውሰን፣ በመመሪያ ይወሰናል፣

18. ዝኾነ ሰብ ወይ ትካል ኣብ ስራሕቲ ግልጋሎት 18. ማንኛውም ሰው ወይም ድርጅት በቄራ Aገልግሎት
መሕረድቲ ዝተዋፈረ Eንተኾይኑ ብምኽንያት ስራ የተሰማራ ከሆነ በEርድ ምክንያት የሚፈጠር
ስራሕ መሕረድቲ ዝፍጠር ሕማቕ ጨናን ካልOት መጥፎ ሽታ ና ሌሎች ችግሮች ለማስወገድ
ፀገማትን ንምEላይ ቴክኖሎጂታት ብምትEትታው ቴክኖሎጂ በመጠቀም ማስወገድ ኣለበት፣
ከወግድ ኣለዎ ፣
19. ዝኾነ ሰብ ወይ ትካል ካብ ስራሕ ግልጋሎት 19. ማንኛውም ሰው ወይም ድርጅት ከቄራ Aገልግሎት

መሕረዲ ከፍቲ ዝወፅE ጓሓፍ መሊስካ ኣብ ጥቕሚ ስራ የሚወጣ ቆሻሻ መልሶ ጥቅም ላይ የሚውልበት

ዝውEለሉ ኣሰራርሓ የተኣታቱ ፣ Aሰራር ይዘረጋል፣

20. ወናኒ Iንዱስትሪ ካብ ትካሉ ዝፍልፍል ጓሓፍ 20. የIንዱስትሪ ባለቤት ከድርጅቱ የሚመነጭ ቆሻሻ

ዓይነቱን መጠኑን ኣቐዲሙ ንዝምልከቶ ከፍልጥ Aይነቱና መጠኑ Aስቀድሞ ለሚመለከተው ማሳወቅ

ኣለዎ፣ Aለበት፣

21. ወናኒ Iንዱስትሪ ካብ ትካሉ ዝወፅE መርዛም ባህሪ 21. የIንዱስትሪ ባለቤት ከድርጅቱ የሚወጣ መርዛማ

ተጐዳEነት ዘለዎ ጓሓፍ፣ ንጥEና ብዘይፃባE ጎጂ ጠባይ ያለው ቆሻሻ ለጤና በማይፃረር ሁኔታ

ኩነታት ብዓይነቱ ፈልዩ ብምሓዝ ንኤጀንሲን ቢሮን በዓይነቱ ለይቶ በመያዝ ለኤጀንሲና ለቢሮ የማሳወቅ

ከፍልጥ ግቡE ኣለዎ፣ ግዴታ Aለበት፣

22. ትካል ኣፍራይ መትሓዚ ማይ ዘፍሪዮ ከረጢት 22. ውሃ መያዣ የሚያመርት ድርጅት ያመረተው

ኘላስቲክ መሊሱ ብምEካብ ኣብ ረብሓ ዝውEለሉ የኘላስቲክ ከረጢት መልሶ በመሰብሰብ ጥቅም ላይ

ኣሰራርሓ ክፈጥር ግቡE ኣለዎ የሚያውልበት Aሰራር መፍጠር ግዴታ Aለበት

ዓንቀፅ 5. ኣተኣኻኽባን ምጉEዓዝን ደረቕ ኣንቀፅ 5. የደረቅ ቆሻሻ ኣሰባሰብና ማጓጓዝ

ጉሓፍ
1. ደረቕ ጓሓፍ EንትEከብን Eንትጓዓዓዝን ንጥEና 1. ደረቕ ቆሻሻ ሲሰበሰብና ሲጓጓዝ የሕብረተሰቡን ጤናና
ሕብረተሰብን ከባቢን ብዘይፃባE ክኸውን ኣለዎ፣ ኣካባቢን በማይፃረር መሆን Aለበት።
2. ዝኾነ ሰብ ወይ ትካል ስራሕቲ ምጉEዓዝ ደረቕ ጓሓፍ 2. ማንኛውም ሰው ወይም ድርጅት ደረቅ ቆሻሻ
ንምክያድ ፍቓድ ዝምልከቶ ኣካል ክሕዝ ለማጓጓዝ የሚመለከተው ኣካል ፍቃድ መያዝ
ኣለዎ፣ዝርዝሩ ብመምርሒ ይውሰን ፣ Aለበት፣ዝርዝሩ በመመሪያ ይወሰናል፣
3. ካብ ግልጋሎት ወፃI ዝኾኑ ተሽከርከርቲ ወይ ሓፂን፣ 3. ከግልጋሎት ውጪ የሆኑ ተሽከርካሪዎች ወይም
ሑፃ፣ Eምኒ፣ ሓመድ፣ ስሚንቶን ዝመሳሰሉን ኣብ ብረት፣ኣሸዋ፣ ድንጋይ፣Aፈር፣ ስሚንቶና የመሳሰሉት በ
መንገድን Aደባባይን ምEካብ ክልክል Eዩ፣ መንገድናAደባባይ መሰብሰብ የተከለከለ ነው፣
4. ኣብ ምEካብ ደረቕ ጓሓፍ ዝተዋፈረ መንግስታዊ ወይ 4. ደረቅ ቆሻሻ በመሰብሰብ ላይ የተሰማራ መንግስታዊ
ዘይመንግስታዊ ትካል ካብ ደረቕ ጓሓፍ መEለይ ወይም መንግስታዊ ያልሆነ ድርጅት ከደረቅ ቆሻሻ
ቦታ ወፃI ምጉሓፍ ክልክል Eዩ፣ ማስወገጃ ቦታ ውጪ ማፍሰስ የተከለከለ ነው፣

307
www.chilot.me
 ገፅ 7 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 81/2005 ገፅ 7 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 81/2005

5. ካብ መንበሪን ዝተፈላለዩ ትካላትን ጓሓፍ ዘጓዓEዙ 5. ከመኖርያና ከተለያዩ ድርጅቶች ቆሻሻ የሚያጓጉዙ
መንግስታውን ዘይመንግስታውን ትካላት መንግስታዊና መንግስታዊ ያልሆኑ ድርጅቶች
ብተሽከርካሪ፣ ብጋሪ፣ ወይ ብሓይሊ ሰብ በተሽከርካሪ፣ በጋሪ፣ወይም በሰው ሃይል፣ በጥንቃቄና
ብምጥንቃቕን ከባቢ ብዘይብክልን ናብ መEለይን Aከባቢ በማይበክል ወደ ማስወገጃና ማከምያ ቦታ
መሐከምን ቦታ ክበፅሕ ኣለዎ፣ ማድረስ Aለበት፡፡
6. ደረቕ ጓሓፍ ዘጓዓEዙ መንግስታውን 6.. ደረቅ ቆሻሻ የሚያጓጉዙ መንግስታዊና መንግስታዊ
ዘይመንግስታውን ትካላት ጓሓፍ EንትፅEኑ ያልሆኑ ድርጅቶች ቆሻሻ ሲጭኑ በጥንቃቄ ጉድለት
ብጉድለት ጥንቃቐ ከባቢ ከይበላሸው ክቖፃፀሩ Aከባቢ Eንዳያበላሹ መቆጣጠር Aለባቸው፣
ኣለዎም፣

ዓንቀፅ 6. ፍሉይ ባህሪ ዘለዎ ሓደገኛ ደረቕ ኣንቀፅ 6. የተለየ ባህሪ ያለው Aደገኛ ደረቅ
ጓሓፍ ቆሻሻ
1. መርዛም ከሚካል ዘለዎ ጓሓፍ ዘጓዓEዝ ዝኾነ ትካል 1. መርዛማ ኬሚካል ያለው ቆሻሻ የሚያጓጉዝ

ወይ ውልቀ በዓል ሃፍቲ ካብ ኤጀንሲ ፍቓድ ክረክብ ማንኛውም ድርጅት ወይም የግል ባለሃብት

ኣለዎ፣ ከኤጀንሲው ፍቃድ ማግኘት Aለበት፣

2. መርዛም ከሚካል ዘለዎ ጓሓፍ ዘጓዓEዝ ትካል 2. መርዛማ ኬሚካል ያለው ቆሻሻ የሚያጓጉዝ Aካል
ከየንጠባጠበ ናብ ዝተነፀረሉ ፍሉይ ቦታ ክወስድ ሳያንጠባጥብ በጥንቃቄ ወደ በተመደበለት ልዩ
ሓላፍነት ኣለዎ፣ ቦታ የመውሰድ ሃላፊነት Aለበት፣
3. ወናኒ ትካል ካብ ትካሉ ዝወፅE መርዛም ጓሓፍ 3. የድርጅት ባለቤት ከድርጅቱ የሚወጣ መርዛማ
ብኽለት ከባቢ ዝቕንስ ኣሰራርሓ ከተኣታቱ፣ ቆሻሻ የAከባቢው ብክለት የሚቀንስ Aሰራር
ብኣግባቡ ክሕዝን ክኣልን ግቡE ኣለዎ፣ መዘርጋት፣ በAግባቡ መያዝና የማስወገድ ግዴታ
Aለበት፣

ዓንቀፅ 7. Aተኣላልያ ደረቕ ጓሓፍ ኣንቀፅ 7. የደረቅ ቆሻሻ Aወጋገድ

1. .ደረቕ ጓሓፍ መEለይን መሓከምን ቦታ 1. ደረቅ ቆሻሻ ማስወገጃና ማከሚያ ቦታ የሚመለከ ተው

ዝምልከቶ ቤት ፅሕፈት የዳሉ፣ቤት ፅሕፈት ጽ/ቤት ያዘጋጃል ፅህፈት ቤቱ ካላዘጋጀ የከተማ

Eንተዘይኣዳልዩ ነበርቲ ከተማ ፣ ምምሕዳር ነዋሪዎች፣ የከተማው Aስተዳደር ወይም የቀበሌው

ከተማ ወይ ምምሕዳር ጣብያ ኣብ ዝነፀሮ ቦታ Aስተዳደር ወደ መረጠው ቦታቆሻሻው ወስደው

ወሲዶምይኣልዩ፣ ያስወግዳሉ፣

2. መንግስታዊን ዘይመንግ ስታዊን ትካላት 2. መንግስታዊና መንግስታዊ ያልሆኑ ድርጅቶች

ደረቕ ጓሓፍ ንምEላይ ናብ ዝተዳለወ ቦታ ደረቅ ቆሻሻ ለማስወገድ በተዘጋጀ ቦታ ወስደው

ወሲዶም ይኣልዩ፣ ዝርዝሩ ብመምርሒ ይውሰን፣ ያስወግዳሉ፣ ዝርዝሩ በመመሪያ ይወሰናል።

3. ንኸባቢ ዝብክሉ መርዛም ዝኾነ ጓሓፍ 3. Aከባቢ የሚበክሉ መርዛም ቆሻሻ የሚያመነጩ

ዘመንጩዉ ትካላት ኣብ ውሽጢ ቑፅሮም ድርጅቶች በቅጥር ግቢያቸው ያስወግዳሉ፣ማቃጠል

ወይም መቅበር የሚቻለው የAከባቢው፡ ጤና

308
www.chilot.me
 ገፅ 8 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 81/2005 ገፅ 8 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 81/2005

ይኣልዩ፣ምቅፃል ወይ ምቕባር ዝካEል ሰብ Aጠባበቅና የኤጀንሲ ባለሞያዎች ሲያረጋጊጡ በልዩ

ሞያታት ከባቢያዊ ሓለዋ ጥEናን ኤጀንሲን ቦታ መወገድ Aለበት፣
Eንተረጋጊፁ ኣብ ፍሉይ ቦታ ክEለ፡፡ 4. Aደገኛ ቆሻሻ የሚያመነጭ ድርጅት ባለቤት
4. ሓደገኛ ጓሓፍ ዘፈልፍል ወናኒ ትካል የሚመለከተው Aካል በመደበለት ቦታ በጥንቃቄ
ዝምልከቶ ኣካል ኣብ ዝነፀሮ ቦታብጥንቃቐ ማድረስ Aለበት
ከብፅሕ ኣለዎ፣
5. ብሕማም ወይ ብEድመ ምኽንያት ዝሞተ 5. በበሽታ ወይ በEድሜ ወይም በማንኛው ምክንያት
ዝኾነ Eንስሳ ንሕብረተሰብ፣ ንቀለብ Eንስሳት የሞተ ማንኛውም Eንስሳ ለህብረተሰብ፣ ለEንስሳት
ዝውEል ሳEሪን፣ ተኽልን ብዘይብክል ኩነታት ቀለብ የሚውል ሰርና ተክልን በማይበከል ሁኔታ
Eቲ በዓል Eንስሳን ዝምልከቶ ኣካልን ክኣልዩ ባለ Eንስሳውና የሚመለከተው Aካል የማስወገድ
ግቡE ኣለዎም፣ ዝርዝሩ ብመምርሒ ይውሰን፣ ግዴታ Aለባቸው፡፡ ዝርዝሩ በመመሪያ ይወሰናል፣
6. ካብ በዓል ሰለስተ ኮኾብን ልEሊUን ዝኾኑ 6. ከባለ ሶስት ኮከብና ከዚያ በላይ የሆኑ ሆቴሎች፣
ሆቴላት፣ Iንዱስትሪ ፣ሆስፒታል፣ ዩኒቨርስቲን Iንዱስትሪ፣ ሆስፒታል፣ ዩኒቨርስቲ Eና ሌሎች
ካልOት ምስዚOም ዝመሳሰሉ መንግስታውን ከEነሱ ጋር የሚመሳሰሉ መንግስታዊና
ዘይመንግስታውን ትካላትን ዝፍልፍል ጓሓፍ መንግስታዊ ያልሆኑ ድርጅቶች የሚመነጭ ቆሻሻ
ምምሕዳር ከተማ ወይ ቤትፅሕፈት ናብ ዘዳለዎ የከተማው Aስተዳደር ወይም ፅህፈት ቤቱ ወደ
ቦታ ብናይ ባEሎም ወፃI ክኣልዩ ኣለዎም፣ Aዘጋጀው ቦታ በራሳቸው ወጪ ማስወገድ
Aለባቸው፣
7. ምምሕዳር ከተማ ፣ ክፍለ ከተማ፣ ወረዳን Eሸል 7. የከተማ Aስተዳደር፣ ክፍለ ከተማ፣ ወረዳና ታዳጊ
ከተማን በዓል ዋና ዘይብሉ ሞይቱ ዝተረኸበ ከተማ ባለቤት የሌለው ሞቶ የተገኘ Eንስሳ
Eንስሳ ክኣሊ ግቡE ኣለዎ፣ የማስወገድ ግዴታ Aለበት፣
8. ዝሞተ Eንስሳ ዋንU ዝፍለጥ Eንተኾይኑ ባEሉ 8. የሞተው Eንስሳ ባለቤቱ የሚታወቅ ከሆነ ራሱ
ክኣሊ ሓላፍነት ኣለዎ፡፡ የማስወገድ ሃለፊነት Aለበት፡፡
9. ኣብዚ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ /8/ ዝተቐመጠ 9. በዚህ ዓንቀፅ ንUስ ዓንቀፅ/8/ የተቀመጠ Eንዳለ
ከምዘሎ ኾይኑ ምምሕዳር ከተማ ሞይቱ ሆኖ፣ የከተማ Aስተዳደር ሞቶ የተገኘ Eንስሳ
ዝተረኸበ Eንስሳ ኣግባብ ኣማውትU ብሰብ ሞያ የAሟሟቱ ሁኔታ በEንስሳት ጤና ባለሙያ ማስ
ጥEና Eንስሳት ከመርምር ኣለዎ፣ ዝሞተሉ መርመር Aለበት፣ የሞተው በተላላፊ በሽታ
ምኽንያት ብተመሓላለፍቲ ሕማማት ምክንያት ከሆነ የEንስሳት ጤና ባለሙያው ባዘዘው
Eንተኾይኑ Eቲ በዓል ሞያ ጥEና Eንስሳት ይወገዳል፣
ብዝEዝዞ ይEለ፣

ክፍሊ ሰለስተ ክፍል ሶስት

ኣተሓሕዛ፣ኣተኣኻኽባን ኣተኣላልያን ረሳሕ የፈሳሽ ቆሻሻ ኣያያዝ፣ኣሰባሰብና ኣወጋገድ
ፈሳሲ

309
www.chilot.me
 ገፅ 9 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 81/2005 ገፅ 9 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 81/2005

ዓንቀፅ 8. ኣተሓሕዛ ረሳሕ ፈሳሲ፦ ኣንቀፅ 8. የፈሳሽ ቆሻሻ ኣያያዝ፦

1. ዝኾነ ሰብ ወይ ትካል ብውልቁ ወይ ብሓባር 1. ማንኛውም ሰው ወይም ድርጅት በግሉ ወይም በጋራ
ሽቓቕ ሰሪሑ ክጥቀም ግቡE ኣለዎ፣ ሽንት ቤት ሰርቶ የመጠቀም ግዴታ Aለበት
2. ካብ መንበሪ ወይ ካብ ዝተፈላለዩ ትካላት 2. ከመኖርያ ወይም ከተለያዩ ድርጅቶች ፈሳሽ
ረሳሕ ፈሳሲ ናብ መንገዲ፣ኣደባባይ፣ መንገዲ ቆሻሻ በመንገድ፣Aደባባይ፣ የጎርፍ መውረጃ፣
ውሕጅ፣ ግድብ ፣ወሓዚ ማይን ክፍቲ ቦታን ግድብ፣ ወራጅ ውሃና ክፍት ቦታዎች ላይ
ምፍሳስ ክልክል Eዩ፣ ማፍሰስ ክልክል ነው፣
3. ብኻሊE ኩነታት Eንተዘይተረጋጊፁ ዝኾነ 3. በሌላ ሁኔታ ካልተረጋገጠ ማንኛውም ሰው
ሰብ ኣብ ከባቢ መንበሪU ወይ ትካሉ ኣብ ከመኖርያው Aከባቢ ወይም ድርጅቱ በ20 ሬድያስ
ከባቢ 20 ሬድያስ ሜትሮ ዝርከብ ረሳሕ ሜትር Aከባቢ የሚገኝ ፈሳሽ ቆሻሻ ከመኖርያው
ፈሳሲ ካብ ገዝU ወይ ትካሉ ከምዝወፀ ወይም ከድርጅቱ Eንደወጣ ይቆጠራል፣ የሚለው
ይቑፀር፣ ዝብል ሕልው ኮይኑ Eቲ ጓሓፍ Eንደተጠበቀ ሆኖ ቆሻሻው በሌላ ሰው የተጣለ ሆኖ
ብካሊE ሰብ ዝተደርበየ ኮይኑ ንምልዓል ካብ ለማንሳት ከAቅሙ በላይ ከሆነ ለፅህፈት ቤት
ዓቅሙ ንላEሊ Eንተኾይኑ ንቤት ፅሕፈት ሪፖርት ያደርጋል፡፡
ሪፖርት ይገብር
4. ረሳሕ ፈሳሲ መዋህለሊ ገንI መንበሪ ወይ 4. የመኖሪያ ወይም የድርጅት ፈሳሽ ቆሻሻ
ትካል ምስ መኽየዲ ውሕጅ ብምትሕሓዝ ማጠራቀሚያ ጋን ከጐርፍ መሄጃ ጋር በማያያዝ
ከባቢ ብሕማቕ ጨና ምብካል ወይ ረሳሕ ኣከባቢ በመጥፎ ሽታ መበከል ወይም ፈሳሽ ቆሻሻ
ፈሳሲ ናብ ደገ ምስዳድ ክልክል Eዩ፣ ወደ ውጭ መልቀቅ ክልክል ነው፡፡
5. ተሽከርከርቲ ኣብ ሩባ፣መንገዲ ወይ Aደባባይ 5. ተሽከርካሪዎች በወንዝ፣በመንገድ ወይም
ምሕፃብ ክልክል Eዩ፣ Aደባባይ ማጠብ የተከለከለ ነው፣
6. ካብ መAደሊ ነዳዲ ወይ ጋራዥ ዝወፅE ረሳሕ 6. ከነዳጅ ማደያ ወይም ጋራዥ የሚወጣ ፈሳሽ
ፈሳሲ ከምዘይቲ፣ ናፍጣን ቤንዚንን ናብ ቆሻሻ Eንደ ዘይት፣ ናፍጣና ቤንዚን ወደ ውሃ
መትረብ፣ ሩባ፣ ኣትክልቲ፣ ሕርሻ ናብ ክፍቲ መውረጃ ቦይ፣ ወንዝ፣ Aትክልት፣ Eርሻና ክፍት
ቦታ ምስዳድ ክልኩል Eዩ፣ ቦታ መልቀቅ ክልክል ነው፣
7. ካብ ሽቓቕ ወፃI ምፍታንን ምሻንን ክልኩል 7. ከሽንት ቤት ውጭ መፀዳዳት Eና መሽናት ክልክል
Eዩ፣ ነው፣
8. ዝኾነ ሰብ ካብ ገዝU ወይ ትካሉ ዝወፅE 8. ማንኛውም ሰው ከቤቱ ወይም ድርጅቱ የሚወጣ
መርዛም ረሳሕ ፈሳሲ ብኣግባቡ ይሕዝ፣ መርዛማ ፈሳሽ ቆሻሻ በAግባቡ ይይዛል፣
9. ኣብ ምርባሕ Eንስሳ ዝተዋፈሩ ኣካላት ካብ 9. Eንስሳት በማረባት የተሰማሩ Aካላት ከበረታቸው
ደንበOም ዝወፅE ደረቕን ፈሳስን ርስሓት የሚወጣ ደረቅና ፈሳሽ ቆሻሻ የሚወግድበት
ዝEለየሉ ቦታ ኣቐዲሞም ከዳልው ወይ ብቤት ቦታ Aስቀድመው ማዘጋጀት ወይም ፅህፈት ቤት
ፅሕፈት ኣብ ዝተነፀረ ቦታ ክኣልዩ ኣለዎም። ባዘጋጀው ቦታ ማስወገድ Aለባቸው።

310
www.chilot.me
 ገፅ 10 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 81/2005 ገፅ 10 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 81/2005

ዓንቀፅ 9. ምምጣጥን ምጉEዓዝን ረሳሕ ፈሳሲ ኣንቀፅ 9. ፈሳሽ ቆሻሻ መምጠጥና ማጓጓዝ
1. ኣብ ምምጣጥን ምጉEዓዝን ረሳሕ ፈሳሲ ክዋፈር 1. ማንኛውም በፈሳሽ ቆሻሻ መምጠጥና ማጓጓዝ
ዝደሊ ዝኾነ ሰብ ወይ ትካል ካብ ቢሮ ከተማ መሰማራት የሚፈልግ ሰው ወይም ድርጅት
ልምዓትን ንግድን Iንዱስትሪን ፍቃድ ክረክብ ከከተማ ልማት ንግድና Iንዱስትሪ ቢሮ ፍቃድ
ኣለዎ፣ ማግኘት Aለበት
2. ዝኾነ ረሳሕ ፈሳሲ ዘጉዓEዝ ሰብ ወይ ትካል 2. ማንኛውም ፈሳሽ ቆሻሻ የሚያጓጉዝ ሰው ወይም
ከባቢብዘይ ብክል ክመጥጥን ከጓዓEዝን ኣለዎ፣ ድርጅት Aከባቢው በማይበክል መምጠጥና
ዝርዝሩ ብመምርሒ ይውሰን፣ ማጓጓዝ Aለበት፣ዝርዝሩ በመመሪያ ይወሰናል፣
3. ዝኾነ ሰብ ወይ ትካል ዝጥቀመሉ ገንI ሽቓቕ 3. ማንኛውም ሰው ወይም ድርጅት የሚጠቀምበት
ቅድሚ ምምልU ከምጥጥ ኣለዎ፣ ዝርዝሩ ማፀዳጃ ቤት ጋን ከመሙላቱ በፊት ማስመጠጥ
ብመምርሒ ይውሰን፣ Aለበት፣ዝርዝሩ በመመርያ ይወሰናል

ዓንቀፅ 10. ኣተኣላልያ ረሳሕ ፈሳሲ ኣንቀፅ 10. የፈሳሽ ቆሻሻ Aወጋገድ
1. ዝኾነ ኣብ ምEላይ ርስሓት ፈሳሲ ዝተዋፈረ 1. ማንኛውም ፈሳሽ ቆሻሻ በማስወገድ የተሰማራ
ሰብ ወይ ትካል ካብ መEለይ ቦታ ወፃI ክደፍE ሰው ወይም ድርጅት ከማስወገጃ ቦታ ውጪ
የብሉን፣ ማፍሰስ የለበትም፣
2. መራሒ ረሳሕ ፈሳሲ መጠጢት መኪና ኣብ 2. ፈሳሽ ቆሻሻ የሚያጓጓዙ መጣጭ መኪና ሽፌሮች
መEለይ ቦታ ዝርከብ ሰራሕተኛ ዝምልከቶ ማስወገጃ ቦታ ለሚገኝ የሚመለከተው ኣካል
ኣካል ክምዝገብ ኣለዎም፣ ግልጋሎት ክፍሊት ሰራተኛ መመዝገብ Aለባት፣ የAገልግሎት ክፍያ
ክኸፍሉ ኣለዎም፣ መክፈል Aለባቸው፣
3. ዝኾነ ወናኒ ፋብሪኻ፣ Iንዲስትሪ፣ ሕክምና ካብ 3. ማንኛውም የፋብሪካ፣ የIንዱስትሪ የሕክምና
ትካሉ ዝወፅE ረሳሕ ፈሳሲ ሕብረተሰብን ባለቤት ከድርጅቱ የሚወጣ ፈሳሽ ቆሻሻ
ከባቢን ከይብክል ኣፃርዩን ሓኪሙን ናብ ሕብረተሰብና Aከባቢው Eንዳይበክል Aጣርቶና
ዝተፈቐደሉ ቦታ ወሲዱ ክኣሊ ግቡE ኣለዎ፣ Aክሞ ወደ ተፈቀደለት ቦታ ወስዶ የማስወገድ
ግዴታ Aለበት፣

ዓንቀፅ 11. መEለይ ቦታ ኣንቀፅ 11. ማስወገጃ ቦታ

ኩለን ከተማታት ደረጀኣንን ዓቕመንን መሰረት ዝገበረ ሁሉም ከተሞች ደረጃቸውናን Aቅማቸውን መሰረት
ጓሓፍ መEለይን መሐከምን ቦታ ከዳልዋ ኣለወን፣ ያደረገ የቆሻሻ ማስወገጃና ማከምያ ቦታ ማዘጋጀት
ዝርዝሩ ብመምርሒ ይውሰን። Aለባቸው ፣ዝርዝሩ በመመርያ ይወሰናል።

ክፍሊ ኣርባEተ ክፍል Aራት

ደረቕ ጓሓፍ ዳግም ኣብ ጥቕሚ ምውዓል ደረቅ ቆሻሻ መልሶ ጥቅም ላይ ማዋል
ዓንቀፅ 12. ደረቕ ጓሓፍ ምንካይን መሊስካ ኣንቀፅ 12. ደረቅ ቆሻሻ መቀነስና መልሶ

311
www.chilot.me
 ገፅ 11 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 81/2005 ገፅ 11 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 81/2005

ኣብ ጥቕሚ ምውዓልን ጥቅም ላይ ማዋል

1. ዝኾነ ሰብ ወይ ትካል ዝጥቀመሉ መጠን 1. ማንኛውም ሰው ወይም ድርጅት ለቆሻሻ
መጠቅለሊ ጓሓፍ ወይ መሸፈኒ ይቕንስ፣ ካብ መጠቅለያ ወይም መሸፈኛ የሚጠቀምበት መጠን
ገዝU ዘውፅO ጓሓፍ ዳግም ኣብ ጥቕሚ የውEል፣ ይቀንሳል፣ ከቤቱ የሚወጣ ቆሻሻ መልሶ ጥቅም
ናብ መEለይን መሐከምን ቦታ ዝጎዓዓዝ መጠን ላይ ያውላል፣ ወደ ማስወገጃ Eና ማከምያ ቦታ
ጓሓፍ ክንኪ ይገብር፣ የሚጓጓዝ መጠን ቆሻሻ Eንዲቀነስ ያደርጋል፣
2. ዝኾነ መጠቕለሊ ንብረት ወይ መትሓዚ ዘፍሪ 2. ማንኛውም ንብረት መጠቅለያ ወይም መያዣ
ወይ ካብ ዓዲ ወፃI ዘEቱ ሰብ ወይ ትካል የሚያመርት ወይም ከውጭ Aገር የሚያስገባ ሰው
ብተደጋጋሚ ወይ ንነዊሕ ግዜ ዘገልግል፣ ወይም ድርጅት በተደጋጋሚ ወይም ለረጅም ጊዜ
ብኽለት ከባቢ ዘየስEብ ምዃኑ ካብ ኤጀንሲ የሚያገለግል፣ የAከባቢ ብክለት የማያስከትል
መረጋገፂ ክረክብ ኣለዎ ፣ መሆኑን ከኤጀንሲ ማረጋገጫ ማግኘት Aለበት፣
3. ዝኾነ ኣብ ስራሕቲ ጓሓፍ መልሲካ ኣብ ጥቅሚ 3. ቆሻሻ መልሶ ጥቅም ላይ በማዋል ስራላይ
ምውዓል ክዋፈር ዝድለ ሰብ ወይ ትካል ካብ ለመሰማራት የሚፈልግ ፣ ማንኛውም ሰው
ዝምልከቶ ኣካል ፍቓድ ክረክብ ኣለዎ፡፡ ወይም ድርጅት ከሚመለከተው ኣካል ፍቃድ
ማግኘት ኣለበት

ክፍሊ ሓሙሽተ ክፍል Aምስት

ኣብ Aተሓሕዛን Aተኣላልያን ጓሓፍ ተግባርን በቆሻሻ Aያያዝና Aወጋገድ የተለያዩ Aካላት

ሓላፍነትን ዝተፈላለዩ ኣካላት ተግባርና ሃላፊነት

ዓንቀፅ 13. ቢሮ ዝስEቡ ሓላፍነታት ኣንቀፅ 13. ቢሮው የሚከተሉት ሃላፊነቶች

ይህልዉዎ፦ ይኖሩታል፦
1- ምስ ቢሮ ሓለዋ ጥIና፣ኤጀንስን ካልOት 1. ከጤና ጥበቃ ቢሮ ፣ኤጀንሲና ሌሎች የሚመለከታቸው

ዝምልከቶም ኣካላትን ብምትሕብባር መEለይን Aካላት ጋር በመተባበር ቆሻሻ ማስወገጃና ማከምያ ቦታ

መሐከምን ቦታ ጓሓፍ ንምድላው ረቋሒ የውፅE፣ ለማዘጋጀት መስፈርት ያወጣል፣

2- ኣተሓሕዛን ኣተኣላልያን ጓሓፍ ዝምልከት 2. የቆሻሻ Aያያዝ Eና Aወጋገድና በተመለከተ

መምርሒታትን ማንዋላትን የዳሉ፣ መመሪያዎችና ማንዋሎች ያዘጋጃል፣

3- መሓውር ፅሬትን ፅባቐን ይቐርፅ 3. የፅዳትና ውበት መዋቅር ይቀርፃል፣

4- ንሰራሕተኛታት ፅሬትን ፅባቐን ስርሖምን 4. ለፅዳትና ውበት ሰራተኞች ስራቸውንና

ሓላፍነቶምን የፍልጥ፣ ሃላፊነታቸው ያሳውቃል፣

5- ዓቕሚ ሰራሕተኛታት ንምEባይ ስልጠና 5. የሰራተኞችን Aቅም ለማሳደግ ስልጠና

ይህብ፣ ይሰጣል፣

6- ፅሬትን ፅባቐን ከባቢ ምሕላው ዘኽEል 6. የAከባቢ ፅዳትና ውበት መጠበቅ የሚያስችል

ሞያዊ ሓገዝ ይህብ፣ ሞያዊ ድጋፍ ይሰጣል፣

312
www.chilot.me
 ገፅ 12 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 81/2005 ገፅ 12 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 81/2005

7- ኣብ ኣፈፃፅማ ኣተAላልያን ኣተሓሕዛን 7. በቆሻሻ Aያያዝና Aወጋገድ Aፈፃፀም ክትትልና

ጓሓፍ ክትትልን ቑፅፅርን ይገብር ፣ ቁጥጥር ያደርጋል፣
8- ኣብ ኣተሓሕዛን ኣተኣላልያን ጓሓፍ 8. የቆሻሻ Aያያዝና Aወጋገድ Iንቨስትመንት
Iንቨስትመንት ክጋፋሕ ምችው ባይታ Eንዲስፋፋ ምቹ ሁኔታ ይፈጥራል፣ያበረታታል፣
ይፈጥር፣ የተባብE፣
9- ክፍሊት ግልጋሎት ፅሬት የፅንE፣ኣብ 9. የፅዳት Aገልግሎት ክፍያ ያጠናል፣
ተግባር ምውዓሉ ይከታተል፣የማሓይሽ፣ ተግባራዊመሆኑን ይከታተላል፣ ያሻሽላል፣
ዝመሓየሸሉ ቀፃሊ ፅንዓት የካይድ፣ የሚሻሻልበት ቀጣይ ጥናት ያካሄዳል፣
10- ኣብ ኣዋጅን ደንብን ዝርኣዩ ክፍተታት 10. በAዋጅና ደንብ የሚታዩ ክፍተቶች ያጠናል፣
የፅንE፣ ሓሳብ የቕርብ፣ ማሻሻያ ሃሳብ ያቀርባል፣
11- ምስ መንግስታውን ዘይመንግስታውን ትካላት 11..ከመንግስታዊና መንግስታዊ ያልሆኑ ድርጅቶች
ብምዃን ምርምርን ፅንዓትን የካይድ ፣ ጋር ምርምርና ጥናት ያካሄዳል፣
12- ምስ ዝምልከቶም ብምትሕብባር ጓሓፍ 12. ከሚመለከታቸው ጋር በመተባበር ቆሻሻ መልሶ
ተመሊሱ ኣብ ጥቕሚ ክውEል ዘኽEሉ ጥቅም ላይ ለማዋል የሚያስችሉ Aዳዲስ
ሓደሽቲ ቴክኖሎጂታት ክተኣታተዉ፣ ቴክኖሎጂዎች Eንዲስፋፉ ይጥራል፣
ይፅEር፣

ዓንቀፅ 14. ምምሕዳር ከተማ ዝስEብ ኣንቀፅ 14. የከተማ Aስተዳደር የሚከተለው
ሓላፍነትይህልዎ፦ ሃላፊነት ይኖረዋል
1- ነበርቲ ብምስታፍ ጉሓፍ ቀፃልነት ብዘለዎ 1. ነዋሪዎችን በማሳተፍ ቆሻሻ ቀጣይነት ባለው ሁኔታ
ኩነታት ክEከብን ክEለን ይገብር፣ Eንዲሰበሰብና Eንዲወገድ ያደርጋል

2- ነበርቲ ኣብ ኣተኣላልያን ኣተሓሕዛን ጓሓፍ 2. ነዋሪዎች በቆሻሻ Aያያዝና Aወጋገድ ያላቸውግንዛቤ

ዘለዎም ግንዛበ ክዓቢ ስልጠናታት ይህብ፣የለዓEል፣ Eንዲያድግ ስልጠና ይሰጣል፣ያነሳሳል፣

3- ጓሓፍ ብኣግባቡ ምEካቡን ኣብ መEለይ 3. ቆሻሻ በAግባቡ መሰብሰቡና ማስወገጃ ቦታ መድረሱ

ቦታ ዝበፅሐ ምዃኑን የረጋግፅ፣ ያረጋግጣል፣

4- ደቀቕትን ኣናEሽተይን ትካላት ኣብ ኣተሓሕዛን 4. ጥቃቅንና Aነስተኛ ተቋማት በቆሻሻ Aያያዝና

ኣተኣላልያን ጓሓፍ ክሳተፉ የተባብE ፣ Aወጋገድ Eንዲሳተፉ ያበረታታል፣

5- ገምጋም ፅልዋ ስነ-ከባቢ የካይድ፣ 5. የስነ-ከባቢ ተፅEኖ ገምጋም ያካሄዳል የቆሻሻ Aያያዝና

ኣተኣላልያን ኣተሓሕዛን ጓሓፍ የጠናኽር፣ Aወጋገድ ያጠናክራል፣

6- ካብ መንበሪ፣ትካላት ንግዲን ሆስፒታላትን 6. ከመኖርያ፣ንግድ ድርጅትና ሆስፒታሎች የሚወጣ

ዝወፅE ረሳሕ ፈሳሲ ምስ መኽየዲ ውሑጅ ቆሻሻ ከጎርፍ መሄጃ ቦይ Eንዳይገናኝ Eና Eንዳይደፋ

ከይራኸብን ከይድፋEን ይቆፃፀር፣ ይቆጣጠራል፣

7- ምምሕዳር ከተማ ብዛEባ ኣተሓሕዛን 7. የከተማ Aስተዳደር ስለ ቆሻሻ ኣያያዝና Aወጋገድ

ኣተኣላልያን ጓሓፍ ኣካላቱ ዝቆፃፀረሉ Aካሎቹን የሚቆጣጠርበት ስርAት ይዘረጋል፣

313
www.chilot.me
 ገፅ 13 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 81/2005 ገፅ 13 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 81/2005

ስርዓት ይዝርግሕ፣
8- ጓሓፍ ብኣግባቡ ኣብ ዘይAለየ ኣካል 8. ቆሻሻ በAግባቡ ባላስወገደ Aካል ላይ Aስተዳደራዊ

ምምሕዳራዊ ስጉሚቲ ይወስድ Eርምጃ ይወሰዳል፣

9- ምስ ካልOት ተሓባቢሩ መEለይን መሐከምን 9. ከሌሎች ጋር በመተባበር ቆሻሻ ማስወገጃና ማከምያ

ጓሓፍ ክዳሎ ይገብር፣ ቦታ Eንዲዘጋጅ ያደርጋል፣

10- ኣብ መEለይን መሓከምን ቦታ ዝበፅሐ 10. በማስወገጃና ማከምያ ቦታ የደረሰ ቆሻሻ በAግባቡ

ጓሓፍ ብAግባቡ ክሕከምን ተመሊሱ ኣብ Eንዲታከምና ተመልሶ ጥቅም ላይ Eንዲውል

ጥቕሚ ክውEልን ይገብር፣ ያደርጋል፣

11- ፅሬት ከተማታት ንምርግጋፅ ዝወፁ ሕግታትን 11. የከተሞች ፅዳት ለማረጋገጥ የወጡ ሕጎችና

ኣሰራርሓታትን ብኣግባቡ ይትግብር፣ Aሰራሮችን በAግባቡ ይተገብራል፣

12- ካብ ግልጋሎት ፅሬት ዝርከብ Eቶት ይEክብ፣ 12. ከፅዳት ግልጋሎት የሚገኝ ገቢ ይሰበስባል፣

13- ንህዝቢ ዘገልግሉ ሽቓቓት ክስፋሕፍሑ 13. የህዝብ ሽንት ቤቶች Eንዲስፋፉ ያደርጋል፣

ይገብር፣
14- መጠራቐሚ ፎኪስ ደረቕ ጓሓፍ ክጋፋሕ ይገብር፣ 14. የቀላል ደረቅ ቆሻሻ ማጠራቀምያ Eንዲስፋፋ
ያደርጋል ፣

15- ጓሓፍ ተመሊሱ ኣብ ጥቕሚ ንምውዓል ዝሕግዙ፣ 15. ቆሻሻ ተመልሶ ጥቅም ላይ Eንዲውል የሚያግዙ

ሓደሽቲ ቴክኖሎጂታት የተኣታቱ፣ የተግብር፣ Aዳዲስ ቴክኖሎጂዎች ያስፋፋል ይተገብራል፣

16- ጓሓፍ ተመሊሱ ኣብ ጥቅሚ ንምውዓል 16. ቆሻሻ ተመልሶ ጥቅም ላይ ለማዋል የሚረዱ Aዳዲስ

ዝሕግዙ ሐደሽቲ ቴክኖሎጂታት ንኽስፋፍሑ ቴክኖሎጂዎች Eንዲስፋፉ ላደረገ ድርጅት

ንዝገበረ ትካል የተባብE፣ ያበረታታል ፣

ዓንቀፅ 15. ሓላፍነት ምምሕዳር ጣብያ፦
1- ጓሓፍ ኣብ ዘይተፈቐደ ቦታ ከይድርበይ
ይከታተል፣ ይቆፃፀር፣
2- ብንጡፍ ተሳትፎ ህዝቢ ፅሬት ከተማን ከባቢAን
ክሕሎን ለውጢ ኣተሓሳስባ ክመፅEን ብቐፃሊ
ይስራሕ፣
3- ካብ ጓሓፍ ዝፀረየት ጣብያ ይፈጥር፣
4- ካብ መንበርን ትካላት ንግድን ዝወፅE ጓሓፍ
ናብ መEለይ ቦታ ዝበፅሐ ምዃ ኑ የረጋግፅ፣
ኣንቀፅ 15. የቀበሌ Aስተዳደር ሃላፊነት
1. ቆሻሻ ባልተፈቀደ ቦታ Eንዳይጣል
ይከታተላል፣ ይቆጣጠራል፣
2. በቀበሌ ነዋሪ ህዝብ ንቁ ተሳትፎ የከተማና የAከባቢ
ፅዳት ለመጠበቅና የAስተሳሰብ ለውጥ Eንዲመጣ
በቀጣይ ይሰራል፣
3. ከቆሻሻ የፅዳች ቀበሌ ይፈጥራል፣
4. ከመኖርያና ንግድ ድርጅቶች የሚወጣ ቆሻሻ
ማስወገጃ ቦታ የደረሰ መሆኑን ያረጋግጣል፣

ዓንቀፅ 16. ሓላፍነት Iጀንሲ ሓለዋ ስነ-ከባቢ ኣንቀፅ 16. የAከባቢ ጥበቃ፣ የገጠር መሬት
ምምሕዳርን Aጠቓቕማ ገጠር Aስተዳደርና Aጠቃቀም ኤጀንሲ
መሬት ሃላፊነት

314
www.chilot.me
 ገፅ 14 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 81/2005 ገፅ 14 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 81/2005

1- ኣዋጅን ደንብን ይትግበር ምህላዎም ይከታተል፣ 1. Aዋጅና ደንብ Eየተተገበሩ መሆናቸው ይከታተላል፣
2- ሓላፍነት ዝተውሃቡ ሰባት ስርሖም ዝተዋፅU 2. ሃላፊነት የተሰጣቸው ሰዎች ስራቸው Eየተዋጡ
ምዃኖም ይቆፃፀር፣ መሆናቸው ይቆጣጠራል፣
3-ኣብ ኣተሓሕዛን ኣተኣላልያ ጓሓፍ መፅናEቲታት 3. በቆሻሻ Aያያዝና Aወጋገድ ጥናቶች በማካሄድ
ብምክያድ ዝረኣዩ ሕፅረታት ዝፈትሑ ስልጠናታት ጉድለቶች ለማስተካከል ስልጠናዎች ይሰጣል፡፡
ይህብ ፡፡
4- ስርሑ ጠጠው ዘበለ ቦታ መEለይ ጓሓፍ ንኻሊE 4. ስራው ያቆመ ቆሻሻ ማስወገጃ ቦታ ለሌላ Aገልግሎት

ግልጋሎት ክውEል ይውስን፣ Eንዲውል ይወስናል፡፡

5- ኣብ ኣዋጅን ደንብን ዝረኣዩ ክፍተታት Eናፈተሸን 5. በAዋጅና ደንብ የሚታዩ ጉድለቶች Eያጠናና

Eናገምገመን መማሓየሺ ሓሳባት ንዝምልከቶ Eየገመገመ ማሻሻያ ሃሳቦችን ለሚመለከተው

የቕርብ፣ ክመሓየሹ ይገብር፣ ያቀርባል፣ Eንዲሻሻሉ ያደርጋል፣

6- ሕጊ ንዝጥሕሱ ኣካላት ብሕጊ ይሓትት፣ 6. ህግ ለሚጥሱ Aካሎች በሕግ ይጠይቃል፣

7- ዝብስብስን ዘይብዝብስን ጓሓፍ ኣብ ጥቕሚ ክውEል 7. የሚበሰብስና የማይበሰብስ ቆሻሻ ጥቅም ላይ Eንዲውል

ዝሕግዝ ቴክኖሎጂ ክተኣታተው ይገብር፣ የሚያግዝ ቴክኖሎጂ Eንዲስፋፋ ያደርጋል፣

8- መርዛምን ተቃፂሉ ከባቢ ዝብክልን ጓሓፍ ብኣግባቡ 8. መርዛማና ተቃጥሎ Aከባቢን የሚበክል ቆሻሻ

ይተሓዝን ይEለይን ምህላዉ ይከታተል፣ ጉድለት በAግባቡ Eየተያዘና፣ Eየተወገደ መሆኑን ይከታተላል፣

Eንትርከብ ስጉምቲ ይወስድ፣ ጉድለት ሲያጋጥም Eርምጃ ይወሰዳል ፣

9- ውፅIት ላስቲክ ዘፍሪዩ ትካላት ተመሊሶም 9. የፕላስቲክ ውጤቶች የሚያመርቱ ድርጅቶች ዳግም

ክEክብዎን ኣብ ጥቐሚ ከውEልዎን ዘኽEል መስርሕ ሰብስበው ጥቅም ላይ ለማዋል የሚያስችል Aሰራር

የተኣታትው፣ጉድለት Eንትርከብ ስጉምቲ ይወስድ ፣ ይዘረጋል፣ስህተት ሲያጋጥም Eርምጃ ይወስዳል

10- ፌስታልን ተመሳሰልቲ መጠቕለሊ ኣቑሑትን ከባቢ 10. ፌስታልና ተመሳሳይ Eቃዎች Aከባቢ በማይበክል

ዘይብክል ቴክኖሎጂ ክተኣታተው ይገብር፣ ነዚ ቴክኖሎጂ Eንዲገቡ ያደርጋል፣ ያስፋፋል

ዘተኣታትዋ ትካላትን ውልቀ ሰባትን የተባብE፣ ድርጅቶችና ባለሃብቶች ያበረታታል፣

ዓንቀፅ 17. ተቆፃፃሪ ፅሬት Eዞም ዝስEቡ ኣንቀፅ 17. የፅዳት ተቆጣጣሪ ሃላፊነት
ሓላፍነት ይህልውዎ፦
1- ነቲ ኣዋጅ፣ ነዚ ደንቢን መምርሒን ዝጥሕሱ 1. ኣዋጁን፣ይህን ደንብና መመሪያ የሚጥስ በዚህ ደንብ

ብመሰረት ኣብዚ ደንቢ ዝተቐመጠ ሕዛል በተቀመጠው ኣባሪ መሰረት በገንዘብ ይቀጣል፣

ብገንዘብ ይቐፅE፣
2- ኣብ መንበሪ፣ ትካላት፣ ጎደናታት፣Eዳጋን ካልOት 2. ከመኖርያ፣ድርጅቶች፣ጎደናዎች፣ገበያና ሌሎች

ከባቢታትን ጓሓፍ ብግቡE ምEካቡን ምEላዩን Aከባቢዎች ቆሻሻ በAግባቡ መሰብሰቡና መወገዱን

ይቆፃፀር፣ ይቆጣጠራል፣

3- ኣብ ስራሕቲ ጓሓፍ መሊስኻ ምጥቃም ዝተዋፈሩ 3. በቆሻሻ መልሶ መጠቀም የተሰማሩ ሰዎች ስራቸውን

ሰባት ስራሕቶም ብኣግባቡ ይትግብሩ ምህላዎም በAግባቡ Eየተገበሩ መሆናቸው ይከታተላል

315
www.chilot.me
 ገፅ 15 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 81/2005 ገፅ 15 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 81/2005

ይከታተል፣
4- ኣብ ልEሊ ጥEናን ድሕንነትን ደቂ ሰባት፣ ፅሬትን 4. በሰው ልጆች፣ ጤናና ደህንነት፣ በAካባቢ ፅዳትና
ፅባቐን ስነ-ከባቢ ጉድኣት ዘብፅሕ ምንቅስቓስ ውበት ጉዳት ሊያስከትል የሚችል Eንቅስቃሴ
ጠጠው ክብል ይገብር፣ ስጉምቲ ይወስድ፣ Eንዲቆም ያደርጋል፣ Eርምጃ ይወስዳል፣
5- ሕጋዊነት ዘለዎ መለለይ መንነት ይሕዝ፣ 5. ህጋዊነት ያለው መታወቅያ ይይዛል፣ ሲጠየቅ ያሳያል
Eንትሕተት የርEይ፣
6- ኣብ ስራሕ ስዓት ደንቢ ክዳን ክኽደን ኣለዎ፣ 6. በስራ ስኣት የደንብ ልብስ መልበስ Aለበት፣
7- ካብ ቅፅዓት ዝተረኸበ ገንዘብ ብEዋኑ ናብ 7. በቅጣት የተገኘ ገንዘብ በጊዜው ለሚመለከተው Aካል
ዝምልከቶ ብመስረት ሕጊ ፋይናንስ ኣታዊ ይገብር፣ በፋይናንስ ሕጊ መሰረት ገቢ ያደርጋል፣
8- ሓፈሻዊ ምንቅስቓስ ስርሑ ብEዋኑ ፀብፃብ 8. የጠቅላላ የስራ Eንቅስቃሴ ሪፖርት በወቅቱ
የቕርብ። ያቀርባል፣
9- ጓሓፍ ኣብ ዘይተፈቀደ ቦታ ከይድርበ ይቆፃፀር 9. ቆሻሻ ባልተፈቀደ ቦታ Eንዳይጣል ይቆጣጠራል

ክፍሊ ሽዱሽተ ክፍል ስድስት

መሰልን ግቡEን ነበርቲ የነዋሪዎች መብትና ግዴታ
ዓንቀፅ 18. ነበርቲ ዝስEቡ መሰላት ኣንቀፅ 18. ነዋሪዎች የሚከተሉት መብቶች
ይህልዉዎም፦ ይኖሯቸዋል
1- መሰል ምንባር ፅሬቱ ኣብ ዝተሓለወ ከባቢ፣ 1. ፅዳቱ በተጠበቀ Aከባቢ የመኖር መብት፣
2- ካብ ገዝOም ዝወፅE ጓሓፍ ንከባቢ ብዘይብክል 2. ከቤታቸው የሚወጣ ቆሻሻ Aከባቢን
ኣብ ጥቕሚ ምውዓል፡፡ በማይበክል ጥቅም ላይ ማዋል፣

ዓንቀፅ 19. ጉቡኣት ነበርቲ ፦ ኣንቀፅ 19. የነዋሪዎች ግዴታ፦

1- ፅሬት ከተማ ንምርግጋፅ ዝወፁ ሕግታት 1. የከተማ ፅዳት ለማረጋገጥ የወጡ ሕጎች
ይትግበሩ፣ ይተገብራሉ፣
2- ገዝOምን ከባቢOምን የፅርዩ፣ይሕልዉ፣ 2. ቤታቸውን Eና Aከባቢያቸውን ያፀዳሉ፣ይጠብቃሉ፣
3- ክፍሊት ግልጋሎት ፅሬት ይኸፍሉ፣ 3. የፅዳት Aገልግሎት ክፍያ ይከፍላሉ፣
4- ካብ ገዝOም ዝወፅE ጓሓፍ ይEክቡ፣ ክጓዓዓዝ 4. ከቤታቸው የሚወጣ ቆሻሻ ይሰበስባሉ፣
ይገብሩ፣ Eንዲጓጓዝ ያደርጋሉ፣
5- ጓሓፍን ኣብ ምEላይ ጓሓፍን ንዝተዋፈሩ ውልቀ 5- ቆሻሻና ቆሻሻ በማፅዳት ለተሰማሩ የግል ወይም
ወይ መንግስታዊ ትካል ይህቡ። መንግስታዊ ድርጅት ይሰጣሉ፣

ክፍሊ ሸውዓተ ክፍል ሰባት

ድሕንነት ሰራሕተኛታት የሰራተኞች ድህንነት
ዓንቀፅ 20. ድሕንነት ኣብ ፅሬት ዝተዋፈሩ ኣንቀፅ 20. በፅዳት ስራ የተሰማሩ ሰራተኞች

316
www.chilot.me
 ገፅ 16 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 81/2005 ገፅ 16 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 81/2005

ሰራሕተኛታት ደህንነት
1. ግልጋሎት ምEላይ ጓሓፍ ዝህብ ዝኾነ ሰብ ወይ ትካል 1. የፅዳት Aገልግሎት የሚሰጥ ማንኛውም ሰው ወይም
ንዘዋፍሮም ሰራሕተኛታት ንጥEነOምን ስርሖምን ድርጅት ለሚያሰማራቸው ሰራተኞች ለጤናቸውና
ዘድልዮዎም ነገራት የማልE፣ ኣስተምህሮ ጥንቃቐ ስራቸው የሚያስፈል ጋቸው ነገሮች ያሟላል፣ የጥንቃቄ
ይህብ፣ ዝርዝር ኣፈፃፅምU ብመምርሒ ይውሰን፣ ትምህርት ይሰጣል፣ ዝርዝሩ በመመሪያ ይወሰናል፣
2. መከላኸሊ ግልጋሎት ፅሬት ክገብሩ ኣለዎም። 2. የፅዳት Aገልግሎት መከላከያ ማድረግ Aለባቸው።

ክፍሊ ሸሞንተ ክፍል ስምንት

ዝተፈላለዩ ድንጋገታት
ዓንቀፅ 21. ክትትልን ቁፅፅርን
1. ምምሕዳር ከተማ ፣ ክፍለ ከተማ ወረዳን Eሸል ከተማን
ጓሓፍ ብግቡE ምEካቡን ምEላዩን ነዚ ስራሕ ክቆፃፀሩ
ብዝመደቦም ኣካላት ኣቢሉ ይቆፃፀሮ፣
2. ሰራሕተኛታት ብመሰረት ሕጊ ኣብ ዝኾነ መንበሪ
ወይ ትካል ኣትዮምይቆፃፀሩ፣
ይወስዱ፣ዝርዝሩ ብዝወፅE መምርሒ ይውሰን።
የተለያዩ ድንጋጌዎች
ኣንቀፅ 21. ክትትልና ቁጥጥር
1. ቆሻሻ በተገቢው መሰብሰቡና መወገዱን የከተማ
Aስተዳደር ፣ ክፍለ ከተማ፣ ወረዳና ታዳጊ ከተማ
ስራውን Eንዲቆጣጠሩ በሚመድባቸው Aማካይነት
ይቆጣጠራል፣
2. ሰራተኞች በህግ መሰረት ከሆነ መኖርያ ወይም
ስጉምቲ ድርጅት ገብቶ ይቆጣጠራል፣ Eርምጃ ይወስዳሉ፣
ዝርዝሩ በሚወጣው መመሪያ ይወሰናል ።

ዓንቀፅ 22. ምቕራብ ቅርታ ኣንቀፅ 22. ቅሬታ ማቅረብ

1. ብመሰረት ድንጋገ ዓንቀፅ22 ተቆፃፀርቲ 1. በAንቀፅ 22 በተደነገገው መሰረት ተቆጣጣሪዎች
ብዝወስድዎ ስጉምቲ ወይ ውሳነ ቅርታ ዘለዎ በሚወስዱት Eርምጃ ወይም ውሳኔ ቅሬታ ያለው
ኣካል ቅፅዓት ከፊሉ ኣብ ውሽጢ10 መዓልቲ Aካል ቅጣቱ ከፍሎ በ10 የስራ ቀናት ውስጥ ወደ
ስራሕ ናብ ቢሮ ወይ ቤት ፅሕፈት ሓላፊ ቅርትU ቢሮው ወይም ፅህፈት ቤት ሃላፊ ቅሬታ ሊያቀርብ
ከቕርብ ይኽEል። ይችላል።
2. ብቢሮ ወይ ብቤት ፅሕፈት ዝተውሃበ ውሳነ ዘይዓገበ 2. በቢሮ ወይም በፅህፈት ቤት በተሰጠ ውሳኔ ያልረካ
ኣብ ውሽጢ 15 መዓልቲ ይግበኣኒ ናብ ቤት ፍርዲ በ15 ቀናት ውስጥ ይግባኝ ለወረዳ ፍርድ ቤት
ወረዳ ከቕረብ ይኽEል ማቅረብ ይችላል

ዓንቀፅ 23. ግቡE ምትሕብባር ኣንቀፅ 23. የመተባበር ግዴታ

ዝኾነ ሰብ ወይ ትካል ነዚ ደንቢ ክትግበር ግቡE ማንኛውም ሰው ወይም ድርጅት ይህን ደንብ Eንዲፈፀም
ምትሕብባር ኣለዎ። የመተባበር ግዴታ Aለበት።

ዓንቀፅ 24. ቕፅዓት ኣንቀፅ 24. ቅጣት

1. ነዚ ደንቢ ተገዛI ዘይኾነ ዝኸነ ሰብ ወይ ትካል 1. ለዚህ ደንብ ተገዥ ያልሆነ ማንኛውም ሰውወይም
ንዝፈፀሞ ጥፍኣት Eቲ ኣዋጅ ብዘቐመጦ ቅፅዓት ሽU ድርጅት በፈፀመው ጥፋት ወዲያውኑ ኣዋጁ

317
www.chilot.me
 ገፅ 17 ነጋሪት ጋዜጣ ትግራይ ደንቢ ቑ 81/2005 ገፅ 17 የትግራይ ነጋሪት ጋዜጣ ደንብ ቁ 81/2005

ንሽU ይቅፃE ፡፡ ባስቀመጠው የቅጣት መጠን ይቀጣል

2. ዝኾነ ሰብ ወይ ትካል ኣብዚ ደንቢ’ዚ ዝተቐመጡ 2. ማንኛውም ሰው ወይም ድርጅት በዚህ ደንብ
ደንጋጊታት ጥሒሱ Eንተተረክቡ ኣብቲ ኣዋጅ የተቀመጡ ድንጋጊዎች ጥሶ ከተገኘ በAዋጁ ላይ
ዝተቐመጡ ድንጋገታት ቅፅዓት ገበን ተፈፀሚቲ የተቀመጡ የወንጀል ቅጣት ድንጋጌዎች
ይኾኑ፣ ተፈፃሚዎች ይሆናሉ፣

ዓንቀፅ 25. ዝተስዓሩ ሕግታት፣ ኣንቀፅ 25. የተሻሩ ሕጎች

1. ነዚ ደንቢ ዝፃረር ደንቢ መምርሒ፣ ልማዳዊ 1. ይህን ደንብ የሚፃረር ፣ ደንብ፣መመሪያና ልማዳዊ
ኣሰራርሓን ተፈፃምነት የብሉን። Aሰራር ተፈፃሚነት የለውም፡፡

ዓንቀፅ 26. ስልጣን ምውፃE መምርሒ ኣንቀፅ 26. መመሪያ የማውጣት ስልጣን
ቢሮ ነዚ ደንቢ Eዚ መፈፀሚ ዝኸውን መምርሒ ከውፅE ቢሮው ይህንን ደንብ ለማስፈፀም መመርያ ሊያወጣ
ይኽEል። ይችላል፡፡

ዓንቀፅ 27. ደንቢ ዝፀንAሉ ጊዜ ኣንቀፅ 27. ደንቡ የሚፀናበት ጊዜ

Eዚ ደንቢ ብቤት ምኽሪ ስራሕ ፈፃሚት ክልል ትግራይ ይህ ደንብ በትግራይ ክልል ስራ Aስፈፃሚ ምክር ቤት
ካብ ዝፀደቐሉ ለካቲት 4/2005 ዓ/ም ጀሚሩ ዝፀንA ከፀደቀበት የካቲት 4/2005 ዓ/ም ጀምሮ የፀና ይሆናል፡፡
ይኸውን፡፡

ኣባይ ወልዱ Aባይ ወልዱ

ፕሬዚደንት ብሄራዊ ክልላዊ መንግስቲ የትግራይ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስት
ትግራይ ኘሬዚዳንት

318
www.chilot.me