რა ანიჭებს ძვალს ელასტიურობასა და

სიმტკიცეს?

თეორიული ნაწილი

პრაზენტაციის ავტორი:
ლიკა თათიკიშვილი

მასწავლებელი:
ზინაიდა ბეინაშვილი
ძვლოვანი ქსოვილის შემადგენლობა
ძვლოვანი ქსოვილი შემაერთებელი ქსოვილის
ერთ–ერთი სახეა, რომელიც უჯედების და
გაკირული უჯრედშორისი ნივთიერებისგან
შედგება.
ეს უკანასკნელი ძვლოვანი ქსოვილის 2/3
შეადგენს.ის შედგება ორგანული და არაორგანული
ნივთიერებებისაგან.
ორგანულ ნაწილში შედის ძირითადად ცილა და
ასევე სხვა ორგანული ნივთიერებები მათ შორის
ზრდის ფაქტორი, ცილები, ცხიმები, ხოლო
არაორგანული ნაწილში-წყალი, კალციუმი,
ფოსფორი.თუმცა, შეიცავს ასევე ნატრიუმს,
კალიუმს,მაგნიუმს, თუთიას და სხვა.ძვალს
არაორგანული ნივთიერებები სიმტკიცეს ანიჭებს,
ხოლო ორგანული ნივთიე-რებები ელასტიკურობას
და მოქნილობას.
 რა ძირითად ფუნქციებს ასრულებს
ძვლოვანი სისტემის ძირითადი
ძვლოვანი სისტემა
ფუნქციაა სხეულს მიანიჭოს
ფორმა. ის სხეულის შინაგანი
საყრდენია. მასზე
მიმაგრებულია კუნთები,
რომელიც მოძრაობაში
ეხმარება ორგანიზმს, ამიტომ ი
სსაყრდენი და მამოძრავებელი
ორგანოა. ძვლები საყრდენი:ხერხემალი
მამოძრავებელი:სახსრები
შემოსაზღვრავენ და იცავენ
შინაგან ორგანოებს
დაზიანებისაგან. ძვალი
სისხლმბადი ორგანოცაა,
ძვლის შიგნით არსებული
სისხლმბადი ქსოვილი
წარმოქმნის სისხლის უჯრედებს.
სისხლმბადი:ძვლის წითელი ტვინი
ძვალს აქვს 4 ძირითადი
ფუნქცია: საყრდენი,
მამოძრავებელი,სისხლმბადი და დამცველობითი:გულმკერდი,ნეკნები
რა შეიცვლება ორგანიზმში, თუ ორგანული და არაორგანული
ნაწილი ძალიან შემცირდებაძვლებში,რა იწვევს ძვლების
ხშირ მოტეხილობას ასაკოვან ადამიანებში?

ასაკის მატებასთან ერთად, ძვალში

მინერალური მარილების შემცველობა
იზრდება. ხანდაზმულ ადამიანის ძვალში
შემცირებულია როგორც ცილების
რაოდენობა,ასევე მარილების
შემცველობაც. ძვალი იფიტება და
სუსტდება, რადგან ასაკოვან ადამიანებში
ძვლის ქსოვილიდან ხშირად
მიმდინარეობს კალციუმის გამოდევნა,
მეორემხრივ, შეფერხებულია ცილის
სინთეზი. შესაბამისად, ასაკთან ერთად
ცილებისა და მინერალური მარილების
რაოდენობა მცირდება, რაც შესაძლოა
მოტეხილობის მიზეზი გახდეს.
 როგორი თანაფარდობა იქნება ორგანულ და
არაორგანულ ნივთიერებებს შორის ბავშვის ორგანიზმში
სხვადასხვა ასაკის ადამიანში ძვალში
ორგანული და არაორგანული
ნივთიერებების პროცენტული
შემცველობა განსხვავებულია.
ბავშვის ძვალი შედარებით დიდი
რაოდენო-ბით ცილებს და ნაკლები
რაოდენობით მარილებს შეიცავს,
ამიტომ ის უფრო ელასტიკური და
მოქნილია.
ამავე დროს მოზარდის ძვლოვანი
სისტემა შედარებით რბილია,რამაც
შესაძლოა გამოიწვიოს ძვლოვანი
სისტემის დეფორმაცია,ანუ რაქიტი.
რა მნიშვნელობა აქვს კვების რაციონს
განსაკუთრებით ფეხმძიმეებსა და ბავშვებში
ფეხმძიმეებსა და ბავშვებში კვების
რაციონს განსაკუთრებით დიდ
ყურადღებას აქცევენ,რადგან
ორსულობის პერიოდში ხდება ბავშვის
ძვლოვანი სისტემის
ჩამოალიბება,რაზეც განსაკუთრებულ
ზეგავლენას ახდენს მშობლის კვების
რაციონი.უკვე დაბადების შემდგომ
პერიოდში ხდება მცირეწლოვანის
ძვლოვანი სისტემისთვის მოხდენილი
ფორმის მიცემა რაც 25 წლამდე
გრძელდება.ამ დროს აუცილებელია
მცირეწლოვანმა მიიღოს
განაკუთრებით დიდი რაოდენობით
რძის ნაწარმი,ლობიო თევზეული და
ყველაფერი ის რაც შეიცავს D
ვიტამინს,წინააღმდეგ შემთხვევაში
განვითარდება რაქიტი.
რა ანიჭებს ძვალს ელასტიურობასა და
სიმტკიცეს?

პრაქტიკული ნაწილი
ექსპერიმენტისთვის საჭირო მასალა:
•სამი სტერილური ბინტი
•2 კვერცხი
•3 ჭიქა
•ორი საშუალო ზომის დაფის თეთრი ცარცი
•კოვზი
•წყალი
•თეფში
ექსპერიმენტის მსვლელობა:
•ძვლის მოდელის დასამზადებლად აიღეთ სამი ჭიქა და
დანომრეთ I და II ჭიქაში მოათავსეთ თითო კვერცხის ცილა
IIIჭიქაში ჩაასხით წყალი, ისე რომ ჭიქა არ გაივსოს ბოლომდე
•გახსენით მასში ერთი დაფშვნილი ცარცი, მოურიეთ კოვზით
•II ჭიქას დაუმატეთ ერთი დაფშვნილი ცარცი, ეცადეთ გახსნათ
მასამაქსიმალურად (შეგიძლიათ ცოტა წყალიც დაუმატოთ)
•თითოეულ ჭიქაში მოათავსეთ სტერილური ბინტი, დაასველეთ
კარგად და დააყოვნეთ10 წთ
•ფრთხილად ამოიღეთ ჯერ I ნიმუში, შემდეგ II და III ნიმუშები
დადაალაგეთ გასაშრობად თეფშზე
•დააყოვნეთ1 დღე და შემდეგ დააკვირდით
•მონაცემები შეიტანეთ დაკვირვების ცხრილში
ექსპერიმენტის
მსვლელობა
10 წუთის
შემდეგ

შედეგი
 შედეგი
N
ნიმუში შენიშვნა
(დარბილდა,გამკვრივდა,ელასტიური გახდა არ შეიცვალა და ა.შ)

უცვლელი დარჩა
1

2 გამკვრივდა

3 გახდა ელასტიური და რბილი

გმადლობთ ყურადღებისთვის
გისურვებთ ჯანმრთელობას