PAARALANG SEKONDARYA NG

SAN FRANCISCO
K
Komunikasyon
at Pananaliksik
P
ng
W
Wika at Kulturang
K FIL 1
P
Pilipino
IKALAWANG SEMESTRE, TP 2022-2023
PAKSANG ARALIN:
Gamit at Tungkulin ng Wika
Nabibigyang – kahulugan ang mga komunikatibong
MGA
gamit ng wika sa lipunan LAYUNIN
Natutukoy ang iba’t ibang gamit ng wika sa lipunan sa
pamamagitan ng panonood ng palabas sa telebisyon at
pelikula

Naipaliliwanag ang gamit ng wika sa lipunan sa

pamamagitan ng pagbibigay ng halimbawa

Nakapagsasaliksik ng mga halimbawang sitwasyon na

nagpapakita ng gamit ng wika sa lipunan
Subukin
Panuto: Basahin at unawain
ang bawat bilang. Tukuyin
ang titik ng tamang sagot.
1 Ito ay tungkulin ng wika na ginagamit
sa paghahanap o paghingi ng impormasyon.

A REGULATORYO

INSTRUMENTAL B
C IMAHINATIBO

INTERAKSYUNAL D
E HEURISTIKO
2 Ito ay tungkulin ng wika na ginagamit
sa pakikiusap at pag-uutos.

A REGULATORYO

INSTRUMENTAL B
C IMAHINATIBO

INTERAKSYUNAL D
E HEURISTIKO
3 Ito ay tungkulin ng wika na ginagamit
sa pakikipagkomunikasyon.

A REGULATORYO

INSTRUMENTAL B
C IMAHINATIBO

INTERAKSYUNAL D
E HEURISTIKO
4 Ito ay tungkulin ng wika na ginagamit
sa pagkontrol sa isang kilos ng tao.

A REGULATORYO

INSTRUMENTAL B
C IMAHINATIBO

INTERAKSYUNAL D
E HEURISTIKO
5 Ito ay tungkulin ng wika na ginagamit
sa masining na pamamaraan tulad ng pagbasa ng tula.

A REGULATORYO

INSTRUMENTAL B
C IMAHINATIBO

INTERAKSYUNAL D
E HEURISTIKO
 Balik-Aral
Panuto: Gamit ang isang # o
hashtag, ibuod ang natutuhan
mula sa nakalipas na aralin.
 Panimulang
Panuto: Basahin at isabuhay
ang dayalogo ng dalawang
magkaibigan sa teksto.
Pagkatapos, sagutin ang
Gawain
mga gabay na tanong.
MALOU: Emma, kumusta ka na?
EMMA: Uyyy, hi! Mabuti naman ako. Ilang
taon na nga ba nang huli tayong
nagkita?
MALOU: Maglilima na yata. Graduation day
ang huli nating pagkikita.
EMMA: Ikaw, kumusta naman?
MALOU: Eto, medyo hindi mabuti.
Pinagkaitan yata ako ng tadhana e. Hindi pa
ako nakakahanap ng kabiyak.
Nagbibilang pa ata ng poste iyon.
EMMA: Sa palagay ko, sinusubukan ka lang ng
kapalaran. Darating din ang swerte mo.
MALOU: Teka, ano na nga ang trabaho mo
ngayon? Mukhang big time ka na ah.
Ganda ng attire mo. Napaka-propesyunal mong
tignan!
EMMA: Naku, hindi naman. Marketing Head ako
ngayon sa isang kompanya sa Manila.
Ako kadalasan ang gumagawa ng mga marketing
strategies and branding ng iba’t ibang
cosmetic products na sakop ng account namin.
MALOU: Uy, tulungan mo naman
akong makapasok sa kumpanya
n’yo!
EMMA: Ay, tamang – tama,
kailangang-kailangan namin ngayon
ng tao sa sales. Sa palagay ko
pwedeng-pwede ka roon!
MALOU: Hulog ka ng langit sa akin!
Pinagtagpo tayo ng tadhana talaga!
MGA GABAY NA TANONG:
1. Paano nagsimula ang
usapan?
2. Paano ang naging takbo
ng dayalogo ng
magkaibigan?
3. Ano-ano ang layunin ng
mga karakter sa
pakikipag-ugnayan nila
sa isa’t isa?
TUNGKULIN
ng WIKA
 Michael Alexander Kirkwood
Halliday
Explorations in the
Functions of Language
WIKA KILOS IISIP UGALI

Nakakategorya ang tungkuling

ginagampanan ng wika sa
isang indibidwal
 Magandang umaga!
Maligayang kaarawan!
Hi! Hello!
Salamat!
Bakit natin ginagamit ang mga
ganitong salita?
PASALITANG PARAAN:
Pormularyong Panlipunan

Magandang umaga!
Maligayang kaarawan!
Hi! Hello!
Salamat!
PASULAT NA PARAAN:
Liham-Pangkaibigan
INTERAKSYUNAL KOWD:
Ikaw, Ako, Tayo
Maaari mo bang buksan
ang pinto?
Tumayo ka sa labas.
Pakikuha naman ng
basong iyon.
Bakit natin ginagamit ang mga
ganitong salita?
PASALITANG PARAAN:

Pakikitungo/Pakiusap
Pangangalakal
Pag-uutos
PASULAT NA PARAAN:

Application Letter Business Letter

INSTRUMENTAL KOWD:
May Gusto Ako
 Bawal tumawid dito
nakakamamatay.
Dito ang tamang tapunan
ng basura.
Bakit natin ginagamit ang mga
ganitong salita?
PASALITA AT PASULAT
NA PARAAN:

DIREKSYON!
PAALALA!
BABALA!
IBA PANG HALIMBAWA
REGULATORYO KOWD:
Sundin Mo
Sa palagay ko hindi nararapat
ang pag-phase out ng mga
tradisyunal na jeep.
Masyado nang masakit ang
mga ginagawa mo sa akin.
Bakit natin ginagamit ang mga
ganitong salita?
PASALITANG PARAAN:
Talakayan (Pormal / Di – Pormal)
PASALITANG PARAAN:
Talakayan (Pormal / Di – Pormal)
PASULAT NA PARAAN:
Liham sa Patnugot / Kolum / Komentaryo
PERSONAL KOWD:
Ako Lang ‘To
 Ikaw
(pakinggan ang tula)

Bakit natin ginagamit ang mga

ganitong salita?
PASALITANG PARAAN:
Matalinhagang Pagpapahayag

Idyoma
Tayutay
Sagisag
Simbolismo
Balagtasan Spoken Word Poetry
PASULAT NA PARAAN:
Pagsulat ng Akdang Pampanitikan

Tula
Nobela
Maanyong Sanaysay
Maikling Katha
IMAHINATIBO KOWD:
Langit Ka’t Lupa Ako
Anong sagot sa unang
katanungan?
Bakit hindi kayo
sumasagot?
Bakit natin ginagamit ang mga
ganitong salita?
PASALITA AT PASULAT
NA PARAAN:
Pangangalap ng Impormasyon/Datos
Pagtatanong
Pananaliksik
Pakikipagpanayam
Sarbey
HEURISTIKO KOWD:
ASA KABA
PASALITA AT PASULAT
NA PARAAN:
Pagbibigay ng Impormasyon/Datos

Pagsagot ng Sarbey
Pag-uulat
Pagtuturo
Pagpapasa ng Pamanahong
Papel o Riserts
TANDAAN!
Impormatibo
Direkta o tuwiran
Representatibo
Tsart, Graph o Concept Map
Simbolo o Sagisag.
IMPORMATIBO KOWD:
Makinig Ka’t May
Sasabihin Ako
Maikling
Pagtatasa
Panuto: Balikan ang usapan sa unahan.
Tukuyin ang TUNGKULIN NG WIKA sa
bawat pahayag.
MALOU: Emma, kumusta ka na?
INTERAKSYUNAL / HEURISTIKO
EMMA: Uyyy, hi! Mabuti naman ako.
Ilang taon na nga ba nang huli tayong
nagkita? INTERAKSYUNAL / IMPORMATIBO / HEURISTIKO

MALOU: Maglilima na yata. Graduation

day ang huli nating pagkikita.
IMPORMATIBO
EMMA: Ikaw, kumusta naman?
HEURISTIKO
MALOU: Eto, medyo hindi mabuti. Pinagkaitan yata
ako ng tadhana e at hindi pa ako nakakahanap ng
kabiyak. Nagbibilang pa ata ng poste iyon.
IMPORMATIBO / IMAHINATIBO

EMMA:Sa palagay ko, sinusubukan ka lang ng

kapalaran. Darating din ang swerte mo.
PERSONAL
MALOU:Teka, ano na nga ang trabaho mo ngayon?
Mukhang big time ka na ah. Ganda ng attire mo.
Napaka-propesyunal mong tignan!
HEURISTIKO / PERSONAL
Pagsasan
Panuto: Basahin at unawain ang bawat bilang.

ay
Tukuyin ang titik ng tamang sagot.
1 “Sino-sino ang mga kalahok at saklaw ng iyong pag-aaral?”
ay pahayag na nagpapakita ng tungkulin ng wika na____.

A REGULATORYO

INSTRUMENTAL B
C IMAHINATIBO

INTERAKSYUNAL D
E HEURISTIKO
2
“Allen, ikaw na muna ang pumunta sa room 209A upang magsagawa ng
sarbey.” ay pahayag
na nagpapakita ng tungkulin ng wika na____.

A REGULATORYO

INSTRUMENTAL B
C IMAHINATIBO

INTERAKSYUNAL D
E HEURISTIKO
3 “Magandang araw, mga mahal kong ABM students!”
ay pahayag na nagpapakita ng tungkulin ng wika na____.

A REGULATORYO

INSTRUMENTAL B
C IMAHINATIBO

INTERAKSYUNAL D
E HEURISTIKO
4
“Pinapalalahanan ko kayo na ang inyong pananaliksik
ay marapat na nakasalig sa dulog pagtuklas.” ay pahayag ng guro na
nagpapakita ng tungkulin ng wika na____.

A REGULATORYO

INSTRUMENTAL B
C IMAHINATIBO

INTERAKSYUNAL D
E HEURISTIKO
5
Ito ay tungkulin ng wika na ginagamit
sa masining na pamamaraan tulad ng
monologo sa isang dulang pantanghalan.

A REGULATORYO

INSTRUMENTAL B
C IMAHINATIBO

INTERAKSYUNAL D
E HEURISTIKO
Paglalagom
Panuto: Magbigay ng isang malikhaing hashtag na
indikasyon ng inyong pagkatuto sa ating tinalakay.
Written Output Blg. 3
Mula sa pitong (7) Tungkulin ng Wika ayon kay MAK Halliday, kayo ay
mananaliksik ng iba’t ibang KILALANG Pelikulang Pilipino na nagpapakita ng mga
pangungusap o linya ng mga tauhan bilang isang halimbawa ng mga nasabing
tungkulin. Tungkulin ng Wika Halimbawang Pelikulang
pangungusap Pilipino
1. Instrumental
2. Regulatoryo
3. Personal
4. Heuristiko
5. Imahinatibo
6. Impormatibo
7. Interaksyunal
MARAMING
SALAMAT