Tóm tắt Quyết định số 545/2009/DS-GĐT ngày 26/10/2009 của Tòa án dân sự tòa án nhân dân tối cao về

v/v Tranh chấp về thừa kế tài sản:

Nguyên đơn: bà Đỗ Thị Nguyệt (1947) và chồng là ông Lê Sơn Thủy (1942)

Bị đơn: bà Đỗ Minh Thuyết (1946)

Cụ Kiệt ( chết ngày 2/3/1998) và cụ Biết ( chết ngày 14/1/2001) có 2 người con là bà Thuyết và bà
Nguyệt. Hai cụ chết để lại di sản gồm 1 ngôi nhà và 1 vườn cây ăn trái gắn liền với quyền sử dụng đất
6.278m2 tại huyện Thuận An.

Ngày 20/9/1997, cụ Biết đã lập tờ Truất quyền hưởng thừa kế của bà Nguyệt cùng chồng và con nuôi bà
Nguyệt đối với những tài sản chung và riêng của cụ Kiệt, cụ Biết di tặng tài sản cho ba cháu ngoại là ông
Hùng, bà Diễm và ông Hoàng.

Ngày 15/9/2000 cụ Biết lại lập di chúc cho vợ chồng bà Nguyệt toàn bộ tài sản trên.

Ngày 3/1/2001 cụ Biết lập di chúc cho bà Thuyết hưởng toàn bộ tài sản trên.

Tòa án Phúc thẩm không công nhận ‘ Tờ truất quyền hưởng di sản’ lập ngày 20/9/1997 và ‘ Tờ di chúc’
lập ngày 15/9/2000 bởi các văn bản này không phù hợp với quy định của pháp luật cả về nội dung và
hình thức văn bản.

Quyết định:

Chấp nhận kháng nghị số 141 đối với bản án dân sự phúc thẩm số 263/2007/PTDS

Hủy bản án dân sự phúc thẩm số 263/2007/PTDS

Giao hồ sơ vụ án cho Tòa án nhân dân tỉnh Bình Dương xét xử phúc thẩm lại theo quy định pháp luật.

2.5 liên quan đến vụ việc trong quyết định số 545, theo Tòa phúc thẩm, khi lập di chúc năm 2001 cụ Biết
có minh mẫn không? Vì sao Tòa phúc thẩm đã quyết định như vậy?

Khi lập di chúc năm 2001, cụ Biết còn minh mẫn. Đoạn bản án: “Tại các lời khai của ông Lương Văn Dầm
ngày 07/02/2002 và của ông Nguyễn Văn Thắng ngày 1/4/2002 đều xác nhận khi lập di chúc cụ Biết là
người minh mẫn và đọc ( nói) nội dung di chúc cho ông Thắng viết. Mặt khác 4/1/2001 cụ Biết ký hợp
đồng cho bà Trần Hoài Mỹ thuê vườn cây với thời hạn theo 4 năm, theo lời khai của bà Mỹ ngày
11/3/2002 thì trước ngày ký hợp đồng 1 tuần cụ Biết có gọi bà Mỹ đến để thỏa thuận về việc thuê vườn
cây và khi cụ Biết điểm chỉ vào bản hợp đồng thì cụ Biết là người minh mẫn, còn chỉ dẫn cho bà Mỹ cách
chăm sóc vườn cây. Do đó, có căn cứ xác định cụ Biết lập di chúc ngày 3/1/2001 trong tình trạng minh
mẫn.”

Tòa án cấp phúc thẩm cho rằng cụ Biết lập di chúc ngày 3/1/2001 đã 84 tuổi trước đó vào tháng 11,12
năm 2000 cụ Biết phải nhập viện điều trị với triệu chứng chẩn đoán là “thiếu máu cơ tim, xuất huyết
não, cao huyết áp; cụ Biết lập di chúc ngày 3/1/2001 thì ngày 14/1/2001 cụ Biết chết, để cho rằng cụ
Biết lập di chúc trong tình trạng thiếu minh mẫn, sáng suốt là không có căn cứ.