1 ქულიანი

• რა არის კონვენცია?
სახელმწიფოთა შორის რაიმე მნიშვნელოვან საკითხზე დადებული
ხელშეკრულება.
• რას ნიშნავს საზღვაო უსაფრთხოება (Safety)?
Maritime safety is concerned with the protection of life and property through regulation,
management and technology development of all forms of waterborne transportation.
• რას ნიშნავს საზღვაო უშიშროება (Security)?
უშიშროება-პირიდან მომდინარე საფრთხეებიდან დაცვა.
• რა არის საზღვაო აქციდენტი?
when the ship is lost or cannot be repaired
-total loss
• რა არის საზღვაო ინციდენტი?
-when the ship has been damaged and can be repaired
-serious incident/loss
• რას ნიშნავს პირველადი უსაფრთხოება - პრევენცია?
Primary prevention aims to prevent disease or injury before it ever occurs. This is done by
preventing exposures to hazards that cause disease or injury, altering unhealthy or unsafe
behaviours that can lead to disease or injury, and increasing resistance to disease or injury
should exposure occur. Examples include:
• legislation and enforcement to ban or control the use of hazardous products
(e.g. asbestos) or to mandate safe and healthy practices (e.g. use of seatbelts and bike
helmets)
• education about healthy and safe habits (e.g. eating well, exercising
regularly, not smoking)
• immunization against infectious diseases.
• რა არის IMO?
The International Maritime Organization (IMO) is a specialized agency of the United
Nations that is responsible for measures to improve the safety and security of
internacional shipping and to prevent marine pollution from ships. The IMO sets
standards for the safety and security of international shipping. It oversees every aspect of
worldwide shipping regulations, including legal issues and shipping efficiency.
• რამდენი კომიტეტისგან შედგება საერთაშორისო საზღვაო ორგანიზაცია?
9 კომიტეტისგან.

გაეთიანებული ერების ორგანიზაცია - UN or United Nations - წევრი 1992 წლიდან

Division for the Law of the Sea Continental Shelf Commission

საერთაშორისო საზღვაო ორგანიზაცია - International Maritime Organization or IMO

- წევრი 1993 წლიდან

საერთაშორისო მობილური სატელიტური ორგანიზაცია - IMSO or International

Mobile Satellite Organization - წევრი 2015 წლიდან
 ზღვის ფსკერის საერთაშორისო ორგანიზაცია - International Seabed Authority or ISA
- წევრი 1996 წლიდან

საერთაშორისო ჰიდროგრაფიული ორგანიზაცია IHO – International Hydrographic

Office – წევრი 2015 წლიდან

შუქურების ორგანიზაციების საერთაშორისო ასოციაციის - IALA – International

Association of Lighthouse Authorities - ნაციონალური წევრი - 2016 წლიდან

IMO International Maritime Law Institute – IMO საერთაშორისო საზღვაო

სამართლის ინსტიტუტი

World Maritime University - მსოფლიო საზღვაო უნივერსიტეტი

International Labour Organization or ILO საერთაშორისო შრომის ორგანიზაცია -

წევრი 1993 წლიდან.

IMO-ს რეგულაციები იყოფა შემდეგ ბლოკებად:

უსაფრთხოება, უშიშროება, გარემოს დაბინძურება, პასუხისმგებლობა;

• რა არის ILO?
შრომის საერთაშორისო ორგანიზაცია — გაეროს სპეციალიზირებული სააგენტო,
საერთაშორისო ორგანიზაცია, რომელიც დაკავებულია შრომითი ურთიერთობის
საკითხების დარეგულირებით. დღევანდელი მონაცემებით შრომის
საერთაშორისო ორგანიზაციის წევრია 187 ქვეყანა.
• რას ნიშნავს საზღვაო უსაფრთხოება (Safety)?
• რას ნიშნავს საზღვაო უშიშროება (Security)?
• ჩამოთვალეთ საზღვაო სამართალი რამდენი ნაწილისგან შედგება;
Shipping law და Law of the Sea
• ჩამოთვალეთ საზღვაო სივრცეები;
შიდაწყლები, ტერიტორიული ზღვა, მიმდებარე ზონა, განსაკუთრებული
ეკონომიკური ზონა და კონტინენტური შელფი.
• განმარტეთ მიმდებარე ზონის არსი;
მიმდებარე ზონა არის საზღვაო სარტყელი, რომელიც აკრავს ტერიტორიულ ზღვას
და რომლის გარე საზღვარი 24 საზღვაო მილით არის დაშორებული იმ საწყისი
ხაზებიდან, საიდანაც აითვლება ტერიტორიული ზღვის სიგანე.
• განმარტეთ საქართველოს შიდა წყლები რას მოიცავს;
საქართველოს ნავსადგურების შიდა აკვატორიას, ნავსადგურის შესასვლელი
ჰიდროტექნიკური ნაგებობების უკიდურესი წერტილების შემაერთებელი საწყისი
ხაზები და ნაპირის მიმართულებით. ზღვის ნაწილს, რომელიც მოქცეულია
სანაპირო ზოლსა და იმ საწყის ხაზებს შორის, საიდანაც
აითვლება ტერიტორიული ზღვის სიგანე.
• რით განისაზღვრება გემის ნაციონალობა;
გემის დროშით;
• სამართლებრივად გემის დროშის იურისდიქციის ქვეშ რა იგულისხმება?
რომ გემი ემორჩილება დროშის სახელმწიფოს მთლიან საკანონმდებლო
იურისდიქციას.
• განმარტეთ კონტინენტური შელფის არსი;
კონტინენტური შელფი არის ზღვის ფსკერი და მისი წიაღისეული, კონტინენტის
კიდის სახმელეთო ტერიტორიის ბუნებრივი გაგრძელების ჩათვლით, რომელიც
ვრცელდება ტერიტორიული ზღვის გარე საზღვრებიდან სხვა ქვეყნების
კონტინტენტური შელფის საერთაშორისო ხელშეკრულებებით დადგენილ
საზღვრებამდე.
• განმარტეთ განსაკუთრებული ეკონომიკური ზონის არსი;
ა)სახელმწიფოს უფლება აქვს მოითხოვოს თავისი ტერიტორიული ზღვის გარეთ
და მის მიმდებარედ, საწყისი ხაზებიდან 200 საზღვაო მილით დაშორებულ
ხაზამდე განთავსებული ზღვის სივრცის მის განსაკუთრებულ ეკონომიკური
ზონად გამოცხადება.
• რომელი კანონი უკეთებს რეგლამენტირებას საქართველოს საზღვაო სივრცეებს;
„საზღვაო სივრცის შესახებ“ საქართველოს კანონი;
• საზღვაო გემის ცურვის უფლება სამართლებრივად რასთან არის დაკავშირებული;
დროშით ცურვის უფლება გემს ენიჭება მისი სახელმწიფო რეესტრში ან გემების
სახელმწიფო წიგნში შეტანის დღიდან.
• განმარტეთ დევიაციის არსი;
გემი უნდა მივიდეს დანიშნულების პორტში განსაზღვრული სიჩქარითა და
მოცემულ კონრეტულ გადასვლაშ გათვლილი გზით. ამ მოთხოვნის
შეუსრულებლობა კვალიფიცირდება როგორც დევიაცია.
• განმარტეთ შიდა წყლები რას მოიცავს;
სახელმწიფოს შიდა წყლებს მიეკუთვნება სახელმწიფოს საზღვრებში მთლიანად
მოქცეული ზღვები, ტბები, მდინარეები, აგრეთვე საერთაშორისო ზღვების ის
ნაწილი, რომელიც ამ სახელმწიფოს საწყისი ხაზების შიგნით (ხმელეთისკენ) არის
განლაგებული;
• განმარტეთ ღია ზღვის არსი;
ღია ზღვა არის ზღვის ნაწილი, სადაც არ ვრცელდება არცერთი სახელმწიფოს
სუვერენიტეტი;
• განმარტეთ რა არის UNCLOS 82;
საერთაშორისო საზღვაო სამართალი-საერთაშორისო საჯარო სამართლის ნაწილი,
რომელიც არეგულირებს ზღვებისა და მსოფლიო ოკეანეების, ასევემათიფსკერის
და მათზე არსებული ზონების სამართალს//საზღვაო სამრთლის, ოკეანეების
რესურსების გამოყენების, საზღვაო ზონების განსაზღვრის ძირითად პრინციპებს
• რა ტიპის გემები სარგებლობენ სრული იმუნიტეტით ღია ზღვებში?
სამხედრო გემები და სახელმწიფო საკუთრებაში არსებული არაკომერციული
დანიშნულების გემები, ამ გემებზე ვრცელდება მხოლოდ დროშის სახელმწიფოს
იურისდიქცია;
• რას ითვალისწინებს ღია ზღვის რეჟიმი?
 ნაოსნობის თავისუფლებას
• განმარტეთ ტერიტორიული ზღვის არსი;
ტერიტორიული ზღვა წყლები არის სანაპიროს მიმდებარე ზოლი ზღვაში, რომლის
სიგანე 12 საზღვაო მილს არ აღემატება (აითვლება საწყისი ხაზებიდან).
• რას ნიშნავს სუვერენიტეტი:
ქვეყნის ტერიტორიაზე მოქმედი ყველა წესი და კანონი თავადამ სახელმწიფოს
მიერ წესდება;
• საერთაშორისო საზღვაო ორგანიზაცია არის:
საერთაშორისო ორგანიზაციები
მუდმივმოქმედი მთავრობათაშორისი საერთაშორისო (სახელმწიფოთაშორისი) და
არასამთავრობო საერთაშორისო ორგანიზაციები, რომლებიც იქმნებიან
პოლიტიკური, ადმინისტრაციული, ეკონომიკური, კულტურული და სხვა
მიზნების განსახორციელებლად. სო-ის როლი ინტეგრაციის პროცესების
გაღრმავებასთან ერთად სულ უფრო იზრდება. მსოფლიოს ქვეყნებს შორის
სხვადასხვა სფეროში ურთიერთკავშირი თანამედროვე ეტაპის გარდაუვალი
მოვლენაა. მიუხედავად იმისა, რომ საერთაშორისო გაერთიანებათა შექმნის ცდები
შორეულ წარსულშიც ყოფილა (მაგ., ძველ საბერძნეთში არსებობდა რელიგიურ-
პოლიტიკური გაერთიანება „ამფიქტიონია“ და სამხედრო-პოლიტიკური კავშირი
„სიმახია“), პირველი ნამდვილი, მასშტაბური სო მხოლოდ XIX ს-ში აღმოცენდა.
საერთაშორისო ორგანიზაციების ჩამოყალიბების პროცესი ინტენსიურად დაიწყო
მეორე მსოფლიო ომის შემდგომ, რაც დაკავშირებულია გაეროს შექმნასთან და
თანამედროვე საერთაშორისო სამართლის შემდგომ განვითარებასთან.

• რას ნიშნავს IALA?

The International Association of Marine Aids to Navigation and Lighthouse Authorities
(IALA), previously known as International Association of Lighthouse Authorities, is an
Intergovernmental organization founded in 1957 to collect and provide nautical expertise
and advice. IALA is also known by its French name of Association Internationale de
Signalisation Maritime (AISM
• რომელი კონვენციის ნაწილია ISPS CODE?
SOLAS კონვენციის მე-11 თავის ნაწილი

• ქულიანი

• რა არის MLC?
The Maritime Labour Convention (MLC) is an International Labour Organization
convention, number 186, established in 2006 as the fourth pillar of international maritime
law and embodies "all up-to-date standards of existing international maritime labour
Conventions and Recommendations, as well as the fundamental principles to be found in
other international labour Conventions".
• რა არის STCW?
 International Convention on Standards of Training, Certification and Watchkeeping for
Seafarers (STCW), 1978 sets minimum qualification standards for masters, officers and
watch personnel on seagoing merchant ships and large yachts. STCW was adopted in 1978
by conference at the International Maritime Organization (IMO) in London, and entered
into force in 1984. The Convention was significantly amended in 1995.
• რა არის Bill of Lading დარაფუნქციებიგააჩნია?
კონოსამენტი (bill of lading)არის ტვირთის განმკარგავი დოკუმენტი,რომელიც
ადასტურებს საზღვაო გადაზიდვების ხელშეკრულებას და გადამზიდავის მიერ
ტვირთის მიღებას ან დატვირთვას.კონოსამენტის სამი სამართლებრივი ფუნქცია
გამოიყოფა:
1)კონოსამენტი,როგორც საბუთ,რომელიც ამტკიცებს ხელშეკრულებით
გათვალისწინებულ საზღვაო გადაზიდვის პირობებს და თვით ასეთი
ხელშეკრულების არსებობის აქტს. (Evidence of Contract)
2) კონოსამენტი,როგორც ხელწერილი,რომელსაც გადასცემს ტვირთგადამზიდი
ტვირთგამგზავნს ,ტვირთის მიღებისა და მისი გადაზიდვის შესახებ( Receipt for
Goods ). და
3) კონოსამენტი,როგორც განმკარგავი საბუთი ( Document of Title)აქ შეგიძლია
განმარტებები არ დაწერო.პირდაპირ სამივე ჩამოთვალე.

• ვინ არის charterer?

ჩარტერერი ეს არის მხარე რომელაც რიგ შემთხვევებში არ არის ტვირთის
მფლობელი მაგრამ აფორმებს ხელშეკრულებას შემკვეთთან,ქირაობს სხვა
გადამზიდავებს შუამავლის - ბროკერის მეშვეობით ან იყენებს გადაზიდვის
საკუთარ სატრანსპორტო საშუალებებს და ახორცელებს საზღვაო სავაჭრო
გადაზიდვებს. ჩარტერერი ამასთანავე შეიძლება იყოს ტვირთის მფლობელიც და
გადამზიდიც.
• რა წესებს და კანონებს ემორჩილებიან მეზღვაურები გემზე ყოფნისას, როდესაც გემი
იმყოფება სხვა სახელმწიფოს ნავსადგურში?
როგორც დროშის, ისე ნავსადგურის სახელმწიფოს კანონმდებლობას;
• ღია ზღვაში გემზევის იურისდიქცია ვრცელდება
დროშისსახელმწიფოს
• რა შემთხვევაში შეუძლია გემს ერთდროულად ქონდეს ორი დროშა;
გემს ორი დროშის ტარების უფლება არ აქვს არც ერთ შემთხვევაში
• რას ნიშნავს დელიმიტაცია?
დაინტერესებულ სახელმწიფოთა შორის ტერიტორიული ზღვის,
განსაკუთრებული ეკონომიკური ზონის ან კონტინენტური შელფის გამყოფი
ხაზის დადგენა შეთანხმების საფუძველზე;
• განმარტეთ საწყისი ხაზები:
სანაპირო ზოლი ზღვის მაქსიმალური უკუქცევის დროს ან სწორი ხაზები,
რომლებიც აერთებენ ზღვაში ნაპირის ყველაზე დაშორებულ წერტილებს და
საიდანაც აითვლება საზღაო ზონები
• რა არის Notice of Readiness და როდის და ვის ეგზავნება ის?
 Notice of Readiness - ეს არის მზადყოფნის შესახებ წერილი,რომელიც ეგზავნება
გემის კაპიტნის მიერ პორტის ადმინიასტრაციას და აუწყებს რომ გემი მზად არის
ჩატვირთვა/გადმოტვირთვის ოპერაციების დაწყებისათვის
• შეუძლია თუ არა მშვიდობიანი გავლის უფლებით სარგებლობისას გემმა
განახორციელოს თევზჭერა?
მშვიდობიანი გავლის უფლებით სარგებლობისას გემს არ შეუძლია
განახორციელოს თევზჭერა;
• რას გულისხმობს მშვიდობიანი გავლის უფლება?
ტერიტორიულ ზღვაში გემების მიერ გემს, მათ შორის სამხედოს, აქვს
თავისუფლად გადაადგილების უფლება, საერთაშორისო საზღვაო სამართლის
1982 წლისკონვენციით განსაზღვრული პირობების დაცვით;
• რა მომენტიდან მიეცემა გემს დროშის ტარების უფლება?
რეგისტრაციის შემდეგ;
• გემების სამართლებრივი მდგომარეობა უცხო ქვეყნის პორტებში რითი გამოიხატება?
დროშის იურისდიქციით
• გემის მშვიდობიანი გავლისას გავლა არის სწრაფი, უწყვეტი და გეზის შეუცვლელი. რა
შემთხვევაში შეიძლება ამ წესის დარღვევა?
შეჩერება და ღუზის ჩამოშვება დაიშვება მხოლოდ მაშინ, თუ ეს ნავიგაციისათვის
აუცილებელია, აგრეთვეფორსაჟორულსიტუაციაში, ან გასაჭირში მყოფი პირის,
გემის ან თვითმფრინავის დასახმარებლად;
• რა წესებს (რითაც რეგლამენტირებულია ნაოსნობა) უნდა დაემორჩილონ უცხო
ქვეყნის გემები პორტში შესვლისას:
ნავსადგურის წესებს, რომლებიც მიღებული სანაპირო სახელმწიფოს მიერ;
• განმარტეთ რას გულისხმობს ტერიტორიულ წყლებში ტრანზიტული გავლა:
ტრანზიტულიგავლაეხებასრუტეებს,
რომლებიცგამოიყენებასაერთაშორისონაოსნობისათვისღიაზღვისანგანსაკუთრებუ
ლიეკონომიკურიზონისერთნაწილსადაღიაზღვისანგანსაკუთრებულიეკონომიკურ
იზონისმეორენაწილსშორის
• ზღვისპირა სახელმწიფო კონტინენტურ შელფზე რა სახის უფლებებს ახორციელებს:
ახორციელებს სუვერენულ უფლებებს მისი დაზვერვისა და ისეთი ბუნებრივი
რესურსების მოპოვების მიზნით, როგორიცა აენერგეტიკული, მინერალური და
სხვა არაცოცხალი, აგრეთვე მჯდომარე სახეობებს მიკუთვნებული ცოცხალი
ორგანიზმები (კიბორჩხალები, კიბოსნაირები, ზღვისღრუბლები და სხვა),
რომლებიც მათი რეწვის პერიოდში უძრავად იმყოფებიან ზღვის ფსკერზე ან მის
ქვეშ, ან ზღვის ფსკერთან ან მის წიაღთან მჭიდრო ფიზიკური კავშირის გარეშე
გადაადგილება არ შეუძლიათ.
• როდესაც სახელმწიფოებს წარმოექმნება დავა კონვენციის ამა თუ იმ მუხლებთან
დაკავშრებით, რომელ ორგანიზაციებს შეიძლება მათ მიმართონ:
საზღვაო სამართლის საერთაშორისო ტრიბუნალს (ITLOS)
• რით განისაზღვრება გემის ნაციონალობა?
გემის დროშით
• განმარტეთ დროშის სახელმწიფწიფო:
 სახელმწიფო, რომლის დროშითაც დაცურავს გემი და რომლის გემების
სახელმწიფო რეესტრშიც არის ეს გემი რეგისტრირებული;
• სად ხორციელდება სალოცმანო გაცილება?
გემის სალოცმანო გაცილება ხორციელდება ნავსადგურის მისასვლელებთან და
ნავსადგურის აკვატორიაში, ნაოსნობის უსაფრთხოების, საზღვაო ინციდენტების
თავიდან აცილებისა დაგარემოს დაცვის უზრუნველყოფის მიზნით.
• რა შემთხვევაში ხდება ბუქსირზიდვა სავალდებულო?
ბუქსირ ზიდვის ხელშეკრულება არის კერძო სამართლებრივი და იგი არატარებს
სავალდებულო ხასიათს;
• რა არის Safe Manning Document?
ეკიპაჟის მინიმალური უსაფრთხო და კომპექტების დოკუმენტი; რომელიც უნდა
გააჩნდეს ყველა გემს რომელზეც ვრცელდება სოლას 74 კონვენცია და ის
მუდმივად უნდა ინახებოდეს გემზე და საჭიროებისამებრ იქნას შემოწმებული
შესაბამისი პირის მიერ.
• ქვეყნის შიდა წყლებში დარღვევის ჩადენისას, რა შემთხვევაში არ შეიძლება გემის
დაკავება ცხელ კვალზე დევნისას:
როდესაც გემი შევიდა სხვა ქვეყნის ტერიტორიულ ზღვაში
• დახურული გემების რეგისტრი (closed registry):
რეგისტრში რეგისტრირდება იმავე ქვეყანაში მობინადრე გემთმფლობელის გემები
• ღია გემების რეგისტრი (open registry/flag of convenience):
რეგისტრში შესაძლებელია სხვა ქვეყანაში მობინადრე გემთმფლობელის გემების
დარეგისტრირება
• რა არის საკლასიფიკაციო საზოგადოება:
ტექნიკური ზედამხედველობის ორგანიზაცია, რომელიც ტექნიკურ
ზედამხედველობას უწევს რეგისტრაციას დაქვემდებარებულ რეგისტრირებულ
გემს.
• რა უფლებები გააჩნია სანაპირო სახელმწიფოს მიმდებარე ზონაში?
მიზნობრივი დანიშნულების ისეთი იურისდიქციული უფლებები, როგორებიცაა
საბაჟო, ფინანსური, საიმიგრაციო, სანიტარული კონტროლი.
• რა განსხვავებაა ღია და დახურულ დროშებს შორის?
ღია დროშის ქვეშ ნებისმიერი ეროვნების გემთმფლობელს შეუძლია
დაარეგისტრიროს გემი, დახურულში მხოლოდ დროშის სახელმწიფოს მოქალაქეს;
• უცხო ქვეყნის პორტში მდგომი საქართველოს დროშით მცურავი გემის ბორტზე
მომხდარი დანაშაული რომელი კანონმდებლობით განიხილება?
როგორც საქართველოს ტერიტორიაზე მომხდარი დანაშაული საქართველოს
კანონმდებლობით განიხილება
• რას ნიშნავს სახელმწიფოს მიერ კონვენციის რატიფიკაცია?
• რამდენი კომიტეტისგან შედგება საერთაშორისო საზღვაო ორგანიზაცია?
• IMO-ს რეგულაციები იყოფა შემდეგ ბლოკებად:
• რა ფუნქციები აქვს IMO-ს HTW ქვეკომიტეტს?
• ILO-ს რომელი კონვენცია არეგულირებს მეზღვაურთა შრომის უფლებებს?
• რა არის EMSA?
• რა ორგანიზაციაა IACS?
The International Association of Classification Societie's (IACS) is a technically based non-
governmental organization that currently consists of twelve member marine classification
societies. More than 90% of the world's cargo-carrying ships’ tonnage is covered by the
classification standards set by member societies of IACS.
Marine classification is a system for promoting the safety of life, property and the
environment primarily through the establishment and verification of compliance with
technical and engineering standards for the design, construction and life-cycle
maintenance of ships, offshore units and other marine-related facilities. These standards
are contained in rules established by each Society. IACS provides a forum within which
the member societies can discuss, research and adopt technical criteria that enhance
maritime safety.
• რომელი კონვენციები განეკკუთვნება საზღვაო უსაფრთოხების კონვენციების ჯგუფს?
International Convention for the Safety of Life at Sea (SOLAS), 1974, as amended -
ზღვაზე სიცოცხლის უსაფრთხოების შესახებ 1974
International Convention for the Prevention of Pollution from Ships, 1973, as modified by
the Protocol of 1978 relating thereto and by the Protocol of 1997 (MARPOL) -
გემებიდან ზღვის გარემოს დაბინძურების პრევენციის შესახებ 1973 წლის
კონვენცია, 1978 და 1997 ოქმების გათვალისწინებით.
International Convention on Standards of Training, Certification and Watchkeeping for
Seafarers ( STCW) as amended, including the 1995 and 2010 Manila Amendments -
მეზღვაურთა წვრთნის, სერტიფიცირების ვახტის გაწევის შესახებ 1978 წლის
კონვენცია, 1995 წლის და 2010 წლის მანილას ცვლილებების გათვალისწინებით.
International Convention for Safe Containers (CSC), 1972 - კონვენცია უსაფრთხო
კონტეინერების შესახებ
Convention on the International Maritime Satellite Organization (IMSO C), 1976 - 1976
წლის კონვენცია
საერთაშორისო მობილური სატელიტური ორგანიზაციის შესახებ
The Torremolinos International Convention for the Safety of Fishing Vessels (SFV), 1977,
superseded by the The 1993 Torremolinos Protocol; Cape Town Agreement of 2012 on the
Implementation of the Provisions of the 1993 Protocol relating to the Torremolinos
International Convention for the Safety of Fishing Vessels - 1977 წლის თევზსაჭერი
გემების უსაფრთხოების შესახებ კონვენცია, რომელიც ჩანაცვლებულია 1993 წლის
ტორემოლინოს ოქმით.
International Convention on Standards of Training, Certification and Watchkeeping for
Fishing Vessel Personnel (STCW-F), 1995 - თევზსაჭერი გემების პერსონალის
წვრთნის, სერტიფიცირების და ვახტის გაწევის სტანდარტების შესახებ 1995 წლის
კონვენცია
Special Trade Passenger Ships Agreement (STP), 1971 and Protocol on Space
Requirements for Special Trade Passenger Ships, 1973 - სპეციალური სავაჭრო
 სამგზავრო გემების შეთანხმება 1971 წლის და 1973 წლის ოქმი სპეციალურ
სავაჭრო სამგზავრო გემებზე სივრცის მოთხოვნების შესახებ
• რომელი კონვენციები განეკკუთვნება საზღვაო უშიშროების კონვენციების ჯგუფს?
International Convention for the Safety of Life at Sea (SOLAS), 1974, as amended -
ზღვაზე სიცოცხლის უსაფრთხოების შესახებ 1974
International Convention for the Prevention of Pollution from Ships, 1973, as modified by
the Protocol of 1978 relating thereto and by the Protocol of 1997 (MARPOL) -
გემებიდან ზღვის გარემოს დაბინძურების პრევენციის შესახებ 1973 წლის
კონვენცია, 1978 და 1997 ოქმების გათვალისწინებით.
International Convention on Standards of Training, Certification and Watchkeeping for
Seafarers ( STCW) as amended, including the 1995 and 2010 Manila Amendments -
მეზღვაურთა წვრთნის, სერტიფიცირების ვახტის გაწევის შესახებ 1978 წლის
კონვენცია, 1995 წლის და 2010 წლის მანილას ცვლილებების გათვალისწინებით.
International Convention for Safe Containers (CSC), 1972 - კონვენცია უსაფრთხო
კონტეინერების შესახებ
Convention on the International Maritime Satellite Organization (IMSO C), 1976 - 1976
წლის კონვენცია
საერთაშორისო მობილური სატელიტური ორგანიზაციის შესახებ

The Torremolinos International Convention for the Safety of Fishing Vessels (SFV), 1977,
superseded by the The 1993 Torremolinos Protocol; Cape Town Agreement of 2012 on the
Implementation of the Provisions of the 1993 Protocol relating to the Torremolinos
International Convention for the Safety of Fishing Vessels - 1977 წლის თევზსაჭერი
გემების უსაფრთხოების შესახებ კონვენცია, რომელიც ჩანაცვლებულია 1993 წლის
ტორემოლინოს ოქმით.
International Convention on Standards of Training, Certification and Watchkeeping for
Fishing Vessel Personnel (STCW-F), 1995 - თევზსაჭერი გემების პერსონალის
წვრთნის, სერტიფიცირების და ვახტის გაწევის სტანდარტების შესახებ 1995 წლის
კონვენცია
Special Trade Passenger Ships Agreement (STP), 1971 and Protocol on Space
Requirements for Special Trade Passenger Ships, 1973 - სპეციალური სავაჭრო
სამგზავრო გემების შეთანხმება 1971 წლის და 1973 წლის ოქმი სპეციალურ
სავაჭრო სამგზავრო გემებზე სივრცის მოთხოვნების შესახებ

• რამდენი თავისგან შედგება სოლას კონვეცნია?

SOLAS-ის კონვენცია შედგება 14 თავისაგან (ჩაპტერისაგან)
• რამდენი ანექსისგან შედგება მარპოლ კონვენცია?
The Convention includes regulations aimed at preventing and minimizing pollution from
ships - both accidental pollution and that from routine operations - and currently includes
six technical Annexes.
• რას არეგულირეს SOLAS კონვენციის პირველი თავი?
Chapter I – General Provisions
Includes regulations concerning the survey of the various types of ships and the
 issuing of documents signifying that the ship meets the requirements of the
Convention. The Chapter also includes provisions for the control of ships in ports of
other Contracting Governments.

• რას არეგულირებს SOLAS კონვენციის მეორე თავი?

Chapter II-1 – Construction – Subdivision and stability, machinery and electrical
installations
The subdivision of passenger ships into watertight compartments must be such that after
assumed damage to the ship’s hull the vessel will remain afloat and stable. Requirements
for watertight integrity and bilge pumping arrangements for passenger ships are also laid
down as well as stability requirements for both passenger and cargo ships.
The degree of subdivision – measured by the maximum permissible distance between two
adjacent bulkheads – varies with ship’s length and the service in which it is engaged. The
highest degree of subdivision applies to passenger ships.
Requirements covering machinery and electrical installations are designed to ensure that
services which are essential for the safety of the ship, passengers and crew are maintained
under various emergency conditions.
“Goal-based standards” for oil tankers and bulk carriers were adopted in 2010, requiring
new ships to be designed and constructed for a specified design life and to be safe and
environmentally friendly, in intact and specified damage conditions, throughout their life.
Under the regulation, ships should have adequate strength, integrity and stability to
minimize the risk of loss of the ship or pollution to the marine environment due to
structural failure, including collapse, resulting in flooding or loss of watertight integrity.
Chapter II-2 – Fire protection, fire detection and fire extinction
Includes detailed fire safety provisions for all ships and specific measures for passenger
ships, cargo ships and tankers.
They include the following principles: division of the ship into main and vertical zones by
thermal and structural boundaries; separation of accommodation spaces from the
remainder of the ship by thermal and structural boundaries; restricted use of combustible
materials; detection of any fire in the zone of origin; containment and extinction of any
fire in the space of origin; protection of the means of escape or of access for fire-fighting
purposes; ready availability of fire-extinguishing appliances; minimization of the
possibility of ignition of flammable cargo vapour.
• რას არეგულირებს SOLAS კონვენციის მესამე თავი?
Chapter III – Life-saving appliances and arrangements
The Chapter includes requirements for life-saving appliances and arrangements, including
requirements for life boats, rescue boats and life jackets according to type of ship. The
International Life-Saving Appliance (LSA) Code gives specific technical requirements for
LSAs and is mandatory under Regulation 34, which states that all life-saving appliances
and arrangements shall comply with the applicable requirements of the LSA Code.
• რას არეგულირებს SOLAS კონვენციის მეოთხე თავი?
Chapter IV – Radiocommunications
 The Chapter incorporates the Global Maritime Distress and Safety System (GMDSS). All
passenger ships and all cargo ships of 300 gross tonnage and upwards on international
voyages are required to carry equipment designed to improve the chances of rescue
following an accident, including satellite Emergency Position Indicating Radio Beacons
(EPIRBs) and Search and Rescue Transponders (SARTs). for the location of the ship or
survival craft.
Regulations in Chapter IV cover undertakings by contracting governments to provide
radiocommunication services as well as ship requirements for carriage of
radiocommunications equipment. The Chapter is closely linked to the Radio Regulations
of the International Telecommunication Union.
• რას არეგულირებს SOLAS კონვენციის მეხუთე თავი?
Chapter V – Safety of navigation
Chapter V identifies certain navigation safety services which should be provided by
Contracting Governments and sets forth provisions of an operational nature applicable in
general to all ships on all voyages. This is in contrast to the Convention as a whole, which
only applies to certain classes of ship engaged on international voyages.
The subjects covered include the maintenance of meteorological services for ships; the ice
patrol service; routeing of ships; and the maintenance of search and rescue services.
This Chapter also includes a general obligation for masters to proceed to the assistance of
those in distress and for Contracting Governments to ensure that all ships shall be
sufficiently and efficiently manned from a safety point of view.
The chapter makes mandatory the carriage of voyage data recorders (VDRs) and automatic
ship identification systems (AIS).
• რას არეგულირებს SOLAS კონვენციის მეექვსე თავი?
Chapter VI – Carriage of Cargoes
The Chapter covers all types of cargo (except liquids and gases in bulk) “which, owing to
their particular hazards to ships or persons on board, may require special precautions”.
The regulations include requirements for stowage and securing of cargo or cargo units
(such as containers). The Chapter requires cargo ships carrying grain to comply with the
International Grain Code.
• რას არეგულირებს SOLAS კონვენციის მეშვიდე თავი?
Chapter VII – Carriage of dangerous goods
The regulations are contained in three parts:
Part A – Carriage of dangerous goods in packaged form
Part A-1 – Carriage of dangerous goods in solid form in bulk
Part B covers Construction and equipment of ships carrying dangerous liquid chemicals in
bulk and requires chemical tankers to comply with the International Bulk Chemical Code
(IBC Code).
Part C covers Construction and equipment of ships carrying liquefied gases in bulk and gas
carriers to comply with the requirements of the International Gas Carrier Code (IGC
Code).
 Part D includes special requirements for the carriage of packaged irradiated nuclear fuel.
• რას არეგულირებს SOLAS კონვენციის მერვე თავი?
Chapter VIII – Nuclear ships
Gives basic requirements for nuclear-powered ships and is particularly concerned with radiation
hazards. It refers to detailed and comprehensive Code of Safety for Nuclear Merchant Ships
which was adopted by the IMO Assembly in 1981.
• რას არეგულირებს SOLAS კონვენციის მეცხრე თავი?
Chapter IX – Management for the Safe Operation of Ships
The Chapter makes mandatory the International Safety Management (ISM) Code, which
requires a safety management system to be established by the shipowner or any person
who has assumed responsibility for the ship (the “Company”).
• რას არეგულირებს SOLAS კონვენციის მეათე თავი?
Chapter X – Safety measures for high-speed craft
The Chapter makes mandatory the International Code of Safety for High-Speed Craft
(HSC Code).
• რას არეგულირებს SOLAS კონვენციის მეთერთმეტე თავი?
Chapter XI-1 – Special measures to enhance maritime safety
The Chapter clarifies requirements relating to authorization of recognized organizations
(responsible for carrying out surveys and inspections on Administrations’ behalves);
enhanced surveys; ship identification number scheme; and port State control on
operational requirements.
Chapter XI-2 – Special measures to enhance maritime security
Regulation XI-2/3 of the chapter enshrines the International Ship and Port Facilities
Security Code (ISPS Code). Part A of the Code is mandatory and part B contains guidance
as to how best to comply with the mandatory requirements.
• რას არეგულირებს SOLAS კონვენციის მეთორმეტე თავი?
Chapter XII – Additional safety measures for bulk carriers
The Chapter includes structural requirements for bulk carriers over 150 metres in length.
• რას არეგულირებს SOLAS კონვენციის მეცამეტე თავი?
Chapter XIII – Verification of compliance
Makes mandatory from 1 January 2016 the IMO Member State Audit Scheme.
• რას არეგულირებს SOLAS კონვენციის მეთოთხმეტე თავი?
Chapter XIV – Safety measures for ships operating in polar waters
The chapter makes mandatory, from 1 January 2017, the Introduction and part I-A of the
International Code for Ships Operating in Polar Waters (the Polar Code).
• რას არეგულირებს MARPOL-ის პირველი ანექსი?
Annex I Regulations for the Prevention of Pollution by Oil (entered into force 2 October
1983)
Covers prevention of pollution by oil from operational measures as well as from accidental
discharges. It specifies tanker design features that are intended to minimize oil discharge
into the ocean during ship operations and in case of accidents. It provides regulations with
 regard to treatment of engine room bilge water (OWS) for all large commercial vessels
and ballast and tank cleaning waste (ODME). It also introduces the concept of "special sea
areas (PPSE)" which are considered to be at risk to pollution by oil. Discharge of oil
within them has been completely outlawed, with a few minimal exceptions.
The first half of MARPOL Annex I deals with engine room waste. There are various
generations of technologies and equipment that have been developed to prevent waste
such as: Oily water separators (OWS), Oil Content meters (OCM), and Port Reception
Facilities.
The second part of the MARPOL Annex I has more to do with cleaning the cargo areas
and tanks. Oil Discharge Monitoring Equipment (ODME) is a very important technology
mentioned in MARPOL Annex I that has greatly helped improve sanitation in these areas.
The Oil Record Book is another integral part of MARPOL Annex I. The Oil Record Book
helps crew members log and keep track of oily waste water discharges among other
things.
• რა არის SOPEP გეგმა?
The Shipboard Oil Pollution Emergency Plan, or SOPEP, is a prevention plan carried on
board tankers >150 GT and other vessels >400 GT. In this plan you get an overview of
possible procedures in case of an oil spill. In the plan is also mentioned who you should
contact (list of authorities, oil cleanup teams and port state control) and how to report this
event to the nearest coast guard station.

Shipboard oil pollution plan contains:

an action plan with instructions for the oil pollution prevention team. This is a list of
duties the crewmembers have to fulfil in case of an oil spill
an emergency plan
General information about the ship
Procedures to contain the discharge of the oil into the sea in accordance to MARPOL
regulations (regulation 37 of annex I)
Drawings of fuel/oil lines"
Location of SOPEP boxes"
• რა არის P&A მანუალი?
A Manual to identify the arrangements and equipment required to enable compliance
with Annex II and to identify for the ship’s officers all operational procedures with respect
to cargo handling, tank cleaning, slops handling, residue discharging, ballasting and
deballasting
Regulatory Reference: MARPOL Annex II/III
• ნავთობისა და ნავთობნარჩენების გადაღვრა ზღვაში შესაძლებელია:
ნავთობისა და ნავთობნარჩენების გადაღვრა ზღვაში არის აკრძალული. ამას
აკონტროლებს მარპოლის კონვენციის პირველი ანექსი. Annex I  Regulations for the
Prevention of Pollution by Oil (entered into force 2 October 1983). თუმცა გემზე არის
 OWS (Oily water separators) რომელის საშუალებითაც ხდება ნარჩენი ნავთობ
პროდუქტების განცალკევება წყლისაგან და ისე გადაღვრა ბორტს გარეთ.
Covers prevention of pollution by oil from operational measures as well as from accidental
discharges
• ნავთობისა და ნავთობნარჩენების გადაღვრისას კონცენტრატების შემცველობა არ
უნდა აღემატებოდეს:
15ppm
• რა არის ODME?
The Oil Discharge Monitoring Equipment (ODME) offered by Insatech, is equipped with
oil content meter, flow meter, GPS functionality, data logging and a programming that
ensures minimum of action from the operator and supervisor. In order to safeguard in case
of an unlikely breakdown of any parts within the equipment, Insatech also delivers the
MEPC specified spare parts list with the new installation to carry on board, as well as any
spare parts for planned maintenance, preventing break downs from normal usage and
wear.
• რა ტიპის გემებზე არის სავალდებულო Oil record Book?
All cargo vessels where MARPOL Convention is applicable must have an oil record book
in which the chief engineer will record all oil or sludge transfers and discharges within
the vessel. This is necessary for authorities to be able to monitor if a vessel's crew has
properly disposed of their oil discharges at sea
• რა ინფორმაცია შედის Oil record Book-ის მეორე ნაწილში?
OIL RECORD BOOK PART II (OIL TANKERS)
Cover of Oil Record Book Part 2 (Oil Tankers)
Every oil tanker of 150 gross tonnage and above, shall be provided with an Oil Record
Book Part II (Cargo/Ballast Operations). The Oil Record Book, shall be in the form
specified and it is important that the record book is kept up to date with any revisions.

It is essential that all the ORB contains entries required by Marpol and that the Master
and all officers are familiar with the guidance on making entries and maintenance of the
ORB.

The Oil Record Books may be subject to inspection by Port State Control or Government
officers while the ship is in its ports or offshore terminals and the officers may make a
copy of any entry in the books, and may require the master of the ship to certify that the
copy is a true copy of such an entry. Any copy so made, which has been certified by the
master of the ship as a true copy of an entry in the ship's Oil Record Book or shall be
admissible in any judicial proceedings as evidence of the facts stated in the entry.
• რას გულისხმობს ნავსადგურის სახელმწიფო კონტროლი და ზედამხედველობა?
საზღვაო ნავსადგურის აკვატორიაში ნაოსნობის უსაფრთხოებაზე სახელმწიფო
ზედამხედველობასა და კონტროლს ახორციელებს სააგენტო თავისი
სტრუქტურული ერთეულის - ნავსადგურის სახელმწიფო კონტროლის და
 ზედამხედველობის სამსახურის მეშვეობით, რომელსაც ხელმძღვანელობს
სააგენტოს დირექტორის მიერ დანიშნული ნავსადგურის კაპიტანი. ნავსადგურის
კაპიტნად შეიძლება დაინიშნოს საქართველოს მოქალაქე, რომელსაც აქვს
განათლება გემთწამყვანის სპეციალობით, 3000 ტონაზე მეტი საერთო ტევადობის
გემის კაპიტნის წოდება/სერტიფიცირება და მინიმუმ 12 თვიანი ნაოსნობის
გამოცდილება კაპიტნის რანგში.
ნავსადგურის სახელმწიფო კონტროლისა და ზედამხედველობის სამსახური
მოიცავს შემდეგ უწყებებს:
ა) ნავსადგურის კაპიტანი (ნავსადგურის სახელმწიფო კონტროლის და
ზედამხედველობის სამსახურის უფროსი).
ბ) ნავსადგურის სახელმწიფო კონტროლის და ზედამხედველობის სამსახურის
მორიგე კაპიტან კოორდინატორები.
ვ) ნავსადგურის სახელმწიფო კონტროლის და ზედამხედველობის სამსახურის
ოფიცრები (სანავსადგურო კონტროლის სახელმწიფო ინსპექცია).
ნავსადგურის სახელმწიფო კონტროლის და ზედამხედველობის სამსახურს
ევალება შესაბამის ნავსადგურში ნაოსნობის უსაფრთხოების უზრუნველყოფა
ზედამხედველობა და კონტროლი, ნავსადგურში შემავალი/გამავალი გემების
ზედამხედველობა „ნავსადგურის წესების" შესაბამისად; ასევე საქართველოს
ნავსადგურების აკვატორიაში შემოსული გემების მიერ საქართველოს
საერთაშორისო ხელშეკრულებებითა და საქართველოს კანონმდებლობით
დადგენილი მოთხოვნების შესრულებაზე კონტროლი, აგრეთვე შავი ზღვის
ქვეყვების მემორანდუმის რეგულაციების კონტროლი (BS MoU-ს ფარგლებში).
• რომელი კონვენციის ნაწილია ISPS CODE?
ISPS CODE არის SOLAS-ის კონვენციის Chapter XI-2 – Special measures to enhance
maritime security
• უშიშროების რამდენი დონე არსებობს გემებზე და ნავსადგურებში?
არსებობს უშიშროების სამი დონე
• SOLAS-ის როემლი თავიდან გამომდინარეობს ISM კოდი?
Chapter IX – Management for the Safe Operation of Ships
• რა ტიპის გემებზე ვრცელდება SOLAS-ის II თავი?
Chapter II-1 – Construction – Subdivision and stability, machinery and electrical
installations
The subdivision of passenger ships into watertight compartments must be such that after
assumed damage to the ship’s hull the vessel will remain afloat and stable. Requirements
for watertight integrity and bilge pumping arrangements for passenger ships are also laid
down as well as stability requirements for both passenger and cargo ships.
Chapter II-2 – Fire protection, fire detection and fire extinction
Includes detailed fire safety provisions for all ships and specific measures for passenger
ships, cargo ships and tankers.
 • ქულიანი

• განასხვავეთ ერთმანეთისგან უსაფრთხოება და უშიშროება;

საზღვაო უსაფრთხოება არის - is concerned with the protection of life and property
through regulation, management and technology development of all forms of waterborne
transportation.

საზღვაო უშიშროება არის - A Marine Security Guard (MSG), also known as a Marine
Embassy Guard, is a member of the Marine Corps Embassy Security Group (formerly Marine
Security Guard Battalion), a battalion-sized organization of the United States Marine Corps
(USMC) whose detachments provide security at American embassies, American consulates
• რას არეგულირებს უშიშროების შესახებ კონვენციები?
საზღვაო უშიშროება არის - A Marine Security Guard (MSG), also known as a Marine
Embassy Guard, is a member of the Marine Corps Embassy Security Group (formerly
Marine Security Guard Battalion), a battalion-sized organization of the United States
Marine Corps (USMC) whose detachments provide security at American embassies,
American consulates
• SOLAS-ის ძირითადი მიზანია:
is an international maritime treaty which sets minimum safety standards in the
construction, equipment and operation of merchant ships. The convention requires
signatory flag states to ensure that ships flagged by them comply with at least these
standards.
• ვის მიერ გაიცემა საზღვაო უსაფრთხოებასთა დაკავშირებული სერტიფიკატები?
• განსახვავეთ ერთმანეთისგან Innocent passage, Transit passage და Freedom of navigation.
ტრანზიტული გავლა (transit passage) ეხება სრუტეებს, რომლებიც გამოიყენება
საერთაშორისო ნაოსნობისათვის ღია ზღვის ან განსაკუთრებული ეკონომიკური
ზონის ერთ ნაწილსა და ღია ზღვის ან განსაკუთრებული ეკონომიკური ზონი
სმეორე ნაწილს შორის,
მშვიდობიანი გავლა ( Innocent passage) გულისხმობს გემის მიერ ტერიტორიულ
ზღვაში გავლას თუ იგი არ არღვევს მშვიდობას, წესრიგსა და სახელმწიფო
უსაფრთხოების საყოველთაო პრინციპებს.
Freedom of navigation-ნაოსნობის უფლება -თითოეულ სანაპირო თუ ზღვაზე
გასასვლელის არ მქონე სახელმწიფოს უფლება აქვს მისმა გემებმა მისი დროშით
იცურაონ ღია ზღვაში.
• განსახვავეთ ერთმანეთისგან არქიპელაგური წყლები და შიდა წყლები;
არქიპელაგური წყლები არის აქრიპელაგის საწყისხაზებს შორის მოქცეული
წყლები, რომლებიც გადის არქიპელაგის გარე კუნძულების ყველაზე დაშორებულ
წერტილებს შორის, მიუხედავად მათი სიღრმისა ან ნაპირიდან დაშორებისა.
ასევე საწყისი ხაზების პირდაპირი სიგრძე არ უნდა აღემატობოდეს 100 ს.მ-ს და
წყლისა და ხმელეთის თანაფარდობა უნდა იყოს 1:1 დან 1:9-ის ფარგლებში. ხოლო
შიდა წყლებს მიეკუთვნება სახელმწიფოს საზღვრებში მთლიანად მოქცეული
ზღვები, ტბები, მდინარეები, აგრეთვე საერთაშორისო ზღვებისის ნაწილი,
 რომელიც ამ სახელმწიფოს საწყისი ხაზების შიგნით (ხმელეთისკენ) არის
განლაგებული;
• რა კონვენციები განსაზღვრავენ გემთმფლობელის პასუხისმგებლობას მგზავრთა
დაღუპვის შემთხვევაში?
ათენის 1974 წლის კონვენცია,,მგზავრების ზღვით გადაყვანის და მათი ბარგის
გადაზიდვის შესახებ’’, რომელიც არის საერთაშორისო ხელშეკრულება და
განსაზღვრავს გემთფლობელის პასუხისმგებლობის შეზღუდვას მგზავრებისა და
მათი ბარგის ნებისმიერი საერთაშორისო საზღვაო გადაზიდვის დროს,
განახლებულია ოქმებით 1976, 1990 და 2002 წლების.LLMC (Convention on
limitation of liability for maritime claims) 1976 წლის კონვენცია- პასუხისმგებლობის
შეზღუდვა საზღვაო სარჩელზე, განახლებულია ოქმებით 1996 და 2015. LLMC-ის
მე-7 მუხლშია მოცემული შეზღუდვის ფარგლები მგზავრების სარჩელზე (the limit
for passenger claims)
• ღია ზღვაზე სუვერენიტეტის მოთხოვნის საფუძვლებია:
• განმარტეთ General Average
General average-საერთო ავარიად იგულისხმება სიტუაცია,რომელიც მოითხოვს
ტვირთის ნაწილის ან აღჭურვილობის შეწირვას გემის, ფრახტისა და ტვირთის
გადარჩენისათვის, ასევე ამ სიტუაციისაგან მიღებული ზარალი.საერთო ავარიის
სახეებია : გემის მეჩეჩზე განზრახ დაჯდომითა და მოხსნით გამოწვეული ზიანი,
ასევე ტვირთის საწვავის ან მარაგის დაზიანების შედეგად მიღებული
ზიანი,რომელიც გამოწვეული იქნა მათი გემზე გადაადგილებისას ან ჩატვირტვის
პროცესში, ტვირთის გადაგდება გემბანიდან, ხანძრის ჩაქრობა და გემის დროებით
შეჩერება საერთო უსაფრთხოებისათვის და სხვა.
• ჩამოთვალეთ და განასხვავეთ ერთმანეთისგან საზღვაო გადაზიდვების
ხელშეკრულებები.
არსებობს საზღვაო გადაზიდვების ხელშეკრულების შემდეგი სახეები: voyage
charterparty, time charterparty, და ამასთანავე გამოყოფენ demise charterparty.
Voyage charterparty- მრავალი ქვეყნის შიდასახელმწიფოებრივ საზღვაო
სამართალში განიხილება როგორც საბუთი,რომელიც ამტკიცებს საზღვაო
ხელშეკრულების არსებობას და იმ პირობებს,რომლის თანახმად ტვირთის
გადასაზიდად გაიცემა მთლიანი გემი,მისი ნაწილი,ცალკეული სათავსოები.ასეთი
ხელშეკრულებით განმფრახტველი(გადამზიდი) ვალდებულებას იღებს
გადაიტანოს კონკრეტული ტვირთი მითიტებული გემით ერთი ან რამდენიმე
ფიქსირებული რეისის შესრულებით.
time chartery წარმოადგენს გემის გარკვეული ვადით დაქირავების
ხელშეკრულებას,რომლითაც გემთმფლობელი კისრულობს ვალდებულებებს
გარკვეული ვადით და საფასურით მიაქირაოს გემი
დამქირავებელს(დამფრახტველს) ტვირთის გადასატანად,მგზავრთა გადასაყვანად
ან სავაჭრო ზღვაოსნობის სხვა მიზნით.
Bare boat(demise) Charter- ჩარტერის ერთ-ერთი ფორმა რომლის დროსაც ხდება
გემის დაქირავება ეკიპაჟის გარეშე.დამფრახტველი თვითონ აკომპლექტებს გემის
ეკიპაჟს,იხდის უკლებლივ ყველა საექსპლატაციო დანახარჯს.მარტივად რომ
ვთქვათ დამფრახტველი გარკვეული დროით ხდება გემის მფლობელი.ამ დროის
 განმავლობაში მას შეუძლია განახორციელოს ისეთი უფლებები მრგორიცაა
დროშის შეცვლა და ა.შ.
• ჩამოთვალეთ ინციდენტის შემთხვევაში რა არის გემთმფლობელის პასუხისმგებლობა
და რით განისაზღვრება პასუხისმგებლობის შეზღუდვა?
გემთფლობელი პასუხისმგებელია მგზავის დაზიანებასა და დაღუპვაზე, მისი
ბარგის დაზიანებასა თუ დაკარგვაზე, ტვირთის დაზიანებაზე და გარემოს
დაბინძურებაზე.
კონვენციები LLMC, ათენის, CLC, HNS convention.
• განასხვავეთ ერთმანეთისგან ათენის კონვენცია და LLMC კონვენცია, რას
არეგულირეგს ისინი?
ათენის 1974 წლის კონვენცია,,მგზავრების ზღვით გადაყვანის და მათი ბარგის
გადაზიდვის შესახებ’’, რომელიც არის საერთაშორისო ხელშეკრულება და
განსაზღვრავს გემთფლობელის პასუხისმგებლობის შეზღუდვას მხოლოდ
მგზავრებისა და მათი ბარგის ნებისმიერი საერთაშორისო საზღვაო გადაზიდვის
დროს,კონვენცია განახლებულია ოქმებით 1976, 1990 და 2002 წლების.LLMC
(Convention on limitation of liability for maritime claims) 1976 წლის კონვენცია-
პასუხისმგებლობის შეზღუდვა საზღვაო სარჩელზე, განახლებულია ოქმებით 1996
და 2015. ის განსაზღვრავს გემთფლობელის (და ასევე ჩართერერი,მენეჯერი,
ოპერატორი) პასუხისმგებლობის შეზღუდვას ტვირთის ან მგზავრების გადაყვანის
დროს. სავაჭრო გემებზე პასუხისმგებლობის შეზღუდვის ფარგლები
განისაზღვრება გემის ტონაჟის (ზომის) მიხედვით, ხოლო სამგზავრო გემებზე
გემზე მგზავრებისმაქსიმალურიტევადობით.(მოცემულია გემის სერთიფიკატში)
• რა განსხვავებაა სავალდებულო და არასავალდებულო სალოცმანო გაცილებას შორის
და როგორ განისაზღვრება თითოეულ შემთხვევაში ლოცმანის პასუხისმგებლობა;
არასავალდებულო-კაპიტანი ან გემთფლობელ თავისი შეხედულებისამებრ
მიმართავს სალოცმანო სამსახურს, იმ მიზნით რომ ეს იქნება დამატებითი
გარანტია ნაოსნობის უსაფრთხოებისა. იძულებითი-როდესაც გარკვეულ ზონებში
კანონით წესდება გემზე სავალდებულო სალოცმანო გაცილება, ასეთი ზონები
უნდა იქნას აუცილებლად გამოქვეყნებული. ლოცმანის გემზე ყოფნა არ უხსნის
კაპიტანს პასუხისმგებლობას გემზე, ლოცმანი იძლევა რეკომენდაციებს. თუ
სალოცმანო გაცილება ნებაყოფლობითია და კაპიტანი სათანადო მიზეზების გამო
არ ეთანხმება ლოცმანის გადაწყვეტილებას, შეუძლია უარი განაცხადოს მის
სამსახურზე ხოლო თუ გაცილება სავალდებულოა მას შეუძლია მოითხოვოს
ლოცმანის გამოცვლა. არსებობს სავალდებულო სალოცმანო გაცილების კიდევ
ერთი სახე, როდესაც ლოცმანი იურიდიულადაც ცვლის კაპიტანს ანუ
პასუხისმგებლობა სრულიად ეკისრება მას და ასეთი სახის გაცილება გვხდება
პანამისა და კორიმფოს არხებში.
• განმარტეთ ბუქსირზიდვის არსი.
ბუქსირზიდვა არის ოპერაცია, რომლის დროსაც გემის მიერ დაქირავებული
ბუქსირი აწვება ან ათრევს მას და ამით ეხმარება მას უსაფრთხო მანევრირებაში
ვიწრობებსა და რთულ ნავიგაციურ პირობებში, ბუქსირზიდვის ფასი გემის
ტონაჟობისა და პირობების სირთულით განისაზღვრება. იგი წარმოადგენს კერძო
სამართლებრივ აქტს და არ ატარებს სავალდებულო ხასიათს. მის საჭიროებას
განსაზღვრავს კაპიტანი ან გემთფლობელი.
• რა განსხვავებაა სალოცმანო გაცილებასა და ბუქსირზიდვას შორის?
სალოცმანო გაცილება გამოიყენა ისეთ ზონებში სადაც უნდა მოხდეს
აუცილებლად ლოცმანის ხელმძღვანელობით გემის მართვა. ლოცმანის გემზე
ყოფნა არ უხსნის კაპიტანს პასუხისმგებლობას გემზე, ლოცმანი იძლევა
რეკომენდაციებს. თუ სალოცმანო გაცილება ნებაყოფლობითია და კაპიტანი
სათანადო მიზეზების გამო არ ეთანხმება ლოცმანის გადაწყვეტილებას, შეუძლია
უარი განაცხადოს მის სამსახურზე ხოლო თუ გაცილება სავალდებულოა მას
შეუძლია მოითხოვოს ლოცმანის გამოცვლა. არსებობს სავალდებულო სალოცმანო
გაცილების კიდევ ერთი სახე, როდესაც ლოცმანი იურიდიულადაც ცვლის
კაპიტანს ანუ პასუხისმგებლობა სრულიად ეკისრება მას და ასეთი სახის გაცილება
გვხდება პანამისა და კორიმფოს არხებში.

ბუქსირზიდვა არის ოპერაცია, რომლის დროსაც გემის მიერ დაქირავებული

ბუქსირი აწვება ან ათრევს მას და ამით ეხმარება მას უსაფრთხო მანევრირებაში
ვიწრობებსა და რთულ ნავიგაციურ პირობებში, ბუქსირზიდვის ფასი გემის
ტონაჟობისა და პირობების სირთულით განისაზღვრება. იგი წარმოადგენს კერძო
სამართლებრივ აქტს და არ ატარებს სავალდებულო ხასიათს. მის საჭიროებას
განსაზღვრავს კაპიტანი ან გემთფლობელი.
• რა იგულისხმება ტერმინში Safe Port?
ეს არის დაფრახტვის ხელშეკრულების პირობა, რომლის მიხედვითაც
დამფრახტველი გემთფლობელს აძლევს გარანტიას გემის ხელშეკრულებით
მითითებულ პორტში უსაფრთხო შესვლაზე. პორტი უნდა იყოს უსაფრთხო გემის
შესვლისას, იქ ყოფნის დროს და გამოსვლისას, ასევე მაშინ, როცა მას ეძლევა
მითითება შევიდეს პორტში. თუ დამფრახტველის მიერ მითითებული პორტი
რეალურად არ არის უსაფრთხო, გემთფლობელს შეუძლია უარი თქვას
ხელშეკრულების შესრულებაზე და მოითხოვოს ზარალის ანაზღაურება.
• Bulk carrier არის გემი:
• რა არის პირველიადი შემოწმება (Initial survey)?
• სატვირთო გემზე სამაშველო საშუალებების შემოწმება ხორციელდება:
• სატვირთო გემზე რადიომოწყობილობების შემოწმება ხორციელდება:
• SOLAS-ის ზოგადი დებულებების სერტიფიკატებს გასცემს:
• რა არის SMC სერტიფიკატი?
• რა არის ISM კოდი?
• ჩამოთვლილთაგან რომელ გემებზე არ ვრცელდება ISM კოდი?
• რას მოიცავს SOLAS-ის II-1 თავი?
• განმარტეთ Ballast Water Management Plan ბალასტური წყლების შესახებ კონვენციით
• განმარტეთ რას წარმოადგენს Maritime Labour Convention
• დაასახელეთ უფლებები, რომელსაც აღიარებს Maritime Labour Convention
• განმარტეთ რა არის გაიდლინი, რეგულაცია და სტანდარტები Maritime Labour
Convention-ის თანახმად
• განმარტეთ STCW კონვენცია
• განმარტეთ რა არის Safety Management System ISM Code- ის მიხედვით
• ვინ შედის STCW კონვენციის შესაბამისად ექსპლუატაციის დონეში?
• ვინ შედის STCW კონვენციის შესაბამისად დამხმარე დონეში?
• განმარტეთ რა არის Certificate of Competence?
• განმარტეთ რა არის Certificate of Proficiency?
• განსახვავეთ ერთმანეთისგან Certificate of Competence და Certificate of Proficiency?
• იმსჯელეთ მარპოლის პირველ დანართზე და მის სტრუქტურაზე, ასევე მის
• შინაარსზე. იმსჯელეთ რითი განსხვავდება პირველი დანართი სხვა დანართებისგან?
• იმსჯელეთ მარპოლის მე-2 დანართზე და მის სტრუქტურაზე, ასევე მის შინაარსზე.
იმსჯელეთ რითი განსხვავდება პირველი დანართი სხვა დანართებისგან?
• იმსჯელეთ მარპოლის მე-3, მე-4 და მე-5 დანართებზე და მის სტრუქტურაზე. ასებე
მის შინაარსზე. იმსჯელეთ რითი განსხვავდებიან ისინი მარპოლის პირველი და მეორე
დანართისგან?
• იმსჯელთ რა იგულისხმება ტერმინში No More Favorable Treatment საერთაშორისო
საზღვაო ორგანიზაციის კონვენციებისა და ნავსადგურის სახელმწიფო კონტროლის
რეჟიმის კონტექსტში

• ქულიანი კითხვები დასკვნითი გამოცდისთვის

• განმარტეთ რას მოიცავს საკუთარ თავში საერთაშორისო საზღვაო

ორგანიზაციის 3 სადამფუძნებლო პრინციპი: საზღვაო უსაფრთხოება (Maritime
Safety), საზღვაო უშიშროება (Maritime Security) და ზღვის გარემოს დაცვა
(Marine Enviroment Protection). დაასახელეთ კონვენციები ძირითადი
ფუნქციების მიხედვით და იმსჯელეთ მათ როლზე ზემოხსენებული
პრინციპების კონტექსტში.

პასუხი: ზღვის გარემოს დაცვა დაბიძურებისგან დაცვა CLC convention-the

international convention on civil liability for oil pollution damage 1989,
ნავთობით დაბინძურების სამოქალაქო პასუხისმგებლობის საერთაშორისო
კონვენცია- ეს არის საერთაშორისო ხელშეკრულება, რომელიც მიიღო
საერთაშორისო საზღვაო ორგანიზაციამ (IMO) და ის უზრუნველყოფს
გემთფლობელის სამოქალაქო პასუხისმგებლობას ზღვის გარემოს
დაბინძურებაზე ნავთობის ტანკერებიდან. HNS convention-Hazardous and
noxious substances by sea convention- საშიში და მავნე ნივთიერები
ზღვით- ეს არის საერთაშორისო ხელშეკრულება, რომელიც შეიქმნა 1986
წელს, რათა აენაზღაურებინა ის ზარალი რომელიც იყო გამოწვეული
მომწამლავი და საშიში ტვირთების დაღვრით საზღვაო გადაზიდვისას.
კონვენცია ძალაში არ შესულა, რადგან ხელისმომწერი სახელმწიფოები არ
აკმაყოფილებდნენ რატიფიკაციის მოთხოვნებს. 2010 წელს მეორე
საერთაშორისო კონფერენციამ მიიღო ახალი ოქმი რომელიც ცნობილია
2010 წლის ოქმით - 2010 HNS protocol.
2. საერთაშორისო საზღვაო ორგანიზაციის კონვენციების კონტექსტში, იმსჯელეთ,
სატვირთო უსაფრთხოების შესახებ. მსჯელობა დააფუძნეთ შემდეგი თემების გარშემო:
ზოგადი რეგულაციები, სპეციფიური რეგულაციები, საშიში ტვირთების რეგულაციები.

პასუხი:
3. იმსჯელეთ საერთაშორისო საზღვაო ორგანიზაციის კონვენციების შესწორების და
შესწორების ძალაში შესვლის მეთოდებზე. იმსჯელეთ რა დატვირთვა აქვს შესწორების
IMO-სეულ მეთოდს კონკრეტული კონვენციის მაგალითზე, მსოფლიოში
უნიფიცირებული საზღვაო სტანდარტების შექმნის მიმართულებით.

4. SOLAS კონვენციის ფარგლებში განასხვავეთ ერთმანეთისგან Survey (შემოწმება) და

Inspection (ინსპექტირება). დაასაბუთეთ თქვენი პოზიცია.

5. IMO-ს კონვენციების ფარგლებში, იმსჯელეთ, ნავსადგურის სახელმწიფო

კონტროლის რეჟიმზე. დაასახელეთ IMO-ს კონვენციების ის ფუძემდებლური პრინციპი,
რომელიც იძლევა საშუალებას მსოფლიოს გარშემო ჰარმონიზებული წესებით
განხორციელდეს გემის შემოწმება. დაასახელეთ უმთავრესი რეგიონალური
შეთანხმებები.

6. ადამიანური ელემენტი და საოპერაციო უსაფრთხოება - იმსჯელეთ ISM კოდექსის და

STCW კონვენციის შესახებ. მიმოიხილეთ მთავარი დებულებები და სტრუქტურა. ასევე,
იმსჯელეთ ადამიანური ელემენტის როლზე საზღვაო უსაფრთხოებაზე.

7. დროშის სახელმწიფოს ან ადგილსამყოფელი სახელმწიფოს იურისდიქციის

გავრცელება გემზე? მოიყვანეთ მაგალითები. იმსჯელეთ ღია ზღვაში გემებზე
იურისდქციის გავრცელების პრობლემატიკაზე.
8. რა განსხავებაა მშვიდობიან გავლასა და ტრანზიტულ გავლას შორის?
საქართველოს კანონმდებლობისა და საერთაშორისო სამართლის ნორმების შესაბამისად
უცხო ქვეყნის გემები სარგებლობენ საქართველოს ტერიტორიულ ზღვაში მშვიდობიანი
გავლის უფლებით.მშვიდობიან გავლაში იგულისხმება:

ა) საქართველოს ტერიტორიული ზღვის გადაკვეთა შიდა საზღვაო წყლებში,

ნავსადგურებში და რეიდებზე შეუსვლელად;
ბ) საქართველოს შიდა საზღვაო წყლებში შესვლა, ნავსადგურის ნაგებობებთან და
რეიდზე დგომა, შიდა საზღვაო წყლებიდან გამოსვლა.
მშვიდობიანი გავლა უნდა ხორციელდებოდეს სწრაფად და შეუჩერებლად,
საქართველოს კანონმდებლობისა და საერთაშორისო სამართლის ნორმების
შესაბამისად.
ხოლო ღვაზე გასასვლელის არმქონე ქვეყანას უფლება აქვს ზღვაზე გასვლის მიზნით
საქართველოს ტერიტორიაზე ისარგებლოს ტრანზიტის თავისუფლებით ნებისმიერი
სატრანსპორტო საშუალებით.

მშვიდობიანი გავლა უნდა ხორციელდებოდეს სწრაფად და შეუჩერებლად.

საქართველოს კანონმდებლობისა და საერთაშორისო სამართლის ნორმების
შესაბამისად. გაჩერება და ღუზაზე დგომა დაიშვება, თუ იგი დაკავშირებულია
ჩვეულებრივ ნაოსნობასთან, გამოწვეულია უბედური შემთხვევის ან დაუძლეველი
ძალის გამო, ანდა საფრთხეში მყოფი ადამიანები, გემები და საფრენი
აპარატურებისათვის დახმარების აღმოჩენის აუცილებლობით.

2. საქართველოს ტერიტორიაზე ზღვაზე გასვლის მიზნით ტრანზიტის წესი

განისაზღვრება საქართველოსა და ზღვაზე გასასვლელის არმქონე ქვეყნებს შორის
დადებული ორმხრივი ან რეგიონული ხელშეკრულებებით.

3. საქართველოს უფლება აქვს მიიღოს ყველა შესაბამისი ზომა, რათა ზღვაზე

გასასვლელის არმქონე ქვეყნის უფლებებით არ შეიზღუდოს საქართველოს უფლებები.

9. შეადარეთ ერთმანეთს კონტინენტური შელფი და ექსკლუზიური ეკონომიკური

ზონა?

კონტინენტური შელფი ტერიტორიულ წყლებთან მიმდებარე გარკვეული სიგანის

ზღვის ფსკერის რაიონი, რომელზეც მოსაზღვრე სახელმწიფო ახორციელებს
*l;გარკვეულ სუვერენულ უფლებებს. საქართველოს კონტინენტური შელფი ვრცელდება
სახმელეთო ტერიტორიის მთელ ბუნებრივ სიგრძეზე ხმელეთის წყალქვეშა კიდის გარე
საზღვრამდე 200 საზღვაო მილის მანძილზე ან ვრცელდება არა უმეტეს 200 საზღვაო
მილის მანძილზე იმ სწორი ამოსავალი ხაზებიდან, რომლებიდანაც ხდება
ტერიტორიული წყლების ათვლა თუ ხმელეთის წყალქვეშა კიდის გარე საზღვარი არ
ვრცელდება ამ მანძილზე. ცალკეულ შემთხვევებში, კონტინენტური შელფის გარე
საზღვარი დგინდება მოსაზღვრე ან მოპირდაპირე სახელმწიფოსთან დადებული
საერთაშორისო ხელშეკრულებით, ან შეთანხმებით.

ექსკლუზიური ეკონომიკური ზონა (EEZ) - საზღვაო ტერიტორია, რომელშიც ზღვისპირა

სახელმწიფო ახორციელებს სუვერენულ უფლებებს, რათა შეისწავლონ, შექმნან და
შეინარჩუნონ საცხოვრებელი და არაცოცხალი ბუნებრივი რესურსები. EEZ ვრცელდება
იმ მანძილზე, რომელიც არ აღემატება 200 საზღვაო მილს, რომელიც იზომება
ტერიტორიული ზღვიდან. მათ ექსკლუზიურ ეკონომიკურ ზონაში სანაპირო
სახელმწიფოების უფლებები, მოვალეობები და იურისდიქცია, აგრეთვე ამ ზონაში სხვა
სახელმწიფოების უფლებები, მოვალეობები და თავისუფლებები რეგულირდება V
ნაწილის დებულებებით (შემდგომში - 1982 წლის კონვენცია), რომელიც გაფორმებულია
1982 წლის 10 დეკემბერს, მონტეგო Bay- ში (იამაიკა) )

ექსკლუზიურ ეკონომიკურ ზონაში სანაპირო სახელმწიფოს სუვერენული უფლებების,

მოვალეობებისა და იურისდიქციის შესახებ მნიშვნელოვანი დებულებაა 1982 წლის
კონვენციის 56-ე მუხლი. 56-ე მუხლის პირველი პუნქტი ითვალისწინებს, რომ EEZ- ში
სანაპირო ზოლს აქვს:
მნიშვნელოვანია აღინიშნოს, რომ სანაპირო სახელმწიფოს სუვერენული უფლებები
ექსკლუზიურ ეკონომიკურ ზონაში ძირითადად ორიენტირებულია პირობების
უზრუნველსაყოფად ეკონომიკური აქტივობაროგორიცაა საზღვაო რესურსების
გამოკვლევა და ექსპლუატაცია (შეზღუდვა) ratione materiae) ამასთან დაკავშირებით,
სუვერენული უფლებების კონცეფცია უნდა განვასხვავოთ ტერიტორიული
სუვერენიტეტისგან, რაც გულისხმობს სრულ დამოუკიდებლობას, დამოუკიდებლობას
და ძალაუფლების უზენაესობას, თუ საერთაშორისო კანონით სხვა რამ არ არის
დადგენილი.
სუვერენული უფლებების კონცეფციას ასევე შეგიძლიათ ნახოთ 1958 წლის
კონტინენტურ შელფზე ჟენევის კონვენცია. ჟენევის კონვენციის მე -2 მუხლის მე -2
ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებული უფლებები ექსკლუზიურია იმ
თვალსაზრისით, რომ თუ ზღვისპირა სახელმწიფო არ იყენებს კონტინენტურ შელფს ან
არ ავითარებს მის ბუნებრივ სიმდიდრეს, ვერავინ შეძლებს ამის გაკეთებას ან პრეტენზია
ექნება მის კონტინენტურ შელფზე მისი უშუალო თანხმობის გარეშე.

ექსკლუზიურ ეკონომიკურ ზონაში სანაპირო სახელმწიფოს აქვს როგორც

საკანონმდებლო, ასევე აღმასრულებელი იურისდიქცია. ამასთან დაკავშირებით,
მთავარი დებულებაა 73-ე მუხლის პირველი პუნქტი:
სანაპირო ქვეყანამ, თავისი სუვერენული უფლებების განხორციელებისას ექსკლუზიურ
ეკონომიკურ ზონაში საცხოვრებელი რესურსების გამოსაკვლევად, ექსპლუატაციაში,
კონსერვაციისა და მართვის მიზნით, შეიძლება მიიღოს ისეთი ზომები, როგორიცაა
შემოწმება, შემოწმება, დაპატიმრება და სასამართლო პროცესი, რაც შეიძლება საჭირო
იყოს მის მიერ მიღებულ კანონებსა და რეგულაციებთან შესაბამისობის
უზრუნველსაყოფად. ამ კონვენციის შესაბამისად.

10. გააკეთეთ IACS მოკლე მიმოხილვა. დაასახელეთ IACS წევრი

საკლასიფიკაციო საზოგადოებები. იმსჯელეთ უფლებამოსილების
დელეგირების შინაარსზე. საერთაშორისო საკლასიფიკაციო საზოგადოებების
ასოციაცია , რომელიც ანიჭებს უფლებამოსილებას მომთხოვნს და აკეთებს
დელეგრიებას IACS შესაბამისად. IACS ყავს 12 წევრი ესენია :

1)ABS

2)BUREAU VERITAS

3) CCS

4) CRS

5)DNV.GL

6) IRCLASS

7) KR

8) LlOYD'S REGISTER
 9) CLassNK

10) PRS

11) RI A

12) RUSSIAN

MARITIME REGISTER

OF SHIPPING

11. რა ურთიერთკავშირი არსებობს მეზღვაურთა შრომით უფლებების შესახებ

კონვენციასა და მეზღვაურთა სერტიფიცირების, წვრთინისა და ვახტაზე დგომის
კონვენციას შორის?