‫‪1‬‬ ‫ا م    رت    م‬

‫ط‬
‫َﺳﻴ ِﺪ اﻟ ُْﻤ ْﺮ َﺳ ِﻠ ْ‬ ‫َرب اﻟ ْٰﻌ َﻠ ِﻤ ْ َ َواﻟﺼﻠٰﻮ ُة َواﻟﺴ َﻼ ُم َﻋ ٰ‬ ‫َا ْﻟ َﺤ ْﻤﺪُ‬
‫ط‬
‫ﷲ اﻟﺮ ْﺣ ٰﻤ ِﻦ اﻟﺮ ِﺣ ْﻴﻢ‬
‫ِ ْﺴ ِﻢ ا ِ‬ ‫ط‬ ‫اَﻣﺎ َ ْﻌﺪُ! َﻓ َﺎ ُﻋ ْﻮ ُذ ﺑِﺎ ِ‬
‫ﷲ ِﻣ َﻦ اﻟﺸ ْﻴ ٰﻄ ِﻦ اﻟﺮ ِﺟ ْﻴﻢ‬
‫َو َﻋ ٰ ﻟ ِﻚَ َو ا َْﺻ ٰﺤﺒ ِﻚَ َﻳﺎ َﺣ ِ ْﻴ َﺐ اﷲ‬ ‫اَﻟﺼﻠٰﻮةُ َو اﻟﺴ َﻼ ُم َﻋ َﻠ ْﻴﻚَ َﻳﺎ َر ُﺳﻮ َل اﷲ‬
‫َو َﻋ ٰ ﻟ ِﻚَ َو ا َْﺻ ٰﺤﺒ ِﻚَ ﻳَﺎ ﻧ ُ ْﻮ َر اﷲ‬ ‫اَﻟﺼﻠٰﻮةُ َو اﻟﺴ َﻼ ُم َﻋ َﻠ ْﻴﻚَ ﻳَﺎ ﻧ َ ِ اﷲ‬
‫  (‬ ‫ِ ا ف   ‬ ‫ﻧ َ َـﻮ ْﻳﺖُ ُﺳﻨ َﺖ اﻻ ْﻋﺘِ َﺎف  )    ‬
‫ ‬ ‫ ‬ ‫ں‪ ،‬دآ  ا ِ ْﻋ ِﺘ  ‬
‫ﺎف   ِ َّ  ‬ ‫ دا ِ ‬ ‫ ‬ ‫  !‬ ‫ ‬ ‫رے ا‬
‫ ‬ ‫‪،   ،‬‬ ‫۔  د ر !     ‬ ‫     ر    ا ِ ْﻋﺘِ ﺎف    َ اب   ر‬ ‫ ‬ ‫ ‬
‫ت  ‪َ ،‬ا َّ  ا  ‬‫ آب زَ م زَ م    َدم     ا           اِ ز  ‬ ‫ِ‬ ‫ں  ‬ ‫ ‪  ،‬‬ ‫ى‬
‫ر  ‬ ‫َ َ ى‪،‬اِ‬
‫‪   ،‬‬ ‫  ۔ ا ِ ْﻋﺘِ ﺎف    ِ َّ     ِ  ‬
‫ف‬ ‫  ِ َّ             ِ ْ ً  ‬ ‫ا ِ ْﻋﺘِ ﺎف ‬
‫ ‬ ‫وى  “   ‪:‬ا‬ ‫  اِس     اﷲ      ِر ۔” ٰ‬ ‫       ‬ ‫ ‬
‫  ے)  ‬ ‫‪   ،‬د  ذ ِ ْ ُ اﷲ  ے‪    ،‬‬ ‫ ا ِ ْﻋﺘِ ﺎف    ِ َّ  ‬ ‫‪  ، ،‬‬ ‫   ‬
‫            (‬ ‫اب ‬

‫   ‬ ‫ُد ُرو  د‬

‫  ن  ‪:‬‬ ‫ِن َ ر‬ ‫ن َﺻ ا ُﷲ َﻋﻠ َْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َﻢ ‬
‫َر ِ  ن‪ ،‬و ِر ِذ  ‬
‫’’ َﻣ ْﻦ َﺻ َﻋ َ ِ ْ ﻳَ ْﻮمٍ ﻣِﺎ‪َ َÒ‬ﺔ َﻣﺮةٍ َﻗ َ اﷲُ َﻟ ُ ﻣِﺎ‪َ َÒ‬ﺔ َﺣﺎ َﺟ ٍﺔ َﺳﺒْ ِﻌ ْ َ ﻣِ ْﻨ َ ﺎ ﻻِ ٰ ِ َ ﺗ ِ ٖ َو ﺛَﻼَﺛ ِ ْ َ ﻣِﻨْ َ ﺎ‬
‫ﻟ ِ ُﺪﻧ َْﻴﺎہُ            )‪ُ   (100‬د ُرود    ‘اﷲ  ك اس    )‪ (100‬ت  رى ‬
‫)‪ُ  (30‬د     ں  ۔‘‘‬ ‫  ‪  ،‬ان      )‪(70‬آ ت   اور ‬
‫ٓ‬
‫)ﮐﻨﺰاﻟﻌﻤﺎل ‪،‬ﮐﺘﺎباﻻذﮐﺎر‪ ،‬اﻟﺒﺎباﻟﺴﺎدسﻓﯽ اﻟﺼﻼۃ ﻋﻠﯿﮧ وﻋﻠﯽاﻟﮧ‪،۲۵۵/۱،‬اﻟﺠﺰءاﻻول‪،‬ﺣﺪﯾﺚ‪(۲۲۲۹:‬‬

‫ﷲ َﻋ ٰ ُﻣ َﺤﻤﺪ‬
‫َﺻ ا ُ‬ ‫َﺻﻠ ْﻮا َﻋ َ ا ْﻟ َﺤ ِ ْﻴﺐ!‬
‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪2‬‬ ‫ا م    رت    م‬

‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ا‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ﻞ اﻟ َْﻌ َﻤ ِﻞ اَﻟﻨﻴ ُﺔ اﻟﺼﺎد ِ َﻗ ُﺔ   ‬

‫  َﺻ ّ اﷲُ َﻋﻠ َْﻴ وآﻟ ِ َوﺳﻠﻢ‪:‬اَﻓ َْﻀ ُ‬ ‫ِن ‬
‫ ‬ ‫   ا  ‬ ‫ت‬
‫    د  ‬ ‫ِن ر ل!    م ‬ ‫۔  )‪  (1‬ا  ‬
‫ ‬
‫ے‬ ‫ ا  ا  ‬ ‫ ‬
‫ے      دا ِ    د   ۔  ن         ا  ا       !      ! ‬ ‫ ‬
‫ن     ں   ‪‬ا  ‬ ‫ں  ‪ِ ‬‬
‫دوران   ‬ ‫ ‬ ‫ں  ‪   ‬اَدب ‬‫‪         ْ ِ ‬ر  ا ن  ُ  ‬
‫  وں  ۔‬ ‫   ‬ ‫ا ِ ْ ح      ن  ُ ں   ‪ ُ   ‬ں   دو وں   ‬
‫ﷲ َﻋ ٰ ُﻣ َﺤﻤﺪ‬
‫َﺻ ا ُ‬ ‫َﺻﻠ ْﻮا َﻋ َ ا ْﻟ َﺤ ِ ْﻴﺐ!‬
‫   ادا     م ‬ ‫  و  ا‬ ‫   ‬ ‫!  ا م  ‬ ‫ ‬ ‫رے  ا‬ ‫رے ‬
‫ں‬
‫ ‬ ‫  ُ   وں )  ا‬ ‫ اور ا‬ ‫ى ُا ل ‬
‫ ‬ ‫  ار    ‬ ‫ن  ز‬
‫   ا م   ا  ‬
‫    ں ا م ‬ ‫ ا  ‬ ‫ ‬ ‫  ‬ ‫ ز‬ ‫  ‪،‬ا‬ ‫  ل       رو    ‬ ‫ں( ‬ ‫اور ر‬
‫‪  ،‬و   ا م   ‬ ‫ن ‬ ‫ق)‪ (Rights‬‬
‫ر       ‪،‬ا  م   ں ا  دو ے   ‬
‫ِ‬
‫ے      و         ِ     رت     و     د ل     ‬
‫ل  ا   وہ  م ‬ ‫ ‬ ‫ ‬
‫  ‪،‬ا ض ا م    ر ں    ت    ج     ‬ ‫‪   ،‬وہ   وم ر  ‬ ‫  ق  د‬
‫   ‬ ‫    ر   ا م       ز ٔ ‬ ‫  م د ‪،‬‬ ‫ وہ ‬ ‫ے)‪ (Society‬‬ ‫ ‬ ‫ا‬
‫رت   و  و ن      ‪ ،‬‬

‫ ‬ ‫روق ا‬
‫ِ‬ ‫در     رى  د‬
‫  ض  ‪ :‬اے ‬ ‫ِ  ِ ْ     ت   َ ْ و   ‬
‫ص  َر ِ َ اﷲُ َﻋﻨْ ُ‬ ‫  ْ   ا   ا  روز ا‬
‫        ُاس   ادا      در رى   ر ۔ ا  ‬
‫ں‬ ‫ا !  رے  در      ا َ ر ْ‬
‫‪   :‬ا   َ ارى      ُاس  وا ِ َ         ُ ہ   ‬
‫س‬ ‫ ا ِ ْ ِ ْ ر  )   ال  (‪ :‬؟ ‬
‫‪1284:‬۔‬ ‫‪ ،81:‬‬ ‫ ‪،‬‬ ‫ ‬ ‫‪...1‬‬
‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪3‬‬ ‫ا م    رت    م‬

‫ص  َر ِ َ ا ُ‬
‫ﷲ‬ ‫ت   َ ْ و   ‬
‫   ‬ ‫ ڈا   ۔ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫  در‬ ‫ ‬ ‫  ز ر)‪ (Jewellery‬‬ ‫اور ‬
‫ اورا م  ا  وا ِ ت َ ر ں       ۔  وہ َ ر ْ  ‬ ‫َﻋﻨْ ُ   ‪ :‬ا م     ا    ‬
‫ف  ر )   روك  دى(    اوردر     روا       ‪ ،‬ں      ں    و ں ‬
‫ِ‬
‫  ت   َ ْ و    ص َر ِ َ اﷲُ َﻋﻨْ ُ  ا ُا ْ ُ ٔ ِ    ٔ‬ ‫َ ْ )  ارادہ( ‪  ،‬د  ‬
‫ب  ‬ ‫پ َر ِ َا ُﷲ َﻋﻨْ ُ   ا  ‬
‫    م وا     ‪ ،‬آ  ‬ ‫  ت   ُ َ     َ ّ ب   َر ِ َ ا ُﷲ َﻋﻨْ ُ  ‬
‫ ا  ‬ ‫ )‪(Letter‬‬ ‫  ۔  ے اس ‬ ‫ ا م ا  ر ں   ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‪    :‬‬ ‫ ‬
‫     ڈال د ۔‬ ‫ُر    اس    در‬
‫     او  ر ُا ں      ‬ ‫َر ِ َ اﷲُ َﻋﻨْ ُ‬
‫   ا ُا ْ ُ ِ ِ‬ ‫س ‬ ‫    ت   َ ْ و    ص   َر ِ َ اﷲُ َﻋﻨْ ُ‬
‫ٔ‬
‫  !(  ا ُ   د  رى        رى   ‬
‫ اور‬ ‫وہ ُ ر ْ  اس            ُاس   ‬
‫‪):‬اے در‬
‫ت ‬ ‫ى دے۔ ‬
‫ں     ر  ‬ ‫اﷲ  ك    ر  ‬
‫ى      وا ِ و َ َّ ر  ك    ض  ار  ‬
‫   ڈا ‪  ،‬ا  رات   ‪       16‬ھ او  ر َ ر ْ  ‬ ‫َ ْ و    ص  َر ِ َ ا ُﷲ َﻋﻨْ  ُ   ُ ر ْ   َدر‬
‫ ‬
‫۔ )ﺗﺎرﯾﺦاﻟﺨﻠﻔﺎء‪،‬ص‪، ۱۰۰‬ﻣﻠﺨﺼﺎً(‬ ‫ِ ْ       ‬
‫ ‬ ‫م  ا   ا ُا‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫! ن  د  ہ‬ ‫ ‬ ‫رے  رے  ا‬
‫ں َ روا  ‬ ‫روق ا   َر ِ َ اﷲُ َﻋﻨْ ُ   ا      در ؤ  ‬
‫ں         ا    اور در ؤ  ‬ ‫ت  ِ‬
‫      ۔     م  ا   و ِد  ت   ا   ت  ر   ‬ ‫پ  ‬‫ آ  ‬
‫      ا  ‪ ،‬‬ ‫ے   ا  ‬ ‫ ر ت و  ا ت   ‬ ‫   ‬ ‫ و ‬ ‫   ‬ ‫   ‬
‫ل اش       وہ  گ    ل ‬
‫     ا ِ     اس     د  ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ در‬ ‫ ‬
‫   در    ڈال ‬ ‫ ‬ ‫  ُا  در    ‬ ‫   ز رات   آرا  ‬ ‫ا     ہ  ان ‬
‫  ورى   ور  ‬ ‫      رى ر        ‬ ‫   در‬ ‫ ‬ ‫  ل ‬ ‫ اور   ‬ ‫د ‬

‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪4‬‬ ‫ا م    رت    م‬

‫  و ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫  ْ ‪ ،‬ر ہِ  رِ‬ ‫ ‬ ‫!  ہِ ُ ُ ّ ت ‬ ‫ن ‬ ‫  ‪  ،‬‬ ‫  )‪(Dry‬‬ ‫ ‬
‫ ر    ‬ ‫س‬
‫پ  ان   ا  ‬
‫ آ  ‬ ‫   ‬ ‫ب  َر ِ َ اﷲُ َﻋﻨْ ُ‬ ‫ت     ‬ ‫ ‬ ‫ ا ا ٔ‬ ‫ِ  ‬
‫پ‬
‫    ش آ  اور آ  ‬ ‫  ا    ر ں    ق   اس  دار اور ا م    ا     ِ‬
‫ت ا‬
‫ف ا م اس  ك َ ر ْ    ‬‫    َا ْ ِ   ِ ْ     ِ‬ ‫ ا  ا رات)‪   (Authority‬ا ل ‬
‫ى   وا   ر ں   و ر     اور  ا   ان      م د ا  ‬ ‫       اور ا   ر  ‬
‫پ    ر   ۔‬
‫     آ  ‬ ‫  د ا‬ ‫ار  دار ادا ‬ ‫ وہ ‬
‫ ‬ ‫   ز ٔ ‬ ‫ ‬ ‫  ‪،‬ا    ا م ‬ ‫ ا م   ہ   ‬ ‫ل     وہ دور     ‬
‫ ‬ ‫ ‬ ‫     ان   ڈ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ہ           ‬ ‫ ‬ ‫ )‪(Status‬‬ ‫  ر ں   ‬
‫ ‬ ‫ں   ‬ ‫ دل  ز‬ ‫ ‬ ‫ت  ‬
‫۔ا م      ر  ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ا  ا    ‬ ‫وا   َ‬
‫     ‪،‬آ  اس  رے       ‪،‬‬

‫رت ا م   ‬
‫   ‪،‬‬ ‫   ‬ ‫تو ا‬
‫ں      ‬
‫  اب   ‪،‬د     ر  ‬ ‫ا م      ر ں    ل ‬
‫  ا  ‬ ‫ں  ‬
‫     وہ  دو  ‬ ‫   ‬ ‫ ‬ ‫دوں       اس   ز دہ  ر ں   ‬
‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫     ‬ ‫۔ ر  دن رات  دوں   ‬ ‫“‬ ‫   ا ”‬ ‫رى ‬
‫  د ‬ ‫   ‬ ‫ ‬ ‫‪ ،‬وہ    دوں   دے د  ‬ ‫ ‬ ‫     ‬ ‫  دورى ‬ ‫ں     ‬
‫‪ ،‬ذرا ذرا   ‬ ‫ ‬ ‫    روں    ح ان    ر  ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫   ان  ر ں    ر ‬
‫۔‬ ‫         ڈا  ‬ ‫ اور ‬ ‫ ‬ ‫ن ك و ہ  َا ْ   ٹ   ‬
‫ت    ر ں     ‬
‫ ‬ ‫     ‬ ‫ن  ‬
‫اد او  ر  ‬ ‫پ  ‬
‫  ح   ‬ ‫ ‬ ‫س  ‬
‫     ا  ‬ ‫پ  ‬
‫   ‬
‫ں   ‬ ‫ اور ان  ر ں   ز د  ‬ ‫ ‬ ‫     ‬ ‫‪،‬ا   ح ا   پ    ں   ‬
‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪5‬‬ ‫ا م    رت    م‬

‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫    اث     ‬ ‫    ‬ ‫۔ ر ں   ان    ں  پ‪،‬‬ ‫ ‬ ‫  ر    ‬

‫ د ر      ہ   ‬ ‫  ں     ‬ ‫۔  ب   ‬ ‫ ‬ ‫   ا‬ ‫      ر        ‬
‫ے   ا   ل ‬ ‫ و  ر  ‬ ‫   ‬ ‫      ر ں          ل   ا  ‬
‫    ے  ل ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫‪  ،‬‬ ‫     ‬ ‫ے     ‬ ‫     ر     ‪،‬وہ ‬
‫    ر   ‬ ‫۔ ‬ ‫ ‬ ‫ے    رى ‬ ‫‪    ،‬اور ا   رى  ور  ا  ‬ ‫ ‬
‫ُ‬ ‫ُ‬
‫   ا   ل     ان   دا     ُاو    ‬ ‫ ‬ ‫ اور  ز ہ   ‬ ‫ ‬ ‫     ‬ ‫ ‬
‫ن  ‬
‫       وہ    ر    ن   ا    ‬ ‫ر)‪(Force‬‬ ‫ اور ان   ‬ ‫ ‬ ‫ں ڈال دى ‬
‫   ‬ ‫ ‬ ‫ں ‬ ‫ او  راِد  اُد  اُو    ‬ ‫    رے     ا   ے  س     ‬ ‫ر‬
‫   ۔ا   ح   دو ى  اب ‬ ‫     ان  ر ں    ّت   ‬ ‫ر  ۔  اس  ت   ا ن ‬
‫ى‬
‫ اور    ر  ‬ ‫ ‬ ‫ں اور  ؤں    ڑ   ‬ ‫ ‬ ‫  ر ں   ‬ ‫   ‬ ‫   ‬ ‫ر‬
‫ل      و     ‬
‫   ‬ ‫۔‬ ‫   دن  ار  ‬ ‫   ا  ز‬ ‫ ‬ ‫ى ر  ‬
‫   ر  ‬
‫ ‬ ‫ ر    د    ‬ ‫ اور آ‬ ‫ى  رو  ‬
‫ى ر  ا  اس     اور  ر  ‬
‫رى د ر  ‬
‫ ‬ ‫ وا   ُدور  ُدو  ر    ‬ ‫ ر  وا  اور ان   آ ؤں   ‬ ‫ ان  ر ں   ز ں   ‬
‫ل  ان  ر ں     ‬
‫ وا          د  ‬ ‫   ان    ُد  درد    د ‬ ‫آ      د    ‬
‫  ۔ ‬ ‫ر  و  م     ‬

‫رت ا م   ‬
‫ِ‬
‫ ‬ ‫ وا    و      رو  ‬ ‫  ر ں ‬ ‫ ‬ ‫!ا م ‬ ‫ ‬ ‫رےا‬
‫ ‬
‫پ َﺻ ا ُ‬
‫ﷲ‬ ‫۔  آ  ‬ ‫ ا ت دے   ‬ ‫  َﺻ ا ُﷲ َﻋ َﻠ ْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َ  ﻢ  ا‬ ‫ِ  ُا‬ ‫‪،‬‬ ‫ك    ِ   ر‬ ‫اﷲ‬
‫ ا ب    ا اور  ر  ر ں      د  در  د ُدو  ر‬ ‫ ا‬ ‫  رى د  ‬ ‫َﻋ َﻠ ْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َ  ﻢ  آ  ‬
‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪6‬‬ ‫ا م    رت    م‬

‫ ‬ ‫” ِد  ِ ا م“    ‬ ‫ف‬
‫ ‬ ‫ك   ‬
‫ ‬ ‫۔   رے آ   َﺻ اﷲُ َﻋﻠ َْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َ  ﻢ اﷲ‬
‫  دوں     ‬ ‫ ا ۔ ا م    و  ‬ ‫    رہ ‬ ‫  ر ں   ‬ ‫ ‬ ‫   د      ‬
‫ ‬ ‫ت   ز‬ ‫  ر ں  در  اس  ر    و    ا    دات  و ‬ ‫  اور رو ى ‬ ‫ ‬ ‫و   ‬
‫  ا‪ ،‬دوں    ح  ر ں   ‬ ‫ اور    ڑ    ر ں  و ر  م ‬ ‫اور  ت     ‬
‫ ‬ ‫۔ ر ں   ‬ ‫ ا ِم  او ى  زل ‬ ‫ ‬ ‫‪  ،‬ان    ق   ‬ ‫  ق  ر ‬
‫ ‬ ‫  دى ‬ ‫ادوں   ‬ ‫‪  ،‬ر  ا      ر ں‪،‬ا   ر ں‪،‬ا  ‬ ‫ ‬ ‫ُ ق ‬
‫۔ا ض وہ  ر  ‬ ‫    ا ں   وارث  ار دى ‬ ‫‪ ،‬او د اور ‬ ‫ ‬ ‫اور ا   ں  پ‪،‬‬
‫‪ ،‬وہ  دوں   د ں    ن ‬ ‫  ر و  ر ‬ ‫ں   ز دہ ذ  و  ار اور ا‬ ‫  دوں   ‬
‫ں   ا ن  د  ‪:‬‬ ‫    ف  ف ‬ ‫آن ‬
‫  ِ‬ ‫ ‬ ‫اور ان    وں       ‬
‫  رى   ‬ ‫ﺗﺮ َﺟﻤ ٔ ﻛﻨﺰ اﻟﻌﺮﻓﺎن ‪:‬اس    رے ‬ ‫‪‬‬
‫ف آرام ‬
‫ ‬ ‫    اُن   ‬ ‫  ڑے ‬ ‫ ‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫ ر ۔‬ ‫ اور ر‬ ‫ؤاور  رے در ن ‬ ‫)پ‪،۲۱:‬روم‪(۲۱:‬‬

‫ ان   ‬ ‫       ان    وں    ل     اور   ‬ ‫  د     ر ں    ر ‬ ‫ اب ‬

‫  ز  م‬ ‫  ر    ر ں    ق ادا ‬ ‫          د   ‬ ‫ادوں   ‬ ‫ل و ا ب   ‬
‫(‬ ‫ ‬ ‫ ز ر‪،‬ص‪٤٢-٣٩‬‬ ‫۔ )‬

‫ ‬ ‫     ‬ ‫ ! آپ       ا م    را ‬ ‫ ‬ ‫رے  ا‬ ‫رے ‬

‫   آ ؤں   ا  دا ِ  م    ب  ‪،‬اس   ‬ ‫م ‬ ‫   اس ‬ ‫ د       ر‬
‫ے   ‬ ‫ ‬ ‫ ر ‪،‬ا     و            ڑ    ‬ ‫   ‬ ‫  و ‬ ‫ز ں   ‬
‫     ‬ ‫    ب)‪ (Gate‬‬ ‫ وا  ‬ ‫ ‬ ‫ت  ڈ‬
‫ت دار  د  ‪ ،‬ا ض ا م    ر  ‬

‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪7‬‬ ‫ا م    رت    م‬

‫      ار  ‪     ،‬ر ں   ا م     وہ ‬ ‫  ق د ا    ‬ ‫  د  اور ا  وہ  م ‬

‫       ر   ۔‬ ‫   ا‬ ‫ ‬ ‫ُ ا ّ ن ا ن     ‬
‫ ‬ ‫پ ‪ ،‬‬ ‫د ر ! رت ا  ز       ا     ر           ُ رو  ‬
‫پ    آ   ۔ رت   ‬ ‫پ  او  ر   ں  ُ رو  ‬
‫ُ روپ  ‪   ،‬ى  ُ رو  ‬ ‫ ‬
‫ت‬
‫ ‬ ‫تو ا‬
‫ ‬ ‫س  ‬
‫س       ا      ا م   ا  ‬ ‫پ    ‪    ،‬ا  ‬
‫ُ رو  ‬ ‫ ‬
‫ ‬ ‫ا          دى   ا    و      ر    ل   ا    ز   ‪،‬‬ ‫ ذرہ ‬
‫ّ‬
‫ ر ت و  ا ت    ب   ‬ ‫ و و‬ ‫رى ‬ ‫ں ‬ ‫   ‬ ‫ا م      ں   ‬
‫ ‬ ‫ِ ‬ ‫د  م د ا    د ِ ا م    دار  ‬ ‫ ا  ‬ ‫ے   ا ر ا‬ ‫ اور ‬
‫ وا  اذ   ك  ك   درد  ى ‬ ‫ ‬ ‫ ان   َ ّ   ں   ‬ ‫ ‬ ‫۔  آ !ا م ‬
‫  ل     ‬ ‫دا ن     او  ر ت   ‬

‫ا  م        ‬
‫   ‬ ‫  روں ‬ ‫ں   ‬ ‫   ‬ ‫!ا م ‬ ‫ ‬ ‫رے   ا‬ ‫رے  ‬
‫ے     ‬ ‫ اس   ‬ ‫   ا  ز     ِز ْ ہ    َد ْ    د  ‬ ‫   ا‬ ‫ُ ك     ‬
‫   اس    ں     ‬ ‫م ‬ ‫      ‪  ،‬او ت       ‬ ‫ِ ‬ ‫  ا    ‬
‫     ‬ ‫   وہ اس ‬ ‫   آ  اور  ر ‬ ‫ وہ    ِد ں    ں   ‬ ‫ ‬ ‫وِ َدت)‪ (Birth‬‬
‫ ا       زِ ْ َ ہ ‬ ‫       ‬ ‫      ْ َورِش  ے   ‬ ‫ ‬ ‫ے؟آ   ِذ َّ   دا‬
‫  رہ‪ُ 14‬ﺳ ْﻮ َرةُ اﻟﻨ ْﺤﻞ   آ    ‪58‬اور ‪   59‬ار د    ‪:‬‬ ‫ز    د   دے۔ ‬

‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪8‬‬ ‫ا م    رت    م‬

‫ ‬ ‫ ان         ‬ ‫ﺗﺮ َﺟﻤ ٔ ﻛﻨﺰ اﻟﻌﺮﻓﺎن ‪:‬اور ‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬

‫     دن   اس       ر  ‬ ‫ى دى ‬ ‫ ‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫     اس  رت    ا  ‬ ‫  ا ‬ ‫ ‬ ‫ اور وہ ‬ ‫‪ ‬‬ ‫‪‬‬
‫     ا  ذ    ‬ ‫   ‬ ‫ں ‬ ‫ ‬ ‫ ‬
‫‪  ‬‬ ‫‪‬‬
‫ ر      ا      د  دے  ؟ دار!     ‬
‫‪‬‬
‫   ر    ‬ ‫ا ‬
‫      ں         ‬ ‫د ‬ ‫ل گ   ‬
‫ے   ا  ر  د  ‬ ‫ دل ‬ ‫ اس ‬
‫‪ ،‬‬ ‫ ‬ ‫   ‬ ‫   ‬ ‫ں  ز ہ د  ‬
‫   ‬ ‫ ‬ ‫ او  ر ں   ‬ ‫ن   آ  ‬
‫ﷲ َﻋ ْﻨ  ُ‬
‫  َر ِ َا ُ‬ ‫   ز‬ ‫ت ‬‫روق ا‬ ‫ او  ر‬
‫ ا ُا ٔ   ت   ِ‬ ‫   زاد ‬ ‫ﷲ َﻋ ْﻨ ُ ‬
‫  َر ِ َ ا ُ‬

‫ وا  ز     َ ْ و    ُ َ             ُ ں    ں    ا     اور وہ اس   ز ہ د  ‬

‫  او  راس      ورش  او  ر اس    دى  و ہ   ‬ ‫        دوڑ    اس    س ‬
‫ى ُا  اور اس  ح اس              َ َ   د  ‬ ‫ا ا ت)‪ِ    (Expenses‬ذ ّ  دار  ‬
‫      ۔‬
‫ض  ‪ :‬ﻳﺎرﺳﻮ َل‬
‫ ‬ ‫پ  ‬
‫      ل  ‪   ،‬آ  ‬ ‫ت   َﺻ ْﻌ َﺼ َﻌ    ‬
‫  َر ِ َ اﷲُ َﻋﻨْ ُ ‬

‫ں  ز ہ د        او  ر  ا  ‬
‫  ‪   360‬‬ ‫اﷲ َﺻ ا ُﷲ َﻋﻠ َْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َﻢ  !    زَ ٔ ‬
‫ں  د ‪ ،‬‬
‫ن    ‬
‫ ا  ‬ ‫  ُاو ں اور ا  ا   ُاو    رِ‬ ‫ دو دو)‪   (2،2‬‬
‫دس)‪   (10‬ہ وا  ‬ ‫ ‬
‫‪:‬اس ‬ ‫ ار د ‬ ‫ﷲ َﻋ َﻠ ْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َ  ﻢ‬
‫  َﺻ ا ُ‬ ‫رِ د  و ‪ ،‬رِ ‬ ‫  ؟ ‬ ‫ ا  ‬ ‫   ‬ ‫ اس ‬ ‫ ‬
‫ِ ا ن ‬ ‫ اور ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫   ‬ ‫ ا م ‬ ‫ك   ‬ ‫    ‪  ،‬اﷲ‬ ‫   ا    ‬
‫۔)ﻣﻌﺠﻢﮐﺒﯿﺮ‪ ،۷۷/۸،‬ﺣﺪﯾﺚ‪(۷۴۱۲:‬‬ ‫از  د‬ ‫ ‬

‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪9‬‬ ‫ا م    رت    م‬

‫‪  ،‬ز  ‬
‫ك‬ ‫ ‬ ‫ ا م     ان ‬ ‫پ  ‬
‫ !آ  ‬ ‫ ‬ ‫رے ا‬ ‫رے ‬
‫   ‬ ‫     ‬ ‫ ‬ ‫  دى   ‪،‬ان ‬ ‫  ر درد ك ا از      ‪،‬ان   ز  ‬ ‫ں   ‬
‫ ‬ ‫ں ‬ ‫   ڈر   ا    ‬ ‫   ‬ ‫  ں   ز‬ ‫ دل  ں   ان  ل ‬ ‫اوران ‬
‫ان    ت ‬ ‫    ں ‬ ‫‪،‬ا ض دو ِ ر‬ ‫      ڑى ‬ ‫   ‬ ‫ واد ں   د‬
‫   ‬ ‫ دور     ز ٔ ‬ ‫ ‬ ‫۔ا س   اس ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫   ‬ ‫   ‬
‫ ‬ ‫ ‬ ‫ں   ‬ ‫ن  ا    ‬ ‫  دان ‬ ‫‪،‬آج   ‬ ‫ وا ں     ‬ ‫د   ز  ہ‬
‫ى  ‬
‫  ‪،‬اس  ر  ‬ ‫  ت ‬ ‫     و د ‬ ‫ ر    ‬ ‫   ‬ ‫ و‬ ‫اور ان   ‬
‫  ں    ؤں ‬ ‫ د    آ  وا  ‬ ‫      و  ا د      ‬ ‫  ں   ‬ ‫ ‬ ‫ا  ‬
‫     ‬ ‫ د     ‪  ،‬ں  وہ  ‬ ‫ى   ‬ ‫  ت      ُ د        اس      ا ‬
‫ اداروں    ا  ‬ ‫  و ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫       ا‬ ‫  وں     راك   ‬ ‫ُ ّ   ں او  ر‬
‫ ‬ ‫ہ     ‬ ‫ت   ‬ ‫ ‬ ‫  ۔ا    ا‬ ‫  ِ  ِد     ُدورى   ‬ ‫د      ۔    ‬
‫ِ ‬ ‫ اور ر‬ ‫ اور   وز د      ‬ ‫ وا   ُ‬ ‫ ‬ ‫   ا م    ں   ‬ ‫م ‬
‫ ‬ ‫ك  ‬ ‫‪ ،‬ا   د  و  م  َﺻ ا ُﷲ َﻋﻠ َْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َﻢ   ان    ورش   اور ان      ُ  ‬
‫  ‪ 4‬ا ِ  ُ ْ َ ٰ   َﺻ اﷲُ َﻋ َﻠ ْﻴ ِ‬ ‫آ        دا     ر       ۔آ !اس   ‬
‫و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َ  ﻢ   ‪،‬‬

‫ا م    ں    م و ‬
‫ اور ا      ‬ ‫         وہ ا  ز ہ د     ے‪ُ  ،‬ا  ذ    ‬ ‫ ‬ ‫‪:‬‬ ‫)‪ (1‬ار د ‬
‫۔)اﺑﻮداو‪،۴۳۵/۴،‬ﺣﺪﯾﺚ‪(۵۱۴۶‬‬ ‫   دا   ے ‬ ‫ك  ا  ‬ ‫اس       دے   اﷲ‬
‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫  ں   ‬ ‫   ‪     ،‬ں  وا   ں۔  ‬ ‫‪ :‬ں    ا ‬ ‫)‪ (2‬ار د ‬
‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪10‬‬ ‫ا م    رت    م‬

‫۔)ﻓﺮدوساﻻﺧﺒﺎر‪،۴۱۵/۲،‬ﺣﺪﯾﺚ‪(۷۵۵۶:‬‬ ‫ ‬ ‫ ز دہ  ن ‬ ‫ر اور ‬ ‫وا ں‪،‬‬

‫ او  ر‬ ‫ں    ں   اس  ح  ورش  ے   ان   ادب ‬ ‫  ‪ 3‬‬ ‫‪  :‬‬ ‫)‪ (3‬ار د ‬
‫ (   ‬ ‫  ز  دے  )  ان    ح   ‬ ‫ ‬ ‫ك   ا‬ ‫    ؤ  ے  ں    اﷲ‬ ‫ ‬ ‫ان ‬
‫َر ِ َاﷲُ َﻋﻨْ ُ    ض ‬ ‫   د   ۔  ار ِد  ى     ا  ‬ ‫ وا‬ ‫ ‬ ‫ اس   ‬ ‫اﷲ‬
‫‪ :‬اس ‬ ‫ں    ورش  ے؟  ار د ‬ ‫  ‪ 2‬‬ ‫ ‬ ‫ا ُﷲ َﻋ َﻠ ْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َﻢ !ا  ‬ ‫َﺻ‬ ‫‪ ،‬ر ل  اﷲ‬
‫ ‬ ‫   ا   گ ا ) (   ذ  ‬ ‫  ( ں ‬ ‫۔  )راوى ‬ ‫      َا   و  اب ‬ ‫ ‬
‫۔)ﺷﺮح اﻟﺴﻨﮧ‪ ،‬ﮐﺘﺎب اﻟﺒﺮ واﻟﺼﻠ ‪ ،‬ﺑﺎب ﺛﻮاب ﮐﺎﻓﻞ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫رے  ‬ ‫آپ َﺻ ا ُﷲ َﻋﻠ َْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َﻢ اس ‬
‫اﻟﯿﺘﯿﻢ‪،۴۵۲/۶،‬اﻟﺤﺪﯾﺚ‪(۳۳۵۱:‬‬

‫     ‬ ‫ں   ‬ ‫ك اس     ‬ ‫)‪ (4‬ار د  ‪       :‬ں    ا       اﷲ‬

‫       ‬ ‫ اس     ا   وں   ‬ ‫  ۔  ‬ ‫  ‪:‬اے   وا !     ‬ ‫آ  ‬
‫       ا   ور  ن  ‪   ،‬ا   ور  ن   ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫   اور اس       ‬
‫    ِد  ا اس   ‬ ‫     ‬ ‫ اس  ور  ن    ورش   ذ  دارى ‬ ‫  ‪  ،‬‬ ‫ا ‬
‫ِ  ل ر   ۔)ﻣﺠﻤﻊاﻟﺰواﺋﺪ‪،‬ﮐﺘﺎباﻟﺒﺮ واﻟﺼﻠ ‪،‬ﺑﺎبﻣﺎﺟﺎءﻓﯽاﻻوﻻد‪،۲۸۵/۸،‬ﺣﺪﯾﺚ‪ (۱۳۴۸۴:‬‬
‫ن َﺻ اﷲُ َﻋ َﻠ ْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َ  ﻢ‬
‫ ‬ ‫ِ ‬ ‫ن‪،‬ر‬ ‫ ‬ ‫!  ‬ ‫ ‬ ‫رے  ا‬ ‫رے ‬
‫پ َﺻ اﷲُ َﻋ َﻠ ْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َﻢ ‬
‫     آ  ‬ ‫ ‬ ‫  م    ُا‬ ‫     ‬ ‫    ف ا   اِر دات ‬
‫  ح   ‬ ‫ ‬ ‫  پ   ا      ‬ ‫       ا  ‬ ‫   ‬ ‫   ‬ ‫ ا   دار ‬
‫اﷲُ َﻋ َﻠ ْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َﻢ    ا   ر  ‬
‫ى اور  ڈ   ادى  ‪،‬‬ ‫    آپ  َﺻ‬ ‫۔آ ! رِ‬ ‫ ‬ ‫ُ ك ‬
‫ ‬ ‫   ا  ا ن ا وز ‬ ‫   و‬ ‫ ‬ ‫ﷲ َﻋ ْﻨ َ ﺎ‬
‫ا َر ِ َ ا ُ‬ ‫ ا‬ ‫ ‬ ‫ادى    َ ّ ِ ہ  ِن ‬
‫ِ‬
‫ ‬ ‫   اور ا  ا ن  زہ ‬

‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪11‬‬ ‫ا م    رت    م‬

‫  ا ‬ ‫ ‬ ‫ت  َﺻ اﷲُ َﻋﻠ َْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َﻢ‬ ‫رب ا‬

‫ب ُّ  ‬
‫  ِ ‬ ‫ت        ِ‬
‫َر ِ َ ا ُ‬
‫ﷲ َﻋﻨْ َ ﺎ‬

‫ ‬ ‫اور  ُان          ُا  ‬ ‫اﷲُ َﻋﻠ َْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َﻢ ے‬ ‫   آپ  َﺻ‬ ‫    ِ  ‬

‫َر ِ َ‬ ‫۔ا   ح   آپ َﺻ اﷲُ َﻋﻠ َْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َﻢ     ِ‬ ‫       ‬ ‫د   ‪ُ   ،‬ان   ا  ‬
‫ك‬
‫  ر  ‬ ‫‪،‬آپ  َﺻ اﷲُ َﻋﻠ َْﻴ ِو ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َﻢ‬ ‫   وہ د     ى   ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫  ں ‬ ‫اﷲُ َﻋﻨْ َﺎ ‬
‫۔)اﺑﻮداود‪،‬ﮐﺘﺎباﻻدب‪،‬‬ ‫پ َﺻ اﷲُ َﻋﻠ َْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َ  ﻢ  ا      ‬
‫ اورآ  ‬ ‫   ‬ ‫ ا  ‬
‫ﺑﺎبﻣﺎﺟﺎءﻓﯽاﻟﻘﯿﺎم‪۴۵۴/۴،‬ﺣﺪﯾﺚ‪(۵۲۱۷:‬‬

‫َﺻ اﷲُ َﻋ ٰ ُﻣ َﺤﻤﺪ‬ ‫َﺻﻠ ْﻮا َﻋ َ ا ْﻟ َﺤ ِ ْﻴ ِﺐ!‬

‫م  ا    ں   ‬ ‫ِ  ك   ‬ ‫! ن  دہ ‬ ‫ ‬ ‫رے ا‬ ‫رے ‬
‫ِ ‬ ‫ى‬ ‫اﷲُ َﻋ َﻠ ْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َﻢ    ر  ‬
‫ى ر  ‬ ‫  َﺻ‬ ‫ر  ِ ‬ ‫  ش  ر  ‬ ‫  اور  ا‬ ‫ ‬ ‫  و ‬
‫ِ ‬ ‫ ‬ ‫ ا  ‬ ‫‪،‬ا‬ ‫ ‬ ‫ں    ا    ‬ ‫   وہ ‬ ‫   ‬ ‫ر   ‪ ،‬ا وا‬
‫ و ‬ ‫ ‬ ‫ ان ‬ ‫   ‬ ‫ں    وا ‬ ‫ان وا ں   ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫‪،‬دل ‬ ‫ ‬
‫  ش ر  ‬ ‫ن ا‬ ‫‪  ،‬ا‬ ‫ام  )‪(Respect‬‬ ‫  ا ت   ا‬ ‫‪،‬ان   ‬ ‫    ؤ ‬
‫ ‬ ‫ت‬
‫    د  ‬ ‫ اور ان    ورش ‬ ‫   و‬ ‫ ان   ‬ ‫ل  ‬
‫ص د  ‬
‫‪ِ  ،‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬
‫۔‬ ‫   ر‬ ‫اب آ ت   ا  ‬
‫ اس         وا   ِ‬
‫‪:‬‬ ‫   ‪   17‬‬ ‫ ‬
‫ ‬ ‫  ق    آورى    ذ   د   ‬ ‫  اور  ان ‬ ‫ ‬ ‫  ُا‬ ‫ں    ا‬ ‫اَ ْﻟ َﺤ ْﻤ ُﺪ ﻟ ِﻠ‬
‫ اور ‬ ‫وا  ‬ ‫  ‪،‬آپ   اس  د   ل ‬ ‫  رى ر  ‬ ‫د ِ ‬
‫ت ا  ا  ‬
‫   ‪ 12‬د   ں     ا  د   م روزا  ‬ ‫‪12‬د   ں    ھ  ھ    ِ ّ   ۔ذ  ‬
‫    د  ہ‬ ‫  َدا َﻣ ْﺖ َﺑ َﺮ ﺎﺗُ ُﻢاﻟْ َﻌﺎﻟ ِ َﻴ‬ ‫ ا ِ ا‬ ‫    )‪     (  Fill‬۔ ِ ‬ ‫ ا ل“   ر‬ ‫”‬

‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪12‬‬ ‫ا م    رت    م‬

‫  ے   ‬ ‫   ‪         17‬آج آپ     اور     ‬ ‫ ‬ ‫ ا ل     ا  ‬

‫   ‬ ‫   ‬ ‫ں   ‬ ‫ ‬ ‫  ؟ ا  آپ ‬ ‫ا  ا از     آپ  ب اور         ‬
‫ ‬ ‫      وع  د  آ‬ ‫ ا ل“   ر‬ ‫     ”‬ ‫ا ‬ ‫ں    دت    ن ‬ ‫اور ‬
‫  ۔‬ ‫   ‬ ‫پ ں   ‬
‫ آ  ‬ ‫آ‬
‫َﺻ اﷲُ َﻋ ٰ ُﻣ َﺤﻤﺪ‬ ‫َﺻﻠ ْﻮا َﻋ َ اﻟْ َﺤ ِ ْﻴﺐ!‬
‫ا م    ں    م‬
‫ ‬ ‫     ‬ ‫ ‬ ‫! رت  ں   روپ   وہ ‬ ‫ ‬ ‫رے ا‬ ‫رے ‬
‫ ‬ ‫ ر   ‪  ،‬‬ ‫ ‬ ‫    َدم ‬ ‫  ‪     ،‬ن ‬ ‫  ‪      ،‬ز‬ ‫ِ ‬ ‫ و د ‬
‫     ‬ ‫   اور ‬ ‫ ا    ‬ ‫  رِ‬ ‫   ‬ ‫    ِ  ل    اب    ‪،‬‬ ‫ د‬
‫  ام  َﻋﻠ َْﻴ ِ ُﻢ اﻟﺼﻠٰﻮةُ َواﻟﺴﻼم‪   َ ،‬ام  َﻋﻠ َْﻴ ِ ُﻢ ْ‬
‫اﻟﺮﺿ َﻮان  او  ر‬ ‫  ُا ا   ا     ‪،‬ا     د   ا‬
‫ٔ‬
‫ر ِن د   َرﺣْ َﻤ ُﺔ اﷲِ َﻋ َﻠ ْﻴ ِ ْﻢ اَ ْﺟ َﻤ ِﻌ ْ     ُ ا ر  ں      ‪ ،‬ں   ا ت       ‬
‫ ا   ا ت    ن  د  ‬ ‫  ‪ ،‬ں او د    ا ت   ‬ ‫ ‬ ‫ں   ‬ ‫‪  ،‬ں ‬
‫  ۔ ں ‬ ‫ ا‬ ‫   ‬ ‫ اور را ں   ‬ ‫‪،‬اس   ‬ ‫‪ ،‬ں   او د   و دت‪ ،‬دودھ ‬
‫   ‬ ‫ ‬ ‫   ‬ ‫ د  ‪،‬ا ض  ں ا  او د   ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫     او د   ‬ ‫   ‬
‫      ‪ ،‬ں    ق   ڈا  ‬ ‫   ا  د  اور ‬ ‫     ا س   ‬ ‫ ‬ ‫دا‬
‫      ك   ‬ ‫   اس   ‬ ‫ ‬ ‫     ر ‪ ،‬‬ ‫ڈا    اور ا    دور    ٔ ‬
‫( ‬ ‫  )ا ن وا‬ ‫ ‬ ‫  ے ‬ ‫ ر    اس    ر  )‪       (Imagination‬ن   رو‬
‫   آوازِ     ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫   ‬ ‫اوا‬
‫ا ا م   اس د  در  د   رى  ں   د ں     ‬
‫‪،‬رب  رِ  ‬
‫ّ‬ ‫    ق   ادا       رہ ‬ ‫     ‬ ‫ اور د         ں وہ  م ‬
‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪13‬‬ ‫ا م    رت    م‬

‫    ں   ‬ ‫     ‬ ‫    ے  م  و ‬ ‫ ‬ ‫ہ  ‪،‬ا ن  ‬ ‫ى   ‬ ‫ں    رِ‬

‫   ا  ‬ ‫  ں    ن  و‬ ‫۔آ ! رِ ‬ ‫ ‬ ‫ى   َﺑﺮ ِ ُي اﻟﺬﻣ‬
‫دار  ‬ ‫ و ‬ ‫ا‬
‫ِ  ك     ‬

‫ِ ا ق   ز دہ  ار  ن؟‬

‫ض ار   ا‪:‬‬
‫ ‬ ‫     ‬ ‫ ‬ ‫  ر ہ ‬ ‫  َﺻ اﷲُ َﻋﻠ َْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َﻢ‬ ‫ِ   ‪ ُ ،‬رِ َّ‬ ‫ ر‬ ‫ا  ‬
‫ى‬
‫‪  :‬ر  ‬ ‫ن ؟ار د ‬
‫ ا ق   ز دہ   دار   ‬ ‫ﻳﺎرﺳﻮ َل  اﷲ  َﺻ اﷲُ َﻋ َﻠ ْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َﻢ! ے ‬
‫ض  ‪ :‬اس   ‬
‫ى   ر  ‬ ‫ى ں۔‬
‫‪ :‬ر  ‬ ‫ض ‪:‬اس      ن؟ار د ‬ ‫س  دو ر  ہ  ‬ ‫ں۔ا  ‬‫ ‬
‫ى ں۔ اس     ‬
‫‪ :‬ر  ‬ ‫    ار د ‬ ‫ ‬ ‫  اس ‬ ‫ﷲ َﻋ َﻠ ْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َﻢ‬
‫پ َﺻ ا ُ‬
‫ آ  ‬ ‫  ن؟‬
‫۔ )ﺑﺨﺎری‪،‬ﮐﺘﺎباﻻدب‪،‬‬
‫پ ‬ ‫‪  :‬ا‬ ‫ ار د ‬ ‫ﷲ َﻋﻠ َْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َﻢ‬
‫ آپ  َﺻ ا ُ‬ ‫ض  ‪:‬اس      ن؟‬
‫ﺑﺎبﻣﻦاﺣﻖاﻟﻨﺎس ﺑﺤﺴﻦاﻟﺼﺤﺒ ‪،‬ﺣﺪﯾﺚ‪(۹۳/۵۹۷۱،۴:‬‬

‫ز  ا‬
‫ت   ى وا ہ   ‬
‫ را  ‬ ‫ں  ا  ‬
‫  ‪ :‬د  ‬ ‫  َرﺣْ َﻤ ُﺔ اﷲ ِ َﻋﻠ َْﻴ‬
‫ت  َ َ ِ   ِ ْ َ ِ‬
‫   ‬ ‫آ ‪    ،‬ں     آ   ‪      ،‬‬ ‫      ‪  ،‬آ رہ )   س(‬
‫  وں ‪  ،‬ے ‬ ‫  ا ر     ار  ں     ‬ ‫ں‬
‫ اس ا ر    ‬ ‫‪    ،‬آ رہ ‬
‫          ى ا         ف      ۔   ‬ ‫   اور آ رے  ‬ ‫ے   د  ‬
‫ )‪ (Finger‬‬ ‫ ا‬ ‫ ‬ ‫  ‪ ،‬ف   و    ‬ ‫       آ رہ ‬ ‫  ار ‬ ‫ وا ٔہ ‬ ‫ل ‬
‫ں  د  ‬
‫‪ ،‬اس    ل اُد    اور  ن    ‪   ،‬‬ ‫ا ‬ ‫ں   آ رے)       س (‬
‫ں    ا    د   ‪:‬اے اﷲ   ك  !  اس   ‬
‫    ؟      ر  ا ا ض  ‪،‬ا  ‬ ‫ ‬

‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪14‬‬ ‫ا م    رت    م‬

‫ى ‪ ،‬ص‪(٤‬‬
‫ر  ‬ ‫ رہ۔)‬ ‫را   ں  ُ    اس   را‬
‫ﷲ َﻋ ٰ ُﻣ َﺤﻤﺪ‬
‫َﺻ ا ُ‬ ‫َﺻﻠ ْﻮا َﻋ َ ا ْﻟ َﺤ ِ ْﻴﺐ!‬
‫رى  “   رف‬ ‫”‬ ‫ر‬
‫ ‬ ‫ اور  م  و ‬ ‫!ا م    ں    ن  و ‬ ‫ ‬ ‫رے  ا‬ ‫رے ‬
‫   ‪  ،‬‬ ‫     ادا   ‬ ‫ ‬ ‫       اس ‬ ‫ ‬ ‫   ‬ ‫  ر   و       ‬
‫ِ    ۔‬ ‫ُ ا َّ ن ا ن اور  ؤں     ‬ ‫ ‬ ‫ت     ‬ ‫ ا م   ا‬
‫ِدرِى  َدا َﻣ ْﺖ َﺑـ َﺮ ﺎﺗُ ُ ُﻢ‬ ‫‪،‬ا ِ  َا ُ ّ ‪  ،‬ت    َ ْ   ّ  ا س  ّ ر ‬ ‫!  ‬ ‫ن ‬
‫ ‬ ‫   ‬ ‫ں  ِ ں    ں   ا   )‪ُ (Importance‬ا  ‬ ‫ں   ‬ ‫   ‬ ‫اﻟْ َﻌﺎﻟ ِ َﻴ‬

‫پ   ں ‬
‫   آ  ‬ ‫     رار   م” رى  “   ۔ َا ْﻟ َﺤ ْﻤ ُﺪ ﻟ ِﻠ اس ر‬ ‫ا  ‬
‫ وا ں    وا ت ‬ ‫ ‬ ‫دارى و‬ ‫  ؤں    ق‪،‬ان   ا ‪  ،‬ان   ‬ ‫پ ‬
‫     ‬ ‫ ا‬ ‫   ‬ ‫  ‪،‬آج   اس ر‬ ‫     ‬ ‫ آ ت اور ا د ِ ‬ ‫اوران   ‬
‫۔د ِ‬
‫ت ‬ ‫ ‬ ‫   ‬ ‫ِ ر‬ ‫ ‬ ‫  اور  ز دہ  اد ‬ ‫ ‬ ‫‪ ،‬د ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬
‫   ‪،‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫   ‬ ‫  اس ر‬ ‫  ‪ www.dawateislami.net‬‬ ‫   و  ‬ ‫ا‬
‫ٹ)‪          (Print Out‬۔‬
‫ آؤ  ‬ ‫ڈاؤن  ڈ )‪( Download‬اور ‬

‫ا م        م‬
‫ ‬ ‫  ق ‬ ‫  ؤں ‬ ‫  ح  ا م ‬ ‫!‬ ‫ ‬ ‫رے  ا‬ ‫رے ‬
‫ وا ں   ا    ‬ ‫  اورا  ‬ ‫ ‬ ‫    ق    ُا‬ ‫  ‪،‬ا   ح ا م     ‬
‫ں   ‬ ‫   ‬ ‫ ‬ ‫ آ    درس د   ‪ ،‬‬ ‫  ُ ُ ك   ‬ ‫   ‬ ‫  ں   ‬ ‫و رِ‬

‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪15‬‬ ‫ا م    رت    م‬

‫ د  ‬ ‫ى   ‪ُ ،‬د       ى   ‬
‫ں   ‬ ‫  ر  ‬ ‫ے  دا     ‪،‬ان   ‬
‫ ‬ ‫‪ ،‬وا ہ   ا ل          را  م  ج ا  ذ ّ      وا ہ      س     د‬
‫ ‬ ‫   ان     ا    ا ُ ك      ‪  ،‬ا م        ں ‬ ‫ ز ٔ ‬
‫  د ‪)  :‬ﺗﺮ َﺟﻤ ٔ ﻛﻨﺰ‬ ‫  ں  ام ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ك    ا  ‬ ‫  ا   م  ۔اﷲ‬ ‫ح   ‬
‫ ‬ ‫ ‬ ‫ر ں   ‬ ‫۔)ﭘﺎرہ‪ ،۴‬اﻟﻨﺴﺎء‪(۲۳:‬‬ ‫ اور  ں اور ‬ ‫      رى ‬ ‫اﻻﻳﻤﺎن‪ (:‬ام ‬
‫ں‬
‫   ‬ ‫ ‬ ‫ں   ر  ا  ‬ ‫ں  ‬
‫ں     ‬ ‫ ‬ ‫م  َﺻ اﷲُ َﻋﻠَﻴ َو ﻟ ٖ َو َﺳﻠﻢ‬ ‫ے    اہ‪ ّ  ،‬ا‬
‫  ُ ك ‬ ‫ ‬ ‫  ں اور اس   ان   ‬ ‫   ‪  2‬ں   ‪ 2‬‬ ‫   ‪  3‬ں   ‪ 3‬‬ ‫ ‪:‬‬ ‫ار د ‬
‫ ‬ ‫۔  )ﺗﺮﻣﺬى‪،۳۶۷/۳،‬ﺣﺪﯾﺚ‪(۱۹۲۳:‬‬ ‫   ‬ ‫ڈر  ر    ا‬ ‫ك ‬ ‫اوران    رے    اﷲ‬
‫ ‬ ‫    ں  ے ‬ ‫ ‬ ‫   ا  ‬ ‫ى ‬ ‫ ‬ ‫دو ى      روں ا ں  ڑ     د‬
‫۔)ﻣﺴﻨﺪاﺣﻤﺪ‪،‬ﻣﺴﻨﺪ‪،۳۱۳/۴،‬ﺣﺪﯾﺚ‪(۱۲۵۹۴:‬‬ ‫ ‬
‫ ‬ ‫)  دود  ھ‬ ‫   ا  ر‬ ‫ ا  ‬ ‫  َﺻ اﷲُ َﻋﻠ َْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َﻢ‬ ‫ ‬ ‫‪،‬‬ ‫ِ ‬ ‫ر‬
‫پ َﺻ ا ُﷲ َﻋ َﻠ ْﻴ ِو ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َ  ﻢ ا  ‬
‫   آ  ‬ ‫  ُ ك ‬ ‫  ں ‬ ‫ت  َ ْ   َر ِ َ ا ُﷲ َﻋ ْﻨ َﺎ ‬ ‫ ‬ ‫(‬
‫ ‪!  :‬‬ ‫۔)ﺳﺒﻞاﻟﮭﺪیواﻟﺮﺷﺎد‪(۳۳۳/۵،‬ا   رك  د  ر      ار د ‬ ‫  م ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ر‬
‫  م ‬ ‫س‬
‫۔)دﻻﺋﻞاﻟﻨﺒﻮۃ‪(۲۰۰/۵،‬ا  ‬ ‫  ‪ ،‬رش  و!  رى  رش  ل   ‬ ‫     ‬
‫پ َﺻ اﷲُ‬
‫ ‪،‬آ  ‬ ‫ آ    ر  ‬ ‫دوران آپ َﺻ اﷲُ َﻋ َﻠ ْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َﻢ    رك آ ں ‬ ‫ازى ‬
‫ وہ وا  ‬ ‫  رے  س ر ‪،‬‬ ‫   ‬ ‫    ت و ‬ ‫ ‪:‬ا  ‬ ‫   ار د‬ ‫َﻋ َﻠ ْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َﻢ ‬
‫ِ  ر  َﺻ اﷲُ َﻋ َﻠ ْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َﻢ  ‪  3‬م اور ا   ى‪،‬ا    دو)‪ (2‬‬ ‫ر  ا   ر‪،‬‬ ‫   ‬ ‫ ‬
‫ں ‬ ‫ ‬ ‫   ‬ ‫ت‬
‫ ‬ ‫   ‬ ‫ ‬ ‫  ِم  ﺟﻌﺮاﻧ    دو رہ اس ر‬ ‫ ۔‬ ‫ُاو      ‬
‫۔)ﺳﺒﻞ اﻟﮭﺪی واﻟﺮﺷﺎد‪۳۳۳/۵،‬ﻣﻠﺘﻘﻄﺎً(‬ ‫   ‬

‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪16‬‬ ‫ا م    رت    م‬

‫ى‬
‫ ‬ ‫ ‪ :‬ا  ‬ ‫ ‬ ‫  َر ِ َ اﷲُ َﻋﻨْ َﺎ‬ ‫ت ‬ ‫ ‬ ‫  َﺻ اﷲُ َﻋﻠ َْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َﻢ‬ ‫ِ  ُا‬ ‫‪،‬‬ ‫ِ  ر‬
‫۔ ٔ‬
‫)ﻣﻮﻃﺎاﻣﺎمﻣﺎﻟﮏ‪،۴۴۹/۲،‬ﺣﺪﯾﺚ‪(۱۸۵۵:‬‬ ‫ ‬‫ے  ‬ ‫ا      دے    ِ ٔ  ِر   و اس    ر  ‬
‫ ‬ ‫ ‬ ‫‪،‬ان   ‬ ‫ا‬ ‫ ‬ ‫ت      ﻋﺒ ُﺪ اﷲ َر ِ َ اﷲُ َﻋﻨْ ُ َﻤﺎ  ا  ‪  7   9‬ں   ‬
‫۔)ﻣﺴﻠﻢ‪،‬ص‪،۵۹۴،۵۹۳‬ﺣﺪﯾﺚ‪(۳۶۳۸،۳۶۴۱:‬‬ ‫ ا   ہ  رت    ح ‬ ‫   ‬ ‫اور ا  ‬
‫  َﺻ ا ُ‬
‫ﷲ‬ ‫‪  ،‬رءوف َّ ر‬ ‫ر  ِ ‬ ‫ !آپ       ‬ ‫ ‬ ‫رے  ا‬ ‫رے ‬
‫پ َﺻ ا ُﷲ َﻋ َﻠ ْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َﻢ ا  ‬
‫  ح آ  ‬ ‫   ‬ ‫ و  ن ‬ ‫  ر ‬ ‫   ‬ ‫ ‬ ‫َﻋ َﻠ ْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َ  ﻢ ا  ر‬
‫ ‬ ‫ ‬ ‫  ك اور ان   د‬ ‫ ‬ ‫ت اور د   د ؤں َر ِ َ ا ُﷲ َﻋﻨْ ُﻦ ‬ ‫ات‪،‬‬ ‫ازواج ‬
‫ِ‬
‫   ‬ ‫ ‬ ‫ ا  ر‬ ‫پ َﺻ اﷲُ َﻋﻠ َْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َ  ﻢ   ؤں او  ر از ں   ‬
‫‪  ،‬ا   ح آ  ‬ ‫ ‬
‫ت    َر ِ َاﷲُ َﻋﻨْ َ  ﺎ آ  ‬
‫پ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫پ َﺻ اﷲُ َﻋ َﻠ ْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َ  ﻢ  ر‬
‫ آ  ‬ ‫ د      ‬ ‫   ‬
‫ى  ‬
‫ آور  ‬ ‫اﷲُ َﻋﻠ َْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َ  ﻢ ان   ‬ ‫  آپ  َﺻ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫اﷲُ َﻋﻠ َْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َﻢ    ر ہ ‬ ‫َﺻ‬

‫۔آپ  َﺻ اﷲُ‬ ‫   ‬ ‫ اوران    ب  از‬ ‫ ‬ ‫‪،‬ان   د‬ ‫ے‬

‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬
‫ آج     ‬ ‫د   ‬ ‫  ل ‬ ‫   ‬ ‫ ‬ ‫    رے ‬ ‫ہ ‬ ‫َﻋﻠ َْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َﻢ   اس ‬
‫    ‬ ‫ں  ا  ُ ك ‬ ‫ ‬ ‫‪ ،‬ں وا          ا   ں   ‬ ‫ ‬ ‫   ا‬
‫ ‬ ‫  و  م  ‬ ‫ ورا  ‬ ‫؟‪      ،‬ا‬ ‫ را      ‬ ‫     ‬ ‫؟‪   ،‬رى ‬
‫ د ؟‪    ،‬ا   ں    ش ر    ‬ ‫ں   ‬ ‫د ؟    ا   ں    ڑ ‪  ،‬ر    ‬
‫؟‪    ،‬ان   ‬ ‫    ‬ ‫ت   ‬ ‫ وا  ‬ ‫ ا   ں ‬ ‫  ؟‪    ،‬ا‬ ‫ا م ‬
‫ راہ ‬ ‫ت   ‬ ‫ ‬ ‫     ا‬ ‫ ‬ ‫ل ‬ ‫۔؟‬ ‫ ‬ ‫ق    ل)‪   (Destroy‬‬
‫پ  ا  ‬
‫ اور ا  آ  ‬ ‫دار ادا ‬ ‫ ‬ ‫ن‬
‫ ‬ ‫ و ‬ ‫   ‬ ‫ ا   ں   ‬ ‫ ‬
‫ر ذ  د     ۔‬ ‫ں   ق    آورى   ‬
‫   ‬ ‫    ں   ‬ ‫ل   وا  ر‬

‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪17‬‬ ‫ا م    رت    م‬

‫  رس‪:‬‬ ‫   ‬
‫‪ ،‬‬ ‫ ‬ ‫ن  دو    ا‬
‫‪ ،‬ا  ‬ ‫‪،‬د ِ ا م    م  م ‬ ‫   ذ  ‬ ‫ن  ‬
‫ا  ‬
‫   وا    ‬ ‫ د ِ‬
‫ت ا‬ ‫ِن ر ل   د  ‬ ‫     ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫  ں   ‬
‫ ‬ ‫ِ‬
‫وف ‬ ‫   ‬ ‫   ‬ ‫  ت   د ِ ‬ ‫ ‪  80‬زا  ‬‫۔ اَﻟْ َﺤ ْﻤ ُﺪ ﻟ ِﻠ ! د ِ‬
‫ت ا‬
‫ ‬ ‫      رس“    ۔اَﻟْ َﺤ ْﻤﺪُﻟ ِﻠ  اس ‬ ‫‪      ،‬ا    )‪”  (Department‬‬
‫    د ِ ا م    م      ‪      ،‬ا م   دو  ‬ ‫ ‬ ‫ں   د    ‬ ‫ ‬
‫  ا   م    رے ‬ ‫ ‬ ‫   ‬ ‫    ِد  ‬ ‫   ‬ ‫   ‬ ‫    ل      ‪،‬اس ‬
‫ دى    ۔‬ ‫   د  ‬
‫ﷲ َﻋ ٰ ُﻣ َﺤﻤﺪ‬
‫َﺻ ا ُ‬ ‫َﺻﻠ ْﻮا َﻋ َ ا ْﻟ َﺤ ِ ْﻴﺐ!‬
‫ا م    ى    م‬
‫  روں اور دو ے  ز و  ن ‬ ‫!ا م      ل   ‬ ‫ ‬ ‫رے ا‬
‫۔)ﺑﺨﺎری‪،‬ﮐﺘﺎباﻟﺮﻫﻦ‪،‬ﺑﺎبرﻫﻦاﻟﺴﻼح‪،۱۴۸/۲،‬رﻗﻢ‪،۲۵۱۰:‬ﻣﺎﺧﻮذا(‬ ‫ں    ر ) ْوى(ر  د  ‬
‫ ‬ ‫  ح ‬
‫اا   رج  ع ‬ ‫ِ    َﺻ ا ُﷲ َﻋﻠَﻴ َو ﻟ ٖ َو َﺳﻠﻢ    رت    ا م  ر‬ ‫ ر‬ ‫ا  ‬
‫۔  ‬ ‫را  د     دوں   اس    ق  ر ‬ ‫ت     ف   و     ‬
‫    ر  ‬ ‫ا ‬
‫ وا  ر     د   آد  ا ن ‬ ‫ ‬ ‫ت  ‬
‫    ح   ذر   ر  ‬ ‫ا م       ‪،‬‬
‫     وا      اور  ہ ‬ ‫وں   ‬ ‫    ں   ‬ ‫  ار د ۔  ا م       ‬ ‫ ‬
‫    ف  اس ‬ ‫۔ا م ‬ ‫ق   ‬ ‫ ‬ ‫    ورا  ‬ ‫ ‬ ‫ت‬
‫    ر  ‬
‫  “   اﷲ ك    ں   ‬ ‫ں  ‬
‫   ؤ  ‬ ‫      ” ى ‬ ‫ ‬ ‫چ)‪   (Thought‬‬

‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪18‬‬ ‫ا م    رت    م‬

‫۔)ﭘﺎرہ‪،۲۱‬روم‪(۲۱:‬‬ ‫وں   آرام او  ر ن   ذر  ار د ‬

‫‪‬ﺗﺮ َﺟﻤ ٔ ﻛﻨﺰ‬ ‫‪ :‬‬ ‫وں     ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ں ‬ ‫ك   ‬ ‫اﷲ‬
‫ؤ  و۔)ﭘﺎرہ‪،۴‬اﻟﻨﺴﺎء‪(۱۹:‬‬ ‫اﻻﻳﻤﺎن‪ :‬اور ان   ا  ‬
‫   ِّ‬ ‫  ار د ۔‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ وا    ‬ ‫ ا   ؤ ‬ ‫ں   ‬ ‫ا م     ‬
‫     او  ر    ‬ ‫   وہ     ا  ا    ‬ ‫ ‬ ‫ ‪،‬‬ ‫ ار د ‬ ‫ﷲ َﻋ َﻠ ْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َﻢ‬
‫  َﺻ ا ُ‬

‫   ا  ا         ں ۔)ﺗﺮﻣﺬی‪،۴۷۵/۵،‬ﺣﺪﯾﺚ‪ (۳۹۲۱:‬‬
‫  ِ ‬ ‫ ‬ ‫    ا  ‬ ‫روا  ‬ ‫    و َر ِ َ ا ُﷲ َﻋﻨْ ُ  ا   وا‬ ‫ت   ‬
‫پ َﺻ اﷲُ َﻋﻠَﻴ َو ﻟ ٖ َو َﺳﻠ  ﻢ  ‬
‫    ؟  آ  ‬ ‫    ى ‬ ‫ ‪:‬‬ ‫  َﺻ اﷲُ َﻋﻠ َْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َ  ﻢ‬ ‫ا م‪ ،‬رِ ‬
‫‪ُ ،‬اس    ے     ‬ ‫    ُا    ‬ ‫  س ‬ ‫  ‪ ،‬‬ ‫ ‬ ‫    ُا‬ ‫ وہ  ‬ ‫‪ :‬‬
‫ے     ‬
‫     ‬ ‫ ا ر ‬ ‫     (اس ‬ ‫اور)ا  ‬ ‫رت ‬ ‫رے‪ُ   ،‬ا‬
‫( ے۔)اﺑﻦﻣﺎﺟﮧ‪،۴۰۹/۲،‬رﻗﻢ‪(۱۸۵۰‬‬ ‫)‬
‫‪ ،‬ا  وہ د    ا ر ‬ ‫ ‬ ‫ ا   ں    ل ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫    ا    ‬ ‫ز َ ٔ ‬
‫۔ا م   اس       اور ا    ‬ ‫ “    ‬ ‫        ل ان  ” س   ‬
‫ دى۔‬
‫ ‬ ‫ وا ں      ں    ت          ف  ر)‪     (4‬ت  ُﻣ َﻌ  ‬
‫ے  ا   د  م  و      ‪،‬ان ‬ ‫ ‬ ‫ا ض ا  م           ں   ‬
‫ض   ا      ‬ ‫ درس د   ‪ ،‬‬ ‫ ا   ك ‬ ‫وں   ان ‬ ‫ اور‬ ‫  ق  ر ‬
‫   ‬ ‫  د      ‬ ‫ و          ‬ ‫ و ہ ‬ ‫    ‬ ‫ ‬ ‫اج  ‪،‬‬ ‫ى ‬
‫    ق  د    ‬ ‫ ‬ ‫‪ ،‬‬ ‫ ‬ ‫‪،‬ا    ‬ ‫‪ ،‬ں ‬ ‫   ‬ ‫    وہ  آ  ‬
‫ اور ا  ا  ‬ ‫  م ‬ ‫ در ر ‬ ‫ ‬ ‫ہ ‬ ‫ارى   ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ں د‬ ‫د‬

‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪19‬‬ ‫ا م    رت    م‬

‫ ار د ‬ ‫ ‬ ‫   ا م ‬ ‫ت    د ر      وہ       ‬ ‫    ح ا   ى   ا‬

‫   ‬
‫َﺻ اﷲُ َﻋ ٰ ُﻣ َﺤﻤﺪ‬ ‫َﺻﻠ ْﻮا َﻋ َ ا ْﻟ َﺤ ِ ْﻴﺐ!‬
‫ وا  ‬ ‫ ‬ ‫  ر ں   ‬ ‫!  ا م    ف ‬ ‫ ‬ ‫رے  ا‬ ‫رے ‬
‫۔‬ ‫ں  آپ   ‬ ‫ے   د    وا   م     ‬‫ ‬ ‫ت اور ا  ‬ ‫ا‬
‫‪‬ا م      ر ں      روں    ُ ُ ك      ۔ ‬
‫ ‬ ‫ ا‬ ‫   ‬ ‫ ‬ ‫    ب ‬ ‫  وا   َ‬ ‫ ‬ ‫‪  ‬ا م    ر ں    ڈ‬
‫ے    ت  د  ۔‬
‫دا  ر ۔‬ ‫     ا‬ ‫)‪   (Safety‬‬ ‫‪ ‬ا م    ر ں    ق   ‬
‫ ز ہ د د     ۔‬ ‫   اور ا‬ ‫س‬
‫ ‬ ‫‪‬ا م      ں   و د   ‬
‫    ر  ا  د ۔‬ ‫ ‬ ‫ ا‬ ‫ں     ‬ ‫ وا   ا‬ ‫ ‬ ‫‪‬ا م      ں   ‬
‫    ق ‬ ‫   ‬ ‫ اور  د     ں وہ  م ‬ ‫ ‬ ‫‪‬ا م      ں    ق    ُا‬
‫۔‬ ‫ ادا       ر  ہ‬
‫ ‬ ‫ِ  ك ‬ ‫ ‬ ‫ں   ان   ‬ ‫ اور ‬ ‫‪‬ا م      ں    ق  ن ‬
‫ آ    درس د ۔‬
‫ وا  ر     د   آد  ا ن ‬ ‫ ‬ ‫‪‬ا م      ح   ذر   ر  ‬
‫ت  ‬
‫   ذر   ار د ۔‬ ‫ ‬
‫      ار د ۔‬ ‫ وا ں   ‬ ‫ ا   ؤ ‬ ‫‪‬ا م      ں   ‬

‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪20‬‬ ‫ا م    رت    م‬

‫َﺻ اﷲُ َﻋ ٰ ُﻣ َﺤﻤﺪ‬ ‫َﺻﻠ ْﻮا َﻋ َ ا ْﻟ َﺤ ِ ْﻴﺐ!‬

‫      ل‪:‬‬ ‫ل‬
‫ق  ‬
‫رز  ‬
‫ ‬ ‫   ‬ ‫  رے ‬ ‫ ‬ ‫!آ !رزق  ل ‬ ‫ ‬ ‫رے ا‬ ‫ے‬
‫ر  ‬
‫‪(  1):‬‬ ‫ ‬ ‫  َﺻ اﷲُ َﻋ َﻠ ْﻴ ِ َو ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠﻢ ‬ ‫  ۔  ‪ 2‬ا  ‬ ‫ ‬ ‫ت‬
‫    د  ‬ ‫ل ‬
‫ش ا    ‬ ‫   ۔)ﻣﻌﺠﻢاﻻوﺳﻂ‪،۷۲/۵،‬ﺣﺪﯾﺚ‪ِ 2)(۴۶۱۶:‬‬
‫(رزق  ل     ‬ ‫ وا      ‬ ‫ك ‬
‫ ‬ ‫ں  ‬
‫ او  ر  دو  ‬ ‫ادا      ا   ض  ۔)اﻟﻤﻌﺠﻢاﻟﮑﺒﯿﺮ‪،‬اﻟﺤﺪﯾﺚ‪،۹۹۹۳:‬ج‪،۱۰‬ص‪(۷۴‬٭‬
‫۔) ل ‬ ‫ر  ں ‬ ‫     ‬ ‫ ‬ ‫  ض  ‪،‬‬ ‫  ا م ‬ ‫  ورت ا رے   ‬
‫    ت‪،‬د    او ت او  ر ا  ہ‬ ‫ل‪،‬ص‪(٤‬٭  ر  و  ‪ ،‬ز‬ ‫ ‬ ‫   ‪ 50‬‬ ‫   ‬
‫َ‬
‫ ‬ ‫   و  در‬ ‫  َ ُّ     ور  ‬
‫ى ۔)ا ‪،‬ص‪(٤‬٭ زم د    د ن   آ  ‬ ‫ ‬ ‫و  ہ‬
‫اب   ر  ‬
‫‪  ،‬ا         م   اور ڈ    د      و  د رے و     اہ      ر  و ِ‬
‫ار ۔)ا ‪،‬ص‪(٧‬٭ اہ ز د  ہ ا     ے و  ہ     وا        )  (  ‬ ‫ ‬
‫۔)ا ‪،‬ص‪(٨‬‬ ‫     و  ہ ‬
‫﴿ ا ن ﴾‬
‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫    ا ان   ‬ ‫  ں    ن   ‬ ‫  ل ‬ ‫     ‬ ‫رزق  ل ‬
‫   ۔‬ ‫ں    و  ر‬
‫ﷲ َﻋ ٰ ُﻣ َﺤﻤﺪ‬
‫َﺻ ا ُ‬ ‫َﺻﻠ ْﻮا َﻋ َ ا ْﻟ َﺤ ِ ْﻴﺐ!‬
‫ت ا      وار  ں  ے ا ع‬ ‫د ِ‬
‫       وا  ‪ُ  6‬درو ِد  ك اور ‪ُ  2‬د‬

‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪21‬‬ ‫ا م    رت    م‬

‫ِ  ُ   ُد ُرود‬ ‫﴿‪﴾1‬‬

‫اﻟﻠ ُ ﻢ َﺻﻞ َو َﺳﻠ ْﻢ َوﺑَﺎر ِْک َﻋ ٰ َﺳﻴﺪِﻧَﺎ ُﻣ َﺤﻤﺪِ ِناﻟﻨ ِ ْاﻻ ُ‬
‫ا ْﻟ َﺤ ِ ْﻴ ِﺐ اﻟ َْﻌﺎ ِ ا ْﻟ َﻘ ْﺪرِاﻟ َْﻌﻈ ِْﻴ ِﻢ ا ْﻟ َﺠﺎہ ِ َو َﻋ ٰ ﻟ ِ ٖ َو َﺻ ْﺤﺒ ِ ٖ َو َﺳﻠ ْﻢ‬
‫َ‬
‫   ‬ ‫ُ ر ں        ْ     ِ  ُ ) ُ  اور  ُ ات    َدر ِ  رات  (اِس  ُد ُرود ‬
‫    َ ت    َو ْ   رِ    َﺻ ا ُﷲ َﻋﻠ َْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َﻢ   زِ ر  ‬
‫ت‬ ‫ى     از   ا    ‬
‫  َﺻ اﷲُ َﻋ َﻠ ْﻴ ِو ﻟ ِ ٖ‬ ‫  َو ْ   ‪ ،‬ں     وہ د        رِ‬ ‫ے   اور َ ْ    دا  ‬
‫)‪(1‬‬
‫ں    ُا ر ر   ۔‬ ‫َو َﺳﻠ َﻢ ُا   َ ْ    ا َ ر ْ   ے ‬

‫م  ہ  ف‬ ‫﴿‪﴾2‬‬
‫اَﻟﻠ ُ ﻢ َﺻﻞ َﻋ ٰ َﺳﻴﺪِ ﻧَﺎ َو َﻣ ْﻮ َﻻﻧَﺎ ُﻣ َﺤﻤ ٍﺪ و َﻋ ٰ ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ ْﻢ‬
‫َ‬
‫ ‪  ْ   :‬‬ ‫ﷲ َﻋﻨْ ُ  روا       ارِ   َﺻ اﷲُ َﻋ َﻠ ْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َﻢ  ‬ ‫ت   ا   َر ِ َ ا ُ‬
‫ِ‬
‫  ُاس    ہ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫      ے ‬ ‫ اور ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ا   ا     ‬ ‫  ُد ُرو ِ د ك ‬
‫   ۔)‪ (2‬‬ ‫ف  د  ‬

‫﴿‪َ ﴾3‬ر ْ      دروازے‬

‫ﷲ َﻋ ٰ ُﻣ َﺤﻤﺪ‬
‫  َﺻ ا ُ‬
‫)‪(3‬‬
‫  ۔‬ ‫    ُاس  َ ر ْ    ‪ 70‬دروازے  ل د  ‬ ‫  ُد ُرو ِ د ك ‬

‫ً‬
‫ﻣﻠﺨﺼﺎ‬‫‪…1‬اﻓﻀﻞاﻟﺼﻠﻮاتﻋﻠﯽﺳﯿﺪاﻟﺴﺎدات‪،‬اﻟﺼﻼۃاﻟﺴﺎدﺳ واﻟﺨﻤﺴﻮن‪،‬ص‪۱۵۱‬‬
‫‪…2‬اﻓﻀﻞاﻟﺼﻠﻮاتﻋﻠﯽﺳﯿﺪاﻟﺴﺎدات‪،‬اﻟﺼﻼۃاﻟﺤﺎدﯾ ﻋﺸﺮۃ‪،‬ص‪۶۵‬‬
‫‪…3‬اﻟﻘﻮلاﻟﺒﺪﯾﻊ‪،‬اﻟﺒﺎباﻟﺜﺎﻧﯽ‪،‬ص‪۲۷۷‬‬

‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪22‬‬ ‫ا م    رت    م‬

‫  اب‬ ‫    ُد ُرود‬ ‫﴿‪﴾4‬‬

‫اَﻟﻠ ُﻬﻢ َﺻﻞ َﻋ ٰ َﺳﻴﺪِﻧَﺎ ُﻣ َﺤﻤ ٍﺪ َﻋ َﺪ َد َﻣﺎ ِ ْ ﻋِﻠ ِْﻢ اﷲ ِ َﺻ َﻼ ًة َدآ‪َِ Ò‬ﻤ ًﺔ ۢﺑ ِ َﺪ َوام ِ ُﻣ ْﻠ ِ اﷲ‬
‫َ‬
‫  ا    ر‬ ‫  ‪:‬اِس  ُد ُرود‬ ‫ْ  ‬ ‫ت  َا ْ وِى  َرﺣْ َﻤ ُﺔ اﷲِ َﻋﻠ َْﻴ ِ َ ْ   ُ ر ں‬
‫  ۔)‪ (1‬‬ ‫ب ِ  ‬
‫    ا  ‬ ‫        ُد ُرود‬
‫ٰ   َﺻ ا ُ‬
‫ﷲ َﻋ َﻠ ْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َﻢ‬ ‫ب  ُ ْ َ‬
‫ِ‬ ‫﴿‪﴾5‬‬
‫اَﻟﻠ ُ ﻢ َﺻﻞ َﻋ ٰ ُﻣ َﺤﻤﺪ ٍَﻛ َﻤﺎ ﺗُﺤِﺐ َو َﺗ ْﺮ ٰ َﻟ ٗ‬
‫ا  دن ا   َ ْ‬
‫  آ     ُ ُ رِ  َا ْ  ر َﺻ اﷲُ َﻋ َﻠ ْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َﻢ   ُا  ا  او  ر ِ ّ ِ ْ ِ  ا   َر ِ َا ُ‬
‫ﷲ‬
‫ى    !  وہ ‬ ‫ﷲ َﻋﻨْ ُﻢ    َ َ ُّ    ا     ن  ِذ  ‬ ‫َﻋﻨْ ُ  در ِ ن  ِ   ِ ۔  اِس    َ  ٔ ام  َر ِ َ ا ُ‬
‫)‪ (2‬‬
‫      ر  َﺻ اﷲُ َﻋﻠ َْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َﻢ   ‪ُ     ُ     :‬د ُرو ِ د ك        ں     ۔‬
‫﴿‪ُ ﴾6‬د ُرو ِد  َ‬
‫اَﻟﻠ ُ ﻢ َﺻﻞ َﻋ ٰ ُﻣ َﺤﻤ ٍﺪ واَﻧْﺰ ِ ْﻟ ُ اﻟ َْﻤ ْﻘ َﻌ َﺪ اﻟ ُْﻤ َ َب ﻋ ِ ْﻨ َﺪ َک ﻳَ ْﻮ َم ا ْﻟﻘ َِﻴﺎ َﻣﺔِ‬
‫َ‬ ‫َّ‬
‫ ‬ ‫‪ُ ،‬اس   ‬ ‫ِن  ُ َ   ‪ ُ   ْ :‬ں  ُد ُرو ِ د ك ‬ ‫ِ ِ   ُا َ   َﺻ اﷲُ َﻋ َﻠ ْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َﻢ‬
‫)‪(3‬‬
‫  ۔‬ ‫   ‬ ‫ وا‬ ‫ى ‬

‫﴿‪ ﴾1‬ا   ار د ن    ں‪َ :‬ﺟﺰَي ا ُ‬

‫ﷲ َﻋﻨﺎ ُﻣ َﺤﻤ ًﺪا ﻣﺎ ﻫُ َﻮ اَﻫْ ُﻠ ٗ‬
‫ ‬ ‫ﷲ َﻋ َﻠ ْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َﻢ‬
‫    َﺻ ا ُ‬ ‫رِ‬ ‫  رِوا      ‬ ‫ﷲ َﻋ ْﻨ ُ َﻤﺎ  ‬
‫س  َر ِ َ ا ُ‬ ‫ِ‬
‫ت    ا  ‬

‫‪…1‬اﻓﻀﻞاﻟﺼﻠﻮاتﻋﻠﯽﺳﯿﺪاﻟﺴﺎدات‪،‬اﻟﺼﻼۃاﻟﺜﺎﻧﯿ واﻟﺨﻤﺴﻮن‪،‬ص‪۱۴۹‬‬
‫‪…2‬اﻟﻘﻮلاﻟﺒﺪﯾﻊ‪،‬اﻟﺒﺎباﻻول‪،‬ص‪۱۲۵‬‬
‫‪…3‬اﻟﺘﺮﻏﯿﺐواﻟﺘﺮﮨﯿﺐ‪،‬ﮐﺘﺎباﻟﺬﮐﺮواﻟﺪﻋﺎء‪،۳۲۹/۲،‬ﺣﺪﯾﺚ‪۳۰:‬‬

‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪23‬‬ ‫ا م    رت    م‬

‫  ۔)‪ (1‬‬ ‫ وا         ِ  ا   ار دن    ں ‬ ‫‪:‬اس ‬

‫!‬ ‫ ‬ ‫ِ  ر ‬ ‫ ‬ ‫﴿‪﴾2‬‬

‫      ُاس    َ ِ   ْ  ر‬ ‫ ‬ ‫   اس  ُد     ‪ 3‬‬ ‫ِن  ُ ْ َ ٰ   َﺻ اﷲُ َﻋ َﻠ ْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َﻢ ‪:‬‬
‫)‪(2‬‬
‫۔‬ ‫ ‬
‫َﻵ اِﻟ ٰ َ اِﻻاﷲُ ا ْﻟ َﺤﻠ ِ ْﻴ ُﻢ اﻟْـ َ ِﻳْ ُﻢ ‪ُ ،‬ﺳﺒ ٰﺤ َﻦ اﷲ ِ َرب اﻟﺴ ٰﻤ ٰﻮ ِ‬
‫ت اﻟﺴ ْﺒ ِﻊ َو َرب اﻟ َْﻌ ْﺮ ِ‬
‫ش اﻟ َْﻌﻈ ِْﻴﻢ‬
‫  ورد ر ۔( ‬ ‫‪ ،‬اﷲ   ك      ں آ ں اور  ِ‬
‫ش ‬ ‫  دت    ِ  ‬ ‫    ا ‬ ‫) ُ ا   َ  و‬

‫(‪ 10،‬رچ ‪2022‬ء‬ ‫ول) ون ‬ ‫ع   ں   ‬

‫ وارا  ‬
‫‪  ُ  ،‬دورا ‪15‬‬ ‫‪ :(3) ،‬ہ‪5:‬‬ ‫‪:(2) ،‬د د   ‪ 5:‬‬ ‫‪5:‬‬ ‫ اورآداب ‬ ‫)‪  1‬‬
‫(‪:‬‬
‫  ل‬ ‫     ‬ ‫رزق ل ‬
‫ِ ‬
‫ وا  ا ب    ‪   ،‬‬ ‫   ا‬ ‫ ر ‪،‬‬ ‫ق  و‬
‫   دوران ڈ    ‬ ‫٭ ز  م  ‬
‫   ‬ ‫     ا  ‬ ‫  م ‬ ‫   و ہ۔)ا ‪،‬ص‪٨‬۔(٭  ا رے   ‬ ‫رات د  ‬
‫ر  ہ‬ ‫ت‬
‫ص  ‬
‫ ‬ ‫  ے  ۔)ا ‪،‬ص‪(١١‬٭ا  ‬ ‫  )      ا ر  ہ    اس(   ‬ ‫ر  ًا‬
‫  ‬ ‫    ‪،‬‬ ‫   ر   ى     ا رہ   ‬ ‫   ا رہ   اب ‬ ‫ہ      ز‬
‫‪،‬ا  ‬ ‫ ‬ ‫ د  در‬ ‫   د‬ ‫    ڑ ‬ ‫ں د     رغ   دو    ‬ ‫اہ  اہ د‬
‫۔)ا ‪ ،‬ص‪ (  ١٢‬‬
‫ ‬ ‫ى      دو ں         و      ا رہ       ‬
‫  ر  ‬
‫ ‬ ‫ن  ذ  ‬
‫ ‬ ‫   ‬ ‫ ‬ ‫    ں ا   ى     ‬ ‫ن       ‬ ‫٭‬

‫‪ …1‬ﻣﺠﻤﻊاﻟﺰواﺋﺪ‪،‬ﮐﺘﺎباﻻدﻋﯿ ‪،‬ﺑﺎبﻓﯽﮐﯿﻔﯿ اﻟﺼﻼۃ…اﻟﺦ‪،۲۵۴/۱۰،‬ﺣﺪﯾﺚ‪۱۷۳۰۵:‬‬

‫… ﺗﺎرﯾﺦ ِ‬
‫‪2‬‬
‫اﺑﻦﻋﺴﺎﮐﺮ‪،۱۵۵/۱۹،‬ﺣﺪﯾﺚ‪۴۴۱۵:‬‬

‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪24‬‬ ‫ا م    رت    م‬

‫ن   ذ    ‬ ‫  م   ‬ ‫ى ف  و ہ‪،‬ا  ‬
‫  ‪ ،‬ا ا ‪ ،‬ڑ  ‬ ‫اس       ‬
‫ں   ‬ ‫ وہ      ۔)ا ‪،‬ص‪(١٣‬٭ زم ا  د     ‪ ،‬اور د  ا ءا  ذا  ‬
‫ و ہ      م  گ ‬ ‫ار‪ ،‬رڈ  ‬ ‫   ا ب  ے۔)ا ‪،‬ص‪(١٤‬٭‬ ‫ف ‬
‫  ‬ ‫ د  ‬ ‫   ا  ڈ    او ت   اراد ًۃ       ر  ں  او  ر‬ ‫  ا د  ‬
‫۔)ا ‪،‬ص‪(١٩‬‬ ‫ ر ا  د    ا ت  ا  ‬
‫ﷲ َﻋ ٰ ُﻣ َﺤﻤﺪ‬
‫َﺻ ا ُ‬ ‫َﺻﻠ ْﻮا َﻋ َ ا ْﻟ َﺤ ِ ْﻴﺐ!‬
‫٭ادا   ض    ض  اہ    ُد‬
‫ ‬ ‫ض ا  ہ  د “ د وا  ‬ ‫ِ  ” ادا    ‬
‫ض    ‬ ‫ل‬
‫ع   و  ‬ ‫     وا  ر ُ ّ  ‬
‫ں ے ا  ‬ ‫د ِت ا‬
‫ ۔وہ  ُد   ‪:‬‬
‫اَ ْو َﻓ ْ َﺘ ِ ْ اَ ْو َ اﷲُ ﺑ ِ َ ۔‬
‫‪ ،‬ص ‪(٥٠‬‬ ‫ٔ ر‬ ‫   )   (  ا  را  ض اد  ا  ۔)‬ ‫‪:‬اﷲ    ر  ا ا  ‬
‫ب  ‬
‫َﺻ اﷲُ َﻋ ٰ ُﻣ َﺤﻤﺪ‬ ‫َﺻﻠ ْﻮا َﻋ َ ا ْﻟ َﺤ ِ ْﻴﺐ!‬
‫ ا ل (‬ ‫)‪72‬‬ ‫  ے   ‬ ‫٭ا‬
‫ت  ‬
‫  ( ى    ر و     ‪  60‬ل    د  ‬ ‫ت  ‬ ‫ِ   ُ ْ َ ٰ َﺻ ا ُ‬
‫ﷲ َﻋ َﻠ ْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َﻢ‪) :‬آ  ‬
‫۔)ﺟﺎﻣﻊﺻﻐﯿﺮﻟﻠﺴﯿﻮﻃﯽ‪،‬ص‪،۳۶۵‬ﺣﺪﯾﺚ‪(۵۸۹۷:‬‬ ‫ ‬
‫۔‬ ‫“‬ ‫     ”ا  ا  ‬ ‫   ‬ ‫ ا ل   ر‬ ‫آ !‬
‫ں ۔‬
‫ دو  ‬ ‫ں    ‬
‫   ا   ہ  ں   اور دو و  ‬ ‫ ا ل   رِ‬ ‫ ا       د   ‬ ‫)‪(1‬رِ‬
‫ں ۔‬
‫ك     )   (   ؤ  ‬ ‫ اﷲ‬ ‫ن‬
‫  ا اُ  ‬ ‫ ا ل   ‬ ‫)‪  (2‬‬
‫ں ۔‬
‫  و  ‬ ‫   ‬ ‫ ‬ ‫ اُن   ا س اورآ  ہ‬ ‫   ‬ ‫)‪    (3‬‬

‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪25‬‬ ‫ا م    رت    م‬

‫ آ ہ  ہ   ‬ ‫ ‬ ‫ر   ‬ ‫    ا    َ   و ا‬ ‫    ا  ا  ‬ ‫ ‬ ‫ وا    ‬ ‫ ‬ ‫ں ‬ ‫)‪(4‬‬

‫ں  ۔‬
‫     و  ‬
‫ں ۔‬
‫  و  ‬ ‫ ا ل       (  ا ر ‬ ‫ ‬ ‫ُ ں  ُ ں   ا ِ  ا‬ ‫ں )‬ ‫ورت ا  ‬ ‫)‪(5‬‬
‫  ں  ۔‬ ‫(        ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫  ) آج‪  313‬ر درود ‬ ‫   ‬ ‫ ا ل      ‬ ‫)‪  (6‬‬
‫ت   در ‪ ،‬د   ں     و ہ(  ‬ ‫ِ‬
‫ف  ا‪  ،‬ىٰ ‪ ،‬ا‬ ‫)‬ ‫ ‬ ‫         ا‬ ‫ل  ر‬
‫ ا  ‬ ‫)‪ (7‬‬
‫ں ۔‬
‫  و  ‬ ‫   ‬ ‫ ‬
‫ں )  ا ل    ہ  ں  (۔‬
‫و  ‬ ‫ ‬ ‫ ا ل   ر‬ ‫)‪    (8‬‬
‫ں ۔‬
‫    و  ‬ ‫ ا ل   ر‬ ‫ ‬ ‫ے  ‬ ‫   ‬ ‫)‪ (9‬ر     ى ‬
‫   ‬ ‫   ‬ ‫ت ‪  ،‬د     ں    )   اُ را  (   ن او  ر‬
‫    د  ‬ ‫ ا ل   ‬ ‫ج    ‬
‫آ  ‬
‫۔‬ ‫رت   )‪    (0‬ن ‬
‫ہ   ۔‬ ‫ہ ر  ‬ ‫ ‬ ‫‪ :‬ا    ر‬
‫ ا ل(‬ ‫)‪72‬‬ ‫  ے ‬ ‫٭ا‬
‫ ا ل‪:‬‬ ‫ ‪56‬‬
‫   ادا ؟)‪ ،   (3‬زار‪ ،‬ر  و ہ  ں    و ں  ز وں   ‬ ‫)‪(1‬ا  ا     ؟)‪ (2‬ں  ز  ‬
‫      ز   د ت دى ؟)‪(4‬رات    ر ُۃ ا   ھ      ؟)‪  (5‬ں  زوں     از   ا  ا  ‬ ‫اَو ت    ز ‬
‫ت‬‫ر آ ُا ُ ‪ ،‬ر ُة ا ِ ص اور  ِ    َر ِ َ اﷲُ ﻋَﻨْ  ﺎ ؟)‪ُ  (6‬ا ِ  ن    ا ُ ا ِ ن    ُ ُرا ن     از     آ  ‬
‫َ‬
‫    ُ ِ ؟   ِ اطُ  ا ن   و    دو  ت  ھ      ؟)‪  (7‬ے         اَوراد  ؟)‪ (8‬‬ ‫ و       ‬
‫ى و  اورو ز‪  ،‬م ر ں او  ر  و  ہ‬ ‫     ‬ ‫‪  ،‬ڈرا ‪،‬‬ ‫  ؟)‪ (9‬آ ں    ں )  ‬ ‫ از    ‪ 313‬ر  ُد ُرود ‬
‫    ز   ن ‪    ،‬ن و ہ و  ہ‬ ‫ د (   ؟)‪ (10‬ں    ں     ‪   ،‬ں‪  ،‬ى اور ى  ں‪،‬‬
‫ آج آپ     ‬ ‫ُ      ؟)‪ (11‬را         ر     و ہ    َ َ    دوران  د  ل       ‬
‫      ب   رِ  ‬ ‫تاِد  اُد  د    ا  آپ    ؟ )‪ (12‬ا   ت  َر ْﺣ َﻤ ُﺔ اﷲِ َﻋﻠَ ْﻴ    ا‬
‫ ر ؟ اور  ور  ‬
‫    اب ‬ ‫ اَذان و ا ِ‬ ‫ ’’   ِن  ‘‘    از  ‪       12‬؟)‪  (13‬ت  ‪ ،‬ن     اور  م  ج  ف ‬
‫ت    رہ  ُ ّ     ج      ل  ے؟)‪ (15‬ا  اَ ل    ہ     ‬ ‫د ؟ )‪      (       ) (14‬آ     ر  ‬
‫  ؟ )‪   (17‬‬ ‫ ا   ان   ا ِ‬ ‫         ؟ )‪ ’’(16‬ى  ِ  رىٰ ‘‘   اُ ں   ‬ ‫ ا ل   رِ‬

‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪26‬‬ ‫ا م    رت    م‬
‫ ‪،‬‬ ‫ ‬ ‫پ ب اور            ؟)‪ َ  (18‬ر ُ ا  ) ِ ن(   ِ‬
‫آن ‬ ‫  آ  ‬ ‫ے  ا ّ  ا از  ‬ ‫   ‬ ‫اور  ‬
‫ت ا ِ      د   ں   ا   ان    ‬ ‫  ؟ )‪ (20‬د ِ‬ ‫   ‬ ‫   دو    ا ر ا ر ‬ ‫  ؟ )‪  ِ (19‬‬
‫   از   د  و  د ؟)‪  (21‬ا        ؟)‪ (22‬ا       َ و ں )    د      ر    ‬ ‫د     ول   ‬
‫  ؟)‪ (23‬آپ ‬ ‫       ‬ ‫ں( ) ورت(      او  ر  دروازوں و ہ    اُن    وں   ا ر‬
‫  ا؟)‪   (24‬از  ا   َ َ  درس)    ‪ُ ،‬د ن  ‪،‬‬ ‫ت  آپ      د      درس   ‬ ‫س ا ؟   ُ ر    ر  ‬ ‫ں    در  ‬
‫  س)        خ    ر        ا  ر                ‬
‫ وہ(‬ ‫زار و  ہ  ں   (د ‪ ،‬؟ )‪     (25‬‬
‫    ہ      ؟)‪ (28‬ہ   ‬ ‫  ؟)‪(27‬داڑ   وا    ا    ‬ ‫؟)‪  (26‬آپ  زُ  ر      ‬
‫؟  )‪ (30‬‬ ‫      اور      ُد    ‬ ‫    رت    راً    ؟)‪       ُ     (29‬اور ‬
‫ں    م   ؟ )‪  (31‬اِن ‬ ‫ ‬ ‫ راہ    ے     ‬ ‫‪،‬د ‪  ، ،‬و ہ   آ    اور  ں    ر  ‬
‫َ‬
‫ ‪ُ   ،‬ر  خ و ہ(؟)‪     (32‬ر ِ  ْ ِ   ض    اد  ا ؟ )‪(  33‬‬ ‫ُ ّ ں            ؟) اك  ‪     ،‬آ ‪،‬‬
‫    رت   ﺻﻠٰﻮةُاﻟﻠ ْﻴﻞ ادا  ؟)‪ (34‬ا ّوا    ا ِ اق  و       ا   ؟ )‪  (35‬آج ‬ ‫َ َ ُّ   ز  ؟  رات   ‬
‫ت ا ِ   ‪  12‬د   م       از  ا   د   م ‬ ‫  ذر  د ِ‬ ‫؟)‪(36‬ا ِ ِ ادى ‬ ‫    ِ  َ ْ ِ  ‬ ‫آپ ‬
‫‪  ،‬در‪   ،‬ن‪ ،‬ر ‪ ،‬ڑى و ہ (  ا ِ ِ ل      ؟ )‪ (38‬ٹ ‬ ‫  ِد ؟)‪ (37‬دو وں          )‬ ‫ ‬
‫؟)‪       (39‬و     ’’ َ َ   ‘‘ د  ؟ )‪   (40‬ا         ُد َ ى  ر   ‬ ‫‪  ،‬و  ُ    ‪ُ /‬‬
‫      ‬ ‫ذا  دو   ؟)‪ (41‬ض      ُ َرت  )ادا         ُو د( ض  اہ    ا ِ زت      ض ادا ‬
‫  دى؟ )‪(42‬‬ ‫ و    ا ر وا‬ ‫   ‬ ‫ت رى   ‬ ‫ور  ‬ ‫  ؟       ر   ) ‪    (  Temporary‬‬
‫  ت     ‬ ‫ى  ا  ا ظ       دل    ے  ل    ِ ق و ِر رى    م      ؟   ں   دل   ا‬
‫  ؟)‪   (44‬‬ ‫ل  ا       ۔ )‪ ُ   (43‬ا   دى اور   ‬ ‫اِس  ح  ‪     ’’:‬ں‪   ،‬ں‘‘  د  ‬
‫  ؟ ‬ ‫‪   ،‬‬ ‫     ‬ ‫ ِ (  اُ      اور  ِ       ؟)‪    (45‬‬ ‫ )  ‬ ‫  ِ ‬ ‫ُ ن ‬
‫)‪    (46‬و  ت وا   م      ِ ْﺴ ِﻢ اﷲ  ؟ )‪  (47‬ك درس د  ‪    ،‬؟)‪(48‬ا  وا  اور و ِ   ُد  ‬
‫  ا     ى ‬ ‫  ؟)‪(50‬‬ ‫   ‬ ‫ت اور       ا ِ لِ   اب  ؟)‪ ،  ،  (49‬آ  و ہ   ا ِ اف ‬
‫ اور ا ِ ح    ورت      ى  ر  ‪،    ِ    ،‬‬ ‫؟ )‪  (51‬ا ِ   )  ذِ  دار  ( َﻣ َﻌﺎذَ اﷲ    ا   ِدر ‬
‫زت    اور   ا ِ ر          ہِ  ہ    ؟)‪(  52‬‬ ‫    ِ   ؟   َﻣ َﻌﺎذَ اﷲ   ا ِ ِ  ‬ ‫اہِ را  )    (‬
‫ى ہ   ‬ ‫ُ‬
‫ں  )  ا ِ ام  ا ‪،‬دِل آزارى‪   ،‬چ و ہ (   ؟)‪(53‬ز ن    ل  ا ِ ِ ل)  وہ       د     ُد و  ‬ ‫ز ن   ‬
‫  ؟)‪  )(  54‬اور ( اق   ى‪، ،‬دل آزارى اور   ‬ ‫    دت              ا ِ رے ‬ ‫(  ‬
‫  ؟ )‪  (56‬ں  پ  اَدب و ا ِ ِ ام    ؟‬ ‫  ؟)‪   (55‬‬ ‫(      ‬ ‫)    ‬
‫ِ    ر د‬
‫٭      ‪ 12‬٭ا ر ے    ‪   12‬٭   ڑے    ‪12‬‬

‫‪www.dawateislami.net‬‬
 ‫‪27‬‬ ‫ا م    رت    م‬
‫  ا ل‬ ‫ وار‪10‬‬
‫)‪    (  57‬اِس         ا ِ   )   ‪/ /‬وا  ہ  ں  وا ہ و ہ(  ا ِ   ں   ا ِ ِ ع    ؟)‪  (58‬‬
‫ ‬ ‫ (‬ ‫ب  ا اق و‬
‫ ‬ ‫  ؟ )‪  (59‬وار   ُ ّ ں  ے ا ِ ِ ع   ا ّول   آ )  ‬ ‫وار  َ َ   ُ ا َ ہ د ‪     ُ  /‬دت ‬
‫   ‬ ‫ل‬
‫    ُد رے    ا  ‬ ‫ ا ِ ِ ف    َ دت  ؟)‪(  61‬اِس     از     ا  ‬ ‫؟ )‪(  60‬اِس    ِم ‬
‫ت      دن(  روزہ ر  ؟ )‪(  63‬‬ ‫ )  رِ  ہ     ُ َر  ‬ ‫  ؟)‪(  62‬اِس     ‬ ‫  ِ دت    ارى     ا ِ ِ ل   ‬
‫    )    د  ا  ‬
‫ل  ‬ ‫ وار رِ   ھ       ؟ )‪ (64‬اِس     از   ا   ر َ  دورہ   ؟)‪(  65‬اِس     از   ا  ا ِ‬
‫ ‬ ‫  ؟)‪  (  66‬وا  ر    ‬ ‫ب  آ ( ش     اُن   د   ل   وا      ‬ ‫ع  آ      ا  ‬ ‫‪    ،‬ا ِ ِ  ‬
‫؟‬
‫ ‪  3‬ا ل‬
‫ان و  ِذ ّ  دار     واد ؟)‪(68‬اِس  ہ آپ     از  ‬ ‫)‪   (67‬ا ِ        ا ل   رِ   ِ        ا‬
‫   ؟‬ ‫ن         ؟)‪ (69‬اِس  ہ       )  ا ِ  م  ‪ّ ،‬ذِ  ن  ‪ ،‬دم(          ‬ ‫ د  ‬
‫‪  1‬‬
‫      ؟‬ ‫ ا    ‬ ‫س ل       ‬ ‫)‪ (70‬ا ِ  ‬
‫ز     ‪  2‬ا ل‬
‫  ر )‪12‬د    م رس  ‪،‬‬ ‫)‪(71‬زِ       ب     ُ   ؟)‪(72‬ز       )  ا   ( ‪ 12‬ہ اور ‬
‫  ؟‬ ‫‪7‬دِ  ن ا ِ حِ  اَ  ل رس‪7،‬دِ  ن ِ  ن ز رس(   دت ‬
‫ّ‬ ‫َ‬
‫ﮨﻞ ُﺳﻨﺖ‬
‫اﻣﯿﺮا ِ‬
‫ِ‬ ‫دﻋﺎﺋﮯ‬
‫ ‬ ‫  ہ   ‬ ‫    ے اور   ا‬ ‫  ے‪،‬روزا   ہ      ر‬ ‫ ا ل  ‬ ‫ ‬ ‫     دل ‬ ‫ك!  ‬ ‫ﻳﺎاﷲ‬
‫          ھ  ۔  ِﻣ ْ ﺑ ِ َﺠﺎہ ِ‬ ‫ر    ا  ذ  دار      وا د   ے‪ُ ،‬اس   اِس       ‬
‫ت  د  ‬
‫اﻟﻨ ِ ِ ْاﻻَ ِ‬
‫ﻣ ْ َﺻ ا ُ‬
‫ﷲ َﻋﻠ َْﻴ ِ و ﻟ ِ ٖ َو َﺳﻠ َﻢ ‬
‫ﷲ َﻋ ٰ ُﻣ َﺤﻤﺪ‬
‫َﺻ ا ُ‬ ‫َﺻﻠ ْﻮا َﻋ َ ا ْﻟ َﺤ ِ ْﻴﺐ!‬

‫‪www.dawateislami.net‬‬