Რომისა და სასანიანთა ირანის დაპირისპირებები

და ისტორიული წყაროები

მოგესალმებით. დღევანდელ ამ სტატიაში მინდა მოგიყვეთ რომისა და

სასანიანთა ირანის დაპირისპირების შედეგები საქართველოზე. პორველ რიგში
გავიხსენოთ რომ ბიზანტიის იმპერია აღმოსავლეთ რომის ტერიტორიაზე
ჩამოყალიბდა, სასანიანთა ირანი კი პართიის ტერიტორიაზე. ორივე სახელმწიფო
როგორც მე-4, მე-6 საუკუნის წყაროები გვაწვდის ინფორმაციას მსოფლიოში
ძლიერი ქვეყნები იყო, როგორც პოლიტიკური ასევე ეკონომიკური
თვალსაზრისით. ამ წყაროების საფუძველზე ვიგებთ იმასაც, რომ სასანიანთა
ირანის რელიგია იყო კერპთაყვანისმცემლობა, ბიზანტია კი ქრისტიანული
სახელმწიფო იყო. ამ ორ ქვეყანას შორის პორველობისთვის ბრძოლა სულ
მიმდინარეობდა, მათ სურდათ ტერიტოების გაფართოება და სხვა
სახელმწიფოებზე გავლენის მოხდენა. საქართველო იყო ერთ-ერთი ასეთი
ქვეყანა რომელიც სასანიანთა ირანმა თავისი გავლენის ქვეშ მოაქცია, მეტიც
როგორც მე-5 საუკუნის უცხო ავტორის წყაროები გვამცნობს მათ ქართლში
მეფობაც კი გააუქმეს და მოსახლეობა აიძულეს ქრიატიანობაზე უარი ეთქვათ და
ცეცხლთაყვანისმცემლობა მიეღოთ. ვინც კი ამ მოთხოვნას არ ემორჩილებოდა
ყველას სასტიკად უსწორდებოდნენ. რაც შეეხება ბიზანტიას, ის საქართველოს
ირანთან დაპირისპირებაში დაეხმარა , თუმცა მისი დახმარება მცირე აღმოჩნდა
ძლიერ სახელმწიფოსთან. ამ მოვლენის შესახებ გვიყვება როგორც ბიზანტიელი
ისტორიკოსი პროკოფი კესარიელი, და ასევე ქართლის ცხოვრებაც. ეს წყაროები
ჩემი აზრით აზრით სწორია და ზუსტად შეესაბამება რეალობას, რადგან ერთი და
იმავე მოვლენის შეაახებ არ გ იყვება მხოლოდ ერთი ადამიანი, გვიყვება
ცალკეული პირიც, რიგითი მოქალაქე, ისტორიკოსებიც და თხზულებებიც.
შესაბამისად ის მოსაზრება რომ ამ წყაროებში ავტორებმა თაბიანთი შეხედულება
გადმოსცეს არ მტკიცდება რადგან ყველას ერთნაირი აზრები და სიმართლე არ
ექნებოდათ, შესაბამისად ისინი წერდნენ სიმართლეს. ამ წყაროების საშუალებით
ჩ ენ ვიგებთ როგორი გავლენის ქვეშ იყო ქართლი ირანისგან და ბიზანტიისგან.
მაგრამ უშუალობ ირანისა და ბიზანტიის დაპირიპირების შესახებ არ
მოგვითხრობს, თუმცა ეს ნათლად ჩანს რადგან ორივე სახელმწიფო ცდილობდა
ქართლის ხელში. მაგ ირანი პდამპყრობლურ გზას ირჩევდა და პირდაპირ
ესხმოდა თავს ქართლს. რაც შეეხება ბიზანტიას ის ვითომ ქართლს ირანის
კლაჭებიდან დახსნაში ეხმარებოდა თუმცა ისიც იგივე მოტივით მოქმედებდა
როგორც ირანი თუმცა ამას მალულად ცდილობდა.