ТЕМАТСКО РАЗВОЈНО ПЛАНИРАЊЕ

Училиште ,, ЃОРЃИ СУГАРЕВ "

Општина: БИТОЛА

Одделение: 7 (седмо)

Учебна година:2017/18

Наставен предмет: ИСТОРИЈА

Наслов на темата: БАЛКАНОТ И МАКЕДОНИЈА ПОД ОСМАНЛИСКА ВЛАСТ

( 12 ) часа

Конкретни цели:

 Учениците да го осознаат процесот на колонизација и исламизација на

балканските земји по паѓањето под османлиска власт и последиците
 Да знаат за видовите отпор против османлиската власт
 Да ги сватат причините за отпор
 Да знаат за животот и делото на Скендер-бег пред враќањето во
Албанија
 Да знаат за враќањеето на Скендер-бег во Круја и за општото
ослободително востание во 1443 год.
 Да знаат за соборот во Лежа исоздавњето на Албанската лиг а
 Да знаат за причините и текот на Карпошовото востание
 Да ги осознаат причините за неуспехот на востанието и неговите
последици
 Да го сватат значењето на ликот на Карпош
 Да знаат за положбата на македонското насление по Карпошовот
востание
 Да ги сватат процесите на миграција и промените во етничкиот состав на
населението

Владо Кузмановски
  Да знаат за положбата и односост на османлиската власт кон
Охридската архиепископија
 Да знаат за врските на Охридската архиепископија со еврпоските
христијански држави
 Да знаат за нејзиното укинивање (1767) и последиците за македонскиот
народ
 Да знаат за развојот и специфичноста на просветата, културата и
уметноста
 Да знаат за појавата и развојот на исламската култура во Македонија
 Да го сфатат значењето на христијанската црква во Македонија во
ширењето на просветата и културата
 Да ги сфатат обичаите и начинот на живот на обичниот човек

Ред.број на
Време на
Наставната Структура на Темата
реализацијаа
содржина
Колонизација и исламизација на Април
1 (4 седмица)
балканските земји
Отпори против османлиската власт на
2 (2 седмица)
балкаските земји (икт)
3 (2 седмица) Повторување
4 (3 седмица) Востанието на Скендер-бег (икт)
5 (3 седмица) Карпошово востание (икт)
Мај
6 (4 седмица) Повторување
Македонија по Карпошовото востание
7 (4 седмица)
( XVII-XVIII )
Положбата на Охридската архиепископија
8 (5 седмица)
во Османлиската држава
9 (5 седмица) Повторување (икт)
Животот и културата во Македонија
10 (1 седмица)
од XV-XVIII век (икт) Јуни
11 (1 седмица) Повторување
12 (2 седмица) Повторување на темата

Владо Кузмановски
Интегрирање на часови: 1,2 и 3, реализација (3) часа

Цели:

 Да ги наведуваат причините за колонизацијата на Османлиите на

муслиманско население во освоените држави
 Да занаат за колонизирањето на и на други народи на на Балканот и во
Македонија
 Да го опишуваат ориентакниот изглед на градовите по доаѓањето на
Османлиите
 Да знаат за начините на кој биле вршена исалмизацијата и во какви
услови била вршена истата
 Да ги наведуваат причините за појава на отпорот во Македонија

(дигитална содржина Power Point презентација)

 Да ги наведуваат начините на кој се одвивал невооружениот отпор

против османлиската власт и исламизацијата
 Да го опишуваат ајдутството и неговата појава како вооружен отпор
 Да знаат за буните како форми на вооружен отпор и да ги опишуваат
мариовско-прилепските буни

Активности на учениците:

 Преку бура на идеи ги изнесуваат своите познавања за состојбите на

Балканот
 Споредуваат географски карти со историски и ги дефинираат
териториите
 Читаат посочени текстови(историка читанка) од старана на наставникот
и даваат свое критичко мислење за настаните од овај период
 Самостојно и групно анализираат делови од текстови
 Класифицираат и подредуваат податоци(споредуваат со познавањата од
претходната тема)

Владо Кузмановски
  Одговараат на прашања ( од учебникот,работни листови) и преку
споредба на одговорите ги дефинираат главните обележја на
исламизацијата и колонизацијата на балканските земји.
 Дискутираат за причините на отпор кои се појавуваат на Балканот под
османлиска власт
 Преку бура на идеи ги изнесуваат своите познавања за начините на
отпор против Османлиската власт
 Класифицират и подредуваат податоци поврзани со отпорит кои се
носители на духовното верување на македонскиот и остантите балкански
народи
 Дискутираат за појавата на ајдуството и воорежениот отпор кој се
појавува на балсакиот полуостров
 Цртаат венов дијаграм каде ги согледуваат сличностите и разликите
помеѓу неоружениот и оружениот отпор

Наставни форми и методи :

 дијалог, демонстрација, дискусија

 бура на идеи, актуелизирање
 проблематизирање
 Т-метода
 текст-метода
 индивидуална работа, во групи и парови

Методи за утврдување на предзнаењата :

За дијгностицирање на предзнаењата на учениците се користи дискусијата која

овозможува поврзување на стекнатите знаења.

Методи за оценување на учењето :

Постигнувањата на целите и учењето на учениците, се оценува формативно

преку разговор со учениците, усни одговори на прашања од ученици, усни
одговори поставени од страна на наставникот, усна повратна информација, чек
листи, есеи, бодовни листи.

Владо Кузмановски
Интегрирање на часови: 4,5 и 6 реализација (3) часа

Цели:

 Да знаат за потеклото на семејството Кастриоти

 Да знаат за најмладите години и образованието на Ѓерг Кастриот
Скендер бег
 Да знаат за причините за востанието од 1443 година
 Да го опишуваат текот на востанието и улогата на Ѓерг Кастриот Скендер
бег
 Да знаат за создавањето на Албанската лига
 Да знаат за положбата во Македонија во XVII век
 Да ја наведуваат Австриско-Османлиската војна како една од главните
причини на востанието

(дигитална содржина Power Point презентација)

 Да знаат за ликот и делото на Карпош

 Да ги опишуваат почетокот и текот на востанието
 Географски да ги наведуваат местата и најзначајните настани на
востанието

Активности на учениците:

 Дискутираат за причините на отпор кои се појавуваат на Балканот под

османлиска власт
 Пребаруваат на интернет за Востанието на Скендер-бег
http://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BA%D0%B5%D0%BD
%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B5%D0%B3
 Преку бура на идеи ги изнесуваат своите познавања за начините на
отпор против Османлиската власт
 Се запознаваат со условите во кои се појавува Крпошовото востание
 Класифицират и подредуваат податоци поврзани со животот на Карпош
во раните години како и за неговиот живот

Владо Кузмановски
  Пребаруваат интернет податоци, анализираат слики фотографии,
текствои http://mk.wikipedia.org/wiki/
 Споредуваат географски карти со историски и дефинираат територии
поврзани со текот на востанието
 Читаат посочени текстово од историска читанка и даваат свое критичко
мислење за настаните од посочениот период.
 Дискутираат за причините на отпор кои се појавуваат на Балканот под
османлиска власт
 Преку бура на идеи ги изнесуваат своите познавања за начините на
отпор против Османлиската власт
 Класифицират и подредуваат податоци поврзани со животот на Скендер
бег во раните години како и за неговото воспитување
 Дискутираат за појават на отпор на Албанците по враќањето на Скендер-
бег во Круја. Начинот на војувањепротив османлиската власт
 Општотот востание кака начина на отпор( поврзуваат со претходната
лекција)
 Читаат посочени текстови од историска читанка и водата завршна
дискусија за содавањето на Албанската лига

Наставни форми и методи :

 дијалог, демонстрација, дискусија

 бура на идеи, актуелизирање
 метод на анализа
 текст-метода
 индивидуална работа, во групи и парови

Методи за утврдување на предзнаењата :

За дијгностицирање на предзнаењата на учениците се користи дискусијата која

овозможува поврзување на стекнатите знаења.

Методи за оценување на учењето :

Владо Кузмановски
Постигнувањата на целите и учењето на учениците, се оценува формативно
преку разговор со учениците, усни одговори на прашања од ученици, усни
одговори поставени од страна на наставникот, усна повратна информација, чек
листи, есеи, бодовни листи.

Интегрирање на часови: 7,8 и 9, реализација (3) часа

Цели:

 Да знаат за иселувањето на македонското население по задушувањето

на Карпошовото востание
 Да го опишуваат слабеењето на регионите кои биле зафетни со самото
востание
 Да знаат за процесот на населување на албанското население на
местата кои биле зафатени од востанието , а подоцна зафатени со
бранот на иселување
 Да го опишуваат дејствувањето на арамиските и крџалиските банди на
територијата на Македонија
 Да ја опишуваат положбата на Охридската архиепископија по
потпаѓањето под Османлиска власт
 Да знаат за промените кои ги извршиле Османлиите со верските објекти
во новоосвоените територии
 Да знаат за пишувањето во македонските цркви и манастири на
македонско-словенски јазик
 Да ги наведуваат врските на ОА со европските земји
 Да ги опишуваат условите во кои била укината ОА

Активности на учениците:

 Дискутираат за миграционите движања на македонското насление по

Карпошовот востание
 Читаат посчени текстови од историка читанка и даваат критичко
мислење за настаните од посочениов период
 Споредуваат географски карти со историски и дефинираат територии

Владо Кузмановски
  Дискутираат за појавата на арамиските банди и крџалиите и промените
на етничкиот состав на населението по востанието
 Дискутираат за влијанието на Охридската архиепископија на Балканот и
пошироко, како и за промените кои настанеле во Македонија по
освојувањето од страна на Османлиите
 Врските на Охридската архиепископија со западните државаи и
нејзиното укинување во 1767 год. како и за последиците за македонскиот
народ од истото
 Изработуваат хронолошка таблица со најважните настани од историјата
на МПЦ и споредуваат со податоците на веб страната

http://www.mpc.org.mk/

Наставни форми и методи :

 дијалог, демонстрација, дискусија

 бура на идеи, актуелизирање
 индуктивен метод
 Т-метода
 текст-метода
 индивидуална работа, во групи и парови

Методи за утврдување на предзнаењата :

За дијгностицирање на предзнаењата на учениците се користи дискусијата која

овозможува поврзување на стекнатите знаења.

Методи за оценување на учењето :

Постигнувањата на целите и учењето на учениците, се оценува формативно

преку разговор со учениците, усни одговори на прашања од ученици, усни
одговори поставени од страна на наставникот, усна повратна информација, чек
листи, есеи, бодовни листи.

Владо Кузмановски
Интегрирање на часови: 10, 11 и 12, реализација (3) часа

Цели:

 Да ги опишуваат промените кои настанеле во Македонија на културен

план по потпаѓањето под Османлиска власт

(дигитална содржина Power Point презентација)

 Да ги набројуваат книжевните центри во Македонија ни нивната дејност

во развојот на писменоста и литературата
 Да знаат за развојот на печатарството во Македонија
 Да знаат за градбата на црквите и манастирите во Македонија и
уметноста во истите изразена преку фреските, иконите и иконостасите
 Да ја опишуваат градската архитектура и нејзините исламски обележја

Активности на учениците:

 Преку бура на идеи се потестуваат на културните прилики во Македонија

во претходниот период
 Учествуваат во дискусија која произлегува од презентацијата на
наставникот (Power Point)
 Читаат посочени текстови од страна наставникот и даваат свое мислење
за македонската култура од посчениот период
 Дискутираат за појавата на писменост( црковни и световни училишта),
како и за појавата на печатарствот и ширењето македонската култура
преку иститот
 Дискутираат и поставуваат пршања за развојот на архитектурата , цркви,
џамии, градски тврдини, паркови, градски куќи, исламски објекти
( турбиња, сараји, безистени и др.)
 Поставуваат прашања од отворем тип за појавата на фрескоживописот и
копаничарството во Македонија и учествуваат во изработка на наставен
план
 Дискутираат за промените кои настанале на балканот по
воспотавувањето на Османлиската власт и видовите на отпор кои се
појавуваат против истата.

Владо Кузмановски
  Читаат посечени текстови од историска читанка и даваат свое критичко
мислање за настаните од посочениов период
 Прават споредба на востанието на Скендер-бег и Карпошовото востание
пронаоѓајќи ги сличностите и разликите
 Поставуваат прашања и одговараат на прашања од отворен тип за
Охрдиската архиепископија и нејзиното укинување
 На таблата цртаат грозд каде ги изнесуваат своите познавања за
културата во Македонија.

Наставни форми и методи :

 дијалог, демонстрација, дискусија

 бура на идеи, актуелизирање
 текст-метода
 индивидуална работа, во групи и парови

Методи за утврдување на предзнаењата :

За дијгностицирање на предзнаењата на учениците се користи дискусијата која

овозможува поврзување на стекнатите знаења.

Методи за оценување на учењето :

Постигнувањата на целите и учењето на учениците, се оценува формативно

преку разговор со учениците, усни одговори на прашања од ученици, усни
одговори поставени од страна на наставникот, усна повратна информација, чек
листи, есеи, бодовни листи.

Средства и материјали за работа:

Училница, учебник по историја, историска читанка, илустрирана историска

енциклопедија, карта на Светот, Европа и Македонија, фотографии, компјутер,
видео бим

Корелација :

Географија, македонски јазик, ликовно образование

Владо Кузмановски
Средства и постапки за вреднување:

Постигнувањата на целите и учењето на учениците се оценува формативно

преку разговор со учениците,усни одговори на прашања од ученици,усни
одговори поставени од страна на наставникот, усна повратна информација . На
крајот од наставната тема можна е писмена проверка на знаењата на
учениците кој ќе помогне во нивното сумативно оценување. Есеите и
проектните активности изработени вон часот се вреднуваат формативно но и
тие помагаат во оформувањето на сумативната оценка

Очекувани исходи:

Да ја опишуваат и времски одредуваат колонизацијата и исламизацијата во

Македонија и Балкнот и промените кои ги донела истата во религиозниот
и секојденвниот живот. Начиноит на кој се одвивале и промените кои ги
донеле истите. Да ги наведуваат причините за појава на отпорот против
Османлиската власт. Да знаат да ги разликуваат и опишуваат разликите
помеѓу невооружениот и вооружениот отпор во Македонија. Да ги
наведуваат буните и востанијата како организиран отпор на населението.
Да ги опишуваат животот, делото и ликот на Скендер-бег, неговото
востание од 1443 година и албанската лига како организиран отпор на
Албанците против Османлиската власт. Да го опишуваат животот и
отпорот во Македонија во XVII век. Да го опишуваат условите во кои се
одвивало, односни причините, текот и завршницата на Карпошовото
востание од 1689 година во Македонија. Да знаат за неговот значење во
македонската национлана историја. Да знаат за положбата во која се нашло
македонското население по Карпошовото востание, процесот на миграција
на македонското население и дослеувањето на албанските племиња на
територијата на Македонија. Да го опишуваат функионирањето на
Охридската архиепископија под Османлиска власт и улогата на истата за
зачувување на македонскиот национален идентитет.Да знаат за нејзините
врски со европските држави и нејзиното укинување од 1767 година. Да ги

Владо Кузмановски
наведуваат карактеритиките на македонската култура под Османлиска
власт. Да ги набројуваат книжевните центри во Македонија и нивната
улогза заразвојот на писменоста, литературата и македонскиот јазик
воопшто. Да знаат за развојот на печатарството и градската
архитектура и нејзината исламска орентација. Да знаат за градењето на
цркви и манастири, и нивното уметничко украсување преку фреските,
иконите и копаничарството.

Директор Наставник:

Наташа Ставревска Владо Кузмановски

__________________________ __________________________

Владо Кузмановски