TS en 12697-8 Boşluk Özelli̇k Tayi̇ni̇

TÜRK STANDARDI
TURKISH STANDARD
TS EN 12697-8
Şubat 2005
ICS 93.080.20
BİTÜMLÜ KARIŞIMLAR – SICAK ASFALT KARIŞIMLARI İÇİN

DENEY YÖNTEMLERİ - BÖLÜM 8: BİTÜMLÜ NUMUNELERİN
BOŞLUK ÖZELLİKLERİNİN TAYİNİ
Bituminous mixtures – Test methods for hot mix asphalt – Part 8:

Determination of void characteristics of bituminous specimens
TÜRK STANDARDLARI ENSTİTÜSÜ

Necatibey Caddesi No.112 Bakanlıklar/ANKARA
TÜRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NÜSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
KARAYOLLARI GENEL MÜDÜRLÜGÜ'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 12.12.2014
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BÖLÜMÜ/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, ÇOGALTILAMAZ.
− Bugünkü teknik ve uygulamaya dayanılarak hazırlanmış olan bu standardın, zamanla ortaya çıkacak
gelişme ve değişikliklere uydurulması mümkün olduğundan ilgililerin yayınları izlemelerini ve standardın
uygulanmasında karşılaştıkları aksaklıkları Enstitümüze iletmelerini rica ederiz.
− Bu standardı oluşturan Hazırlık Grubu üyesi değerli uzmanların emeklerini; tasarılar üzerinde görüşlerini
bildirmek suretiyle yardımcı olan bilim, kamu ve özel sektör kuruluşları ile kişilerin değerli katkılarını
şükranla anarız.
Kalite Sistem Belgesi

İmalât ve hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren kuruluşların sistemlerini TS EN ISO 9000 Kalite
Standardlarına uygun olarak kurmaları durumunda TSE tarafından verilen belgedir.
Türk Standardlarına Uygunluk Markası (TSE Markası)

TSE Markası, üzerine veya ambalâjına konulduğu malların veya hizmetin ilgili Türk Standardına uygun
olduğunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya çıktığında Türk Standardları Enstitüsü’nün
garantisi altında olduğunu ifade eder.
TSEK
Kalite Uygunluk Markası (TSEK Markası)
TSEK Markası, üzerine veya ambalâjına konulduğu malların veya hizmetin henüz Türk Standardı
olmadığından ilgili milletlerarası veya diğer ülkelerin standardlarına veya Enstitü tarafından kabul edilen
teknik özelliklere uygun olduğunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya çıktığında Türk
Standardları Enstitüsü’nün garantisi altında olduğunu ifade eder.
DİKKAT!
TS işareti ve yanında yer alan sayı tek başına iken (TS 4600 gibi), mamulün Türk Standardına uygun
üretildiğine dair üreticinin beyanını ifade eder. Türk Standardları Enstitüsü tarafından herhangi bir
garanti söz konusu değildir.
Standardlar ve standardizasyon konusunda daha geniş bilgi Enstitümüzden sağlanabilir.
TÜRK STANDARDLARININ YAYIN HAKLARI SAKLIDIR.
ICS 93.080.20 TÜRK STANDARDI TS EN 12697-8/Şubat 2005
Ön söz
- Bu standard, CEN tarafından kabul edilen EN 12697-8 (2003) standardı esas alınarak TSE Petrol Hazırlık
Grubu’nca hazırlanmış ve TSE Teknik Kurulu’nun 08 Şubat 2005 tarihli toplantısında Türk Standardı
olarak kabul edilerek yayımına karar verilmiştir.
- Bu standard aşağıda verilen seri standardlardan biridir.
EN 12697-1 Bitümlü Karışımlar-Sıcak Asfalt Karışımları İçin Deney Yöntemleri-Bölüm 1: Çözünür

Bağlayıcı Muhtevası Tayini
Bituminous mixtures – Test methods for hot mix asphalt – Part 1: Soluble binder content
EN 12697-2 Bitümlü Karışımlar-Sıcak Asfalt Karışımları İçin Deney Yöntemleri-Bölüm 2: Tanecik
Büyüklüğü Dağılımının Tayini
Bituminous mixtures – Test methods for hot mix asphalt – Part 2: Determination of particle
size distribution
EN 12697-3 Bitümlü Karışımlar- Sıcak Asfalt Karışımları İçin Deney Yöntemleri- Bölüm 3: Bitüm Geri
Kazanılması:Döner Buharlaştırıcı Yöntemi
Bituminous mixtures – Test methods for hot mix asphalt – Part 3: Binder recovery: Rotary
evaporator
EN 12697-4 Bitümlü Karışımlar-Sıcak Asfalt Karışımları İçin Deney Yöntemleri-Bölüm 4: Bitümün Geri
Kazanılması: Damıtma Kolonu Yöntemi
Bituminous mixtures – Test methods for hot mix asphalt – Part 4: Binder recovery:
Fractionating column
EN 12697-5 Bituminous mixtures – Test methods for hot mix asphalt – Part 5: Determination of the
maximum density
EN 12697-6 Bituminous mixtures – Test methods for hot mix asphalt – Part 6: Determination of bulk
density of bituminous specimen by hydro-static method
EN 12697-7 Bituminous mixtures – Test methods for hot mix asphalt – Part 7: Determination of bulk
density of bituminous specimens by gamma rays
EN 12697-8 Bituminous mixtures – Test methods for hot mix asphalt – Part 8: Determination of the void
characteristics of bituminous mixtures
reference density
EN 12697-10 Bitümlü karışımlar – Sıcak asfalt karışımları için deney yöntemleri – Bölüm 10:
Sıkıştırılabilirlik
Bituminous mixtures – Test methods for hot mix asphalt – Part 10: Compactibility
compatability between aggregate and binder
water sensitivity of bituminous specimens
EN 12697-13 Bitümlü Karışımlar-Sıcak Asfalt Karışımları İçin Deney Metotları-Bölüm 13: Sıcaklığın
Ölçülmesi
Bituminous mixtures – Test methods for hot mix asphalt – Part 13: Temperature
measurement
EN 12697-14 Bitümlü Karışımlar-Sıcak Asfalt Karışımları İçin Deney Metotları-Bölüm 14: Su Muhtevası
Tayini
Bituminous mixtures – Test methods for hot mix asphalt – Part 14: Water content
segregation sensivity
prEN 12697-16 Bituminous mixtures – Test methods for hot mix asphalt – Part 16: Abrasion by studded tyres
prEN 12697-17 Bituminous mixtures – Test methods for hot mix asphalt – Part 17: Particle loss of porous
asphalt specimen
prEN 12697-18 Bituminous mixtures – Test methods for hot mix asphalt – Part 18: Binder drainage from
porous asphalt
prEN 12697-19 Bituminous mixtures – Test methods for hot mix asphalt – Part 19: Permeabilty of specimen
prEN 12697-20 Bituminous mixtures – Test methods for hot mix asphalt – Part 20: Indentation using cube or
marshall specimen
prEN 12697-21 Bituminous mixtures – Test methods for hot mix asphalt – Part 21: Indentation using plate
specimen
prEN 12697-22 Bituminous mixtures – Test methods for hot mix asphalt – Part 22: Wheel tracking test
prEN 12697-23 Bituminous mixtures – Test methods for hot mix asphalt – Part 23: Determination of the
indirect tensile strenght of bituminous specimen
prEN 12697-24 Bituminous mixtures – Test methods for hot mix asphalt – Part 24: Resistance to fatique
prEN 12697-25 Bituminous mixtures – Test methods for hot mix asphalt – Part 25: Cyclic compression test
prEN 12697-26 Bituminous mixtures – Test methods for hot mix asphalt – Part 26: Stiffness
EN 12697-27 Bitümlü Karışımlar-Sıcak Asfalt Karışımları İçin Deney Metotları-Bölüm 27: Numune Alma
Bituminous mixtures – Test methods for hot mix asphalt – Part 27: Sampling
EN 12697-28 Bitümlü Karışımlar- Sıcak Asfalt Karışımları İçin Deney Yöntemleri- Bölüm 28: Bağlayıcı
Muhtevası, Su Muhtevası ve Tane Büyüklüğü Dağılımı Tayini İçin Numunelerin Hazırlanması
Bituminous mixtures – Test methods for hot mix asphalt – Part 28: Preparation of samples
for determining binder content, water content and grading
EN 12697-29 Bitümlü Karışımlar-Sıcak Asfalt Karışımları İçin Deney Yöntemleri-Bölüm 29: Bitümlü
Numune Boyutlarının Tayini"
Bituminous mixtures – Test methods for hot mix asphalt – Part 29: Determination of the
dimensions of bituminous specimen
prEN 12697-30 Bituminous mixtures – Test methods for hot mix asphalt – Part 30: Preparation of specimen
by impact compactor
prEN 12697-31 Bituminous mixtures – Test methods for hot mix asphalt – Part 31: Specimen preparation,
gyrator compactor
EN 12697-32 Bitümlü Karışımlar-Sıcak Asfalt Karışımları İçin Deney Yöntemleri-Bölüm 32:Bitümlü

karışımların titreşimli sıkıştırıcı ile lâboratuvarda sıkıştırılması
Bituminous mixtures – Test methods for hot mix asphalt – Part 32: Laboratory compaction of
bituminous mixtures by a vibratory compactor
prEN 12697-33 Bituminous mixtures – Test methods for hot mix asphalt – Part 33: Specimen preparation,
slab compactor
prEN 12697-34 Bituminous mixtures – Test methods for hot mix asphalt – Part 34: Marshall test
prEN 12697-35 Bituminous mixtures – Test methods for hot mix asphalt – Part 35: Laboratory mixing
EN 12697-36 Bituminous mixtures – Test methods for hot mix asphalt – Part 36: Method for the
determination of the thickness of a bituminous pavement
prEN 12697-37 Bituminous mixtures – Test methods for hot mix asphalt – Part 37: Hot sand test for the
adhesivity of binder on precoated chippings for HRA
prEN 12697-38 Test equipment and calibration
Bu standardın uygulanabilirliği, bitümlü karışımların ürün standardlarında belirtilmiştir.
İçindekiler
1 Kapsam .................................................................................................................................................. 1
2 Atıf yapılan standard ve/veya dokümanlar......................................................................................... 1
3 Terimler ve tarifler ................................................................................................................................ 1
3.1 Hava boşluğu ................................................................................................................................... 1
3.2 Hava boşluğu içeriğiı (Vm) ................................................................................................................ 1
3.3 En yüksek yoğunluk ......................................................................................................................... 1
3.4 Yığın yoğunluğu ............................................................................................................................... 1
3.5 Mineral agregada boşluk (VMA)....................................................................................................... 1
3.6 Bağlayıcı ile doldurulmuş boşluk (VFB) ........................................................................................... 2
4 Hava boşluğu içeriğiının hesaplanması (Vm) ..................................................................................... 2
4.1 Prensip ............................................................................................................................................. 2
4.2 Hesaplama ....................................................................................................................................... 2
4.3 Kesinlik ............................................................................................................................................. 2
4.4 Deney raporu.................................................................................................................................... 3
5 Bağlayıcı ile doldurulmuş mineral agreganın boşluk içeriğiının (VFB) hesaplanması.................. 3
5.1 Prensip ............................................................................................................................................. 3
5.2 Hesaplama ....................................................................................................................................... 3
5.3 Kesinlik ............................................................................................................................................. 3
5.4 Deney raporu.................................................................................................................................... 3
Kaynaklar.......................................................................................................................................................... 5
Bitümlü karışımlar – Sıcak asfalt karışımları için deney yöntemleri –

Bölüm 8: Bitümlü numunelerin boşluk özelliklerinin tayini
1 Kapsam
Bu standard, sıkıştırılmış bitümlü bir numunenin hacimle ilgili iki özelliğinin hesaplanmasına ilişkin işlemleri
kapsar. Bu hacimsel özellikler, hava boşlukları içeriğiiçeriği (Vm) ve bağlayıcı ile doldurulmuş mineral
agregadaki boşluk içeriğiiçeriği (VFB)’dir.
Burada verilen yöntem, lâboratuvarda sıkıştırılmış numuneler veya serildikten ve sıkıştırıldıktan sonra yol
kaplamasından alınan karotlardan elde edilen numuneler için uygundur.
Bu hacimsel özellikler, karışım tasarım kıstasları veya serildikten ve sıkıştırıldıktan sonra yoldaki karışımın
değerlendirme değişkenleri olarak kullanılabilir.
2 Atıf yapılan standard ve/veya dokümanlar

Bu standardda, tarih belirtilerek veya belirtilmeksizin diğer standard ve/veya dokümanlara atıf yapılmaktadır.
Bu atıflar metin içerisinde uygun yerlerde belirtilmiş ve aşağıda liste halinde verilmiştir. Tarih belirtilen
atıflarda daha sonra yapılan tadil veya revizyonlar, atıf yapan bu standardda da tadil veya revizyon yapılması
şartı ile uygulanır. Atıf yapılan standard ve/veya dokümanın tarihinin belirtilmemesi halinde ilgili atfın (tadiller
dahil) en son baskısı kullanılır.
EN, ISO, IEC vb. Adı TS No1) Adı

No (İngilizce) (Türkçe)
EN 12697-5 Bituminous mixtures – Test
methods for hot mix asphalt – Part
5: Determination of the maximum
density
EN 12697-6 Bituminous mixtures – Test
methods for hot mix asphalt – Part
6: Determination of bulk density of
bituminous specimens by hydro-
static method
3 Terimler ve tarifler
Bu standardın amacı bakımından aşağıda verilen terim ve tarifler uygulanır.
3.1 Hava boşluğu

Sıkıştırılmış bitümlü bir numunede bitümle kaplanmış agrega tanecikleri arasındaki hava cebi.
3.2 Hava boşluğu içeriğiiçeriği(Vm)

Bitümlü bir numunedeki hava boşluklarının hacmi, numunenin toplam hacminin yüzdesi olarak ifade edilir.
3.3 En yüksek yoğunluk

Belirli deney sıcaklığında bitümlü bir malzemenin, hava boşlukları hariç birim hacim başına kütlesi.
3.4 Yığın yoğunluğu

Belirli deney sıcaklığında bitümlü bir malzemenin, hava boşlukları dahil birim hacim başına kütlesi.
3.5 Mineral agregada boşluk (VMA)

Sıkıştırılmış bir bitümlü karışım numunesinin agrega tanecikleri arasındaki, numunenin toplam hacminin
yüzdesi olarak ifade edilenbitümlü bağlayıcının hacmini ve hava boşluklarını da kapsayan boşluk hacmi.
1)
TSE Notu: Atıf yapılan standardların karşılığı Türk Standardları hazırlandığında TS numarası ve Türkçe
adı 3.ve 4. kolonda verilecektir.
1
Not - Bağlayıcının agrega tarafından absorbe edilebilmesi için belirli bir süre beklenilmelidir, aksi takdirde bu
durum hava boşluğu içeriğiının aslından daha fazla hesaplanmasına sebep olabilir. Absorbsiyonun
seviyesi agreganın gözenekliliğine bağlıdır.
3.6 Bağlayıcı ile doldurulmuş boşluk (VFB)
Mineral agregalarda bağlayıcı ile doldurulmuş boşlukların yüzdesi.
4 Hava boşluğu içeriğiiçeriğinin hesaplanması (Vm)

4.1 Prensip
Bitümlü bir numunenin hava boşluğu içeriğiiçeriğiı, karışımın en yüksek yoğunluğu ve numunenin yığın
yoğunluğu kullanılarak hesaplanır.
4.2 Hesaplama
Hava boşluğu içeriğiiçeriği, yüzde olarak en yakın % 0,1 (v/v)’e yuvarlatılarak aşağıdaki bağıntı ile hesaplanır.
ρm − ρb
Vm = X100
ρm
Burada;
Vm : Karışımın hava boşluğu içeriğiiçeriği, en yakın % 0,1 (v/v)’e yuvarlatılmış

ρm : Karışımın en yüksek yoğunluğu, (kg/m3)
ρb : Numunenin yığın yoğunluğu, (kg/m3)
dır.
4.3 Kesinlik
Bu hesaplamanın kesinliği, en yüksek yoğunluk ve yığın yoğunluğuna ait deney yöntemlerinin kesinliği
kullanılarak aşağıdaki bağıntıya göre hesaplanır.
y 2 σ 2x + x 2 σ 2y
σx/ y =
y4
Burada;
σx/y : Mevcut karışımın hava boşlukları içeriğiını esas alan hesaplama yöntemi için standard sapma;
σx : EN 12697-5’in kesinlik maddesinde belirtilen standard sapma;
σy : EN 12697-6’nın kesinlik maddesinde belirtilen standard sapma;
χ : Mevcut karışımın yığın yoğunluğunun ortalama değeri;
y : Mevcut karışımın en yüksek yoğunluklarının ortalama değeri.
dır.
EN 12697-5 ve EN 12697-6’daki deneylerden elde edilen σr ve σR’nin ortalama değerler kullanılarak hava
boşluğu içeriğiının kesinlik değerleri aşağıdaki şekilde hesaplanır.
Tekrarlanabilirlik r:
Standard sapma: σr = % 0,4 (v/v);

Tekrarlanabilirlik : r = 2,77 x σr = %1,1 (v/v)
Uyarlık R:
Standard sapma: σR = % 0,8 (v/v)

Uyarlık : R = 2,77 x σR = % 2,2 (v/v)
2
2)
4.4 Deney raporu
Hava boşlukları içeriğiı (Vm) raporu bu standarda atıfta bulunmalı ve aşağıdaki bilgileri ihtiva etmelidir:
a) Numunenin geldiği yer;

b) En yüksek yoğunluğu ve yığın yoğunluğunu tayin etmede kullanılan yöntemler,
c) En yüksek yoğunluk ve yığın yoğunluğu, kg/m3,
d) Hava boşluğu içeriğiı, en yakın % 0,1 (v/v)’e yuvarlatılmış.
5 Bağlayıcı ile doldurulmuş mineral agreganın boşluk içeriğiının

(VFB) hesaplanması
5.1 Prensip
Bağlayıcı ile doldurulmuş bitümlü bir numunenin mineral agregasındaki boşlukların yüzdesi bağlayıcı
içeriğiından, mineral agregadaki boşluklardan, numunenin yığın yoğunluğundan ve bağlayıcının
yoğunluğundan hesaplanır.
5.2 Hesaplama
Bağlayıcı ile doldurulmuş agregadaki boşluk içeriğiı en yakın % 0,1 (v/v)’e yuvarlatılarak aşağıdaki gibi
hesaplanmalıdır:
VFB = ((B x ρb / ρB) / VMA) x 100

Burada;
VFB : Bağlayıcı ile doldurulmuş mineral agregadaki boşluk içeriğiı, en yakın % 0,1 (v/v)’e yuvarlatılmış,
B : Numunedeki (% 100 karışımdaki) bağlayıcı içeriğiı, en yakın % 0,1 (v/v)’e yuvarlatılmış,
ρb : Numunenin yığın yoğunluğu, kg/m3,
ρB : Bağlayıcının yoğunluğu, kg/m3,
VMA : Mineral agreganın boşluk içeriğiı, en yakın % 0,1 (v/v)’e yuvarlatılmış.
dır.
VMA = Vm + B x ρb / ρB
Burada;
VMA : Mineral agreganın boşluk içeriğiı, en yakın % 0,1 (v/v)’e yuvarlatılmış,
Vm : Numunenin hava boşluğu içeriğiı, en yakın % 0,1 (m/m)’e yuvarlatılmış,
B :Numunedeki (% 100 karışımdaki) bağlayıcının içeriğiı, en yakın % 0,1 (v/v)’e yuvarlatılmış,
ρb : Numunenin yığın yoğunluğu, kg/m3,
ρB : Bağlayıcının yoğunluğu, kg/m3,
dır.
5.3 Kesinlik
Not - Kesinlik verileri mevcut değildir.
5.4 Deney raporu2)

Bağlayıcı ile doldurulmuş mineral agreganın boşluk içeriğiı (VFB) raporu bu standarda atıfta bulunmalı ve
aşağıdaki bilgileri ihtiva etmelidir:
a) Numunenin geldiği yer;

b) Bağlayıcı içeriğiı (karışımdaki), en yakın % 0,1 (m/m)’e yuvarlatılmış,
c) Numunenin yığın yoğunluğu ve bağlayıcının yoğunluğu, kg/m3;
d) Bağlayıcı ile doldurulmuş mineral agreganın boşluk içeriğiı, en yakın % 0,1 (v/v)’e yuvarlatılmış.
2)
TSE Notu: Deney raporu, burada istenilen bilgilere ilâveten, TS EN ISO/IEC 17025’te verilen bilgileri de
ihtiva edecek şekilde düzenlenebilir.
3
Açıklama
1 Boşluklar
2 Bitüm
3 Mineral Agrega
Şekil 1 – Mineral agregadaki boşluklar (VMA)
4
Kaynaklar
[1] EN 12697-1, Bituminous mixtures – Test methods for hot mix asphalt – Part 1: Soluble binder
content.
[2] EN 12697-7, Bituminous mixtures – Test methods for hot mix asphalt – part 7: Determination of bulk
density of bituminous specimens by gamma rays.
[3] EN ISO 3868, Metallic and other non-organic coatings – Measurement of coating thicknesses –
Fizeau multiple-beam interferometry method (ISO 3868:1976).
5

TS en 12697-8 Boşluk Özelli̇k Tayi̇ni̇

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

TS en 12697-8 Boşluk Özelli̇k Tayi̇ni̇

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

TÜRK STANDARDI

BİTÜMLÜ KARIŞIMLAR – SICAK ASFALT KARIŞIMLARI İÇİN

Bituminous mixtures – Test methods for hot mix asphalt – Part 8:

TÜRK STANDARDLARI ENSTİTÜSÜ

Kalite Sistem Belgesi

Türk Standardlarına Uygunluk Markası (TSE Markası)

Standardlar ve standardizasyon konusunda daha geniş bilgi Enstitümüzden sağlanabilir.

TÜRK STANDARDLARININ YAYIN HAKLARI SAKLIDIR.

- Bu standard aşağıda verilen seri standardlardan biridir.

EN 12697-1 Bitümlü Karışımlar-Sıcak Asfalt Karışımları İçin Deney Yöntemleri-Bölüm 1: Çözünür

EN 12697-32 Bitümlü Karışımlar-Sıcak Asfalt Karışımları İçin Deney Yöntemleri-Bölüm 32:Bitümlü

prEN 12697-38 Test equipment and calibration

Bu standardın uygulanabilirliği, bitümlü karışımların ürün standardlarında belirtilmiştir.

Bitümlü karışımlar – Sıcak asfalt karışımları için deney yöntemleri –

2 Atıf yapılan standard ve/veya dokümanlar

EN, ISO, IEC vb. Adı TS No1) Adı

3.1 Hava boşluğu

3.2 Hava boşluğu içeriğiiçeriği(Vm)

3.3 En yüksek yoğunluk

3.4 Yığın yoğunluğu

3.5 Mineral agregada boşluk (VMA)

4 Hava boşluğu içeriğiiçeriğinin hesaplanması (Vm)

Vm : Karışımın hava boşluğu içeriğiiçeriği, en yakın % 0,1 (v/v)’e yuvarlatılmış

Standard sapma: σr = % 0,4 (v/v);

Standard sapma: σR = % 0,8 (v/v)

a) Numunenin geldiği yer;

5 Bağlayıcı ile doldurulmuş mineral agreganın boşluk içeriğiının

VFB = ((B x ρb / ρB) / VMA) x 100

5.4 Deney raporu2)

a) Numunenin geldiği yer;

Şekil 1 – Mineral agregadaki boşluklar (VMA)

You might also like