ზღვის გარემოს დაბინძურების პრევენცია და დაბინძურებასთან ბრძოლის

მეთოდები
1 ქულიანი
1. განმარტეთ რას ნიშნავს ხმაურით დაბინძურება
ხმაურით დაბინძურება – არის ხმაურის ბუნებრივი დონისა და ხმოვანი
მახასიათებლების არანორმალური შეცვლა (პერიოდულობის, ბგერის სიძლიერისა და
სიხშირის და ა.შ.) სამუშაო ადგილებზე, დასახლებულ პუნტებში და სხვა ადგილებში
ტრანსპორტის, სამრეწველო მოწყობილობების, საყოფაცხოვრებო ხელსაწყოების
მუშაობის, ადამიანის ქცევის ან სხვა მიზეზების გამო (სურ. ). ადამიანის გარშემო
არსებული ბუნებრივი თუ არაბუნებრივი ობიექტების მიერ გამოცემული
პრქტიკულად ნებისმიერი ხმაური შეიძლება განხილულ იქნას როგორც
ანთროპოგენული წარმოშობის ხმაურით დაბინძრება, რაც საბოლოო ჯამში იწვევს
დაღლას, შრომის ნაყოფიერების შემცირებას (40–70%–მდე), ფიზიკურ და ნერვულ
დაავადებებს, სმენის თანდათანობით დაკარგვას.
2. ჩამოთვალეთ გარემოს დაბინძურების სახეები.
დაბინძურება არის გარემოში ფიზიკური, ქიმიური ან ბიოლოგიური

3. რას წარმოადგენს ფიზიკური დაბინძურება

ფიზიკური დაბინძურება არის დაკავშირებული გარემოს ფიზიკური პარამეტრების
ცვლილებასთან. განასხვავებენ ტემპერატურულ–ენერგეტიკულ (თბოდაბინძურება),
ტალღოვან (ხმაური, ვიბრაცია, დაბინძრება შუქით, ელექტრომაგნიტური
დაბინძურება) და რადიაციულ (რადიაციული და რადიოაქტიური) დაბინძურებას.

4. რას წარმოადგენს ქიმიური დაბინძურება

ქიმიური დაბინძურება გულისხმობს რომელიმე ნივთიერების
საშუალომრავალწლიანი რაოდენობის ზრდის შედეგად გარემოს ქიმიური
თვისებების ცვლილებას განხილულ დროში. ქიმიურ გამაჭუჭყიანებლად შეიძლება
განხილულ იქნას ნებისმიერი ქიმიური ნივთიერება.
5. რას წარმოადგენს ბიოლოგიური დაბინძურება
ბიოლოგიური დაბინძურება დაკავშირებუილია ექსპლოატირებად ეკოსისტემებში
ბუნებრივად ან ადამიანის სამიანობის შედგად მოცემული გარემოსათვის უცხო,
ჩვეულებრივ არარსებულ ორგანიზმთა მოხვედრასთან.
6. რას აკონტროლებს MARPOL 73/78 დანართები
konvencia Seicavs instruqciebs, romlebic gamiznulia gemebidan incidentebisa da eqspluataciis
Sedegad gamowveuli dabinZurebis Semcirebasa da Tavidan acilebisaken. dReisaTvis is Seicavs
eqvs danarTs:

danarTi I: navTobiT dabinZurebisgan dacvis instruqciebi

danarTi II: momwamvleli Txevadi nivTierebebiT dabinZurebis kontrolis instruqciebi
danarTi III: SefuTuli formiT gadaziduli momwamvleli Txevadi nivTierebebiT dabinZurebisgan
dacva
danarTi IV: gemebidan salialo wylebiT dabinZurebisgan dacva (jer ar amoqmedebula)
danarTi V: gemebidan nagvis CayriT gamowveuli dabinZurebisgan dacva
danarTi VI: gemebidan atmosferos dabinZurebisgan dacva

7. განმარტედ ლიალური წყალ

გემის სამანქანო განყოფილებაში სხვადასხვა სისტემების არასრულყოფის გამო
ადგილი აქვს წყლის, საწვავის, შესაზეთი და საპოხი მასალების გაჟონვას, რის
შედეგად წარმოიმნება ე.წ. ლიალური წყლები, რომლებიც შეიძლება გახდეს თხევადი
ნახშირწყალბადებადებით ზღვის ქიმიური დაბინძურების მიზეზი.
8. განმარტედ ჩამრეცხი წყლები.
წყალს იყენებენ საწარმოო-ტენიკური საჭიროებისათვის, გემის სატვირთო ტანკებისა
და სათავსოების გასასუფთავებლად, როგორც ამას ტექნიკური ექსპლუატაციისა და
ტვირთის გადატანის წესები ითვალისწინებს. ამ პროცესების შედეგად წარმოიქმნება
ე.წ. ჩამრეცხი წყლები. ჩამრეცხი წყლები შეიცავს ტვირთის ნარჩენებსა და წყალს.
ასევე იგი შეიძლება შეიცავდეს დეტერგენტებს, თუ კი იქმნება მათი გამოყენების
საჭიროება.

9. განმარტედ ჩამდინარე წყლები

-წყალს იყენებენ გემებზე საყოფაცხოვრებო, ასევე ეკიპაჟისა და მგზავრების
სანიტარულ–ჰიგიენური საჭიროებისათვის. შედეგად წარმომნილ წყლებს ჩამდინარე
წყლები ეწოდება. ის იწვევს გარემოს ქიმიურ დაბინძურებას წყალში ორგანული
ნარჩენების მოხვედრის გამო, რომლის მაღალი კონცენტრაცია იწვევს ზღვაში
ჟანგბადის ბალანსის დარღვევას. ასევე იწვევს გარემოს ბიოლოგიურ დაბინძურებას
მასში დაავადების გამომწვევი მიკროორგანიზმებისა და პარაზიტების არსებობის
გამო, რამაც შეიძლება საფრთხეს შეუქმნას ადამიანებსა (სანაპირო ზოლში) და
წყალში მობინადრე ორგანიზმებს.
10. განმარტედ ბალასტური წყლები
-ზღვისა და ოკეანეების წყალი აუცილებებლია გემის ბალანსირებისა და სათანადო
საცურაო თვისებების უზრუნველსაყოფად (კრენისა და დიფერენტის
აღმოსაფხვრელად). ეს ე. წ. ბალასტური წყლებია. ბალასტური წყლებით შეიძლება
მოხდეს გარემოს ქიმიური დაბინძურება სატვირთო ტანკებსა და სათავსოებში
ნარჩენი ნივთიერებების წყალთან შერევით ან აღების ზონაში წყლის მდგრადი
დამაბინძურებლებით დაბინძურების გამო, ასევე ბიოლოგიური დაბინძურება ̶
ცოცხალი ორგანიზმების გადატანის გამო. საზღვაო ტრანსპორტის ჩვეულებრივი
ექსპლოატაციისას ბალასტური წყალი იწვევს მსოფლიო ოკეანის წყლების ყველაზე
მნიშვნელოვან დაბინძურებას.

11. აღწერეთ გარემოს თვითგაწმენდის სახეები

ატმოსფერული ჰაერის თვითგაწმენდა_ატმოსფეროს თვითგაწმენდა შეიძლება
მოხდეს მტვრის სახით არსებული ნაწილაკების მშრალი და სველი დალექვით,
ადსორბცია ქვემდებარე ფენებით, ნიადაგის ბაქტერიებითა და მიკროორგანიზმებით
შთანთქმისა და სხვა გზებით
წყალსატევის თვითგაწმენდა_ფიზიკური თვითგაწმენდის ფაქტორებს შორის
პირველხარისხოვანი მნიშვნელობა აქვს დამაბინძურებლთა გახსნას, განზავებას და
შერევას. შეწონილი ნაწილაკების კარგ შერევასა და კონცენტრაციის შემცირებას
უზრუნველყოფს მდინარეების ინტენსიური დინება. წყალსატევების თვითგაწმენდას
უზრუნველყოფს ფსკერზე გაუხსნელი ნალექების დალექვა.წყალსატევის
თვითგაწმენდის ქიმიური ფაქტორებიდან საჭიროა აღვნიშნოთ ორგანული და
არაორგანული ნივთიერებების ჟანგვა.
12. განმარტეთ სლოპ ტანკის დანიშნულება.
-სლოპ ტანკი გამოიყენება ნარეცხი წყლების შესანახად.
13. რას ითვალისწინებს MARPOL 73/78 ANNEX III
danarTi III: SefuTuli formiT gadaziduli momwamvleli Txevadi nivTierebebiT dabinZurebisgan
dacva
14. რას ითვალისწინებს MARPOL 73/78 ANNEX I
danarTi I: navTobiT dabinZurebisgan dacvis instruqciebi
15. საერთაშორისო კონვენცია MARPOL 73/78 მოთხოვნები ვრცელდება რა ტიპის
გემებზე
 МАRPОL-ი გამოიყენება: - კონვენციის წევრი-ქვეყნის დროშის ქვეშ მცურავი
გემებისათვის; - გემებისათვის, რომლებიც არ ცურავენ წევრი-ქვეყნების დროშის
ქვეშ, მაგრამ იმყოფებიან წევრი-ქვეყნების ოპერატიული მართვის ქვეშ.

16. განმარტეთ რა არის განსაკუთრებული რაიონი (special area)

zRva an zRvis baseini, romelSic marpol-73-78-s Sesabamisad unda miRebul iqnas gemebidan
dabinZurebis acilebis gansakuTrebuli savaldebulo zomebi da meTodebi.

17. განმარტეთ ცნება - ზღვის გარემოს დაბინძურება (marine pollution)

Marine pollution is a combination of chemicals and trash, most of which comes from
land sources and is washed or blown into the ocean. This pollution results in damage
to the environment, to the health of all organisms, and to economic structures worldwide

18. საერთაშორისო კონვენცია МАRPОL-ი არ გამოიყენება რა ტიპის გემებზე

МАRPОL-ი არ გამოიყენება: - ნებისმიერი სამხედრო საზღვაო ფლოტის
გემებისათვის; - სხვა გემებისათვის, რომლებიც მიეკუთვნებიან ან იმყოფებიან
სახელმწიფოს ოპერატიული მართვის ქვეშ, და გემებისათვის, რომლებიც გამოიყენება
სამთავრობო არაკომერციული მიზნებისათვის. 

19. МАRPОL კონვენციის თანახმად ყველა ნავთობმზიდ ტანკერს რა სახის

სერტიფიკატი უნდა გააჩნდეს
aseve konvenciis moTxovniT nebismier navTobmzid gems unda gaaCndes ~sertifikati zRvis
dabinZurebis Tavidan acilebis Sexeb` International Oil Pollution Prevention Certificate - AAcadNusx –es
shrift)
МАRPОL 73/78 დანართი I ̶ „გემებიდან ნავთობით ზღვის დაბინძურების აცილების
წესები“ (Regulation for the prevention of pollution by oil) ზოგადი დებულებისა და
ტერმონოლოგიის გარდა მოიცავს გემის ექსპლუატაციისას დაბინძურების
შეზღუდვების; ნავთობტანკერების კორპუსის რღვევისას ნავთობით დაბინძრების
მინიმუმამდე დაყვანის და ნავთობის დაღვრის შედეგად დაბინძურების თავიდან
აცილების მოთხოვნებს. გარდა ამისა, არსებობს დანართის დამატებები (Appendicses):
 ნავთობპროდუქტების ჩამონათვალი (List of oils);  ნავთობით დაბინძურების
თავიდან აცილების საერთაშორისო მოწმობის/სერტიფიკატის ფორმა (IOPP certificate
- International Oil Pollution Prevention Certificate);  ნავთობის ოპერაციების ჟურნალის
ფორმა (Form of Oil Record Book). დანართი II „თხევადი მავნე ნივთიერებებით ზღვის
დაბინძურების აცილების წესები“ (Annex II Regulations for the control of pollution by
noxious liquid substances in bulk) ახდენს დამაბინძურებლების კლასიფიკაციას,
განსაზღვრავს მათი გადაღვრის პირობებს, ადგენს მოთხოვნებს ტექნიკური
საშუალებების მიმართ, კონტროლის ზომებს, დამოწმების/სერტიფიცირების წესებს.

20. განმარტეთ ცნება საერთაშორისო კონვენცია MARPOL 73/78-ის თანახმად მავნე

ნივთიერება
MARPOL 73/78_ის თანახმად მავნე ნივთიერება არის ისეთი ნივთიერება რომელიც,
ზღვაში მოხვედრისას ქმნის საშიშროებას, როგორც ადამიანის ჯამრთელობისთვის
ისე ზღვის ფლორისა და ფაუნისათვის. მავნე ნივთიერებამ შეიძლება ზიანი მიაყნოს
ზღვის რესურსებს, დასასვენებელ ადგილებსა და სხვა.
21. განმარტეთ რა არის IOPP certificate
ნავთობით დაბინძურების თავიდან აცილების საერთაშორისო
მოწმობის/სერტიფიკატის ფორმა (IOPP certificate - International Oil Pollution Prevention
Certificate)
22. რა სახის ჟურნალები უნდა იყოს გემზე MARPOL 73/78 შესაბამისად?
Oil Record Book part I - “Machinery space operations”
Oil Record Book part II - “Cargo/ballast operations” (for oil tankers) 

23. რა კატეგორიი გემები შედის კონვენცია მარპოლის 1 დანართი მოქმედები

სფეროში
saerTaSoriso konvencia MARPOL-is moTxovnebi vrceldeba yvela saxis da tipis gemze maT Soris,
wyalqveSa gemebze, aseve uZrav da moZrav navTobis plaTformebze. konvenciiT dadgenilia, rom
nebismieri darRveva sadac ar unda moxdes, is unda iyos dasjadi im qveynis mier romelic aris konvenciis
monawile da romlis droSiT mcuravi gemi da Caidens am qmedebas. (AAcadNusx –es shrift)

24. MARPOL დანართი II განსაზღვრავს...

danarTi II: momwamvleli Txevadi nivTierebebiT dabinZurebis kontrolis instruqciebi

25. რა ფერებით უნდა იყოს შეღებილი ნარჩენების შემგროვებელი კონტეინერები

პლასტმასის ნარჩენები ყვითელი ფერის, წვის შედეგად მიღებული ნაცარი შავი
ფერის, საჭმლის ნარჩენები მწვანე ფერის, საჭმელი ზეთი მხოლოდ მარკირებული.
ხელახალი გამოყენებისთვის საჭირო ნარჩენები: ალუმინის ქილები ნაცრისფრად,
მინის ნარჩენები ცისფერი, ხის ყავისფერი, მეტალის ნაცრისფერი, სახიფათო
ნარჩენები წითელი.

26. დაასახელეთ ფიზიკური დაბინძურების შესაძლო შემთხვევები გემის

ნორმალური ექსპლუატაციის შემთხვევაში.
-თბური, ხმაურის, ელექტრომაგნიტური, ნათების, რედიოაქტიური

ტემპერატურულ–ენერგეტიკულ (თბოდაბინძურება), ტალღოვან (ხმაური, ვიბრაცია,

დაბინძრება შუქით, ელექტრომაგნიტური დაბინძურება) და რადიაციულ
(რადიაციული და რადიოაქტიური) დაბინძურებას.

27. დაასახელეთ ბიოლოგიური დაბინძურების შესაძლო შემთხვევები გემის

ნორმალური ექსპლუატაციის შემთხვევაში.
ბიოგენური, მიკრობიოლოგიური, გენეტიკური

28. დაასახელეთ ქიმიური დაბინძურების შესაძლო შემთხვევები გემის

ნორმალური ექსპლუატაციის შემთხვევაში.
მძიმე ლითონები, პესტიციდები, პლასტმასი და სხვა, ქიმიური ნივთიერებები

29. განმარტედ ხმაურის ნეგატიური ზემოქმეება ადამიანზე

დაღლას, შრომის ნაყოფიერების შემცირებას (40–70%–მდე), ფიზიკურ და ნერვულ
დაავადებებს, სმენის თანდათანობით დაკარგვას.

30. განმარტეთ ცნება - გემის მომსახურებასთან დაკავშირებული ნარჩენები

ნივთიერებები ან მასალები, რომლებიც წარმოიქმნებიან გემების ნორმალური

ექსპლუატაციის შედეგად და არ ექვემდებარება გამოყენებას. MARPOL–ის
კონვენციაში მათი წარმოშობის პრინციპით კი არ ერთიანდება (საექსპლუატაციო,
საყოფაცხვორებო) არამედ ამავე კონვენციის თანახმად, ისინ იყოფიან
შემადგენლობის მიხედვით.

2 ქულიანი

1. ნავთობის დაღვრის შემდეგ რა ფაქტორები ახდენს გავლენას ნავთობის ფიზიკურ

და ქიმიურ თვისებებზე
გავრცელება-გადაადგილება დამოკიდებულია_გრავიტაციის ძალაზე, ზედაპირის
დაჭიმულობაზე, სიბლანტეზე, გაძგიფვის ტემპერატურაზე (ანუ გამყარების
ტემპერატურა), ქარზე, ტალღებსა და დინებაზე.გარემო ტემპერატურაზეც.
აორთქლება დამოკიდებულია_წყლის ტემპერატურაზე და ზღვის მღელვარებაზე.
ემულსიის წარმოქმნა დამოკიდებულია ზღვის მღელვარებასა და ნავთობის ტიპზე.
დისპერსია_ზღვის ტემპერატურასა და სხვა მოვლენებზე.
გახსნა_წყლის ტურბულენტობასა და ტემპერატურაზე.
დალექვა_დამოკიდებულია ადგილმდებარეობაზე,ქვიშის მოძრაობაზე,ტალღებზე.
ფოტოქიმიური დაშლა_დამოკიდებულია იმაზე თუ რამდენად ახლოსა ნავთობი
ზღვის ზედაპირთან,ასევე ნავთობის ლაქის გაშლილობაზე.
ბიოქიმიური დაშლა_მიკროორგანიზმებზე.ხელს უწყობს აზოტისა და ფოსფორის
არსებობა,ასევე მაღალი ტემპერატურა.

2. რა ფაქტორები განსაზღვრავს ნავთობის დაღვრის საბოლოო შედეგს.

ბიოდეგრადაცია,მუტაცია,ზღვის ფლორისა და ფაუნის განადგურება.
3. რომელი პროცესის შედეგად იზრდება დამაბინძურებლის რაოდენობა.
გახსნის,გავრცელების და სედიმენტაციის დროს.

4. რა ფაქტორები განაპირობებს ნავთობის მოცილებას ზღვის ზედაპირიდან

-ამას განაპირობებენ ბიოლოგიური და ქიმიური ფაქტორები.სხვადასხვა
მიკროორგანიზმები შლიან ნავთობს,რასაც ბიოდესტრუქცია ეწოდება.ასევე მზის
ულტრაიისფერი გამოსხცივება,ფიტოქიმიური შლა.
5. რა პროცესები მოქმედებს ნავთობის დაღვრის მოქმედების სიჩქარეზე
navTobi, romelic wyalze ufro msubuqia, warmoqmnis laqebs da okeanis zedapirze
gadaadgildeba garkveuli siCqariT, romelic damokidebulia gravitaciis Zalaze, zedapiris
daWimulobaze, siblanteze, gaZgifvis temperaturaze (anu gamyarebis temperatura), qarze,
talRebsa da dinebaze. garemo temperaturac mniSvnelovan rols TamaSobs navTobis zRvis
zedapirze gaSlaze, radganac siblante temperaturazea damokidebuli. unda aRiniSnos, rom nedli
navTobi sxvadasxva Semadgenlobisa arsebobs da aqedan gamomdinare, sxvadasxvagvari
qmedebiT xasiaTdeba zRvis wyalSi.

8. რომელი ფაქტორები განსაზღვრავს ნავთობის კონსერვაციის ალბათობას საზღვაო

გარემოში .
-ტემპერატურა,წყლის გამდინარობა,ქარიანობა.

6. ჩამდინარე წყლების წარმოქმნის მიზეზები რა სახის დაბინძურებას წარმოადგენს

წყალს იყენებენ გემებზე საყოფაცხოვრებო, ასევე ეკიპაჟისა და მგზავრების
სანიტარულ–ჰიგიენური საჭიროებისათვის. შედეგად წარმომნილ წყლებს ჩამდინარე
წყლები ეწოდება. ის იწვევს გარემოს ქიმიურ დაბინძურებას წყალში ორგანული
ნარჩენების მოხვედრის გამო, რომლის მაღალი კონცენტრაცია იწვევს ზღვაში
ჟანგბადის ბალანსის დარღვევას.

7. ჩამრეცხი წყლები, წარმოქმნის მიზეზები რა სახის დაბინძურებას წარმოადგენს

წყალს იყენებენ საწარმოო-ტენიკური საჭიროებისათვის, გემის სატვირთო ტანკებისა
და სათავსოების გასასუფთავებლად, როგორც ამას ტექნიკური ექსპლუატაციისა და
ტვირთის გადატანის წესები ითვალისწინებს. ამ პროცესების შედეგად წარმოიქმნება
ე.წ. ჩამრეცხი წყლები. ჩამრეცხი წყლები შეიცავს ტვირთის ნარჩენებსა და წყალს.
ასევე იგი შეიძლება შეიცავდეს დეტერგენტებს, თუ კი იქმნება მათი გამოყენების
საჭიროება. ის იწვევს ქიმიურ დაბინძურებას.

8. განსაკუთრებული რაიონები მარპოლის I დანართის მიხედვით

Mediterranean Sea
Baltic Sea
Black Sea
Red Sea
"Gulfs" area
Gulf of Aden
Antarctic area
North West European Waters
Oman area of the Arabian Sea
Southern South African waters

9. რა ექვემდებარება რეგისტრის ზედამხედველობას?

გემების სახელმწიფო ზედამხედველობის ფუნქციას, ზღვის დაბინძურების თავიდან
აცილების ნაწილში, ახორციელებს რეგისტრი.ისინი ამოწმებენ გემის წყალდამცავი
დანდგარების ტექნიკურ მდგომარეობას რაც შეილება გახდეს დაბინძურების მიზეზი

10. განსაკუთრებული რაიონების შემოღების მიზეზები.

1973 wlis kinvenciis mniSvnelovan siaxles warmoadgens “gansakuTrbuli zonebis” koncepcia,
romlebzec imdenad mtkivneulad aisaxeba navTobiT dabinZureba, rom navTobis gadaRvra maT
farglebSi srluiad akrZalulia, garda mkafioT gansazRvruli gamonaklisebisa

11. განმარტეთ რას ნიშნავს ზღვის დაბინძურების პრევენციის ნაწილში ტექნიკური

ზედამხედველობა
გემების სახელმწიფო ზედამხედველობის ფუნქციას, ზღვის დაბინძურების თავიდან
აცილების ნაწილში, ახორციელებს რეგისტრი.ისინი ამოწმებენ გემის წყალდამცავი
დანდგარების ტექნიკურ მდგომარეობას რაც შეილება გახდეს დაბინძურების მიზეზი

12. სამეურნეო-საყოფაცხოვრებო წყლები (sewage waters):

sameurneo-fekaluri Camdinare wylebi – Casadenebi da tualetebis, pisuarebis, unitazebis,
aseve saerTo sapirfareSoebSi arsebuli Spigatebis sxva narCenebi; rakovinebis, saabazanoebis,
saSxapeebisa da samedicino punqtebSi (ambulatoriebi, lazaretebi) arsebuli Spigatebis
Casadenebi; im sadgomebis Casadenebi, sadac imyofeba cocxali cxovelebi; sxva Casadenebi, Tu
ki isini uerTdeba zemoTmoyvenilebs.

13. IOPP certificate (სავალდებულობა, კონტროლის ობიექტები

ნავთობის დაბინძურების პრევენციის საერთაშორისო მოწმობა (სერტიფიკატი).
(IOPP-International Oil Pollution Prevention Certificate). აქვს 5 წლიანი ვადა. თითოეულ
ნავთობის ტანკერს რომელსაც აქვს 150 გროს ტონაჟი ან მეტი და ნებისმიერი სხვა
გემი რომლის გროს ტონაჟი 400 ან მეტია უნდა ჰქონდეს გემზე ძალაში მყოფი IOPP
სერტიფიკატი.კონტროლის ობიექტები ნავთობშემცველი ნარჩენების შემგროვებელი
ტანკები( bilge,sludge,oil sep,tank,separatori,valve, overboard discharge system,and etc)

14. განსაკუთრებულ რაიონები კონვენცია MARPOL 73/78 დანართი VI შესაბამისად

Baltic Sea (SOx )
North Sea (SOx)

North American ECA

(SOx and PM)
(NOx)

United States
Caribbean Sea ECA
(SOx and PM)

(NOx)

15. რა ექვემდებარება რეგისტრის ზედამხედველობას

გემების სახელმწიფო ზედამხედველობის ფუნქციას, ზღვის დაბინძურების თავიდან
აცილების ნაწილში, ახორციელებს რეგისტრი.ისინი ამოწმებენ გემის წყალდამცავი
დანდგარების ტექნიკურ მდგომარეობას რაც შეილება გახდეს დაბინძურების მიზეზი

16. ნავთობის ოპერაციის ჟურნალი, ნაწილი II (შევსების პირობები)

ნავთობის და ნავთობშემცველი წყლების ოპერაციები სრულდება ნავთობის
ოპერაციების ჟურნალში. შედგება ორი ნაწილისგან. მეორე ნაწილის დასახელებაა –
Part II – Cargo/Ballast Operations. ამ ჟურნალში ჩაწერილი ყველა ოპერაცია უნდა იყოს
ხელმოწერილი მორიგე ოფიცრის მიერ, ხოლო ყოველი გვერდის ბოლოს უნდა იყოს
კაპიტნის ხელმოწერა. ჩაწერა შეიძლება განხორციელდეს ინგლისურ, ფრანგულ
ენებზე დუბლირება გემის ეკიპაჟის დროშის ენაზე. მასში ჩაწერა უნდა მოხდეს:
ნავთობის მიღების დროს, ტანკებში ნავთობის გადატუმბვის დროს, დაცლის დროს,
ტანკების ნედლი ნავთობით წმენდის დროს და ა.შ

17. განსაკუთრებულ რაიონები კონვენცია MARPOL 73/78 დანართი IV შესაბამისად

Baltic Sea

18. განმარტეთ რა არის IOPP certificate

ნავთობით დაბინძურების თავიდან აცილების საერთაშორისო
მოწმობის/სერტიფიკატის ფორმა (IOPP certificate - International Oil Pollution Prevention
Certificate)

19. რა სახის ჟურნალები უნდა იყოს გემზე MARPOL 73/78 შესაბამისად?

Oil Record Book part I - “Machinery space operations”
Oil Record Book part II - “Cargo/ballast operations” (for oil tankers) 

20. რა კატეგორიის გემები შედის კონვენცია მარპოლის 1 დანართი მოქმედები

სფეროში
saerTaSoriso konvencia MARPOL-is moTxovnebi vrceldeba yvela saxis da tipis gemze maT
Soris, wyalqveSa gemebze, aseve uZrav da moZrav navTobis plaTformebze. konvenciiT
dadgenilia, rom nebismieri darRveva sadac ar unda moxdes, is unda iyos dasjadi im qveynis
mier romelic aris konvenciis monawile da romlis droSiT mcuravi gemi da Caidens am
qmedebas. (AAcadNusx –es shrift)
21. რომელ ზონებში იკრძალება სლოპების წყლების ჩაღვრა
ის მიეკუთვნება ანექს-6 და მისი ჩაღვრა აკრძალე

22. ჩამოთვალეთ გემის ტექნიკური საშუალებები დანართი I შესაბამისად

გემის მოწყობილობების მიმართ არსებული ტექნიკური მოთხოვნები დანართი I
შესაბამისად გემზე აუცილებელია შემდეგი მოწყობილობების ქონა: 1.
ნავთობშემცველი წყლის გამწმენდი მოწყობილობა (Oil Filtration equipment)
გაწმენდის ხარისხით 15 მგ/ლ-ზე ნაკლები. მას უნდა ქონდეს დადგენილი ფორმის
სერტიფიკატი, რომელიც გაცემულია საკლასიფიკაციო ორგანოს მიერ (Regulation 14).
2. ნავთობით დაბინძურებული წყლის დასაგროვებელი ტანკი.
3. ორივე ბორტზე ლიალური წყლების გაცემის სისტემა სტანდარტული
შეერთებებით.
4. გადასატუმბი სისტემის დისტანციური მართვის პულტი ან გადასატუმბი
სიაშუალებების მართვის ადგილთან ეფექტური კავშირი (სატელეფონო ან რადიო); 5.
გემბანზე ნავთობის ნარჩენების შესანახი ტანკი (მაგალითად, საწვავისა და ზეთის
სეპარაციის ნარჩენების), მცურავ შემკრებ მოწყობილობაზე გადამცემი სისტემით
(გემზე ინსინერატორის არ არსებობის შემთხვევაში).
6. გადასაღვრელ ნაკადში ნავთობშემცველობის კონტროლის ავტომატური ხელსაწყო
ავტომატური ჩამკეტი მოწყობილობით (ODMCS), რომელის საშუალებითაც ნავთობის
კონცენტრაციის მომატებისას ხდება ზღვაში ნავთობის ჩაღვრის შეწყვეტა.
5) გემის სამანქანო განყოფილების რეცხვისას დეტერგენტების არგამოყენებას.

23. ნავსადგურის ვალდებულებები MARPOL 73/78 დანართი II შესაბამისად

 ნავსადგურის ვალდებულებები ნავსადგურებს აქვთ უფლება განახორციელონ
თხევადი მავნე ნივთიერებების სათვირთო ოპერაციები მხოლოდ შემდეგი
პირობების დაცვის შემთხვევაში:  ნავსადგურს აქვს საკმარისი რაოდენობით
მოწყობილობები ტვირთის ნარჩენებისა და ჩამრეცხი წყლებისათვის, რომლებიც
საჭიროებს ჩაბარებას დანართი II მოთხოვნების შესაბანმისად;  ტერმინალს აქვს
შესაბამისი დანადგარები გემის სატვირთო ტანკების გაწმენდისათვის ;  გემებიდან
ტვირთის გადატვირთვის სისტემები ხორხიელდება მხოლოდ ნაპირზე.

24. განსაკუთრებული რაიონები კონვენცია MARPOL 73/78 დანართი II შესაბამისად

Antarctic area

25. დაასახელეთ ფაქტორები რომლებიც განსაზღვრავენ ნავთობის შენარჩუნების

ალბათობას საზღვაო გარემოში
ნავთობის მოქმედება ზღვაში წყლის გარსში მოხვედრილი ნავთობის შემდგომი ქცევა
დამოკიდებულია მის შემადგენლობასა და გარემოს სხვადასხვა ფაქტორთა
ზემოქმედებაზე (იხ. სურ. 3). სურ.3. ნავთობის მოქმედება ზღვაში 1) გავრცელება და
გადაადგილება ნავთობი, რომელიც წყალზე უფრო მსუბუქია, წარმოქმნის ლაქებს და
ოკეანის ზედაპირზე გადაადგილდება გარკვეული სიჩქარით, რომელიც
დამოკიდებულია გრავიტაციის ძალაზე, ზედაპირის დაჭიმულობაზე, სიბლანტეზე,
გამყარების ტემპერატურაზე, ქარზე, ტალღებსა და დინებაზე. გარემოს
ტემპერატურაც მნიშვნელოვან როლს თამაშობს ნავთობის ზღვის ზედაპირზე
გაშლაზე, რადგანაც სიბლანტე ტემპერატურაზეა დამოკიდებული
26. როგორ განისაზღვრავრება დაღვრილი ზეთის მოქმედება საზღვაო გარემოში?

-ტემპერატურა,დინებები,ტალღები,წყლის ტურბულენტობა.

27. რა ფაქტორებზეა დამოკიდებული დაღვრილი ნავთობის ბედი ზღვაში?

სხვადასხვა.მაგალითად:წყლისტემპერატურა,დინებები,ტალღები,ტურბულენტობა,მ
ზიანობა,ქარი.

28. OS კატეგორიის თხევადი მავნე ნივთიერებების დახასიათება

კატეგორია სხვა ნივთიერებები: ზღვის ცოცხალი ორგანიზმებისათვის პრაქტიკულად
არატოქსიკური ნივთიერებები, რომელთ აწარმოქმნა ზღვის ფსკერზე იწვევს
ჟანგბადის დიდ ბიოლოგიურ მოთხოვნილებას; წარმოადგენს საშიშს ადამიანის
ჯანმრთელობისათვის; აუარესებს ზღვის როგორც დასასვენებელი ობიექტის
მომხიბვლელობისთვის ებებსარა სასიამვნო მდგრადი სუნის შენარჩუნების,
მომწამვლელობისა და გამაღიზიანებლი მოქმედებისგამო (ძმარმჟავა,
ფოსფორმჟავადაა. შ.

29. თხევადი მავნე ნივთიერებების კატეგორიები MARPOL 73/78 დანართი II -ს

თანახმად
XYZ and OS
X კატეგორია: ზღვის ცოცხალი ორგანიზმებისა ან ადამიანის ჯანმრთელობისათვის
საშიში ბიოაკუმულირებადი ნივთიერებები; 
Yკატეგორია: მაღალ აკუმულირებადი ნივთიერებები, რომლებიც თავიანთ
თვისებებს ინარჩუნებენ ერთი კვირის განმავლობაში;
Zკატეგორია: ცოცხალი ორგანიზმებისათვის ნაკლებად ტოქსიკური ნივთერებები
კატეგორია სხვა ნივთიერებები: ზღვის ცოცხალი ორგანიზმებისათვის პრაქტიკულად
არატოქსიკური ნივთიერებები, რომელთ აწარმოქმნა ზღვის ფსკერზე იწვევს
ჟანგბადის დიდ ბიოლოგიურ მოთხოვნილებას; წარმოადგენს საშიშს ადამიანის
ჯანმრთელობისათვის; აუარესებს ზღვის როგორც დასასვენებელი ობიექტის
მომხიბვლელობისთვის ებებსარა სასიამვნო მდგრადი სუნის შენარჩუნების,
მომწამვლელობისა და გამაღიზიანებლი მოქმედებისგამო (ძმარმჟავა,
ფოსფორმჟავადაა. შ.

30. X კატეგორიის თხევადი მავნე ნივთიერებების გადაღვრის პირობები

განსაკუთრებულ რაიონებში
პირობები არის შემდეგი:
 გემი უნდა გადაადგილდებოდეს არანაკლებ 7 კვანძით
 ამ ტიპის მავნე ნივთიერების გადაღვრა ხდება წყალხაზის ქვემოთ
 გადაღვრა ხდება უახლოესი ხმელეთიდან 12 საზღვაო მილში და არანაკლებ 25
მეტრ სიღრმეში
X - kategoria, rogorc iyo aRniSnuli moicavs saSiS narevs navTob narCenis
Slams, aseT dros gemi portSi awarmoebs garecxvis wina operacias e.w. Pre-
wash& narCenebi bardeba portis mimReb danadgarSi, narecxi masis CaRvrac
akrZalulia es procedura grZeldeba manam narecx masaSi koncentratis
raodenoba 0,1%-s ar miaRwevs mTeli tvirTis masidan
31. რა ტიპის გემებზე გამოიყენება სატვირთო ტანკების წინასწარი რეცხვის
პროცედურა
X - kategoria, rogorc iyo aRniSnuli moicavs saSiS narevs navTob narCenis
Slams, aseT dros gemi portSi awarmoebs garecxvis wina operacias e.w. Pre-
wash& narCenebi bardeba portis mimReb danadgarSi, narecxi masis CaRvrac
akrZalulia es procedura grZeldeba manam narecx masaSi koncentratis
raodenoba 0,1%-s ar miaRwevs mTeli tvirTis masidan: am proceduris
Catareba fiqsirdeba gemis JurnalSi, romelsac amowmebs inspeqtori.
თხევადი მავნე ნივთიერებების გადამტანი ქიმმზიდების ტიპე დანართი 2 მოთხოვნების თანახმად

32. ჩამოთვალეთ გემის ტექნიკური საშუალებები დანართი IV შესაბამისად

MARPOL 73/78-ის IV დანართის თანახმად გემი აღჭურვილი უნდა იყოს ერთ-ერთი
შემდეგი მოწყობილობით (წესი 9): • ადმინისტრაციის მიერ დამტკიცებული ტიპის
ჩამდინარე წყლების დასამუშავებელი მოწყობილობი; • ადმინისტრაციის მიერ
დამტკიცებული ჩამდინარე წყლების დაქუცმაცებისა და გაუვნებლობის
მოწყობილობი; ამასთან ასეთი სისტემა აღიჭურვება ჩამდინარე წყლების დროებითი
შესანახი მოწყობილობებით, როდესაც გემი იმყოფება 4 საზღვაო მილზე უფრო
ახლოს უახლოესი ნაპირიდან; • გემის ექსპლუატაციის, ასევე გემზე არსებულ
ადამიანთა რაოდენობის გათვალისწინებით საკმარისი მოცულობის ჩამდინარე
წყლების შესაგროვებელი მოწყობილობი; შემკრები ტანკის კონსტრუქცია და
მოცულობა მოწონებული უნდა იყოს ადმინისტრაციის მხრიდან. შემკრები ტანკს
უნდა ქონდეს მისი შიგთავსის მოცულობის ვიზუალური ინდიკაციის საშუალებები.
გემი აღჭურვილი უნდა იყოს გარეთ გამოყვანილი მილგაყვანილობით, რომელიც
მოსახერხებელი იქნება მიმღებ მოწყობილობებზე ჩამდინარე წყლების
ჩასაბარებლად, ამასთან ეს გაყვანილობა აღჭურვილი იქნება სტანდარტული
გადასაღვრელი გაყვანილობით.

33. ნავსადგურის ვალდებულებები MARPOL 73/78 დანართი II შესაბამისად

მარპოლის მე-2 დანართში გამახვლებულია ყურადღება პორტის ვალდებულებებზე
რო მზად ჰქონდეს ყველა აღჭურვილობა რათა მიიღოს გემებიდან ნივთიერებები
რომელთა გადაღვრაც აკრძალულია ამ წესების მე-2 დანართის მიხედვით.ასევე
დაღვრის შემთხვევაში პორტს ეკისრება ვალდებულება მოახდინოს დროული
რეაგირება და გაატაროს შესაბამისი ზომები.

34. რა ზიანს (შედეგს) იწვევს გაუწმენდავი საყოფაცხოვრებო-ფეკალური წყლების

ჩაღვრა
იწვევს ბიოლოგიურ დაბინძურებას.

35. Marpol -ის Annex IV - თანახმად ჩამდინარე წყლების გადაღვრისას გემის სიჩქარე
და მანძილი სანაპირო ზოლიდან როგორ არის დადგენილი.
გასათვალისწინებელია, რომ არსებული მოთხოვნები განსხვავებულია არსებული და ახალი
გემებისათვის. ჩამდინარე წყლების ჩაღვრა ზღვაში იკრძალება მხოლოდ იმ შემთხვევების
გამოკლებით, როდესაც:
a) გემი უზრუნველყოფს დაქუცმაცებული და გაუვნებელყოფილი ჩამდინარე წყლების
თანდათანობით გადაღვრას უახლოესი ნაპირიდან 3 საზღვაო მილზე უფრო შორს, საზღვაო
რეგისტრის ნებადართული სისტემების გამოყენებით 4 კვანძზე მაღალი სიჩქარით
გადაადგილებისას;
b) გემი უზრუნველყოფს დაუქუცმაცებელი და გასაუვნებელყოფელი ჩამდინარე წყლების
თანდათანობით გადაღვრას უახლოესი ნაპირიდან 12 საზღვაო მილზე უფრო შორს 4 კვანძზე
მაღალი სიჩქარით გადაადგილებისას;

wyali samrecxaodan SeiZleba CavRvaroT napiridan 12 milis manzilze.

გემი უზრუნველყოფს დაუქუცმაცებელი და გასაუვნებელყოფელი ჩამდინარე

წყლების თანდათანობით გადაღვრას უახლოესი ნაპირიდან 12 საზღვაო მილზე
უფრო შორს 4 კვანძზე მაღალი სიჩქარით გადაადგილებისას; კონვენცია

36. სად ფიქსირდება და რა სახის ოპერაციები საყოფაცხოვრებო-ფეკალურ წყლებთან

დაკავშირებით
საყოფაცხოვრებო წყლების ჩაშვების ფაქტი შიდა ან ტერიტორიულ წყლებში უნდა
იქნას რეგისტრირებული (ჩამდინარე წყლების და ნარჩენების რეგისტრაციის
ჟურნალში)

37. საყოფაცხოვრებო-ფეკალურ წყლების გამწმენდი ნაგებობების სახეობები

38. რითი უნდა იყოს აღჭურვილი გემი იმისათვის რომ შეესაბამებოდეს მარპოლ
73/78 დანართი V და ნაციონალური კანონმდებლობის მოთხოვნებს
Garbage Incinerator and ginder
nagvis utilizaciis danadgari (Rumeli-insineratori) – gemis mowyobiloba,
romelic gankuTvnilia nagvis dasawvavad

39. ნარჩენების (ნაგავის) უტილიზაციის დაშვებული მეთოდები

nagvis utilizaciis danadgari (Rumeli-insineratori) – gemis mowyobiloba,
romelic gankuTvnilia nagvis dasawvavad

40. ჩამოთვალეთ აზოტის ოქსიდების გაფრქვევის განსაკუთრებული კონტროლის

ზონები
United States
Caribbean Sea ECA
(SOx and PM)
(NOx)

North American ECA

(SOx and PM)
(NOx)
41. რა არის SEEP-ი და რა რეგულირდება მისი საშუალებით
გემის ენერგოეფექტურობის მენეჯმენტის გეგმა (SEEMP) გემის სპეციფიკური გეგმაა,
რომელიც უზრუნველყოფს გემის ენერგოეფექტურობის გაუმჯობესების მექანიზმს
ეკონომიურად ეფექტური გზით. SEEMP გახდა სავალდებულო ყველა გემისთვის,
როგორც Marpol დანართი 4, რეგულაცია 22

42. ჩამოთვალეთ გოგირდმჟავების ემისია ჰაერში კონვენციით როგორ არის

გამოხატული.
2002 წლის სტრატეგიის ფარგლებში, საზღვაო გემებიდან ჰაერის დაბინძურების
შესამცირებლად, IMO-ს კომისიამ გამოაქვეყნა წინადადება საზღვაო საწვავში
გოგირდის შემცველობის შემცირების შესახებ. მიღებული კანონმდებლობა
(დირექტივა 2005/33 / EC) ძალაში შევიდა 2005 წლის აგვისტოში და მეტწილად
ადასტურებს საერთაშორისო საზღვაო ორგანიზაციის (IMO) მიერ 1997 წელს
შეთანხმებულ გლობალურ სტანდარტებს, რომელიც ძალაში შევიდა 2005 წელს. 2005
წლის დირექტივით დაწესდა 1.5 პროცენტიანი საწვავის გოგირდის ზღვარი ე.წ.
გოგირდის ემისიის კონტროლის ადგილებში ყველა გემის და სამგზავრო
ბორანებისთვის ევროპის ყველა ზღვის რაიონში. გარდა ამისა, დირექტივა მოითხოვს
ყველა გემს, რომლებიც ევროპულ პორტებში გადიან, გამოიყენონ საწვავი გოგირდის
შემცველობით 0,1 პროცენტით ან ნაკლები, ნავმისადგომზე ყოფნის დროს.
2011 წლის ივლისში, კომისიამ წარადგინა წინადადება დირექტივის გადასინჯვისა
და განმტკიცების შესახებ, გოგირდის ახალი სტანდარტების დანერგვით, რომელიც
IMO– მ მიიღო 2008 წელს. შესწორებული დირექტივით გათვალისწინებულია, რომ
გლობალური გოგირდის ლიმიტი 0.50 პროცენტი მოქმედებს ევროკავშირის ყველა
ზღვის რაიონში 2020 წლისთვის და ადასტურებს IMO-ს ლიმიტს გოგირდის
ემისიების კონტროლის ადგილებში (SECA) 0.10 პროცენტამდე 2015 წლიდან.

დიზელიდან გოგირდის ოქსიდების გაფრქვევის კონტროლი ხორციელდება საწვავში

გოგირდის შემცველობის შეზღუდვით.

დანართი VI-ის თანახმად სათბობში გოგირდის შემცველობა არ უნდა აღემატებოდეს

I. 4.5% 2012 წლის იანვრამდე
II. 3.5% 2012 წლის 1 იანვრიდან
III. 0.5% 2020 წლი 1 იანვრიდან
 კონტროლის რაიონში (in ECAs – Emission Control Areas) (იხ.სურ) გემის ყოფნისას
გოგირდის შემცველობა სათბობში არ უნდა აღემატებოდეს:
I. 1.5% 2010 წლის ივლისამდე
II. 1.0% 2010 წლის 1 ივლისიდან
III. 0.1% 2015 წლი 1 იანვრიდან
IV. 2020 წლის ი იანვრიდან სათბობად ბუნებრივი აირის გამოყენება იგეგმება.
V. გემზე გამოიყენება დროშის ადმინისტრაციის მიერ დამოწმებული გამონაბოლქვი
აირების გამწმენდი სისტემა, რომელიც ამცირებსგემებიდან(მთავარი და
დამხმარე ძრავები) SOx გაფრქვევებს 6.0 გ/(კვტ.სთ)-მდე.
თითოეული ძრავი, რომლის მიმართაც ხდება ზემოთაღნიშნული მოთხოვნები, უნდა იყოს
დამოწმებული და სერტიფიცირებული ტექნიკური კოდექსის შესაბამისად.
დაასახელეთ ავარიული სიტუაციების შექმნის მიზეზები
ავარიული სიტუაციების მიზეზები შეიძლება იყოს ადამიანის
ფაქტორი,ნავიგაციური შემთხვევები,გემის ტექნიკური
გაუმართაობა,მეტეოროლოგიური ფაქტორები და სხვა.

43. დაასახელეთ ავარიული სიტუაციების შექმნის მიზეზები

ავარიული სიტუაციების მიზეზები შეიძლება იყოს ადამიანის
ფაქტორი,ნავიგაციური შემთხვევები,გემის ტექნიკური
გაუმართაობა,მეტეოროლოგიური ფაქტორები და სხვა.

44. Y კატეგორიის თხევადი მავნე ნივთიერებების დახასიათება

არსებობს საშიშროება საზღვაო რესურსებისათვის და ადამიანის
ჯანმრთელობისათვის.Y კატეგორია: მაღალაკუმულირებადი ნივთიერებები,
რომლებიც თავიანთ თვისებებს ინარჩუნებენ ერთი კვირის განმავლობაში;
ნივთიერებები, რომელთა მოქმედებით ზღვის ორგანიზმები ხდებიან უვარგისი
საკვებად; ზღვის ცოცხალი ორგანიზმებისათვის ნაკლებად ტოქსიკური
ნივთიერებები (აკრილონიტრილი, გოგირდწყალბადი, დიქლორეთილენი, ფენოლი
და ა. შ.).

45. Z კატეგორიის თხევადი მავნე ნივთიერებების დახასიათება

Z კატეგორია - წარმოადგენს მცირე საშიშროებას საზღვაო რესურსებისთვის და
ადამიანის ჯანმრთელობისთვის.
წარმოადგენს მცირე საშიშროებას საზღვაო რესურსებისთვის და ადამიანი
ჯანმრთელობისთვის. Z კატეგორია: ცოცხალი ორგანიზმებისათვის ნაკლებად
ტოქსიკური ნივთერებები; ზოგიერთი არატოქსიკური, მაგრამ დამატებითი
საშიშროების ფაქტორის მქონე ნივთიერები (ბენზოლი, ქსილოლი და ა. შ.).

46. ნავთობის ოპერაციის ჟურნალი, ნაწილი I (შევსების პირობები)

ნავთობის და ნავთობშემცველი წყლების ოპერაციები სრულდება ნავთობის
ოპერაციების ჟურნალში. შედგება ორი ნაწილისგან. პირველი ნაწილია Part I –
Machinery Space Operations. თითოეული ოპერაცია უნდა იყოს ჩაწერილი ჟურნალში
დაუყონებლივ. ამ ჟურნალში ჩაწერილი ყველა ოპერაცია უნდა იყოს ხელმოწერილი
მორიგე ოფიცრის მიერ, ხოლო ყოველი გვერდის ბოლოს უნდა იყოს კაპიტნის
ხელმოწერა. ჟურნალში უნდა ჩაიწეროს შემდეგი მოქმედებები საწვავის ტანკების
ბალასტირების ან გაწმენდისას, საწვავის ტანკიდან ბინძური ბალასტის
გადმოცლისას, შეგროვება და გადაცლა ნავთობის ნარჩენების და ა. შ.

47. გემთმფლობელების ან გემის ოპერატორების ვალდებულებები MARPOL 73/78

დანართი III შესაბამისად
გემთმფლობელი ან გემის ოპერატორი დარწმუნებულნი უნდა იყვნენ, რომ მასალის
ფუთები, მარკირება, ეტიკეტი და დოკუმენტაცია წესრიგშია. ტვირთის შენახვა და
დამაგრება მკაცრად შეესაბამება IMDG კოდექსის მოთხოვნებს. სპეციალური სია,
სატვირთო მანიფესტი ან სატვირთო გეგმა, რომელზეც ასახულია ტვირთის
განლაგება გემზე უნდა ინახებოდეს თვით გემზე, ხოლო დუბლიკატი გადაეცეს
ხმელეთზე წესი 4.3-ის შესაბამისად.

გარდა ამისა ეკიპაჟის წევრებმა STCW 78/95 კონვენციის თანახმად უნდა გაიარონ
სპეციალური მომზადება საშიშ ტვირთთან მუშაობის შესახებ და იქონიონ შესაბამისი
მოწმობა.

ნებისმიერ ნავსადგურში (ასეთი გემის შესვლის შემთხვევაში), სადაც მიმდინარეობს

ყველანაირი ჩატვირთვა/გადმოტვირთვის ოპერაციები, გემის გასვლამდე
სახელმწიფო ნავსადგურის უფლებამოსილ პირს უნდა წარედგინოს დოკუმენტაცია,
რომელშიც გადმოცემულია ინფორმაცია საშიშ ნივთიერებათა და ასევე მათი
განლაგებისა და სატვირთო გეგმის შესახებ.

48. ნავსადგურის ვალდებულებები MARPOL 73/78-ის დანართი IV შესაბამისად

მარპოლის მე-4 დანართში გამახვლებულია ყურადღება პორტის ვალდებულებებზე
რო მზად ჰქონდეს ყველა აღჭურვილობა რათა მიიღოს გემებიდან ნივთიერებები
რომელთა გადაღვრაც აკრძალულია ამ წესების მე-4 დანართის მიხედვით.ასევე
დაღვრის შემთხვევაში პორტს ეკისრება ვალდებულება მოახდინოს დროული
რეაგირება და გაატაროს შესაბამისი ზომები.ნავსადგურს უნდა ქონდეს მიმრები
ნაგებობა და სპეც დანიშნულების გემები,Pportebi unda iyos aRWurvili aucilebeli mimRebi
mowyobilobiT gemebis Camdinare wylebisaTvis,portSi Semomsvleli gemebis raodenobis da
tipis gaTvaliswinebiT
49. დაქუცმაცებული საკვები პროდუქტების ზღვაში გადაყრის პირობები
(განსაკუთრებულ რაიონებში და განსაკუთრებული რაიონების გარეთ) MARPOL
73/78 დანართი V შესაბამისად
განსაკუთრებულ ზონებში დაუშვებელია ნაგვის გადაყრა გარდა საკვებისა, რომელიც
დაქუცმაცებულია 25მმ ან ნაკლებად და თუ იგი იქნება გადაყრილი ნაპირიდან 12
მილში.

50. შესაფუთი მასალების ზღვაში გადაყრის პირობები (განსაკუთრებულ

რაიონებში და განსაკუთრებული რაიონების გარეთ) MARPOL 73/78 დანართი V
შესაბამისად
განსაკუთრებულ რაიონებში აკრძალულია გადაღვრა, მის გარეთ კი ნაპირიდან 25
მილის მანძილზე ან უფრო შორს.

51. ინსენერატორების მიმართ არსებული მოთხოვნები MARPOL 73/78 დანართი VI

შესაბამისად
აკრძალულია გამონაბოლქვი აირების გაწმენდის სისტემაში ნარჩენების დაწვა,
აკრძალულია პოლივინილქლორიდების დაწვა,დაწვის დროს გამომავალი აირების
ტემპერატურა უნდა იყოს დაკვირვების ქვეშ.
insineratorebi
gemis insineratori unda iyos ИМО –s standartebis Sesabamisi. Im moTxpovnebSi romelic
unda qondes incinerators aris sawvavi gazebistemperaturara, roca gamodis sawvavi kameridan,
sawvavi kameris gaTbobis procesi da a.S.
zogierTi masalis wva (mag: plastikis) akrZalulia maTi marali toqsikurobis gamo

52. ჩამრეცხი წყალი (წარმოქმნის მიზეზები; თვისობრივი შემადგენლობა,

საშიშროების მიზეზები)
წყალს იყენებენ საწარმოო–ტექნიკური საჭიროებისთვის გემის სატვირთო და
საწარმოო სათავსოების, მექანიზმების და დანადგარების გასასუფთავებლად,
როგორც ამას ტექნიკური ექსპლუატაციისა და ტვირთის გადატანის წესები
ითვალისწინებს. ეს ჩამრეცხი წყლებია. ჩამრეცხი წყალი იწვევს ქიმიურ
დაბინძურებას.

53. ნავთობშემცველი ლიალური და ჩამრეცხი წყლების დამუშავების მეთოდები

აქ უნდა იყოს აღწერილი დაგროვება ცისტერნებში , გადაღვრა ზღვაში დაშვებულ

რაიონებში სპეც დნადგარების საშუალებით,სეპარატორი,გამწმენდი დანადგარები
ჩამრეცხი წყლისთვის (ODME) ,ჩაბარება ნაპირზე,

ჩამდინარე წყლები გამწმენდი სისტემა კარგი გამწმენდი და ესთეტიურად

მიმზიდველი უნდა იყოს. გარემოზე კი მცირე ზემოქმედებას ახდენდეს. ის
ჩამდინარე წყლის გამწმენდი ტრადიციული სისტემების ფიზიკური , ქიმიური და
ბიოლოგიური პროცესების ერთობლიობას წარმოადგენს, რომელიც ხელოვნურ
გარემოში მიმდინარეობს. მისი მიზანი კი ჩამდინარე წყლიდან მყარი ნაერთების,
ორგანული მასალის და თუნდაც საკვები ნარჩენების მოცილებაა. გამწმენდი
ბუნებრივი სისტემები ჩამდინარე წყლების დაშლის ბუნებრვი პროცესების
იმიტაციას ახდენენ და ხელს უწყობენ მავნე ნივთიერებების თავიდან მოცილებას.

- მექანიკური დამუშავება (ფილტრაცია, ცენტრიდანული გაყოფა)

- ფიზიკური გადამუშავება (თერმული, ულტრაიისფერი, ულტრაბგერითი)
- ქიმიური გადამუშავება - ქლორირება, ოზონირება, ჟანგბადის მოშორება
დეზინფექცია ბიოციდების გამოყენებით, ასევე სპილენძისა და ვერცხლის იონების
გენერაციით.
- ბიოლოგიური ზემოქმედება მავნე მიკროორგანიზმების განადგურების მიზნით.

54. დაქუცმაცებული საკვები პროდუქტების ზღვაში გადაყრის პირობები

(განსაკუთრებულ რაიონებში და განსაკუთრებული რაიონების გარეთ) MARPOL 73/78
დანართი V შესაბამისად
განსაკუთრებულ ზონებში დაუშვებელია ნაგვის გადაყრა გარდა საკვებისა, რომელიც
დაქუცმაცებულია 25მმ ან ნაკლებად და თუ იგი იქნება გადაყრილი ნაპირიდან 12
მილში.

55. ქაღალდი, ჩვარი, მინა, რკინა, ბოთლები, ჭურჭელი და სხვა ნარჩენების ზღვაში
გადაყრის პირობები (განსაკუთრებულ რაიონებში და განსაკუთრებული რაიონების
გარეთ) MARPOL 73/78 დანართი V შესაბამისად
დანართი ეხება სხვადასხვა სახის ნარჩენებს და განსაზღვრას ნაპირიდან იმ
დაშორებას, სადაც დაშვებულია ნარჩენების გადაყრა და მათი გადაყრის ხერხებს.
მოთხოვნები ბევრად უფრო მკაცრია განსაკუთრებულ ზონებში, თუმცა დანართის
ყველაზე მნიშვნელოვანი თავისებურებაა ზღვაში ყველა სახის პლასტმასის გადაყრის
სრული აკრძალვა. განსაკუთრებულ ზონებში უკანონოა ნებისმიერი სახის ნაგვის
გადაყრა, გარდა საკვები ნარჩენებისა რომლებიც უნდა იყოს დაქუცმაცებული 25 მმ
და იქნეს გადაყრილი ნაპირიდან 12 მილის იქეთ. განსაკუთრებულის გარეთ
ქაღალდუს, ჩვარის, მინის... გადაყრა ნაპირიდან 12 მილის მოშორებით.

56. რას აკონტროლებს MARPOL 73/78 დანართი VI

danarTi VI: gemebidan atmosferos dabinZurebisgan dacva

57. ჩამდინარე წყლები (წარმოქმნის მიზეზები; თვისობრივი შემადგენლობა,

საშიშროების მიზეზები)
წყალს იყენებენ გემებზე საყოფაცხოვრებო, ასევე ეკიპაჟისა და მგზავრების
სანიტარულ–ჰიგიენური საჭიროებისათვის. შედეგად წარმომნილ წყლებს ჩამდინარე
წყლები ეწოდება. ის იწვევს გარემოს ქიმიურ დაბინძურებას წყალში ორგანული
ნარჩენების მოხვედრის გამო, რომლის მაღალი კონცენტრაცია იწვევს ზღვაში
ჟანგბადის ბალანსის დარღვევას. ასევე იწვევს გარემოს ბიოლოგიურ დაბინძურებას
მასში დაავადების გამომწვევი მიკროორგანიზმებისა და პარაზიტების არსებობის
გამო, რამაც შეიძლება საფრთხეს შეუქმნას ადამიანებსა (სანაპირო ზოლში) და
წყალში მობინადრე ორგანიზმებს.

58. ნავთობის დაღვრის საგანგებო სიტუაციის გეგმა – SOPEP ,დანიშნულება.

კომპანიები ანვითარებენ სპეციალურ გეგმებს რომლის მიხედვითაც იმოქმედებენ
ნავთობის დაღვრის შემთხვევაში და ავარჯიშებენ ამაში თავიანთ ეკიპაჟებს. ერთ–
ერთი ასეთი გეგმაა SOPEP-Shipboard Oil Pollution Emergency Plan. მისი დანიშულებაა
ურჩიოს კაპიტანს თუ როგორ იმოქმედოს ნავთობის დაღვრის დროს. ეს გეგმა
შეიცავს დაღვრის სხვადასხვა სცენარების ოპერაციულ ასპექტებს და კომუნიკაციის
საშუალებებს შემთხვევის დროს.
Ggemis navTobis CaRvrasTan brZolis gegmebi . aseTi gegma gamarTlebuli unda iyos sazRvao
flotis administraciis mier. aseTi moqmedebebis gegmis SeTanxmeba xdeba administraciasTan.
gemis kapitani valdebulia yovelwliurad gadaxedos da koreqtireba Seitanos samoqmedo
gegmaSi.gegma unda iyos martivi da gamosayenebeli, rogorc gemebisaTvis, aseve sanapiros
personalisaTvis, unda Seicavdes yvela dokuments da aucilebel mowmobebs da sxva informacias,
romelic kapitans exmareba raime incidentis dros miiRos gadawyvetileba.
59. დაასახელეთ უმნიშვნელოვანესი კონვენციები,რომლებიც მიმართულია
გარემოს დასაცავად
მარპოლი 73/78, CLC, PROMT, FUND

60. ნავთობის ოპერაციის ჟურნალი, ნაწილი II (შევსების პირობები)

ნავთობის და ნავთობშემცველი წყლების ოპერაციები სრულდება ნავთობის
ოპერაციების ჟურნალში. შედგება ორი ნაწილისგან. მეორე ნაწილის დასახელებაა –
Part II – Cargo/Ballast Operations. ამ ჟურნალში ჩაწერილი ყველა ოპერაცია უნდა იყოს
ხელმოწერილი მორიგე ოფიცრის მიერ, ხოლო ყოველი გვერდის ბოლოს უნდა იყოს
კაპიტნის ხელმოწერა. ჩაწერა შეიძლება განხორციელდეს ინგლისურ, ფრანგულ
ენებზე დუბლირება გემის ეკიპაჟის დროშის ენაზე. მასში ჩაწერა უნდა მოხდეს:
ნავთობის მიღების დროს, ტანკებში ნავთობის გადატუმბვის დროს, დაცლის დროს,
ტანკების ნედლი ნავთობით წმენდის დროს და ა.შ

61. ბინძური ბალასტური წყალი (წარმოქმნის მიზეზები, თვისობრივი

შემადგენლობა, საშიშროების მიზეზები)
binZuri balasti – navTobSemcveli narevi, romelic warmoiSveba
navTobisgan gauwmendav tankebSi maTSi wylis miRebis Semdeg da romlis
navTobSemcveloba aRemateba navTobis 15 wils narevis 1 mln wilze.
იზოლირებულ ბალასტურ წყლებთან დაკავშირებულია გარემოს ბიოლოგიური
დაბინძურება.

62. ნავთობშემცველი ლიალური და ჩამრეცხი წყლების დამუშავების მეთოდები

აქ უნდა იყოს აღწერილი დაგროვება ცისტერნებში , გადაღვრა ზღვაში დაშვებულ

რაიონებში სპეც დნადგარების საშუალებით,სეპარატორი,გამწმენდი დანადგარები
ჩამრეცხი წყლისთვის (ODME) ,ჩაბარება ნაპირზე,

ჩამდინარე წყლები გამწმენდი სისტემა კარგი გამწმენდი და ესთეტიურად

მიმზიდველი უნდა იყოს. გარემოზე კი მცირე ზემოქმედებას ახდენდეს. ის
ჩამდინარე წყლის გამწმენდი ტრადიციული სისტემების ფიზიკური , ქიმიური და
ბიოლოგიური პროცესების ერთობლიობას წარმოადგენს, რომელიც ხელოვნურ
გარემოში მიმდინარეობს. მისი მიზანი კი ჩამდინარე წყლიდან მყარი ნაერთების,
ორგანული მასალის და თუნდაც საკვები ნარჩენების მოცილებაა. გამწმენდი
ბუნებრივი სისტემები ჩამდინარე წყლების დაშლის ბუნებრვი პროცესების
იმიტაციას ახდენენ და ხელს უწყობენ მავნე ნივთიერებების თავიდან მოცილებას.

- მექანიკური დამუშავება (ფილტრაცია, ცენტრიდანული გაყოფა)

- ფიზიკური გადამუშავება (თერმული, ულტრაიისფერი, ულტრაბგერითი)
- ქიმიური გადამუშავება - ქლორირება, ოზონირება, ჟანგბადის მოშორება
დეზინფექცია ბიოციდების გამოყენებით, ასევე სპილენძისა და ვერცხლის იონების
გენერაციით.
- ბიოლოგიური ზემოქმედება მავნე მიკროორგანიზმების განადგურების მიზნით.
 63. ზღვის წყლის დაბინძურების პრევენცია მავნე ნივთიერებებით, რომელთა
გადატანა ხდება ფუთებით/ყუთებით
ფუთებით/ყუთებით მავნე ნივთიერებების გადატანისას შესაძლებელია მათი გაბნევა,
დაყრა მოხდეს გემბანზე, სატვირთო სათავსოებში (ტრიუმებში). ამასთან დაკავშირებით
იქმნება მავნე ნივთიერებების შეგროვების, ნეიტრალიზაციის ან განადგურების
აუცილებლობა.

ფუთებით/ყუთებით ტრანსპორტირებული მავნე ნივთიერებებით ზღვის წყლის

დაბინძურების წყაროებია:

ჩამრეცხი წყალი ან წყალხსნარები, რომლებიც გამოიყენებოდა ფუთები/ყუთებიდან

დაღვრილი/გაბნეული მავნე ნივთიერებების მოსაშორებლად;

ნარჩენები/ნაგავი, სეპარაციის პროდუქტები ან სხვა მასალები, რომლებიც იქნა

ამოღებული სათავსოებიდან სადაც მოხდა გაბნევა/დაღვრა;

ავარიული გადაცლა.

64. განსაკუთრებული რაიონები კონვენცია MARPOL 73/78 დანართი II

შესაბამისად
ანტარქტიდის წყლები.

65. აღწერეთ ნარჩენების უტილიზაციის ხერხები გემის პირობებში;

გემის პირობებში სპეციალურად ხდება ნარჩენების დაქუცმაცება, დაწვა
ინსენერატორებში, სლოპ ტანკებში მათი მოგროვება, წყლისა და ნავთობის
განცალკევება და ა.შ.separatori
დასამატბელია ჩაბარება ნავსადგურში,გადაყრა ზღვაში დაშვებულ რაიონებში ...

66. დიზელებიდან გოგირდის ოქსიდების გაფრქვევისა და საწვავში გოგირდის

შემცველობის ნორმები (კონტროლის რაიონში და მის გარეთ)

67. სუფთა ბალასტური წყალი (წარმოქმნის მიზეზები, თვისობრივი

შემადგენლობა, საშიშროების მიზეზები)
sufTa balasti - navTobSemcveli narevi, romelic warmoiSveba navTobisgan
iseTnairad gawmendil gemis tankSi, rom umoZraod myofi gemidan wynar
wyalSi misi gadaRvris dros kargi amindis pirobebSi wylis zedapirze da
mimdebare sanapiroze navTobis xiluli kvali ar SeimCneva. Tu ki sufTa
balastis gadaRvra xdeba navTobis gadaRvris avtomaturi gazomvis,
registraciis da marTvis sistemis meSveobiT, maSin sistemis maCvenebeli
imis Sesaxeb, rom Camdinare narevSi navTobis Semcveloba ar aRemateba
15 wils narevis 1 mln wilze, miiCneva rogorc sufTa balastis dasturi.

68. ჩამოთვალეთ სარქველები რომლებიც ექვემდებარება სავალდებულო

დალუქვას
ცისტერნებში სადაც ინახება ბენზინი,დიზელი,ან სხვა საწვავი კლაპნები უნდა იყოს
დალუქული სავალდებულო დაქლუვას ექვემდებარება ყველა ჩამკეტი
მოწყობილობა, საიდანაც შესაძლებელია მოხდეს გარემოს დაბონძურება და ასე
შემდეგ.მარპოლის დანართებიდან გამომდინარე სავალდებულო პროცედურები
ეხება BILGE VALVE,EMERGENCY BILGE VALVE სულ უნდა იყოს დალუქული გარდა
საგანგებო სიტუაციისა SEWAGE VALVE,BALLAST WATER VALVE, WASHING
WATER ილუქება მარპოლი კონვენციის მოთხოვნების შესაბამისად მითითებულ
რაიონებში,შესვლის თანავე ნავსადგურებში

69. სუფთა და იზოლირებული ბალასტური წყლებით გარემოს ბიოლოგიური

დაბინძურების პრევენციული ზომები ნაოსნობისას
izolirebul da sufTa balastur wylebTan aris dakavSirebuli garemos biologiuri
dabinZureba. Tu SeiZleba Tavidan aviciloT wylis balastis navsadgurSi
daSveba, arasasurveli saxeobebis Setana SeiZleba SevzRudoT Ria zRvaSi
maTi SecvliT. okeanis Rrmawyliani raioni Seicavs organizmebs mcire
raodenobas, maTi swrafi adaptacia axal sanapiro an SedarebiT mtknarwylian
garemoSi SeuZlebeblia. balasturi wylebis aRebis dros saWiroa miviRoT yvela
zomebi raTa aRebul iqnas mxolod sufTa balasturi wyli. balastur wylebTan
erTad naleqebis miReba dayvanil iqnas minimumamde. Tu es Sesrulebadia, maSin
gemebma ar unda dauSvan balasturi wylis aReba Txelwylian raionSi.

70. ჩამოთვალეთ გემის მომსახურებასთან დაკავშირებული ნარჩენები

ნივთიერებები ან მასალები, რომლებიც წარმოიქმნებიან გემების ნორმალური
ექსპლუატაციის შედეგად და არ ექვემდებარება გამოყენებას. MARPOL–ის
კონვენციაში მათი წარმოშობის პრინციპით კი არ ერთიანდება (საექსპლუატაციო,
საყოფაცხვორებო) არამედ ამავე კონვენციის თანახმად, ისინ იყოფიან
შემადგენლობის მიხედვით.

71. საწვავის ხარისხის მიმართ არსებული დამატებითი მოთხოვნები MARPOL

გემზე წარმოებული ოპერაციები განხორციელდება მარპოლის 6 დანართის და
ეროვნული/რეგიონალური მოთხოვნის შესაბამისად. ეს ძირითადად ეხება შემდეგი
ემისიების შემცირებას: აზოტის ოქსიდების NOx , • გოგირდის ოქსიდები Sox, •
ნახშირორჟანგის CO2, • ოზონის დამშლელი ნივთიერებების / ხლადონების,
ემისიის კონტროლის რეგიონები–ბალტიის ზღვის და ჩრთილოეთის ზღვის რეგიონი,
ჩრდილოეთ ამერიკის რეგიონი, ნებისმიერი ზღვა ან პორტის ტერიტორია
რომელსაც განსაზღვრავს IMO.

72. 73/78 დანართი VI შესაბამისად (გარდა აზოტისა და გოგირდის შემცველობისა)

ოზონისდამშლელი ნივთიერებების; სათბურის აირები

73. ჩამოთვალეთ ძირითადი კონვენციები ნავთობით დაბინძურების შედეგად

მიყენებული ზიანის პასუხისმგებლობაზე

მარპოლი 73/78, CLC, PROMT, FUND

74. რამდენი სახისაა ბალასტური წყლები? დაასახელეთ და განმარტეთ.

3 სახის, ბინძური, სუფთა, იზოლირებული.

binZuri balasti – navTobSemcveli narevi, romelic warmoiSveba

navTobisgan gauwmendav tankebSi maTSi wylis miRebis Semdeg da romlis
navTobSemcveloba aRemateba navTobis 15 wils narevis 1 mln wilze.

izolirebuli balasti – wyali, romelic balastis saxiT miRebulia iseT tankSi,

romelic sruliad gamoyofilia satvirTo da Txevadi sawvavis sistemisgan da
specialurad gankuTvnilia mxolod balastisa an balastisa da iseTi tvirTis
gadazidvisTvis, romelic ar aris navTobi an garemos damabinZurebeli sxva
mavne nivTiereba.

sufTa balasti - navTobSemcveli narevi, romelic warmoiSveba navTobisgan

iseTnairad gawmendil gemis tankSi, rom umoZraod myofi gemidan wynar
wyalSi misi gadaRvris dros kargi amindis pirobebSi wylis zedapirze da
mimdebare sanapiroze navTobis xiluli kvali ar SeimCneva. Tu ki sufTa
balastis gadaRvra xdeba navTobis gadaRvris avtomaturi gazomvis,
registraciis da marTvis sistemis meSveobiT, maSin sistemis maCvenebeli
imis Sesaxeb, rom Camdinare narevSi navTobis Semcveloba ar aRemateba
15 wils narevis 1 mln wilze, miiCneva rogorc sufTa balastis dasturi.

75. ლიალური წყალი (წარმოქმნის მიზეზები; თვისობრივი შემადგენლობა,

საშიშროების მიზეზები)
lialebi – es aris nevTobproduqtebiT dabinZurebuli wylebi. nevTobproduqtebiT dabinZurebuli
wylebis gadaRvris problema Zalian mwvaved dgas. garemos dacvis saerTaSoriso konvencia
marpol 73/78-is Tanaxmad, daSvebulia triumis navTobSemcveli wylebis gadaRvra, romlebic
gawmendilia 15 mg/l normamde. imis gamo, rom sxvadasxva daniSnulebis da tipis gemebis
danadgarebis muSaobis uzrunvelsayofad gamoyenebuli zRvis wylis gamtari sistema ar aris
srulyofili, misi nawili aRwevs gemis sawarmoo ganyofilebebSi, sadac ereva sxvadasxva
damabinZurebel nivTierebebs an ukve dabinZurebul sxva wylebs, riTic warmoSobs lialis
wylebs.

გემის სამანქანო განყოფილებაში სხვადასხვა სისტემების არასრულყოფის გამო

ადგილი აქვს წყლის, საწვავის, შესაზეთი და საპოხი მასალების გაჟონვას, რის
შედეგად წარმოიმნება ე.წ. ლიალური წყლები, რომლებიც შეიძლება გახდეს თხევადი
ნახშირწყალბადებადებით ზღვის ქიმიური დაბინძურების მიზეზი.

76. რომელი სათავსოები გამოიყენება ბალასტური წყლის მისაღებათ

wylis balasti aris zRvis an mtknari wyali, romelic gamma bortze miiRo portebSi, an naosnobis
dros. wylis balasti gamoiyeneba gemis arasuli datvirTvis dros, saniCbavi xraxnisa da saWis
wyalqveS moqcevis, maTi efeqturi muSaobis, aseve diferentis kontrolisa da mdgarobis zrdis
uzrunvelsayofad. amrigad miiRweva gemis marTvisa da misi usafrTxoebis uzrunvelyofa, balasti,
rogorc wesi, moTavsebuliizolirebuli balastis tankebSi an daclil satvirTo triumebSi.

77. ნავთობის ავარიული ჩაღვრა; აღმოჩენის მეთოდები

გემებიდან დაკვირვება sahaero meTvalyureoba da monitoringi
navTobis laqis gadaadgilebisa da misi garemoze zemoqmedebis meTvalyueobisas upiratesoba
sahaero meTvalyureobas unda mieniWos. Tumca, SesaZlebelia gemebidan da xomaldebidan
meTvalyureobac. sahaero meTvalyureoba zRvaze SesaZloa ganxorcieldes TviTmfrinavis an
vertmfrenis meSveobiT. sahaero meTvalyureoba SesaZlebels xdis momzaddes navTobis laqis
gadaadgilebisa da gavrcelebis sqematuri naxazebi datanili rukebze, rac mniSvnelovania
Sesabamisi RonisZiebebis ganxorcielebisaTvis.
navTobis laqis monitoringi, meTvalyureoba da mis gadaadgilebaze dakvirveba mizanSewonilia
navTobis mdgradi laqisTvis (sanam misi daSla da dispersia moxdeba)

78. ჩამოთვალეთ გემის საექსპლუატაციო ნარჩენების სახეობები

saeqspluatacio narCenebi - nagvis saxeoba, romelic warmoiSveba gemze Catarebuli
sxvadasxva sawarmoo da saremonto samuSaoebis Sedegad, aseve energetikuli danadgaris da
gemis sxva aRWurvilobis eqspluataciis Sedegad warmoSvebuli narCenebi, romlebic ar aris
navTobi da sxva mavne nivTierebei, ar aris Sereuli maTTan da eqvemdebareba gemidan mis
mudmiv an periodul mocilebas.

79. დაასახელეთ კონვენცია MARPOL 73/78 დანართი VI დამატებები

  danarTebi, romlebic Seicavs haeris dabinZurebis acilebis saerTaSoriso mowmobis
formas;
 SOx emisiis kontrolis zonis gansazRvris kriteriumebsa da procedurebs;
 bunkerovkis sertifikatSi CasarTav informacias;
 saeqspluatacio sazRvrebs gemebis insineratorebisTvis:
 gemebis dizelebis NOx emisiis SeZRudvasTan Sesabamisobis Semowmebis testur
ciklebsa da წონით კოეფიციენტებს.

80. თხევადი მავნე ნივთიერებებით ზღვის დაბინძურების წყაროები და

საშიშროების ხარისხი
დანართი Annex II გამოიყენება ყველა გემებისათვის,რომელთაც გადააქვთ თხევადი
მავნე ნივთიერებები (ჩამოსხმითი მეთოდით) თუ არ არის გათველისწინებული სხვა
შემთხვევებისათვის. თხევადი მავნე ნივთიერებების კატეგორიები (დახასიათება);
X კატეგორია - წარმოადგენს ძირითად საფრთხეს ადამიანის ჯანმრთელობისთვის
და ზღვის რესურსებისათვის (თუ წყლების ჩაშვება მოხვდა ტანკების რეცხვის შემდეგ
ან დებალასტირებისს დროს.
Y კატეგორია - - არსებობს საშიშროება საზღვაო რესურსებისათვის და ადამიანის
ჯანმრთელობისთვის.
Z კატეგორია - წარმოადგენს მცირე საშიშროებას საზღვაო რესურსებისთვის და
ადამიანის ჯანმრთელობისთვის.
სხვა ნივთიერებები - არ წარმოადგენენ არანაირ საფრთხეს საზღვაო
რესურსებისათვის და ადამიანის ჯანმრთელობისთვის.

81. ჩამოთვალეთ გემის წყალდამცავი ტექნიკური საშუალებები,ძირითადი

მოთხოვნები
1)
ჩამდინარე წყლების გამწმენდი და გაუვნებლების დანადგარი (სადგური OOCB)
– გემის დანადგარი, რომელშიც ხდება ჩამდნა წყლების გაწმენდა და
გაუვნებლობა;
2) ნავთობშემცველი წყლების გამწმენდი დანადგარი (სადგური OHB ) – გემის
დანადგარი, რომელშიც იწმინდება ნავთობშემცველი წყლები;
3) ნაგგვის უტილიზაციის დანადგარი (ღუმელი – ინსინერატორი) – გემის
მოწყობილობა , რომელიც განკუთვნილია ნაგვის დასაწვავად;
4) ჩამდინარე და ნავთობშემცველი წყლწბის შესაკრები ცისტერნები – გემის
ცისტერნები, რომლებშიც გროვდება აღნიშნული წყლების გემის წყალდამცავ
ტექნიკური საშუალებებზე მათი შემდგომი დამუშავების ან გემის გარეთა
წყალდამცავ ტექნიკურ საშუალებებზე მათი გადაცემის მიზნით;
ნაგვის შემგროვებელი მოწყობილობა – ჭურჭლები, ავზები, კონტეინერები, ნაგვის და
საკვები ნარერჩენების შესაგროვებელი და შემნახველი ბუნკერები.

3 ქულიანი
1.რომელ დოკუმენტებში უნდა ფიქსირდებოდეს მონაცემები საწვავის გაზომვის და
გემის საბუნკერო ოპერაციების ჩატარების მზადყოფნის შესახებ?

OIL RECORD BOOK part I, LOG book-When we received bunker, engine book

2.რა ოპერაციები ფიქსირდება ნავთობპის ოპერაციების ჟურნალში part I and part II ?

ნავთობის ოპერაციის ჟურნალი ნაწილი I ივსება თითოეული ტანკისთვის და ყოველ
შემთხვევაში როცა, როდესაც სრულდება შემდეგი ოპერაციები:
 საწვავის ტანკებში ბალასტის მიღება ან მათი გაწმენდა/გარეცხვა;
 საწვავის ტანკებიდან ბინძური ბალასტის ან ჩამრეცხი წყლების გადაღვრა;
 ნავთობნარჩენების (ნავთობშემცველი ნალექების) შეგროვება და მოშორება;
 სამანქანო განყოფილებაში დაგროვილი ლიალური წყლების გადაღვრა ბორტის გარეთ ან
მოშორება სხვა გზით;
 საწვავის ან შეაზეთი მასალების ბუნკირების ოპერაციები;
 ნავთობშემცველი წყლების გასაფილტრი მოწყობილობის ყოველგვარი გაუმართაობა

ნავთობის ოპერაციის ჟურნალი ნაწილი II იწარმოება კონვენცია MARPOL 73/78 წესი 36

მიხედვით (Regulation 36).
ნავთობის ოპერაციის ჟურნალი ნაწილი II ივსება ნავთობტანკერის თითოეული
ტანკისათვის ყოველ შემთხვევაში როცა, როდესაც სრულდება შემდეგი ოპერაციები:
 ნავთობტვირთების ჩატვირთვა;
 გადასავლის დროს ნავთობტვირთების გადაქაჩვა გემის ფარგლებში (ერთი ტანკიდან
სხვა ტანკში);
 ნავთობტვირთების გადატვირთვა;
 ბალასტის მიღება სატვირთო ტანკებში და სუფთა ბალასტის ტანკებში;
 სატვირთო ტანკების გამორეცხვა;
 ბალასტის გადაღვრა, იზოლირებული ბალასტის გადაღვრის გარდა;
 დასაწდომი ტანკებიდან წყლის გადაღვრის შემდეგ;
 გამოყენებული სარქველების ან მსგავსი მოწყობილობების დახურვა გადაღვრის
ოპერაციების შემდეგ;
 ნარჩენების მოშორება (удаление).

3. სად ფიქსირდება ოპერაციები ნავთობშემცველი წყლების სატვირთო ტანკების

რეცხვის შესახებ?
ნავთობის ოპერაციის ჟურნალი ნაწილ I-ში

4.როგორ ხდება გემზე ნავთობ ნარჩენებთან კონვენცციური მოთხოვნების

აღსრულება.
ნავთობნარჩენების გადაქაჩვის თარიღი და დრო მითითებული უნდა იყოს oil record
book part II-ში. ეს დოკუმენტი, რომელიც ერთვის ნოჟ-ს, შეიძლება დაეხმაროს
მოცემული გემის კაპიტანს ნავთობპროდუქტების დაღვრასთან და ზღვის გარემოს
დაბინძურების ფაქტებთან დაკავშირებულ კონფლიქტურ სიტუაციაში
უდანაშაულობის დასამტკიცებლად. ნავთოპროდუქტებთან დაკავშირებული
ოპერაციების ჩატარებისას ყოველ გემზე უნდა იყოს შედგენილი განრიგი, რომელშიც
იქნება მითითებული ვახტაზე მდგომი პირების და ბუნკირებაზე პასუხისმგებელი
და შემსრულებელი პირების მოვალეობები და ქმედებები. სატვირთო ნაწილებიდან
ნავთობის ან ნავთობშემცველი ნარევების ავარიული გადაღვრის ჩანაწერები კეთდება
ნავთობის ოპერაციების ჟურნალში (II ნაწილი) ვითარებისა და მიზეზების
მითითებით. 

5.გემზე ნავთობოპერაციების დროს რა ექვემდებარება რეგისტრაციას

 საწვავის ტანკებში ბალასტის მიღება ან მათი გაწმენდა/გარეცხვა;

 საწვავის ტანკებიდან ბინძური ბალასტის ან ჩამრეცხი წყლების გადაღვრა;
 ნავთობნარჩენების (ნავთობშემცველი ნალექების) შეგროვება და მოშორება;
 გადასავლის დროს ნავთობტვირთების გადაქაჩვა გემის ფარგლებში (ერთი ტანკიდან
სხვა ტანკში);

6.განმარტედ გემზე არსებული სამოქმედო გეგმის SOPEP ი არსი

გემის ნავთობის ჩაღვრასთან ბრძოლის გეგმა (SOPEP) აუცილებლად უნდა მოიცავდეს
შემდეგ პუნქტებს:
1. პროცედურა, რომელშიც უნდა იყოს აღწერილი კაპიტანის ან გემზე პასუხისმგებელი
პირის ქმედება ნავთობთან დაკავშირებული ინციდენტის შესახებ შეტყობინების
გასაგზავნად;
2. ორგანიზაციებისა და პირების სია, რომლებთანაც აუცილებელია დაკავშირება
ნავთობით დაბინძურების შემხვევაში;
3. სხვადასხვა სიტუაციებში ეკიპაჟის წევრების გადაუდებელი მოქმედებების
დეტალური აღწერა ნავთობშმცველი ნივთიერებების გაჟონვების შესამცირებლად;
4. ნავთობის დაღვრასთან ბრძოლისათვის ნაციონალურ და ადგილობრივ
ხელისუფლებასთან მოქმედებების კოორდინაციის პროცედურა და ადგილი გემზე;
5. ზომები, რომლებიც პირველ რიგში უნდა იქნა მიღებული ადამიანის გადასარჩენად,
მდგრადობის შესანარჩუნებლად და ა.შ.

7.ჩამოთვალეთ პროცედურები, რომელიც გათვალისწინებულია

დანართი I ში (marpol annex I)
МАRPОL 73/78 დანართი I ̶ „გემებიდან ნავთობით ზღვის დაბინძურების აცილების
წესები“ (Regulation for the prevention of pollution by oil) ზოგადი დებულებისა და
ტერმონოლოგიის გარდა მოიცავს გემის ექსპლუატაციისას დაბინძურების
შეზღუდვების; ნავთობტანკერების კორპუსის რღვევისას ნავთობით დაბინძრების
მინიმუმამდე დაყვანის და ნავთობის დაღვრის შედეგად დაბინძურების თავიდან
აცილების მოთხოვნებს. გარდა ამისა, არსებობს დანართის დამატებები (Appendicses):
 ნავთობპროდუქტების ჩამონათვალი (List of oils);  ნავთობით დაბინძურების
თავიდან აცილების საერთაშორისო მოწმობის/სერტიფიკატის ფორმა (IOPP certificate
- International Oil Pollution Prevention Certificate);  ნავთობის ოპერაციების ჟურნალის
ფორმა (Form of Oil Record Book). 
დანართი I შესაბამისად გემზე აუცილებელია შემდეგი მოწყობილობების ქონა: 1.
ნავთობშემცველი წყლის გამწმენდი მოწყობილობა (Oil Filtration equipment)
გაწმენდის ხარისხით 15 მგ/ლ-ზე ნაკლები. მას უნდა ქონდეს დადგენილი ფორმის
სერტიფიკატი, რომელიც გაცემულია საკლასიფიკაციო ორგანოს მიერ (Regulation 14).
2. ნავთობით დაბინძურებული წყლის დასაგროვებელი ტანკი. მისი ტევადობა უნდა
განისაზღვროს გემზე წარმოქმნილი ლიალური წყლების ფაქტიური რაოდენობით.
გარდა ამისა, ეს ტანკი უნდა იყოს აღჭურვილი შუქისა და ხმოვანი სიგნალიზაციით,
რომელიც ამოქმედდება მისი 80% შევსებისას (გარდა იმ ტანკებისა, რომლებიც
განლაგებულია ორმაგ ფსკერში). 3. ორივე ბორტზე ლიალური წყლების გაცემის
სისტემა სტანდარტული შეერთებებით. დასაბუთებულ განსაკუთრებულ
შემთხვევებში ადმინისტრაციასთან შეთანხმებით შესაძლებელია გაყვანილობა
შეიძლება განლადგეს ერთ ბორტზე; 4. გადასატუმბი სისტემის დისტანციური
მართვის პულტი ან გადასატუმბი სიაშუალებების მართვის ადგილთან ეფექტური
კავშირი (სატელეფონო ან რადიო); 5. გემბანზე ნავთობის ნარჩენების შესანახი ტანკი
(მაგალითად, საწვავისა და ზეთის სეპარაციის ნარჩენების), მცურავ შემკრებ
მოწყობილობაზე გადამცემი სისტემით (გემზე ინსინერატორის არ არსებობის
შემთხვევაში). 6. გადასაღვრელ ნაკადში ნავთობშემცველობის კონტროლის
ავტომატური ხელსაწყო ავტომატური ჩამკეტი მოწყობილობით (ODMCS), რომელის
საშუალებითაც ნავთობის კონცენტრაციის მომატებისას ხდება ზღვაში ნავთობის
ჩაღვრის შეწყვეტა. 
უნდა დარწმუნდნენ იმაში, რომ ყოველ გემს: • აქვს სათანადო აღჭურვილობა
დანართი I შესაბამისად; • გავლილი აქვს დამოწმება (освидетельствование), თუ მისი
ტევადობა 400 GRT, ხოლო თუ ეს ტანკერია - 150 GRT-ზე მეტი; • აქვს შესაბამისი
სერტიფიკატი (IOPP); • აქვს ნოჟ; • აქვს გემის ნავთობის ჩაღვრასთან ბრძოლის გეგმა
(SOPEP); დაკომპლექტებულია ეკიპაჟით, რომელსაც აქვს სათანადო ცოდნა, გავლილი
აქვს ინსტრუქტაჟი და წვრთნა. ANNEXSI I-Si aRwerilia Semdegi regulaciebi: -
RonisZiebebi da procedurebi, romlebic mimarTulia navTobSemcveli da lealuri wylebis
dasamuSaveblad, romlebic aris samanqano da satvirTo saTavsoebSi, slopebis CaTvliT; -
RonisZiebebi da procedurebi navTob narCenebiT (Slamebis) dasamuSaveblad - navTobis da
navTob Semcveli nivTierebebis zRvaSi CaRvris procedurebi - slopis marTva; - moTxovnebi
gansakuTrebul raionSi da maT gareT navTobis narCenebis CaRvris I danarTis Tanaxmad.
gemebi, romlidanac moxda dabinZureba isjebian miuxedavad imisa dabinZurebaSi
miuZRoda brali gemis kapitans Tu ekipaJs es aris e.w. ~pirdapiri pasuxismgebloba”.
dabinZurebasTan dakavSirebuli Tundac umniSvnelova incidentis SemTxvevaSi kapitanma
unda imoqmedos gemze arsebuli instruqciebiT, romlebic navTobis daRvris SemTxvevaSi
samoqmedo gegmaSi SOPEP-Si aris gawerili. - aSS-s Tavis nacionaluri kanonmdeblobiT
dadgenili aqvs, rom garda SOPEP-gegmisa gems unda gaaCndes gegma 

8. აღწერეთ ნავთობის და ნავთობ ნარჩენების მიმართ მოთხოვნების

აღსრულება
ნავთობისა და ნავთობპროდუქტების ნარჩენები ეს არის პროდუქტები, რომლებიც არ
შეიძლება გამოყენებულ იქნას ჩვეულებრივი გზით და რომელთა
უტილიზაციისათვის საჭიროა სპეციალური ზომების მიღება. ამ კატეგორიაში შედის:
(დაბინძურებული საწვავი ან ზეთი, საწვავის ან ზეთის სეპარაციის ნარჩენები,
გაჟონილი ნავთობპროდუქტები, ნავთობპროდუტებიანი ტანკის ნარჩენები, საწვავის
არასრული წვის პროდუქტები და ა. შ.).
ნავთობნარჩენების გადაქაჩვის თარიღი და დრო მითითებული უნდა იყოს oil record
book part II-ში. ეს დოკუმენტი, რომელიც ერთვის ნოჟ-ს, შეიძლება დაეხმაროს
მოცემული გემის კაპიტანს ნავთობპროდუქტების დაღვრასთან და ზღვის გარემოს
დაბინძურების ფაქტებთან დაკავშირებულ კონფლიქტურ სიტუაციაში
უდანაშაულობის დასამტკიცებლად. ნავთოპროდუქტებთან დაკავშირებული
ოპერაციების ჩატარებისას ყოველ გემზე უნდა იყოს შედგენილი განრიგი, რომელშიც
იქნება მითითებული ვახტაზე მდგომი პირების და ბუნკირებაზე პასუხისმგებელი
და შემსრულებელი პირების მოვალეობები და ქმედებები. სატვირთო ნაწილებიდან
ნავთობის ან ნავთობშემცველი ნარევების ავარიული გადაღვრის ჩანაწერები კეთდება
ნავთობის ოპერაციების ჟურნალში (II ნაწილი) ვითარებისა და მიზეზების
მითითებით. 

9.ODME-ს მუშაობის პრინციპი.

ODME არის ნავთობის ჩაღვრის მონიტორინგის მოწყობილობა, რომელიც
გამოიყენება ნავთობის შემოწმების და მონიტორინგისთვის, რათა დაიცვას
შესაბამისი წესი (MARPOL 73/78). როდესაც ჩვენ ვაწარმოებთ ნავთობშემცველი
წყლების ჩაღვრას ვალდებული ვართ გამოვიყენოთ ნავთობის ჩაღვრის
მონიტორინგის მოწყობილობა.

 ასევე რეგულაციების თანახმად სისტემაში უნდა ინახებოდეს შემდეგი

ინფორმაცია, როგორიცაა:
 გადაღვრის დრო
 გემის ადგილმდებარეობა
 PPM შემცველობა
 ჩაღვრილი წყლების საერთო რაოდენობა
 ჩაღვრის სიხშირე
 ODME ყველა ჩანაწერი უნდა ინახებოდეს გემებზე არანაკლებ 3 წლის
განმავლობაში

10.სად და როგორ ხდება რეგისტრაცია ნავთობოპერაციების დროს

ნავთობის ოპერაციების ჟურნალი (ნოჟ) Oil Record Book ტანკერებზე ნოჟ-ს შევსება
ხდება ყოველი ტანკის მონაცემების საფუძველზე, ყველა შემთხვევაში როცა სრულება
შემდეგი ოპერაციები: o ტვირთის ჩატვირთვა, გადაქაჩვა ან გადატვირთვა; o
ჩატვირთვისა და გადატვირთვის ოპერაციების შემდეგ სატვირთო ტანკების
დამაკავშირებელი სარქველების ან მსგავსი მოწყობილობების დაკეტვა ან გახსნა; o
ბორტგარე ბალასტური წყლის მილსადენებთან სატვირთო მილსადენების
შემაერთებელი მოწყობილობების გახსნა და დახურვა; o ჩატვირთვისა და
გადატვირთვის ოპერაციებამდე, პროცესში და შემდეგ გემის ბორტგარე სარქველების
გახსნა და დახურვა; o ბალასტის მიღება სატვირთო ტანკებში და მათი გაწმენდა; o
წყლის გადაღვრა დასაწდომი ტანკებიდან; o ბალასტის გადაღვრა (იზოლირებული
ბალასტის გადაღვრა გარდა); o ნარჩენების მოშორება; o ლიალური წყლების
გადაღვრა ბორტიდან.
ნოჟ ჩანაწერების გაკეთებისას შესაბამის სვეტებში აღინიშნება თარიღი, საოპერაციო
კოდი და პუნქტის ნომერი. ოპერაციების სავალდებულო აღწერილობა იწერება
ქრონოლოგიური თანმიმდევრობით გვერდის თავისუფალ ადგილას. ყოველი
დასრულებული ოპერაცია ხელმოწერილი და დათარიღებული უნდა იყოს
ოპერაციაზე პასუხისმგებელი პირის მიერ. ყოველი შევსებული გვერდის ხელმოწერა
ხდება კაპიტანის მიერ.

11. თუ ტოქსიკური ნივთიერების ქიმიური შემადგენლობა არ არის ცნობილი, როგორ

უნდა ვიმოქმედოთ?
 ნივთიერებებს, რომლებიც არცერთ სიას არ განეკუთვნება (non-categorized substances)
ტრანსპორტირება და ჩაღვრა არის აკრძალული (Paragraph 1.3 of Regulation 13 ).
ნებისმიერი ნივთიერება, რომელიც არ წარმოადგენს ნავთობს და არაარის
შეყვანილიII დაIII დამატებებში უნდა შეფასდეს და განისაზღვროს მათი
გადაზიდვის პირობები. საზღვაო ადმინისტრაციის, გემთმფლობელისაან გემის
ოპერატორის და IMO მონაწილეობას

12. რა ზიანს (შედეგს) იწვევს გაუწმენდავი საყოფაცხოვრებო-ფეკალური წყლების

ჩაღვრა
ბიოლოგიური დაბინძურება.

დაკავშირებუილია ექსპლოატირებად ეკოსისტემებში ბუნებრივად ან ადამიანის სამიანობის შედგად

მოცემული გარემოსათვის უცხო, ჩვეულებრივ არარსებულ ორგანიზმთა მოხვედრასთან. ბიოლოგიურ
გაჭუჭყიანებას ჩვეულებრივ უკავშირებენ ბუნებრივ გარემოში ადამიანისათვის არასასურველი
ორგანიზმების მოხვედრისა და გამრავლების პროცესს. უმთავრესად განიხილავენ მიკრობიოლოგიურ
გაჭუჭყიანებას, რომელიც გამოწვეულია მიკროორგანიზმებით. ბიოლოგიური დაბინძურების სახეებია:
ბიოგენური, მიკრობიოლოგიური, გენეტიკური

13. ბალასტური წყლების გამწმენდი სისტემები,მათი გამოყენების პრინციპი და

პრიორიტეტები.
ბალასტური წყლის დამუშავების სამი მიდგომა არსებობს; მექანიკური, ფიზიკური
ან ქიმიური. მექანიკური მეთოდები მოიცავს გამიჯვნას და ფილტრაციას; ფიზიკურ
მეთოდებში შედის ოზონი, ელექტრული დინებები ან UV გამოსხივება, ხოლო
ქიმიური ხსნარები არის ბიოციდები ან ქლორირების ფორმა.

UV გამოსხივება დადასტურებულია ყველაზე ეფექტური ნებისმიერი საშიში

ინვაზიური სახეობის აღმოსაფხვრელად, უწყვეტი ქიმიური დამუშავების ან
კოროზიის ან საშიში ქიმიური ნივთიერებების განმუხტვის რისკის გარეშე.
LightSources– მა თანამშრომლობდა ბალასტური წყლის ულტრაიისფერი
დასუფთავების რამდენიმე უმსხვილეს პროვაიდერთან, შესანიშნავი შედეგებით,
ყველაზე ეფექტური UVT ტალღის გამოყენებით, რაც ხელს უწყობს წყლის
მაქსიმალურ შეწოვას, გამორიცხავს მავნე ინვაზიური სახეობების ყველა ფორმას.
14. პოლიმერული მასალების ზღვაში გადაყრის პირობები (განსაკუთრებულ
რაიონებში და განსაკუთრებული რაიონების გარეთ) MARPOL 73/78 დანართი V
შესაბამისად

მარპოლის V დანართი სრულიად კრძალავს პოლიმერული ნაგვის გადაყრას, ასევე

სინთეთიკური თოკებს და სათევზაო ბადეების ოკეანეში გადაყრას ან ნებისმიერ სხვა წყალში.
პოლიმერები უნდა შეგროვდეს და მიწაზე მოხდეს მისი გადაყრა.

15. წყალში დაღვრილი ნავთობის ლიკვიდაციის ძირითადი საშუალებები და მათი

პრიორიტეტები

ბონური ზღუდეები,სკიმერები,სპეც დანიშნულების გემები

gamoiyeneba navTobis laqebTan brZolis Semdegi SesaZleblobebi:

 meTvalyureoba da monitoringi;
 qimiuri dispersantebis gafrqvevis meTodi;
 meqanikuri lokalizacia/Sekreba da aRdgena;
 navTobis laqis meqanikuri daSla;
 sorbentebi;
 sanapiros gawmenda.

ბუნებრივმა დისპერსიამ შესაძლოა შესაძლოა, ხელი შეუწყოს დაღვრილი ნავთობის

უარყოფითი გავლენის მინიმიზაციას გარემოზე და ზღვის ფლორასა და ფაუნაზე
ტოქსიკური ზეგავლენის შემცირებას, რაც შედეგია ნავთობის დაფანტვისა. მოცემული
პროცესის მნიშვნელოვანი დაჩქარება შეიძლება სპეციალური დისპერგატორების
გამოყენებით. თუმცა, მისი გამოყენება თავთხელ და სანაპირო წყლებში შესაძლებელია
მხოლოდ ექსპერტების ზედამხედველობის პირობებში. ასევე გვაქს ბონური შემოღობვაც,
რომელიც წყლის ზედაპირზე არსებულ ნავთობის მიმართულების შემცვლელი და მისი
შემდგომი შემგროვებელი მოწყობილობაა.

16. აღწერეთ ღონისძიებები, თუ როგორ უნდა მოვამზადოთ გემი საბუნკერო

ოპერაციებისათვის , რათა თავიდან ავიცილოთ საწვავის დაღვრა
1) შევამოწმოთ მილების მონაცემები – ვადა, მაქსიმალური წნევა...
2) ვიზუალურად დავათვალიეროთ მილები.
3) შევამოწმოთ მილების შეერთების ადგილები.
4) უნდა იყოს კომუნიკაცია ხიდურასთან სამანქანო განხოფილებასთან და საწვავის
მომწოდებელ გემთან.
5) ბორტს მიღმა საქრველები უნდა იყოს დაკეტილი
6) ყველა უნდა უნდა იყოს ინსტრუქტირებული და იცავეს უსაფრთხოების ზომებს.
7) გემბანზე არ უნდა მიდიოდეს „ცხელი“ სამუშაოები.
8) უნდა იყოს შემოწმებული ავარიული გაჩერების სისტემა.
9) მზად გვქონდეს დახვრის სალიკვიდაციო მოწყობილობები.

17.შეაფასეთ დისპერსანტების (დიპერგენტების) გამოყენების უარყოფითი მხარეები.

აქ ნავთობი ადვილად შეიწოვება დანალექებში. დანალექის ნაწილაკებს შორის
ფორთაშორის სივრცეში ნავთობის შეღწევა განსაკუთრებით ინტენსიურად
მიმდინარეობს ქიმიური დისპერსანტების გამოყენების შემთხვევაში. როდესაც
ნავთობი ხდება ნალექის ფენაში და კარგავს კონტაქტს ჟანგბადის შემცველ
ზედაპირულ ფენასთან, იგი ხდება მიუწვდომელი დაშლისათვის. ეს იმით აიხსნება,
რომ ანაერობულ პირობებში დაშლა იშვიათად მიმდინარეობს. ასე, ბუნებრივი
წიაღისეულები ინახებოდნენ ანაერობულ პირობებში მილიონობით წლების
განმავლობაში. 

18. სუფთა და იზოლირებული ბალასტური წყლებით გარემოს ბიოლოგიური

დაბინძურების პრევენციული ზომები ნაოსნობისას
izolirebul da sufTa balastur wylebTan aris dakavSirebuli garemos
biologiuri dabinZureba. Tu SeiZleba Tavidan aviciloT wylis balastis
navsadgurSi daSveba, arasasurveli saxeobebis Setana SeiZleba SevzRudoT
Ria zRvaSi maTi SecvliT. okeanis Rrmawyliani raioni Seicavs organizmebs
mcire raodenobas, maTi swrafi adaptacia axal sanapiro an SedarebiT
mtknarwylian garemoSi SeuZlebeblia. balasturi wylebis aRebis dros saWiroa
miviRoT yvela zomebi raTa aRebul iqnas mxolod sufTa balasturi wyli.
balastur wylebTan erTad naleqebis miReba dayvanil iqnas minimumamde. Tu
es Sesrulebadia, maSin gemebma ar unda dauSvan balasturi wylis aReba Txelwylian raionSi.

19. არსებული გემებისათვის თხევადი მავნე ნივთიერებების შემცველი წყლების

ჩაღვრის რაოდენობრივი შეზღუდვები ერთი ტანკიდან

ტანკიდანარსებობს ერთი ტანკიდან თხევადი მავნე ნივთიერებების შემცველი წყლების

ჩაღვრილი რაოდენობის შეზღუდვები. ეს მონაცემები მოყვანილია შემდეგ ცხრილში.

თხევადი მავნე ნივთიერებების შემცველი წყლების ჩაღვრის

რაოდენობრივი შეზღუდვები ერთი ტანკიდან (ლ)

კატეგორია X კატეგორია Y კატეგორია Z

ახალი გემები 75 75 75
New ships: keel laid
after 1 January 2007
არსებული გემები 100+50 100+50 300+50
IBS ships antil 1
January 2007

20. ნავთობის ავარიული ჩაღვრა; აღმოჩენის მეთოდები

გემებიდან დაკვირვება sahaero meTvalyureoba da monitoringi

navTobis laqis gadaadgilebisa da misi garemoze zemoqmedebis meTvalyueobisas upiratesoba
sahaero meTvalyureobas unda mieniWos. Tumca, SesaZlebelia gemebidan da xomaldebidan
meTvalyureobac. sahaero meTvalyureoba zRvaze SesaZloa ganxorcieldes TviTmfrinavis an
vertmfrenis meSveobiT. sahaero meTvalyureoba SesaZlebels xdis momzaddes navTobis laqis
gadaadgilebisa da gavrcelebis sqematuri naxazebi datanili rukebze, rac mniSvnelovania
Sesabamisi RonisZiebebis ganxorcielebisaTvis.
navTobis laqis monitoringi, meTvalyureoba da mis gadaadgilebaze dakvirveba mizanSewonilia
navTobis mdgradi laqisTvis (sanam misi daSla da dispersia moxdeba)

21. ბალასტური წყლების შეცვლის რა მეთოდები არსებობს

არსებობს ბალასტური წყლების შეცვლის შემდგომი მეთოდები: 1. თანმიმდევრული
მეთოდი - არის პროცესი, როდესაც ბალასტური წყლის გადასაზიდად განკუთვნილი
საბალასტო ტანკი (ავზი) თავდაპირველად დაცარიელდება და შემდგომ ივსება ახალი
საბალასტო წყლით, რომელიც მოცულობის მინიმუმ 95% უნდა შეადგენდეს. 2.
გამოდევნის მეთოდი - მეთოდი, რომლის დროსაც ახალი საბალასტო წყლები იტუმბება
საბალასტო ავზში, რომელიც განკუთვნილია ბალასტის გადასატანად, რომლებიც
უზრუნველყოფს წყლის მიწოდებას მოწყობილობებით. 3. განზავების მეთოდი - პროცესი,
როდესაც ახალი ბალასტური წყალი შედის საბალასტო ავზის ზედა ნაწილიდან,
რომელიც განკუთვნილია ბალასტის გადასატანად, ტანკში მუდმივი დონის
შენარჩუნებით ტანკში, მთელი საბალასტო (ბალასტის შეცვლის) ოპერაციის
მიმდინარეობისას.

22. შეაფასეთ დისპერსანტების (დიპერგენტების) გამოყენების დადებითი მხარეები.

bunebrivma dispersiam SesaZloa, xeli Seuwyos daRvrili navTobis uaryofiTi gavlenis

minimizacias garemoze da zRvis florasa da faunaze toqsikuri zegavlenis Semcirebas, rac
Sedegia navTobis dafantvisa. mocemuli procesis mniSvnelovani daCqareba SesaZlebelia
specialuri dispergatorebis gamoyenebiT. Tumca, dispergatoris gamoyeneba TavTxel da sanapiro
wylebSi SesaZlebelia mxolod eqspertTa da ekologiis muSakTa yuradRebisa da zedamxedvelobis
pirobebSi.
zRvis zedapiridan nedli navTobis TandaTanobiT spontanur gaqrobas xels uwyobs dispersiis
procesi. navTobisa da wylis gazrdili sakontaqto zedapiris gamo, navTobis warmoqmnili mcire
zomis nawilakebis (burTulakebis) daSla (gaxrwna) mikrooorganizmebis zemoqmedebis Sedegad
gacilebiT swrafad mimdinareobs. navTobis mcire wveTebis Semadgenlobidan yvelaze toqsikuri
xsnadi aqroladi nivTierebebis gamoyofa SedarebiT swrafad xdeba vidre navTobis didi, erTiani
laqidan. gamoyofili aqroladi nivTierebebi Semdgom advilad ixsneba zRvaSi.
gafantuli navTobis swrafi gaxsna xSir SemTxvevaSi Tavidan gvacilebs navTobis safaris did
manZilze gadaadgilebas zRvaSi da albaToba imisa, rom navTobi napirs miaRwevs, Sesabamisad
mcirdeba. dispersiis Sedegad mcirdeba im safrTxe, romelsac zRvaSi CaRvrili navTobi wylis
frinvelebs uqmnis.

23. რა მიზნისათვის გამოიყენება დისპერსანტები (დისპერგენტები)? რა პირობებში

არის რეკომენდებული და ეფექტური დისპერგენტების გამოყენება?
bunebrivma dispersiam SesaZloa, xeli Seuwyos daRvrili navTobis uaryofiTi gavlenis
minimizacias garemoze da zRvis florasa da faunaze toqsikuri zegavlenis Semcirebas, rac
Sedegia navTobis dafantvisa. mocemuli procesis mniSvnelovani daCqareba SesaZlebelia
specialuri dispergatorebis gamoyenebiT.
dispergatoris gamoyeneba TavTxel da sanapiro wylebSi SesaZlebelia mxolod eqspertTa da
ekologiis muSakTa yuradRebisa da zedamxedvelobis pirobebSi.

24. ნავთობშემცველი ლიალური, ჩამრეცხი და ბინძური ბალასტური წყლების

დამუშავების გზები.

აქ უნდა იყოს აღწერილი დაგროვება ცისტერნებში , გადაღვრა ზღვაში დაშვებულ

რაიონებში სპეც დნადგარების საშუალებით,სეპარატორი,გამწმენდი დანადგარები
ჩამრეცხი წყლისთვის (ODME) ,ჩაბარება ნაპირზე,

ჩამდინარე წყლები გამწმენდი სისტემა კარგი გამწმენდი და ესთეტიურად

მიმზიდველი უნდა იყოს. გარემოზე კი მცირე ზემოქმედებას ახდენდეს. ის
ჩამდინარე წყლის გამწმენდი ტრადიციული სისტემების ფიზიკური , ქიმიური და
ბიოლოგიური პროცესების ერთობლიობას წარმოადგენს, რომელიც ხელოვნურ
გარემოში მიმდინარეობს. მისი მიზანი კი ჩამდინარე წყლიდან მყარი ნაერთების,
ორგანული მასალის და თუნდაც საკვები ნარჩენების მოცილებაა. გამწმენდი
ბუნებრივი სისტემები ჩამდინარე წყლების დაშლის ბუნებრვი პროცესების
იმიტაციას ახდენენ და ხელს უწყობენ მავნე ნივთიერებების თავიდან მოცილებას.

- მექანიკური დამუშავება (ფილტრაცია, ცენტრიდანული გაყოფა)

- ფიზიკური გადამუშავება (თერმული, ულტრაიისფერი, ულტრაბგერითი)
- ქიმიური გადამუშავება - ქლორირება, ოზონირება, ჟანგბადის მოშორება
დეზინფექცია ბიოციდების გამოყენებით, ასევე სპილენძისა და ვერცხლის იონების
გენერაციით.
- ბიოლოგიური ზემოქმედება მავნე მიკროორგანიზმების განადგურების მიზნით.

25 ნავთობის დაღვრის საგანგებო სიტუაციის გეგმა – SOPEP დანიშნულება.

გემის ნავთობის ჩაღვრასთან ბრძოლის გეგმა (SOPEP) აუცილებლად უნდა მოიცავდეს
შემდეგ პუნქტებს:
პროცედურა, რომელშიც უნდა იყოს აღწერილი კაპიტანის ან გემზე პასუხისმგებელი
პირის ქმედება ნავთობთან დაკავშირებული ინციდენტის შესახებ შეტყობინების
გასაგზავნად;
ორგანიზაციებისა და პირების სია, რომლებთანაც აუცილებელია დაკავშირება
ნავთობით დაბინძურების შემხვევაში;
სხვადასხვა სიტუაციებში ეკიპაჟის წევრების გადაუდებელი მოქმედებების
დეტალური აღწერა ნავთობშმცველი ნივთიერებების გაჟონვების შესამცირებლად;
ნავთობის დაღვრასთან ბრძოლისათვის ნაციონალურ და ადგილობრივ
ხელისუფლებასთან მოქმედებების კოორდინაციის პროცედურა და ადგილი გემზე;
ზომები, რომლებიც პირველ რიგში უნდა იქნა მიღებული ადამიანის გადასარჩენად,
მდგრადობის შესანარჩუნებლად და ა.შ.

31. აღწერეთ საერთო მოთხოვნები გარემოს დაცვის სფეროში ბალასტური

წყლების ოპერაციებთან მიმართებაში.
წყლის ბალასტი არის მტკნარი წყალი, რომელიც გემმა მიიღო პორტში, ან ნაოსნობის
დროს. ბალასტის მიღების დროს ტანკებში მიკროორგანიზმები ხვდებიან.
ბალასტური წყლებით ხშირად ხდება ბიოლოგიური დაბინძურება, ვინაიდან ერთი
ადგილიდან აღებული და მეორე ადგილზე ჩაღვრილი ბალასტი და მასში არსებული
მიკროორგანიზმები ზიანს აყენებ იმ ახალ გარემოს სადაც მოხვდნენ. ამიტომ უნდა
შევეცადოთ პორტებში ასეტი ბალასტის გადაღვრა თავიდან ავიცილოთ. ასევე
შეგვიძლია ბალასტი გადავამუშავოთ გემზევე, რის შედეგადაც მოხდება მასში ყველა
ცოცხალი ორგანიზმის განადგურება.

27. ჩამოაყალიბეთ რა შემთხვევაში არის ნებადართული გემებიდან ნავთობის ან სხვა

მავნე ნივთიერებების წინასწარგანძრახული ჩაღვრა ზღვაში.როგორ ხდება ნავთობის
და სხვა მავნე ნივთიერებების დაღვრის ფაქტის შესახებ მონაცემების დაფიქსირება.

ადამიანის სიცოცხლის გადარჩენის მიზნით... ნოჟ–ში–ნავთობის ოპერაციების

ჟურნალში (სავარაუდოდ).გემის ჯურნალში , სავახტო ჯურნალში და შევატყობინოთ
უახლოესი ნაპირის სათანადო ორგანოებს.

28. ნარჩენების სახეობები,გემზე ნარჩენების შეგროვებასთან დაკავშირებული

მოთხოვნები და მოთხოვნების საფუძველი
ნარჩენებით/ნაგავით ზღვის დაბინძურების საშიშიროების ხარისხის გარკვევის
მიზნით ზღვის დაჭუჭყიანებისგან დაცვის ბერძნული ასოციაციის (HELMEPA) მიერ
ჩატარებულ იქნა გამოკვლევები. კვლევა ჩატარდა ნაგავის ტიპიურ სახეობების ზღვის
გარემოში დაშლის პერიოდის გარკვევის მიზნით. კვლევის შედეგები მოცემულია ცხრილში.

ცხრლი. სხვადასხვა ობიექტებს ზღვაში დაშლის დრო

Nნაგვის სახეობა დაშლის დრო
ქაღალდი 2-4 კვირა
Bბამბის ქსვილი 1-5 თვე
მცენარეული ტროსი 3-14 თვე
შალის ქსოვილი 1 წელი
შეღებილი ხე 13 წელი
კონსერვის ქილა 100 წელი
ალუმინის ქილა 200-500 წელი
პლასტმასის ქილა 450 წელი

დანართი V ვრცელდება ყველა გემებზე, რომლებისთვისაც გამოიყენება МАRPOL

73/78, იახტების, თევზსაჭერი გემების, ყველა ტიპის გემების და ზღვის პლატფორმების
ჩათვლით.
2011 წლის ივლისში MEPC კომიტეტმა MEPC 201(63) რეზოლუციით შეიტანა
ცვლილებები MARPOL 73/78 V დანართში, რომელიც ძალაში შევიდა 2013 წლის 1 იანვიდან.
დღეისათვის აღნიშნული დანართი კრძალავს ყველა სახის ნარჩენების ზღვაში გადაყრას
გარდა საკვების ნარჩენებისა (food waste), ტვირთის ნარჩენების (cargo residues) [ნარჩენები არ
განეკუთვნება ნავთობს, თხევად და მყარ მავნე ნივთიერებებს], გამწმენდი საშუალებებისა და
დანამატებისა (cleaning agents end additives) და ცხოველთა ნეშთისა (animal carcasses).
ამ დანართის მოთხოვნილების შესაბამისად ზღვაში ნაგავის გადაყრა აკრძალულია ან
შეზღუდულია, ქვემოთ მოცემული ჩამონათვალის მიხედვით:
1. იკრძალება ზღვაში ნებისმიერი სახის პლასტმასის ნარჩენების/ნაგავის გადაყრა,
სინთეტიკური თავზსაჭერი ბადეების, სინთეთიკური თოკების და პოლიეთილენის
პაკეტის ჩათვლით; ასევე იკრძალება შესაფუთი მასალებისა და სხვა ნაგავის (ქაღალდის
პროდუქტები, მინა, მეტალი, ბოთლები, კერამიკული ჭურჭლი, ჩვრები) ზღვაში გადაყრა
დაქუცმაცებული თუ დაუქუცმაცებელი სახით, როგორც განსაკუთრებულ ზონებში ასევე
მათ გარეთ;
2. ნებისმიერი სახის ნაგავის გადაყრა ზღვაში, საკვების ნარჩენების გარდა აკრძალულია;
3. განსაკუთრებული ზონების გარეთ დაუქუცმაცებელი საკვები პროდუქტების ნარჩენები
ზღვაში გადაყრა შეიძლება ნაპირიდან 12 მილიანი ზონის გარეთ, ხოლო
დაქუცმაცებულისა 3 მილიანი ზონის გარეთ.
4. განსაკუთრებული ზონებში დაუქუცმაცებელი საკვები პროდუქტების ნარჩენები ზღვაში
გადაყრა იკრძალება, ხოლო დაქუცმაცებულისა 12 მილიანი ზონის გარეთ.
5. გემებისათვის ფლატფორმების 500 მ-იან ზონაში ასევე საკუთრივ პლატფორმებიდან
აკრძალულია ნებისმიერი სახის ნარჩენების გადაყრა ზღვაში გარდა დაქუცმაცებული
საკვების ნარჩენებისა (იხ დამატება).
MARPOL 73/78 დანართი V მიხედვით განსაკუთრებულ რაიონებს მიეკუთვნება: შავი,
ხმელთაშუა, ბალტიის, ჩრდილოეთის და წითელი ზღვები, სპარსეთისა და ადენის კურეები,
კარიბის რეგიონის გაფართოებული რეგიონი და ანტარქტიკის რაიონი 60◦ გრძედის
სამხრეთით (იხ. სურათი).
სხვა განსაკუთრებული რაიონებისაგან განსხვავებით ანტარქტიკის რაიონში
აკრძალულია ყოველგვარი არაავარიული ნარჩერნების/ნაგავის ჩაყრა. ამგვარად, გემს უნდა
გააჩნდეს ნარჩერნების/ნაგავის შესანახი შესაბამისი მოწყობილობა, სადაც უნდა შეინახონ
ნაგავი ამ ზონიდან გასვლამდე.
დანართი V შესაბამისად გემებს, რომლებიც ახორციელებენ საერთაშორისო
გადასვლებს 400 გროსს ტონაჟით და აქვთ სერთიფიკატი 15 ადამიანზე მეტის გადაყვანის
უფლებით, ასევე სტაციონარულ და მცურავ პლატფორმებს ბორტზე უნდა ქონდეთ
ნარჩენების/ნაგვის ოპერაციების გეგმა (Garbage management plan) (წესი 10.2). აღნიშნული
გეგმა უნდა აღწერდეს ნარჩენების მინიმალიზაციას, შეგროვებას, შენახვას, დამუშავებასა და
გადაყრა/ჩაბარებას (disposing) გემზე არსებული ტექნიკური საშუალებების გამოყენებით.
ასეთი გეგმა უნდა ეყრდნობოდეს ადმინისტრაციის guidlines და შედგენილი უნდა იყოს
ეკიპაჟისათვის გასაგებ ენაზე.
ნარჩენების/ნაგვის ოპერაციების გეგმა უნდა მოიცავდეს:
• ნარჩენების შეგროვების, შენახვის, დამუშავებისა და მოშორების პროცედურები;
• ნარჩენების ოპერაციისათვის საჭირო მოწყობილობების შემადგენლობა;
• ნარჩენების შესამცირებლად აუცილებელი პროცედურები;
• გეგმის შესრულებაზე პასუხისმგებელი პირი.
ნარჩენების/ნაგვის ოპერაციების გეგმა არ ექვემდებარება დამოწმებას ადმინისტრაციის
მხრიდან და შესაძლებელია შემუშავდეს უშუალოდ გემზე. ამასთან გასათვალისწინებელია,
რომ გეგმის საფუძველზე ეკიპაჟის წევრების ცოდნა და უნარ-ჩვევები ნარჩენების
დამუშავების პროცესში ექვემდებარება მუდმივ კონტროლს სხვადასხვა დონის
ზედამხედველობი ორგანოების მხრიდან.
დანართი V შესაბამისად გემებს, რომლებიც ახორციელებენ საერთაშორისო
გადასვლებს 400 გროსს ტონაჟით და აქვთ სერთიფიკატი 15 ადამიანზე მეტის გადაყვანის
უფლებით, რომლებიც შედიან კონვენციის წევრი ქვეყნების ნავსადგურებსა და
ტერმინალებში ბორტზე უნდა ქონდეთ დადგენილი ფორმის ნარჩენების/ნაგვის ოპერაციების
ჟურნალი (Garbage Record Book) (წესი 10.3).
ნარჩენების/ნაგვის ოპერაციების ჟურნალი უნდა იყოს სტანდარტული დადგენილი
ფორმის (იხ დანართი V დამატება).
გემზე უნდა ასევე უნდა იყოს პლაკატების კომპლექტი, ნაგავით დაჭუჭყიანებისაგან
აკრძალვის გეგმები (Placards).

ნარჩენებით/ნაგვით ზღვის დაბინძურების პრევენციის საერთაშორისო

მოწმობა/სერტიფიკატის ქონა არა არის გათვალისწინებული კონვენციით, თუმცა დროშის
სახელმწიფოს აქვს უფლება მოითხოვოს მსგავსი ტიპის ნაციონალური
მოწმობა/სერტიფიკატი.
განსაკუთრებით უნდა აღინიშნოს რომ, ხდება პლასტმასის დაწვის შედეგად
წარმოქმნილი ნარჩენები კლასიფიცირდება როგორც პლასტმასი და არ შეიძლება მათი
გადგება/გადაყრა გემიდან. გარდა ამისა, პლასტმასის წვის შედეგად წარმოიქმნება წვის
დ
 შესაბა
მეორადი პროდუქტები და ნაცარი, რომელიც შეიცავს ადამიანის ჯანმრთელობისათვის
სერიოზული საშიშროების მქონე მძიმე მეტალებსა და სხვა ტოქსიკურ ნივთიერებებს. ამის
გამო, პლასტმასის დაწვისას საჭიროა დავიცვათ განსაკუთრებული სიფრთხილე, ხოლო ამ
დროს წარმოქმნილი ნაცარი, შევინახოთ გემზე ნავსადგურში შესვლამდე და მიმღებ
ნაგებობებში ჩაბარებამდე. ნავსადგურში გემის დგომის დროს აკრძალულია ნებისმიერი
სახის ნაგავის დაწვა.

გემის მოწყობილობების მიმართ არსებული მოთხოვნები

დანართი V შესაბამისად გემზე უნდა იყოს შემდეგი მოწყობილობები:
1. ნაგავის შესაგროვებელი მოწყობილობა;
2. ნაგავის გადასამუშავებელი მოწყობილობა;
3. ნაგავის წვისათვის აუცილებელი მოწყობილობა.
ნარჩენების/ნაგვის შესაგროვებელი მოწყობილობა შეიძლება იყოს მოძრავი ან გემის
კორპუსში ჩამონტაჟებული. მოძრავ მოწყობილობებს (ნაგვის კონტეინერები) უნდა ქონდეთ
სანდო სამაგრები კორპუსთან და მჭიდრო სახურავები. კორპუსში ჩამონტაჟებულ ნაგვის
ბუნკერებს უნდა ქონდეთ ჰერმენტული სახურავები.
ნაგავის დასაწვავი მოწყობილობა - ინსინერატორი - უნდა იყოს სერტიფიცირებული,
საკლასიფიკაციო ორგანოს მიერ, ყველა სახის ნარჩენზე, რომლის დასაწვავადაც ის არის
გასთვალისწინებული. დღეისათვის მოქმედებს გემის ინსინერატორების ახალი
სტანდარტული მოთხოვნილებები (რეზოლუცია MERC 75(40)).

29. აღწერეთ და ჩამოთვალეთ გოგირდმჟავების ემისია ჰაერში ონვენციით როგორ

არის გამოხატული.
დიზელიდან გოგირდის ოქსიდების გაფრქვევის კონტროლი ხორციელდება საწვავში
გოგირდის შემცველობის შეზღუდვით.

დანართი VI-ის თანახმად სათბობში გოგირდის შემცველობა არ უნდა აღემატებოდეს

IV. 4.5% 2012 წლის იანვრამდე
V. 3.5% 2012 წლის 1 იანვრიდან
VI. 0.5% 2020 წლი 1 იანვრიდან
კონტროლის რაიონში (in ECAs – Emission Control Areas) (იხ.სურ) გემის ყოფნისას
გოგირდის შემცველობა სათბობში არ უნდა აღემატებოდეს:
VI. 1.5% 2010 წლის ივლისამდე
VII. 1.0% 2010 წლის 1 ივლისიდან
 VIII. 0.1% 2015 წლი 1 იანვრიდან
IX. 2020 წლის ი იანვრიდან სათბობად ბუნებრივი აირის გამოყენება იგეგმება.

― გემზე გამოიყენება დროშის ადმინისტრაციის მიერ დამოწმებული გამონაბოლქვი

აირების გამწმენდი სისტემა, რომელიც ამცირებს გემებიდან (მთავარი და დამხმარე ძრავები)
SOx გაფრქვევებს 6.0 გ/(კვტ.სთ)-მდე.
თითოეული ძრავი, რომლის მიმართაც ხდება ზემოთაღნიშნული მოთხოვნები, უნდა
იყოს დამოწმებული და სერტიფიცირებული ტექნიკური კოდექსის შესაბამისად.

30. რომ დავრწმუნდეთ ძრავი შეესაბამება თუ არა VI დანართის მოთხოვნებს რა უნდა

შემოწმდეს

გემებზე 2005 წლის 19 მაისიდან იკრძალება ისეთი მოწყობილობების მონტაჟი,

რომლებიც შეიცავენ ისეთ ოზონდამშლელი ნივთიერებები, რომლებიც არ
წარმოადგენენ ქლორფტორნახშირწყალბადებს. ქლორფტორნახშირწყალბადების
შემცველი მოწყობილობების ინსტალაცია-მონტაჟი იკრძალება 01.01.2020 წ-დან.
გემზე სავალდებულოა ოზონდამშლელი ნივთიერებების რეგისტრაციის ჟურნალის
ქონა Ozone-depleting Substances Record Book (ODS Record Book). ოზონდამშლელი
ნივთიერებების შემცველი დანადგარები ბარდებაMნავსადგურის მიმღებ
ნაგებობებში. სურ. ოზონდამშლელი ნივთიერებების მიმღებ ნაგებობები   წესი 13.
აზოტის ოქსიდები (NOx) Regulation 13. Nitrogen oxides (NOx) კონტროლი აზოტის
ოქსიდების შემცველობაზე არ წარმოებს ყველა დიზელებისათვის. კონტროლს
ექვენდებარება დიზელის ძრავები, რომლებიც დამონტაჟებულია ან მონტაჟს
ექვემდებარება იმ გემებზე, რომლებზეც ვრცელდება დანართი VI გამოსავალი
სიმძლავრით 130 კვტ. და მეტი. სურ. დანართი VI მოქმედების სფერო მოთხოვნა არ
ვრცელდება ავარიულ ძრავებზე, სამაშველო ნავებსა და სხვა დიზელებზე, რომელიც
გამოიყენება მხოლოდ ავარიული სიტუაციების დროს. მოთხოვნები აზოტის
ოქსიდების გაფრვევაზე Tier n < 130 rpm 130 ≤ n < 2000 rpm n ≥ 2000 rpm I 17.0 g/kWh
45.0*n(-0.2) g/kWh 9.8 g/kWh II 14.4 g/kWh 44.0*n(-0.2) g/kWh 7.7 g/kWh III 3.4. g/kWh
9.0*n(-0.2) g/kWh 2.0 g/kWh n = rated engine speed – crankshaft rpm N ბრუნების რიცხვი
დიზელის ძრავების ექსპლოატაცია შეიძლება იყოს ნებადართული, თუ გამოიყენება
გამონაბოლქვი აირების გამწმენდი სისტემა, რომელიც დამოწმებულია
ადმინისტრაციის მიერ NOx შემცველობის საფუძველზე ტექნიკური კოდექსის
შესაბამისად ან გამოიყენება სხვა ეკვივალენტური დამოწმებული მეთოდი.   წესი
14. გოგირდის ოქიდები (SOx) და შეწონილი ნაწილეკები Regulation 14. Sulphur oxides
(SOx) and particular matter დიზელიდან გოგირდის ოქსიდების გაფრქვევის
კონტროლი ხორციელდება საწვავში გოგირდის შემცველობის შეზღუდვით.
დანართი VI-ის თანახმად სათბობში გოგირდის შემცველობა არ უნდა აღემატებოდეს
I. 4.5% 2012 წლის იანვრამდე II. 3.5% 2012 წლის 1 იანვრიდან III. 0.5% 2020 წლი 1
იანვრიდან კონტროლის რაიონში (in ECAs – Emission Control Areas) (იხ.სურ) გემის
ყოფნისას გოგირდის შემცველობა სათბობში არ უნდა აღემატებოდეს: I. 1.5% 2010
წლის ივლისამდე II. 1.0% 2010 წლის 1 ივლისიდან III. 0.1% 2015 წლი 1 იანვრიდან IV.
2020 წლის ი იანვრიდან სათბობად ბუნებრივი აირის გამოყენება იგეგმება. ― გემზე
გამოიყენება დროშის ადმინისტრაციის მიერ დამოწმებული გამონაბოლქვი აირების
გამწმენდი სისტემა, რომელიც ამცირებს გემებიდან (მთავარი და დამხმარე ძრავები)
SOx გაფრქვევებს 6.0 გ/(კვტ.სთ)-მდე. თითოეული ძრავი, რომლის მიმართაც ხდება
ზემოთაღნიშნული მოთხოვნები, უნდა იყოს დამოწმებული და სერტიფიცირებული
ტექნიკური კოდექსის შესაბამისად.