Môn học: Quản trị tài chính

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC HÙNG VƯƠNG TP. HCM
VIỆN ĐÀO TẠO SAU ĐẠI HỌC
VÀ HỢP TÁC QUỐC TẾ
---o0o---

BÀI CUỐI KỲ: PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH TỔNG CÔNG
TY PHÂN BÓN VÀ HÓA CHẤT DẦU KHÍ NĂM 2020 - 2023
MÃ CHỨNG KHOÁN: DPM

Môn học: QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH

Học viên thực hiện: LÊ HOÀNG TRANG LY LY

Mã số học viên:

TP. HCM, tháng 03 năm 2023

Lê Hoàng Trang Ly Ly
1
 Môn học: Quản trị tài chính

A/ GIỚI THIỆU VỀ CÔNG TY:

1. Lịch sử hình thành và phát triển :
“ Tổng Công ty Phân bón và Hóa chất Dầu khí - Công ty Cổ phần (tên giao dịch quốc
tế: PetroVietnam Fertilizer and Chemicals Corporation, viết tắt là PVFCCo, tên thường
gọi: Đạm Phú Mỹ) là đơn vị thành viên của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam hoạt động trong
lĩnh vực sản xuất phân bón, thành lập ngày 19 tháng 1 năm 2004.
12/03/2001: Khởi công xây dựng Nhà máy đạm Phú Mỹ
01/01/2004: Công ty phân đạm và hóa chất dầu khí chính thức đi vào hoạt động
21/09/2004: Tổ hợp nhà thầu Technip – Samsung bàn giao nhà máy Đạm Phú Mỹ cho
Công ty phân đạm và hóa chất dầu khí.
Quý IV năm 2004: Lô hàng đầu tiên được đưa ra thị trường
15/12/2004: Lễ khánh thành nhà máy Đạm Phú Mỹ.
31/08/2007: Chuyển thành công ty phân đạm và hóa chất dầu khí
05/11/2007: Cổ phiếu của PVFCCo chính thức được niêm yết và giao dịch trên sàn chứng
khoán TP Hồ Chí Minh.
15/05/2008: Công ty phân đạm và hóa chất dầu khí chính thức chuyển đổi thành Tổng Công
ty phân bón và hóa chất dầu khí – Công ty cổ phần ( viết tắt là: PFVCCo)
”

CÁC DANH HIỆU THI ĐUA KHEN THƯỞNG

1. Các danh hiệu thi đua đã đạt được:
Từ năm 2006 -2020: Công đoàn cơ sở vững mạnh xuất sắc
2. Các hình thức khen thưởng:
- Năm 2008 Bằng khen của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam
- Năm 2014: Huân chương Lao động hạng Ba
- Từ năm 2019- 2020: Cờ thi đua toàn diện của Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam
B/ PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH KINH DOANH QUA CÁC CHỈ SỐ DỰA TRÊN
BCTC ĐÃ KIỂM TOÁN TRONG 3 NĂM TRỞ LẠI ĐÂY ( CỤ THỂ 2020, 2021,
2022)
1/ BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁN 3 NĂM:
Đvt: 1.000.000 đồng

Lê Hoàng Trang Ly Ly
2
 Môn học: Quản trị tài chính

CHỈ TIÊU 2022 2021 2020

A. TÀI SẢN NGẮN HẠN 13.578.923 9.519.579 6.314.163
I. Tiền và các khoản tương đương tiền 2.083.841 2.524.115 2.029.198
II. Đầu tư tài chính ngắn hạn 6.880.000 3.455.000 2.185.000
III. Các khoản phải thu ngắn hạn 458.327 488.926 340.731
IV. Hàng tồn kho 3.871.453 2.775.533 1.468.360
V. Tài sản ngắn hạn khác 285.300 276.003 290.872
B. TÀI SẢN DÀI HẠN 4.119.872 4.398.350 4.985.778
I. Các khoản phải thu dài hạn 1.154 849 689
II. Tài sản cố định 3.254.819 3.716.965 4.282.892
1. Tài sản cố định hữu hình 2.434.307 2.883.489 3.438.870
Nguyên giá 11.487.943 11.546.905 11.646.460
Giá trị hao mòn (9.053.636) (8.663.415) (8.207.589)
III. Bất động sản đầu tư 200.140 209.845 219.743
IV. Tài sản dở dang dài hạn 218.938 174.082 153.441
V. Đầu tư tài chính dài hạn 41.768 44.656 44.245
VI. Tài sản dài hạn khác 403.052 251.951 284.756
CỘNG TÀI SẢN 17.698.795 13.917.930 11.299.941
NGUỒN VỐN 17.698.795 13.917.930 11.299.941
C. NỢ PHẢI TRẢ 3.681.356 3.204.770 3.052.441
I. Nợ ngắn hạn 2.995.517 2.151.651 2.026.034
II. Nợ dài hạn 685.839 1.053.118 1.026.407
D. VỐN CHỦ SỞ HỮU 14.017.438 10.713.159 8.247.499
I. Vốn góp của chủ sở hữu 3.914.000 3.914.000 3.914.000
II. Thặng dư vốn cổ phần 21.179 21.179 21.179
III. Cổ phiếu quỹ (2.296) (2.296) (2.296)
IV. Quỹ đầu tư phát triền 3.497.039 3.497.039 3.497.039
V. Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối 6.401.099 3.085.566 654.776

Lê Hoàng Trang Ly Ly
3
 Môn học: Quản trị tài chính

Biến động của tổng tài sản và nguồn vốn:

Sản phẩm chủ yếu và chiếm tỷ trọng lớn của Đạm Phú Mỹ chính là ure (gần như
“

chiếm 90%), dễ nhận thấy tổng tài sản năm 2022 tăng so với 2021 và 2020 chủ yếu là do
lượng hàng tồn kho tăng do nhu cầu ure suy giảm, lượng tiền và tiền gửi ngân hàng vẫn duy
trì ở mức cao.
Tổng nguồn vốn năm 2022 tăng từ việc tăng lợi nhuận sau thuế chưa phân phối.
Nhìn chung về cơ bản cơ cấu tài sản và nguồn vốn của DPM lạnh mạnh, nguồn lực
tài chính dồi dào.”
Các tỷ số thanh khoản lần lượt là:
CR: năm 2020: 3.11; năm 2021: 4.42; năm 2022: 4.53
QR: năm 2020: 2.39; năm 2021: 3.13; năm 2022: 3.24
Chỉ số thanh toán hiện hành cho biết cứ mỗi đồng nợ ngắn hạn mà doanh nghiệp
“

đang giữ thì doanh nghiệp có bao nhiêu đồng tài sản lưu động có thể được sử dụng để thanh
toán. Nếu tỷ số này nhỏ hơn 1 thì có nghĩa là doanh nghiệp không đủ tài sản có thể sử dụng
ngay để thanh toán cho các khoản nợ sắp đến hạn. Chỉ số thanh toán nhanh là 1 chỉ số tài
chính nhằm đo khả năng huy động tài sản lưu động của doanh nghiệp để thanh toán ngay
các khoản nợ ngắn hạn của doanh nghiệp này. Nhìn chung trong giai đoạn 2020 – 2022, cà
2 chỉ số CR và QR của DPM tăng đều qua các năm, điều đó cho thấy sự chắc chắn trong
khả năng trả nợ của công ty. ”

Tài sản cố định:

Tài sản cố định 2022 2022 so 2021 2021 so với
với 2021 2020 2020
Nguyên giá 11.487.943 - 58.962 11.546.905 - 99.555 11.646.460
Giá trị hao mòn (9.053.636) (390.221) (8.663.415) (455.846) (8.207.589)

Dựa vào số liệu trên bảng cân đối kế toán ta dễ dàng nhận thấy phần khấu hao tăng
trung bình tầm 400 triệu đồng qua các năm trong khi lượng tài sản cố định hầu như không
có thay đổi đáng kể. Vậy trong một vài năm tới đây khi khấu hao hết giá trị nguyên giá của
tài sàn cố định thì Công ty sẽ có thêm trung bình 400 triệu đồng vào lợi nhuận.

Lê Hoàng Trang Ly Ly
4
 Môn học: Quản trị tài chính

Quỹ đầu tư phát triển:

Căn cứ khoản 1, khoản 2 Điều 32 Nghị định 91/2015/NĐ-CP, khoản 2 Điều 6 Nghị
định 140/2020/NĐ-CP quy định về quản lý và sử dụng Quỹ Đầu tư phát triển thì với khoản
3.497 tỷ từ quỹ đầu tư phát triển của công ty cũng sử dụng để bổ sung vốn điều lệ của công
ty. Do đó Công ty đã có 1 khoản tiền dự phòng rất lớn từ Quỹ đầu tư phát triển này.
2. BẢNG BÁO CÁO KẾT QUẢ KINH DOANH 3 NĂM ( 2020, 2021,2022)
Đvt: 1.000.000 đồng
CHỈ TIÊU 2022 2021 2020
1.Doanh thu thuần 18.627.179 12.786.141 7.761.818
2.Giá vốn hang bán 10.788.959 8.000.602 6.032.014
3.Lợi nhuận gộp 7.838.219 4.785.538 1.729.803
4.Doanh thu tài chính 365.063 175.513 179.636
5.Chi phí tài chính 85.257 74.648 94.847
6.Phần lãi trong công ty LD,LK 2.662 2.503 2.437
7.Chi phí bán hang 977.707 817.762 654.617
8.Chi phí quản lý doanh nghiệp 556.278 424.973 409.071
9.Lợi nhuận thuần 6.586.702 3.646.171 753.341
10.Lợi nhuân khác 18.879 153.299 94.549
11.Lợi nhuận trước thuế 6.605.581 3.799.471 847.890
12. Lợi nhuận sau thuế 5.584.891 3.171.516 701.619

Bảng tính chỉ số:

Các chỉ số chính 2022 2021 2020
Biên lợi nhuận gộp 42.08% 37.43% 22.29%
Biên lợi nhuận trước thuê 35.5% 29.7% 10.9%
ROE 50.8% 28.8% 6.4%
ROA 31.6% 22.7% 6.2%

Lê Hoàng Trang Ly Ly
5
 Môn học: Quản trị tài chính

“Qua bảng phân tích các chỉ số, ta thấy được biên lợi nhuận gộp và biên lợi nhuận
trước thuế tăng qua các năm là tín hiệu rất tốt. Điều này cho thấy hoạt động sản xuất của
doanh nghiệp đang được nâng cấp giúp tối ưu giá vốn. Nó đồng nghĩa với lợi thế và năng
lực cạnh tranh của doanh nghiệp ngày càng được củng cố. Trong bối cảnh giá phân bón thế
giới vẫn duy trì mức tăng khi nguồn cung từ Nga bị thắt chặt, biên lợi nhuận gộp của công
ty tăng từ 22.29% lên 42.08%.
Chi phí bán hang tăng hơn 50% do công ty đẩy mạnh hang xuất khẩu và chi phí giá
cước tăng cao, ngoài ra chi phí quản lý doanh nghiệp cũng tăng lên hơn 20%.
Thu nhập khác của Công ty cũng ghi nhận gấp 4 lần so với cùng kì từ đó dẫn đến lên mức
trên 2 nghìn tỷ kéo theo lợi nhuận sau thuế của công ty đã vượt kế hoạch lợi nhuận năm
2022 đặt ra trước đó. Về ngắn han, Công ty kỳ vọng vẫn sẽ ghi nhận được kết quả tích cực
nhờ đẩy mạnh xuất khẩu.
DPM có kết quả kinh doanh tăng trưởng ấn tượng với doanh thu thuần đạt 18.744 tỷ
VND, với động lực tăng trưởng chính đến từ giá phân bón tăng cao và hưởng lợi từ chính
sách hạn chế xuất khẩu của các nước sản xuất phân bón lớn. Là một trong số những doanh
nghiệp trúng gói thầu 130 nghìn tấn ure xuất khẩu sang Ấn Độ, chúng tôi dự kiến DPM sẽ
thu về khoản lợi nhuận từ 1,000-1,100 tỷ đồng và hoàn thành kế hoạch lợi nhuận năm 2022
ngay trong quý 1. ”

C. Nguyên nhân của việc tăng lợi nhuận và tầm nhìn trong tương lai:
1. Lý giải về lợi nhuận hiện tại:
“Nguyên nhân chính mang lại kết quả kinh doanh ấn tượng của Đạm Phú Mỹ trong
năm 2020-2022 đến từ diễn biến giá phân bón thế giới lên cao, kéo theo giá trong nước
cũng tăng mạnh.
4 nguyên nhân khiên giá ure tăng mạnh bao gồm:
Thứ nhất, giá chi phí đầu vào tăng lên (khí đốt tự nhiên và than đá).
Thứ hai, do các biện pháp giảm thiểu cacbon của Trung Quốc buộc các công ty sản
xuất urê ở Trung Quốc cắt giảm sản lượng.
Thứ ba là lệnh cấm xuất khẩu của Trung Quốc từ tháng 9/2021 đến tháng 6/2022
trong khi quốc gia này chiếm 54% tổng sản lượng phân bón được sản xuất ra tại châu Á.”

Lê Hoàng Trang Ly Ly
6
 Môn học: Quản trị tài chính

“ Cuối cùng là những động thái hạn chế xuất khẩu của Nga thông qua việc áp mức
hạn ngạch 5,9 triệu tấn từ tháng 12/2021 đến tháng 5/2022). Hơn nữa, hoạt động vận
chuyển và thanh toán quốc tế liên quan đến Nga đã bị dừng lại, buộc chính phủ Nga phải
thông báo cho các nhà sản xuất urê của Nga ngừng hoạt động xuất khẩu từ đầu tháng
3/2022. Điều này đã đẩy giá urê đạt đỉnh trong tháng 3.
Thêm vào đó xung đột Nga và Ukraine diễn ra căng thẳng khiến ngành năng lượng
ảnh hưởng lớn, bởi lẽ Nga là quốc gia xuất khẩu dầu đứng thứ 2 trên thế giới, chỉ sau Saudi
Arabia. Đối với thị trường Liên minh Châu Âu (EU) thì Nga đang nắm hơn 40% thị phần
dầu khí.
Đáng nói là vì Ukraine là quốc gia được chọn làm quốc gia trung chuyển khí đốt.
Chính vì thế, khi xung đột Nga và Ukraine leo thang dẫn đến dầu khí từ Nga hạn chế xuất
khẩu ra thế giới cũng như xuất khẩu bằng con đường khác nên chi phí logistics cũng đồng
thời bị đẩy cao.
Hơn thế nữa, cuộc xung đột Nga và Ukraine diễn ra ngay đúng thời điểm kinh tế thế
giới đang đối mặt với khủng hoảng năng lượng, tình hình làm phát gia tăng và đang hồi
phục sau Covid-19. Trước đó, ngành năng lượng đã đứng trước nguy cơ đứt gãy chuỗi cung
ứng giờ cộng thêm xung đột quân sự khiến cho chi phí bỏ ra cho ngành năng lượng tăng
cao, đồng thời bị khan hiếm nguồn năng lượng. Cả Thế Giới đều phụ thuộc vào khí đốt, vì
vậy dấn đến giá dầu đã biến động mạnh mẽ, giá dầu tăng đột biến, vượt mức
100USD/thúng. Đây là mức giá cao nhất kể từ tháng 8/2014. Và cũng là lý do khiến Công
Ty DPM có doanh thu và lợi nhuận siêu tốt ở thời điểm hiện nay.
Năm 2021 là một năm biến động đặc biệt trên thị trường phân bón thế giới nói chung
và Việt Nam nói riêng. Sự đứt gãy chuỗi cung ứng, chi phí sản xuất, vận chuyển phân bón
tăng cao, nguồn cung khan hiếm trong khi nhu cầu tăng nên giá phân bón thế giới tăng đột
biến, điển hình như giá FOB urê từ khoảng 250 USD/tấn vào cuối năm 2020, có lúc đã tăng
lên đến 1.000 USD/tấn.
Giá phân bón thế giới tăng mạnh kéo theo giá phân bón trong nước cũng tăng cao, tác
động tích cực đến doanh thu, lợi nhuận của PVFCCo. Tuy nhiên, điều quan trọng là PVFCCo
đã lên kịch bản, có sự chuẩn bị phòng, chống dịch rất tốt trước khi dịch Covid-19 bùng phát

Lê Hoàng Trang Ly Ly
7
 Môn học: Quản trị tài chính

nghiêm trọng, chuẩn bị lực lượng làm việc “3 tại chỗ” để bảo đảm an toàn trong khu vực sản
xuất, bảo đảm lực lượng làm việc tại các đơn vị phân phối... Do đó, Nhà máy Đạm Phú Mỹ
đã thực hiện thành công bảo dưỡng tổng thể định kỳ, sản xuất an toàn, liên tục, đạt công suất
tối đa; mức tiêu hao nguyên vật liệu, năng lượng cũng tốt hơn so với trước.
Một thuận lợi, hay đúng hơn là điểm mạnh nữa, là hệ thống phân phối, kho bãi của
PVFCCo bao phủ khắp mọi miền đất nước, cùng với sự nỗ lực của toàn hệ thống nên việc
đưa hàng hóa tới nơi tiêu thụ không bị gián đoạn trong đại dịch Covid-19. Ngoài ra, uy tín
thương hiệu của Phân bón Phú Mỹ và việc tận dụng tốt cơ hội thị trường cũng đem đến lợi
thế trong tiêu thụ sản phẩm .”

2. Dự đoán về triển vọng của DPM trong tương lại.

Xét thấy doanh thu của Công ty DPM chủ yếu từ Ure mà nguyên vật liệu đầu vào
của ure chính là khí. Giá khí đầu vào phụ thuộc vào giá khí của Việt Nam và giá khí Thế
Giới. Việt Nam ta phụ thuộc vào dầu khí, Công ty DPM chấp nhận ký hợp đồng dài hạn 5
năm – 10 năm xác định mức giá bán cố định và cam kết không thả nổi giá bán theo giá Thế
Giới. Điều này sẽ dấn tới 2 vấn đề xảy ra:
- Nếu giá khí Thế Giới tăng cao (hoặc nằm trong các trường hợp chịu tác động khách
quan bởi các vấn đề tương tự như đã xảy ra trong 2020-2022) trong khi giá Khí của Công ty
DPM đã ký là cố định, điều này sẽ làm cho lợi nhuận của Công ty DPM tăng cao rất nhiều
lần.
- Nếu giá khí Thế Giới giảm mạnh thì chắc chắn với mức giá cố định Công ty DPM
sẽ gặp bất lợi rất lớn về lợi nhuận.
Giá khí tự nhiên phụ thuộc theo giá biến động của Dầu, dầu tăng thì khí tăng và
ngược lại. Năm 2020 đến 2022 giá dầu tăng dần kéo theo giá khí tăng dần làm cho giá
nguyên vật liệu đầu vào tăng. Việt Nam ta áp dụng theo giá dầu, chính vì thế đây cũng là
bất lợi lớn với Công ty DPM, tôi sẽ chứng minh qua 2 biểu đồ như sau:

Lê Hoàng Trang Ly Ly
8
 Môn học: Quản trị tài chính

( Hình 1: Biểu đồ giá Khí tự nhiên )

(Hình 2: Biểu đồ giá dầu thô)

Qua 2 biểu đồ (hình 1 và hình 2) dễ dàng nhận thấy:
- Giá dầu thô tăng dần và giá khí tự nhiên cũng tăng dần theo
- Khi giá dầu thô đạt đỉnh thì giá khí tự nhiên cũng đạt đỉnh tương ứng.
- Khi giá dầu giảm dần giai đoạn tháng 6/2022 trở đi thì ta nhận thấy giá Khí tự nhiên
giảm mạnh, gần như giảm xuống sâu gấp 3 lần so với việc giá dầu giảm.

Lê Hoàng Trang Ly Ly
9
 Môn học: Quản trị tài chính

Thêm vào đó việc ký hợp đồng cố định giá dầu, năm 2023 dự đoán Công ty DPM sẽ
đối mặt với thách thức nhiều hơn cơ hội, nhận định lợi nhuận của công ty DPM sẽ sụt giảm
trong năm 2023. Đồng thời giá cổ phiếu DPM có thể sẽ không tăng trưởng mạnh như năm
2022 hoặc có khả năng giảm.
Bên cạnh đó các chuyên gia dự báo nhu cầu ure suy yếu do suy thoái kinh tế và sự
điều chỉnh giá các mặt hang nông nghiệp trong năm 2023. Nguồn cung ure tăng do Nga và
Trung Quốc dỡ bỏ biện pháp hạn chế xuất khẩu phân bón có thể khiến giá ure tiếp tục giảm
trong năm 2023.
D. KẾT LUẬN:
Kết hợp với kiến thức phân tích báo cáo tài chính được học, bảng báo cáo tài chính
và các thông tin kinh tế mà tôi thu thập được, dự đoán trong tương lai lợi nhuận của Tổng
công ty phân bón và hóa chất dầu khí (DPM) sẽ sụt giảm mạnh. Vì vậy cổ phiếu DPM của
Tổng công ty phân bón và hóa chất dầu khí sẽ kém hấp dẫn trong năm 2023

Lê Hoàng Trang Ly Ly
10
 Môn học: Quản trị tài chính

E. TÀI LIỆU THAM KHẢO:

1. Tài liệu và bài giảng môn Quản trị tài chính của Tiến sỹ Nguyễn Văn Thuận.
2. https://finance.vietstock.vn/dpm/tai-tai-lieu.htm
3. https://cafebiz.vn/ban-phan-lai-dinh-cao-nhu-dam-phu-my-quy-1-2022-lai-gap-12-
lan-cung-ky-du-bao-quy-2-quy-3-lai-tang-60-70-20220629154559695.chn
4. https://www.stockbiz.vn/Stocks/DPM/FinancialStatements.aspx
5. https://baochinhphu.vn/gia-dau-the-gioi-giam-manh-nhat-trong-vong-gan-1-nam-
102230320084213128.htm
6. Website của Tổng công ty phân bón và hóa chất dầu khí: https://dpm.vn/

Lê Hoàng Trang Ly Ly
11