29/11/2018

Fisioloxía do sistema endócrino

SUBTEMAS 10 E 11

Fisioloxía do exercicio i Profa. Dra. Alba Cuba

Sistema endócrino
• Integra e regula as funcións corporais para estabilizar o
ambiente interno do corpo:
• Activan os sistemas • Estimulan a síntese proteínas
encimáticos e graxas
• Alteran a permeabilidade da • Inician a secreción celular
membrana celular • Determinan as respostas ó
• Disparan a contracción e estrés físico e psicolóxico
relaxación muscular

Fisioloxía do exercicio i Profa. Dra. Alba Cuba

1
 29/11/2018

Sistema endócrino
• Consta de tres compoñentes:
Glándula Hormona Receptor
produtora

Fisioloxía do exercicio i Profa. Dra. Alba Cuba

Sistema endócrino
Glándulas:
• Endócrinas: Segregan as hormonas e carecen de
condutos
• Exócrinas: Teñen condutos secretores que conducen
directamente ó compartimento específico ou superficie
(controladas maioritariamente polo sistema nervioso).

Fisioloxía do exercicio i Profa. Dra. Alba Cuba

2
 29/11/2018

Sistema endócrino
Situación das glándulas
endócrinas: (Hipófise)

• Órganos principais
• Áreas en outros
órganos
• Hipotálamo (tamén
é órgano maior do
sistema nervioso) Gónadas

Fisioloxía do exercicio i Profa. Dra. Alba Cuba

Sistema endócrino
Hormonas:
• Mensaxeiros químicos

• Exercen a función localmente ou a distancia

Fisioloxía do exercicio i Profa. Dra. Alba Cuba

3
 29/11/2018

Sistema endócrino
Clasificación clásica das hormonas segundo a natureza
química:
• Hormonas esteroides: Suprarrenais e gonadais
• Hormonas peptídicas: Hipotalámicas, hipofisarias e
pancreáticas
• Hormonas amínicas: Tiroideas e catecolaminas

Fisioloxía do exercicio i Profa. Dra. Alba Cuba

Sistema endocirno
Clasificación actual

Naclerio (2011)

Fisioloxía do exercicio i Profa. Dra. Alba Cuba

4
 29/11/2018

Sistema endócrino
Hormonas esteroides:
• Non solubles no plasma
• Transporte proteínas-> para actuar deben desprenderse
• Maior vida media
• Liposolubles: atravesan con facilidade a membrana

Fisioloxía do exercicio i Profa. Dra. Alba Cuba

Sistema endócrino
Hormonas peptídicas e amínicas:
• Solubles no plasma
• Fácil captación
• Menor vida media
• Non liposolubles: receptores na membrana

Fisioloxía do exercicio i Profa. Dra. Alba Cuba

5
 29/11/2018

Sistema endócrino

Receptores:
• Recoñecen as hormonas coas
que interactúan
• Interacción fenómenos post-recepción acción biolóxica

Fisioloxía do exercicio i Profa. Dra. Alba Cuba

Sistema endócrino
Accións hormonais nas células diana:
• Variación da síntese de biomoléculas
• Alteración da actividade encimática
• Modificacións no transporte da membrana celular
• Indución dunha actividade secretora

Fisioloxía do exercicio i Profa. Dra. Alba Cuba

6
 29/11/2018

Sistema endócrino
A capacidade de resposta dunha célula diana a unha
hormona depende:
• Da cantidade de receptores hormonais
• Da concentración da hormona
• As influencias exercidas por outras hormonas

Fisioloxía do exercicio i Profa. Dra. Alba Cuba

Sistema endócrino
Fenómenos de regulación dos receptores:
• Regulación á alza (up regulation): Aumento do número
de receptores como resposta a diminución dos niveis
plasmáticos da hormona.

Fisioloxía do exercicio i Profa. Dra. Alba Cuba

7
 29/11/2018

Sistema endócrino
Fenómenos de regulación dos receptores:
• Regulación á baixa (down regulation): Diminución do
número de receptores como resposta ó aumento dos
niveis plasmáticos da hormona.

Fisioloxía do exercicio i Profa. Dra. Alba Cuba

Eixe endócrino:

Fisioloxía do exercicio i Profa. Dra. Alba Cuba

8
 29/11/2018

Sistema endócrino
Regulación da produción hormonal:
• Feedback positivo:
A concentración plasmática de unha
hormonas é baixa polo que o eixe se activa
en sentido descendente aumentando a
produción hormonal na glándula periférica

Fisioloxía do exercicio i Profa. Dra. Alba Cuba

Sistema endócrino
Regulación da produción hormonal:
• Feedback negativo:
A concentración plasmática da hormona xa
é suficiente polo que o eixe se activa en
sentido ascendente cesando os estímulos
de produción.

Fisioloxía do exercicio i Profa. Dra. Alba Cuba

9
 29/11/2018

Sistema endócrino
Regulación da produción hormonal por constante
orgánica:
• Non todas as hormonas se regulan de forma axial,
algunhas estimúlanse ou inhíbense en función da
variación que experimenta unha constante orgánica.
P. Ex: Insulina pancreática dependente da glucemia

Fisioloxía do exercicio i Profa. Dra. Alba Cuba

Sistema neuroendócrino
Sistema nervioso Sistema endócrino
Moléculas mediadoras Neurotransmisores Hormonas
Vía comunicación Nervios Sangue
Actuación Rápida e precisa Máis lenta
Duración Corta Máis duradeira
Distancia Corta Larga
Especificidade Emisor Receptor

Fisioloxía do exercicio i Profa. Dra. Alba Cuba

10
 29/11/2018

Bibliografía recomendada
Chicharro, J. L. e Vaquero, A. F. (2006). Fisiología del ejercicio. Madrid: Ed.
Médica Panamericana.
Guyton, A. C., Hall, J. E., e Guyton, A. C. (2011). Tratado de fisiología médica.
Madrid: Elsevier.
McArdle, W.D., Katch, F.I. e Katch, V.L. (2015). Fisiología del ejercicio: nutrición,
rendimiento y salud (8ªed). L'Hospitalet de Llobregat, Barcelona: Wolters Kluwer
Health.
Naclerio Ayllón, F. (2011). Entrenamiento Deportivo Fundamentos y Aplicaciones
en diferentes deportes. Madrid: Ed. Médica Panamericana.
Wilmore, J. H., e Costill, D. L. (2004). Fisiología del esfuerzo y del deporte.
Barcelona: Paidotribo.

Fisioloxía do exercicio i Profa. Dra. Alba Cuba

11