I. Khái quát chung.

1. Tác giả.
- Là một trong những nhà thơ tiêu biểu nhất của thế hệ các nhà thơ thời kháng chiến
chỗng Mỹ.
- Thơ Xuân Quỳnh giàu cảm xúc, hồn nhiên, chân thành, luôn trăn trở và khát khao
về hạnh phúc bình dị đời thường
2. Tác phẩm.
- Viết về đề tài tình yêu.
- Sáng tác năm 1967 trong chuyến đi thực tế tại vùng biển Diêm Điền.
- Qua hình tượng sóng, bài thơ diễn tả những cảm xúc phong phú sôi nổi của trái tim
người phụ nữ rạo rực và khát khao yêu thương.
3. Hình tượng “ sóng” và “em”
- Sóng là một hình tượng động, bất biến, là sự hóa thân trong cái tôi của nhân vật trữ
tình “em”.
- Hai hình tượng sóng và em luôn đi đôi sánh cặp với nhau, có lúc tách ra, có lúc soi
chiếu vào nhau
II. Tác Phẩm
1. Quy luật Sóng và Em
* Tâm trạng: + Dữ dội >< Dịu êm
+ Ồn ào >< Lặng lẽ
~ ~
Khát khao cháy bỏng Dịu dàng, đắm say
+ Bồi hồi, xao xuyến, chờ đợi
=> con sóng muôn hình vạn trạng, cũng như bản chất, trạng thái của người con gái
khi yêu.
* Tìm lời giải cho những trạng thái đối cực
+ Khát vọng vượt ra giới hạn “sông” để tìm ra “bể” để tìm tình yêu bao dung và “
hiểu nổi mình”
+ “ Sóng vỗ muôn đời” = “ Nhịp đập tuổi trẻ” khát khao tình
~ ~ => yêu trong trái tim
Quy luật tự nhiên Quy luật tình yêu nhân vật trữ tình
+ “Ngày xưa, ngày nay” vẫn thế => Khát vọng tình yêu là vĩnh cửu, tồn tại trong tâm
hồn con người.
2. Biểu hiện của tình yêu.
* NGHĨ về tình yêu: + Nỗi trăn trở tự trách mình
+ Tự hỏi nơi nào sóng lên?
+ Lời thú nhận ngọt ngào, Tình yêu là xúc cảm không
thể lý giải.
* Nỗi NHỚ: + Chiếm trọn không gian “ Dưới lòng sâu, trên mặt nước” và đi vào
tiềm thức
+ Ngày đêm không nguôi, tha thiết, thường trực, rạo rực
+ Bày tỏ trực tiếp: Sóng nhớ bờ - Em nhớ anh
* HƯỚNG đến sự thủy chung:
+ Khẳng định: Dẫu xuôi Bắc ngược Nam vẫn hướng về nơi có anh hiện hữu.
+ Niềm tin: - Sóng rồi sẽ vào bờ
- Tình yêu chỉ luôn hướng về “ phương anh”
3. Khát vọng tình yêu vĩnh hằng
* Quy luật tự nhiên: + Bước đi vô hạn của thời gian
+ Lo âu về sự ngắn ngủi, hữu hạn của đời người.
* Vĩnh viễn hóa Tình yêu: + Sóng ước muốn tan ra giữa biển lớn để ngày đêm vỗ bờ
+ Em muốn ta tan vào nhau, hướng đến một tình yêu
trường tồn, vĩnh hằng
4. Tính truyền thống và tính hiện đại trong thơ Xuân Quỳnh
TÍnh truyền thống: - Nỗi nhớ và sự thủy chung
- Niềm tin vào tình yêu
- Khát khao hạnh phúc gia đình
Tính Hiện đại: - Sự mạnh bạo và chủ động của người con gái khi yêu
- Cái tôi mạnh mẽ nhiều xúc cảm
5. Nghệ thuật
-Thể thơ năm chữ nhịp ngắn, giàu nhạc điệu
-Hình ảnh ẩn dụ đồng hiện giữa “sóng” và “em”
-Từ ngữ, hình ảnh khơi gợi nhiều cảm xúc
- Nghệ thuật nhân hóa, đối lập, ẩn dụ...