XOAY TRỤC ĐẠI DỊCH CỦA AIRBNB

Cách đây không lâu, dường như một công ty khởi nghiệp có thể phá vỡ toàn bộ ngành khách sạn
là điều không thể. Hoạt động kinh doanh này từ lâu đã bị thống trị bởi những gã khổng lồ như
Marriott và Hilton, những công ty phải mất hàng thập kỷ mới trở thành những thương hiệu toàn
cầu thành công. Tuy nhiên, vào năm 2022, Airbnb đã có 4 triệu chủ nhà tại hơn 100.000 thành phố
ở khoảng 220 quốc gia cung cấp dịch vụ lưu trú cho khách ở hầu hết mọi khu vực trên toàn cầu.
Du khách có thể đặt phòng dự phòng với ngân sách thấp hoặc toàn bộ hòn đảo và lâu đài. Với cách
tiếp cận dựa trên chiến lược nền tảng của mình, Airbnb có thể cung cấp nhiều chỗ ở hơn ba chuỗi
khách sạn lớn nhất cộng lại: Marriott, Hilton và Intercontinental. Và cũng giống như các chuỗi
khách sạn toàn cầu, Airbnb sử dụng hệ thống đặt phòng và định giá phức tạp để khách tìm, đặt
trước và thanh toán tiền phòng nhằm đáp ứng nhu cầu đi lại của họ.
Năm 2008, Airbnb là một công ty khởi nghiệp non trẻ với ngân sách eo hẹp. Ngày nay, nó là một
công ty trị giá hàng tỷ đô la cạnh tranh trên toàn cầu. Ví dụ, công ty đã đạt được một cột mốc quan
trọng (vào năm 2021) với 1 tỷ lượt khách. Thành công của Airbnb thậm chí còn đáng kinh ngạc
hơn do rào cản gia nhập cao thường bảo vệ các công ty lâu đời. Airbnb đã phá vỡ ngành khách sạn
toàn cầu như thế nào?
Brian Chesky và Joe Gebbia, những người sáng lập Airbnb, là bạn cùng phòng ở San Francisco
(năm 2007) đang gặp khó khăn trong việc thanh toán tiền thuê nhà. Cả hai đều là nhà thiết kế công
nghiệp, những người định hình hình dáng và chức năng của mọi thứ, từ tách cà phê, nội thất văn
phòng cho đến nội thất máy bay. Trong một khoảnh khắc bất chợt, họ quyết định gửi một e-mail
đến danh sách phân phối cho một hội nghị thiết kế công nghiệp sắp diễn ra ở quê hương của họ:
“Nếu bạn sắp tham dự [hội nghị thiết kế công nghiệp] ở San Francisco vào tuần tới và vẫn chưa
sắp xếp được chỗ ở, thì hãy cân nhắc việc kết nối mạng trong tình trạng ùn tắc của bạn. Đúng vậy.
Để có một giải pháp thay thế giá cả phải chăng cho các khách sạn trong thành phố, hãy tưởng
tượng bạn đang ở trong nhà của một người đồng nghiệp trong ngành thiết kế, tỉnh táo sau một giấc
ngủ ngắn trên chiếc nệm hơi cũ, trò chuyện về các sự kiện sắp tới trong ngày trên Pop Tarts và OJ.
Ba người đã chấp nhận lời đề nghị của họ và hai người bạn cùng phòng đã kiếm được một số tiền
để trợ cấp tiền thuê nhà của họ. Nhưng quan trọng hơn, Chesky và Gebbia cảm thấy rằng họ đã
nảy ra một ý tưởng kinh doanh mới: Giúp mọi người cho thuê những căn phòng trống của họ. Sau
đó, họ nhờ nhà khoa học máy tính Nathan Blecharczyk, một trong những người bạn cùng phòng
cũ của Gebbia, tạo ra một trang web nơi chủ nhà và khách có thể gặp gỡ và giao dịch. Ba người
đồng sáng lập đã đặt tên cho trang web của họ là AirBedandBreakfast.com, sau này được rút ngắn
thành Airbnb. Ba doanh nhân đã thử nghiệm địa điểm mới của họ tại hội nghị South by Southwest
(SXSW) năm 2008, nhằm tôn vinh sự hội tụ của các ngành công nghệ, phim ảnh và âm nhạc.
SXSW cũng đóng vai trò là bệ phóng không chính thức cho các dự án kinh doanh mới. Ví dụ,
Twitter đã được ra mắt tại SXSW chỉ một năm trước đó và gây được tiếng vang lớn. Tuy nhiên,
sự ra mắt của Airbnb tại SXSW đã thất bại. Ban tổ chức hội nghị có hợp đồng độc quyền với các
khách sạn địa phương mà những người sáng lập Airbnb không hề biết. Kết quả là những người tổ
chức hội nghị đã không thu hút được bất kỳ lưu lượng truy cập nào tới trang web của Airbnb.
Không nản lòng, Airbnb quyết định tận dụng tình trạng thiếu phòng khách sạn dự đoán ở Denver,
Colorado, tại Hội nghị Quốc gia Đảng Dân chủ (DNC) năm 2008. Sau khi tất cả các khách sạn địa
phương đã được đặt trước, những người sáng lập đã chuẩn bị các thông cáo báo chí với tiêu đề hấp
dẫn, chẳng hạn như “Nhà ở cơ sở cho chiến dịch cơ sở”. Thông điệp này đã gây được tiếng vang
với những người ủng hộ Obama. Nhờ hoạt động tiếp thị du kích khôn ngoan của họ, cả The New
York Times và The Wall Street Journal đều viết rất nhiều về Airbnb. Trang web Airbnb được thiết
kế mới đã tạo điều kiện thuận lợi cho khoảng 100 lượt cho thuê trong DNC. Tuy nhiên, ngay sau
sự kiện này, lưu lượng truy cập trang web của Airbnb đã giảm trở lại con số 0. Để kiếm tiền tiếp
tục công việc kinh doanh của mình, Chesky và Gebbia quyết định trở thành doanh nhân kinh doanh
ngũ cốc, tạo ra “Obama-O's: Bữa sáng của sự thay đổi” và “Cap’n McCains: Khác biệt trong từng
miếng ăn,” có hình ảnh minh họa của các ứng cử viên tổng thống năm 2008 trên 1.000 hộp ngũ
cốc. Sau khi gửi mẫu đến các cơ quan báo chí và đưa tin sau đó trên các phương tiện truyền thông,
loại ngũ cốc phiên bản giới hạn này đã nhanh chóng được bán hết, mang lại cho Chesky và Gebbia
thêm doanh thu để tiếp tục tiếp thị Airbnb.
Bước đột phá lớn của liên doanh non trẻ này đến vào năm 2009. Y Combinator, một công cụ tăng
tốc khởi nghiệp đã tạo ra các công ty công nghệ nổi tiếng như Dropbox, Stripe và Twitch.tv, đã
đưa ra cho Airbnb một trong số ít những vị trí được thèm muốn trong chương trình của mình. Để
đổi lấy vốn sở hữu trong dự án kinh doanh mới, các chương trình tăng tốc khởi nghiệp cung cấp
không gian văn phòng, cố vấn và cơ hội kết nối với các nhà đầu tư mạo hiểm đang tìm cách tài trợ
cho “điều lớn lao” tiếp theo. Một năm sau, Airbnb nhận được tài trợ từ Sequoia Capital, một trong
những công ty đầu tư mạo hiểm (VC- Venture Capital) uy tín nhất ở Thung lũng Silicon. Công ty
VC đã cung cấp vốn giai đoạn đầu cho các công ty khởi nghiệp Apple, Google, Oracle, PayPal,
YouTube và WhatsApp. Mặc dù không phải là người tiên phong trong lĩnh vực cho thuê ngang
hàng, Airbnb, với sự hỗ trợ của Y Combinator, là công ty đầu tiên nhận ra rằng một thiết kế trang
web đẹp mắt bao gồm các bức ảnh chuyên nghiệp về các dịch vụ cho thuê có sẵn sẽ tạo ra sự khác
biệt rất lớn. Ngoài ra, Airbnb đã phát triển trải nghiệm giao dịch liền mạch giữa chủ nhà và khách
và có thể kiếm được hơn 10% một chút cho mỗi giao dịch được thực hiện trên trang web của mình.
Thời điểm của những chiến thắng này thật tình cờ. Cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008-
2010 đang bùng phát mạnh mẽ và mọi người đang tìm kiếm chỗ ở giá rẻ trong khi chủ nhà đang
cố gắng trả tiền thuê nhà hoặc thế chấp để giữ nhà của họ.
Khả năng phục hồi và sự nhanh nhẹn đã là một phần DNA của Airbnb kể từ khi thành lập lần đầu
trong môi trường bên ngoài đầy thách thức của cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu. Những khả
năng này đã giúp ích rất nhiều cho họ khi họ xoay trục để ứng phó với đại dịch Covid-19. Một
luồng dữ liệu người dùng khổng lồ từ trang web của mình cho phép CEO Chesky nhanh chóng
nhận thấy các xu hướng du lịch mới nổi, chẳng hạn như du lịch địa phương và làm việc từ xa. Ông
cũng lưu ý rằng khách đã đặt các chuyến đi gần nhà hơn (nhưng không phải ở các khu vực đô thị
như thành phố lớn) và với thời gian dài hơn. Airbnb đã nghiên cứu chặt chẽ hành vi của người tiêu
dùng đang phát triển như thế nào và tin chắc rằng ranh giới giữa du lịch, giải trí và sinh hoạt đang
ngày càng mờ nhạt. Việc áp dụng trí tuệ nhân tạo vào lượng dữ liệu khổng lồ được tạo ra trên trang
web của mình đã cho phép Airbnb xoay chuyển trong thời kỳ đại dịch. Trong khi đó, nhiều khách
sạn truyền thống đã đóng cửa hoặc hoạt động với công suất thấp hơn nhiều vì các hạn chế về đại
dịch.
Khi đại dịch lan rộng, Airbnb nhanh chóng nhận ra rằng khách sẵn sàng trả phí cao hơn cho thuê
dài hạn với kết nối Internet nhanh ở các vùng ngoại ô, vùng nông thôn và địa điểm nghỉ dưỡng
đáng mơ ước như Boise (Idaho), Lake Tahoe (California), Martha's Vineyard (Massachusetts),
Maui (Hawaii), Palm Beach (Florida) và San Antonio (Texas). Việc chuyển hướng siêu nhanh của
Airbnb nhằm ứng phó với đại dịch chỉ có thể thực hiện được nhờ nó sử dụng cách tiếp cận nhẹ
nhàng về tài sản. Airbnb có thể kết hợp việc thay đổi sở thích của khách (nhu cầu) với chủ nhà
(cung) trên nền tảng hai mặt của mình trong thời gian thực. Ngoài ra, do tính chất linh hoạt của
thuật toán, Airbnb có thể giới thiệu các máy chủ trên trang web của mình để giải quyết tốt nhất
nhu cầu đặt phòng hiện tại.
Airbnb được định giá ở mức khổng lồ 114 tỷ USD vào đầu năm 2022, khiến nó trở thành một trong
những công ty khởi nghiệp có giá trị nhất thế giới. Điều đáng kinh ngạc hơn nữa là mức định giá
của Airbnb gần gấp đôi so với công ty dẫn đầu thị trường lâu năm Marriott, ở mức 59 tỷ USD.
Mặc dù Airbnb là một trong những công ty khởi nghiệp có giá trị nhất trên toàn cầu và cung cấp
nhiều chỗ ở hơn ba chuỗi khách sạn lớn nhất (Marriott, Hilton và Intercontinental) cộng lại, nhưng
không phải tất cả đều thuận buồm xuôi gió. Các yếu tố môi trường bên ngoài đặt ra những thách
thức đáng kể cho Airbnb. Các yếu tố kinh tế, chính trị và pháp lý đòi hỏi sự nhanh nhẹn to lớn của
công ty khi IPO trong thời kỳ đại dịch toàn cầu.
Mặc dù việc nhận biết sớm về xu hướng du lịch đang thay đổi đã giúp Airbnb ngăn chặn thảm họa
trong thời gian phong tỏa vì đại dịch trên diện rộng, nhưng tác động của đại dịch là không hề nhỏ.
Là một phần của chiến lược xoay trục vì Covid-19, Airbnb đã sa thải 1/4 lực lượng lao động của
mình trong đợt sa thải đầu tiên từ trước đến nay. Ngoài ra, Giám đốc điều hành Chesky cắt giảm
tất cả các khoản chi tiêu không cốt lõi (chẳng hạn như phúc lợi hào phóng cho nhân viên) và đầu
tư vào các lĩnh vực tăng trưởng trong tương lai như Trải nghiệm Airbnb, mang đến chuyến phiêu
lưu cá nhân hóa và sâu sắc hơn bằng cách đưa khách hoàn toàn đắm chìm vào thế giới và kiến thức
chuyên môn độc đáo của chủ nhà. Những trải nghiệm này bao gồm làm sushi với một đầu bếp nổi
tiếng, sáng tạo nghệ thuật graffiti và tham gia chuyến tham quan khám phá một điểm đến thú vị.
Trải nghiệm Airbnb là một phần thiết yếu trong tham vọng đã nêu của Chesky nhằm biến Airbnb
thành một công ty du lịch tích hợp toàn diện theo chiều dọc. Kinh nghiệm giúp công ty hợp nhất
theo chiều dọc bằng cách cung cấp các dịch vụ du lịch như một phần của các lựa chọn mua điểm
đến du lịch, đảm bảo rằng số tiền chi tiêu tại điểm đến vẫn thuộc về Airbnb và chủ nhà. Sẽ có
nhiều khách để lại đánh giá năm sao hơn sau kỳ nghỉ nếu họ đã tham gia một trải nghiệm. Mặc dù
mức đầu tư vào Trải nghiệm thấp hơn trong thời kỳ đại dịch, Airbnb vẫn lạc quan rằng Trải nghiệm
sẽ là lĩnh vực tăng trưởng trong 5 năm tới.
Là một phần của trục xoay đại dịch, Giám đốc điều hành Chesky cũng cần phải trì hoãn đợt phát
hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) đã được mong đợi từ lâu. Vào tháng 12 năm 2020, khi
Nasdaq Composite tăng gần 60% so với mức thấp nhất của đại dịch vào tháng 3 năm đó, cuối cùng
ông đã đưa công ty ra công chúng. Tại thời điểm IPO, định giá của Airbnb là 47 tỷ USD. Đến đầu
năm 2022, vốn hóa thị trường của Airbnb đạt 114 tỷ USD, tăng gần 60%. Tuy nhiên, trong cùng
tháng Airbnb lên sàn, công ty này đã báo cáo khoản lỗ kỷ lục 4 tỷ USD, khiến tổng khoản lỗ của
họ trong năm 2020 cao hơn tổng số lỗ của họ trong 4 năm trước đó cộng lại.
Kể từ khi Airbnb bắt đầu hoạt động, nó đã phải đối mặt với các vấn đề pháp lý ngày càng gia tăng
ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh cho thuê và chia sẻ nhà ngắn hạn. Hội đồng thành phố, chủ
nhà và hiệp hội chủ nhà đã đề xuất hoặc ban hành các quy định nhằm cản trở Airbnb. Những quy
tắc như vậy được thể hiện trong các sắc lệnh địa phương, hợp đồng cho thuê, chính sách bảo hiểm
và/hoặc hợp đồng thế chấp nhằm hạn chế khả năng chia sẻ không gian của chủ nhà bằng Airbnb
và các nền tảng cho thuê ngắn hạn khác. Ví dụ: một số hiệp hội chủ sở hữu nhà chung cư ở các
thành phố nổi tiếng của Hoa Kỳ giới hạn số lượng căn hộ có thể được sử dụng để cho thuê ngắn
hạn, nếu có. Tại Châu Âu, một nhóm thị trưởng đại diện cho 22 thành phố (bao gồm Amsterdam,
Barcelona và London) đã gặp Ủy ban Châu Âu (cơ quan điều hành của Liên minh Châu Âu) để
tìm cách tăng cường kiểm soát quy định đối với các nền tảng cho thuê ngắn hạn. Do những động
thái này, Airbnb và các chủ nhà của nó có nguy cơ phải chịu những hình phạt đáng kể.
Ngoài ra, các công ty lâu đời có mức độ nhận diện thương hiệu vượt trội đã đưa ra các động thái
cạnh tranh trả đũa nhằm đáp lại sự gián đoạn của ngành Airbnb. Các đối thủ cạnh tranh đang bắt
đầu áp dụng các yếu tố trong mô hình kinh doanh của Airbnb. Nhiều công ty cạnh tranh hiện cung
cấp nhà để đặt phòng trực tuyến và các chủ nhà Airbnb thường xuyên cung cấp tài sản của họ trên
nhiều nền tảng. Hơn nữa, khả năng Google quảng cáo quảng cáo du lịch và cho thuê kỳ nghỉ của
mình nổi bật hơn trong kết quả tìm kiếm sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến lưu lượng truy cập của Airbnb.
Thành công tạo ra sự bắt chước: Danh sách các đối thủ cạnh tranh của Airbnb ngày càng phát triển
bao gồm các đại lý du lịch trực tuyến, các công cụ tìm kiếm như Google, các trang tìm kiếm siêu
dữ liệu tập trung vào danh mục (như Kayak, Tripadvisor và Trivago), chuỗi khách sạn và các công
ty cho thuê ngắn hạn của Trung Quốc (chẳng hạn như Thổ Gia).
Tuy nhiên, bất chấp tất cả những thách thức này, việc xoay trục đại dịch của Airbnb đã được đền
đáp. Năm 2021, công ty báo cáo doanh thu kỷ lục. Lượng đặt phòng tăng mạnh nhất đối với khách
lưu trú qua đêm ở các khu vực phi thành thị. Và khi làm việc tại nhà trở thành điều bình thường
mới đối với nhiều người, khách của Airbnb sẽ ở lại lâu hơn. Thật vậy, thời gian lưu trú dài hạn từ
28 đêm trở lên là phân khúc tăng trưởng nhanh nhất, chiếm 20% tổng số đêm được đặt.
Câu hỏi
1. Giải thích các yếu tố PESTEL có tác động đáng kể đến tương lai của doanh nghiệp? Xác
định các yếu tố PESTEL chính ảnh hưởng đến Airbnb và giải thích lý do tại sao chúng có
thể có tác động đáng kể (tích cực hoặc tiêu cực) đến hoạt động kinh doanh của công ty.
a. Airbnb có thể bao gồm những hoạt động nào trong chiến lược phi thị trường để đáp
ứng và định hình môi trường pháp lý của mình?
b. Làm thế nào nhận thức về các yếu tố PESTEL có thể hướng dẫn các hành động nội
bộ mà một công ty quyết định thực hiện? Các nhà lãnh đạo chiến lược có thể học
hỏi từ ví dụ của Airbnb như thế nào?
2. Công ty khởi nghiệp về internet có thể phá vỡ ngành khách sạn do Marriott và Hilton thống
trị từ lâu, vốn phải mất hàng thập kỷ mới trở thành chuỗi thành công trên toàn thế giới như
thế nào?
3. Đánh giá các hành động mà Airbnb đã thực hiện để ứng phó với đại dịch toàn cầu. Bạn có
đề xuất các hoạt động khác không?