Slide bài giảng trên lớp số 04.2

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP HÀ NỘI – BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ
BÀI SỐ 4
CHẾ TẠO PHÔI (TIẾP)
GIA CÔNG ÁP LỰC
1
Webiste: https://haui.edu.vn © 2021 Hanoi University of Industry All rights reserved
CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG
NỘI DUNG
4.9 Cán kim loại
4.10 Kéo sợi
4.11 Ép kim loại
4.12 Dập thể tích
4.13 Dập tấm
2
CÁN KIM LOẠI
Thực chất:
 Cán kim loại là quá trình cho phôi kim loại đi qua khe hở
giữa 2 trục cán quay ngược chiều nhau.
 Nhờ ma sát giữa trục cán và phôi KL mà KL được biến dạng
liên tục. Kết quả làm chiều cao giảm, chiều dài và chiều
rộng tăng.
Sơ đồ cán kim loại

3
CÁN KIM LOẠI
Chỉ tiêu kỹ thuật:

 Hệ số biến dạng:
Hay:
Thường μ = 1,1 ÷ 1,3. Sơ đồ cán kim loại

 Lượng ép:
D – Đường kính trục cán; α – góc ăn phôi

 Điều kiện để cán được:
β – Góc ma sát; tgβ = f (f – hệ số ma sát)
4
CÁN KIM LOẠI
Đặc điểm:
 Cán có thể tiến hành ở trạng thái nóng và trạng thái nguội.
 Cán nóng: mang đặc điểm của gia công nóng: kim loại dễ
biến dạng, đỡ tốn lực, độ chính xác, độ bóng thấp → để
gia công thô.
 Cán nguội: Kim loại khó biến dạng, tốn lực nhưng độ
chính xác, độ bóng và chất lượng bề mặt cao → Để gia
công tinh.
5
CÁN KIM LOẠI
Sản phẩm cán:

 Thép tấm:
 Tấm dày: chiều dày trên 4 mm
 Tấm mỏng: chiều dày dưới 4mm
 Thép thanh: Tiết diện tròn, vuông, chữ nhật, bán nguyệt, lục
lăng: kích thước đủ loại.
 Thép hình: I, T, U, L, thép hình chu kì.
 Thép ống:
 Ống có hàn: Uốn, lốc thành ống sau đó hàn
ᶲ10 ÷ ᶲ6000 (Téc chở xăng dầu → ᶲ6000)
 Ống không hàn: Ống nước, ống thép chịu áp lực
6
CÁN KIM LOẠI
7
CÁN KIM LOẠI
8
KÉO SỢI
Thực chất:
 Kéo sợi là quá trình kéo phôi KL đi qua 1 khuôn kéo. Nhờ
ma sát giữa phôi KL và thành khuôn mà KL được biến dạng.
 Kết quả: làm chiều ngang giảm, chiều dài tăng.
Sơ đồ kéo sợi
9
KÉO SỢI
Đặc điểm:
 Với thép người ta thường kéo ở trạng thái nóng. Khi kéo
thép thì ma sát lớn → Khuôn mau mòn.
 Với kim loại màu (nhôm, đồng): Kéo nguội.
Chi tiêu kĩ thuật:
 Hệ số kéo sợi:
 Góc nghiêng của khuôn: α = 5 ÷ 15o

 Lực kéo (để tránh đứt): P = n.σb.S1
S1 – Tiết diện ngang của sợi sau khi kéo.
σb – Giới hạn bền của vật liệu
n – Hệ số an toàn.
10
KÉO SỢI
Sản phẩm kéo sợi:

 Sợi kim loại: Φ 0,15 ÷ Φ 6
 Ống kim loại: Dùng để chế tạo ống có đường kính lớn,
thành ống mỏng
11
KÉO SỢI
12
ÉP KIM LOẠI
Thực chất:
 Là quá trình đẩy phôi KL đi qua khuôn ép có lỗ hình xác
định làm tiết diện phôi giảm, chiều dài tăng.
13
ÉP KIM LOẠI
Phân loại: Có 2 loại ép:

 Ép thuận: Chiều đi ra của sp
trùng với chiều chuyển động
của pittông ép.
Đặc điểm: Ma sát giữa KL và thành
khuôn lớn → Tốn lực và công BD, đồng
thời KL không thể ép hết được (còn
chân) → Tốn công xử lý chân này
(phần thừa bên trong khuôn.
 Ép nghịch: Chiều đi ra của sp
ngược với chiều chuyển động
của pittông ép.
Đặc điểm: Ma sát giữa KL và thành khuôn giảm → Lực và công

BD giảm, sử dụng được KL ở chân để tạo hình cho SP.
14
ÉP KIM LOẠI
Sản phẩm ép:

 Các loại thanh:
 Tròn, vuông, chữ nhật, lục giác.
 I, L, U, Z,…
 Ống < Φ 50: Chủ yếu dùng để chế tạo KL màu
15
ÉP KIM LOẠI
16
DẬP THỂ TÍCH
Thực chất:
 Là quá trình làm biến dạng KL hạn chế trong 1 lòng khuôn.
Đặc điểm:
 Tính dẻo KL cao, BD triệt để và chất lượng cao.
 BD trong lòng khuôn → Độ c/x, độ bóng bề mặt cao.
 Có khả năng chế tạo được các chi tiết phức tạp
 Năng suất cao, dễ cơ khí hóa và tự động hóa.
 BD trong lòng khuôn → Đòi hỏi lực, công suất thiết bị lớn,
máy có độ cứng vững cao, chuyển động êm và chính xác.
 Dùng để gia công các chi tiết nhỏ, trung bình. Khó gia công
các chi tiết lớn, cồng kềnh.
17
DẬP THỂ TÍCH

Phân loại:
 Dập thể tích trong lòng khuôn hở
 Đó là quá trình dập mà lực t/d
thẳng góc với mặt phân khuôn.
Hai nữa khuôn hở nhau, chỉ khép
kín khi quá trình dập kết thúc.
 Đặc điểm:
 Có rảnh bavia để chứa KL thừa. Sau g/c phải có nguyên
công cắt ba via → Tính dẻo ko cao, bd ko triệt để → CL
chưa cao.
 Rất tốn lực và công BD
 Chế tạo khuôn đơn giản, độ c/x theo chiều cao vật dập tốt
hơn theo chiều ngang.
Thích hợp gia công vật nhỏ, trung bình, kết cấu đơn giản
18
DẬP THỂ TÍCH

 Dập thể tích trong lòng khuôn hở
19
DẬP THỂ TÍCH
20
DẬP THỂ TÍCH

Phân loại:
 Dập thể tích trong lòng khuôn kín
 Là quá trình dập mà lực t/d song
song với mặt phân khuôn. Hai
nửa khuôn kín nhau.
 Đặc điểm:
 Trạng thái ứng suất là nén khối → Tính dẻo cao, biến dạng
triệt để → Chất lượng cao.
 Không có rãnh ba via → chất lượng cao.
 Đỡ tốn lực và công biến dạng so với khuôn hở.
 Cho độ chính xác và độ bóng theo chiều ngang vật dập tốt
hơn theo chiều cao.
Thích hợp gia công vật nhỏ, trung bình và phức tạp
21
DẬP THỂ TÍCH

 Dập thể tích trong lòng khuôn kín
22
DẬP TẤM
Thực chất:
 Là công nghệ chế tạo các SP từ phôi liệu ở dạng tấm.
Đặc điểm:
 Khi chiều dày vật dập nhỏ (S < 10 mm) → dập nguội.
 Khi chiều dày vật dập lớn (S > 10 mm) → Dập nóng.
 Thiết bị đơn giản, cho phép gia công các SP có độ c/x cao
và phức tạp. VD: dập tiền, phù hiệu, …
 Sản phẩm có khả năng thay thế và lắp lẫn cao.
 Cơ khí hóa và tự động hóa cao → Năng suất cao.
Dập tấm được ứng dụng rộng rãi để chế tạo đồ điện, điện
tử, dụng cụ đo, đồ dân dụng, vỏ đạn,…
23
DẬP TẤM
Công nghệ dập tấm:

 Cắt phôi: Chia tấm lớn ra thành các mảnh nhỏ
1. Cắt bằng máy có dao song song
 Cùng lúc căt được trên toàn bộ chiều
dài cắt B → Lực cắt rất lớn nhưng
mặt cắt phẳng, đẹp, hành trình cắt
nhỏ.
 Chỉ cắt được đường thẳng, khó cắt đường cong phức tạp → cắt
tấm rất to ra mảnh nhỏ hơn.
 Lực cắt giữa 2 dao bị lệch → Để phôi ko bị lệch phải có lực chặn
Q.
 Để dễ cắt thông thường người ta vát dao một góc γ = 15o
 Để dễ cắt giữa 2 dao phải có khe hở Z:
S = 1 ÷ 10 mm → Z = 0,02 ÷ 1,8 mm
24
DẬP TẤM

2. Cắt bằng máy có dao nghiêng:
 Lưỡi dao trên và dưới nghiêng
một góc α.
 Lực cắt nhỏ do cắt từ từ từng
điểm một. Hành trình cắt lớn. Cho
phép cắt đường thẳng, đường
cong phức tạp, chiều dài không
hạn chế.
 Nhược điểm: Mạch cắt nham nhở, phôi bị biến dạng dọc theo
mạch cắt → phôi dễ bị cong.
25
DẬP TẤM

3. Cắt bằng máy có dao hình đĩa:
 Đặc điểm: như dao nghiêng. Năng suất cao bằng 4 ÷ 60 lần
dao nghiêng.
26
DẬP TẤM

4. Dập cắt và đột lỗ: Là phương pháp cắt sử dụng một bộ khuôn.
 Dập cắt: Để lấy miếng cắt → d cối quyết định → chế tạo cối
trước, chế tạo chày sau; phối hợp để có Z: dchày = dcối – 2Z
 Đột lỗ: Lấy phần có lỗ → d chày quyết định → chế tạo chày
trước, chế tạo cối sau; phối hợp để có Z: dcối = dchày + 2Z
27
DẬP TẤM

 Tạo hình: Bao gồm dập sâu, uốn, dập vành, dập gân, tóp
miệng.
1. Dập sâu: Chế tạo các loại ống thông hoặc ko thông từ phôi liệu
tấm. VD: dập nắp bút máy.
 Dập sâu ko làm mỏng thành:
chiều dày thành SP bằng chiều
dày phôi. Được thực hiện trên
máy dập kép ( vừa có lực dập P
vừa có lực chặn Q).
‒ Hệ số dập sâu:
28
DẬP TẤM

miệng.
 Dập sâu có làm mỏng thành:
Là P2 dập sâu mà chiều dày
thành chi tiết nhỏ hơn chiều dày
phôi.
‒ KL biến dạng triệt để → chất
lượng cao.
‒ Sử dụng trên máy dập đơn:
không cần lực chặn Q.
‒ Chiều dày phôi không hạn chế.
29
DẬP TẤM

miệng.
2. Uốn: Làm thay đổi hướng của
đường tâm phôi. Được thực hiện
nhờ một bộ khuôn uốn gồm chày
và cối.
 Đặc điểm:
‒ Mặt ngoài dễ bị nứt, mặt trong
dễ bị nếp nhăn. → phải chọn hệ
số biến dạng hợp lý.
‒ Góc sau khi uốn: α1 > α0 (α0 –
góc đang uốn).
30
DẬP TẤM

miệng.
3. Dập vành: Là nguyên công 4. Tóp miệng:
tạo gờ cho sản phẩm.
31
DẬP TẤM
32

Slide bài giảng trên lớp số 04.2

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Slide bài giảng trên lớp số 04.2

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP HÀ NỘI – BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ

GIA CÔNG ÁP LỰC

4.9 Cán kim loại

4.10 Kéo sợi

4.11 Ép kim loại

4.12 Dập thể tích

4.13 Dập tấm

CÁN KIM LOẠI

Sơ đồ cán kim loại

CÁN KIM LOẠI

Chỉ tiêu kỹ thuật:

Thường μ = 1,1 ÷ 1,3. Sơ đồ cán kim loại

D – Đường kính trục cán; α – góc ăn phôi

CÁN KIM LOẠI

CÁN KIM LOẠI

Sản phẩm cán:

CÁN KIM LOẠI

CÁN KIM LOẠI

 Góc nghiêng của khuôn: α = 5 ÷ 15o

Sản phẩm kéo sợi:

Phân loại: Có 2 loại ép:

Đặc điểm: Ma sát giữa KL và thành khuôn giảm → Lực và công

Sản phẩm ép:

DẬP THỂ TÍCH

DẬP THỂ TÍCH

DẬP THỂ TÍCH

DẬP THỂ TÍCH

DẬP THỂ TÍCH

DẬP THỂ TÍCH

Công nghệ dập tấm:

Công nghệ dập tấm:

Công nghệ dập tấm:

Công nghệ dập tấm:

Công nghệ dập tấm:

Công nghệ dập tấm:

Công nghệ dập tấm:

Công nghệ dập tấm:

You might also like