БУХОРО ДАВЛАТ ТИББИЁТ ИНСТИТУТИ

ФИЗИОЛОГИЯ КАФЕДРАСИ

МАВЗУ: ЎРТА МИЯ,МИЯЧА ВА ОРАЛИҚ МИЯ ФИЗИОЛОГИЯСИ.

БОШ МИЯ ЯРИМ ШАРЛАР ПЎСТЛОҒИ
 РЕЖА:

Ўрта мия ва унинг рефлектор ва ўтказувчи

фаолияти.
 Мияча функциялари. Мияча шикастланишининг
симптомлари.
 Статик ва статакинетик рефлекслар.
Таламус ва гипоталамус.
Мия катта ярим шарлари пўстлоғининг
функциялари.
 Ўрта мия ядролари
 Тўрт тепалик.
 Қизил ядро
 Кўзни ҳаракатлантирувчи
нервни ядроси
 Ғалтак нервининг ядроси
 Қора субстанция.
 Ўрта мия статик, статокинетик,
кўрув, эшитув,чамалаш ва
вегетататив рефлекслари хосил
бўлишида катнашади.
 ТЎРТ ТЕПАЛИК
 Олдинги ядролари:
Чамалаш, кўз аккомодациясида ва конвергенцияда иштирок
этади.
 Орқа ядролари:
товуш келаётган томонни чамалаш рефлексининг юзага
чиқаради.
 «Соқчиллик» рефлекси.
 Бу организмни тўсатдан янги таъсиротга реакция кўрсатишга
таёрлайди.
 Бунда мускул тонуси қайта тақсимланади,яъни букувчи
мускуллар тонусини ошириб, ҳайвоннинг қочиб кетишига ёки
хужум қилишига ёрдам беради.
 ҚИЗИЛ ЯДРО

Қизил ядрода турли катталикдаги нейронлар бор.
 Бу нейролар:
 пўстлоқнинг ҳаракат зонасидан,
 миячанинг оралиқ ядросидан
қора субстанциядан қўзғатувчи сигналлар олади.
Барча скелет мушаклари тонусининг нормал
тақсимланишини бошқариб туради.
Унинг йирик нейронлардан руброспинал йўл бош-
ланади.
 Децеребрацион ригидлик
 Мия стволи қизил ядро пастидан қирқилса, мушаклар тону-
сининг ўзгариши-децеребрацион ригидлик ривожланади.
 Бунда ёзувчи мушаклар тонуси кескин ошади:-ҳайвон
оёқларини роса узатиб, бошини орқага қайиади, думи
кўтарилиб туради
 Ригидликда кортиқо-спинал ва рубро-спинал йўллардан
орқа миядаги мушакни букувчи мотонейронларга
импульслар келмайди
 Бу вақтда ёзувчи мушаклар тонусини оширувчи вестибуло-
спинал йўл таъсири кучаяди.
 Аммо одамда букувчи мускулларнинг тонуси ошиб кетади.
Бемор оёқ ва қўлларини букиб, танасига босиб, бошини
эгиб ётади.
 ҚОРА СУБСТАНЦИЯ
 Меланин пигментига бой бўлган асаб ҳужайралари
 бўлиб, булар:
 Базал тугунлардан импульслар олади.
 Ретикуляр формация ва базал ганглияларга импульслар
юборади.
 Эмоционал хулқ-атворни ва мураккаб ҳаракатларни назорат
қилишда қатнашади
 овқатни чайнаш ва ютиш рефлексларини ўзаро
мослаштиради;
 Пластик тонусни бошқаришда қатнашади.
 қўл бармоқларининг аниқ ҳаракатларини таъминлайди.
 У зарарланганда қўл бармокларининг нозик ҳаракатлари
бузилади, мушак ригидлиги ва калтираш пайдо бўлади
(Паркинсон касаллиги).
 МИЯЧА ШИКАСТЛАНИШИНИНГ СИМТОМПЛАРИ
 Астения-мушак қисқариши кучининг
пасайиши, мушакларнинг мадорсизла-
ниши, тез чарчаши.
 Астазия-мушакларнинг узоқ муддат
қисқариб туриш натижасида тик
туриш, ўтиришини қийинашиши.
 Дисметрия-ўлчам меъёрининг
бузилиши.
 Атаксия - ҳаракат тартибидаги кетма
-кетлигинининг бузилиши.
 Дизартрия – нутқ ҳаракатларининг
бузилиши. Мияча шикастланганда
бемор сўзларни чўзиб талаффуз этади.
Кяш пўслоғининг қатламлари
ЭЪТИБОРИНГИЗ УЧУН РАХМАТ