Professional Documents
Culture Documents
Đấu trang giai cấp là tất yếu, do sự đối lập về lợi ích căn bản không thể điều hòa được giữa
các giai cấp.
- Trong xã hội có gia cấp, đấu tranh giai cấp là quy luật tất yếu của XH. Tính tất yếu xuất
phát từ tính tất yếu kinh tế, mà nguyên nhân là do tính đối kháng về lợi ích cơ bản giữa giai cấp bị trị và
thống trị.
- Đấu tranh gia cấp là 1 hiện tượng lịch sử khách quan. Ở đâu có áp bức , bóc lottj thfi ở đó
có đấu tranh. Thực tiễn và lịch sử của XH loài người đã và đang chứng minh điều đó
- Ví dụ
Đấu tranh giai cấp là cuộc đấu tranh của các tập đoàn người to lớn có lợi ích căn bản đối
lập nhau trong một phương thức sản xuất Xh nhất định
- Trong XH có giai cấp, Đấu tranh giai cấp chủ yếu và trước hết là cuộc đấu tranh của 2 giai
cấp cơ bản: nô lệ- chủ nô, nông dân- địa chủ, vô sản- tư sản. Đó là các giai cấp cps lợi ích
căn bản đối lập nhau
- Cuộc đấu tranh giữa 2 giai cấp cơ bản trong 1 XH là những cuộc đấu tranh giai cấp điẻn
hình, đặc trưng cho chế độ XH đó.
- Ví dụ: ở Việt Nam, sau cuộc khai thác thuộc địa lần 2 của thực dân Pháp, giai cấp tư
sản được hình thành, từ đó, mâu thuẫn giữa giai cấp công nhân và tư sản ngày càng
mạnh mẽ. Do sự áp bức, bóc lột tàn nhẫn của giai cấp tư sản, giai cấp công nhân đã
đứng lên đấu tranh quyết liệt, tiêu biểu là cuộc đấu tranh của công nhân xưởng Ba
Son đòi tăng lương, giảm giờ làm, là một trong những cuộc đấu tranh tiêu biểu của
phong trào công nhân.
Thực chất của đấu tranh giai cấp là cuộc đấu tranh của quần chúng lao động bị áp bức,
bóc lột chống lại giai cấp áp bức, bóc lột nhằm lật đổ ách thống trị của chúng.
- Trong XH có đối kháng giai cấp, thực chất đấu tranh giai cấp là cuộ đấu tranh của những
người bị trị chống lại giai cấp thống trị do đối lập về lợi ích không thể dung hòa trong 1
chế độ kinh tế-XH nhất định.
- Đấu tranh giai cấp để giải quyết mâu thuẫn không thể dung hòa giũa các giai cấp tất yếu
dẫn đến cách mạng XH để lật đổ ách thống trị của giai cấp bóc lottj, áp bức.
- Mục đích cao nhất không phải là đnahs đổ 1 giai cấp cụ thể mà là giải phóng lực lượng sản
xuất khỏi sự kìm hãm của những quan hệ sx lỗi thời, tạo điều kiện đẩy nhanh sự phát triển
của lực lượng sx và phát triển XH
- Đấu tranh giai cấp không phải là hiện tượng vĩnh viễn trong lịch sử. Cuộc đấu tranh giai cấp
tất yếu phát triển đến cuộc đấu tranh giai cấp của giai cấp vô sản. Trong cuộc đấu tranh này,
g/c vô sản đứng lên giành chính quyền, thiết lập nền chuyên chính của mình, tiến tới xóa bỏ
mọi đối kháng g/c, xây dựng thành công XH cộng sản chủ nghĩa.
- Trong đó thì liên mình giai cấp là tất yếu. Đó là sự liên kết những g/c này để chống lại g/c
khác. Đó là vấn đề có ý nghĩa lớn để tập hợp và phát triển lực lượng trong các cuộc đấu
tranh g/c. Lợi ích cơ bản là cầu nối giữa các liên minh. Đấu tranh và liên minh g/c luôn gắn
bó hữu cơ vs nhau. Đó là 2 mặt của 1 quá trình tạo nên sức mạnh để giành thắng lợi .
- Trong đáu tranh giai cấp, liên minh giai cấp là tất yếu, liên minh giai
cấp là sự liên kết giữa những giai cấp này để chống lại những giai cấp
khác. Liên minh giai cấp là vấn đề có ý nghĩa cực kì quan trọng để tập
hợp và phát triển lực lựng trong các cuộc đấu tranh giai cấp. Liên minh
giai cấp có tính chiến lược lâu dài khi các giai cấp có lợi ích căn bản
thống nhất với nhau. Ngược lại sẽ là sách lược tạm thời khi dựa trên cơ
sở sự thống nhất về những lợi ích trước mắt không cơ bản. Có thể thấy
đấu tranh giai cấp và liên minh giai cấp luôn gắn bó hữu cơ với nhau.
Đó là hai mặt của một quá trình để tạo nên sức mạnh nhằm giành thắng
lợi trong cuộc đấu tranh giai cấp.
1.2.2. Vai trò của đấu tranh giai cấp trong sự phát triển của xã hội có giai cấp:
Đấu tranh giai cấp là động lực trực tiếp, quan trọng của lịch sử:
- Sự phát triển của xã hội là kết quả của sự tác động biện chứng giữa lực lượng sản
xuất và quan hệ sản xuất. Khi lực lượng sản xuất có sự phát triển cả về tính chất và
trình độ, mâu thuẫn với quan hệ sản xuất đã lỗi thời, lạc hậu, đòi hỏi phải phá bỏ
quan hệ sản xuất cũ.
- Trong xã hội có giai cấp, mâu thuẫn được biểu hiện về mặt xã hội thành mâu
thuẫn giữa các giai cấp cơ bản có lợi ích đối lập nhau trong phương thức sản xuất.
Đấu tranh giai cấp đạt tới đỉnh cao thường dẫn đến cách mạng xã hội. Thông qua
cách mạng xã hội mà quan hệ sản xuất cũ được xóa bỏ, quan hệ sản xuất mới phù
hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất được xác lập.
- Vai trò là động lực đấu tranh giai cấp còn được thể hiện trong thời kì tiến hóa xã
hội. Ngay trong phạm vi vận động của một hình thái kinh tế - xã hội, đấu tranh giai
cấp thường xuyên tác động thúc đẩy sự phát triển về mọi mặt của xã hội.
- Sự phát triển của kinh tế, chính trị, văn hóa và ngay cả tư tưởng, lý luận xã
hội,...đều là sản phẩm ít hoặc nhiều mang dấu ấn của cuộc đấu tranh giai cấp. Đấu
tranh giai cấp không những cải tạo xã hội, xóa bỏ các lực lượng phản động mà còn
cải tạo bản thân các giai cấp cách mạng, giai cấp cách mạng có sự trưởng thành về
mọi mặt, phải tự nâng mình lên đáp ứng được yêu cầu lịch sử.
- Đấu tranh giai cấp là động lực phát triển của xã hội có giai cấp, nhưng lại có vai
trò khác nhau đối với các giai cấp trong lịch sử. Vai trò của đấu tranh giai cấp đến
mức độ nào đó phụ thuộc vào quy mô, tính chất của các nhiệm vụ kinh tế, xã hội
mà mỗi cuộc đấu tranh phải giải quyết.
- Cuộc đấu tranh giai cấp giữa giai cấp tư và và vô sản là cuộc đấu tranh cuối cùng
trong lịch sử. Do tính chất, quy mô rộng lớn và triệt để của các nhiệm vụ mà nó
phải giải quyết, vậy nên sự đấu tranh của giai cấp vô sản là “đòn bẩy vĩ đại nhất”
trong lịch sử xh có giai cấp.
- Đấu tranh giai cấp là động lực phát triển của xã hội, là “một động lực trực tiếp và
quan trọng”. Vì vậy, trong đấu tranh cần phải xác định hệ thống các động lực để
giải phóng giai cấp và thúc đẩy xã hội phát triển.
- Một số cuộc đấu tranh của các giai cấp trong lịch sử đã làm ra đời xã hội cộng
sản chủ nghĩa – xã hội tiến đến xóa bỏ hoàn toàn áp bức, bóc lột.
- Trong thời đại ngày nay, nguyên nhân của việc phân chia xã hội thành giai cấp và
đấu tranh giai cấp vẫn còn tồn tại:
+ Mâu thuẫn cơ bản, có tính xuyên suốt nhất là mâu thuẫn giữa chủ nghĩa xã hội và
chủ nghĩa tư bản; giữa giai cấp vô sản với tư sản.
Đấu tranh giai cấp vẫn là quy luật tất yếu của thời đại hiện nay.
-Cuộc đấu tranh của giai cấp vô sản trên thế giới hiện nay gắn bó chặt chẽ với các
cuộc đấu tranh vì độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội; trong đó đấu tranh
giai cấp của giai cấp vô sản vẫn là động lực trực tiếp và quan trọng nhất của thời
đại. Mặc dù cuộc đấu tranh ấy sẽ diễn ra hết sức hay go, quyết liệt, lâu dài những
cuối cùng loài người cũng sẽ đi đến chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản.
- ví dụ Vai trò ĐTGC :Một trong những động lực phát triển của xã hội có giai cấp
Ví dụ như giai cấp tư sản trong thời kỳ cuối của chế độ phong kiến, thời kỳ đầu của
chế độ tư bản là giai cấp cách mạng. Giai cấp vô sản khi vừa ra đời, giương cao
ngọn cờ chống áp bức, bóc lột là giai cấp cách mạng.
1.3.1. Đấu tranh giai cấp của giai cấp vô sản khi chưa có chính quyền
- Đấu tranh kinh tế:
+ là một trong những hình thức cơ bản đấu tranh giai cấp của giai cấp vô sản
+ Nhiệm vụ trước mắt là bảo vệ những lợi tích hàng ngày của công dân như tăng lương,
rút ngắn thời gian lao động, cải thiện đời sống…
+ Hình thức: đa dạng và có vai trò rất quan trọng nhằm bảo vệ lợi ích kinh tế của giai cấp
vô sản
+ Vai trò: Nếu không có đấu tranh KT thì không thể giành và bảo vệ được những quyền
lợi hằng ngày của công dân, không hạn chế được sự bóc lột của giai cấp tư sản và sẽ làm
cho giai cấp vô sản nhanh chóng trở thành đám đông nghèo nàn, kiệt quệ. Đồng thời đấu
tranh KT còn có tác dụng tập hợp lực lượng, giác ngộ quần chúng trong cuộc đấu tranh
giai cấp nói chung
+ Tuy nhiên chỉ hạn chế chứ ko thể xoá bỏ được sự bcó lột của giai cấp tư sản, không thể
đạt được mục đích cuối cùng là xoá bỏ chế độ tư bản chủ nghĩa
+ Ví dụ: về đấu tranh giai cấp vô sản khi chưa có chình quyền: ở Việt Nam trong những
năm bị thực dân Pháp đô hộ (1858 -1945), phong trào công nhân có bước tiến rõ rệt.
Trước khi Đảng Cộng sản ra đời, ptrao công nhân là tự phát, tiêu biểu là đấu tranh kinh
tế: năm 1920, công nhân Sài Gòn, Chợ Lớn đã thành lập Công hội (bí mật) do Tôn Đức
Thắng đứng đầu; Năm 1922, công nhân viên chức Bắc Kỳ đòi chủ phải cho nghỉ ngày
chủ nhật có trả lương. Cùng năm đó, còn có cuộc bãi công của công nhân thợ Nhuộm ở
Chợ Lớn đòi tăng lương.
- Đấu tranh chính trị:
+ Khái niệm: là hình thức đấu tranh cao nhất của giai cấp vô sản.
+ Mục tiêu: là đánh đổ ách thống trị của giai cấp tư sản, phản động, giành chính quyền về
tay giai cấp vô sản
+ Hình thức: nhiều hình thức cụ thể và trình độ khác nhau: tham gia nghị viện sư sản và
dùng nghị viện là phương tiện để tố cáo chính sách của nahf nước tư sản, tổ chức mít
tinh, biểu tình, bãi công chính trị…
+ Tuy nhiên muốn giải quyết được mâu thuẫn cơ bản của xã hội theo quy luật chung, giai
cấp vô sản phải sử dụng bạo lực cách mạng để đập tan nhà nước của giai cấp tư sản, thiết
lập quyền lực chính trị của mình đối với toàn bộ xã hội
+ Đây là hình thức đấu tranh cao nhất, quyết định nhất và có tính chất gay go, quyết liệt.
Để giành thắng lợi trong cuộc đấu tranh, giai cấp vô sản tất yếu phải tổ chức ra chính
đảng của mọm. Đảng là dội tiền phong của giai cấp có nhiệm vụ vạch ra đường lối chiến
lược, sách lược, tổ chức lực lượng, nắm bắt tình thế, thời cơ, xác định các hình thức đấu
tảnh phù hợp để thắng lợi
+ Ví dụ: Đấu tranh chính trị: năm 1936 - 1939, nhiều phong trào đã nổ ra đòi các quyền
tự do, dân sinh, dân chủ như Đông Dương đại hội, Phong trào đón Gô đa: vào năm 1937,
lợi dụng sự kiện này Gô đa và toàn quyền mới sang Đông Dương. Đảng đã tổ chức quần
chúng mít tinh, biểu dương những lực lượng đưa ra yêu sách về dân sinh, dân chủ.