TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT HƯNG YÊN

KHOA: CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC

BÀI TẬP CÁ NHÂN

Môn học: Xe chuyên dùng

Đề bài:
Nghiên cứu, tìm hiểu đặc điểm cấu tạo, phạm vi sử dụng xe hút bùn

Giáo viên giảng dạy : Luyện Văn Hiếu

Sinh viên thực hiện : Đặng Mạnh Cường
Lớp : 121191

Học kỳ I, 2021 – 2022

1
 I, Giới thiệu về xe chuyên dụng
1. Xe ôtô chuyên dùng là gì?

Khái niệm ôtô chuyên dùng đã được quy định tại Khoản 3 Điều 3 Thông tư
91/2015/TT-BGTVT quy định về tốc độ và khoảng cách an toàn của xe cơ giới, xe
máy chuyên dùng tham gia giao thông trên đường bộ do Bộ trưởng Bộ Giao thông
vận tải ban hành, theo đó:

Ôtô chuyên dùng là ôtô có kết cấu và trang bị để thực hiện một chức năng công dụng
đặc biệt, bao gồm: ôtô quét đường; ôtô hút chất thải; ôtô trộn vữa; ôtô trộn bê tông; ôtô
bơm bê tông; ôtô cần cẩu; ôtô thang; ôtô khoan; ôtô cứu hộ giao thông; ôtô chuyên
dùng loại khác như ôtô truyền hình lưu động, ôtô đo sóng truyền hình lưu động, ôtô
kiểm tra và bảo dưỡng cầu, ôtô kiểm tra cáp điện ngầm, ôtô chụp X-quang, ôtô phẫu
thuật lưu động.

2. Phân loại

Hiểu theo nghĩa đơn giản thì ôtô chuyên dùng để thực hiện một chức năng và công
dụng đặc biệt. Dưới đây là bảng phân loại những mẫu xe chuyên dùng đang có mặt tại
nước ta.

Theo tiêu chuẩn phương tiện giao thông đường bộ - ôtô - phân loại theo mục đích sử
dụng theo Tiêu chuẩn TCVN 7271:2003 thì ở Việt Nam hiện nay có những xe ôtô
chuyên dùng như sau: 

2
3
 Các loại ôtô chuyên dùng khác như: ôtô kiểm tra và bảo dưỡng gầm cầu, ôtô kiểm
tra cáp điện ngầm, ôtô chụp X-quang, ôtô phẫu thuật lưu động, ôtô đo sóng truyền
hình lưu động, ôtô rải đường nhựa...

4
II, Nghiên cứu, tìm hiểu đặc điểm cấu tạo, phạm vi sử dụng xe hút bùn ?

Bài làm
XE HÚT BÙN, HÚT CHẤT THẢI HINO FC9JESA 6 KHỐI

5
1 , Cấu tạo xe:

6
2, Phạm vi sử dụng
Hút bùn thải là công việc vô cùng cần thiết vì nó ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt
cũng như vệ sinh môi trường. Một dịch vụ tốt sẽ luôn nhận được sự tin tưởng và lựa
chọn của khách hàng.
hút bùn ao hồ, ao hồ lâu ngày bùn nước ứ đọng dẫn đến bọt khí nổi nhiều, gây hại cho
cá, làm cá chậm lớn và sặc nước chết . Hút bùn hồ giảm khí meta độc hại, sâu, nổi
bong bóng nhiều làm cá không lớn được .
Nạo vét bùn ao hồ nhằm cải tạo lượng bùn, giúp cho ao luôn được sạch sẽ, thoáng khí,
giúp con giống như cá, tôm, cua, ốc ếch sinh sổi nảy nở nhanh hơn . giảm thiếu khả
năng chết của những con giống, hay sự chết lây lan theo từng đàn mà bất cứ người
chăn nuôi nào cũng cần chú ý.
Sau mỗi lần kéo lưới, tát ao thu hoạch những đàn cá đã lớn, việc hút bùn là rất cần
thiết. Không những vậy người ta còn rắc vôi lên ao để khử chua khử phèn ( độ PH
được cải thiện )cải tạo ao chuẩn bị cho những lần nuôi tiếp theo.
Hút bùn ao hồ giúp khử mủi hôi thối bốc ra từ hồ, giảm gây ô nhiễm cho sức khỏe con
người và không khí xung quanh.
7
Hút bùn thải công nghiệp cho các doanh nghiệp trên địa bàn
Trên địa bàn Tphcm hiện nay có rất nhiều doanh nghiệp xử lý chất thải. Sự ứ đọng
nhiều, nước thải dẫn tới nguy hại . Cho nên cần một dịch vụ hút bùn chuyên nghiệp để
xử lý chất thải, rác thải của nhà máy.
Bùn thải có rất nhiều loại như bùn thải công nghiệp,bùn thải sinh học, bùn thải gây hại
và không gây hại cho người do vậy cần đội ngũ kỹ thuật có trình độ cao để xử lý sao
cho nó triệt để
Xe Hút bùn thải mới trang bị nâng cấp, mua mới 
Hiện tại công ty Tân Tiến Phát đang trang bị cho mình rất nhiều xe hút bùn thải, có
khối lượng lớn. Sau khi bùn được hút bằng máy hút bùn thải  sẽ được đổ lên thùng xe,
chở đến nơi tiêu thụ và xử lý bùn thải . Nhiều bùn thải ta có thể loại bỏ, còn nhiều loại
bùn qua xử lý ta có thể giữ lại bởi vì qua quá trình phân hủy, tích tụ dưới ao, hồ,s ông
lâu ngày lại rất tốt cho cây trồng và vật nuôi .

Chúng ta có thể thấy hiện nay có rất nhiều doanh nghiệp, công ty cung cấp các dịch
vụ thông hút bùn, cống rãnh, một địa phương thường có đến vài doanh nghiệp công
ty, những thành phố lớn có thể có tới hàng chục đơn vị , như vậy có thể thấy số
lượng xe hút bể bùn là rất lớn với nhiều mẫu mã khác nhau. Tuy nhiên tất cả các loại
xe đều có cách thức hoạt động tương tự và có kết cấu giống nhau.
Các loại xe hút bùn cống rãnh, đây là loại xe phải sử dụng hệ thống bơm chân không
áp lực cao, hệ thống ben nâng bồn và hệ thống nắp xả đáy, có hệ thống bơm cao áp,
bơm chân không vòng nước, bơm hút áp lực cao đối với xe hút áp lực. Với đặc thù hút
các loại chất thải dạng bùn bẩn, có chứa nhiều tạp chất rác thải vì vậy rất khó hút với
lực hút thông thường nên phải sử dụng loại có lực hút cao để có thể hút loại bùn thải
này hiệu quả nhất

Các loại xe thông hút ngoài hệ thống hút : sử dụng hệ thống bơm chân không áp lực
cao, hệ thống ben nâng bồn, hệ thống nắp xả đáy, hệ thống bơm cao áp, bơm chân
không vòng nước, bơm hút áp lực cao đối với xe hút áp lực thì còn được nâng cấp kết
hợp thêm hệ thống thông.

Xe thông hút bùn , công rãnh có thể thông hút được bùn bẩn, nước thải chất thải từ vị
trí rất xa và sâu bằng hệ thống đường ống, dây dẫn kín và rất dài vì vậy áp lực sẽ
không giảm sút đáng kể , hệ thống đường ống có nhiều kích cỡ khác nhau phù hợp với
nhiều loại bồn cầu và cống rãnh có kích thước khác nhau. Hệ thống thông bơm thổi
chân không được dẫn động bằng bộ trích lực đặc biệt, có công suất lớn mang lại độ
chân không và dòng không khí cực mạnh để hút mọi bùn bẩn, chất thải ở nhiều các
công trình: nhà máy, khu công nhiệp, khu đô thị, chung cư và các khu vực khác. Hệ
thống nâng hạ thùng ở phía sau được vận hành bằng xy lanh thủy lực với độ mở và góc
nghiêng đổ lớn, cho phép có thể xả sạch chất cặn bẩn ra khỏi bồn chứa.

8
XE HÚT BÙN, HÚT CỐNG, XE HÚT HẦM LOẠI THÔNG THƯỜNG

 Những loại xe hút thông thường được sử dụng với khu vực rộng có ít khối lượng công
việc và chất thải dạng lỏng dễ hút, ít rác thải như cống rãnh ở khu đô thị mới ít người
và ít bùn thải.

XE HÚT BÙN ÁP LỰC CAO

Xe hút bùn áp lực cao là những loại xe có công suất, áp lực lớn hơn nhờ được nâng
cấp thêm một số thiết bị tự động hóa và hệ thống bơm van, zoăng phớt của bơm hút
được thay thế bằng các loại có chất lượng cao hơn có công suất cao hơn và được sản
xuất ở những nước lớn như đức, ý, nhật… do nhu cầu cao về công suất nên hệ thống
bơm không phải là được trích công suất từ hộp số ra như trước đây mà sử dụng hệ
thống bơm chân không vòng dầu, hoặc vòng nước với áp lực hút cao để hút .

XE THÔNG TẮC CỐNG PHUN NƯỚC ÁP LỰC CAO

Xe thông cống áp lực cao là loại xe chuyên dụng sử dụng hệ thông bơm đẩy áp lực cao
thường là được sản xuất tại ý, hoặc nhật bản hay hàn quốc., xe bao gồm hệ thống téc
chứa nước sạch, hệ thống đường ống dẫn, quấn và hệ thống các loại đầu thông để phù
hợp sử dụng trong các hoàn cảnh khác nhau với các loại cặn bẩn khác nhau.

XE THÔNG HÚT ĐA NĂNG ÁP LỰC CAO

Đây là một loại xe đa năng được sử dụng phổ biến và rộng rãi bởi hầu hết các công ty
dịch vụ môi trường bởi đặc tính kết hợp thông hút trên cùng một xe có hệ thống hiện
đại nhất hiện nay như: hệ thống hút bùn áp lực cao và hệ thống thủy lực thông cống áp

9
lực cao, trên xe luôn luôn có hai hệ thống téc 1 là téc chứa nước sạch để thông và một
là hệ thống téc chứa bùn bẩn .

Xe hút bùn thông cống – Giải pháp tối ưu cho môi trường
Hiện nay, để xử lý bùn thải, rác thải hoặc tắc nghẽn đường ống thì xe hút bùn thông
cống được xem là giải pháp tối ưu. Thông thường, loại xe này được trang bị hệ thống
bơm cao áp, bơm chân không vòng nước. Qua đó, giúp thông tắc đường cống và hút
hết rác thải, bùn thải nhanh chóng. Vậy xe hút bùn thông cống là gì? Nguyên lý hoạt
động ra sao?

Xe hút bùn thông công là gì?

Xe hút bùn thông cống là dòng xe được dùng trong lĩnh vực vệ sinh môi trường. Công
dụng của dòng xe này đúng như tên gọi của nó là xử lý các chất thải, nước thải…
Trong đó, phạm vi xử lý của loại xe này là xử lý bùn và chất thải ở các tuyến đường.

Tuy nhiên, hệ thống xả thải ở các địa hình là khác nhau. Do đó, đối với loại xe này
cũng cần nhiều chủng loại và tải trọng khác nhau. Việc này nhằm phục vụ tốt nhất cho
quá trình xử lý chất thải môi trường.

Khác với các loại xe tải và xe bồn khác, xe thông cống hút bùn là dòng xe chuyên
dùng chỉ sử dụng trong lĩnh vực vệ sinh môi trường. Dòng xe này có đặc thù là hút các
chất thải nên trong thiết kế sẽ được trang bị hệ thống hút và bơm chân không áp lực
cao. Trong đó:

Xe thông cống thông thường

Với loại xe này sẽ được trang bị hệ thống bơm cao áp, bơm chân không vòng nước.

Xe hút áp lực
Đối với loại xe hút áp lực sẽ được trang bị thêm bơm hút áp lực cao. Cùng với đó, nếu
là loại xe kết hợp hút và thông cống sẽ được thiết kế thêm hệ thống hệ thống thông.

Ưu điểm của xe hút bùn thông cống

Xe hút bùn thông cống là dòng xe chuyên dụng dùng trong hút xả bùn thải hệ thống
chất thải. Trong đó, ưu điểm của dòng xe này được biết đến với nhiều ưu điểm vượt
trội như:

Trang bị thiết bị hút chất thải

Xe hút bùn có chức năng chính là hút các chất thải như: Bùn, chất lỏng, cặn bã, rác
thải… Đồng thời, loại xe này được trang bị thêm thiết bị có thể vào sâu trong đường
ống cống. Hơn thế, dòng xe chuyên dùng này còn có thể di chuyển xa vì được trang bị
đường ống dài.

10
Hệ thống bơm thổi chân không dẫn động
Dòng xe này được thiết kế hệ thống bơm thổi chân không dẫn động. Hệ thống được
làm bằng bộ trích lực đặc biệt có công suất cực lớn. Từ đó, tạo ra dòng khí cực mạnh
để hút các chất thải từ đường ống ra. Vì vậy, kể cả những chất thải trong nhà máy, xí
nghiệp, công trường… khó hút đều có thể xử lý.

Trang bị xy lanh thủy lực

Xe hút bùn thông cống trang bị xy lanh thủy lực có độ mở và góc nghiêng đổ lớn. Vì
vậy, cửa công tắc và nâng hạ thùng phía sau được điều khiển dễ dàng. Từ đó, các chất
thải, bùn đất trong ống cống được xả sạch sẽ.

Sử dụng bơm hút chân không

Máy thông cống hút bùn sử dụng bơm hút chân không vòng nước. Hoặc một số loại xe
sử dụng vòng dầu được nhập khẩu từ Hàn Quốc, Đài Loan, Trung Quốc.

Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của xe hút bùn thông cống
Khi thực hiện nhiệm vụ hút chất thải từ đường ống thì xe thông cống hút bùn là trợ thủ
đắc lực. Thông thường, loại xe này được dùng để hút hầm cầu, hút bùn, hút chất thải…
Đồng thời, còn được dùng để vận chuyển các chất thải tới nơi cần xử lý.

Nguyên lý hoạt động của xe hút bùn thông cống

Nhờ hệ thống điều khiển thông minh, xe hút bùn thông cống có thể tự hút chất thải và
bơm ra ngoài. Theo đó, xe có tốc độ làm việc nhanh và hiệu suất cao. Vì thế, công việc
được tiến hành vô cùng nhanh chóng. Ngoài ra, với thể tích chứa lớn nên trong 1 lần
thực hiện xe có thể hút được rất nhiều chất thải. Hơn thế, quá trình vận chuyển chất
thải cũng đảm bảo vệ sinh môi trường, an toàn và tiện lợi.

Trong đó, nguyên lý hoạt động của loại xe chuyên dùng này là: Hoạt động của máy
bơm đặt cạnh bồn giống như một thiết bị tạo chân không trong bồn. Do đó, nó không
làm nhiệm vụ hút trực tiếp. Khi này, áp lực từ thiết bị sẽ khiến áp suất trong bồn thấp
và hút chất thải vào.

Cấu tạo của xe hút bùn

Xe hút bùn thông cống có cấu tạo gồm 2 phần chính là: Phần xe cơ sở và phần bồn
chứa chất thải. Trong đó:

 Phần xe cơ sở: Đây là phần xe gồm có cabin, buồng lái và điều khiển.
 Phần bồn chứa chất thải: Phần này gồm có bộ bơm chân không, van thải, téc,
cửa nhìn chất thải, trục truyền động, hồ áp suất chân không, hệ thống thủy
lực, máy phân ly, hệ thống ống dây…

11
Xe hút bùn - thông cống là loại xe bồn chuyên dụng được trang bị đồng thời hệ thống
hút chất thải, hút bùn và hệ thống phun nước áp lực cao dùng để khơi thông cống rãnh,
hào nước, nhằm hỗ trợ cho các hoạt động vệ sinh môi trường công cộng, hoạt động
cấp thoát nước hoặc phục vụ công tác vệ sinh trong các khu công nghiệp, khu dân cư.
Việc kết hợp trang bị nhiều chức năng thông hút cùng lúc trên một nền xe giúp giảm
chi phí đầu tư ban đầu, giảm nhân công vận hành và nâng cao hiệu quả công việc.

Phân loại xe hút bùn :

Tùy theo mục đích sử dụng của khác hàng có thể lựa chọn bồn hút bùn thể tích nhỏ từ
2 m3 (khối) đến 6 khối ; xe út bùn có tải trọng trung bình với bồn chở chất thải từ 8
đến 10 m3 (khối) hoặc xe hút chất thải từ 12 đến 20 khối . Xe hút bùn phân loại thành
nhiều hãng xe , các hãng xe khác nhau có giá thành chênh lệch nhau và có khác biệt
tương đối về chất lượng , độ bền tiêu hoa nhiên liệu , tính thẩm mĩ và một số đặc tính
khác.

3. Phân loại của xe

Xe bồn hút bùn phân loại theo hãng

Các loại Xe hút bùn  thông dụng thường được sử dụng có 2 loại chính là nhập khẩu
nguyên chiếc từ Trung Quốc như Dongfeng, Howo,...và xe được sản xuất tại Việt Nam
trên các nền xe Hàn Quốc, Nhật Bản như Hyundai, Hino, Isuzu, Fuso, Daewoo hoặc
xe liên doanh lắp ráp như Thaco, Teraco, Đô Thành,..
Các hãng xe Hàn Quốc, Nhật Bản có ưu điểm vượt trội về độ bền và tính năng hoạt
động, tuy nhiên giá trị đầu tư lại cao.
Các loại xe hút bùn nhập nguyên chiếc Trung Quốc có giá thành thấp hơn, một
phần do chính sách thuế nhập khẩu, tuy nhiên chất lượng và độ bền không thể so sánh
với các hãng xe trên, nhất là đối với các công việc có tầng suất cao. 
Các loại xe bồn hút bùn  được phân loại theo hãng như sau:

12
13
Phân loại xe bồn hút bùn theo thể tích và tải trọng

Đối với mục đích sử dụng để thu gom chất thải sinh hoạt, khách hàng có thể lựa chọn
các dòng xe chở bùn mini, xe có thể tích nhỏ, xe hút chất thải đã qua sử dụng hoặc
các loại xe tải nhỏ được trang bị bồn và bơm hút giản đơn để tiết kiệm chi phí với giá
bán chỉ từ 200 triệu đồng đến dưới 500tr đồng.
Đối với các hoạt động hỗn hợp với khối lượng công việc vừa phải, các loại xe hút
bùn có giá bán từ 500tr đến dưới 1 tỷ đồng được ưu tiên lựa chọn là các dòng xe
Dongfeng, Howo tải trọng nhỏ và trung bình hoặc các loại xe liên doanh lắp ráp.
Bên cạnh đó, một số công ty và tổ chức xử lý môi trường chuyên nghiệp có thể đầu tư
các loại xe có tải trọng cao và nhiều tính năng với giá bán từ 1 tỷ đến 2 tỷ hoặc các loại
xe lớn tải trọng cao xuất xứ Nhật Bản, Hàn Quốc với giá bán lên đến ngoài 3 tỷ đồng.
Vật liệu bồn và thiết bị công nghệ cũng ảnh hưởng đến mức giá bán xe hút chất thải.
Cùng một hạng tải trọng và xe nền, tuy nhiên, xe hút bùn có bồn được đóng bằng inox

14
(thép không rỉ) có giá thành cao hơn bồn thép hoặc xe được trang bị hệ thống bơm, xi
lanh thủy lực xuất xứ EU, G7, Hàn Quốc,..sẽ đắt hơn xe lựa chọn hệ thống chuyên
dụng xuất xứ Trung Quốc hoặc gia công trong nước.

Việc lựa chọn xe bồn hút bùn phụ thuộc vào mục đích sử dụng, cường độ công việc,
phạm vi vận hành, hạn mức đầu tư, thị hiếu, và một số yếu tố khác.
➠ Xác định đúng nhu cầu và mục đích sử dụng giúp lựa chọn đúng các loại trang thiết
bị công nghệ của xe, nhằm đảm bảo các công năng được trang bị đầy đủ, không dư
thừa, tránh lãng phí.
➠ Xác định ngân sách đầu tư để lựa chọn hãng xe, đời xe (đối với xe cũ).
➠ Hãng xe ưu tiên. Cùng một thể tích bồn và ngân sách, có thể có nhiều lựa chọn
thuộc nhiều hãng xe khác nhau. Địa hình hoạt động, tính đồng bộ với các xe hiện hữu,
thị hiếu,...cũng là một yếu tố cần lưu ý trong việc chọn xe hút chất thải.
➠ Nhà sản xuất có năng lực và kinh nghiệm sẽ tư vấn đúng loại xe phù hợp với nhu
cầu khách hàng, đảm bảo chất lượng xe và đảm bảo tốt bảo trì, bảo dưỡng, hậu mãi sau
bán hàng.
➠ Chốt lại cấu hình xe, giá cả và phương thức thanh toán, tiến hành đặt xe. Ngoài một
số loại xe hút chất thải nhập khẩu nguyên chiếc từ Trung Quốc, thời gian giao hàng
của các loại xe thường từ 15-25 ngày làm việc, tùy theo từng dòng xe cụ thể.

15
III, Nguyên Lý Hoạt động của xe

16
Sơ đồ nguyên lý truyền động hệ thống chuyên dùng

17
18
19
20
21
Xe được cấu tạo gồm:

1.Phần đầu kéo

Phần đầu kéo được thiết kế giống như mọi loại xe chuyên dùng trên thị trường hiện
nay bao gồm cabin ngồi hệ thống động cơ,hệ thống lái và điều khiển
Toàn bộ phần động cơ đốt trong chỉ được lắp ráp để hỗ trợ cho khả năng di chuyển của
phần tải trọng của xe. Nên vì thế nhiều loại xe cải tiến lấy nguồn cấp và đấu thêm để
bắt nó tạo áp hút thải như những xe cải tiến – tự chế ở trên. Sẽ không đảm bảo tốt cho
động cơ và cả đủ lực hút

2.Phần hệ thống hút chất thải chuyên dụng

Nó được cấu tạo gồm nhiều phần chuyên biệt. Và được chia ra làm 4 phần chính và
trong mỗi phần chính của hệ thống lại có rất nhiều những chi tiết lắp ráp tạo lên nữa.

22
+ Hệ thống téc chứa: Là một thùng bằng kim loại kín. Có gioăng chống rò rỉ. Trên nó
gồm rất nhiều đầu ra vào và cửa trong suốt như:

 Thân téc được sản xuất chịu tải, chịu lực và chống ăn mòn. Có thể nó được chia
làm 2, khoang chứa chất thải và khoang chứa nước sạch.
 Đầu hút – đầu xả
 Cửa thoáng kiểm tra khối lượng mùn thải bên trong

+Bồn, xitec chứa bùn, chất thải :được chế tạo bằng công nghệ CNC chuyển giao từ
Nhật Bản với nguyên liệu là thép tấm Q345 được nhập khẩu .Thép hợp kim chất lượng
tốt, khả năng chịu ăn mòn, biến dạng cao. Với thiết kế hình trụ vát 4 mặt đảm bảo cân
bằng cho xe khi di chuyển trên đường. Mối hàn dọc theo thân bồn xitéc giúp giảm tiết
diện hàn đảm bảo độ bền chắc và thẩm mỹ cho bồn xitec. Bồn xitec được sử lý bề mặt
chống ăn mòn trước khi sơn sấy. Nắp đậy téc lắp đặt hệ thống van khóa an toàn thủy
lực và gioăng đai cao su nhập khẩu. Lưới innox chắn chất cặn bã.
+ Hệ thống bơm hút chân không chuyên dụng:

Đây là giàn bơm tạo áp lực bằng thủy lực. Nó được thiết kế chuyên dụng bằng các
gioăng, bánh đà có khả năng chạy không tải, chạy không có chất lỏng mà hầu như
không hư hỏng. Tạo ra lực áp lớn. Đủ khả năng kéo chất thải từ đầu vòi hút ở rất xa
vào trong bể.

23
 Nguyên lý hoạt động của bơm hút chân không

Phân tích cấu trúc của các máy bơm hút chân không đều thấy rằng, hầu hết các máy
bơm chân không đều làm việc theo nguyên lý choán chỗ, tương tự với các máy bơm
thể tích. Giá trị chân không trong một không gian đóng kín (bình, bao, túi) được tạo ra
bằng cách hút bớt không khí, hơi trong không gian đó bởi các khoang công tác của
máy bơm (giữa các piston, các cánh gạt, …). Các khoang công tác của máy bơm có thể
tích thay đổi một cách tuần hoàn. Trong một chu trình làm việc của máy bơm, khi
khoang công tác có thể tích tăng lên, đây là lúc bơm thực hiện hút chất lỏng công tác
(nước hoặc dầu) kèm với cả không khí, hơi. Hỗn hợp chất lỏng, không khí, hơi theo sự
biến đổi thể tích của khoang công tác dần bị nén và đẩy ra khỏi cửa ra của máy bơm.
Ra khỏi máy bơm, không khí và chất lỏng lại được tách ra. Chất lỏng theo bình ngưng
quay lại cung cấp cho máy bơm, tạo thành một vòng khép kín. Trong một số máy bơm
hút chân không, không sử dụng chất lỏng, khi đó các khoang công tác cần đảm bảo
đóng kín cao.

Một số máy bơm hút chân không

1. Máy bơm chân không rotor – cánh gạt

Rotor 5 và satato 1 được thiết kế lệch tâm. Trên rotor có 2 rãnh. Trong 2 rãnh được lắp
cách cánh gạt 3 và lò xo. Lo xò đảm bảo các cánh gạt luôn tỳ vào thành stato. Khi
rotor quay tạo thành 3 khoang trong máy bơm, một khoang giãn, một khoang nén, một
khoang giữa. Ba khoang thay đổi một cách tuần hoàn khi rotor quay. Tại khoang giãn
do thể tích tăng lên nên sẽ hút một lượng khí hoặc hơi vào khoang này. Rotor quay,
khoang này trở thành khoang giữa, rồi thành khoang nén và khí hoặc hơi sẽ bị nén lại,
khi áp suất tại khoang nén tăng tới một giá trị nhất định làm mở van xả 8, khí và hơi
24
qua van xả 8 đi ra khỏi máy bơm. Cả máy bơm được nhấn ngập trong thùng dầu. Bằng
cách đó dầu sẽ bít kín toàn bộ các khe hở của máy bơm ngăn không khí, hơi quay
ngược trở lại, đồng thời bôi trơn, làm mát và nâng cao hiệu quả hoạt động của máy
bơm.

Hình 1. Cấu trúc máy bơm chân không rotor – cánh gạt.

1 – stato; 2 – thùng chứa dầu; 3 – cánh gạt; 4 – khoang công tác; 5 – rotor; 6–
ống hút; 7 - ống xả; 8 – van xả.

Để tăng hiệu quả có thể sử dụng bơm chân không với nhiều cánh gạt

25
 

2. Máy bơm chân không stato – cánh gạt

Với kiểu máy bơm này, trục quay của rotor đồng trục với trục của stato. Rotor có dạng
bánh lệch tâm. Cánh gạt 7 được lắp trên rãnh của stato. Dùng lò xo để đảm bảo đầu
mút của cánh gạt luôn tiếp xúc với bề mặt rotor. Khi rotor quay, cánh gạt, và đường
tiếp xúc giữa rotor và stato tạo thành 2 khoang kín. Hai khoang này bao gồm: 1
khoang giãn và 1 khoang nén. Khoang giãn hút chất khí vào, khoang nén nén chất khí
lại. Áp suất không khí, hơi  trong khoang nén tới 1 giá trị nhất định làm mở van xả,
rotor tiếp tục quay đẩy một lượng nhất định không khí, hơi ra khỏi máy bơm. Để giảm
masat quay của rotor, người ta sử dụng ổ bi cho rotor.

26
 

Hình 2. Cấu trúc máy bơm chân không stato – cánh gạt

1 – stato; 2 – rotor; 3 – vỏ máy; 4 – bánh lệch tâm; 5 – ống xả; 6 – van xả; 7 – cánh
gạt; 8 – ống hút; 9 – van vào; 10 – ổ bi.

Các máy bơm kiểu cánh gạt này do ma sát lớn, nên tốc độ quay của rotor không cao.
Dẫn tới hiệu suất của máy bơm cũng ko cao.

3. Máy bơm hút chân không rotor kép

Phổ biến nhất hiện nay là kiểu bơm rotor kép không sử dụng chất lỏng. Cấu trúc
của máy bơm chân không dạng này bao gồm 2 rotor có dạng cánh hình số 8, 2 rotor
quay đồng bồ ngược chiều bằng cách truyền động từ cặp ăn khớp bánh răng. Bằng lắp
27
đặt chính xác đảm bảo cho trong quá trình làm việc, giữa 2 rotor và thành máy bơm
luôn duy trì một khe hở nhỏ mà không tiếp xúc. Nhờ vậy gần như không bị tốn công
vô ích bởi ma sát. Bởi vậy hiệu suất của máy bơm chân không này tương đối lớn. 

Khác hoàn toàn với bơm ly tâm phổ biến

28
+ Bộ điều khiển
Là phần tắt mở nguồn điện cấp vào bơm, điều chỉnh áp lực cho bơm và đóng mở hệ
thống hút thải. Bao gồm:

 Bộ power take on – off

 Bơm đo áp lực
 Tay điều khiển áp lực – điều khiển thủy lực
 Các đường ống dẫn thủy lực

+ Phần vòi hút

Đây là một loạt các đoạn ống nhựa đặc chủng. Mềm dẻo nhưng vẫn có các lớp bố để
vòi cứng cáp và chắc khỏe khi chất thải được hút qua. Đầu và cuối mỗi đoạn ống dẫn
đều có khớp nối nhanh, hỗ trợ cho việc đấu nối được nhanh chóng và không rò rỉ chất
thải gây mùi

+Hệ thống thủy lực dẫn : được lắp đặt trên xe hút bùn, hút chất thải thông cống phun
nước áp lực cao như Bơm, Van, Xy lanh thủy lực, Tuy ô,… đều được nhập khẩu từ
Pháp hoặc Italy gia công ngay tại Việt Nam theo tiêu chuẩn chất lượng của Châu Âu.
Tất cả đều được lắp đặt van chống lún đảm bảo an toàn cao nhất khi vận hành.
Toàn bộ xe hút bùn, hút chất thải sản xuất từ năm 2016 đều được công ty lắp đặt
bơm hút  công nghệ mới nhất. Với sức hút mạnh, độ sâu và xa lớn hơn rất nhiều so với
bơm hút truyền thống cũ.
Ngoài ra chúng tôi còn lắp đặt  theo yêu cầu riêng của khách hàng. Với áp lực phun tới
50 Mpa, thổi và thông toàn bộ đường cống bị tắc nghẽn

NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG CỦA XE HÚT BÙN CHUYÊN DỤNG.

Dựa trên cấu tạo xe hút bể phốt ở trên. Chúng ta sẽ dễ nhận thấy nguyên lý hoạt động
của nó không quá phức tạp. Bởi mỗi bộ phận đều đảm nhận một chức năng riêng biệt
trong quá trình hút bùn tại Hải Dương rồi. Cụ thể, hướng đi của
chất thải sẽ diễn ra như sau:

29
Mùn phân hủy từ bể chứa đi vào đầu vòi hút dựa vào áp lực kéo chân không của bộ
phận tạo áp. Sau đó tiếp tục được kéo thẳng vào téc chứa trên xe. Phụ thuộc vào lượng
chất thải và độ xa của vòi mà thợ hút bể phốt sẽ điều chỉnh áp lực hút sao cho phù hợp
ở bảng điều khiển.

TỔNG QUAN NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG

Khi thợ thông hút lắp vòi hút và đưa nó vào miệng của hố hút chất thải ở bể phốt rồi.
Một người thợ khác sẽ ở vị trí bảng điều khiển gắn trên xe. Bật công tắc nguồn cho
khởi động bơm chân không tạo áp hút cho bên trong tec chứa thải.

Lưu ý: Khác với các kiểu hút nước hoặc hút bể phốt bằng bơm ly tâm là chất thải phải
đi qua bơm. Còn với bơm chân không nó tạo sự chênh lệch áp suất trong téc chứa bên
trong bằng cách kéo nhanh và mạnh toàn bộ khí bên trong téc. Khiến áp suất trong tec
cao hơn ở bể chứa. Theo nguyên lý tự nhiên, chất thải sẽ đi từ nơi áp suất thấp đến nơi
có áp suất cao hơn.
Điều chỉnh để nâng từ từ lực hút chân không để chọn áp lực hút phù hợp nhất. Tránh
tình trạng áp thấp không đủ kéo chất thải. Còn áp lực mạnh quá khiến chất thải đi vào
ồ ạt gây vỡ thành bể hoặc vỡ ống dẫn thải trong tường…

Chọn áp lực đều – vừa phải rồi sẽ khiến mùn và chất cặn bã trong bể phốt được kéo
vào vòi hút lên téc.

30
Nếu bể chứa nhiều chất thải vón cục sẽ dùng vòi phun nước áp lực để phá nhỏ nó ra để
thực hiện hút an toàn.

Trong khi hút luôn kiểm tra lượng chất thải có đi vào trong tec đều không bằng cửa
nhìn – cửa đo chất thải. Vừa giúp kiểm soát áp lực vừa dừng lại khi đã gần đầy tec
chứa.

TẠI SAO XE BỒN HÚT CHÂN KHÔNG LẠI HOẠT ĐỘNG NHANH VÀ TỐT
HƠN XE BỒN HÚT LY TÂM?

Có lẽ chúng ta đã nghe nhiều về việc nên chọn loại xe bồn hút chân không hơn xe cải
tiến, xe tự chế. Bởi nó hút mạnh gấp nhiều lần, hút nhanh hơn, hút được sâu hơn, hút
được xa hơn. Nhưng lại chưa thực sự hiểu được tại sao?

Đó là do cấu tạo của loại xe hút chân không khác với xe hút bằng bơm ly tâm. Nhưng
nó khác ở điểm nào?

Đó chính là :

 Bơm hút chân không dựa vào hệ thống thủy lực để kéo hết khí bên trong ngăn
chứa trên xe (téc). Khiến nó chênh lệch áp suất lớn để kéo chất thải vào. Còn loại

31
 bơm ly tâm giống như bơm nước bình thường vậy. Dùng cánh quạt quay để dẫn
chất lỏng đi qua bơm ở một đầu, sau đó phun vào tec.
 Bơm chân không không lo các cục chất thải rắn. Miễn đi qua được đầu vòi là đi
vào được tec chứa. Bơm ly tâm gặp phải chất thải rắn hoặc lớn sẽ bị kẹt. do vậy
buộc phải mất nhiều công để tán nhỏ.
 Áp lực của bơm ly tâm không thay đổi được. Và theo nghiên cứu nó có áp lực
thấp hơn rất nhiều lần so với bơm hút chân không.
 Bơm ly tâm do áp suất không cao, lại không thay đổi được. Do vậy nếu áp dụng
nó vào hút thải qua ống thoát bồn cầu. Gần quá sẽ hút mạnh làm vỡ ống nhựa. Xa
quá thì không hút lên được.

32