ПРОЕКТНА ЗАДАЧА ПО ПРЕДМЕТОТ ФИЗИКАЛНА ТЕРАПИЈА

Тема: Галванска струја

Ментор Кандидат Филип Крамарски

Проф. Стојанче Илиевски IV- 7 клас

Штип, февруари 2022 година

 Вовед

Физикална терапија е третман за подобрување на движењето,

намалување на болката и обновување на целосната физичка функција.
Физијатарот и физијотерапевтот користат вежби, мануелна терапија, едукација,
модалитети како светлина, звук, топлина, ладно, магнетни бранови и
електрични стимуланси за да дојде до посакуваната цел. Постојат неколку
видови физикална терапија, а јас во овој проект ќе се задржам на тоа како
се користи галванската струја.

Галванска струја е еднонасочна константна струја која не ги менува

насоката, јачината и напонот. Прикажана графички таа изгледа како права линија
која е паралелна со апсцисата. Примена на галванска струја во лекување се
нарекува и медицинска галванизација, галванска терапија или галванотерапија.
Се добива со исправање на наизменична синусоидална струја од градската мрежа
во еднонасочна константна струја.

Во тераписки цели се применува галванска струја со напон од 30 до 60 V и

јачина на струјата од 0 до 80 mA, при физикална терапија на низа трауматски и
дегенеративни состојби на зглобовите, нервите, крвните садови, мускулите и др.

1
 1. Што е галванска струја?

Галванска, или директна струја, е форма на третман со електротерапија.

Електричната струја, исправена до безбедно, нисконапонско ниво се нанесува на
телото преку електроди поставени на кожата. Галванската струја обично се
применува од квалификуван професионалец, преку машина во нивната клиника.
(сл.1)

Протокот на струја низ погодениот регион може да ја намали болката со

инхибиција на рецепторите за болка. Со оглед на тоа што се смета дека го
подобрува транспортот на јонизирани супстанции низ кожата, може да се користи
и за промовирање на ресорпција на локални лекови како што се
антиинфламаторните креми (овој процес се нарекува јонофореза). Работи така
што ги одвлекува нервите и мозокот од болката.

Слика 1 Галванска струја

Figure 1 Galvanic current

1.1. Ефикасност од галванската струја

Галванската струја е релативно безбедна. Почитувањето на правилото

милиампер ја намалува веројатноста за изгореници на пациентот од примена на
превисока струја. Треба да се внимава при алергиска чувствителност на

2
применетите јони. Електродните влошки не треба да се нанесуваат врз оштетена
кожа. Пациентите со електронски импланти не треба да се третираат со
галванизам бидејќи постои ризик од пречки во работата на имплантот. На ткивата
кои имаат нарушено чувство на болка не треба да се применуваат електроди на
нив.1

2. Користење на галванската струја

Во практичната терапија, галванската струја се користи на неколку начини:

 Сува галванизација преку влажни електроди

 Специјални форми на одредени делови од телото (сл.2)
 Влажна галванизација

Слика 2 Користење на галванска струја

Figure 2 Using galvanic current

2.1. Сува галванизација

Сува галванизација може да се примени на неколку начини:

1
Johnson 1946d, Starkey 1999b

3
 1. Попречно или трансрегионално галванизирање – поставено попречно на
одреден дел од телото. На овој начин се постигнува еднаков проток на
ткиво помеѓу електродите.
2. Надолжна галванизација – електродите се поставуваат на различни висини
на екстремитетите (на краевите) – на пример, едната електрода на рамото,
а другата на дланката. На овој начин постигнуваме површински проток.
Надолжната галванизација може да биде опаѓачка (катодата се поставува
дистално) или растечка (катодата се поставува проксимално).
3. Галванизација со точки – се применува преку две електроди, едната
активна (мобилна, нанесена на болни места), другата неактивна и
значително поголема.
4. Ако пациентот има тригеминална невралгија, галванизацијата се применува
преку специјална електрода полу-маска. Катодната електрода во форма на
маска е фиксирана на невралгичната страна, додека неактивната електрода
се поставува на градната коска или помеѓу лопатките на рамото.

3. Кога се користи галванска струја?

 ревматски заболувања, освен во нивната активна или акутна фаза

 пареза и парализа – галванската струја овде се користи како вовед за
електростимулација (галванската струја го намалува отпорот на кожата
преку хиперемија, така што можеме да постигнеме силна мускулна
контракција со мала стимулација
 заболување на крвните садови и нарушувања на циркулацијата 2

Контраиндикации

 Срцеви пејсмејкери и аритмии

 Хеморагична состојба
 Тромбоза и тромбофлебитис (воспаление на венскиот ѕид)

2
Kunej.D., Stankovic.: Praktikum za fizikalna terapija. Belgrad.1985.

4
  Рано пренесување и поправка на тетивата
 Бременост: на карлицата, долниот дел на грбот и стомакот
 Пациент во несвест
 Неодамнешна радиотерапија
 Дете со ментални нарушувања
 Малигнитет
 Заразена рана и кожна лезија

4. Метод на галванотерапија

Методот на галванотерапија се користи за медицински цели. Се заснова на

интеракцијата на постојана електрична струја со човечкото тело.(сл.3) Како
резултат на оваа реакција, се јавуваат физичко-хемиски промени. Со овој метод,
струјата се користи до педесет милиампери, а напонот е од триесет до осумдесет
волти. Галванотерапијата беше именувана по италијанскиот лекар Л. Галвани.

Слика 3 Галванотерапија
Figure 3 Galvanotherapy

5
 Ткивата на човечкото тело содржи раствори на соли и колоиди. Колоидите се
протеини, гликогени и други супстанции со големи молекули. Овие супстанции
заедно со другите се вклучени во соединенијата на телесни течности, жлебови и
мускули. Од молекулите на овие супстанции се формираат електрично
наелектризирани јони. Во човечкото тело, електричната струја се распределува
нерамномерно, така што спроводливоста и протокот на струјата зависи од
присуството на добри проводници и масни ткива, бидејќи не ја спроведува
електричната струја добро.

Третманот со електрична струја, кој се изведува кога електродите се

применуваат, рецепторите на кожата се иритираат. Причината за ова е промената
на густината на јони во човечкото тело. За време на процесот на галванизација,
пациентот може да почувствува мало трепење и горење под електродите. Поради
тоа се јавува иритација на нервните завршетоци, а нервните импулси влегуваат
во централниот нервен систем. Сето ова придонесува за формирање на локални
и општи реакции на телото.3

5. Третман со галванотерапија

Методот на галванотерапија може да се користи за широк спектар на болести.

Тој е пропишан за пациенти со коронарна артериска болест, хипертензивна
болест на првата и втората фаза, разни воспалителни процеси, дискинезија на
цревата и билијарниот тракт, како и чир на дуоденумот и стомакот.

Третманот со електрична (галванска) струја помага при миозитис, бронхијална

астма, хроничен артритис и полиартритис. Може да се користи за невралгија,
невритис, плекситис, радикулитис, со оштетување на периферниот нервен систем,
кој може да биде трауматски, токсичен и заразен. Исто така, помага при болеста
на женските генитални органи, болеста на нервниот систем: нарушување на
церебралната циркулација, мигрена, траума на 'рбетниот мозок и мозокот.

3
Fleischauer.M., Heimann D., Hinkelmann.U.: Leitfaden Physiotherapie. Urban&Fischer. Munchen-Jena.2006.

6
 Методот исто така се користи за лекување на проблеми со кожата: мали брчки,
сува кожа, посткранијални лузни, себореа и други болести. Галванотерапијата е
ефикасна во забни заболувања, трофични нарушувања, фрактури на коските,
очни болести.

5.1. Третман за деца

Галванотерапијата исто така може да се користи за лекување на деца. Овој

метод може да се започне од првиот месец од животот на детето. За ова,
специјалист мора да обрне внимание на целокупната реакција на бебето, како и
состојбата на неговата кожа. Бројот и времетраењето на постапките треба да
биде помала од една третина.

Исто така, во третманот, галванската густина на струјата треба да биде помала

отколку кај возрасни пациенти.

6. Апарат за галванотерапија

За методот на галванотерапија се користат специјални инструменти.

Галванската струја тече низ AC исправувачот, кој има уреди за контрола и
регулирање.(сл.4)

За процедури за општа и локална галванотерапија, се користи апаратот АГ-75,

кој се нарекува "Поток-1" и АГН-32 апаратот. Покрај тоа, AGP-33 може да се
користи.

Уредот GR-GM се користи во стоматолошки процедури со помош на

специјални електроди.

7
 Слика 4 Апарат за галванотерапија

Figure 4 Apparatus for galvanotherapy

АГН-32 апаратот може да се користи во постапките на галванотерапија со

помош на приклучок за поврзување на електроди кои се користат во посебни
хидро-галванични бањи. Конзолата има две јаглеродни и графитни електроди.

7. Галванотехника

Галванотехника е збир на електрохемиски постапки за нанесување на метален

слој на површината на објектот, најчесто со истовремено електролитичко
растворање на металот на анодата и негово таложење на катодата.

8. Практични упатства

Пациентот е поставен така што делот што треба да се третира е удобно

поддржан со мускулите што треба да се стимулираат во скратена положба, иако
тоа може да се модифицира со движење што се создава, на пр. блага флексија на

8
коленото што овозможува стимулацијата на квадрицепсот да предизвика
екстензија.

Површината на кожата мора да се испита за какви било исеченици или

гребнатини, областа за лекување треба да се измие за да се отстрани лојот и
епителните клетки користејќи топла вода за да се намали отпорот.

Големината на активната електрода е избрана за да се земе предвид

големината на областа за лекување.

Електродата треба да биде помала од подлогата за да се спречи свиткување

на работ на електродата на кожата.

Влошките треба да се натопат во топла вода од чешма, солен раствор или

раствор на натриум бикарбонат пред да се нанесат на кожата.

Фиксацијата се постигнува со гумена лента или по телесна тежина.

Кога треба да се стимулира мускулот, активната електрода се поставува над

моторната точка и се применува мала струја. Струјата можеби ќе треба да се
зголеми, а потоа да се намали кога ќе се најде точката на моторот и ќе се добие
добра контракција со помала струја.

Кога треба да се стимулира мускулната група, активната електрода е

поставена на крајот од мускулната група, така што струјата се шири низ целата
група.

9
 Заклучок

Од моето истражување во врска со галванската струја и

галванотерапијата можам да заклучам дека- галванска струја е термин за
постојана еднонасочна струја, именувана по Луиџи Галвани од Болоња во 1889
година, која се користи во терапијата од крајот на 19 век откако батериите за неа
биле успешно конструирани.

Денес добиваме галванска струја од наизменичната струја од 50 импулси во

секунда фреквенција и 220 напон. Уредите за оваа трансформација имаат неколку
електронски цевки низ кои протекува наизменична струја во една насока (од
катода до анода). Ова ни дава пулсирачка целобранова директна струја која се
претвора во константна по филтрирањето, што се користи во терапијата.
Галванската струја се користи преку две електроди, едната позитивна (+, обично
црвена), а другата негативна (-, обично црна). Галванизација е примена на
директна електрична струја, постојан интензитет или таканаречена галванска
струја за медицински цели. Во медицината, галванската струја се користи за
лекување. Неговото дејство ја менува пропустливоста на клеточните мембрани, ги
шири крвните садови и ја забрзува циркулацијата, ги подобрува метаболичките
процеси, ја забрзува ресорпцијата на белите дробови, ги намалува грчевите на
скелетните мускули и ја ублажува болката.

Хидроплатинг терапија (електротерапија) е терапија каде што се користи

галванска струја во када полна со вода, во која пациентот е потопен.

10
Содржина
Вовед........................................................................................................................................................1
1. Што е галванска струја?.............................................................................................................2
1.1. Ефикасност од галванската струја......................................................................................2
2. Користење на галванската струја...........................................................................................3
2.1. Сува галванизација.................................................................................................................3
3. Кога се користи галванска струја?..........................................................................................4
4. Метод на галванотерапија.........................................................................................................5
5. Третман со галванотерапија.....................................................................................................6
5.1. Третман за деца......................................................................................................................7
6. Апарат за галванотерапија........................................................................................................7
7. Галванотехника.............................................................................................................................8
8. Практични упатства.....................................................................................................................8
Заклучок.................................................................................................................................................10
Користена литература.......................................................................................................................12

11
 Користена литература

1. https://www.automatika.rs/baza-znanja/elektronika/sta-je-i-gde-se-koristi-
galvanska-struja.html
2. https://mk.delachieve.com/%D0%B3%D0%B0%D0%BB
%D0%B2%D0%B0%D0%BD
%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D1%80%D0%B0%D0%BD-%D0%BE
%D0%B2%D0%BE%D1%98-%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%BE%D0%B4-
%D0%BD%D0%B0-%D1%84%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA
%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0/
3. Risteski S.:Osnovi na fizikalna medicina, Bitola (1995).
4. Licul F.: Elektroterapija, Zagreb; (1985).

12
13
14