რა არის ფუნქცია?

ფუნქცია არის ადამიანის, ნივთის ან დაწესებულების შესაბამისი ქმედება ან საქმიანობა ;

მიზანი, რისთვისაც არის შექმნილი ან არსებობს რაიმე; როლი.

რა არის ფუნქცია მათემატიკაში?

ფუნქცია არის ისეთი შესაბამისობა, რომლის დროსაც x-ის თითოეულ მნიშვნელობას

შეესაბამება y- ის თითო მნიშვნელობა

x-ს დამოუკიდებელი ცვლადი ეწოდება ხოლო y-ს დამოკიდებული. სხვაგვარად x-ს

არგუმენტი ჰქვია, ხოლო y-ს ფუნქცია . ფუნქციას შემოკლებით f(x)- ით წერენ.

მაგალითად მოცემულია y=2x(კვადრატში)-6 შესაძლებელია ეს ჩაიწეროს როგორც

f(x)=2x(კვადრატში)-6, ხოლო ვიპოვოთ f(3) იქნება f(3)=2*3(კვადრატში)-6=18-6=12

x-ის ყველა მნიშვნელობას განსაზღვრის არე ეწოდება y-ის მნიშვნელობათა სიმრავლე

f(x) არ შეიძლება ჰქონდეს ერთზე მეტი მნიშვნელობა იმავე x-ისთვის.

სიმრავლეების თეორიის ენის გამოსაყენებლად, ფუნქცია აკავშირებს x ელემენტს სხვა

სიმრავლის ელემენტთან f(x).

x-ის მნიშვნელობების სიმრავლეს ეწოდება ფუნქციის დომენი, ხოლო f(x) მნიშვნელობების

სიმრავლეს, რომელიც გენერირებულია დომენის მნიშვნელობებით - ფუნქციის
დიაპაზონი.

გარდა f(x), სხვა შემოკლებული სიმბოლოები,როგორიცაა g(x) და P(x) ხშირად

გამოიყენება x დამოუკიდებელი ცვლადის ფუნქციების წარმოსაჩენად , განსაკუთრებით
მაშინ, როდესაც ფუნქციის ბუნება უცნობია ან დაუზუსტებელია.

ბევრი ფართოდ გამოყენებული მათემატიკური ფორმულა ცნობილი ფუნქციების

გამოხატულებაა.

მაგალითად, წრის ფართობის ფორმულა, A = πr2, იძლევა დამოკიდებულ ცვლადს A

(ფართობი)დამოუკიდებელი ცვლადის r (რადიუსი) ფუნქციად.

ფუნქციები, რომლებიც მოიცავს ორზე მეტ ცვლადს (ე.წ. მრავალცვლადი ან

მრავალცვლადი ფუნქციები) ასევე გავრცელებულია მათემატიკაში , როგორც ეს ჩანს
სამკუთხედის ფართობის ფორმულაში, A = bh/2, რომელიც A-ს განსაზღვრავს როგორც b-ის
(ფუძე) ფუნქციას. ) და h (სიმაღლე).
' ამ მაგალითებში ფიზიკური შეზღუდვები აიძულებს დამოუკიდებელ ცვლადებს იყოს
დადებითი რიცხვები.

როდესაც დამოუკიდებელ ცვლადებს ასევე ეძლევათ უფლება მიიღონ უარყოფითი

მნიშვნელობები - შესაბამისად, ნებისმიერი რეალური რიცხვი - ფუნქციები ცნობილია
როგორც რეალური მნიშვნელობის ფუნქციები.

რა არის ტალღური ფუნქცია?

როდესაც ფიზიკოსებმა აღმოაჩინეს ტალღური სახე ელექტრონის და როდესაც

დებროლმა ნათლად დაგვანახა რომ სიგრძე ასეთი ტალღის ტოლია მისი მუდმივი
პლანკა შეფარდებული ნაწილაკის იმპულსზე

და მათ ამ აღმოჩენამ ძაან გაახარა კი ძალიან მაგარია მაგრამ იყვნენ ისინიც ვინც
დაფიქრდა თუ ელექტრონს აქვს ტალღური სიგრძე და მისი თვისებები მაშ რა არის ეს
ტალღა? რა ტიპის ტალღაზე გვაქ საუბარი? და ეს ცოტა უცნაურია რადგან ჩვენ ძალიან
კარგად გვესმის რა არის წყლის ტალღა ეს არის მისი რხევა ზემოთ და ქვემოთ ასევე
შეგვიძლია წარმოვიდგინოთ როგორია ტალღა სიმებზე რადგან სიმებიც მოძრაობენ
ზემოთ და ქვემოთ და გადააქვთ ეს მოძრაობა სივრცეში მაგრამ როგორ შეიძლება
ელექტრონს გააჩნდეს ტალღური სიგრძე და ზოგადად როგორია ელექტრონის ტალღა
და ამ შემთქვევის შემდეგ მეცნიერებმა დაიწყეს ინტენსიურად შესწავლა იმისა თუ რა არის
ელექტრონული ტალღა და მეცნიერებმა მათ წინაშე დააყენეს 2 ამოცანა პირველი ის რომ
უნდა მოეხდინათ ამ ელექტრონული ტალღის ვუზუალიზაცია ანუ ეგრეთწოდებული
ტალღური ფუნქცია და ის აღინიშნება ბერძნული ასოთი „ფსი“

და ამიტომაც მას ხშირად ფსის ფუნქციას უწოდებენ ხოლო მისი არგუმენტია x

კოორდინატი ანუ რაღაც მომენტში ის ბევრია რაღაც მომენტში კი ცოტა და მერე ამ
ფუნქციის გრაფიკი გვიჩვენებს თუ როგორ გამოიყურება ელექტრონის ტალღა ეს
პირველი კითხვა ხოლო მეორე კითხვა მდგომარეობდა იმაში რომ საერთოდ რა არის ეს
ფუნქცია? რას ნიშნავს ის საერთოდ?

ხოლო ადამიანი რომელმაც მოიგონა ეს ფორმულა ჰქვია ერვინ შროდინგერი და ამ

ფორმულას დაარქვეს ეგრეთწოდებული შროდინგერის განტოლება და მისი სახელი
გახდა მთლიანი კვენტური მექანიკის სინონიმი რადგანაც ეს არის ერთერთი ყველაზე
მნიშვნელოვანი საკითხი კვანტურ მექანიკაში

თუ არ იცით რას ნიშნავს ამ განტოლების თითოეული ელემენტი ნუ გეშნიათ არაფერს არ

გამოტოვებთ რადგან არც მე ვიცი მაგრამ აქ ყველაზე მნიშვნელოვანი ისაა რომ ამ
ფორმულაში გამოიყენება ფსი და აი ამ ფორმულით ჩვენ შეგვიძლია გამოვთვალოთ ფსი
ფუნქცია რომელიც მათემატიკურად ასახავს ელექტრონის ტალღას. რადგა ეს ფუნქცია
არის x ით შეგვიძლია ავაგოთ ის ღერძზე