1/11/2022

Chương 7:
Các con đường hình
thành và phát triển
nhân cách

Hậu quả
Khái niệm của lệch
Lệch chuẩn
Giáo dục chuẩn mực chuẩn, GD
Hoạt động Giao tiếp Môi trường và các loại
và các loại sửa chữa
chuẩn mực lệch chuẩn
các hành vi
sai lệch

1
 1/11/2022

MỘT SỐ YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ HÌNH

7.1 THÀNH VÀ TRIỂN NHÂN CÁCH

GIÁO
DỤC
TẬP HOẠT
THỂ ĐỘNG
GIAO
TIẾP

7.1.1. GIÁO DỤC GIỮ VAI TRÒ CHỦ ĐẠO

 Định hướng
GD
 Lĩnh hội nền VHXH nhân cách
 GD có thể đi trước hiện thực
 GD có thể đem lại những phẩm chất mà
những yếu tố khác không mang lại được
 GD có thể bù đắp những thiếu hụt
 GD lại

2
 1/11/2022

https://scontent.fhan1-1.fna.fbcdn.net/v/t1.0-
9/s960x960/122359863_10157491981271479_7780954200017292572_o.png?_nc_cat=105&ccb=2&_nc_sid=da1649&_nc_ohc=-FXS2yyEGk4AX-
T4GX9&_nc_ht=scontent.fhan1-1.fna&oh=a9d3eb4c422896475e4ea1ad12868020&oe=5FBA0DD9

3
 1/11/2022

Đã đến lúc cần đổi mới

sáng tạo!

7.1.2. HOẠT ĐỘNG

(quyết định trực tiếp – động lực)

• Thông qua hai quá trình: • Đối tượng hoá

• Chủ thể hoá
• Thông qua hoạt động chủ đạo

Quyết định
trực tiếp
HOẠT ĐỘNG NHÂN CÁCH

4
 1/11/2022

7.1.3. GIAO TIẾP- NHÂN TỐ CƠ BẢN

• Là điều kiện tồn tại

• Qua giao tiếp:
• Lĩnh hội nền VHXH
• Hình thành năng lực tự ý thức

7.1.4. TẬP THỂ- CÓ VAI TRÒ TO LỚN

TẬP THỂ

Là một nhóm người, 1

bộ phận xã hội được thống
nhất lại theo những mục
đích chung phục tùng
MĐ của xã hội
NHÓM

5
 1/11/2022

7.1.5. TỰ GIÁO DỤC – Ý NGHĨA ĐẶC BIỆT

• Tự GD cá nhân hoàn thiện dần đáp ứng yêu cầu

ngày càng cao của xã hội
• Trong những hoàn cảnh cụ thể, cá nhân có thể có
sự lệch hướng so với chuẩn mực chung, tự GD giúp
cá nhân tự điều khiển, điều chỉnh cho phù hợp.

7.2. KHÁI NIỆM CHUẨN MỰC

VÀ CÁC LOẠI CHUẨN MỰC
13

6
 1/11/2022

CHUẨN MỰC XÃ HỘI LÀ GÌ?

⊳ a level of quality, achievement, etc., that is
considered acceptable or desirable
⊳ ideas about morally correct and acceptable
behavior
⊳ something that is very good and that is used to
make judgments about the quality of other things
⊳ (https://www.merriam-webster.com/dictionary/standard, 2022)

14

“Chuẩn mực xã hội (Social Norm) là những quy tắc bất

thành văn về niềm tin, thái độ và hành vi được coi là có thể
chấp nhận được trong một nhóm xã hội hoặc nền văn hóa
cụ thể. Các chuẩn mực cung cấp cho chúng ta một ý tưởng
mong đợi về cách hành xử và hoạt động để cung cấp trật tự
và khả năng dự đoán được trong xã hội. Ví dụ, chúng tôi
mong muốn học sinh đến lớp đúng giờ và hoàn thành công
việc của mình.”
(https://www.simplypsychology.org/social-roles.html)

7
 1/11/2022

“Chuẩn mực xã hội là hệ thống các quy tắc, yêu cầu, đòi hỏi
của xã hội đối với mỗi cá nhân hay nhóm xã hội, trong đó
xác định ít nhiều sự chính xác về tính chất, mức độ, phạm vi,
giới hạn của cái có thể, cái được phép, cái không được phép
hay cái bắt buộc phải thực hiện trong hành vi xã hội của mỗi
người, nhằm củng cố, đảm bảo sự ổn định xã hội, giữ gìn
trật tự, kỷ cương, an toàn xã hội”.

 Chuẩn mực xã hội là yêu tố không thể thiếu trong

quản lý xã hội
 Là một trong nhữngphương tiện định hướng hành
vi, kiểm tra hành vi xã hội của một cá nhân hay một
nhóm người. Chuẩn mực điều chỉnh hành vi của con
người, nhưng nó chỉ điều chỉnh những hành vi có liên
quan tới mối quan hệ giữa các cá nhân, các tập thể,...
có liên quan với xã hội nói chung.

8
 1/11/2022

Các thuộc tính của

chuẩn mực xã hội
⊳ tính ích lợi, (là đặc điểm gốc)
⊳ tính bắt buộc và
⊳ sự thực hiện trên thực tế trong
hành vi của con người

18

CÁC LOẠI CHUẨN MỰC XÃ HỘI

19

9
 1/11/2022

LUẬT PHÁP
⊳Là một loại chuẩn mực tổng hợp
mang tính phổ cập.
⊳Đây là hệ thống các quy tắc chỉ
đạo hành vi cá nhân, tính khách
quan được ghi thành văn bản.
⊳Luật pháp miêu tả rõ ràng và
khúc chiết cách ứng xử hoặc giới
hạn của hành vi. Sự sai lệch loại
chuẩn mực này sẽ bị trừng phạt bởi
các cơ quan chuyên trách.
20

ĐẠO ĐỨC
Đây là loại chuẩn mực được
Sự tác động của chuẩn mực
phần lớn mọi người thừa nhận,
đạo đức bao giờ cũng thông qua
nhưngphần lớn không được ghi
cơ chế tâm lý bên trong của con
nhận thành văn bản.
người.
Loại chuẩn mực này linh động
Do đó chuẩn mực đạo đức
hơn luật pháp nếu vi phạm sẽ bị
được hiểu và vận dụng rất linh
lên án nhưng không bị trừng
hoạt không cứng nhắc như luật
phạt như các vi phạm luật pháp.
pháp..

21

10
 1/11/2022

PHONG TỤC VÀ TRUYỀN THỐNG

Là loại chuẩn mực củng cố những mẫu mực ứng xử,chủ
yếu là những quy tắc sinh hoạt công cộng của con người đã
hình thành trong lịch sử.
Phong tục và truyền thống có thể được miêu tả rõ rệt và
nhất quán.

22

CHUẨN MỰC THẨM MỸ

Những chuẩn mực này củng cố quan niệm về cái đẹp và cáixấu
trong sáng tạo nghệ thuật, trong hành vi đạo đức, trong sinh
hoạt...
Trừ những chuẩn mực có liên quan đến chuẩn mực đạo đức,
luật pháp còn những chuẩn mực thẩm mỹ ítnhiều mang tính chủ
quan.

23

11
 1/11/2022

CHUẨN MỰC CHÍNH TRỊ

Là loại chuẩn mực điều tiết hành vi của các chủ thể trong
đờisống chính trị, điều hết các quan hệ giữa các giai cấp,
đảng phái, giữa các cộng đồng xãhội lớn.
Các chuẩn mực chính trị thường được thể hiện trong các
loại chuẩn mực khácnhư: chuẩn mực luật pháp, chuẩn mực
tổ chức, một phần trong chuẩn mực đạo đức,...

24

12