Báo cáo đồ án Công nghệ thực phẩm - Thiết kế thiết bị cô đặc nước mía một nồi liên tục, năng suất nhập liệu 8000kg - h - 1133155

TRƯỜNG
ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP THỰC PHẨM TP.HCM
KHOA CÔNG NGHỆ THỰC PHẨM
BÁO CÁO ĐỒ ÁN
Đề tài:
THIẾT KẾ THIẾT BỊ CÔ ĐẶC NƯỚC MÍA
MỘT NỒI LIÊN TỤC, NĂNG SUẤT NHẬP
LIỆU 8000Kg/h
GVHD: NGUYỄN HỮU QUYỀN
SVTH: NGUYỄN THỊ NHƯ NGỌC
MSSV: 2005140345
MAI THANH PHÚC
MSSV: 2005140414
LỚP: 05DHTP1
TP.HCM, tháng 12 năm 2017
2
MỤC LỤC
3
LỜI CẢM ƠN
Em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến các thầy cô Trường Đại học Công nghiệp Thực
phẩm TP. Hồ Chí Minh, các thầy cô khoa Công nghệ Hóa học của trường đã tạo điều
kiện cho em được thực hiện đồ án.
Trong thời gian học tập tại trường em đã tiếp thu rất nhiều kiến thức và bài báo cáo
này là kết quả của quá trình học tập và rèn luyện dưới sự dạy bảo của quý thầy cô.
Đặc biệt, em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Thầy Nguyễn Hữu Quyền, người đã
tận tình hướng dẫn và góp ý kỹ lưỡng trong thời gian qua giúp em hoàn thành bài báo
cáo một cách tốt nhất. Đồng thời do kinh nghiệm thực tế còn hạn chế cũng như kiến
thức còn hạn hẹp nên bài báo cáo không thể tránh khỏi thiếu sót, em rất mong nhận
được ý kiến đóng góp của quý thầy cô để em học thêm được nhiều kinh nghiệm và sẽ
hoàn thành tốt hơn những đồ án sau này ạ.
Cuối cùng, em xin kính chúc quý thầy cô dồi dào sức khỏe và thành công trong sự
nghiệp của mình. Kính chúc Thầy Nguyễn Hữu Quyền luôn có sức khỏe tốt, đạt được
nhiều thành công trong công việc và cuộc sống.
Em xin chân thành cảm ơn!
4
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN
Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Như Ngọc
MSSV:2005140345 Lớp:05DHTP1
Sinh viên thực hiện: Mai Thanh Phúc MSSV: 2005140414 Lớp: 05DHTP1
Nhận xét:
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
Điểm bằng số: Điểm bằng chữ:
TP. Hồ Chí Minh, ngày tháng năm 2017
Giáo viên hướng dẫn
(ký và ghi họ tên)
5
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN
Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Như Ngọc MSSV:
2005140345 Lớp: 05DHTP1
Sinh viên thực hiện: Mai Thanh Phúc MSSV: 2005140414 Lớp: 05DHTP1
Nhận xét:
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
Điểm bằng số: Điểm bằng chữ:
TP. Hồ Chí Minh, ngày tháng năm 2017
Giáo viên phản biện
(ký và ghi họ tên)
6
LỜI MỞ ĐẦU
Trong kế hoạch đào tạo đối với sinh viên năm thứ tư, môn học Đồ án Quá trình
và Thiết bị là cơ hội tốt cho việc hệ thống kiến thức về các quá trình và thiết bị của
công nghệ hoá học. Bên cạnh đó, môn này còn là dịp để sinh viên tiếp cận thực tế
thông qua việc tính toán, thiết kế và lựa chọn các chi tiết của một thiết bị với các số
liệu cụ thể, thông dụng.
Đề án chúng em nhận được là “Thiết kế thiết bị cô đặc nước mía một nồi liên

tục, năng suất nhập liệu 8000 kg/h”. Với:
+ Năng suất nhập liệu 8000kg/h
+ Nồng độ nhập liệu: 18 % khối lượng
+ Nồng độ sản phẩm: 40% khối lượng
+ Áp suất chân không tại thiết bị ngưng tụ: Pck = 0,74 at
+ Nguồn nhiệt là hơi bão hòa. Áp suất hơi bão hòa P = 1.5 ati
Sử dụng thiết bị cô đặc ống chùm, dạng tuần hoàn trung tâm.
Nhiệt độ đầu của nguyên liệu: 300C (tự chọn).
Vì Đồ án Quá trình và Thiết bị là đề tài lớn đầu tiên mà một nhóm hai sinh viên
đảm nhận nên thiếu sót và hạn chế trong quá trình thực hiện là không tránh khỏi. Do
đó, chúng em rất mong nhận được thêm góp ý, chỉ dẫn từ Thầy Cô và bạn bè để củng
cố và mở rộng kiến thức chuyên môn.
Chúng em chân thành cảm ơn.
7
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CÔ ĐẶC MÍA ĐƯỜNG
1. Giới thiệu chung
Đôi nét về ngành công nghệ mía đường ở nước ta và vị trí của cô đặc trong công nghệ
mía đường.
Như đã biết, ngành công nghiệp mía đường là một ngành công nghiệp lâu đời và
ngày càng phát triển ở nước ta. Trong những năm qua, ở một số tỉnh thành ở nước ta,
ngành công nghiệp mía đường đã có bước nhảy vọt rất lớn. Mía đường vừa tạo ra sản
phẩm đường làm nguyên liệu cho các ngành công nghiệp như bánh, kẹo, sữa... Đồng
thời tạo ra phế liệu quý với giá rẻ cho các ngành sản xuất như rượu, sản xuất gỗ ép....
Trong tương lai, khả năng này còn có thể phát triển hơn nữa nếu có sự quan tâm đầu
tư tốt cho cây mía cùng với nâng cao khả năng chế biến và tiêu thụ sản phẩm.
Do nhu cầu thị trường nước ta hiện nay mà các nhà máy đường với quy mô lớn
nhỏ mọc lên ở nhiều địa phương như Bình Dương, Quãng Ngãi, Tây Ninh, …. Tuy
nhiên nó chỉ là các hoạt động sản xuất một cách đơn lẻ, năng suất thấp, các ngành
công nghiệp có liên quan không gắn kết với nhau đã gây khó khăn cho việc phát triển
công nghiệp đường mía. Ngoài ra, vấn đề cung cấp mía nguyên liệu, sự cạnh tranh
của các nhà máy đường, cộng với công nghệ lạc hậu, thiết bị cũ kỹ đã ảnh hưởng
mạnh đến quá trình sản xuất. Bên cạnh đó, cây mía lại có đặc tính là độ đường sẽ
giảm nhiều và nhanh chóng nếu thu hoạch trễ và không chế biến kịp thời...
Vì tất cả những lý do trên, việc cải tiến sản xuất, nâng cao và đổi mới dây
chuyền thiết bị công nghệ, tăng hiệu quả các quá trình là hết sức cần thiết và cấp
8
bách, đòi hỏi phải chuẩn bị từ ngay bây giờ. Trong đó, cải tiến thiết bị cô đặc là một
yếu tố quan trọng không kém trong hệ thống sản xuất vì đây là một thành phần không
thể xem thường
2. Nguyên liệu và sản phẩm
2.1. Đặc điểm nguyên liệu
Nguyên liệu cô đặc ở dạng dung dịch, gồm:
Dung môi: nước.
Các chất hoà tan: gồm nhiều cấu tử với hàm lượng rất thấp (xem như
không có) và chiếm chủ yếu là đường saccaroze. Các cấu tử này xem như
không bay hơi trong quá trình cô đặc.
Tùy theo độ đường mà hàm lượng đường là nhiều hay ít. Tuy nhiên, trước khi
cô đặc, nồng độ đường thấp, khoảng 610% khối lượng.
2.2. Đặc điểm sản phẩm
Sản phẩm ở dạng dung dịch, gồm:
Dung môi: nước.
Các chất hoà tan: có nồng độ cao.
2.3. Biến đổi của nguyên liệu và sản phẩm
Trong quá trình cô đặc, tính chất cơ bản của nguyên liệu và sản phẩm biến
đổi không ngừng.
a)Biến đổi tính chất vật lý:
Thời gian cô đặc tăng làm cho nồng độ dung dịch tăng dẫn đến tính chất dung
dịch thay đổi:
Các đại lượng giảm: hệ số dẫn nhiệt, nhiệt dung, hệ số cấp

nhiệt, hệ số truyền nhiệt.
9
Các đại lượng tăng: khối lượng riêng dung dịch, độ nhớt, tổn thất
nhiệt do nồng độ, nhiệt độ sôi.
b)Biến đổi tính chất hoá học:
Thay đổi pH môi trường: thường là giảm pH do các phản ứng phân hủy amit
(Vd: asparagin) của các cấu tử tạo thành các acid.
Đóng cặn dơ: do trong dung dịch chứa một số muối Ca2+ ít hoà tan ở nồng độ
cao, phân hủy muối hữu cơ tạo kết tủa.
Phân hủy chất cô đặc.
Tăng màu do caramen hoá đường, phân hủy đường khử, tác dụng tương hỗ
giữa các sản phẩm phân hủy và các amino acid.
Phân hủy một số vitamin.
c)Biến đổi sinh học:
Tiêu diệt vi sinh vật (ở nhiệt độ cao).
Hạn chế khả năng hoạt động của các vi sinh vật ở nồng độ cao.
2.4. Yêu cầu nguyên liệu và sản phẩm
Đảm bảo các cấu tử quý trong sản phẩm có mùi, vị đặc trưng được giữ
nguyên.
Đạt nồng độ và độ tinh khiết yêu cầu.
Thành phần hoá học chủ yếu không thay đổi.
3. Cô đặc và quá trình cô đặc
3.1. Định nghĩa cô đặc
Cô đặc là phương pháp dùng để nâng cao các nồng độ các chất hòa tan trong
dung dịch gồm 2 hay nhiều cấu tử. Quá trình cô đặc của dung dịch lỏng – rắn hay
10
lỏng – lỏng có chênh lệch nhiệt độ sôi rất cao thường được tiến hành bằng cách
tách một phần dung môi (cấu tử dễ bay hơi hơn), đó là các quá trình vật lý – hóa lý.
Tùy theo tính chất của cấu tử khó bay hơi (hay không bay hơi trong quá trình đó), ta
có thể tách một phần dung môi (cấu tử dễ bay hơi hơn) bằng phương pháp nhiệt
độ (đun nóng) hoặc phương pháp làm lạnh kết tinh.
3.2. Bản chất của sự cô đặc
Để tạo thành hơi (trạng thái tự do), tốc độ chuyển động vì nhiệt của các phân
tử chất lỏng gần mặt thoáng lớn hơn tốc độ giới hạn. Phân tử khi bay hơi sẽ thu
nhiệt để khắc phục lực liên kết ở trạng thái lỏng và trở lực bên ngoài. Do đó, ta
cần cung cấp nhiệt để các phân tử đủ năng lượng thực hiện quá trình này.
Bên cạnh đó, sự bay hơi xảy ra chủ yếu là do các bọt khí hình thành trong quá
trình cấp nhiệt và chuyển động liên tục, do chênh lệch khối lượng riêng các phần
tử ở trên bề mặt và dưới đáy tạo nên sự tuần hoàn tự nhiên trong nồi cô đặc. Tách
không khí và lắng keo (protit) sẽ ngăn chặn sự tạo bọt khi cô đặc.
3.3. Ứng dụng của cô đặc
Trong sản xuất thực phẩm: cô đặc dung dịch đường, mì chính, nước trái cây...
Trong sản xuất hóa chất: cô đặc dung dịch NaOH, NaCl, CaCl 2, các muối vô

cơ.... Hiện nay, phần lớn các nhà máy sản xuất hóa chất, thực phẩm đều sử dụng
thiết bị cô đặc như một thiết bị hữu hiệu để đạt nồng độ sản phẩm mong muốn.
Mặc dù cô đặc chỉ là một hoạt động gián tiếp nhưng nó rất cần thiết và gắn
liền với sự tồn tại của nhà máy. Cùng với sự phát triển của nhà máy, việc cải
thiện hiệu quả của thiết bị cô đặc là một tất yếu. Nó đòi hỏi phải có những thiết
bị hiện đại, đảm bảo an toàn và hiệu suất cao. Do đó, yêu cầu được đặt ra cho
người kỹ sư là phải có kiến thức chắc chắn hơn và đa dạng hơn, chủ động khám
phá các nguyên lý mới của thiết bị cô đặc.
11
3.4. Các phương pháp cô đặc
Phương pháp nhiệt: dung môi chuyển từ trạng thái lỏng sang trạng thái hơi

dưới tác dụng của nhiệt khi áp suất riêng phần của nó bằng áp suất tác dụng lên
mặt thoáng chất lỏng.
Phương pháp lạnh : khi hạ thấp nhiệt độ đến một mức nào đó, một cấu tử sẽ

tách ra dưới dạng tinh thể của đơn chất tinh khiết, thường là kết tinh dung môi để
tăng nồng độ chất tan. Tùy tính chất cấu tử và áp suất bên ngoài tác dụng lên mặt
thoáng mà quá trình kết tinh đó xảy ra ở nhiệt độ cao hay thấp và đôi khi ta phải
dùng máy lạnh.
3.5. Đánh giá khả năng phát triển cùa sự cô đặc:
Hiện nay phần lớn các nhà máy sản xuất hóa chất, thực phẩm đều sử dụng
thiết bị cô đặc như một thiết bị hữu hiệu để đạt nồng độ sản phẩm mong muốn
mặc dù chỉ là một hoạt động gián tiếp nhưng rất cần thiết và gắn liền với sự tồn
tại của nhà máy. Cùng với sự phát triển của thiết bị cô đặc là một tất yếu. Nó đòi
hỏi phải có những thiết bị hiện đại, đảm bảo an toàn và hiệu suất cao. Đưa đến
yêu cầu người kỹ sư phải có kiến thức chắc chắn hơn và đa dạng hơn, chủ động
khám phá các nguyên lý mới của thiết bị cô đặc.
4. Các thiết bị cô đặc
4.1. Phân loại và ứng dụng ( =>Khảo sát trong phạm vi cô đặc nhiệt)
4.1.1. Theo cấu tạo
Nhóm 1: dung dịch đối lưu tự nhiên (tuần hoàn tự nhiên). Thiết bị cô đặc nhóm
này có thể cô đặc dung dịch khá loãng, độ nhớt thấp, đảm bảo sự tuần hoàn dễ
dàng qua bề mặt truyền nhiệt. Bao gồm:
+ Có buồng đốt trong (đồng trục buồng bốc), ống tuần hoàn trong hoặc ngoài.
+ Có buồng đốt ngoài (không đồng trục buồng bốc)
12
Nhóm 2: dung dịch đối lưu cưỡng bức (tuần hoàn cưỡng bức). Thiết bị cô đặc
nhóm này dùng bơm để tạo vận tốc dung dịch từ 1,5 m/s đến 3,5 m/s tại bề mặt
truyền nhiệt. Ưu điểm chính là tăng cường hệ số truyền nhiệt k, dùng được cho các
dung dịch khá đặc sệt, độ nhớt cao, giảm bám cặn, kết tinh trên bề mặt truyền
nhiệt. Bao gồm:
+ Có buồng đốt trong, ống tuần hoàn ngoài.
+ Có buồng đốt ngoài, ống tuần hoàn ngoài.
Nhóm 3: dung dịch chảy thành màng mỏng. Thiết bị cô đặc nhóm này chỉ cho
phép dung dịch chảy dạng màng qua bề mặt truyền nhiệt một lần (xuôi hay ngược)
để tránh sự tác dụng nhiệt độ lâu làm biến chất một số thành phần của dung dịch.
Đặc biệt thích hợp cho các dung dịch thực phẩm như nước trái cây, hoa quả ép.
Bao gồm:
+ Màng dung dịch chảy ngược, có buồng đốt trong hay ngoài: dung dịch sôi tạo
bọt khó vỡ.
+ Màng dung dịch chảy xuôi, có buồng đốt trong hay ngoài: dung dịch sôi ít tạo
bọt và bọt dễ vỡ.
4.1.2. Theo phương thức thực hiện quá trình
Cô đặc áp suất thường (thiết bị hở): nhiệt độ sôi và áp suất không đổi, thường
được dùng trong cô đặc dung dịch liên tục để giữ mức dung dịch cố định, nhằm đạt
năng suất cực đại và thời gian cô đặc ngắn nhất.
Cô đặc áp suất chân không: dung dịch có nhiệt độ sôi thấp ở áp suất chân

không. Dung dịch tuần hoàn tốt, ít tạo cặn và sự bay hơi dung môi diễn ra liên tục.
Cô đặc nhiều nồi: mục đích chính là tiết kiệm hơi đốt. Số nồi không nên quá
lớn vì nó làm giảm hiệu quả tiết kiệm hơi. Người ta có thể cô đặc chân không, cô
13
đặc áp lực hay phối hợp hai phương pháp này với nhau đặc biệt có thể sử dụng hơi
thứ cho mục đích khác để nâng cao hiểu quả kinh tế.
Cô đặc liên tục: cho kết quả tốt hơn cô đặc gián đoạn. Có thể được điều khiển
tự động nhưng hiện nay chưa có cảm biến đủ tin cậy.
Đối với mỗi nhóm thiết bị, ta đều có thể thiết kế buồng đốt trong, buồng đốt

ngoài, có hoặc không có ống tuần hoàn. Tùy theo điều kiện kỹ thuật và tính chất của
dung dịch, ta có thể áp dụng chế độ cô đặc ở áp suất chân không, áp suất thường hoặc
áp suất dư.
4.2. Thiết bị cô đặc một nồi có ống tuần hoàn trung tâm
Theo tính chất của nguyên liệu và sản phẩm, cũng như điều kiện kỹ thuật chúng
ta lựa chọn thiết bị cô đặc chân không 1 nồi liên tục có buồng đốt trong và ống tuần
hoàn trung tâm.
Mục đích:
Để giữ được chất lượng của sản phẩm và thành phần quý (tính chất tự nhiên,
màu, mùi, vị, đảm bảo lượng vitamin,…) nhờ nhiệt độ thấp và không tiếp xúc
oxy.
Ưu điểm:
Nhập liệu đơn giản: nhập liệu liên tục bằng bơm hoặc bằng độ chân
không trong thiết bị.
Tránh phân hủy sản phẩm, thao tác, khống chế dễ dàng.
Cấu tạo đơn giản, dễ sửa chữa, làm sạch.
Nhược điểm:
Năng suất thấp và tốc độ tuần hoàn nhỏ vì ống tuần hoàn cũng bị đốt nóng.
Nhiệt độ hơi thứ thấp, không dung được cho mục đích khác.
14
Hệ thống phức tạp, có thiết bị ngưng tụ chân không.
4.3. Các thiết bị và chi tiết
Thiết bị chính thiết bị cô đặc một nồi có ống tuần hoàn trung tâm:
+ Ống nhập liệu, ống tháo liệu.
+ Ống tuần hoàn, ống truyền nhiệt.
+ Buồng đốt, buồng bốc, đáy nắp.
+ Các ống dẫn: hơi đốt, hơi thứ, nước ngưng, khí không ngưng.
Thiết bị phụ:
+ Bể chứa nguyên liệu
+ Bể chứa sản phẩm
+ Bồn cao vị
+Lưu lượng kế
+ Thiết bị gia nhiệt
+ Thiết bị ngưng tụ baromet.
+ Bơm nguyên liệu và bồn cao vị.
+ Bơm tháo liệu.
+ Bơm nước vào thiết bị ngưng tụ.
+ Bơm chân không.
+ Các van.
+ Thiết bị đo nhiệt độ, áp suất...
4.4. Yêu cầu thiết bị và vấn đề năng lượng
15
Sản phẩm có thời gian lưu nhỏ: giảm tổn thất, tránh phân hủy sản
phẩm.
Cường độ truyền nhiệt cao trong giới hạn chênh lệch nhiệt độ.
Đơn giản, dễ sửa chữa, tháo lắp, dễ làm sạch bề mặt truyền nhiệt
Phân bố hơi đều.
Xả liên tục và ổn định nước ngưng tụ và khí không ngưng.
Thu hồi bọt do hơi thứ mang theo.
Tổn thất năng lượng là nhỏ nhất.
Thao tác, khống chế, tự động hóa dễ dàng.
CHƯƠNG 2: HỆ THỐNG CÔ ĐẶC NƯỚC MÍA 1 NỒI LIÊN TỤC
1. Hệ thống cô đặc 1 nồi liên tục
1.1. Nguyên lý hoạt động của thiết bị cô đặc
̣
Dung dich t ừ bê ch
̉ ưa nguyên liêu đ
́ ̣ ược bơm lên bôn cao vi đ
̀ ̣ ể ổn áp. Từ bôn
̀
̣ ̣
cao vi, dung dich định lượng bằng lưu lượng kế đi vao thiêt bi gia nhiêt s
̀ ́ ̣ ̣ ơ bô va
̣ ̀
được đun nong đên nhiêt đô sôi.
́ ́ ̣ ̣
́ ̣ ̣ ơ bô la thiêt bi trao đôi nhiêt dang ông chum: thân hinh tru,
Thiêt bi gia nhiêt s ̣ ̀ ́ ̣ ̉ ̣ ̣ ́ ̀ ̀ ̣
̣ ứng, bên trong gôm nhiêu ông nho đ
đăt đ ̀ ̀ ́ ̉ ược bố trí theo đỉnh hình tam giác đều.
Cac đâu ông đ
́ ̀ ́ ược giữ chăt trên v
̣ ỉ ông va v
́ ̀ ỉ ông đ
́ ược han dinh vao thân. Ngu
̀ ́ ̀ ồn
16
nhiệt là hơi nước bão hòa có áp suất là 3 at đi bên ngoài ống (phía vỏ). Dung dich
̣
đi từ dươi lên
́ ở bên trong ông. H
́ ơi nươc bao hoa ng
́ ̃ ̀ ưng tu trên bê măt ngoai cua
̣ ̀ ̣ ̀ ̉
́ ̀ ́ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣
ông va câp nhiêt cho dung dich đê nâng nhiêt đô cua dung dich lên nhiêt đô sôi.
̣
Dung dich sau khi được gia nhiêt se chay vao thiêt bi cô đăc đê th
̣ ̃ ̉ ̀ ́ ̣ ̣ ̉ ực hiên qua trinh
̣ ́ ̀
́ ơi. Hơi nước ngưng tụ thành nước lỏng và theo ống dẫn nước ngưng qua
bôc h
bẫy hơi chảy ra ngoài.
Nguyên lý hoạt động của nồi cô đặc
Phần dưới của thiết bị là buồng đốt, gồm có các ống truyền nhiệt và một

ống tuần hoàn trung tâm. Dung dịch đi trong ống còn hơi đốt (hơi nước bão hòa) đi
trong khoảng không gian ngoài ống. Hơi đốt ngưng tụ bên ngoài ống và truyền
nhiệt cho dung dịch đang chuyển dộng trong ống. Dung dịch đi trong ống theo
chiều từ trên xuống và nhận nhiệt do hơi đốt ngưng tụ cung cấp để sôi, làm hóa
hơi một phần dung môi. Hơi ngưng tụ theo ống dẫn nước ngưng qua bẫy hơi để
chảy ra ngoài.
Nguyên lý hoạt động của ống tuần hoàn trung tâm
Khi thiết bị làm việc, dung dịch trong ống truyền nhiệt sôi tạo thành hỗn hợp
lỏng – hơi có khối lượng riêng giảm đi và bị đẩy từ dưới lên trên miệng ống. Đối
với ống tuần hoàn, thể tích dung dịch theo một đơn vị bề mặt truyền nhiệt lớn
hơn so với trong ống truyền nhiệt nên lượng hơi tạo ra trong ống truyền nhiệt lớn
hơn. Vì lý do trên khối lượng riêng của hỗn hợp lỏng – hơi ở ống tuần hoàn lớn
hơn so với ở ống truyền nhiệt và hỗn hợp này được đẩy xuống dưới. Kết quả là
có dòng chuyển động tuần hoàn tự nhiên trong thiết bị; từ dưới lên trong ống
truyền nhiệt và từ trên xuống trong ống tuần hoàn.
Phần phía trên thiết bị là buồng bốc để tách hỗn hợp lỏng – hơi thành 2 dòng.
Hơi thứ đi lên phía trên buồng bốc, đến bộ phận tách giọt để tách những giọt lỏng
17
ra khỏi dòng. Giọt lỏng chảy xuống dưới còn hơi thứ tiếp tục đi lên. Dung dịch
còn lại được hoàn lưu.
Dung dịch sau cô đặc được bơm ra ngoài theo ống tháo sản phẩm vào bể
chứa sản phẩm nhờ bơm ly tâm. Hơi thứ và khí không ngưng thoát ra từ phía trên
của buồng bốc đi vào thiết bị ngưng tụ baromet (thiết bị ngưng tụ kiểu trực tiếp).
Chất làm lạnh là nước được bơm vào ngăn trên cùng còn dòng hơi thứ được dẫn
vào ngăn dưới cùng của thiết bị. Dòng hơi thứ đi lên gặp nước giải nhiệt để
ngưng tụ thành lỏng và cùng chảy xuống bồn chứa qua ống baromet. Khí không
ngưng tiếp tục đi lên trên, được dẫn qua bộ phận tách giọt rồi được bơm chân
không hút ra ngoài. Khi hơi thứ ngưng tụ thành lỏng thì thể tích của hơi giảm làm
áp suất trong thiết bị ngưng tụ giảm. Vì vậy, thiết bị ngưng tụ baromet là thiết bị
ổn định chân không duy trì áp suất chân không trong hệ thống. Thiết bị làm việc ở
áp suất chân không nên nó phải được lắp đặt ở độ cao cần thiết để nước ngưng
có thể tự chảy ra ngoài khí quyển mà không cần bơm.
Bình tách giọt có một vách ngăn với nhiệm vụ tách những giọt lỏng bị lôi
cuốn theo dòng khí không ngưng để đưa về bồn chứa nước ngưng.
Bơm chân không có nhiệm vụ hút không ngưng ra ngoài đế tránh trường hợp
khí không ngưng tích tụ trong thiết bị ngưng tụ quá nhiều, làm tăng áp suất trong
thiết bị và nước có thể chảy ngược vào nồi cô đặc.
1.2. Nguyên lý hoạt động của thiết bị ngưng tụ Baromet
Lượng khí bổ sung sinh ra trong thiết bị cô đặc bao gồm:
+ Hơi nước (chủ yếu)
+ Dung môi dễ bay hơi
+ Khí không ngưng
18
Khí bổ sung cần được giải phóng để tạo chân không. Thiết bị ngưng tụ được kết
hợp với bơm chân không để hệ thống chân không hoạt động hiệu quả nhất.
Thiết bị ngưng tụ làm ngưng tụ hầu hết hơi nước, giải phóng một lượng hơi nước
lớn cho bơm chân không, do đó giảm tiêu hao năng lượng cơ học và tránh hỏng hóc
cho bơm (chỉ hút khí không ngưng).
Chọn thiết bị ngưng tụ trực tiếp loại khô, ngược chiều, chân cao (baromet). Trong
đó, nước làm lạnh và nước ngưng tụ chảy xuống còn khí không ngưng được bơm
chân không hút ra từ phần trên của thiết bị qua bộ phấn tách lỏng.
Chiều cao của ống baromet được chọn sao cho tổng của áp suất trong thiết bị và

cột áp thủy tĩnh bằng với áp suất khí quyển.
1.3. Hoạt động của hệ thống
ập liệu:
1.3.1. Nh
Nguyên liệu đường nhờ bơm nhập liệu đưa vào thiết bị truyền nhiệt ở nhiệt

độ khoảng 300oC được đun nóng đến nhiệt độ cận sôi và đưa vào nồi cô đặc qua cửa
nhập liệu.
Ban đầu nhập đủ 2,5 m3 thì tiến hành cô đặc, nguyên liệu vẫn tiếp tục nhập
vào đề bù lượng hơi thứ bốc lên cho đến khi đủ thể tích nguyên liệu cho 1 mẻ thì
chấm dứt nhập liệu.
Ngừng nhập liệu nhưng bơm nhập liệu vẫn tiếp tục bơm tuần hoàn cho quá
trình gia nhiệt cho 2,5 m3 nguyên liệu của mẻ sau.
1.3.2.
Quá trình cô đ
ặc:
Sau khi đã nhập liệu đủ 2,5 m3, quá trình cô đặc sẽ bắt đầu xảy ra dưới áp

suất chân không do bơm chân không tạo ra.
19
Hơi đốt theo ống dẫn đưa vào buồng đốt ở áp suất 3 at. Hơi thứ ngưng tụ theo
ống dẫn nước ngưng qua bẫy hơi chảy ra ngoài và phần khí không ngưng được xả ra
ngoài theo cửa xả khí không ngưng.
Hơi thứ bốc lên theo ống dẫn vào thiết bị ngưng tụ Baromet, ngưng tụ thành

lỏng chảy ra ngoài bồn chứa, phần không ngưng qua bộ phận tách giọt để chỉ còn khí
theo bơm chân không ra ngoài.
Toàn bộ hệ thống (thiết bị ngưng tụ Baromet, thiết bị cô đặc) làm việc ở điều
kiện chân không do bơm chân không tạo ra.
Sau thời gian cô đặc đã tính, dung dịch đường được bơm ra ngoài theo ống
tháo sản phẩm nhờ bơm ly tâm, vào thùng chứa sản phẩm
2. Thao tác vận hành
2.1. Chuẩn bị
Kiểm tra điều kiện vận hành của thiết bị cung cấp hơi đốt, bơm chân
không, bơm nước ở thiết bị ngưng tụ, bơm tháo liệu.
Kiểm tra độ kín của hệ thống.
Đóng các van.
Tắt bơm
2.2. Vận hành
Khởi động bơm chân không cho hệ thống đạt điều kiện chân không( khi
lần đầu hoạt động). Nước trong ống Baromet từ từ dâng lên. Đợi cho đến khi
quá trình ổn định.
Khởi động bơm nhập liệu, mở van nhập liệu cho dung dịch chảy vào
thiết bị cô đặc. Khi khối lượng dung dịch đạt yêu cầu thì điều chỉnh lưu lượng
nhập liệu cho phù hợp.
20
Mở từ từ van hơi đốt.
Bơm nước vào thiết bị ngưng tụ.
Theo dõi hoạt động của thiết bị và các dụng cụ đo nhiệt độ, áp suất, sẵn
sàng ngưng hoạt động của hệ thống nếu có sự cố xảy ra.
Gần đến thời điểm tháo liệu, ta thử nồng độ mẫu để chuẩn bị dừng hơi
đốt.
Ngưng cấp hơi đốt.
Dùng bơm để tháo sản phẩm qua ống tháo sản phẩm đến khi hết thì

đóng van. Chấm dứt một mẻ cô đặc.
Ta bắt đầu các thao tác cho một mẻ mới.
CHƯƠNG 3: TÍNH TOÁN VÀ THIẾT KẾ THIẾT BỊ CHÍNH
1. Cân bằng vật chất và năng lượng
1.1. Dữ kiện ban đầu
Dung tích đường mía
Nồng độ nhập liệu xđ = 18% (khối lượng)
Nồng độ sản phẩm xc = 40% (khối lượng)
Năng suất nhập liệu Gc = 8 tấn/h = 8000 kg/h
Áp suất chân không tại thiết bị ngưng tụ Pck = 0,74 at
Áp suất thực trên chân không kế là Pc = Pa – Pck = 1 – 0,74 = 0,26 at.
Nguồn nhiệt là hơi nước bão hòa. Áp suất hơi bão hòa P = 1,5 ati.
21
Vậy Pdư = 1,5at
Áp suất hơi đốt là Pd = Pa + Pdư = 1 + 1,5 = 2,5 at.
Chọn nhiệt độ đầu của nguyên liệu tđ = 30oC
1.2. Cân bằng vật chất
Suất lượng tháo liệu (Gc)
Theo định luật bảo toàn chất khô, ta có:
Gđ.xđ = Gc.xc
Tổng lượng hơi thứ bốc lên (W)
Theo định luật bảo toàn khối lượng, ta có:
Gđ = Gc + W
W = Gđ – Gc = 8000 – 3600 = 4400 (kg/h)
1.3. Tổn thất nhiệt độ
Ta có áp suất tại thiết bị ngưng tụ là pc= 0,26 at, Tra bảng I.251, trang 314, [1], ta
có:
Áp suất tuyệt đối (at) Nhiệt độ sôi (0C)
0,2 59,7
0,3 68,7
Nhiệt độ trong thiết bị ngưng tụ Baromet là tc= 64,950C.
∆’’’ là tổn thất nhiệt độ của hơi thứ trên đường ống dẫn từ buồng bốc đến thiết
bị ngưng tụ. Chọn ∆’’’= 10C ( trang 296 [5]).
Nhiệt độ sôi của dung môi tại áp suất buồng bốc:
22
tsdm( P0) – tc =
Trong đó
tsdm( P0): nhiệt độ sôi của dung môi ở áp suất P0 (mặt thoáng).
Mà tsdm( P0) =+ tc = 1+tc (theo chứng minh trên)
 tsdm( P0) = 64,95 +1 =65,950C
Tra bảng I.250, trang 312, [1], ta có:
Nhiệt độ (0C) Áp suất (at)
65 0,2550
70 0,3177
Dùng công thức nội suy, ta tính được áp suất hơi thứ tại nhiệt độ 65,950C
P0 = 0,266 at
1.4. Tổn thất nhiệt độ do nồng độ tăng (’)
Theo công thức 5.3, trang 184, [5], ta có:
’ ’
= [0C]
Trong đó:
’: tổn thất nhiệt độ tại áp suất cô đặc.
’
: tổn thất nhiệt độ ở áp suất khí quyển.
f : hệ số hiệu chỉnh
f = 16,14.
Với
T: Nhiệt độ sôi của dung môi nguyên chất ở áp suất đã cho [0K].
r: ẩn nhiệt hóa hơi của dung môi nguyên chất ở áp suất làm việc [J/Kg].
Tra bảng VI.251, trang 314, [1], ta có:
23
Áp suất(at) R
0,2 2358
0,3 2336
Tại P0 = 0,266at. Ta nội suy được: r = 2343,46 (J/Kg)
Với nồng độ cuối của dung dịch là 40% thì ’=1,3 ( vì khi cô đặc có tuần hoàn

dung dịch, thì hiệu số nhiệt độ tổn thất, tức ’, ta phải tính theo nồng độ cuối của dung
dịch Tra theo đồ thị VI.2, trang 59, [2] ).
’
= f.’= 0,7613.1,3 = 1,029
Vậy tổn thất nhiệt do nồng độ (’ ) là 1,0290C.
tsdd(po)= tsdm(po) +∆’=65,95+ 1,029= 66,980C
1.5. Tổn thất nhiệt độ do áp suất thủy tĩnh (∆’’)
∆p=Hop N/m2
Trong đó:
ρs : khối lượng riêng trung bình của dung dịch khi sôi bọt; Kg/m3
ρs=0,5. ρdd
ρdd: khối lượng riêng thực của dung dịch đặc không có bọt hơi; kg/m3
Chọn tsdd. (p0+∆p) = 68oC, C% = xc = 40%, ta có = 1178,53 kg/m3( trang 60 [1])
ρs=0,5. 1178,53 = 589,265
Hop= [0,26+ 0,0014. ( pdd+ )]. ho
Chọn chiều cao ống truyền nhiệt là h0= 1,5m ( bảng VI.6, trang 80 [2])
khối lượng riêng của dung môi tại nhiệt độ sôi của dung dịch 660C
Tra bảng I.249 trang 311, [1], = 978,34 kg/m3
24
Hop= [0,26+ 0,0014. ( 1178,53 978,34)]. 1,5 = 0,810 m
∆p = . 589,265. 9,81.= 0,0239N/m2
ptb=p0+ ∆p= 0,266+ 0,0239= 0,2899 at
Tra bảng I.251, trang 314, [1], ta có:
Áp suất (at) Tsdm
0,2 59,7
0,3 68,7
Tại ptb=0,2899. Dùng công thức nội suy ta có tsdm(ptb) 67,730C
Ta có:
∆’’ = tsdm(p0+∆p) tsdm(p0) = 67,73 65,95 = 1,760C
∆’’= tsdd(p0+∆p) tsdd(p0)
tsdd(ptb ) = tsdd(p0+∆p) = tsdd(p0) +∆’’ = 66,98 + 1,76 = 68,740C
Sai số chấp nhận. Vậy tsdd(ppt) = 660C
Sản phẩm lấy ra ở tại đáy tsdd(p0+2∆p) = 66,98+ 2.1,029 = 69,0380C
Tổng tổn thất nhiệt độ:
ΣΔ = Δ’ + Δ’’ + Δ’’’
⇒ ΣΔ = 1,029 +1,76 +1 = 3,780C
Gia nhiệt bằng hơi nước bão hoà, áp suất hơi đốt là 2,5at, tD = 126,070C (bảng I.251,
trang 315, [1]).
Chênh lệch nhiệt độ hữu ích:
Δthi = tD – (tc + ΣΔ)
Δthi = 126,07 – 64,95 – 3,789 = 56,330C
25
Bảng . Tóm tắt cân bằng vật chất
Thông số Ký hiệu Đơn vị Giá trị

Nồng độ đầu xđ %wt 18
Nồng độ cuối xc %wt 40
Năng suất nhập liệu Gđ kg/h 8000
Năng suất tháo liệu Gc kg/h 3600
HƠI THỨ
Suất lượng W kg/h 4400
Áp suất Po at 0,266
Nhiệt độ tsdm(po) oC 65,95
Ẩn nhiệt ngưng tụ rw kJ/kg 2343,46
HƠI ĐỐT
Áp suất pD At 2,5
Nhiệt độ tD o
C 126,07
TỔN THẤT NHIỆT ĐỘ
Nhiệt độ sôi của dung dịch ở po tsdd(po) o
C 66,98
Tổn thất nhiệt độ do nồng độ Δ’ o
C 1,029
Áp suất trung bình Ptb At 0,2899
Nhiệt độ sôi của dung môi ở ptb tsdm(ptb) o
C 67,73
Tổn thất nhiệt độ do cột thuỷ tĩnh Δ’’ o
C 1,76
Nhiệt độ sôi của dung dịch ở ptb tsdd(ptb) o
C 68,74
Tổn thất nhiệt độ trên đường ống Δ’’’ o
C 1
Tổng tổn thất nhiệt độ ΣΔ o
C 3,789
Chênh lệch nhiệt độ hữu ích Δthi o
C 56,33
2. Cân bằng năng lượng
2.1. Cân bằng nhiệt lượng
Dòng nhiệt vào (W):
26
Do dung dịch đầu Gđcđtđ
"
Do hơi đốt D iD
Do hơi ngưng trong đường ống dẫn hơi đốt φDctD
Dòng nhiệt ra (W):
Do sản phẩm mang ra Gccctc
"
Do hơi thứ mang ra W iW
Do nước ngưng Dcθ
Nhiệt cô đặc Qcđ
Nhiệt tổn thất Qtt
Nhiệt độ của dung dịch đường mía 18% trước và sau khi qua thiết bị gia

nhiệt:
tvào = 300C
tra = tsdd(po) = 66,980C
Nhiệt độ của dung dịch đường mía 18% đi vào thiết bị cô đặc là tđ = 66,980C
Nhiệt độ của dung dịch đường mía 40% đi ra đáy thiết bị cô đặc là:
tc = tsdd(po) + 2. ∆’’ = 6698 + 2. 1,029 = 69,0380C
(công thức 2.15, trang 107, [3])
Nhiệt dung riêng của dung dịch đường mía:
Nhiệt dung riêng của dung dịch đường mía ở các nồng độ khác nhau được tính

theo công thức I.50 trang 153 [1]:
C = 4190 – (2514 – 7,542t)x, J/kg. độ
Trong đó:
t: nhiệt độ của dung dịch
27
x: nồng độ của dung dịch, phần khối lượng
xđ= 18%, tđ= 300C
Cđ= 4190 – ( 2514 – 7,542.30).0,18=3778,207 J/kg. độ
xc= 40%, tđ= 69,0380C
Cc= 4190 – ( 2514 – 7,542.69,038).0,4=3392,67 J/kg. độ
2.2. Phương trình cân bằng nhiệt
 Nhiệt lượng tiêu thụ cho quá trình cô đặc QD
Theo công thức VI3, Sổ tay Quá trình và thiết bị công nghệ hóa chất tập 2, trang 57, ta
có:
QD = Qđ + Qbh + Qkn + Qtt (1)
Trong đó:
Qđ: nhiệt lượng dùng để đun nóng dung dịch đến nhiệt độ sôi, W.
Qbh: nhiệt lượng làm bốc hơi nước, W.
Qkn: nhiệt lượng khử nước, W.
Qtt: nhiệt lượng tổn thất ra môi trường, W.
Nhiệt lượng dùng để đun nóng dung dịch đến nhiệt độ sôi (Q S)
Theo Sổ tay Quá trình và thiết bị công nghệ hóa chất tập 2, trang 57:
Qđ = Gđ. Ctb. (ts – tđ) (2)
Trong đó:
Gđ = 8000 kg/h.
Ctb: nhiệt dung riêng của dung dịch, J/kg.độ.
Nhiệt dung riêng của dung dịch đường:
C = 4190 – (2514 – 7,542.t).x, J/kg.độ
28
Ở t = 30oC, x = 18% thì:
C1 = 4190 – (2514 – 7,542. 30).0,18
C1 = 3778,207 J/kg.độ.
Tính nhiệt độ sôi tại sản phẩm: Ở nồng độ 20%, tra theo đồ thị hình VI2, trang 60 [2]
0
C
Mà (tại áp suất P0)
0
C
Ở t = 66,1080C, x = 40% thì:
C2 = 4190 – (2514 – 7,542. 66,108).0,4
C2 = 3383,83 J/kg.độ
Ctb = = = 3581,02 J/kg. độ
Thay tất cả vào (2) ta được:
Qđ = 1,034. 109 (J/h) (3)
Nhiệt lượng làm bốc hơi dung dịch (Q bh)
Qbh = W. r = 4400. 2243,46.103 = 1,031.1010 (J/h) (4)
Trong đó:
W: lượng hơi thứ bốc lên khi cô đặc, W = 4400 kg/h
r: ẩn nhiệt hóa hơi của hơi thứ ứng với áp suất là 0,266 at, J/kg
Tra bảng I.251, trang 314 [1]
Áp suất (at) r. 103 (J/kg)
0,2 2358
0,3 2336
29
Từ bảng trên ta nội suy ra được r = 2234,46. 103 (J/kg).
Nhiệt lượng dùng để khử nước (Q KN)
Theo Sổ tay Quá trình và thiết bị công nghệ hóa chất tập 2, công thức VI4, trang 57:
Trong đó:
: nhiệt lượng hòa tan tích phân của chất rắn hòa tan trong dung dịch ở nồng độ
loãng ban đầu của quá trình cô đặc, W
: nhiệt hòa tan tích phân ở nồng độ đặc lúc cuối của quá trình cô đặc, W.
Thường Qkn rất bé nên có thể bỏ qua (5)
Nhiệt lượng tổn thất (Q tt)
Theo Quá trình và thiết bị truyền nhiệt tập 5, quyển 1, trang 295:
Chọn Qtt = 4%. QD (6)
Thay (3), (4), (5) và (6) vào (1), ta có:
QD = Qđ + Qbh + Qkn + Qtt
QD = 1,034.109 + 1,031.1010 + 4%. QD
(1 – 0,004). QD = 1,1344.1010
QD = 1,365.1010 (J/h) = 3282500 (J/s)
Vậy lượng nhiệt tiêu thụ cho cô đặc là 3282500 J/s
 Lượng hơi đốt dùng cho cô đặc
Theo công thức 4.5a, trang 182 [3]
, W
Do không có quá lạnh sau khi ngưng tụ nên
30
Trong đó:
r: ẩn nhiệt ngưng tụ của hơi đốt ở áp suất 2,5 at, r = 2189,42.10 3 J/kg (tra bảng
I.251, trang 315 [1]).
Ta có QD = 3282500 (J/s)
: độ ẩm của hơi đốt bão hòa, chọn theo Quá trình và thiết bị truyền nhiệt tập 5,
quyển 1, trang 295.
(kg/s)
 Lượng hơi đốt tiêu tốn riêng
Theo Quá trình và thiết bị công nghệ hóa học tập 10 ví dụ và bài tập, trang 182 :
Vậy chi phí riêng hơi đốt để tạo ra 1 kg hơi thứ là 1,26 (kg hơi đốt/kg hơi thứ)
Thông số Ký Đơn vị Giá trị

Nhiệt độ vào buồng bốc Tđ 0
C 66,98
Nhiệt độ ra ở đáy buồng đốt Tc 0
C 69,038
Nhiệt dung riêng dung dịch 18% Cđ J/(kg.K) 3778,207
Nhiệt dung riêng dung dịch 30% Cc J/(kg.K) 3392,67
Nhiệt tổn thất Qtt W 131300
Nhiệt lượng do hơi đốt cung QD W 3282500
Lượng hơi đốt biểu kiến D kg/s 1,378
Lượng hơi đốt tiêu tốn riêng D kg/kg 1,29
Bảng . Tóm tắt cân bằng năng lượng
3. Thiết kế thiết bị chính
3.1. Tính toán truyền nhiệt cho thiết bị cô đặc
31
3.1.1. Hệ số cấp nhiệt khi ngưng tụ hơi
Giảm tốc độ hơi đốt nhằm bảo vệ các ống truyền nhiệt tại khu vực hơi đốt

vào bằng cách chia làm nhiều miệng vào. Chọn tốc độ hơi đốt nhỏ (ω = 10 m/s), nước
chảy ngưng chảy màng (do ống truyền nhiệt ngắn có h0 = 1,5 m), ngưng hơi bão hòa
tinh khiết trên bề mặt đứng.
Theo công thức V101, Sổ tay Quá trình và thiết bị công nghệ hóa chất tập 2,

trang 28:
, W/(m2.K)
Trong đó:
α1: hệ số cấp nhiệt phía hơi ngưng W/(m2.K).
r: ẩn nhiệt ngưng tụ của hơi nước bão hòa ở áp suất 2,5 at, r = 2189,42.103 J/kg

(tra bảng I.251 Sổ tay Quá trình và thiết bị công nghệ hóa chất tập 2, trang 315).
H: chiều cao ống truyền nhiệt (H = h0 = 1,5m).
A: hệ số, đối với nước thì phụ thuộc nhiệt độ màng nước ngưng tm
Với tD, tV1: nhiệt độ hơi đốt và vách phía hơi ngưng.
A: tra ở Sổ tay Quá trình và thiết bị công nghệ hóa chất tập 2, trang 29.
Sau nhiều lần tính lặp, ta chọn nhiệt độ vách ngoài tv1 = 1210C = 123,540C
Tra A ở [2] trang 28:
tm, 0C 100 120 140

A 179 188 194
A = 189,05
32
∆t1 = tD – tv1 = 126,07 – 121 = 5,070C
W/(m2.K) (1)
Nhiệt tải riêng phía hơi ngưng:
q1 = α1.Δt1 = .5,07= 45409,47 W/m2.
3.1.2. Hệ số cấp nhiệt từ bề mặt đốt đến dòng chất lỏng hơi sôi
Dung dịch nhập liệu sau khi qua thiết bị truyền nhiệt đã đạt đến nhiệt độ sôi: quá
trình cô đặc diễn ra mãnh liệt ở điều kiện sôi và tuần hoàn tự nhiên trong thiết bị, hình
thành các bọt khí liên tục thoát ra khỏi dung dịch.
Theo công thức VI.27, trang 71 [2]
W/(m2.K) (2)
Trong đó:
: hệ số cấp nhiệt của nước
Theo công thức V.90, trang 26 [2]
W/m2.độ ( )
Với:
+ P là áp suất tuyệt đối trên mặt thoáng (N/m2).
Có P = 0,266 at = 26952,45N/m2.
+ ∆t: hiệu số nhiệt độ của bề mặt truyền nhiệt và của nước sôi, 0C.
Cdd: nhiệt dung riêng của dung dịch ở tsdd(ptb), J/(kg.K)
Cdm: nhiệt dung riêng của nước ở tsdm(ptb), J/(kg.K)
µdd: độ nhớt của dung dịch ở tsdd(ptb), N.s/m2
33
µdm: độ nhớt của nước ở tsdm(ptb), N.s/m2
ρdd: khối lượng riêng của dung dịch ở tsdd(ptb), kg/m3
ρdm: khối lượng riêng của nước ở tsdm(ptb), kg/m3
λdd: hệ số dẫn điện của dung dịch ở tsdd(ptb), W/(m.K)
λdm: hệ số dẫn điện của nước ở tsdm(ptb), W/(m.K).
Các thông số của nước tra bảng I.249 và bảng I.251, trang 310, 314. [1]
Nồng độ ρ dm Cdm µdm λ dm

40% 979,99 4183,76 0,427 0,644
Các thông số của dung dịch
ρdd: tra ở các nồng độ khác nhau, tra bảng I.86, Sổ tay tập 1, trang 59,60. [1]
µdd: tra bảng 9, trang 16, [8]
Cdd: nhiệt dung riêng của dung dịch đường
C= 4190 – ( 2514 – 7,542t). x ; J/kg.độ
Trong đó:
+ t: nhiệt độ của dung dịch, 0C
+ x: nồng độ của dung dịch, %
( công thức I.50, Sổ tay tập 1, trang 153) [1])
 Ở tsdd(ptb) = 68,740C, xc= 40% :
Cdd= 4190 – (2514 – 7,542. 68,74). 0,4= 3390,58 J/(kg.K)
 λdd: Theo công thức I.32 Sổ tay tập 1, trang 123 [1]
34
Trong đó:
+ A: hệ số phụ thuộc vào mức độ liên kết của chất lỏng. Đối với chất lỏng liên
kết, A = 3,58.108
+ M: khối lượng mol của hỗn hợp lỏng, ở đây là hỗn hợp đường saccharose
(C12H22O11) và H2O.
M = a.M(C12H22O11) + (1 – a).MH2O = a.40 + (1 – a).18; kg/kmol
a – phần mol của đường saccharose (C12H22O11).
Xem nồng độ đường saccharose (C12H22O11) trong dung dịch là 40% (xc)
a = = = 0,034
M = 0,034.342 + (1 – 0,034).18 = 29,02 kg/kmol
Nồng độ ρ dd Cdd µdd λ dd

40% 1179,4 3392,67 1,6831
Thay các số vào (2)
α2 = 0,532 αn. (3)
3.2. Nhiệt tải phía tường (qv)
Theo Bài tập và Ví dụ tập 10, trang 104:
(4)
Trong đó
+ ∑rv : Tổng trở vách, m2.K/W
35
Với:
+ r1: nhiệt trở màng nước, m2.K/W.
+ r2: nhiệt trở lớp cặn bẩn dày 0,5 mm, m2.K/W.
+ δ: bề dày ống, δ =2 mm.
λ = 16,3 W/(m.K) – hệ số dẫn nhiệt của ống (tra bảng XII.7, trang 313, [2] với

ống được làm bằng thép không gỉ OX18H10T)
+ ∆tv: chênh lệch nhiệt độ của tường, 0C.
Tra ở bảng 31, Bài tập và Ví dụ tập 10, trang 419, ta có:
r1 = 0,2329.103 m2.K/W
r2 = 0,5736.103 m2.K/W
(4) tv = (5)
3.3. Tiến trình tính các nhiệt tải riêng
Khi quá trình cô đặc diễn ra ổn định thì:
q1 = q2 = qv (6)
∆t1 = tD – (7)
∆tv = (8)
∆t2 = (9) ( = 68,740C)
Chọn = 121 0C , có tD = 126,070C
36
Từ (7) ∆t1 = 126,07– 121 = 5,070C
Ta có: q1 = qv = 45409,47 W/m2
Từ (5) ∆tv = . 45409,47 = 40,560C
Từ (8) 40,56= 121 –
= 80,44 0C
Từ (9) ∆t2 = 80,44 – 68,74 = 11,7 0C
Ta có: αn = 0,145. ∆t2,33. P0,5( theo )
Mà ∆t = – tsdm = 10,81 0C
Từ (3) α2 = 0,532. αn = 0,532.0,145.(11,7)2,33.( 26952,45)0,5
= 3903,48(W/m2.K).
q2 = α2. ∆t2 = 3903,48.11,7= 45670,70 W/m2
So sánh sai số giữa q1 và q2
Ta thấy:
Thỏa mãn khi chọn = 1210C
Nhiệt tải trung bình là:
3.4. Hệ số truyền nhiệt tổng quát K cho quá trình cô đặc
Giá trị K được tính thông qua hệ số cấp nhiệt:
Trong đó:
37
+ =.103 m2.K/W
+ α1 = W/(m2.K)
+ α2 = 3903,48 W/m2.độ
3.5. Diện tích bề mặt truyền nhiệt
Chọn F = 80 m2 theo dãy chuẩn Quá trình và thiết bị truyền nhiệt tập 5,

quyển 1, trang 276. [5]
4. Tính kích thước của thiết bị cô đặc
4.1. Tính kích thước buồng đốt
4.1.1. Số ống truyền nhiệt
Số ống truyền nhiệt được tính theo công thức (III – 49), trang 134 [4]
Với :
d = 25 mm: đường kính ống truyền nhiệt ( vì α1> α2 nên lấy d = dt = 25
mm)
l= Hd = 1,5 m: chiều dài ống truyền nhiệt
F= 80 m2: diện tích bề mặt truyền nhiệt.
chọn n = 721 ống
Theo bảng V.11, trang 48 [2] bố trí theo hình lục giác đều.
4.1.2. Đường kính ống tuần hoàn trung tâm (Dth)
38
Áp dụng công thức (III.26) trang 121, [7]:
Chọn ft = 0,3 FD
= 0,143
= 0,378 m = 378 mm
Theo tiêu chuẩn trang 274, [5] chọn Dth = 400 mm
Kiểm tra: = 16 > 10 (thỏa)
4.1.3. Đường kính buồng đốt (Dt)
Đối với thiết bị cô đặc có ống tuần hoàn trung tâm và ống đốt được bố trí theo
hình lục giác đều, đường kính trong của buồng đốt được tính theo công thức (III – 52)
trang 135, [4]:
= = 1,383 = 1383 mm
Trong đó:
Chọn β = 1,4 theo Quá trình và thiết bị truyền nhiệt tập 5, quyển 1, trang 202
Dn = 0,029 m: đường kính ngoài của ống truyền nhiệt
Ѱ:Hệ số sử dụng vỉ ống thường có giá trị từ 0,7 đến 0,9, chọn ѱ = 0,8
L = 1,5 m: chiều dài của ống truyền nhiệt
Dnth = 0,4 + 2.0,003 = 0,406: đường kính ngoài của ống tuần hoàn trung tâm
α = 60o: góc ở đỉnh của tam giác đều
F = 80 m2: diện tích bề mặt truyền nhiệt
Theo tiêu chuẩn trang 274 [5] chọn Dt = 1400 mm = 1,4 m
4.1.4. Kiểm tra diện tích truyền nhiệt
39
Ta cần thay thế những ống truyền nhiệt ở giữa hình lục giác đều bằng ống tuần
hoàn trung tâm. Theo công thức 3.86, trang 202, [5]
= 32,63
Trong đó:
S: bước ống, m; s = β.dn= 1,4. 29 = 40,6 mm
d0: đường kính ngoài của ống truyền nhiệt
m: số ống trên đường chéo
Chọn m = 33 ống theo bảng V.11 trang 48 [2].
Tổng số ống trong thiết bị
Số ống trên đường chéo của lục giác đều bọc chùm ống lắp trong ruột rỗng, theo công
thức trang 218, [5]

Số ống truyền nhiệt đã bị thay thế bởi ống tuần hoàn trung tâm. Chọn m’ = 11 theo
trang 48, [2].
Tổng số ống lắp đầy toàn bộ vỏ thiết bị
: số ống truyền nhiệt còn lại
Kiểm tra bề mặt truyền nhiệt
87,37 > 80 (thỏa)
4.1.5. Tính kích thước đáy nón của buồng đốt
Chọn chiều cao phần gờ giữa buồng đốt và đáy nón hgo = 50 mm
Ta thấy đường kính trong của đáy nón chính là đường kính trong của buồng đốt:
40
Dt = 1400 mm.
Với 2 thông số trên, tra bảng XIII.21, Sổ tay tập 2, trang 394, ta có:
Hnón = 1269 mm
Ft = 3,485 m2 : bề mặt trong
Vđ = 0,832 m3 : thể tích đáy.
Tổng kết
Số ống truyền nhiệt là 726 ống có kích thước d là 25/29 mm
Một ống tuần hoàn giữa có đường kính dth= 400 mm
Đường kính vỏ buồng đốt Dd = 1400mm
Chiều cao buồng đốt Hd= 1,5m
Diện tích bề mặt truyền nhiệt F= 80m2
Chiều cao đáy nón Hnon = 1269 mm
Thể tích dung dịch ở đáy Vđ = 0,832 m3
4.2. Tính kích thước buồng bốc
4.2.1. Đường kính buồng bốc (Db)
Lưu lượng hơi thứ trong buồng bốc
Trong đó:
W: lượng hơi thứ bốc hơi (kg/h)
ρh: khối lượng riêng của hơi ở áp suất buồng bốc P0 = 0,266at
Tra bảng I.251, Sổ tay tập 1, trang 314:
P (at) ρ (kg/m3)
0,2 0,1283
0,3 0,1876
41
Nội suy ta được ρh = 0,1649 kg/m3
Vận tốc hơi
Vận tốc hơi thứ trong buồng bốc:
Trong đó:
Db là đường kính buồng bốc (m)
Vận tốc lắng
Theo công thức 5.14, trang 292, [5]:
Trong đó:
ρ’= 979,99 kg/ m3: khối lượng riêng của giọt lỏng, kg/m3 (tra bảng I.249, trang
311[1]: tra ở nhiệt độ sôi của dung môi trong buồng bốc tsdm = 65,950C)
ρ”= ρh = 0,1127 kg/m3 : khối lượng riêng của hơi
d: đường kính giọt lỏng, chọn d = 0,0003 m tra trang 276 [5]
g = 9,81m/s2: gia tốc trọng trường
ξ: hệ số trở lực, tính theo Re
Với μ là độ nhớt của hơi thứ ở áp suất 0,266 at, tra theo hình I.35, Sổ tay tập 1, trang
117 µ = 0,01251. 103 N.s/m2
Theo Quá trình và thiết bị truyền nhiệt tập 5, quyển 1, trang 274:
Nếu 0,2 < Re < 500 thì
ωhơi không quá 7080% ωo, chọn: ωhơi < 80% ωo

42
Db=2,69 m
Chọn theo dãy chuẩn, lấy Db = 2,7 m.
Kiểm tra lại Re:
Vậy đường kính buồng bốc Db = 2700 mm.
4.2.2. Chiều cao buồng bốc (Hb)
Theo công thức VI.34, Sổ tay tập 2, trang 72: chiều cao của không gian hơi
còn gọi là chiều cao buồng bốc:
Trong đó:
Db: đường kính buồng bốc, m
VKGH: thể tích không gian hơi, m3
Công thức VI.32, sổ tay tập 2, trang 71:
Trong đó:
W: lượng hơi thứ bốc lên khỏi thiết bị, kg/h
ρh: khối lượng riêng của hơi thứ ở P0 = 0,266 at, kg/m3
ρh = 0,1649 kg/m3.
Utt: cường độ bốc hơi thể tích cho phép của khoảng không gian hơi ( thể tích nước bay
hơi trên 1 đơn vị thể tích của không gian hơi trong 1 đơn vị thời gian).
Utt = f. Utt_(1at)
Với:
43
f = 1,3: hệ số hiệu chỉnh do khác biệt áp suất khí quyển (xác định theo
đồ thị hình VI.3, Sổ tay tập 2, trang 72).
Utt_(1at): cường độ bốc hơi thể tích cho phép khi P = 1at, m3/m3.h.
Theo Sổ tay tập 2, trang 72, chọn Utt_(1 at) = 1600 m3/m3.h.
Utt = 1,3. 1600 = 2080 m3/m3.h
Theo điều kiện cho quá trình sôi sủi bọt, ta chọn:
Hb = 2,5 m
Vậy chiều cao buồng bốc Hb = 2,5 m.
4.2.3. Tính kích thước nắp elip có gờ của buồng bốc
Chọn chiều cao phần gờ giữa buồng bốc và nắp elip hgo = 50 mm
Ta thấy đường kính trong của nắp elip chính là đường kính trong của buồng
bốc: Dt = 2700 mm.
Với 2 thông số trên, tra bảng XIII.10, Sổ tay tập 2, trang 394, ta có:
Hnón = 2447 mm
Ft = 12,74 m2 : bề mặt trong
Vđ = 5,724 m3 : thể tích nón.
4.3. Tính kích thước các ống dẫn
Theo Sổ tay tập 2, trang 74, đường kính các ống được tính theo công thức sau
Trong đó:
44
G: lưu lượng lưu chất, kg/s
ω: vận tốc lưu chất, m/s
ρ: khối lượng riêng của lưu chất, kg/m3
Ống nhập liệu
Gđ = 8000 kg/h = 2,222 kg/s
ω = 2 m/s: chất lỏng ít nhớt (trang 74, [2])
ρđ = 1074,04 kg/m3 (tra xđ = 18%, bảng I.86, trang 58, [1]).
dnl = 40 mm
Ống tháo liệu
dtl = 36,3 mm
Trong đó:
Gc= 4400 kg/h
ω = 1m/s: chất lỏng nhớt (trang 74, [2])
ρc = 1178,53 kg/m3 (tra theo xc=40% bảng I.86, Sổ tay tập 1, trang 59).
Ống dẫn hơi đốt
D = 1,578 kg/s: lượng hơi đốt biểu kiến
ω = 40 m/s (trang 74_hơi bão hòa, [2])
PD = 2,5at ρD = 1,338 kg/m3( tra theo bảng I.251 sổ tay tập 1, trang 315).
dD = 194 mm.
Ống dẫn hơi thứ
W= 4400 kg/h = 1,222 kg/s
ω = 20 m/s ( chọn theo hơi quá nhiệt, trang 74, [2])
45
P0 = 0,266 at ρhoi thu = 0,1670 kg/m3 ( tra theo bảng I.250, trang 312, [1]).
dhoi thu = 683 mm
Ống dẫn nước ngưng
Gn = D =0,526 kg/s
ω = 20 m/s
t = 126,070C ρ = 938,05 kg/m3 (bảng I.249, trang 311, [1]).
dnuoc ngung = 60 mm.
Ống xả khí không ngưng
Chọn đường kính ống xả khí không ngưng bằng đường kính ống dẫn nước
ngưng.
dkhi khong ngung = 60 mm.
4.4. Tổng kết về đường kính
Căn cứ vào bảng XIII.26, trang 409, [2] ta có bảng sau:
Bảng . Tổng kết về đường kính các ống dẫn
Loại ống Đường kính Chọn đường kính Chọn đường

tính toán (mm) trong (mm) kính ngoài (mm)
Hơi thứ 683 800 820
Hơi đốt 194 200 219
Nước ngưng 60 70 76
Xả khí không ngưng 60 70 76
Nhập liệu 40 50 57
Tháo liệu 36,3 32 38
5. Tính bền cơ khí cho thiết bị cô đặc
5.1. Tính cho buồng đốt
46
5.1.1. Sơ lược về cấu tạo
Buồng đốt có đường kính trong Dt = 1400 mm, chiều cao Ht = 1500 mm.
Thân có 3 lỗ, ứng với 3 ống: dẫn hơi đốt, xả nước ngưng, xả khí không ngưng.
Vật liệu chế tạo là thép không gỉ OX18H10T, có bọc lớp cách nhiệt.
5.1.2. Tính toán
Bề dày tối thiểu S’:
Hơi đốt là hơi nước bão hoà có áp suất 2,5 at nên buồng đốt chịu áp suất trong là:
pm = pD – pa = 2,5 – 1 = 1,5 at = 0,1519875N/mm2
Áp suất tính toán là: Pt = pm + ρgH = 0,1519875+ 0,7852,81.106 .1,5 = 0,152 N/mm2
Nhiệt độ của hơi đốt vào là tD = 126,070C, vậy nhiệt độ tính toán của buồng đốt
là:
ttt = tD + 20 = 126,07 + 20 = 146,070C
Theo hình 1.2, trang 16, [6], ứng suất cho phép tiêu chuẩn của vật liệu ở ttt là:
[σ]* = 119 N/mm2
Chọn hệ số hiệu chỉnh η = 0,95 (có bọc lớp cách nhiệt) (trang 17, [6]).
Ứng suất cho phép của vật liệu là:
[σ] = η. [σ]* = 0,95.119 = 113,05 N/mm2
Tra bảng 2.12, trang 34, [6]: module đàn hồi của vật liệu ở t tt là E = 2,05.105

N/mm2
Xét:
= = 706,56 > 25
Theo công thức 53, trang 96, [6]:
47
S’ = = = 0,99mm
Trong đó:
φ = 0,95 – hệ số bền mối hàn (bảng 18, trang 19, [6], hàn 1 phía)
Dt = 1400 mm – đường kính trong của buồng đốt
Pt = 0,152 N/mm2 – áp suất tính toán của buồng đốt
Bề dày thực S:
Dt = 1400mm ⇒ Smin = 4 mm > 0,99 mm ⇒ chọn S’ = Smin = 4mm (theo bảng 5.1,
trang 94, [6]).
Chọn hệ số ăn mòn hoá học là Ca = 1mm (thời gian làm việc 10 năm).
Vật liệu được xem là bền cơ học nên Cb = Cc = 0.
Chọn hệ số bổ sung do dung sai của chiều dày C0 = 0,4 mm (theo bảng XIII.9,
trang 364, [2])
Hệ số bổ sung bề dày là:
C = Ca + Cb + Cc + C0 = 1 + 0 + 0 + 0,4 = 1,4mm
Bề dày thực là:
S = S’ + C = 4 + 1,4 = 5,4 mm
Chọn S = 6mm
Kiểm tra bề dày buồng đốt:
Áp dụng công thức 510, trang 97, [6]:
= = 0,00357 < 1 (thỏa)
Áp suất tính toán cho phép trong buồng đốt:
[P] = = = 0,76 N/mm2 > Pt = 0,152N/mm2
Vậy bề dày buồng đốt là 6mm
Đường kính ngoài của buồng đốt
Dn = Dt + 2S = 1400 + 2.6 = 1412 mm
48
Tính bền cho các lỗ:
Đường kính lỗ cho phép không cần tăng cứng (công thức 82, trang 162, [6]):
dmax =3,7. ; mm
Trong đó:
Dt = 1400 mm – đường kính trong của buồng đốt
S = 6 mm – bề dày của buồng đốt
k – hệ số bền của lỗ
k = = = 0,164
dmax =3,7. = 322,4 mm
So sánh:
Ống dẫn hơi đốt dt = 200 mm < d max
Ống xả nước ngưng dt = 70 mm <d max
Ống xả khí không ngưng dt = 70 mm <d max
Không cần tăng cứng cho lỗ của hơi đốt vào.
5.2. Tính cho buồng bốc
5.2.1. Sơ lược cấu tạo
Buồng bốc có đường kính trong là Dt = 2700 mm, chiều cao Ht = 2500 mm.
Thân có 5 lỗ, gồm: ống nhập liệu, ống thông áp, cửa sữa chữa và 2 kính quan sát.
Phía dưới buồng bốc là phần hình nón cụt có gờ liên kết với buồng đốt
Vật liệu chế tạo là thép không gỉ OX18H10T, có bọc lớp cách nhiệt.
5.2.2. Tính toán
49
Bề dày tối thiểu S’:
Buồng bốc làm việc ở điều kiện chân không nên chịu áp lực từ bên ngoài.
Vì áp suất tuyệt đối thấp nhất ở bên trong là 0,266 at nên buồng bốc chịu áp suất
ngoài là:
Pn = pm = 2pa – p0 = 2.1 – 0,266= 1,734 at = 0,177 N/mm2
Nhiệt độ của hơi thứ ra là tsdm (po) = 65,950C, vậy nhiệt độ tính toán của buồng
bốc là:
ttt = 65,95 + 20 = 85,950C (trường hợp thân có bọc lớp cách nhiệt)
Chọn hệ số bền mối hàn φh = 0,95 (bảng 18, trang 19, [6], hàn 2 phía)
Theo hình 1.2, trang 16, [6], ứng suất cho phép tiêu chuẩn của vật liệu ở ttt là:
[σ]* = 125 N/mm2
Chọn hệ số hiệu chỉnh η = 0,95 (có bọc lớp cách nhiệt) (trang 17, [6]).
Ứng suất cho phép của vật liệu là:
[σ] = η.[σ]* = 0,95.125= 118,75 N/mm2
Tra bảng 2.12, trang 34, [6]: module đàn hồi của vật liệu ở ttt là E = 2,05.105 N/mm2
Chọn hệ số an toàn khi chảy là nc = 1,65 (bảng 16, trang 14, [6]).
Ứng suất chảy của vật liệu là
= [σ]*.nc = 118,75. 1,65 = 195,95 N/mm2
Khối lượng riêng của dung dịch đường mía 40% ở t sdd (ptb) là ρdd = 1179,04 kg/m3
Áp dụng công thức 514, trang 98, [6]:
S’ = 1,18. D. = 1,18.2700. = 11,6 mm
Trong đó:
Dt = 2700 mm – đường kính trong của buồng bốc
Pn = 0,177 N/mm2 – áp suất tính toán của buồng bốc
l = 2500 mm – chiều dài tính toán của thân, là khoảng cách giữa hai mặt bích
Bề dày thực S :
50
Dt = 2700 mm ⇒ Smin = 5mm < 11,6 mm ⇒ chọn S’ = 11,6 mm (theo bảng 5.1, trang
94, [6])
Chọn hệ số ăn mòn hoá học là Ca = 1 mm (thời gian làm việc 10 năm).
Vật liệu được xem là bền cơ học nên Cb = Cc = 0.
Chọn hệ số bổ sung do dung sai của chiều dày C0 = 0,8mm (theo bảng XIII.9,
trang 364, [2]).
Hệ số bổ sung bề dày là:
C = Ca + Cb + Cc + C0 = 1 + 0 + 0 + 0,8 = 1,8mm
Bề dày thực là:
S = S’ + C = 11,6 + 1,8 = 13,4 mm
Chọn S= 15 mm
Kiểm tra bề dày buồng bốc:
= = 0,93
Kiểm tra công thức 515, trang 99, [6]:
1,5.
1,5. 1,11
0,153 0,93 9,82 (thỏa)
0,3. .
0,93 0,3. .
0,93 0,33 (thỏa)
Kiểm tra độ ổn định của thân khi chịu tác dụng của áp suất ngoài:
So sánh Pn với áp suất tính toán cho phép trong thiết bị [Pn] theo 519, trang 99, [6]:
[] = 0,649. . .. Pn
0,649. 2,05.105. . ()2 . N/mm2 ≥ 0,177 N/mm2
51
0,278 N/mm2 ≥ 0,177N/mm2 (thỏa)
Kiểm tra độ ổn định của thân khi chịu tác dụng của lực nén chiều trục:
Xét: L = 2500 mm ≤ 5D = 5.2500 = 125000 mm
Lực nén chiều trục lên buồng bốc:
Dn = Dt + 2.S = 2700 + 2.15 = 2730 mm
= . . = . . 0,177= 1035543,19 N
Theo điều kiện 533, trang 103, [6]:
25 ≤ = = 96,43 ≤ 250
Tra qc = f. [ ở [6], trang 103:
50 100 150
qc 0,05 0,098 0,14
qc = 0,093
Kc = 875. . = 875. . 0,093 = 0,078
Điều kiện thoả mãn độ ổn định của thân (532, trang 103, [6]):
S – Ca ≥
15 – 1 ≥
14 ≥ 4,54 (thỏa)
Ứng suất nén được tính theo công thức 548, trang 107, [6]:
= = = 8,68 N/mm2
Ứng suất nén cho phép được tính theo công thức 531, trang 103, [6]:
[ = Kc. . = 0,078. . = 82,91 N/mm2
Kiểm tra độ ổn định của thân khi chịu tác dụng đồng thời của áp suất ngoài và
lực nén chiều trục:
Kiểm tra điều kiện 547, trang 107, [6]:
+ ≤ 1
52
+ = 0,73 ≤ 1 (thỏa)
Vậy bề dày buồng bốc là 15mm
Đường kính ngoài buồng bốc:
Dn = Dt + 2S = 2700 + 2.15 = 2730 mm
Tính bền cho các lỗ
Đường kính lỗ cho phép không cần tăng cứng (công thức 82, trang 162, [6]):
dmax = 3,7. ; mm
Trong đó:
Dt = 2700 mm – đường kính trong của buồng bốc
S = 15 mm – bề dày của buồng đốt
k – hệ số bền của lỗ
k = = = 0,354
dmax = 3,7. = 107,34 mm
So sánh
Ống nhập liệu dt = 70 mm <d max
Không cần tăng cứng cho ống nhập liệu
Chọn S = 15mm
5.3. Tính cho đáy thiết bị
Chọn đáy nón tiêu chuẩn Dt = 1400 mm
Đáy nón có phần gờ cao 50 mm và góc ở đáy là 2α = 600.
Tra bảng XIII.21, trang 394, [2]:
Chiều cao của đáy nón (không kể phần gờ) là H = 1269 mm
53
Thể tích của đáy nón là Vđ = 0,832 m3
Đáy nón được khoan 1 lỗ để tháo liệu.
Vật liệu chế tạo là thép không gỉ OX18H10T.
5.3.2. Tính toán
Chiều cao này bằng chiều cao của phần dung dịch trong buồng bốc
Tổng thể tích ống truyền nhiệt và ống tuần hoàn trung tâm:
= = 0,905 m3
Thể tích của phần đáy nón:
V2 = Vđ = 0,832 m3
Với đường kính trong của ống nhập liệu là 34mm, tốc độ nhập liệu được
tính lại là:
Vnl = = = 0,96(m/s)
Tốc độ dung dịch đi trong ống tuần hoàn trung tâm
V’ == = 0,0146 (m/s)
Thời gian lưu của dung dịch trong thiết bị :
Τ = = = = 508,89 (s)
Trong đó:
Vnl: tốc độ của dung dịch trong ống nhập liệu.
Dnl: đường kính trong của ống nhập liệu
Dth: đường kính trong của ống tuần hoàn.
l: chiều dài của ống truyền nhiệt.
l’: chiều dài hình học của đáy.
Thể tích của dung dịch đi vào thiết bị
∑V = Vs.τ =τ = τ = = 1,92 (m3)
Trong đó:
54
ρs = : khối lượng riêng của dung dịch sô bọt trong thiết bị; kg/m3
Tổng thể tích của phần hình nón cụt và phần gờ nối với buồng đốt:
V3= ∑V – V1 – V2 = 1,92 – 0,905 – 0,832 = 0,183 (m3)
Chọn chiều cao của phần gờ nối với buồng đốt là Hgc=50mm
Thể tích của phần gờ nối với buồng đốt:
Vgc = πhgc = π0,05 = 0,077 (m3)
Thể tích phần hình nón cụt
VC=V3 – Vgc= 0,183 0,077 = 0,106
Chiều cao của phần hình nón cụt:
Hc = = = 0,0537 (m)
Vậy Hc= 53,7 mm
Bề dày thực S
Chiều cao của cột chất lỏng trong thiết bị:
H’ = Hc + Hgc + Hđ + Hbđ= 53,7 + 50 + (50+ 1269) + 1500= 2922,7 mm = 2,9227 m
Trong đó
Hc: chiều cao của chất lỏng trong phần hình nón cụt; m,
Hgc: chiều cao của chất lỏng trong phần gờ nối với buồng đốt; m
Hđ: chiều cao của chất lỏng trong đáy nón; m
Hbđ: chiều cao cột chất lỏng trong buồng đốt; m
Áp suất thuỷ tĩnh do cột chất lỏng gây ra trong thiết bị:
ptt = ρdd .g.H’ = 1178,53.9,81. 106 .2,9227 = 0,034 N/mm2
Đáy có áp suất tuyệt đối bên trong là p0 = 0,266at nên chịu áp suất ngoài là
Pm = 1,734 at = 0,1757 N/mm2 .
Ngoài ra, đáy còn chịu áp suất thuỷ tĩnh do cột chất lỏng gây ra trong thiết bị.
Như vậy, áp suất tính toán là:
55
Pn = pm + ptt = 0,1757 + 0,034 = 0,2097 N/mm 2
Các thông số làm việc:
Dt = 1400 mm
p0 = 0,266at = 0,0269 N/mm2
tm = tsdd (po + 2Δp) = 69,0380C
Các thông số tính toán:
l’ – chiều cao tính toán của đáy; m
l’ = H = 1269 mm
D’ – đường kính tính toán của đáy; m (công thức 629, trang 133, [6])
D’ = = = 1458,62mm (công thức 629, trang 133, [6])
Trong đó
dt = 32 mm là đường kính lỗ tháo sản phẩm
Pn = 0,2167 N/mm2
ttt= 69,038+ 20 = 89,0380 C (đáy có bọc lớp cách nhiệt)
Các thông số cần tra và chọn:
[σ]* = 123 N/mm2 ứng suất cho phép tiêu chuẩn của vật liệu ở ttt (hình 12,

trang 16, [6])
η = 0,95 – hệ số hiệu chỉnh (đáy có bọc lớp cách nhiệt)
[σ] = η.[σ]* = 0,95.123 = 116,85 N/mm 2 ứng suất cho phép của vật liệu
Et = 2,05.105 N/mm2 – module đàn hồi của vật liệu ở ttt (bảng 212, trang 34, [6])
nc = 1,65 – hệ số an toàn khi chảy (bảng 16, trang 14, [6])
= nc .[σ]* = 1,65.123 = 202,95 N/mm2 – giới hạn chảy của vật liệu ở t t (công thức
13, trang 13, [6])
Chọn bề dày tính toán đáy S = 15 mm, bằng với bề dày thực của buồng bốc.
Kiểm tra bề dày đáy
= = 0,87
56
1,5.
1,5. 0,87
0,208 0,87 7,28 (thỏa)
Xét:
0,3. .
0,87 0,3. .
0,87 0,857 ( thỏa)
Kiểm tra độ ổn định của đáy khi chịu tác dụng của áp suất ngoài
So sánh Pn với áp suất tính toán cho phép trong thiết bị [Pn] theo 519, trang 99, [6]:
[Pn] = 0,649. . .. Pn
0,649. . .. N/mm2 ≥ 0,2167 N/mm2
1,4 N/mm2 ≥ 0,2167 N/mm2 (thoả)
Kiểm tra độ ổn định của đáy khi chịu tác dụng của lực nén chiều trục
Lực tính toán P nén đáy:
P = .. Pn = .0,2167 = 339326,82 N
Trong đó:
Dn – đường kính ngoài; mm
Pn – áp suất tác dụng lên đáy thiết bị; N/mm2
Lực nén chiều trục cho phép:
[P] = π.Kc.Et .(S Ca )2.cos2α
Với:
Kc – hệ số phụ thuộc vào tỷ số , tính theo công thức ở trang 103, [6].
25 = = 50 250
57
qc = 0,05 ( tra bảng trang 103, [6])
kc = 875..qc = 875..0,05 = 0,043
[P] = π. 0,043...300 = 4068827,7 N > 339326,82 N (thỏa)
Điều kiện ổn định của đáy:
+ 1
+ = 0,24 1 (thỏa)
Vậy bề dày của đáy nón là 15mm.
Vì đáy chỉ có lỗ để tháo liệu nên đường kính lớn nhất của lỗ cho phép không cần tăng
cứng được tính theo công thức (83), trang 162, [6]:
dmax = 2.[( 0,8) ]
dmax = 2[( 0,8) 1] = 114,29 mm

Trong đó:
S: bề dày đáy thiết bị; mm
S’: bề dày tính toán tối thiểu của đáy; mm (chọn theo cách tính của buồng bốc)
Ca: hệ số bổ sung do ăn mòn; mm
D’: đường kính tính toán của đáy; mm
So sánh
Ống tháo liệu dt = 40 mm < dmax
Không cần tăng cứng cho lỗ.
5.4. Tính cho nắp thiết bị
Chọn nắp buống đốt là ellipse theo tiê chuẩn có Dt = 2700mm
Ht = = = 675mm và Rt = Dt = 2700mm
58
Nắp có gờ và chiều cao gờ là hg = 50mm
Nắp có lỗ để gắn ống tuần hoàn đưa dung dịch vào buồng bốc
5.4.2. Tính toán
Bề dày thực S
Nắp có áp suất tuyệt đối bên trong giống như buồng bốc là p 0=0,266at nên chịu
áp suất bên ngoài là Pn=1,734at=0,1757N/mm2
Nhiệt độ tính toán của nắp giống như buồng bốc là
ttt = tD + 20 = 65,95 + 20 = 85,950C (nắp có bọc lớp cách nhiệt).
Chọn bề dày tính toán nắp S = 15 mm, bằng với bề dày thực của buồng bốc.
Kiểm tra bề dày nắp
Vì và nên:
Trong đó:
: hệ số modul đàn hồi của vật liệu làm nắp
=nc.: giới hạn chảy của vật liệu
=123.0,95= 116,85N/mm2 ứng suất nén cho phép của vật liệu.
x :với thép không gỉ
nc=1,65 hệ số an toàn khi chảy.
177
59
Vậy bề dày của nắp elip là 15 mm.
Vì nắp chỉ có lỗ để gắn ống tuần hoàn nên đường kính lớn nhất của lỗ cho phép
không cần tăng cứng được tính theo công thức (83), trang 162, [6]:
dmax = 2.[( 0,8) ]
dmax = 2.[( – 0,8) – 1] = 156,22 mm
Trong đó:
S – bề dày đáy thiết bị; mm
S’ – bề dày tính toán tối thiểu của đáy; mm (chọn theo cách tính của buồng
bốc)
Ca – hệ số bổ sung do ăn mòn; mm
Dt – đường kính trong của nắp; mm
So sánh
Ống dẫn hơi thứ dt = 800mm > dmax
Cần tăng độ cứng cho ống dẫn hơi thứ
5.5. Tính mặt bích
Bulong và bích được làm từ thép CT3.
Mặt bích ở đây được dùng để nối nắp của thiết bị với buồng bốc, buồng bốc
với buồng đốt và buồng đốt với đáy của thiết bị.
Chọn bích liền bằng thép, kiểu 1(bảng XIII.27, trang 417, [2]).
Các thông số cơ bản của mặt bích:
Dt : Đường kính trong; mm
60
D : Đường kính ngoài của mặt bích; mm
Db : Đường kính vòng bu lông; mm
D1 : Đường kính đến vành ngoài đệm; mm
D0 : Đường kính đến vành trong đệm; mm
db : Đường kính bu lông; mm
Z : Số lượng bu lông; cái
h : chiều dày mặt bích; mm
5.5.2. Chọn mặt bích
Mặt bích nối buồng bốcvà buồng đốt:
Buồng bốc và buồng đốt nối với nhau theo đường kính buồng đốt Dt = 1400
mm
Áp suất tính toán của buồng đốt là 0,152 N/mm2.
Áp suất tính toán của buồng bốc là 0,177 N/mm2.
2
Chọn dự phòng áp suất trong thân là P = 0,6 N/mm để bích kín thân. Các thông
y
số của bích được tra từ bảng XIII.27, Sổ tay tập 2, trang 419
Bảng . Số liệu của bích nối với buồng đốt buồng bốc
BUỒNG BỐC BUỒNG ĐỐT
Kích
thước Kiểu bích
nối
Bulon
1
D g
Z h δ đệm
N/mm
2 mm Mm Mm cái mm mm
0,6 1400 1550 1500 1460 1413 M20 40 35 4
61
Mặt bích nối buồng đốt và đáy:
Buồng đốt và đáy được nối với nhau theo đường kính buồng đốt D =
t
1400 mm.
Áp suất tính toán của buồng đốt là 0,152 N/mm2.
Áp suất tính toán của đáy là 0,2167 N/mm2.
2
Chọn dự phòng áp suất trong thân là P = 0,6 N/mm để bích kín thân. Tra bảng
y
XIII.27, Sổ tay tập 2, trang 419
Bảng . Số liệu nối của buồng đốt đáy
BUỒNG ĐỐT ĐÁY
Kích
nối
Bulon
1
D g
Z H δ đệm
N/mm
2 mm mm mm cái mm mm
0,6 1400 1550 1500 1460 1413 M20 40 35 4
Mặt bích nối buồng bốc và nắp:
Buồng bốc và nắp được nối với nhau theo đường kính buồng bốc D =
t
2700 mm.
Áp suất tính toán của buồng bốc và nắp cùng là 0,177 N/mm2.

Chọn dự phòng áp suất trong thân là P = 0,6 N/mm2 để bích kín thân. Tra bảng
y
XIII.27, Sổ tay tập 2, trang 421:
62
Bảng . Số liệu của bích nối buồng bốc nắp
BUỒNG BỐC NẮP
Kích
nối
Bulon
1
D g
Z h δ đệm
N/mm
2 mm mm mm cái mm Mm
0,6 2700 2900 2820 2770 2719 M30 68 40 5
5.6. Tính vỉ ống
Chọn vỉ ống loại phẳng tròn, lắp cứng với thân thiết bị. Vỉ ống phải giữ chặt các
ống truyền nhiệt và bền dưới tác dụng của ứng suất.
Dạng của vỉ ống được giữ nguyên trước và sau khi nong.
Nhiệt độ tính toán của vỉ ống là tt = tD = 126,070 c
Ứng suất uốn cho phép tiêu chuẩn của vật liệu ở tt là = 119 N/mm2 (hình 12,
trang 16, [6]). Chọn hệ số hiệu chỉnh η = 1.
Ứng suất uốn cho phép của vật liệu tt là:
= η. = 1. 119 = 119 N/mm2
5.6.2. Tính toán
Tính cho vỉ ống phía trên buồng đốt
Chiều dày tính toán tối thiểu ở phía ngoài của vỉ ống được xác định theo công thức 8
47, trang 181, [6]:
Trong đó:
63
K=0,3 (tự chọn)
Dt = 1400 mm : Đường kính trong của buồng đốt
P0 = 0,152 N/mm2 : Áp suất tính toán ở trong ống ( bằng với áp suất tính toán của
buồng đốt).
Chiều dày tính toán tối thiểu ở phía giữa của vỉ ống h’ được xác định theo công thức
848, trang 181, [6]:
Trong đó:
K = (0,450,6), chọn K = 0,45
0 : Hệ số làm yếu vỉ ống do khoan lỗ
Với:
Dn: Đường kính vỉ ống mm
∑d: Tổng số đường kính các lỗ trong vỉ mm
∑d = dth + n. dtống = 400 + 6.25 = 550 mm
dth: đường kính trong của ống tuần hoàn mm
dtống: đường kính trong của ống truyền nhiệt mm
n: số ống bố trí theo đường kính của vỉ.
Chọn sơ bộ h’ = 30 mm
Kiểm tra độ bền của vỉ ống
Ứng suất uốn của vỉ được xác định theo công thức (853), trang 183, [6]:
=
Trong đó:
dn = 29 mm: đường kính ngoài của ống truyền nhiệt
L = .t = . 0,0406 = 0,03516 m = 35,16 mm
= = 0,147N/mm2 ≤ 119 N/mm2
Vậy vỉ ống ở trên buồng đốt dày 30 mm
64
Tính cho vỉ ống ở dưới buồng đốt
Chọn bề dày của vỉ ống phía dưới bằng chiều dày của vỉ ống phía trên và bằng 30mm
(cũng bằng bề dày mặt bích).
Các bước làm giống xác định bề dày cho vỉ ống trên buồng đốt.
5.7. Khối lượng và trai treo
5.7.1. Sơ lược cấu tạo trai treo chân đỡ
Làm bằng thép CT3
Khối lượng tại treo cần chịu:
m = mtb + mdd
Tổng khối lượng thép làm thiết bị:
m = m + m + m + m + m + m + m + m

tb đ n bb bđ c vỉ ống bích
Trong đó:
mđ: khối lượng thép làm đáy, kg
mn: khối lượng thép làm nắp, kg
mbb: khối lượng thép làm buồng bốc, kg
mbđ: khối lượng thép làm buồng đốt, kg
mống: khối lượng thép làm ống, kg
mv: khối lượng thép làm vỉ ống
mbich: khối lượng thép làm bích
Khối lượng riêng của th6ép OX18H10T là ρ = 7900 kg/m3
Khối lượng riêng của thép CT3 là ρ = 7850 kg/m3
5.7.2. Khối lượng các bộ phận thiết bị
65
Khối lượng thép làm ống truyền nhiệt
M ống = ρ.= 7900.0,187 = 1477,3 kg
Trong đó:
dn, dt: Đường kính ngoài và trong của ống truyền nhiệt; m
Dth,n, Dth,t: Đường kính ngoài và trong của ống tuần hoàn; m
H: Chiều cao ống truyền nhiệt; m
n: Tổng số ống truyền nhiệt, ống.
Khối lượng thép làm buồng đốt
mbđ = ρ. Vbd = 7900.0,0397 = 313,63 kg
Trong đó:
H: Chiều cao buồng đốt (bằng chiều cao ống truyền nhiệt, m)
Dd, n, Dd, t : Đường kính ngoài và trong của buồng đốt; m.
Khối lượng thép làm đấy nón
Đáy nón được làm bằng thép không gỉ OX18H10T.
Đáy nón tiêu chuẩn có góc đáy 60o, có gờ cao 40mm.
Dt = 1400mm, S = 15mm
Tra bảng XIII.21, trang 394,[2]:
 mn = 1,01.425,01 = 429,26 kg
Khối lượng thép làm buồng bốc
Thể tích thép làm buồng bốc:
66
Mbb = ρ. Vbb = 7900.0,192 = 1516,8 kg
Trong đó:
H: Chiều cao buồng bốc (bằng chiều cao ống truyền nhiệt, m)
Dd, n, Dd, t : Đường kính ngoài và trong của buồng bốc; m.
Khối lượng thép làm nắp elip
Nắp elip tiêu chuẩn có:
Dt = 2700mm
S = 15mm
hgo = 50mm
Tra bảng XIII.11, trang 384,[2]:
 mn = 1,01.979,47 = 989,26 kg
Khối lượng vỉ ống
Thể tích thép làm vỉ ống:
Trong đó:
Dt: đường kính trong của buồng đốt
dn: đường kính ngoài của ống truyền nhiệt
Dnth: đường kính ngoài của ống tuần hoàn
S = 30mm: chiều dày tính toán tối thiểu của vỉ ống
Khối lượng thép làm vỉ ống:
m vỉ ống = ρ. = 7900.0,028 = 221,2 kg
Khối lượng thép làm mặt bích
Có 6 mặt bích, gồm 2 mặt bích nối nắp và buồng bốc, 2 mặt bích nối buồng bốc và
buồng đốt, 2 mặt bích nối buồng đốt và đáy.
67
Mặt bích làm bằng thép CT3
Thể tích thép làm mặt bích không có vỉ ống:
Thể tích thép làm hai mặt bích có vỉ ống:
Trong đó:
D, Z, db, h là những thông số của bích nối buồng bốc_ buồng đốt và bích nối
buồng đốt_đáy.
Dt là đường kính trong của buồng đốt (m)
dn là đường kính ngoài của ống truyền nhiệt (m)
Dnth là đường kính ngoài của ống tuần hoàn trung tâm (m)
Thể tích thép làm mặt bích nối nắp và buồng bốc:
Trong đó:
D, Z, db, h là những thông số của bích nối nắp và buồng bốc
Dt là đường kính trong của buồng bốc (m)
Tổng thể tích mặt bích:
Chi tiết Loại thép Khối lượng

Buồng đốt OX18H10T 313,63 kg
Buồng bốc OX18H10T 1516,8 kg
Đáy nón OX18H10T 429,26 kg
Nắp elip OX18H10T 989,26 kg
Ống truyền nhiệt OX18H10T 1477,3 kg
Mặt bích CT3 1445,7 kg
68
Vỉ ống OX18H10T 221,2 kg
Tổng 6393,15 kg
Tổng khối lượng thiết bị:
1477,3 + 313,63 + 1516,8 + 989,26 + 429,26 + 221,2 + = 6393,15 kg
5.7.3. Khối lượng lớn nhất có thể có của dung dịch trong thiết bị
Khối lượng lớn nhất có thể có của dung dịch là khối lượng riêng ở nồng độ 40%
và nhiệt độ tsdd(Po) = 66,98oC => ρ=1178,53 kg/m3
Thể tích dung dịch trong phần hình nón cụt:
Thể tích dung dịch trong thiết bị:
Trong đó:
Db: đường kính trong buồng bốc (m)
Dđ: đường kính trong buồng đốt (m)
Hc: chiều cao hình nón cụt không tính gờ (m)
Hgc: chiều cao gờ hình nón cụt (m)
: thể tích dung dịch trong ống truyền nhiệt (m3)
: thể tích dung dịch trong ống tuần hoàn trung tâm (m3)
Vđ: thể tích dung dịch trong đáy (m3 )
Khối lượng lớn nhất có thể:
Tổng trọng tải trong thiết bị:
69
M= mtb + mddmax = = 14285,77 kg
Chọn tai treo thẳng đứng, được làm bằng thép CT3. Trọng lượng trên mỗi tai treo:
Các thông số tai treo được chọn từ bảng XIII.36, trang 438,[2]:
G.104 F.104 q.106 L B B1 H S l a D mt
N m2 N/m2 mm kg
4.104 297 1,34 190 160 170 280 10 80 25 30 7,35
Trong đó:
G: tải trọng cho phép trên một tai treo; N
F: bề mặt đỡ; m2
q: tải trọng cho phép trên bề mặt đỡ; N/m2
mt: khối lượng một tai treo; kg
6. Tính toán thiết bị phụ
6.1. Thiết bị truyền nhiệt
Chọn thiết bị ống chùm thẳng đứng, dung dịch đi trong ống, hơi đốt đi ngoài

ống.
Dòng nhập liệu (dòng lạnh):
t’1= 30oC
t”2 = 66,98oC
o
C
Dòng hơi đốt (dòng nóng):
t’2= t”2 = 126,07oC
6.1.1. Hệ số cấp nhiệt khi ngưng tụ hơi
70
Giảm tốc độ hơi đốt nhằm bảo vệ các ống truyền nhiệt tại khu vực hơi đốt
vào bằng cách chia làm nhiều miệng vào. Chọn tốc độ hơi đốt nhỏ ((ω = 10
m/s), nước ngưng chảy màng (do ống truyền nhiệt ngắn có h0 = 1 m), ngưng

hơi bão hoà tinh khiết trên bề mặt đứng.
Theo công thức (V.101), trang 28, [2]:
Trong đó:
– hệ số cấp nhiệt phía hơi ngưng; W/(m2.K)

+ r – ẩn nhiệt ngưng tụ của hơi nước bão hòa ở áp suất hơi đốt 2,5 atm là
2189,42.103 J/kg.
+ H – chiều cao ống truyền nhiệt (H = ho = 1 m).
+ A – hệ số, đối với nước thì phụ thuộc vào nhiệt độ màng nước ngưng tm
– Sau nhiều dần tính lặp lại, ta chọn nhiệt độ vách ngoài tv1 = 121,5 oC.
o
C
Tra A ở trang 28, [2]: tm = 123,79oC A = 189,12
tv1 = tD – tv1 = 126,07 – 121,5 = 4,57
W/m2.K
– Nhiệt tải riêng phía hơi ngưng:
.4,57 = 46613,4 W/m2
6.1.2. Hệ số cấp nhiệt từ bề mặt đốt đến dòng chất lỏng sôi
Chất lỏng sôi nhẹ và chuyển động cưỡng bức nên hệ số cấp nhiệt này
được tính theo các
công thức của đối lưu cưỡng bức.
Sau khi tính lặp, chọn tv2 = 80,19 0C
o
C
71
Các thông số hóa lý của dung dịch mía đường ở 40 % ở tw và
Thông số tw = 100,845 0C = 96,98 0C
λ; W/(m.K) 0,5064 0,5047
ρ; kg/m3) 1179,4 1179,4
c; J/(kg.K) 3488.629 3476,97
μ; N.s/m2 0,960.103 1,0058.103
Trong đó:
+ λ – hệ số dẫn nhiệt; W/(m.K)
3
+ ρ – khối lượng riêng; kg/m
+ c – nhiệt dung riêng; J/(kg.K)
2
+ μ – độ nhớt động lực học; Ns/m
– Chuẩn số Prandtl:
– Chọn tốc độ của dung dịch mía đường 40 % trong ống truyền nhiệt là v = 1 m/s.
Đường kính trong của ống truyền nhiệt là d = 25 mm.
–
Chuẩn số Reynolds:
>10000
⇒ Áp dụng công thức tính hệ số cấp nhiệt khi dòng chảy rối trong ống (Re > 10000):
Chọn l = 1 m
W/(m2.K)
tv2 = 80,19 t2 = tv2 – tc = 80,19 – 68 = 12,19
W/m2
6.1.3. Nhiệt tải riêng phía tường
72
– Công thức tính:
; W/m2
Trong đó:
– tổng trở vách; m2.K/W
= m2.K/W
Với:
+ r1 = 0,2329.10–3 m2.K/W – nhiệt trở phía hơi nước do vách ngoài của ống có
màng mỏng nước ngưng
+ r2 = 0,5736.10–3 m2.K/W – nhiệt trở phía dung dịch do vách trong của ống có
lớp cặn bẩn dày 0,5 mm
+ =2 mm = 0,002 m – bề dày ống truyền nhiệt.
= 16,3 W/m.K – hệ số dẫn nhiệt của ống (bảng XII.7, trang 313, [2]) và ống
làm bằng thép không gỉ OX18H10T.
+ tv = tv1 + tv2; K – chênh lệch nhiệt độ giữa 2 vách tường.
Với quá trình cô đặc chân không liên tục, sự truyền nhiệt ổn định nên qv = q1 =q2.
=46613,4.0,9293.10–3 = 43,32 oC.
– Sai số tương đối của q2 so với q1:
q =
q 5% nên sai số được chấp nhận (các thông số đã chọn phù hợp)
– Nhiệt tải riêng trung bình:
W/m2
6.1.4. Diện tích bề mặt truyền nhiệt
Dòng nhi ệ
t vào (
W ):

– Do dung dịch đầu ở 30 oC
– Do hơi đốt
– Do hơi ngưng trong đường ống dẫn hơi đốt
73
Dòng nhi ệ
t ra (
W ):

– Do sản phẩm mang ra
– Do nước ngưng
– Nhiệt tổn thất
Nhiệt độ của dung dịch mía đường trước và sau khi đi qua thiết bị gia nhiệt:
t vào = 30oC
t ra = 66,98oC
P h
ư
ơ
n g t
r ì n h
c ân
b ằ
n g
nh i ệ t:
Có thể bỏ qua nhiệt lượng do hơi nước bão hoà ngưng tụ trong đường ống dẫn
hơi đốt vào buồng đốt: φDctD = 0

Trong hơi nước bão hoà, bao giờ cũng có một lượng nước đã ngưng bị cuốn theo
khoảng φ = 0,05 (độ ẩm của hơi).
Nhiệt lượng do hơi nước bão hòa cung cấp là D.(1 − ).( i’’D − c ); W
Nước ngưng chảy ra có nhiệt độ bằng nhiệt độ của hơi đốt vào (không có quá lạnh
i’’D c = 2189,42 kJ/kg (ẩn nhiệt của hơi nước ngưng tụ của hơi đốt)
sau khi ngưng) thì
(bảng I.251, trang 315, [1]).

Thay Qtt = .QD = 0,04.QD = 0,04. 3282500 = 131300 W và Gđ = Gc = G

Lượng hơi đốt biểu kiến:
(kg/s)
– Nhiệt lượng do hơi đốt cung cấp:
QD = D.(1− ).(1 − ).( i’’D − c ) = 1,578.(1 − 0,04).(1 – 0,05).2189420
= 3150873,141 W
74
– Diện tích bề mặt truyền nhiệt:
m2

Chọn F = 80 m2 theo dãy chuẩn Quá trình và thiết bị truyền nhiệt tập 5,
quyển 1, trang 276. [5]
– Số ống truyền nhiệt được tính theo công thức (III–49, trang 134, [4]:
Trong đó:
+ F = 80 m2 – diện tích bề mặt truyền nhiệt
+ l = 1 m – chiều dài của ống truyền nhiệt
+ d – đường kính của ống truyền nhiệt
Vì 1 2 nên ta chọn d = dt = 25 mm.
– Số ống truyền nhiệt là:
– Theo bảng V.11, trang 48, [2], chọn số ống n = 1027 và bố trí theo hình lục giác đều.
– Đường kính trong của thiết bị trao đổi nhiệt được tính theo công thức V.140, trang
49, [2]:
D = t.(b – 1) + 4.dn
Trong đó:
+ dn = dt + 2.S m – đường kính ngoài của ống
truyền nhiệt.
+ t = β.dn = 1,4.0,029 = 0,0406 m – bước ống
– số ống trên đường xuyên tâm của lục giác.
⇒ D = 0,0406.(37 – 1) + 4.0,029 = 1,5776 m
– Thể tích bình gia nhiệt
m3

75
6.2. Tính thiết bị ngưng tụ baromet
6.2.1. Chọn thiết bị ngưng tụ
Lượng khí bổ sung sinh ra trong thiết bị cô đặc bao gồm:
+ Hơi nước (chủ yếu)
+ Dung môi dễ bay hơi
+ Khí không ngưng
Khí bổ sung cần được giải phóng để tạo chân không. Thiết bị ngưng tụ được
kết hợp với bơm chân không để hệ thống chân không hoạt động hiệu quả
nhất.
Thiết bị ngưng tụ làm ngưng tụ hầu hết hơi nước, giải phóng một lượng hơi
nước lớn cho bơm chân không, do đó giảm tiêu hao năng lượng cơ học và tránh
hỏng hóc cho bơm (chỉ hút khí không ngưng).
Chọn thiết bị ngưng tụ trực tiếp loại khô, ngược chiều, chân cao (baromet).

Trong đó, nước làm lạnh và nước ngưng tụ chảy xuống còn khí không ngưng
được bơm chân không hút ra từ phần trên của thiết bị qua bộ phấn tách lỏng.
Chiều cao của ống baromet được chọn sao cho tổng của áp suất trong thiết bị
và cột áp thủy tĩnh bằng với áp suất khí quyển.
6.2.2. Tính thiết bị ngưng tụ
6.2.2.1. Lượng nước lạnh tưới vào thiết bị ngưng tụ
Theo công thưc VI.51 S
́ ổ tay tập 2, trang 84:
Trong đo:́
Gn: lượng nươc lanh t
́ ̣ ưới vao thiêt bi, kg/s.
̀ ́ ̣
76
W: lượng hơi thư đi vao thiêt bi ng
́ ̀ ́ ̣ ưng tu, kg/s.
̣
i: nhiệt dung riêng của hơi nước (bảng I.251, trang 314, Sổ tay quá trình và thiết
bị tập 1), I = 2621,4 KJ/kg.
̣ ̣ ̀ ́ ̉ ươc lam nguôi, lây = 30
: nhiêt đô đâu, cuôi cua n ́ ̀ ̣ ́ o
C.
= oC.
̣ ̣ ơi bao hoa ng
: nhiêt đô h ̃ ̀ ưng tu, ̣ oC.
̣ ̉ ươc, tra theo nhiêt đô trung binh, kJ/kg.k. (trang
: nhiêt dung riêng trung binh cua n
̀ ́ ̣ ̣ ̀
311 [1]).
6.2.2.2. Thể tích không khí và khí không ngưng cần hút ra khỏi thiết bị
Lượng khi cân hut ra khoi thiêt bi ng
́ ̀ ́ ̉ ́ ̣ ưng tu baromet đ
̣ ược tinh theo công th
́ ưc VI.47 S
́ ổ
tay tập 2, trang 84:
Trong đo:́
Gn: lượng nươc lanh t
́ ̣ ưới vao thiêt bi, kg/s.
̀ ́ ̣
W : lượng hơi đi vao thiêt bi ng
̀ ́ ̣ ưng tu, kg/s.
̣
Đổi với thiết bị ngưng tụ trực tiếp loại khô, nhiệt độ không khí được tính theo công
thức VI.50 Sổ tay tập 2, trang 84:
tkk= t2d + 4 + 0,1.(t2c – t2d) = 30 + 4 + 0,1.(59,038 – 30) = 36,9oC
Tra giản đồ không khí ẩm :
png = 0,26at = 2634450 N/m2: áp suất làm việc của thiết bị ngưng tụ.
ph = 0,0702at : áp suất riêng phần của hơi nước trong hỗn hợp ở nhiệt độ t kk (tra
ở Bảng tra cứu quá trình cơ học truyền nhiệt – truyền khối, Bảng 56 trang 45 ).
Thể tích khí không ngưng cần hút ra khỏi thiết bị tính theo VI.49 Sổ tay tập
2,trang 84:
77
6.2.2.3. Các đường kính chủ yếu của thiết bị ngưng tụ Baromet
Đường kính trong của thiết bị ngưng tụ
Theo VI.52 Sổ tay tập 2, trang 84, ta co đ
́ ường kinh trong thiêt bi ng
́ ́ ̣ ưng tu:̣
Trong đó:
W: lượng hơi thứ ngưng tụ, W = 1,222 kg/s.
h : tốc độ hơi trong thiêt bi ng
́ ̣ ưng tu, ch
̣ ọn h = 40 m/s (trang 85, [2]).
h: khối lượng riêng cua h
̉ ơi, tra bảng I.251 trang 314 theo sổ tay tập 2 [2] và nội suy :
ở 0,26 at được h = 0,1612 kg/m3.
̣
Vây:
Chọn đường kính trong của thiêt bi ng
́ ̣ ưng tu là 800 mm.
̣
Kích thước tấm ngăn
Thường có dạng viên phân để đảm bảo làm việc tốt
Chiều rộng của tấm ngăn được xác định theo công thức VI.53 trang 85 [2].
b = + 50 = + 50 = 450 mm
Có nhiều lỗ nhỏ được đúc trên tấm ngăn, nước làm nguội là nước sạch nên
đường kính lỗ chọn là 2mm.
Lưu lượng thể tích của nước lạnh dùng để ngưng tụ hơi thứ:
Theo Sổ tay tập 2, trang 85, bề dày tấm ngăn ( ): chọn = 4 mm.

Theo Sổ tay tập 2, trang 85: chọn nước sông (ao, hồ) để ngưng tụ hơi thứ
thì đương kinh lô d = 5 mm.
̀ ́ ̉
Theo Sổ tay tập 2, trang 85, chọn chiều cao gờ tâm ngăn là: 40 mm. Ch
́ ọn
tốc độ tia nước là 0,62 m/s.
Mức độ đun nước nóng:
78
Tra bảng VI.7 trang 86, Sổ tay quá trình và thiết bị tập 2 với d=2mm và
P=0,774, suy ra:
Số ngăn là n= 8
Số bậc là n= 4
Khoảng cách giữa các ngăn h= 400mm
Thời gian rơi qua một bậc t= 0,41s
Trong thực tế, khi hơi đi trong thiết bị ngưng tụ từ dưới lên thì thể tích của nó
giảm dần.
Vậy khoảng cách hợp lý nhất giữa các ngăn cũng nên giảm dần theo hướng từ
dưới lên khoảng 50mm cho mỗi ngăn:
Chọn khoảng cách giữa các ngăn là 400mm (có 8 ngăn)
Khoảng cách từ ngăn trên cùng đến nắp thiết bị là 1300mm
Khoảng cách từ ngăn dưới cùng đến đấy thiết bị là 1200mm
Chiều cao phần gờ của nắp là 50mm
Chiều cao phần nắp đấy nón là 175mm
Chiều cao phần nắp ellipse là 125mm
Vậy chiều cao cao của thiết bị ngưng tụ là :
HTB ngưng tụ = 400.7 + 1300 + 1200 + 50 + 125 + 175 = 5650mm = 5,65m
Lưu lượng thể tích nước lạnh dùng để ngưng tụ hơi thứ
Nhiệt độ trung bình
: khối lượng riêng nước lấy ở nhiệt độ trung bình 44,5190C.
n = 990,39 kg/m3
Vn =
Kích thước cơ bản của thiết bị ngưng tụ baromet.
79
Theo bảng VI.8 trang 88 [2].
Ký hiệu các kích thước Ký hiệu Kích thước
Đường kính trong của thiết bị Dtr 800
Chiều dày của thành thiết bị S 5
Khoảng cách từ ngăn trên cùng đến nắp thiết bị A 1300
Khoảng cách từ ngăn cuối cùng đến nắp thiết bị P 1200
Bề rộng của tấm ngăn B 500
Khoảng cách giữa tâm của thiết bị ngưng tụ và K1 950
thiết bị thu hồi K2 835
Chiều cao của hệ thống thiết bị H 5080
Chiều rộng của hệ thống thiết bị T 2350
Đường kính của thiết bị thu hồi D1 500
Chiều cao của thiết bị thu hồi h1 (h) 1700
Đường kính của thiết bị thu hồi D2 400
Chiều cao của thiết bị thu hồi h2 1350
Khoảng cách giữa các ngăn
a1 200
a2 260
a3 320
a4 380
a5 440
Đường kính cửa ra và vào
Hơi vào d1 350
Nước vào d2 200
Hổn hợp khí và hơi ra d3 125
Nối với ống Baromet d4 200
Hỗn hợp khí và hơi vào thiết bị thu hồi d5 125
Hỗn hợp khí và hơi ra thiết bị thu hồi d6 80
Nối từ thiết bị thu hồi đến ống Baromet d7 70
Ống thông khí d8 25
Đường kính trong ống Baromet (d)
Chọn đường kính trong của ống baromet là d = 200 mm = 0,2m
Tốc độ của nước lạnh và nước ngưng tụ chảy trong ống baromet thường lấy là ω
=0,5:0,6
Theo công thức VI.58 Sổ tay tập 2, trang 86:
80
Trong đó:
W: lượng hơi thứ ngưng tụ, W= 1,222 kg/s
Gn: lượng nước vào thiết bị ngưng tụ. Gn = 23,84 kg/s
tốc độ của hỗn hợp nước và chất lỏng đã ngưng chảy trong ống baromet, m/s,
thường lấy

Chọn d = 0,25m
Chiều cao ống baromet
Theo công thức VI.58 Sổ tay tập 2, trang 86, ta có:
H = h1 + h2 + 0,5 m (1)
Trong đó:
h1: chiều cao cột nước trong ống baromet cân bằng với hiệu số trong áp suất khí
quyển và trong thiết bị ngưng tụ.
h2: chiều cao cột nước trong ống baromet cần để khắc phục trở lực khi nước
chảy trong ống.
Tính h 1:
Trong đó:
b: áp suất chân không trong thiết bị, mmHg. (b=0,26at).
Tính h
2:
, m
Ta lấy hệ số trở lực khi vào ống 1=0,5 và khi ra khỏi ống 2 = 1 thì công thức VI.60 sẽ
có dạng:
81
, m
Trong đó:
: đường kính ống baromet,
: hệ số trở lực do ma sát khi nước chảy trong ống, (W/m.độ)
H: chiều cao tổng cộng trong ống baromet, m
g= 9,81 m/s2
: tốc độ nước chảy trong ống
Chuẩn số Re:
Theo CT II.58 Sổ tay tập 1, trang 377:
 Dòng nước trong ống baromet ở chế độ chảy xoáy
Trong đó:
: khối lượng riêng nước lấy ở nhiệt độ trung bình 49,5190C.
n = 991,54 kg/m3
µ: độ nhớt động lực nước lấy ở nhiệt độ trung bình 49,5190C
Chọn ống thép CT3 là ống hàn trong điều kiện ăn mòn ít nên độ nhám = 0,2mm.
Regh được tính theo công thức II.60 trang 378, Sổ tay quá trình và thiết bị tập 1
Ren được tính theo công thức II.62 trang 379, Sổ tay quá trình và thiết bị tập 1
Regh < Re < Ren (khu vực quá độ).
 Hệ số ma sát λ theo công thức II.64 trang 380 [1]
82
Mà ta có chiều cao ống baromet
H = h1 + h2 + 0,5
H =
Giải phương trình ta được : H = 3,24m
Chiều cao của thiết bị :
H thiết bị = H TB ngưng tụ + H ống baromet = 5,65 + 3,24 = 8,89m
Chọn H = 9m
7. Bồn cao vị
Bồn cao vị dùng để ổn định lưu lượng của dung dịch nhập liệu. bồn được đặt ở
độ cao phù hợp nhằm thắng được các trở lực của đường ống và cao hơn so với
mặt thoáng của dung dịch trong nồi cô đặc.
Áp dụng phương trình Bernoulli với hai mặt cắt là11 (mặt thoáng của bồn cao
vị), 22 ( mặt thoáng của nồi cô đặc).
Z1 + + = Z2 + + + h12
Trong đó:
v1 = v2= 0 m/s
p1 = 1 at
p2 = p0 = 0,266at
ρ = 1179,04 : khối lượng riêng của dung dịch đường mía 40% ở ttb=49,519oC
μ = 2,53.103 N.s/m2 độ nhớt động lực học của dung dịch đường mía 40% ở

ttb=49,519oC
z2: khoảng cách từ mặt thoáng của dung dịch trong nồi cô đặc đến mặt đất;m
z2 = z’ + Hđ + Hbđ + Hgc + Hc = 1 + 1,319 + 1,5 + 0,05 + 0,653 = 4,522m
83
Với :
Z’= 1m : khoảng cách từ phần nối giữa ống tháo liệu và đáy nón đến mặt

đất.
Hđ = 1,269+0,05 = 1,319m: chiều cao của đáy nón.
Hbđ = 1,5m: chiều cao của buồng đốt
Hgc = 0,05m: chiều cao của gờ nón cụt
Hc = 0,653m: chiều cao của phần hình nón cụt
Đường kính ống nhập liệu d = 50mm = 0,05m
Chọn chiều dài đường ống từ bồn cao vị đến buống bốc là 20m
Tốc độ của dung dịch ở trong ống:
V = = = 0,96 m/s
Re = = = 22369,1 > 4000( chế độ chảy rối)
Chọn ống thép CT3 là ống hàn trong điều kiện ăn mòn ít( bảng II.15, trang 381,

[1]). Ta có độ nhám tuyêt đối là ε = 0,2mm
Regh được tính theo công thức II.60, trang 378 [1]:
Regh = 6.8/7 = 6.(8/7 = 3301,065
Ren được tính theo công thức II.62, trang 379, [1]
Ren = 220.9/8 = 220.(9/8 = 109674,38
Regh< Re< Ren ( khu vực quá độ)
Hệ số ma sát λ được tính theo công thức II.64, trang 380 [1]
λ = 0,1(0,25 = 0,1(0,25 = 0,0319
84
Các hệ số trở lực cục bộ:
Yếu tố gây trở lực Hệ số trở lực
Ký hiệu Số lượng
cục bộ cục bộ
Đầu vào ξ vào 0,5 1
Đầu ra ξ ra 1 1
Khuỷu 900 ξ khuỷu 90 1 6
Van cửa ξ van 1,5 2
10,5
Tổng tổn thất trên đường ống
h12=
Khoảng cách từ mặt thoáng của bồn cao vị đến mặt đất:
z1= z2+
Dung dịch đường mía 40% luôn tự chảy từ bồn cao vị vào buồng bốc của nồi cô

đặc khi có độ cao từ 5,61 m trở lên
Chọn khoảng cách từ mặt thoáng của bồn cao vị đến mặt đất là 8,5m .
8. Bơm
8.1. Bơm chân không
Bơm là máy thủy lực dùng để vận chuyển và truyền năng lượng cho chất lỏng.
Các đại lượng đặc trưng của bơm là năng suất, áp suất, hiệu suất, công suất tiêu hao
và hệ số quay nhanh.
Công suất của bơm chân không là:
Trong đó:
: hệ số hiệu chỉnh.
85
m : chỉ số đa biến, m=1,62
: áp suất khí lúc hút
: áp suất khí quyển bằng áp suất khí lúc đẩy, chọn = 1at = 9,81.104N/m2
: áp suất không khí trong thiếtbiị ngưng tụ
h : áp suất của hơi nước trong hỗn hợp ở tkk
Suy ra công suất của bơm chân không là :
Dùng bơm chân không không cần dầu bôi trơn, có thể hút không khí, hơi
nước. Chọn bơm chân không vòng nước hai cấp HWVP. Có các thông số khác như
sau:
Kiểu HWVP – 2.
Độ chân không: 30 ~ 150 Torr.
Lưu lượng từ 450 ~ 28000 lít / phút.
Công suất động cơ 1,5 ~ 75 kW.
Truyền động bằng khớp nối cứng, dây đai hoặc hộp số tùy theo tốc
độ quay tiêu chuẩn của đầu bơm.
Hoạt động êm ái, tuổi thọ vòng bi cao, ít phải bảo dưỡng.
Lượng nước làm kín thấp.
Vật liệu cánh, trục bơm được làm từ thép không gỉ 304 hoặc 316

giảm đáng kể sự ăn mòn các chất acid lẫn không môi trường khí và nước.
8.2. Bơm đưa nước vào thiết bị ngưng tụ
86
– Công suất bơm:
; kW
Trong đó:
+ H – cột áp của bơm; m
+ η – hiệu suất của bơm. Chọn η = 0,75
+ = 995 kg/m3 – khối lượng riêng của nước ở 30 oC
+ Q – lưu lượng thể tích của nước lạnh được tưới vào thiết bị ngưng tụ; m3/s
m3/s
– Áp dụng phương trình Bernoulli với 2 mặt cắt là 1 – 1 (mặt thoáng của bể nước) và
2 – 2 (mặt thoáng của thiết bị ngưng tụ):
Trong đó:
+ v1 = v2 = 0 m/s

+ p = 1 atm
1

+ p2 = 0,6 atm

+ μ = 0,000801 Ns/m2 – độ nhớt động lực của nước ở 30 oC (bảng I.107, trang

100, [1])
+ z1 – khoảng cách từ mặt thoáng của bể nước đến mặt đất
= 2 m
+ z2 – khoảng cách từ mặt thoáng của thiết bị ngưng tụ đến mặt đất
= 12 m
Chọn dhút = dđẩy = 200 mm = 0,2 m ⇒ v1 = v2 = v
Chọn chiều dài đường ống từ bể nước đến thiết bị ngưng tụ là 13 m.
m/s
87
4000 (chế độ chảy rối)
Chọn ống thép CT3 là ống hàn trong điều kiện ăn mòn ít (bảng II.15, trang 381, [1])
⇒ Độ nhám tuyệt đối là ε = 0,2 mm.
Regh được tính theo công thức II.60, trang 378, [1]:
Ren được tính theo công thức II.62, trang 379, [1]:
⇒Regh < Re< Ren (khu vực quá độ)
⇒ Hệ số ma sát λ được tính theo công thức II.64, trang 380, [1]:
–
Yếu tố gây trở lực Ký hiệu Hệ số trở lực cục bộ Số lượng

Đầu vào ξvào 0,5 1
Đầu ra ξra 1 1
Khuỷu 90 0
ξkhuỷu 90 1 3
Van cửa ξvan 1,5 1
⇒ Σξ = 0,5 + 1 + 3.1 + 1,5 = 6
⇒ Tổng tổn thất trên đường ống:
m
⇒ Cột áp của bơm:
m
⇒kW
Thường người ta chọn động cơ điện có công suất lớn hơn so với công suất tính toán:
kW (với = 1,5 hệ số dự trữ công suất theo bảng II.33, trang 440, [1])
– Chọn N = 4 hp
88
– Chọn bơm ly tâm 1 cấp nằm ngang để bơm chất lỏng trung tính, sạch hoặc hơi bẩn.
Ký hiệu bơm là K.
8.3. Bơm đưa dung dịch nhập liệu lên bồn cao vị
; kW
Trong đó:
+ = 1074,4 kg/m3 – khối lượng riêng của dung dịch đường mía 18 % ở 30 oC
(bảng I.86, trang 59, [1])
+ Q – lưu lượng thể tích của dung dịch đường mía 18 % được bơm vào bồn cao
vị; m /s
3
m3/s
– Áp dụng phương trình Bernoulli với 2 mặt cắt là 1 – 1 (mặt thoáng của bể chứa
nguyên liệu) và 2 – 2 (mặt thoáng của bồn cao vị):
Trong đó:
+ v1 = v2 = 0 m/s

+ p = 1 atm
1

+ p2 = 1 atm

+ μ = 0,00207 Ns/m2 – độ nhớt động lực của dung dịch đường mía 18 % (bảng
I.112, trang 114, [1])
+ z1 – khoảng cách từ mặt thoáng của bể chứa nguyên liệu đến mặt đất
= 2 m
+ z2 – khoảng cách từ mặt thoáng của bồn cao vị đến mặt đất
= 3,5 m
89
Chọn dhút = dđẩy = 40 mm = 0,04 m ⇒ vhút = vđẩy = v
Chọn chiều dài đường ống từ bể chứa nguyên liệu đến bồn cao vị là 7 m.
m/s
–

Đầu ra ξra 1 1
Khuỷu 90 0
ξkhuỷu 90 1 3
⇒ Σξ = 0,5 + 1 + 3 + 2.1,5 = 7,5
m
m
90
⇒kW
kW (với = 1,5 hệ số dự trữ công suất theo bảng II.33, trang 440, [1]).
– Chọn N = 0,25 hp
8.4. Bơm tháo liệu
; kW
Trong đó:
+ = 1178,53 kg/m3 – khối lượng riêng của dung dịch đường mía 40 % (bảng
I.86, trang 60, [1])
+ Q – lưu lượng thể tích của dung dịch đường mía 40 % được tháo ra khỏi nồi
cô đặc; m3/s
m3/s
– Áp dụng phương trình Bernoulli với 2 mặt cắt là 1 – 1 (phần nối giữa ống tháo liệu
và đáy nón) và 2 – 2 (mặt thoáng của bể chứa sản phẩm):
Trong đó:
+ v1 = vhút = v; m/s

+ v2 = 0 m/s
atm
+ p2 = 1 atm

91

+ μ = 0,004382 Ns/m2 – độ nhớt động lực của dung dịch đường mía 40 %
(bảng I.112, trang 114, [1])
+ z1 – khoảng cách từ phần nối giữa ống tháo liệu và đáy nón đến mặt
= 1 m
đất
+ z2 – khoảng cách từ mặt thoáng của bể chứa sản phẩm đến mặt đất
= 2 m
Chọn dhút = dđẩy = 20 mm = 0,02 m ⇒ vhút = vđẩy = v
Chọn chiều dài đường ống từ bể chứa nguyên liệu đến ống tháo liệu là 5 m.
m/s
–

Đầu ra ξra 1 1
Khuỷu 900 ξkhuỷu 90 1 4
92
⇒ Σξ = 0,5 + 1 + 4+ 1.1,5 = 7
m
m
⇒kW
kW (với = 1,5 hệ số dự trữ công suất theo bảng II.33, trang 440, [1])
– Chọn N = 0,25 hp
93
TÍNH TOÁN GIÁ THÀNH
Đơn Đơn giá Thành tiền

Thành phần Vật liệu Số lượng
vị (đồng/đv) (đồng)
Thiết bị chính OX18H10T 4947,45 kg 120 000 597 294 000
Thiết bị chính CT3 1445,7 kg 70 000 101 199 000
Bơm chân không 5 hp 17 000 000
Bơm nước cho thiết bị ngưng
4 hp 3 500 000
tụ
Bơm nhập liệu 0,25 hp 39 000
Bơm tháo liệu 0,25 hp 12 000
Thiết bị gia nhiệt 1 cái 3 0000 000
Thiết bị ngưng tụ 1 cái 3 0000 000
Thiết bị tách lỏng 1 cái 3 0000 000
Cửa sửa chữa 1 cái 1000 000
Kính quan sát Thủy tinh 0,098 m3 250 000 24 500
Vật liệu cách nhiệt Amiante
0,337 m3 3 000 000 1 011 000
carton
Van 16 cái 30 000 480 000
Lưu lượng kế 1 cái 1 000 000
Áp kế 3 cái 150 000 450 000
Nhiệt kế 2 cái 50 000 100 000
Tai treo CT3 7,35 kg 50 000 367 500
Các ống dẫn
Truyền nhiệt d25 OX18H10T 817 ống 15 000 12 255 000
Tuần hoàn trung tâm d400 OX18H10T 1,5 m 100 000 150 000
Nhập liệu d50 OX18H10T 20 m 15 000 300 000
Tháo liệu d32 OX18H10T 10 m 15 000 150 000
Hơi đốt d200 CT3 15 m 30 000 450 000
Hơi thứ d800 CT3 20 m 50 000 1 000 000
Nước ngưng d70 CT3 10 m 15 000 150 000
Khí không ngưng d70 CT3 10 m 15 000 150 000
Bu lông CT3 68 cái 2 000 136 000
Tổng 828 218 000
94
95
KẾT LUẬN
Tính toán, thiết kế cho một thiết bị hoạt động và vận hành theo đúng
công suất và hiệu suất cho một mẻ đường sản xuất ra là một việc quan trọng.
Với những kiến thức và hiểu biết ít ỏi chúng em chỉ có thể trình bày sơ

lược về nguyên liệu cũng như sản phẩm theo yêu cầu, về nồi cô đặc, cách
tính toán và thiết kế cho nồi cô đặc và những vấn đề liên quan khác nữa.
Thông qua đồ án, cũng đã tích góp cho mình nhiều kiến thức về thiết bị,
về nhà máy, cách tính toán thiết kế trong nhà máy…. Nếu có điều gì sai sót,
chúng em rất mong được sự thông cảm và góp ý từ Thầy.
Xin chân thành cám ơn!
96
TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1]. Nhiều tác giả, Sổ tay Quá trình và Thiết bị Công nghệ Hóa chất, tập 1, NXB Khoa
học và Kỹ thuật, 2006.
[2]. Nhiều tác giả, Sổ tay Quá trình và Thiết bị Công nghệ Hóa chất, tập 2, NXB Khoa
học và Kỹ thuật, 2006.
[3]. Phạm Văn Bôn, Quá trình và Thiết bị Công nghệ Hóa học & Thực phẩm, tập 10,
Ví dụ và bài tập, NXB ĐHQG TP.HCM, 2010.
[4]. Nguyễn Văn May, Thiết bị truyền nhiệt và chuyển khối, NXB Khoa học và Kỹ
thuật, 2006.
[5]. Phạm Văn Bôn, Nguyễn Đình Thọ, Quá trình và Thiết bị Công nghệ Hóa học &
Thực phẩm, tập 5, Quá trình và thiết bị truyền nhiệt, Quyển 1: Truyền nhiệt ổn định,
NXB ĐHQG TP.HCM, 2006.
[6]. Hồ Lê Viên, Tính toán, Thiết kế các chi tiết thiết bị hóa chất và dầu khí, NXB
Khoa học và Kỹ thuật, 2006.
[7]. Phan Văn Thơm, Sổ tay thiết kế Thiết bị hóa chất và chế biến thực phẩm đa
dụng, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Viện Đào tạo mở rộng.
[8]. Bộ môn máy và thiết bị, Bảng tra cứu Quá trình cơ học – Truyền nhiệt – Truyền
khối, NXB ĐHQG TP.HCM, 2009.
97

Báo cáo đồ án Công nghệ thực phẩm - Thiết kế thiết bị cô đặc nước mía một nồi liên tục, năng suất nhập liệu 8000kg - h - 1133155

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Báo cáo đồ án Công nghệ thực phẩm - Thiết kế thiết bị cô đặc nước mía một nồi liên tục, năng suất nhập liệu 8000kg - h - 1133155

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

TRƯỜNG

Sinh viên thực hiện: Mai Thanh Phúc MSSV: 2005140414 Lớp: 05DHTP1

TP. Hồ Chí Minh, ngày tháng năm 2017

Sinh viên thực hiện: Mai Thanh Phúc MSSV: 2005140414 Lớp: 05DHTP1

TP. Hồ Chí Minh, ngày tháng năm 2017

Đề án chúng em nhận được là “Thiết kế thiết bị cô đặc nước mía một nồi liên

Các đại lượng giảm: hệ số dẫn nhiệt, nhiệt dung, hệ số cấp

Trong sản xuất hóa chất: cô đặc dung dịch NaOH, NaCl, CaCl 2, các muối vô

Phương pháp nhiệt: dung môi chuyển từ trạng thái lỏng sang trạng thái hơi

Phương pháp lạnh : khi hạ thấp nhiệt độ đến một mức nào đó, một cấu tử sẽ

Cô đặc áp suất chân không: dung dịch có nhiệt độ sôi thấp ở áp suất chân

Đối với mỗi nhóm thiết bị, ta đều có thể thiết kế buồng đốt trong, buồng đốt

Phần dưới của thiết bị là buồng đốt, gồm có các ống truyền nhiệt và một

Chiều cao của ống baromet được chọn sao cho tổng của áp suất trong thiết bị và

Nguyên liệu đường nhờ bơm nhập liệu đưa vào thiết bị truyền nhiệt ở nhiệt

Sau khi đã nhập liệu đủ 2,5 m3, quá trình cô đặc sẽ bắt đầu xảy ra dưới áp

Hơi thứ bốc lên theo ống dẫn vào thiết bị ngưng tụ Baromet, ngưng tụ thành

Dùng bơm để tháo sản phẩm qua ống tháo sản phẩm đến khi hết thì

Với nồng độ cuối của dung dịch là 40% thì ’=1,3 ( vì khi cô đặc có tuần hoàn

∆’’ = tsdm(p0+∆p) tsdm(p0) = 67,73 65,95 = 1,760C

Thông số Ký hiệu Đơn vị Giá trị

Nhiệt độ của dung dịch đường mía 18% trước và sau khi qua thiết bị gia

Nhiệt dung riêng của dung dịch đường mía ở các nồng độ khác nhau được tính

Thông số Ký Đơn vị Giá trị

Giảm tốc độ hơi đốt nhằm bảo vệ các ống truyền nhiệt tại khu vực hơi đốt

Theo công thức V­101, Sổ tay Quá trình và thiết bị công nghệ hóa chất tập 2,

r: ẩn nhiệt ngưng tụ của hơi nước bão hòa ở áp suất 2,5 at, r = 2189,42.103 J/kg

tm, 0C 100 120 140

Nồng độ ρ dm Cdm µdm λ dm

Nồng độ ρ dd Cdd µdd λ dd

λ = 16,3 W/(m.K) – hệ số dẫn nhiệt của ống (tra bảng XII.7, trang 313, [2] với

(4) tv = (5)

Chọn F = 80 m2 theo dãy chuẩn Quá trình và thiết bị truyền nhiệt tập 5,

Loại ống Đường kính Chọn đường kính Chọn đường

Tra bảng 2.12, trang 34, [6]: module đàn hồi của vật liệu ở t tt là E = 2,05.105

[σ]* = 123 N/mm2 ứng suất cho phép tiêu chuẩn của vật liệu ở ttt (hình 1­2,

dmax = 2[( 0,8) 1] = 114,29 mm

0,6 1400 1550 1500 1460 1413 M20 40 35 4

0,6 1400 1550 1500 1460 1413 M20 40 35 4

m = m + m + m + m + m + m + m + m

Chi tiết Loại thép Khối lượng

Chọn thiết bị ống chùm thẳng đứng, dung dịch đi trong ống, hơi đốt đi ngoài

­ Chọn thiết bị ngưng tụ trực tiếp loại khô, ngược chiều, chân cao (baromet).

­ Theo Sổ tay tập 2, trang 85, bề dày tấm ngăn ( ): chọn = 4 mm.

μ = 2,53.10­3 N.s/m2 độ nhớt động lực học của dung dịch đường mía 40% ở

Z’= 1m : khoảng cách từ phần nối giữa ống tháo liệu và đáy nón đến mặt

Chọn ống thép CT3 là ống hàn trong điều kiện ăn mòn ít( bảng II.15, trang 381,

Dung dịch đường mía 40% luôn tự chảy từ bồn cao vị vào buồng bốc của nồi cô

Vật liệu cánh, trục bơm được làm từ thép không gỉ 304 hoặc 316

Yếu tố gây trở lực Ký hiệu Hệ số trở lực cục bộ Số lượng

Yếu tố gây trở lực Ký hiệu Hệ số trở lực cục bộ Số lượng

Yếu tố gây trở lực Ký hiệu Hệ số trở lực cục bộ Số lượng

Đơn Đơn giá Thành tiền

Với những kiến thức và hiểu biết ít ỏi chúng em chỉ có thể trình bày sơ

You might also like

Theo công thức V101, Sổ tay Quá trình và thiết bị công nghệ hóa chất tập 2,

[σ]* = 123 N/mm2 ứng suất cho phép tiêu chuẩn của vật liệu ở ttt (hình 12,

Chọn thiết bị ngưng tụ trực tiếp loại khô, ngược chiều, chân cao (baromet).

Theo Sổ tay tập 2, trang 85, bề dày tấm ngăn ( ): chọn = 4 mm.

μ = 2,53.103 N.s/m2 độ nhớt động lực học của dung dịch đường mía 40% ở