Professional Documents
Culture Documents
b. Nakaranas ng malawakang
pagbaha.
c. Nakaranas ng malawakang
pag-ulan ng yelo.
d. Nakaranas ng malawakang
pag-ulan ng apoy.
a. nasira
b. gumanda
c. nagiging mas matibay
d. nagiging kaakit-akit tingnan
G.Paglalapat ng aralin sa pangaraw- Ikaw ba ay mahilig manood Panuto: Sa pamamagitan ng Panuto: Makinig sa isang Ano ang ulat o Balita? Ano ang Tekstong pang-
araw na buhay ng balita sa social media napakinggang tekstong balitang may kaugnayan sa Ano ano ang mga impormasyon? Paano
katulad ng FB live, pangimpormasyon , gumawa pandemyang kinakaharap hakbang sa pagsulat ng masasagutan nang tama
instagram, at twitter? Ano ng sariling katanungan natin ngayon. Gumawa ng ulat o balita? ang mga tanong tungkol
ang maganda at masamang tungkol sa balitang mga tanong na gumagamit sa mga tekstong ito?
naidudulot nang panonood napakinggan sa ng mga sumusunod na
ng balita sa social media? pamamagitan ng paggamit salita: Ano, Saan, Kailan,
Isulat ito sa kahon. ng mga sumusunod na Bakit at Paano.
salita: Ano, Saan, Kailan,
Bakit at Paano.
H.Paglalahat ng aralin Ang pakikinig ay isang Ang pakikinig isang proseso ng pagtanggap ng mensahe Mahalagang matutuhan Sa pagpapasya kung
mabilis at mabisang paraan mula sa narinig. Ito ay mula sa tunog o salita na narinig, ang pagsagot sa mga aling uri ng
ng pagkuha ng sa pamamagitan ng auditory nerve, mabilis na dinadala sa tanong tungkol sa kombensyonal na
impormasyon kaysa sa utak (brain) upang bigyan ng pagpapakahulugan at anumang pamatnubay ang
tuwirang pagbabasa. Ang pagsusuri(analyze) kung ano ang narinig. mapakikinggan/mababas itatampok, dapat
pakikinig sa kapwa ay daan a gaya ng ulat at munang alamin ng
upang ang bawat isa ay tekstong pang- manunulat kung aling
magkaunawaan at impormasyon, dahil sa anggulong balita ang
magkaroon ng mabuting pamamagitan nito higit na mahalaga.
palagayan. Sa pakikinig maipakikita ang pag- Kapag parehong
kinakailangan ang ibayong unawa rito. matimbang ang Ano at
konsentrasyon sa Sino, unang itatampok
pagunawa, pagtanda o ang Sino dahil higit na
paggunita sa narinig. mahalaga ang tao kaysa
sa mga bagay at
pangyayari
I.Pagtataya ng aralin Panuto: Pakinggan ang Basahin ang tekstong pang- Basahin ang isang A. Basahin at sagutin
balitang recorded ng guro. impormasyon nang tahimik Tekstong Pang ang mga katanungan sa
Sagutin ang mga tanong at sagutan ang mga impormasyon at tekstong ito.
pagkatapos. sumusunod na katanungan. sagutan ang
sumusunod na Pitong Simpleng
BE S.M.A.R.T Ang Quiapo ay katanungan. Hakbang upang
matatagpuan sa Maynila, ito Maprotektahan ang
Patuloy na ipatutupad ay tinatawag nilang Basura: Isang Sarili at ang Iba
downtown noong mga
ang programang BE Malaking Problema Laban sa COVID-19
nakaraang panahon na
S.M.A.R.T sa mga magaaral
hindi pa uso ang mga mall.
sa Unang Baitang ng Maraming lugar dito ang Inihahanda na ni Ang coronavirus
paaralang bayan. Ang mabibilhan ng iba‟t-ibang Kune ang mga basura disease (COVID-19) ay
proyekto ay paninda tulad ng mga tulad ng plastic, bote, isang nakahahawang
pinangungunahan ng Care damit, sapatos at garapa at mga lumang sakit na dulot ng
Foundation. Layunin ng kasangkapan. Dito rin magasin at dyaryo bagong coronavirus.
proyekto ang pagbibigay ng matatagpuan ang simbahan galing sa kanilang Karamihan sa mga
libreng mga aklat at ng Quiapo na lalong bahay na ipagbibili niya taong magkakaroon ng
pagtuturo ng mga volunteer nagpatanyag sa pook na kay Mang Pedring na impeksyon ay
teachers upang tulungan ito. Masayang magbobote. Napatigil makararanas ng hindi
Panuto: Sagutin ang mga ang mga batang hindi pa ipinagdiriwang ang pista ng siya nang matawag ang malalang sintomas at
tanong sa pamamagitan ng nakakapagbasa. Ayon sa Quiapo tuwing ika-9 ng kanyang pansin ng gagaling. Ngunit ang iba
pagpili ng mga sagot na nasa mga pananaliksik sa Enero. Sa nakakarami, ang isang Editoryal tungkol ay makararanas ng
loob ng kahon. Isulat ang titik Pilipinas, maraming bata ang araw na ito ay araw ng sa Basura ng Pilipino malubhang sakit, lalo na
ng tamang sagot sa hindi pa nakakapagbasa pasasalamat at pagdarasal. Star Ngayon, na sa mga matatanda at
sagutang papel o notbuk. Libu-libong tao ang
kahit ito ay nasa tamang ipinalabas noong mga may dati nang
antas na nang pag-aaral. sumasama sa prusisyon. Nobyember 19, 2000. karamdaman. Narito
Malaki ang epekto nito sa Karamihan ay mga lalaki na Ito ang ilan sa kanyang ang ilang mga simpleng
kanilang pagaaral. Isang pawang deboto ng Poong nabasa: Problema ang hakbang na maaari
Nazareno na kilala sa
lunas sa suliraning ito ay ang basura sa Metro Manila mong gawin upang
tawag na Nazareno.
pagbibigay ng libreng mga ngayon at lalo pang maprotektahan ang
Dinudumog ng mga deboto
____ 1. Ano ang Corona Virus? aklat at pagtuturo sa mga magiging ga-bundok sa kalusugan mo at ng iba.
____ 2. Ilang oras bago
ang imahen. Karaniwan
bata ng mga volunteer nilang ipinapahid ang hinaharap kung hindi Ang mga payong ito ay
magsimulang lumabas ang teachers tuwing wala silang kikilos ang pamahalaan. maaaring sundin ng
sintomas pagkatapos kanilang mga panyo sa
pasok sa paaralan. katawan nito. Upang Nagbabala ang lahat, ngunit
mong makipag-ugnay sa taong
maiwasang mahulog ang Greenpeace, isang napakahalaga ng mga
positibo ng COVID-19?
____ 3. Ano ang binibigyang- 1. Ano ang paksa ng unang mga nasa unahan ng karo international campaign ito kung ikaw ay
diin sa natuklasan? balita? dalawang mahahabang group, na lulubha ang nakatira sa lugar na may
2. Ano ang layunin ng lubid ang ipinaiikot sa problema sa basura sa COVID-19. 1. Hugasan
proyekto sa balita? karosa. Walang sinuman Metro Manila kung hindi nang madalas ang iyong
3. Para kanino ang ang pinahihintulutang gagawa ng estratehiya mga kamay- Ugaliin ang
proyekto? lumampas sa lubid. ang pamahalaan puspusang paglinis ng
4. Ikaw ba ay marunong Tinatahak ng prusisyon ang tungkol dito. mga kamay gamit ang
nang magbasa? mga lansangan ng Quiapo. Isinusulong ng grupo hand sanitizer na may
5. Bakit kailangan ng mga ang paraan ng recycling alkohol o hugasan gamit
bata na matutong magbasa? LRMDS at composting kaysa sa ang sabon at tubig.
tradisyonal na “dump, Bakit? Lagi nating
Sagutin mo ang mga bury, burn”. Sa mga ginagamit ang ating
sumusunod na katanungan.
nakaraan naming mga kamay upang
1. Kailan ang pista ng
editoryal, madalas hawakan ang mga
Quiapo?
naming sabihin na ang bagay na maaaring
2. Ano ang tawag sa
Quiapo? composting ay isang kontaminado. Maaaring
3. Ano ang turing ng magandang paraan hindi natin
karamihan sa pista ng para malutas ang namamalayan na
Quiapo? problema sa basura. maghawak natin ng
4. Sino ang patron ng Ang sapat lamang ating mukha, nailipat na
Quiapo? gawin ay katulungin ang ang virus sa mata, ilong
Department of at bibig at nahawahan
Agriculture upang na tayo. Namamatay
maisulong ito at ang mga virus na
matiyak na maaaring nasa iyong
makikinabang ang mga kontaminadong kamay,
magsasaka. Matapos kasama na ang bagong
mabasa ang artiko, coronavirus, sa
napaisip si Kune at pamamagitan ng
tiningnang muli ang paghuhugas ng kamay
mga bagay na ipagbibili gamit ang sabon at
na sana niya. May ilan tubig o paggamit ng
sa mga yun na maari pa hand sanitizer na may
nilang magamit sa alkohol. 2. Iwasan ang
ibang bagay. Dali-dali paghawak sa iyong
niyang ibinukod ang mata, ilong at bibig-
mga iyon at ibinalik sa Madalas nating
loob ng kanilang bahay. hinahawakan ang ating
kamay nang hindi
Phil IRI namamalayan. Maging
mapagmatyag tungkol
Mga Tanong: dito, at iwasan ang
1. Ano ang pamagat ng paghawak sa iyong
tekstong inyong binasa? mata, ilong at bibig.
2. Sino ang nagbabala Bakit? Maraming
tungkol sa lumulubhang hinahawakan ang mga
problema sa basura? kamay at maaari itong
3. Saang pahayagan makakuha ng mga virus.
nabasa ni Kune ang Kapag kontaminado na
Editoryal? ang kamay, naililipat
4. Bakit kaya magiging ang virus sa mata, ilong
malaking problema ang at bibig at maaaring
basura sa Metro Manila pumasok sa katawan at
kung di ito magdulot ng sakit. 3.
masusulusyunan? Takpan ang iyong ubo
5. Bakit kaya mas at bahing- Siguraduhing
maganda ang ikaw, at ang mga tao sa
composting at recycling paligid mo, at
kaysa sa dump, bury, sumusunod sa tamang
burn bilang solusyon sa respiratory hygiene. Ibig
pagtatapon ng basura? sabihin nito ay ang
6. Sa paanong paraan pagtakip ng bibig at
mo kaya magagamit ilong gamit ang loob ng
ang mga gulong ng siko o tisyu kapag uubo
sasakyan ibang paraan? o babahing. Agad na
itapon ang gamit na
tisyu sa basurahang
may takip at maghugas
ng kamay. 8 Bakit?
Kung ang isang tao ay
uubo o babahing,
tumatalsik ang maliit na
droplet mula sa ilong at
bibig na maaaring may
virus. Sa pagtakip ng
iyong ubo o bahing,
naiiiwasan ang pagkalat
ng mga virus at
mikrobyo sa iba. Sa
paggamit ng loob ng
siko o tisyu – at hindi
iyong kamay – sa pag-
ubo o pagbahing,
naiiwasan ang paglipat
ng kontaminadong
droplet sa iyong kamay.
Dahil dito, napipigilan
ang paglipat ng virus sa
tao o bagay. 4. Iwasan
ang matatao na lugar at
malapit na
pakikipagsalamuha sa
taong may lagnat o ubo-
Iwasan ang matataong
lugar, lalo na kung and
iyong edad ay 60 pataas
o may dati nang
karamdaman gaya ng
altapresyon, diyabetis,
sakit sa puso at baga o
kanser. Panatilihin ang
hindi bababa sa 1
metrong pagitan mula
sa iyo at sa kung
sinumang may lagnat o
ubo. Bakit? Pangunahing
kumakalat ang COVID-
19 sa pamamagitan ng
droplet na lumabas mula
sa bibig o ilong kapag
umubo o bumahing ang
isang tao. Sa pag-iwas
sa mga matataong
lugar, nilalayo mo ang
iyong sarili (ng hindi
bababa sa 1 metro)
mula sa mga taong
maaaring may COVID-
19 o sinumang may iba
pang may sakit. 5.
Manatili sa bahay kung
ikaw ay may sakit
Manatili sa bahay kung
ikaw ay may
nararamdamang sakit,
kahit sinat at ubo lang.
Bakit? Sa pagpanatili sa
loob ng bahay at hindi
pagpunta sa trabaho o
iba pang lugar, gagaling
ka ng mas mabilis at
maiiwasan ang pagkalat
ng sakit sa ibang tao. 6.
Kung ikaw ay may
lagnat, ubo at hirap sa
pag-hinga,
magpakonsulta agad –
ngunit tawagan mo
muna ang health facility
Kung ikaw ay may
lagnat, ubo at hirap sa
pag-hinga,
magpakonsulta ng
maaga – kung
kakayanin, tumawag
muna sa ospital o health
center para masabihan
ka kung saan ka
pupunta. Bakit?
Makatutulong ito upang
masiguro na tama ang
payong mabibigay sayo,
ikaw ay maituro sa
tamang health facility,
at maiwasan mong
makahawa sa iba. 7.
Kumuha ng
impormasyon sa
mapagkakatiwalaang
awtoridad Alamin ang
pinakabagong
impormasyon tungkol sa
COVID-19 mula sa
mapagkakatiwalaang
awtoridad. Siguraduhing
ang impormasyon ay
mula sa maaasahang
mga tagapagsalita – ang
Department of Health,
World Health
Organization (WHO), o
iyong lokal na health
worker. Dapat ay alam
ng lahat ang sintomas –
sa karamihan ay
nagsisimula ang COVID-
19 sa lagnat at tuyong
ubo. Bakit? Ang lokal at
pambansang awtoridad
ang may alam tungkol
sa pinakabagong
impormasyon kung
kumakalat na ba ang
COVID-19 sa iyong
lugar. Sila ang mas
nakakaalam kung anong
tamang payo na dapat
ibigay sa iyong lugar,
upang maprotektahan
ng mga tao ang
kanilang sarili.
https://www.who.int/phi
lippines/news/feature-
stories/