KỸ NĂNG CỦA LUẬT SƯ

TRONG CÁC VỤ ÁN XAM PHAM

TM, SK, DD VA NP
 Cơ cấu bài giảng

1. Một số đặc điểm của tội phạm:

1.1. Quy định của pháp luật
1.2. Các đặc điểm
2. Kỹ năng của luật sư:
2.1. Kỹ năng của luật sư trong giai đoạn điều tra
2.2. Kỹ năng nghiên cứu hồ sơ
2.3. Kỹ năng trao đổi, đề xuất với Viện Kiểm sát, Toà án
2.4. Chuẩn bị bài bào chữa
2.5. Kỹ năng của luật sư tại phiên toà sơ thẩm
1.Một số đặc điểm
của loại tội phạm
 1.1.Quy định của của pháp luật đối với các
tội xâm phạm tính mạng sức khoẻ, nhân
phẩm và danh dự
Các tội phạm này được quy định tại Chương XII
Bộ luật hình sự 1999 từ Điều 93 đến Điều 122,
có thể chia thành 3 nhóm:
-Nhóm các tội xâm phạm tính mạng;
-Nhóm các tội xâm phạm sức khoẻ;
-Nhóm các tội xâm phạm nhân phẩm, danh
dự…
 1.2.Đặc điểm của loại tội phạm

Vấn đề chứng cứ

Xác định mặt chủ quan của tội phạm

Xác định hậu quả của hành vi bị coi là do

bị can, bị cáo thực hiện

Chính sách xử lí của pháp luật đối với loại tội

phạm này
2. Kỹ năng của luật sư
 2.1. Kỹ năng của luật sư trong giai đoạn
điều tra

Chuẩn bị các thủ tục để tham gia giai đoạn điều

-
tra vụ án hình sự.
Tham dự các buổi hỏi cung bị can và đề nghị
được có mặt trong các hoạt động điều tra khác.

Thu thập các tài liệu đồ vật có liên quan phục vụ

cho quá trình bào chữa.
 Khiếu nại, kiến nghị về các hoạt động của cơ
quan điều tra trong các trường hợp cần thiết.
 2. 2. Nghiên cứu hồ sơ

Kiểm tra hồ sơ vụ án xâm

phạm tính mạng

về tố
tụng Kiểm tra hồ sơ vụ án xâm
phạm sức khoẻ

Kiểm tra hồ sơ vụ án xâm

phạm tình dục
 Nghiên cứu biên bản hiện trường,
biên bản khám nghiệm tử thi, giấy
chứng thương…

về nội Nghiên cứu các tài liệu về công cụ,

dung phương tiện phạm tội, quan hệ bị
can – người bị hại

Nghiên cứu các tài liệu xác định mức

độ thiệt hại, chứng cứ xác định thiệt
hại của người bị hại, nguyên đơn
dân sự
 Một số lưu ý khi nghiên cứu hồ sơ

Hồ sơ thường không có quá nhiều bút lục.

Cần xác định rõ mối quan hệ tương thích

giữa các vật chứng ( công cụ, phương tiện
phạm tội) và dấu vết trên thân thể, thi thể
nạn nhân.
-Chú ý nghiên cứu động cơ, hoàn cảnh
phạm tội

-Xem xét tính phù hợp của các tình tiết

tăng nặng mà VKS áp dụng đối với thân
chủ

-Xem xét khả năng thân chủ bị ép cung,

bức cung trong quá trình điều tra hay
không?
 2.3. Trao đổi, đề xuất
với VIện kiểm sát, Toà án
Đề xuất với cơ quan có thẩm quyền trưng cầu
giám định, giám định bổ sung, giám định lai
Đề xuất phúc cung, lấy thêm lời khai của những
người tham gia tố tụng khác
Đề nghị trả hồ sơ yêu cầu điều tra bổ sung

Đề nghị triệu tập thêm người làm chứng

Đề nghị xem xét các nội dung liên quan đến

việc bồi thường thiệt hại
 2.4. Chuẩn bị bài bào chữa

Theo hướng không Bào chữa theo hướng

phạm tội giảm nhẹ hơn

Bào chữa theo hướng

Chuyển sang tội danh trả hồ sơ điều tra bổ
nhẹ hơn sung, điều tra lại
 2.4.1. Bào chữa theo hướng
không phạm tội

Cần chú ý các yếu tố khách quan qua đó có

thể chứng minh bị cáo không phạm tội:
 Thân chủ hoàn toàn không thực hiện
hành vi phạm tội (chứng cứ về thời gian,
địa điểm...)
 Thuộc trường hợp phòng vệ chính đáng.
 Hành vi không thoả mãn các dấu hiệu cấu thành
tội phạm; chứng cứ không đủ chứng minh hành vi
phạm tội.
- Có hành vi nhưng hậu quả xảy ra không phải là
kết qủa của hành vi đó (VD: hậu quả chết người,
thương tích không phải do hành vi của bị cáo gây
ra mà là kết quả của hành vi khác).
- Mức độ tổn thương chưa đến mức bị truy cứu
TNHS (thương tích dưới 11% và không thuộc các
trường hợp quy định tại khoản 1 điều 104 BLHS...)
 2.4.2. Bào chữa theo hướng
chuyển tội nhẹ hơn

Cần bám chắc vào cấu thành

Có những tội phạm của tội nhẹ hơn từ
tội danh có đó đối chiếu, phân tích lập
cấu thành luận để thuyết phục Hội đồng
tội phạm xét xử. (VD: Tội giết người
gần giống và giết người trong trạng thái
nhau tinh thần bị kích đỘng
m ạ n h … … … . . . . )
 2.4.3. Bào chữa theo hướng
giảm nhẹ cho thân chủ

 Chú ý các vấn đề về nhân thân bị cáo có

lợi cho việc bào chữa: hoàn cảnh gia đình,
thái độ ăn năn hối cải và thành khẩn khai
báo, các đặc điểm tốt về nhân thân, thành
tích của bị cáo trong lao động, học tập,
chiến đấu…
 Bị cáo không thực hiện hành vi
phạm tội đến cùng, đã kịp thời ngan
chặn, hạn chế hậu quả xảy ra
 Xem xét các chứng cứ về việc khắc
phục hậu quả: bồi thường toàn bộ hoặc
một phần thiệt hại xảy ra
 2.4.4. Bào chữa theo hướng trả hồ sơ điều tra
bổ sung, điều tra lại

Trên cơ sở nghiên cứu hồ sơ vụ án, các nội

dung được đưa ra xem xét tại phiên toà và
đối chiếu với các quy định của pháp luật,
luật sư có thể đề nghị toà trả hồ sơ điều tra
lại hoặc điều tra bổ sung (nếu việc đó có
lợi cho thân chủ)
Chú ý: chứng minh kết luận giám
định tỷ lệ thương tích, nguyên nhân
chết ... chưa chính xác hoặc thiếu kết
luận giám định của cơ quan có thẩm
quyền.
 2.5. kỹ năng tại phiên toà

Đề nghị triệu tập người

làm chứng quan trọng và
Kiểm tra có lợi cho thân chủ
thủ tục bắt
đầu phiên Đề nghị triệu tập giám
định viên nếu thấy cần
toà, tuỳ thiết để giải thích kết luận
trường hợp giám định
có thể
-Các trường hợp khác
 đối với tội xâm phạm tính
mạng, sức khoẻ:
Chú ý + Chứng minh lỗi của bị cáo
chứng cứ là lỗi vô ý.
thể hiện ý + Trạng thái tâm lý của bị
chí chủ cáo khi thực hiện hành vi: bị
quan của kích động mạnh.
bị cáo + Công cụ, phương tiện mà
bị cáo sử dụng để chống lại
hành vi của nạn nhân.
 Ghi chép đầy đủ những
vấn đề cần thiết

Phần Bổ sung kịp thời những

xét hỏi câu hỏi nằm ngoài phần
chuẩn bị xét hỏi

Các cách thức đặt câu

hỏi
 Chú ý:
- Tập trung làm sáng tỏ các mâu thuẫn
giua lời khai của người bị hại và người
làm chứng tại phiên toà về vấn đề vật
chứng, nhận dạng...
- Hỏi để làm sáng tỏ công cụ phạm tội,
tính chất, mức độ cũng như vị trí trên thân
thể nhằm tấn công để bào chua theo hướng
giảm nhẹ cho bị cáo.
- Hỏi làm rõ mối quan hệ giưa bị cáo và
người bị hại trước và sau khi phạm tội...
để xác định lỗi của bị cáo (không phải lỗi
cố ý mà là vô ý gây tổn hại; bị kích động
mạnh hay vượt quá giới hạn phòng vệ
chính đáng)
 Sử dụng khả năng hùng
biện

Nhấn mạnh các tình tiết

Phần có lợi cho thân chủ
tranh
luận
Phân tích các tình tiết
giảm nhẹ TNHS, tình
tiết gỡ tội cho thân chủ
Chú ý:
Luật sư tranh luận lại các ý kiến của
kiểm sát viên, luật sư khác... một
cách sắc bén nhưng không gây kích
động cho người bị hại và gia đinh
họ.