1-2-3-4

თავი 1

o ფინანსურ მენეჯერებზე მზარდი ზეგავლენა აქვს გარე ფაქტორებს:

გაძლიერებული კორპორაციული კონკურენცია, ტექნოლოგიური ცვლილება,
ინფლაციის და პროცენტული განაკვეთების ცვალებადობა, გაურკვეველი
ეკონომიკური განვითარება მთელს მსოფლიოში, გაცვლითი კურსების მერყეობა,
საგადასახადო კანონის ცვლილებები და ეთიკური საკითხები.
o თანამედროვე ფინანსური მენეჯერი უნდა იყოს მოქნილი, რომ შეეგუოს
ცვალებად გარემოს თავისი კომპანიის გადასარჩენად.
o ნებისმიერ ეკონომიკაში რესურსების ეფექტიანი განაწილება აუცილებელია
ეკონომიკის ოპტიმალური ზრდისთვის.
o აქტივების ეფექტიანად შეძენით, დაფინანსებითა და მართვით ფინანსური
მენეჯერი ხელს უწყობს კომპანიისა და მთლიანად ეკონომიკის
სიცოცხლისუნარიანობის ზრდას.
o ფინანსური მენეჯმენტი / Financial Management - ეს არის საქმიანობა, რომელიც
მოიცავს აქტივების - მოპოვებას, ფინანსირებას და მიზანმიმართულ ეფექტიან
მართვას რაიმე მიზნის მისაღწევად. აქედან გამომდინარე, ფინანსურ მენეჯმენტს
აქვს 3 ძირითადი ფუნქცია: მიიღოს გადაწყვეტილებები ინვესტირებაზე,
ფინანსირებაზე და აქტივების მართვაზე.
o ინვესტირებაზე გადაწყვეტილების მიღება იწყება კომპანიისათვის საჭირო
აქტივების მთლიანი რაოდენობის განსაზღვრით ( ბალანსის მარცხენა მხარე ):
1.საჭირო რაოდენობის აქტივების განსაზღვრა; 2.რომელ აქტივებში უნდა მოხდეს
ინვესტირება; 3.რომელი აქტივები უნდა შემცირდეს ან გაუქმდეს.
o აქტივები, რომელთა არსებობა გაუმართლებელია ეკონომიკურად, შესაძლებელია
შემცირდეს, გაუქმდეს ან შეიცვალოს.
o გადაწყვეტილება ფინანსირებაზე, თუ როგორ უნდა დაფინანსდეს აქტივები
( ბალანსის მარჯვენა მხარე ): 1.დაფინანსების რომელი სახეა უმჯობესი?
 2.შერეული დაფინანსება?! 3.რა არის საუკეთესო დივიდენდების პოლიტიკა?
4.ფინანსური რესურსები მოზიდვა-ვალი, ლიზინგი, აქციები, ობლიგაციები.
o განაღდებული დივიდენდების კოეფიციენტი / Dividend-payout ratio - წლიური
ფულადი დივიდენდები გაყოფილი წლიურ მოგებაზე; ან ალტერნატიულად,
დივიდენდები ერთ აქციაზე გაყოფილი ერთ აქციის მოგებაზე. ეს კოეფიციენტი
მიუთითებს ერთ აქციაზე მოგების რა წილი იქნა გაცემული დივიდენდის სახით.
განაღდებული დივიდენდის კოეფიციენტი განსაზღვრას შემოსავლის რა ნაწილი
რჩება კომპანიას.
o გადაწყვეტილება აქციების მართვაზე - როგორ ვმართოთ არსებული აქტივები
ეფექტურად. ფინანსურ მენეჯერებს აქვთ განსხვავებული ოპერაციული
პასუხისმგებლობა - მართონ მიმდინარე აქტივები: ნაღდი ფული, მოთხოვნები,
ვალდებულებები, ინვესტიციები. ფიქსირებულ აქტივებზე კი პასუხისმგებელია
წარმოების ხელმძღვანელი.
o ჩვეულებრივი აქციები უჩვენებს მესაკუთრეების წილებს კორპორაციაში.
აქციონერის სიმდიდრე განისაზღვრება კორპორაციის ჩვეულებრივი აქციების
საბაზრო ფასით, რომელიც ასახავს კომპანიის საინვესტიციო, დაფინანსებისა და
აქტივების მართვის გადაწყვეტილებებს.
o ბიზნესსაქმიანობის გადაწყვეტილებების წარმატება აქციის ფასით უნდა
შეფასდეს.
o კომპანიის მიზანი - მფლობელების სიმდიდრის მაქსიმიზაცია. დამოკიდებულია
აქციების ფასებზე, რომელიც თავის მხრივ დამოკიდებულია ფირმის მოგებაზე.
o მოგების მაქსიმიზაცია / Profit Maximization - კომპანიების მოგების მაქსიმიზაცია
დაბეგვრის შემდეგ.
o შემოსავალი აქციაზე / EPS – Earnings per share – მოგება გადასახადების გადახდის
შემდეგ, გაყოფილი კომპანიის ჩვეულებრივი აქციების რაოდენობაზე.
o კომპანიის რისკიანობის მაღალი ან დაბალი დონე განისაზღვრება მისი
კაპიტალის სტრუქტურაში ვალის სიდიდისა და საკუთარი კაპიტალის
ურთიერთდამოკიდებულების შესაბამისად.
o კომპანიის აქციის საბაზრო ფასი წარმოადგენს ბაზრის ყველა მონაწილის მიერ
კონცენტრირებულ გამოხატულებას, ისევე როგორც კომპანიის ღირებულების
შეფასებასთან დაკავშირებით. იგი მხედველობაში იღებს აქციაზე არსებულ და
მოსალოდნელ შემოსავლებს; ამ შემოსავლების დროს, ხანგრძლივობას და რისკს;
კომპანიის დივიდენდის პოლიტიკას და სხვა ფაქტორებს, რომლებიც ზეგავლენას
ახდენს აქციის საბაზრო ფასზე.
o საბაზრო ფასი არის ბიზნესის მდგომარეობის საზომი საშუალება, ის მიუთითებს,
რამდენად კარგად მოქმედებს მენეჯმენტი თავისი აქციონერების სახელით.
o წარმომადგენელი / Agen(s) - სანდო პირი. პირი, უფლებამოსილი სხვა პირის მიერ,
წოდებული როგორც მთავარი ( ნდობამიცემული ), რომელიც მოქმედებს მისი
სახელით.
o წარმომადგენლობითი თეორია / Agency Theory - ეკონომიკური მეცნიერების
ნაწილი, რომელიც სწავლობს აქციონერებისა და მათი აგენტების,
წარმომადგენლების ( მაგალითად, მენეჯერები ) მოქმედებასა და სანდოობას.
o წარმომადგენლობითი პრობლემა რთულდება დამატებით ორი მიზეზის გამოც :
ასიმეტრიული ინფორმაცია და კოლექტიური მოქმედების ბარიერები.
o არსებობს 5 გზა წარმომადგენლობითი პრობლემის გამომწვევი
ურთიერდაკავშირებული მიზეზების შემცირების: 1. ბაზრის დისციპლინა; 2.
შიდა შემოწმებები დამოუკიდებელ დირექტორებთან ან ინსტიტუციური
აქციონერების მიერ ხმის მიცემის მოთხოვნები ; 3. საბჭოს შემადგენლობის,
ბიზნესის სტრუქტურისა და მოხსენების მოთხოვნების რეგულარული განახლება;
4. გამჭვირვალობა - მოიცავს ბუღალტერიის სტანდარტებს და დამოუკიდებელ
აუდიტს; 5. პატიოსანი ურთიერთობები და ღირებულებები.
o დაინტერესებული მხარეები / Stakeholders - ყველა, ვინც დაინტერესებულია
კომპანიის ბიზნესით. მათ რიცხვს მიეკუთვნებიან მისი აქციონერები,
კრედიტორები, მიმწოდებლები, კლიენტები, მოსამსახურე პერსონალი და
ადგილობრივი საზოგადოება.
o კორპორაციული მოქალაქეობა არის ურთიერთობა ბიზნესსა და საზოგადოებას
შორის.
o კორპორაციული მმართველობა / Corporate Governance - სისტემა, რომლითაც
კორპორაციები იმართება და კონტროლდება. იგი მოიცავს ურთიერთობებს
კომპანიის აქციონერებს, დირექტორთა საბჭოსა და უმაღლეს მენეჯერებს შორის.
o დირექტორთა საბჭო - კავშირი აქციონერებსა და მენეჯერებს შორის. კომპანიაზე
კონტროლი არის მთლიანად მისი პასუხისმგებლობა. იგი ასევე არის
კორპორაციული მენეჯმენტის დამოუკიდებელი შემმოწმებელი, მისი ფუნქციაა,
უზრუნველყოს მენეჯმენტის მოქმედება აქციონერების ინტერესების
შესაბამისად.
o საბჭოები განიხილავენ და ამტკიცებენ სტრატეგიებს, მნიშვნელოვან
ინვესტიციებს და შესყიდვებს. საბჭო ასევე აკონტროლებს ოპერატიულ გეგმებს,
ინვესტიციების ბიუჯეტებს და კომპანიის ფინანსურ მოხსენებებს ჩვეულებრივი
აქციების მფლობელთათვის.
o 2002 წლის სარბანეს-ოქსლის აქტი / Sarbanes-Oxley Act of 2002 - აქტი:
კორპორაციული მმართველობის, აუდიტის და ბუღალტერის, აღმასრულებლის
ანაზღაურების და კორპორაციული ინფორმაციის გავრცობილ და დროული
შეტყობინების შესახებ.
o სარბანეს-ოქსლის დოკუმენტი აწესრიგებს და იბრძვის კორპორაციული და
ბუღალტრული გაყალბების წინააღმდეგ, აწესებს სასჯელებს აქციების შესახებ
კანონის დარღვევაზე.
o ანგარიშგებაზე ზედამხედველობის საზოგადოებრივი საბჭო / Public company
accounting Oversight board - არამომგებიანი საზოგადოებრივი ორგანიზაცია,
რომელიც შეიქმნა 2002 წლის სარბანეს ოქსლის კანონით, საჯარო კომპანიების
აუდიტზე კონტროლისათვის, ინვესტორების და საზოგადოების ინტერესების
დასაცავად, ინფორმაციული, სამართლიანი და დამოუკიდებელი აუდიტორული
მოხსენების მომზადებისთვის.
 o მთავარი ბუღალტრის ძირითადი პასუხისმგელობა მოიცავს ბუღალტრული
ანგარიშგების სფეროს, დანახარჯების ანგარიშგებას, ბიუჯეტის შედგენას და
პროგნოზირებას კომპანიის შიდა მოთხოვნებისთვის.
o საგარეო ფინანსური ანგარიშები წარედგინება შიდა შემოსავლების სამსახურს
(IRS), ფასიანი ქაღალდების და ვაჭრობის კომისიას (SEC) და დაინტერესებულ
მხარეებს.
o მთავარი ბუღალტრის მოვალეობებია: დანახარჯთა აღრიცხვა, დანახარჯთა
მართვა, მონაცემების დამუშავება, საბუღალტრო წიგნის წარმოება ( ხელფასები,
დებიტორულ-კრედიტორული აღრიცხვა ), სამთავრობო ანგარიშგება (IRS, SEC),
შიდა კონტროლი, ფინანსური ანგარიშგების მომზადება, ბიუჯეტის მომზადება,
პროგნოზირებების მომზადება.
o ხაზინადარის ვალდებულებები მოიცავს ისეთ სფეროებს, რომლებიც ყველაზე
მეტად უკავშირდება ფინანსურ მენეჯმენტს: გრძელვადიანი ინვესტირების
დაგეგმვა, ნაღდი ფულის მენეჯმენტი, კომერციული-საბანკო და საინვესტიციო-
საბანკო ურთიერთობები, კრედიტების მართვა, დივიდენდების განაწილება,
ფინანსური ანალიზი და დაგეგმვა, ინვესტორებთან ურთიერთობები, საპენსიო
მენეჯმენტი, დაზღვევა / რისკის მართვა, გადასახადების ანალიზი და დაგეგმვა.

კითხვები:

1. ყველა კომპანიას რომ ჰქონოდა თავისი აქციონერების სიმდიდრის მაქსიმალური

გაზრდის მიზანი, გაუმჯობესდებოდა თუ არა ამის შედეგად მთლიანად
ადამიანების კეთილდღეობა, თუ პირიქით, გაუარესდებოდა?
აქტივების ეფექტიანად შეძენით, დაფინანსებით და მართვით ფინანსური
მენეჯერი ხელს უწყობს კომპანიის და მთლიანად ეკონომიკის
სიცოცხლისუნარიანობის ზრდას. აქციონერების სიმდიდრის მაქსიმალური ზრდა
ზეგავლენას მოახდენს კომპანიის წარმატებაზე, რაც დადებითად აისახება ზოგად
ეკონომიკაზეც. ეკონომიკის სიცოცხლისუნარიანობა უზრუნველყოფს
ადამიანების კეთილდღეობას. შესაბამისად, თუ ყოველი კომპანია მიზნად
 დაისახავს თავისი აქციონერების სიმდიდრის მაქსიმიზაციას, საბოლოოდ
ადამიანების კეთილდღეობა, დიდი ალბათობით, გაუმჯობესდება.

2. შეადარეთ ერთმანეთს მოგების მაქსიმალური ზრდის და აქციონერების

სიმდიდრის მაქსიმალური ზრდის მიზანი.
მოგების მაქსიმალურად გაზრდა წარმოადგენს კომპანიების საქმიანობის
ძირითად მიზანს. თუმცა ამ მიზნის მისაღწევად მენეჯერმა შეიძლება უჩვენოს
მოგების ზრდა, უბრალოდ გამოუშვას ახალი აქციები და მოახდინოს ინვესტირება
სახაზინო ვექსილიებში. კომპანიების უმრავლესობისათვის ეს ნიშნავს საბოლოო
ჯამში აქციების თითოეული მფლობელის შემოსავლების შემცირებას. აქედან
გამომდინარე, ერთ შემოსავლების აქციაზე მაქსიმალური გაზრდა, არც თუ
იშვიათად, წარმოდგება როგორც მოგების მაქსიმალურად გაზრდის
გაუმჯობესებული ვერსია. თუმცა ერთ აქციაზე შემოსავლების მაქსიმიზაცია არ
არის სრულიად შესაბამისი მიზანი, რადგან ეს მაჩვენებელი არ ასახავს
მოსალოდნელი შემოსავლების დროსა და ხანგრძლივობას.

3. რაში მდგომარეობს ფინანსური მენეჯმენტის არსი?

ფინანსური მენეჯმენტი - ეს არის საქმიანობა, რომელიც მოიცავს აქტივების -
მოპოვებას, ფინანსირებას და მიზანმიმართულ ეფექტიან მართვას რაიმე მიზნის
მისაღწევად.

4. შეესაბამება თუ არა მოგების გარეშე მუშაობის მიზანი (ნულოვანი მოგება) დროის

გარკვეულ მონაკვეთში (მაგალითად, სამიდან ხუთ წლამდე) მიზანს, რომელიც
გამოიხატება აქციონერების სიმდიდრის მაქსიმალურ ზრდაში?
-

5. ახსენით, რატომ მოითხოვს ნებისმიერი ფინანსური გადაწყვეტილების

ეფექტიანობის შეფასება მიზნის არსებობას?
 ეფექტიანი ფინანსური მენეჯმენტი მოითხოვს რაიმე მიზნის არსებობას, რადგან
ფინანსური გადაწყვეტილების შეფასება უნდა მოხდეს რაიმე სტანდარტის
მიხედვით.

6. რომელია ფინანსური მენეჯერის 3 ძირითადი ფუნქცია? როგორ არის ისინი

ერთმანეთთან დაკავშირებული?
ფინანსურ მენეჯმენტს აქვს სამი ძირითადი ფუნქცია: მიიღოს გადაწყვეტილებები
ინვესტირებაზე, ფინანსირებასა და აქტივების მართვაზე.

7. შეუძლიათ თუ არა კომპანიის მენეჯერებს ფლობდნენ ჩვეულებრივი აქციების

მნიშვნელოვან რაოდენობას? ჩამოთვალეთ ასეთი დამოკიდებულების
არგუმენტები, რატომ ეთანხმებით ან რატომ ხართ წინააღდმეგი?
-

8. ბოლო რამდენიმე ათწლეულის განმავლობაში გამოჩნდა მრავალი ნორმატივი,

რაც დაკავშირებულია გარემოს დაცვასთან, სამუშაოზე დაქირავების და მასთან
დაკავშირებულ პრინციპებთან, რომლებმაც არსებითად შეზღუდა კომერციული
წარმოებების საქმიანობების თავისუფლება. ყველა ამ ნორმატიული ხასიათის
ცვლილების გათვალისწინებით, შეიძლება თუ არა ითქვას, რომ აქციონერების
სიმდიდრის მაქსიმალურად ზრდასთან დაკავშირებული მიზანი უწინდებურად
რეალურია?
ბევრი ადამიანი ფიქრობს, რომ კომპანიას არ აქვს სხვა არჩევანი, გარდა იმისა, რომ
იმოქმედოს სოციალური პასუხისმგებლობის გზით. ისინი ამტკიცებენ, რომ
აქციონერების სიმდიდრე და შესაძლოა კორპორაცია ძალიან არის
დამოკიდებული თავის სოციალურ პასუხისმგებლობაზე. იმიტომ, რომ
სოციალური პასუხისმგებლობის კრიტერიუმი ნათლად არ არის განსაზღვრული,
თუმცა შესაბამისი პოლიტიკის ჩამოყალიბება რთულია. როდესაც საზოგადოება
მოქმედებს სხვადასხვა წარმომადგენლობითი ორგანოების მეშვეობით, აწესებს
 მარეგულირებელ წესებს ვაჭრობაზე, სოციალურ მიზნებსა და ეკონომიკურ
ეფექტიანობაზე, კორპორაციის მიზანი არის გასაგები. მაშინ ჩვენ შეგვიძლია
განვიხილოთ კომპანია , როგორც კერძო და სოციალური სიკეთის მომწოდებელი
აქციონერების სიმდიდრის მაქსიმალური ზრდა რჩება კორპორაციის მთავარ
მიზნად.

9. როგორ ინვესტორი, ფიქრობთ თუ არა თქვენ, რომ ზოგიერთი მენეჯერი იღებს

ძალიან მაღალ ხელფასს? ხომ არ ფიქრობთ, რომ მათი ანაზღაურება ხდება თქვენი
ხარჯებიდან?
-

10. როგორ მართავს რისკის და სტიმულის ცნება ფინანსური მენეჯერების

მოქმედებას?
ჯენსენისა და მეკლინგის წარმომადგენლობითი თეორიის მიხედვით,
ნდობამიცემული პირები მიიღებენ ოპტიმალურ გადაწყვეტილებას მხოლოდ
შესაბამისი სტიმულის არსებობისას და თუ წარმომადგენლები იქნებიან
გაკონტროლებულნი. სტიმულები მოიცავს თავიანთი კომპანიის აქციების
არჩევას, ბონუსებს და ჯილდოებს და ეს პირდაპირ უნდა დაუკავშირდეს,
რამდენად ახლოს არის მენეჯმენტის გადაწყვეტილებები აქციონერების
ინტერესებთან. მეორე მხრივ, მენეჯერებზე ძირითადი მონიტორინგი მოდის არა
მესაკუთრეებიდან, არამედ მენეჯერების შრომის ბაზრიდან. ეფექტიანი
კაპიტალური ბაზრები იძლევა სიგნალებს კომპანიის აქციების ღირებულებაზე და
შედეგად მისი მენეჯერების მოქმედებაზე. კარგი სამუშაო გამოცდილების მქონე
მენეჯერებისათვის მარტივია სამსახურის პოვნა. ამგვარად, თუ მენეჯერების
სამუშაო ბაზარი არის კონკურენტუნარიანი კომპანიის შიგნით და გარეთ, იგი
გააუმჯობესებს მენეჯერების დისციპლინას.
11. რა არის კორპორაციული მმართველობა? რა როლს თამაშობს კორპორაციული
დირექტორთა საბჭო კორპორაციულ მართვაში?
კორპორაციული მმართველობა არის სისტემა, რომლითაც კორპორაცია იმართება
და კონტროლდება. დირექტორთა საბჭო - კავშირი აქციონერებსა და მენეჯერებს
შორის - პოტენციურად არის კარგი მმართველობის ყველაზე ეფექტიანი
საშუალება. კომპანიაზე კონტროლი არის მთლიანად მისი პასუხისმგებლობა.
როდესაც საბჭო მუშაობს სწორად, იგი ასევე არის კორპორაციული მენეჯმენტის
დამოუკიდებელი შემმოწმებელი, მისი ფუნქციაა უზრუნველყოს მენეჯმენტის
მოქმედება აქციონერების ინტერესების შესაბამისად.

12. შეადარეთ ერთმანეთს ხაზინადარისა და მთავარი ბუღალტრის ფუნქციები

კომპანიის საქმიანობაში.
მთავარი ბუღალტრის ძირითადი საქმიანობები მოიცავს ბუღალტრული
ანგარიშგების სფეროს, დანახარჯების ანგარიშგებას, ბიუჯეტის შედგენას და
პროგნოზირებას კომპანიის შიდა მოთხოვნებისათვის. ხაზინადარის
ვალდებულებები მოიცავს სფეროებს, რომლებიც ყველაზე მეტად უკავშირდება
ფინანსურ მენეჯმენტს: ინვესტიციების დაგეგმვა, ნაღდი ფულის მენეჯმენტი,
კრედიტების მართვა, დივიდენდების განაწილება და სხვა.
 თავი 2

o ერთპიროვნული მმართველობა / Sole Proprietorship - ბიზნესის ორგანიზების

ფორმა, რომელსაც ერთი მფლობელი ჰყავს, მას აქვს შეუზღუდავი
პასუხისმგებლობა თავისი ფირმის ყველა ვალდებულების მიმართ.
o უპირატესობებია: სიმარტივე; ბიზნესის დაწყების დაბალი ხარჯი; საქმიანობის
სწრაფად დაწყების შესაძლებლობა; გადასახადის გადახდის მარტივი ფორმები.
o ნაკლოვანებები: შეუზღუდავი ვალდებულებები; კაპიტალის მოზიდვის სიძნელე;
მფლობელობის გადაცემის სიძნელე.
o ამხანაგობა / Partnership - ბიზნესის ორგანიზების ფორმა, სადაც ბიზნესის
მესაკუთრე არის ორი ან მეტი პირი. საზოგადო ამხანაგობებში ყველა პარტნიორს
აქვს შეუზღუდავი პასუხისმგებლობა კომპანიის ვალდებულებებზე, ხოლო
შეზღუდული პასუხისმგებლობის ამხანაგობებში ერთ ან რამდენიმე პარტნიორს
შეიძლება ჰქონდეს შეზღუდული პასუხისმგებლობა.
o პარტნიორი შეზღუდული პასუხისმგებლობით / Limited partner - შეზღუდული
პასუხისმგებლობის ამხანაგობის წევრი, რომელსაც არ აქვს პირადი
პასუხისმგებლობა ამხანაგობის ვალდებულებებზე.
o საზოგადო პარტნიორი / General partner - პარტნიორი შეუზღუდავი
პასუხისმგებლობებით, ეს არის ამხანაგობის წევრი შეუზღუდავი
პასუხისმგებლობით ამხანაგობის ვალებზე.
o უპირატესობები: შეიძლება იყოს მარტივი, დაბალი საწყისი ხარჯი (თუმცა
მაღალი, ვიდრე ერთპიროვნული), საქმიანობის დაწყების სისწრაფე, შეზღუდული
პასუხისმგებლობა, კაპიტალის მოზიდვის უკეთესი შესაძლებლობები.
o ნაკლოვანებები: ერთი წევრის შეუზღუდავი პასუხისმგებლობა, მფლობელობის
გადაცემის სიძნელეები.
o კორპორაცია / Corporation - ბიზნესის ორგანიზების ფორმა, რომელიც
იურიდიულად დამოუკიდებელია მისი მფლობელებისაგან. ხელოვნურად
 წარმოქმნილი ერთეული, რომელსაც აქვს უფლება, იქონიოს აქტივები და აიღოს
ვალდებულებები.
o უპირატესობები: შეზღუდული პასუხისმგებლობა, საკუთრების გადაცემის
სიიოლე, შეუზღუდავი სიცოცხლისუნარიანობა და დიდი კაპიტალის მოზიდვის
შესაძლებლობა.
o ნაკლოვანებები: ორმაგი დაბეგვრა, დაარსების სირთულე, საქმიანობის დაწყებისა
და მართვის მაღალი ხარჯები.
o ორმაგი დაბეგვრა / Double taxation - ერთი და იმავე შემოსავლის ორჯერ
დაბეგვრა. მისი კლასიკური მაგალითია კორპორაციული საშემოსავლო
გადასახადი და აქციონერის შემოსავლის დაბეგვრა საშემოსავლო გადასახადით
დივიდენდის გაცემისას.
o შეზღუდული პასუხისმგებლობის კომპანია / Limited liability company, LLC -
ბიზნესის ორგანიზების ფორმა, რომელიც მის მფლობელებს აკისრებს
შეზღუდულ პირად კორპორაციული ტიპის პასუხისმგებლობას და ბეგრავს
ამხანაგობის ფედერალური გადასახადით.
o შეზღუდული პასუხისმგებლობის კომპანიები ოთხი კორპორაციული
თვისებიდან ფლობენ მხოლოდ ერთ ან ორ თვისებას (სურვილისამებრ):
შეზღუდული პასუხისმგებლობა, ცენტრალიზებული მენეჯმენტი, შეუზღუდავი
არსებობა და საკუთრების უფლების გადაცემა სხვა მფლობელების თანხმობის
გარეშე.
o საგადასახადო განაკვეთს - საშემოსავლო გადასახადის პროცენტს, რომელიც
გადახდილი უნდა იყოს, ეწოდება ზღვრული განაკვეთი.
o საშუალო გადასახადის განაკვეთი იზომება რეალურად გადახდილი
გადასახადების გაყოფით საგადასახადო შემოსავალზე.
o სპეციალურ გადასახადს ეწოდება ალტერნატიული მინიმალური გადასახადი -
ATM.
o ამორტიზაცია / Depreciation - ძირითადი აქტივების ღირებულების სისტემური
გადატანა შექმნილ/წარმოებულ პროდუქციაში განსაზღვრული პერიოდის
 განმავლობაში, ფინანსურ ანგარიშებში ასახვით და/ან საგადასახადო
დეკლარირებისას ან ორივესთან ერთად.
o ამორტიზაცია ამცირებს საგადასახადო შემოსავლებს. რაც უფრო მეტია
ამორტიზაციის გამოქვითვა, მით ნაკლებია გადასახადი.
o წრფივი ამორტიზაცია - ამორტიზაციის მეთოდი, რომლის დროს კაპიტალური
აქტივების ღირებულების გადატანა ხარჯებში ხდება აქტივების სრული
ამორტიზირების დროის განმავლობაში პროპორციულად.
o დაჩქარებული ამორტიზაცია - ამორტიზაციის მეთოდი, რომლის გამოყენების
დროსაც ხდება კაპიტალური აქტივების ღირებულების სწრაფი ჩამოწერა
ხარჯებში, ვიდრე წრფივი ამორტიზაციის დროს.
o MACRS - მოდიფიცირებული დაჩქარებული ამორტიზაციის ფორმა.

o საბალანსო შემცირებადი ამორტიზაცია - ამორტიზაციის დარიცხვის მეთოდი,

რომლის დროსაც აქტივების საბალანსო ღირებულება მცირდება ფიქსირებული
პროცენტით ყოველი წლის დასაწყისში. ამ დროს აქტივის ნარჩენი
ღირებულებიდან იქვითება ფიქსირებული პროცენტი.
o ფიქსირებული პროცენტი - შეძენის ღირებულებას გამოკლებული დაგროვილი
ამორტიზაცია.
o DDB - ბალანსის შემცირების ორმაგი მეთოდი.

o ბალანსის შემცირების მეთოდებით ამორტიზაციის განსაზღვრების ძირითად

ფორმულას ნებისმიერი პერიოდისთვის აქვს შემდეგი სახე : m(l/n)NBV

სადაც m არის მეთოდის ცვლადი, ორმაგი მეთოდისას იქნება 2 , n არის აქტივის
ამორტიზაციის დრო და NBV არის აქტივის წმინდა საბალანსო ღირებულება
წლის დასაწყისში.
o ფულადი დივიდენდები - ფულადი გასაცემები აქციონერებისათვის
კორპორაციის მოგებიდან აქციის წილის მიხედვით. ჩვეულებრივ ხორციელდება
კვარტალურად.
o კაპიტალის ნაზრდი / დანაკარგი - სიდიდე, რომლითაც ძირითადი კაპიტალური
აქტივები აჭარბებს ან ნაკლებია, ვიდრე მათი პირვანდელი ღირებულება.
o ფინანსური აქტივი იქმნება მხოლოდ მაშინ, როდესაც ეკონომიკური
გაერთიანების ინვესტიცია რეალურ აქტივებში აჭარბებს მის დანაზოგებს და იგი
აფინანსებს ამ განსხვავებას სესხებით ან აქციის გამოშვებით.
o ფინანსური ბაზრების მიზანი ეკონომიკაში არის დანაზოგების ეფექტიანი
განაწილება მათ საბოლოო მომხმარებლამდე.
o ფინანსური ბაზრის ამოცანა არის ერთმანეთს შეახვედროს ძირითადი ინვესტორი,
რომელსაც სჭირდება ფულადი საშუალებები რეალურ, აქტივების შესაძენად და
ფულადი საშუალებების მფლობელი, მცირე დანახარჯებით და მცირე
შეუსაბამობით.
o ფინანსური ბაზრები - ყველა ინსტიტუტი და პროცედურა, სადაც ხდება
ფინანსური ინსტრუმენტების, მყიდველების და გამყიდველების თავმოყრა.
o ფინანსური ბაზრების მიზანია დანაზოგების ეფექტური განაწილება ეკონომიკაში.

o ფულის ბაზარი - მოკლევადიანი ფასიანი ქაღალდების ( სიმწიფის დრო- არა

უმეტეს ერთი წელი ) სახელმწიფო და კორპორაციული სავალო ფასიანი
ქაღალდების ბაზარი. ის ასევე მოიცავს სახელმწიფო ფასიან ქაღალდებს,
რომელთა სიმწიფის ვადა გამოშვების დროს განისაზღვრა ერთი წლის შემდეგ,
მაგრამ დროის ამ მომენტში მათი მომწიფება დგება ერთ წელზე ადრე.
o კაპიტალის ბაზარი - ბაზარი, სადაც მიმდინარეობს ვაჭრობა გრძელვადიანი
( სიმწიფის დრო - ერთ წელზე მეტი ) ფინანსური ინსტრუმენტებით, ფასიანი
ქაღალდებით ( ობლიგაციებითა და აქციებით ).
o პირველადი ბაზარი - ბაზარი, სადაც იყიდება ახალი, პირველად გამოშვებული
ფასიანი ქაღალდები პირველად ( „ახალი გამოშვებების“ ბაზარი ).
o მეორადი ბაზარი - უკვე გამოყენებული, მიმოქცევაში მყოფი ფასიანი ქაღალდების
ბაზარი.
o ფასიანი ქაღალდების საიმედო მეორადი ბაზრის არსებობა აძლიერებს
პირველადი ბაზრის ეფექტიანობას.
o ფინანსური შუამავლები - ფინანსური ინსტიტუტები, რომლებიც იღებენ ფულს
დამზოგველებისგან / შემნახველებისაგან და იყენებენ ამ ფონდებს სესხების
 გაცემისათვის და სხვა ფინანსური ინვესტიციებისთვის თავისი სახელით. ესენი
არიან: კომერციული ბანკები, შემნახველი ინსტიტუტები, სადაზღვევო
კომპანიები, საპენსიო ფონდები, ფინანსური კომპანიები და საინვესტიციო
ფონდები.
o საინვესტიციო ბანკირი - ფინანსური ინსტიტუტი, რომელიც ხელშეკრულების
თანახმად ( ფიქსირებულ ფასში, ფიქსირებულ დროს ) ყიდულობს ახალ ფასიან
ქაღალდებს შემდგომში გასაყიდად.
o იპოთეკური ბანკირი - ფინანსური ინსტიტუტი, რომელიც ყიდულობს
დაგირავებულ ნივთებს შემდგომში გასაყიდად.
o ფინანსები მიედინება იმ ეკონომიკური ერთეულებისკენ, რომლებიც
უზრუნველყოფენ შედარებით მაღალ მოსალოდნელ სარგებელს / უკუგებას.
o დეფოლტი - ფინანსური კონტრაქტის პირობების შესრულების შეუძლებლობა,
მაგალითად, უუნარობა, გადაიხადოს ვალის თავნი ან სარგებელი/პროცენტი.
o მარკეტუნარიანობა ანუ ლიკვიდურობა - ფასიანი ქაღალდების ლიკვიდურობა,
მარტივად გაყიდვადობა. ფასიანი ქაღალდების მნიშვნელოვანი რაოდენობის
გაყიდვის შესაძლებლობა მოკლე დროში, მეორად ბაზარზე მნიშვნელოვანი
ფასდათმობის გარეშე.
o ლიკვიდურობის შეფასებისათვის გამოიყენება ორი საზომი : რეალიზაციის ფასი
და გასაყიდად საჭირო დრო.
o სიმწიფე - ფასიანი ქაღალდების სიცოცხლისუნარიანობა, დროის ხანგრძლივობა,
სანამ ფასიანი ქაღალდის თავნი გასანაღდებელი გახდება.
o რაც დიდია სიმწიფის პერიოდი, მით მეტია რისკის ცვლილება ფასიანი
ქაღალდის საბაზრო ღირებულებაში.
o სარგებლის განაკვეთის დროითი სტრუქტურა - დამოკიდებულება ფასიანი
ქაღალდის სიმწიფესა და სარგებლის განაკვეთის, მისი გადახდის
პერიოდულობას შორის.
o ეკონომისტების უმრავლესობა ფასიანი ქაღალდების სარგებლის დადებითი
დახრილობისკენ ტენდენციას ხსნიან იმით, რომ ინვესტიციები გრძელვადიან
 ფასიან ქაღალდებში დაკავშირებულია მაღალ რისკებთან, ვიდრე მოკლევადიან
ფასიან ქაღალდებში.
o სარგებლის მრუდი - ფასიანი ქაღალდის ამონაგებსა და სიმწიფის პერიოდს
შორის დამოკიდებულების გრაფიკი კონკრეტული ფასიანი ქაღალდისთვის.
o ინფლაცია - საქონელსა და მომსახურებაზე ფასის საშუალო დონის ზრდის
პროცესი.
o რაც უფრო მაღალია ინფლაცია, მით უფრო მაღალია ფასიანი ქაღალდის,
ნომინალური ამონაგების პროცენტი.
o კრედიტორები ითხოვენ მაღალ ნომინალურ პროცენტულ განაკვეთს, რომ მათ
ჰქონდეთ შესაძლებლობა გამოიმუშაონ რეალური სარგებლის განაკვეთი,
ინფლაციით გამოწვეული ფულის მოსალოდნელი მსყიდველობითი
შესაძლებლობის დაწევის შემთხვევაში.
o ეკონომიკაში დანაზოგების განაწილება ხორციელდება, პირველ რიგში, ისეთი
მაჩვენებლების საფუძველზე, როგორებიცაა მოსალოდნელი მომგებიანობა და
რისკი.
o ოფციონი - წინასწარ შეთანხმებულ პირობებში რაიმე აქტივის ყიდვის ან
გაყიდვის შესახებ ხელშეკრულება. ოფციონი მყიდველს ანიჭებს მომავალში ,
განსაზღვრულ დროს აქციის ( ან რაიმე სხვა აქტივის ) ყიდვის ან გაყიდვის
უფლებას წინასწარ შეთანხმებულ ფასად.
 თავი 3

o სარგებელი - ფულადი (პროცენტული შემოსავალი) გადასახდელი (მიღებული),

ფულის სარგებლობისთვის.
o მარტივი სარგებელი - გადახდილი პროცენტი ძირითადი ნასესხები თანხიდან.

o რთული სარგებელი - გადახდილი პროცენტი, დაანგარიშებული, როგორც

ძირითადი, მასზე დარიცხული სარგებლის თანხიდან.

o SI = P0(i )(n) , სადაც Si - მარტივი სარგებელია; P0 - საწყისი ნასესხები

თანხა/თავნი, დროის 0 პერიოდში; i - სარგებლის განაკვეთი დროის პერიოდში; n

- დროის პერიოდების რიცხვი.
o მომავალი ღირებულება - დროის რომელიმე მომავალ მომენტში დღევანდელი
ფულის ღირებულება. ფული გაზრდილი მასზე მიღებული სარგებლით
მომავალი დროის გარკვეულ მომენტში.

o FV0 = P0 +SI= P0 + P0(i)(n)

o ახლანდელი ღირებულება PV - დღევანდელი, მიმდინარე ღირებულება რაიმე
მომავალი ფულის / თანხის ან გადახდების ნაკადის, შეფასებული/გამოთვლილი
განსაზღვრულ პროცენტულ განაკვეთში.

o PV0 = P0 = FV/[l + (i )(n)]

o დისკონტის განაკვეთი ( Discount Rate ) - პროცენტული (სარგებლის უკუსვლითი)
განაკვეთი, რომელიც გამოიყენება ფულის მომავალი ღირებულების ახლანდელი
ღირებულებით განსაზღვრისათის.
o ანუიტეტი ( Annuity ) - თანაბარი ფულადი გადახდების ან შემოსავლების სერია,
წარმოშობილი პერიოდების განსაზღვრული რიცხვიდან. ჩვეულებრივი
ანუიტეტის შემთხვევაში, გადახდებს ან ფულად შემოსავლებს ადგილი აქვს
ყოველი პერიოდის (წლის) ბოლოს, წინასწარი ანუიტეტის დროს - წლის
დასაწყისში.
o რაც მეტია პროცენტული სარგებლისა განაკვეთი, მით ნაკლებია ახლანდელი
ღირებულება.
o პერპეტუიტი (Perpetuity) - უვადო ანუიტეტი - ჩვეულებრივი ანუიტეტი, რომლის
გასავლები ან შემოსავლები გრძელდება უვადოდ.
o უვადო ანუიტეტის ახლანდელი ღირებულება მარტივად არის პერიოდული
შემოსავლები (გასავლები) გაყოფილი პროცენტულ განაკვეთზე პერიოდის
მიხედვით.
o ჩვეულებრივი ანუიტეტისთვის მომავალი ღირებულება გამოიანგარიშება,
როგორც ბოლო ფულადი ნაკადი. ხოლო წინასწარი ანუიტეტის დროს მომავალი
ღირებულება გამოიანგარიშება, როგორც ბოლო ფულადი ნაკადის შემდგომი
პერიოდი.
o ნომინალური (დადგენილი) სარგებლის განაკვეთი - სარგებლის განაკვეთი ერთი
წლის პერიოდში, რომელიც არ ზუსტდება რთული პროცენტების დარიცხვის
სიხშირით. თუ პროცენტები დაირიცხება წელიწადში რამდენჯერმე, ეფექტიანი
პროცენტული განაკვეთი აღმოჩნდება უფრო მაღალი, ვიდრე ნომინალური
პროცენტული განაკვეთია.
o ეფექტიანი წლიური სარგებლის განაკვეთი - გამომუშავებული (გადახდილი)
ფაქტობრივი სარგებლის განაკვეთი, კოეფიციენტების ნომინალური განაკვეთების
დაზუსტების შემდეგ, როგორიც არის წელიწადში რთული პროცენტების
დარიცხვის რაოდენობა პერიოდების მიხედვით.
o ამორტიზაციის განრიგი - ცხრილი, რომელშიც ასახულია სარგებლის
პროცენტების და ძირითადი თანხის გადახდის გრაფიკი, სესხის აუცილებელი
დაფარვის ვადის მიხედვით.
 თავი 4

 ლიკვიდაციის ღირებულება - თანხა, რომელიც შესაძლოა მივიღოთ, თუ

რეალიზებული იქნება აქტივი ან აქტივთა ჯგუფი.
 მოქმედი საწარმოს ღირებულება - თანხა, რომლითაც შესაძლებელი იყო,
გაყიდულიყო კომპანია, როგორც რეალურად ფუნქციონირებადი ბიზნესი.
 საბალანსო ღირებულება (ძირითადი კაპიტალის ნარჩენი ღირებულება) – (1)
აქტივის შემთხვევაში : ამ აქტივის ბუღალტრული ღირებულება - ანუ მის
ღირებულებას გამოკლებული დაგროვილი ამორტიზაცია; (2) კომპანიის
შემთხვევაში : მთლიან აქტივებს გამოკლებული ვალდებულებები და
პრივილეგირებული აქციები, როგორც ჩამოთვლილია საბალანსო ანგარიშში.
 საბაზრო ღირებულება - საბაზრო ფასი, რომლითაც რომლითაც ეს აქტივი
შეიძლება გაიყიდოს კონკურენტულ (ღია) ბაზარზე.
 კომპანიისათვის საბაზრო ღირებულება ხშირად არის კომპანიის ლიკვიდაციის ან
კომერციულ ღირებულებაზე მეტი.
 ფასიანი ქაღალდის საბაზრო ღირებულება არის ფასიანი ქაღალდის საბაზრო
ფასი.
 ფასიანი ქაღალდის რეალური ღირებულება არის მისი ეკონომიკური
ღირებულება.
 რეალური ღირებულება - ფასი, რომელიც ფასიან ქაღალდს უნდა ჰქონდეს მისი
ღირებულების შეფასების ყველა ფაქტორით.
 ობლიგაცია - გრძელვადიანი სავალო ფასიანი ქაღალდი, გამოშვებული
კორპორაციის ან სახელმწიფოს მიერ.
 პირველადი ღირებულება - ნომინალური ღირებულება ან ნომინალი. ემიტენტის
მიერ დაწესებული რომელიმე აქტივის ნომინალური ღირებულება. ჩვეულებრივ
ერთ ობლიგაციებზე შეადგენს 1000$-ს.
 ობლიგაციას თითქმის ყოველთვის აქვს დადგენილი სიმწიფის ვადა, რომელიც
არის დრო, როდესაც კომპანია ვალდებულია გადაუხადოს ობლიგაციის
მფლობელს ნომინალური ღირებულება.
 კუპონის განაკვეთი - ემიტენტის მიერ სარგებლის პროცენტის დადგენილი
განაკვეთი ობლიგაციაზე; ყოველწლიური პროცენტული სარგებლის სიდიდე
გაყოფილი შესაბამისი ობლიგაციის ნომინალურ ღირებულებაზე.
 კონსოლი - მუდმივი/უვადო ობლიგაცია, რომელიც არასოდეს მწიფდება (არ
ამოდის მიმოქცევიდან); მარადიულობა ობლიგაციის ფორმაში.
 მუდმივი ობლიგაციის ახლანდელი ღირებულება მარტივად გაუტოლდება
სარგებლის პროცენტული გადახდების უსასრულო ნაკადის კაპიტალიზირებულ
ღირებულებას.
 მუდმივი ობლიგაციის ახლანდელი ღირებულება მარტივად არის პერიოდული
სარგებლის პროცენტი გაყოფილი შესაბამის დისკონტის განაკვეთზე პერიოდის
მიხედვით.
 I - ფიქსირებული ყოველწლიური უსასრულო გადახდები; V - ახლანდელი
(ნამდვილი) ღირებულება; Kd - ინვესტორის მიერ მოთხოვნილი მომგებიანობის
განაკვეთი.
 V = I / Kd
 თუ ობლიგაციას აქვს განსაზღვრული სიმწიფის ვადა, მაშინ ობლიგაციის
შეფასებისას ჩვენ უნდა განვიხილოთ არა მარტო სარგებლის პროცენტული
ნაკადი, არამედ ასევე საბოლოო ან სიმწიფის (ნომინალური) ღირებულება.
 ნულოვანი კუპონის ობლიგაცია - ობლიგაცია, რომელსაც არ ერიცხება
სარგებელი, ანუ არ აქვს სარგებლის პროცენტული პერიოდული გადახდები,
მაგრამ იყიდება ნომინალურ ღირებულებასთან შედარებით მნიშვნელოვანი
ფასდაკლებით და ნაღდდება ნომინალური ფასით.
 პრივილეგირებული აქციები - აქციის ტიპი, რომლის მიხედვითაც, როგორც წესი,
გათვალისწინებულია ფიქსირებული დივიდენდების გადახდა.
პრივილეგირებული აქციები ფლობენ უპირატესობას, ჩვეულებრივ აქციებთან
 შედარებით, პირველად დაიფაროს მათი დივიდენდები ან ანაზღაურდეს აქციის
ღირებულება.
 პრივილეგირებული აქციების მფლობელები არ ფლობენ ხმის მიცემის უფლებას
აქციონერთა კრებაზე.
 ჩვეულებრივი აქცია - ფასიანი ქაღალდი, რომელიც წარმოადგენს მფლობელის
ინვესტორის საბუთს განსაზღვრული წილის საკუთრებაზე (და რისკზე)
კორპორაციაში.
 დადგენილი ობლიგაციებისა და პრივილეგირებული აქციებისაგან განსხვავებით,
მოგების მომავალი ნაკადის განუსაზღვრელობა დაკავშირებულია ჩვეულებრივ
აქციასთან.
 პრივილეგირებულ აქციებს არ აქვს დადგენილი სიმწიფის ვადა, რითიც
ემსგავსება მუდმივ ობლიგაციებს.
 დივიდენდების დისკონტირების მოდელები გამოიყენება ჩვეულებრივი აქციის
რეალური გამოთვლისთვის განსაზღვრული ვარაუდების მიხედვით.
 მუდმივი ზრდა - როდესაც მოსალოდნელია კომპანიის მომავალი დივიდენდების
ზრდა მუდმივი განაკვეთით.
 მუდმივი განაკვეთი აღინიშნება g-ით.
 არაზრდადი - დივიდენდების უწყვეტი ზრდის მოდელის განსაკუთრებული
შემთხვევა მოითხოვს მოსალოდნელი დივიდენდების ზრდის ნულოვან
განაკვეთს g-ს. დივიდენდი ყოველთვის დარჩება თავის მიმდინარე დონეზე.
 სარგებლის მულტიპლიკატორი - ინვესტორები ხშირად გამოდიან პირობიდან,
თუ რა თანხის გადახდა სურთ მათ მომავალი მოსალოდნელი მოგების
მისაღებად.
 სარგებლიანობის დონე სიმწიფემდე ( Yield to maturity -YTM ) - ობლიგაციაზე
მოსალოდნელი სარგებლის დონე, რომელიც ნაყიდია საბაზრო კურსით და
შეინახება სიმწიფის დროის დადგომამდე.
 სარგებლიანობის დონე სიმწიფემდე იგივეა, რაც შიდა უკუგების დონე ( IRR –
internal rate of return ).
 ინტერპოლაცია - ორ ნაცნობ ციფრს შორის მდებარე უცნობი რიცხვის
მიახლოებითი შეფასება.
 როდესაც ბაზრის მიერ მოთხოვნილი სარგებლიანობის განაკვეთი არის უფრო
მეტი, ვიდრე დადგენილი კუპონის განაკვეთი, ობლიგაციის ფასი იქნება უფრო
ნაკლები, ვიდრე მისი ნომინალური ღირებულება. ასეთი ობლიგაცია იყიდება
ფასდაკლებით მის ნომინალურ ღირებულებასთან შედარებით. სიდიდეს,
რომლითაც ნომინალური ღირებულება აჭარბებს მიმდინარე ფასს, ეწოდება
ობლიგაციის დისკონტი.
 ობლიგაციის დისკონტი - უარყოფითი სხვაობა ობლიგაციის ნომინალურ
ღირებულებასა და მიმდინარე საბაზრო ღირებულებას შორის.
 როდესაც ბაზრის მიერ მოთხოვნილი სარგებლიანობის განაკვეთი არის ნაკლები
ობლიგაციის კუპონის განაკვეთზე, ამ ობლიგაციის ფასი იქნება მეტი მის
ნომინალურ ღირებულებაზე. სიდიდეს, რომლითაც მიმდინარე ღირებულება
აჭარბებს ნომინალურ ღირებულებას, ეწოდება ობლიგაციის პრემიუმი.
 ობლიგაციის პრემიუმი - დადებითი სხვაობა ობლიგაციის ნომინალურ
ღირებულებასა და მიმდინარე საბაზრო ღირებულებას შორის.
 როდესაც ბაზრის მიერ მოთხოვნილი მოგების განაკვეთი უტოლდება
ობლიგაციის კუპონის განაკვეთს, ამ ობლიგაციის ფასი გაუტოლდება მის
ნომინალურ ღირებულებას. ასეთი ობლიგაცია გაიყიდება თავისი ნომინალური
ღირებულებით.
 თუ სარგებლის პროცენტული განაკვეთები გაიზრდება და ბაზრის მიერ
მოთხოვნილი სარგებლის განაკვეთიც გაიზრდება, მაშინ ობლიგაციის ფასი
დაეცემა.
 თუ პროცენტული განაკვეთები ეცემა, ობლიგაციის ფასები გაიზრდება.
 სარგებლის განაკვეთის რისკი - ფასიანი ქაღალდების საბაზრო ფასის ვარიაცია /
ცვალებადობა გამოწვეული სარგებლის განაკვეთის ცვლილებით.
 მოთხოვნილი საბაზრო სარგებლიანობის მიხედვით მოცემული ცვლილებით
ობლიგაციის ფასი შეიცვლება მისი მომწიფების პროპორციული სიდიდით.
 რაც დიდია სიმწიფის დრო, მით მეტია ფასების ცვალებადობა.
 ობლიგაციის ფასების ცვლილება უკუპროპორციულია კუპონის განაკვეთთან.
 თუ ობლიგაციები მაღალი და დაბალი კუპონის განაკვეთებით ხასიათდება
სიმწიფის ერთი და იმავე ვადით, ობლიგაციის ფასი დაბალი კუპონის
განაკვეთით არის უფრო მეტად ცვალებადი.
 ჩვეულებრივი აქციის სარგებლიანობა ყალიბდება ორი წყაროდან: (1)
მოსალოდნელი დივიდენდების სარგებლიანობა; (2) მოსალოდნელი
სარგებლიანობა კაპიტალის ზრდიდან.
 მუდმივი ობლიგაციების რეალური ღირებულება არის მასზე სარგებლის
პროცენტების გადახდის უსასრულო ნაკადის ღირებულება. ეს ახლანდელი
ღირებულება არის პერიოდული სარგებლის პროცენტის გადახდა გაყოფილი
ინვესტორის მიერ მოთხოვნილ სარგებლის განაკვეთზე.
 სარგებლის მომტანი ობლიგაციის რეალური ღირებულება , სიმწიფის საბოლოო
ვადით, ტოლია სარგებლის გადახდების ახლანდელ ღირებულებას დამატებული
თავნის განაღდების ახლანდელი ღირებულება სიმწიფის დროს.
 ნულოვანი კუპონის განაკვეთის ობლიგაციის რეალური ღირებულება არის
ობლიგაციის სიმწიფისას თავნის განაღდების ახლანდელი ღირებულება
დისკონტირებული ინვესტორის მიერ მოთხოვნილი სარგებლის განაკვეთის
შესაბამისად.
 პრივილეგირებული აქციის ახლანდელი ღირებულება ტოლია ერთ აქციაზე
დადგენილი წლიური დივიდენდები გაყოფილი ინვესტორის მიერ მოთხოვნილ
სარგებლის განაკვეთზე.
 ჩვეულებრივი აქციის ნამდვილი ღირებულება შეიძლება განვიხილოთ, როგორც
კომპანია ემიტენტის მიერ გადახდილი ყველა ფულადი დივიდენდის
დისკონტირებული ღირებულება.
 ობლიგაციებისა და პრივილეგირებული აქციებისაგან განსხვავებით,
რომლებისთვისაც მომავალი ფულადი ნაკადები წინასწარ დგინდება,
ჩვეულებრივი აქციების შემოსავლების მომავალი ნაკადები გაურკვეველია.