1) დანახარჯთა ცენტრი არის წარმოების ადგილმდებარეობა, ფუნქცია, საქმიანობა,

დანადგარის ნაწილი, რომლისთვისაც ითვლება ხარჯი.

2) დანახარჯის ბარათი- პირდაპირი მასალა, პირდაპირი გასავლები, ძირითადი

დანახარჯები, ცვლადი ზედნადები, მთლიანი ცვლადი. მუდმივი ზედნადები , მთლიანი
საწარმოო, არასაწარმოო, ადმინისტრაციული, სარეალიზაციო, სადისტრიბუციო ,
მთლიანი.

დანახარჯთა კლასიფიკაცია

ელემენტების მიხედვით

1) მასალა- ყველანაირი მასალა, რომელიც შეძენილია საწარმოო ან არასაწარმოო

საქმიანობისთვის.

2) შრომა- პერსონალის შენახვის ხარჯი

3) გასავალი სხვა დანარჩენი, რომელიც არაა არც მასალა და არც შრომა. მოიცავს ყველა
ნაყიდ მომსახურებას. ცვეთა მაგალითად. რეკლამირება. მოსახურება. დანადგარი რო
შევიძნე.

ეკონომიკური შინაარსის მიხედვით

1) პირდაპირი/ძირითადი- დათვლადია, დაკავშირებულია უშუალოდ რომელიმე

კონკრეტულ დანახარჯთა ერთეულთან ან დანახარჯთა ცენტრთან. არის 3 ტიპის :
პირდაპირი მასალა, პირდაპირი შრომა, პირდაპირი გასავლები.( მანქანის შენახვა ,
რემონტი)

მასალა, შრომა და გასავალი. ძირითადი ხარჯები. ერთეულზე შეგვიძლია დავიყვანოთ ,

ერთ პროდუქტზე.

2) არაპირდაპირი(ზედნადები)- ესეც სამი ტიპის: მასალა მაგალითად ცალკეულ მაისურს

ვერ მიაკუთვნებ თუ ამას აწარმოებ, მანქანის საწმენდი საშუალებები . მასალა , შრომა და
გასავალი.(ფაბრიკა) ქირა. კონტროლიორი, მაგალითად მუშა 1 ერთეულზე ვუხდით
2ლარს, ხოლო კონტროლიორი დადის და ზუსტად არ ვიცით, როგორ მივაკუთვნოთ
ერთეულ პროდუქტს.

ფუნქციების მიხედვით

მოგება ზარალიდან ვიღებთ

1) საწარმოო ხარჯი-უშუალოდ წარმოების პროცესს ეკუთვნის. პირდაპირი შრომა,

პირდაპირი მასალ, პირდაპირი გასავალი, სვლადი საწ.ხარჯი, ფიქსრებული ხარჯი . როცა
წარმოება დასრულდა მერე არა.

2) არასაწარმოო ხარჯები- ადმინისტრაციული, რეალიზაციის,(გაყიდვა და მარკეტინგი )

კომერციული,(საწყობის შენახვა, პროდუქციის მიწოდება) ფინანსური.(ორგანიზაციის
დასაფინანსებლად,მაგალითად სესხი
ქცევის მიხედვით

როგორ იცველბა ხარჯები, როცა იცვლება პროდუქციის რაოდენობა

1) ცვლადი- პროდუქციის ცვლილებასთან ერთად.მთ₾იან მოცულობაშ ხარჯი იცვლება,

ერთეულზე არის უცვლელი.

2) მუდმივიდ დანახარჯი- მთლიანი უცვლელია, ხოლო ერთეულზე მცირდება.

3) ეტაპობრივად მუდმივი დანახარჯები- უცვლელია მხოლოდ საქმიანობის გარკვეულ

დონეზე. როცა ზედა ზღვარს მიაღწევს, მაშინ იზრდება. ზედამხედველის ხელფასი , თუ
იზრდება მათი რაოდენობა, იზრდება მათი ხელფასიც.

4) ნახევრად ცვლადი- შედგება როგორც მუდმივი, ასევე ცვლადი დანახარჯებისგან.

ტელეფონის აბონენტი, მუდმივ სააბონენტოს პლუს განხორციელებული ზარების ცვლადი
ხარჯები.

მუდმივი დანახარჯები მთლიანობაში უცვლელია, ვლადი დანახარჯები ერთეულზე

უცვლელია, ნახევრად ცვლადი დანახარჯები არ არის უცვლელი არც მთლიანობაში და
არც ერთეულზე.

მინი-მაქსის მეთოდი

1) შეარჩიე საქმიანობის ყველაზე მაღალი და დაბალი დონე და მათთან დაკავშირებული

დანახარჯები. ( არა ყველაზე დიდი და ყველაზე მცირე დანახარჯები )

2) იპოვე ერთეულის ცვლადი დანახარჯი. დანახარჯი მაღალ დონეზე- დაბალ

დონეზე/საქმიანობის მაღალი დონე-დაბალი დონე.

3) იპოვე მუდმივი დანახარჯი- გამოიყენე მაღალი ან დაბალი დონე. მთლიანი დანახარჯი-

მთლიანი ცვლადი ხარჯი.

4) გამოთვალე მთლიანი დანახარჯი.

მინი-მაქსის მეთოდი ეტაპობრივად მუდმივი დანახარჯების დროს