‫ماژول ‪1‬‬

‫تجزیه و تحلیل شغل‬

‫سونیا جاللی‬
‫‪WWW.HRMACY.IR‬‬
 ‫مدرس‪ :‬سونیا جاللی‬

‫موسس و مدیر آکادمی‬

‫تخصصی مدیریت منابع‬
‫انسانی‬
 ‫ماژول ‪1‬‬ ‫ماژول ‪2‬‬
‫ماژول ‪3‬‬
‫تجزیه و تحلیل‬ ‫طراحی مدل‬
‫برند کارفرمایی‬
‫شغل‬ ‫شایستگی‬

‫ماژول ‪5‬‬
‫ماژول ‪4‬‬ ‫ماژول ‪6‬‬
‫آموزش و‬
‫جذب و استخدام‬ ‫مدیریت عملکرد‬
‫توانمندسازی‬

‫ماژول ‪7‬‬ ‫ماژول ‪8‬‬

‫کانونهای ارزیابی‬ ‫اندازه گیری‬
‫و توسعه‬ ‫رضایت کارکنان‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫در پایان این دوره‬

‫‪ 1‬مفهوم و اهمیت تجزیه و تحلیل شغل را فرا میگیرید‪.‬‬

‫‪ ۲‬اجزای یک تجزیه و تحلیل شغل کارآمد را شناخته و نحوه طراحی آن را میآموزید‪.‬‬
‫‪ ۳‬ابزارهای الزم برای طراحی تجزیه و تحلیل شغل در سازمان را میشناسید‪.‬‬
‫‪ ۴‬با رویکردهای جدید به تجزیه و تحلیل شغل آشنا میشوید‪.‬‬
‫‪ 5‬گام به گام مراحل عملی یک پروژه تجزیه و تحلیل شغل در سازمان را میآموزید‪.‬‬
‫‪ ۶‬میتوانید پروژه طراحی و یا بازنگری تجزیه و تحلیل مشاغل در سازمانتان را شروع کنید‪.‬‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫نقشه راه یادگیری تجزیه و تحلیل شغل‬
‫اجزای یک تجزیه و تحلیل‬ ‫رویکردهای جدید تجزیه و‬
‫شغل کارآمد‬ ‫تحلیل شغل‬

‫‪START‬‬

‫مفهوم و اهمیت تجزیه و‬

‫مراحل عملی یک پروژه‬
‫تحلیل شغل‬
‫روشهای طراحی تجزیه و‬
‫‪www.hrmacy.ir‬‬ ‫تحلیل شغل‬
 ‫بخش اول‬

‫چرا تجزیه و تحلیل شغل‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
www.hrmacy.ir
 ‫عنوان فرآيند‬ ‫شماره فرایند‬ ‫سطح‬

‫رهبری و استراتژی منابع انسانی‬ ‫‪14‬‬

‫متعالی‬
‫مدیریت اخالق‪ ،‬ارزشها و فرهنگ سازمانی‬ ‫‪13‬‬
‫مدیریت استعدادها و جانشین پروری‬ ‫‪12‬‬
‫پیشنهادات و نوآوری مستمر‬ ‫‪11‬‬ ‫بهینه‬
‫تیمسازی و توانمند سازی‬ ‫‪10‬‬
‫تحلیل و توسعه شایستگیها‬ ‫‪9‬‬
‫مربیگری و منتورینگ‬ ‫‪8‬‬ ‫پیشرفته‬
‫آموزش‪ ،‬یادگیری و مدیریت دانش‬ ‫‪7‬‬
‫حقوق و مزایا و پاداش‬ ‫‪6‬‬
‫مدیریت عملکرد کارکنان‬ ‫‪5‬‬ ‫میانی‬
‫روابط کار و سالمت جامع منابع انسانی‬ ‫‪4‬‬
‫برنامهريزی منابع انسانی‪ ،‬جذب و گریدینگ شاغل‬ ‫‪3‬‬
‫تجزیه و تحلیل شغل و گریدینگ شغلی‬ ‫‪2‬‬ ‫مقدماتی‬
‫طراحی ساختار سازمانی کالن و تفصیلی‬ ‫‪1‬‬
‫اقدامات كاری پراكنده و بي ثبات‬ ‫‪0‬‬ ‫پراکنده‬
‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫تعریف تجزیه و تحلیل شغل‬
‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫تعریف شغل‬

‫شغل یعنی مجموعهای از وظایف و مسئولیتها است که به یک‬

‫فرد در سازمان اختصاص داده میشود‪.‬‬

‫مثل حسابدار‪ ،‬تکنیسین جوشکاری‪ ،‬سئوکار‪ ،‬بازاریاب‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫تعریف تجزیه و تحلیل شغل‬

‫تجزیه و تحلیل شغل یا ‪ Job Analysis‬رویهای است که بدان وسیله‬

‫وظایف مربوط به هر شغل و ویژگیهایی فردی که باید آن را احراز‬
‫نماید‪ ،‬مشخص میشود‪ .‬هدف آن استخراج اطالعات مربوط به‬
‫جنبههای مختلف شغل میباشد‪.‬‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫شرح شغل‬ ‫شغل چه شرح وظایفی دارد؟‬

‫‪Job Description‬‬

‫شرایط احراز شغل‬ ‫چه نوع افرادی را باید استخدام کرد؟‬

‫‪Job Specification‬‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫شناسنامه شغل‬

‫شرح شغل ‪ +‬شرایط احراز شغل‬

‫که در قالب یک سند ارائه میشود‪.‬‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫برنامهریزی نیروی انسانی‬

‫جذب و استخدام‬
‫‪Job Description‬‬
‫شرح شغل‬
‫‪Job Analysis‬‬
‫آموزش و توسعه‬
‫تجزیه و تحلیل شغل‬
‫‪Job Specification‬‬
‫شرایط احراز‬
‫مدیریت عملکرد‬

‫گریدینگ شغلی وحقوق و‬

‫دستمزد‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫متقاضی خوب برای‬
‫مسئول دفتر؟‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫چند نکته‬

‫• تجزیه و تحلیل شغل را طوالنی نکنیم‪.‬‬

‫• در تجزیه و تحلیل شغل ما روی شغل تاکید میکنیم و نه فردی که در حال‬
‫حاضر در آن شغل شاغل است‪.‬‬
‫• تجزیه و تحلیل شغل باید وضعیت فعلی شغل را گزارش کند‪.‬‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫تجزیه و تحلیل شغل بر عهده کیست؟‬

‫کارشناسان و مدیران منابع انسانی و یا متخصصان توسعه‬

‫سازمانی با همکاری و دخالت مدیران سازمان‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫بخش دوم‬

‫اجزای یک تجزیه و تحلیل‬

‫شغل کارآمد‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫نحوه گزارشدهی‬ ‫هدف شغل‬ ‫عنوان شغلی‬

‫شرح وظایف و‬
‫شایستگیها‬ ‫تحصیالت‪ /‬تجربه‬
‫مسئولیتها‬

‫شرایط و تجهیزات‬ ‫شاخصهای‬ ‫آموزشهای بدو‬

‫الزم‬ ‫کلیدی عملکرد‬ ‫خدمت‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫نحوه گزارشدهی‬ ‫هدف شغل‬ ‫عنوان شغلی‬

‫شرح وظایف و‬
‫شایستگیها‬ ‫تحصیالت‪ /‬تجربه‬
‫مسئولیتها‬

‫شرایط و تجهیزات‬ ‫شاخصهای‬ ‫آموزشهای بدو‬

‫الزم‬ ‫کلیدی عملکرد‬ ‫خدمت‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫عنوان شغلی‬

‫کارشناس بازاریابی= کارشناس ‪ +‬بازاریابی‬

‫وظیفه شغلی‬ ‫سطح شغلی‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫نحوه گزارشدهی‬ ‫هدف شغل‬ ‫عنوان شغلی‬

‫شرح وظایف و‬
‫شایستگیها‬ ‫تحصیالت‪ /‬تجربه‬
‫مسئولیتها‬

‫شرایط و تجهیزات‬ ‫شاخصهای‬ ‫آموزشهای بدو‬

‫الزم‬ ‫کلیدی عملکرد‬ ‫خدمت‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫هدف شغل‬

‫شغل برای چه در سازمان ایجاد شده است؟‬

‫یا به عبارت دیگر اصلیترین خروجی که از شغل انتظار داریم‬

‫چیست؟‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫هدف شغل مدیر منابع انسانی‬

‫طرحریزی و اجرای سیاستها و رویههای مرتبط با منابع‬

‫انسانی به گونهای که حداکثر خروجی از کارکنان در بلندمدت و‬
‫در جهت تحقق اهداف سازمان صورت پذیرد‪.‬‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫نحوه گزارشدهی‬ ‫هدف شغل‬ ‫عنوان شغلی‬

‫شرح وظایف و‬
‫شایستگیها‬ ‫تحصیالت‪ /‬تجربه‬
‫مسئولیتها‬

‫شرایط و تجهیزات‬ ‫شاخصهای‬ ‫آموزشهای بدو‬

‫الزم‬ ‫کلیدی عملکرد‬ ‫خدمت‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫مدیر عامل‬

‫مدیر منابع‬
‫مدیر مالی‬ ‫مدیر برنامهریزی‬
‫انسانی‬

‫کارشناس حسابداری‬ ‫کارشناس جذب‬ ‫کارشناس برنامهریزی‬

‫کارشناس آموزش‬

‫کارشناس ارزیابی‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫نحوه گزارشدهی مدیر منابع انسانی‬

‫به طور مستقیم به مدیرعامل گزارش میدهد اما الزم است‬

‫با مدیر کارخانه نیز در هماهنگی کامل باشد‪.‬‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫نحوه گزارشدهی‬ ‫هدف شغل‬ ‫عنوان شغلی‬

‫شرح وظایف و‬
‫شایستگیها‬ ‫تحصیالت‪ /‬تجربه‬
‫مسئولیتها‬

‫شرایط و تجهیزات‬ ‫شاخصهای‬ ‫آموزشهای بدو‬

‫الزم‬ ‫کلیدی عملکرد‬ ‫خدمت‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫شرح وظایف ومسئولیتها‬

‫این شغل چه وظایفی را شامل میشود و چه‬

‫مسئولیتهایی بر عهده این شغل است؟‬

‫به عبارت سادهتر‬

‫اجرای موفق و اثربخش این شغل شامل چه مواردی است؟‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫تعریف وظایف ومسئولیت‬

‫وظیفه‪ :‬فرد شاغل باید چه کارهایی را انجام دهد‪.‬‬

‫مسئولیت‪ :‬از بیرون چه انتظاری در مورد این شغل وجود دارد؟‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫شرح وظایف مدیر منابع انسانی‬
‫طراحی استراتژیها و رویههای مدیریت منابع انسانی در سازمان و یکپارچهسازی آن با اهداف استراتژیک‬ ‫•‬
‫طراحی فرآیندهای مدیریت منابع انسانی و نظارت بر اجرای بهینه آنها‬ ‫•‬
‫همکاری و ارائه مشاوره به مدیریت ارشد در خصوص سیاستهای مربوط به نیروی انسانی در راستای‬ ‫•‬
‫اهداف استراتژیک کسب و کار‬
‫هماهنگ کردن و نظارت بر کار متخصصان و کارکنان بخش منابع انسانی نگرشسنجی از کارکنان و طراحی‬ ‫•‬
‫برنامههای بهبود‬
‫بهبود انگیزه‪ ،‬تعهد و تعلق کارکنان‬ ‫•‬
‫مدیریت مسایل و مشکالت نیروی انسانی مانند مسایل مربوط به اخراج کارکنان‪ ،‬نبود انگیزه کافی و‪...‬‬ ‫•‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫نحوه گزارشدهی‬ ‫هدف شغل‬ ‫عنوان شغلی‬

‫شرح وظایف و‬
‫شایستگیها‬ ‫تحصیالت‪ /‬تجربه‬
‫مسئولیتها‬

‫شرایط و تجهیزات‬ ‫شاخصهای‬ ‫آموزشهای بدو‬

‫الزم‬ ‫کلیدی عملکرد‬ ‫خدمت‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫تحصیالت‪ /‬تجربه‬
‫برای احراز این موقعیت شغلی چه تحصیالتی مورد نیاز است؟‬ ‫‪1‬‬

‫آیا دورههای آموزشی میتواند جایگزین تحصیالت باشد؟‬ ‫‪۲‬‬

‫آیا به سابقه کار نیاز داریم؟ چند سال؟‬ ‫‪۳‬‬

‫این سابقه کار در چه زمینهای میبایست باشد؟‬ ‫‪۴‬‬

‫آیا سابقه مرتبط نیاز داریم؟‬ ‫‪5‬‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫تحصیالت و تجربه مدیر منابع انسانی‬
‫این شغل نیازمند تحصیالت در مقطع کارشناسی ارشد در یکی از حوزههای‬
‫مدیریت یا روانشناسی یا حوزههای مشابه است حداقل باید ‪ 5‬تا ‪ 7‬سال‬
‫سابقه کار در واحد منابع انسانی وجود داشته باشد که سه سال آن‪،‬‬
‫مستقیما در پست مدیر منابع انسانی بوده باشد‪.‬‬
‫گواهینامههای تخصصی‪ :‬آموزشهای تخصصی در حوزه مدیریت منابع‬
‫انسانی مثل ‪PHRI‬مزیت محسوب میشود‪.‬‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫نحوه گزارشدهی‬ ‫هدف شغل‬ ‫عنوان شغلی‬

‫شرح وظایف و‬
‫شایستگیها‬ ‫تحصیالت‪ /‬تجربه‬
‫مسئولیتها‬

‫شرایط و تجهیزات‬ ‫شاخصهای‬ ‫آموزشهای بدو‬

‫الزم‬ ‫کلیدی عملکرد‬ ‫خدمت‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫شایستگیها‬

‫شایستگی مجموعه دانش‪ ،‬مهارتها‪ ،‬خصوصیات شخصیتی‪،‬‬

‫عالیق‪ ،‬تجربهها و توانمندیهای مرتبط با شغل که دارنده آنها‬
‫را قادر میسازد در سطحی باالتر از حد متوسط به ایفای‬
‫مسئولیت بپردازد‪.‬‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫شایستگیهای مدیر منابع انسانی‬

‫دانش و تخصص منابع انسانی‪ :‬دانش اصول‪ ،‬مهارتها و وظایف مدیریت منابع انسانی‬
‫رهبری‪ :‬توانایی جهت دهی و ایجاد انگیزه در کارکنان در راستای اهداف سازمان‬
‫شم کسب و کار‪ :‬توانایی درک و بکارگیری اطالعات در راستای دستیابی به اهداف استراتژیک‬
‫سازمان‬
‫مشاوره‪ :‬توانایی راهنمایی دادن به ذی نفعان مختلف سازمان‬
‫ارتباطات‪ :‬توانایی مبادله اطالعات موثر در میان ذی نفعان سازمان‬
‫حل مساله و تصمیمگیری‪ :‬توانایی تحلیل مسائل‪ ،‬ارزیابی راه حلها و انتخاب بهترین راهحل‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫نحوه گزارشدهی‬ ‫هدف شغل‬ ‫عنوان شغلی‬

‫شرح وظایف و‬
‫شایستگیها‬ ‫تحصیالت‪ /‬تجربه‬
‫مسئولیتها‬

‫شرایط و تجهیزات‬ ‫شاخصهای‬ ‫آموزشهای بدو‬

‫الزم‬ ‫کلیدی عملکرد‬ ‫خدمت‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫آموزشهای بدو خدمت‬

‫برای انجام موفقیتآمیز این شغل چه آموزشهایی نیاز است؟‬

‫چه دورههای آموزشی را پیرامون چه محورها و موضوعاتی اگر‬

‫شاغلین بگذرانند شاغل موفقتری در این شغل خواهند شد؟‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫آموزشهای مدیر منابع انسانی‬

‫• آشنایی با شایستگیهای عمومی سازمان‬

‫• آشنایی با برنامه استراتژیک سازمان‬
‫• آشنایی با نرم افزار منابع انسانی‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫نحوه گزارشدهی‬ ‫هدف شغل‬ ‫عنوان شغلی‬

‫شرح وظایف و‬
‫شایستگیها‬ ‫تحصیالت‪ /‬تجربه‬
‫مسئولیتها‬

‫شرایط و تجهیزات‬ ‫شاخصهای‬ ‫آموزشهای بدو‬

‫الزم‬ ‫کلیدی عملکرد‬ ‫خدمت‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫شاخصهای کلیدی عملکرد‬

‫فرد چه استانداردهایی را با توجه به شرح وظایف و‬

‫مسئولیتهایش میبایست رعایت کند؟‬
‫به عبارت دیگر فرد شاغل در این شغل بر اساس چه معیارهایی‬
‫ارزیابی میشود؟‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫شاخصهای کلیدی عملکرد مدیر منابع انسانی‬

‫میزان رضایت کارکنان‬ ‫•‬

‫نسبت انتخاب در استخدام‬ ‫•‬
‫نرخ خروج ‪ 90‬روز اول‬ ‫•‬
‫میزان اثربخشی آموزشها‬ ‫•‬
‫نرخ توزیع سیستم مدیریت عملکرد‬ ‫•‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫نحوه گزارشدهی‬ ‫هدف شغل‬ ‫عنوان شغلی‬

‫شرح وظایف و‬
‫شایستگیها‬ ‫تحصیالت‪ /‬تجربه‬
‫مسئولیتها‬

‫شرایط و تجهیزات‬ ‫شاخصهای‬ ‫آموزشهای بدو‬

‫الزم‬ ‫کلیدی عملکرد‬ ‫خدمت‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫شرایط و تجهیزات الزم‬

‫توصیف شرایط فیزیکی و محیطی کار و همچنین‬

‫تجهیزات و ابزارآالت مورد استفاده برای شغل مورد نظر‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
‫شرایط و تجهیزات الزم شغل مدیر منابع انسانی‬
‫• نشستنهای طوالنیمدت پشت میز‬
‫• استفاده از کامپیوتر‪ ،‬پرینتر و سایر تجهیزات‬
‫• ارتباط منظم با مدیران ردهباال‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫نحوه گزارشدهی‬ ‫هدف شغل‬ ‫عنوان شغلی‬

‫شرح وظایف و‬
‫شایستگیها‬ ‫تحصیالت‪ /‬تجربه‬
‫مسئولیتها‬

‫شرایط و تجهیزات‬ ‫شاخصهای‬ ‫آموزشهای بدو‬

‫الزم‬ ‫کلیدی عملکرد‬ ‫خدمت‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
‫فرمت تجزیه و تحلیل مشاغل را به همراه نمونه‬
‫تکمیل شده در پیوست ‪ 1‬مشاهده فرمایید‪.‬‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫مدلهای تجزیه و تحلیل شغل‬

‫مدل هی گروپ‬ ‫‪۲‬‬ ‫‪۱‬‬ ‫مدل ‪G20‬‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
‫فرمت تجزیه و تحلیل شغل به روشهای هی و جی ‪20‬‬
‫را در پیوست ‪ 2‬مشاهده فرمایید‪.‬‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫طراحی شغل‬
‫تجزیه و تحلیل شغل‬
‫ارزشیابی شغل‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫طراحی شغل ‪Job Design‬‬

‫طراحی شغل فرایندی است که در آن وظایف‪ ،‬مسئولیتها‪ ،‬و‬

‫نیازمندهای شغل به دقت بررسی شده و سپس شرایط و نحوه انجام‬
‫شغل بهینهسازی میشود و یک شغل به طور کامل طراحی میشود‪.‬‬
‫هدف از طراحی شغل‪ ،‬افزایش بهرهوری‪ ،‬رضایت کارکنان‪ ،‬کاهش‬
‫خستگی‪ ،‬افزایش انگیزه کارکنان و بهبود عملکرد سازمان است‪.‬‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫ارزشیابی شغل ‪Job Evaluation‬‬

‫ارزشیابی شغل اهمیت و ارزش شغل در سازمان را تعیین‬

‫میکند و سهم هر شغل را برای تحقق استراتژیها و اهداف‬
‫سازمان تعیین مینماید‪.‬‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫بخش سوم‬

‫روشهای جمعآوری‬
‫اطالعات برای تهیه‬
‫تجزیه و تحلیل شغل‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫پرسشنامه‬ ‫مشاهده‬

‫نشست‬
‫مصاحبه‬
‫متخصصان‬

‫دفترچه‬
‫‪O*NET‬‬ ‫فعالیتهای‬
‫روزانه‬
‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫پرسشنامه‬ ‫مشاهده‬

‫نشست‬
‫مصاحبه‬
‫متخصصان‬

‫دفترچه‬
‫‪O*NET‬‬ ‫فعالیتهای‬
‫روزانه‬
‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫روش مشاهده‬

‫تحلیلگر شاغل یا شاغالن را تحت نظر قرار میدهد و از طریق‬

‫یادداشت طریقه انجام کار را شرح میدهد‪.‬‬
‫این روش برای مطالعه و تجزیه و تحلیل مشاغل نسبتا ساده‬
‫استفاده میشود‪.‬‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫پرسشنامه‬ ‫مشاهده‬

‫نشست‬
‫مصاحبه‬
‫متخصصان‬

‫دفترچه‬
‫‪O*NET‬‬ ‫فعالیتهای‬
‫روزانه‬
‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫روش پرسشنامه‬

‫در این روش از کارکنان خواسته میشود در مورد کاری که انجام‬

‫میدهند در قالب یک پرسشنامه پاسخهای خود را ارائه کنند‪.‬‬
‫سواالت میتواند جزئی و کلی باشد در سواالت جزئی تمام مراحل‬
‫انجام کار دقیق نوشته میشود و از متصدی سوال میگردد آیا این‬
‫کار را انجام میدهد و اگر انجام میدهد و در چه مدت زمانی؟‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
‫یک نمونه پرسشنامه تجزیه و تحلیل مشاغل را در‬
‫پیوست ‪ 3‬مشاهده فرمایید‪.‬‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫پرسشنامه‬ ‫مشاهده‬

‫نشست‬
‫مصاحبه‬
‫متخصصان‬

‫دفترچه‬
‫‪O*NET‬‬ ‫فعالیتهای‬
‫روزانه‬
‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫روش مصاحبه‬

‫مصاحبه روشی بسیار متداول برای جمع آوری اطالعات درباره شغل‬
‫است‪ .‬در این روش تحلیلگر با کسانی که اطالعاتی را درباره شغل‬
‫دارند‪ ،‬ارتباط برقرار میکند و طی جلساتی اطالعات الزم را جمعآوری‬
‫مینماید‪.‬‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫مصاحبه گروهی‬

‫در مصاحبه گروهی با همه کسانی که دارای مشاغل یکسانی در‬

‫سازمان هستند یا گروهی از متخصصان امر یا سرپرستان به طور‬
‫همزمان مصاحبه میشود‪ .‬اطالعاتی که از گروه کانونی کسب‬
‫میشود‪ ،‬دقیقتر و کاملتر از مصاحبه انفرادی است‪.‬‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫نمونه سواالت مصاحبه‬
‫(برای تعیین وظایف و مسئولیتها)‬

‫• وظایف اصلی و مهم شما در این شغل چیست؟‬

‫• فعالیتهای روزانهای که در این شغل انجام میشود کدام است؟‬
‫• در چه فعالیتهایی نقش دارید و نقش شما در این فعالیتها چیست؟‬
‫• مسئئئولیتهئئای شئئغل شئئما چیسئئت و در مقابئئل چئئه چیزهئئایی پاسئئخگو‬
‫هستید؟‬
‫• نمونئئئههئئئایی از پیچیئئئدهتئئئرین و چئئئالشبرانگیزتئئئرین اتفاقئئئاتی کئئئه در ایئئئن‬
‫موقعیت شغلی روی میدهد را بگویید‪.‬‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫نمونه سواالت مصاحبه‬
‫(برای تعیین برای تعیین تحصیالت و تجربه)‬

‫• برای انجام موفق شغل فعلی شیما چیه رشیته و ییا تحصییشگ دانشی اه‬
‫مناسبتر و مرتبطتر است؟‬
‫• چه دورههای آموزش را پیرامیون چیه محورهیا و موایو ات اگیر ب درانیید‬
‫شاغل موفقتری در این شغل خواهید شد؟‬
‫• آیا به سابقه کار نیاز داریم؟ چند سال؟‬
‫• این سابقه کار در چه حوزههایی باید باشد؟‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫نمونه سواالت مصاحبه‬
‫(برای تعیین برای تعیین شایستگیها)‬

‫فکر میکنید کسی که دقیقا متصدی شئغل شئما اسئت بئرای انجئام خئوب وعئالی وظئایف‬ ‫•‬
‫شغلی خود باید چه قابلیتها و ویژگئیهئایی داشئته باشئد؟(دانئش‪ ،‬مهئارت‪ ،‬ویژگئیهئای‬
‫شخصیتی‪ ،‬ارزشها)‬
‫شخصی که در این شغل کار میکند چه ویژگیهایی را حتما نباید داشته باشد؟‬ ‫•‬
‫اگر بخواهید برای یافتن فرد مناسئبی بئرای ایئن شئغل یئک آگهئی اسئتخدام بئرای درج در‬ ‫•‬
‫روزنامه تهیه کنید چه ویژگیها و مهارتهایی را در این آگهی به عنوان شرایط احراز ذکر و‬
‫بر آن تاکید میکنید؟‬
‫همکاران جدید باید چه ویژگئیهئایی را داشئته باشئند تئا آمئوزشهئای شئما را خئوب فئرا‬ ‫•‬
‫بگیرند و واقعا اجرا کنند؟‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫نمونه سواالت مصاحبه‬
‫(برای تعیین برای تعیین شاخصهای کلیدی عملکرد)‬

‫• معیار و استانداردهای سنجش کار شما چیست؟‬

‫• چه شاخصهای رسمی و عددی وجود دارد که بتوان عملکئرد خئوب در ایئن‬
‫شغل را سنجید؟‬
‫• اهداف اصلی شغل شما چیست؟ با تحقئق ایئن اهئداف انتظئار رسئیدن بئه‬
‫چه خروجیهایی رو دارید؟ و فکر میکنید چطور میبایست ایئن خروجیهئا‬
‫رو اندازه گرفت؟‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫سواالت کامل مصاحبه را‬
‫در پیوست ‪ 4‬مشاهده فرمایید‪.‬‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫پرسشنامه‬ ‫مشاهده‬

‫نشست‬
‫مصاحبه‬
‫متخصصان‬

‫دفترچه‬
‫‪O*NET‬‬ ‫فعالیتهای‬
‫روزانه‬
‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫روش نشست متخصصان‬

‫در این روش جلساتی تشکیل میشود و از کسانی که دانش و‬

‫اطالعات زیادی درباره شغل دارند دعوت و نظرخواهی میشود و‬
‫سرپرستان شغل ویژگیهای شغل را برای تحلیلگر بیان مینمایند‪.‬‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫پرسشنامه‬ ‫مشاهده‬

‫نشست‬
‫مصاحبه‬
‫متخصصان‬

‫دفترچه‬
‫‪O*NET‬‬ ‫فعالیتهای‬
‫روزانه‬
‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫روش دفترچه فعالیتهای روزانه‬

‫در این روش از کارکنان خواسته میشود آن چه را که به صورت‬

‫روزانه انجام میدهند در دفترچهای یادداشت کنند و مدت زمانی‬
‫هم که صرف آن میشود ثبت کنند‪.‬‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫پرسشنامه‬ ‫مشاهده‬

‫نشست‬
‫مصاحبه‬
‫متخصصان‬

‫دفترچه‬
‫‪O*NET‬‬ ‫فعالیتهای‬
‫روزانه‬
‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 www.onetonline.org

www.hrmacy.ir
 ‫الزامات تجربه‬
‫آموزش‬
‫تجربه‬
‫الزامات شاغل‬ ‫گواهینامه‬ ‫الزامات شغل‬
‫مهارتهای پایه‬ ‫فعالیتهای‬
‫مهارتهای بین‬ ‫عمومی شغل‬
‫وظیفهای‬ ‫زمینه کاری‬
‫دانش‬ ‫زمینه سازمانی‬
‫تحصیالت‬ ‫‪O*NET‬‬

‫ویژگیهای شاغل‬ ‫الزامات خاص‬

‫تواناییها‬ ‫ویژگیهای حرفه‬ ‫شغل‬
‫عالیق حرفهای و‬ ‫شغلی‬ ‫دانش و مهارتهای‬
‫ارزشهای کاری‬ ‫اطالعات بازار کار‬ ‫شغلی‬
‫سبکهای کاری‬ ‫دورنمای شغل‬ ‫وظایف و مسئولیتها‬
‫حقوق و دستمزد‬ ‫ماشین آالت ابزار و‬
‫تجهیزات‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
https://resources.workable.com
/job-descriptions/

www.hrmacy.ir
 ‫پرسشنامه‬ ‫مشاهده‬

‫نشست‬
‫مصاحبه‬
‫متخصصان‬

‫دفترچه‬
‫‪O*NET‬‬ ‫فعالیتهای‬
‫روزانه‬
‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫بخش چهارم‬

‫رویکردهای جدید به‬

‫تجزیه و تحلیل شغل‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫پروفایل موفقیت ‪Success Profile‬‬

‫دانش‪ ،‬تجربه‪ ،‬شایستگیهای رفتاری و ویژگیهای شخصی‬

‫مورد نیاز برای عملکرد موفق در یک نقش معین را شناسایی و‬
‫ترسیم میکند‪.‬‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
www.hrmacy.ir
 ‫تحلیل داده‬ ‫مربیگری‬
‫مدیریت‬ ‫رهبری‬
‫منابع انسانی‬ ‫برنامهریزی‬
‫مدیریت‬
‫استراتژیک‬

‫مدیریت منابع‬ ‫مسئولیتپذیری‬

‫انسانی در‬ ‫یادگیری مستمر‬
‫سازمانهای‬
‫مشابه‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫شغل زدایی ‪Dejobbing‬‬

‫شرح شغل در دنیای بدون شغل!‬

‫شغلزدایی گسترش مسئولیتهای مشاغل شرکت و تشویق‬

‫کارکنان به پذیرش نقشهای مختلف و محدود نشدن به شرح‬
‫وظایف است‪.‬‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫تجزیه و تحلیل نقش‪Role Analysis‬‬

‫افراد نقشی را در جهت تحقق اهداف سازمان‪ ،‬میپذیرند‪.‬‬

‫نقشها مانند شغلها ثابت نیستند‪ .‬نقش کارکنان در طی زمان‬
‫تغییر میکند و فرد هم باید آمادگی الزم برای آن را داشته باشد‪.‬‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫بخش پنجم‬
‫پروژه طراحی و اجرای‬
‫تجزیه و تحلیل مشاغل در‬
‫سازمان‬
‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫وقت اقدام شماست!‬
‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫عنوان پروژه‬

‫طراحی سند تجزیه و تحلیل شغل برای‬

‫سازمانی‬
‫با ‪ 40‬عنوان شغلی‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
‫ماه دوم‬ ‫ماه اول‬ ‫گام های اجرایی‬ ‫ردیف‬

‫تایید و جلب مشارکت مدیریت ارشد یا تیم مدیریتی سازمان‬ ‫‪1‬‬

‫بررسی ساختار سازمانی و عناوین مشاغل‬ ‫‪2‬‬

‫تهیه و توزیع پرسشنامه برای جمع آوری اطالعات مربوط به شغل‬

‫الگو برداری از ‪O*NET‬‬ ‫‪4‬‬

‫برگزاری مصاحبه گروهی با شاغل و سرپرست به منظور نهایی سازی‬ ‫‪5‬‬

‫تجزیه و تحلیل شغل‬
‫آماده سازی نهایی و تایید مدیریت ارشد‬ ‫‪6‬‬

‫ابالغ نسخه نهایی تجزیه و تحلیل مشاغل به صاحبان مشاغل‬ ‫‪7‬‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
‫در جلسه با مدیر ارشد سازمان چه مواردی را مطرح نمایم؟‬

‫• تشریح اهمیت تدوین‪ /‬بازنگری شرح مشاغل‪ ،‬توضیح مراحل کار و‬

‫زمانبندی انجام پروژه و خروجیهای مورد انتظار‬
‫• توافق بر فرمت نهایی تجزیه و تحلیل مشاغل‬
‫• تعیین نقش سایر مدیران و کارکنان سازمان در پیشبرد پروژه( به طور مثال‬
‫مشارکت در برگزاری جلسات و یا تکمیل پرسشنامه و‪)...‬‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
www.hrmacy.ir
 ‫روشهای جمعآوری داده‬

‫الگوبرداری‬ ‫پرسشنامه‬

‫مصاحبه‬
‫گروهی‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫تهیه و توزیع پرسشنامه‬

‫در این گام به منظور جمع آوری اطالعات مربئوط بئه شئغل بئا الگئو گیئری از‬
‫پرسشنامه پیشنهاد شده در این دوره آموزشی و با توجه به نیازهای خئاص‬
‫سئئازمانتان‪ ،‬پرسشئئنامه جمئئعآوری اطالعئئات شئئغلی را تهیئئه کئئرده و بعئئد از‬
‫اطالعرسانی به کارکنان در خصوص هئدف از ایئن پئروژه و نحئوه بکئار گیئری‬
‫نتایج‪ ،‬در اختیار تک تک کارکنان شاغل قرار دهید‪.‬‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫الگوبرداری از ‪O*NET‬‬

‫مشئئئاغل مشئئئابه بئئئا عنئئئاوین شئئئغلی سئئئازمانتان را در اونئئئت‬

‫جستجو کرده و به عنوان یک الگو مورد تحلیئل و بررسئی قئرار‬
‫دهید‪.‬‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫برگزاری مصاحبه گروهی با شاغل و سرپرست‬

‫در این گام فرمت اولیه شرح شغل را بر اسئاس نتئایج پرسشئنامه‪،‬‬
‫الگو برداری از اونت آماده کرده و طی یک جلسه مشترک با شاغل‬
‫و مدیر یا سرپرست مستقیم وی بر روی تجزیه و تحلیل هر یک از‬
‫عناوین شغلی توافق مینماییم‪.‬‬
‫این نسخه‪ ،‬نسخه نهایی شرح شغل میباشد‪.‬‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫آماده سازی نهایی و تایید مدیریت ارشد و ابالغ‬

‫دپارتمان منابع انسانی نسخههای نهایی شرح مشئاغل را آمئاده‬

‫کرده و جهت تایید به مدیریت ارشد ارسال میکنئد و در نهایئت‬
‫نیز شرح مشاغل به شاغلین ابالغ می شود‪(.‬با توجه به سئاختار‬
‫اطالعرسانی هر سازمان)‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫وقت اقدام شماست!‬

‫ماه سوم‬ ‫ماه دوم‬ ‫ماه اول‬ ‫گام های اجرایی‬ ‫ردیف‬

‫‪1‬‬
‫‪2‬‬
‫‪3‬‬
‫‪4‬‬
‫‪5‬‬
‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫کاربرگ برنامهریزی پروژه تجزیه و تحلیل‬
‫مشاغل را در پیوست ‪ 5‬مشاهده فرمایید‪.‬‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫پایش نتایج‬
www.hrmacy.ir
‫شاخصهای ارزیابی فرایند تجزیه و تحلیل شغل‬

‫استاندارد‬ ‫نحوه ارزیابی‬ ‫عنوان شاخص‬

‫حداقل ‪ 90‬درصد‬ ‫آگاهی کارکنان از شرح شغل بر اساس نظرسنجی‬ ‫ضریب نفوذ شرح شغل‬

‫حداقل ‪ 90‬درصد‬ ‫تعداد لک کارکنان‪/‬تعداد کارکنان منطبق‬ ‫درصد تطبیق کارکنان با شرایط احراز‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
 ‫خودارزیابی‬
www.hrmacy.ir
 ‫نقشه راه یادگیری تجزیه و تحلیل شغل‬
‫اجزای یک تجزیه و تحلیل‬ ‫رویکردهای جدید تجزیه و‬
‫شغل کارآمد‬ ‫تحلیل شغل‬

‫‪START‬‬

‫مفهوم و اهمیت تجزیه و‬ ‫مراحل عملی یک پروژه‬

‫تحلیل شغل‬
‫روشهای طراحی تجزیه و‬
‫‪www.hrmacy.ir‬‬ ‫تحلیل شغل‬
 ‫خود ارزیابی‬

‫تجزیه و تحلیل شغل را تعریف کنید و نقش آن در مدیریت منابع انسانی‬ ‫•‬
‫را تشریح نمایید؟‬
‫اجزای یک تجزیه و تحلیل شغل کارآمد را شرح دهید؟‬ ‫•‬
‫برای تهیه تجزیه و تحلیل شغل چه روشهایی وجود دارد؟‬ ‫•‬
‫منظور از پروفایل موفقیت چیست؟‬ ‫•‬
‫مراحل اجرایی یک پروژه تجزیه و تحلیل شغل در سازمان را شرح دهید؟‬ ‫•‬

‫‪www.hrmacy.ir‬‬
‫در ارتباط بمانیم‬

021-26768266

Sonya.jalali@gmail.com

www.hrmacy.ir

hrmacy.ir
 ‫آکادمی تخصصی‬
‫مدیریت منابع انسانی‬

‫مسیر حرفهای شدن‬