Professional Documents
Culture Documents
L2. უროგენიტალური სისტემის სიმპტომატოლოგია ფიზიკალური გამოკვლევები
L2. უროგენიტალური სისტემის სიმპტომატოლოგია ფიზიკალური გამოკვლევები
უროლოგიურ დაავადებათა
სიმპტომატოლოგია და
ფიზიკალური გამოკვლევის
მეთოდები
უროლოგიურ დაავადებათა
სიმპტომატოლოგია
თირკმლისა და საშარდე გზების
დაავადებების ძირითადი სიმპტომები:
შარდის რაოდენობრივი ცვლილებები
შარდის თვისებრივი ცვლილებები
ტკივილი (თირკმლის ჭვალი)
მოშარდვის აქტის დარღვევა
წონაში დაკლება
ჰიპერთერმია (შემცივნება,
სუბფებრილიტეტი)
ურეთრალური გამონადენი
ეაკულაციის დარღვევები
ერექციის დარღვევები
სპერმატოგენეზის ცვლილებები
შარდის რაოდენობრივი
ცვლილებები
ფუნქციური
ორქოეპიდიდიმიტი, ვარიკოცელე,
სიმსივნე, ჰიდროცელე (ყრუ ტკივილი).
სათესლე ჯირკვლის ან მისი დანამატის
შემოგრეხვა, ტრავმა, სათესლე პარკის
თმის ფოლიკულის ან საოფლე ჯირკვლის
ინფექცია, ფურნიეს განგრენა (მწვავე
ტკივილი).
„მწვავე სკროტუმი“
მწვავე სკროტუმი - დიფ. დიაგნოზი
სათესლე ჯირკ
დანამატის
. ცისტის ეპიდიდიმიტი ორქიტი ტრავმა
შემოგრეხვა შემოგრეხვა
ნიქტურია
შარდის შეუკავებლობა
შარდის შეკავება
პოლაკიურია
მოშარდვის აქტის გახშირება.
დამახასიათებელია ქვედა საშარდე
გზებისა და პროსტატის დაავადებების
დროს.
მოშარდვისას გამოიყოფა შარდის მცირე
მოცულობა.
ხშირად თან ახლავს მოშარდვის
იმპერატიული მოთხოვნები.
შეიძლება ადგილი ჰქონდეს სითხის
ჭარბად მიღებისას, დიაბეტისა და
თირკმლების ქრონიკ. დაავადების დროს,
თუმცა ამ დროს შარდის ულუფები მცირე
არ არის.
სტრანგურია
გაძნელებული, მტკივნეული შარდვა
გამოწვეულია შარდის ბუშტის
პათოლოგიებით
შ/ბ სპაზმური შეკუმშვები, შარდის მცირე
რაოდ. გამოყოფა, მოშარდვის
იმპერატიული მოთხოვნები.
ნიქტურია
ღამით მოშარდვის აქტის გახშირება.
პროსტატის ჰიპერპლაზია, შაქრიანი
დიაბეტი, გულ-სისხლძარღვთა
უკმარისობა.
შარდის შეუკავებლობა (დაძაბვითი, იმპერატიული,
პარადოქსული, ენურეზი)
შარდის დაძაბვითი შეუკავებლობა (სტრეს-
შეუკავებლობა)
შარდის შეუკავებლობა ფიზიკური დაძაბვისას
(ხველა, სიცილი, ცემინება...), როდესაც
მუცლისშიდა წნევა იზრდება და სფინქტერის
ფუნქციური უკმარისობის შემთხვევაში ხდება
შარდის უნებლიე დაღვრა.
ძირითადად ქალებში მენჯის კუნთების ტონუსის
და შარდის ბუშტის სფინქტერის შესუსტებისას
საშოს კედლების დაწევის ან საშვილოსნოს
გამოვარდნის გამო.
მენოპაუზურ პერიოდში ჰორმონული
ცვლილებები იწვევს დეტრუზორისა და
სფინქტერის ფუნქციურ დისკოორდინაციას, რაც
იწვევს სტრესულ შეუკავებლობას.
დაძაბვითი შეუკავებლობის
მექანიზმი
შარდის იმპერატიული შეუკავებლობა
შარდის უნებლიე დაღვრა მოშარდვის
იმპერატიული ანუ ბრძანებითი მოთხოვნის გამო
- ამ დროს უეცრად გაჩენილი ძლიერი
მოშარდვის სურვილისას პაციენტი ვერ ახერხებს
ტუალეტამდე მისვლას და შარდის შეკავებას.
მიზეზი: ცისტიტი, ნეიროგენული შარდის ბუშტი,
ინფრავეზიკალური ობსტრუქცია.
შარდის პარადოქსული შეუკავებლობა
(იშურია)
შარდის უნებლიე დაღვრა შარდის ქრონიკ.
შეკავების დროს.
პროსტატის ჰიპერპლაზიის დროს დიდი რაოდ.
ნარჩენი შარდი და შ/ბ გადაჭიმვა იწვევს
დეტრუზორისა და სქინქტერის უკმარისობას. ამ
დროს მოშარდვის აქტი არ არის ან ხდება მცირე
ულუფებით და ამასთან ერთად ხდება შარდის
ენურეზი
ძილის დროს შარდის შეუკავებლობა.
3 წლამდე ასაკის ბავშვებში, 15%-ში 5 წლამდე
და 1%-ში 15 წლამდე ითვლება
ფიზიოლოგიურად.
სხვა შემთხვევებში საშარდე გზების სხვა
დაავადებების სიმპტომური გამოვლენაა.
წონაში დაკლებ ა
საშარდე სისტემის ორგანოების შორსწასული
ინოპერაბელური სიმსივნეების დროს.
ტემპერატურის მატება
საშარდე სისტემის ორგანოების ანთებადი და
სიმსივნური დაავადებები.
მაღალი ტემპერატურით (38-40°C) მიმდინარეობს
მწ. პიელონეფრიტი, პარანეფრიტი, მწ.
პროსტატიტი, მწ. ორქოეპიდიდიმიტი.
საშარდე გზების ობსტრუქცია, შარდისბუშტ-
შარდსაწვეთის რეფლუქსი ინფიცირებული
შარდის პირობებში იწვევს უეცარ შემცივნებას და
ტემპ. მატებას.
სუბფებრილური ტემპერატურა თან ახლავს
საშარდე გზების ტუბერკულოზს, ქრ.
გენიტალური სიმპტომები
ურეთრორაგია
მოშარდვის აქტის გარეშე ურეთრიდან სისხლის
გამოყოფა. აღინიშნება ურეთრის სიმსივნის,
ტრავმული დაზიანების დროს.
პროსტატორეა
ურეთრიდან პროსტატის სეკრეტის გამოყოფა
მოშარდვის აქტის ბოლოს ან დეფეკაციის დროს
სპერმატოზოიდების გარეშე. აღინიშნება ქ. ბაქტ.
პროსტატიტის ან სქესობრივი ცხოვრებისგან
ხანგრძლივი თავშეკავების დროს.
სპერმატორეა
სათესლე სითხის გამოყოფა ერექციის, ორგაზმის
და ეაკულაციის გარეშე, ზურგის ტვინის მძიმე
დაზიანების დროს.
ჰემოსპერმია
სისხლიანი ეაკულატი; შესაძლოა თან ახლდეს
ეაკულაციის დარღვევები
ეაკულატის არარსებობა ან რეტროგრადული
ეაკულაცია (ეაკულატის გადასვლა შარდის ბუშტში).
მიზეზები:
ანდროგენების დეფიციტი
სიმპატიკური დენერვაცია
ფარმაკოლოგიური აგენტები
შარდის ბუშტის ყელსა და პროსტატაზე ოპერაციები
ერექციის დარღვევები
60 წელს გადაცილებულ
მამაკაცების 20% უჩივის
სექსუალურ დარღვევებს, ლიბიდოს
დაქვეითებას, არასაკმარის
ერექციასა ან მის არარსებობას.
სპერმატოგენეზის
ცვლილებები
ასპერმატიზმი - ეაკულატის არარსებობა
აზოოსპერმია - ეაკულატში
სპერმატოზოიდების არარსებობა
ოლიგოზოოსპერმია - ეაკულატში მოძრავი
სპერმატოზოიდების რაოდენობის შემცირება
(30%-ზე ნაკლები)
ტერატოზოოსპერმია - სპერმატოზოიდების
პათოლოგიური ფორმების სიჭარბე (70%-ზე
მეტი)
ნეკროსპერმია - უმოძრაო, მკვდარი
სპერმატოზოიდების არსებობა
ჰემოსპერმია - სპერმაში სისხლის არსებობა
უროგენიტალური სისტემის
ფიზიკალური გამოკვლევები
ინსპექცია
მუცლის წინა კედლის და წელ-ზურგის არე
შარდის შეკავებისას
ბოქვენზედა არეში
გადავსებული შ/ბ
გადავსებულ
კონტურები. ი შ/ბ
კონტური
სათესლე პარკის ინსპექცია
სკროტუმის კანის
ცისტები
სკროტალური
ჰიპოსპადია
სათესლე პარკის ინსპექცია
ვარიკოცელე
სათესლე პარკის ინსპექცია
სკროტალური ჰემატომა
(ტრავმული)
სკროტალური
ელეფანტიაზი (ლიმფ.
სადინრების ობსტრუქცია)
ვარიკოცელე ჰიდროცელე
ტკივილი იშვიათია
ასოს ინსპექცია
ფიმოზი პარაფიმოზი
ბალანიტი ჰერპესული
წყლულები
ასოს ინსპექცია
ჰიპოსპადია
პალპაცია
თირკმლების პალპაცია
ფასდება:
სათესლე ჯირკვლების არსებობა, რაოდენობა,
ზომა, სიმკვრივე, მტკივნეულობა.
სათესლე ჯირკვლის დანამატების სტრუქტურა,
ზომა, ურთიერთმდებარეობა ჯირკვლებთან.
დგინდება:
ჰიდროცელე
ჰემატოცელე
ვარიკოცელე
კრიპტორქიზმი
ორქიტი, ორქოეპიდიდიმიტი
სათესლე ჯირკვლის ცისტა, სიმსივნე
სათესლე ჯირკვლის შემოგრეხვა
სათესლე ჯირკვლებისა და ბაგირაკების
პალპაცია
სათესლე ჯირკვლების თვითგასინჯვის
ასოს პალპაცია
ფასდება მღვიმოვანი სხეულებისა და
ურეთრის ელასტიურობა.
შეიძლება დადგინდეს ასოს
ფიბროპლასტიური ინდურაცია (პეირონის
დაავადება, სიმსივნე, პერიურეთრიტი).
საზარდულის მიდამოს პალპაცია
ლიმფური კვანძების გადიდება: ასოს ან
სკროტუმის ანთება; ასოს, სათესლე პარკის
კანის, ქალის დისტალური ურეთრის კიბო.
ლავიწზედა მიდამო
მარცხენამხრივი ლიმფური კვანძებში
შესაძლოა მოხდეს სათესლე ჯირკვლის და
პროსტატის კიბოს მეტასტაზირება
(ვირხოვის ან ტროიზიერის კვანძები)
საზარდულის არხის
პალპაცია
პერკუსია
თირკმლები
წინა და უკანა პერკუსია: ტერმინალური
ჰიდრონეფროზის დროს, როდესაც ვერ
ხერხდება თირკმლის პალპაცია მისი რბილი
კონსისტენციის გამო.
თირკმლის ტრავმის დროს
პროგრესირებადი ჰემორაგიული მასების
დასადგენად, როდესაც ვერ ხერხდება
პალპაცია კუნთების სპაზმის გამო.
შარდის ბუშტი
ფასდება შ/ბ სავსეობა მასში შარდის
არანაკლებ 150 მლ. არსებობის
შემთხვევაში.
აუსკულტაცია
რენული არტერიული ჰიპერტენზიის, თირკმლის
არტერიის სტენოზის, არტერიოვენოზური
ფისტულის, მუცლის აორტის ათეროსკლეროზული
დაზიანების დიაგნოსტიკა.
მამაკაცის რექტალური გამოკვლევა
სფინქტერი და ანუსი
წილთაშუა ღარი
ფასდება ზომა, ელასტიურობა,
კონსისტენცია,
ქვისებური სიმკვრივე -
პროსტატის კიბო
პროსტატის დიგიტალური რექტალური
პროსტატის მასაჟი და პროსტატის სეკრეტი
პროსტატის სეკრეტი ერევა სპერმას და
წარმოადგენს მნიშვნელოვან არეს
სპერმატოზოიდების სამოძრაოდ.
დიგიტალური რექტალური მასაჟით
შესაძლებელია პროსტატის სეკრეტის მიღება.
ნორმაში პროსტატის სეკრეტი შეიცავს:
ლეციტინის მარცვლებს
ვაგინალური გამოკვლევა