ენდოსკოპიური პაპილოტომია საჭიროა მაშინ, როდესაც კენჭი არის გაჭედილი ქოლედოხში და

ვერ გამოდის. როდესაც კენჭი გაჭედილია ქოლედოხუსის ინტრაპანკრეასულ ნაწილში , რომ

გავაკეთოთ ლაპარსკოპიული ქოლეცისტექტომია კენჭს ვერ ამოვიღებთ. თუ პაციენტს გავხსნით
კენჭი უნდა ამოვიღოთ იქედან, სადაც გავხსნით ნაღვლის ბუშტის სადინარს, მაგრამ ჯობია
გავაკეთოთ პაპილოსპინქტეროტომია, რომ იქნებ ჩავაგდოთ ზონდით კენჭი თორმეტგოჯაში. ჯობია
ჩავაგდოთ კენჭი, ვიდერე ამოვიღოთ .

ქოლანგიიტის დროს კეთდება T -ს მაგვარი დრენაჟი. როდესაც არის ჩირქოვანი პროცესი

ქოლედოხში, რომელიც ვრცელდება ინრაპანკრატულ ნაწილში , თვითონ ქოლედოქში, მარკვენა და
მარცხენა სანაღვლე გზებში. სადინარი იქნება შეშუპებული ნაკერს ვერ დავადებთ, ასევე იქნება
ჩირქოვანი პროცესი და სჭირდება გამორეცხვა, ამიტომ იდგმება T - საგვარი დრენაჟი და ირეცხება.
როცა შეშუპება გაივლის და ამას დავადსტურებთ ექსკოპიაზე შეგვიძლია ამოვიღოთ დრენაჟი,
მაგრამ არ უნდა ამოვიღოთ 1 კვირზე ადრე, რადგან ძირითადი სანაღვლე გზის დეფექტი რჩება.
რეალურად უნდა ჩამოყალიბდეს ფისტულა ქოლედოქუსსა და კანს შორის, რომ იყოს გზა . ამ
დრენაჟს რომ ამოვიღებთ ნაღველი შეიძლება გარეთ გამოვიდეს რადენიმე ხანი და შემდეგ
დაიხურება თავისთვის.
 მწვავე ქოლეცისტიტის ფორმებია -
კატარული და დესტრუქციული.

ქოლეცისტიტი არის კენჭოვანი ან უკენჭო, ანუ კალკულოზური ან არაკალკულოზური. შეიძლება იყოს

მწვავე ან ქრონიკული.
კენჭების არსებობა ან არარსებობა ქოლეცისტიტის გამწვავების რისკს ზრდის ?
- არ ზრდის. ასეთ პაციენტს უფრო ხშირად არ ექნება ქოლეცისტიტი , ექნება იმდენჯერ რამდენჯერაც
უნდა ჰქონდეს. ამ პროცესს გაამწვავებს გემრიელი ჭამა . შეიძლება პაციენტს საერთოდ არ ჰქონდეს
კენჭები და აღენიშნებოდეს ქოლეცისტიტი.

უფრო საშიშია პატარა კენჭები, ვიდრე დიდი კენჭები. ადამიანის ნორმალური ფიზიოლოგიიდან
გამომდინარე ჭამის დროს გამომუშავდეა კუჭის წვენი და როდესაც საკვები გადადის 12 გოჯა ნაწლავში
აქ მას ერევა პანკესასის წვენი და ნაღველი. ნაღველი გადმოედინება ნაღვლის შეკუმშვის შედეგად.
პატარა კენჭების დროს შეიძლება რომელიმე კენჭი გადმოვარდეს და გაიჭედოს ქოლედოხში.
მწვავე ქოლეცისტიტის ფორმებია - კატარული და დესტრუქციული.

ჯერ არის ფლეგმონზური ქოლეცისტიტი, თუ არ ვუმკურნალობთ გადავა

განგრენოზულ ქოლეცისტიტში (ქსოვილები სიკვდილი ანუ ნეკროზი) და
ქსოვილის გახვრეტის შემდეგ გვექნება პერფორაცია .
რეზიდუალური ქოლეცისტიტი - ქოლეცისტექტომიის შემდეგ უნდა დარჩეს ნაღვლის
ბუშტის ნაწილი, რომ გამოიწვიოს რეზიდუალური ქოლეცისტიტი. დარჩენილი ნაწილი
იძლევა ზუსტად იგივე კლინიკას, რასაც მთლიანი ნაღვლის ბუშტი.
ძლიერი ტკივილი არ ნიშნავს იმას რომ არის ფლეგმონა, განგრენა ან პერფორაცია . ტკივილის
აღქმა ინდივიდულურია. თუ დროულად დავიწყებთ მკუნალობას შეიძლება პაციენტი გადარჩეს
ოპერაციას და ავადმყოფობამ განიცადოს რეგრესი.
მაგრამ შეიძლება ვერ მოვასწროთ მკურნალობა და დაავდება წავიდეს უარესბოსკენ გადავიდეს
განგრენაში და ა.შ.
ქოლეცისტიტი შეიძლება გართულდეს მუცლის ღრუში ან მუცლის ღრუს გარეთ. შესაბამისად არსებობს
ქოლეცისტიტის აბდომიანური და ექსტრააბდომინალური გართულებებიი. ექსტრააბდომინალური
გართულებებია: მარჯვენა მხრივი ქვემო წილოვანი პნევმონია , პლევრიტი და სეფსისი .

პანკრეატიტი შეიძლება განვითარდეს თუ კენჭი გაიჭედა ვირზუნგის და ქოლედოხის შეერთების ადგილას. ამ

დროს ნაღველი არ გადმოდის თორმეტგოჯაში ხოლო ვირზუნგის სადინრიდან არ გადმოდის პანკეასის წვენი
და ვითარდება პანკრეატიტი. მექანიკური სიყვითლეც მოდის აქედან, როცა გაიჭედება ქოლედოხი და არ
გადმოდის ნაღველი 12გოჯაში.
ქოლანფიტი არის - ქოლედოხის ჩირქოვანი ანთება. იგი შეიძლება გამოიწვიოს აღმავალმა ინფექციამ 12
გოჯადან. თვითონ ნაღველი არის სტერილური. ნაღველი მიზიდულობის გამო ზემოთ ვერ ავა, იგი ჩამოდის
ქვემოთ. იგი შეიძლება გამოიწვიოს მეტეორიზმმა, გაზების დაგროვების შედებად 12 გოჯა ნაწლავი იწყელება ,
ასევე იწელება ოდის სპინქტერი, იხსნება და ხელს უწობს აღმავალი ინფექციის გავრცელებას . ეს არის გაზიანი
სასმლის მინუსი.
რატომ გვჭირდება შიმშილი?
ნაღვლის ბუშტი რომ არ შეიკუმშოს და შეწყდეს ნაღვლის გამომუშავება .
ჰიპოთერმია - სისხლძარღვოვანი მომარაგება უნდა შევამციროთ მაქსიმალურად იმისთვის რომ დავთრგუნოთ
ანთებითი მოვლენები.
ანალგეტიკები და არასტეროიდები სხვაობა: ორივე ტკივილს აყუჩებს, მაგრამ ანალგეტიკი არის რეალურად და
ოფიციალურად გამაყუჩებელი, ხოლო NSAID ( მაგ.: დექსალგინი ანთების საწინააღმდეგოა) ქოლეცისტიტის
დროს გვჭირდებაა როგორც ანალგეტიკი (მაგ.:ანალგინი), ასევე არასტეროიდი.
სასწრაფო ჩვენებით: ქოლეცისტიტის დესტრუქციული ფორმების დროს (ფლეგმონა , განგრენა და
პერფორაცია), სასწრაფო ჩვენებით ოპერაცია ნიშნავს რომ არჩატარების შემთხვევაში გვექნება
ფატალური შედეგი.

სასწრაფო დაყოვნებული: პირველ რიგში უნდა ვცადოთ კონსერვატიული მკურნალობა და შემდეგ

ვიწყებთ ოპერაციულ მკურნალობას.

გვიანი (ცივ პერიოდში): ამ შემთხვევაში ვიწყებთ კონსერვატიულ მკურნალობას, ვღებულობთ

რეგრესს, პაციენტს რეკომენდაციით ვწერთ სახლში 3-4 დღეში, 2 კვირის შემდეგ კი ვაკეთებთ
ოპერაციას, რადგან თუ პაციენტს ერთხელ დაემართა ქოლეცისტიტი , ის აუცილებლად
გაუმეორდება. ანუ ამ დროს გეგმიურად ვაკეთებთ ოპერაციას.
ქოლეცისტიტის კლინიკა:

ტკივილი მარჯვენა ფერდქვეშა მიდამოში, პალპაციით ნეკნქვეშა არეში მკვეთრი მტკივნეულობა ,

განსაკუთრებით ნაღვლის ბუშტის საპროექცია არეში. კუნთების დამცველობითი დაჭიმულობა არ
აღინიშნება ან უმნიშვნელოდ არის გამოხატული. ფაშვის წნულის გაღიზიანების შედეგად ტკივილი
გადაეცემა (ირადირდება) წელის მიდამოში, მარჯვენა ბეჭში, მარჯვენა წინამხარში (შუასაძგიდის
ნერვების მარჯვენა ტოტის გაღიზიანება)

პაციენტს ქოლეცისტიტის დროს გაღიზიანებული პერიტონეუმი სტკივა, ისევე როგორც აპენდიციტის

დროს.

ქოლეცისტიტის დროს დადებითია: კერის, მერფის, ორტნერის, გენო დერ მუსის სიმპტომები .

კერის სიმპტომი: ჩასუნთქვის დროს ტკივილი, ღრმად ვერ სუნთქავს.

მერფის სიმპტომი: მტკივნეულ ადგილს ვიპოვით, თითით ვაწვებით და ავადმყოფი აჩერებს სუნთქვას.

ორტნერის სიმპტომი - ხელის დარტყმით ნეკნთა რკალზე ტკივილის წარმოქმნა ხდება, პერიტონეუმის
გაღიზიანების ფონზე.

გენო დერ მუსის სიმპტომი - მკვერდ-ლავიწ-დვრილისებრი კუნთის ფეხებს შორის დაჭერით

დიფრაგმის იგივე ფრენიკ ნერვის გაღიზიანება, რომელიც იწვევს ნაღვლის ბუშტის ინერვაციას .
დიაგნოსტიკა

ლაბ.გამოკვლევები: სისხლის საერთო ანალიზი: ლეიკოციტოზი, C რეაქტიული ცილა მომატებულია, ALT

AST მომატებულია, ბილირუბინი მომატებულია, მომატებულია GGT (Gamma-glutamyl transferase (GGT) is
an enzyme that is found in many organs throughout the body, with the highest concentrations found in the
liver. GGT is elevated in the blood in most diseases that cause damage to the liver or bile ducts. This test
measures the level of GGT in a blood sample – GGT - ძალიან მგრძნობიარე მარკერია ნებისმიერ
პრობლემაზე ღვიძლში. ამ დროს ღვიძლში უნდა ვეძებოთ სერიოზული პრობლემა . )

ბილირუბინი, ALT, AST იმატებს მექანიკური ბლოკის დროს და არა ბანალური ქოლეცისტიტის დროს.
მექანიკური ბლოკის დროს ნაღველი არ გადმოედიენება, მწვანე -მოყვითალო ნაღველი კი გროვდება
ორგანიზმში და მკაფიოდ ყვითლდება პაციენტი (ხორბლისფერი ხდება ).

ლაბ.გამოკვლევაში შეიძლება შევაფასოთ ასევე ელექტროლიტების ბალანსი .

გართულებული ქოლეცისტიტის დროს უამრავი რამ უნდა განვსაზღროთ, მაგალითად .: ამილაზა ,

კრეატინინი (თირკმლის დაზიანების გამო) და ა.შ...
ინსტრუმენტული გამოკვლევები:

პირველი რიგის კვლევა არის ულტრაბგერითი გამოკვლევა და ვაფასებთ:

1. ნაღვლის ბუშტის კედლის სისქეს (ნორმა - 2მმ), ქოლეცისტიტის დროს ნაღვლის ბუშტის კედელი გასქელებულია
და არის დაახლოებით 5-6 მმ. 2-4 მმ- მდე როდესაც არის ვუნიშნავთ ჯერ დიეტას.
2. კენჭების არსებობა ან არარსებობა.
3. გაფართოებული სადინრები: თუ კენჭი გადავარდა და ქოლედოხის ობსტრუქცია გვაქვს, ამ დროს
გაფართოებულია კონკრეტულად სადინრის ის ადგილი, სადაც არის ობსტრუქცია ანუ ობსტრუქციის ზემოთ
იქნება გაფართოება.
4. სითხის არსებობა. (სითხის არსებობის დროს გაგვყვას საოპერაციოდ, რადგან ამ დროს ნაღვლის ბუშტის კედლის
დიფუზია დარღვეულია და ინტრაჰეპატურად ვნახავთ ნაღვლის გადმოსვლას დაუზიანებული ნაღვლის ბუშტის
კედლიდან და სწორედ ეს არის ნაღვლის ბუშტის კედლის დიფუზიის დარღევა ).

მწვავე ქოლეცისტიტი თუ არის გართულებული კენჭის ობსტრუქციით, ამ დროს ქოლედოხი გაფართოებულია ,

გაფართოებულია ასევე მარჯვენა/მარცხენა წილის ნაღვლის სართო სადინარიც და ამ დროს ვაკეთებთ : მაგნიტურ -
რეზონანსული ტომოგრაფიას. (MRI) - როდესაც ბევრი ორგანოს შესწავლა გვინდა კომპაქტურად ამ დროს ვიყენებთ
არა კომპიუტერულ ტომოგრაფიას, არამედ MRI – ს.

თუ პაციენტს აქვს დისტალური ბლოკი - სანაღვლე გზის დისტალური ნაწილი არის: ქოლედოხი რომელიც ზის
პანკრეასის თავში და შედის თორმეტგჯოა ნაწლავში, ეს ადგილი თუ გადაკეტილია და ALT, AST 500, ბილირუბინი 150-
200, GGT 800-1000, ამილაზა 800, კოაგულოგრამა დარღვეულია, სისხლი გათხელებულია და პაციენტს სერიოზული
პრობლემები აქვს, ექსტრაბდომინალური/ინტრაბდომინალური გართულებები არ გვაქვს . ამ დროს გადაბერილია :
ქოლედოხი, ნაღვლის საერთო სადინარი, მარჯვენა/მარცხენა წილის სადინარი და პანკრეასის თავში არის კიბო . ამ
შემთხვევაში ვაკეთებთ დრენირებას, ინტერვენციულ რადიოლოგიას უნდა მივმართოთ . (დრენირება
ტრანსკუტანეულად, ეხოს კონტროლით ნარკოზით ვაკეთებთ , ხანდახან კტ - ს კონტროლის ქვეშ შინაგანი /გარეგანი
დრენირება. ამ დროს ტრანსკუტანეულად შეგვყვავს საკონტრასტო ნივთიერება რომ შევიდეს ნაღვლის საერთო
სადინარში და თორმეტგოჯა ნაწლავში გადაგვაქვს და იღებება .)