სიმსივნე და გარემო

ფაქტორები
მედიცინის ფაკულტეტი
ვ ჯგუფი თამარ რომელაშვილი
ნინია პაპუკაშვილი
ნინო ეხვაია
 ინდუსტრიული და სამეურნეო პროცესების შედეგად
გარემოში მოხვედრილი ლითონური ნარჩენები ძუძუს კიბოს
რისკის ზრდასთანაა დაკავშირებული.

ჰაერის დაბინძურება უმეტესად არასასურველ მავნე

სუბსტანციებთანაა დაკავშირებული როგორებიცაა:
• ქიმიკატები,
• ჭვარტლი,
• გამონაბოლქვი,
• მყარი ნაწიაკები,
• ნახშირორჟანგი,
• აზოტისა და გოგირდის ოქსიდები და სხვა
. აფლატოქსინები არის ტოქსინების ოჯახი, რომელსაც
აწარმოებს გარკვეული სოკოები

 აფლატოქსინების ზემოქმედება
ასოცირდება ღვიძლის კიბოს
მომატებულ რისკთან
აზბესტი ბუნებრივად წარმოქმნილი ბოჭკოვანი მინერალების ჯგუფია

აზბესტის ზემოქმედება იწვევს მეზოთელიომას (თხელი

მემბრანის კიბოს, რომელიც გულმკერდსა და
მუცელშია) და ფილტვის, ხორხისა კიბოებს.
ბერილიუმი არის ლითონი, რომელიც გვხვდება ბუნებაში, განსაკუთრებით ბერილში და
ბერტრანდიტის კედელში.

ფორმალდეჰიდი არის უფერო, სუნიანი, აალებადი

ქიმიური ნივთიერება. ფორმალდეჰიდი იწვევს
მიელოიდურ ლეიკემიას და იშვიათ კიბოს,
პარანასალური სინუსების, ცხვირის ღრუს და
ნაზოფარინქსის კიბოებს.
 წყლის მონიტორინგი

• 2016 წელი • 2017 წელი

EWG-ს მეცნიერების მიერ აღწერილი ანალიზის ახალ
სტრუქტურას, რომელმაც გამოთვალა აშშ-ში 48 363
წყალგაყვანილობაში არსებული კანცეროგენების
კომბინირებული ეფექტი
 პრევენცია

 პლასტმასის ნარჩენების გადამუშავება და ბუნებაში

მათი განბნევის შემცირება
 ქიმიკატების შემცველი საყოფაცხოვრებო ნაერთების
ისეთი გამოყენება, რომ მათი ნარჩენი არ მოხდეს
საკანალიზაციო გაყვანილობაში
 ტანკერების, გემების, ნავებისა და წყალში
გადაადგილების სხვადასხვა საშუალების
პერიოდული გამართულ მდგიმარეობაშ შენახვა ან
შემოწმება, რათა შევამციროთ ზღვებში საწვავის
გავრცელების შემთხვევები
 ნაგავსაყრელებიდან ქიმიური ხსნარების
კონტეინერების შემოღება, რათა მათი ნარჩენები
მიწაზე არ დაისხას და წვიმის მეშვეობით გრუნტის
წყლებში არ ჩავიდეს
 ჭარბი წონა და სიმსუქნე,
 ალკოჰოლის ჭარბი მოხმარება,
 აფლატოქსინები
 დამარილებული და ფერმენტირებული თევზის
პროდუქტები.
 დაკონსერვებული ხორცის,
 დამარილებული პროდუქტების
 მარილის გამოყენება.

კვების რაციონში ცხიმების და განსაკუთრებით კი ნაჯერი ცხიმების

(ცხოველური წარმოშობის) რაოდენობის გაზრდა იწვევს ისეთ
დაავადებებს, როგორიცაა, სხვადასხვა სახის სიმსივნეები
 ბალასტური ნივთიერებები, რომლებიც
წარმოდგენილნი არიან ძირითადად მცენარეული
ბოჭკოებით, პექტინითა და უჯრედისით.
აღმოჩენილია უკუკორელაციური დამოკიდებულება საკვებ რაციონში მათ შემცველობასა და
მსხვილი ნაწლავის სიმსივნურ დაავადებათა შორის.

მოცემული კვლევის საფუძველზე კი მეცნიერებმა დაასკვნეს, რომ დღის განმალობაში

ულუფების რაოდენობამ, მათ შემცველობამ, შემადგენლობამ და სურსათის
ეპიდემიოლოგიურმა მდგომარეობან დიდი გავლენა მოახდინოს სიმსივნის
პროვოცირებაზე.დიდ გავლენას ახდენს ასევე დიეტები და არასრულფასოვანი კვაბა .
• მრავალმა მეცნიერულმა კვლევამ დაადასტურა ანტიოქსიდანტების დიდი
მნიშვნელობა ჯანსაღი კვების სფეროში. ისინი მიჩნეული არიან „საოცარ
ნივთიერებებად“, რომელთაც შეუძლიათ კიბოს, კატარაქტის, თავიდან
აცილება.
• საკვები ბოჭკო უდიდეს როლს თამაშობს ჯანსაღ კვებაში.მნიშვნელოვნად
ამცირებს მსხვილი ნაწლავის კიბოს განვითარებას
 ბიბლიოგრაფია
 https://www.cancer.gov/about-cancer/causes-prevention/risk/subs
tances
 https://ka.warbletoncouncil.org/oxido-de-etileno-14042
 https://www.nrdc.org/stories/water-pollution-everything-you-need
-know#effects
 https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S240584401935
9742
 https://www.ncdc.ge/Pages/User/LetterContent.aspx?ID=17e3cd20
-efa4-
 https://www.ncdc.ge/Handlers/GetFile.ashx?ID=156ade44-2fac-45
7e-8e37-7519d92bb1da
 https://
www.ncdc.ge/Handlers/GetFile.ashx?ID=77173b4b-c428-45b6-892
d-5a506fa8f4e6
 https://
www.who.int/home/search?indexCatalogue=genericsearchindex1&
searchQuery=cencer&wordsMode=AnyWord&healthtopic=undefin
ed&country=undefined
 http://nea.gov.ge/uploads/files/5aa77a549006e.pdf?