კაზუსი 1

ჯულია ლოიდი არის ამერიკის მოქალაქე, რომელიც ფლობს წილებს სხვადასხვა კომპანიებში
და ამასთან, ბიზნეს მრჩევლად მუშაობს სხვადასხვა კომპანიისთვის. ჯულია ლოიდი ფლობს
30% წილს ლუქსემბურში რეგისტრირებულ კომპანია „ასტორია“-ში. იგი ასევე ფლობს 40%
წილს ქართულ კომპანია შპს „ნარნია“-ში.

2016 წელს, ჯულია ლოიდი ბიზნეს კონსულტანტად მიიწვია ქართულმა კომპანია შპს
„ინვესტორმა“, რომელსაც სჭირდებოდა საქართველოში სასტუმროს ოპერირებისთვის
კონსულტაცია მომსახურების ხარისხის გამართვის და ხარჯების შემცირების მიზნით.
ჯულია ლოიდმა საკუთარი მოვალეობები შეასრულა ამერიკის შეერთებული შტატებიდან და
სანაცვლოდ შპს „ინვესტორისგან“ მიიღო (ჩაერიცხა) 200,000 ლარის ანაზღაურება.

2016 წლის ნოემბერში, ჯულია საქართველოში პირველად ჩამოვიდა ქალ ბიზნესმენთა

კონფერენციაზე სიტყვით გამოსვლისთვის, რომლითაც მან საკუთარი გამოცდილება
გაუზიარა ქართველ მეწარმე ქალებს. აღნიშნული სიტყვით გამოსვლისთვის, ჯულიამ
კონფერენციის ორგანიზატორებისგან ჯამში მიიღო (ჩაერიცხა) 40,000 ლარი.

2016 წლის ბოლოს, ჯულიამ საკუთარი კომპანიებისგან მიიღო (ჩაერიცხა) შემდეგი

შემოსავლები:
- 100,000 ლარის დივიდენდები შპს „ნარნია“-სგან.
- 200,000 ლარის დივიდენდები ლუქსემბურგის კომპანია „ასტორიასგან“
- გაასხვისა 30% წილი ლუქსემბურგის კომპანია „ასტორიაში“ 600,000 ლარად, რომელიც
2012 წელს შესყიდული ჰქონდა 400,000 ლარად.
- გაასხვისა 40% წილი შპს „ნარნიაში“ 300,000 ლარად, რომელიც 2015 წელს
შესყიდული ჰქონდა 100,000 ლარად.

განსაზღვრეთ:
1. შპს „ნარნია“-სგან და ლუქსემბურგის კომპანია „ასტორიასგან“ მიღებული დივიდენდების
დაბეგვრის საკითხი.
2. შპს „ნარნია“-ში და ლუქსემბურგის კომპანია „ასტორიაში“ წილების გაყიდვის დაბეგვრის
საკითხი.
3. შპს „ინვესტორისგან“ მიღებული შემოსავლის დაბეგვრის საკითხი.
4. ქალთა კონფერენციაზე სიტყვით გამოსვლით მიღებული შემოსავლის დაბეგვრის საკითხი.

კაზუსი 1 ნოუთები
 104-ე მუხლს ჩავხედოთ, სადაც წერია, რომ მხოლოდ საქართველოშო
რეგისტრირებული საწარმოდან მიღებული დივიდენდი ან ამ საწარმოების წილის
რეალიზაციით მიღებული ნამეტი იბეგრება. ე.ი უცხოურ შემოსავლებს ვერ
დავბეგრავთ, „ასტორია“ ლუქსემბურგში არსებული კომპანიაა და მისგან მიღებული
და მისი გაყიდვით მიღებული შემოსავალი არ დაიბეგრება.
 ქართული კომპანიის წილი რომ გაყიდა დაიბეგრება? კი, „ნარნია“ ქართული
კომპანიაა და ე.ი ქართული შემოსავალია. დაიბეგრება ფასნამატი (300000-
100000)*20%; ისე ერთ წელში გაყიდა ეს წილი და კიდევ ერთი წელი რომ მოეცადა ანუ
 ჯამში ორი წელი ჰქონოდა ეს აქტივი საკუთრება, გადასახადისგან
გათავისუფლდებოდა.
 ქართულ დივიდენდს დავბეგრავთ? დავბეგრავთ, ქართული შემოსავალია.
პ.ს შეხსენება: დივიდენდი შემოსავლის წყაროსთან იბეგრება 5%-ით, რაც ნიშნავს
იმას, რომ როცა შემოსავალი მერიცხება ანგარიშზე, მას უკვე დაკლებული აქვს
გადასახადი.
ანუ რამდენით დამებეგრა დივიდენდი?
x – x*0.05 = 100,000
x = 105 263.158
tax = 105 263.158 – 100,000 = 5263.158
 მომსახურება რომ გაუწია ქართულ კომპანიას, დაიბეგრება? მუხლ 104-ს უნდა
შევხედოთ ისევ. გ.ზ) ნაწილში წერია, რომ, თუ მომსახურების გამწევი და
მომსახურების მიმღები სხვადასხვა სახელმწიფოში არიან და მომსახურების გამწევი
საქართველოს რეზიდენტია, ამ შემთხვევაში დაიბეგრება. რახან ჯულია არაა
რეზიდენტი. ე.ი არ დაიბეგრება.
 ქართულ კომპანიას რომ გაუწია მომსახურება საქართველოს ტერიტორიაზე, ეს
დაიბეგრება, რადგან ცალსახად ქართული შემოსავალია. რადგან ეს ჩვეულებრივ
მომსახურების ანააზღაურებაა და წყაროსთან იბეგრება, ე.ი დაიბეგრება 40000/0.8*0.2

კაზუსი 2
ფიზიკური პირი დავითი 2013 წლიდან მუდმივად იმყოფებოდა საზღვარგარეთ სამუშაო
მიზნებით. 2014 წლიდან დავითი გახდა პოლონეთის მოქალაქე. 2015 წლიდან იგი დაბრუნდა
საქართველოში სამკურნალო მიზნით. დავითმა საქართველოს ტერიტორიაზე გაატარა
შემდეგი რაოდენობის დღეები:
- 2014 წლის იანვრიდან ივნისის ჩათვლით - 170 დღე, ასევე ამავე წლის დეკემბრის
თვეში დავითი ისევ დაბრუნდა საქართველოში ოჯახის მოსანახულებლად და
დასასვენებლად, სადაც გაატარა 16 დღე.
- 2015 წლის ნოემბერში დავითმა ისევ დასვენების მიზნით საქართველოში გაატარა - 15
დღე,
- 2016 წლის იანვრიდან დავითმა მიიღო სამუშაო შეთავაზება და დეკემბრის ჩათვლით
იმყოფებოდა საქართველოში.

2014 წელი
დავითმა 2014 წელს პოლონეთში, პოლონეთის რეზიდენტ კომპანიაში მუშაობის შედეგად
ხელფასის სახით მიიღო (ჩაერიცხა) 50,000 ლარის შემოსავალი.
2014 წლის ივნისში დავითმა გაყიდა ამავე წლის იანვარში დისშვილისგან ჩუქებით
მიღებული 1 ოთახიანი ბინა თბილისში, რომლის სარეალიზაციო ფასმა შეადგინა 75,000
ლარი.
გარდა ამისა დავითმა პოლონეთიდან საკონსულტაციო და სარეკლამო მომსახურება გაუწია
საქართველოს რეზიდენტ კომპანიას ინტერნეტის საშუალებით, რის სანაცვლოდაც მიიღო
(ჩაერიცხა) 30,000 ლარის ანაზღაურება.
2015 წელი
2015 წელს, დავითმა საქართველოში დასასვენებლად ყოფნის პერიოდში გაუწია სარეკლამო
მომსახურება კომპანია „ელიტს“ რისთვისაც მიიღო (ჩაერიცხა) ანაზღაურება 12,000 ლარის
ოდენობით.
2016 წელი
2016 წლის განმავლობაში დავითმა საქართველოში დაქირავებით მუშაობის შედეგად მიიღო
(ჩაერიცხა) 35,000 ლარის შემოსავალი ხელფასიდან.
2016 წელს საქართველოში ფიზიკურ პირზე ბინის საცხოვრებელი მიზნით გაქირავებიდან
დავითის მიერ მიღებულმა შემოსავალმა შეადგინა 17,000 ლარი.
დავითმა 2016 წლის 1 თებერვლიდან ასევე გააქირავა მის მიერ თბილისში 2014 წლის 16
მაისს 155,000 ლარად შეძენილი კომერციული ფართი თვეში 7,000 ლარად.
მოგვიანებით დავითმა საცხოვრებელი ფართი საჩუქრად გადასცა თავის მშობლებს, ხოლო
კომერციული ფართი 2016 წლის დეკემბერში გაასხვისა შპს „კრისტალზე“ 500,000 ლარად.
ვინაიდან დავითი არის პოლონეთის მოქალაქე ის მიიჩნევს რომ სამივე საგადასახადო
წლისთვის ის წარმოადგენს არარეზიდენტ ფიზიკურ პირს, შესაბამისად მას არცერთ წელს არ
გადაუხდია გადასახადები, მათ შორის საშემოსავლო გადასახადი.
განსაზღვრეთ დავითის რეზიდენტობის საკითხი და საგადასახადო ვალდებულებები სამივე
საგადასახადო წლისთვის.

კაზუსი 2 ნოუთები
აქ ვუყურებთ რამდენი დღე გაატარა ამ ადამიანმა საქრთველოში მიყოლებით. ამის
მიხედვით დავსკვნით რაღაცეებს, გადავწყვეტთ ამის რეზიდენტობის საკითხს.
უნდა ვიპოვოთ, არსებობს თუ არა ისეთი უწყვეტი 12 კალენდარული თვე, რომელშიც ამ
ადამიანმა 183 დღე საქართველოში გაატარა (რომელ წელშიც მთავრდება ეგეთი 12
კალენდარული თვე, იმ წლის რეზინდეტობა/არარეზიდენტობას ვასკვნით).
 104-ე მუხლი - რა ითვლება ქართულ შემოსავლად ესაა ახსნილი. თუ ამ მუხლის
პირობებს ვაკმაყოფილებ, ე.ი ქართულ შემოსავალზეა საუბარი, თუარადა უცხოურზე.
თუმცა, ფიზიკურ პირებს არც უცხოურ შემოსავალზე უწვეთ ნერვიულობა (როგორც
ლექციაზე ითქვა, უცხოური შემოსავლების დაბეგვრაზე უარის თქმით, საქართველო
ფიზიკურ პირებს ათავისუფლებს ორმაგი დაბეგვრის საშიშროებიდან; თუმცა ასე არ
არის იურიდიული პირებისშემთხვევაში, მათ უცხოურ შემოსავლებზეც უწევთ
ნერვიულობა).
 2014 წელს, ვერ იქნება რეზიდენტი, რადგან არ არსებობს ისეთი 12 თვე (არაა
აუცილებელი მაინცდამაინც იანვრიდან დეკემბრამდე), რომელშიც ამ ტიპმა 183 დღე
მაინც გაატარა საქართველოში. უფრო სწორად არსებობს, მაგრამ აქედან 16
დასასვენებლად გაატარა და ეგ არ ითვლება ანუ მხოლოდ 170 გაატარა, ე.ი არ ყოფილა
რეზიდენტი ამ წელს.
პ.ს რახან არარეზიდენტია, ჩვენ თავს არ ვანებებთ, არიქა გადასახადებს არ იხდის ეს
ტიპი, რადგან არარეზიდენტიაო. უბრალოდ, ამით ის დავსკვენით, რომ რახან ის
არარეზიდენტია, მის უცხოურ შემოსავლებს არ ვეხებით.
 2015 წელსაც არაფერი არ ხდება. დასასვენებლად იყო მხოლოდ 15 დღე და
არარეზიდენტია ამ წელს.
 2016 წელს 12 თვე მუშაობდა, რაც მას საქართველოს საგადასახადო რეზიდენტად
აქცევს.
პ.ს თუ ვთქვათ სასწავლებლადაა ტიპი ჩამოსული და სასწავლო ვიზა აქვს და მუშაობა
დაიწყო, ეს მას რეზიდენტად აქცევს? არა, ვთქვათ, სამუშაო ვიზა თუ არაქვს, ანუ
 სამუშაო მიზნით თუ არაა ჩამოსული, რეზიდენტი ვერ იქნება.
 ანუ რას წყვეტს მოკლედ რეზიდენტობა/არარეზიდენტობის საკითხი? ზოგადად
საქართველო საქართველოს ტერიტორიაზე ნაშოვნ შემოსავალს ბეგრავს, ხოლო
რეზიდენტობის შემთხვევაში ასე ვთქვათ უცხოურ შემოსავლებზეც უჩნდება
პრეტენზია.

 რა არის მისი საგადასახადო ვალდებულებები?

2014 წელს 50000 ლარი, რომელიც პოლონეთის რეზიდენტ კომპანიაში იშოვა, არ
დაიბეგრება, რადგან ამ წელს იგი არაა საქართველოს საგადასახადო რეზიდენტი და
ეს 50000 უცხოური შემოსავალია, რადგან არ აკმაყოფილებს 104-ე მუხლს ქართულ
შემოსავლებთან დაკავშირებით.
2014 წლის ივნისში ბინა რომ გაყიდა, ეს მხედველობაში უნდა ჩაითვალოს, რადგან
მიუხედავად იმისა, რომ რეზიდენტი არაა ამ წელს, ის საქართველოს მოქალაქეა და
ახლა ქართულ შემოსავლებზეა საუბარი. აქ ხდება ორი მოვლენა პირველი - იანვარში
დიშვილმა 75000-ის ღირებულების სახლი აჩუქა. ჩუქება ზოგადად იბეგრება, თუმცა
პირველი და მეორე რიგის ნათესავისგან ჩუქება/მემკვიდრეობით მიღება
გადასახადისგან თავისუფალია. მესამე და მეოთხე რიგის ნათესავების შემთხვევაში
შეღავათი გვაქვს, თუ საჩუქარი არ აღემატება 150 000-ს (მუხლი 82 - გადასახადისგან
გათავისუფლება). ამ შემთხევევაში ყველა ვარიანტში თავისუფალია გადასახდისგან,
რადგან 75000-ია, თუმცა ვნახოთ მაინც რომელი რიგის ნათესავია. 82-ე მუხლის გ
ნაწილში ახსნილია, თუ ვინ ითვლება პირველი, მეორე, მესამე და მეოთხე რიგირ
მემკვიდრეებად. ვეძებთ ამ სიაში არა დიშვილს(დისწულს), არამედ საჩუქრის
მიმღებს, ანუ ბიძა გამოდის ეგ ტიპი. როგორც ჩანს, მეოთხე ტიპის მემკვიდრე
ყოფილა. ღირებულება 75000-ია და 1500000ზე ნაკლებია, ე.ი ამ შემთხვევაში ჩუქება არ
დაიბეგრა.
2014 წლის იანვარში გაყიდა ბინა, რომელიც 6 თვე იყო მის საკუთრებაში (ბინის
გაყიდვა არ იბეგრება თუ 2 წელი მაინც იყო შენს საკუთრებაში და ეკონომიკურ
სარგებელს არ იღებდი მისგან). ეს 6 თვეში რახან ყიდის, ე.ი იბეგრება და იბეგრება
ამის ფასნამატი. ამ შემთხვევაში კაზუსი საკმარის ინფორმაციას არ გვაძლევს, რა იყო
ჩუქების დროს ამ ბინის ფასი, ამიტომაც სხვაობას გასაყიდ და საწყის ფასს შორის ვერ
გავიგებთ. ისე თუ 0 გამოვა, არ დაიბეგრება უბრალოდ.
რაც შეეხება ბოლო პუნქტს, აქ საქართველოს რეზიდენტ კომპანიას გაუწია
მოსახურება. ამ წელს, როგორც ვიცით, არაა ის საქართველოს რეზიდენტი, ე.ი უნდა
შევხედოთ ეს შემოსავალი ქართული შემოსავალი არის თუ არა. თუ ქართული
შემოსავალია დავბეგრავთ, თუ არადა-არა. მუხლ 104-ს უნდა შევხედოთ ისევ. გ.ზ)
ნაწილში წერია, რომ, თუ მომსახურების გამწევი და მომსახურების მიმღები
სხვადასხვა სახელმწიფოში არიან და მომსახურების გამწევი საქართველოს
რეზიდენტია, ამ შემთხვევაში დაიბეგრება. რახან დავითი არაა რეზიდენტი. ე.ი არ
დაიბეგრება.
 2015 წელს ის კვლავ არარეზიდენტია. ამ შემთხევავშიც იგივე უნდა გავარკვიოთ -
ქართული შემოსავალია ეს თუ არა. რადგან მომსახურების გამწევი და მომსახურების
მიმღები, ორივე საქართველოში იყო, ეს ცალსახად ქართული შემოსავალია და
დაიბეგრება. დასსავენებლად რომ იყო, მაგას ყურადღებას არ ვაქცევთ - მაგან უკვე
გადაწყვიტა არარეზიდენტი რომაა ეგ საკითხი, ახლა ის გავარკვიეთ ქართული
 შემოსავალი იყო თუ არა.
 2016 წელს რეზიდენტია საქართველოსი და ცალსახად ქართულ შემოსავალზეა
საუბარი, ე.ი აუცილებლად დაიბეგრება ეს ხელფასი. თუმცა, აქ მაიმუნურად წერია
სიტყვა ჩაირიცხაო ანუ ეს იმას ნიშნავს, რომ 35000 რაც დაერიცხა, უკვე მოჭრილი აქვს
ამას საშემოსავლო. ანუ გადასახადი გამოვა 35000*0.8 – 35000 = 8750. (აქ რამე მოეჭრება
კიდე? საპენსიო და რაღაცეები?)
პ.ს როგორც წესი, 20%-ით იბეგრება ხოლმე საშემოსავლოთი, თუმცა გამონაკლისებიც
არის, მაგალითად უცხოურ რეზიდენტების მიერ გამომუშავებულ ქართულ
შემოსავალზე.
პ.პ.ს ორმაგი დაბეგვრისგან თავის აცილებისათვის ორი ქვეყანა დებს ხოლმე
ხელშეკრულებას, რომელიც კოდექსზე უფრო მაღლა დგას.
2016 წელს ბინის გაქირავებით 17000 რომ მიიღო, ეს შემოსავალია და დაიბეგრება,
მაგრამ 20%-ის მაგივრად 5%-ით რადგან შეღავათია გაქირავებით მიღებულ
შემოსავალზე (შეღავათია დივიდენდზე, პროცენტით მიღებულ შემოსავალზე,
საცხოვრებელი ფართის გაქირავებაზე და მანქანის/ბინის რეალიზაციით მიღებულ
ფასნამატზე). ანუ გადასახადი გამოვა 17000*5%.
2016 წელს კიდევ ერთი ფართი გააქირავა 7000-ად, მაგრამ ეს კომერციული ფართია და
ამაზე შეღავათი არ არის, ე.ი 20%-ით დაიბეგრება ჩვეულებრივ.
2016 წელს მშობლებს რომ აჩუქა ბინა, ამაზე ცხადია არაფერი არ ხდება. აი,
კომერციული ფართი რომ გაყიდა 500 000-ად. აქ მუხლი 82-ს უნდა შევხედოთ,
რომელიც გადასახადებისგან გათავისუფლებას ეხება. 82-ე მუხლის ვ.გ) ნაწილში
წერია, რომ სხვა ნებისმიერი აქტივის გაყიდვის შემთხვევაში, რომელიც 2 წელზე
მეტია ჩვენ საკუთრებაშია, გადასახდისგან თავისუფლდება, თუ ეკონომიკური
საქმიანობითვის არ ვიყენებდით ბოლო ორი წელი. ჩვენ ამ კომერციულ ფართს
ვაქირავბდით, რაც ეკონომიკურ საქმიანობად ითვლება. ე.ი დაიბეგრება ჩვეულებრივ
ფასნამატი
(500000 – 155000)*20%