ივ.

ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი

Ivane Javakhishvili Tbilisi State University

სასწავლო კურსის (მოდულის) სილაბუსი

ფაკულტეტი იურიდიული ფაკულტეტი

საგანმანათლებლო პროგრამა სამართალი
უმაღლესი განათლების საფეხური ბაკალავრიატი

კაზუსის ამოხსნის მეთოდიკა კერძო სამართალში

სასწავლო კურსის სახელწოდება

სასწავლო კურსის სტატუსი არჩევითი სასწავლო კურსი

სახელი, გვარი დავით მაისურაძე

სამეცნიერო ხარისხი

სასწავლო კურსის თანამდებობა მოწვეული ლექტორი

განმახორციელებელი საკონტაქტო ტელ. 598 75 01 27
E-mail d.maisuradse@gmail.com
კონსულტაციის დღე:

სასწავლო კურსის კოდი

სწავლების ენა ქართული

წინაპირობები სასწავლო კურსი - სამოქალაქო და საპროცესო სამართალი

კრედიტი (ECTS) 5
საათები (1 კრედიტი = 25 სთ) 125
საკონტაქტო საათები, მ.შ 31
სტუდენტის სასწავლო
დატვირთვა ლექცია 14 სთ.
სემინარი 12 სთ.
შუალედური და დასკვნითი გამოცდები 5 სთ
დამოუკიდებელი საათები 94

სასწავლო კურსის მიზანი სასწავლო კურსის მიზანია:

უზრუნველჰყოს სტუდენტებისათვის კონკრეტული ცხოვრებისეული სიტუაციებისა და

შემთხვევების სამართლებრივი კვალიფიკაციის, ანუ კანონის გამოყენების მეთოდიკის, ამ
შემთხვევაში „სუბსუმციის“ მეთოდის (რომელიც იურისტის საქმიანობის ძირითადი
 საფუძველია) შესწავლა.
კურსის სწავლება ორიენტირებულია სტუდენტის მიერ ამ დისციპლინის იმდაგვარ შესწავლაზე,
რომ მას მიეცეს შესაძლებლობა კერძო სამართლის დარგში მიღებული თეორიული ცოდნა
რაციონალურად და წარმატებით გამოიყენოს თავის მომავალ პროფესიულ საქმიანობაში.

სწავლის შედეგები
სასწავლო კურსის დამთავრების შემდეგ სტუდენტი დაეუფლება კანონის გამოყენების
(სუბსცუმციის) მეთოდს, რომელიც მას მისცემს საშუალებას ცხოვრებისეული სიტუაციების
განხილვისას, მათ შორის: სხვადასხვა საფუძველზე (სახელშეკრულებო ან კანონისმიერი)
წარმოშობილი სამართლებრივი ურთიერთობებიდან გამომდინარე კონფლიქტური
ცოდნა და გაცნობიერება
შემთხვევების რეგულირებისას, რომელთანაც მჭიდროდაა დაკავშირებული იურისტის
პროფესიული საქმიანობა; მას შეეძლება მოახდინოს მიღებული უნარ-ჩვევების რეალიზაცია და
მიიღოს სამართლებრივად სწორი გადაწყვეტილება.

სასწავლო კურსის გავლის შემდეგ სტუდენტი შეძლებს:

ცოდნის პრაქტიკაში კერძო-სამართლებრივი ურთიერთობებიდან გამომდინარე მოთხოვნებისა და მოთხოვნის

გამოყენების უნარი საფუძვლების ურთიერთგამიჯვნა, კონკრეტული მოთხოვნებისა და მოთხოვნის საფუძველთა
ანალიზი, ცალკეული შემთხვევის ამოხსნა.

სასწავლო კურსის გავლის შემდეგ სტუდენტს:

დასკვნის უნარი განუვითარდება, როდესაც იგი კაზუსის ამოხსნის მეთოდიკის ძირითად

საფუძვლებს დაეუფლება და დაგროვილ თეორიულ ცოდნას გამოიყენებს კაზუსის ამოხსნისას.
სტუდენტი შეძლებს კერძო სამართალში, რთული და არასრული ინფორმაციული გარემოს
პირობებში, ძირითადი და არაძირითადი ასპექტების დიფერენციაციისა და მათი ანალიზის
საფუძველზე დასაბუთებული დასკვნის ჩამოყალიბებას. დასკვნა განსაკუთრებულ როლს
ასრულებს იურიდიული აზროვნების პროცესში. სასწავლო კურსის გავლის შემდეგ
დასკვნის უნარი სტუდენტს შესწევს კერძო სამართლის სფეროში სამეცნიერო კვლევის დაგეგმვის, კვლევის
მიზნისა და ამოცანების მკაფიოდ განსაზღვრის, მიღებული შედეგების დამუშავების, კვლევის
დამოუკიდებლად განხორციელების და საინფორმაციო სტილით წერის უნარი. დასკვნის
უნარის ჩამოყალიბებაში დიდ როლს ასრულებს ნიჭი, მოტივაციის სხვადასხვა ფაქტორები
(მაგალითად, ინტერესი, რწმენა), მიღებული ცოდნა და შესასწავლი საგნის ინტენსიური
დამუშავება და სწავლების პედაგოგიურ პრინციპებზე აგებული მუშობა. დასკვნის უნარის
ჩამოყალიბებაში ასევე მნიშვნელოვანია სწავლის და სწავლების მეთოდების სწორი გამოყენება.

სასწავლო კურსის გავლის შემდეგ სტუდენტი შეძლებს:

სტუდენტი შეძლებს სამართლის ცალკეულ საკითხებზე დისკუსიის წარმართვასა და

კომუნიკაციის უნარი
საკუთარი მოსაზრებების ნათლად, მკაფიოდ და შესაბამისი იურიდიული ტერმინოლოგიის
გამოყენებით ჩამოყალიბებას (დაცვას) და აუდიტორიის წინაშე გამოსვლას.

სწავლის უნარი სასწავლო კურსის გავლის შემდეგ სტუდენტი შეძლებს:

კაზუსის ამოხსნაზე სისტემატურ და თანიმდევრულ მუშაობას; მას განუვითარებს კერძო

სამართლის თეორიული კომპონენტებისა და პრაქტიკული გამოცდილების სინთეზის
დამოუკიდებლად განსაზღვრის უნარს, კერძო სამართალში პირველადი წყაროების, სამეცნიერო
სტატიებისა და სასამართლო გადაწყვეტილებების განზოგადებული ანალიზის მეშვეობით
უახლეს მეთოდებზე დაყრდნობით ცოდნის გაფართოების უნარს. კაზუსის ამოხსნაზე
სისტემატური და თანიმდევრული მუშაობა, სტუდენტს განუვითარებს სწავლის, როგორც
ცოდნის დაგროვების პროცესის, სწორად წარმართვის უნარს. კერძო სამართალი მოითხოვს
ცნებებითა და კატეგორიებით აზროვნებას, ხოლო სწავლა აზროვნების ოპერაციების (ანალიზი,
სინთეზი, შედარება და სხ.), სახეების (თავალსაჩინო-მოქმედებით, აბსტრაქტულ-ლოგიკური და
სხ.), ფორმების (ცნება, მსჯელობა, დასკვნა) გარეშე წარმოუდგენელია, ამიტომ კაზუსის

ივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი 2 სასწავლო კურსის (მოდულის) სილაბუსი
 ამოხსნის მეთოდების შესწავლის დროს განხორციელებული კვლევითი და შემეცნებითი
საქმიანობა სტუდენტის სწავლის უნარის ჩამოყალიბებაში დიდ ფუნქციას შეასრულებს.

ლექცია
სამუშაო ჯგუფში მუშაობა
სწავლება-სწავლის მეთოდები პრაქტიკული მუშაობა
სემინარი
ელექტრონული რესურსით სწავლება
ელექტრონული სწავლება
სხვა

სტუდენტის სწავლის შედეგის მიღწევის დონის შეფასება

სტუდენტის სწავლის შედეგის მიღწევის დონის შეფასება წარმოებს 100-ქულიანი სისტემით. სტუდენტის სწავლის შედეგის მიღწევის
დონის შეფასება მოიცავს შუალედურ შეფასებას (მაქსიმუმ 60 ქულა) და დასკვნით შეფასებას (მაქსიმუმ 40 ქულა), რომელთა ჯამი
წარმოადგენს საბოლოო შეფასებას (100 ქულა).

სტუდენტის სწავლის შედეგის მიღწევის დონის შუალედური შეფასების კომპონენტებია ზეპირი გამოკითხვა და შუალედური წერითი
გამოცდა. სტუდენტის სწავლის შედეგის მიღწევის დონის შუალედური შეფასების თითოეულ კომპონენტს გააჩნია თა ვისი წილი
შუალედური შეფასების 60 ქულის ფარგლებში. სტუდენტის შუალედური შეფასების მინიმალური კომპეტენციის ზღვარის ხვედრითი წილი
შეადგენს 21 ქულას.

სტუდენტის სწავლის შედეგის მიღწევის დონის დასკვნითი შეფასების კომპონენტია დასკვნითი წერითი გამოცდა. დასკვნითი წერითი გა-
მოცდა სავალდებულოა. დასკვნით წერით გამოცდაზე გასვლის უფლება ეძლევა სტუდენტს, რომელსაც შუალედური შეფასებით
დააგროვილი აქვს მინიმუმ 21 ქულა. სტუდენტს, რომელსაც შუალედური შეფასებით დაგროვილი არ ექნება შუალედური შეფასების
მინიმალური კომპეტენციის ზღვარი ანუ მინიმუმ 21 ქულა, დასკვნით წერით გამოცდაზე არ დაიშვება. დასკვნითი შეფასების მინიმალური
კომპეტენციის ზღვარის ხვედრითი წილი შეადგენს 20 ქულას. დასკვნითი შეფასება ჩაბარებულად ჩაითვლება იმ შემთხვევაში, თუ
სტუდენტი დასკვნით წერით გამოცდაზე დააგროვებს მინიმუმ 20 ქულას.

სასწავლო კურსი ჩაბარებულად ჩაითვლება იმ შემთხვევაში, თუ შუალედური შეფასებისა და დასკვნითი შეფასების (40 ქულა) გათვალისწი-
ნებით სტუდენტი დააგროვებს მინიმუმ 51 ქულას. სტუდენტს კრედიტი ენიჭება კანონმდებლობით გათვალისწინებული ერთ-ერთი
დადებითი შეფასების მიღების შემთხვევაში.
დადებითი შეფასება
A - ფრიადი შეფასების 91-100 ქულა
B - ძალიან კარგი მაქსიმალური შეფასების 81-90 ქულა
C - კარგი მაქსიმალური შეფასების 71-80 ქულა
D - დამაკმაყოფილებელი მაქსიმალური შეფასების 61-70 ქულა
E - საკმარისი მაქსიმალური შეფასების 51-60 ქულა
უარყოფითი შეფასება
მაქსიმალური შეფასების 41-50 ქულა (სტუდენტს ჩასაბარებლად მეტი მუშაობა სჭირდება და ეძლევა
FX - ვერ ჩააბარა დამოუკიდებელი მუშაობით დამატებით გამოცდაზე ერთხელ გასვლის უფლება. ამასთან, დამატებითი
გამოცდა შეიძლება დანიშნოს დასკვნითი გამოცდის შედეგების გამოცხადებიდან არანაკლებ 5 კალენდარულ
დღეში).
მაქსიმალური შეფასების 40 ქულა და ნაკლები (სტუდენტის მიერ ჩატარებული სამუშაო არ არის საკმარისი და
F - ჩაიჭრა
მას საგანი ახლიდან აქვს შესასწავლი)
შეფასების ფორმები და კომპონენტები
N შეფასების ფორმები და კომპონენტები რაოდენობა თითოეულის მაქსიმალური შეფასება მაქსიმალური ქულა

1. შუალედური შეფასება, მათ შორის: 60 ქულა

1.1. ზეპირი გამოკითხვა 10 3 30

1.2. შუალედური წერითი გამოცდა 1 30 30
2. დასკვნითი შეფასება 40 ქულა
2.1. დასკვნითი წერითი გამოცდა 1 40 40
სულ 100 ქულა
შუალედური შეფასების კომპონენტები, მეთოდები და კრიტერიუმები
კომპონენტები მეთოდები და კრიტერიუმები

ივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი 3 სასწავლო კურსის (მოდულის) სილაბუსი
 სტუდენტის ზეპირი გამოკითხვა ფასდება 3 ქულით. შუალედური შეფასების ფარგლებში, სემესტრის განმავლობაში,
სტუდენტი ზეპირი ფორმით გამოიკითხება ათჯერ. შესაბამისად, ზეპირ გამოკითხვებში სტუდენტმა შეიძლება
დააგროვოს მაქსიმუმ 30 ქულა (10X3), რაც საბოლოო შეფასების 30 პროცენტის ტოლია.

ზეპირი გამოკითხვა ტარდება მოხსენებების, დისკუსიისა და კითხვა-პასუხის ფორმატში.ზეპირი გამოკითხვის

შესაფასებლად გამოიყენება შემდეგი საშუალებები (შეფასების მეთოდები): პრეზენტაცია, პრაქტიკული/თეორიული
დავალების შესრულება, სამუშაო ჯგუფში მუშაობა, დისკუსიაში მონაწილეობა.

ზეპირი გამოკითხვისას შეფასების კრიტერიუმებია: პასუხის ფორმულირება და გადმოცემა, იურიდიული

ზეპირი ტერმინოლოგიის დაცვა, სამართლებრივი მსჯელობა.
გამოკითხვა ქულა ზეპირი გამოკითხვის შეფასების კრიტერიუმები
სტუდენტი კარგადაა მომზადებული, პასუხი მკაფიოდ და ადეკვატურადაა ფორმულირებული, მისი
3
სამართლებრივი მსჯელობა მაღალ დონეზეა. იგი იცავს იურიდიულ ტერმინოლოგიას
სტუდენტი მომზადებულია, პასუხი მკაფიოდ და ადექვატურადაა ფორმულირებული, თუმცა შეკვეცილია.
2
მისი სამართლებრივი მსჯელობა კარგია. იგი იცავს იურიდიულ ტერმინოლოგიას
სტუდენტი არ არის კარგად მომზადებული., პასუხი არასრულადაა ფორმულირებული, მისი სამართლებრივი
1
მსჯელობა ფრაგმენტულია, ხოლო იურიდიული ტერმინოლოგია ნაკლოვანია
სტუდენტი ფაქტიურად მოუმზადებელია, პასუხი ბუნდოვანი და არაადეკვატურია. მისი სამართლებრივი
0
მსჯელობა არსებითად მცდარია, იგი არ იყენებს იურიდიული ტერმინოლოგიას

შუალედური შეფასების ფარგლებში სტუდენტი აბარებს შუალედურ წერით გამოცდას. შუალედური წერითი გამოცდა
ტარდება მე-8-მე-9 სასწავლო კვირას. შუალედურ წერით გამოცდაში სტუდენტმა შეიძლება დააგროვოს მაქსიმუმ 30
ქულა, რაც საბოლოო შეფასების 30 პროცენტის ტოლია.
შუალედური წერითი გამოცდა მოიცავს 2 კაზუსს, რომელთაგან თითოეული ფასდება 15 ქულით.

კაზუსის შეფასების კრიტერიუმებია: კაზუსის ფაბულისა და შეკითხვის არსის აღქმა, ჰიპოთეზის შედგენა, მსჯელობის
თანმიმდევრობა და სამართლებრივი ანალიზი, თეორიული მასალის ცოდნა, სამართლის ძირითადი ღირებულებებისა
და პრინციპების გააზრება და გამოყენება, იურიდიული ტერმინოლოგიის დაცვა და ენობრივი სტილი, საბოლოო
დასკვნა.
ქულა კაზუსის შეფასების კრიტერიუმები
სტუდენტს ზედმიწევნით კარგად აქვს აღქმული კაზუსის ფაბულა და შეკითხვის არსი. ჰიპოთეზა
შედგენილია სწორად, მსჯელობის თანმიმდევრობა და სამართლებრივი ანალიზი მაღალ დონეზეა.
15 სტუდენტი ზედმიწევნით კარგად ფლობს თეორიული მასალას, გააზრებული აქვს და კაზუსის ამოხსნისას
იყენებს სამართლის ძირითად ღირებულებებსა და პრინციპებს, იურიდიული ტერმინოლოგია და ენობრივი
სტილი დაცულია, საბოლოო დასკვნა სრულია და ზედმიწევნით სწორეა.
სტუდენტს კარგად აქვს აღქმული კაზუსის ფაბულა და შეკითხვის არსი. ჰიპოთეზა შედგენილია სწორად,
მსჯელობის თანმიმდევრობა და სამართლებრივი ანალიზი კარგია. სტუდენტი კარგად ფლობს თეორიული
შუალედური 12-14 მასალას, გააზრებული აქვს და კაზუსის ამოხსნისას იყენებს სამართლის ძირითად ღირებულებებსა და
წერითი გამოცდა პრინციპებს, იურიდიული ტერმინოლოგია და ენობრივი სტილი დაცულია, საბოლოო დასკვნა სრულია და
სწორეა.
სტუდენტს დამაკმაყოფილად აქვს აღქმული კაზუსის ფაბულა და შეკითხვის არსი. ჰიპოთეზა შედგენილია
სწორად, თუმცა მსჯელობა და სამართლებრივი ანალიზი არათანმიმდევრულია. სტუდენტი
10-12 დამაკმაყოფილებელად ფლობს თეორიული მასალას, თუმცა კაზუსის ამოხსნისას არ იყენებს სამართლის
ძირითად ღირებულებებსა და პრინციპებს, იურიდიული ტერმინოლოგია და ენობრივი სტილი დაცულია,
საბოლოო დასკვნა დამაკმაყოფილებელია.
სტუდენტს დამაკმაყოფილად აქვს აღქმული კაზუსის ფაბულა და შეკითხვის არსი. ჰიპოთეზის შედგენილია
სწორად, თუმცა მსჯელობა არათანმიმდევრულია და სამართლებრივი ანალიზი. სტუდენტი საკმარისად
5-10 ფლობს თეორიული მასალას, თუმცა კაზუსის ამოხსნისას არ იყენებს სამართლის ძირითად ღირებულებებსა
და პრინციპებს, იურიდიული ტერმინოლოგია და ენობრივი სტილი ნაკლოვანია, საბოლოო დასკვნა
შეკვეცილი და ფრაგმენტულია.
სტუდენტს არასწორად აქვს აღქმული კაზუსის ფაბულა და შეკითხვის არსი. ჰიპოთეზა შედგენილია
არასწორად, მსჯელობის თანმიმდევრობა და სამართლებრივი ანალიზი არადამაკმაყოფილებელია.
1-5 სტუდენტი ვერ ფლობს თეორიული მასალას და კაზუსის ამოხსნისას არ იყენებს სამართლის ძირითად
ღირებულებებსა და პრინციპებს, იურიდიული ტერმინოლოგია არ არის გამოყენებული, ხოლო ენობრივი
სტილი ნაკლოვანია, საბოლოო დასკვნა ნაკლოვანია.
0 პასუხი კაზუსის ფაბულისა და შეკითხვის არსის შესაბამისი არ არის ან საერთოდ არაა მოცემული.
დასკვნითი შეფასების კომპონენტები, მეთოდები და კრიტერიუმები
კომპონენტები მეთოდები და კრიტერიუმები

ივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი 4 სასწავლო კურსის (მოდულის) სილაბუსი
 დასკვნითი შეფასების ფარგლებში სტუდენტი აბარებს დასკვნით წერით გამოცდას. დასკვნითი წერითი გამოცდა
ტარდება მე-16-მე-19 სასწავლო კვირას. დასკვნით წერით გამოცდაში სტუდენტმა შეიძლება დააგროვოს მაქსიმუმ 40
ქულა, რაც საბოლოო შეფასების 40 პროცენტის ტოლია.

დასკვნითი წერითი გამოცდა მოიცავს 4 კაზუსს. 2 კაზუსი კაზუსი ფასდება 15 ქულით, ხოლო ორი კაზუსი – 5 ქულით.
კაზუსის შეფასების კრიტერიუმებია: კაზუსის ფაბულისა და შეკითხვის არსის აღქმა, ჰიპოთეზის შედგენა, მსჯელობის
თანმიმდევრობა და სამართლებრივი ანალიზი, თეორიული მასალის ცოდნა, სამართლის ძირითადი ღირებულებებისა
და პრინციპების გააზრება და გამოყენება, იურიდიული ტერმინოლოგიის დაცვა და ენობრივი სტილი, საბოლოო
დასკვნა.
ქულა ხუთ ქულიანი კაზუსის შეფასების კრიტერიუმები
სტუდენტს ზედმიწევნით კარგად აქვს აღქმული კაზუსის ფაბულა და შეკითხვის არსი. ჰიპოთეზა
შედგენილია სწორად, მსჯელობის თანმიმდევრობა და სამართლებრივი ანალიზი მაღალ დონეზეა.
5 სტუდენტი ზედმიწევნით კარგად ფლობს თეორიული მასალას, გააზრებული აქვს და კაზუსის ამოხსნისას
იყენებს სამართლის ძირითად ღირებულებებსა და პრინციპებს, იურიდიული ტერმინოლოგია და ენობრივი
სტილი დაცულია, საბოლოო დასკვნა სრულია და ზედმიწევნით სწორეა.
სტუდენტს კარგად აქვს აღქმული კაზუსის ფაბულა და შეკითხვის არსი. ჰიპოთეზა შედგენილია სწორად,
მსჯელობის თანმიმდევრობა და სამართლებრივი ანალიზი კარგია. სტუდენტი კარგად ფლობს თეორიული
4 მასალას, გააზრებული აქვს და კაზუსის ამოხსნისას იყენებს სამართლის ძირითად ღირებულებებსა და
პრინციპებს, იურიდიული ტერმინოლოგია და ენობრივი სტილი დაცულია, საბოლოო დასკვნა სრულია და
სწორეა.
სტუდენტს დამაკმაყოფილად აქვს აღქმული კაზუსის ფაბულა და შეკითხვის არსი. ჰიპოთეზა შედგენილია
სწორად, თუმცა მსჯელობა და სამართლებრივი ანალიზი არათანმიმდევრულია. სტუდენტი
3 დამაკმაყოფილებელად ფლობს თეორიული მასალას, თუმცა კაზუსის ამოხსნისას არ იყენებს სამართლის
ძირითად ღირებულებებსა და პრინციპებს, იურიდიული ტერმინოლოგია და ენობრივი სტილი დაცულია,
საბოლოო დასკვნა დამაკმაყოფილებელია.
სტუდენტს დამაკმაყოფილად აქვს აღქმული კაზუსის ფაბულა და შეკითხვის არსი. ჰიპოთეზის შედგენილია
სწორად, თუმცა მსჯელობა არათანმიმდევრულია და სამართლებრივი ანალიზი. სტუდენტი საკმარისად
2 ფლობს თეორიული მასალას, თუმცა კაზუსის ამოხსნისას არ იყენებს სამართლის ძირითად ღირებულებებსა
და პრინციპებს, იურიდიული ტერმინოლოგია და ენობრივი სტილი ნაკლოვანია, საბოლოო დასკვნა
შეკვეცილი და ფრაგმენტულია.

დასკვნითი სტუდენტს არასწორად აქვს აღქმული კაზუსის ფაბულა და შეკითხვის არსი. ჰიპოთეზა შედგენილია
წერითი გამოცდა არასწორად, მსჯელობის თანმიმდევრობა და სამართლებრივი ანალიზი არადამაკმაყოფილებელია.
1 სტუდენტი ვერ ფლობს თეორიული მასალას და კაზუსის ამოხსნისას არ იყენებს სამართლის ძირითად
ღირებულებებსა და პრინციპებს, იურიდიული ტერმინოლოგია არ არის გამოყენებული, ხოლო ენობრივი
სტილი ნაკლოვანია, საბოლოო დასკვნა ნაკლოვანია.
0 პასუხი კაზუსის ფაბულისა და შეკითხვის არსის შესაბამისი არ არის ან საერთოდ არაა მოცემული.
ქულა ათ ქულიანი კაზუსის შეფასების კრიტერიუმები
15 სტუდენტს ზედმიწევნით კარგად აქვს აღქმული კაზუსის ფაბულა და შეკითხვის არსი. ჰიპოთეზა
შედგენილია სწორად, მსჯელობის თანმიმდევრობა და სამართლებრივი ანალიზი მაღალ დონეზეა.
სტუდენტი ზედმიწევნით კარგად ფლობს თეორიული მასალას, გააზრებული აქვს და კაზუსის ამოხსნისას
იყენებს სამართლის ძირითად ღირებულებებსა და პრინციპებს, იურიდიული ტერმინოლოგია და ენობრივი
სტილი დაცულია, საბოლოო დასკვნა სრულია და ზედმიწევნით სწორეა.
12-14 სტუდენტს კარგად აქვს აღქმული კაზუსის ფაბულა და შეკითხვის არსი. ჰიპოთეზა შედგენილია სწორად,
მსჯელობის თანმიმდევრობა და სამართლებრივი ანალიზი კარგია. სტუდენტი კარგად ფლობს თეორიული
მასალას, გააზრებული აქვს და კაზუსის ამოხსნისას იყენებს სამართლის ძირითად ღირებულებებსა და
პრინციპებს, იურიდიული ტერმინოლოგია და ენობრივი სტილი დაცულია, საბოლოო დასკვნა სრულია და
სწორეა.
10-12 სტუდენტს დამაკმაყოფილად აქვს აღქმული კაზუსის ფაბულა და შეკითხვის არსი. ჰიპოთეზა შედგენილია
სწორად, თუმცა მსჯელობა და სამართლებრივი ანალიზი არათანმიმდევრულია. სტუდენტი
დამაკმაყოფილებელად ფლობს თეორიული მასალას, თუმცა კაზუსის ამოხსნისას არ იყენებს სამართლის
ძირითად ღირებულებებსა და პრინციპებს, იურიდიული ტერმინოლოგია და ენობრივი სტილი დაცულია,
საბოლოო დასკვნა დამაკმაყოფილებელია.
5-10 სტუდენტს დამაკმაყოფილად აქვს აღქმული კაზუსის ფაბულა და შეკითხვის არსი. ჰიპოთეზის შედგენილია
სწორად, თუმცა მსჯელობა არათანმიმდევრულია და სამართლებრივი ანალიზი. სტუდენტი საკმარისად
ფლობს თეორიული მასალას, თუმცა კაზუსის ამოხსნისას არ იყენებს სამართლის ძირითად ღირებულებებსა
და პრინციპებს, იურიდიული ტერმინოლოგია და ენობრივი სტილი ნაკლოვანია, საბოლოო დასკვნა
შეკვეცილი და ფრაგმენტულია.
1-5 სტუდენტს არასწორად აქვს აღქმული კაზუსის ფაბულა და შეკითხვის არსი. ჰიპოთეზა შედგენილია
არასწორად, მსჯელობის თანმიმდევრობა და სამართლებრივი ანალიზი არადამაკმაყოფილებელია.
სტუდენტი ვერ ფლობს თეორიული მასალას და კაზუსის ამოხსნისას არ იყენებს სამართლის ძირითად

ივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი 5 სასწავლო კურსის (მოდულის) სილაბუსი
 ღირებულებებსა და პრინციპებს, იურიდიული ტერმინოლოგია არ არის გამოყენებული, ხოლო ენობრივი
სტილი ნაკლოვანია, საბოლოო დასკვნა ნაკლოვანია.
0 პასუხი კაზუსის ფაბულისა და შეკითხვის არსის შესაბამისი არ არის ან საერთოდ არაა მოცემული.

1. ჭანტურია, სამოქალაქო სამართლის ზოგადი ნაწილი, 2011.

ძირითადი ლიტერატურა
2. სამოქალაქო კოდექსის ონლაინკომენტარი (civilcode.ge და gccc.ge).
3. ბერეკაშვილი/თოდუა/ჩაჩავა/ძლიერიშვილი, კაზუსის ამოხსნის მეთოდიკა სამოქალაქო
სამართალში, 2015.
4. მაისურაძე/დარჯანია/პაპუაშვილი, სამოქალაქო კოდექსის ზოგადი ნაწილი (კაზუსების
კრებული), 2017.
5. რუსიაშვილი, კაზუსები სამოქალაქო სამართლის ზოგად ნაწილში, 2015.
6. რუსიაშვილი/ეგნატაშვილი, კაზუსები კანონისმიერ ვალდებულებით სამართალში, 2016.
4. ციპელიუსი, იურიდიული მეთოდების მოძღვრება, მეათე გადამუშავებული გამოცემა, 2006.
5. ჰენშელი, სამოქალაქო კაზუსების დამუშავების მეთოდიკა, 2009.
6. ჩაჩავა, მოთხოვნები და მოთხოვნის საფუძვლების კონკურენცია კერძო სამართალში (დის.),
თსუ, 2010.
7. კროპჰოლერი, გერმანიის სამოქალაქო კოდექსის სასაწავლო კომენტარი, 2014.
8. ბოელინგი/ჭანტურია, სამოქალაქო საქმეებზე სასამართლო გადაწყვეტილებათა მიღების
მეთოდიკა, 2003.
9. კერესელიძე, კერძო სამართლის უზოგადესი სისტემური ცნებები, 2009.

 საქართველოს სამოქალაქო კოდექსი (1997 წ. 26 ივნისი);

https://matsne.gov.ge/index.php?option=com_ldmssearch&view=docView&id=31702&lang=ge
ნორმატიული აქტები
 საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსი (1997 წლის 14 ნოემბერი);
https://matsne.gov.ge/ka/document/view/29962

 საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის კომენტარი. წიგნი II. თბილისი, 2001.

დამატებითი ლიტერატურა
 საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის კომენტარი. წიგნი III გამომცემლობა „სამართალი“ 2001.
 საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის კომენტარი. წიგნი მეოთხე, ტომი I - II გამომცემლობა „სამართალი“
2001.
 კონრად ცვაიგერტი, ჰაინ კოტცი შედარებითი სამართალმცოდნეობის შესავალი კერძო სამართლის
სფეროში. ტ.I-II თბილისი, 2001;
 თენგიზ ლილუაშვილი, სამოქალაქო საპროცესო სამართალი, ქ. თბილისი 2005.
 თენგიზ ლილუაშვილი, ვალერი ხრუსტალი, სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის კომენტარი, ქ. თბილისი,
2004.
 ზურაბ ახვლედიანი. ვალდებულებითი სამართალი. თბ., 1999.
 ზურაბ ძლიერიშვილი, ქონების საკუთრებაში გადაცემის ხელშეკრულებათა სამართლებრივი ბუნება, თბ.
„მერიდიანი“, 2010.
 რომან შენგელია, თხოვებისა და სესხის სამართლებრივი ბუნება, თბ. 1999.

საქართველოს უზენაესი სასამართლოს გადაწყვეტილებები სამოქალაქო საქმეებზე (2000- 2017 წლის

ინტერნეტ-რესურსები
წლები). http://www.supremecourt.ge/about-job-information/

სასწავლო კალენდარი

კვირა სწავლების მეთოდი საათი შეფასების კომპონენტი მაქსიმალური შეფასება

1-ლი კვირა ლექცია 2 სთ.
ლექცია 1 სთ.
მე-2 კვირა 1 სთ. #1 კაზუსზე წერილობით შედგენილი
სემინარი 3 ქულა
დასკვნის შეფასება
მე-3 კვირა ლექცია 1 სთ.

ივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი 6 სასწავლო კურსის (მოდულის) სილაბუსი
 1 სთ. #2 კაზუსზე წერილობით შედგენილი
სემინარი 3 ქულა
დასკვნის შეფასება
ლექცია 1 სთ.
მე-4 კვირა 1 სთ. #3 კაზუსზე წერილობით შედგენილი
სემინარი 3 ქულა
დასკვნის შეფასებაზეპირი გამოკითხვა
ლექცია 1 სთ.
მე-5 კვირა 1 სთ. #4 კაზუსზე წერილობით შედგენილი
სემინარი 3 ქულა
დასკვნის შეფასება
ლექცია 1 სთ.
მე-6 კვირა #5 კაზუსზე წერილობით შედგენილი
სემინარი 1 სთ. 3 ქულა
დასკვნის შეფასება
მე-7 კვირა ლექცია 1 სთ.
1 სთ. #6 კაზუსზე წერილობით შედგენილი
სემინარი 3 ქულა
დასკვნის შეფასება
მე-8- მე-9 კვირა 2 სთ. შუალედური წერითი გამოცდა 30 ქულა
ლექცია 1 სთ.
მე-10 კვირა
სემინარი 1 სთ. შუალედური გამოცდის შედეგების განხილვა
ლექცია 1 სთ.
მე-11 კვირა #7 კაზუსზე წერილობით შედგენილი
სემინარი 1 სთ. 3 ქულა
დასკვნის შეფასება
ლექცია 1 სთ.
მე-12 კვირა 1 სთ. #8კაზუსზე წერილობით შედგენილი
სემინარი 3 ქულა
დასკვნის შეფასება
ლექცია 1 სთ.
მე-13 კვირა 1 სთ. #9 კაზუსზე წერილობით შედგენილი
სემინარი 3 ქულა
დასკვნის შეფასება
ლექცია 1 სთ.
მე-14 კვირა 1 სთ. #10 კაზუსზე წერილობით შედგენილი
სემინარი 3 ქულა
დასკვნის შეფასება
ლექცია 1 სთ.
მე-15 კვირა
სემინარი 1 სთ. დასკვნითი დისკუსია
მე-16-მე-19 კვირა 3 სთ. დასკვნითი წერითი გამოცდა 40 ქულა

სასწავლო კურსის შინაარსი

კვირა სწავლების მეთოდი შინაარსიშინაარსი/შეფასების კომპონენტი/მაქსიმალური შეფასება

1 ლექცია (2 სთ.) საუბარი სასწავლო კურსის მოცულობაზე და პროცესის წარმართვის მეთოდებზე, შეფასების სისტემაზე
და სავალდებულო ლიტერატურაზე.

თემა 1. კაზუსის ამოხსნის მეთოდიკის საჭიროება, კაზუსის ფაბულა

1.1. კაზუსის ამოხსნის მეთოდიკის რაობა და საჭიროება იურისტისათვის.

1.2. კაზუსის ფაბულა; ფაბულის გააზრება; მნიშვნელოვანი და არამნიშვნელოვანი საკითხების

გამოკვეთა; ფაბულის ვიზუალიზაცია.

1.3. კაზუსის შეკითხვა.

2 ლექცია (1 სთ.) თემა 2. ნორმები, ნორმების სახეები, მოთხოვნის საფუძვლები

2.1. მოთხოვნის წარმომშობი ნორმები;

ივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი 7 სასწავლო კურსის (მოდულის) სილაბუსი
 2.2. მოთხოვნის გამომრიცხავი ნორმები;

2.3. მოთხოვნის შემწყვეტი ნორმები;

2.4. მოთხოვნის განხორციელების ხელისშემშლელი ნორმები;

2.5. დამხმარე ნორმები;

2.6. მოთხოვნა და მოთხოვნის საფუძველი, მოთხოვნის საფუძვლის მოძიება

სემინარი (1 სთ.) შეფასების კომპონენტი - #1 კაზუსის ამოხსნა, წერილობითი დასკვნის შედგენა. მაქსიმალური შეფასება -
3 ქულა

3 ლექცია (1 სთ.) თემა 3. ნორმის განმარტება, ლოგიკური მსჯელობა

3.1. ნორმის განმარტების მეთოდები;

3.2. ანალოგია;
3.3. უკუდასკვნა;

3.4. argumentum a maiore ad minus და argumentum a minore ad maius;

3.5. ენა;
3.6. აზრთა სხვადასხვაობის წარმოდგენა.

შეფასების კომპონენტი - #2 კაზუსის ამოხსნა, წერილობითი დასკვნის შედგენა. მაქსიმალური შეფასება -

3 ქულა

სემინარი (1 სთ.)

4 თემა 4. კაზუსის ამოხსნის ძირითადი სქემა და მსჯელობის სტილი

1.1. დასკვნისა და გადაწყვეტილების სტილი;

1.2. „შემოკლებული“ დასკვნის სტილი;

1.3. ჰიპოთეზა / მთავარი წინადადება;

ლექცია (1 სთ.)
1.4. კაზუსის ამოხსნის სამსაფეხურიანი სქემა (ე.წ. გარე სქემა)

1.5. სქემის მონახაზის აგება.

შეფასების კომპონენტი - #3 კაზუსის ამოხსნა, წერილობითი დასკვნის შედგენა. მაქსიმალური შეფასება -

3 ქულა
სემინარი (1 სთ.)

ლექცია (1 სთ.) თემა 5. მოთხოვნის წარმოშობა, სუბსუმფცია, შუალედური დასკვნები

5.1. მოთხოვნის საფუძვლის წინაპირობები და მათი შემოწმება;

5.2. დეფინიციები, დამხმარე ნორმების გამოყენება;

5.3. სუბსუმფცია და სილოგიზმი (ე.წ. შიდა სქემა);

ივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი 8 სასწავლო კურსის (მოდულის) სილაბუსი
 5 5.4. შუალედური დასკვნა.

სემინარი (1 სთ.) შეფასების კომპონენტი - #4 კაზუსის ამოხსნა, წერილობითი დასკვნის შედგენა. მაქსიმალური შეფასება -
3 ქულა

6 თემა 6. კაზუსის ამოხსნის მეორე და მესამე საფეხურები: მოთხოვნის შეწყვეტა და განხორციელებადობა

ლექცია (1 სთ.) 6.1. მოთხოვნის შეწყვეტა, შეწყვეტის საფუძვლების შემოწმება;

6.2. მოთხოვნის განხორციელება, განხორციელების დამაბრკოლებელი გარემოებების შემოწმება;

6.3. ხანდაზმულობის შემოწმების სქემა.

სემინარი (1 სთ.) შეფასების კომპონენტი - - #5 კაზუსის ამოხსნა, წერილობითი დასკვნის შედგენა. მაქსიმალური შეფასება -
3 ქულა.

თემა 7. ნების გამოვლენა და მისი წინაპირობების შემოწმება კაზუსის ამოხსნისას

7 7.1. ნების გამოვლენის ობიექტური და სუბიექტური შემადგენლობა;

7.2. ნების გაცხადება;

ლექცია (1 სთ.)
7.3. ნების მისვლა;

7.4. ნების გამოთხოვა;

სემინარი (1 სთ.) შეფასების კომპონენტი - #6 კაზუსის ამოხსნა, წერილობითი დასკვნის შედგენა. მაქსიმალური შეფასება -
3 ქულა.

8-9 შეფასების კომპონენტი - შუალედური წერითი გამოცდა. მაქსიმალური შეფასება - 30 ქულა

10 თემა 8. გარიგების ბათილობა და საცილოობა კაზუსის ამოხსნისას

ლექცია (2 სთ.) 8.1. გარიგების ბათილობის საფუძვლების შემოწმება;

8.2. ბათილობისა და მერყევად ბათილობის შემოწმების ადგილი სამსაფეხურიან სქემაში;

8.3. შეცილების საფუძვლების შემოწმება.

სემინარი (1 სთ.) შუალედური წერითი გამოცდის შედგების განხილვა

ლექცია (1 სთ.) თემა 9. წარმომადგენლობის პრობლემატიკა კაზუსის ამოხსნისას

9.1. წარმომადგენლობის წინაპირობების შემოწმება;

9.2. არასრულწლოვანი წარმომადგენელი;

11
9.3. მაცნე (ნების გადამტანი).

სემინარი (1 სთ.) შეფასების კომპონენტი - #7 კაზუსის ამოხსნა, წერილობითი დასკვნის შედგენა. მაქსიმალური შეფასება -
3 ქულა

12 თემა 10. მოთხოვნის საფუძვლების შემოწმების რიგითობა; სახელშეკრულებო მოთხოვნები

ლექცია (1 სთ.)

ივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი 9 სასწავლო კურსის (მოდულის) სილაბუსი
 10.1 შემოწმების რიგითობა;

10.2. სახელშეკრულებო მოთხოვნების შემოწმების თავისებურებები;

10.3. კვაზისახელშეკრულებო მოთხოვნების შემოწმების თავისებურებები.

სემინარი (1 სთ.) შეფასების კომპონენტი - #8 კაზუსის ამოხსნა. მაქსიმალური შეფასება - 3 ქულა

თემა 11. სანივთოსამართლებრივი მოთხოვნების შემოწმების თავისებურებები

13 ლექცია (1 სთ.)

სემინარი (1 სთ.) შეფასების კომპონენტი - #9 კაზუსის ამოხსნა. მაქსიმალური შეფასება - 3 ქულა

ლექცია (1 სთ.) თემა 12. დელიქტური მოთხოვნების შემოწმების თავისებურებები

14
სემინარი (1 სთ.) შეფასების კომპონენტი - #10 კაზუსის ამოხსნა. მაქსიმალური შეფასება - 3 ქულა

15 ლექცია (1 სთ.) თემა 13. უსაფუძვლო გამდიდრებიდან გამომდინარე მოთხოვნების შემოწმების

თავისებურებები

სემინარი (1 სთ.) შემაჯამებელი დისკუსია

16-19

სილაბუსის ავტორი დავით მაისურაძე

ივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი 10 სასწავლო კურსის (მოდულის) სილაბუსი