Nga và Trung Quốc đã ký Hiệp ước láng giềng hữu nghị và hợp tác Trung -

Nga, vào năm 2001. Lúc đó, hiệp ước này được ký trong hoàn cảnh NATO ném
bom Nam Tư (cũ) và đánh thẳng vào Đại sứ quán Trung Quốc ở Belgrade. Hiệp
ước này đã được gia hạn vào cuối tháng 6/2021, việc gia hạn hiệp ước này đã thể
hiện sự thống nhất về quan điểm của 2 nước, chỉ 2 tuần sau khi Hội nghị thượng
đỉnh NATO ra tuyên bố bất lợi về phía Trung Quốc. Trong khuôn khổ hiệp ước,
các mối liên hệ quân sự của Trung Quốc và Nga thời gian qua cũng gây những
chú ý nhất định. Mặc dù hiệp ước này không ràng buộc 2 nước thành một liên
minh nhưng nó phác thảo những quan ngại chung của cả 2 về trật tự toàn cầu hiện
tại và vạch ra một khuôn khổ để hợp tác trong việc cải tổ trật tự đó. Tổng thống
Nga Vladimir Putin ca ngợi hiệp ước là "văn bản pháp lý quốc tế cơ bản, đóng vai
trò ổn định trong các vấn đề toàn cầu", trong khi Chủ tịch Trung quốc Tập Cận
Bình gọi đó là "ví dụ sinh động về việc xây dựng một kiểu quan hệ quốc tế và
cộng đồng mới, với một tương lai chung cho nhân loại"1.

Hơn nữa, Nga và Trung Quốc đã thông qua "Tuyên bố chung của nước Cộng
hòa Nhân dân Trung Hoa và Liên bang Nga về quan hệ quốc tế và phát triển bền
vững toàn cầu trong kỷ nguyên mới", được công bố sau cuộc gặp giữa Tổng
thống Nga Vladimir Putin và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình diễn ra chiều
4/2/2022. Văn kiện nêu rõ quan hệ hữu nghị giữa hai nước không có ranh giới,
không có "vùng cấm" trong hợp tác và việc tăng cường hợp tác chiến lược song
phương không nhằm vào các nước thứ ba, không bị ảnh hưởng bởi sự thay đổi
của môi trường quốc tế và những thay đổi tình huống ở các nước thứ ba 2. Nga và
Trung Quốc nhấn mạnh rằng "hai nước ủng hộ việc hình thành một kiểu quan hệ
mới giữa các cường quốc trên thế giới dựa trên sự tôn trọng lẫn nhau, chung sống
hòa bình và hợp tác cùng có lợi"; "xác nhận kiểu quan hệ mới giữa Nga và Trung
Quốc là ưu việt hơn so với các liên minh quân sự-chính trị trong Chiến tranh
Lạnh".

1
Ngọc Lan (7/9/2021), Nga - Trung Quốc gia hạn hiệp ước chiến lược, https://cand.com.vn/su-kien-binh-luan-
antg/nga-trung-quoc-gia-han-hiep-uoc-chien-luoc-i627241/, truy cập 24/5/2022.
2
Khổng Hà (7/2/2022), Thấy gì từ tuyên bố chung của Nga và Trung Quốc?, https://cand.com.vn/binh-luan-quoc-
te/thay-gi-tu-tuyen-bo-chung-cua-nga-va-trung-quoc--i643345/, truy cập 24/5/2022.