የአገልግሎት_ማሻሻያና_የመሬት_መረጃ_ዘርፍ_የመዋቅራዊ_አዯረጃጀት_ጥናት

የአገሌግልት ማሻሻያና የመሬት መረጃ ዗ርፌ
የመዋቅራዊ አዯረጃጀት ጥናት
ጥቅምት /2016 ዓ.ም
አዱስ አበባ
0
ማውጫ
ርዕስ ገፅ
ክፌሌ አንዴ ................................................................................................................................................... 6

1. መግቢያ.................................................................................................................................................. 6
1.1. የጥናቱ አጠቃላይ ዳራ (Back Ground of the Study).......................................................................... 8
1.1.1. ከአደረጃጀት እና ከመዋቅር አንፃር .............................................................................................. 8
1.1.2. ከአሰራር (ከህግ፣ ከስልጣንና ኃላፊነት) አንፃር .............................................................................. 8
1.1.3. ከሰው ሀይል ስምሪት አንጻር .................................................................................................... 10
1.1.4. ከቴክኖሎጂ አንፃር ................................................................................................................. 12
1.1.5. ከአገልግሎት አሰጣጥ አንጻር ................................................................................................... 13
1.1.6. የጥናቱ መነሻ ሃሳብ (Statement of the Problem) .................................................................. 13
1.1.7. የጥናቱ ዓላማ ........................................................................................................................ 15
1.1.8. የጥናቱ ወሰን ......................................................................................................................... 15
1.1.9. የጥናቱ አስፈላጊነት ................................................................................................................ 15
1.1.10. የጥናቱ ዘዴ ........................................................................................................................... 16
1.1.11. ከጥናቱ የሚጠበቅ ውጤት ..................................................................................................... 17
ክፍል ሁለት ................................................................................................................................................... 18
2. የሀገር ውስጥና የውጪ ሀገር ተሞክሮ .................................................................................................. 18
2.1. የሀገር ውስጥ ተሞክሮ ................................................................................................................ 18
2.2. የውጭ ሀገር ተሞክሮ ..................................................................................................................... 24

ክፌሌ ሶስት ................................................................................................................................................. 27
3. የመሬት ሌማትና አስተዲዯር ቢሮ ተቋማዊ መዋቅር ........................................................................ 27
3.1. የቢሮው ተልዕኮ፣ራዕይ እና እሴት ..................................................................................................... 27
3.1.1. የተቋሙ ተልዕኮ ..................................................................................................................... 27
3.1.2. የተቋሙ ራዕይ ....................................................................................................................... 27
3.1.3. የተቋሙ እሴቶች .................................................................................................................... 27
3.2. የመሬት ልማትና አስተዳደር ቢሮ ስልጣን፣ ተግባርና ኃላፊነት ............................................................. 28
3.3. የዘርፉ ዋና ዋና አገልግሎቶች እና ተግባራትን መለየት ......................................................................... 31
3.4. ዋና ዋና አገልግሎቶችን /ተግባራትን / ማደራጀት/regrouping/ ......................................................... 32
1
3.5. የተቋማዊ መዋቅር መርሆዎች ......................................................................................................... 33
3.5.1. የተቋማዊ መዋቅር መርሆዎች ..................................................................................................... 33
3.5.2. ግልጽና ቀላል አደረጃጀት ............................................................................................................. 34
3.5.3. ግልጽ የእዝ ሰንሰለት ................................................................................................................... 34
3.5.4. በቂ የቁጥጥር አድማስ ................................................................................................................ 34
3.5.5. አጭር የተቋም አወቃቀር ............................................................................................................ 35
3.5.6. የሥራ ድግግሞሽ ማስወገድና ቅንጅታዊ አሰራር ........................................................................... 35
3.6. የአገሌግልት ማሻሻያና የመሬት መረጃ ዘርፍ ተቋማዊ መዋቅር ሥዕላዊ መግለጫ ................. 38
3.7. በቅርንጫፍ ደረጃ........................................................................................................................... 39
3.8. አገልግሎት ማሻሻያና የመሬት መረጃ ዘርፍ ምክትል ቢሮ ኃላፊ ተግባርና ኃላፊነት ................................ 40
3.9. የህግና ቴክኒክ ጉዳዮች ክትትል ዳይሬክቶሬት ዳይሬክተር ተግባርና ኃላፊነት ......................................... 41
3.9.1. የማስረጃ አሰጣጥና ክትትል ቡድን መሪ ተግባርና ኃላፊነት ......................................................... 44

3.9.2. የሰነዴ ማጣራትና መወሰን ክትትሌና ዴጋፌ ባሇሙያ IV ተግባርና ኃሊፉነት .................. 45
3.9.3. የቴክኒክና ካርታ ዜግጅት ክትትሌና ዴጋፌ ባሇሙያ IV ተግባርና ኃሊፉነት .................... 46
3.9.4. የህግ ጉዲዮች ክትትሌ ቡዴን መሪ ተግባርና ኃሊፉነት....................................................... 47
3.9.5. የሰነዴ ማጣራትና መወሰን ክትትሌ እና ዴጋፌ ባሇሙያ IV ተግባርና ኃሊፉነት ................. 48
3.9.5. የይዝታ ቴክኒክ አጣሪ ካርታ ዜግጅት ክትትሌ እና ዴጋፌ ባሇሙያ IV ተግባርና ኃሊፉነት
49
3.10. የተቀናጀ መሬት መረጃ አያያዝና ማህደር አስተዳደር ዳይሬክተር ተግባርና ኃላፊነት........................... 50
3.10.1. የተቀናቀጀ የመሬት መረጃ አያያዝ ቡድን መሪ ተግባር እና ኃላፊነት ............................................. 52
3.10.2. የጂ.አይ.ኤስ ባለሙያ.............................................................................................................. 54
3.10.3. የዳታ ኢንኮደር III ተግባርና ኃላፊነት......................................................................................... 56
3.10.4. የዳታ ኢንኮደር II ተግባርና ኃላፊነት.......................................................................................... 57
3.10.5. የዳታ ኢንኮደር I ተግባርና ኃላፊነት........................................................................................... 58
3.10.6. የሶፍትዌር ልማት እና ቴክኖሎጂ መሰረተ ልማት ቡድን መሪ ተግባርና ኃላፊነት ........................... 60
3.10.7. ሲስተም አድሚኒስትሬተር IV ተግባርና ኃላፊነት........................................................................ 61
3.10.8. ዳታ ቤዝ አድሚኒስትሬተር IV ተግባርና ኃላፊነት ....................................................................... 63
3.10.9. ኔትወርክ አድምኒስትሬተር IV ተግባርና ኃላፊነት ....................................................................... 64
3.10.10. የሶፍትዌር ኢንጂነር IV ተግባርና ኃላፊነት ............................................................................. 66
2
3.10.11. የመረጃ መረብ ደህንነት ባለሙያ IV ተግባርና ኃላፊነት .......................................................... 67
3.10.12. ዌብሳይት አድሚኒስትሬተር IV ተግባርና ኃላፊነት ................................................................. 69
3.10.13. የኮምፒዩተር ጥገና ባለሙያ III ተግባርና ኃላፊነት .................................................................. 70
3.10.14. የኮምፒዩተር ጥገና ባለሙያ ................................................................................................ 72
3.10.15. የይዞታ ማህደር አስተዳደር ድጋፍና ክትትል ቡድን መሪ ተግባርና ኃላፊነት ............................... 73
3.10.16. የይዞታ ማህደራት ባለሙያ III ተግባርና ኃላፊነት ................................................................... 74
3.10.17. የይዞታ ማህደራት ባለሙያ I ተግባርና ኃላፊነት ..................................................................... 76
3.10.18. የይዞታ ማረጋገጫ ሰነድ ዝግጅትና ህትመት ክትትል ባለሙያ II ተግባርና ኃላፊነት.................... 77
3.10.19. የይዞታ ማረጋገጫ ሰነድ ዝግጅትና ህትመት ክትትል ባለሙያ I ተግባርና ኃላፊነት..................... 77
3.10.20. የተገልጋይ መስተንግዶና ሪከርድ ቡድን መሪ ......................................................................... 78
3.10.21. የሪከርድ አስተዳደር ሰራተኛ III ተግባርና ኃላፊነት .................................................................. 79
3.10.22. የሪከርድ አስተዳደር ሰራተኛ I ተግባርና ኃላፊነት .................................................................... 80
3.10.23. የተገልጋይ መስተንግዶ ሠራተኛ II ተግባርና ኃላፊነት .............................................................. 81
3.10.24. የተገልጋይ መስተንግዶ ሠራተኛ I ተግባርና ኃላፊነት ............................................................... 82
3.11. የቅሬታ አፈታት ዳይሬክተር ተግባርና ኃላፊነት (ማዕከል) ................................................................ 82
3.11.1. የቅሬታ አፈታት ቴክኒክ ባለሙያ IV .......................................................................................... 84
3.11.2. የቅሬታ አፈታት ስራ አመራር ባለሙያ IV.................................................................................. 84
3.11.3. የቅሬታ አፈታት ህግ ባለሙያ IV .............................................................................................. 85
3.12. በቅርንጫፍ ደረጃ የዳይሬክቶሬት፣ የቡድኖችና የባለሙያዎች ተግባርና ኃላፊነት .............................. 86
3.13. የአገልግሎት ማሻሻያና የመሬት መረጃ ዳይሬክቶሬት ተግባርና ኃላፊነት ........................................... 86
3.13.1. የህግ እና ቴክኒክ ጉዳች ክትትል ቡድን አስተባባሪ ተግባርና ኃላፊነት............................................. 88
3.13.2. የድጋፍ ክትትል እና ቅሬታ አፈታት ቴክኒክ ባለሙያ III ተግባርና ኃላፊነት ..................................... 90
3.13.3. የድጋፍ ክትትል እና ቅሬታ አፈታት ህግ ባለሙያ III ተግባርና ኃላፊነት .......................................... 91
3.13.4. ድጋፍ ክትትል እና ቅሬታ አፈታት ስራ አመራር ባለሙያ III ተግባርና ኃላፊነት ............................... 92
3.13.5. የማስረጃ አሰጣጥ ቡድን አስተባባሪ ተግባርና ኃላፊነት .............................................................. 93
3.13.6. የውል ሰነዶች አጣሪ ባለሙያ IV ተግባርና ኃላፊነት .................................................................... 95
3.13.7. የይዞታ ንብረት ግምት ምህንድስና ማስረጃ አሰጣጥ ሰራተኛ IV ተግባርና ኃላፊነት ....................... 96
3.13.8. የተቀናቀጀ የመሬት መረጃ አያያዝ ቡድን ተግባርና ኃላፊነት ....................................................... 97
ተጠሪነቱ ................................................................................................................................................... 97
3
3.13.9. የጂ.አይ.ኤስ ባለሙያ III ተግባርና ኃላፊነት ............................................................................... 99
3.13.10. የዳታ ኢንኮደር III ተግባርና ኃላፊነት................................................................................... 100
3.13.11. የቴክኖሎጂ ልማትና ድጋፍ ቡድን አስተባባሪ ...................................................................... 101
3.13.12. የኮምፒውተር ጥገና ባለሙያ II ተግባርና ኃላፊነት ............................................................... 102
3.13.13. የኮምፒውተር ጥገና ባለሙያ I ተግባርና ኃላፊነት ................................................................ 104
3.13.14. የኔት ወርክ አዲሚኒስትሬትር ባለሙያ IV ተግባርና ኃላፊነት ................................................. 105
3.13.15. የኔት ወርክ አዲሚኒስትሬትር ባለሙያ I.............................................................................. 106
3.13.16. ሲስተምና ዳታቤዝ አድሚኒስትሬተር ባለሙያ IV ................................................................ 107
3.13.17. የይዞታ ማህደር አስተዳደር ቡድን አስተባባሪ....................................................................... 108
3.13.18. የይዞታ ማህደራት ባለሙያ III ........................................................................................... 110
3.13.19. የይዞታ ማህደራት ባለሙያ I ............................................................................................. 111
3.13.20. የይዞታ ማረጋገጫ ሰነድ ዝግጅትና ህትመት ክትትል ባለሙያ II ............................................ 112
3.13.21. የይዞታ ማረጋገጫ ሰነድ ዝግጅትና ህትመት ክትትል ባለሙያ I ............................................. 113
3.13.22. የሪከርድ እና ማህደር ሰራተኛ II .......................................................................................... 113
3.13.23. የሪከርድና ማህደር ሠራተኛ I ............................................................................................. 114
3.13.24. የመረጃ ዴስክ ሠራተኛ II ................................................................................................... 115
3.13.25. የመረጃ ዴስክ ሠራተኛ I .................................................................................................... 116
3.13.26. ሊዝ እና የይዞታ አገልግሎት ገቢ አሰባሰብ ቡድን አስተባበሪ .................................................. 117
3.13.27. የሂሳብ ሰራተኛ III ............................................................................................................. 118
3.13.28. ገንዘብ ያዥ II ................................................................................................................... 119
3.14. የስራ ክፍሎችን ችግሮች፣ህጎች ታሳቢዎችን መስበር .................................................................... 122

ክፌሌ አራት .............................................................................................................................................. 123
4.1. በአገልግሎት ማሻሻያና የመሬት መረጃ ዘርፍ የሰው ሀብት ፍላጎት (ማዕከል) ........................................... 123
4.2. በቅርንጫፍ ጽ/ቤት የሰው ሀይል ፍላጎት .............................................................................................. 132
ክፍል አምስት .............................................................................................................................................. 138
5.1. በዘርፉ የሚሰጡ ዋና ዋና አገልግሎቶችና ተግባራት ስታንዳርድ እና የስራ ድግግሞሽ ................................ 138
5.2. በቅርንጫፍ የማስረጃ አሰጣጥ ቡድን ................................................................................................. 150
4
5
ክፌሌ አንዴ
1. መግቢያ
የመሬት ሌማትና አስተዲዯር ቢሮ የከተማው ማህበራዊ፣ ኢኮኖሚያዊና ፖሇቲካዊ ጉዲዮችን

ሇማሳካት ጉሌህ ሚና ከሚጫወቱ የአገሌግልት ሰጪ ተቋማት ውስጥ አንደ ሆኖ የተዯራጀ
ተቋም ነው፡፡ ቢሮው የአዱስ አበባ ከተማ አስተዲዯር አስፇጻሚ አካሊት እንዯገና ሇማቋቋም
በወጣው አዋጅ ቁጥር 74/2014 የተሰጠውን ተግባርና ኃሊፉነት በአግባቡ እንዱወጣ አስፇሊጊው
ማሻሻያ ተዯርጎሇት ሇከተማው ማህበረሰብ በርካታ አገሌግልቶችን እየሰጠ ይገኛሌ፡፡
በዙህ መሰረት የከተማውን ህብረተሰብ ተጠቃሚነት ሉያረጋግጡ የሚያስችለ የመሬት

ዜግጅት፣ የወሰን ማስከበር፣ የመሌሶ ማሌማትና ተነሺዎችን መሌሶ ማቋቋም፣ መሬት
የማስተሊሇፌ፣ በህግ ሇተፇቀዯሊቸው ባሇይዝታዎች የይዝታ ማረጋገጫ ካርታ የመስጠት እና
የይዝታ አገሌግልት ስራዎች እያከናወነ ይገኛሌ፡፡ ስሇሆነም ውስን የሆነውን የመሬት ሀብት
በፌትሃዊነት፣ በግሌጽኝነት እና ተጠያቂነት ባሇው አሰራር አገሌግልት መስጠት የሚጠበቅ
ሲሆን ይህ ካሌሆነ የመሬት ሀብት በቀሊለ ሇብሌሹ አሰራር እና ሇህገወጦች በመጋሇጡ
ማስተካከያ ካሌተዯረገ ከፌተኛ ቀውስ ሉያስከትሌ ይችሊሌ፡፡
የአዱስ አበባ ከተማ አስተዲዯር የመሬት ዗ርፌ አገሌግልቶችን ሇማሻሻሌ በ2004 ዓ.ም
በተካሄዯው የአዯረጃጀት ጥናት የመሬት ሌማት ማኔጅመንት ቢሮ በስሩ 7 የመሬት ነክ
ተቋማትን ይዝ በማዕከሌና በክፌሇ ከተማ ዯረጃ ራሱን ችል በማዋቀር ጥናቱን በመተግበር
በአገሌግልት አሰጣጡ ሊይ በአንጻራዊነት ሇውጥ ሇማምጣት ተሞክሯሌ፡፡ እንዯገና በ2010
ዓ.ም እንዯ ሀገርና ከተማ የመጣውን ሇውጥ ተከትል ቀዯም ሲሌ በተዯረጉት የአዯረጃጀት
ጥናቶች በአግባቡ ያሌታዩ፣ በጊዛ ሂዯት መሻሻሌ የሚገባቸው፣ ከህዜብና ከመንግስት ፌሊጎት
አንጻር መሻሻሌ ያሇባቸው ጉዲዮች እንዲለ በመታመኑ በ2011 ዓ.ም ሇሶስተኛ ጊዛ መሰረታዊ
የሥራ ሂዯት ማሻሻያ ጥናት ተዯርጓሌ፡፡ በጥናቱም መሰረት በ2011 ዓ.ም ቢሮው በ3 የመሬት
ነክ ተቋማት የተዋቀረ ሲሆን በማዕከሌና በክፌሇ ከተማ ሲሰሩ የነበሩ በጥናት የተሇዩ ሥራዎች
ወዯ ክፌሇ ከተማ እና ወዯ ወረዲ እንዱወርደ በመዯረጉ አገሌግልቶች ሇተጠቃሚዎች ተዯራሽ
እንዱሆን አዴርጓሌ፡፡
6
ሇአራተኛ ጊዛ በአገሌግልት አሰጣጥ እና የሌማት ሥራዎች ያለት ክፌቶተች ሇመፌታት
በ2014 ዓ.ም የመሰረታዊ ስራ ሂዯት ጥናት ማሻሻያ ተግባራዊ ተዯርጎ ወዯ ስራ የተገባ
ቢሆንም አሁን የተቋሙን አገሌግልት አሰጣጥ ችግሮችን ከመሰረቱ ሇመፌታት አሌተቻሇም፡፡
በላሊ በኩሌ ዯግሞ የሀገራዊና ከተማ አቀፊዊ የሌማት ፌሊጎት ከጊዛ ወዯ ጊዛ እየጨመረ
መምጣቱ፣ ውስን የሆነውን መሬት በአግባቡ ስራ ሊይ በማዋሌ የከተማዋን ማይከሮ-ኢኮኖሚክ
ችግሮችን በመፌታት ሂዯት ያለ ክፌተቶች፣ አገሌግልት አሰጣጡ ስር የሰዯዯ ሙስናና
የጥቅም ትስሰር መኖሩ፣ ከፌተኛ የተገሌጋይ ቅሬታ በማሳዯሩ፣ የመሌካም አስተዲዯር
ችግሮች፣ በቴክኖልጂ ያሌ዗መነ የመረጃ አዯረጃጀትና አገሌግልት አሰጣጥ፣ አሰራር/አዋጅ፣
ዯንቦች፣መመሪያዎች እና ማኑዋልች እና ሰርኩሊሮች/ ወቅታዊ ያሇመሆን፣ ዜቅተኛ
የተጠያቂነት ሂዯት፣ ዯካማ ክትትሌና ዴጋፌ ሥርዓት እና ቅንጅታዊ አሰራር ሊይ ክፌተት
መኖሩ ተሇይቷሌ፡፡
ስሇሆነም በተቋሙ የሚሰጡትን አገሌግልቶች ይበሌጥ ውጤታማ፣ ቀሌጣፊ እና ከተማችን

ላልች ዓሇማቀፌ ከተሞች ከዯረሱበት የዕዴገት ዯረጃ ጋር ተወዲዲሪ እንዴትሆን ሇማዴረግ፣
የላብነትና ብሌሹ አሰራርን ወሳኝ በሆነ ሁኔታ ሇመቀነስ፣ የነዋሪዎቻችንን የአገሌግልት
እርካታ ከፌ ሇማዴረግ እና ዯረጃውን የጠበቀ አገሌግልት በመስጠት በከተማችን ማህበራዊ፣
ኢኮኖሚያዊ እና ፖሇቲካዊ ጉዲዮችን እንዲግባብነቱ ምሊሽ ሇመስጠት እንዱያስችሌ በከተማ
ዯረጃ ቅዴሚያ ተሰጥቶ ሪፍርም እንዱዯረግ ከተመረጡ ተቋማት አንደ በመሆኑ ይህ
የመዋቅር አዯረጃጀት ጥናት ተ዗ጋጅቷሌ፡፡
7
1.1. የጥናቱ አጠቃሊይ ዲራ (Back Ground of the Study)
1.1.1. ከአዯረጃጀት እና ከመዋቅር አንፃር

በአስፇፃሚ አካሊት ማቋቋሚያ አዋጅ 74/2014 መሰረት በማዴረግ በተሇያዩ ጊዛያት አጠቃሊይ
የአዯረጃጀት ሇውጥ ጥናት በማዴረግ በ዗ርፈ ይታዩ የነበሩ የአዯረጃጀት ችግሮችን ሇመፌታት
ጥረቶች ተዯርግዋሌ።
ቢሮው በ2014 ዓ.ም መሌሶ ከተዯራጀ በኋሊ ቀዴሞ ይስተዋለ የነበሩ የተግባር እና ኃሊፉነት
ዴግግሞሽ እንዱሁም ከስራ ፌሰት ጋር ተያይዝ ያለ ችግሮች በተወሰነ ዯረጃ የተቀረፈ ሲሆን
ይህም በአንፃራዊነት ተቋሙ ቀሌጣፊ፣ ፌትሃዊና ተዯራሽ አገሌግልት ሉሰጥ በሚችሌ መሌኩ
እንዱዯራጅ አስችልታሌ፡፡ ሆኖም ከስራ ፌሰት፣ ተመሳሳይ ስራዎች በተበታታነ መሌኩ በተሇያዩ
ዲይሬክቶሬቶች መዯራጀታቸው (ሇምሳላ መሌካም አስተዲዯርና ቅሬታ አፇታት ስራዎች)
አንዲንዴ ስራዎች ከአዯረጃጀት ችግር የተነሳ ተግባራዊ ሇማዴረግ አሇመቻለ (የመሀሌ ከተማ
ክ/ከተሞች የሌማት ተነሺዎች መሌሶ የማቋቋም ስራ)፣ በክ/ከተማ ዯረጃ ያሇው የአስተዲዯርና
ፊይናንስ የስራ ክፌሌ ከመሬት በማውጣት በስራ አሰኪያጅ ፑሌ ስር እንዱዯራጅ በመዯረጉ
የሰው ሀይሌ ስምሪትና አስተዲዯር እንዱሁም የፊይናንስ አስተዲዯር ስራዎች ሊይ አለታዊ
ተጽዕኖ ማሳዯሩ፣ አንዲንዴ የስራ ክፌልች ቡዴን እንዱኖራቸው ተዯርጎ መዯራጀት ሲገባው
በዲይሬክቶሬት ዯረጃ ብቻ መዯራጀቱ ሇምሳላ የህግና ቴክኒክ ዲይሬክቶሬት ከፌተኛ የስራ ጫና
መፌጠሩ፣ የአሰራር ጥራት ኦዱት ዲይሬክቶሬት ተጠሪነት ሇ዗ርፈ መዯረጉ በተቋሙ
የሚፇጸመውን የላብነትና ብሌሹ አሰራር በሚፇሇገው ሌክ ተጠያቂነትን ከማረጋገጥ አንጻር
ክፌተቶች መኖራቸው ተሇይቷሌ፡፡
ስሇሆነም ዗ርፈ ተሇዋዋጭ ከሆነው ሀገራዊና ዓሇም አቀፊዊ ሁኔታዎች በመነሳት የአዯረጃጀት
ማሻሻያ ማዴረግ የሚገባ ይሆናሌ፡፡
1.1.2. ከአሰራር (ከህግ፣ ከስሌጣንና ኃሊፉነት) አንፃር

ከሕግ፣ ሥሌጣን እና ኃሊፉነት አንፃር ቢሮው የከተማ አስተዲዯሩን አስፇፃሚ አካሊት እንዯገና
ሇመወሰን በወጣ አዋጅ ቁጥር 74/2014 የተሰጠውን ሥሌጣንና ኃሊፉነት መነሻ በማዴረግ
በየዯረጃው የሚገኙ የስራ ክፌልችን በየጊዛው ያሊቸውን አዯረጃጀትና አሰራር በማሻሻሌ እና
የመፇፀምና የማስፇፀም አቅምን በመገንባት አገሌግልት አሰጣጡን በተወሰነ ዯረጃ የማ዗መን
8
እንዱሁም በየዯረጃው ያሇው የሰው ኃይሌ አቅም የሚያሳዴጉ የተሇያዩ ሥራዎችን ሲያከናውን
ቆይቷሌ፡፡ በዙህ ሂዯት በአሰራር እና በአገሌግልት አሰጣጥ ሊይ የተወሰኑ ሇውጦችን ሇማምጣት
ጥረት ተዯርጓሌ፡፡
ይሁንና አሁንም በትኩረት እና በበጀት እጥረት ምክንያት ወዯ ሙለ ትግባራ ያሌዋለ

ኃሊፉነቶች መኖራቸው (የመሀሌ ከተማ የሌማት ተነሺዎች መሌሶ ማቋቋም ስራ)፣ የሥራዎች
ተመጋጋቢነት ክፌተቶች አሁንም የሚታዩ ስሇመሆኑ ቢሮው ባዯረጋቸው ጥናቶች እና
የክትትሌና ዴጋፌ ሥራዎች ሇማወቅ ተችሎሌ። ስሇሆነም የሚታዩ የተግባርና ኃሊፉነት ችግሮች
ሊይ ማስተካከያ ማዴረግ ተገቢ ይሆናሌ።
ቢሮው የተቋቋመበትን ተሌዕኮ መሰረት ባዯረገ መሌኩ የራሱ የሆነ የአሰራር መመሪያዎች
ማንዋልች እንዱኖረው በማዴረግ የተዯራጀ ነው። እነዙህ የአሰራር ስርዓቶች የህብረተሰቡን
አዲጊ ፌሊጎት ተከትል በየጊዛው ወቅታዊ እየተዯረጉ የሚሄደ መሆን ይኖርባቸዋሌ፡፡ በዙህም
አገሌግልት እየተሰጠባቸው የሚገኙት የሉዜ አዋጅ 721/2004፣ የሉዜ ዯንብ 49/2004፣
አገሌግልት የሚሰጥባቸው 12 መመሪያዎች ከተዯረጉት የአዯረጃጀት ሇውጦች ጋር የተናበቡ
ባሇመሆኑ በውሳኔ አሰጣጥ፣ በስራ ቅብብልሽ በአጠቃሊይ በአገሌግልት አሰጣጡ ሊይ ችግሮች
በማጋጠሙ መፌትሄ መስጠት አስፇሊጊ ነው፡፡
እነዙህ ነባር መመሪያዎች በተበታተነ መሌኩ የተ዗ጋጁ በመሆኑ በየዯረጃው አገሌግልት

በመስጠት ሊይ የሚገኙ ባሇሙያዎች እንዯዙሁም ስራውን በበሊይነት የሚያስተባብሩ አመራሮች
በግሌጽ የማይታወቁ ከመሆኑም ባሇፇ በመመሪያዎች ሊይ የሚስተዋለ የተናባቢነት፣
የግሌጸኝት፣ የአሰራር ችግሮችን በሚገባ ተገንዜቦ በየጊዛው ወቅታዊ የሚዯረጉ ባሇመሆኑ
በየዯረጃው የሚሰጡ አገሌግልቶች የህብረተሰቡን ፌሊጎት ያማከለ እንዲይሆኑና የቅሬታ
ምንጮች ሆነዋሌ፡፡
በአፇጻጸም ሂዯት በመመሪያዎች ሊይ ሲያጋጥሙ የነበሩ ችግሮች በማብራሪያና ሰርኩሊር

ሇመፌታት ጥረት የተዯረገ ቢሆንም የእነዙህ ሰርኩሊሮችና ዯብዲቤዎች መብዚትና አሌፍ አሌፍ
እርስ በእርሱ የሚጋጩ ስሇሆኑ ሇችግሮቹ እሌባት መስጠት አስፇሊጊ ይሆናሌ፡፡ ስሇሆነም
ውጤታማ አገሌግልት አሰጣጥን ሇማምጣት እና የህብረተሰቡን እርካታ ሇማረጋገጥ
በሚያስችሌ መሌኩ አዋጁን፣ ዯንቡንና መመሪያዎችን ማሻሻሌ ተገቢ ይሆናሌ።
9
1.1.3. ከሰው ሀይሌ ስምሪት አንጻር
ሀ) ከሰው ኃይሌ ቁጥር እና ሙያዊ ስብጥር አኳያ
በ2014 ዓ.ም በተዯረገው የመሰረታዊ የስራ ሂዯት ሇውጥ ጥናት ከከተማ እስከ ወረዲ በጥናቱ
የተፇቀዯው የሰው ኃይሌ ብዚት 3,568 ቢሆንም የተመዯበው ሰው ኃይሌ በመቶኛ ሲታይ
በማዕከሌ 76 ከመቶ፣ በክ/ከተማ 86 ከመቶ እና በወረዲ 43 ከመቶ በአጠቃሊይ 72.3 ከመቶ
የስራ መዯብ የተሟሊ ሲሆን የወረዲ ሰው ኃይሌ ሰፉ ክፌተት እንዲሇው ያሳያሌ፡፡ በ዗ርፌ ዯረጃ
ያሇው ሁኔታ የመሬት መረጃና አገሌግልት ማሻሻያ የተፇቀዯው የሰው ኃይሌ ቁጥር 847
ሲሆን የተመዯበው የሰው ኃይሌ ግን 525 (62 በመቶ) ብቻ በመሆኑ በተሇይ የቴክኒክ
(ሰርቬየር፣ ጂአይኤስ ፣ ስፓሻሌ ባሇሙያ) እና ህግ ባሇሙያዎች ክፌተት ያሇበት በመሆኑ
ስራዎችን በሚገባ ሇማከወን ዕንቅፊት ሆኗሌ፡፡
በክ/ከተማ ዯረጃ የአሰራር ጥራት ኦዱት ቡዴን ያሇው የሰው ሀይሌ አሇመሟሊት በተሇይ በኮሌፋ
ቀራንዮ (25 በመቶ)፣ የካ እና ቦላ (50 በመቶ)፣ እና ሇሚ ኩራ (12 በመቶ) ብቻ በሰው ሀይሌ
የተሸፇነ መሆኑን ይህም የኦዱት ስራውን በአግባቡ ሇመስራትና ብሌሹ አሰራርን ሇመከሊከሌ
ማነቆ መሆኑ፣ በህግና ቴክኒክ ጉዲዮች ክትትሌ በኩሌ የጎሊ ችግር የሚስተዋሇው በክ/ከተሞች
ሲሆን በተሇይ ሇሚ ኩራና ሌዯታ ክ/ከተሞች ባሇሙያ ያሌመዯበ ሲሆን በቦላ (44 በመቶ)፣
ኮሌፋ (33 በመቶ)፣ አዱስ ከተማ (50 በመቶ) ከተፇቀደት የስራ መዯቦች በሰው ኃይሌ
የተሸፇነ በመሆኑ ስራዎችን በሚገባው ፌጥነት ሇመፇጸም እንቅፊት ሆኗሌ፡፡ በአጠቃሊይ
በ2001 ዓ.ም ከተዯረገው የመሰረታዊ የስራ ሂዯት ጥናት ጀምሮ የተዯራጀው የሰው ኃይሌ
ከነበረው ቆይታ አኳያ አዲዱስ ሀሳቦችና ዕውቀትን የማመንጨት ጉዴሇት ያሇበት በመሆኑ
ይህንን ሉሇውጥ የሚችሌ አዲዱስ የሰው ሀይሌ የሚገባበትን ሁኔታ ማመቻቸት የግዴ ይሊሌ፡፡
ስሇሆነም ተቋሙ የከተማውን ራዕይ ሇማሳካት ከፌተኛ ሚና ያሇው ከመሆኑ ጋር ተያይዝ
የተቋቋመበትን ተሌዕኮ ሇማሳካት በየዯረጃው የሚመዯበው ባሇሙያ ብቃት ያሇው እና ተወዲዲሪ
እንዱሆን ከማዴረግ አንፃር የተቃኘ እንዱሆን ማዴረግ ይገባሌ፡፡
ሇ) ከአመሇካከት እና ከሥነ-ምግባር አንጻር
በ዗ርፈ በየዯረጃው ባለት አመራሮችና ፇጻሚዎች ዗ንዴ የጠባቂነት፣ የተነሳሽነትና የቁርጠኝነት

እንዱሁም የዜግጁነት መጓዲሌ ችግሮች ጎሊ ብሇው መታየታቸው፣ በአብ዗ኛው በ዗ርፈ ያሇው
10
አመራርና ባሇሙያ የተቋሙን ራዕይ የጋራ አዴርጎ በባሇቤትነት መንፇስ ከመስራት ይሌቅ
በአቋራጭ ከብሮ ከተቋሙ ሇመውጣት በማሰብ የሚንቀሳቀስ መሆኑ፣ ወዯ ዗ርፈ በየጊዛው
የሚቀሊቀለ አመራር እና ባሇሙያዎች ከሙያቸው እና ከስነምግባራቸው ይሌቅ በእጅ መንሻ
የሚመዯቡበት ሁኔታ መኖሩ፣ በየዯረጃው ያሇው አመራር እና ባሇሙያ የአገሌጋይነት ስሜት
የተሊበሰ ባሇመሆኑ ተገሌጋዩ እምነት እያጣበት፤ ሇእንግሌትና እጅ መንሻ እየተጋሇጠ
መምጣቱ፤ የእሊፉ ተጠቃሚነት አስተሳሰብና አመሇካከት ጥቂት በማይባለ አመራሮችና
ባሇሙያዎች እየተስተዋሇ መምጣቱ፤ ተገሌጋዩን የሚያጉሊለ ባሇሙያዎችን ታግል
ሇማስተካከሌ ያሇመፇሇግና የቸሌተኝነት አስተሳሰብ መኖሩ፤ ከፌ/ቤት ሇሚቀርቡ ሌዩ ሌዩ
ትዕዚዝች የተዚባ ምሊሽ መስጠት፣ ያሌተገባ ውሳኔ ሲሰጥ ችልት ቀርቦ ከማስረዲት ይሌቅ ሆን
ብል በመቅረት የመንግስትን ጥቅም በሚጎዲ መሌኩ እንዱፇጸም ማዴረግ፣ ተገሌጋዮች
ሇሚያቀርቡት ቅሬታ ወቅቱን የጠበቀ ምሊሽ ከመስጠት ይቅሌ ባሌተገባ መንገዴ እንዱመሊሇሱ
በማዴረግ እሊፉ ጥቅም መፇሇግ፣ ሇህገወጥ የመሬት ዜርፉያ ምቹ ሁኔታ ሇመፌጠር ሲባሌ
መብት ያሌተፇጠረሇትን ባድ መሬት ሌክ መብት እንዯተፇጠረሇት በማስመሰሌ በመሰረታዊ
ካርታ ማወራረስ፡፡ ካሳ የተከፇሇበት፣ ምትክ ቦታ ወይም ቤት የተሰጠበት ማህዯር እንዱጠፊ
ማዴረግ፣ ፍርጅዴ ማህዯር በማዯራጀት የመንግስትና የህዜብ ሀብት ያሇአግባብ እንዱመ዗በር
ማዯረግ፣ መዯበኛ የይዝታ አገሌግልቶች ያሇ እጅ መንሻ የማይሰጥ መሆኑ እና ከፌተኛ የህዜብ
ቅሬታ ያሇበት አገሌግልት መሆኑ በአጠቃሊይ በ዗ርፈ የሚሰጡት አገሌግልቶች ህብረተሰቡን
የሚያማርር በመሆኑ በዜርዜር ተሇይቷሌ፡፡
ሏ) ከዕውቀትና ክህልት አንጻር
አመራሩና ባሇሙያው ከሚሰራው ስራ ጋር ተያያዥነት ያሊቸውን አዋጆች፣ ዯንቦች፣

መመሪያዎች፣ እና የአፇጻጸም ማኑዋልችን አንብቦ በመረዲት ከመፇጸም አኳያ ችግር ያሇ
መሆኑ፣ በየዯረጃው ሇሚቀርቡ ቅሬታዎች ወቅታዊና የማያዲግም ምሊሽ የመስጠት ችግሮች
የአቅም (የዕውቀትና ክህልት ) ክፌተቱ መኖሩ ፣ በየዯረጃው ያሇው ባሇሙያ የተሰጠውን ስራ
በተቀመጠው ጊዛ፣ አሰራር እና ጥራት በአግባቡ ሰርቶ ከማጠናቀቅ አኳያ ሰፉ የክህልት ችግር
ያሇበት መሆኑ፣ የመሬትና መሬት ነክ ስፓሻሌ መረጃዎችን የጂአይ ኤስ ቴክኖልጅ ተጠቅሞ
መረጃዎችን ማዯራጀት ሊይ ከፌተኛ የዕውቀትና የክህልት ከፌተት መኖሩ፣ የሌማት ተነሺዎች
መሌሶ ማቋቋምና የሼር ሌማት ሥራ ሊይ ባሇሙያውና አመራሩ ያሇው ሌምዴና ዕውቀት
አናሳ መሆኑ ተሇይቷሌ፡፡
11
በአጠቃሊይ በየዯረጃው ያሇው የሰው ሀይሌ ሁኔታ ከሙያ ስብጥርና ብዚት፣ ከአመሇካከትና ስነ-
ምግባር፣ ከዕውቀትና ክህልት አኳያ ክፌተት እንዲሇበት በተዯረገው ጥናት ሇማረጋገጥ የተቻሇ
በመሆኑ ይህንን ችግር ሉየሻሽሌ በሚያስችሌ ሁኔታ ስር ነቀሌ ሪፍርም ማዴረግ ጊዛ
የሚሰጠው ጉዲይ አይዯሇም፡፡
1.1.4. ከቴክኖልጂ አንፃር

በቢሮው የሚሰጡ አገሌግልቶች እና የመረጃ አያያዜ ስርዓታችንን በቴክኖልጂ በመዯገፌ
ተገሌጋዮች ባለበት ሆነው ወይም ተዯራሽ በሆነ አገሌግልት መስጫ ተቋማት በመገኘት
የሚገሇገለበትን እንዱሁም በቴክኖልጂ የተዯገፇ የመረጃ ሌውውጦችን ተግባራዊ በማዴረግ
ጊዛ፣ ጉሌበት እና ወጪ ቆጣቢ አገሌግልት መስጠት የግዴ የሚሌበት ዗መን ሊይ እንገኛሇን፡፡
ይሁንና የ዗ርፈን የመፇፀም አቅም በቴክኖልጂ ከመገንባት አንፃር በርካታ ክፌተቶች መኖራቸው
ታይቷሌ፡፡ ይህም መረጃ (ማህዯር፣ካርታ፣ቋሚ መዜገብ፣ ሰፓሻሌ መረጃዎችንና የመሳሰለትን)
በአንዴ ቋት ሇመያዜና ሇማስተዲዯር የሚያስችለ የቱክኖልጂ መሰረተ ሌማቶች የተ዗ረጉ
ቢሆንም ሲስተሞች አሇመሌማት፣ የተቋሙን የመረጃ ሌውውጥ በሚያሳሌጥ መሌኩ ከውስጥና
ከውጭ ባሇዴርሻ አካሊት ጋር በቴክኖልጂ ማስተሳሰር የሚችለ መሰረተ ሌማቶች
አሇመ዗ርጋትና ሲስተሞች አሇመሌማት፣ መሰረታዊ ካርታ አጠቃቀም ከአንዴ ቋት (server
based) አሇመሆን እና በጂ.አይ.አስ ቴክኖልጂ አሇመዯገፌ፣ አገሌግልት አሰጣጡን ሇማሳሇጥ
ቀዯም ሲሌ የተጀመሩ የ’Tenure’ ሲስተም ሌማት ተጠናቆ ወዯ ስራ መግባት አሇመቻለ
የሚጠቀሱ ዋና ዋና ክፌተቶች ናቸው፡፡
ከዙህ አኳያ ሇ዗ርፈ ከተሰጠው ተሌዕኮ እና አገሌግልት መካከሌ በቴክኖልጂ መዯገፌ ያሇባቸው
አገሌግልቶችና ተግባራት፣ በምን አይነት ቴክኖልጂ መዯገፌ እንዲሇባቸው በተገቢው ታይቶ፣
የተጀመሩ የቴክኖልጂ ሌማቶች በተሟሊ መንገዴ አጠናቆ ስራ ሊይ እንዱውለ ማዴረግ፣ አሁን
በሥራ ሊይ ያሇውን ቴክኖልጂ ከአዲዱስ ቴክኖልጂዎች ጋር በማቀናጀት አገሌግልት
አሰጣጡንና አሰራሩን ማ዗መን ወቅቱ የሚጠይቀው ጉዲይ ነው። በላሊም በኩሌ የ዗ርፈ
አጠቃሊይ አሰራር ግሌጽ፣ ተጠያቂነት የሰፇነበት፣ ቀሌጣፊ እና ውጤታማ እንዱሆኑ እንዱሁም
ብቃት ያሇው የሰው ሃይሌ መመዯብና ማፌራትን የሚጠይቅ እንዯሆነ መረዲት ተችሎሌ።
ስሇሆነም ከሊይ የተጠቀሱ ጉዲዮችን ታሳቢ በማዴረግ በዙህ ሪፍርም ሇተሇዩ ችግሮች በሌዩ
ትኩረት በመስራት ሇውጥ ማምጣት ይጠበቅብናሌ።
12
1.1.5. ከአገሌግልት አሰጣጥ አንጻር
ሇረጅም ጊዛ መፌትሄ ያሇገኘዉ የአርሶ አዯርና የአርሶ አዯር ሌጆች የመኖሪያ ቤትና የግብርና
መጠቀሚያ የይዝታ መረጋገጫ የምስክር ወረቀት መስተንግድ በትኩረት እየተከናወነ መሆኑ፣
ሇኃይማኖት ተቋማት እንዱሁም ሇተሇያዩ አሌሚዎች ቦታ ተ዗ጋጅቶ በከተማ አስተዲዯሩ ካቢኔ
እንዱወሰንሊቸዉ መዯረጉ፣ ከመሌካም አስተዲዯርና አገሌግልት አሰጣጥ ጋር በተያያ዗
የሚስተዋለ ችግሮችን ሇመቅረፌ የጎሊ ችግር በተስተዋሇባቸዉ ፇጸሚዎች በሌዩ ሁኔታ
ከተቋሙ እንዱወጡ መዯረጉ በጥንካሬ ከተከናወኑ ዋና ዋና ተግባራት ውስጥ ጥቂቶቹ ናቸው፡፡
ከፌ ብል የተገሇጹት በጎ ጅምር ስራዎች ቢኖሩም የግንባታ ማጠናቀቂያ ጊዛ ያሇፇባቸዉ የሉዜ

አሌሚዎች የሉዜ ዉሌ ማሻሻያ ጥያቄ በተሟሊ ሁኔታ ዉሳኔ እንዱያገኝ አሇመዯረጉ፣ አግባብ
ባሇዉ አካሌ ሳይፇቀዴ የተያዘ ሆነዉ የፕሊን ተቃርኖ ያሇባቸው ይዝታዎች ችግር ፇቺ
መፌትሄ አሇመሰጠቱ፣ የተሇያዩ አገሌግልቶችን በተቀመጠሊቸዉ አሰራርና ስታንዯርዴ መሰረት
አሇመሰጠታቸው ሇተንዚዚና ሇላብነት ተጋሊጭ እንዱሆን መዯረጉ፣ የመብት ፇጠራ ሥራዎች
በተቀመጠሊቸዉ የጊዛ ገዯብ መሰረት አሇመጠናቀቁ ሇመሌካም አስተዲዯርና ሇህገ-ወጥ የመሬት
ወረራ ምቹ ሁኔታ መፌጠሩ፣ የቦታ ዜግጅት ሥራዎችም በላብነት የተተበተበ ከመሆኑ የተነሳ
አገሌግልት አሰጣጡ ሇብሌሽት መዲረጉ በአጠቃሊይ አገሌግልት አሰጣጡ ኢፌትሀዊ እና
አዴልአዊ አሰራር የሚስተዋሌበት በመሆኑ ችግሩን ትርጉም ባሇው አግባብ የሚፇታ ሪፍርም
ማዴረግ ያስፇሌጋሌ፡፡
1.1.6. የጥናቱ መነሻ ሃሳብ (Statement of the Problem)

የመሬት ሌማትና አስተዲዯር ቢሮ በከተማ አስተዲዯሩ የአገሌግልት ሰጪ ተቋማት ውስጥ
አንደ ሲሆን ሇበርካታ ጊዛያት የአዯረጃጀት ማሻሻያዎችን በማዴረግ የከተማውን ህብረተሰብ
ማህበራዊ እና ኢኮኖሚያዊ ሌማት ተጠቃሚነት ሉያረጋግጥ የሚያስችለ የመሬት አቅርቦት፣
የማስተሊሇፌ እና የይዝታ አገሌግልት ስራዎች እየሰራ ይገኛሌ፡፡ ይሁንና ውስን የሆነውን
የከተማ መሬት በፌትሃዊነት፣ በግሌጽኝነት እና ተጠያቂነት ባሇው አሰራር አገሌግልት መስጠት
ባሇመቻለ የመሬት ሀብት በቀሊለ ሇከፌተኛ ላብነትና ምዜበራ እንዱጋሇጥና የጥቂቶች መክበሪያ
እንዱሆን ዕዴሌ ከፌቷሌ፡፡
13
ይሁንና በተዯጋጋሚ ጊዛ የአዯረጃጀት ማሻሻያ ቢዯረግም ስራዎች ተፇጥሯዊ ፌሰታቸውን
ጠብቀው አሇመዯራጀታቸው፣ ተመሳሳይ ስራዎች በተበታታነ መሌኩ በተሇያዩ የስራ ክፌልች
መዯራጀታቸው፣ የአገሌግልት ጥራት ሇመጠበቅ በሚያስችሌ ሁኔታ አሇመዯራጀቱ፣ አንዲንዴ
ትኩረት የሚያስፇሌጋቸው የስራ ክፌልች ከማዕከሌ እስከ ወረዲ በአግባቡ አሇመዯራጀታቸው
ከአዯረጃጀት አኳያ ማስተካከያ የሚያስፇሌጋቸው ጉዲዮች ናቸው፡፡
ቢሮው የተቋቋመበትን ተሌዕኮ ሇመፇጸም የሚያስችለ በፋዳራሌና በከተማ አስተዲዯሩ የጸዯቁ

አዋጆች፣ ዯንቦችና 12 ሌዩ ሌዩ መመሪያዎችን መሰረት በማዴረግ አገሌግልት በመስጠት ሊይ
ይገኛሌ፡፡ ይሁንና ህጎቹና አሰራሮቹ ከተዯረጉት የአዯረጃጀት ሇውጦች ጋር የተናበቡ አሇመሆኑ፣
የተበታተኑ እና ተዯራሽ አሇመሆናቸው፣ ግሌጸኝነት የሚጎዴሊቸው፣ እርስ በርሳቸው
የሚጋጩና ሇትርጉም ተጋሊጭ መሆናቸው፣ በርካታ የህብረተሰብ አካሊት ጥያቄዎችን ያሊካተቱ
መሆኑ በውሳኔ አሰጣጥ፣ በስራ ቅብብልሽ በአጠቃሊይ በአገሌግልት አሰጣጡ ሊይ ችግሮች
በማጋጠሙ መፌትሄ መስጠት አስፇሊጊ ነው፡፡
ከሰው ሀይሌ ስምሪት አንጻር ተፇሊጊዉን ባሇሙያ ከማሟሊት አኳያ ያሇው ሁኔታ ክፌተት
የሚስተዋሌበት፣ ከሙያ ስብጥር አንጻር የቴክኒክ ወይም ስፓሻሌ ባሇሙያዎች የስራ መዯቦች
ሊይ በቂ ባሇሙያዎች ያሇመመዯቡ፣ ከአመሇካከትና ስነ-ምግባር፣ ከዕውቀትና ክህልት አኳያ
ችግር ያሇበት፣ የሰው ሀይሌ ስምሪቱና አስተዲዯሩ አዲዱስና የተሻሇ አስተሳሰብ እና ስነ-ምግባር
ያሇው የሰው ሀይሌ ወዯ ተቋሙ እንዱመጣ የሚጋብዜ ባሇመሆኑ ይህንን ችግር ሉያሻሽሌ
በሚያስችሌ ሁኔታ ስር ነቀሌ የመዋቅራዊ አዯረጃጀት ማዴረግ ጊዛ የሚሰጠው ጉዲይ
አይዯሇም፡፡
በ዗ርፈ የሚሰጡ አገሌግልቶች እና የመረጃ አያያዜ ስርዓታችን በቴክኖልጂ በመዯገፌ

ተገሌጋዮች ባለበት ሆነው መስተንግድ መስጠት የግዴ የሚሌበት ጊዛ ሊይ እንገኛሇን፡፡ ይሁንና
አገሌግልት አሰጣጡ በቴክኖልጂ የተዯገፇ አሇመሆኑ፣ የሰው ሀይለም የዕውቀትና ክህልት
ክፌተት ያሇበት እና ቴክኖልጂ ከመገንባት አንፃር መሰረተ ሌማቶች የተሟሊ አሇመሆኑ በዙህ
ረገዴ እና ስማርት ሲቲ ከመፌጠር አንፃር ያሇውን ዴርሻ እንዱወጣ በቀጣይ ትኩረት በመስጠት
መስራት የሚገባ ይሆናሌ፡፡
ከአገሌግልት አሰጣጥ አንጻር ተቋሙ የሚያከናውናቸው ዋና ዋና ተግባራት የከተማውን

ማህበራዊ፣ ኢኮኖሚያዊ ፖሇቲካዊ ሁኔታዎች ሊይ የሚኖረውን ቁሌፌ ፊይዲ ታሳቢ በማዴረግ
14
መፇጸም የሚገባ መሆኑ ይታመናሌ፡፡ ይሁንና የመሬት ሌማትና አስተዲዯር ቢሮ የከተማ
አስተዲዯሩን የአዯረጃጀት መዋቅር እርከን የሚከተሌ በመሆኑና ከወረዲ እስከ ቢሮ ዴረስ
የተዯራጁት ጽ/ቤቶች እና የስራ ክፌልች ተጠሪነታቸው ሇየክፌሇ ከተማው እና ሇየወረዲው ዋና
ስራ አስፇጻሚ በመሆኑ ቢሮው የተቋቋመበትን ተሌዕኮ ሇማሳካት የሚያቅዲቸውን ዕቅድች
በተያ዗ሊቸው የጊዛ ገዯብ ሇመፇፀም፤ በከተማ ዯረጃ የሚወሰኑ የሌማት ፕሮጀክቶችን
ሇማስፇፀም፤ የሚሰጡ አገሌግልቶችን ከብሌሹ አሰራር የፀደ ሇማዴረግ፤ ችግር ፇቺ የሆነ
የክትትሌና ቁጥጥር ስርዓት እንዲይኖር በማዴረግ በየዯረጃው በሚዯረጉ የኦዱትና የክትትሌ
ስራዎች በሚገኙ የህግ ጥሰቶች ሊይ ተመጣጣኝ እና አስተማሪ እርምጃ እና ተጠያቂነትን
እያረጋገጡ አገሌግልት አሰጣጡን ሇማሻሻሌ እና ብሌሹ አሰራርን ሇመቅረፌ ከፌተኛ ተግዲሮት
እንዯሆነ ሇማየት ተችሎሌ፡፡
ስሇሆነም የመሬት ዜግጅት፣ ቦታ ማስተሊሇፌና ክትትሌ፣ የመሬት ይዝታ አገሌግልቶች፣
የመብት ፇጠራ ስራዎች፣ የወሰን ማስከበርና መሌሶ ማሌማት ስራዎች ሇከፌተኛ ላብነትና
ብሌሹ አሰራር የተጋሇጡ በመሆኑ አገሌግልት አሰጣጡ ኢፌትሀዊ እና አዴልአዊ አሰራር
የሚስተዋሌበት እንዱሁም ውስን የሆነው የመሬት ሀብት ሇምዜበራና ሇከፌተኛ ላብነት
የተጋሇጠ ስሇሆነ ችግሩን በሚፇታ እና ያሇውን የተጠሪነት ችግር ሉያስተካክሌ በሚችሌ መሌኩ
ተቋማዊ የአዯረጃጀት ሇውጥ ማዴረግ አስፇሌጓሌ፡፡
1.1.7. የጥናቱ ዓሊማ

ሀገራዊ ሇዉጡን ተከትል እያዯገ የመጣውን የከተማችንን ነዋሪዎች የሌማትና የመሌካም
አስተዲዯር ችግሮችን የሚቀርፌ፣ የተጠያቂነት ስርዓትን የሚያረፇጋግጥ ቀሌጣፊና ውጤታማ
የአገሌግልት አሰጣጥ ፌሊጎትን ሉያሳካ የሚችሌ መዋቅራዊ አዯረጃጀት ጥናት ማዴረግ ነው፡፡
1.1.8. የጥናቱ ወሰን

የአዯረጃጀት ማሻሻያ ጥናቱ ወሰን በአዋጅ በተሰጠው ተግባርና ኃሊፉነት መሰረት ከከተማ እስከ
ወረዲ በመሬት ሌማትና አስተዲዯር ቢሮ ሥር ሉዯራጁ የሚገባቸውን ስራዎች ያካተተ ነው፡፡
1.1.9. የጥናቱ አስፇሊጊነት

የመዋቅራዊ አዯረጃጀት ጥናት ማ዗ጋጀት አስፇሊጊ የሚያዯርገው ቢሮው የከተማዋን ዕዴገትና
የነዋሪውን ፌሊጎት የሚመጥን፣ ብሌሹ አሰራርን የሚያስቀር፣ ቀሌጣፊ እና ዉጤታማ
አገሌግልት ሇመስጠት በተቋሙ የሚታዩ ችግሮች በመሇየት እና በመፌታት የህብረተሰቡን
ተጠቃሚነት ሇማምጣት ሆኖ፡-
15
 በቢሮው ውስጥ በተበታተነና በተንዚዚ መንገዴ ሲሰጡ የነበሩ አገሌግልቶች ተፇጥሯዊ
ፌሰታቸውን ጠብቀዉ ሇመስጠት የሚያስችሌ አዯረጃጀት በመፌጠር ብሌሹ አሰራሮችን
ሇመቅረፌ፣
 አገሌግልት አሰጣጡ የተገሌጋዩን ህብረተሰብ ፌሊጎት በተሻሇ መሌኩ ሇማርካት የሚያስችሌ
የመዋቅር አዯረጃጀት ሇማዴረግ፣
 ከማዕከሌ እስከ ወረዲ የሚስተዋሇውን የቅንጅታዊ እና የተጠሪነት ችግሮች ትርጉም ባሇው
አግባብ ሇማረጋገጥ የሚችሌ መዋቅራዊ አዯረጃጀት ሇመፌጠር፣
 በየዯረጃዉ የሚሰጡ አገሌግልቶች ተዯራሽ፣ ፌትሃዊ፣ ቀሌጣፊና ውጤታማ እንዱሆኑ
ሇማዴረግ፤
 ቢሮዉ በየዯረጃዉ የሚሰጣቸዉ አገሌግልቶች ተገቢዉ ክህልት፣ ብቃት እና ስነምግባር
ባሇው ባሇሞያ በማዯራጀት የነዋሪዉን እርካታ እና የከተማውን መሌካም አስተዲዯር ስኬት
ማረጋገጥ አስፇሊጊ በመሆኑ፣
 ከሰው ሀይሌ ስምሪትና አስተዲዯር ጋር በተያያ዗ የተሻሇ ዕውቀትና ሀሳብ ያሊቸውን አዲዱስ
ባሇሙያዎች ወዯ ተቋሙ ሇማምጣት ምቹ ሁኔታ ሇመፌጠር ነው፡፡
1.1.10. የጥናቱ ዗ዳ
የመዋቅራዊ አዯረጃጀቱ የጥናት ስሌት በመጀመሪያ ዯረጃ የመረጃ ምንጭ ከሆኑት የተቋሙ
አመራሮችና ባሇሙያዎች እንዱሁም ባሇዴርሻ አካሊት ጋር በተዯረጉ ውይይቶች የተገኙ
መረጃዎች ጥቅም ሊይ ውሇዋሌ፡፡
የሁሇተኛ ዯረጃ መረጃ አሰባሰብ ዗ዳን መሰረት በማዴረግ በተሇያዩ ጊዛያት በተሇይም በ2011
እና በ2014 ዓ.ም የተጠኑ የመሰረታዊ የስራ ሂዯት ማሻሻያ ጥናቶች፣ በተሇያዩ ጊዛያት የወጡ
አዋጆች፣ ዯንቦች እና መመሪያዎች፣ በየዓመቱ የተ዗ጋጁ ሪፖርቶች፣ የ2015 በጀት ዓመት
የአፇፃፀም ግምገማ አገሌግልት አሰጣጡን በተመሇከተ የተጠኑ ጥናቶች፣ በክትትሌና ግምገማ
የተገኙ መረጃዎችን በግብዓትነት ተወስዯዋሌ፡፡ በየክፌልቹ የቡዴን ውይይት በማዴረግ፣
የጥናት ስራውን ከሚያስተባብሩት በመመካከር፣ ሇቢሮው አመራር በማስገምገም የጥናት
ስራውን በማ዗ጋጀት አጸዴቆ ተግባራዊ ሇማዴረግ ነው፡፡
16
1.1.11. ከጥናቱ የሚጠበቅ ውጤት
በዙህ መዋቅራዊ አዯረጃጀት ጥናት የሚጠበቁ ውጤቶች፡-
 በአሰራር፣ በሰው ሀይሌ ስምሪት፣ከተጠሪነት ጋር ተያይዝ በቢሮው በየዯረጃው የሚስተዋለ

ችግሮች ተሇይተው በጥናቱ ምሊሽ ያገኛለ፤
 በቢሮው በየዯረጃው ያሇውን የአስተዲዯርና ፊይናንስ የስራ ክፌልች አገሌግልት አሰጣጥ
ክፌተቶች ተሇይተው በአዯረጃጀቱ ምሊሽ ያገናለ፤
 የአገሌግልት አሰጣጡን የሚያሳሌጥ እና የግሌጸኝነት አሰራር የሚያሰፌን በቴክኖልጂ
ተዯገፇ የስራ ፌሰትና አሰራር ይ዗ረጋሌ፤
 የተቋም ኃሊፉ፣ ምክትሌ ኃሊፉ፣ የዲይሬክተር፣ የቡዴን አስተባባሪና የባሇሙያዎች ተግባርና
ኃሊፉነት በጥናቱ ተሇይቶ ይ዗ጋጃሌ፤
 የተቋሙ የሥራ ክፌልች ተግባራትና የስራ መ዗ርዜሮች፣ ስራዎች የሚከወኑበት
ስታንዲርዴ፣ የስራ መዯብ ጥናት እና ተፇሊጊ ችልታ በጥናቱ ይ዗ጋጃሌ፤
 ሇትግበራ ዜግጁ የሆነ የመዋቅራዊ አዯረጃጀት ጥናት ሰነዴ ይ዗ጋጃሌ፤
 የከተማችን ነዋሪዎች የሌማትና የመሌካም አስተዲዯር ችግሮችን የሚቀርፌና ቀሌጣፊና
ውጤታማ አገሌግልት አሰጣጥን ውጤታማ በሆነ መሌኩ ሉተገበር የሚችሌ የመዋቅራዊ
አዯረጃጀት ከማዕከሌ እስከ ወረዲ ይፇጠራሌ፣
17
ክፍል ሁለት
2. የሀገር ውስጥና የውጪ ሀገር ተሞክሮ
2.1. የሀገር ውስጥ ተሞክሮ

የመሬት ሌማትና አስተዲዯር ነባራዊ አዯረጃጀትን በጣም ወዯኋሊ ተመሌሶ ማየትም ሆነ መረጃ
ማግኘት አሁን ካሇው እውነታ ጋር በማዚመዴ ፊይዲው ሲሇካ ጠቀሜታው ብዘም ባይሆን፡
ካሇፇው ተሞክሮ በተግባር የሚታወቀውን መዲሰሱ በታሪክ ፇትሽን ችግራቸውን አይተን
ያሇፌናቸውን ሊሇመዯገም፤ ጠቀሜታ እያሊቸው በስህተት የተውናቸውን ሇመያዜ እገዚ
ይኖረዋሌ፡፡ ከዙህ አንጻር ከ1967 በፉት ስሪቱ የተሇየ አዯረጃጀቱም በአመዚኙ የተማከሇ ቢሆን
እስካሁንም በስራ ሊይ ያለ አዯረጃጀቶችን የፇጠረ የህግ ማእቀፌ የወጣት ጊዛ ነበር ፡፡ በተሇይ
የፌትሃ ብሄር ህጉ ሰሇቋሚ ንብረት መመዜግብ አስፇሊጊነት፤ በቋሚ ንብረት ሊይ የሚዯረግ
ውሌ በጽሁፌ መሆንና የመመ዗ገብ ግዳታን የዯነገገ ሲሆን በ1944 የወጣ የማ዗ጋጃ ቤት ህግ
ዯግሞ መ዗ጋጃዎችን ፇጥሯሌ፤ ገቢያቸውንም ዯንግጓሌ አስካሁንም አብዚኛው ዴንጋጌ በስራ
ሊይ ያሇ ነው ፡፡ በተጨማሪም ማ዗ጋጃዎች ከሲቪሌ ሰርቪሱ የተሇየ አመራር እንዱኖራቸው
ያስቻሇ ነበር ፡፡ በህጉ በግሌጽ ባይዯነገግም ማ዗ጋጃዎች ቋሚ ንብረት ምዜገባና በቋሚ ንብረት
ሊይ የሚዯረግ ውሌን ወዯተግባር ማስገባት፤ ግንባታ ፇቃዴ መስጠት ስራዎች ሲሰሩ
ቆይተዋሌ፡፡ እንዱሁም ፕሊን መስራትንም ሆነ ማጽዯቅን በተሟሊ መሌኩ ባይሆንም
ሲያከናውኑ ነበር፡፡ አዯረጃጃቱም እስከ 1985 ዴረስ የ዗ሇቀ ነበር፡፡
በ1984-85 የሽግግር መንግስት ቻርተር ክሌሌና የፋዯራሌን ስሌጣን በመከፊፇሌ አዯረጃጃቱ

እንዯ አዱስ ሲቃኝ አዱስ አበባ የክሌሌ ስሌጣን በማግኘት መሌሳ ተዋቀረች፡፡ ከዙያን ጊዛ ጀምራ
እስከ 1994 ዴረስ ማ዗ጋጃ የሚሇው ቀርቶ አብዚኘው ስራ በሲቪሌ ሰርቪስ ህግ ሲተዲዯር፡፡
የመሬት ሌማትና ማኔጅመንት ስራ በስራና ከተማ ሌማት ቢሮ ውስጥ ተጠቃል ተዯራጅቷሌ
የቢሮው ኃሊፉው የክሌለ ስራ አስፇጻሚ ኮሚቴ አባሌ ነበር፡፡ በ1987 የሉዜ አዋጅና ዯንብ
ሲወጣ መሬትን ሇገበያ ማቀረብ ስራን የሚያከናውን ሉዜ ጽ/ቤት በሚሌ ተፇጠረ፡፡ የሉዜ
አዋጅ ሲወጣ የነበረው አተያይ የግብይት ስርአቱን የሚያመቻች አንዯ አሁኑ የምርት ገበያ
ተቋም ሻጭና ገዥን አገናኝ ስርዓት መ዗ርጋት፤የተዚባ ገበያ አንዲይኖር የዋጋ መነሻና መዴረሻ
ማሳወቅ፤ የሽያጭ ክንውኖችን ማስፇጸም ወ዗ተ ሚና ይኖረዋሌ ተብል ሲሆን የሉዜ ጽ/ቤት
ዋናው ስራ መሬት ሽያጭ ክፌሌ ሆኖ በመቅረቡና ያሊመረተውን ምርት ሇገበያ አቅራቢ
18
በመሆኑ ቦታውን ማሰረከብ ያሌቻሇ ሲሆን በመሰባሰቡ ሂዯት በ1994 ጽ/ቤቱ ፇርሶ የስራና
ከተማ ሌማት አንዴ መምሪያ ሆነ፡፡
በመቀጠሌ በ1995 በአዱስ አበባ ሪፍርም ወቅት መሬት ከሁኔታዎች ጋር ተሇማጭ አሰራር
የሚከተሌ (በፊይናንስና ሰው ሃይሌ አመራር ነጻነት ያሇው) ቀጣይነት ባሇው በባሇሙያ
የሚመራ፤ የፖሇቲካ ሇውጥ ቀጣይነቱ ሊይ ተጽእኖው ውሱን አንዱሆን በሚሌና ቅርበት
ካሊቸው ተቋማት ጋር ቅንጅት ሇመፌጠር(ሇምሳላ ሇመሬት ሌማት ዉሃና መንገድች ጋር
በአንዴ እንዱጠረነፌ) በሚሌ በማ዗ጋጃ ቤት ስር ሲዋቀር የባሇሇ ዴርሻና የፖሇቲካ እይታ
እርቀት እንዲይፇጠር በከንቲባው የሚመራ የቦርዴ አመራር እንዱቀጥሌ ተዯረገ፡፡ በወቅቱ
ሁለን የስራ ሂዯት ያካተተ አንዴ ተቋም ማዴረግ ተቋሙ ግዜፇት ስሇሚኖረው ሇስራ አመራር
የሚከብዴ ከመሆኑም በሊይ የፌሊጎቶችን ግጭት ሇማስታረቅ ሲባሌ በአንዴ መጨፌሇቅ
የማይገባቸው/ሇምሳላ ፕሊን በትግበራ እንዲይሸራረፌ ከተግባሪው ነጻነቱን መጠበቅ
አሇበት፤እንዱሁም የግምት ስራ ከቦታ አስሇቃቂው ካሌተሇየ የፌሊጎት ግጭትና የታማኝነት
ችግር ይገጥመዋሌ በሚሌ ታይቷሌ ፡፡
ከዙህ በፉት/ከ1994 በፉት ይህ የስራ ሂዯት በሙለ ስራና ከተማ ሌማት ቢሮ በሚሌ ተዯራጅቶ
የነበረና በወቅቱም ከሊይ የተገሇጹት ስጋቶች ስጋት ብቻ ሳይሆኑ ተጨባጭ ክስተቶች ነበሩ፡፡
ሇምሳላ ፕሊኑ እንዯተፇሇገ እየተጣሰ የሚሰራበት ሂዯት ነበር፡፡ ካሳ ገማቹም ከፊዩ ነበርና
ቅሬታና የሙስና ምንጭ ነበር፡፡በተጨማሪም የተቋሙ ግዜፇት ሇአመራር አስቻጋሪነት ነበረው፡፡
ስሇሆነም የሚበጀው ንዑሳን የስራ ሂዯቶችን እንዯ ባህሪያቸው በማሰባሰብ የአጠቃሊይ ዑዯቱን
በሚያዚባና ሇስራ በሚበጅ መሌኩ መክፇሌ ያስፇሌጋሌ የሚሌ መዯምዯሚያ ተይዝ መሌሶ
ማዯራጀቱ ተሰራ፡፡
ከዙያ ውጭ ይዝታ አስተዲዯር፤ የንብረት ግመታ እና መሬት ሇገበያ ማቅረብ ስራ የመሬት

አስተዲዯር ባሇስሌጣን ተብል ሲዯራጅ፡ መሬት ማሌማትና ከተማ ማዯስ ስራው መሬት ሌማት
ኤጀንሲ ተብል ተዋቀረ፡፡ እጭር ጊዛም ቢሆን በወቅቱ የመሬት ሌማትና ከተማ ማዯስ ስራ
ጥሩ እንቅስቃሴ አሰመዜግቦ ነበር፡፡ ካሳንችስና መገናኛ መሌሶ ማሌማት የወል ሰፇር መንገዴ
ወሰን ማስከበር እንዱሆም የመሪ ለቄ መኖርያ ቦታ አቅርቦት አና የኢንደስትሪ ቦታዎች
ዜግጅትን ትኩረት ሰጥቶ አከናውኗሌ፡፡
19
ይሁን እንጅ የመሬት ማስተሊሇፈ ስራ ከንብረት ምዜገባና ጥበቃ ጋር እንዱዯራጅ የይዝታ
ማስረጃ መስጠቱና ውሌ መዋዋለ በጋራ ሉፇጸምና ሂዯቱን በማሳጠር ሚና ይኑረው ነገር ግን
የሃሊፉነት መምታታትና ቼክ ኢንዴ ባሊንስ ባጣ መሌኩ አንዴ ባሇቤት ንብረቱን ሇሰጠው አካሌ
ባይስማማ ሉወስዴ ከሚችሇው እርምጃ የተሇየ ከንብረት ምዜገባ የመሰረዜ የስሌጣን ክምችቱም
ሊሊስፇሊጊ ስነምግባር ብሌሹነት የሚያመች ሆነ፡፡ መች የቱን ሚናውን እየተወጣ እንዲሇ
በማይታወቅና መሊው በጠፊ ሁኔታ እንዱሰራ በር ከፇተ፡፡ ይህ አሰራር ከሚና መዯበሊሇቅና
የስሌጣን ክምችት በተጨማሪ በሁሇቱ ተቋማት አሊስፇሊጊ መሳሳብና ማሳበብ /ስራው ሲበዯሌ
ሇገበያ ያሊቀረብኩት መሬት ሌማት ስሊሊመጣሌኝ ነው/ እንደሁም ሇአሌሚ ቦታው ሲሰጥ
ያሊጠናው ባሇሙያ ቦታውን ሇማሰረከብ ችግር ነበረው፡፡ በዙህና በመሳሰለት ምክንያቶች ሰበብ
ሲበዚና መጎተቱ አሊስኬዴ ሲሌ በ1996 ተቋማቱን አፌርሶ ወዯማቀሊቀሌ ተገባ፡፡ የህገወጥ
መከሊከሌና ዯንብ መተሊሇፌን ሇመቆጣጠር ዯግሞ የዯንብ ማስከበር ኤጀንሲ ተዋቅሮ ነበር፡፡
በ2001 በተዯረገው መሌሶ ማዯራጀት አሁን በስራ ሊይ ያለት 5 ተቋማትና ላልች ተዚማጅ
አዯረጃጀቶች ተፇጥረዋሌ፡፡ አዯረጃጃቱ የተሰራው የቢፒአር መርህ በመከተሌ ሲሆን የተፇጠሩት
ተቋማትም
 ሇዋናው ስራ አስኪያጅ ተጠሪ የሆኑ
o መሬትን የሚቆጥር ፤የሚጠብቅ ፤የሚያሇማና ሇመሬት እስተዲዯር

የሚያስተሊሌፌ ከተማ ማዯስን ስራ የሚያከናውነው ዯግሞ የመሬት ሌማት
ባንክና ከተማ ማዯስ ፕሮጀከት ጽ/ቤት
o የይዝታ አስተዲዯር፤ መሬትን ሇግብይት ማቅረብ፤ የተወሰነ የንበረት ግምታ

ስራና ሇህንጻ ገንቢዎች የግንባታ ፇቃዴ የሚሰጥ
የመሬት እስተዲዯርና ግንባታ ፌቃዴ ባሇስሌጣን
o ሇንብረት ም዗ገባና ካዲስተር ስራ እና ሇላልች መሬት ተቋማት ግበዓት

የሚሆነው ፡ የተቀናጀ የመሬት መረጃ ስርአት ዜርጋት ፕሮጀክት ጽ/ቤት
o ወዯፉት የይዝታ አስተዲዯር አገሌጎት የሚሰጠውና የህጋዊ ካዲስተር ባሇቤት

የሚሆነው ዯግሞ የማይንቀሳቀስ ንብረት ምዜገባና መረጃ ኤጀንሲ ሆነው
ተዯራጅተዋሌ
20
o ከዙህ ላሊ በዱዚይንና ግንባታ አስተዲዲር ቢሮ ሰር ዯግሞ
 የቤቶች ሌማት ፕሮጀክት
 የመንግስታዊና ህዜባዊ ተቋማት ግንባታ ኤጀንሲ
 የግንባታ ሪጉሊቶሪ ባሇስሌጣን ተዯራጅተዋሌ፡፡
ከዙህ ላሊ የመሰረተ ሌማት ግንባታ ፇቃዴ መስጠት የህንጻ ግንባታ ቁጥጥር፤ የህዜብ
ህንጻዎች መጠቀሚያ ፇቃዴ መስጠት በዱዚይንና ግንባታ አስተዲዲር ቢሮ ስር ሲዋቀር፤ የሉዜ
ጉዲይ አጀንዲ የሚይዜ፤ መረጃ /ቃሇጉባኤ ፊይሌ የሚያዯርገው በከንቲባ ስር የሉዜና ህብረተሰብ
ጉዲይ ሂዯት ተብል ተዋቅሯሌ፡፡ የህገወጥ ግንባታና የማ዗ጋጃ ቤት ዯንብ መተሊሇፌን
የሚቆጠጠረው የዯንብ ማስከበር ኤጀንሲ እንዱፇርስና ስራው ወዯየተቋማቱ እንዱበተን የተወሰነ
ሲሆን በሂዯት ግን ማ዗ጋጃቤታዊ ስራው ውስጥ ያለት ዯንብ መተሊሇፌ የተቆራኙና ቢከፇለ
ሇወጭና ስራ ጥራት ካሊቸው እንዴምታ መሌሶ መፌጠሩ ተገቢነት ታምኖበት መዋቅር ጥናት
በሂዯት ሊይ ነው፡፡
የማይንቀሳቀስ ንብረት ምዜገባና መረጃ ኤጀንሲ ገና በመዯራጀት ሂዯት ስሇሆነ በዜር዗ር
የሚገመገም የላሇው ሲሆን የተቀናጀ የመሬት መረጃ ስርአት ዜርጋት ፕሮጀክት ጽ/ቤት
ሇንብረት ም዗ገባና ካዲስተር ስራ እና ሇላልች መሬት ተቋማት ግበአት የሚፇጥር(የመረጃ
መሰረት የሚያዯራጅ የአገሌጎት መስጫና መረጃ ማስተዲርያ ሰርአት የሚፇጥር፤ ሇስራው
ተገቢውን ቴክኖልጅ መርጦ የሚገዚ፤አዱስ የሚፇጠረውን ሲስተም ሇመጠቀምና መኔጅመንት
ማዯረግ የሚያስችሌ አቅም የሚገነባና በቀጠይም ይህን ስራ ሇማከናወን የሚበጅ የመገንቢያ
ስረአት የሚያዯራጅ) ፡ ስራም አመካሪ ተቀጥሮ እየተከናወነ ያሇ ሲሆን አዱስ አንዯመሆኑ
መጠን የተቋሙ መግሇጫ ጥንካሬና ችግሮች ጎሌቶ የሚታይና ሇመሌሶ ማዯራጀት መፇተሸ
ሊይ ፊይዲሇው ብዘም ስሊሌሆነ ያተ዗ረ዗ሩ ሲሆን ላልች አዯረጃጀቶች ግን በቀጣዮ የጽሁፈ
ክፌሌ የተካተተ ነው፡፡
ከሊይ የተገሇጸው ሁኔታ በአብዚኘው የአዱስ አበባን ሁኔታ የሚገሌጽ ሲሆን በሀገር አቀፌ
ዯረጃም መሰሌ ሁኔታ የሇውጥ አዯረጃጀት ሲመራ ስሇነበር በቅርቡ ይህን ተግባር መሌክ አስይዝ
እንዱዋቀር የተዯረገበት አግባብ ነበር
¾እÉÑƒ“ ƒ^”eö`T@g” እቅዴ S’h uTÉ[Ó ¾ôÅ^M መንግስት ¾S_ƒ MTƒ“

T’@ÏS”ƒ þK=c ›¨<Ø„ ¨Å e^c=Ñv Ÿ¨cÇ†¨<•እÙÍ‹ ›”Å—¨< ¾S_ƒ Gwƒ”
21
uGÑ` ›kõ Å[Í ¾T>“uw“ MTታ© uJ’ ›Óvw SU^ƒ ¾T>Áe‹M ›Å[ÍÍƒ
SõÖ` ’¨<:: ¡MKA‹“ ¾Ÿ}T ›e}ÇÅa‹ þK=c=¨<” uSÁ´ ¨<e×© ›Å[ÍËታ†¨<”
ðƒg¨< እንዱያስተካክለ }Å`ÕM :: u²=G< Sc[ƒ ¾Ÿ}T¨< ›e}ÇÅ` ue^ LÃ ÁK¨<
¾S_ƒ MTƒ“ T’@ÏS”ƒ ›Å[ÍËƒ” ðƒj þK=c=¨<” ¾}Ÿ}K ›c^`“ Sªp`
S}Óu` እ”ÅT>Ñv ë„ K²=I eÛ ¾Ø“ƒ u<É” uTÅ^Ëƒ u2004& Sªp` e`„
¨Å e^ Ñw…M :: ÃG<” እንÍ= ¾}ðÖ\ƒ ›Å[ÍË„‹ u}KÁ¿ U¡”Á„‹ u›ÑMÓKAƒ
›c×Ö< Iw[}cu<” K=Á[Ÿ< ›M‰K<U::
በመሆኑም በ2014 አዱስ አዯረጃጀት እንዱፇጠር ተዯርጎ ወዯ ስራ ተገብቷሌ በተዯረገው

ጥናት ቢሮው በ 3 የመሬት ዗ርፌ የተዋቀረ ሲሆን ስራን በሚያቀሊጥፌ ሁኔታ ስራዎችን
በታዚዥነት ከመፇጸም አኳያ ከፌተኛ ማሻሻሌ የተያበት ሲሆን ችግሩ ግን ሙለ በሙለ
መፌታት አሌተቻሇም፡፡ በ዗ርፍቹ ውስጥ ባለት ስራ ክፌልች መካከሌ የተበታተኑ ሥራዎች
መኖራቸው በቅንጅታዊ አሰራር መፌታት ውስንነት መኖሩ፣ የመሬት ስራ የተቀመጠውን
ተፇጥሯዊ የስራ ፌሰት ተከትል መስራትና አገሌግልትን ማፊጠን የሚያስችሌ አሰራርና
አዯረጃጀት ክፌተት መኖሩ እና የብሌሹ አሰራርና ላብነት በከፌተኛ ዯረጃ መኖሩ የመሬት
ሌማትና አስተዲዯር ተገሌጋዩን ህብረተሰብ ማርካት አሌተቻሇም፡፡
ስሇሆነም የአዯረጃጀት እና የአሰራር ሇውጥ ጥናት ማካሄዴ አስፇሊጊ ሆኖ በመገኘቱ የጥናት

ቡዴኑ ከዙህ በፉት የነበረውነ ተሞክሮ እንዯ መነሻ የሀገር ውስጥ ሌምዴ በመውሰዴ እንዯ
ሀገር የመጣውን ሇውጥ ተከትልት የሇውጡን መሌካም አጋጣሚዎች በመጠቀም የአገሌግልት
አሰጣጣቸውን ሇማሻሻሌ እና በመንግስትና ህዜብ የሚፇሇገውን የመሬት አስተዲዯር ወዯ ተሻሇ
ዯረጃ ያዯርስሌ ተብል ከተሇዩት ውስጥ እንዯ ክሌሌ የኦሮሚያ ክሌሌን በመምረጥ ከአዱስ አበባ
ከተማ አስተዲዯር ጋር በብዘ ማህበራዊና ኢኮኖሚያዊ መስተጋብር ተቀራራቢ የሆነውን
የቢሾፌቱ ከተማን በመውሰዴ ከመሬት ሌማትና አስተዲዯር አገሌግልት ጋር ተያይዝ ሪፍርም
ሇማዴረግ የተዯረገውን አጠቃሊይ ጥረትና በተዯረገው የአዯረጃጆት ሪፍርም ያሰገኘውን ፊይዲ
በመሌካም የሀገር ውስጥ ተሞክሮነት ተወስዶሌ፡፡
የቢሾፌቱ ከተማ አሰተዲዯር የመሬት ሌማትና አሰተዲዯር የሪፍርሙ መነሻ ሃሳቦች

የቢሾፌቱ ሪጂኦፖሉስ መሬት አሰተዲዯር ከ2006 ዓ.ም በኋሊ ከመ዗ጋጃ ቤት እራሱን ችል
በአዋጅ ቁጥር 179/2005 መሬት እና መሬት ነክ የሆኑ ስራዎችን እንዱሰራ ተቋቋመ ሲሆን
22
አዋጁን ተከትል ከስያሜ ጋር ተያይዝ ከዙህ በታች እንዯተገሇጸው በተሇያየ ጊዛ የተሇያየ
ስያሜዎች ተሰጥተውት ቆይቷሌ ፡፡ ይከውም የቢሾፌቱ ከተማ መሬት ኤጀንሲ፤ የቢሾፌቱ
ከተማ መሬት አጠቃቀም እና አስተዲዯር ፅ/ቤት እንዱሁም በ2014 ዓ.ም የቢሾፌቱ ከተማ
መሬት አሰተዲዯር በመባሌ በአዋጅ ቁጥር 246/2014 አዱስ ስም ተሰየመሇት፡፡
በቢሾፌቱ ከተማ አስተዲዯር መሬት ሌማትና አስተዲዯር ጽ/ቤት አጠቃሊይ የሪፍርም ስራዎችን
አስመሌክቶ ካዯራጀው ሰነዴ ሊይ እንዯተመሊከተው ሪፍርሙን ሇማዴረግ የሄደባቸውን ዋና ዋና
ተግባራት እንዯሚከተሇው ተገሌጧሌ
አጠቃሊይ ያሇውን የአገሌግልት አሰጣጥ ፤የቢሮ አዯረጃት፤ የአሰራርና የመረጃ አዯረጃጀቱን
የሰው ኃይለን እንዱሁም ብሌሹ አሰራርና ሇመሇወጥ የሪፍርም ኮሚቴ አቋቁመው ተቋማዊ
ሇውጥ በማምጣት የህብረተሰቡን እርካታ ሇማሳዯግ ጥሌቅ ጥናት በማዴረግ ችግሮቻቸውን
የመሇየት ሥራ ሰርተዋሌ ፡፡
በጥናት ያገኙትን ግኝት ይ዗ው አንዯ ማኔጅመንት ከገመገሙ በኃሊ ሰራተኛውና ማኔጅመንት
አባሊት ጉዲዩን የጋራ በማዴረግ ሇከተማው ከፌተኛ አመራሮች የጥናቱ ግኝት አቅርበው ሪፍርም
እንዯሚያስፇሌገው ተማምነው የከተማው ከፌተኛ አመራር ከፌተኛ እገዚ በማዴረግ ወዯ
ሪፍርም ስራው መግባት ችሇዋሌ፡፡
 ከጥናት በኃሊ የተሰራ ስራ
o የተሇዩትን ችግሮች በመፍታት ባጠረ ጊዜ ችግሮቹን ፈትቶ የታሇመውን ሇውጥ

ሇማምጣት በየስራ ክፍለ አመራሩን በቀጥታ እንዱሳተፍ በማዴረግና እያንዲንደ
ስራ በጥብቅ ዱሲፕሉን በመምራት ተጨባጭ ሇውጥ የሚያመጣ እርምጀዎችን
ሇመውሰዴ የሚያስችሌ ሁሇት ኮሚቴ በማዋቀር ወዯ ስራ ተገብቷሌ፡፡
o የስራ ቦታን ምቹ ማዴረግ ሊይ የራሱ ህንጻ እንዱኖረውና የተቋሙን ልጎ
አንዱሁም ከብራንዱንግ ጋር ተያይዞ ያለትን ስራዎች ዩኒፎርና የሀሁ ስራዎችን
ጨምሮ ላይ አውቱ ተገሌጋዩንም ሆነ አገሌጋዩን ሳቢ በሚያዯርግ መሌኩ
ማዯረጃት ተችሎሌ
o ቴክኖልጂን በማዯራጀት የመሬት አስተዲዯሩን እና የካዲስተር ስራን ሇመስራት
እንዱያስችሌ ተዯርጎ የማዯራጀት ስራ ተከናውኗሌ፡፡
o በከተማው አስተዲዯሩ በስሩ የነበሩት መሬቶችን ቆጥሮ በመያዝ እና የሇሙ
ቴክኖልጂዎችን በመጠቀም ሇአገሌግልት አሰጣጡ አመቺ በሆነና ላብነትን
23
መከሊከሌ በሚያስችሌ መንገዴ በሃርዴና በሶፍት ኮፒ የማዯራጀት ስራ ተከናውኖ
ሇውጥ ሇማምጣት ተችሎሌ፡፡
o የመረጃ አዯረጃጀት ችግሮች ሇመፍታት በሚያስችሌ መሌኩ እንዱዯራጅ
በማዴረግ የፋሌ ጠፋብኝ ችግር ከመፍታት አሌፎ የአገሌግልት አሰጣጡን ቀሌጣፋ
ከብሌሹ አሰራር የጸዲ እንዱሆን በሚያስች፤ሌ መሌኩ ተዯራጅቷሌ፡፡
o በአመራሩ እና በፈጻሚው ሊይ ጥብቅ ግምገማ ከተዯረገና የአቅም ግንባታ ስሌጠና
ከተሰጠ በኃሊ ከዚህ በፊት ይስተዋለ የነበሩ ችግሮችን ስር ነቀሌ ሪፎርም
በማዴረግ ወዯ ስራ ተገብቶ ተጨባጭ ሇውጥ ታይቷሌ፡፡
2.2. የውጭ ሀገር ተሞክሮ

በአሇም ዯረጃ የመሬት አስተዲዯር መነሻ ሀሳብ
የመሬት አስተዲዯር ንዴፇ ሏሳብ ግሌጽ የመሬት መረጃ በማቅረብ የመሬት ግብር እና
ገበያዎችን ሇመዯገፌ ጊዛ, ህጋዊ የባሇቤቶች እውቅና እና ተዚማጅ መሠረተ ሌማት ከጥቅልች
ከመሬት ጋር የተያያዘ መረጃዎችን መሰብሰብ እና መጠቀም ከ 400 ዓመታት በሊይ እንዯነበር
ያሳያሌ(Williamson et al., 2010). ዊሌያም (እና ላልች,2015) ፡፡ ነገር ግን የመሬት
አስተዲዯር ሇማሻሻሌ በፇረንሳይ በናፖሉዮ መንንግስት ወቅት መሬትን በመረጃ ቋት ሊይ
ሇመመዜገብ የማዯራጀት ስራ ይከናወን እንዯነበረ ይነገራሌ፡፡ ዯረጃ በዯረጃ የመሬት አስተዲዯር
አሰራርና አዯረጃጀት የማሻሻሌ አስፇሊጊነት አቅርቦትን ሇመዯገፌ ሰፉ ጠቀሜታ እንዯነበረው
ያሳያሌ፡፡ከዙህ ጋር ተያይዝ በመሬት ሊይ የሚዯረገው የአስተዲዯር መሻሻሌ ይዝታን በዋስትና
ሇማስያዜ ሇንብረት ግምት እና የሀገረ መንግስቱን አመታዊ ግብር እንዱጨምር ዴርሻ እንዲሇው
ይገሇጻሌ፡፡ ከዙህ በተጨማሪ የመሬት አስተዲዯሩን አሰራሩን ማስተካከሌ ማሇት የብዴር መዲረሻ
ኢንቨስትመንቶች ሇ዗ሊቂ የመሬት አጠቃቀም የመሬት ግጭቶችን ሇመቀነስ እና የተሻሇ
የተፇጥሮ ሀብቶች አያያዜ (Oosteroma & Lemmen, 2015) ጠቀሜታ እንዲሇው ተገሌጧሌ፡፡
ይህንን አሇማዴረግ የከፌተኛ የግጭት መንስኤ በመሆኑ አጽንዖት ሉሰጠው እንዯሚገባ እና
የመሬት አስተዲዯር ስራዎችን በሊቀ መንገዴ መምራት በሌማት ኤጀንሲዎች፣ በመንግስት እና
በተመራማሪዎች ዗ንዴ ጽንሰ-ሏሳቡ በከፌተኛ ሁኔታ ይዯገፊሌ።
በአፌሪካ ውስጥ የመሬት መብቶች እና አስተዲዯር
24
ክሊውስ ዱኒንገር እንዯገሇጸው ጉሌህ የሆነ የጥናት አካሌ ሇአስተማማኝ የባሇቤትነት መብቶች
አስፇሊጊነት ያሳያሌ ሇብዘ ቦታዎች ከመሬት ጋር የተያያ዗ ኢንቨስትመንት ቅዴመ ሁኔታ ነው።
ዯህንነቱ ያሌተጠበቀ ወይም የአጭር ጊዛ የመሬት መብት ያሊቸው አርሶ አዯሮች ሙለ
ጥረታቸውን ኢንቨስት ሇማዴረግ፣ ከመሬቱ ጋር የተያያዘ የረጅም ጊዛ ማሻሻያዎችን
(አገሌግልትን ጨምሮ) ወይም ከላልች በተሻሇ ሉጠቀሙበት ከሚችለት ጋር የመሇዋወጥ
ዕዴሌ የሊቸውም። በዙህም ምርታማነትን በመቀነስ ከእርሻ ውጪ የነቃ ኢኮኖሚ እንዲይፇጠር
እንቅፊት ሉሆን ይችሊሌ። ሇከተማ ነዋሪዎችም ሁኔታው ይህ ሲሆን በዙህም ምክንያት መሬት
እና በባሇቤትነት እንዱሁም በጥቅም ሊይ የሚውለ ተቋማት ሇሰፊፉ ኢኮኖሚ እዴገትና ዴህነት
ቅነሳ ከሰፉ እይታ አንጻር ትሌቅ ጠቀሜታ እንዲሊቸው እየተገነ዗በ መጥቷሌ።
የኢንቬስትሜንት ፤ ንግዴን ማቋቋም ወይም ማስፊት አካሊዊ ቦታን ይፇሌጋሌ፣ ማሇትም.

መሬት. ግሌጽ ያሌሆነ፣ ብሌሹ፣ ወይም በቀሊለ ውጤታማ ያሌሆነ የመሬት አስተዲዯር
ስርአቶች ጥሩ ሀሳቦችን ወዯ ኢኮኖሚያዊ አዋጭ ኢንተርፕራይዝች ሇመቀየር ሇአነስተኛ እና
ሇስራ ፇጣሪዎች የበሇጠ ዋጋ የሚያስከፌሌ ትሌቅ ማነቆ ነው። በኢትዮጵያ ቃሇ መጠይቅ
ከተዯረጉት ኢንተርፕራይዝች 57% እንዱሁም በባንግሊዱሽ 35% እና በታንዚኒያ እና በኬንያ
እያንዲንዲቸው 25 በመቶ የሚሆነውን የንግዴ ሥራ ሇማስፊፊት የመሬት አቅርቦት ዋና
እንቅፊት እንዯነበር ጥናቶች ያመሇክታለ። የብዴር ገበያዎች ተዯራሽነት፡ ጥሩ የሚሰሩ የመሬት
ተቋማት እና ገበያዎች የኢንቨስትመንት ሁኔታን ያሻሽሊለ ምክንያቱም በቀሊለ ሉተሊሇፈ
የሚችለ የመሬት ይዝታዎችን እንዯ መያዣ የመጠቀም ችልታ ሇሥራ ፇጣሪዎች ብዴር
ሇማግኘት የሚወጣውን ወጪ ይቀንሳሌ, በዙህም ሇፊይናንሺያሌ ስርዓቶች እዴገት አስተዋጽኦ
ያዯርጋሌ፡፡ ከዙህ ጋር ተያይዝ ባዯጉት ሀገራት እንኳን ከሁሇት ሶስተኛ በሊይ የሚሆነው
የአነስተኛ ንግዴ ብዴር ከመሬት እና ከሪሌ እስቴት ጋር የተያያ዗ ነው። እንዯ አጠቃሊይ
በመሬት አስተዲዯሩ ከአሰራር ጋር በተገናኘ ዴርብ የሕግ ሥርዓት እና የተቋማት የአቅም
ውስንነት በተሇይ የቅኝ ግዚት ወረራ ታሪክ ጋር ተያይዝ በብዘ የአፌሪካ ሀገራት ዯህንነቱ
የተጠበቀ መዯበኛ የመሬት መብቶች ከአብዚኛው ህዜብና መንግስት እጅ ወጥቶ በጥቂት የህዜብ
ክፌልች እጅ ብቻ እንዱገኝ አዴርጎታ። ይህም የመንግስት መሬት በመንግስት የሚመራ
የመሬት አስተዲዯር እንዲይኖር ወይም የመንግስት ተቋማቱ በዙህ ዘሪያ ተዯራሽነት የጎዯሊቸው
በመሆኑ "ሌማዲዊ አሰራርን በመከተሌ ሇማክበር ካሇው ፌሊጎት በሌማዲዊ ህጎች የመተዲዯር
ዜንባላ ያሳያሌ፡፡ ይህ ዴርብ አወቃቀሩ ሰፉውን የህብረተሰብ ክፌሌ መዯበኛ ጥበቃ ያሳጣ እና
25
ብዘ ተቋማትን የፇጠረ ሲሆን አብዚኛውን ጊዛ እርስ በርስ የሚጋጩ ግቦች እና ተዯራራቢ
ብቃቶች ያለት ሲሆን ባህሪያቱን ከግምት ውስጥ ካሊስገቡ የቁጥጥር ማዕቀፍች ጋር እንዯ
የቡዴን ይዝታዎች እና በግሇሰብ ሊይ አፅንዖት ሰጥቷሌ። በመሬት አስተዲዯሩ ሊይ በተዯረገ
የአዯረጃጀትና የአሰራር ሇውጥ ከዙህ ጋር ተያይዝ በአንዲንዴ የአፌሪካ ሀገራት ሇምሳላ እንዯ
ቡሩንዱ በመሰለ ሀገራት የመሬት ባሇቤትነት መብት በተሇይም በከተማ እና በከተማ ዲርቻ
አካባቢዎች፣ሇአከባቢ መስተዲዯሮች ገቢ; በኢኮኖሚ ሌማት፣ የመሬት ፌሊጎት መጨመር የህዜብ
ኢንቨስትመንት እና የመሠረተ ሌማት አውታሮች እና የመሬት ዋጋ እንዱጨምር ምክንያት
ሁኗሌ። እንዯአጠቃሊይ የተዯረጉት የየሀገራት ተሞክሮዎች እንዯሚያሳዩት መሬት ተቋማትን
በየጊዛው ወቅቱን የዋጀ አዯረጃጀት እንዱኖራቸው በማዴረግ ማሻሻሌ የሀገራትን
ኢኮኖሚያዊ፤ማህበራዊና ፖልቲካዊ ፊይዲዎችን በማምጣት ዴርሻቸው የጎሊ እንዯሆነ ያሳያሌ፡፡
የተገኙ መሌካም ተሞክሮዎች
 የመሬት አስተዲዯር ስርዓቱን ሇማስተካከሌ ችግሮችን በጥናት መሇየት ይበሌጥ ትኩረት

ተሰጥቶት መሰራት እንዲሇበት
 የሚስተዋሇውን የአገሌግልት አሰጣጥ ግዴፇትና ብሌሹ አሰራርን ስር ነቀሌ በሆነ
መንገዴ ሇመቅረፌ በተቋም ውስጥ ያሇው አመራርና ባሇሙያ በቁርጠኝነት በማሳተፌ
ሇሇውጡ ዜግጁ አንዱሆን ማዴረግ
 የመሬት አስተዲዯር ስርዓት በሆነ ጊዛ ተጀምሮ የሚጠናቀቅ ጉዲይ ሳይሆነ በሂዯትና
ዯረጃ በዯረጃ በየጊዛው ወቅቱን የዋጀ አዯረጃጀት እንዱኖራቸው በማዴረግ ፤ቴክኖልጂን
በመጠቀም ማ዗መን ፤ግብዓት ስራው በሚፇሌገው መጠን ማዯራጀት፤ የሰው ኃይለን
አቅም መገንባትና ሇስራ ዜግጁ ማዴረግ
 የመረጃ አያያዘን በቴክኖልጂ የተዯገፇ ዗መናዊና ተዯራሽ በማዴረግ አገሌግልቱን
ቀሌጣፊ ሇተገሌጋይ እርካታ ምቹ እንዱሆን ማዴረግ
 በመሬት አስተዲዯሩ ሊይ የሚዯርገው የአዯረጃጀትና አሰራር ሇውጥ ፊይዲው መንግስትን
እና ማህበረሰብን በኢኮኖሚ ጠንካራ እንዱሆኑ ከማስቻሌ በተጨማሪ ፌታዊ የመሬት
ገበያን በማስፇን በሀገራት ስሊም እንዱኖር በማስቻሌ ሚናው የጎሊ መሆኑ ከተወሰዯው
መሌካም ተሞክሮ የተገኙ ፊይዲዮች ናቸው፡፡
26
ክፌሌ ሶስት
3. የመሬት ሌማትና አስተዲዯር ቢሮ ተቋማዊ መዋቅር
3.1. የቢሮው ተሌዕኮ፣ራዕይ እና እሴት

3.1.1. የተቋሙ ተሌዕኮ
በአዱስ አበባ ከተማ ህጋዊ አሰራርን የተከተሇ እና ውስን የሆነውን የመሬት ሀብት ያማከሇ
የመሬት ዜግጅትና ማስተሊሇፌ ስራ ማከናወን፣ የተጎሳቆለ አካባቢዎችን መሌሶ በማሌማት፤
የሌማት ተነሺዎችን መሌሶ በማቋቋም፣የመብት ፇጠራ ስራ፣ የመሬት ባንክና መረጃ አያያዜ
የተቀናጀና በቴክኖልጂ የተዯገፇ ስርዓትን በመ዗ርጋት የአገሌግልት አሰጣጡን በማ዗መን
ፌትኃዊ፣ ቀሌጣፊ እና ውጤታማ አገሌግልት መስጠት፡፡
3.1.2. የተቋሙ ራዕይ

በ2022ዓ.ም ዗መናዊ የመሬት ሌማትና አስተዲዯር ስርዓት የተ዗ረጋበት፣ የሊቀ አገሌግልት
የሚሰጥበት እና የተገሌጋይ እርካታ የተረጋገጠበት ተቋም ሆኖ ማየት፡፡
3.1.3. የተቋሙ እሴቶች
 አሳታፉነት፣
 ግሌፅነት
 ፌትሀዊነት
 የሊቀ አገሌግልት መስጠት
 በኃሊፉነት ስሜት መስራት
 ተጠያቂነት
 በቡዴን ስራ ማመን
27
3.2. የመሬት ሌማትና አስተዲዯር ቢሮ ስሌጣን፣ ተግባርና ኃሊፉነት
1. የከተማ መዋቅራዊ ፕሊን እና ዜርዜር የአካባቢ ሌማት ፕሊኖች መሰረት በማዴረግና

ፌትሃዊና ኢኮኖሚያዊ የመሬት ሌማትና አቅርቦት እንዱሁም የከተማ ማዯስ ጥናት
ስራዎችን ያከናውናሌ፤ እንዱከናወን ያዯርጋሌ፤ አፇጻጸሙን ይከታተሊሌ፤
2. የሌማት ቅዯም ተከተሌ በማውጣት የመሌሶ ማሌማት ፕሮጀክት ጥናት፣ መርሀ
ግብሮች፣ ጥቅሌ ዓሊማዎች፣ ግቦች፣ የኢንቨስትመንት ዕቅድች፣ በጀት፣ የዓሊማ
ማስፇፀሚያ ስትራቴጂዎችና የጊዛ ሠላዲ ያ዗ጋጃሌ፤ ሲጸዴቅ ተግባራዊ ያዯርጋሌ፤
3. ሇመሌሶ ማሌማትና ሇመሬት ዜግጅት ተፇሊጊው መሰረተ ሌማት እንዱጠና
ሇሚመሇከታቸው አካሊት ያሳውቃሌ፤ መጠናቱን ያረጋግጣሌ፤ ከገንቢዎች በሚገኝ
ግብዓት የግንባታ ቅንጅት እቅዴና በጀት ያ዗ጋጃሌ፤ ሲፇቀዴም ያስገነባሌ፤
4. የመሬት አቅርቦትና ፌሊጎት ሚዚኑን ጠብቆ መሄዴ እንዱችሌ የተሇያዩ ጥናቶችን
በማከናወን የውሳኔ ሃሳብ አ዗ጋጅቶ ሇሚመሇከተው አካሌ ያቀርባሌ፤ ሲጸዴቅም
ተግባራዊ ያዯርጋሌ፤
5. በከተማ ማዕከሊትና ኮሪዯሮች በአካባቢ ሌማት ፕሊን መሰረት የተቀናጀ የከተማ ንዴፌ
ያ዗ጋጃሌ/እንዱ዗ጋጅ ያዯርጋሌ፤ በሚመሇከተው አካሌ ሲጸዴቅ ተግባራዊ ያዯርጋሌ፤
6. ሇተሇያዩ ማህበራዊና ኢኮኖሚያዊ አገሌግልቶች የሚውሌ መሬት ወሰን ያስከብራሌ፤
አ዗ጋጅቶ ያቀርባሌ፤
7. በከተማው ውስጥ የተጎደና ያረጁ አካባቢዎችን ሇማዯስ እንዱቻሌ የካሳ ክፌያ ስርዓት
ጥናት ከሚመሇከታቸው አካሊት ጋር በመተባበር ያከናውናሌ፤ በየጊዛውም እንዱሻሻሌ
ያዯርጋሌ፤ የነዋሪዎቹን ተጠቃሚነት ባረጋገጠ ሁኔታ ስታንዲርደን ጠብቆ መሌሶ
ማሌማት የሚያስችሌ ስርዓት ይ዗ረጋሌ፤
8. ሇግንባታ ተረፇ ምርት መዴፉያነት አገሌግልት የሚሰጡ ቦታዎችን አስመሌክቶ
የአሰራር ስርዓት ይ዗ረጋሌ፤ ይከታተሊሌ፤ ይቆጣጠራሌ፤
9. የሌማት ተነሺዎች የምትክ ቤት ፌሊጎት ያጠናሌ፤ የምትክ ቤት መቀበያ ሰርተፉኬት
ይሰጣሌ፤ ሇሚመሇከተው አካሌ ያሳውቃሌ፤ ሲፇቀዴም ሇተነሽዎች ምትክ ቤት
ዴሌዴሌ በማዴረግ እንዱሰጣቸው ሇቤቶች ኮርፖሬሽን ያስተሊሌፊሌ፤ የተሰጣቸው
መሆኑን ያረጋግጣሌ፤
28
10. ሇሌዩ ሌዩ የሌማት ስራዎች የሇማ መሬት፣ በይዝታነት ሇማንም አካሌ ያሌተሊሇፈ
የተ዗ጋጁና ያሌተ዗ጋጁ ቦታዎችን፣ ባንክ የተዯረጉ ክፌት መሬቶችን ወይም
ይዝታዎችን ይመ዗ግባሌ፤ በዱጂታሌ እና በፕሊን ፍርማት ተገቢውን መረጃ ይይዚሌ፤
የቦታውንም አገሌግልት ዯረጃ እና አስፇሊጊ መግሇጫዎችን የያ዗ የመሇያ ሰላዲ
ይተክሊሌ፤ የቦታዎቹን ዜርዜር መረጃ ሇዯንብ ማስከበር ኤጀንሲ ያስተሊሇፊሌ፤
ከኤጀንሲው ጋር በመተባበር ሇሕገወጥነት እንዲይጋሇጡ ያዯርጋሌ፤
11. በከተማው አስተዲዯር ወሰን ክሌሌ ውስጥ ያሇውን የመሬት ሃብት ኦዱት ያዯርጋሌ፤
በኦዱት ግኝቱ መሠረት ህጋዊ እርምጃ ይወስዲሌ ወይም እንዱወሰዴ ያዯርጋሌ፤
12. የይዝታ እና የማይንቀሳቀስ ንብረት በመመዜገብ ሇመሬት ይዝታ ምዜገባና መረጃ
ኤጀንሲ እስኪተሊሇፌ ዴረስ ጥበቃ ያዯርጋሌ፤ የቦታ ይዝታ ማረጋገጫ የምስክር
ወረቀት ይሰጣሌ፤
13. በካርታ በተዯገፇ መሌኩ የከተማ ቦታ ዯረጃ፣ የሉዜ መነሻ ዋጋ እና አማካይ የሉዜ
ዋጋ ጥናት ያካሂዲሌ፤ ወቅታዊ እንዱሆኑ ያዯርጋሌ፤ ሲጸዴቅም ተግባራዊ ያዯርጋሌ፤
14. በከተማ ክሌሌ ወስጥ ሇሌዩ ሌዩ የሌማት ሥራዎች የሇማ መሬትን በመመዜገብ ወጥ
የሽንሻኖ ቁጥር ይሰጣሌ፤ በጨረታ እና በምዯባ የሚተሊሇፈ ቦታዎችን ይሇያሌ፤ ቦታው
ሇተጠቃሚ እስከሚተሊሇፌ ዴረስ ከዯንብ ማስከበር ኤጀንሲ ጋር በመቀናጀት
የመከሊከሌና የመጠበቅ ሥራ ያከናውናሌ፤
15. መሠረተ ሌማት ተሟሌቶሊቸው የተ዗ጋጁ የከተማ ቦታዎች ሇአሌሚዎች
የሚተሊሇፈበትን ሥርዓት ይ዗ረጋሌ፤ አግባብ ባሇው ህግ መሠረት መሬት ሇባሇመብት
ያስተሊሌፊሌ፤ ቦታውን በመስክ ያስረክባሌ፤ በሉዜ ህግና ዉሌ መሠረት የሉዜ ክፌያ
ይሰበስባሌ፤
16. አግባብ ባሇው ህግና የሉዜ ውሌ መሠረት ግንባታ መከናወኑን ያረጋግጣሌ፤ በሕግና
በውሌ በተወሰነው ጊዛና ሁኔታ መሬቱ መሌማቱን ያረጋግጣሌ፤ መሬቱ ካሇማ ህጋዊ
እርምጃ ይወስዲሌ፤ እንዱወሰዴ ያዯርጋሌ፤
17. ሇጊዛያዊ መጠቀሚያነት አገሌገልት የሚሰጡ ቦታዎችን በጊዛያዊ የሉዜ ውሌ
ያስተሊሌፊሌ፤ የውሌ ጊዛያቸው ወይም አገሌግልታቸው ሲያበቃ ቦታውን በመረከብ
ሇዲግም ሌማት ያ዗ጋጃሌ፤
29
18. ሇሌማት ይዝታቸውን የሚሇቁ ባሇይዝታዎች ከመሌቀቃቸው በፉት አግባብ ባሇው ህግ
መሰረት የይዝታ ማስሇቀቅ ሂዯቱን ይተገብራሌ፤ የተነሽ አርሶ አዯሮችን ዜርዜር እና
መረጃ ሇአርሶ አዯርና ከተማ ግብርና ሌማት ኮሚሽን ያስተሊሌፊሌ፤
19. የሌማት ተነሺዎች ይዝታቸውን ከመሌቀቃቸው በፉት አግባብ ባሇው ሕግ መሠረት
የምትክ ቦታ፣ ቤት፣ ተመጣጣኝ የንብረት ካሳ እና ላልች ክፌያዎች የሚያኙበትን
ሥርዓት ይ዗ረጋሌ፤ ሇሌማት በሚሇቀቀው መሬት ሊይ ሊሇው ንብረት በህግ መሠረት
ካሳ ይተምናሌ፤ እንዱተመን ያዯርጋሌ፤ የንብረት ካሳና ላልች ክፌያዎችን
ይፇጽማሌ፤ ምትክ ቦታ ያ዗ጋጃሌ፤ ምትክ ቦታ ያስተሊሌፊሌ፤
20. ሇመሠረተ ሌማት አውታር፤ ሇመናፇሻ፣ ሇአረንጓዳ ሌማት እና ሇሕዜብ መሰብሰቢያ
ፕሊዚዎች በመዋቅራዊ ፕሊኑ መሠረት ቦታ ያ዗ጋጃሌ፤ ያስተሊሌፊሌ፤ የይዝታ
ማረጋገጫ የምስክር ወረቀት ይሰጣሌ፤
21. ሇሌዩ ሌዩ የግንባታ ስራዎች ሉያገሇግለ የሚችለ የማዕዴን ማውጫ ቦታዎች
በመዋቅራዊ ፕሊኑ መሠረት ከሌል ይይዚሌ፤ በአካባቢ ጥበቃ ባሇስሌጣን በተሰጠ
የማዕዴን ማዉጫ ፇቃዴ መሠረት በጊዛያዊ የሉዜ ውሌ መሬቱን ያስተሊሌፊሌ፤
የማእዴን ማውጣት ሥራው ሲጠናቀቅ ወይም ፇቃደ ሲሰረዜ ወይም የሉዜ ውለ ጊዛ
ሲያበቃ መሬቱን በመረከብ ሇዲግም ሌማት ያ዗ጋጃሌ፤
22. የመሬት ይዝታ እና የቤት አጠቃቀም ዓይነትና የባሇይዝታዎች መረጃ ይይዚሌ፤
ይጠብቃሌ፤ አግባብ ባሇው ህግ መሠረት ሇህጋዊ ባሇይዝታዎች የቦታ አገሌግልት
ሇውጥ ጥያቄዎች መርምሮ ውሳኔ ይሰጣሌ፤
23. አግባብ ባሇው ህግ መሠረት የቤት/ህንጻ የጣራና ግዴግዲ ግብር ተመን ያሰሊሌ
/እንዱሰሊ ያዯርጋሌ ሇሚመሇከተው አካሌ በወቅቱ ያስተሊሌፊሌ፤
24. ሇግብር ሰብሳቢ ተቋማት፣ ሇፌርዴ ቤቶችና ሇላልች ሇሚመሇከታቸው አካሊት
የማይንቀሳቀስ ንብረት ግምት አገሌግልት ይሰጣሌ፤
25. መዯበኛ የይዝታ አገሌግልቶችን ያከናውናሌ፤ ህጋዊ ያሌሆነ የይዝታ አስተዲዯር
አፇፃፀም ሲከሰት የማስተካከያ እርምጃ ይወስዲሌ፡፡
26. በህግ የሚቀመጠውን የአሰራር ስርአት ተከትል መብት ሊሌተፇጠረሊቸው ይዝታዎች
የይዝታ ማረጋገጫ ምስክር ወረቀት በማ዗ጋጀት በቋሚ መዜገብ በመመዜገብ
ሇባሇይዝታው ይሰጣሌ፤ ማህዯራቸውን ያዯራጃሌ፤ ከሕግ ውጪ የተሰጠ የቦታ ይዝታ
30
ወይም የቤት ባሇቤትነት የይዝታ ማረጋገጫ የምስክር ወረቀት አግባብ ባሇው ሕግ
መሰረት ያግዲሌ፣ እንዯአስፇሊጊነቱ ይሰርዚሌ/ያመክናሌ/፤
27. የቦታ ይዝታ እና/ወይም የቤት ይዝታ ካርታ ኮፒዎችን በወቅቱ ሇሚመሇከተው አካሌ
ያስተሊሌፊሌ፤ የይዝታ ሰነድችን በማዯራጀት ሇመሬት ይዝታ ምዜገባና መረጃ ኤጀንሲ
ያስተሊሌፊሌ
28. ሇሕዜብ ጥቅም ሲባሌ የመሬት ይዝታቸውን የሇቀቁ ተነሺዎችን መሌሰው በ዗ሊቂነት
ያቋቁማሌ፤ ይህን ተግባራዊ ሇማዴረግ፡-
ሀ) የማቋቋሚያ ማዕቀፌ ይቀርጻሌ፤ ሇከንቲባ ያቀርባሌ፤ ሲጸዴቅ ተግባራዊ ያዯርጋሌ፤
ሇ) የሌማት ሥራው በሚሰራበት ወቅት ተነሺዎች በተቻሇ መጠን የስራ እዴሌ
እንዱያገኙ ያዯርጋሌ፤
ሏ) የተነሺዎችን የኢንቨስትመንት ሼር ባሇቤትነት መብት ያስከብራሌ፤ ተጠቃሚ
መሆናቸውን ይከታተሊሌ፤ ይዯግፊሌ፤
መ) የሌማት ተነሺዎች የኢንቨስትመንት ባሇቤት የሚሆኑበትን የአሰራር ሥርዓት
ይ዗ረጋሌ፤
ሠ) ላልች አግባብ ባሊቸው ሕግ ዯንብና መመሪያ የተገሇጹትን ተግባራትና ኃሊፉነቶች
ይፇጽማሌ፡፡
29. በየዯረጃው ያሇውን ቅርንጫፌ ጽ/ቤት አመራር እና ባሇሙያዎችን ህግና አሰራርን
ተከትል ያሾማሌ/ይመዴባሌ፣ አስፇሊጊ ሆኖ ሲገኝ ተገቢውን እርምጃ ይወስዲሌ
/ያስወስዲሌ፣
3.3. የ዗ርፈ ዋና ዋና አገሌግልቶች እና ተግባራትን መሇየት
1. የተሇያዩ ጥናቶችን ማካሄዴ፤

2. መመሪያዎችን፣የአሰራር ማንወልችን ማ዗ጋጀት እና ማሻሻሌ
3. ሇፌትህ እና ሇተሇያዩ አካሊት ማስረጃ መስጠት
4. ዗መናዊና የተቀናጀ የመሬት መረጃ አያያዜ ስርዓት መ዗ርጋት
5. አገሌግልት አሰጣጡና መረጃ አያያዘን በቴክኖልጂ ማስዯገፌ
6. የቴክኖልጂ መሰረተ ሌማት ዜርጋታ ማከናወን
7. የይዝታ ካርታዎች እና ቋሚ መዜገቦችን ማሳተም፤
8. በመሬት ህግ ማዕቀፍችና በቴክኒክ ጉዲዮች ሊይ የአቅም ግንባታ ስራዎችን ማከናወን
31
9. ቅሬታዎችን መቀበሌና ምሊሽ መስጠት፤
3.4. ዋና ዋና አገሌግልቶችን /ተግባራትን / ማዯራጀት/regrouping/

የህግና ቴክኒክ ጉዲዮች
 የተሇያዩ ጥናቶችን ማካሄዴ፤
 መመሪያዎችን፣የአሰራር ማንወልችን ማ዗ጋጀት እና ማሻሻሌ
 ሇፌትህ እና ሇተሇያዩ አካሊት ማስረጃ እና ማብራሪያ መስጠት
 በመሬት ህግ ማዕቀፍችና በቴክኒክ ጉዲዮች ሊይ የአቅም ግንባታ ስራዎችን ማከናወን
 ክትትሌ እና ዴጋፌ ማዴረግ
የተቀናጀ መሬት መረጃ
 የቴክኖልጂ መሰረተ ሌማት ዜርጋታ ማከናወን
 ዗መናዊና የተቀናጀ የመሬት መረጃ አያያዜ ስርዓት መ዗ርጋት
 የይዝታ ካርታዎች እና ቋሚ መዜገቦችን ማሳተም እና ማስተዲዯር
 ዗መናዊ የማህዯር አስተዲዯር እና የአገሌግልት አሰጣጥ ስርዓት መ዗ርጋት
 አገሌግልት አሰጣጡን በቴክኖልጂ ማስዯገፌ
ቅሬታ አፇታት
 የተሇያዩ ጥናቶችን ማካሄዴ፤
 ቅሬታዎችን መቀበሌና ምሊሽ መስጠት፤
ገቢ አሰባሰብ
 የሉዜ ክፌያ እና የአገሌግልት ገቢ መሰብሰብ
32
3.5. የተቋማዊ መዋቅር መርሆዎች
የመሬት ሌማት አስተዲዯር ቢሮ የተቋማዊ መዋቅር መርሆዎች፤
ማንኛውም ተቋማዊ መዋቅር ሲዘጋጅ የተቋሙን ተሌዕኮ የሚያሳካ እና ዘመኑ ከዯረሰበት

የሥራ አመራር መርህ እና ባህሪያት ጋር የሚጣጣም መሆን አሇበት፡፡ አዯረጃጀት በራሱ
ከጋራ ተሌዕኮዎች እና ዓሊማዎች በመነሳት የሚነዯፉ ፖሉሲዎችንና ስትራቴጂዎችን
በውጤታማነት ተግባራዊ ሇማዴረግ የሚረዲ፣ ግሌጽ፣ ቀሌጣፋ፣ ፍትሃዊ፣ ተገሌጋይ ተኮር፣
የስራ ሂዯትን ማዕከሌ ያዯረገ እና የአገሌግልት አሰጣጥን ሇማሻሻሌ የሚያስችሌ እንዱሆን
ይጠበቃሌ፡፡
የቀረበው ተቋማዊ መዋቅርም ከዘመናዊ ሥራ አመራር መርሆዎች አኳያ ጠቀሜታ ያሇው፣

ሇተሻሇ አገሌግልት አሰጣጥ ምቹ ሁኔታዎችን የሚፈጥር እና የውሳኔ አሰጣጥ ሂዯትን
የሚያሳጥር ዓሊማ ፈጻሚ እና የዴጋፍ ሰጪ ዘርፍ አዯረጃጀት /መዋቅር/ ተግባራዊ
ሇማዴረግ በሚያስችሌ እና የሥራ ሂዯትን መሠረት ባዯረጉ አማራጮች የተዘጋጀ ነው፡፡
ከቀረቡት አማራጮች መካከሌም መረጃዎችን ከምንጩ ወዱያወኑ ሇማግኘት፣ የእዝ
ሰንሰሇትን ሇማሳጠር እና የሥራ ግንኙነትን ሇማቀሊጠፍ የተሻሇው እና የቡዴን የሥራ
ባህሌን ሇማሳዯግ የሚረዲው ዝርግ መዋቅር /Flat structure/ መመረጥ እና ተግባራዊ
መሆን አሇበት፡፡ የተሻሇውን ተቋማዊ መዋቀር ሇመምረጥ እና ተግባራዊ ሇማዴረግም
ጠቀሜታውን ከሚከተለት የአዯረጃጀት መሠረተ- ሀሳቦች ተገቢ ይሆናሌ፡፡
3.5.1.የተቋማዊ መዋቅር መርሆዎች

ተቋማዊ መዋቅር አንዴ ተቋም ወይም ቢሮ ሥራውን ሇማከናወንና ዓሊማውን ከግብ
ሇማዴረስ፤ ሥራውንና ፈጻሚውን ሇማዯራጀት የሚቀርጸው ስዕሊዊ መግሇጫ ነው፡፡ ስሇዚህ
ተቋማዊ መዋቅር ተቋሙ ከተቋቋመበት አሊማ አንጻር ማን፣ ምንና እንዳት እንዯሚሰራ፣
የስራ ክፍልች ተግባርና ሃሊፊነትን፣ ግሌጽ የሆነ የሥሌጣንና የተጠያቂነት ተዋረዴን፣ የእዝ
ሰንሰሇትን፣ የመረጃ ሌውውጥና የሪፖርት ፍሰትን በሚያሳይ መሌኩ ማዯራጀት አስፈሊጊ
መሆኑን ያሳያሌ፡፡ ስሇሆነም ተቋማዊ መዋቅር ሲዘጋጅ መሠረታዊ የአዯረጃጀት
መርሆዎችን እንዱከተሌ ማዴረግ ይጠይቃሌ። በዚህ ጥናት የቀረቡት መዋቅር ሃሳቦች
33
ከአዯረጃጀት መርህዎች አኳያ እንዱቃኙ ተዯርገዋሌ። ተቋማዊ መዋቅር ቅኝቱ የዲሰሳቸው
መርሆዎች እንዯሚከተሇው ቀርበዋሌ።
3.5.2.ግሌጽና ቀሊሌ አዯረጃጀት

የአንዴ ተቋም አዯረጃጀት ውስብስብ እንዲይሆንና በቀሊለ ሇመረዲት የሚቻሌ መሆን
ይገባዋሌ፡፡ በዚህ መሰረት ይህ ተቋማዊ መዋቅር የመሬት ሌማትና አስተዲዯር ቢሮ ምንና
እንዳት እንዯሚሰራ፣ የስራ ሂዯቶችን (ክፍልችን)፣ ተግባርና ኃሊፊነታቸውን፣ የስራ
ፍሰትንና ግንኙነታቸውን እንዱሁም የስሌጣና ዯረጃቸውን ማንም ሰው በቀሊለ ሉገነዝብ
በሚችሌበት ሁኔታ ተዯራጅተዋሌ፡፡ ቢሮው ከቢሮ ሃሊፊ በመቀጠሌ ሥራ ሁሇትና ከዛ
በሊይ የሚይዙ ዘርፍ እንዱሁም በዘርፍ ሥር ዲይሬክቶሬቶችና የቡዴን እርከኖች
መዯራጀቱ ቢሮው ግሌጽና ቀሊሌ ተቋማዊ መዋቅር እንዱኖረው ያስችሊሌ፡፡
3.5.3.ግሌጽ የእዜ ሰንሰሇት

ተቋማዊ መዋቅር ሊይ የእዝ ሰንሰሇት ሃሊፊነትን ከተጠያቂነት ጋር እንዴንወጣ
የሚያስገዴዴ፣ ማን ሇማን ሪፖርት እንዯሚያዯርግ የሚያሳይ ሰንሰሇት ነው፡፡ በዚህም
በቢሮው ተቋማዊ መዋቅር መሰረት ከቡዴን መሪ ጀምሮ እስከ ቢሮ ሃሊፊው ዴረስ ባለ
እርከኖች እንዴ የስራ ከፍሌ (ሰራተኛ) ሇአንዴ የቅርብ ሃሊፊ ብቻ ተጠሪ በሚሆንበት
አግባብ ተዯራጅቷሌ፡፡ ስሇሆነም የእዝ ሰንሰሇቱ ማን ሇምን ሥራ ጉዲይ ኃሊፊነት
እንዯተሰጠው፣ ማን ከማን ጋር የሪፖርት ግንኙነት እንዲሇው፣ ጉዲዮች የት ተጀምረው የት
ፍጻሜ እንዯሚያገኙ በመዋቅሩ ሊይ በግሌጽ እንዱቀመጥ ተዯርጓሌ፡፡
3.5.4.በቂ የቁጥጥር አዴማስ

ይህ መርህ ሇአንዴ የሥራ ኃሊፊ ተጠሪ መሆን ያሇባቸውን የሠራተኞች ወይም የሥራ
ክፍልች ቁጥር የሚመሇከት ነው፡፡ የቁጥጥር አዴማስ በተቋሙ ስፋትና ጥበት፣ በተቋሙ
የስራ ባህሪይ፣ የስራ ኃሊፊዎች ብቃት… ወዘተ የሚወሰን ነው፡፡ ከዚህ አኳያ የቢሮው
ተቋማዊ መዋቅሩ በ 4 እርከኖች (Hierarchies) የተዯራጀ ሲሆን በመጀመሪያው ሁሇት
እርከኖች ሊይ የቢሮ ሃሊፊው እና የዘርፍ ሃሊፊዎች ያለበት ሲሆን ቀጥል ባሇው ሁሇት
ዯረጃዎች የሥራ ክፍሌ ሃሊፊ እና ሙያተኞችን የሚየዝ በመሆኑ ይህም አንዯኛው
ከአንዯኛው እርከን በቂ የቁጥጥር አዴማስ እንዱኖራቸው ተዯርጎ የተዯራጀ ነው፡፡ ይህም
የስራ ክፍልችን በቅርብ ሇመቆጣጠር፣ የሥራ ክፍለ ኃሊፊዎች ከዕሇት ተዕሇት ሥራ
(Routine) ተሊቀው ቁሌፍ እና ስትራቴጂክ ጉዲዮች ሊይ እንዱያተኩሩ ሇማዴረግ ከፍተኛ
34
ሚና አሇው፡፡ በተመሳሳይ ሁኔታ ሁለም በቢሮው ስር ያለ ዲይሬክቶሬቶች በቢሮው
በሶስት ዘርፍ ስር ሆነው ሲመሩ የነበረውን የመሬት ሀብት ኦዯት፣ የተነሺዎች መሌሶ
ማቋቋም እና የቅርንጫፍ ጽ/ቤቶች ክትትሌና ዴጋፍ ዲይሬክቶሬቶች ከየዘርፉ ተቀንሰው
እና በአዱስ መሌክ ተዯራጅተው ቀጥታ ሇቢሮ ኃሊፊ እንዱጠሩ ተዯርገው ላልች
ዲይሬክቶሬቶች እንዯየስራ ባህሪያቸው በሶስት ዘርፍ ስር እንዱዯራጁ በማዴረግ የቢሮ
ኃሊፊው ሌዩ ትኩረት የሚሹ ስራ ክፍልችን ይዞ ስትራቴክካዊ በሆኑ ጉዲዮች ሊይ
እንዱያተኩር አዴርጎታሌ፡፡
3.5.5.አጭር የተቋም አወቃቀር

አጭር የተቋም አወቃቀር ማሇት ያሌተንዛዛ መዋቅራዊ ተዋረዴ እንዱኖር በስራ
ኃሊፊዎችና ሰራተኞች መካከሌ ያለ እርከኖች የተመጠኑ፣ የመረጃ ሌውውጥን የሚያሳጥሩ፣
አፋጣኝ ውሳኔ ሇመስጠት የሚያስችለ ሲሆኑ ነው፡፡ ቢሮው በአዋጅ 74/2014 ከተሰጡት
ዘርፈ ብዙ ተሌዕኮዎችና ከሚኖሩት በርካታ የስራ ክፍልች እንዱሁም ከከተማ አስተዲዯሩ
በሚሰጠው ውክሌና እንዱሁም ከተሰጠው ተሌዕኮ አንፃር ውስን የሆነውን የመሬት ሀብት
ያማከሇ የመሬት ዜግጅትና ማስተሊሇፌ ስራ ማከናወን፣ የተጎሳቆለ አካባቢዎችን መሌሶ
በማሌማት፤ የሌማት ተነሺዎችን መሌሶ በማቋቋም፣የመብት ፇጠራ ስራ፣ የመሬት ባንክና
መረጃ አያያዜ የተቀናጀና በቴክኖልጂ የተዯገፇ ስርዓትን በመ዗ርጋት የቢሮው ዴርጅታዊ
መዋቅር የተመጠነ (ያሌተንዛዛ) መዋቅራዊ ተዋረዴ ወይም እርከኖች (Hierarchies)
እንዱኖሩት ተዯርጎ የተዯራጀ ነው፡፡
በመሆኑም በተቋሙ ከቡዴን መሪ ጀምሮ እስከ ቢሮ ሃሊፊ ዴረስ የወሳኔ መስጫ እርከኖች
ከአራት/4/ የበሇጡ አይዯለም። ከዚህ በመነሳት መዋቅራዊ አዯረጃጃቱ ያሌረዘመ ነው ብል
መውሰዴ ይቻሊሌ፡፡
3.5.6.የሥራ ዴግግሞሽ ማስወገዴና ቅንጅታዊ አሰራር

አንዴ ሥራ በተሇያዩ መሥሪያ ቤቶች ወይም በአንዴ መሥሪያ ቤትም ውስጥ ሆኖ
በተሇያዩ የሥራ ክፍልች ውስጥ እንዱሠራ ማዴረግ አሊስፈሊጊ የሆነ የሰው ኃይሌና የወጪ
(የገንዘብ) ብክነትን ማስከተሌ ነው። በዚህ አዯረጃጀት ቢሮው ከዚህ በፊት የክትትሌና
ዴጋፍ ዘርፍ በመዋቀሩ የሥራ ዴግግሞሽ የነበረውን በማስቀረት፣ እንዱሁም ከላሊ የሥራ
ክፍልች ጋር በክትትሌና ዴጋፍ ተግባራት ሊይ የነበሩ ሥራዎችን በማስቀረት፣
የሱፐርቪዥና ኤንስፔክሽን ሥራዎችን በመሇየት በአዱስ መሌክ የማዯራጀት ሥራ
35
ተከናውናሌ፡፡ በተመሳሳይ ሁኔታ ከዚህ በፊት በዴጋፍና ክትትሌ ዘርፍ የነበረውን
የተቋማት ቅንጅታዊ አሰራር የሥራ ክፍሌ ወዯ ካቢኔ ጉዲዮች ዘርፍ መምጣቱ ቅንጅታዊ
አሰራሩን የበሇጠ ሇማጎሌበት ያስችሇዋሌ፡፡
በአጠቃሊይ በአዯረጃጀት ማሻሻያው የስራ ዴግግሞሽ እንዲይኖር በሚያስችሌ ሁኔታ

ተዯራጅተዋሌ፡፡ ስሇሆነም ከጅምሩ እስከ ፍጻሜ ሂዯትን መሰረት ባዯረገ መሌኩ አንደ
ሇላሊው ግብዓት ሉሆኑ በሚችሌ ሁኔታ እና እርስ በርስ በመተባበርና በቅንጅት ሇመስራ
በሚመች መሌኩ ስራዎቹ እንዱዯራጅ ተዯርጓሌ፡፡
36
37
3.6. የአገሌግልት ማሻሻያና የመሬት መረጃ ዘርፍ ተቋማዊ መዋቅር ሥዕሊዊ መግሇጫ
ቢሮ ኃሊፊ
የአገሌግልት ማሻሻያ እና
የመሬት መረጃ ዘርፍ
ቴክኒካሌ አማካሪ
ህግና ቴክኒክ ዲይሬክቶሬት የቅሬታ አፇታት ዲይሬክቶሬት የተቀናጀ መሬት መረጃና

ማህዯር አስተዲዯር
ዲይሬክቶሬት
የመሬት ማህዯር
የማስረጃ አሰጣጥ ቡዴን አስተዲዯር ቡዴን
የተቀናጀ መሬት መረጃ

የህግና ቴክኒክ ጉዲዮች ቡዴን
ቡዴን
የሶፌትዌር ሌማትና
የቴክኖልጂ መሰረተ
ሌማት ቡዴን
የሪከርዴና የተገሌጋይ
መስተንግድ ቡዴን
38
3.7. በቅርንጫፌ ዯረጃ ተቋማዊ መዋቅር ሥዕሊዊ መግሇጫ
የቅርንጫፍ ጽ/ቤት ኃሊፊ
የወረዲ ቅርንጫፍ ጽ/ቤቶች የፊይናንስና አስተዲዯር ስራዎች ዲይሬክተር

የቅርንጫፍ ጽ/ቤት/ም/ጽ/ኃሊፊ
(በማስፋፊያ ክፍሇ ከተሞች) የፋይናንስ ቡዴን ንብረትና ጠቅሊሊ አገሌግልት
ቡዴን
የአሰራር ጥራት ኦዱት ቡዴን የዕቅዴ ዝግጅት ክትትሌ የውስጥ ኦዱት ቡዴን
ግምገማ ቡዴን
የወረዲ ቅርንጫፍ ጽ/ቤቶች
የሰው ሀብት ሌማትና አስተዲዯር
ክትትሌና ዴጋፍ ቡዴን የግዢ ቡዴን
ቡዴን
የሌማት ተነሺዎች መሌሶ ማቋቋምና

ሼር ሌማት ቡዴን
የአገሌግልት ማሻሻያ እና የመሬት

መረጃ ዲይሬክቶሬት
የተቀናቀጀ የመሬት ሶፌትዌር ሌማትና

ቴክኖልጂ መሰረተ
መረጃ አያያዜ ቡዴን
ሌማት ቡዴን
ዲይሬክቶሬት
የይዝታ ማህዯር የሉዜ እና የይዝታ
አስተዲዯር ቡዴን አገሌግልት ገቢ
አሰባሰብ ቡዴን
የይዝታ ማስረጃ
አሰጣጥ ቡዴን የህግ እና ቴክኒክ
ጉዲዮች ቡዴን
39
3.8. አገሌግልት ማሻሻያና የመሬት መረጃ ዗ርፌ ምክትሌ ቢሮ ኃሊፉ
ተግባርና ኃሊፉነት
1. የ዗ርፈን ስትራቴጂክ ዕቅዴ ከቢሮው ጋር ተናባቢ በሆነ ምሌኩ እንዱ዗ጋጅ ያዯርጋሌ
አተገባበሩን ይመራሌ ይከታተሊሌ፤
2. ሇ዗ርፈ የተመዯበውን በጀት እና ግብዓት በአግባቡ ስራ ሊይ ያውሊሌ/እንዱውሌ
ያዯርጋሌ አፇፃፀሙን ይከታተሊሌ፤
3. ዗መናዊና የተቀናጀ የመሬት መረጃ አያያዜ ስርዓት እንዱ዗ረጋ ያዯርጋሌ

አተገባበሩንም ይመራሌ ይከታተሊሌ፤
4. አገሌግልት አሰጣጡን በቴክኖልጂ ሇማስዯገፌ ቴክኖልጂዎችን ያሇማሌ/እንዱሇማ
ያዯርጋሌ ያስተገብራሌ፤
5. የቴክኖልጂ መሰረተ ሌማት ዜርጋታ ማከናወን/እንዱከናወን ያዯርጋሌ አፇፃጸሙን
ይከታተሊሌ ይገመግማሌ፤
6. ዗መናዊ የማህዯር አስተዲዯር እና የአገሌግልት አሰጣጥ ስርዓት ከባሇዴርሻ ተቋማት
ጋር በቴክኖልጂ እንዱተሳሰር በማዴረግ ይመራሌ ያስተዲዴራሌ፣
7. ከሚመሇከታቸው አካሊት ሇሚቀርብ የመሬት መረጃ ጥያቄዎችን በየዯረጃው እና
በተገቢው መንገዴ በአፊጣኝ ምሊሽ ይሰጣሌ፣
8. አጠቃሊይ የመሬት መረጃና የሚሰጡ የመሬት አገሌግልቶች በተገቢው መንገዴ
በቴክኖልጂ በአንዴ ሰርቨር (የመረጃ ስርዓት) እንዱመሩና እንዱተዲዯሩ ተገቢውን
ያዯርጋሌ/ ያስዯርጋሌ፣
9. የይዝታ ካርታዎች እና ቋሚ መዜገቦችን ያሳትማሌ/እንዱሰራጭ ያዯርጋሌ
ያስተዲዴራሌ አፇፃፀማቸውን ይቆጣጠራሌ እርምጃ ይወስዲሌ
10. የተ዗ረጉ የቴክኖልጂ መሰረተ ሌማቶችን ዯህንነት እንዱጠበቅ ያዯርጋሌ ጉዲት
ሲዯርስ እንዱጠገኑ ያዯርጋሌ/ያስዯርጋሌ
11. ሇፌትህ እና ሇተሇያዩ አካሊት ማስረጃ እና ማብራሪያ ትዕዚዝችና ጥያቄዎችን
በመቀበሌ ተገቢውን ማጣራት በማዴረግ ምሊሽ ይሰጣሌ/እንዱሰጥ ያዯርጋሌ
12. በቢሮው በየዯረጃው ሇሚቀርቡ ቅሬታዎችን በመቀበሌ ተገቢውን ምሊሽ በወቅቱ
ይሰጣሌ እንዱሰጥ ያዯርጋሌ
13. የቴክኖልጂ አጠቃቀምና ዯህንነትን በተመሇከተ የአይ.ቲ ፖሉሲ እንዱ዗ጋጅ ያዯርጋሌ
፣ተግባራዊነቱን ይከታተሊሌ፤
40
14. በ዗ርፈ በየዯረጃው ያለ የአሰራርና የአገሌግልት አሰጣጥ ክፌተቶችን በመሇየት
የክትትሌ እና ዴጋፌ ያዯርጋሌ ግበረ መሌስ ይሰጣሌ አተገባበሩን ይከታተሊሌ
ተገቢውን እርምጃ ይወስዲሌ/እንዱወሰዴ ያስዯርጋሌ
15. በ዗ርፈ ስር ውሳኔ የሚያስፇሌጋቸውን ጉዲዮች ከአሰራር አንፃር በመመርመር
ውሳኔ ይሰጣሌ/እንዱሰጥ ያስዯርጋሌ
16. በመሬት ህግ ማዕቀፍችና በቴክኒክ ጉዲዮች ሊይ በየዯረጃውያ የአቅም ክፌተቶችን
በመሇየት ክፌተትን መሰረት ያዯረገ የአቅም ግንባታ ስሌጠናዎችን እንዱሰጥ
ያዯርጋሌ
3.9. የህግና ቴክኒክ ጉዲዮች ክትትሌ ዲይሬክቶሬት ዲይሬክተር ተግባርና

ኃሊፉነት
ተጠሪነቱ ሇአገሌግልት ማሻሻያና መሬት መረጃ ዗ርፌ ኃሊፉ ሆኖ የሚከተለትን ተግባርና

ኃሊፉነቶች ያከናውናሌ፡-
1. ከቢሮውና ከ዗ርፈ ዕቅዴ ጋር የተናበበ የዲይሬክቶሬቱን ዕቅዴ አ዗ጋጅቶ ይመራሌ፣

ተፇጻሚነቱንም ይቆጣጠራሌ፣
2. የክ/ከተሞች የህግና ቴክኒክ ጉዲዮች ክትትሌ ቡዴኖች አመታዊ እቅዲቸውን እንዱያ዗ገጁ

ያስተባብራሌ፣
3. በሰሩ ተጠሪ ሇሆኑ ቡዴኖች ተፇሊጊው የሠው ኃይሌ፣ የአዯረጀጀትና የአሠራር ሠነድችና
ላልች መመሪያዎች እንዱሟለ ያዯርጋሌ፣ ስራ ቆጥሮ ይሰጣሌ ይቀበሊሌ፣
4. የቡዴን አስተባባሪዎችን በመምራት ባሇሙያዎች እንዱበቁ፣ እንዱበረታቱ፣ በጋራ

የመስራት ባህሌ እንዱዲብር ያስተባብራሌ፣ ያበቃሌ፣
5. ተሻጋሪ ስራዎች በጋራ የሚሰሩበትን ቲም ቻርት በማ዗ጋጀት ከመሰሌ ዲይሬክቶሬቶች

ጋር ይፇራረማሌ፣ ተግባራዊም ያዯርጋሌ፣
6. የባሇሙያ ክህልትና አመሇካከት ክፌተት የሚሞሊ ሥሌጠና እንዱሰጥ ሁኔታዎችን

ያመቻቻሌ፣
7. የተሰጠውን ኃሊፉነት በብቃት መወጣት ያስችሇው ዗ንዴ ሥራውን በዕቅዴ ይመራሌ፤

ሇሥራው አፇፃፀም ሉሟለ የሚገባቸውን የቢሮ መገሌገያዎች እንዱሟለ ያዯርጋሌ፣
41
8. ክ/ከተሞችን የሚዯግፌ የክትትሌ፣ ዴጋፌ ቡዴን ያዋቅራሌ፣ ቼክሉስት ያ዗ጋጃሌ፣
በተቀመጠው መርሀ-ግብር መሰረት ክትትሌና ዴጋፈን ያስተባብራሌ ሪፖርት እንዱ዗ጋጅ
በማዴረግ ግብረ መሌስ ይሰጣሌ፣
9. ከፌ/ብሄር ክርክሮች ጋር በተያያ዗ ከተሇያዩ ፌርዴ ቤቶች ሇቢሮው የሚመጡ ወይም

በጋራ የሚሰሩ፡-
 የይዝታ ማረጋገጫ ካርታ ያሊቸው ወይም

 ካርታ ያሌተሰጣቸው ባሇይዝታዎች፣
 ከመሬት ባንክ፣ መሬት ማስተሊሇፌ፣
 ምትክ ቦታና ቤት፣ ከካሳ ክፌያ፣ ከአርሶ አዯር ይዝታ እና ከላልች ጉዲዮች ጋር
በተያያ዗ የመመሪያ፣ አሰራርና ቴክኒካሌ ጉዲዮች በአግባቡ እንዱሰጣሩ በማዴረግ፣
ማስረጃ በማዯራጀትና ማብራሪያ እንዱ዗ጋጅ ያዯርጋሌ፣
10. ሇፌርዴ ቤት ትዕዚዝች መሌስ ሇመስጠት እንዱያስችሌ ከሚመሇከታቸው የስራ ክፌልች
ተገቢውን የሰነዴ ማስረጃ ያሰባስባሌ፣ ያዯራጃሌ፣
11. በፌርዴ ቤት ትዕዚዘ መሰረት ከመመሪያ፣ አሰራር እና ቴክኒክ አኳያ ማስረጃ እንዱጣራ
ያዯርጋሌ፣ ከማህዯር ሰነዴ ያዯራጃሌ ከፌርዴ ቤት ቀጠሮ በፉት አግባብነት ያሇው ምሊሽ
ይሰጣሌ፣
12. ሇፌርዴ ቤት በሚሰጡ ምሊሾች ሊይ ከመመሪያ፣ አሰራር እና ቴክኒክ አኳያ ሇሚቀርብ

ተጨማሪ ትዕዚዜ በችልት በመገኘት ማብራሪያ የሚሰጥ ባሇሙያ ይመዴባሌ፣ ይሰጣሌ፣
13. በፌርዴ ቤት ውሳኔ ያገኙ ጉዲዮች ማሇትም በፌርዴ አፇጻጸም እንዱያስተገብር የሚቀርቡ
ትዕዚዝችን ይቀበሊሌ፣ በውሳኔው መሰረት እንዱፇጸም ባሇሙያ ይመዴባሌ፣
14. ከፌ/ብሄር ክርክሮች ጋር በተያያ዗ ሇሚዯረጉ የሰነዴ ማጣራት ስራ ተገቢው ክፌያ

መፇጸሙን ክትትሌ ያዯርጋሌ፣ ይቆጣጠራሌ፣
15. ቢሮው በሚከሰስበት ወቅት ውጤታማ ክርክር ሇማዴረግ እንዱያስችሌ፡-
16. የመስክ ሌኬት እንዱከናወን፣ ሌዩ ሌዩ የሰነዴ ማስረጃ እንዱሰበሰብ፣ ከመሰረታዊ እና

መስመር ካርታዎች እንዱጣራ፣ ከሌዩ ሌዩ ፕሊኖች አንጻር እንዱታይ/እንዱጣራ
17. ማስረጃ እንዱዯራጅ፣ ማብራሪያ/ምሊሽ እንዱ዗ጋጅ በማዴረግ ሇፌትህ ቢሮ በዯብዲቤ

ይሌካሌ፣
18. ቢሮው በተከሰሰባቸው ጉዲዮች የባሇሙያ ምስክርነት ሲያስፇሌግ ባሇሙያ ይመዴባሌ፣

ምስክርነትም ይሰጣሌ፣
42
19. ከፌትህ ቢሮ የሚመጡ የክስ/ ይግባኝ መጥሪያ ሇተከሳሽ እንዱዯርስ ከክ/ከተማ የህግና
ቴክኒክ ጉዲዮች ቡዴን ጋር ይሰራሌ፣
20. የወራሽነት ማጣሪያ ጥያቄዎች በትዕዚዘ መሰረት እንዱፇጸም ከሚመሇከታቸው የስራ

ክፌልች መረጃ በመጠየቅ በዯብዲቤ ምሊሽ ይሰጣሌ፣
21. የፌትህ አካሊት (ወንጀሌ ምርመር፣ ፖሉስ፣ ስነ-ምግባርና ጸረሙስና፣ ላልች ከወንጀሌ
ጋር በተያያ዗ የማጣራት ስራ የሚያከናውኑ አካሊት) ሇሚያቀርቧቸው ሌዩ ሌዩ
የማስረጃና ማብራሪያ ጥያቄዎች መረጃ የማጣራትና የማዯራጀት ስራዎችን
ያስተባብራሌ፣ ምሊሽም ይሰጣሌ፣
ጋር በተያያ዗ የማጣራት ስራ የሚያከናውኑ አካሊት) ሇሚያቀርቧቸው ጥያቄዎች ሙያዊ
ዕገዚ የሚያዯርጉ ባሇሙያዎችን ይመዴባሌ፤
23. የፌትህ አካሊት (የወንጀሌ ምርመራ፣ ፖሉስ …) ሇሚያቀርቡት የቤት ወይም የህንጻ
ግምት ጥያቄ በአግባቡ እንዱሰሊ በማዴረግ በዯብዲቤ ምሊሽ ይሰጣሌ፤
24. የመፇጸም አቅምን ሇማሳዯግ እንዱያግዜ ሇባሇሙያዎችና አመራሮች በአዋጅ፣ ዯንብ፣

መመሪያዎችና የአፇጻጸም ማኑዋልች ሊይ የስሌጠና ፌሊጎት እንዱሇይ በማዴረግ ስሌጠና
ይሰጣሌ፣ እንዱሰጥ ያዯርጋሌ፤
25. ስራ ሊይ የዋለ ዯንቦች፣ መመሪያዎች፣ ማስፇጸሚያ ማዋልች እና አሰራሮች ሊይ

የሚያጋጥሙ የአፇጻጸም ችገሮችንና ማሻሻያ የሚያስፇሌጋቸውን ጉዲዮች ከሚሇከታቸው
የስራ ክፌልች ጋር በመሆን በጥናት እንዱሇይ ያዯርጋሌ፣ የውሳኔ ሀሳብ በማ዗ጋጀት
ያቀርባሌ፤
26. ከአገሌግልት አሰጣጥ ጋር በተያያ዗ ሇሚቀርቡ የማብራሪያ ጥያቄዎች ምሊሽ ይሰጣሌ፣

ከህግ ጉዲዮች ጋር በተያያ዗ ምክረ ሀሳብ ያቀርባሌ፣
27. ዲይሬክቶሬቱ ከሚያከናውናቸው ስራዎች ጋር በተያያ዗ የሚቀርብ አቤቱታና ቅሬታ

ተቀብል እንዱጣሩ ያዯርጋሌ፣ የውሳኔ ሀሳብ እንዱ዗ጋጅ ያዯርጋሌ፣ ያረጋግጣሌ፣ ምሊሽ
ይሰጣሌ፤
28. አገሌግልት አሰጣጡ በከተማ አስተዲዯሩ በጸዯቁ ቴክኖልጂዎች እንዱፇጸም

ያስተባብራሌ፣ ሇሚያጋጥሙ ችግሮች አፊጣኝ መፌትሄ እንዱሰጥ ክትትሌ ያዯርጋሌ፣
29. የሥራ ሪፖርት ከቡዴን አስተባባሪዎች ይቀበሊሌ፣ የቡዴን አስተባባሪዎችን የሥራ

አፇፃፀም ብቃትና የሥነ-ምግባር አከባበር ይገመግማሌ፣ ያበረታታሌ፣ ያርማሌ፣
30. በየዯረጃው የተከናወኑ ስራዎች ዕሇታዊ፣ ሳምንታዊ፣ ወርሃዊና የሩብ ዓመት የሥራ
ሪፖርት በማዯራጀት ያቀርባሌ፡፡
43
31. በሚቀመጠው አሰራር መሰረት በስሩ የሚገኙ ቡዴን መሪዎችን ይመዜናሌ፣
የፇጻሚዎች ም዗ና በቡዴን መሪዎች በተገቢው ሁኔታ መፇጸሙን ይከታተሌ፣
ሇሚመሇከተው ያቀርባሌ፡፡
በ዗ርፌ ኃሊፉ የሚሠጡትን ላልች ተጨማሪ ሥራዎችን ያከናውናሌ፣
3.9.1. የማስረጃ አሰጣጥና ክትትል ቡድን መሪ ተግባርና ኃላፊነት
ተጠሪነቱ ሇህግና ቴክኒክ ጉዲዮች ክትትሌ ዲይሬክተር ሆኖ የሚከተለትን ተግባርና ኃሊፉነቶች

ያከናውናሌ፡-
1. ከዲይሬክቶሬቱ ዕቅዴ ጋር በተናበበ አግባብ የቡዴኑን ዕቅዴ ያ዗ጋጃሌ፣ በስሩ ሇሚገኙ

ባሇሙያዎች ቆጥሮ ይሰጣሌ፣ ባሇሙያዎች እንያዱቅደ ያዯርጋሌ፣ አፇጻጸሙን በቅርበት
ይከታተሊሌ፣
2. በቡዴኑ የሚሰጡ አገሌግልቶች በተቀመጠሊቸው እስታንዲርዴና ተገሌጋዩን በሚያረካ ሁኔታ
እንዱሰጡ ይከታተሊሌ፣ ያስተባብራሌ፣
3. በስሩ ያለ ባሇሙያዎች እንዱበቁ፣ እንዱበረታቱ፣ በጋራ የመስራት ባህሌ እንዱዲብር
4. የባሇሙያ ክህልትና አመሇካከት ክፌተት የሚሞሊ ሥሌጠና እንዱሰጥ የስሌጠና ፌሊጎት
ይሇያሌ፣ ስሌጠና እንዱሰጥ ጥያቄ ያቀርባሌ፣
5. ሇቡዴኑ የሚስፇሌገውን የስራ መገሌገያ ቁሳቁሶች ይሇያሌ እንዱሟሊ ጥያቄ ያቀርባሌ፣
ሇባሇሙያዎች ያሰራጫሌ፣ ስራ ሊይ ስሇመዋለ ይከታተሊሌ፣
6. በክ/ከተሞች ሇሚዯረግ ዴጋፌና ክትትሌ ዕቅዴና ቼክ ሉስት ያ዗ጋጃሌ፣ በተቀመጠው መርሃ-
ግብር መሰረት ዴጋፌና ክትትሌ ያዯርጋሌ፣ የተ዗ጋጀውን ሪፖርት ጠምሮ ግብረ-መሌስ
አ዗ጋጅቶ ያቀርባሌ፣
7. ከተሇያዩ ፌርዴ ቤቶች ሇሚቀርቡ ትዕዚዝች ማሇትም፡-
 ከመሬት ባንክ፣ ማስተሊሇፌ፣ ካሳ ክፌያ
 ከአርሶ አዯር ይዝታዎች ጋር በተያያ዗፣
44
 ምትክ ቦታና ቤት እንዱሁም ከፌ/ብሄር ክርክሮች ጋር በተያያ዗ ሇሚቀርቡ ሌዩ
ሌዩ ትዕዚዝች የቡዴኑን ባሇሙያዎች በማስተባበር ማስረጃ ማጣራት እና
እንዯአስፇሊጊነቱ የመስክ ሌኬት በማዴረግ ማብራሪያ ወይም ምሊሽ ወይም
ማስረጃ እንዱ዗ጋጅ ያስተባብራሌ፣ አረጋግጦ ያቀርባሌ፣
8. በፌርዴ ቤት በሚዯረግ ክርክር ወይም ላልች የፌትህ አካሊት ሇሚያቀርቡት የቤት ወይም
የህንጻ ግምት ጥያቄ ተገቢውን የስላት ቀመር በመጠቀም እንዱሰሊ ያስተባብራሌ፣ አረጋግጦ
ያቀርባሌ፣
9. ሇፌርዴ ቤት በሚሰጡ ምሊሾች ሊይ ሇሚቀርብ የባሇሙያ ምስክርነት ትዕዚዜ ተገቢውን
ባሇሙያ ይመዴባሌ፣ እንዯ አስፇሊጊነቱም በችልት በመገኘት ያስረዲሌ፣
10. ቡዴኑ ከሚያከናውናቸው ስራዎች ጋር በተያያ዗ ሇሚቀርብ ቅሬታ የማጣራት ስራውን
ያስተባብራሇ የተ዗ጋጀውን ምሊሽ አረጋግጦ ያቀርባሌ፣
11. አገሌግልት አሰጣጡ በከተማ አስተዲዯሩ በጸዯቁ ቴክኖልጂዎች እንዱፇጸም በቡዴን ዯረጃ
12. ዕሇታዊ፣ ሳምንታዊ፣ ወርሃዊና የሩብ ዓመት የሥራ አፇጻጸሞችን በስሩ ከሚገኙ
ባሇሙያዎች ጋር ይገመግማሌ፣ ሪፖርትን ያቀርባሌ፣ ፡፡
13. በሚቀመጠው አሰራር መሰረት በስሩ የሚገኙ ባሇሙያዎችን ይመዜናሌ፣ ሇዲይሬክተሩ
ያቀርባሌ፣
14. በዲይሬክተሩ የሚሠጡትን ላልች ተጨማሪ ሥራዎችን ያከናውናሌ፣
3.9.2. የሰነዴ ማጣራትና መወሰን ክትትሌና ዴጋፌ ባሇሙያ IV ተግባርና ኃሊፉነት
ተጠሪነቱ ሇማስረጃ አሰጣጥ ቡዴን መሪ ሆኖ የሚከተለትን ተግባርና ኃሊፉነቶች ያከናውናሌ፡-
1. የቡዴኑን ዕቅዴ መነሻ በማዴረግ የግሌ ዕቅዴ በዓመት፣ በግማሽ አመት፣ በሩብ አመት፣
በወር፣ በሳምንትና በዕሇት ከፊፌል ያ዗ጋጃሌ፣ በቡዴኑ ኃሊፉ ዕውቅናም ይተገብራሌ፣
2. ሇፌርዴ ቤት ከሚሰጡ ምሊሾች ጋር በተያያ዗ ሇክ/ከተሞች ዴጋፌና ክትትሌ ያዯርጋሌ፣
ክፌተቶችን ይሇያሌ፣ የማስተካከያ ሀሳብ በማ዗ጋጀት ያቀርባሌ፣
3. ከተሇያዩ ፌርዴ ቤቶች ሇሚቀርቡ የይዝታ ማረጋገጫ ካርታ ያሊቸው ወይም ካርታ
ያሌተሰጣቸው ባሇይዝታዎች፣ ከመሬት ባንክ፣ ማስተሊሇፌ፣ ምትክ ቦታና ቤት፣ ከካሳ
ክፌያ፣ ከአርሶ አዯር ይዝታ እና ከላልች ጉዲዮች ጋር በተያያ዗ ሇቢሮው የሚሰጡ ሌዩ ሌዩ
ትዕዚዝችን ከቡንዴ መሪው ይቀበሊሌ፣
45
4. በፌርዴ ቤት ትዕዚዘ መሰረት ከመመሪያና አሰራር አኳያ ማስረጃ ያጣራሌ፣ ከማህዯር ሰነዴ
ያዯራጃሌ ከፌርዴ ቤት ቀጠሮ በፉት አግባብነት ያሇው ምሊሽ አ዗ጋጅቶ ያቀርባሌ፣
5. ሇፌርዴ ቤት በሚሰጡ ምሊሾች ሊይ ከመመሪያ እና አሰራር ጋር በተያያ዗ በችልት በመገኘት
ሙያዊ ማብራሪያ ይሰጣሌ፣
6. ከሚያከናውናቸው ስራዎች ጋር በተያያ዗ ሇሚቀርብ ቅሬታ የማጣራት ስራውን ያ዗ጋጃሌ፣
የውሳኔ ሀሳብ እና ዯብዲቤ አ዗ጋጅቶ ያቀርባሌ፣
7. አገሌግልት አሰጣጡ በቴክኖልጂ እንዱፇጸም በሚሰጠው አቅጣጫ መሰረት ይፇጽማሌ፣
8. ከቡዴን ኃሊፉው ስራ ቆጥሮ በመረከብ ካከናወነ በኋሊ ቆጥሮ ያስረክባሌ፤ የሩብ ዓመት፣
ወርሃዊና ሳምንታዊ እና እሇታዊ ሪፖርት ሇቡዴን አስተባባሪው ያቀርባሌ፣
9. ከቡዴን መሪው የሚሠጡትን ላልች ተጨማሪ ሥራዎችን ይፇጽማሌ፡፡
3.9.3. የቴክኒክና ካርታ ዜግጅት ክትትሌና ዴጋፌ ባሇሙያ IV ተግባርና ኃሊፉነት
ተጠሪነቱ ሇማስረጃ አሰጣጥ ቡዴን መሪ ሆኖ የሚከተለትን ተግባርና ኃሊፉነቶች ያከናውናሌ፡-
2. ሇፌርዴ ቤት ከሚሰጡ ምሊሾች ጋር በተያያ዗ ሇክ/ከተሞች ዴጋፌና ክትትሌ ያዯርጋሌ፣
ክፌተቶችን ይሇያሌ፣ የማስተካከያ ሀሳብ በማ዗ጋጀት ያቀርባሌ፣
3. ከተሇያዩ ፌርዴ ቤቶች ሇሚቀርቡ የይዝታ ማረጋገጫ ካርታ ያሊቸው ወይም ካርታ
ያሌተሰጣቸው ባሇይዝታዎች፣ ከመሬት ባንክ፣ ማስተሊሇፌ፣ ምትክ ቦታና ቤት፣ ከካሳ
ክፌያ፣ ከአርሶ አዯር ይዝታ እና ከላልች ጉዲዮች ጋር በተያያ዗ ቴክኒካሌ ምሊሽ
የሚያስፇሌጋቸውን ሌዩ ሌዩ ትዕዚዝች ከቡዴን መሪው ይቀበሊሌ፣
4. ሇፌርዴ ቤት ትዕዚዝች የመስክ ሌኬት በማዴረግ፣ ከይዝታ ማረጋገጫ ካርታ፣ ከአየር
ካርታዎች፣ ከተሇያዩ ፕሊኖች ጋር በማገና዗ብ ያጣራሌ፣ እንዯ አስፇሊጊነቱ ስኬች
በማ዗ጋጀት ከቀጠሮ በፉት አግባብነት ያሇው ምሊሽ አ዗ጋጅቶ ያቀርባሌ፣
5. ሇፌርዴ ቤት በሚሰጡ ምሊሾች ሊይ ከቴክኒክ ጋር በተያያ዗ በችልት በመገኘት ሙያዊ
ማብራሪያ ይሰጣሌ፣
6. ቡዴኑ ከሚያከናውናቸው ስራዎች ጋር በተያያ዗ ሇሚቀርብ ቅሬታ እንዱጣራ ያዯርጋሌ፣
የተ዗ጋጀውን ምሊሽ አረጋግጦ ያቀርባሌ፣
46
8. ከቡዴን ኃሊፉው ስራ ቆጥሮ በመረከብ ካከናወነ በኋሊ ቆጥሮ ያስረክባሌ፤ ወርሃዊና
ሳምንታዊ ሪፖርት ሇቡዴን አስተባባሪው ያቀርባሌ፣
9. ከቡዴኑ አስተባባሪ የሚሠጡትን ላልች ተጨማሪ ሥራዎችን ይፇጽማሌ፡፡
3.9.4. የህግ ጉዲዮች ክትትሌ ቡዴን መሪ ተግባርና ኃሊፉነት
ተጠሪነቱ ሇህግና ቴክኒክ ጉዲዮች ክትትሌ ዲይሬክተር ሆኖ የሚከተለትን ተግባርና ኃሊፉነቶች

1. ከዲይሬክቶሬቱ ዕቅዴ ጋር በተናበበ አግባብ የቡዴኑን ዕቅዴ ያ዗ጋጃሌ፣ በስሩ ሇሚገኙ

ባሇሙያዎች ቆጥሮ ይሰጣሌ፣ ባሇሙያዎች እንዱቅደ ያዯርጋሌ፣ አፇጻጸሙን በቅርበት
ሇባሇሙያዎች ያሰራጫሌ፣ ስራ ሊይ መዋለን ይከታተሊሌ፣
5. በክ/ከተሞች ሇሚዯረግ ዴጋፌና ክትትሌ ዕቅዴና ቼክ-ሉስት እንዱ዗ጋጅ፣ በተቀመጠው
መርሃ-ግብር መሰረት ዴጋፌና ክትትለን ያስተባብራሌ፣ ሪፖርት አ዗ጋጅቶ ያቀርባሌ፣
6. ቢሮው በሚከሰስበት ወቅት ውጤታማ ክርክር ሇማዴረግ እንዱያስችሌ ተገቢው የሰነዴ
ማስረጃ እንዱጣራ እንዯአስፇሊጊነቱ የመስክ ሌኬት እንዱከናወን የቡዴኑን ባሇሙያዎች
ያስተባብራሌ፣ የተ዗ጋጀውን ማብራሪያ እና ማስረጃ በማዯራጀት ያቀርባሌ፣
7. ቢሮው በተከሰሰባቸው ጉዲዮች የባሇሙያ ምስክርነት አስፇሊጊ ሆኖ ሲገኝ አግባብነት ያሊቸው
ባሇሙያዎች ምስክር እንዱሰጡ ያስተባብራሌ፣
8. የፌትህ አካሊት ሇሚያቀርቧቸው የመረጃ እና ሌዩ ሌዩ የማብራሪያ ጥያቄዎች ተገቢውን
ማስረጃ እንዱጣራ ባሇሙያዎችን ያስተባብራሌ፣ የተ዗ጋጀውን የውሳኔ ሀሳብ በማረጋገጥ
ያቀርባሌ፣
9. ከፖሉስ፣ ወንጀሌ ምርመራ እና ከወንጀሌ ጉዲዮች ጋር በተያያ዗ ሇሚቀርብ የባሇሙያ
ምስክርነት ጥያቄ አግባብነት ያሊቸው ባሇሙያዎች መረጃ እንዱሰጡ ያስተባብራሌ፣
47
10. የመፇጸም አቅምን ሇማሳዯግ እንዱያግዜ ሇባሇሙያዎችና አመራሮች በአዋጅ፣ ዯንብ፣
መመሪያዎችና የአፇጻጸም ማኑዋልች ሊይ የስሌጠና ፌሊጎት ይሇያሌ፣ የስሌጠና ሰነዴ
በማ዗ጋጀት ያቀርባሌ፣
11. ስራ ሊይ የዋለ ዯንቦች፣ መመሪያዎች፣ ማስፇጸሚያ ማኑዋልች እና አሰራሮች ሊይ
የሚያጋጥሙ የአፇጻጸም ችግሮችንና ማሻሻያ የሚያስፇሌጋቸውን ጉዲዮች ከሚመሇከታቸው
የስራ ክፌልች ጋር በመሆን በጥናት ይሇያሌ፣
12. በየስራ ክፌልቹ የሚ዗ጋጁ የአፇጻጸም ማኑዋለችን ሊይ ከህግ አኳያ ዴጋፌ እነ ዕገዚ
ያዯርጋሌ፣ ያስተባብራሌ፣
13. ከአገሌግልት አሰጣጥ ጋር በተያያ዗ ሇሚቀርቡ የማብራሪያ ጥያቄዎች ተገቢውን የማጣራት
ስራ እንዱከናወን ያዯርጋሌ፣ የሚቀርበውን የውሳኔ ሀሳብ በማጋገጥ ያቀርባሌ፣
14. ቢሮው በሚሰራቸው ስራዎች ወይም በሚያዯርጋቸው የግዥ ውልች ጋር በተያያ዗
የሚቀርብ የህግ አስተያያት ምክረ ሀሳብ እንዱ዗ጋጅ ያዯርጋሌ፣
15. ቡዴኑ ከሚያከናውናቸው ስራዎች ጋር በተያያ዗ ሇሚቀርብ ቅሬታ እንዱጣራ ያዯርጋሌ፣
የተ዗ጋጀውን ምሊሽ አረጋግጦ ያቀርባሌ፣
ባሇሙያዎች ጋር ይገመግማሌ፣ ሪፖርትን ያቀርባሌ፣
17. በሚቀመጠው አሰራር መሰረት በስሩ የሚገኙ ባሇሙያዎችን ይመዜናሌ፣ ሇዲይሬክተሩ
ያቀርባሌ፣
18. በዲይሬክተሩ የሚሠጡትን ላልች ተጨማሪ ሥራዎችን ያከናውናሌ፣
3.9.5. የሰነዴ ማጣራትና መወሰን ክትትሌ እና ዴጋፌ ባሇሙያ IV ተግባርና ኃሊፉነት
ተጠሪነቱ ሇህግ ጉዲዮች ክትትሌ ቡዴን መሪ ሆኖ የሚከተለትን ተግባርና ኃሊፉነቶች

2. ሇክስ ከሚሰጡ ምሊሾች ጋር በተያያ዗ ሇክ/ከተሞች ዴጋፌና ክትትሌ ያዯርጋሌ፣ ክፌተቶችን
ይሇያሌ፣ የማስተካከያ ሀሳብ በማ዗ጋጀት ያቀርባሌ፣
48
3. ሇሚቀርቡ ክሶች ተገቢው የሰነዴ ማስረጃ ይሰበስባሌ፣ ያጣራሌ፣ ያዯራጃሌ፣ ማብራሪያ
4. ቢሮው በተከሰሰባቸው ጉዲዮች የባሇሙያ ምስክርነት አስፇሊጊ ሆኖ ሲገኝ ከአሰራርና
መመሪያ አኳያ ሙያዊ ምስክርነት ይሰጣሌ፣
5. የፌትህ አካሊት ሇሚያቀርቧቸው የመረጃ እና ሌዩ ሌዩ የማብራሪያ ጥያቄዎች ተገቢውን
ማስረጃ ያጣራሌ፣ የውሳኔ ሀሳብና ምሊሽ ያ዗ጋጃሌ፣
6. ከመመሪያና አሰራር ጋር በተያያ዗ ሇፖሉስ ወይም ወንጀሌ ምርመራ የባሇሙያ ምስክርነት
ወይም ዕገዚ ያዯርጋሌ፣
7. ከአገሌግልት አሰጣጥ ጋር በተያያ዗ በመመሪያዎች፣ አገሌግልት አሰጣጥ ማኑዋልች ሊይ
ሇሚቀርቡ የማብራሪያ ጥያቄዎች ከህግና አሰራር አንጻር በመፇተሸ የውሳኔ ሀሳብ
8. ቢሮው በሚሰራቸው ስራዎች ወይም በሚያዯርጋቸው የግዥ ወይም ከውልች ጋር በተያያ዗
ሇሚቀርብ የህግ አስተያየት ምክረ ሀሳብ በማ዗ጋጀት ያቀርባሌ፣
9. ስራ ሊይ የዋለ መመሪያዎች እና ማስፇጸሚያ ማኑዋልች ሊይ የሚያጋጥሙ የአፇጻጸም
ችግሮችንና ማሻሻያ የሚያስፇሌጋቸውን ጉዲዮች ሇመሇየት በሚዯረግ ጥናት ይሳተፊሌ፣
11. ከቡዴን መሪው የተሰጠውን ስራ በእስታንዲርደ መሰረት ፇጽሞ ያስረክባሌ፣ ዕሇታዊ፣
ሳምንታዊ፣ ወርሃዊና የሩብ ዓመት ሪፖርት ያቀርባሌ፣
3.9.5. የይዝታ ቴክኒክ አጣሪ ካርታ ዜግጅት ክትትሌ እና ዴጋፌ ባሇሙያ IV ተግባርና
ኃሊፉነት
ተጠሪነቱ ሇህግ ጉዲዮች ክትትሌ ቡዴን መሪ ሆኖ የሚከተለትን ተግባርና ኃሊፉነቶች

1. የቡዴኑን ዕቅዴ መነሻ በማዴረግ የግሌ ዕቅዴ በአመት፣ በግማሽ አመት፣ በሩብ አመት፣
2. ሇክስ ከሚሰጡ ምሊሾች ጋር በተያያ዗ ሇክ/ከተሞች ዴጋፌና ክትትሌ ያዯርጋሌ፣ ከቴክኒክ
ማጣራት አንጻር ክፌተቶችን ይሇያሌ፣ የማስተካከያ ሀሳብ በማ዗ጋጀት ያቀርባሌ፣
49
3. ሇሚቀርቡ ክሶች ከጂ.አይ.ኤስ፣ ሲ.አይ.ኤስ፣ ከመሰረታዊ እና መስመር ካርታዎች፣ ሌዩ ሌዩ
ፕሊኖች፣ የመስክ ሌኬት በማከናወን እና ማህዯራትን በማጣራት ማስረጃ ይሰበስባሌ፣
ያጣራሌ፣ ያዯራጃሌ ምሊሽ በማ዗ጋጀት ያቀርባሌ፣
4. ቢሮው በተከሰሰባቸው እና የቴክኒክ ጉዲዮችን በተመሇከተ የባሇሙያ ምስክርነት ይሰጣሌ፣
5. የፌትህ አካሊት (ወንጀሌ ምርመራ፣ ፖሉስ…) ከቴክኒክ ጉዲዮች ጋር በተያያ዗
ሇሚያቀርቧቸው ጥያቄዎች ሙያዊ ዕገዚ ያዯርጋሌ፣ ምሊሽም ይሰጣሌ፣
ሳምንታዊ ሪፖርት ሇቡዴን አስተባባሪው ያቀርባሌ፣
3.10. የተቀናጀ መሬት መረጃ አያያዜና ማህዯር አስተዲዯር ዲይሬክተር

ተጠሪነቱ ሇአገሌግልት ማሻሻያና መሬት መረጃ ዗ርፌ ሆኖ የሚከተለት ተግባርና ኃሊፉነቶች

ይኖሩታሌ
1. የዲይሬክቶሬቱን ዕቅዴ ከ዗ርፈ ጋር ተናባቢ በሆነ መሌኩ እንዱ዗ጋጅ ያዯርጋሌ በስሩ

ሊለ ቡዴኖች/ባሇሙያዎች በተናበበ መሌኩ ያወርዲሌ አተገባበሩን ይመራሌ ይከታተሊሌ፤
2. ሇዲይሬክቶሬቱ የተመዯበውን በጀት እና ግብዓት በአግባቡ ስራ ሊይ ያውሊሌ/እንዱውሌ
ያዯርጋሌ አፇፃፀሙን ይከታተሊሌ፤
3. የመሬት ይዝታ ማህዯራትን ሇሚመሇከተው አካሌ እስኪተሊሇፌ ዴረስ በቴክኖልጂ
በማስዯገፌ ዱጂታይዜ በማዴረግ እንዱጠበቅ ያዯርጋሌ አፇፃፀሙን ይከታተሊሌ፤
4. የመሬት መረጃ በቴክኖልጂ የሚ዗ምንበትን ስርዓት በጥናት ይሇያሌ ከሚመሇከታቸው

አካሊት ጋር በመቀናጀት እንዱሇማ ያዯርጋሌ ይተገብራሌ፣ አፇፃፀሙን ይከታተሊሌ፤
5. የመሬት መረጃዎች በመሰረታዊ ካርታ (base map) እንዱዯራጅ ያዯርጋሌ፣
መረጃዎችን በዲታ ቤዜ (data base) እንዱዯራጅ ያዯርጋሌ እና የጂ.አይ.ኤስ. መረጃ
እርማት ወቅታዊ እንዱዯረግ በማዴረግ ጥቅም ሊይ እንዱውሌ ያዯርጋሌ፤
6. ከተሇያዩ ሴክተሮች የሚሊኩ ሌዩ ሌዩ የፕሊን ጥናቶች፣ማሻሻያዎችና የጸዯቁ ዱዚይኖችን

እንዱዯራጅ እና እንዱሰራጭ ያዯርጋሌ
50
7. በቢሮው በየዯረጃው የሚሰጡ የመሬት አገሌግልቶች በ዗መናዊ ቴክኖልጂ የተዯገፇ
አገሌግልት እንዱሰጥ የአገሌግልት አሰጣጥ ማንዋልችንና ስታንዲርድችን ያ዗ጋጃሌ
ተግባራዊ እንዱሆን ያዯርጋሌ አፇፃፀሙን ይከታተሊሌ ግብረ መሌስ ይሰጣሌ፤
8. ሇምተው ተግባራዊ በሆኑ ቴክኖልጂዎች ሊይ የአተገባበር ስሌጠና ይሰጣሌ ያሰጣሌ፤
9. የአገሌግልት አሰጣጡን የሚያሳሌጥ እና ሇተገሌጋዩ ተዯራሽ የሆነ ዗መናዊ ቴክኖልጂ
የስራ ፌሰት ያ዗ጋጃሌ፣ተፇጻሚ እንዱሆን ያዯርጋሌ፣ያስዯርጋሌ፣
10. ሲስተም እንዱሇማ ያዯርጋሌ፣ ያስተዲዴራሌ፣

11. የተሇያዩ የተቋሙ የህግ ማዕቀፍችና አሰራሮች በዴህረ ገጽ ሇተገሌጋዩ ተዯራሽ እንዱሆን
ያዯርጋሌ፣
12. የተበሊሹ የቴክኖልጂ መሰረተ ሌማቶችን በራስ አቅም/በላሊ አካሌ እንዱጠገን ያዯርጋሌ
አዲዱስ ፕሮግራሞችን ወቅታዊ ማዴረግ፣
13. በቴክኖልጂ አጠቃቀም፣ መረጃ አዯረጃጀት፣ ስሌጠናና ሙያዊ ዴጋፌ እንዱሰጥ
ያዯርጋሌ አስተባብሮ ይመራሌ፣
14. የይዝታ ካርታዎችን፣ቋሚ መዜገቦችን ያሳትማሌ፣እንዱሰራጭ ያዯርጋሌ እንዱጠበቅ
ያዯርጋሌ አገሌግልት የማይሰጡ ካርታዎችን በወቅቱ እንዱወገደ ያስዯርጋሌ
አፇፃፀማቸውን ይከታተሊሌ፣
15. በየዯረጃው የቴክኖልጂ መሰረተ ሌማቶችንና የመረጃ ዯህንነት እንዱረጋገጥ ክትትሌ
ያዯርጋሌ ፣
16. የመሬት ይዝታ፣ ምዜገባና መረጃ ኤጀንሲ የማረጋገጥ ስራ በጀመረባቸው ቀጣናዎች
ውስጥ ሇርክክብ የተሇዩ ማህዯራት ውስጥ አስፇሊጊ የሆኑ እና በሚመሇከተው የስራ
ክፌሌ የተሇዩ የሰነዴ ማስረጃዎች ስካን የማዴረግ ስራ ያስተባብራሌ ይዯግፊሌ፣
17. ከ዗ርፌ ኃሊፉው የሚሰጠውን ላልች ተጨማሪ ስራዎች ያከናውናሌ፡፡
51
3.10.1. የተቀናቀጀ የመሬት መረጃ አያያዜ ቡዴን መሪ ተግባር እና
ኃሊፉነት
ተጠሪነቱ የተቀናጀ መሬት መረጃ አያያዜና አስተዲዯር ዲይሬክቶሬት ሆኖ የሚከተለት ተግባርና

ኃሊፉነቶች ይኖሩታሌ፤
1. የዲይሬክቶሬቱን ዕቅዴ መሰረት በማዴረግ የቡዴኑን እቅዴ ያ዗ጋጃሌ፣ ሇባሇሙያ

ያከፊፌሊሌ፤
2. የታቀደት ተግባራት በዕቅደ መሠረት መከናወናቸውን ክትትሌና ግምገማ ያዴርጋሌ፣
የስራ መመሪያ ይሰጣሌ፤
3. የሥራ አፇፃፀም ውጤቶችን በመመ዗ን የማስተካከያ እርምጃ ይወስዲሌ፤
4. የቡዴኑ የስራ መገሌገያ ግብአቶች እንዱሟለ ያዯርጋሌ፤
5. የስራ አፇጻጸም ሪፖርት ከባሇሙያዎች ይቀበሊሌ፣ተግባራቶች በተቀመጠሊቸው
ስታንዲርዴ መሰረት መፇጸሙን ያረጋግጣሌ፣ ወቅቱን ጠብቆ ግብረ መሌስ ይሰጣሌ፡፡
6. የተሰሩ ሥራዎችን የአፇጻጸም ሪፖርት አዚጋጅቶ ሇዲይሬክቶሬቱ ያቀርባሌ፡፡
7. የመሬት መረጃ አያያዜ በቴክኖልጂ የሚ዗ምንበትን ዗ዳ ይሇያሌ፡፡
8. ጥናቱን ሇማካሄዴ የሚረዲ ዜክረ-ተግባር ያ዗ጋጃሌ ያጸዴቃሌ፡፡
9. የመረጃ መሰብሰቢያ መሣሪያዎችን(መጠይቅ፣ ቼክሉስት፣ የተሇያዩ ቅፃቅጾች…)
እንዱ዗ጋጅ ያዯርጋሌ፡፡
10. የመረጃ አያያዜ ፌሊጎት አይነት (spatial and non-spatial) በመሇየት ቅጾች ይሇያሌ፡፡
11. በተ዗ጋጀው መረጃ መሰብሰቢያ ቅጽ መሰረት መረጃ መሰብሰቡንና መዯራጀቱን
ያረጋግጣሌ፡፡
12. የተሰበሰበውና የተዯራጀው የመረጃ ትንተና ሥራ በትክክሌ መሰራቱን ክትትሌ
ያዯርጋሌ፡፡
13. የተ዗ጋጀው የጥናት ረቂቅ ሰነዴ በሚመሇከታቸው ያስተቻሌ፣ የተሰጠውን ጠቃሚ
አስተያየት በግብዓትነት እንዱካተቱ በማዴረግ የሰነደ አካሌ ያስዯርጋሌ፤
14. የመረጃ ማዋቅር (Data structure) ያ዗ጋጃሌ፤
15. የተ዗ጋጀውን የጥናት ሰነዴ እንዱጸዴቅ ያዯርጋሌ፤
16. የጸዯቀውን የጥናት ሰነዴ ሲስተም ዱዚይን እንዱ዗ጋጅ ሇሚመሇከተው የሥራ ክፌሌ
ያስተሊሌፊሌ፤
52
17. መብት የተፇጠረሊቸው ይዝታዎችን፣ የተሰጡ የይዝታ አገሌግልቶችን፣ በመሬት ባንክ
የተመ዗ገቡ ቦታዎችን፣ ሇአሌሚዎች የተሊሇፈ ቦታዎችን፣ ሇተነሺዎች የተሊሇፈ ምትክ
ቦታዎች እና ካሳ የተከፇሇበትን ይዝታ በመሰረታዊ ካርታ (base map) እንዱዯራጅ
18. በተቋሙ የሚከናወኑ የአርባን ዱዚይን መረጃዎች፣ የመሬት ዜግጅት መረጃ፣ የካሳ
ግመታና የምትክ አገሌግልት መረጃ በ዗መናዊ ቴክኖልጂ ተዯግፇው እና ተዯራጅተው
አገሌግልት ሊይ እንዱውለ ሇቴክኖልጂ ሌማት ቡዴን አዯራጅቶ ያቀርባሌ፡፡
19. በመረጃ ቋት የሚዯራጁ የተነሺዎች የካሳ ክፌያ፣ የተሰጠ ምትክ ቦታ፣ ምትክ ቤት፣
በተሇያየ አግባብ የተሊሇፈ የሉዜ ይዝታዎች እና ላልች መሬት ነክ መረጃዎች
መገሇጫዎች ( Attribute ) እንዱሇይ ያዯርጋሌ፡፡
20. በዲታ ቤዜ ሇሚዯራጁ የይዝታ መረጃዎችን ኮዴ እንዱሰጥ ያስዯርጋሌ፡፡
21. መረጃዎችን በተ዗ጋጀ የመረጃ ቋት መመዜገባቸውን እና በየጊዛው ወቅታዊ
መዯረጋቸውን ያረጋግጣሌ፡፡
22. እርማት የተዯረገባቸውን የጂ.አይ.ኤስ መረጃዎችን ተቀብል በተስተካከሇው ማስረጃ
መሰረት ወቅታዊ ያዯርጋሌ፣ መረጃዎች ሇስራ ክፌልች እንዱሰራጭ ያዯርጋሌ፡፡
23. ከከተማ ፕሊን ሌማት ኮሚሽን ተሻሽሇው የሚመጡ ሌዩ ሌዩ የፕሊን ጥናቶችን መዜግቦ
ይቀበሊሌ፡፡
24. ከከተማ ፕሊን ሌማት ኮሚሽን ተሻሽሇው የሚመጡ ሌዩ ሌዩ የፕሊን ጥናቶችን
በመሰረታዊ ካርታ (base map) እንዯራጅ ያዯርጋሌ፡፡
25. ከከተማ ፕሊን ሌማት ኮሚሽን የሚሊኩ ሌዩ ሌዩ የፕሊን ጥናቶችን ሇየስራ ክፌለ
ያሰራጫሌ፡፡
26. ከመሰረተ ሌማት ዗ርጊ ተቋማት ሇከተማ ፕሊንና ሌማት ኮሚሽን እንዱጸዴቁ የተሊኩ
ዱዚይኖችን ጸዴቀው ሲመጡ እንዱመ዗ገቡ ያዯርጋሌ፡፡
27. በከተማ ፕሊንና ሌማት ኮሚሽን የጸዯቁ ዱዚይኖችን በመሰረታዊ ካርታ እንዱዯራጅ
ያዯርጋሌ እንዱሁም ሇስራ ክፌልች እንዱሰራጭ ያዯርጋሌ
28. የተጠኑ የመረጃ አያያዜ እና አዯረጃጀት ዗ዳዎችን ተግባራዊ እዱዯረጉ ዴጋፌና ክትትሌ
29. አጠቃሊይ መረጃዎችን በተዋረዴ ከማዕከሌ እስከ ክፌሇ ከተማ በየጊዛው ወቅታዊ
መዯረጋቸውን፣ መዯራጀታቸውንና መሰራጨታቸውን ይከታተሊሌ፣ ዴጋፌ ያዯርጋሌ፡፡
53
30. ክትትሌና ዴጋፌ ተዯርጎ ከአቅም በሊይ የሆኑ ጉዲዮች ሲያጋጥሙ በሚመሇከታቸው
አካሊት መፌትሄ እንዱያገኙ ያሳውቃሌ አፇፃፀሙን ይከታተሊሌ ያረጋግጣሌ፤
31. የሥሌጠና ፌሊጎት እና የስሌጠና ዓይነት ይሇያሌ፡፡
32. ሥሌጠናው በራስ አቅምና በውጭ የሚሰጥ መሆኑን በመሇየት ዜክረ ተግባር አ዗ጋጅቶ
እንዱጸዴቅ ሇኃሊፉ ያቀርባሌ፤
33. ሇሥሌጠና የሚረዲ ሰነዴ ያ዗ጋጃሌ፣ እንዱ዗ጋጅ ያዯርጋሌ፡፡
34. በወጣው መርሀ-ግብር መሰረት ሥሌጠና መሰጠቱን ክትትሌ በማዴረግ አፇፃፀሙን
በሪፖርት አ዗ጋጅቶ ሇኃሊፉ ያቀርባሌ፡፡
35. ላልች ከሥራ ክፌለ ጋር ተዚማጅ የሆኑ ስራዎችን በበሊይ ኃሊፉ ሲመራሇት
ያከናውናሌ፣
3.10.2. የጂ.አይ.ኤስ ባሇሙያ III ተግባርና ኃሊፉነት
ተጠሪነቱ ሇተቀናጀ መሬት መረጃ አያያዜ ቡዴን ሆኖ የሚከተለት ተግባርና ኃሊፉነቶች

ይኖሩታሌ
1. የቡዴኑን ዕቅዴ መነሻ በማዴረግ የራሱን ዕቅዴ ያ዗ጋጃሌ፤

2. የመሬት መረጃ አያያዜ ጥናት ሇማካሄዴ ዜክረ ተግባር ያ዗ጋጃሌ፤
3. የመረጃ አያያዜ አይነት ይሇያሌ፤
4. ጥናቱን ሇማዴረግ (spatial and non-spatial) የሚያግዘ መጠይቆች፣ ቼክ-ሉስቶች እና
ቅጻ ቅጾችን ያ዗ጋጃሌ፤
5. የተሰበሰቡ መረጃዎችን በመተንተን ረቂቅ የጥናት ሰነዴ አ዗ጋጅቶ ያቀርባሌ፤
6. ረቂቅ የጥናቱ ሰነዴ በሚመሇከተቸው አካሊት እንዱተች ያቀርብሌ፤
7. በውይይት የተገኘውን ጠቃሚ ግብዓት በጥናት ሰነዴ ውስጥ በማካተት እንዱፀዴቅ
ያዯርጋሌ፤
8. የከተማ መሬት አጠቃቀም ውጤታማነት (efficient utilization of land resource)
ሇማሰዯግ እና አገሌግልት አሰጣጡን ሇማሻሻሌ የሚረደ ሃሳቦችን ያመነጫሌ፡፡
9. የመረጃ ማዋቅር (Data structure) ያ዗ጋጃሌ
10. ሇተ዗ጋጀው ዲታ ስትራክቸር ሲስተም ዱዚይን እንዱ዗ጋጅ ያስተሊሌፊሌ፤
54
11. መብት የተፇጠረሊቸው ይዝታዎችን በመሰረታዊ ካርታ ያዯራጃሌ፡፡
12. የይዝታ አገሌግልቶችን በመሰረታዊ ካርታ ያዯራጃሌ፡፡
13. በመሬት ባንክ የተመ዗ገቡ ቦታዎችን በመሰረታዊ ካርታ ያዯራጃሌ፡፡
14. በተሇያየ አግባብ ሇአሌሚዎች የተሊሇፈ ቦታዎችን በመሰረታዊ ካርታ ያዯራጃሌ፡፡
15. ሇተነሺዎች የተሊሇፈ ምትክ ቦታዎች በመሰረታዊ ካርታ ያዯራጃሌ፡፡
16. ካሳ የተከፇሇበትን ይዝታ በመሰረታዊ ካርታ ያዯራጃሌ፡፡
17. ከከተማ ፕሊንና ሌማት ኮሚሽን የሚሊኩ ሌዩ ሌዩ ሰነድች፣ የፕሊን ጥናቶችን፣
ማሻሻያዎችን እና ከመሰረተሌማት ጸዴቀው የሚመጡ ዱዚይኖች መዜግቦ ይቀበሊሌ፡፡
18. ከከተማ ፕሊንና ሌማት ኮሚሽን የሚሊኩ ሌዩ ሌዩ የፕሊን ጥናቶችን ተቀብል ያዯራጃሌ፡፡
19. ከከተማ ፕሊንና ሌማት ኮሚሽን የሚሊኩ ሌዩ ሌዩ የፕሊን ጥናቶች ውጤት ሇስራ
ክፌልች ያሰራጫሌ፡፡
20. ከመሰረተ ሌማት ዗ርጊ ተቋማት የሚሊኩ በፕሊን ኮሚሽን የጸዯቁ ዱዚይኖችን በመቀበሌ
ያዯራጃሌ፡፡
21. ከመሰረተ ሌማት ዗ርጊ ተቋማት የሚሊኩ በፕሊን ኮሚሽን የጸዯቁ ዱዚይኖችን ሇስራ
22. ከፕሊን ኮሚሽን እርማት የተዯረገባቸውን የጂ.አይ.ኤስ መረጃዎች ይቀበሊሌ፡፡
23. እርማት የተዯረገባቸውን የጂ.አይ.ኤስ መረጃዎች ቀዴሞ የነበረውን በተስተካከሇው
ማስረጃ መሰረት ወቅታዊ ያዯርጋሌ፡፡
24. እርማት የተዯረገባቸውን የጂ.አይ.ኤስ መረጃዎች ሇስራ ክፌልች ያሰራጫሌ፡፡
25. ከስፓሻሌ ጉዲዮች ጋር በተያያ዗ በማዕከሌ ሥራ ክፌልችና በክ/ከተሞች የክትትሌ ስራ
ሇመስራት ዜክረ-ተግባር አ዗ጋጅቶ ያቀርባሌ፡፡
26. የዴጋፌ እና የመከታተያ ቼክሉስት ያ዗ጋጃሌ፡፡
27. በውጣው መርሀ-ግብር መሰረት ከስፓሻሌ ስራዎች ጋር በተያያ዗ የዴጋዯፌና ክትትሌ
ሥራ ይሰራሌ፡፡
28. በተዯረገው ክትትሌ ስራ መሰረት ግብረ መሌስ አ዗ጋጅቶ ያቀርባሌ፡፡
29. በተሰጠው ግብረ-መሌስ መሰረት ስሇመፇጸሙ በክትትሌ ያረጋግጣሌ፡፡
30. ከሊይ የተ዗ረ዗ሩትን ተግባራት በተቀመጠሊቸው የጊዛ ሰላዲ መሠረት የአፇፃፀም ሪፖርት
በማ዗ጋጀት ሇሚመሇከታቸው ክፌልች ያሳውቃሌ፣
55
3.10.3. የዲታ ኢንኮዯር III ተግባርና ኃሊፉነት

ይኖሩታሌ

2. ሇዲታ ኢንትሪ የተ዗ጋጁ አዲዱስ ፕሮግራሞች በአግባቡ በኮምፒውር ሊይ ይጭናሌ
በትክክሌ መሥራታቸውን ያረጋግጣሌ፤
3. ሇዲታ ማስገቢያ የተ዗ጋጁ አዲዱስ ፕሮገራሞችን በተግባር ይፇትሻሌ፣አስተያየቱን
ሇኃሊፉው ያቀርባሌ፤
4. ሇጀማሪ የዲታ ኢንኮዯር ሠራተኞች የስራ ሊይ ሥሌጠና ይሰጣሌ፣ ያሇማምዲሌ፣በስራ
የሚያጋጥማቸውን ቸዴግር በመፌታት እገዚ ያዯርጋሌ፤
5. የዲታ ኢንትሪና ቬሪፉኬሽን ሥራዎች የሚሻሻለበትን ሃሳብ ሊኃሊፉው ያቀርባሌ፤
6. የተሇያዩ ጥሬ መረጃዎችን የያዘ ፊይልችን በማጣራት ይረከባሌ፣በዓይነታቸው
ይሇያሌ፣ተገቢውን የኮዱንግ ስታንዲርዴ መያዚቸውን ያረጋግጣሌ፤
7. መረጃውን በተ዗ጋጀው የዲታ ኢንትሪ ፕሮግራም ሊይ ያስገባሌ፤
8. የተሇያዩ ፕሮግራሞችን በመጠቀም መረጃዎችን ወዯ ኮምፒውተር ያስገባሌ፤
9. ወዯ ኮምፒውተር ያስገባቸውን መረጃዎች ሥራ ሊይ ከመዋሊቸሰው በፉት የጥራት
ዯረጃቸውን በመጠበቅ ስህተቶችን ያርማሌ፤
10. ሇሥራው የተረከባቸውን ጥሬ መረጃ የያዘ ፊይልች በጥንቃቄ ይይዚሌ፣ ሥራውን
ሲያጠናቅቅ በአግባቡ ተመሇሽ ያዯርጋሌ፤
11. የመረጃ ቅጂ /ባክ አፕ/ ይይዚሌ በቴክኒክ ችግር ምክንያት የመረጃ መጥፊት
ሲያጋጥም ከተቀመጠው ቅጂ /ባክ አፕ/ በመውሰዴ ስራ ሊይ ያዉሊሌ
12. መረጃዎችን ወዯ ኮምፒውተር የማስገባት ሥራ ሲጠናቀቅ ወዯ መረጃ ቋት ያስገባሌ፤
13. የተመ዗ገቡ መረጃዎች ሇተሇያዩ ሥራዎች ግብዓትነት ሲፇሇጉ በሚመሇከተው አካሌ
መፇቀደን በማረጋገጥ መረጃውን ይሰጣሌ፤
56
14. ወዯ ኮምፒውተር የገቡ መረጃዎችን ዓይነትና መጠን ይሇያሌ፣በተ዗ጋጀው ፍርማት
መዜግቦ በወቅቱ ሇኃሊፉው ያቀርባሌ፤
15. ከሊይ የተ዗ረ዗ሩትን ተግባራት በተቀመጠሊቸው የጊዛ ሰላዲ መሠረት የአፇፃፀም
ሪፖርት በማ዗ጋጀት ሇሚመሇከታቸው ክፌልች ያሳውቃሌ፤
ያከናውናሌ፤
3.10.4. የዲታ ኢንኮዯር II ተግባርና ኃሊፉነት

ይኖሩታሌ

3. ሇጀማሪ የዲታ ኢንኮዯር ሠራተኞች የስራ ሊይ ሥሌጠና ይሰጣሌ፣ ያሇማምዲሌ፣በስራ
የሚያጋጥማቸውን ቸዴግር በመፌታት እገዚ ያዯርጋሌ፤
57
3.10.5. የዲታ ኢንኮዯር I ተግባርና ኃሊፉነት

ይኖሩታሌ

3. የዲታ ኢንትሪና ቬሪፉኬሽን ሥራዎች የሚሻሻለበትን ሃሳብ ሊኃሊፉው ያቀርባሌ፤
7. ወዯ ኮምፒውተር ያስገባቸውን መረጃዎች ሥራ ሊይ ከመዋሊቸሰው በፉት የጥራት
ዯረጃቸውን በመጠበቅ ስህተቶችን ያርማሌ፤
58
59
3.10.6. የሶፌትዌር ሌማት እና ቴክኖልጂ መሰረተ ሌማት ቡዴን መሪ
ተጠሪነቱ የተቀናጀ መሬት መረጃ አያያዜና አስተዲዯር ዲይሬክቶሬት ሆኖ የሚከተለት ተግባርና

1. የቡዴኑን ዕቅዴ ከዲይሬክቶሬቱ ዕቅዴ ጋር ተናባቢ በሆነ መሌኩ እንዱ዗ጋጅ ያዯርጋሌ በስሩ
ሊለ ባሇሙያዎች በተናበበ መሌኩ ያወርዲሌ አተገባበሩን ይመራሌ ይከታተሊሌ፤
2. ሇቡዴኑ የተመዯበውን ግብዓት በአግባቡ ስራ ሊይ ያውሊሌ/እንዱውሌ ያዯርጋሌ አፇፃፀሙን
ይከታተሊሌ፤
3. የመሬት መረጃ በቴክኖልጂ የሚ዗ምንበትን ስርዓት በጥናት ይሇያሌ ከሚመሇከታቸው
አካሊት ጋር በመቀናጀት እንዱሇማ ያዯርጋሌ ይተገብራሌ፣ አፇፃፀሙን ይከታተሊሌ፤
4. በቢሮው በየዯረጃው የሚሰጡ የመሬት አገሌግልቶች በ዗መናዊ ቴክኖልጂ የተዯገፇ
አገሌግልት እንዱሰጥ የአገሌግልት አሰጣጥ ማንዋልችንና ስታንዲርድችን ያ዗ጋጃሌ
ተግባራዊ እንዱሆን ያዯርጋሌ አፇፃፀሙን ይከታተሊሌ ግብረ መሌስ ይሰጣሌ፤
5. ሇምተው ተግባራዊ በሆኑ ቴክኖልጂዎች ሊይ የአተገባበር ስሌጠና ይሰጣሌ ያሰጣሌ፤
6. የአገሌግልት አሰጣጡን የሚያሳሌጥ እና ሇተገሌጋዩ ተዯራሽ የሆነ ዗መናዊ ቴክኖልጂ
የስራ ፌሰት ያ዗ጋጃሌ፣ተፇጻሚ እንዱሆን ያዯረግጋሌ፣/ያስዯርጋሌ፣
7. ሲስተም እንዱሇማ ያዯርጋሌ፤
8. የተሇያዩ የተቋሙ የህግ ማዕቀፍችና አሰራሮች በዴህረ ገጽ ሇተገሌጋዩ ተዯራሽ እንዱሆን
ያዯርጋሌ
9. የተበሊሹ የቴክኖልጂ መሰረተ ሌማቶችን በራስ አቅም/በላሊ አካሌ እንዱጠገን ያዯርጋሌ
አዲዱስ ፕሮግራሞችን ወቅታዊ እንዱዯረግ ያዯርጋሌ፤
10. በቴክኖልጂ አጠቃቀም፣ መረጃ አዯረጃጀት፣ ስሌጠናና ሙያዊ ዴጋፌ እንዱሰጥ ያዯርጋሌ
አስተባብሮ ይመራሌ
11. በየዯረጃው የቴክኖልጂ መሰረተ ሌማቶችንና የመረጃ ዯህንነት እንዱረጋገጥ ክትትሌ
ያዯርጋሌ ፣
12. የገሌግልት አሰጣጥ በቴክኖልጂ የሚ዗ምንበት ስርዓት ማጥናትና ማሌማት /እንዱሇማ
ያዯርጋሌ
60
13. ሲስተም የማስተዲዯር ስራን ይመራሌ ያስተባብራሌ፤
14. ዌብ የማስተዲዯር ስራን ይመራሌ ያስተባብራሌ
15. የተቀናጀ የመሬት መረጃ የሚዯራጅበት ሶፌትዌር ማበሌፀግ/እንዱበሇጽግ ማስዯረግ
16. የመረጃ ቋት የማስተዲዯር ሥራ ይመራሌ ያስተባብራሌ፤
17. የኔትዎርክ መሰረተ ሌማት ይሇያሌ፣ እንዱ዗ረጋ ማዴረግና ያስተዲዴራሌ
18. የመረጃ ዯህንነት እንንዱጠበቅ ያዯርጋሌ
19. የስሌጠና ፌሊጎት ዲሰሳ ያዯርጋሌ በጥናቱ መሰረት በስራ ክፌለ ባለ ባሇሙያዎች ዜክረ
ተግባር እንዱ዗ጋጅ ያዯርጋሌ፣በተ዗ጋጀው ዜክረ ተግባር መሰረት ስሌጠና እንዱሰጥ
ያዯርጋሌ
20. በተቋሙ ውስጥ ያለ የቴክኖልጂ መሳሪያዎችን መጠገን እንዱጠገን ማዴረግ
22. ከላልች ሥራ ክፌለ ጋር ተዚማጅ የሆኑ ስራዎችን በበሊይ ኃሊፉ ሲመራሇት ያከናውናሌ
23. የስራ አፇጻጸም ይመዜናሌ፤ይገመግማሌ፤ክፌተቶችን ይሇያሌ፤የተሇያዩ የአቅም ማጎሌበቻ
አማራጮችንም በመሇየት ተግባራዊ ያዯርጋሌ፤
3.10.7. ሲስተም አዴሚኒስትሬተር IV ተግባርና ኃሊፉነት
ተጠሪነቱ ሇሶፌትዌር ሌማት እና ቴክኖልጂ መሰረተ ሌማት ቡዴን መሪ ሆኖ የሚከተለትን

ተግባርና ሃሊፉነቶች ይኖሩታሌ
1. ከቡዴን መሪ የወረዯሇትን ዕቅዴ መሰረት በማዴረግ የራሱን ዕቅዴ ያ዗ጋጃሌ፤

2. የተቋሙን የሥራ ክፌልች ሇሲስተም ዜግጅት የሚያግዘ የመረጃ ዓይነት መጠንና
የሚ዗ጋጁበትን ጊዛ በመሇየት የሲስተም ጥናት ያካሂዲሌ፣
3. የመረጃ ፌሊጏትን በማጥናት የመረጃ አሰባሰብ፣ አያያዜ፣ ዗መናዊ የመረጃ ፌሰት ሥርዓት
የሚ዗ረጋበት ስሌት ይቀይሳሌ፣
4. መረጃዎችና የመረጃ መሰብሰቢያ ቅፆች ዴግግሞሽ እንዲይኖራቸው ይመረምራሌ፣
ተጠቃሌሇውና ተቀናጅተው የሚቀርቡበትን ዗ዳ ያጠናሌ፣
5. የተሇያዩ የኢንፍርሜሽን ምንጮችን ሇኤላክትሮኒክስ መረጃ ማጠናቀሪያ መሣሪያዎች
በሚያመች መሌኩ ያ዗ጋጃሌ /Automation/ ሇሲስተም ዱዚይን ቅዴመ ሁኔታዎችን
የማመቻቸት ስራ ያካሂዲሌ፣
61
6. ተቋሙ በውስጥና ከላልች ተቋማት ጋር ሉኖረው የሚባውን የመረጃ ሌውውጥ በማጥናት
ያቀርባሌ፣
7. በላልች አካሊት በተጠኑ የሲስተም ጥናት ሥራዎች መግሇጫ ዜግጅትና የሙከራ ትግበራ
ሰነዴ ዜግጅት ሊይ ይሣተፊሌ፣
8. ሇተጠቃሚዎች በሚሰጡ ስሌጠናዎች ሊይ ይሳተፊሌ፣ቀዯም ሲሌ የተዚጋጁ የሲስተም
አፇጻጸም ሪፖርቶችን ወቅታዊ ያዯርጋሌ፣
9. አገሌግልት አሰጣጡንና መረጃ አያያዘን በቴክኖልጂ የታገ዗ እና የተሳሇጠ ሇማዴረግ፣
የመረጃዉ ዯህንነት የጠጠበቀ እንዱሆን ሇመሬት መረጃ አያያዜ የሚያስፇሌጉ ኦንሸሌፌ
ሊይሰንስዴ ሶፌትዌሮች (ምሳላ አርክ ጂ አይ ኤስ) በሚመሇከታቸዉ ስራ ክፌልች
ተግባራዊ እንዱዯረግ ያዯርጋሌ፣
10. የተገዘ ሊይሰንስዴ አርክ ጂይኤስና ላልች ሶፌትዌችን የኢንስታላሽንና የኮንፌግሬሽን ስራ
ማከናዎን፣
11. ሇሲስተም የሚያገሇግለ የተሇያዩ ግብአቶች፣ በትክክሌ መሥራታቸውንና ዯህንነታቸውን
12. ሇሲስተም አገሌግልት ተጠቃሚዎች በሲስተሙ መጠቀም እንዱችለ የአካውንትና የይሇፌ
ቃሌ ይሰጣሌ፣ በአግባቡ እየተጠቀሙበት ስሇመሆኑም ክትትሌ ያዯርጋሌ ያስተዲዯራሌ፣
13. የሲስተም ፌተሻ (fault diagnosis, trublshooting and maintenance) ስራዎችን
ያካሂዲሌ ይከታተሊሌ
14. የተሰሩ ሲስተሞችን መጫን (installation and configuration) ስራዎችን ያከናውናሌ፣
15. በኔትዎርክ ድሜን ዉስጥ ያለ ተጠቃሚዎችን በቀሊለ ማስተዲዯር እንዱቻሌ የግሩፕ
ፖሉሲ ስራዎችን ያከናውናሌ፤
16. የአክቲቭ ዲይሬክተሪ ኢንስታላሽን እና የኮንፉግራሽን ስራ ይሰራሌ፤
17. የግሩፕ ፖሉሲ ኮንፉግሬሽን ስራ ያከናውናሌ፤
18. ወቅቱን ጠብቆ የሲስተም ባካፕ ይወሰዲሌ
20. ላልች ከሥራ ክፌለ ጋር ተዚማጅ የሆኑ ስራዎችን በበሊይ ኃሊፉ ሲመራሇት ያከናውናሌ፣
62
3.10.8. ዳታ ቤዜ አዴሚኒስትሬተር IV ተግባርና ኃሊፉነት
ተጠሪነቱ ሇሶፌትዌር ሌማት እና ቴክኖልጂ መሰረተ ሌማት ቡዴን መሪ ሆኖ

የሚከተለትን ተግባርና ሃሊፉነቶች ይኖሩታሌ
1. ከቡዴን መሪ የወረዯሇትን ዕቅዴ መሰረት በማዴረግ የራሱን ዕቅዴ ያ዗ጋጃሌ፤

2. በዲታ ቤዜ ሲስተም ጥቅም ሊይ ሉውለ የሚችለ የመረጃ ማሰባሰቢያ መንገድችን ዱዚይን
ያዯርጋሌ፣ የተሰበሰቡ መረጃዎችን በአይነታቸው ይሇያሌ፣
3. ወዯ ዲታቤዜ የሚገቡ መረጃዎችን ትክክሇኛ መሆናቸውን ይከታተሊሌ፣ የዲታ ቤዜ
አጠቃቀም ፖሉሲን ተግባራዊ ያዯርጋሌ፣
4. የዱስክ አጠቃቀም ሂዯት ይቆጣጠራሌ፣ የቅጂ አያያዘ እና ሲስተሙ ችግር ሲያጋጥመው
መፌትሄ ይሰጣሌ፣
5. ወቅቱን ጠብቆ የዲታቤዜ የባካፕና ሪከቭሪ (backup/recovery) ስራዎችን የማከናዎን
ስራዎችን ይሰራሌ፣
6. ጂኦዲታ ቤዜ (Geo-Database) በመገንባት መሬትና መሬት ነክ (spatial and non-
spatial) መረጃዎችን ከአንዴ ቋት መጠቀም አንዱቻሌ ያዯርጋሌ፣
7. የቢሮው ሠራተኞች የዲታ ቤዘን ስርዓት በአግባቡና በብቃት መጠቀም እንዱችለ
ሇተጠቃሚዎች ቀሊሌ ስሌጠናዎችንና ሞያዊ ዴጋፌ ይሰጣሌ፣
8. ሇዲታቤዜና የሚያገሇግለ የተሇያዩ ግብአቶች፣ በትክክሌ መሥራታቸውንና ዯህንነታቸውን
9. በመሥሪያ ቤቱ ያሇውን ዲታቤዜ ሇተጠቃሚዎች በተገቢው መንገዴ ሥራ ሊይ እንዱውለ
ያዯርጋሌ፣
10. ከዲታቤዘ የተወሰደትን ቅጂዎች (back up) በጥንቃቄ በተሇያዩ ቦታዎች ያስቀምጣሌ፣
የሚቀመጥበትንም ቦታ አስተማማኝ መሆኑን ያረጋግጣሌ፣
11. ሇዲታቤዜ አገሌግልት ተጠቃሚዎች በዲታ ቤዘ መጠቀም እንዱችለ የአካውንትና የይሇፌ
ቃሌ ይሰጣሌ፣ በአግባቡ እየተጠቀሙበት ስሇመሆኑም ክትትሌ ያዯርጋሌ ያስተዲዯራሌ፣
12. የዲታ ቤዜ ፌሊጎቶችን ተግባራዊ ሇማዴረግ በሚቀረጹ ፕሮጄክቶች ሊይ ይሳተፊሌ፣
63
13. የሥራ አፇፃፀም ሪፖርት በየወቅቱ የተሇያዩ ኪዎሪዎችን በመጠቀም ሇሚመሇከተዉ አካሌ
ያቀርባሌ
14. የዲታቤዜ ፌተሻ (fault diagnosis, trublshooting and maintenance) ስራዎችን
ያካሂዲሌ፣
15. የተሰሩ ዲታቤዝችን መጫን (installation and configuration) ስራዎችን ያከናውናሌ፣
16. የመረጃ ቋቶች በተፇሇገው ቅጽ መተግበራቸውን ማረጋገጥ፣
17. የዲታ ቤዜ ስርዓት በትክክሌ መሰራቱን በየጊዛው ማረጋገጥ፣
18. የመረጃ ቋት ሶፌትዎሮችን በአግባቡ በየስራ ክፌልቹ ያረጋግጣሌ፣ ተከታትል ወቅታዊ
ያዯርጋሌ፣
19. በተቀናጀ አግባብ የተ዗ጋጁ የመረጃ ማዯራጃ ዲታ ቤዝችን መሰራጨታቸው ይከታተሊሌ፡፡
3.10.9. ኔትወርክ አዴምኒስትሬተር IV ተግባርና ኃሊፉነት

1. የቡዴኑን ዕቅዴ መሰረት በማዴረግ የራሱን ዕቅዴ ያ዗ጋጃሌ፤

2. የቢሮውን የኔትወርክ ሥራ ያቀናጃሌ፣ ያስተዲዴራሌ፣ ይከታተሊሌ፣
3. አዱስ የኔትወርክ ዜርጋታ ሇማካሄዴ የሚያስፇሌገውን ወጪ ግምት፣ጊዛና የሰው ኃይሌ
ዕቅዴ አ዗ገጅቶ ያቀርባሌ፤
4. የኔትወርክ ሶፌትዌሮችን ይጭናሌ፣ ሇአገሌግልት ምቹ /ኮንፉገር/ እንዱሆኑ ያዯርጋሌ፣
5. የመሥሪያ ቤቱን የወዯ ፉት የሥራ ስፊት መሠረት በማዴረግ የኔትወርክ ሲስተም አዱስ
ሇመ዗ርጋት፣ ሇማሻሻሌ ወይም ሇማስፊፊት በጥናት ሊይ የተመሠረተ ሃሳብ ያቀርባሌ፣
ሲፇቀዴም ተግባራዊ ያዯርጋሌ፣
6. በኔትዎርክ መሠረተ ሌማት ሊይ ጥናትና ምርምር ያከናውናሌ፣ ችግሮችንም በመሇየት
ከመፌትሔ ሀሳቦች ጋር ሇውሳኔ ያቀርባሌ፣ ሙያዊ የምክር አገሌግልት ይሰጣሌ፣
64
7. በየዯረጃው ያለ ባሇሙያዎች የሚያቀርቧቸው የኔት ወርክ መሰረተ ሌማት የጥናት
ሪፖርቶችንና የስራ ውጤቶችን ይመረምራሌ፣ ያሻሻሊሌ፣የውሳኔ አስተያየት ያቀርባሌ፣
8. አዱስ የሚቋቋሙ የሥራ ክፌልች ወይም ቅርንጫፌ መ/ቤቶች ከነባር የኔትዎርክ መሰረተ
ሌማት ጋር የሚገናኙበትን ሲስተም ያጠናሌ፣ የኔትወርክ ዜርጋታ ተግባራትን
9. ዗መናዊ የኔትዎርክ አሠራር ሇመተግበር እንዱቻሌ ምርጥ ተሞክሮዎችን ይቀምራሌ፣
ተግባራዊ እንዱሆን የውሳኔ ሃሳብ ያቀርባሌ፣
10. የመሥሪያ ቤቱን የኔትዎርክ መሠረተ ሌማት የዯህንነት ፖሉሲና የአጠቃቀም ዜርዜር
መመሪያዎችን፣ የአጠቃቀም ቴምፕላቶችንና ማኑዋልችን ያ዗ጋጃሌ፣
11. ከኔትዎርክ ሲስተም ጋር ተያያዥነት ያሊቸውን መረጃዎች Back up ይይዚሌ፣
12. በኔትዎርክ መሠረተ ሌማት ሊይ የሚዯርሰውን ጉዲት ሇመከሊከሌ እንዱቻሌ የDisaster
recovery plan ያ዗ጋጃሌ፣ ሲፇቀዴም ተግባራዊ ያዯርጋሌ፣
13. የመሥሪያ ቤቱን የኔትዎርክ ሀብት ሚስጢራዊነቱን እንዱጠበቅ የይሇፌ ቃሌ /ፓስ ወርዴ/
ይይዚሌ፣
14. የኢንፍርሜሽን ዯህንነት ስጋቶችን በየጊዛው ተከታትል ከመፌትሔ ሃሳቦች ጋር ሇኃሊፉው
ያቀርባሌ፣ ሲፇቀዴም ተግባራዊ ያዯርጋሌ፣
15. በመሥሪያ ቤቱና በባሇዴርሻ አካሊት መካከሌ ዯህንነቱ የተጠበቀ የመረጃ ሌውውጥ
የሚዯረግበትን ሲስተም ይ዗ረጋሌ፣
16. የኔትዎርክ ፕሮግራም በትክክሌ መ዗ርጋቱንና መስራቱን መቆጣጠር፣
17. የይሇፌ ኮዴ መስጠት፣
18. የመሥሪያ ቤቱ የኔትዎርክ መሠረተ ሌማት አገሌግልት የሚውለ የሶፌትዌርና ሃርዴዌር
መሣሪያዎች ስፔስፉኬሽን ያወጣሌ፣ ተፇጻሚነቱን ይከታተሊሌ፣
19. የመሥሪያ ቤቱ ሠራተኞችና ተጠቃሚዎች የኔትዎርክ መሠረተ ሌማቶችን በአግባቡና
በብቃት መጠቀም እንዱችለ ማንዋሌ በማ዗ጋጀት አግባብ ካሊቸው የሥራ ክፌልች ጋር
በመተባበር የግንዚቤ ማስጨበጫ ሥሌጠና ይሰጣሌ፣
65
3.10.10. የሶፌትዌር ኢንጂነር IV ተግባርና ኃሊፉነት


2. የተሇያዩ ተግባራትን በተቀናጀ መሌኩ ሇማከናወን የሚያስችሌ ውስብስብና ረቂቅ
የአፕሉኬሽን ፕሮግራም ልጂክ ይነዴፊሌ
3. ሇተነዯፈት ሲስተሞች የሚስማማ የፕሮግራም ቋንቋ ሇመምረጥ ጥናትና የናሙና ሥራ
በማከናወን ተስማሚውን ይመርጣሌ፤
4. የፕሮግራም ንዴፌ ወዯ ሥራ ከመተርጎሙ በፉት ከላልች ባሇሙዎች ጋር ግምገማ
ያካሂዲሌ በግኝቱም መሰረት ያርማሌ ያስተካክሊሌ፤
5. የሶፌትዌር እዴገት በመገምገም ሇመስሪያ ቤቱ አመች የሆኑትን ሶፌትዌሮች ይመርጣሌ፤
6. ተ዗ጋጅተው የሚቀርቡ ቴክኒካሌ ማንዋልችንና የተጠቃሚ መመሪያዎችን በየጊዛው
ይገመግማሌ ያሻሽሊ የመጨረሻ ቅርፃቸውን እንዱይዘ ያዯርጋሌ፤
7. የተገነቡ ሲስተሞች የፕሮግራሚንግ ቋንቋዎች በአዲዱስ ቋንቋዎች እንዯገና እንዱፃፈ
ያዯርጋሌ፤
8. የጠቅሊሊ ሶፌትዌር የፌሊጎት ዲሰሳ ጥናት ሥራዎችን ይሠራሌ፤
9. በፌሊጎት ዲሰሳው ጥናት መሰረት የመንዯርዯሪያ አሳብ ይሰራሌ ማስተካከያ ካሇ
ያስተካክሊሌ፤
10. በመንዯርዯሪያው ሀሳብ መሰረት ፕሮፖዚሌ ይሰራሌ፤
11. ከሚመሇከታቸዉ ጋር ሆኖ ዕቅዴ በማቀዴ ከፌተኛ የሶፌትዌር ማበሌፀግ ሥራ ይሰራሌ፤
ስራውንም ይከታተሊሌ፤
12. የሶፌትዌር ብሌሽቶች ከመዴረሳቸዉ በፉት ቅዴመ ብሌሽቶችን የማስተካከያ መንገድችን
ይቀይሳሌ፤
13. ከባዴ የሶፌትዌር ችግሮች ሲያጋጥሙ ማስተካከያዎችን ያዯርጋሌ፣
14. በውጭ የሚሰሩ ከፌተኛ ሶፌትዌር ሥራዎችን ይከታተሊሌ
66
15. የከፌተኛ ሶፌትዌሮችን የአናሉሲስ ድክመንት (Analysis Documentations)
ያ዗ጋጃሌ/እንዱ዗ጋጅ ያዯርጋሌ
16. የከፌተኛ ሶፇትዌሮችን የሶፌትዌር ዱዚይን ድክመንት (Design Documentations)
ያ዗ጋጃሌ/እንዱ዗ጋጅ ያዯርጋሌ
17. የሶፌትዌር ፕሮቶታይፒንግ (Prototyping) ያ዗ጋጃሌ ፣እንዱ዗ጋጅ ያርጋሌ
18. የከፌተኛ ሶፌትዌር የሙከራና ሙለ ትግበራ ያካሂዲሌ፣እንዱካሄዴ ያዯርጋሌ
19. ከተጠቃሚ የሚመጣ ከበዴ ያለ የሶፌትዌር ችግሮችን ያስተካክሊሌ፣
20. በየወቅቱ ስሇሥራው የአፇፃፀም ሪፖርት ያቀርባሌ፡፡
21. የሶፌትዌር ስታንዲርዴ ድክመንት ያ዗ጋጃሌ
22. የሶፌትዌር እስፔሲፉኬሽን ያ዗ጋጃሌ
23. የሶፌትዌሮችን ቢጋር (TOR/RFP) ያ዗ጋጃሌ
24. የተገዘ ሶፌትዌሮችን ኢቫለዌሽን (Evaluation) ይሰራሌ
3.10.11. የመረጃ መረብ ዯህንነት ባሇሙያ IV ተግባርና ኃሊፉነት

1. የቡዴኑን ዕቅዴ መነሻ በማዴረግ የራሱን ዕቅዴ ያቅዲሌ፤

2. የመንግስት የኢኮቴ ዯህንነት ፖሉሲ ተግባራዊ በማዴረግ ሀገራዊ ሽፊን ያሊቸውና
ሇበርካታ የስራ ዗ርፍች አገሌግልት የሚሰጥ የኢንፍርሜሽን ኮሚኒኬሽን ቴክኖልጂ
መሰረተ ሌማት ዯህንነት ይጠብቃሌ፤
3. በዯህንነት መቆጣጠሪያ ቴክኖልጂ የፐሮፍርማንስ ወይም ወቅታዊ የዯህንነት ስጋት
የክትትሌ ስራ ይሰራሌ፣ አስፇሊጊው የእርምት እርምጃም ይወስዲሌ፤
4. የሚጠብቀውን የኢንፍርሜሽን ኮሚኒኬሽን ቴክኖልጂ መሰረተ ሌማት የዯህንት
መረጃዎች ቅጂ (backup) ይይዚሌ፤
5. የዯህነት ቴክኖልጂ መሳሪያዎች የቅዴመ ጥገና እና የጥገና አገሌግልት ይሰጣሌ፤
67
6. ከዯንበኞች የሚነሱ የተሇያዩ የዴጋፌ ጥያቄዎች ሊይ ጊዛያዊ እና ዗ሊቂ ቴክኒካሌ
መፌትሔ ይሰጣሌ፣ ማብራርያ ይሰጣሌ፤
7. ከቴላኮሙኒኬሽን ኦፕሬተር ወይም ከላልች ዴጋፌ ከሚሰጡ ዴርጅቶች ጋር
የመንግስት የኢኮቴ ዯህንነት ስጋት በተመሇከተ ቴክኒካሌ ዴጋፌ ይሰጣሌ፣ ክትትሌ
ያዯርጋሌ፤
8. የመንግስት የኢኮቴ ዯህንነት መሰረተሌማት የማስፊፌያ መሪ ዕቅዴ እና ዱዚይን፣
የኢንስታላሽን እና የኮንፉግሬሽን ስራ ይሰራሌ፤ይከታተሊሌ፣ ቴክኒካሌ ዴጋፌ ይሰጣሌ፣
9. የመንግስት መረጃ መረብ አቅም ሇማሳዯግ እና አስተማማኝ እንዱሆን በተሇያዩ
የኔትዎርክ ዕቃዎች፣ የሴኩሪቲ መሳሪያዎች፣ ሰርቨሮች፣ አፕሉኬሽኖች ወ዗ተ
ቴክኖልጂዎች ሊይ የማትባት (Optimization) ሥራ ያከናውናሌ፣
10. የመንግስት የኢኮቴ ዯህንነት ቴክኖልጂ መሰረተሌማት ግዥ ሇማከናወን የጨረታ ሰነዴ
ዜግጅት ሊይ ይሳተፊሌ፣ አፇፃፀሙን ይከታተሊሌ
11. የቴክኖልጂ የውይይት መዴረክ ወይም ዎርክሾፕ ሊይ በመሳተፌ ሞያዊ አስተያየት
ይሰጣሌ/ያቀርባሌ፡፡
12. የመንግስት የኢኮቴ ዯህንነት ፓሉሲ፣ የአሰራር ስርዓት፣ መመሪያ፣ ማንዋሌ እና ላልች
ተዚማጅ ሰነድች አዯራጅቶ ይይዚሌ የማሻሻያ ሀሳብ ያቀርባሌ፤
13. የመንግስት የኢኮቴ ዯህንነት አሰራር ስርዓት መተግበሩ ሇማረጋገጥ የክትትሌ ስራ
ይሰራሌ፣ የማሻሻያ ሀሳብ ያቀርባሌ፤
14. መሰረታዊ የመንግስት የኢኮቴ ዯህንነት ስጋቶች እና የመፌትሔ ሀሳቦች ሊይ የግንዚቤ
ማስጨበጫ ስሌጠና ይሰጣሌ፤
15. በቢሮ ዯረጃ መረጃ መረብ የሚገኙ የሴኩሪይቲ ዕቃዎች በኔትዎርክ መቆጣጠሪያ
የመመዜገብ እና ከማንኛውም ተፇጥራዊና ሰው ሰራሽ አዯጋዎች የተጠበቁ እንዱሆኑ
የክትትሌ ስራዎች ይሰራሌ፤
16. በቢሮው መሰረተሌማት የሚገነቡ/የሚጫኑ አዲዱስ ሶፌትዌር እና ሀርዴዌር የሴኩሪቴ
ክፌተት ያሇመኖሩን ያረጋግጣሌ፣
ያከናውናሌ
68
3.10.12. ዌብሳይት አዴሚኒስትሬተር IV ተግባርና ኃሊፉነት

1. የቡዴኑን ዕቅዴ መሠረት በማዴረግ የሥራ ዕቅዴ ያ዗ጋጃሌ፡

2. የመገሌገያ መሳሪያዎችንና አስፇሊጊ ሶፌትዌሮችን መስፇርት/specification/
በማ዗ጋጀት ሇበሊይ ኃሊፉው ያቀርባሌ፣
3. ሇዴረገጽ/ፖርታሌ/ ሌማት ቢጋር/TOR/ ሇማ዗ጋጀት መረጃዎችን
ያሰባስባሌ፣ይተነትናሌ፣
4. ሇዴረገጽ/ፖርታሌ/ ሌማት ቢጋር/TOR/ ያ዗ጋጃሌ፣ሇኃሊፉው ያቀርባሌ፣
5. የዴረ-ገጽ የግንባታው ሂዯት በየዯረጃው ይከታተሊሌ፣ በቀረበው መስፇርት መሰረት
መከናወኑን ያረጋግጣሌ፣
6. በተቋሙ ባሇሙያ የሚሇማ ዴረገጽ ሇምቶ እስኪያሌቅ ዴረስ የፌሊጎት ዲሰሳ፣
ዱዚይን፣ ሌማትና ትግበራ ዯረጃዎችን ይከታተሊሌ፣ ከተቋሙ ፌሊጎት አንፃር
መሆኑን ይገመግማሌ፣
7. ተቋሙ በሀገራዊ ፖርታሌ ሊይ ከገባ የተቋሙን ፖርታሌ ያስተዲዴራሌ፣
ይከታተሊሌ፤ የማሻሻሌ ስራዎችን ይሰራሌ፣
8. በተቋሙ ዴረ-ገጽ የሚሰራጩ መረጃዎች የመረጃ ስርጭት ሥነ ምግባር
መጠበቃቸውንና የአገሪቱ ሕግ በሚፇቅዯው መሠረት መ዗ጋጀታቸውን ያረጋግጣሌ፣
9. የተቋሙ ተጠቃሚዎች ዴረገጹን ተጠቅመው በተፇቀዯሊቸው መብት መሰረት
በኢሜሌ አገሌግልት መረጃ የሚሇዋወጡበትን ሁኔታ ያመቻቻሌ፤
10. የተቋሙ ዴረ-ገጽ ዯህንነት እንዯወቅቱ ተሇዋዋጭ ሁኔታ እንዱጠበቅ ክትትሌ
ያዯርጋሌ፣
11. ዴረ-ገጹ ማሻሻያ በሚያስፇሌግበት ወቅት እንዱሻሻሌ ያዯርጋሌ፡፡
12. በአዲዱስ ቴክኖልጂ በመጠቀም ዴረ-ገጽ መሻሻሌ በሚዯረግበት ጊዛ አለታዊ
ክስተቶችን በመቀነስ ስራው የተሳካ እንዱሆን ያዯርጋሌ፡፡
13. የግራፉክስና ላይአውት ዱዚይኖችን በሚመሇከት ግብረ-መሌስ ያሰባስባሌ፣ ከዙያም
በመነሳት በየጊዛው እንዱከሇሱ ያዯርጋሌ፣
69
14. በተቋሙ ዴረ-ገጽ የሚጠቀሙ አባሊትን መብቶች ይወስናሌ፣ ሇተጠቃሚዎቹም
ያሳውቃሌ፤
15. ሇዴረ-ገጽ አስተዲዯር ሥራ የሚውለ ቴክኒካሌ ማንዋልችና መረጃዎችን እንዱሰበሰብ
ያዯርጋሌ፣ የተሰበሰቡትን ይተነትናሌ፣ ረቅቂ ሰነዴ ያ዗ጋጃሌ፤ ሥራ ሊይ እንዱውሌ
ያዯርጋሌ፣
16. የተ዗ጋጀው ዴረ-ገጽ በሥራ ሊይ በሚውሌበት ጊዛ ከዴረ-ገጹ ጋር ግንኙነት ያሊቸውን
ሠራተኞች ያሰሇጥናሌ፣
17. የዴረ-ገጽ አጠቃቀም ፖሉሲዎችና መመሪያ እንዱሁም መስፇርቶች ጥናት ሊይ
ከላልች ባሇሙያዎች ጋር በመሆን ያ዗ጋጃሌ፣
ሪፖርት በማ዗ጋጀት ሇሚመሇከታቸው ክፌልች ያሳውቃሌ፣
ያከናውናሌ
3.10.13. የኮምፒዩተር ጥገና ባሇሙያ III ተግባርና ኃሊፉነት

2. የተጠቃሚዎችን የኔትወርክ ሲስተም ይመረምራሌ፤ ያስተካክሊሌ፤ ችግሩ በከፌተኛ

ኔትዎርክና ሲስተም እቃዎች ሊይ ከሆነ ወዯ ኔትዎርክ አዴሚኒስትሬተር ባሇሙያ
ያስተሊሌፊሌ፤
3. ኮምፒዊዩተር ሃርዴዌርና ሶፌትዌር ችግሮችን ይመረምራሌ የጥገና ስራ ያከናውናሌ፤
4. ነባር ሶፌትዌሮች በሚገባ መስራታቸውን ይከታተሊሌ፤
5. በጥገና ወቅት የፊይልች ዯህንነት እንዱጠበቅ እና በባክአፕ የተያዘ ዲታ ማከማቻዎች
በጥንቃቄ እንዱያዘ፤
6. መረጃ የያዘ የዲታ ማከማቻዎች ችግር ሲያጋጥም ያስተካክሊሌ፤በጥንቃቄ እንዱያዘ
ያዯርጋሌ፤
70
7. በጥገና ወቅት ሊጋጠሙ ችግሮች የተወሰደ መፌትሄዎችን ቴክኒካሌ ድክሜንቴሽን
መዜግቦ በአግባቡ ይይዚሌ፤

8. የሊኘቶፕ፤ዳስክቶፕና ተዚማጅ ዕቃዎች ሇመግዚት የቀረቡ የጨረታ ድክመንቶችን
ቴክኒካሌ ግምገማ ያዯርጋሌ፤
9. በጥገና ወቅት ፊይልች ዯህንነት እንዱጠበቅ ያዯርጋሌ መያዚቸውን ያረጋግጣሌ
10. የጥገና አሰጣጥ ሥራውን ዗መናዊነት እንዱሊበስ ሇማዴረግ ተጠንቶ የቀረበውን ሲስተም
ይተገብራሌ
11. የቢሮው ኮምፒውተሮች ዯረጃን ከፌ የማዴረግ /Upgrade/ ሥራን ይከታተሊሌ፤
ያከናውናሌ አዲዱስ የማሻሻያ ስሌቶችን እያጠና በማሳወቅ ሲፇቀዴም በመ/ቤቱ
ኮምፒውተሮች ሊይ ተግባራዊ ያዯርጋሌ፤
12. በቢሮው ስራ ክፌልች የሚገኙትን ኮምፒውተሮች፤ፕሪንተሮችና ላልች ተዚማጅ
ዕቃዎችን የሚመሇከት የተዯራጀ መረጃ ይይዚሌ፤ በየጊዛው መረጃውን ወቅታዊ
ያዯርጋሌ፤
13. የኮምፒዩተርን አጠቃቀም በተመሇከተ የሚፇጠሩ ችግሮችን ሇመፌታት ሇዲሰሳ ጥናት
የሚሆን መጠይቅ ያ዗ጋጃሌ

14. የኮምፒዩተርና ተዚማጅ ዕቃዎች አጠቃቀምን በተመሇከተ በተሇያዩ የስራ ክፌልች
ሇሚገኙ ባሇሙያዎች ሥሌጠና ይሰጣሌ፤
15. ሇላልች በኮምፒዩተር እና ተዚማጅ ዕቃዎች ጥገና ሥራ ሊይ ሇተሰማሩ ባሇሙያዎች
ሙያዊ ዴጋፌ ይሰጣሌ

16. የመሠረታዊ የኮምፒዩተር እውቀት፣ አጠቃቀም፣ አያያዜ ምክርና ቴክኒካሌ ዴጋፌና
ሥሌጠና ይሰጣሌ፣
17. ሇጥገና መሇዋወጫነት የሚያስፇሌጉ እቃዎችን ሇመሇየት የዲሰሳ ጥናት ያዯርጋሌ
18. የመ/ቤቱን ኮምፒዩተሮችና ላልች ተዚማጅ ዕቃዎች አጠቃቀም በተመሇከተ
ተጠቃሚዎች በቀሊለ ሉረዶቸው ወይም ሉጠቀሙባቸው የሚችለ ማንዋልችን
ያ዗ጋጃሌ፡
19. የመ/ቤቱ ኮምፒውተሮችና ላልች ተዚማጅ ዕቃዎች ቀሊሌ ጥገናዎችን ሇማከናወን
የሚረደ የአሰራር ማንዋልችን ያ዗ጋጃሌ፡፡
20. የስራ ክንውን ሪፖርት ያቀርባሌ ፣
71

3.10.14. የኮምፒዩተር ጥገና ባሇሙያ I ተግባርና ኃሊፉነት

2. ኮምፒዊዩተር ሃርዴዌርና ሶፌትዌር ችግሮችን ይመረምራሌ የጥገና ስራ ያከናውናሌ፤
በጥንቃቄ እንዱያዘ ያዯርጋሌ፤


ይተገብራሌ
ያዯርጋሌ፤
በተ዗ጋጀ መጠይቅ መረጃ ይሰበስባሌ፤

10. የመ/ቤቱን ኮምፒዩተሮችና ላልች ተዚማጅ ዕቃዎች አጠቃቀም በተመሇከተ
ያ዗ጋጃሌ፡
72
12. የስራ ክንውን ሪፖርት ያቀርባሌ ፣

3.10.15. የይዝታ ማህዯር አስተዲዯር ዴጋፌና ክትትሌ ቡዴን መሪ ተግባርና

ኃሊፉነት
ተጠሪነቱ ሇተቀናጀ መሬት መረጃና ማህዯር አስተዲዯር ዲይሬክቶሬት ሆኖ የሚከተለት
ተግባርና ኃሊፉነቶች ይኖሩታሌ፤
1. ከዲይሬክቶሬቱ ዕቅዴ በመነሳት የቡዴኑን እቅዴ በወቅቱ አ዗ጋጅቶ ያቀርባሌ፣ ሲጸዴቅም
ስራዎችን ሇባሇሙያዎች በማከፊፇሌ ተግባራዊ አፇጻጸሙን ይከታተሊሌ፤
2. በቡዴኑ የሚገኙ ባሇሙያዎችና ሰራተኞች የስራ ተነሳሽነታቸው እንዱጨምርና
ውጤታማነታቸው እንዱጎሇብት በቅርበት ይዯግፊሌ፤
3. አስፇሊጊ የሆኑ የስራ መገሌገያ መሳሪያዎች እንዱሟለ ያስዯርጋሌ፤
4. እያንዲንደ የቡዴኑ አባሌ በተቀመጠው ስታንዯርዴ መሰረት ተግባራትን ማከናወናቸውን
ይከታተሊሌ፤ይዯግፊሌ፣
5. ተገሌጋዮች ሇሚጠይቋቸው የማህዯር ኮፒ ጥያቄዎች ምሊሽ እንዱሰጥ ያዯርጋሌ፣
6. አዲዱስ የአሠራር ስሌቶችን በማጥናት ተግባር ሊይ እንዱውለ ያዯርጋሌ፣
7. ሇመብት ፇጠራ ስራ ከክፌሇ ከተማ የተዯራጁ መብት የሚፇጠርሊቸውን ይዝታዎች
ማህዯራት ይረከባሌ ያዯራጃሌ
8. ስካን የተዯረጉ መብት ያሌተፇጠረሊቸው ይዝታዎች ማህዯር ካሇ በሶፌት ኮፒ ይረከባሌ፣
9. ሇመብት ፇጠራ ስራ የተረከባቸውን ማህዯራት በየክፌሇ ከተማው ሇይቶ አዯራጅቶ
ይይዚሌ ፣ ሇአገሌግልት ዜግጁ ያዯርጋሌ ያስተዲዴራሌ፤
10. ሇመብት ፇጠራ ቡዴን ሇአገሌግልት የሚፇሇጉ ማህዯራትን ሲጠየቅ
ያስረክባሌ/ያቀርባሌ፤
11. በመመሪያው መሰረት ሇመብት ፇጠራ ስራ ወጪ የተዯረጉ ማህዯራት መመሇሳቸውን
12. መብት ተፇጥሮሊቸው የተጠናቀቁ ማህዯራት በሚወጡ አሰራርና ፕሮግራሞች መሰረት
ሇክፌሇ ከተማ ርክክብ እንዱዯረግ ክትትሌ ያዯርጋሌ፤
73
13. የማህዯር መጥፊት ችግሮችን ይሇያሌ በተቀመጠው አሰራር/መመሪያ መሰረት
እንዱፇፀም ያዯርጋሌ/ይፇፅማሌ/ ማህዯራት ጠፌተው በማይገኙበት ሁኔታ ሊይ ሲሆኑ
ሙለ ኃሊፉነት በመውሰዴ ተገቢውን እርምጃ ይወስዲሌ/ያስወስዲሌ
14. የመሬት ማህዯራትን በሶፌት እና ሃርዴ ኮፒ እንዱዯራጁ ያዯርጋሌ፤
15. ሌዩ ሌዩ መረጃ ኮፒ /ባክ አፕ መረጃ/ እንዱሰጥ ይፇቅዲሌ
16. የመሬት ማህዯራት በአግባቡ መያዚቸውን፣ በ዗መናዊ መንገዴ መዯራጀታቸውን
ይከታተሊሌ
17. በክፌለ የሚገኙ ማህዯራትን እያንዲንደ ገጽ ቁጥር እንዱሰጠውና አባሪ ተመትቶ
እንዱቆጠር ያዯርጋሌ
18. የሚመራቸው ሰራተኞች ሌምዴ ካሊቸው አቻ ተቋማት ተሞክሮ እንዱወስደ ያዯርጋሌ
19. ሇሚያጋጥሙ ችግሮች ግብረ-መሌስ ይሰጣሌ
20. የክትትሌና ዴጋፌ እቅዴና ቼክ-ሉስት ያ዗ጋጃሌ
21. የመሬት ማህዯራትን ኮፒና ስካን በማዴረግ ሇመሬት ይዝታ ምዜገባና መረጃ ኤጀንሲ
እንዱተሊሇፈ ሥራውን በጥብቅ ዱሲፕሉን ይመራሌ፤ይቆጣጠራሌ፤
22. የይዝታ ማረጋገጥ ስራው ሲጠናቀቅ ዋናዉ የይዝታ ማህዯራት ሇመሬት ይዝታ
ምዜገባና መረጃ ኤጀንሲ መተሊሇፈን ያረጋግጣሌ፤
23. ያጋጠሙ ችግሮችን ይሇያሌ፤ መፌትሄ ይሰጣሌ፤
24. ቡዴኑ ሇተገሌጋዮች የሚሰጣቸው አገሌግልቶች በአግባቡ መሰጠታቸውን እና ቅሬታም
እንዲይከሰት ይከታተሊሌ፤ቅሬታም ሲፇጠር ማስተካከያ ይሰጣሌ፣
ያከናውናሌ
3.10.16. የይዝታ ማህዯራት ባሇሙያ III ተግባርና ኃሊፉነት
ተጠሪነቱ የይዝታ ማህዯር አስተዲዯር ዴጋፌና ክትትሌ ቡዴን መሪ ሆኖ የሚከተለት ተግባርና

ኃሇፊነቶች ይኖሩታሌ፤
74
1. ከቡዴን መሪው በወረዯሇት ዕቅዴ መሰረት የራሱን ዕቅዴ ያ዗ጋጃሌ፤
2. ሌዩ ሌዩ የማስፇፀሚያ ዕቅድችን ያ዗ጋጃሌ
3. የመሬት ማህዯራትን በሃርዴ እና በሶፌት ኮፒ ያዯራጃሌ
5. ስካን የተዯረጉ መብት ያሌተፇጠረሊቸው ይዝታዎች ማህዯራት መረጃ በሶፌት ኮፒ
ይረከባሌ
ይይዚሌ ፣ ሇአገሌግልት ዜግጁ ያዯርጋሌ ያስተዲዴራሌ፤
7. ሇመብት ፇጠራ ቡዴን ሇአገሌግልት የሚፇሇጉ ማህዯራትን ሲጠየቅ
ያስረክባሌ/ያቀርባሌ፤
8. በመመሪያው መሰረት ሇአገሌግልት የተሰጡ ማህዯራት መመሇሳቸውን ያረጋግጣሌ፤
ሇክፌሇ ከተማ ያስረክባሌ፤
10. ሇመረጃ የሚፇሇጉ ፊይልችን እንዱወጡ ያዯርጋሌ፤አስፇርሞ ሇባሇሞያ ያስረክባሌ፣
11. ሇመረጃ የሚፇሇጉ ፊይልችን ተከታትልና አረጋግጦ በወቅቱ ወዯ ነበረበት እንዱመሇስ
ያዯርጋሌ፤
12. በክፌለ የሚገኙ ፊይልችን እያንዲንደ ገጽ ቁጥር እንዱሰጠውና አባሪ ተመትቶ
13. ያረጁና የተበሊሹ የማህዯር ፍሌዯሮችና ክሊሰሮችን ይቀይራሌ
14. ከሌዩ ሌዩ ተቋማት የሚቀርቡ የመረጃ ጥያቄዎችን በአግባቡ አዯራጅቶ ምሊሽ ይሰጣሌ
15. የመረጃ የባክ አፕ መረጃ ጥያቄዎችን ተቀብል ምሊሽ ይሰጣሌ
16. ሇሚጠየቁ የመሬት መረጃዎች ተገቢውን ምሊሽ አ዗ጋጅቶ ያቀርባሌ፤
17. አዱስ ሇሚከፇቱ ማህዯራት ከቡዴን መሪው ተመርቶ ሲመጣሇት ኮዴ ይሰጣሌ
18. የሩብሉክና ኮዴ መስጫ መዚግብትን በአግባቡ ይይዚሌ
19. አጠቃሊይ የማህዯር አዯረጃጀት አያያዜና አጠባበቅ ስሌጠና ሊይ ይሳተፊሌ
20. የተግባር የስራ ሊይ ስሌጠና ሊይ የወሰዯውን ሌምዴ ወዯ ተገግባር ይቀይራሌ
75
ያከናውናሌ
3.10.17. የይዝታ ማህዯራት ባሇሙያ I ተግባርና ኃሊፉነት

1. ከቡዴን መሪው በወረዯሇት ዕቅዴ መሰረት የራሱን ዕቅዴ ያ዗ጋጃሌ፤

2. ሌዩ ሌዩ የማስፇፀሚያ ዕቅድችን ያ዗ጋጃሌ
3. የመሬት ማህዯራትን በሃርዴ እና በሶፌት ኮፒ ያዯራጃሌ
ይይዚሌ ፣
ሇክፌሇ ከተማ ያስረክባሌ፤
7. በክፌለ የሚገኙ ፊይልችን እያንዲንደ ገጽ ቁጥር እንዱሰጠውና አባሪ ተመትቶ
እንዱቆጠር ያዯርጋሌ፤
8. ያረጁና የተበሊሹ የማህዯር ፍሌዯሮችና ክሊሰሮችን ይቀይራሌ፤
9. ከሌዩ ሌዩ ተቋማት የሚቀርቡ የመረጃ ጥያቄዎችን በአግባቡ አዯራጅቶ ምሊሽ ይሰጣሌ
11. አጠቃሊይ የማህዯር አዯረጃጀት አያያዜና አጠባበቅ ስሌጠና ሊይ ይሳተፊሌ
12. የተግባር የስራ ሊይ ስሌጠና ሊይ የወሰዯውን ሌምዴ ወዯ ተገግባር ይቀይራሌ
ያከናውናሌ
76
3.10.18. የይዝታ ማረጋገጫ ሰነዴ ዜግጅትና ህትመት ክትትሌ ባሇሙያ II

2. ሌዩ ሌዩ የማስፇፀሚያ እቅድችን ያ዗ጋጃሌ፤
3. የሚታተሙ የይዝታ ማረጋገጫ ሰነድችን ይሇያሌ፤
4. የሚታተሙ ሰነድችን በሚስጥራዊ ኮዴ ያዯራጃሌ፤
5. የይዝታ ማረጋገጫ ሰነድችን ማሳተምና ሇቢሮው የስራ ክፌልችና ሇክፌሇ ከተሞች
ያሰራጫሌ፣ይከታተሊሌ፤
6. መብት ተፇጥሮሊቸው ወጪ የሚዯረጉ የይዝታ ማረጋገጫ ካርታዎችን በቋሚ መዜገብ
ይመ዗ግባሌ፤ ቋሚ መዜገቡን ይጠብቃሌ ያስተዲዴራሌ፤
7. ሇተሇያዩ አገሌግልት እንዱውለ በየዯረጃው የተሰራጩ የይዝታ ማረጋጫ ሰነድች
በአግባቡ ጥቅም ሊይ መዋሊቸውን በክትትሌ ያረጋግጣሌ፣
8. ጥቅም ሊይ የዋለ ካርታዎችን መረጃ ወዯ መረጃ ቋት ያስገባሌ፣
9. ጊዛ ያሇፇባቸውን የይዝታ ካርታዎች ሰነዴ መረጃ ሰብስቦ ያዯራጃሌ
10. ሰነድቹ የሚወገደበትን የውሳኔ ሃሳብ አዯራጅቶ ያቀርባሌ፤ ሲፇቀዴም ያስወግዲሌ
ያከናውናሌ
3.10.19. የይዝታ ማረጋገጫ ሰነዴ ዜግጅትና ህትመት ክትትሌ ባሇሙያ I ተግባርና
ኃሊፉነት

3. የሚታተሙ የይዝታ ማረጋገጫ ሰነድችን ይሇያሌ፤
77
4. መብት ተፇጥሮሊቸው ወጪ የሚዯረጉ የይዝታ ማረጋገጫ ካርታዎችን በቋሚ መዜገብ
ይመ዗ግባሌ፤ ቋሚ መዜገቡን ይጠብቃሌ ያስተዲዴራሌ፤
5. ጊዛ ያሇፇባቸውን የይዝታ ካርታዎች ሰነዴ መረጃ ሰብስቦ ያዯራጃሌ
ያከናውናሌ
3.10.20. የተገሌጋይ መስተንግድና ሪከርዴ ቡዴን መሪ
ተጠሪነቱ ሇተቀናጀ መሬት መረጃና ማህዯር አስተዲዯር ሆኖ የሚከተለት ተግባርና
1. የዲይሬክቶሬቱን ዕቅዴ መነሻ በማዴረግ የራሱን ዕቅዴ ያ዗ጋጃሌ፣
2. ዯብዲቤዎችን እና መረጃዎችን በመረከብ ማህተም፣ ቀን፣ ቁጥርና አባሪ መኖሩን
በማረጋገጥ በገቢ ካርዴ እንዱመ዗ገብ ያዯርጋሌ፣
3. የገቢ ካርዴ የተመ዗ገቡ ዯብዲቤዎችንና መረጃዎችን ከሚመሇከተው ፊይሌ ጋር በማያያዜ
ቁጥር በመስጠት ሇሚመሇከተው አካሌ መተሊሇፈን ይከታተሊሌ ያስተባብራሌ፤
4. ÍYlù gùÄ† xLö sþmlS b¥Hd„ WS_ Ãl# gòCN b_NÝq½ ö_é YrkÆL#
ldBÄb¤ãC mLS ytsÈcW mçnùN ÃrUGÈL\Yk¬t§L ÃStÆB‰L\
5. ወዯተሇያዩ ተቋማት ወይም መ/ቤቶች የሚሊኩ ወይም የሚወጡ ዯብዲቤዎችን
በትክክሇኛው መፇረሙን ያረጋግጣሌ፤ይከታተሊሌ፤ያስተባብራሌ
6. ወጪ የሚዯረጉ ዯብዲቤዎችን ትክክሇኛነት ካጣራ በኋሊ የፕሮቶኮሌ ቁጥር በመስጠት
ወጪ እንዱሆኑ ወዯ ሚመሇከተው ክፌሌ መሊኩን ይከታተሊሌ ያስተባብራሌ፤
7. ዯብዲቤዎች ወጪ ከተዯረጉ በኋሊ ቀሪ ዯብዲቤዎች ከማህዯር ጋር ተያይ዗ው በተገቢው
እና በተዯራጀ መሌኩ እንዱቀመጥ ያስዯርጋሌ
8. ገቢና ወጪ የተዯረጉ ዯብዲቤች፣መረጃዎችንና ማህዯሮችን ዕሇታዊ እንቅስቃሴ
ይመ዗ግባሌ፣ ስታትስቲካሌ መረጃዎችን ሪፖርት ያዯርጋሌ፤
9. መ/ቤቱ በሚሰጠው አገሌግልት ተጠቃሚ ሇመሆን የሚመጡ ባሇጉዲዮችን በአግባቡ
በመቀበሌ የሚጠይቁትን መረጃና ማብራሪያ ይሰጣሌ፣ በራሱ የማይመሇሱ ጥያቄዎች
ከሆኑ የእንግዲ መግቢያ ካርዴ በመስጠት ወዯ ሚመሇከተው ክፌሌ ያስተሊሌፊሌ፣
78
10. የባሇጉዲዮች አገሌግልት የማግኘት መብቶች፣ ሇአገሌግልት አሰጣጡ ብቁ የሚያዯርጉና
መሟሊት ያሇባቸዉ ቅዴመ ሁኔታዎች መረጃዎችን መሰጠታቸውን
ያስተባብራሌ፣ይከታተሊሌ፤
11. ሇባሇጉዲዮች እንዱሰጡ የሚ዗ጋጁ የጽሁፌ መረጃዎችን በአግባቡና በበቂ ብዚት አዯራጅቶ
በመያዜ ሲጠየቅ ይሰጣሌ፣እንዱሰጥ ያዯርጋሌ፤
12. በተገሌጋዮች ፌሊጎት መሰረት ቀሌጣፊ የመረጃ አገሌግልት በመስጠት ተቋሙ
የሚሰጠውን አገሌግልት እንዱያገኙ ቅዴመ ሁኔታዎችን በማመቻቸት እገዚ ያዯርጋሌ፣
13. በቢሮው በሚሰጠው አገሌግልት ተጠቃሚ ሇመሆን የሚመጡ ባሇጉዲዮችን በአግባቡ
በመቀበሌ የሚፇሌጉትን የመረጃ/ የአገሌግልት አይነት ይጠይቃሌ፤ይሰጣሌ/እንዱሰጥ
ያዯርጋሌ፤
በማ዗ጋጀት ሇሚመሇከታቸው ክፌልች ያሳውቃሌ፣ የባሇሙያዎች የስራ አፇፃፀም ም዗ና
ያከናውናሌ ሪፖርት ያዯርጋሌ፤
3.10.21. የሪከርዴ አስተዲዯር ሰራተኛ III ተግባርና ኃሊፉነት
ተጠሪነቱ የተገሌጋይ መስተንግድና ሪከርዴ ቡዴን መሪ ሆኖ የሚከተለት ተግባርና ኃሊፉነቶች
ይኖሩታሌ
በማረጋገጥ በገቢ ካርዴ ይመ዗ግባሌ፤
ቁጥር በመስጠት ሇሚመሇከተው አካሌ ያስተሊሌፊሌ፤
ldBÄb¤ãC mLS ytsÈcW mçnùN ÃrUGÈL\
5. ወዯተሇያዩ ተቋማት ወይም መ/ቤቶች የሚሊኩ ወይም የሚወጡ ዯብዲቤዎችን
በትክክሇኛው መፇረሙን ያረጋግጣሌ፤
ወጪ እንዱሆኑ ወዯ ሚመሇከተው ክፌሌ ይሌካሌ፤
79
እና በተዯራጀ መሌኩ እንዱቀመጥ ያዯርጋሌ
ይመ዗ግባሌ፣ ስታትስቲካሌ መረጃዎችን ሪፖርት ያዯርጋሌ
3.10.22. የሪከርዴ አስተዲዯር ሰራተኛ I ተግባርና ኃሊፉነት
ይኖሩታሌ
ldBÄb¤ãC mLS ytsÈcW mçnùN ÃrUGÈL\
ወጪ እንዱሆኑ ወዯ ሚመሇከተው ክፌሌ ይሌካሌ፤
እና በተዯራጀ መሌኩ እንዱቀመጥ ያዯርጋሌ
ይመ዗ግባሌ፣ ስታትስቲካሌ መረጃዎችን ሪፖርት ያዯርጋሌ
80
3.10.23. የተገሌጋይ መስተንግድ ሠራተኛ II ተግባርና ኃሊፉነት

ይኖሩታሌ
1. የቡዴኑን ዕቅዴ መነሻ በማዴረግ የራሱን ዕቅዴ ያ዗ጋጃሌ
በመቀበሌ የሚጠይቁትን መረጃና ማብራሪያ ይሰጣሌ፣ በራሱ የማይመሇሱ ጥያቄዎች ከሆኑ
የእንግዲ መግቢያ ካርዴ በመስጠት ወዯ ሚመሇከተው ክፌሌ ያስተሊሌፊሌ
መሟሊት ያሇባቸዉ ቅዴመ ሁኔታዎች መረጃዎችን ይሰጣሌ፤
4. በአካሌና በኦን ሊይን አገሌግልት ጠያቂዎች የጠየቁት አገሌግልት ተገቢ መሆኑን
በማረጋገጥ ተቀብል ሇሚመሇከተው የስራ ክፌሌ ያስተሊሌፊሌ፤ መረጃው ያሌተሟሊ ከሆነ
ተሟሌቶ እንዱቀርቡ ሇተገሌጋዩ ምሊሽ ይሰጣሌ፤
በመያዜ ሲጠየቅ ይሰጣሌ፣
6. በተገሌጋዮች ፌሊጎት መሰረት ቀሌጣፊ የመረጃ አገሌግልት በመስጠት ተቋሙ የሚሰጠውን
አገሌግልት እንዱያገኙ ቅዴመ ሁኔታዎችን በማመቻቸት እገዚ ያዯርጋሌ፣
በመቀበሌ የሚፇሌጉትን የመረጃ/ የአገሌግልት አይነት ይጠይቃሌ
8. በተገሌጋዮች ጥያቄ መሰረት አገሌግልቱ የሚሰጥበትን የሥራ ክፌሌ ቁጥርና
አቅጣጫ፣ስሌክ ይነግራሌ፣ያሳያሌ፣
9. ተገሌጋዮችን ቅፅ አስሞሌቶ/ በመዜገብ ሊይ አስፌሮ የእንግዲ የመግቢያ ካርዴ
ይሰጣሌ፣በመጨረሻም ካርደን ይቀበሊሌ፣
10. ከመስሪያ ቤቱ ተገሌጋዮች በስሌክ የሚቀርቡ የመረጃ ጥያቄዎችን/መረጃዎችን ተቀብል
ሇሚመሇከተው ክፌሌ ያቀርባሌ፤ከመስሪያ ቤቱ ሇዯንበኞች በስሌክ እንዱተሊሇፌ የሚሰጡ
መረጃዎችን ተቀብል ያስተሊሌፊሌ፣
11. ተገሌጋዮች በተቋሙ ስሊሇው አገሌግልት አሰጣጥ ያሊቸውን አስተያያት፣ጥቆማ ፣አቤቱታና
ቅሬታ በመቀበሌ ሇሚመሇከተው አካሌ ያቀርባሌ፣
12. ማንበብ ሇማይችለ ባሇጉዲዮች መረጃዎችን በማንበብና በማስረዲት ዴጋፌ ይሰጣሌ፣
13. ስሇ ስራው ክንውን የዕቅዴ አፇፃፀም ሪፖርት ያ዗ጋጃሌ፣ያቀርባሌ፣
81
14. አገሌግልት ፇሊጊዉ ህብረተሰብ በኦን ሊይ አገሌግልት በሚጠይቅበት ጊዛ አገሌግልቱን
ሇማኘት ማሟሊት ያሇባቸባቸዉን ቅዴመ ሁኔታ ያሟለ መሆኑን ከሲስተም ያረጋግጣሌ
3.10.24. የተገሌጋይ መስተንግድ ሠራተኛ I ተግባርና ኃሊፉነት

ይኖሩታሌ
2. በተገሌጋዮች ፌሊጎት መሰረት ቀሌጣፊ የመረጃ አገሌግልት በመስጠት ተቋሙ
የሚሰጠውን አገሌግልት እንዱያገኙ ቅዴመ ሁኔታዎችን በማመቻቸት እገዚ ያዯርጋሌ፣
6. ተገሌጋዮች በተቋሙ ስሊሇው አገሌግልት አሰጣጥ ያሊቸውን አስተያያት፣ጥቆማ
፣አቤቱታና ቅሬታ በመቀበሌ ሇሚመሇከተው አካሌ ያቀርባሌ፣
9. አገሌግልት ፇሊጊዉ ህብረተሰብ በኦን ሊይ አገሌግልት በሚጠይቅበት ጊዛ አገሌግልቱን
ሇማኘት ማሟሊት ያሇባቸባቸዉን ቅዴመ ሁኔታ ያሟለ መሆኑን ከሲስተም ያረጋግጣሌ
3.11. የቅሬታ አፇታት ዲይሬክተር ተግባርና ኃሊፉነት (ማዕከሌ)
ተጠሪነቱ ሇአገሌግልት ማሻሻያና መሬት መረጃ ዗ርፌ ኃሊፉ ሆኖ የሚከተለትን ተግባርና

1. ከቢሮው ዕቅዴ ጋር የተናበበ የቡዴኑን ዕቅዴ አ዗ጋጅቶ ይመራሌ፣ ተፇጻሚነቱንም

ይቆጣጠራሌ፣
2. ከክ/ከተሞች የህግና ቴክኒክ ጉዲዮች ክትትሌ ቡዴን ጋር በመቀናጀት ከቅሬታ እና መሌካም
አስተዲዯር ስራዎች ጋር በተያያ዗ ቅንጅት በመፌጠር ያቅዲሌ፣ ይሰራሌ፣ ያስተባብራሌ፣ ፣
82
3. በሰሩ ተጠሪ ሇሆኑ ፇጻሚዎች ተፇሊጊው የሠው ኃይሌ፣ የአዯረጀጀትና የአሠራር ሠነድችና
ላልች መመሪያዎች እንዱሟለ ያዯርጋሌ፣
4. ባሇሙያዎች እንዱበቁ፣ እንዱበረታቱ፣ በጋራ የመስራት ባህሌ እንዱዲብር ያስተባብራሌ፣
ያበቃሌ፣
5. ቡዴኑ ከላልች የስራ ክፌልች ጋር ሉኖረው የሚችሇውን ትስስር በማጥናት የተጠናከረና
ተመጋጋቢነት ያሇዉ የሥራ ግንኙነት እንዱፇጠር ሁኔታዎችን ያመቻቻሌ፣ ይከታተሊሌ፣
6. የፇጻሚዎች ክህልትና አመሇካከት ክፌተት የሚሞሊ ሥሌጠና ይሰጣሌ፣ እንዱሰጥ
ሁኔታዎችን ያመቻቻሌ፣
7. ሇቡዴኑ የተሰጠው ተግባር በተሟሊ ሁኔታ እንዱፇጸም ክ/ከተሞችን የሚዯግፌ የክትትሌና
ዴጋፌ ኮሚቴ ያዋቅራሌ፣ ቼክ ሉስት እንዱ዗ጋጅ ያዯርጋሌ፣ በተቀመጠው መርሃ-ግብር
መሰረት ክትትሌና ዴጋፈን ያስተባብራሌ ግብረ-መሌስ አ዗ጋጅቶ ያቀርባሌ፣
8. ከሚመሇከታቸው የስራ ክፌልች ጋር በመሆን የመሌካም አስተዲዯር ችግሮችን ይሇያሌ፣
በተናጥሌና በቅንጅት እንዱፇቱ ክትትሌ ያዯርጋሌ፣ አፇጻጸሙን በመጠመር ያቀርባሌ፣
9. ውሳኔ የሚያስፇሌጋቸው የመሌካም አስተዲዯር ችግሮች የውሳኔ ሀሳብ ያቀርባሌ፣
እንዱቀርብ ያዯርጋሌ፣ ተፇጻሚነቱንም ይከታተሊሌ፣
10. ከአገሌግልት አሰጣጡ ጋር በተያያ዗ ሇቅሬታ ምንጭ የሆኑ አሰራሮችን በጥናት ይሇያሌ፣
መፌትሄ እንዱሰጣቸው የውሳኔ ሀሳብ ያቀርባሌ፣
11. በስራ ሊይ ያለ መመሪያዎችንና የአሠራር ማኑዋልች ሊይ የሚስተዋለ የመሌካም
አስተዲዯር ችግሮች እንዱሇዩ ያስተባብራሌ፣ የህዜቡን ጥያቄዎች መመሇስ በሚችለበት
ሁኔታ እንዱሻሻለ ሀሳቦችን ያመነጫሌ፣ ሇሚመሇከተው አካሌ ያቀርባሌ፣
12. በየዯረጃው ከሚሰጡ አገሌግልቶች ጋር በተያያ዗ የሚቀርቡ ቅሬታዎችን ይቀበሊሌ፣ በስሩ
ያለ ባሇሙያዎችን በማቀናጀት እንዱጣራ ያዯርጋሌ፣ የቀረበውን የውሳኔ ሀሳብ
ያረጋግጣሌ፣ ተቀባይነት ሇሚያገኙት እንዱፇጸሙ ያስተባብራሌ፣
14. ዕሇታዊ፣ ሳምንታዊ፣ ወርሃዊና የሩብ ዓመት የሥራ ሪፖርትን ያቀርባሌ፡፡
15. በሚቀመጠው አሰራር መሰረት በስሩ የሚገኙ ባሇሙያዎችን ይመዜናሌ፣ ሇሚመሇከተው
ያቀርባሌ፡፡
16. በ዗ርፌ ኃሊፉ የሚሠጡትን ላልች ተጨማሪ ሥራዎችን ያከናውናሌ፣
83
3.11.1. የቅሬታ አፇታት ቴክኒክ ባሇሙያ IV
ተጠሪነቱ ሇቅሬታ አፇታትና ክትትሌ ዲይሬክቶሬት ሆኖ የሚከተለትን ተግባርና ኃሊፉነቶች

2. ከቀረቡ ቅሬታዎች መካከሌ የመስክ ሌኬት ስራ የሚያስፇሌጋቸውን ይሇያሌ፣ ሌኬትም
ያከናውናሌ፣ ተጨማሪ መረጃዎን ከማህዯር፣ ከሲ.አይ.ኤስና ጂ.አይ.ኤስ፣ ከመሰረታዊ
ካርታዎች፣ ከአየር ካርታ እና ከተሇያዩ ፕሊኖች ይሰበስባሌ፣ ያዯራጃሌ፣ ከቴክኒክ አንፃር
ተንትኖ ያጣራሌ፣ ፕሊን ፍርማት (Sketch) )ማ዗ጋጀት ከውሳኔ ሀሳብ ጋር ያቀርባሌ፣
3. የዴጋፌና ክትትሌ ስራ በማከናወን ቴክኒካሌ አፇፃፀሞች ሊይ የሚስተዋለ ክፌተቶችን
ይሇያሌ፣ እንዱስተካከለ ዴጋፌ ያዯርጋሌ፣
4. ሇቅሬታ ምንጭ የሆኑ ቴክኒካዊ ችግሮችን ይሇያሌ፣ ማስተካከያ እንዱዯረግ ዴጋፌ
ያዯርጋሌ፣
5. የመሌካም አስተዲዯር ችግር የሆኑ ቴክኒካዊ ጉዲዮችን ከሚመሇከታቸው የስራ ክፌልች ጋር
በመሆን ይሇያሌ፣ የመፌትሄ ሀሳብ ያመነጫሌ፣
ሳምንታዊ ሪፖርት ያቀርባሌ፣
8. ከቡዴኑ መሪው የሚሠጡትን ላልች ተጨማሪ ሥራዎችን ይፇጽማሌ፡፡
3.11.2. የቅሬታ አፇታት ስራ አመራር ባሇሙያ IV

84
2. ከመሌካም አስተዲዯርና ቅሬታ አፇታት ጋር በተያያ዗ ዴጋፌ ሇማዴረግ ቼክ ሉስት
ያ዗ጋጃሌ፣ በተቀመጠው መርሃ-ግብር መሰረት ክትትሌና ዴጋፌ ያዯርጋሌ፣ መሻሻሌ
ያሇባቸውን የአሰራር ክፌተቶች በመሇየት ግብረ-መሌስ ያ዗ጋጃሌ፣
3. ከአገሌግልት አሰጣጥ ጋር በተያያ዗ የሚቀርቡ ቅሬታዎችን ከመማሪያ፣ አሰራር፣ ማህዯር
መረጃዎችን ያሰባስባሌ፣ ዜር዗ር ማጣራት ያዯርጋሌ፣ ይተነትናሌ፣ የውሳኔ ሀሳብ
ያቀርባሌ፣
4. ተጣርተው ውሳኔ ያገኙ ቅሬታዎች በውሳኔው መሰረት ስሇመፇጸማቸው ክትትሌ
5. ተገሌጋዮች አገሌግልት አሰጣጡን አስመሌክቶ የሚሰጧቸውን አስታያየቶች ከሃሳብ
መስጫ መዜገብና ሳጥን በመሰብሰብ ትንተና በማካሄዴ የመፌትሄ ሀሳቦችን ያቀርባሌ፣
6. የቅሬታ ምንጭ ሇማጥናት ዜክረ ተግባር ያ዗ጋጃሌ፣ ጥናቱን ሇማዴረግ የሚያግዘ
መጠይቆች፣ ቼክ-ሉስቶች እና ቅጻ ቅጾችን ያ዗ጋጃሌ፣ መረጃ በመሰብሰብ የጥናት ሰነዴ
ያ዗ጋጃሌ፣ በጥናቱ ምክረ-ሃሳብ መሰረት ተግባራዊነቱን ይከታተሊሌ፡፡
7. አገሌግልት አሰጣጡ በቴክኖልጂ እንዱፇጸም በሚቀመጠው አሰራር መሰረት ይፇጽማሌ፣
8. ከቡዴን መሪው የተረከባቸውን ስራዎች በእስታንዲርደ መሰረት በመፇጸም ያስረክባሌ፣
ዕሇታዊ፣ ሳምንታዊ፣ ወርሃዊ እና የሩብ ዓመት ሪፖርት ያቀርባሌ፣
3.11.3. የቅሬታ አፇታት ህግ ባሇሙያ IV

2. ከመሌካም አስተዲዯርና ቅሬታ አፇታት ጋር በተያያ዗ ክትትሌና ዴጋፌ ያዯርጋሌ፣
መሻሻሌ ያሇባቸውን የህግ ክፌተቶችን በመሇየት የማሻሻያ ሀሳብ ያቀርባሌ፣
3. ከቀረቡት ቅሬታዎች ውስጥ ከህግ ጉዲዮች ጋር የተያያዘትን ይቀበሊሌ፣ መረጃዎችን
ያሰባስባሌ፣ ከመመሪያ አኳያ ያጣራሌ፣ ይተነትናሌ፣ የውሳኔ ሀሳብ ያ዗ጋጃሌ፣
85
4. ከስራ አመራር ባሇሙያ ተጣርተው የቀረቡ ቅሬታዎችን ከህግ አኳያ ይመረምራሌ፣
ያረጋግጣሌ፣ የውሳኔ ሀሳብ ያቀርባሌ፣
5. በቀረበው የውሳኔ ሀሳብ መሰረት ተቀባይነት ሊሊቸው ቅሬታዎች ዯብዲቤ ያ዗ጋጃሌ፣
አፇጻጸሙን ይከታተሊሌ፡፡
6. ከመመሪያ እና አሰራር አንፃር ተመርምረው ተገቢነት ሇላሊቸው ቅሬታዎች ምሊሽ
ያ዗ጋጃሌ፡፡
7. ተጣርተው ውሳኔ ያገኙ ቅሬታዎች በውሳኔው መሰረት ስሇመፇጸማቸው ክትትሌ
8. የቅሬታ ምንጭ ሇማጥናት መረጃ ይሰበስባሌ የጥናት ሰነዴ ያ዗ጋጃሌ፣ በጥናቱ ምክረ-
ሃሳብ መሰረት ተግባራዊነቱን ይከታተሊሌ፡፡
9. ሇመሌካም አስተዲዯር ችግር ምክንያት የሆኑ ህጎችና አሰራሮችን ከሚመሇከታቸው የስራ
ክፌልች ጋር በመሆን ይሇያሌ፣ የማሻሻያ ሀሳብ ያመነጫሌ፣
11. ከቡዴን መሪው የተረከበውን ስራዎች በተቀመጠው እስታንዲርዴ መሰረት ያስረክባሌ፣
ዕሇታዊ፣ ሳምንታዊ፣ ወርሃዊ እና የሩብ ዓመት ሪፖርት ያቀርባሌ፣
3.12. በቅርንጫፌ ዯረጃ የዲይሬክቶሬት፣ የቡዴኖችና የባሇሙያዎች ተግባርና

ኃሊፉነት
3.13. የአገሌግልት ማሻሻያና የመሬት መረጃ ዲይሬክቶሬት ተግባርና ኃሊፉነት
ተጠሪነቱ ሇቅርንጫፌ ጽ/ቤት ኃሊፉ ሆኖ የሚከተለትን ተግባርና ኃሊፉነቶች ያከናውናሌ፡-
1. የ዗ርፈን ዕቅዴ ከጽ/ቤቱ ዕቅዴ በመነሳት ያቅዲሌ፤ ከስሩ ሊለት ቡዴኖች ያከፊፌሊሌ፤
2. ሇስራው የሚያስፇሌግ ግብዓት እና በጀት እንዱሟሊ ያዯርጋሌ /ያስዯርጋሌ፤
3. የመሬት ማህዯራት ሇምተው ተግባራዊ በተዯረጉ ቴክኖልጂዎች መዯራጀታቸውን እና
መጠበቃቸውን ይከታተሊሌ፤
4. ሌዩ ሌዩ የፕሊን ጥናቶችና ማሻሻያዎች በአግባቡ መዯራጀታቸውን እና መሰራጨታቸውን
86
5. ሌዩ ሌዩ የይዝታ ማስረጃ ኮፒ አገሌግልት በተቀመጠው ስታንዲርዴ መሰረት መሰጠቱን
መከታተሌ፤
6. ሁለም አገሌግልት የተሰጠባቸው የመሬት መረጃዎች በዲታ ቤዜ እና በቤዜ ማፕ
መዯራጀታውን እና ሇቢሮው ዗ርፌ መሊካቸውን ይከታተሊሌ ይዯግፊሌ፤
7. የኔትዎርክ፣ መረጃ ቋት ማስተዲዯር ስራዎችን ይከታተሊሌ ያስተባብራሌ፤
8. በጽ/ቤቱ ያለ የመሬት ማህዲራት ስካን አዴርጎ የማጠናቀቅ ስራ ይመራሌ ያስተባብራሌ፣
9. የአገሌግልት አሰጣጡ ሇምተው ተግባራዊ በሆኑ ቴክኖልጂዎች እየተሰጡ ስሇመሆናቸው
ያረጋግጣሌ ይከታተሊሌ፤ችግር ሲያጋጥም አፊጣኝ መፌትሄ ይሰጣሌ፤
10. ከፌትህ አካሊት የሚቀርቡ ትዕዚዝችንና የማብራሪያ ጥያቄዎችን በወቅቱ ይፇፅማሌ
መፇፀማቸውን ይከታተሊሌ፤
11. ሇፌትህ አካሊት በተሰጠ ትዕዚዜ መሰረት የሚሰጡ ምሊሾች ሊይ የማብራሪያ ጥያቄ ሲቀርብ
ሇችልት ቀርቦ ያስረዲሌ፤
12. አገሌግልት በተሰጠባቸው ማህዯራት በተሇያየ አግባብ የአሰራር ኦዱት መከናወኑን እና
በባንክ የተመ዗ገበ መሬት ኦዱት የማዴረግ ስራን በበሊይነት ይመራሌ ፣አፇፃፀሙን
ይከታተሊሌ በውጤቱም መሰረት ማስተካከያ ያዯርጋሌ፣ እርምጃ እንዱወሰዴ ሇሚመሇከተው
አካሌ የኦዱት ሪፖርቱን ይሌካሌ፤
13. ጽ/ቤቱ በሚከሰስበት ወቅት አስፇሊጊውንና ተገቢውን መረጃ እንዱዯራጅ በማዴረግ ሇፌትህ
ጽ/ቤት በወቅቱ እንዱሊክ ያዯርጋሌ፤
14. የሚሰጡ ስሌጠናዎችን ያስተባብራሌ በበሊይነት ይመራሌ
15. ዗ርፈን ወክል በተሇያየ ስሌጠናዎች እና ስብሰባዎች ሊይ ይሳተፊሌ
16. ከፇፃሚዎች እና ከተገሌጋዩ የሚቀርብሇትን ጥቆማዎች፣አስተያየቶች እና ቅሬታዎችን
በመቀበሌ የስራ አፇፃፀሙን ውጤታማ እንዱሆን ክትትሌ ያዯርጋሌ፣
17. በ዗ርፌ ፕሮሰስ ካውንስሌ ዯረጃ የሚወሰኑ ጉዲዮችን አይቶ ከአሰራርና መመሪያ አንፃር
መርምሮ ውሳኔ ይሰጣሌ፣ተፇፃሚነቱን ይከታተሊሌ፤
18. ሇጽ/ቤቱ የሚቀርቡና ውሳኔ ሇሚያስፇሌጋቸው ጉዲዮች የውሳኔ ሀሳብ ማቅረብ እና
ማስወሰን እንዱሁም ተፇፃሚነቱን ይከታተሊሌ
19. በጽ/ቤቱ በየዯረጃው በአገሌግልት አሰጣጥ እና በአሰራር ችግር ሇሚነሱ ቅሬታዎች ተገቢውን
ምሊሽ እንዱሰጥ ያዯርጋሌ
87
20. በስሩ ያለትን ዗ርፍች እና በየዯረጃው ያለ የስራ ክፌልችን አፇፃጸም በጋራ
ይዯግፊሌ፣ይመዜናሌ፣ ይገመግማሌ ሇክፌሇ ከተማው ጽ/ቤትና በቢሮ ዯረጃ ሇሚገኘው ዗ርፌ
በየጊዛው ሪፖርት ያዯርጋሌ፤
3.13.1. የህግ እና ቴክኒክ ጉዲች ክትትሌ ቡዴን አስተባባሪ ተግባርና

ኃሊፉነት
ተጠሪነቱ ሇአገሌግልት ማሻሻያ ዲይሬክቶሬት ሆኖ የሚከተለትን ተግባርና ኃሊፉነቶች

1. ከ዗ርፈ እና ከማዕከለ ህግና ቴክኒክ ጉዲዮች ክትትሌ ዲይሬክቶሬት ዕቅዴ ጋር በተናበበ

አግባብ የቡዴኑን ዕቅዴ ያ዗ጋጃሌ፣ በስሩ ሇሚገኙ ባሇሙያዎች ቆጥሮ ይሰጣሌ፣
ባሇሙያዎች እንዱያቅደ ያዯርጋሌ፣ አፇጻጸሙን በቅርበት ይከታተሊሌ፣
2. በቡዴኑ የሚሰጡ አገሌግልቶች በተቀመጠሊቸው እስታንዲርዴና ተገሌጋዩን በሚያረካ
ሁኔታ እንዱሰጡ ይከታተሊሌ፣ ያስተባብራሌ፣
በመሇየት ያቀርባሌ፣
5. ሇቡዴኑ የሚስፇሌገውን የስራ መገሌገያ ይሇያሌ እንዱሟሊ ጥያቄ ያቀርባሌ፣
6. በየዯረጃው ሇሚዯረጉ ክርክሮች ተገቢውን ማስረጃና ማብራሪያ ሇማዯራጀት እንዱያስችሌ
ከማዕከለ የህግ ጉዲዮች ቡዴን ጋር በቅንጅት ይሰራሌ፣
7. የህብረተሰቡን የመሌካም አስተዲዯር ችግሮች እና ሇሚቀርቡ ቅሬታዎች መፌትሄ
ሇመስጠት እንዱያስችሌ ከማዕከለ የቅሬታ አፇታት ቡዴን ጋር በቅንጅት ይሰራሌ፣
8. ጽ/ቤቱ በሚከሰስበት ወቅት ውጤታማ ክርክር ሇማዴረግ እንዱያስችሌ፡-
 የመስክ ሌኬት እንዱከናወን፣ ሌዩ ሌዩ የሰነዴ ማስረጃ እንዱሰበሰብ፣ ከመሰረታዊ
እና መስመር ካርታዎች እንዱጣራ፣ ከሌዩ ሌዩ ፕሊኖች አንጻር
እንዱታይ/እንዱጣራ ያስተባብራሌ፣ ማስረጃ እንዱዯራጅ፣ ማብራሪያ/ምሊሽ
እንዱ዗ጋጅ በማዴረግ ሇክ/ከተማው ፌትህ ጽ/ቤት በዯብዲቤ ይሌካሌ፣
88
9. ጽ/ቤቱ በተከሰሰባቸው ጉዲዮች የባሇሙያ ምስክርነት ሲያስፇሌግ የባሇሙያ ምስክርነት
የሚሰጥ ባሇሙያ ይመዴባሌ፣ ምስክርነትም ይሰጣሌ፣
10. ከፌትህ ጽ/ቤት የሚመጡ የክስ/ ይግባኝ መጥሪያ ሇተከሳሽ እንዱዯርስ፣ የወራሽነት
ማጣሪያ ጥያቄዎች በትዕዚዘ መሰረት እንዱፇጸም ከሚመሇከታቸው የስራ ክፌልች ጋር
ይሰራሌ፣ በዯብዲቤ ምሊሽ ይሰጣሌ፣
የማስረጃና ማብራሪያ ጥያቄዎች መረጃ የማጣራትና የማዯራጀት ስራዎችን
ጋር በተያያ዗ የማጣራት ስራ የሚያከናውኑ አካሊት) ሇሚያቀርቧቸው ጥያቄዎች ሙያዊ
ዕገዚ የሚያዯርጉ ባሇሙያዎችን ይመዴባሌ፣
ግምት ጥያቄ በአግባቡ እንዱሰሊ በማዴረግ በዯብዲቤ ምሊሽ ይሰጣሌ፣
14. የቀረቡ ቅሬታዎች ከመመሪያና አሰራር እንዱሁም የመስክ ሌኬት ስራ
የሚያስፇሌጋቸውን ሌኬት እንዱከናወን፣ መረጃዎች ከማህዯር፣ ከሲ.አይ.ኤስና
ጂ.አይ.ኤስ፣ ከመሰረታዊ ካርታዎች እና ከተሇያዩ ፕሊኖች በአግባቡ እንዱሰበሰቡና
እንዱጣሩ ያስተባብራሌ፣
15. ከሚመሇከታቸው የስራ ክፌልች ጋር በመሆን የመሌካም አስተዲዯር ችግሮችን ይሇያሌ፣
በተናጥሌና በቅንጅት እንዱፇቱ ክትትሌ ያዯርጋሌ፣ አፇጻጸሙን በመጠመር ያቀርባሌ፣
16. ውሳኔ የሚያስፇሌጋቸው የመሌካም አስተዲዯር ችግሮች የውሳኔ ሀሳብ ያቀርባሌ፣
እንዱቀርብ ያዯርጋሌ፣ ተፇጻሚነቱንም ይከታተሊሌ፣
17. ከአገሌግልት አሰጣጡ ጋር በተያያ዗ የቅሬታ ምንጭ የሆኑ አሰራሮችንና ቴክኒካሌ
ችግሮች በጥናት ይሇያሌ፣ የመፌትሄ ሀሳብ ያመነጫሌ፣
18. በስራ ሊይ ባለ መመሪያዎችንና የአሠራር ማኑዋልች ሊይ የሚስተዋለ ክፌተቶች
እንዱሇዩ ያስተባብራሌ፣
19. በስራ ክፌለ የሚሰሩት ስራዎች በቴክኖልጂ እንዱከናወን በሚቀመጠው አሰራር መሰረት
ይፇጽማሌ፣
89
21. በሚቀመጠው አሰራር መሰረት በስሩ የሚገኙ ባሇሙያዎችን ይመዜናሌ፣ ሇ዗ርፈ
ያቀርባሌ፣
22. በ዗ርፈ እና በማዕከለ የህግና ቴክኒክ ጉዲዮች ክትትሌ ዲይሬክቶሬት የሚሠጡትን ላልች
ተጨማሪ ሥራዎች ያከናውናሌ፣
3.13.2. የዴጋፌ ክትትሌ እና ቅሬታ አፇታት ቴክኒክ ባሇሙያ III ተግባርና

ኃሊፉነት
ተጠሪነቱ ሇህግና ቴክኒክ ጉዲዮች ክትትሌ ቡዴን አስተባበሪ ሆኖ የሚከተለትን ተግባርና

በወር፣ በሳምንትና በዕሇት ከፊፌል ያ዗ጋጃሌ፣ በቡዴኑ መሪ ዕውቅናም ይተገብራሌ፣
2. ጽ/ቤቱ በሚከሰስበት ወቅት ውጤታማ ክርክር ሇማዴረግ እንዱያስችሌ፡-
 የመስክ ሌኬት የሚስፇሌጋቸውን ክርክሮች ይሇያሌ፣ የመስክ ሌኬት በማዴረግ
መረጃ ይሰበስባሌ፣ ከመሰረታዊ ካርታዎች፣ ከጂ.አይ.ኤስ. እና መስመር ካርታዎች
ያመሳክራሌ፣ ከሌዩ ሌዩ ፕሊኖች አንጻር ያመሳክራሌ፣ ማስረጃ ያዯራጃሌ፣
ማብራሪያ/ምሊሽ አ዗ጋጅቶ ያቀርባሌ፣
3. ጽ/ቤቱ በተከሰሰባቸው ጉዲዮች የባሇሙያ ምስክርነት ሲያስፇሌግ ምስክር ሆኖ ይቀርባሌ፣
ጥያቄዎች ቴክኒካሌ ማጣራት የሚያስፇሌጋቸውን ጉዲዮች ያከናውናሌ፣ ሙያዊ ዕገዚ
ያዯርጋሌ፣ መረጃ በማዯራጀት ያቀርባሌ፣
ግምት ጥያቄ ባሇው አሰራር መሰረት ያሰሊሌ፣ በዯብዲቤ ምሊሽ አ዗ጋጅቶ ያቀርባሌ፣
6. ከሚመሇከታቸው የስራ ክፌልች ጋር በመሆን የመሌካም አስተዲዯር ችግር የሆኑ
ቴክኒካሌ ጉዲዮችን በመሇየት መፌትሄ እንዱገኙ ጥረት ያዯርጋሌ፣
7. ከአገሌግልት አሰጣጡ ጋር በተያያ዗ የቅሬታ ምንጭ የሆኑ ቴክኒካሌ ችግሮች በጥናት
ይሇያሌ፣ መፌትሄ እንዱያገኙ ዕገዚ ያዯርጋሌ፣
90
ይፇጽማሌ፣
9. ስራዎች በተቀመጠሊቸው እስታንዲርዴ መሰረት ይፇጽማሌ፣ ይመ዗ግባሌ፣ መረጃውንም
አዯራጅቶ ይይዚሌ፣ ሪፖርትም ያዯርጋሌ፣
ይፇጽማሌ፣
11. ከቡዴን ኃሊፉው ቆጥሮ የተረከበውን ስራ በመፇጸም ዕሇታዊ፣ ሳምንታዊ፣ ወርሃዊ እና
የሩብ ዓመት ሪፖርት ሇቡዴን አስተባባሪው ያቀርባሌ፣
3.13.3. የዴጋፌ ክትትሌ እና ቅሬታ አፇታት ህግ ባሇሙያ III ተግባርና

ኃሊፉነት
ተጠሪነቱ ሇህግና ቴክኒክ ጉዲዮች ክትትሌ ቡዴን አስተባባሪ ሆኖ የሚከተለትን ተግባርና

2. ጽ/ቤቱ በሚከሰስበት ወቅት ሇክሱ ማብራሪያ የማ዗ጋጀት ስራ በዋነኝነት የህግ ባሇሙያው
ሆኖ፡-
 የቀረበውን ክስ በዜርዜር በማየት እንዯ ጭብጡ ከመመሪያና አሰራር አኳያ
አስፇሊጊ የሆኑ ማስረጃዎችን በማሰባሰብ፣ መረጃ በማዯራጀት አግባብነት ያሇው
ማብራሪያ በማ዗ጋጀት ያቀርባሌ፣
 ጽ/ቤቱ በተከሰሰባቸው ጉዲዮች ከመመሪያና አሰራር አኳያ የባሇሙያ ምስክርነት
ሲያስፇሌግ ምስክር ሆኖ ይቀርባሌ፣
ጥያቄዎች ከህግ ጉዲዮች አኳያ ማጣራት ያዯርጋሌ፣ ሙያዊ ዕገዚም ያዯርጋሌ፣ መረጃ
በማዯራጀት ምሊሽ ያ዗ጋጃሌ፣
91
ከመመሪያ ጋር የሚገናኙ ጉዲዮችን በመሇየት መፌትሄ እንዱገኙ ያቀርባሌ፣
5. ከአገሌግልት አሰጣጡ ጋር በተያያ዗ የቅሬታ ምንጭ የሆኑ የመመሪያና አፇጻጸም
ማኑዋሌ ይሇያሌ፣ መፌትሄ እንዱያገኙ ያቀርባሌ፣
ይፇጽማሌ፣
3.13.4. ዴጋፌ ክትትሌ እና ቅሬታ አፇታት ስራ አመራር ባሇሙያ III ተግባርና

ኃሊፉነት
ተጠሪነቱ ሇህግና ቴክኒክ ጉዲዮች ክትትሌ ቡዴን አስተባባሪ ሆኖ የሚከተለትን ተግባርና

2. ጽ/ቤቱ በሚከሰስበት ወቅት ሇክሱ መረጃ የማሰባሰብ ስራ በዋነኝነት የስራ አመራር
ባሇሙያው ሆኖ፡-
 በቀረበው ክስ ሇማስተባበሌ/ምሊሽ ሇማ዗ጋጀት የሚያስፇሌጉ ማስረጃዎችን
በማሰባሰብና በማዯራጀት ያቀርባሌ፣
 ከፌትህ ጽ/ቤት የሚመጡ የክስ/ይግባኝ መጥሪያ ሇተከሳሽ እንዱዯርስ፣ የወራሽነት
ማጣሪያ ጥያቄዎች በትዕዚዘ መሰረት መረጃ የማጣራት ስራዎችን
ከሚመሇከታቸው የስራ ክፌልች ጋር ይሰራሌ፣ ዯብዲቤ ምሊሽ አ዗ጋጅቶ ያቀርባሌ፣
ጥያቄዎች ከአሰራር አኳያ ማጣራት ያዯርጋሌ፣ ሙያዊ ዕገዚም ያዯርጋሌ፣ መረጃ
በማዯራጀት ምሊሽ ያ዗ጋጃሌ፣
92
4. የሚቀርቡ ቅሬታዎችን ከአሰራርና መመሪያ አኳያ በአግባቡ በማጣራት ከውሳኔ ሀሳብ
ጋር ያቀርባሌ፣ ምሊሽ በዯብዲቤ አ዗ጋጅቶ ያቀርባሌ፣
አሰራሮችን በመሇየት መፌትሄ እንዱገኙ ያቀርባሌ፤
6. ከአገሌግልት አሰጣጡ ጋር በተያያ዗ የቅሬታ ምንጭ የሆኑ አሰራሮችን በጥናት ይሇያሌ
የመፌትሄ ሀሳብ ያቀርባሌ፤
ይፇጽማሌ፣
10. ከቡዴኑ አስተባባሪ የሚሠጡትን ላልች ተጨማሪ ሥራዎችን ይፇጽማሌ፣
3.13.5. የማስረጃ አሰጣጥ ቡዴን አስተባባሪ ተግባርና ኃሊፉነት
ተጠሪነቱ ሇአገሌግልት ማሻሻያ ዲይሬከቶሬት ሆኖ የሚከተለትን ተግባርና ኃሊፉነቶች

1. ከ዗ርፈ እና ከማዕከለ ህግና ቴክኒክ ጉዲዮች ክትትሌ ዲይሬክቶት ዕቅዴ ጋር በተናበበ

አግባብ የቡዴኑን ዕቅዴ ያ዗ጋጃሌ፣ በስሩ ሇሚገኙ ባሇሙያዎች ቆጥሮ ይሰጣሌ፣
ባሇሙያዎች እንዱያቅደ ያዯርጋሌ፣ አፇጻጸሙን በቅርበት ይከታተሊሌ፣
2. በቡዴኑ የሚሰጡ አገሌግልቶች በተቀመጠሊቸው እስታንዲርዴና ተገሌጋዩን በሚያረካ
ሁኔታ እንዱሰጡ ይከታተሊሌ፣ ያስተባብራሌ፣
93
6. ከተሇያዩ ፌርዴ ቤቶች በጋራ የሚሰጡ ትዕዚዝችን ከማዕከለ የማስረጃ አሰጣጥ ቡዴን
ጋር በቅንጅት ይሰራሌ፣ እንዯ አስፇሊጊነቱ ሇስራው አስፇሊጊ የሆኑ የማስረጃ ሌውውጥ
እንዱኖር፣ የባሇሙያ ዴጋፌ እንዱዯረግ ያስተባብራሌ፣
7. ከተሇያዩ ፌርዴ ቤቶች ሇሚቀርቡ ማሇትም፡-
 መሬት በባንክ ከማስገባት፣ መሬት ከማስተሊሇፌ፣
 ምትክ ቦታና ቤት ከመስጠት፣ ካሳ ክፌያ ከመክፇሌ፣
 ከአርሶ አዯር ይዝታዎች እንዱሁም ላልች በፌ/ብሄር ክርክር ምክንያት
ሇሚቀርቡ ሌዩ ሌዩ ትዕዚዝች የቡዴኑን ባሇሙያዎች በማስተባበር የማስረጃ
ማጣራት እና እንዯአስፇሊጊነቱ የመስክ ሌኬት በማዴረግ አግባብነት ያሇው መሌስ
በዯብዲቤ ይሰጣሌ፣
8. ሇፌርዴ ቤት ትዕዚዝች ከሚመሇከታቸው የስራ ክፌልች ተገቢውን የሰነዴ ማስረጃ
እንዱሰባሰብ ያስተባብራሌ፣
9. ሇፌ/ብሄር ክርክር የቤት ወይም የህንጻ ግምት ጥያቄ ተገቢውን የስላት ቀመር
በመጠቀም እንዱሰሊ በማዴረግ ምሊሹን በዯብዲቤ ይሰጣሌ፣
10. ሇፌርዴ ቤት በሚሰጡ ምሊሾች ሊይ ሇሚቀርብ የባሇሙያ ምስክርነት ትዕዚዜ ተገቢውን
ባሇሙያ ይመዴባሌ፣ እንዯ አስፇሊጊነቱም በችልት በመገኘት ያስረዲሌ፣
ትዕዚዝችን ይቀበሊሌ፣ በውሳኔው መሰረት ባሇሙያ በመመዯብ ያስፇጽማሌ፣ ይፇጽማሌ፣
12. ከፌ/ብሄር ክርክሮች ጋር በተያያ዗ ሇሚዯረጉ የሰነዴ ማጣራቶችና የመስክ ሌኬት
ስራዎች ክፌያ ስሇመፇጸሙ ክትትሌ ያዯርጋሌ፣
13. ቡዴኑ ከሚያከናውናቸው ስራዎች ጋር በተያያ዗ ሇሚቀርብ ቅሬታ የማጣራት ስራውን
ያስተባብራሌ የተ዗ጋጀውን ምሊሽ አረጋግጦ ያቀርባሌ፣
94
15. አገሌግልት አሰጣጡ በቴክኖልጂ እንዱተገበር በሚሰጠው አቅጣጫ መሰረት እንዱፇጸም
ያስተባብራሌ፣ ይከታተሊሌ፣
16. በሚቀመጠው አሰራር መሰረት በስሩ የሚገኙ ባሇሙያዎችን ይመዜናሌ፣ ሇ዗ርፌ
አስተባባሪው ያቀርባሌ፣
17. በማዕከለ የይዝታ አገሌግልት ዲይሬክቶትና በክ/ከተማው ዗ርፌ የሚሠጡትን ላልች
ተጨማሪ ሥራዎችን ያከናውናሌ፣
3.13.6. የውሌ ሰነድች አጣሪ ባሇሙያ IV ተግባርና ኃሊፉነት
ተጠሪነቱ ሇማስረጃ አሰጣጥ ቡዴን አስተባባሪ ሆኖ የሚከተለትን ተግባርና ኃሊፉነቶች

2. ከተሇያዩ ፌርዴ ቤቶች ሇሚቀርቡ ትዕዚዝች ማሇትም የይዝታ ማረጋገጫ ካርታ ያሊቸው፣
ካርታ ያሌተሰጣቸው ባሇይዝታዎች፣ ከመሬት ባንክ፣ መሬት ማስተሊሇፌ፣ ምትክ ቦታና
ቤት አሰጣጥ፣ ከካሳ ክፌያ፣ ከአርሶ አዯር ይዝታ እና ከላልች የፌ/ብሄር ክርክሮች ጋር
በተያያ዗ ሇጽ/ቤቱ የሚሰጡ ሌዩ ሌዩ ትዕዚዝች ይቀበሊሌ፣
3. ሇፌርዴ ቤት ትዕዚዝች ከሚመሇከታቸው የስራ ክፌልች ተገቢውን የሰነዴ ማስረጃ
ያሰባስባሌ፣ ያዯራጃሌ፣
4. በፌርዴ ቤት ትዕዚዘ መሰረት ከመመሪያና አሰራር አኳያ ማስረጃ ያጣራሌ፣ ከማህዯር
ሰነዴ ያዯራጃሌ ከፌርዴ ቤት ቀጠሮ በፉት አግባብነት ያሇው ምሊሽ አ዗ጋጅቶ ያቀርባሌ፣
5. ሇፌርዴ ቤት በሚሰጡ ምሊሾች ሊይ ከመመሪያ እና አሰራር ጋር በተያያ዗ በችልት
በመገኘት ሙያዊ ማብራሪያ ይሰጣሌ፣
ትዕዚዝችን ይቀበሊሌ፣ በውሳኔው መሰረት በመስክ በመገኘት ይፇጽማሌ፣
7. ከፌ/ብሄር ክርክሮች ጋር በተያያ዗ ሇሚዯረጉ የሰነዴ ማጣራት ስራ የክፌያ ስላት ሇከሳሽ
ወይም ይግባኝ ባይ እንዱከፌሌ ሇዙሁ ተብል በተ዗ጋጀው ቅጽ ያሳውቃሌ፣ መከፇለን
ያረጋግጣሌ፣ ማስረጃም ያዯራጃሌ፣
8. አገሌግልት አሰጣጡ በቴክኖልጂ እንዱተገበር በሚሰጠው አቅጣጫ መሰረት ይፇጽማሌ፣
95
3.13.7. የይዝታ ንብረት ግምት ምህንዴስና ማስረጃ አሰጣጥ ሰራተኛ IV

ተጠሪነቱ ሇማስረጃ አሰጣጥ ቡዴን አስተባባሪ ሆኖ የሚከተለትን ተግባርና ኃሊፉነቶች
2. ከተሇያዩ ፌርዴ ቤቶች ሇሚቀርቡ የይዝታ ማረጋገጫ ካርታ ያሊቸው፣ ካርታ
ያሌተሰጣቸው ባሇይዝታዎች፣ ከመሬት ባንክ፣ መሬት ማስተሊሇፌ፣ ምትክ ቦታና ቤት፣
ከካሳ ክፌያ፣ ከአርሶ አዯር ይዝታ እና ከላልች ጉዲዮች ጋር በተያያ዗ የሚሰጡ ሌዩ ሌዩ
ትዕዚዝችን በተያያ዗ ቴክኒካሌ ጉዲዮችን በዜርዜር ያጣራሌ፣
3. ሇፌርዴ ቤት ትዕዚዝች የመስክ ሌኬት በማዴረግ፣ ከይዝታ ማረጋገጫ ካርታ፣ ከአየር
ካርታዎች፣ ከተሇያዩ ፕሊኖች ጋር በማገና዗ብ ያጣራሌ እንዯ አስፇሊጊነቱ ስኬች
በማ዗ጋጀት ከቀጠሮ በፉት አግባብነት ያሇው ምሊሽ አ዗ጋጅቶ ያቀርባሌ፣
4. ሇፌርዴ ቤት በሚሰጡ ምሊሾች ሊይ ከቴክኒክ ጋር በተያያ዗ በችልት በመገኘት ሙያዊ
ማብራሪያ ይሰጣሌ፣
5. በፌ/ብሄር ክርክር ምክንያት የቤት/ህንጻ ግምት እንዱከናወን ሇሚሰጥ ትዕዚዜ ባሇው
አሰራር መሰረት ሌኬት በማዴረግና በማስሊት ሇፌርዴ ቤት ምሊሽ አ዗ጋጅቶ ያቀርባሌ፣
ትዕዚዝችን ይቀበሊሌ፣ በውሳኔው መሰረት በመስክ በመገኘት ይፇጽማሌ፣
7. ከፌ/ብሄር ክርክሮች ጋር በተያያ዗ ሇሚዯረጉ የሰነዴ ማጣራት ስራ የክፌያ ስላት ሇከሳሽ
ወይም ይግባኝ ባይ እንዱከፌሌ ሇዙሁ ተብል በተ዗ጋጀው ቅጽ ያሳውቃሌ፣ መከፇለን
ያረጋግጣሌ፣ ማስረጃም ያዯራጃሌ፣
8. ቡዴኑ ከሚያከናውናቸው ስራዎች ጋር በተያያ዗ ሇሚቀርብ ቅሬታ ያጣራሌ ምሊሽ
አ዗ጋጅቶ ያቀርባሌ፣
9. አገሌግልት አሰጣጡ በቴክኖልጂ እንዱተገበር በሚሰጠው አቅጣጫ መሰረት ይፇጽማሌ፣
96
3.13.8. የተቀናቀጀ የመሬት መረጃ አያያዜ ቡዴን ተግባርና ኃሊፉነት
ተጠሪነቱ ሇአገሌግልት ማሻሻያ እና የመሬት መረጃ ዲይሬክተር ሆኖ የሚከተለት ተግባርና

ኃሇፉነቶች ይኖሩታሌ፤
1. በስሩ ሊለ ፇጻሚዎች የእቅዴ ኦረንቴሽን ይሰጣሌ፣ ፇጻሚዎች አመታዊ እቅዲቸውን

እንዱያ዗ጋጁ ያስተባብራሌ፣ ዕቅደም ተግባራዊ እንዱሆን ይከታተሊሌ ይቆጣጠራሌ፤
2. በሥራ ክፌለ ውስጥ ሉሟለ የሚገባቸውን የሰው ኃይሌና የቢሮ መገሌገያ ግብአቶች
እንዱሟለ ይጠይቃሌ ተፇፃሚነቱንም ይከታተሊሌ፤
3. የስራ አፇጻጸም ሪፖርት ከባሇሙያዎች ይቀበሊሌ፣ ይገመግማሌ፣ ተግባራቶች
በተቀመጠሊቸው ስታንዲርዴ እየተፇፀሙ ስሇመሆናቸው ክትትሌና ዴጋፌ ያዯርጋሌ፣
ሪፖርት ያቀርባሌ ያስገመግማሌ፡፡
4. የስራ ክፌለ የግንኙነት ማዕከሌ ሆኖ በስራ ሂዯቱ የሚገኙ ባሇሙያዎችን በመምራት
እንዱበቁ፣ እንዱበረታቱ፣ የቡዴን መንፇስ እንዱዲብር ያስተባብራሌ፣ በተጨማሪም ዗ርፈ
ጋር በመሆን የአፇፃፀም የመረጃ ሌውውጥ ያዯርጋሌ፡፡
5. የመሬት መረጃ አያያዜ ሇማ዗መን የሚስችሌ ዜክረ ተግባር ያ዗ጋጃሌ ፡፡
6. የመረጃ አያያዜ ፌሊጎት አይነት ይሇያሌ፡፡
7. የመረጃ ማሰባሰቢያ ዗ዳዎችን መሇየትና ቅጾችን (spatial and non-spatial)
እንዱ዗ጋጅ ያዯረጋሌ፡፡
8. የጥናት ዗ዳን መሰረት በማዴረግ መረጃን እንዱሰበሰብ ያረዴጋሌ፡፡
9. መረጃ በአግባቡ መተንተኑን የረጋግጣሌ ፡፡
10. ረቂቅ ጥናቱን በሚመሇከታቸው አካሊት ያስተቻሌ፡፡
11. ግብዓት በማካተት በሚመሇከተው አካሌ ያስጸዴቃሌ፡፡
12. የመረጃ ማዋቀር ያ዗ጋጃሌ፡፡
13. ሇተ዗ጋጀው ዲታ ስትራክቸር ሲስተም ዱዚይን እንዱ዗ጋጅ ሇሚመሇከተው ያስተሊሌፊሌ፡፡
14. መብት የተፇጠረሊቸው ይዝታዎችን በመሰረታዊ ካርታ ያዯራጃሌ/እንዱዯራጅ ያዯርጋሌ፡፡
97
15. የይዝታ አገሌግልቶችን በመሰረታዊ ካርታ ያዯራጃሌ/እንዱዯራጅ ያዯርጋሌ፡፡
16. በመሬት ባንክ የተመ዗ገቡ ቦታዎችን በመሰረታዊ ካርታ መመዜገባቸውን ይከታተሊሌ፡፡
17. በተሇያየ አግባብ ሇአሌሚዎች የተሊሇፈ ቦታዎችን በመሰረታዊ ካርታ እንዱዯራጅ
ያዯርጋሌ፤
18. ሇተነሺዎች የተሊሇፈ ምትክ ቦታዎች በመሰረታዊ ካርታ እንዱዯራጅ ያዯርጋሌ፤
19. ካሳ የተከፇሇበትን ይዝታ በመሰረታዊ ካርታ ያዯራጃሌ/እንዱዯራጅ ያዯርጋሌ፤
20. ከመሰረተ ሌማት ዗ርጊ ተቋማት የሚሊኩ በፕሊን ኮሚሽን የጸዯቁ ዱዚይኖችን መዜግቦ
ይቀበሊሌ፣እንዱሰራጭ ያዯርጋሌ፣አፇፃፀማቸው ይከታተሊሌ፤
21. እርማት የተዯረገባቸውን የጂ.አይ.ኤስ መረጃዎች ተቀብል ወቅታዊ ያዯርጋሌ አዯራጅቶ
ይይዚሌ፤
22. እርማት የተዯረገባቸውን የጂ.አይ.ኤስ መረጃዎች ሇስራ ክፌልች እንዯሰራጭ ያዯርጋሌ፤
23. ከከተማ ፕሊን ሌማት ኮሚሽን የሚሊኩ ሌዩ ሌዩ የፕሊን ጥናቶችን መዜግቦ ይቀበሊሌ፣
በመሰረታዊ ካርታ ያዯራጃሌ/እንዱዯራጅ ያዯርጋሌ፤እንዱሰራጭ ያዯርጋሌ፤
24. በመሬት ተቋማት የተጠኑ ጥናቶችን ተቀብል እንዱዯራጅ ያዯርጋሌ፡፡
25. በመረጃ ቋት የሚዯራጁ የተነሺዎች የካሳ፣ ምትክ ቦታ፣ ምትክ ቤት፣ በተሇያየ አግባብ
የተሊሇፈ የሉዜ ይዝታዎች እና ላልች መሬት ነክ አትሪቢዩት መረጃዎችን እንዱሇይ
ያዯርጋሌ፤
26. በዲታ ቤዜ የሚዯራጁ የይዝታ መረጃዎችን ኮዴ እነዱሰጥ ያዯርጋሌ፤
27. መረጃዎችን በተ዗ጋጀ መረጃ ቋት መሰረት እንዱመ዗ገቡ ያዯርጋሌ፤
28. መረጃዎች በተ዗ጋጀ መረጃ ቋት ወቅታዊ መሆናቸው ያረጋግጣሌ፤
29. በተቀናጀ አግባብ የተ዗ጋጁ የመረጃ ማዯራጃ ዲታ ቤዝችን ያሰራጫሌ፤
30. ምርጥ ተሞክሮ ሉቀመርባቸው ይገባሌ ተብሇው የቀረቡ አፇጻጸሞችንና የትግበራ
ስሌቶችን ተገቢነት መርምሮ እንዱቀመሩና እንዱስፊፈ ሇሚመሇከተው አካሌ
እንዱተሊሇፌ ይሌካሌ፡፡
ያከናውናሌ
98
3.13.9. የጂ.አይ.ኤስ ባሇሙያ III ተግባርና ኃሊፉነት

ተጠሪነቱ የተቀናቀጀ የመሬት መረጃ አያያዜ ቡዴን ሆኖ የሚከተለት ተግባርና ኃሊፉነቶች
ይኖሩታሌ

2. መብት የተፇጠረሊቸው ይዝታዎችን በመሰረታዊ ካርታ ያዯራጃሌ፤
3. የተሰጡ ይዝታ አገሌግልቶችን በመሰረታዊ ካርታ ያዯራጃሌ፤
4. በመሬት ባንክ የተመ዗ገቡ ቦታዎችን በመሰረታዊ ካርታ ያዯራጃሌ፤
5. በተሇያየ አግባብ ሇአሌሚዎች የተሊሇፈ ቦታዎችን በመሰረታዊ ካርታ ያዯራጃሌ፤
6. ሇተነሺዎች የተሊሇፈ ምትክ ቦታዎች በመሰረታዊ ካርታ ያዯራጃሌ፤
7. ካሳ የተከፇሇበትን ይዝታ በመሰረታዊ ካርታ ያዯራጃሌ፤
8. የአፇጻፀም ሂዯቱን በመከታተሌ ሇቡዴኑ ሪፖርት ያቀርባሌ፤
9. ከከተማ ፕሊን ሌማት ኮሚሽን የሚሊኩ ሌዩ ሌዩ የፕሊን ጥናቶችን፣ ማሻሻያዎችን እና
ከመሰረተ ሌማት ጸዴቀው የሚመጡ ዱዚይኖች መዜግቦ ይቀበሊሌ፤
10. ከከተማ ፕሊን ሌማት ኮሚሽን የሚሊኩ ሌዩ ሌዩ የፕሊን ጥናቶችን ተቀብል ያዯራጃሌ
ሇሥራ ክፌች ያሰራጫሌ፤
11. ከመሰረተ ሌማት ዗ርጊ ተቋማት የሚሊኩ በፕሊን ኮሚሽን የጸዯቁ ዱዚይኖችን ተቀብል
ያዯራጃሌ፤
12. ከመሰረተ ሌማት ዗ርጊ ተቋማት የሚሊኩ በፕሊን ኮሚሽን የጸዯቁ ዱዚይኖችን
ሇሚመሇከታቸው አካሊት ያሰራጫሌ፤
13. በመሬት ተቋማት የተጠኑ ጥናቶችን ተቀብል ያዯራጃሌ፤
14. የሲአይኤስና የጂአይኤስ መስተካከያና እርማት ሇተዯረገባቸው መረጃዎች መረካከቢያ ቅጻቅጽ
አ዗ጋጅቶ መረጃውን ወቅታዊ ያዯርጋሌ፤ እርማት የተዯረገባቸውን መረጃዎች ሇስራ
15. ማስተካከያ እንዱዯረግባቸው የተሊኩትን የይዝታ መረጃዎች እና ከፕሊን ኮሚሽን እርማት
የተዯረገባቸው የጂአይኤስ መረጃዎችን መዜግቦ ይቀበሊሌ፡፡
16. ከስፓሻሌ ጉዲዮች ጋር በተያያ዗ በክፌሇ ከተሞች የክትትሌ ስራ ሇመስራት ፕሮግራም
አ዗ጋጅቶ ያቀርባሌ፤
99
17. በመረጃ ቋት የሚዯራጁ የተነሺዎች የካሳ፣ ምትክ ቦታ፣ ምትክ ቤት፣ በተሇያየ አግባብ
የተሊሇፈ የሉዜ ይዝታዎች እና ላልች መሬት ነክ አትሪቢዩት መረጃዎችን ይሇያሌ፤
18. በተቋሙ የሚከናወኑ የአርባን ዱዚይን፣ የመሬት ዜግጅት፣ የካሳ ግመታና የምትክ
አገሌግልት በ዗መናዊ ቴክኖልጂ ተዯግፇው እንዱዯራጁና እንዱተገበሩ የሚያስችሌ አሰራር
መ዗ርጋቱን ሇይቶ ሇቡዴን አስተባባሪ ያቀርባሌ፤
20. ላልች ከሥራ ክፌለ ጋር ተዚማጅ የሆኑ ስራዎችን በበሊይ ኃሊፉ ሲመራሇት ያከናውናሌ
3.13.10. የዲታ ኢንኮዯር III ተግባርና ኃሊፉነት
ተጠሪነቱ የተቀናቀጀ የመሬት መረጃ አያያዜ ቡዴን ሆኖ የሚከተለት ተግባርና ኃሊፉነቶች

ይኖሩታሌ

2. ሇዲታ ኢንትሪ የተ዗ጋጁ አዲዱስ ፕሮግራሞች በአግባቡ በኮምፒውተር ሊይ ይጭናሌ
3. ሇዲታ ማስገቢያ የተ዗ጋጁ አዲዱስ ፕሮግራሞችን በተግባር ይፇትሻሌ፣አስተያየቱን
ሇኃሊፉው ያቀርባሌ፤
4. ሇጀማሪ የዲታ ኢንኮዯር ሠራተኞች የሥራ ሊይ ሥሌጠና ይሰጣሌ፤ ያሇማምዲሌ.በሥራ
የሚያጋጥማቸውን ችግር በመፌታት እገዚ ያዯርጋሌ፤
5. የዲታ ኢንትሪ ቬሪፉኬሽን ሥራዎች የሚሻሻለበትን ሃሳብ ሇሃሊፉው ያቀርባሌ፤
6. የተሇያዩ ጥሬ መረጃዎችን የያዘ ፊይልችን በማጣራት ይረከባሌ፣በየዓይነታቸው
ይሇያሌ፤ተገቢውን የኮዱንግ ስታንዲርዴ መያዚቸውን ያረጋግጣሌ፤
9. ወዯ ኮምፒውተር ያስገባቸውን መረጃዎች ሥራ ሊይ ከመዋሊቸው በፉት የጥራት ዯረጃውን
በመጠበቅ ስህተቶችን ያርማሌ፤
100
11. የመረጃዎች ቅጂ /ባክ አፕ/ ይይዚሌ፣በቴክኒክ ችግር ምክንያት የመረጃ መጥፊት ሲያጋጥም
ከተቀመጠው ቅጂ /ባክ አፕ/ በመውሰዴ ስራ ሊይ ያውሊሌ፤
14. ወዯ ኮምፒውተር የገቡ መረጃዎችን ዓይነትና መጠን ይሇያሌ፤ በተ዗ጋጀው ፍርማት
መዜግቦ በየወቅቱ ሇኃሊፉው ያቀርባሌ፤
3.13.11. የቴክኖልጂ ሌማትና ዴጋፌ ቡዴን አስተባባሪ

ተጠሪነቱ የተቀናቀጀ የመሬት መረጃ አያያዜና ማህዯር አስተዲር ዲይሬክቶሬት ሆኖ የሚከተለት
ተግባርና ኃሊፉነቶች ይኖሩታሌ
1. የ዗ርፈን ዕቅዴ መሰረት በማዴረግ የራሱን ዕቅዴ ያ዗ጋጃሌ፤

2. የተጠቃሚዎቸን የኔትወርክ ሥራ ያቅዲሌ፣ ያቀናጃሌ፣ ያስተዲዴራሌ፣ ይከታተሊሌ፣
YöÈ-‰L\
3. የሰርቨርና የኔትወርክ ሶፌት ዌሮችን ይጭናሌ፣ ሇአገሌግልት ምቹ /ኮንፉገር/ እንዱሆኑ
ያስዯርጋሌ፣
4. መሪጃዎችን በወቅቱ ወዯ መረጃ ቋት እንዱገቡና ሇተጠቃሚዎች እንዱሰራጩ ያስዯርጋሌ፣
5. መረጃዎችን በባካፕ መውሰዴ ሪስቶር እንዱሆን ያስዯርጋሌ፤
6. የመረጃ ቋቶች በተፇሇገው ቅጽ መተግበራቸውን ያረጋግጣሌ፣
7. የጽ/ቤቱን የወዯ ፉት የሥራ ስፊት መሠረት በማዴረግ አዱስ የኔትወርክ ሲስተም ፌሊጎት
ይሇያሌ፣ ሇማሻሻሌ ወይም ሇማስፊፊት በጥናት ሊይ የተመሠረተ ሃሳብ ያቀርባሌ፣
8. bn@TwRK m\rt L¥T §Y _ÂTÂ MRMR ÃkÂWÂL½ ችግሮችንም በመሇየት
ከመፌትሔ ሃሳቦች ጋር ሇውሳኔ ያቀርባሌ፣ ÑÃêE yMKR xgLGlÖT YsÈL¿
9. xÄ!S y¸ÌÌÑ y|‰ KFlÖC knÆR yn@TwRK m\rt L¥T UR y¸gÂß#bTN
s!StM Ã-ÂL½ yn@TwRK ZRU¬ tGÆ‰TN ÃkÂWÂL½
101
10. ዗መናዊ የኔትወርክ አሠራር ሇመተግበር እንዱቻሌ ምርጥ ተሞክሮዎችን ይቀምራሌ፣
11. የመሥሪያ ቤቱን የኔትወርክ መሠረተ ሌማት የዯህንነት ፖሉሲና የአጠቃቀም ዜርዜር
መመሪያዎችን፣ የአጠቃቀም ቴምፕላቶችንና ማኑዋልችን ተቀብል እንዱዯራጅ ያዯርጋሌ፤
12. ከኔትዎርክ ሲስተም ጋር ተያያዥነት ያሊቸውን መረጃዎች Back up ይይዚሌ፣
13. በኔትዎርክ መሠረተ ሌማት ሊይ የሚዯርሰውን ጉዲት ሇመከሊከሌ እንዱቻሌ የDisaster
14. የጽ/ቤቱን የኔትዎርክ ሀብት ሚስጢራዊነቱን እንዱጠበቅ የይሇፌ ቃሌ /ፓስ ወርዴ/
ይይዚሌ፣
15. የኔትዎርክ ፕሮግራም በትክክሌ መስራቱን ይቆጣጠራሌ፤
16. የዲታ ቤዜ ስርዓት በትክክሌ መሰራቱን በየጊዛው ያረጋግጣሌ፤
17. የመሥሪያ ቤቱ የኔትዎርክ መሠረተ ሌማት አገሌግልት የሚውለ የሶፌትዌርና ሃርዴዌር
መሣሪያዎች ስፔስፉኬሽን ይሇያሌ እንቀርብ ጥያቄ ያቀርባሌ
18. የመሥሪያ ቤቱ ሠራተኞችና ተጠቃሚዎች የኔትዎርክ መሠረተ ሌማቶችን በአግባቡና
ያዯርጋሌ፣
20. በተቋሙ ውስጥ ያለ የቴክኖልጂ መሳሪያዎችን መጠገን እንዱጠገን ማዴረግ
3.13.12. የኮምፒውተር ጥገና ባሇሙያ II ተግባርና ኃሊፉነት
ተጠሪነቱ ሇቴክኖልጂ ሌማትና ዴጋፌ ቡዴን መሪ ሆኖ የሚከተለት ተግባርና ኃሊፉነቶች

ይኖሩታሌ
102
2. የተጠቃሚዎችን የኔትወርክ ሲስተም ይመረምራሌ፤ ያስተካክሊሌ፤ ችግሩ ያሇው

በከፌተኛ ኔትወርክና ሲስተም እቃዎች ሊይ ከሆነ ወዯ ኔትወርክ አዴሚኒስትሬተር
ባሇሙያ ያስተሊሌፊሌ፤
3. ኮምፒውተር ሃርዴዌርና ሶፌትዌር ችግሮችን ይመረምራሌ የጥገና ስራ ያከናውናሌ፤
ያዯርጋሌ፤

ይተገብራሌ
ያዯርጋሌ፤
የሚሆን መጠይቅ ያ዗ጋጃሌ

13. የኮምፒውተርና ተዚማጅ ዕቃዎች አጠቃቀምን በተመሇከተ በተሇያዩ የስራ ክፌልች

14. ሇላልች በኮምፒውተር እና ተዚማጅ ዕቃዎች ጥገና ሥራ ሊይ ሇተሰማሩ ባሇሙያዎች
ሙያዊ ዴጋፌ ይሰጣሌ

15. የመሠረታዊ የኮምፒውተር እውቀት፣ አጠቃቀም፣ አያያዜ ምክርና ቴክኒካሌ ዴጋፌ
ይሰጣሌ፣
16. ሇጥገና መሇዋወጫነት የሚያስፇሌጉ እቃዎችን ሇመሇየት የዲሰሳ ጥናት ያዯርጋሌ
103
17. የመ/ቤቱን ኮምፒውተሮችና ላልች ተዚማጅ ዕቃዎች አጠቃቀም በተመሇከተ
ያ዗ጋጃሌ፡

3.13.13. የኮምፒውተር ጥገና ባሇሙያ I ተግባርና ኃሊፉነት
ተጠሪነቱ ሇቴክኖልጂ ሌማትና ዴጋፌ ቡዴን መሪ ሆኖ የሚከተለት ተግባርና ኃሊፉነቶች

ይኖሩታሌ
2. የተጠቃሚዎችን የኔትወርክ ሲስተም ይመረምራሌ፤ ያስተካክሊሌ፤ ችግሩ ያሇው

በከፌተኛ ኔትወርክና ሲስተም እቃዎች ሊይ ከሆነ ወዯ ኔትወርክ አዴሚኒስትሬተር
ባሇሙያ ያስተሊሌፊሌ፤
3. ኮምፒውተር ሃርዴዌርና ሶፌትዌር ችግሮችን ይመረምራሌ የጥገና ስራ ያከናውናሌ፤
ያዯርጋሌ፤
9. በጥገና ወቅት ፊይልች ዯህንነት እንዱጠበቅ ያዯርጋሌ መያዚቸውን ያረጋግጣሌ፤
104
ያዯርጋሌ፤
11. የኮምፒውተርና ተዚማጅ ዕቃዎች አጠቃቀምን በተመሇከተ በተሇያዩ የስራ ክፌልች

12. የመሠረታዊ የኮምፒውተር እውቀት፣ አጠቃቀም፣ አያያዜ ምክርና ቴክኒካሌ ዴጋፌ
ይሰጣሌ፣
13. ሇጥገና መሇዋወጫነት የሚያስፇሌጉ እቃዎችን ሇመሇየት የዲሰሳ ጥናት ያዯርጋሌ፤
14. የመ/ቤቱን ኮምፒውተሮችና ላልች ተዚማጅ ዕቃዎች አጠቃቀም በተመሇከተ
ያ዗ጋጃሌ፡

3.13.14. የኔት ወርክ አዱሚኒስትሬትር ባሇሙያ IV ተግባርና ኃሊፉነት

2. xÄþS yn¤TwRK ZRU¬ l¥µÿD y¸ÃSfLgWN ywÀ GMT½ gþz¤Â ysW
`YL :QD ሇይቶ xzUJè ÃqRÆL\
ያዯርጋሌ፣
4. የጽ/ቤቱን የወዯ ፉት የሥራ ስፊት መሠረት በማዴረግ የኔትወርክ ሲስተም አዱስ
5. በኔትወርክ መሰረተ ሌማት ሊይ ያለ ችግሮችንም በመሇየት ከመፌትሄ ሀሳቦች ጋር
ሇውሳኔ ያቀርባሌ ሙያዊ ምስክር አገሌግልት ይሰጣሌ፤
105
6. አዱስ በሚቋቋሙ የስራ ክፌልችና ወይም በወረዲ ዯረጃ ከነባር የኔትወርክ መሰረተ
ሌማት ጥናት ተጠንቶ ሲቀርብ ተግባራዊ ያዯርጋሌ ይከታተሊሌ፤
9. ከኔትወርክ ሲስተም ጋር ተያያዥነት ያሊቸውን መረጃዎች Back up ይይዚሌ፣
10. በኔትወርክ መሠረተ ሌማት ሊይ የሚዯርሰውን ጉዲት ሇመከሊከሌ እንዱቻሌ የDisaster
11. የመሥሪያ ቤቱን የኔትወርክ ሀብት ሚስጢራዊነቱን እንዱጠበቅ የይሇፌ ቃሌ /ፓስ
ወርዴ/ ይይዚሌ፣
ተግባራዊ የተዯረገውን ስርዓት ይከታተሊሌ
13. የኔትወርክ ፕሮግራም በትክክሌ መ዗ርጋቱንና መስራቱን ይቆጣጠራሌ
14. የመሥሪያ ቤቱ ሠራተኞችና ተጠቃሚዎች የኔትወርክ መሠረተ ሌማቶችን በአግባቡና
3.13.15. የኔት ወርክ አዱሚኒስትሬትር ባሇሙያ I

ያዯርጋሌ፣
3. የጽ/ቤቱን የወዯ ፉት የሥራ ስፊት መሠረት በማዴረግ የኔትወርክ ሲስተም አዱስ
106
4. አዱስ በሚቋቋሙ የስራ ክፌልችና ወይም በወረዲ ዯረጃ ከነባር የኔትወርክ መሰረተ
ሌማት ጥናት ተጠንቶ ሲቀርብ ተግባራዊ ያዯርጋሌ ይከታተሊሌ፤
7. ከኔትወርክ ሲስተም ጋር ተያያዥነት ያሊቸውን መረጃዎች Back up ይይዚሌ፣
ተግባራዊ የተዯረገውን ስርዓት ይከታተሊሌ
9. የኔትወርክ ፕሮግራም በትክክሌ መ዗ርጋቱንና መስራቱን ይቆጣጠራሌ
10. የመሥሪያ ቤቱ ሠራተኞችና ተጠቃሚዎች የኔትወርክ መሠረተ ሌማቶችን በአግባቡና
3.13.16. ሲስተምና ዲታቤዜ አዴሚኒስትሬተር ባሇሙያ IV

2. መሪጃዎችን በወቅቱ ወዯ መረጃ ቋት እንዱገቡና ሇተጠቃሚዎች ያሰራጫሌ፣
3. መረጃዎችን በባካፕ መውሰዴ ሪስቶር ማዴረግ፣
4. የመረጃ ቋቶች በተፇሇገው ቅጽ መተግበራቸውን ማረጋገጥ፣
5. የኢንፍርሜሽን ዯህንነት ስጋቶችን በየጊዛው ተከታትል ከመፌትሔ ሃሳቦች ጋር
ሇኃሊፉው ያቀርባሌ፣ ሲፇቀዴም ተግባራዊ ያዯርጋሌ፣
6. በዲታቤዜ ሲስተሙ ጥቅም ሊይ ሉውለ የሚችለ የመረጃ ማሰባሰቢያ መንገድችን
ዱዚይን ያዯርጋሌ፣ የተሰበሰቡ መረጃዎችን በአይነታቸው ይሇያሌ፣
7. ወዯ ዲታቤዜ የሚገቡ መረጃዎችን ትክክሇኛ መሆናቸውን ይከታተሊሌ፣ የዲታቤዜ
አጠቃቀም ፖሉሲን ተግባራዊ ያዯርጋሌ፣
107
8. የዱስክ አጠቃቀም ሂዯት ይቆጣጠራሌ፣ የቅጂ አያያዘ እና ሲስተሙ ችግር
ሲያጋጥመው መፌትሄ ይሰጣሌ፣
9. ወቅቱን ጠብቆ የሲስተምና የዲታቤዜ የባካፕና ሪከቭሪ (backup/recovery) ስራዎችን
የማከናዎን ስራዎችን ይሰራሌ፣
10. የዲታ ቤዜ ስርዓት በትክክሌ መሰራቱን በየጊዛው ያረጋግጣሌ፤
ያዯርጋሌ፣
12. በኔትዎርክ ድሜን ዉስጥ ያለ ተጠቃሚዎችን በቀሊለ ማስተዲዯር እንዱቻሌ የግሩፕ ፖሉሲ
ስራዎችን ያከናውናሌ፤
13. አክቲቭ ዲይሬክተሪ ኢንስታላሽን እና የኮንፊግራሽን ስራ ይሰራሌ፤
14. የግሩፕ ፖሉሲ ኮንፊግራሽን ስራ ያከናውናሌ፤
15. የሲስተም ዯህንነት ፍተሻ ያካህዲሌ ችግር ሲያጋጥም ያተካክሊሌ
16. ወቅቱን ጠብቆ የሲስተም ባካፕ ይወስዲሌ
17. ሇሲስተም ተጠቃሚዎች መጠቀሚያ ፈቃዴ ይሰጣሌ
3.13.17. የይዝታ ማህዯር አስተዲዯር ቡዴን አስተባባሪ

1. ከ዗ርፈ የስራ እቅዴ በመነሳት የቡዴኑን እቅዴ በወቅቱ አ዗ጋጅቶ ያቀርባሌ፣ሲጸዴቅም
ስራዎችን ሇባሇሙያዎች በማከፊፇሌ ተግባራዊ አፇጻጸሙን ይከታተሊሌ፤
2. የቡዴኑ አባሊት አመታዊ ወርሃዊና ሳምንታዊ እቅዴ እንዱያ዗ጋጁ ያዯርጋሌ፤
3. በቡዴኑ የሚገኙ ባሇሙያዎችና ሰራተኞች የስራ ተነሳሽነታቸው እንዱጨምርና
ውጤታማነታቸው እንዱጎሇብት በቅርበት ይዯግፊሌ፣
5. አስፇሊጊ የሆኑ የስራ መገሌገያ መሳሪያዎችና የሰው ሃይሌ እንዱሟሊ ያዯርጋሌ፤ችግር
ሲያጋጥም መፌትሄ ይሰጣሌ፤
108
6. ቡዴኑ ሇተገሌጋዮች የሚሰጣቸው አገሌግልቶች በአግባቡ መሰጠታቸውን እና ቅሬታም
እንዲይከሰት ይከታተሊሌ፤ቅሬታም ሲፇጠር ማስተካከያ ይሰጣሌ፣
7. እያንዲንደ የቡዴኑ አባሌ በተቀመጠው ስታንዯርዴ መሰረት ተግባራት ማከናወናቸውን
ይከታተሊሌ፤ይዯግፊሌ፣
8. ግብረ መሌስ ይሰጣሌ፤በግብረ መሌሱ መሰረት ተግባራዊ መሆኑን ይከታተሊሌ
10. ሇተቀናጀ የመሬት ይዝታ ስርዓት የተ዗ጋጀውንና የሇማውን የመሬት ይዝታ አገሌግልት
አሰጣጥ ሲስተም እና መረጃ ቋት በአግባቡ መተዲሩን፣ ሇአገሌግልት በሚያመች ሁኔታ
መዯራጀቱን እንዱሁም አጠቃቀሙ በስርዓት መመራቱን፣ የቴክልጂ ውጤቶቹ
መጠበቃቸውንና ወቅታዊ መዯረጋውን ይከታተሊሌ፡፡
11. ከማህዯር አስተዲዯር ጋር የተያያዘ በመሬት ሊይ የሚስተዋለ የአገሌግልት አሰጣጥ
ችግሮችን የሚቀርፈ መሌካም ተሞክሮዎችን ይቀምራሌ፤ያስፊፊሌ፤እንዱቀመርና
እንዱስፊፊ ያዯርጋሌ፡፡
12. ተገሌጋዮች ሇሚጠይቋቸው የማህዯር ባክአፕ ጥያቄዎች ምሊሽ እንዱሰጥ ያዯርጋሌ፣
14. የይዝታ ማህዯራትን በሶፌት እና ሃርዴ ኮፒ እንዱዯራጁ ያዯርጋሌ
15. ሇአገሌግልት የሚፇሇጉ ማህዯራትን እንዱቀርቡ ያስዯርጋሌ
16. ሌዩ ሌዩ መረጃ ኮፒ /ባክ አፕ መረጃ/ እንዱሰጥ ይፇቅዲሌ፤
17. የይዝታ ነክ ማህዯራት በአግባቡ መያዚቸውን፣ በ዗መናዊ መንገዴ መዯራጀታቸውን
18. የመሬት ይዝታ ማህዯራት እያንዲንደ ገጽ ቁጥር እንዱሰጠውና አባሪ ተመትቶ
እንዱቆጠር ያዯርጋሌ፤
19. የማህዯር አስተዲዯር እና አያያዜ ዗መናዊ የአዯረጃጀት ስርአት እንዱከተሌ ይከታተሊሌ፣
እንዱሁም ይዯግፊሌ፤ ስሌጠና ይሰጣሌ፤
20. የተሻሻለ የማህዯር አዯረጃጀትና አያያዜ ስሌጠናዎች እንዱሰጡ ያዯርጋሌ፤
21. ሰራተኞች ሌምዴ ካሊቸው ክፌሇ ከተሞች ተሞክሮ እንዱወስደ ያዯርጋሌ
22. ሇሚያጋጥሙ ችግሮች ግብረ መሌስ ይሰጣሌ
23. የይዝታ ማህዯራትን ኮፒና ስካን በማዴረግ ሇመሬት ይዝታ ምዜገባና መረጃ ኤጀንሲ
እንዱተሊሇፈ ሥራውን በጥብቅ ዱሲፕሉን ይመራሌ፤ይቆጣጠራሌ፤
109
24. የይዝታ ማረጋገጥ ስራው ሲጠናቀቅ ዋናዉ የይዝታ ማህዯራት ሇመሬት ይዝታ
ምዜገባና መረጃ ኤጀንሲ ያስተሊሌፊሌ/መተሊሇፈን ያረጋግጣሌ፤
25. የማህዯር መጥፊት ችግሮችን ይሇያሌ በተቀመጠው አሰራር/መመሪያ መሰረት
እንዱፇፀም ያዯርጋሌ/ይፇፅማሌ/ ማህዯራት ጠፌተው በማይገኙበት ሁኔታ ሙለ
ኃሊፉነት በመውሰዴ ተገቢውን እርምጃ ይወስዲሌ/ያስወስዲሌ፣
26. ከተሇያዩ መንግስታዊ ተቋማት፣ የፌትህ አካሊት እንዱሁም ባሇይዝታዎች የሚጠየቁ
ከይዝታ ማህዯራት ጋር የሚያያዘ መረጃዎችን እንዱሰጡ ያዯርጋሌ፤ይከታተሊሌ፤
27. ዗መናዊ የመረጃ አዯረጃጀት መ዗ርጋት ዯህንነቱን መጠበቅ፣ወቅታዊ በማዴረግ
ሲስተም ያስተዲዴራሌ፤
28. የተቋሙን የይዝታ ነክ መረጃ መዯራጀቱን ይከታተሊሌ፤
29. በማህዯር አስተዲዯር ሊይ ያለ ህግ ማእቀፍች ዘሪያ ክፌተቶችን ይሇያሌ ግብረ መሌስም
ይሰጣሌ
30. በአሰራር ሂዯት ሇሚያጋጥሙ የአሰራር ክፌተቶች መረጃዎችን በማሰባሰብ የመፌትሄ
አቅጣጫ ያስቀምጣሌ
ያከናውናሌ
3.13.18. የይዝታ ማህዯራት ባሇሙያ III

1. ሌዩ ሌዩ የማስፇፀሚያ እቅድችን ያ዗ጋጃሌ
2. የይዝታ ማህዯራትን በሃርዴ እና በሶፌት ኮፒ ያዯራጃሌ
3. ሇአገሌግልት የሚፇሇጉ ማህዯራት በስታንዯርደ መሰረት እንዱወጡ ያዯርጋሌ፤
አስፇርሞ ሇባሇሞያ ያስረክባሌ
4. ሇአገሌግልት የወጡ ማህዯራት በመመሪያው መሰረት እንዱመሇሱ ያዯርጋሌ
6. ያረጁና የተበሊሹ የማህዯር ፍሌዯሮችና ክሊሴሮችን ይቀይራሌ
110
7. ከሌዩ ሌዩ ተቋማት የሚቀርቡ ይዝታ ነክ የመረጃ ጥያቄዎችን አግባቡ አዯራጅቶ ምሊሽ
ይሰጣሌ
8. ከፌትህ አካሊት ሇሚቀርቡ የባክአፕ መረጃ ጥያቄዎችን ተቀብል ምሊሽ ይሰጣሌ
9. አዱስ ሇሚከፇቱ ማህዯራት ከቡዴን መሪው ተመርቶ ሲመጣሇት ኮዴ ይሰጣሌ
11. የባሇይዝታዎችን ማህዯራት በሚስጥራዊነት ያዯራጃሌ፤ ይጠብቃሌ
12. የማህዯር አስተዲዯር እና መረጃ ቅብብልሽ ስርዓቱ በቴክኖልጂ በሚዯገፌበት ወቅት
አስፇሊጊውን ስሌጠና ይወስዲሌ፤ አገሌግልቱን ሇምቶ ተግባራዊ በተዯረገው ቴክኖልጂ
መሰረት ይሰጣሌ፤
14. በክ/ከተማው ማህዯር ክፌሌ የሚገኙ እና በወረዲ ዯረጃ የሚዯራጁ መብት
የሚፇጠርሊቸውን ማህዯራት በመረከብ በሚቀመጠው አሰራር መሰረት ሇማዕከለ
የማህዯር አስተዲዯር ክፌሌ ቆጥሮ ያስረክባሌ፣
15. በማዕከሌ መብት የሚፇጠርሊቸውን ይዝታዎች ማህዯር ይረከባሌ፣ በአግባቡ አዯራጅቶ
እንዱያዜ ያዯርጋሌ፣ ያስተዲዴራሌ፣
ያከናውናሌ
3.13.19. የይዝታ ማህዯራት ባሇሙያ I

1. ሌዩ ሌዩ የማስፇፀሚያ እቅድችን ያ዗ጋጃሌ
2. የይዝታ ማህዯራትን በሃርዴ እና በሶፌት ኮፒ ያዯራጃሌ
3. ሇአገሌግልት የሚፇሇጉ ማህዯራት በስታንዯርደ መሰረት እንዱወጡ ያዯርጋሌ፤
አስፇርሞ ሇባሇሞያ ያስረክባሌ
4. ሇአገሌግልት የወጡ ማህዯራት በመመሪያው መሰረት እንዱመሇሱ ያዯርጋሌ
6. ያረጁና የተበሊሹ የማህዯር ፍሌዯሮችና ክሊሴሮችን ይቀይራሌ
7. ከሌዩ ሌዩ ተቋማት የሚቀርቡ ይዝታ ነክ የመረጃ ጥያቄዎችን አግባቡ አዯራጅቶ ምሊሽ
ይሰጣሌ
111
9. የባሇይዝታዎችን ማህዯራት በሚስጥራዊነት ያዯራጃሌ፤ ይጠብቃሌ
10. የማህዯር አስተዲዯር እና መረጃ ቅብብልሽ ስርዓቱ በቴክኖልጂ በሚዯገፌበት ወቅት
አስፇሊጊውን ስሌጠና ይወስዲሌ፤ አገሌግልቱን ሇምቶ ተግባራዊ በተዯረገው ቴክኖልጂ
መሰረት ይሰጣሌ፤
12. በክ/ከተማው ማህዯር ክፌሌ የሚገኙ እና በወረዲ ዯረጃ የሚዯራጁ መብት
የሚፇጠርሊቸውን ማህዯራት በመረከብ በሚቀመጠው አሰራር መሰረት ሇማዕከለ
የማህዯር አስተዲዯር ክፌሌ ቆጥሮ ያስረክባሌ፣
13. በማዕከሌ መብት የሚፇጠርሊቸውን ይዝታዎች ማህዯር ይረከባሌ፣ በአግባቡ አዯራጅቶ
እንዱያዜ ያዯርጋሌ፣ ያስተዲዴራሌ፣
ያከናውናሌ
3.13.20. የይዝታ ማረጋገጫ ሰነዴ ዜግጅትና ህትመት ክትትሌ ባሇሙያ II

3. ታትመው የተሊኩ የይዝታ ማረጋገጫ ሰነድችን ይቀበሊሌ፤
4. ታትመው የተሊኩ የይዝታ ማረጋገጫ ሰነድችን በሚስጥራዊ ኮዴ ያዯራጃሌ፤
5. የይዝታ ማረጋገጫ ሰነድችን ሇየስራ ክፌልች አሰራሩን ጠብቆ ያሰራጫሌ፤
6. የይዝታ ማረጋጫ ሰነድቹ ጥቅም ሊይ መዋሊቸውን በክትትሌና ያረጋግጣሌ
7. ጥቅም ሊይ የዋለ ካርታዎችን መረጃ ወዯ መረጃ ቋት ያስገባሌ፤
8. ጊዛ ያሇፇባቸውን የይዝታ ማረጋገጫ ሰነዴ መረጃ ሰብስቦ ያዯራጃሌ
ያከናውናሌ
112
3.13.21. የይዝታ ማረጋገጫ ሰነዴ ዜግጅትና ህትመት ክትትሌ ባሇሙያ I
3. የይዝታ ማረጋገጫ ሰነድችን ሇየስራ ክፌልች አሰራሩን ጠብቆ ያሰራጫሌ፤
4. የይዝታ ማረጋጫ ሰነድቹ ጥቅም ሊይ መዋሊቸውን በክትትሌና ያረጋግጣሌ
5. ጥቅም ሊይ የዋለ ካርታዎችን መረጃ ወዯ መረጃ ቋት ያስገባሌ፤
6. ጊዛ ያሇፇባቸውን የይዝታ ማረጋገጫ ሰነዴ መረጃ ሰብስቦ ያዯራጃሌ
ያከናውናሌ
3.13.22. የሪከርዴ እና ማህዯር ሰራተኛ II

1. የራሱን ዕቅዴ የቡዴኑን ዕቀዴ መነሻ በማዴረግ ያ዗ጋጃሌ፤
2. ገቢ የሆኑ ዯብዲቤዎችንና መረጃዎችን በመረከብ ማህተም፣ ቀን፣ ቁጥርና አባሪ መኖሩን
3. በገቢ ካርዴ የተመ዗ገቡ ዯብዲቤዎችንና መረጃዎችን ከሚመሇከተው ፊይሌ ጋር በማያያዜ
ቁጥር በመስጠት ሇሚመሇከተው አካሌ ያስተሊሌፊሌ፡፡
4. ወዯተሇያዩ ተቋማት ወይም መ/ቤቶች የሚሊኩ ወይም የሚወጡ ዯብዲቤዎችን በትክክሇኛው
ባሇቤት መፇረሙን ያረጋግጣሌ፡፡
5. ወጭ የሚዯረጉ ዯብዲቤዎች ትክክሇኛነት ካጣራ በኋሊ የፕሮቶኮሌ ቁጥር በመስጠት ወጭ
እንዱሆኑ ወዯ መሌዕክት ክፌሌ ይሌካሌ፡፡
6. ገቢና ወጭ የተዯረጉ ዯብዲቤች፣መረጃዎችንና ማህዯሮችን ዕሇታዊ እንቅስቃሴ ይመ዗ግባሌ፣
ስታትስቲካው መረጃዎችን ሪፖርት ያዯርጋሌ፡፡
7. ከተሇያዩ የሥራ ዗ርፍች ወይም ባሇጉዲዮች የመረጃ /ማህዯር ጥያቄዎች ሲቀርቡ አግባብ
ባሇው አካሌ መጠየቁን በማረጋገጥ አስፇርሞ ይሰጣሌ፣ ሲመሇስ ዯህንነቱና ቅዯም ተከተለ
ትክክሌ መሆኑን በማረጋገጥ ፇርሞ ይረከባሌ፡፡
113
8. መረጃው ወይም ማህዯሩ የተጓዯሇ ከሆነ በማጣራት ተመሊሽ ከመሆኑ በፉት
ሇሚመሇከተው አካሌ ያሳውቃሌ፣ ይከታተሊሌ፡፡
9. በውሰት የተወሰደ መረጃዎችን ወይም ማህዯሮችን በጊዛ ገዯባቸው ያሌተመሇሱትን
ይሇያሌ፣ እንዱመሇሱ ያዯርጋሌ፣ እንዯአስፇሊጊነቱ የመመሇሻ ቀናቸውን እንዱራ዗ም
10. መረጃዎችን ሰነድችን ሪከርድችን ሇሥራ አመች በሆነ መንገዴ በሃርዴና በሶፌት ኮፒ
በመያዜ በስርዓቱ ያዯራጃሌ፡፡
11. ተንቀሳቃሽና የማይንቀሳቀሱ እንዱሁም የሚወገደና ያረጁ አቃፉዎችን ይሇያሌ፣ በተ዗ጋጀው
ሪከርዴ ቅፅ ሊይ ይመ዗ግባሌ፡፡
12. ያረጁ አቃፉዎችን ይቀይራሌ፣ የሚወገደትንም በተመረጠው ዗ዳ እንዱወገዴ ያዯርጋሌ፡፡
13. የሥራ ክንውን ሪፖርት ሇሚመሇከተው አካሌ ያቀርባሌ፤
15. ላልች ከሥራ ክፌለ ጋር ተዚማጅ የሆኑ ስራዎችን በበሊይ ኃሊፉ ሲመራሇት ያከናውናሌ፤
3.13.23. የሪከርዴና ማህዯር ሠራተኛ I

1. ገቢ የሆኑ ዯብዲቤዎችንና መረጃዎችን በመረከብ ማህተም፣ ቀን፣ ቁጥርና አባሪ መኖሩን
2. በገቢ ካርዴ የተመ዗ገቡ ዯብዲቤዎችንና መረጃዎችን ከሚመሇከተው ፊይሌ ጋር በማያያዜ
3. ወዯተሇያዩ ተቋማት ወይም መ/ቤቶች የሚሊኩ ወይም የሚወጡ ዯብዲቤዎችን አግባብ
ባሇው አካሌ መፇረሙን ያረጋግጣሌ፤
4. ወጪ የሚዯረጉ ዯብዲቤዎች ትክክሇኛነት ካጣራ በኋሊ የፕሮቶኮሌ ቁጥር በመስጠት ወጪ
እንዱሆኑ ወዯ መሌዕክት ክፌሌ ይሌካሌ፤
5. ገቢና ወጭ የተዯረጉ ዯብዲቤችን፣ መረጃዎችንና ማህዯሮችን ዕሇታዊ እንቅስቃሴ
ይመ዗ግባሌ፣ ስታትስቲካው መረጃዎችን ሪፖርት ያዯርጋሌ፤
6. ከተሇያዩ የሥራ ዗ርፍች ወይም ባሇጉዲዮች የመረጃ /ማህዯር ጥያቄዎች ሲቀርቡ አግባብ
ባሇው አካሌ መጠየቁን በማረጋገጥ አስፇርሞ ይሰጣሌ፣ ሲመሇስ ዯህንነቱና ቅዯም ተከተለ
ትክክሌ መሆኑ በማረጋገጥ ፇርሞ ይረከባሌ፤
114
7. በውሰት የተወሰደ መረጃዎችን በጊዛ ገዯባቸው ያሌተመሇሱትን ይሇያሌ፣ እንዱመሇሱ
ያዯርጋሌ፣ እንዯአስፇሊጊነቱ የመመሇሻ ቀናቸውን እንዱራ዗ም ያዯርጋሌ፤
8. መረጃዎችን ሰነድችን ሪከርድችን ሇሥራ አመች በሆነ መንገዴ በሃርዴና በሶፌት ኮፒ
በመያዜ በስርዓቱ ያዯራጃሌ፤
9. የሚወገደና ያረጁ አቃፉዎችን ይሇያሌ፣እንዱወገዴ መረጃ ይሰጣሌ፣አዱስ እንዱዯራጅ ጥያቄ
ያቀርባሌ፤
10. ያረጁ አቃፉዎችን ይቀይራሌ፣ የሚወገደትንም በተመረጠው ዗ዳ እንዱወገዴ ያዯርጋሌ፤
11. መጠየቁን በማረጋገጥ አስፇርሞ ይሰጣሌ፣ ሲመሇስ ዯህንነቱና ቅዯም ተከተለ ትክክሌ
መሆኑን በማረጋገጥ ፇርሞ ይረከባሌ፤
13. ላልች ከሥራ ክፌለ ጋር ተዚማጅ የሆኑ ስራዎችን በበሊይ ኃሊፉ ሲመራሇት ያከናውናሌ፤
3.13.24. የመረጃ ዳስክ ሠራተኛ II

የእንግዲ መግቢያ ካርዴ በመስጠት ወዯ ሚመሇከተው ክፌሌ ያስተሊሌፊሌ፣
መሟሊት ያሇባቸዉ ቅዴመ ሁኔታዎች መረጃዎችን ይሰጣሌ፣
5. አገሌግልት ጠያቂዎች የጠየቁት አገሌግልት ተገቢ መሆኑን በማረጋገጥ ተቀብል
ሇሚመሇከተው የስራ ክፌሌ ያስተሊሌፊሌ፤ መረጃው ያሌተሟሊ ከሆነ ተሟሌቶ እንዱቀርቡ
ሇተገሌጋዩ ምሊሽ ይሰጣሌ፤
6. በተገሌጋዮች ፌሊጎት መሰረት ቀሌጣፊ የመረጃ አገሌግልት በመስጠት ተቋሙ የሚሰጠውን
አገሌግልት እንዱያገኙ ቅዴመ ሁኔታዎችን በማመቻቸት እገዚ ያዯርጋሌ፣
115
10. ከመስሪያ ቤቱ ተገሌጋዮች በስሌክ የሚቀርቡ የመረጃ ጥያቄዎችን/መረጃዎችን ተቀብል
ሇሚመሇከተው ክፌሌ ያቀርባሌ፤ከመስሪያ ቤቱ ሇዯንበኞች በስሌክ እንዱተሊሇፌ የሚሰጡ
መረጃዎችን ተቀብል ያስተሊሌፊሌ፣
3.13.25. የመረጃ ዳስክ ሠራተኛ I

የእንግዲ መግቢያ ካርዴ በመስጠት ወዯ ሚመሇከተው ክፌሌ ያስተሊሌፊሌ፣
መሟሊት ያሇባቸዉ ቅዴመ ሁኔታዎች መረጃዎችን ይሰጣሌ፣
116
3.13.26. ሉዜ እና የይዝታ አገሌግልት ገቢ አሰባሰብ ቡዴን አስተባበሪ

1. የ዗ርፈን ዕቅዴ መነሻ በማዴረግ የቡዴኑን ዕቅዴ ያ዗ጋጃሌ፣ ከስሩ ሊለ ሇባሇሙያዎች
ያወርዲሌ፤
2. የሉዜ ክፌያ አሰባሰብን መሰፇርት፣ እስታንዲርዴ፣ የአፇጻጸምና ፍርማቶች ተቀብል
እንዱዯራጅ ያዯርጋሌ፤
3. በጨረታ፣ በምዯባና በጊዛዊ ሉዜ ቦታ የተሊሇፇሊቸውን ባሇይዝታዎች የክፌያ መረጃ በዲታ
ቤዜ እንዱዯራጅ ያዯርጋሌ፣ በየጊዛው ወቅታዊ መሆኑን ይከታተሊሌ፤
4. ከዋናው ዲታቤዜ መዯበኛና ውዜፌ የሉዜ ክፌያ ያሇባቸውን አሌሚዎች ከቦታ ማስረከብና
ሉዜ አፇፃፀም ቡዴን ይቀበሊሌ አዯራጅቶ አገሌግልት እንዱሰጥ ያዯርጋሌ፤
5. የሉዜ ክፌያ እና ከይዝታ አገሌግልት ክፌያ ጋር በተያያ዗ ሇሚቀርቡ የመረጃ ጥያቄዎች
ተገቢውን ምሊሽ ይሰጣሌ/እንዱሰጥ ያዯርጋሌ፤
6. ወቅታዊ የኢትዮጵያ ንግዴ ባንክ የማበዯሪያ ወሇዴ ተመንን መሰረት አዴርጎ የአገሌግልት
ክፌያዎች እንዱሰበሰቡ ያዯርጋሌ አፇፃፀማቸውን ይከታተሊሌ፤
7. ከሉዜ ገቢና ከይዝታ አገሌግልቶች የአገሌግልት እና ቅጣት ክፌያዎችን እንዱሰበሰብ
ያስዯርጋሌ፤
8. የስመ ንብረት ዜውውር ክፌያ (አሹራና የቴምብር ቀረጥ) ክፌያ በአግባቡ መሰብሰቡን
ያረጋግጣሌ፤
9. የመሀንዱስ አገሌግልት፣ የካርታ ኮፒ፣ የሰነዴ ኮፒ እና ከላልች የአገሌግልት ክፌያዎች
እንዱሰበሰብ ያስዯርጋሌ፤
10. የቅዴመ ክፌያ ማ዗ዣና የባንክ ስሉፕ እንዱቀበለና የገቢ ዯረሰኙን ትክክሇኛነት ያረጋግጣሌ፤
11. የሉዜ ክፌያ ሊጠናቀቁ የሉዜ ባሇይዝታዎች የክፌያ የማጠናቀቂያ ምስክር ወረቀት እንዱ዗ጋጅ
በማዴረግ አረጋግጦ ይሰጣሌ፤
12. የተሰበሰበውን ገቢ ወዯ ፊይናንስ ጽ/ቤት እንዱሊክ ያዯርጋሌ፤
13. የእሇት ገቢ በላጀር እንዱመ዗ገብ ያዯርጋሌ፤
14. መዜገብ አዯራጅቶ በመያ዗ ኦዱት ያስዯርጋሌ፡፡
117
3.13.27. የሂሳብ ሰራተኛ III

1. የራሱን ዕቅዴ ከቡዴኑ በወረዯሇት መሰረት ያቅዲሌ፤
2. ያከናወናቸውን ተግባራት መረጃ በሶፌትና በሀርዴ ኮፒ አዯራጅቶ ይይዚሌ፣
3. ከዋናው ዲታቤዜ መዯበኛና ውዜፌ የሉዜ ክፌያ ያሇባቸውን አሌሚዎች ከቦታ ማስረከብና
ሉዜ አፇፃፀም ቡዴን ይቀበሊሌ አዯራጅቶ አገሌግልት እንዱሰጥ ያዯርጋሌ፤
4. በጨረታ፣ በምዯባና በጊዛዊ ሉዜ ቦታ የተሊሇፇሊቸውን ባሇይዝታዎች የክፌያ መረጃ በዲታ
ቤዜ ያዯራጃሌ፣ በየጊዛው ወቅታዊ ያዯርጋሌ፤
5. የሉዜ ክፌያ እና ከይዝታ አገሌግልት ክፌያ ጋር በተያያ዗ ሇሚቀርቡ የመረጃ ጥያቄዎች
ተገቢውን ምሊሽ አ዗ጋጅቶ ያቀርባሌ፤
6. ወቅታዊ የኢትዮጵያ ንግዴ ባንክ የማበዯሪያ ወሇዴ ተመንን መሰረት አዴርጎ የአገሌግልት
ክፌያዎች በዚ አግባብ ስሇመሰሊቱ ያረጋግጣሌ፤
7. ከሉዜ ገቢና ከይዝታ አገሌግልቶች የአገሌግልት እና ቅጣት ክፌያዎችን በተገቢው ሁኔታ
ክፌያ ስሇመሰንሰቡ ያረጋግጣሌ፤
8. የስመ ንብረት ዜውውር ክፌያ (አሹራና የቴምብር ቀረጥ) ክፌያ በአግባቡ መሰብሰቡን
ያረጋግጣሌ፤
9. የመሀንዱስ አገሌግልት፣ የካርታ ኮፒ፣ የሰነዴ ኮፒ እና ከላልች የአገሌግልት ክፌያዎች
መሰብሰቡን ያረጋግጣሌ፤
10. የቅዴመ ክፌያ ማ዗ዣና የባንክ ስሉፕ እንዱቀበለና የገቢ ዯረሰኙን ትክክሇኛነት ያረጋግጣሌ፤
11. የተሰበሰበውን ገቢ በየዕሇቱ ወዯ ፊይናንስ ጽ/ቤት ይሌካሌ፤
12. የእሇት ገቢ በላጀር እንዱመ዗ገብ ያዯርጋሌ፤
13. መዜገብ አዯራጅቶ በመያ዗ ኦዱት ያስዯርጋሌ፤
14. የሉዜ ክፌያ ሊጠናቀቁ የሉዜ ባሇይዝታዎች የክፌያ የማጠናቀቂያ ምስክር ወረቀት አ዗ጋጅቶ
ሇቡዴን አስተባባሪ ያቀርባሌ፤
118
17. የአሌሚዎችን ሌዩ ሌዩ መረጃዎች በሶፌትና በሃርዴ ኮፒ ማዯራጀት
18. የአገሌግልት ክፌያዎችን በባንክ የገባበትን ስሉፕ መቀበሌና የክፌያ ሰነደን ትክክሇኛነት
ማረጋገጥ፤
19. ማጠቃሇያ ሒሳብ ይሰራሌ፤
20. የሂሳብ ሰነድችን በሃርዴና በሶፌት ኮፒ ማዯራጀት
21. የሂሳብ ሰነድች አዯራጅቶ ኦዱት ያስዯርጋሌ፤
3.13.28. ገን዗ብ ያዥ II
1. ከቡዴኑ መሪ በወረዯሇት ዕቅዴ መሰረት የራሱን ዕቅዴ ያ዗ጋጃሌ፤
2. ክፌያ የተፇፀመባቸውን ዯረሰኞችንና የባንክ አዴቫይስ በሞዳሌ በማጠቃሇሌ ሇሚመሇከተው
የሂሣብ ሠራተኛ ይሰጣሌ፣በክፌያ ሰነዴ /payment voucher/ በማሰባሰብ በሞዳሌ ሇሰነዴ
ክፌሌ ያስረክባሌ፣
3. ከሌዩ ሌዩ ክፌያዎች የሚቀርቡ የክፌያ ሰነድች መሰረት አዴርጎ ዯረሰኝ ይቆርጣሌ፤
4. ከሌዩ ሌዩ ክፌያዎች የሚቀርቡ የክፌያ ሰነድች መሰረት አስፇሊጊውን ሶርስ ድክመንት
መሟሊቱን በማረጋገጥ ሪፖርት ሇፊይናንስ ፇሰስ ያዯርጋሌ፤
5. ገቢ የተፇጸመባቸውን ሰነድች በሞዳሌ መዜግቦ ሇሂሳብ ሰራተኛ አስፇርሞ ያስረክባሌ፣
6. ተገቢውን ክትትሌ በማዴረግ ያሌተወራረደ ሂሳቦችን ሰነዴ በዜርዜር በማ዗ጋጀት ሇቡዴን
መሪው ያቀርባሌ፣
7. በየእሇቱ ከሌዩ ሌዩ ምንጮች ገቢ የሚሆነውን ገን዗ብ፣ ከባክ ገቢ የተዯረገበትን ስሉፕ እና
በሂሳብ ሰራተኛ የተረጋገጠውን የገቢ ዯረሰኝ ፇርሞ ይረከባሌ በወቅቱ ሇፊይናንስ የስራ
ክፌሌ ሪፖርት ያዯርጋሌ፤
8. በየጊዛው ገቢ መዜገቦች ሊይ በመመዜገብ በየዕሇቱ ያሇውን የሂሳብ ባሊንስ ይሠራሌ፣
ሪፖርት ያቀርባሌ፤
9. ወዯ ፊይናንስ ገቢ የተዯረገበትን የሂሳብ ማጠቃሇያ (SRV) ሰነዴ ይይዚሌ፤
119
10. የውስጥም ሆነ የውጭ ኦዱተሮች ሇምርመራ በሚመጡበት ጊዛ አስፇሊጊውን መረጃ
በመስጠት ሂሳቡን ያስመረምራሌ፣ መተማመኛ ይሰጣሌ፤
120
121
3.14. የስራ ክፌልችን ችግሮች፣ህጎች ታሳቢዎችን መስበር
ተ.ቁ የስራ ሂዯቱ ዋና የተጻፈና ያሌተጻፈ ህጎችና ህጉ ታሳቢ ያዯረጋቸው አሮጌ ታሳቢዎችን የሰበሩ ሃቆች አዲዱስ ሀሳቦች
ዋና ችግሮች ሌማዲዊ አሰራሮች ታሳቢዎች
1 መብት ከዙህ በፉት በነበረው አሰራር የመብት ፇጠራ ስራ በክፌሇ ከተማ የመብት ፇጠራ አገሌግልት መብት
ሇሚፇጠርሊቸው በክፌሇ ከተማ ዯረጃ በተዯራጀው ዯረጃ የሚሰጥ የነበረ በመሆኑ በማዕከሌ ዯረጃ እንዱሰጥ ሇሚፇጠርሊቸውይዝታዎች
ይዝታዎች የይዝታ የመሬት ሌማትና አስተዲዯር የተዯረገ በመሆኑ የይዝታ ማህዯር አስተዲዯር
ማህዯር ጽ/ቤት ስር ባሇው የአገሌግልት ስራ በማዕከሌ ዯረጃ በተቀናጀ
አስተዲዯር ስራ ማሻሻያና የመሬት መረጃ ስራዎች መሬት መረጃ ዲይሬክቶሬት
዗ርፌ ስር ባሇ የማህዯር ስር ባሇው የማህዯር
አስተዲዯር ቡዴን የሚሰራ የነበረ አስተዲዯር ቡዴን ተሰጥቷሌ
122
ክፌሌ አራት
4.1. በአገሌግልት ማሻሻያና የመሬት መረጃ ዗ርፌ የሰው ሀብት ፌሊጎት (ማዕከሌ)
ተ.ቁ የስራ መዯቡ ተፇሊጊ ችልታ የስራ የሰው ኃይሌ

መጠሪያ ሌምዴ ነባር አዱስ ሌዩነት ምርመራ
1 በአገሌግልት የመጀመሪያ ዱግሪ/ማስተርስ በልው እና አቻ፣ ሊንዴ ልው ፣ 10 1 1 0 ሹመት
ማሻሻያና የመሬት በላጋሌ ሊንዴ አዴምኒስተሬሽን፣ በአርባን ማኔጅመንት እና አቻ፣ ዓመት
መረጃ ዗ርፌ በማኔጅመንት፣ በኢኮኖሚክስ እና አቻ፣ በቢዜነስ መኔጅመንት
ም/ቢሮ ኃሊፉ እና አቻ፣ በአፕሊይዴ ጂኦግራፉ፣ በሊንዴ ኢንፍርሜሽን
ማኔጅመንት ሲስተም እና አቻ፣ በጅኦግራፉካሌ ኢንፍርሜሽን
ሲስተም(GIS) እና አቻ፣ በፕሊኒግ እና አቻ፣ በአርባን
ኢንጂነሪንግ እና አቻ፣ በሊንዴ አዴሚኒስትሬሽን እና አቻ፣
በኮንስትራክሽን ማኔጅመንት እና አቻ፣ በአርባን ማኔጅመንት እና
አቻ፣ በካዲስተራሌ ሰርቬይንግ እና አቻ፣ በሲቪሌ ኢንጂነር እና
አቻ፣ በሰርቬየር ቴክልጂ፣ በአርክቴክቸር እና አቻ፣ ፕሮፐርቲ
ቫለዬሽን
2 ኤክስኩቲቭ 1 1 0
ሰክሬታሪ II
3 ቴክኒካሌ አማካሪ የመጀመሪያ ዱግሪ/ማስተርስ በልው እና አቻ፣ ሊንዴ ልው ፣ 8 0 1 +1 ሜሪት
በላጋሌ ሊንዴ አዴምኒስተሬሽን፣ በአርባን ማኔጅመንት እና አቻ፣ ዓመት
በማኔጅመንት፣ በኢኮኖሚክስ እና አቻ፣ በቢዜነስ መኔጅመንት
እና አቻ፣ በአፕሊይዴ ጂኦግራፉ፣ በሊንዴ ኢንፍርሜሽን
ቫለዬሽን
123
4 የህግና ቴክኒክ የመጀመሪያ ዱግሪ/ማስተርስ በልው እና አቻ፣ ሊንዴ ልው ፣ 8 1 1 0 ሹመት+ሜሪት
ጉዲዮች ክትትሌ በላጋሌ ሊንዴ አዴምኒስተሬሽን፣ በአርባን ማኔጅመንት እና አቻ፣ ዓመት
ዲይሬክቶሬት በማኔጅመንት፣ በኢኮኖሚክስ እና አቻ፣ በቢዜነስ መኔጅመንት
ቫለዬሽን
5 ኤክስኩቲቭ 1 1 0 ተፇሊጊ ችልታና የስራ ሌምዴ ከዋና ቢሮ

ሰክሬታሪ I ተ዗ጋጅቶ እንዯሚመጣ ታሳቢ ተወስዶሌ
የመጀመሪያ ዱግሪ/ማስተርስ በልው እና አቻ፣ ሊንዴ ልው ፣ 6 0 1 +1

6 የማስረጃ አሰጣጥና በላጋሌ ሊንዴ አዴምኒስተሬሽን፣ በአርባን ማኔጅመንት እና አቻ፣ ዓመት
ክትትሌ ቡዴን በማኔጅመንት፣ በኢኮኖሚክስ እና አቻ፣ በቢዜነስ መኔጅመንት
ቫለዬሽን
7 የሰነዴ ማጣራትና የመጀመሪያ ዱግሪ/ማስተርስ በልው እና አቻ፣ ሊንዴ ልው ፣ 4ዓመት 0 7 +7

መወሰን ክትትሌና በላጋሌ ሊንዴ አዴምኒስተሬሽን፣ (3)
ዴጋፌ ባሇሙያ IV የመጀመሪያ ዱግሪ/ማስተርስ በአርባን ማኔጅመንት እና አቻ፣
በማኔጅመንት እና አቻ፣ በኢኮኖሚክስ እና አቻ፣ በቢዜነስ
መኔጅመንት እና አቻ፣ በአፕሊይዴ ጂኦግራፉ፣ በሊንዴ
ኢንፍርሜሽን ማኔጅመንት ሲስተም እና አቻ፣ (4)
8 የቴክኒክና ካርታ የመጀመሪያ ዱግሪ/ማስተርስ በፕሊኒግ እና አቻ፣ በአርባን 4ዓመት 0 8 +8 በሶስት የስራ ክፌልች ይሰሩ የነበሩ
124
ዜግጅት ክትትሌና ኢንጂነሪንግ እና አቻ፣ በሊንዴ አዴሚኒስትሬሽን እና አቻ፣ የፌ/ቤት ስራዎች ወዯ አንዴ አዯረጃጀት
ዴጋፌ ባሇሙያ IV በኮንስትራክሽን ማኔጅመንት እና አቻ፣ በካዲስተራሌ ሰርቬይንግ በመምጣቱ በስራው ስፊት ሌክ የሰው
እና አቻ፣ በሲቪሌ ኢንጂነር እና አቻ፣ በሰርቬየር ቴክልጂ፣ ሀይሌ ቁጥሩ ሉጨምር ችሎሌ፡
በአርክቴክቸር እና አቻ፣ ፕሮፐርቲ ቫለዬሽን፣ በጅኦግራፉካሌ
ኢንፍርሜሽን ሲስተም(GIS) እና አቻ (9)
9 የህግ ጉዲዮች የመጀመሪያ ዱግሪ/ማስተርስ በልው እና አቻ፣ ሊንዴ ልው ፣ 6 0 1 +1 ተቋሙ ካሇበት ሰፉ የፌ/ቤት ክሶች አኳያ
ክትትሌ ቡዴን መሪ በላጋሌ ሊንዴ አዴምኒስተሬሽን፣ ዓመት በተሻሇ አዯረጃጀት መረጃ በማዯራጀት ምሊሽ
ሇመስጠት እንዱያስችሌ በአዱስ መሌክ
የተዯራጀ ቡዴን
10 የሰነዴ ማጣራትና  የመጀመሪያ ዱግሪ/ማስተርስ በልው እና አቻ፣ ሊንዴ ልው፣ 4 12 5 -7 ቀዯም ሲሌ የዴጋፌ ክትትሌ እና ቅሬታ
መወሰን ክትትሌና በላጋሌ ሊንዴ አዴምኒስተሬሽን (3) ዓመት አፇታት ስራ አመራር/ህግ ባሇሙያ በሚሌ
ዴጋፌ ባሇሙያ IV የስራ መዯብ የሚታወቅ ቢሆንም በተሇያዩ
 የመጀመሪያ ዱግሪ/ማስተርስ በአርባን ማኔጅመንት እና አቻ፣ የስራ ክፌልች የሚሰሩትን የፌ/ቤት
በማኔጅመንት እና አና ፣ በኢኮኖሚክስ እና አቻ፣ በቢዜነስ ማስረጃና የወሰን ክርክር ትዕዚዝች በአንዴ
መኔጅመንት እና አቻ ፣ በአፕሊይዴ ጂኦግራፉ፣ በሊንዴ የስራ ክፌሌ በማዯራጀቱ፣ የቅሬታ ስራው
ራሱን በቻሇ ቡዴን እንዱዯራጅ በመዯረጉ
ኢንፍርሜሽን ማኔጅመንት ሲስተም እና አቻ፣ (2)
የሰው ሀይለ ሽግሽግ ተዯርጓሌ፣
11 የቴክኒክ አጣሪ  የመጀመሪያ ዱግሪ/ማስተርስ በፕሊኒግ እና አቻ፣ በአርባን 4 8 3 -5 ቀዯም ሲሌ የዴጋፌና ክትትሌ ቅሬታ
ካርታ ዜግጅት ኢንጂነሪንግ እና አቻ፣ በሊንዴ አዴሚኒስትሬሽን እና አቻ፣ ዓመት አፇታት ቴክኒክ ባሇሙያ በሚሌ የስራ
ክትትሌ እና ዴጋፌ በኮንስትራክሽን ማኔጅመንት እና አቻ፣ በካዲስተራሌ መዯብ የተዯራጀ ቢሆንም የሰው ኃይለ ወዯ
ባሇሙያ IV ማስረጃ አሰጣጥ ክትትሌ ቡዯን
ሰርቬይንግ እና አቻ፣ በሲቪሌ ኢንጂነር እና አቻ፣ በሰርቬየር
እንዱሸጋሸግ ተዯርጓሌ፣
ቴክልጂ፣ በአርክቴክቸር እና አቻ ፣ በጅኦግራፉካሌ
ኢንፍርሜሽን ሲስተም(GIS) እና አቻ (3)
12 የተቀናጀ የመሬት  ሊንዴ ኢንፍረሜሽን ሲስተምና አቻ 10 1 1 0 ከዙህ በፉት የነበረው ምዯባ ሹመት መሆኑ
መረጃና ማህዯር  ጂዮኢንፍረማቲክስና አቻ፤ ዓመት ታሳቢ ተዯርጎ የተቀመጠውን የትምህርት
አስተዲዯር  አፕሊይዴ ጂኦግራፉና አቻ ፤ ዜግጅት መሰረት ባዯረገ እንዯሚፇፀም
ዲይሬክቶሬት  ሰርቬየር ቴክልጂ እና አቻ ተወስዶሌ
ዲይሬክተር  ጂ.አይ.ኤስና አቻ
 ኮምፒውተር ሳይንስና አቻ
 ኢንፍርሜሽን ቴክኖልጂና አቻ
 ማኔጅመንት ኢንፍርሜሽን ሲስተምና አቻ
ማስተርስ/ዱግሪ 10 ዓመት አግባብነት ያሇው የስራ
ሌምዴ ያሇው/ት
125
13 ኤክስኩቲቭ 1 1 0 ተፇሊጊ ችልታና የስራ ሌምዴ ከዋና ቢሮ
ሰክሬታሪ I ተ዗ጋጅቶ እንዯሚመጣ ታሳቢ ተወስዶሌ
14 የተቀናቀጀ የመሬት  ሊንዴ ኢንፍረሜሽን ሲስተምና አቻ 8 1 1 0
መረጃ አያያዜ ቡዴን  ጂዮኢንፍረማቲክስና አቻ ዓመት
መሪ  አፕሊይዴ ጂኦግራፉና አቻ
 ሰርቬየር ቴክልጂ እና አቻ
 ሰርቬየርና አቻ
 ጂ.አይ.ኤስና አቻ
ማስተርስ/ዱግሪ 8 ዓመት አግባብነት ያሇው የስራ
ሌምዴ ያሇው/ት
15 የጂ.አይ.ኤስ  ሊንዴ ኢንፍረሜሽን ሲስተምና አቻ 6 4 2 -2 አዲዱስ ባሇሙያዎችን በሚጋብዜ የስራ
ባሇሙያ IV  ጂዮኢንፍረማቲክስና አቻ ዓመት መዯብና ሌምዴ የተተካ በመሆኑ
 አፕሊይዴ ጂኦግራፉና አቻ
 ሰርቬየር ቴክልጂ እና አቻ
ማስተርስ/ዱግሪ 6 ዓመት አግባብነት ያሇው የስራ ሌምዴ
ያሇው/ት
16 የጂ.አይ.ኤስ የመጀመሪያ ዱግሪ/ማስተርስሊንዴ 4 0 2 +2 አዲዱስ ባሇሙያዎችን በሚጋብዜ የስራ
ባሇሙያ III  ኢንፍረሜሽን ሲስተምና አቻ፤ ዓመት መዯብና ሌምዴ የተካተተ በመሆኑ
 ጂዮኢንፍረማቲክስና አቻ፣
 አፕሊይዴ ጂኦግራፉ ና አቻ፣
 ሰርቬየርና አቻ፣
 ሰርቬየር ቴክልጂና አቻ ፤
 ጂ.አይ.ኤና አቻ
17 ዲታ ኢንኮዯር III የመጀመሪያ ዱግሪ/ማስተርስ 4 8 3 -5 አዲዱስ ባሇሙያዎችን በሚጋብዜ የስራ
 ኮምፒውተር ሳይንስና አቻ ዓመት መዯብና ሌምዴ የተተካ በመሆኑ
126
 ሴክሬታሪያሌ ሳይንስና አቻ
 ቢሮ አስተዲዯርና አቻ
18 ዲታ ኢንኮዯር II የመጀመሪያ ዱግሪ/ማስተርስ 2 0 3 +3 አዲዱስ ባሇሙያዎችን በሚጋብዜ
 ኮምፒውተር ሳይንስና አቻ፣ ዓመት የስራ መዯብና ሌምዴ የተካተተ
 ኢንፍርሜሽን ቴክኖልጂና አቻ፣ በመሆኑ
 ማኔጅመንት ኢንፍርሜሽን ሲስተምና አቻ፤
 ኢንፍርሜሽን ቴክኖልጂና አቻ፣
19 ዲታ ኢንኮዯር I የመጀመሪያ ዱግሪ/ማስተርስ 0 0 2 +2 አዲዱስ ባሇሙያዎችን ሉጋብዜ
 ኮምፒውተር ሳይንስና አቻ፣ ዓመት በሚጋብዜ የስራ መዯብና ሌምዴ
 ኢንፍርሜሽን ቴክኖልጂና አቻ፣ የተካተተ በመሆኑ
 ማኔጅመንት ኢንፍርሜሽን ሲስተምና አቻ፤
ኢንፍርሜሽን ቴክኖልጂና አቻ፣
20 የሶፌትዌር ሌማት የመጀመሪያ ዱግሪ/ማስተርስ 8 1 1 0
እና ዲታ ቤዜ  ኢንፍርሜሸን ሳይንስና አቻ፤ ዓመት
አስተዲዯር ቡዴን  ኮምፒውተር ሳይንስና አቻ፤
መሪ  ኮምፒዩተር ኢንጂነሪግና አቻ፤
 ማኔጅመንት ኢንፍርሜሸን ሲስተምና አቻ፤
 ሶፌት ዌር ኢንጂነሪንግና አቻ
21 የሶፌትዌር የመጀመሪያ ዱግሪ/ማስተርስ 6 2 2 0
ኢንጂነር IV  ኢንፍርሜሸን ሳይንስና አቻ፤ ዓመት
 ኮምፒውተር ሳይንስና አቻ፤
 ማኔጅመንት ኢንፍርሜሸን ሲስተምና አቻ
 ኮምፒዩተር ኢንጂነሪግና አቻ፤
 ሶፌት ዌር ኢንጂነሪንግና አቻ፤
22 ሲስተም የመጀመሪያ ዱግሪ/ማስተርስ/ፒ.ኤች.ዱ ኢንፍርሜሸን ሲስተምና 6 3 5 +2 በቢሮው የሇሙ ቴክኖልጂዎች ሙለ
አዴሚኒስትሬተር አቻ፤ኢንፍርሜሸን ሳይንስና አቻ፤ኮምፒውተር ሳይንስና ዓመት በሙለ ተግባራዊ ስሇሚዯረጉና ትኩረት
IV አቻ፤ማኔጅመንትኢንፍርሜሸንና አቻ እና በቂ የሰው ሀይሌ የሚያስፇሌግ
በመሆኑ ከየዲታ ቤዜ አዴሚኒስትሬተር
ባሇሙያ ተቀንሶ የምጥጥን ስራ የተሰራ
በመሆኑ
127
23 ዌብሳይት የመጀመሪያ ዱግሪ/ማስተርስ 6 2 2 0
አዴሚኒስትሬተር  ኢንፍርሜሸን ሲስተምና አቻ፤ ዓመት
IV  ኢንፍርሜሸን ሳይንስና አቻ፤
 ኮምፒዩተር ሳይንስና አቻ፤
 ማኔጅመንት ኢንፍርሜሸን ሲስተምና አቻ ፤
24 የዲታ ቤዜ የመጀመሪያ ዱግሪ/ማስተርስ 6 5 3 -2 በቢሮው የሇሙ ቴክኖልጂዎች ሙለ
አዴሚኒስትሬተር  ኢንፍርሜሸን ሲስተምና አቻ፤ ዓመት በሙለ ተግባራዊ ስሇሚዯረጉና በቂ
IV  ኢንፍርሜሸን ሳይንስና አቻ፤ ትኩረት እና የሰው ሀይሌ
 ኮምፒውተር ሳይንስና አቻ፤ የሚያስፇሌግ በመሆኑ ከየዲታ ቤዜ
 ማኢንፍርሜሽን ኮሚዩኒኬሽን ቴክኖልጂና አቻ፤
አዴሚኒስትሬተር ባሇሙያ ተቀንሶ
ሲስተም አዴሚኒስትሬተር እና በመረጃ
መርበብ ዯህንነት ባሇሙያዎች ሊይ
ተጨምሮ የምጥጥን ስራ የተሰራ
በመሆኑ
25 ኔትወርክ የመጀመሪያ ዱግሪ/ማስተርስ 6 2 2 0
አዴምኒስትሬተር  ኤሌክተሪካሌ ና ኮምፒዩተር ኢንጂነሪንግና አቻ፤ ዓመት
IV  ኢንፍርሜሸን ቴክኖልጂና አቻ፤
 ኔትዎርክ ኢንጂኒየር
 ኮምፒዩተር ኢንጂነሪንግና አቻ፤
26 የመረጃ መረብ የመጀመሪያ ዱግሪ/ማስተርስ 6 1 3 +2 በቢሮው የሇሙ ቴክኖልጂዎች ሙለ
ዯህንነት ባሇሙያ  ኢንፍርሜሽን ኮሙኒካሽን ቴክኖልጂ አቻ፤ ዓመት በሙለ ተግባራዊ ስሇሚዯረጉ የመረጃ
IV  ኔትዎርክ ኢንጂኒየር ዯህንነቱን መጠበቅ ስሇሚያፇሌግ
 ኮምፒዩተር ኢንጂነሪግና አቻ፤ ትኩረት እና በቂ የሰው ሀይሌ
 ኢንፍርሜሸን ሳይንስና አቻ፤
የሚያስፇሌግ በመሆኑ ከዲታ ቤዜ
 ኤላክተሪካሌና ኮምፒዩተር ኢንጀነሪንግና አቻ፤
አዴሚኒስትሬተር ባሇሙያ ተቀንሶ
 ማኔጅመንት ኢንፍርሜሸን ሲስተምና አቻ፤ የምጥጥን ስራ የተሰራ በመሆኑ
27 የኮምፒዩተር ጥገና የመጀመሪያ ዱግሪ/ማስተርስ 4 2 0 -2 አዲዱስ ባሇሙያዎችን በሚጋብዜ የስራ
ባሇሙያ III  ኢንፍርሜሸን ሳይንና አቻ፤ ዓመት መዯብና ሌምዴ የተተካ በመሆኑ
128
 ሀርዴዌር ኢንጂኒየርና አቻ፤
 ኔትዎርክ ኢንጂኒየር
28 የኮምፒዩተር ጥገና የመጀመሪያ ዱግሪ/ማስተርስ 0 0 2 +2 ነባር ባሇሙያ 4 የነበረው አዲዱስ

ባሇሙያ I  ኢንፍርሜሸን ሳይንና አቻ፤ ዓመት ባሇሙያዎችን በሚጋብዜ የስራ
 ኮምፒውተር ሳይንስና አቻ፤ መዯብና ሌምዴ የተካተተ በመሆኑ
 ሀርዴዌር ኢንጂኒየርና አቻ፤
29 የይዝታ ማህዯር የመጀመሪያ ዱግሪ/ ማስተርስ 8 1 1 0

አስተዲዯር ዴጋፌና  ኢንፍርሜሽን ማኔጅመንት ሲስተምና አቻ፣ ዓመት
ክትትሌ ቡዴን  ማኔጅመንትና አቻ፣
መሪ  ቢዜነስ ማኔጅመንትና አቻ፣
 ስታትስቲክስና አቻ፣
 ኢንፍርሜሽን ቴክኖልጂና አቻ፤
 ኮምፒዩተር ሳይንስና አቻ
30 የይዝታ ማህዯራት የመጀመሪያ ዱግሪ/ማስተርስ 4 6 6 0
ባሇሙያ III  ኢንፍርሜሽን ማኔጅመንት ሲስተምና አቻ፣ ዓመት
 ማኔጅመንትና አቻ፣
 ቢዜነስ ማኔጅመንትና አቻ፣
31 የይዝታ ማህዯራት የመጀመሪያ ዱግሪ/ማስተርስ 0 0 6 +6 በክፌሇ ከተማ ይሰጡ ነበሩ
ባሇሙያ I  ኢንፍርሜሽን ማኔጅመንት ሲስተምና አቻ፣ ዓመት
 ማኔጅመንትና አቻ፣ አገሌግልቶች በማዕከሌ ዯረጃ ተስበው
 ቢዜነስ ማኔጅመንትና አቻ፣ የሚሰጡ በመሆናቸው ይህንኑ ታሳቢ
 ኢንፍርሜሽን ቴክኖልጂና አቻ፤ በማዴረግ ማህዯር የሚያስተዲዴር
አዱስ የሰው ሀይሌን በሚያካትት
መሌኩ የተጨመረ በመሆኑ
129
32 የይዝታ ማረጋገጫ የመጀመሪያ ዱግሪ/ማስተርስ 4 2 2 0
ሰነዴ ዜግጅትና  ማኔጅመንትና አቻ፣ ዓመት
ህትመት ክትትሌ  ቢዜነስ ማኔጅመንትና፤
ባሇሙያ II  ኢንፍርሜሽን ሳይንስና አቻ ፤
 ስታስቲክስና አቻ
33 የይዝታ ማረጋገጫ የመጀመሪያ ዱግሪ/ማስተርስ 0 0 2 +2 በክፌሇ ከተማ ይሰጡ ነበሩ
ሰነዴ ዜግጅትና  ማኔጅመንትና አቻ፣ ዓመት አገሌግልቶች በማዕከሌ ዯረጃ ተስበው
ህትመት ክትትሌ  ቢዜነስ ማኔጅመንትና፤ የሚሰጡ በመሆናቸው ይህንኑ ታሳቢ
ባሇሙያ I  ኢንፍርሜሽን ሳይንስና አቻ ፤ ያዯረገ የይዝታ ማረጋገጫ ካርታች
 ስታስቲክስና አቻ
ወጪ ምዜገባና ቋሚ መዜገቦችን
የሚስተዲዴር የሰው ሀይሌ በማስፇሇጉ
34 የተገሌጋይ የመጀመሪያ ዱግሪ/ ማስተርስ 8 0 1 +1 በክፌሇ ከተማ ይሰጡ ነበሩ
መስተንግድና  ኢንፍርሜሽን ማኔጅመንት ሲስተምና አቻ፣ ዓመት አገሌግልቶች በማዕከሌ ዯረጃ ተስበው
ሪከርዴ ቡዴን  ማኔጅመንትና አቻ፣ የሚሰጡ በመሆናቸው ይህንኑ ታሳቢ
መሪ  ቢዜነስ ማኔጅመንትና አቻ፣ ያዯረገ ተገሌጋይ መስተንግድና የሪከርዴ
ሰራተኞችን የሚያስተባብር ቡዴን መሪ
 ሪከርዴ ማኔጅመንትና አቻ
በማስፇሇጉ
ኮምፒዩተር ሳይንስና አቻ
35 የሪከርዴ ዱፕልማ /10+3/ ላቭሌ 4 4 6 6 0 በክፌሇ ከተማ ይሰጡ ነበሩ
አስተዲዯር ሰራተኛ  ሪከርዴ ማኔጅመንትና አቻ ዓመት አገሌግልቶች በማዕከሌ ዯረጃ ተስበው
III  ማኔጅመንትና አቻ የሚሰጡ በመሆናቸው ይህንኑ ታሳቢ
 ሴክረተሪያሌ ሳይንስ አንዴ ኦፉስ ማኔጅመንትና አቻ በማዴረግ ማህዯር የሚያስተዲዴር
አዱስ የሰው ሀይሌን በሚያካትት
መሌኩ የተጨመረ በመሆኑ
36 የሪከርዴ ዱፕልማ /10+3/ ላቭሌ 4 0 0 2 +2
አስተዲዯር ሰራተኛ  ሪከርዴ ማኔጅመንትና አቻ ዓመት
I  ማኔጅመንትና አቻ
 ሴክረተሪያሌ ሳይንስ አንዴ ኦፉስ ማኔጅመንትና አቻ
37 የተገሌጋይ  ኢንፍርሜሽን ማኔጅመንት ሲስተምና አቻ ፣ 2 0 2 +2 የመረጃ ቅብብልሽ እና የአገሌግልት
መስተንግድ  ኢንፍርሜሽን ቴክኖልጂና አቻ ፣ ዓመት አሰጣጡ በቴክኖልጂ ስሇሚዯገፌ
ሰራተኛ II  ቢዜነስ ማኔጅመንትና አቻ፣ የአገሌግልገት ጥያቄዎችን
 ስታትስቲክስ ና አቻ፤ የሚቀበሌ፣ወረፊ የሚያሲዜ እና መረጃ
 ሴክረተሪያሌ ሳይንስና አቻ
የሚሰጥ ሰራተኛ በማስፇሇጉ ምክንያት
130
38 የተገሌጋይ  ኢንፍርሜሽን ማኔጅመንት ሲስተምና አቻ ፣ 0 0 2 +2 የመረጃ ቅብብልሽ እና የአገሌግልት
መስተንግድ  ኢንፍርሜሽን ቴክኖልጂና አቻ፣ ዓመት አሰጣጡ በቴክኖልጂ ስሇሚዯገፌ
ሰራተኛ I  ቢዜነስ ማኔጅመንትና አቻ፣ የአገሌግልገት ጥያቄዎችን
 ስታትስቲክስና አቻ፤ የሚቀበሌ፣ወረፊ የሚያሲዜ እና መረጃ
የሚሰጥ ሰራተኛ በማስፇሇጉ ምክንያት
39 የቅሬታ አፇታትና በልው እና አቻ፣ ሊንዴ ልው ፣ በላጋሌ ሊንዴ 8 0 1 +1 ሜሪት +ሹመት
ክትትሌ ዲይሬክተር አዴምኒስተሬሽን፣ በአርባን ማኔጅመንት እና አቻ፣ ዓመት
በማኔጅመንት፣ በኢኮኖሚክስ እና አቻ፣ በቢዜነስ
መኔጅመንት እና አቻ፣ በአፕሊይዴ ጂኦግራፉ፣ በሊንዴ
ኢንፍርሜሽን ማኔጅመንት ሲስተም እና አቻ፣ በጅኦግራፉካሌ
ኢንፍርሜሽን ሲስተም(GIS) እና አቻ፣ በፕሊኒግ እና አቻ፣
በአርባን ኢንጂነሪንግ እና አቻ፣ በሊንዴ አዴሚኒስትሬሽን እና
አቻ፣ በኮንስትራክሽን ማኔጅመንት እና አቻ፣ በአርባን
ማኔጅመንት እና አቻ፣ በካዲስተራሌ ሰርቬይንግ እና አቻ፣
በሲቪሌ ኢንጂነር እና አቻ፣ በሰርቬየር ቴክልጂ፣
በአርክቴክቸር እና አቻ፣ ፕሮፐርቲ ቫለዬሽን፣ በጅኦግራፉካሌ
ኢንፍርሜሽን ሲስተም(GIS) እና አቻ
40 ኤክስኪዩቲቭ +1 ተፇሊጊ ችልታና የስራ ሌምዴ ከዋና
ሴክረቲ 1 ዱፕልማ/10+3 በሴክሬተርያሌ ሳይንስ እና ኦፊስ 0 1 ቢሮ ተ዗ጋጅቶ እንዯሚመጣ ታሳቢ
ማኔጅምንት ተወስዶሌ
41 የዴጋፌ ክትትሌ በፕሊኒግ እና አቻ፣ በአርባን ኢንጂነሪንግ እና አቻ፣ በሊንዴ 5 0 6 +6 የፌርዴ ቤት ስራዎች ወዯ አንዴ የስራ
እና ቅሬታ አፇታት አዴሚኒስትሬሽን እና አቻ፣ በኮንስትራክሽን ማኔጅመንት እና ዓመት ክፌሌ የተዯራጁ በመሆኑ የቅሬታና
ቴክኒክ ባሇሙያ IV አቻ፣ በካዲስተራሌ ሰርቬይንግ እና አቻ፣ በሲቪሌ ኢንጂነር እና መሌካም አስተዲዯር ስራው በቡዴን ዯረጃ
ሲዯራጅ የተወሰነ የሰው ሀይሌ ሽግሽግ
አቻ፣ በሰርቬየር ቴክልጂ፣ በአርክቴክቸር እና አቻ፣
በመፌጠሩ ቁጥሩ ሉቀንስ ችሎሌ፡፡
ፕሮፐርቲ ቫለዬሺን፣ በጅኦግራፉካሌ ኢንፍርሜሽን
ሲስተም(GIS) እና አቻ
42 የዴጋፌ ክትትሌ በአርባን ማኔጅመንት እና አቻ፣ ማኔጅመንት እና አቻ፣ 5 0 5 +5

እና ቅሬታ አፇታት በኢኮኖሚክስ እና አቻ፣ በቢዜነስ መኔጅመንት እና አቻ፣ ዓመት
ስራ አመራር በአፕሊይዴ ጂኦግራፉ፣ በሊንዴ ኢንፍርሜሽን ማኔጅመንት
ባሇሙያ IV ሲስተም እና አቻ፣
43 የዴጋፌ ክትትሌ በልው እና አቻ፣ ሊንዴ ልው፣ በላጋሌ ሊንዴ 5 0 4 +4
እና ቅሬታ አፇታት አዴምኒስተሬሽን ዓመት
ህግ ባሇሙያ IV
131
4.2. በቅርንጫፌ ጽ/ቤት የሰው ሀይሌ ፌሊጎት
የሰው ኃይሌ (መሀሌ) ማብራሪያ
ተ.ቁ የስራ መዯቡ ተፇሊጊ ችልታ የስራ የሰው ኃይሌ
መጠሪያ ሌምዴ (ማስፊፉያ)
ነባር አዱስ ሌዩነት ነባር አዱስ ሌዩነት

1 የአገሌግልት በልው እና አቻ፣ ሊንዴ ልው ፣ በላጋሌ ሊንዴ 8 ዓመት 1 1 0 1 1 0 ሜሪት+ሹመት
ማሻሻያና መሬት አዴምኒስተሬሽን፣ በአርባን ማኔጅመንት እና አቻ፣
መረጃ በማኔጅመንት፣ በኢኮኖሚክስ እና አቻ፣ በቢዜነስ
ዲይሬክቶሬት መኔጅመንት እና አቻ፣ በአፕሊይዴ ጂኦግራፉ፣ በሊንዴ
ኢንፍርሜሽን ማኔጅመንት ሲስተም እና አቻ፣
በጅኦግራፉካሌ ኢንፍርሜሽን ሲስተም(GIS) እና አቻ፣
በፕሊኒግ እና አቻ፣ በአርባን ኢንጂነሪንግ እና አቻ፣
በሊንዴ አዴሚኒስትሬሽን እና አቻ፣ በኮንስትራክሽን
ማኔጅመንት እና አቻ፣ በአርባን ማኔጅመንት እና አቻ፣
በካዲስተራሌ ሰርቬይንግ እና አቻ፣ በሲቪሌ ኢንጂነር እና
አቻ፣ በሰርቬየር ቴክልጂ፣ በአርክቴክቸር እና አቻ፣
ፕሮፐርቲ ቫለዬሽን
2 ኤክስኩቲቭ 1 1 0 1 1 0
ሴክረተሪ
3 የይዝታ ማስረጃ በልው እና አቻ፣ ሊንዴ ልው ፣ በላጋሌ ሊንዴ ቀዯም ሲሌ በመሀሌ ከተማ
አሰጣጥ ቡዴን አዴምኒስተሬሽን፣ በአርባን ማኔጅመንት እና አቻ፣ ክ/ከተሞች ከይዝታ
(ሇሁለም በማኔጅመንት፣ በኢኮኖሚክስ እና አቻ፣ በቢዜነስ አገሌግልት ቡዴን ጋር አብሮ
ክ/ከተሞች) መኔጅመንት እና አቻ፣ በአፕሊይዴ ጂኦግራፉ፣ በሊንዴ 6 ዓመት 1 1 0 0 1 +1 ተዯርጅቶ የነበረ ነገር ግን
ኢንፍርሜሽን ማኔጅመንት ሲስተም እና አቻ፣ በነበረው የስራ አፇጻጸም
በጅኦግራፉካሌ ኢንፍርሜሽን ሲስተም(GIS) እና አቻ፣ መዯበኛ ስራዎችን ከፌ/ቤት
በፕሊኒግ እና አቻ፣ በአርባን ኢንጂነሪንግ እና አቻ፣ ስራዎች ጋር ተቀሊቅል
በሊንዴ አዴሚኒስትሬሽን እና አቻ፣ በኮንስትራክሽን መስተንግድ መስጠት
ማኔጅመንት እና አቻ፣ በአርባን ማኔጅመንት እና አቻ፣ አስቸጋሪ በመሆኑ፣
በካዲስተራሌ ሰርቬይንግ እና አቻ፣ በሲቪሌ ኢንጂነር እና በተጨማሪም የማስረጃ
አቻ፣ በሰርቬየር ቴክልጂ፣ በአርክቴክቸር እና አቻ፣ አሰጣጥ ቡዯን ተጠሪነቱ
ፕሮፐርቲ ቫለዬሽን ሇአገሌግልት ማሻሻያ
በመሆኑ ሇብቻው ቡዴን
ማዴረግ አስፇሊጊ በመሆኑ
የተዯራጀ ቡዴን ነው፡፡
132
4 የውሌ ሰነድች  በልው እና አቻ፣ ሊንዴ ልው ፣ በላጋሌ ሊንዴ 4 ዓመት 6 6 0 0 2 +2
አጣሪ ባሇሙያ IV አዴምኒስተሬሽን፣ (2 ማስፊፉያ፣ 1 መሀሌ)
በአርባን ማኔጅመንት እና አቻ፣ በማኔጅመንት እና

አቻ፣ በኢኮኖሚክስ እና አቻ፣ በቢዜነስ መኔጅመንት
እና አቻ፣ አካውንቲንግና አቻ፣ በአፕሊይዴ ጂኦግራፉ፣
በሊንዴ ኢንፍርሜሽን ማኔጅመንት ሲስተም እና አቻ፣ (4
ማስፊፉያ፣ 2 መሀሌ)
5 የይዝታ ቴክኒክ  በፕሊኒግ እና አቻ፣ 4 ዓመት 0 4 +4 0 1 +1 በፌርዴ ቤት ክርክሮች ሊይ

አጣሪና ካርታ  በአርባን ኢንጂነሪንግ እና አቻ፣ የሚስተዋሇውን የስራ ጥራት
ዜግጅት ባሇሙያ  በሊንዴ አዴሚኒስትሬሽን እና አቻ፣ ችግሮች ሇማሻሻሌ ከፌተኛ
IV  በኮንስትራክሽን ማኔጅመንት እና አቻ፣ የስራ ሌምዴና የትምህርት
 በካዲስተራሌ ሰርቬይንግ እና አቻ፣ ዜግጅት ያሊቸውን
 በሲቪሌ ኢንጂነር እና አቻ፣ ባሇሙያዎች ሇማሰራት
 በሰርቬየር ቴክልጂ፣ እንዱሁም በተበታተነ መሌኩ
 በአርክቴክቸር እና አቻ፣ የሚሰሩ ስራዎችን ወዯ አንዴ
 በጂኦግራፉካሌ ኢንፍርሜሽን ሲስተም(GIS) እና የስራ ክፌሌ ሇማሰባሰብ ተገቢ
አቻ በመሆኑ ቀዯም ሲሌ
6 የይዝታ ንብረት  ሰርቬይንግ እና አቻ 4 ዓመት 9 5 -4 0 1 +1 የተፇቀዯው የሰው ሀይሌ
ግምት ማስረጃ  ዴራፌትንግ እና አቻ ቁጥር ሇውጥ ሳይዯረግ
አሰጣጥ ሰራተኛ  ካዲስተራሌ ሰርቬይንግ እና አቻ የማሸጋሸግ ስራ ሇመስራት
IV  ቢዩሌዱንግ ተጨማሪ የስራ መዯብ
ተፇጥሯሌ፡፡
7 10. በልው እና አቻ፣ ሊንዴ ልው ፣ በላጋሌ ሊንዴ
የህግ እና ቴክኒክ አዴምኒስተሬሽን፣ በአርባን ማኔጅመንት እና አቻ፣ 6 ዓመት 1 1 0 1 1 0
ጉዲዮች ክትትሌ በማኔጅመንት፣ በኢኮኖሚክስ እና አቻ፣ በቢዜነስ
ቡዴን መኔጅመንት እና አቻ፣ በአፕሊይዴ ጂኦግራፉ፣
(ሇሁለም በሊንዴ ኢንፍርሜሽን ማኔጅመንት ሲስተም እና
ክ/ከተሞች) አቻ፣ በጅኦግራፉካሌ ኢንፍርሜሽን ሲስተም(GIS)
እና አቻ፣ በፕሊኒግ እና አቻ፣ በአርባን ኢንጂነሪንግ
እና አቻ፣ በሊንዴ አዴሚኒስትሬሽን እና አቻ፣
በኮንስትራክሽን ማኔጅመንት እና አቻ፣ በአርባን
ማኔጅመንት እና አቻ፣ በካዲስተራሌ ሰርቬይንግ እና
አቻ፣ በሲቪሌ ኢንጂነር እና አቻ፣ በሰርቬየር
ቴክልጂ፣ በአርክቴክቸር እና አቻ፣ ፕሮፐርቲ
133
ቫለዬሽን
8 ቅሬታ አፇታት 11. በፕሊኒግ እና አቻ፣ በአርባን ኢንጂነሪንግ እና አቻ፣ 2 ዓመት 3 3 0 2 2 0
ቴክኒክ ባሇሙያ III በሊንዴ አዴሚኒስትሬሽን እና አቻ፣ በኮንስትራክሽን
ማኔጅመንት እና አቻ፣ በካዲስተራሌ ሰርቬይንግ እና
አቻ፣ በሲቪሌ ኢንጂነር እና አቻ፣ በሰርቬየር
ቴክልጂ፣ በአርክቴክቸር እና አቻ፣ ፕሮፐርቲ
ቫለዬሺን፣ በጅኦግራፉካሌ ኢንፍርሜሽን
ሲስተም(GIS) እና አቻ
9 ቅሬታ አፇታት  በልው እና አቻ፣ ሊንዴ ልው ፣ በላጋሌ ሊንዴ 2 ዓመት 3 3 0 2 1 -1 በርካታ ተገሌጋይ
ህግ ባሇሙያ III አዴምኒስተሬሽን፣ ወዯሚበዚበት የማስፊፉያ
ክ/ከተሞች ይዝታ አገሌግልት
አንዴ ባሇሙያ እንዱሸጋሸግ
በመዯረጉ
10 የዴጋፌ ክትትሌ 12. በአርባን ማኔጅመንት እና አቻ፣ በማኔጅመንት እና 2 ዓመት 2 2 0 2 2 0
እና ቅሬታ አፇታት አቻ፣ በኢኮኖሚክስ እና አቻ፣ በቢዜነስ
ስራ አመራር መኔጅመንት እና አቻ፣ አካውንቲንግና አቻ፣
ባሇሙያ III በአፕሊይዴ ጂኦግራፉ፣ በሊንዴ ኢንፍርሜሽን
ማኔጅመንት ሲስተም እና አቻ፣
11 የተቀናቀጀ የመሬት የመጀመሪያ ዱግሪ/ማስተርስ 8 ዓመት 1 1 0 1 1 0
መረጃ አያያዜ  ሊንዴ ኢንፍረሜሽን ሲስተምና አቻ
ቡዴን አስተባባሪ  ጂዮኢንፍረማነቲክስና አቻ
 ሰርቬየር ና አቻ
12 የጂ.አይ.ኤስ የመጀመሪያ ዱግሪ/ማስተርስ 4 ዓመት 3 3 0 3 3 0

ባሇሙያ III  ሊንዴ ኢንፍረሜሽን ሲስተምና አቻ
 ጂዮኢንፍረማቲክስና አቻ
 ሰርቬየር ቴክልጂና አቻ
13 ዲታ ኢንኮዯር III ዱፕልማ 4 ዓመት 4 4 0 2 2 0
 ኢንፍርሜሽንና አቻ
 ማኔጅመንት ኢንፍርሜሽን ሲስተም ና አቻ
14 የቴክኖልጂ የመጀመሪያ ዱግሪ/ማስተርስ 8 ዓመት 1 1 0 1 1 0
134
ሌማትና ዴጋፌ  ኢንፍርሜሸን ሳይንስና አቻ
ቡዴን አስተባባሪ  ኮምፒዩተርኢንጂነሪንግና አቻ
 ማኔጅመንት ኢንፍርሜሸን ሲስተና አቻ
 ሶፌት ዌር ኢንጂነሪንግና አቻ
15 የኔት ወርክ የመጀመሪያ ዱግሪ/ማስተርስ 6 ዓመት 4 3 -1 2 1 -1

አዱሚኒስትሬትር  ኢንፍርሜሸን ሲስተምና አቻ
ባሇሙያ IV  ኢንፍርሜሸን ሳይንስና አቻ
 ኤሉክትሪካሌ ኤንዴ ኮምፒዩተር ኢንጂነሪንግ ና
አቻ
16 የኔት ወርክ የመጀመሪያ ዱግሪ/ማስተርስ 0 ዓመት 0 1 +1 0 1 +1
አዱሚኒስትሬትር  ኢንፍርሜሸን ሲስተምና አቻ
ባሇሙያ I  ኢንፍርሜሸን ሳይንስና አቻ
 ኤሉክትሪካሌ ኤንዴ ኮምፒውተር ኢንጂነሪንግ ና
አቻ
17 ሲስተምና ዲታቤዜ የመጀመሪያ ዱግሪ/ማሰተርስ 6 ዓመት 0 4 +4 0 2 +2 በመሬት አገሌግልቶች
አዴሚኒስትሬተር  ኢንፍርሜሸን ሳይንስና አቻ በሲስተም የተዯገፈ በመሆኑና
ባሇሙያ IV  ኮምፒውተር ሳይንና አቻ ሰስራውን ማዕከሌ በማዴረግ
 ማኔጅመንት ኢንፍርሜሸን ሲስተምና አቻ ከዙህ ቀዯም አገሌግልቱ
 ሶፌት ዌር ኢንጂነሪንግና አቻ በሲስተም የታገ዗ ባሇመሆኑ
 ኢንፍርሜሽን ቴክኖልጂና አቻ መዯቡ ያሌነበረ እና በአሁኑ
ሰዓት አዱስ ባሇሙያን
ባካተተ መሌኩ መዯቡ
በማስፇሇጉ የተፇጠረ
18 የኮምፒውተር የመጀመሪያ ዱግሪ/ማስተርስ 2 ዓመት 2 0 -2 2 0 -2
ጥገና ባሇሙያ II  ኢንፍርሜሸን ሳይንስና አቻ
 ሀርዴዌር ኢንጂኒየርና አቻ
 ኮምፒውተር ኢንጂነሪንግ
19 የኮምፒውተር የመጀመሪያ ዱግሪ/ማስተርስ 0 ዓመት 0 2 +2 0 2 +2 ነባር በባሇሙያ 2 የነበረው
ጥገና ባሇሙያ I  ኢንፍርሜሸን ሳይንስና አቻ አዲዱስ ባሇሙያዎችን
135
 ኮምፒውተር ሳይንስ በሚጋብዜ የስራ መዯብና
 ማኔጅመንት ኢንፍርሜሸን ሲስተም ሌምዴ የተካተተ በመሆኑ
 ሀርዴዌር ኢንጂኒየር
 ኮምፒውተር ኢንጂነሪንግና አቻ
20 የይዝታ ማህዯር የመጀመሪያ ዱግሪ/ ማስተርስ 8 ዓመት 1 1 0 1 1 0
አስተዲዯር ቡዴን  ኢንፍርሜሽን ማኔጅመንት ሲስተምና አቻ
አስተባባሪ  ማኔጅመንትና አቻ
 ቢዜነስ ማኔጅመንትና አቻ
 ስታትስቲክስአቻ
 ኢንፍርሜሽን ቴክኖልጂአቻ
21 የይዝታ ማህዯራት የመጀመሪያ ዱግሪ/ ማስተርስ 4 ዓመት 16 16 0 6 6 0
ባሇሙያ III  ኢንፍርሜሽን ማኔጅመንት ሲስተምና አቻ
 ማኔጅመንትና አቻ
 ስታትስቲክስና አቻ
 ኢንፍርሜሽን ቴክኖልጂና አቻ
22 የይዝታ ማህዯራት የመጀመሪያ ዱግሪ/ ማስተርስ 0 ዓመት 0 4 +4 0 0 0 በማስፊያ ክፌሇ ከተሞች
ባሇሙያ I  ኢንፍርሜሽን ማኔጅመንት ሲስተምና አቻ ካሇው የማህዯራት ብዚት
 ማኔጅመንትና አቻ አኳያ የነበረው የሰው ሀይሌ
 ቢዜነስ ማኔጅመንትና አቻ አነስተኛ በመሆኑ የማህዯር
 ስታትስቲክስና አቻ አያያዜና አዯረጃጀት ስራ ሊይ
 ኢንፍርሜሽን ቴክኖልጂና አቻ ክፌተት የፇጠረ በመሆኑ
በአዱስ የአዱስ የሰው ሀይሌ
መዯብ በማስፇሇጉ
23 የይዝታ ማረጋገጫ የመጀመሪያ ዱግሪ/ ማስተርስ 4 ዓመት 2 1 -1 2 1 -1
ሰነዴ ዜግጅትና  ማኔጅመንትና አቻ
ህትመት ክትትሌ  ቢዜነስ ማኔጅመንትና አቻ
ባሇሙያ III
24 የይዝታ ማረጋገጫ የመጀመሪያ ዱግሪ/ ማስተርስ 0 ዓመት 0 1 +1 0 1 +1 ነባር በባሇሙያ 2 የነበረው
ሰነዴ ዜግጅትና  ማኔጅመንትና አቻ ተቀንሶ አዲዱስ
ህትመት ክትትሌ  ቢዜነስ ማኔጅመንት ና አቻ ባሇሙያዎችን በሚጋብዜ
ባሇሙያ I የስራ መዯብና ሌምዴ
የተካተተ በመሆኑ
25 የሪከርዴ እና ዱፕልማ /10+3/ ላቭሌ 4 2 ዓመት 6 6 0 3 3 0
ማህዯር ሰራተኛ II  ሪከርዴ ማኔጅመንትና አቻ
 ሴክረተሪያሌ ሳይንስ አንዴ ኦፉስ ማኔጅመንትና
136
አቻ
26 የሪከርዴ እና ዱፕልማ /10+3/ ላቭሌ 4 0 ዓመት 0 2 +2 0 0 0 ነባር በባሇሙያ 6 የነበረው
ማህዯር ሰራተኛ I  ሪከርዴ ማኔጅመንትና አቻ ተቀንሶ አዲዱስ
 ማኔጅመንትና አቻ ባሇሙያዎችን በሚጋብዜ
 ሴክረተሪያሌ ሳይንስ አንዴ ኦፉስ ማኔጅመንትና የስራ መዯብና ሌምዴ
አቻ የተካተተ በመሆኑ
27 የመረጃ ዳስክ ዱፕልማ 2 ዓመት 0 2 +2 0 1 +1 የመረጃ ቅብብልሽ እና
ሠራተኛ II  ኢንፍርሜሽን ቴክኖልጂ የአገሌግልት አሰጣጡ
 ማኔጅመንትና አቻ በቴክኖልጂ ስሇሚዯገፌ
 ቢዜነስ ማኔጅመንትና አቻ የአገሌግልገት ጥያቄዎችን
 አካውንቲንግና አቻ የሚቀበሌ፣ወረፊ የሚያሲዜ
 ስታትስቲክስና አቻ እና መረጃ የሚሰጥ ሰራተኛ
 ሴክረተሪያሌ ሳይንስና አቻ በማስፇሇጉ ምክንያት
28 የመረጃ ዳስክ ዱፕልማ 0 ዓመት 0 2 +2 0 1 +1
ሠራተኛ I  ኤንፍርሜሽን ቴክኖልጂና አቻ
 አካውንቲንግ ና አቻ
 ስታትስቲክስ ሴክረተሪያሌና አቻ
29 የሉዜ እና የይዝታ የመጀመሪያ ዱግረ/ ማስተርስ 8 ዓመት 1 1 0 1 1 0
አገሌግልት ገቢ  አካውንቲንግና አቻ
አሰባሰብ ቡዴን  ማኔጅመንትና አቻ
አስተባበሪ  ኢኮኖሚክስና አቻ
30 የሂሳብ ሰራተኛ III ዱፕልማ 4 ዓመት 4 4 0 3 3 0
 አካውንቲንግና አቻ
 ኢኮኖሚክስና አቻ
31 ገን዗ብ ያዥ II ዱፕልማ 2 ዓመት 2 2 0 2 2 0
 አካውንቲንግና አቻ
 ኢኮኖሚክስና አቻ
137
ክፍል አምስት
5.1. በ዗ርፈ የሚሰጡ ዋና ዋና አገሌግልቶችና ተግባራት ስታንዲርዴ እና የስራ
ዴግግሞሽ
ማስረጃ አሰጣጥ ቡዴን
ተ.ቁ ዋና ዋና ተግባራትና ዜርዜር ሥራዎች ስራው የሥራው ስራው በዓመት
የሚወስዯው ዴግግሞሽ የሚወስዯው
ጊዛ በዓመት ጊዛ በሠዓት
በሠዓት
1 አገሌግልት አሰጣጥ ሊይ ያለ ክፌተቶችን በመሇየት እንዱስተካከለ የመፌትሄ
ሃሳብ ማቅረብ፤
1.1 ዜክረ ተግባር ማ዗ጋጀት 4 1 4
1.2 መረጃ ማሰባሰብ 176 1 176
1.3 መረጃ ማዯራጀትና መተንተን 176 1 176
1.4 የመጀመሪያ ረቂቅ ማጠናቀቅ 176 1 176
1.5 የተሇዩ ክፌተቶችን ማስተቸት እና ግብዓት ማካተት ማፀዯቅ 16 1 16
1.6 የተሇዩ የመፌትሄ ሀሳቦችን ተግባራዊ እንዱሆኑ ሇስራ ክፌልች ማስተሊሇፌ 8 1 8
1.7 በአፇፃጸሙ ሊይ ክትትሌ እና ዴጋፌ ማዴረግ 8 4 32

2 የማስረጃ አሰጣጥ ክትትሌ እና ዴጋፌ ማዴረግ፤ ግብረ መሌስ መስጠት፤
2.1 የማስረጃ አሰጣጥ ክፌተቶችን መሇየት 40 4 160
2.2 የተሇያዩ የክትትሌ እና ዴጋፌ ዗ዳዎችን መቀየስ 8 1 8

2.3 የዴጋፌ እና የመከታተያ ቼክሉስት ማ዗ጋጀት 8 1 8
2.4 የክትትሌ እና ዴጋፌ መርኃ ግብር ማ዗ጋጀት እና ማሳወቅ 8 1 8
2.5 በመርኃ ግብሩ መሰረት ክትትሌና ዴጋፌ ማዴረግ 96 4 384
2.6 የክትትሌ እና ዴጋፌ ሪፖርት ማጠናቀር 40 4 160
2.7 የፅሁፌ ግብረመሌስ መስጠት 8 4 32
2.8 አፇፃፀሙን መከታተሌ 40 4 160
3 የፇፃሚ እና የተገሌጋይ እርካታ ዲሰሳ ማካሄዴ
3.2 የተሇያዩ የመረጃ መሰብሰቢያ ፍርማቶችን ማ዗ጋጀት 8 2 16
3.3 መረጃ መሰብሰብ እና ማዯራጀት 120 2 240
3.4 የመጀመሪያ ረቂቅ ሪፖርት ሊይ ከሚመሇከተታቸው ጋር የጋራ ማዴረግ 8 2 16
3.5 ሪፖርት ማጠናቀር ሇሚመሇከታቸው የስራ ክፌልች ማሰራጨት 40 2 80
4 ከፌትህ አካሊት የሚቀርቡ ትዕዚዝችን ተከታትል ማስፇፀም
4.1 ከፌትህ አካሊት የሚቀርቡ ትዕዚዝችን መቀበሌ 8 1200 9600

4.2 ከሚመሇከተው የስራ ክፌሌ ጋር በመሆን ምሊሽ ማ዗ጋጀት 8 1200 9600
4.3 ምሊሹን አዯራጅቶ በወቅቱ መሊክ/እንዱሊክ ማዴረግ 2 1200 2400
138
የህግና ቴክኒክ ጉዲዮች ክትትሌ ቡዴን
የሚወስዯው ዴግግሞሽ የሚወስዯው ጊዛ
ጊዛ በዓመት በሠዓት
በሠዓት
1 በህግ እና በቴክኒክ ጉዲዮች ሊይ ማማከር
1.1 አመራሩ እና ፇፃሚው ሊይ የሚታዩ የህግ እና የቴክኒክ ክፌተቶችን መሇየት 40 3 120
1.2 በተሇዩት የህግ እና የቴክኒክ ክፌተቶች ሊይ የምክር አገሌግልት ዕቅዴ 8 3 24

ማ዗ጋጀት
1.3 የተሇያዩ የምክር ዗ዳዎችን መቀየስ 8 3 24
1.4 በተሇዩት ክፌተቶች ሊይ የምክር አገሌግልት መስጠት 8 3 24
1.5 በአመራሩን በባሇሙያ ሲጠየቅ የምክር አገሌግልት መስጠት 2 264 528
2 የህግና የቴክኒክ ስሌጠና መስጠት
2.1 የስሌጠና ፌሊጎት መሇየት 40 4 160
2.2 የስሌጠና ፕሮፖዚሌ ማ዗ጋጀት 8 4 32
2.3 የስሌጠና አይነት መሇየት 32 4 128
2.4 የስሌጠና ማንዋሌ ማ዗ጋጀት 32 4 128
2.5 ስሌጠና ማካሄዴ 24 4 96
2.6 ሪፖርት ማጠናቀር 8 4 32
2.7 የስሌጠናውን ውጤት መገምገም 8 4 32
3 አዱስና የመመሪያ ማሻሻያ ጉዲዮችን መሇየት ማሻሻያ እንዱዯረግባቸው

ማስተባበር
3.1 አዱስ እና ማሻሻያ በሚያስፇሌጉ መመሪያዎች ሇማ዗ጋጀት የህግ እና የቴክኒክ 8 1 8

ባሇሙያዎችን ያካተተ ጊዛያዊ ቡዴን ማዋቀር
3.2 አዱስ እና ማሻሻያ የሚያስፇሌጉ የህግ ማዕቀፍችን መሇየት 176 1 176
3.3 ሇመመሪያ ዜግጅት እና ማሻሻያ የሚያግዘ ሰነድችን ማዯራጀት 40 1 40
3.5 ማስተቸት እና ግብኣት ማካተት 8 1 8
3.6 ከአቃቤ ህግ ቢሮ ጋር የጋራ ማዴረግ 40 1 40
139
3.7 እንዱፀዴቅ መከታተሌ 8 4 32
4 የአገሌግልት ስታንዲርዴ ማንዋሌ ማ዗ጋጀት
4.2 ዯጋፉ ሰነድችን ማሰባሰብ 40 1 40

4.3 የመጀመሪያ ረቂቅ ሰነዴ ማ዗ጋጀት 88 6 528
4.4 ማስተቸት እና ግብኣት ማካተት 8 6 48
4.5 ማጠናቀቅ እና ማፀዯቅ 8 6 48

4.6 ተግባራዊነቱን መከታተሌ 8 12 96
5 ከፌትህ አካሊት የሚቀርቡ ክሶችና ማብራሪያዎችን ምሊሽ መስጠት
5.1 የፌትህ አካሊት ሇሚያቀርቧቸው የመረጃ እና ሌዩ ሌዩ የማብራሪያ ጥያቄዎች 8 264 2112

ተገቢውን ማስረጃ እንዱጣራ ባሇሙያዎችን ያስተባብራሌ፣ የተ዗ጋጀውን
የውሳኔ ሀሳብ በማረጋገጥ ያቀርባሌ፣
5.2 ከፖሉስ፣ ወንጀሌ ምርመራ እና ከወንጀሌ ጉዲዮች ጋር በተያያ዗ ሇሚቀርብ
የባሇሙያ ምስክርነት ጥያቄ አግባብነት ያሊቸው ባሇሙያዎች መረጃ እንዱሰጡ

የተቀናቀጀ የመሬት መረጃና ማህዯር አስተዲዯር ዲይሬክቶሬት
የተቀናቀጀ የመሬት መረጃ አያያዜ ቡዴን

በሠዓት
1 የመሬት መረጃ በቴክኖልጂ የሚዘምንበትን ስርዓት ማጥናት
1.1 ዝክረ ተግባር ማዘጋጀት 40 4 160
1.2 የመረጃ አያያዝ ፍሊጎት አይነት መሇየት 176 4 704
1.3 የመረጃ ማሰባሰቢያ ዘዳዎችን መሇየትና ቅጾችን ማዘጋጀት (spatial and 16 4 64

non-spatial)
1.4 የጥናት ዘዳን መሰረት በማዴረግ መረጃን ማሰባሰብ 352 4 1408
1.5 መረጃ መተንተን 176 4 704

1.6 ጥናቱን በሚመሇከታቸው አካሊት ማስተቸት 8 4 32
1.7 የመረጃ ማዋቅር (Data structure)ማዘጋጀት 80 4 320
1.8 ሇተዘጋጀው ዲታ ስትራክቸር ሲስተም ዱዛይን እንዱዘጋጅ ማስተሊሇፍ 8 4 32
140
2 የመሬት መረጃዎች በመሰረታዊ ካርታ ማዯራጀት
2.1 መብት የተፈጠረሊቸው ይዞታዎችን በመሰረታዊ ካርታ ማዯራጀት 0.4 264 105.6
2.2 የይዞታ አገሌግልቶችን በመሰረታዊ ካርታ ማዯራጀት 0.4 264 105.6
2.3 በመሬት ባንክ የተመዘገቡ ቦታዎችን በመሰረታዊ ካርታ ማዯራጀት 0.4 264 105.6
2.4 በተሇያየ አግባብ ሇአሌሚዎች የተሊሇፉ ቦታዎችን በመሰረታዊ ካርታ 0.4 264 105.6
ማዯራጀት
2.5 ሇተነሺዎች የተሊሇፉ ምትክ ቦታዎች በመሰረታዊ ካርታ ማዯራጀት 0.4 264 105.6
2.6 ካሳ የተከፈሇበትን ይዞታ በመሰረታዊ ካርታ ማዯራጀት 0.4 264 105.6

3 ከከተማ ፕሊን ሌማት ኮሚሽን የሚሊኩ ሌዩ ሌዩ የፕሊን ጥናቶችና
ማሻሻያዎች ማዯራጀት እና ማሰራጨት
3.1 ከከተማ ፕሊን ሌማት ኮሚሽን የሚሊኩ ሌዩ ሌዩ የፕሊን ጥናቶችን መዝግቦ 0.17 52 8.84
መቀበሌ
3.2 ከከተማ ፕሊን ሌማት ኮሚሽን የሚሊኩ ሌዩ ሌዩ የፕሊን ጥናቶችን 0.4 52 20.8
ተቀብል ማዯራጀት
3.3 ከከተማ ፕሊን ሌማት ኮሚሽን የሚሊኩ ሌዩ ሌዩ የፕሊን ጥናቶችን ሇየስራ 0.5 52 26
ክፍልች ማሰራጨት
4 ከመሰረተ ሌማት ዘርጊ ተቋማት የሚሊኩ በፕሊን ኮሚሽን የጸዯቁ

ዱዛይኖችን አዯራጅቶ መያዝ እና ማሰራጨት፤
4.1 ከመሰረተ ሌማት ዘርጊ ተቋማት የሚሊኩ በፕሊን ኮሚሽን የጸዯቁ 0.5 52 26
ዱዛይኖችን መዝግቦ መቀበሌ
4.2 ከመሰረተ ሌማት ዘርጊ ተቋማት የሚሊኩ በፕሊን ኮሚሽን የጸዯቁ 0.4 52 20.8
ዱዛይኖችን ተቀብል ማዯራጀት ማዯራጀት
4.3 ከመሰረተ ሌማት ዘርጊ ተቋማት የሚሊኩ በፕሊን ኮሚሽን የጸዯቁ 0.5 52 26
ዱዛይኖችን ሇስራ ክፍልች ማሰራጨት
5 የጂአይኤስ መረጃ እርማት ወቅታዊ ማዴረግ እና ማዯራጀት
5.1 እርማት የተዯረገባቸውን የጂ.አይ.ኤስ መረጃዎች ይቀበሊሌ 0.17 2640 448.8

5.2 እርማት የተዯረገባቸውን የጂ.አይ.ኤስ መረጃዎች ወቅታዊ ያዯርጋሌ 0.5 2640 1320
5.3 እርማት የተዯረገባቸውን የጂ.አይ.ኤስ መረጃዎች ሇስራ ክፌልች ማሰራጨት 0.5 52 26
6 መረጃዎችን በዲታ ቤዝ ማዯራጀት

6.1 በመረጃ ቋት የሚዯራጁ የተነሺዎች የካሳ፣ምትክ ቦታ፣ምትክ ቤት፣በተሇያየ 1056 1 1056
አግባብ የተሊሇፈ የሉዜ ይዝታዎች እና ላልች መሬት ነክ አትሪቢዩት
መረጃዎችን መሇየት ፣
6.2 በዲታ ቤዜ የሚዯራጁ የይዝታ መረጃዎችን ኮዴ መስጠት 8 132 1056

6.3 መረጃዎችን በተ዗ጋጀ መረጃ ቋት መመዜገብ 8 1056 8448
6.4 መረጃዎችን በተ዗ጋጀ መረጃ ቋት ወቅታዊ ማዴረግ 0.5 264 132

7 የተቀናጀ የመሬት መረጃ ማሰራጨትና ክትትሌ ማዴረግ
141
7.1 በተቀናጀ አግባብ የተ዗ጋጁ የመረጃ ማዯራጃ ዲታ ቤዝችን ማሰራጨት 1 52 52
7.2 በዲታ ቤዜ መረጃ አዯረጃጀትና አጠቃቀም ሊይ ዴጋፌ ማዴረግ 8 12 96

7.3 የተጠኑ የመረጃ አያያዜ እና አዯረጃጀት ዗ዳዎችን ተግባራዊነት መከታተሌ 88 12 1056
ሶፌትዌር ሌማትና ቴክኖልጂ መሰረተ ሌማት ቡዴን

ተ.ቁ ዋና ዋና ተግባራትና ዝርዝር ሥራዎች ስራው የሥራው ስራው በዓመት
የሚወስዯው ዴግግሞሽ የሚወስዯው ጊዜ
ጊዜ በሠዓት በዓመት በሠዓት
1 አገሌግልት አሰጣጥ በቴክኖልጂ የሚ዗ምንበት ስርዓት ማጥናትና

ማሌማት /እንዱሇማ ማዴረግ
1.1 የመሬት ተቋማት ያሎቸውን የአገሌግልት አይነቶች እና የሰራ ፍሰት 60 1 60
በተመሇከተ መረጃ መሰብሰብ
1.2 የመሬት ተቋማት የአገሌገሇት አሰጣጡን የሚያሳሌጥ ሶፍትዌር 264 1 264
/ሲስተም ጥናት ቢጋር ማዘጋጀት
1.3 በተዘጋጀው ቢጋር መሰረት የመሬት ተቋማት የአገሌግልት አሰጣጡን 1640 1 264
የሚያሳሌጥ ሶፍትዌር/ሲስተም መሇየትና ግዥ ማከናወን
1.4 በራስ አቅም ሇሚሰራው ሲስተም የሚረዲ በስራ ሊይ ያለ የአገሌግልት 264 1 264
አይነቶች እና የሰራ ፍሰት በተሰበሰበው መረጃ መሰረት ክፍተታቸውን
በመሇየት ሇማሻሻሌ የሚያስችሌ የትንተና ስራ (system analysis)
ማካሄዴ
1.5 በራስ አቅም ሇሚዘጋጀው ሲስተም የስራ ፍሰት ማዘጋጀት፣ ሲስተሙ 820 1 264
የሚሰራውን ተግባር መሇየት፣ የሚዘጋጀውን ሲስተም ዱዛይን
(System design) ማዴረግ
1.6 ከባሇዴርሻ አካሊት ጋር በመሆን የተጠናው ጥናት ውጤት 264 1 264
እንዱያመጣ ሲስተሙ እንዱሇማ ማዴረግ/ማሌማት፣
1.7 በተቋሙ ውስጥ ሇበሇፀገው ሲስተም የተዯራጀ እና ወቅታዊ ሰነድች 176 1 176
እንዱኖሩት ማዴረግ፤
1.8 የበሇፀገው ሲስተም በተዘጋጀው የዲሰሳ ጥናት፣ዱዛይን እና 176 1 176
በተቀመጠው ስታንዲርዴ መሰረት መሰራቱን ማረጋጋጥ፤
1.9 የሚበሇጽገው ሲስተም ከተጠቃሚዎች ጋር በመሆን የጥናት ፍሊጎቱ 176 1 176
በተሰራው ሲስተም ሊይ መጣጣሙን ማረጋገጥ እንዱሁም
ከተጠቃሚዎች ሇሚነሱ የተሇያዩ ጥያቁዎች በመቀበሌ ሇተነሱት
ጥያቄዎች ተገቢውን ምሊሽ መስጠት፣
1.1 የሚበሇፅገው ሲስተም በታቀዯሇት የጊዜ ሰላዲ መሰረት እየተከናወነ 176 1 176
መሆኑን መከታተሌና ማረጋገጥ፣
1.11 ሲስተሙን ሇመሞከር በሚያስችሌ መሌኩ የሙከራ ትግበራ ዕቅዴ 176 1 176
በማዘጋጀት የሙከራ ሂዯቱን በመከታተሌ ውጤታማነቱን ማረጋገጥ፣
1.12 የሇማውን ሲስተም ሇመተግበር የሚያስችለ የሃርዴ ዌር፣ሶፍት ዌር 176 1 176
እና ኔትወርክ ፍሊጎቶችን በመሇየት ሇሚመሇከተው አካሌ ማሳወቅ እና
እንዱሟለ መከታተሌ
1.13 አዱስ የሚበሇፅገውን ሲስተም መጠቀም በሚያስችሌ መሌኩ 176 1 176
የተጠቃሚዎች ማኑዋሌ በማዘጋጀት ሇተጠቃሚዎች አስፈሊጊ
ስሌጠና ማዘጋጀትና ማስጠት፣
142
1.14 የሙከራ ትግበራ (pilot testing) በተመረጡ የሥራ ክፌልች/ክፌሇ 176 1 176
ከተሞች ማከናወን
1.15 žከሙከራ ትግበራ የሚገኙ ግብዓቶችን በማካተት የመጨረሻውን 176 1 176
ሲስተም (final version) በመረከብ ወዯ ሙለ ትግበራ መግባት፣
1.16 žሇሲስተሙ የተ዗ጋጀ የሲስተም ማንዋሌ ፣የሲሲተሙ ሶርስ ኮዴ እና 176 1 176

ላልች ጠቃሚ ሰነድችና መረጃዎችን በትክክሌ እንዯሚሠሩ አረጋግጦ
መረከብ፣
1.17 ሇአገሌግልት አሰጣጥ በሌፅጎ ስራ ሊይ የዋሇውን ቴክኖልጂ 176 1 176
ተግባራዊነቱን መከታተሌ እና ዴጋፍ ማዴረግ
2 ሲስተም ማስተዲዯር
2.1 የመፈተሽ እና መቆጣጠር (Monitoring) ስራዎችን ማከናወን፡ 3 190 570
2.2 በኔትዎርክ ድሜን ውስጥ ሊለ ተጠቃሚዎች ሇመቆጣጠር እና ወጥ 4 190 380

የሆነ ስርዓትን ሇማሰተግበር የሚረደ የግሩፕ ፖሉሲ ስራዎችን
መስራት፣
2.3 ሇተጠቃሚዎች የE-mail የመጠቀምና የማስተዲዯር አገሌግልት 8 4 32
መስጠት
2.4 የተጠቃሚዎች ፋይሌ ማኔጅመንት ስራ ማከናወን 2 190 380
2.5 የባክአፕና ሪከቨሪ (backup / recovery) ስራዎችን ማከናወን፡, 3 190 570
2.6 የሲስተም የብቃትና የማገሌገሌ ዯረጃ(performance እና 40 2 80

Optimization )ስራዎችን ማከናወን፡
2.7 የሲስተም መጫንና ማስተካከሌ(Installation እና configuration ) 40 2 80
ማከናወን፡
2.8 የሲስተም ችግሮች ፍተሸና ጥገና (fault diagnosis, troubleshoot እና 4 190 760
maintenance )ማከናወን፡
2.9 የሲስተም ተጠቃሚዎችን Access permissions እና privileges 24 4 96
ስራዎችን ማከናወን;
2.1 የሲስተም አስተዲዯር ሰነዴ እና ማንዋሌ ዝግጅት ማከናወን፡ 176 1 176
3 ዌብ ማስተዲዯር
3.1 የዌብ አፕሌኬሽን መጫን (Installation እና configuration) 8 4 32
ማከናወን፡
3.2 የሲስተም ፖሉስን መሰረት በማዴረግ ሇዌብ አፕሌኬሽን 2 48 96
ተጠቃሚዎች እንዱገሇገለ መፍቀዴ
3.3 ሇዌብ አስተዲዯር ባሇሙያዎች የመጠቀምና የማስተዲዯር ፍቃዴ 2 48 96

እንዱኖራቸው ማዴረግ
3.4 የዌብ አፕሌኬሽን ፍተሻና ጥገና (fault diagnosis, troubleshoot 4 48 192
እና maintenance) ማከናወን፡
3.5 በዌብ አፕሌከሽን በሚመሇከት ሞኒተር ስራዎችን ማከናወን፡ 8 48 384
143
3.6 የመሬት ተቋማት የጥናት ውጤቶች፣ መመሪያዎች፣ የአገሌግልት 8 48 384
አይነቶች/ስታንዲርድች እና ላልች መረጃዎችን በማዯራጀት ተዯራሽ
ማዴረግ Website Publishing ማከናወን
3.7 የዌብ አፕሌኬሽን ሇውጥ ፍሊጎት ሲኖር ሇሚመሇከተው አካሌ 40 4 160
ማሳወቅ እና የማሻሻሌ ስራ ማከናወን
3.8 የየዌብ አፕሌኬሽን performance እና Optimization ስራዎችን 8 12 96

ማከናወን፡
3.9 ስታንዲርዴን መሰረት በማዴረግ spatial information processing 8 12 96
ተናባቢ( interoperability) ማዴረግ.
3.10 የዌብ አፕሌኬሽን አስተዲዯር ሰነዴ እና ማንዋሌ ዝግጅት 40 1 40

ማከናወን፡
4 የተቀናጀ የመሬት መረጃ የሚዯራጅበት ሶፍትዌር
ማበሌፀግ/እንዱበሇጽግ ማስዯረግ
4.1 በጥናት የተሇየውን ዲታ ስትራክቸር ሲስተም ዱዛይን እንዱዘጋጅ 16 1 16
ቢጋር ማዘጋጀት
4.2 መረጃ አያያዙን በቴክኖልጂ የታገዘ እና የተሳሇጠ ሇማዴረግ 160 1 80
ከሚመሇከታቸው ጋር በመሆን ሊይሰንስዴ የአርክ ጂ.አይ ኤስ
ሶፍትዌር ግዥ መፈጸም
4.3 ሊይሰንስዴ የአርክ ጂ.አይ ኤስ ሶፍትዌር ኢንስታላሽን እና 352 1 352

የኮንፍግሬሽን ሥራ ማከናወን
4.4 በአውቶ ካዴ የተዯራጀውን መረጃ ወዯ GIS ሸፕ ፋይሌ መቀየር 528 1 528
4.5 ሁለንም የመሬት እና መሬት ነክ መረጃዎችን የሚይዝ የመረጃ 352 1 352

ቋት/FileGeodatabase/ በመፍጠር የተሇያዩ Features ሉይዙ
የሚችለ Datasets ማዘጋጀት
5 የመረጃ ቋት ማስተዲዯር
5.1 ሇተጠቃሚዎች ከመረጃ ቋት ሇመጠቀም የሚያሥችሌ የዲታቤዝ 4 48 192

የመገሌገያ ፍቃዴ (Access permissions / privileges ) ስራዎችን
ማከናወን;
5.2 የተዘጋጀውን የመረጃ ቋት አጠቃቀም ማንዋሌ ማዘጋጀት እና የዲታ 352 1 352
ቤዝ አስተዲዯር ማንዋሌ ማዘጋጀት፡ እንዱሁም ሥሌጠና መስጠት
5.3 የመረጃ ቋት ፍተሻ (Monitoring) ስራዎችን ማከናወን፡ 3 190 570

5.4 የመረጃ ቋት የብቃትና የማገሌገሌ ዯረጃ(performance and 4 48 192
Optimization) ስራዎችን ማከናወን፡
5.5 የተሇያዩ ከመረጃ ቋት(database) ጋር ተዛማጅነት ያሊቸውን ሪፖርት 3 48 144
ፎርማት በማዘጋጀት ማሰራጨት
5.6 የመረጃ ቋት ባክአፕና ሪከቨሪ (backup / recovery) እቅዴ 8 190 760
በማውጣት የባክአፕና ሪከቨሪ ስራዎችን ማከናወን፡
144
5.7 የተሇያዩ የመረጃ ቋት ማሻሻያ ስራዎችን ወዯ ዋናው ዲታቤዝ 8 4 32
ከመተግበራቸው በፊት የሙከራ ቦታን (የtest environment)
በመጠቀም ማከናወን፡
5.8 የዲታቤዝ የመጠገን እና የማሻሻሌ (fault diagnosis, troubleshoot 8 48 384
እና maintenance) ማከናወን
5.9 ከማዕከሊዊ የመረጃ ቋት( central database) ወዯ ክ/ከተማ የመረጃ 16 48 192
ቋት( sub city database) የማናበብ ስራ (Replication) ማከናወን
5.10 በየወቅቱ ወዯ መረጃ ቋቱ የሚገቡ መረጃዎችን ጥራት 8 48 384
መከታተሌ(Data Auditing) እና የተሇያዩ የኪዌሪ ቋንቋዎችን ሰርቶ
ፕሮሲጀር ቪውስ ማዘጋጀት፡
5.11 የመረጃ ሇውጥ እንዱዯረግሊቸው የሚሊኩ ይዞታዎችን ትክክሇኛነቱን 4 190 760
አረጋግጦ በቤዝ ማፕ ማዯራጀትና ወዯ መረጃ ቋቱ እንዱገቡ ማዴረግ
6 የካሳ ሶፍትዌር ወቅታዊ ማዴረግ እና ማስተዲዯር
6.1 የካሳ ጥናት ሲሻሻሌ የካሳ ሶፍትዌር ወቅታዊ 16 22 352
6.2 የመጠገን እና የማሻሻሌ ስራ ማከናወን 4 44 176

6.3 ሇተጠቃሚዎች Access permissions እና privileges ስራዎችን 4 44 176
ማከናወን;
6.4 የባክአፕና ሪከቨሪ (backup / recovery) እቅዴ በማውጣት 8 11 88
የባክአፕና ሪከቨሪ ስራዎችን ማከናወን፡,
6.5 የሶፍትዌር ችግሮች ፍተሸና ጥገና ማከናወን 8 11 88
6.6 ሇክፍሇ ከተሞች ክትትሌ እና ዴጋፍ ማዴረግ 8 44 352
7 የሲአይኤስ መረጃ ቋት ወቅታዊ ማዴረግ እና ማስተዲር
7.1 ማስተካከያ እንዱዯረግባቸው የተሊኩትን የይዝታ መረጃዎች ይቀበሊሌ 0.17 2640 448.8
7.2 የማስተካከያ ስራ ማከናወን 0.5 2640 1320

7 የኔትዎርክ መሰረተ ሌማት መሇየት ፣እንዱዘረጋ ማዴረግና
ማስተዲዯር
7.1 ሇኔትዎርክ ዝርጋታ የሚያስፈሌጉ መረጃዎችን መሰብሰብ 16 1 16
7.2 የኔትወርክ ዱዛይን (design) መስራት 40 1 40

7.3 ሇዲታ ሴንተር፣ ሰርቨርና ኔትወርክ ዝርጋታ የሚያስፈሌጉ ግብዓቶችን 176 1 176
እስፔስፊኬሽን ማውጣትና ግዥ እንዱፈጸም ማዴረግ
7.4 የዲታሴንተር የሰርቨር እና የኔትዎርክ መሰረተ ሌማት እንዱዘረጋ 528 1 528
ማዴረግ
7.5 ዲታሴንተር እና የኔት ወርክ መሰረተ ሌማትን የመፈተሽ እና 2 190 380
መቆጣጠር (Monitoring) ስራዎችን ማከናወን፡
7.6 የኔትወርክ የብቃትና የማገሌገሌ ዯረጃ (performance እና 2 190 380
7.7 በኔትዎርክ (ድሜን ) ውስጥ ሊለ የ workstation እና servers 4 48 192
የሶፍትዌር ማሻሻያ (update) መቆጣጠር
145
7.8 የኔትወርክ የሀርዴዌርና ሶፍትዌር መጫንና ማስተካከሌ 40 2 80
(hardware/software Installation/configuration) ስራዎችን
ማከናወን፡
7.9 በኔትወርክ ዙሪያ የሚፈጠሩ ችግሮችን መፈተሸና መጠገን (fault 2 190 380
diagnosis, troubleshoot እና maintenance )ማከናወን፡
7.11 የኔትወርክ ተጠቃሚዎችን ፍቃዴ መስጠትና መቆጣጠር(Access 8 48 384

permissions /privileges )ስራዎችን ማከናወን;
7.12 ሇተቋሙ አስፈሊጊ የሆኑ የሲሰተም እና የኔትወርክ (local and wide 4 48 192
area networks) መሇየትና ተግባራዊ ማዴረግ፤
7.13 ወዯ ድሜን የገቡትን ወርክስቴሽን (workstations) እና መጠቀሚያ 2 190 380
ፍቃዴ (user account) ማስተዲዯር፡
8 የመረጃ ዯህንነት መጠበቅ

8.1 በተቋሙ ውስጥ የኢንፎርሜሽን ዯህንነት ሇማረጋጥ ማቀዴ እና 176 1 176
የዯህንነት ፖሉሲዎችን ከተሇያዩ የባሇዴርሻ አካሊትና ሌምዴ ካሊቸው
ተቋማት ጋር በመሆን(security policies, application security,
access control) በማዘጋጀት ተግባራዊ ማዴረግ፣
8.2 የኢንፎርሜሽን ሲስተም ዯህንነት ፖሉሲዎች ተፈፃሚነታቸውን 2 190 380
መከታታሌ፣ማረግገጥ፣
8.3 የኢንፎርሜሸን ሲስተም ዯህንነት አርክቴክቸር ዱዛይን በማዘጋጀት 80 1 80
ተግባራዊ ማዴረግ፣
8.4 ሇተቋሙ አስፈሊጊ የሆኑ የሲሰተም እና የኔትወርክ (local and wide 4 48 192
area networks) ዯህንነት ፍሊጎቾችን መሇየትና ተግባራዊ ማዴረግ፤
8.5 ዲታቤዝ, ሲስተም እና ኔትዎርክ ከውጭና ከውስጥ ችግር በመከሊከሌ 4 48 192
እና በመጠበቅ የመረጃ ዯህንነትን ማረጋገጥ
8.6 በተቀመጠሇት የጊዜ ሰላዲ መሰረት የአፕሉኬሽን፣ፕሊት ፎርም እና 4 48 192
ሰርቨሮች ዯህንነት ማረጋገጥ፣
8.7 ሇተቋሙ አስፈሊጊ የሆኑ የaccess control, security models, 4 48 192
disaster recovery በሚመሇከት ሙያዊ ዴጋፍ መስጠት
8.8 የዯህንነት ግንዛቤ ማስጨበጫ ስሌጠናዎችን በመስጠት የተቋሙን 40 4 160

ተሌዕኮ የመረጃ ዯህንነት ማስጠበቅ
9 በተቋሙ ውስጥ ያለ የቴክኖልጂ መሳሪያዎችን መጠገን እንዱጠገን

ማዴረግ
9.1 የቴክኖልጂ ግብኣቶች ስፔሲፊኬሽን ማዘጋጀት 80 1 80
9.2 ፕሪንተሮች እና ኮምፒዩተሮች ሲበሊሹ መጠገን 2 264 528
9.3 የኔትወርክ ጥገና ማዴረግ 1 264 264
9.4 በብሌሽት ወይም በተሇያዩ ምክንያት የኮምፒዩተር አገሌግልት ሲተጓጏሌ 2 264 528
ወዱያውኑ እንዱስተካከሌ ማዴረግ፡፡
146
9.5 የኮምፒዩተር ቫይረስ ሇማጽዲት ፕሮግራም ማዘጋጀት በፕሮግራሙ 4 96 384
መሠረት መተግበር
9.6 የተሇያዩ ኦፕሬቲንግ ሲስተም መጫን ና ማሻሻሌ 4 96 384
9.7 የተሇያዩ አፕሉኬሽን ሶፍትዌሮችን መጫን 4 96 384
9.8 በኮምፒውተር አጠቃቀም ዙሪያ ሇተጠቃሚዎች ማንዋሌ አዘጋጅቶ 40 4 160

ስሌጠና መስጠት
የመሬት ይዝታ ማህዯር አስተዲዯር ቡዴን
ጊዛ በሠዓት በዓመት ጊዛ በሠዓት
1 በጨረታ እና በምዯባ የተሊሇፈ የሉዜ ሰነድችን ማዯራጀት እና መጠበቅ
1.1 በጨረታ የተሊሇፈ ቦታዎች ውልችንና የቦታውን ፕሊን ፍርማት ከስራ 0.5 600 300
ክፌለ መቀበሌ
1.2 በጨረታ የተሊሇፈ ቦታዎች ውልችንና የቦታውን ፕሊን ፍርማት መመዜገብ 0.5 600 300
እና መጠበቅ
1.3 በጨረታ የተሊሇፈ ቦታ ውልችንና የቦታውን ፕሊን ፍርማት ስካን ማዴረግ 0.75 600 450
1.4 በምዯባ የተሊሇፈ ቦታ ውልችንና የቦታውን ፕሊን ፍርማት ከስራ ክፌለ 0.5 617 308.5
መቀበሌ
1.5 በምዯባ የተሊሇፈ ቦታ ውልችንና የቦታውን ፕሊን ፍርማት መመዜገብ 0.5 617 308.5
1.6 በምዯባ የተሊሇፈ ቦታ ውልችንና የቦታውን ፕሊን ፍርማት ስካን ማዴረግ 0.75 617 462.8
1.7 ሇተነሺዎች የተሊሇፈ የምትክ ቦታዎችን መረጃዎች ከስራ ክፌለ መቀበሌ 0.5 264 132
1.8 ሇተነሺዎች የተሊሇፈ የምትክ ቦታዎችን መረጃዎች መመዜገብ እና መጠበቅ 0.5 264 132
1.9 ሇተነሺዎች የተሊሇፈ የምትክ ቦታዎች መረጃዎችን ስካን ማዴረግ 0.75 264 198
1.1 የጊዛያዊ መጠቀሚያ የተሊሇፈ ቦታዎች መረጃ የቦታውን ፕሊን ፍርማት 0.5 66 33
ከስራ ክፌለ መቀበሌ
1.11 የጊዛያዊ መጠቀሚያ የተሊሇፈ ቦታዎች መረጃ የቦታውን ፕሊን ፍርማት 0.5 66 33
መመዜገብ እና መጠበቅ
1.12 የጊዛያዊ መጠቀሚያ የተሊሇፈ ቦታዎች መረጃ የቦታውን ፕሊን ፍርማት 0.75 66 49.5
ስካን ማዴረግ
1.13 የአገሌግልት ሇውጥ ውልችን፣ የቦታውን ካርታና ተያያዥ መረጃዎችን 0.5 264 132
1.16 የፕሮግራም ሇውጥ ውልችን፣ የቦታውን ካርታና ተያያዥ መረጃዎችን 0.5 264 132
147
1.19 የሉዜ ውሌ ማሻሻያ የተዯረገባቸውን ውልች ከስራ ክፌለ መቀበሌ 0.5 264 132
1.2 የሉዜ ውሌ ማሻሻያ ውልችን፣ የቦታውን ካርታና ተያያዥ መረጃዎችን 0.5 264 132
1.21 የሉዜ ውሌ ማሻሻያ ውልችን፣ የቦታውን ካርታና ተያያዥ መረጃዎችን 0.75 264 198
1.22 ከተማዋ ውስጥ ያለ የሉዜ መረጃዎችን ከስራ ክፌልች መቀበሌ 0.75 264 198
1.23 ከተማዋ ውስጥ ያለ የሉዜ መረጃዎችን ማዯራጀት እና መጠበቅ 0.75 264 198
1.24 የሌማት ሀሳቦች መረጃ ከስራ ክፌልች መቀበሌ እና ማዯራጀት እና መጠበቅ 0.5 264 132
2 የካሳና ምትክ መረጃ ማዯራጀትና መጠበቅ
2.1 ካሳ የተከፇሇባቸው ሰነድችን ከስራ ክፌለ በሀርዴና በሶፌት ኮፒ መቀበሌ 0.5 264 132
2.2 ካሳ የተከፇሇባቸው ሰነድችን መመዜገብ 0.5 264 132

2.3 ካሳ የተከፇሇባቸው ሰነድችን ስካን ማዴረግ 0.75 264 198
2.4 ካሳ የተከፇሇባቸው ሰነድችን በሀርዴና በሶፌት ኮፒ ማዯራጀት 0.75 264 198
2.5 ምትክ ቦታ የተወሰነሊቸው የሌማት ተነሺዎች ሰነድች ከስራ ክፌለ በሀርዴ 0.75 264 198
እና በሶፌት ኮፒ መቀበሌ
2.6 ምትክ ቦታ የተወሰነሊቸው የሌማት ተነሺዎች ሰነድች መመዜገብ 0.75 264 198
2.7 ምትክ ቦታ የተወሰነሊቸው የሌማት ተነሺዎች ሰነድች ስካን ማዴረግ 0.75 264 198
2.8 ምትክ ቦታ የተወሰነሊቸው የሌማት ተነሺዎች ሰነድች በሀርዴና በሶፌት 0.75 264 198
ኮፒ ማዯራጀት
2.9 ምትክ ቤት ዴሌዴሌ የተዯረገሊቸው የሌማት ተነሺዎች መረጃ ከስራ ክፌለ 0.25 264 66
በሀርዴ እና በሶፌት ኮፒ መቀበሌ
2.1 ምትክ ቤት ዴሌዴሌ የተዯረገሊቸው የሌማት ተነሺዎች መረጃ መመዜገብ 0.25 264 66
2.11 ምትክ ቤት ዴሌዴሌ የተዯረገሊቸው የሌማት ተነሺዎች መረጃ ስካን 0.5 264 132
ማዴረግ
2.12 ምትክ ቤት ዴሌዴሌ የተዯረገሊቸው የሌማት ተነሺዎች መረጃ ሀርዴ እና 0.5 264 132
ሶፌት ኮፒ ማዯራጀት እና መጠበቅ
3 የጥናት ሰነድችን እና በማዕከሌ የሚገኙ የይዝታ መረጃዎችንና በሀርዴ እና
በሶፌት ኮፒ ማዯራጀት
3.1 የመሌሶ ማሌማት ጥናት ሀርዴ እና በሶፍት ኮፒ ማዯራጀት 0.5 1 0.5
3.2 አማራጭ የመሬት ሀብት አቅርቦት ጥናት ሀርዴ እና በሶፍት ኮፒ 0.5 1 0.5
ማዯራጀት
3.3 የቦታ ዯረጃ፣ የሉዝ መነሻ ዋጋ እና ወቅታዊ የጨረታ ዋጋ ጥናት ሀርዴ 0.5 1 0.5
እና በሶፍት ኮፒ ማዯራጀት
148
3.4 የንብረትና ሌዩ ሌዩ የካሳ ክፍያ ማሻሻያ ጥናቶችን ሀርዴ እና በሶፍት 0.5 1 0.5
ኮፒ ማዯራጀት
3.5 የመብት ፈጠራ የሚጠናቀቅበትን አግባብ ጥናት ሀርዴ እና በሶፍት ኮፒ 0.5 1 0.5
ማዯራጀት
3.6 የተቀናጀ የመሬት መረጃ አያያዝ ስርዓት ጥናት ሀርዴ እና በሶፍት ኮፒ 0.5 1 0.5
ማዯራጀት
3.7 ሇብሌሹ አሰራር ተጋሊጭ የሆኑ አገሌግልቶችን ጥናት ሀርዴ እና 0.5 1 0.5
በሶፍት ኮፒ ማዯራጀት
3.8 የቅሬታ ምንጮች ጥናት ሀርዴ እና በሶፍት ኮፒ ማዯራጀት 0.5 1 0.5
3.9 በማዕከሌ የሚገኙ ማህዯራትን በሀርዴ እና በሶፌት ኮፒ ማዯራጀት 4 264 1056
3.1 የመረጃ እርማት የተዯረገባቸው መረጃዎችን በሀርዴ እና በሶፍት ኮፒ 4 264 1056

ማዯራጀት እና መጠበቅ
4 የታተሙ ይዝታ ካርታዎችን እና ቋሚ መዚግብት መጠበቅ ማሰራጨት
4.1 የታተሙ ይዝታ ካርታዎችን እና ቋሚ መዜገቦችን መረከብ 40 4 160

4.2 የታተሙ ይዝታ ካርታዎችን እና ቋሚ መዜገቦችን ማሰራጨት እና 8 264 2112
መከታተሌ
4.3 አገሌግልት የማይሰጡ እና ጊዛ ያፇባቸው ካርታዎችን እንዱወገደ ሇይቶ 528 1 528
ማስተሊሇፌ
5 የገቢ እና ወጪ ዯብዲቤዎችን መከወን
5.1 ሌዩ ሌዩ ገቢ ዯብዲቤዎችና ሰነድችን መቀበሌ እና መመዜገብ 0.1 7000 700
5.2 ሌዩ ሌዩ ገቢ ዯብዲቤዎችና ሰነድችን ስካን ማዴረግ 0.17 7000 1190
5.3 ሌዩ ሌዩ ገቢ ዯብዲቤዎች ሇየስራ ክፌለ ማሰራጨት 0.5 7000 3500
5.4 ሌዩ ሌዩ ገቢ ዯብዲቤዎችና ሰነድችን ማዯራጀት እና መጠበቅ 0.1 7000 700
5.5 ሌዩ ሌዩ ወጪ ዯብዲቤዎችን እና ህጋዊ ሰነድችን መቀበሌ እና መመዜገብ 0.17 7000 1190
5.6 ሌዩ ሌዩ ወጪ ዯብዲቤዎችን እና ህጋዊ ሰነድችን ስካን ማዴረግ 0.17 7000 1190
5.7 ሌዩ ሌዩ ወጪ ዯብዲቤዎችን እና ህጋዊ ሰነድችን ማዯራጀት እና መጠበቅ 0.1 7000 700
6 የተገሌጋዮች መረጃና መስተንግድ
6.1 መረጃ መቀበሌ 0.17 2200 374

6.2 የአገሌግልት የሚያስፇሌጉ ቅዴመ ሁኔታዎችን ማሳወቅ 0.17 2200 374
6.3 የአገሌግልት የሚያስፇሌጉ ቅዴመ ሁኔታዎችን መሟሊታቸሰውን 0.17 2200 374

ማጣራትና ማረጋገጥ
6.4 ተገሌጋዮችን ቅፅ አስሞሌቶ/ በመዜገብ ሊይ አስፌሮ የእንግዲ የመግቢያ 0.5 2200 1100
ካርዴ ይሰጣሌ፣በመጨረሻም ካርደን ይቀበሊሌ፣
6.5 በተገሌጋዮች ጥያቄ መሰረት አገሌግልቱ የሚሰጥበትን የሥራ ክፌሌ 0.17 2200 374
ቁጥርና አቅጣጫ፣ስሌክ ይነግራሌ፣ያሳያሌ፣
6.6 በስሌክ የሚቀርቡ የመረጃ ጥያቄዎችን/መረጃዎችን ተቀብል ሇሚመሇከተው 0.17 2200 374
ክፌሌ ያቀርባሌ
6.7 ማንበብ ሇማይችለ ባሇጉዲዮች መረጃዎችን በማንበብና በማስረዲት ዴጋፌ 0.17 2200 374
149
5.2. በቅርንጫፌ የማስረጃ አሰጣጥ ቡዴን
ጊዛ በሠዓት በዓመት ጊዛ በሠዓት
1 ከፍትህ አካሊት የሚቀርቡ ትዕዛዞችን ተከታትል ማስፈፀም
1.1 ከፍትህ አካሊት የሚቀርቡ የይዞታ ማረጋገጫ ካርታ ያሊቸው ትዕዛዞችን 16 500 8000
ተቀብል ምሊሽ መስጠት ተቀብል ምሊሽ መስጠጥት
1.2 ከፍትህ አካሊት የሚቀርቡ ካርታ ያሌተሰጣቸው ትዕዛዞች ባሇይዞታዎች 16 250 4000
ተቀብል ምሊሽ መስጠጥት
1.3 ከፍትህ አካሊት የሚቀርቡ መሬት በባንክ ከማስገባት፣ መሬት ከማስተሊሇፍ 16 50 800
ትዕዛዞች ተቀብል ምሊሽ መስጠጥት
1.4 ከፍትህ አካሊት የሚቀርቡ ምትክ ቦታና ቤት ከመስጠት፣ ካሳ ክፍያ 16 33 528

ከመክፈሌ ጋር የተያያዙ ትዕዛዞችን ተቀብል ምሊሽ መስጠት
1.5 ከአርሶ አዯር ይዞታዎች እንዱሁም ላልች በፍ/ብሄር ክርክር ምክንያት 16 150 2400
ሇሚቀርቡ ሌዩ ሌዩ ትዕዛዞች ተቀብል ምሇሽ መስጠት

1.7 የፍርዴ ቤት ምሊሾችን መረጃ ማዯራጀት 0.5 220 110
2 ከማስረጃ አሰጣጥ ጋር ተያይዞ የተገሌጋይ እርካታ ዲሰሳ ማካሄዴ

2.2 የተሇያዩ የመረጃ መሰብሰቢያ ፎርማቶችን ማዘጋጀት 8 2 16
2.3 መረጃ መሰብሰብ እና ማዯራጀት 120 2 240
2.4 የመጀመሪያ ረቂቅ ሪፖርት ሊይ ከሚመሇከተታቸው ጋር የጋራ ማዴረግ 8 2 16
2.5 ሪፖርት ማጠናቀር ሇሚመሇከታቸው የስራ ክፍልች ማሰራጨት 40 2 80

በቅርንጫፍ የህግ እና ቴክኒክ ጉዲዮች ክትትሌ ቡዴን

በሠዓት
1 የቅሬታ ምንጭ ማጥናት
1.2 ረቂቅ ዝክረ ተግባር ማስተቸት እና ማጸዯቅ 4 1 4
1.3 የተሇያዩ የመረጃ መሰብሰቢያ ፎርማቶችን ማዘጋጀት 8 2 16
1.4 በተሇያዩ ዘዳዎች/ምንጮች መረጃ መሰብሰብ 176 1 176

1.5 የተሰበሰበውን መረጃ ማጠናቀርና መተንተን 176 1 176
150
1.6 ጥናቱን ማጠናቀቅ እና ማስተቸት 8 1 8
1.7 የተሰጡ ግብዓቶችን በማካተት እንዱፀዴቅ ማዴረግ 16 1 16
1.8 የፀዯቀውን ጥናት ሇሚመሇከታቸው የስራ ክፍልች ማሰራጨት 8 1 8
1.9 የጥናቱን ተግባራዊነት መከታተሌ 96 4 384

2 የሚቀርቡ ቅሬታዎችን መቀበሌና ምሊሽ መስጠት
2.1 የአገሌግልት መጠየቂያ ቅፅ ማዘጋጀት 8 1 8

2.2 አቤቱታ እና ቅሬታ መቀበሌ 0.5 100 50
2.3 የአቤቱታውን እና ቅሬታውን አግባብነት ከአሰራር፣ከህግ እና ከቴክኒክ አንፃር 2 100 200
መመርመር
2.4 መረጃ ማሰባሰብ 4 100 400
2.5 መረጃ ማጣራት 4 100 400
2.6 የውሳኔ ኃሳብ ማዘጋጀት 1 100 100
2.7 ውሳኔ መስጠት/ማስወሰን 1 100 100
2.8 ሇተገሌጋዩ በፅሁፍ ምሊሽ መስጠት 1 100 100
2.9 አግባብ ባሊቸው ቅሬታዎች ሊይ ሇሚሇከተው የስራ ክፍሌ የቅሬታውን 4 12 48
ተገቢነት በፅሁፍ ማሳወቅ እና አፈፃፀሙን መከታተሌ
3 አገሌግልት አሰጣጥ ሊይ ያለ ክፍተቶችን በመሇየት እንዱስተካከለ የመፍትሄ

ሃሳብ ማቅረብ

3.2 መረጃ ማሰባሰብ 176 1 176
3.3 መረጃ ማዯራጀትና መተንተን 176 1 176
3.5 የተሇዩ ክፍተቶችን ማስተቸት እና ግብዓት ማካተት ማፀዯቅ 16 1 16
3.6 የተሇዩ የመፍትሄ ሀሳቦችን ተግባራዊ እንዱሆኑ ሇስራ ክፍልች ማስተሊሇፍ 8 1 8
3.7 በአፈፃጸሙ ሊይ ክትትሌ እና ዴጋፍ ማዴረግ 8 4 32

4 በህግ እና በቴክኒክ ጉዲዮች ሊይ ማማከር
4.1 አመራሩ እና ፈፃሚው ሊይ የሚታዩ የህግ እና የቴክኒክ ክፍተቶችን መሇየት 40 3 120
4.2 በተሇዩት የህግ እና የቴክኒክ ክፍተቶች ሊይ የምክር አገሌግልት ዕቅዴ 8 3 24

ማዘጋጀት
4.3 የተሇያዩ የምክር ዘዳዎችን መቀየስ 8 3 24
4.4 በተሇዩት ክፍተቶች ሊይ የምክር አገሌግልት መስጠት 8 3 24
4.5 በአመራሩን በባሇሙያ ሲጠየቅ የምክር አገሌግልት መስጠት 1 264 264
5 የህግና የቴክኒክ ስሌጠና መስጠት 0

5.1 የስሌጠና ፍሊጎት መሇየት 40 2 80
5.2 የስሌጠና ፕሮፖዛሌ ማዘጋጀት 8 2 16
5.3 የስሌጠና አይነት መሇየት 40 2 80
151
5.4 የስሌጠና ማንዋሌ ማዘጋጀት 40 2 80
5.5 ስሌጠና ማካሄዴ 24 2 48
6 ከፌትህ አካሊት የሚቀርቡ ክሶችና ማብራሪያዎችን ምሊሽ መስጠት
6.1 የፌትህ አካሊት ሇሚያቀርቧቸው የመረጃ እና ሌዩ ሌዩ የማብራሪያ ጥያቄዎች 8 264 2112
ተገቢውን ማስረጃ እንዱጣራ ባሇሙያዎችን ያስተባብራሌ፣ የተ዗ጋጀውን የውሳኔ
ሀሳብ በማረጋገጥ ያቀርባሌ፣
6.2 ከፖሉስ፣ ወንጀሌ ምርመራ እና ከወንጀሌ ጉዲዮች ጋር በተያያ዗ ሇሚቀርብ 0
የባሇሙያ ምስክርነት ጥያቄ አግባብነት ያሊቸው ባሇሙያዎች መረጃ እንዱሰጡ

በቅርንጫፌ የተቀናቀጀ የመሬት መረጃ አያያዜ ቡዴን

ተ.ቁ ዋና ዋና ተግባራትና ዜርዜር ሥራዎች ስራው የሥራው ስራው
የሚወስዯው ጊዛ ዴግግሞሽ በዓመት
በሠዓት በዓመት የሚወስዯው
ጊዛ በሠዓት
1 የመሬት መረጃዎችን በመሰረታዊ ካርታ ማዯራጀት

1.1 መብት የተፈጠረሊቸው ይዞታዎችን በመሰረታዊ ካርታ ማዯራጀት 0.4 264 105.6
1.2 የይዞታ አገሌግልቶችን በመሰረታዊ ካርታ ማዯራጀት 0.4 264 105.6
1.3 በመሬት ባንክ የተመዘገቡ ቦታዎችን በመሰረታዊ ካርታ ማዯራጀት 0.4 264 105.6
1.4 በተሇያየ አግባብ ሇአሌሚዎች የተሊሇፉ ቦታዎችን በመሰረታዊ ካርታ 0.4 264 105.6
ማዯራጀት
1.5 ሇተነሺዎች የተሊሇፉ ምትክ ቦታዎች በመሰረታዊ ካርታ ማዯራጀት 0.4 264 105.6
1.6 ካሳ የተከፈሇበትን ይዞታ በመሰረታዊ ካርታ ማዯራጀት 0.4 264 105.6
2 ሌዩ ሌዩ የፕሊን ጥናቶችና ማሻሻያዎች ማዯራጀት እና ማሰራጨት
2.1 ከከተማ ፕሊን ሌማት ኮሚሽን የሚሊኩ ሌዩ ሌዩ የፕሊን ጥናቶችን መዝግቦ 0.17 52 8.84
መቀበሌ
2.2 ከከተማ ፕሊን ሌማት ኮሚሽን የሚሊኩ ሌዩ ሌዩ የፕሊን ጥናቶችን 0.4 52 20.8
በመሰረታዊ ካርታ ማዯራጀት
2.3 ከከተማ ፕሊን ሌማት ኮሚሽን የሚሊኩ ሌዩ ሌዩ የፕሊን ጥናቶችን ሇየስራ 0.5 52 26
ክፍልች ማሰራጨት
3 ከመሰረተ ሌማት ዘርጊ ተቋማት የሚሊኩ በፕሊን ኮሚሽን የጸዯቁ ዱዛይኖችን አዯራጅቶ መያዝ እና ማሰራጨት
3.1 ከመሰረተ ሌማት ዘርጊ ተቋማት የሚሊኩ በፕሊን ኮሚሽን የጸዯቁ ዱዛይኖችን 0.5 52 26
መዝግቦ መቀበሌ
3.2 ከመሰረተ ሌማት ዘርጊ ተቋማት የሚሊኩ በፕሊን ኮሚሽን የጸዯቁ ዱዛይኖችን 0.4 52 20.8
በመሰረታዊ ካርታ ማዯራጀት
152
3.3 ከመሰረተ ሌማት ዘርጊ ተቋማት የሚሊኩ በፕሊን ኮሚሽን የጸዯቁ ዱዛይኖችን 0.5 52 26
ሇስራ ክፍልች ማሰራጨት
4 ማስተካከያ ሇተዯረገባቸው የሲአይኤስ መረጃ ወቅታዊ ማዴረግ
4.1 ማስተካከያ እንዱዯረግባቸው የተሊኩትን የይዝታ መረጃዎች ይቀበሊሌ 0.17 2640 448.8
4.2 የማስተካከያ ስራ ማከናወን 0.5 2640 1320
5 የጂአይኤስ መረጃ እርማት ወቅታዊ ማዴረግ እና ማዯራጀት
5.1 እርማት የተዯረገባቸውን የጂ.አይ.ኤስ መረጃዎች ይቀበሊሌ 0.17 2640 448.8

5.2 እርማት የተዯረገባቸውን የጂ.አይ.ኤስ መረጃዎች ወቅታዊ ያዯርጋሌ 0.5 2640 1320
5.3 እርማት የተዯረገባቸውን የጂ.አይ.ኤስ መረጃዎች ሇስራ ክፌልች ማሰራጨት 0.5 52 26

6 መረጃዎችን በዲታ ቤዝ ማዯራጀት
6.1 በመረጃ ቋት የሚዯራጁ የተነሺዎች የካሳ፣ምትክ ቦታ፣ምትክ ቤት፣በተሇያየ 1056 1 1056
አግባብ የተሊሇፈ የሉዜ ይዝታዎች እና ላልች መሬት ነክ መረጃዎችን መሇየት
6.2 በዲታ ቤዜ የሚዯራጁ የይዝታ መረጃዎችን ኮዴ መስጠት 8 104 832
6.3 መረጃዎችን በተ዗ጋጀ መረጃ ቋት መመዜገብ 8 264 2112
6.4 መረጃዎችን በተ዗ጋጀ መረጃ ቋት ወቅታዊ ማዴረግ 0.5 264 132
7 የተቀናጀ የመሬት መረጃ ማሰራጨትና ክትትሌ ማዴረግ

7.1 በመሰረታዊ ካርታ የተዯራጁ የይዝታ መረጃዎችን ሇየስራ ክፌልች ማሰራጨት 4 12 48
7.2 በተቀናጀ አግባብ የተ዗ጋጁ የመረጃ ማዯራጃ ዲታ ቤዝችን ማሰራጨት 1 104 104
7.3 በዲታ ቤዜ መረጃ አዯረጃጀትና አጠቃቀም ሊይ ዴጋፌ ማዴረግ 8 104 832

7.4 የተጠኑ የመረጃ አያያዜ እና አዯረጃጀት ዗ዳዎችን ተግባራዊነት መከታተሌ 8 104 832
በቅርንጫፌ የቴክኖልጂ ሌማትና ዴጋፌ ቡዴን

የሚወስዯው ዴግግሞሽ የሚወስዯው ጊዛ
ጊዛ በሠዓት በዓመት በሠዓት
1 ሲስተም ማስተዲዯር
1.1 የመፈተሽ እና መቆጣጠር (Monitoring) ስራዎችን ማከናወን፡ 3 190 570
1.2 ሇተጠቃሚዎች የE-mail የመጠቀምና የማስተዲዯር አገሌግልት 8 4 32

መስጠት
1.3 የተጠቃሚዎች ፋይሌ ማኔጅመንት ስራ ማከናወን 2 190 380
153
1.5 የሲስተም መጫንና ማስተካከሌ(Installation እና configuration ) 40 2 80
ማከናወን፡
2 መረጃ ቋት ማስተዲዯር
2.1 ሇተጠቃሚዎች ከመረጃ ቋት ሇመጠቀም የሚያሥችሌ የዲታቤዝ 4 48 192
የመገሌገያ ፍቃዴ (Access permissions / privileges ) ስራዎችን
ማከናወን;
2.2 የመረጃ ቋት ፍተሻ (Monitoring) ስራዎችን ማከናወን እና የመረጃ 3 190 570
ቋት የብቃትና የማገሌገሌ ዯረጃ(performance and Optimization)
ስራዎችን ማከናወን፡
2.3 የተሇያዩ ከመረጃ ቋት(database) ጋር ተዛማጅነት ያሊቸውን 3 48 144
ሪፖርት ፎርማት በማዘጋጀት የሪፖርት ስራዎች ማከናወን
2.4 የመረጃ ቋት ባክአፕና ሪከቨሪ (backup / recovery) እቅዴ 4 190 760
በማውጣት የባክአፕና ሪከቨሪ ስራዎችን ማከናወን፡,
2.5 የዲታቤዝ የመጠገን እና የማሻሻሌ (fault diagnosis, troubleshoot 8 48 384
እና maintenance) ማከናወን
2.6 በየወቅቱ ወዯ መረጃ ቋቱ የሚገቡ መረጃዎችን ጥራት 8 48 384
መከታተሌ(Data Auditing)
3 የኔትዎርክ ማስተዲዯር
3.1 የኔትወርክ የብቃትና የማገሌገሌ ዯረጃ (performance እና 2 190 380

3.2 በኔትዎርክ (ድሜን ) ውስጥ ሊለ የ workstation እና servers 4 48 192
የሶፍትዌር ማሻሻያ (update) መቆጣጠር
3.3 የኔትወርክ የሀርዴዌርና ሶፍትዌር መጫንና ማስተካከሌ 40 2 80

(hardware/software Installation/configuration) ስራዎችን
ማከናወን፡
3.4 በኔትወርክ ዙሪያ የሚፈጠሩ ችግሮችን መፈተሸና መጠገን( fault 2 190 380
diagnosis, troubleshoot እና maintenance )ማከናወን፡
3.6 የኔትወርክ ተጠቃሚዎችን ፍቃዴ መስጠትና መቆጣጠር(Access 8 48 384

permissions /privileges )ስራዎችን ማከናወን;
3.7 ሇክፍሇ ከተማው አስፈሊጊ የሆኑ የሲሰተም እና ኔትወርክ መሇየትና 4 48 192
ተግባራዊ ማዴረግ፤
3.8 ወዯ ድሜን የገቡትን ወርክስቴሽን (workstations) እና መጠቀሚያ 4 48 192
ፍቃዴ (user account) ማስተዲዯር፡
4 በተቋሙ ውስጥ ያለ የቴክኖልጂ መሳሪያዎችን መጠገን እንዱጠገን ማዴረግ
4.1 የቴክኖልጂ ግብኣቶች ስፔሲፊኬሽን ማዘጋጀት 80 1 80
154
4.2 ፕሪንተሮች እና ኮምፒዩተሮች ሲበሊሹ መጠገን 2 190 380
4.3 የኔትወርክ ጥገና ማዴረግ 1 264 264

4.4 በተቀቋሙ አገሌግልት የሚሰጡ የቴክልጂ መሰረተ ሌማቶችን 1 264 264
መጠበቅና ማስተዲዯር
4.4 በብሌሽት ወይም በተሇያዩ ምክንያት የኮምፒዩተር አገሌግልት 2 264 528

ሲስተጓጏሌ ወዱያውኑ እንዱስተካከሌ ማዴረግ፡፡
4.5 የኮምፒዩተር ቫይረስ ሇማጽዲት ፕሮግራም ማዘጋጀት በፕሮግራሙ 2 48 96

መሠረት መተግበር
4.6 የተሇያዩ ኦፕሬቲንግ ሲስተም መጫን ና ማሻሻሌ 2 264 528
4.7 የተሇያዩ አፕሉኬሽን ሶፍትዌሮችን መጫን 4 264 1056

4.9 ተግባራዊ የተዯረጉ የአገሌግልት አሰጣጥ ሲስተሞችን ተግባራዊነት 40 4 160
መከታተሌ እና መዯገፍ
ዴምር 328 3337 9574
በቅርንጫፌ የመሬት ይዝታ ማህዯር አስተዲዯር ቡዴን
ስራው
ተ.ቁ ዋና ዋና ተግባራትና ዜርዜር ሥራዎች ስራው የሥራው
በዓመት
የሚወስዯው ዴግግሞሽ
የሚወስዯው
ጊዛ በሠዓት በዓመት
ጊዛ በሠዓት
1 የይዝታ ማህዯራትንና ሰነድችን ማዯራጀት እና መጠበቅ
1.1 የይዝታ ማህዯራትን በሶፌት እና ሃርዴ ኮፒ ማዯራጀት እና መጠበቅ 4 264 416
ሇመብት ፇጠራ ስራ ከወረዲ ተዯራጅተው የሚሊኩ የይዝታ ሰነድችን ተቀብል

1.2 1 264 104
ማዯራጀት
የመረጃ እርማት የተዯረገባቸው መረጃዎችን በሀርዴ እና በሶፌት ኮፒ ማዯራጀት እና

1.3 4 264 416
መጠበቅ
2 የሉዜ ሰነድች ማዯራጀት እና መጠበቅ
በጨረታ የተሊሇፈ ቦታዎች ውልችን፣ የቦታውን ፕሊን ፍርማትና ላልች ሰነድችን

2.1 0.5 60 10

2.2 0.17 264 17.68

2.3 0.75 60 15
155
በምዯባ የተሊሇፈ ቦታዎች ውልችን፣ የቦታውን ፕሊን ፍርማትና ላልች ሰነድችን
2.4 0.5 100 25

2.5 8 264 416

2.6 1 100 50
2.7 ሇተነሺዎች የተሊሇፈ የምትክ ቦታዎችን መረጃዎች ከስራ ክፌለ መቀበሌ 0.25 264 13
2.8 ሇተነሺዎች የተሊሇፈ የምትክ ቦታዎችን መረጃዎች መመዜገብ እና መጠበቅ 8 264 416
2.9 ሇተነሺዎች የተሊሇፈ የምትክ ቦታዎች መረጃዎችን ስካን ማዴረግ 0.5 264 26
የጊዛያዊ መጠቀሚያ የተሊሇፈ ቦታዎች ውልችን፣ የቦታውን ፕሊን ፍርማትና ላልች

2.1 0.25 66 7.5
ሰነድችን ከስራ ክፌለ መቀበሌ
የጊዛያዊ መጠቀሚያ የተሊሇፈ ቦታዎች ውልችን፣ የቦታውን ፕሊን ፍርማትና ላልች

2.11 4 264 208
ሰነድችን መመዜገብ እና መጠበቅ
የጊዛያዊ መጠቀሚያ የተሊሇፈ ቦታዎች መረጃ የቦታውን ፕሊን ፍርማት ስካን

2.12 0.5 66 26
ማዴረግ
የአገሌግልት ሇውጥ ውልችን፣ የቦታውን ካርታና ተያያዥ መረጃዎችን ከስራ ክፌለ

2.13 0.5 264 26
መቀበሌ
የአገሌግልት ሇውጥ ውልችን፣ የቦታውን ካርታና ተያያዥ መረጃዎችን መመዜገብ

2.14 0.5 264 26
እና መጠበቅ
2.15 የአገሌግልት ሇውጥ ውልችን፣ የቦታውን ካርታና ተያያዥ መረጃዎችን ስካን ማዴረግ 0.75 264 39
የፕሮግራም ሇውጥ ውልችን፣ የቦታውን ካርታና ተያያዥ መረጃዎችን ከስራ ክፌለ

2.16 0.5 264 26
መቀበሌ
የፕሮግራም ሇውጥ ውልችን፣ የቦታውን ካርታና ተያያዥ መረጃዎችን መመዜገብ

2.17 0.5 264 26
እና መጠበቅ
2.18 የፕሮግራም ሇውጥ ውልችን፣ የቦታውን ካርታና ተያያዥ መረጃዎችን ስካን ማዴረግ 0.5 264 26
2.19 የሉዜ ውሌ ማሻሻያ የተዯረገባቸውን ውልች ከስራ ክፌለ መቀበሌ 0.5 264 26
የሉዜ ውሌ ማሻሻያ ውልችን፣ የቦታውን ካርታና ተያያዥ መረጃዎችን መመዜገብ

2.2 0.5 264 26
እና መጠበቅ
2.21 የሉዜ ውሌ ማሻሻያ ውልችን፣ የቦታውን ካርታና ተያያዥ መረጃዎችን ስካን ማዴረግ 0.75 264 39
2.22 ከተማዋ ውስጥ ያለ የሉዜ መረጃዎችን ከስራ ክፌልች መቀበሌ 0.75 264 39
156
2.23 በክፌሇ ከተማው ውስጥ ያለ የሉዜ መረጃዎችን ማዯራጀት እና መጠበቅ 8 264 416
3 የካሳና ምትክ መረጃ ማዯራጀትና መጠበቅ
3.1 ካሳ የተከፇሇባቸው ሰነድችን ከስራ ክፌለ በሀርዴና በሶፌት ኮፒ መቀበሌ 0.17 264 8.84
3.2 ካሳ የተከፇሇባቸው ሰነድችን መመዜገብ 0.17 264 8.84

3.3 ካሳ የተከፇሇባቸው ሰነድችን ስካን ማዴረግ 0.5 264 26
3.4 ካሳ የተከፇሇባቸው ሰነድችን በሀርዴና በሶፌት ኮፒ ማዯራጀት 0.5 264 26
ምትክ ቦታ የተወሰነሊቸው የሌማት ተነሺዎች ሰነድች ከስራ ክፌለ በሀርዴ እና

3.5 0.5 264 26
በሶፌት ኮፒ መቀበሌ
3.6 ምትክ ቦታ የተወሰነሊቸው የሌማት ተነሺዎች ሰነድች መመዜገብ 0.5 264 26
3.7 ምትክ ቦታ የተወሰነሊቸው የሌማት ተነሺዎች ሰነድች ስካን ማዴረግ 0.5 264 26
ምትክ ቦታ የተወሰነሊቸው የሌማት ተነሺዎች ሰነድች በሀርዴና በሶፌት ኮፒ

3.8 0.5 264 26
ማዯራጀት
ምትክ ቤት ዴሌዴሌ የተዯረገሊቸው የሌማት ተነሺዎች መረጃ ከስራ ክፌለ በሀርዴ

3.9 0.5 264 26
እና በሶፌት ኮፒ መቀበሌ
ምትክ ቤት ዴሌዴሌ የተዯረገሊቸው የሌማት ተነሺዎች መረጃ መመዜገብ እና

3.1 8 264 416
መጠበቅ
3.11 ምትክ ቤት ዴሌዴሌ የተዯረገሊቸው የሌማት ተነሺዎች መረጃ ስካን ማዴረግ 0.5 264 26
ምትክ ቤት ዴሌዴሌ የተዯረገሊቸው የሌማት ተነሺዎች መረጃ ሀርዴ እና ሶፌት ኮፒ

3.12 8 264 416
ሇአገሌግልት የሚፇሇጉ ማህዯራትን ማቅረብ አገሌግልቱ ከተሰጠ በኋሊ መመሇሱን

4
መከታተሌ
264
4.1 ሇአገሌግልት የሚፇሇጉ ማህዯራትን መዜግቦ ማስረከብ 8 2112
264
4.2 በአሰራር በተቀመጠ የጊዛ ገዯብ ውስጥ ተከታትል እንዱመሇስ ማዴረግ 8 2112
264
4.3 ሰነድችን በሀርዴና በሶፌት ኮፒ ወቅታዊ ማዴረግ 0.5 132
5 ሌዩ ሌዩ የይዝታ ማስረጃ ኮፒ አገሌግልት መስጠት

264
5.1 የመረጃ ኮፒ አገሌግልት ጥያቄ መቀበሌ 0.17 44.88
264
5.2 መረጃ ኮፒ በማዴረግ አገሌግልት መስጠት 0.5 132
6 የታተሙ ይዝታ ካርታዎችን እና ቋሚ መዜገቦችን መረከብ እና መስተዲዯር

4
6.1 የታተሙ ይዝታ ካርታዎችን እና ቋሚ መዜገቦችን መረከብ እና መጠበቅ 40 160
157
የታተሙ ይዝታ ካርታዎችን እና ቋሚ መዜገቦችን ሇስራ ክፌልች ማሰራጨት እና
6.2 8 2112
መከታተሌ 264
1
6.3 አገሌግልት የማይሰጡ እና ጊዛ ያፇባቸው ካርታዎችን እንዱወገደ ሇይቶ ማስተሊሇፌ 528 528
7 የገቢ እና ወጪ ዯብዲቤዎችን መከወን
7.1 ሌዩ ሌዩ ገቢ ዯብዲቤዎችና ሰነድችን መቀበሌ እና መመዜገብ 0.1 9000 450

9000
7.2 ሌዩ ሌዩ ገቢ ዯብዲቤዎችና ሰነድችን ስካን ማዴረግ 0.17 765
9000
7.3 ሌዩ ሌዩ ገቢ ዯብዲቤዎች ሇየስራ ክፌለ ማሰራጨት 0.5 2250
9000
7.4 ሌዩ ሌዩ ገቢ ዯብዲቤዎችና ሰነድችን ማዯራጀት እና መጠበቅ 0.1 450
7.5 ሌዩ ሌዩ ወጪ ዯብዲቤዎችን እና ህጋዊ ሰነድችን መቀበሌ እና መመዜገብ 0.17 500 425
7.6 ሌዩ ሌዩ ወጪ ዯብዲቤዎችን እና ህጋዊ ሰነድችን ስካን ማዴረግ 0.17 500 425
7.7 ሌዩ ሌዩ ወጪ ዯብዲቤዎችን እና ህጋዊ ሰነድችን ማዯራጀት እና መጠበቅ 0.1 0.1 250
ዴምር 662 662 16287
የማህዯር መጥፊት ጥያቄ ይቀበሊሌ/የጠፈ ማህዯራትን በዲታ ቤዜና በመዜገብ

8 20 160
መረጃዎች ይሇያሌ
መረጃ ያጣራሌ 0.5 20 10
አስፇሊጊውን የማስተካከያ እርምጃ አሰራርን ተከትል ይፇፅማሌ/ማህዯር ይተካሌ 0.5 20 10
6 የተገሌጋዮች መረጃና መስተንግድ

6.1 መረጃ መቀበሌ 0.17 4400 748
4400
6.2 የአገሌግልት የሚያስፇሌጉ ቅዴመ ሁኔታዎችን ማሳወቅ
0.17 748
የአገሌግልት የሚያስፇሌጉ ቅዴመ ሁኔታዎችን መሟሊታቸሰውን ማጣራትና 4400
6.3
ማረጋገጥ 0.5 2200
ተገሌጋዮችን ቅፅ አስሞሌቶ/ በመዜገብ ሊይ አስፌሮ የእንግዲ የመግቢያ ካርዴ 4400
6.4
ይሰጣሌ፣በመጨረሻም ካርደን ይቀበሊሌ፣ 0.17 748
በተገሌጋዮች ጥያቄ መሰረት አገሌግልቱ የሚሰጥበትን የሥራ ክፌሌ ቁጥርና 4400
6.5
አቅጣጫ፣ስሌክ ይነግራሌ፣ያሳያሌ፣ 0.17 748
በስሌክ የሚቀርቡ የመረጃ ጥያቄዎችን/መረጃዎችን ተቀብል ሇሚመሇከተው ክፌሌ 4400
6.6
ያቀርባሌ 0.5 2200
4400
6.7 ማንበብ ሇማይችለ ባሇጉዲዮች መረጃዎችን በማንበብና በማስረዲት ዴጋፌ
0.17 748
158
በቅርንጫፌ የሉዜ እና የይዝታ አገሌግልት ገቢ አሰባሰብ ቡዴን
ስራው ስራው የሥራው

ስራው በዓመት
የሥራው ዴግግሞሽ በዓመት የሚወስዯው ዴግግሞሽ
የሚወስዯው ጊዛ
ጊዛ በሠዓት በዓመት
1 የሉዜ ክፌያ መሰብሰብ 6300
1.1 በሉዜ ሇተሊሊፈ ይዝታዎች አመታዊ የሉዜ ክፌያ መሰብሰብ 0.25 3500 875
1.2 ውዜፌ የሉዜ ክፌያ መሰብሰብ 0.5 7000 3500
1.3 ሇሉዜ ይዝታ የግንባታ ማጠናቀቂያ፣ ማሻሻያ ቅጣት ክፌያ መሰብሰብ 0.5 7000 3500
1.4 ከነባር ወዯ ሉዜ ሇሚገቡ ይዝታዎች ቅዴመ ክፌያ መሰብሰብ 0.25 3500 875
2 ከይዝታ ነክ አገሌግልቶች ገቢ መሰብሰብ

875
2.1 ከመብት ፇጠራ አገሌግልቶች የቅጣት ክፌያዎችን መሰብሰብ 0.25 3500
የስመ ንብረት ዜውውር ክፌያ (አሹራና የቴምብር ቀረጥ) ክፌያ 875
2.3 0.25 3500
መሰብሰብ
875
የመሀንዱስ አገሌግልት፣ የካርታ ኮፒ፣ የሰነዴ ኮፒ እና ከላልች
2.4 0.25 3500
የአገሌግልት ክፌያዎች መሰብሰብ
2.5 የቅዴመ ክፌያ ማ዗ዣ መቀበሌ 0.3 4200 1260

2.6 የገቢ ዯረሰኙን ትክክሇኛነት ማረጋገጥ 0.3 4200 1260
2.7 ዯረሰኝ መቁረጥ 0.3 4200 1260
2.8 በባንክ ስሉፕ/በጥሬ ገን዗ብ መቀበሌ 0.3 3640 1092

2.9 የተሰበሰበውን ገቢ ወዯ ፊይናንስ ጽ/ቤት 2 3696 7392
2.1 የአሇት ገቢ በላጀር መመዜገብ 0.5 8400 1200
2.11 መዜገብ አዯራጅቶ መያ዗ 0.5 8400 4200
2.12 ኦዱት ማስዯረግ 16 1072 17152
159

የአገልግሎት_ማሻሻያና_የመሬት_መረጃ_ዘርፍ_የመዋቅራዊ_አዯረጃጀት_ጥናት

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

የአገልግሎት_ማሻሻያና_የመሬት_መረጃ_ዘርፍ_የመዋቅራዊ_አዯረጃጀት_ጥናት

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

የአገሌግልት ማሻሻያና የመሬት መረጃ ዗ርፌ

የመዋቅራዊ አዯረጃጀት ጥናት

ጥቅምት /2016 ዓ.ም

ክፌሌ አንዴ ................................................................................................................................................... 6

1.1. የጥናቱ አጠቃላይ ዳራ (Back Ground of the Study).......................................................................... 8

1.1.1. ከአደረጃጀት እና ከመዋቅር አንፃር .............................................................................................. 8

1.1.2. ከአሰራር (ከህግ፣ ከስልጣንና ኃላፊነት) አንፃር .............................................................................. 8

1.1.3. ከሰው ሀይል ስምሪት አንጻር .................................................................................................... 10

1.1.4. ከቴክኖሎጂ አንፃር ................................................................................................................. 12

1.1.5. ከአገልግሎት አሰጣጥ አንጻር ................................................................................................... 13

1.1.6. የጥናቱ መነሻ ሃሳብ (Statement of the Problem) .................................................................. 13

1.1.7. የጥናቱ ዓላማ ........................................................................................................................ 15

1.1.8. የጥናቱ ወሰን ......................................................................................................................... 15

1.1.9. የጥናቱ አስፈላጊነት ................................................................................................................ 15

1.1.10. የጥናቱ ዘዴ ........................................................................................................................... 16

1.1.11. ከጥናቱ የሚጠበቅ ውጤት ..................................................................................................... 17

ክፍል ሁለት ................................................................................................................................................... 18

2. የሀገር ውስጥና የውጪ ሀገር ተሞክሮ .................................................................................................. 18

2.1. የሀገር ውስጥ ተሞክሮ ................................................................................................................ 18

2.2. የውጭ ሀገር ተሞክሮ ..................................................................................................................... 24

3.1.1. የተቋሙ ተልዕኮ ..................................................................................................................... 27

3.1.2. የተቋሙ ራዕይ ....................................................................................................................... 27

3.1.3. የተቋሙ እሴቶች .................................................................................................................... 27

3.2. የመሬት ልማትና አስተዳደር ቢሮ ስልጣን፣ ተግባርና ኃላፊነት ............................................................. 28

3.3. የዘርፉ ዋና ዋና አገልግሎቶች እና ተግባራትን መለየት ......................................................................... 31

3.4. ዋና ዋና አገልግሎቶችን /ተግባራትን / ማደራጀት/regrouping/ ......................................................... 32

3.5.1. የተቋማዊ መዋቅር መርሆዎች ..................................................................................................... 33

3.5.2. ግልጽና ቀላል አደረጃጀት ............................................................................................................. 34

3.5.3. ግልጽ የእዝ ሰንሰለት ................................................................................................................... 34

3.5.4. በቂ የቁጥጥር አድማስ ................................................................................................................ 34

3.5.5. አጭር የተቋም አወቃቀር ............................................................................................................ 35

3.5.6. የሥራ ድግግሞሽ ማስወገድና ቅንጅታዊ አሰራር ........................................................................... 35

3.7. በቅርንጫፍ ደረጃ........................................................................................................................... 39

3.9.1. የማስረጃ አሰጣጥና ክትትል ቡድን መሪ ተግባርና ኃላፊነት ......................................................... 44

3.10.1. የተቀናቀጀ የመሬት መረጃ አያያዝ ቡድን መሪ ተግባር እና ኃላፊነት ............................................. 52

3.10.2. የጂ.አይ.ኤስ ባለሙያ.............................................................................................................. 54

3.10.3. የዳታ ኢንኮደር III ተግባርና ኃላፊነት......................................................................................... 56

3.10.4. የዳታ ኢንኮደር II ተግባርና ኃላፊነት.......................................................................................... 57

3.10.5. የዳታ ኢንኮደር I ተግባርና ኃላፊነት........................................................................................... 58

3.10.7. ሲስተም አድሚኒስትሬተር IV ተግባርና ኃላፊነት........................................................................ 61

3.10.8. ዳታ ቤዝ አድሚኒስትሬተር IV ተግባርና ኃላፊነት ....................................................................... 63

3.10.9. ኔትወርክ አድምኒስትሬተር IV ተግባርና ኃላፊነት ....................................................................... 64

3.10.10. የሶፍትዌር ኢንጂነር IV ተግባርና ኃላፊነት ............................................................................. 66

3.10.12. ዌብሳይት አድሚኒስትሬተር IV ተግባርና ኃላፊነት ................................................................. 69

3.10.13. የኮምፒዩተር ጥገና ባለሙያ III ተግባርና ኃላፊነት .................................................................. 70

3.10.14. የኮምፒዩተር ጥገና ባለሙያ ................................................................................................ 72

3.10.16. የይዞታ ማህደራት ባለሙያ III ተግባርና ኃላፊነት ................................................................... 74

3.10.17. የይዞታ ማህደራት ባለሙያ I ተግባርና ኃላፊነት ..................................................................... 76

3.10.20. የተገልጋይ መስተንግዶና ሪከርድ ቡድን መሪ ......................................................................... 78

3.10.21. የሪከርድ አስተዳደር ሰራተኛ III ተግባርና ኃላፊነት .................................................................. 79

3.10.22. የሪከርድ አስተዳደር ሰራተኛ I ተግባርና ኃላፊነት .................................................................... 80

3.10.23. የተገልጋይ መስተንግዶ ሠራተኛ II ተግባርና ኃላፊነት .............................................................. 81

3.10.24. የተገልጋይ መስተንግዶ ሠራተኛ I ተግባርና ኃላፊነት ............................................................... 82

3.11. የቅሬታ አፈታት ዳይሬክተር ተግባርና ኃላፊነት (ማዕከል) ................................................................ 82

3.11.1. የቅሬታ አፈታት ቴክኒክ ባለሙያ IV .......................................................................................... 84

3.11.2. የቅሬታ አፈታት ስራ አመራር ባለሙያ IV.................................................................................. 84

3.11.3. የቅሬታ አፈታት ህግ ባለሙያ IV .............................................................................................. 85

3.12. በቅርንጫፍ ደረጃ የዳይሬክቶሬት፣ የቡድኖችና የባለሙያዎች ተግባርና ኃላፊነት .............................. 86

3.13. የአገልግሎት ማሻሻያና የመሬት መረጃ ዳይሬክቶሬት ተግባርና ኃላፊነት ........................................... 86

3.13.1. የህግ እና ቴክኒክ ጉዳች ክትትል ቡድን አስተባባሪ ተግባርና ኃላፊነት............................................. 88

3.13.5. የማስረጃ አሰጣጥ ቡድን አስተባባሪ ተግባርና ኃላፊነት .............................................................. 93

3.13.6. የውል ሰነዶች አጣሪ ባለሙያ IV ተግባርና ኃላፊነት .................................................................... 95

3.13.8. የተቀናቀጀ የመሬት መረጃ አያያዝ ቡድን ተግባርና ኃላፊነት ....................................................... 97

3.13.10. የዳታ ኢንኮደር III ተግባርና ኃላፊነት................................................................................... 100