Republic of the Philippines

Department of Education
REGION III – CENTRAL LUZON
SCHOOLS DIVISION OFFICE OF NUEVA ECIJA
NAMPICUAN NATIONAL HIGH SCHOOL
CABAWANGAN, NAMPICUAN, NUEVA ECIJA

MASUSING BANGHAY ARALIN

SA ARALING PANLIPUNAN 9

IBA’T IBANG GAMAPANIN NG MGA

MAMAMAYANG PILIPINO UPANG
MAKATULONGSA PAMBANSANG
KAUNLARAN NG BANSA

Inihanda ni:

ERICA JOYCE AVILA

Gurong Nagsasanay

Iniwasto ni:

JENNIFER D. GASCON
Gurong Tapagsasanay

Binigyang pansin ni:

VIRGINIA D. FERNANDEZ
Punong Guro II

Address: Brgy. Cabawangan, Nampicuan, Nueva Ecija 3116

Telephone No.: 09757050401
Email: nampnhs@gmail.com
Facebook Page: Nampicuan National High School
 Republic of the Philippines
Department of Education
REGION III – CENTRAL LUZON
SCHOOLS DIVISION OFFICE OF NUEVA ECIJA
NAMPICUAN NATIONAL HIGH SCHOOL
CABAWANGAN, NAMPICUAN, NUEVA ECIJA

MASUSING BANGHAY ARALIN SA ARALING PANLIPUNAN 9

PAMANTAYAN SA PAGKATUTO

Pamantayang Pangnilalaman Pamantayang Pagganap

Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa Ang mga mag-aaral ay aktibong

sa mga sektor ng ekonomiya at mga nakikibahagi sa maayos na pagpapatupad at
patakarang ekonomiya nito sa harap ng mga pagpapabuti ng mga sektor ng ekonomiya at
hamon at puwersa tungo sa pambansang mga patakarang ekonomiya nito tungo sa
pagsulong at pag-unlad. pambansang pagsulong at pag-unlad.

I. LAYUNIN
a. Natatalakay ang mga iba’t ibang gampanin ng mga mamamayang Pilipino upang
makatulong sa pambansang kaunlaran.
b. Nakapagbibigay-halaga sa sama-samang pagkilos ng mga mamamayan para sa
pagkamit ng pambansang kaunlaran; at
c. Naipapakita ang sama-samang pagkilos ng mga mamamayan para sa pambansang
kaunlaran.

II. NILALAMAN
a. Paksa: Yunit IV Aralin 2 - Iba’t Ibang Gampanin ng Mamamayang Pilipino
Upang Makatulong sa Pambansang Kaunlaran
b. Sangunian:Araling Panlipunan Modyul Ekonomiks para sa Mag-aaral, pahina
393-394.
MELCS AP9MSP - IVb - 3
c. Mga Kagamitang Panturo: Mga larawan na kagamitang biswal, laptop, chalk,
blackboard, powerpoint presentation at telebisyon

III. PAMAMARAAN

Gawaing Guro Gawaing Mag-aaral

A. PANIMULANG GAWAIN
1. Panalangin

● Magsitayo ang lahat para sa maikling - Tatayo upang manalangin.

panalangin na pangungunahan ni Ronnel.

Address: Brgy. Cabawangan, Nampicuan, Nueva Ecija 3116

Telephone No.: 09757050401
Email: nampnhs@gmail.com
Facebook Page: Nampicuan National High School
 2. Pagbati - Isang mapagpalayang umaga din po,
Ma’am. Kapayapaan at kabutihan.
● Isang mapagpalayang umaga sa ating
lahat. Kapayapaan at kabutihan.
- Maraming salamat po, ma’am!

● Bago umupo ang lahat tignan ninyo ang

ilalim ng inyong mga upuan kung
mayroong dumi at kalat. Kung wala
maaari na kayong umupo.

3. Pagtatala ng Lumiban
- Wala pong lumiban sa pangkat ng lalake,
● Pakitala sa klaseng ito kung sino-sino ang Ma’am.
lumiban sa pangkat ng lalaki, Carlo?
- Wala pong lumiban sa pangkat ng lalake,
● Pakitala sa klaseng ito kung sino sino ang Ma’am.
lumiban sa pangkat ng babae, Angel?

● Mahusay! Ikinagagalak ko na walang

lumiban ngayong araw.

4. Balik-Aral
- Patungkol po sa Konsepto at palatandaan
ng pag-unlad.
● Ano ang tinalakay nating paksa kahapon?
- Ang pag-unlad po ay tumutukoy sa
pagbabago mula sa mababa patungo sa
● Tumpak! Ano ang pag unlad? mataas na antas ng pamumuhay.

- Ang isang salik na malaki ang naitutulong

● Mahusay! Ano ang isang salik na malaki sa pag-unlad ng ekonomiya ng bansa ay
ang naitutulong sa pag-unlad ng ang mga yamang likas nito.
ekonomiya ng bansa?

● Magaling! Natutuwa ako sapagkat

nauunawaan ninyo ang ating nakaraang
tinalakay.

B. PAGGANYAK
Gawain: FIX Me! Choose Me!
● Klas, sa pagkakataong ito ay
magkakaroon tayo ng panimulang gawain.
Hahatiin ko ang klaseng ito sa apat na
pangkat. Narito ang mga pangkat:

Team Blue

Address: Brgy. Cabawangan, Nampicuan, Nueva Ecija 3116

Telephone No.: 09757050401
Email: nampnhs@gmail.com
Facebook Page: Nampicuan National High School
 Team Red
Team Green
Team Yellow - Ididikit nila ang mga larawang nabuo at
mga kataga na tumutukoy sa bawat
PANUTO: Bubuoin ang bawat grupo ang larawan sa inihandang biswal.
puzzle at ididikit ang nabuong larawan sa pisara. Team Blue
Pipiliin sa kabilang pisara ang mga angkop na
salita mula sa nabuong larawan.

Tamang salita: Mapanagutan

Team Red

Tamang salita: Maabilidad

Team Green

Tamang salita: Makabansa

Team Yellow

Tamang sagot: Maalam

- Opo, Ma’am.
 Bibigyan ko kayo ng talong minuto upang

Address: Brgy. Cabawangan, Nampicuan, Nueva Ecija 3116

Telephone No.: 09757050401
Email: nampnhs@gmail.com
Facebook Page: Nampicuan National High School
 tapusin ang pangkatang gawain kapag
narinig ninyo ang tunog ng hudyat ibig ay
tapos na ang pangkatang gawain. Klas,
naunawaan ba ninyo ang panuto?
 Magaling, klas!

C. PAGLALAHAD - Ang napansin ko po sa larawang na aming

nabuo ay pagbabayad ng tao ng buwis.
● Batay sa apat na larawan, ano ang - Sa aking palagay, ang napansin ko sa
napansin ninyo? larawang nabuo po naming ay tungkol sa
pagnenegosyo.
- Ang napansin ko po sa larawang nabuo po
naming ay ang mga produktong Pilipino.

● Mahusay Class! Ang aralin na ating

tatalakayin sa araw na ito ay patungkol sa
iba’t ibang gampanin ng mamamayang
Pilipino upang makatulong sa
pambansang kaunlaran.

D. PAGTALAKAY
- Ito ay tungkol sa tungkulin Ma’am.

● Ano ang ibig sabihin ng salitang

Gampanin? - Ito po ay tumutukoy sa pag-unlad ng
bansa.
● Mahusay! Ano naman ang pambansang
kaunlaran?

● Tumpak! Bawat isa sa atin ay may

gampanin sa pag unlad ng bansa.
Maaaring ang pagbibigay ng kontribusyon
sa pamamagitan ng pansariling o sama-
samang pagtutulungan.
- Ang apat na estratehiyang makakatulong
● Mayroon tayong apat na mga dapat na sa pag-unlad ng bansa ay:
gampanin o estratehiya na makatutulong 1. Mapanagutan
sa pambansang kaunlaran. Anu-ano ito? 2. Maabilidad
3. Makabansa
4. Maalam

- Ang mapanagutan ay obligasyon po,

● Ano ang ibig sabihin ng Mapanagutan? Ma’am.
- Nangangahulugan din po ito na
responsibilidad.Paninindigan sa mga
bagay po, Ma’am.
- Responsibilidad sa gawain, Ma’am.

Address: Brgy. Cabawangan, Nampicuan, Nueva Ecija 3116

Telephone No.: 09757050401
Email: nampnhs@gmail.com
Facebook Page: Nampicuan National High School
● May dalawang katangian ang pagiging
mapanagutan. Una ay tamang pagbayad
ng buwis. Bakit kailangan natin
magbayyad ng buwis?
- Magkaroon ng budget ang bansa sa mga
serbisyong panlipunan.
- Dahil dito kumukuha ng pera para
magamit sa mga proyekto na ikakaganda
ng ating ekonomiya at makakbuti sa tao.

● Mahusay! Ang tamang pagbayad ng buwis

ay mahalaga sa pagpapaunlad ng bansa.
Dito kumukuha ng paggasta ang
pamahalaan upang gamitin sa mga
serbisyong panlimutan.

 Ang pangalawang katangian ay makialam. - Upang maipaglaban ang karapatan ng

Bakit natin kailangan makialam? bawat tao, Ma’am.
- Upang masabi ang katotohanan, Ma’am.
- Para labanan ang mali at hindi
magbulagbulagan sa mga nangyayaring
mali lalo na sa ating bansa.

● Mahusay! Mahalaga ang makialam

sapagkat ang nilalaban nito ang mali, at
ang tama ay ipinaglalaban. Tulad ng
paglaban sa mga anomalya at korapsyon.

- Maabilidad po, Ma’am.

 Dumako na tayo sa pangalawang
gampanin o estratehiya. Ano uli ito?

 Tumpak! Ano ang Maabilidad? - Kakayahan po, Ma’am.

- Kasanayan po, Ma’am.
- Talento po Ma’am.

 Magaling! Sa maabilidad meron din - Para sama sama o tutlong tulong sa pag-
dalawang katangian. Una ay ang bumuo o angat ng ating bansa.
sumali sa kooperatiba. Bakit kailngan - Para maging kasapi po ng kaunlaran ng
natin sumali sa kooperatiba? ating bansa.

 Mahusay! Ang pagiging kasapi ng - Dahil dito aangat ang buhay ng Pilipino at
kooperatiba ay isang paraan upang kasama narin ang pag-unlad ng ating
magkaroon ng pagkakataon ang bawat isa bansa.

Address: Brgy. Cabawangan, Nampicuan, Nueva Ecija 3116

Telephone No.: 09757050401
Email: nampnhs@gmail.com
Facebook Page: Nampicuan National High School
 na maging kasapi sa paglikha ng yaman
ng bansa.

 Pangalawa na katangian sa maabilidad ay - Dahil dapat tayong mga Pilipino ay

ang pagnenegosyo. Sa iyong palagay bakit magkaroon ng negosyo upang umunlad
kailangan bilang mamamayang pilipino hindi lang ang buhay ng bawat isa pati
ang pagnenegosyo? narin po ang ating bansa.

 Tumpak! Malaki ang naitutulong ng

pagnenegosyo sa pag-unlad ng bansa
sapagkat nagbibigay ito ng oportunidad
upang magkaroon ng pag-asenso ng bawat
indibiduwal.

 Ngayon dumako naman tayo sa - Ang pangatlong estratehiya o gamapanin

pangatlong gampanin o estratehiya. Ano ay ang Makabansa.
ito?

 Magaling! Klas, magbigay ng kahulugan - Pagmamahal sa bansa, Ma’am.

ng Makabansa?
 Mahusay! Upang lubos natin maintindihan
ang makabansa bilang gampanin alamin
din ang mga katangian nito. Una ay
pakikilahok sa pamamahala ng bansa.
Bakit kailngan natin makilahok sa
pamamahala ng bansa?
- Nakikiisa o sumusunod sa mga batas ng
bansa.
- Pinagmamalaki ang mga produkto na
gawa ng mga Pilipino.
- Kailangan ito upang magkaroon na
maayos na paraan upang umulan ang
bansa.

 Tumpak! Ang aktibong pakikilahok sa

pamamahala ng barangay, gobyernong
lokal, at pambansang pamahalaan upang
malusog ang mga adhikain at
pangangailangan ng mga Pilipino ay
kailngang gawin ng bawat mamamayan
upang umunlad ang bansa.

 Sunod na katangian ng makabansa ay ang - Bilang isang Pilipino sa pamamagitan ng

pagtangkilik sa mga produktong Pilipino. pagtangkilik sa ating produkto ay mas lalo
Sa inyong palagay Klas, bakit natin nating mapapaunlad ang ating bansa at
kailangan tangkilikn natin ang yaman ng mas lalong pang aangat at makilala ang
bansa? ating produkto.

 Magaling! Ang yaman ng bansa ay

nawawala tuwing tinatangkilik natin ang
dayuhang produkto. Dapat nating
tangkilikin ang mga produktong Pilipino.

Address: Brgy. Cabawangan, Nampicuan, Nueva Ecija 3116

Telephone No.: 09757050401
Email: nampnhs@gmail.com
Facebook Page: Nampicuan National High School
 Dumako na tayo sa ikaapat gampanin o
estratehiya, ito ay….? - Maalam po, Ma’am.

 Mahusay! Amo ang Maalam?

- Isang taong matalino, Ma’am.

 Tumpak! Sa Maalam mayroon din tayong
dalawang katangian. Una ay ang tamang
pagboto. Sa inyong palagay, Klas, bakit
natin kailangan ang pagboto natin ay
tama?
- Maraming natutunan sa isang bagay po,
Ma’am.
- Kailangan po ito dahil po kung sino po ang
mailalagay natin sa puwesto siya ang
magiging pag-asa natin sa pag-angat ng
bansa.

 Mahusay! Ugaliing pag-aralan ang mga

programang pangkaunlaran ng mga
kandidato bago pumili ng iboboto.
 Huling katangian bilang isang Maalam ay
pagpapatupad at pakikilahok sa mga
proyektong pangkaunlaran sa komunidad.
Klas, bakit kailangan natin na makilahok
sa mga proyektong pangkaunlaran?
- Dahil gampanin po natin na makatulong o
magkaroon ng ambag sa pag-unlad ng
ating bansa.
- Para po magkaroon tayo ng pagkakaisa at
ang hindi umasa nalang, Ma’am.

 Tumpak! Ang pag-unlad ay hindi

magaganap kung ang pamahalaan lamang
ang kikilos..

 Naunawaan niyo ba ang ating talakayan?

- Opo, Ma’am.

 Magaling! Kung ganoon ay handa na kayo

sa ating susunod na gagawin.

F. PAGLALAPAT
● Sa pagpapatuloy ng ating talakayan,
magkakaroon muli tayo ng pangkatang
gawain. Tatawagin nating Kapit-Bisig.

Gawain: KAPIT-BISIG!
Hahatiin ko ang klase sa apat na pangkat.
Papangalanan ang bawat pangkat ayon sa
estratehiya o pagkilos na makakatulong sa
pag-unlad.

Address: Brgy. Cabawangan, Nampicuan, Nueva Ecija 3116

Telephone No.: 09757050401
Email: nampnhs@gmail.com
Facebook Page: Nampicuan National High School
 Team Mapanagutan
Team Maabilidad
Team Makabansa
Team Maalam

PANUTO: Ang bawat pangkat ay bubunot

ng gawain sa box, at ilalahad sa klase ang
resulta ng ilan sa mga estratehiyang
makakatulong sa pag-unlad ng bansa sa
pamamagitan ng:
Role Playing
Tula
Jingle
Pantomine

PAMANTAYAN SA PAGMAMARKA

E. Paglalahat

● Klas, maaari niyo bang isa-isahin uli ang

mga estratehiya na makakatulong sa pag-
unlad ng bansa?

Address: Brgy. Cabawangan, Nampicuan, Nueva Ecija 3116

Telephone No.: 09757050401
Email: nampnhs@gmail.com
Facebook Page: Nampicuan National High School
 - Mapanagutan
- Maabilidad
- Makabansa
● Sa ating aralin, bakit kailangan natin - Maalam
taglayin ang mga estratehiyang na
makakatulong sa pag-unlad?
- Para maging matalino tayo sa
pagdedesisyon lalo na sa pagboto ng
tamang tao at tapat.

● Mahusay, Klas! Tunay na may layunin - Upang magkaroon ng pagkakakaisa at

ang isang bansa na mapaunlad ang pagtutulungan para sa isinulong na
ekonomiya nito, ngunit makakamit ang kaunlaran ng bansa.
layuning ito kung magtutulungan ang
lahat ng mamamayan.

IV. PAGTATAYA
Panuto: Basahin ang bawat pahayag at piliin sa kahon kung anong estratehiya ang makakatulong
sa pag-unlad ng bansa. Isulat ang sagot sa unahan ng bawat bilang.

MAPANAGUTAN MAALAM MAKABANSA MAABILIDAD

_______________1.Ang yaman ng bansa ay nawawala tuwing tinatangkilik natin ang

dayuhang produkto. Dapat nating tangkilikin ang mga produktong Pilipino..
_______________ 2. Paglaban sa anomalya at korapsyon mallit man o malaki sa lahat
ng aspekto ng lipunan at pamamahala.
_______________ 3. Ugaling pag-aralan ang mga programang pangkaunlaran
ng mga kandidato bago pumili ng iboboto.
_______________ 4.Ang pagkakaroon ng kultura ng tamang pagbabayad ng buwis
ay makakatulong upang magkaroon ang pamahalaan ng sapat na halagang magagamit sa mga
serbisyong panlipunan.
_______________ 5. Ang pagiging kasapi ng kooperatiba ay isang paraan upang magkaroon
ng pagkakataon ang bawat isa na maging kasapi sa paglikha ng yaman ng bansa.

V. TAKDANG ARALIN
Magsaliksik mula sa mga libro at pahayagan ng kaalaman tungkol sa Sektor ng Agrikultura at
kung ano ang mga bahaging ginagampanan nito sa ekonomiya ng bansa.

Address: Brgy. Cabawangan, Nampicuan, Nueva Ecija 3116

Telephone No.: 09757050401
Email: nampnhs@gmail.com
Facebook Page: Nampicuan National High School
 Inihanda ni:

ERICA JOYCE AVILA

Gurong Nagsasanay

Iniwasto ni:

JENNIFER D. GASCON
Gurong Tagapagsanay

Binigyang pansin ni:

VIRGINIA D. FERNANDEZ
Punong Guro II

Address: Brgy. Cabawangan, Nampicuan, Nueva Ecija 3116

Telephone No.: 09757050401
Email: nampnhs@gmail.com
Facebook Page: Nampicuan National High School
 Republic of the Philippines
Department of Education
REGION III – CENTRAL LUZON
SCHOOLS DIVISION OFFICE OF NUEVA ECIJA
NAMPICUAN NATIONAL HIGH SCHOOL
CABAWANGAN, NAMPICUAN, NUEVA ECIJA

MALA-MASUSING BANGHAY
ARALIN
SA ARALING PANLIPUNAN 9

IBA’T IBANG GAMAPANIN NG MGA

MAMAMAYANG PILIPINO UPANG
MAKATULONGSA PAMBANSANG
KAUNLARAN NG BANSA

Inihanda ni:

ERICA JOYCE AVILA

Gurong Nagsasanay

Iniwasto ni:

JENNIFER D. GASCON
Gurong Tagapagsanay

Binigyang pansin ni:

VIRGINIA D. FERNANDEZ
Punong Guro II

Address: Brgy. Cabawangan, Nampicuan, Nueva Ecija 3116

Telephone No.: 09757050401
Email: nampnhs@gmail.com
Facebook Page: Nampicuan National High School
 Republic of the Philippines
Department of Education
REGION III – CENTRAL LUZON
SCHOOLS DIVISION OFFICE OF NUEVA ECIJA
NAMPICUAN NATIONAL HIGH SCHOOL
CABAWANGAN, NAMPICUAN, NUEVA ECIJA

MASUSING BANGHAY ARALIN SA ARALING PANLIPUNAN 9

PAMANTAYAN SA PAGKATUTO

Pamantayang Pangnilalaman Pamantayang Pagganap

Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa Ang mga mag-aaral ay aktibong

sa mga sektor ng ekonomiya at mga nakikibahagi sa maayos na pagpapatupad at
patakarang ekonomiya nito sa harap ng mga pagpapabuti ng mga sektor ng ekonomiya at
hamon at puwersa tungo sa pambansang mga patakarang ekonomiya nito tungo sa
pagsulong at pag-unlad. pambansang pagsulong at pag-unlad.

I. LAYUNIN
d. Natatalakay ang mga iba’t ibang gampanin ng mga mamamayang Pilipino upang
makatulong sa pambansang kaunlaran.
e. Nakapagbibigay-halaga sa sama-samang pagkilos ng mga mamamayan para sa
pagkamit ng pambansang kaunlaran; at
f. Naipapakita ang sama-samang pagkilos ng mga mamamayan para sa pambansang
kaunlaran.

II. NILALAMAN

d. Paksa: Yunit IV Aralin 2 - Iba’t Ibang Gampanin ng Mamamayang Pilipino

Upang Makatulong sa Pambansang Kaunlaran
e. Sangunian:Araling Panlipunan Modyul Ekonomiks para sa Mag-aaral, pahina
393-394.
MELCS AP9MSP - IVb - 3
f. Mga Kagamitang Panturo: Mga larawan na kagamitang biswal, laptop, chalk,
blackboard, powerpoint presentation at telebisyon.

III. PAMAMARAAN
A. Panimulang Gawain
o Panalangin
o Pagtala ng lumiban
o Balik Aral:
1. Ano ang pag-unlad?
-Ang pag-unlad ay tumutukoy sa pagbabago mula sa mababa
patungo sa mataas na antas ng pamumuhay.

Address: Brgy. Cabawangan, Nampicuan, Nueva Ecija 3116

Telephone No.: 09757050401
Email: nampnhs@gmail.com
Facebook Page: Nampicuan National High School
 2. Ano ang isang salik na Malaki ang naitutulong sa pag-unlad ng bansa
ng ekonomiya ng bansa?
-Ang isang salik na malaki ang naitutulong sa pag-unlad ng bansa
ay ang yamang likas nito.

B. Pagganyak
“ Fix Me!

Address: Brgy. Cabawangan, Nampicuan, Nueva Ecija 3116

Telephone No.: 09757050401
Email: nampnhs@gmail.com
Facebook Page: Nampicuan National High School