ადამიანის

სასუნთქი სისტემა
ნანა ჩხარტიშვილი 2020წელი

HTTPS://WWW.YOUTUBE.COM/WATCH?V=HC1YTXC_84A
სასუნთქი გზები

 ცხვირის ღრუ
 ცხვირხახა
 ხახა
 ხორხი
 ტრაქეა
 ბრონქი
 ბრონქიოლები
მბგერი იოგები ხორხშია-ხორხი სასუნთქი გზების გაფართოებული
ნაწილია
სასუნთქი ორგანო-ფილტვები
პლევრა:

 ფილტვის პლევრა;
 კედლის ამყოლი პლევრა;
 შემაერთებელი ქსოვილითაა აგებული;
 პლევრებს შორის ნოტიო ვაკუუმია;
სასუნთქი გზები ამოფენილია წამწამოვანი ეპითელიუმით:
სუნთქცითი მოძრაობები...
სუნთქვითი მოძრაობა

შეუნთქვა და ამოსუნთქვა იმიტომ ხდება, რომ იცვლება გულმკერდის

ღრუს მოცულობა, ფილტვები პასიურად მიჰყვებიან გულმკერდის ღრუს
კედელს. პლევრის ღრუში წნევა ატმოსფერულზე დაბალია.
გაფართოების დროს პლევრა იჭიმება და ფილტვის მოცულობა
იზრდება, ამოსუნთქვის დროს -  მცირდება. ფილტვებიდან ჰაერი მანამ
გამოდის, სანამ მისი წნება ატმოსფერულს არ გაუტოლდება.
მშვიდ სუნთქვაში მონაწილეობს:

ნეკნთაშორისი კუნთები
და
დიაფრაგმა
 მშვიდი ჩასუნთქვა: ნეკნთაშუა სასუნთქი კუნთები და დიაფრაგმა
ერთდროულად იკუმშებიან. ნეკნთაშუა კუნთები მაღლა წევენ ნეკნებს
და მოცულობა იზრდება. დიაფრაგმა ბრტყელდება და გულმკერდის
ღრუს მოცულობა ვერტიკალური მიმართულებით იზრდება.

 მშვიდი ამოსუნთქვა: ნეკნთაშუა სასუნთქი კუნთებისა და დიაფრაგმის

მოდუნების შედეგად. ნეკნები ეშვება, დიაფრაგმა ამოიდრიკება.
ღრმა ჩასუნთქვა:

ნეკნთაშორისი კუნთები;
დიაფრაგმა;
მხრისსარტყლის კუნთები;
მკერდის კუნთები;
ღრმა ამოსუნთქვა:

ნეკნთაშორისი კუნთები;
დიაფრაგმა;
მუცლის კუნთები;
 ილუსტრაციის მიხედვით განსაზღვრეთ, რომელი ციფრითაა აღნიშნული
ღრმა ჩასუნთქვის პროცესი?

ღრმა ჩასუნთქვა: ნეკნთაშუა სასუნთქის კუნთების, დიაფრაგმის, მკერდისა და მხრის
სარტყლის ზოგიერთი კუნთის შეკუმშვა. ნეკნები უფრო მაღლაა.

 ღრმა ამოსუნთქვა: ნეკნთაშუა სასუნთქი კუნთების შეკუმშვა, ნეკნები ქვევით ეწევიან,

ამიტომ გულმკერდის ღრუს მოცულობა მცირდება მარჯვნიდან მარცხნივ და  წინიდან
უკან. ამავე დროს მუცლის კუნთები უკუმშებიან. დიაფრაგმა უფრო მაღლა ამოდის.

 სუნთქვის რეგულაცია ხდება ნერვული და ჰუმორული გზით. ჰუმორული რეგულაცია

ხორციელდება ნახშირორჟანგით. სუნთქვის ცენტრი მოთავსებულია მოგრძო ტვინში. 
ჩასუნთქული და ამოსუნთქული
ჰაერის შედგენილობა:
ჰაერის შემადგენელი ჩასუნთქვისას % ამოსუნთქვისას %
ნივთიერება

აზოტი N2 78% 78%

ინერტული აირები 1% 1%

ჟანგბადი O2 20 - 21% 16%

ნახშირორჟანგი CO2 0,04% 4%

წყლის ორთქლი H2O 0,O1%-მდე 1%

ზრდასრული, ჯანმრთელი ადამიანის ფილტვის სასიცოცხლო
ტევადობაა 3,5ლ

ფილტვის სასიცოცხლო ტევადობა- ფსტ იზომება ხელსაწყო-სპირომეტრით

 ფილტვების სასიცოცხლო ტევადობის მაჩვენებელი შეიძლება შეიცვალოს 3,5–
დან 6,5 სმ3–მდე, რაც დამოკიდებულია ადამიანის სქესზე, ასაკზე, ფიზიკურ
მდგომარეობაზე. ფილტვის სასიცოცხლო ტევადობის განსაზღვრისათვის ზომავენ
იმ ჰაერის მოცულობას, რომელსაც ამოისუნთქავს ადამიანი, მაქსიმალურად
ღრმა ჩასუნთქვის შემდეგ. თუ ამოსუნთქულ ჰაერს მოაქცევ სფეროს ფორმის
რეზინის ბუშტში, მაშინ ამ ჰაერის მოცულობის განსაზღვრა შეგიძლია ბუშტის
(სფეროს) მოცულობის გამოთვლით, რომელიც ტოლია:
  
 V = πD3/6
 სადაც:
 π (მუდმივა) =3,14;
 D – გაბერილი ბუშტის დიამეტრი.