Professional Documents
Culture Documents
ლექცია 2 - გულ-სისხლძარღვთა მწვავე უკმარისობა
ლექცია 2 - გულ-სისხლძარღვთა მწვავე უკმარისობა
ელენე ნიკობაძე
სტატისტიკა
• 2000წ. – გულის დაავადებათა გამო სიკვდილობამ
შეადგინა 32–35%
• 2005წ. – გულის დაავადებათა გამო სიკვდილობა
გაიზარდა 40%–მდე
• 2005წ. (აშშ) – 81 მლნ ადამიანს დადგენილი ჰქონდა
გულსისხლძარღვთა დაავადებების რომელიმე ფორმა
• აშშ–ში ყოველწლიურად 1მლნ ადამიანის
ჰოსპიტალიზაციის მიზეზს წარმოადგენს გულ-
სისხლძარღვთა დაავადება
• დაავადებულთა უმეტეს ნაწილს შეადგენენ
მარცხენამხრივი უკმარისობის მქონე ავადმყოფები
• 20 – 50%–ს – დიასტოლური დისფუნქციის მქონე
ავადმყოფები
• თევზები – ერთი (ორ კამერიანი) გული
• ამფიბიები/რეპტილიები – ორ, ხანდახან 3–კამერიანი
• ფრინველები/ძუძუმწოვრები – სრული გაყოფა – 4–
კამერიანი გული
• მე–2 საუკუნე ჩვ.წ–აღ – გალენი – აღნიშნა ვენებისა
და არტერიების სხვადასხვა ფუნქციები
• 1242წ. – იბნ ნაფიზი – პირველმა აღწერა სხეულში
სისხლის ცირკულაცია
• 1628წ. – უილიამ ჰარვეი –“ცხოველებში გულისა და
სისხლის მოძრაობის ანტომიური კვლევა“ -
აღწერა სისხლის ცირკულაციის წრეები (თუმცა არ
ახსენა კაპილარები)
Semi-lunar valves
გულის წუთმოცულობა – Cardiac output -
CO
• გულის (ტუმბოს ) ფუნქცია – გულის წუთმოცულობა
• გულის წუთმოცულობა (CO) = გულის დარტყმითი მოცულობა (SV) x გულის
შეკუმშვათა სიხშირე (HR)
• Cardiac output (CO) = Stroke volume (SV) x Heart Rate (HR)
• ნორმაში გულის დარტყმითი მოცულობა (SV) შეადგენს 55-100 მლ(≈ 60-70მლ)
1დარტყმის დროს:
SV= EDV-ESV = 120 - 50 = 70მლ
• გულის შეკუმშვათა სიხშირე (HR) – 60- 80 წუთში
• EDV - End Diastolic Volume (≈120მლ) - საბოლოო დიასტოლური მოცულობა -
პარკუჭში ჩასული სისხლის რაოდენობა დიასტოლის დროს - სისხლის
მოცულობა შემდეგი სისტოლის დაწყებამდე
• ESV – End Systolic Volume (≈ 50მლ) - ნარჩენი სისტოლური მოცულობა -სისტოლის
დამთავრებისას პარკუჭში დარჩენილი სისხლის რაოდენობა
• გულის წუთმოცულობა (CO) არის თითოეული პარკუჭიდან 1წთ–ში გადმოსული
სისხლის მთელი რაოდენობა:
70მლ x 80’ = 5600 მლ/წთ = 5,6ლ/წთ
• ნორმაში გულის წუთმოცულობა (CO) – 4,5 – 5,5 ლ/წთ (მოსვენების
მდგომარეობაში)
განდევნის ფრაქცია – Ejection Fraction - EF
• Contractility - კუმშვადობა - განსაზღვრავს მიოკარდის კუმშვის
ინტენსივობას, ფასდება განდევნის ფრაქციით.
მიზეზები:
• გულის ანთებითი დაავადებები (IHD) – Inflammatory Heart Disease (IHD)
• მიოკარდიუმის ინფარქტის შემდგომი პერიოდი
• ფიბროზი
• დილატაციური კარდიომიოპათია
• მიოკარდიტები
გულის შეგუბებითი უკმარისობა
• სინონიმები: მარცხენა პარკუჭოვანი
უკმარისობა – მარცხენამხრივი უკმარისობა –
გულის შეგუბებითი უკმარისობა
• ტიპური მიზეზები – ჰიპერტენზია, გვირგვინოვანი
არტერიების და სარქველების დაავადებები
• ყველა მიზეზი არ განაპირობებს სითხის შეგუბებას
• შორსწასულ შემთხვევებში ორივე ტიპისაა:
სისტოლური და დიასტოლური
• პრობლემურია ორივე – პარკუჭის კუმშვადობა ან/და
ავსება
• სისხლი ბრუნდება ფილტვებში, ამიტომ,
ჩვეულებრივ, ვითარდება შეგუბება (შეშუპება)
ფილტვებში – კლინიკურად დამახასიათებელია
ფილტვისმიერი სიმპტომები
გულის შეგუბებითი უკმარისობა
სიმპტომები:
• ფილტვის შეშუპება: შეტევითი ხველა (ჯერ-მშრალი, შემდეგ -
ნახველით, მერე - ქაფიანი), ხმაურიანი სუნთქვა, ქოშინი,
სისხლიანი მინარევის მქონე ნახველი, ტაქიპნოე
(შესაძლებელია - ჩეინ-სტოქსის)
• ↑ფილტვის კაპილარების ჩაჭედვის წნევა
• ↑ფილტვის შეშუპება
• ღამის პაროქსიზმული დისპნოე, ორთოპნოე
• მოუსვენრობა, სიკვდილის შიში, აგზნება, ადვილად დაღლა,
ძილიანობა, ჰიპერჰიდროზი
• ტაქიკარდია - 120-150’
• ციანოზი, აკროციანოზი, მარმარილოსებრი კანი
• გულის მარცხენამხრივი მწვავე გაგანიერება
• სისტოლური შუილი მწვერვალზე
• პროტოდიასტოლური რითმი
გულის შეგუბებითი უკმარისობა
დიაგნოსტიკა
• მიტრალური რეგურგიტაცია
• მე–3 ტონის გაჩენა – “მწყერის რითმი” - მე-2
ტონის აქცენტი ფილტვის არტერიაზე -
შესაძლებელია დაერთოს მარჯვენამხრივი
უკმარისობის ნიშნები
• გულმკერდის Rӧ: ფილტვის შეგუბება,
ალვეოლური ინფილტრაცია
გულის შეგუბებითი უკმარისობა
დიასტოლური უკმარისობა