ШИФРА НА КАНДИДАТОТ

ЗАЛЕПИ ТУКА

ФИЛОЗОФИЈА
ДРЖАВНА МАТУРА

ФИЛОЗОФИЈА

Време за решавање: 90 минути

август 2015
година

Шифра на ПРВИОТ оценувач Шифра на ВТОРИОТ оценувач

Запиши
тука:

ЗАЛЕПИ ТУКА

УПАТСТВО ЗА КАНДИДАТОТ

Внимателно прочитај го упатството. Не испуштај ништо.

ДРЖАВЕН ИСПИТЕН ЦЕНТАР

Залепи ја шифрата на означеното место на тестот („Шифра на кандидатот“).

Не врти страници и не почнувај со решавање на задачите сè додека не ти каже
надгледувачот. Тестот содржи задачи.
На задачите се одговара на еден од следните начини:
- со пишување кус одговор на соодветното место;
- со пишување текст во просторот што е предвиден за тоа;
- со поврзување.
Внимавај на јазикот и на правописот во одговорите. Пишувај читливо. Нечитливите
одговори и нејасните поправки се вреднуваат со нула (0) поени.
Во тестот пишувај исклучиво со пенкало кое пишува сино или црно. Одговорите на
задачите напишани со молив се вреднуваат со нула (0) поени.
Препишувањето е најстрого забрането. Сите идентични или слични текстови, како и
текстовите испишани со различни ракописи се вреднуваат со нула (0) поени.
Покрај секоја задача е даден бројот на поените за точниот одговор.
Ти посакуваме многу успех!
 Според Дјуи, реконструкцијата на филозофијата би се направила со поврзување на
1 поен
1 теоријата и:

1 поен
2 Во својата етичка теорија Бергсон зборува за хероите на животот.
Каков морал имаат тие?

1 поен
3 За кој водечки американски филозофски правец важи лозунгот „Биди позитивен!“

1 поен
4 Кој период од античката филозофија започнува со софистите?

1 поен
5 Како се нарекува првиот чекор од Сократовиот метод, во кој тој ги соочува соговорниците со сопственото
незнаење?

1 поен
6 „Човекот може да му биде одговорен на општеството само за оној дел од него- вото постапување
што се однесува на другите. Во оној дел што се однесува само на него, неговата независност, со
право е апсолутна.“
„За слободата“

Кој филозоф-утилитарист/либералист застапува вакви ставови?

1 поен
7 Го нарекуваат најрадикален духовен критичар во модерната епоха. Најдоми- нантни теми во
неговата филозофија се оние од типот дека Богот е мртов, Волјата за моќ, Надчовекот.
За кој филозоф станува збор?

1 поен
8 Што е за емпиристите основен извор на сознанието?

1 поен
9 Според можностите на познанието, наведи еден правец во гносеологијата.

10 Koj средновековен филозоф создал систем на сколастиката, кој е прогла- сен за официјална 1 поен
доктрина на католичката црква?

11 Еден од најистакнатите македонски филозофи кој дал особен придонес во развојот на 1 поен
логиката е:

12 Прагматизмот претставува своевидно продолжување и адаптација на филозофските 1 поен

правци утилитаризам и:
13 Етичката позиција на Ниче, според која треба да се отфрлат постоечките вредности, е 1 поен
позната под името:

14 Поради своите филозофски погледи и ставови, денес данскиот филозоф Сорен Киркегор се 1 поен
смета за прв филозоф претставник на правецот:

15 Како спротивен на Хегеловиот рационализам, германскиот филозоф Артур Шопенхауер го 1 поен

втемелува новиот филозофски правец:

16 Огист Конт изгради теорија за три стадиуми во развојот на знаењето. На сегаш- ниот 1 поен
позитивистички, научен стадиум, му претходеле теолошкиот и:

17 Во почетокот на 19 век најизразени се погледите на социјалутопистите, меѓу кои најпознати 1 поен

се Шарл Фурие, Роберт Овен и:

18 Поврзи го филозофот со правецот што го застапува.

Одговорите (соодветната буква) запиши ги во табелата.

1. Џон Дјуи А. Егзистенцијализам

2. Анри Бергсон Б. Неопозитивизам
3. Бертранд Расел В. Хилозоизам
4. Жан Пол Сартр Г. Футуризам
Д. Прагматизам
Ѓ. Интуиционизам

1 2 3 4

19 Поврзете го мислителот од современата филозофија со правецот на кој припаѓа неговата 4 поени

филозофија.
Одговорите (соодветната буква) запиши ги во табелата.

1. Имануел Кант А. Историски материјализам

2. Хегел Б. Позитивизам
3. Огист Конт В. Утилитаризам
4. Карл Маркс Г. Објективен идеализам
Д. Трансцендентален идеализам
Ѓ. Егзистенцијализам

1 2 3 4
20 Поврзете го филозофскиот правец со неговата определба (дефиниција). 4 поени
Одговорите (соодветната буква) запиши ги во табелата.

1. Правец според кој волјата е суштина на сите

појави во светот. А. Утилитаризам

2. Концепција која бара суштествена

слобода за луѓето. Б. Нихилизам

3. Правец кој тргнува од она што фактички постои,

што му се открива на искуството В. Позитивизам
и го отфрла секое метафизичко размислување.

4. Правец според кој основата на моралот Г. Интуиционизам

и целта на моралното дејствување е користа на единката
или заедницата.
Д. Волунтаризам

Ѓ. Либерализам

1 2 3 4

21 Напиши текст што треба да има најмногу 400 збора. Тестаторот ќе ти даде дополнителен 11 поени
лист на кој се напишани насловот на задачата и упатството според кое треба да пишуваш.