CHƢƠNG 7

THỊ TRƢỜNG LAO ĐỘNG

04/09/2018 Nguyen Thanh Nga 1

 NỘI DUNG
• THỊ TRƯỜNG YẾU TỐ SẢN XUẤT
• THỊ TRƯỜNG LAO ĐỘNG

04/09/2018 Nguyen Thanh Nga 2

 THỊ TRƯỜNG YẾU TỐ SẢN XUẤT
• Khái niệm
• Cầu đối với yếu tố sản xuất
• Nguyên tắc thuê mua yếu tố sản xuất

04/09/2018 Nguyen Thanh Nga 3

 THỊ TRƯỜNG YẾU TỐ SẢN XuẤT
Thị trường yếu tố sản xuất
Bao gồm:
là thị trường trao đổi các
yếu tố đầu vào cho quá • Thị trường Lao động
trình sản xuất. • Thị trường vốn
Chủ thể: • Thị trường đất đai
Ngƣời mua: Doanh nghiệp (tài nguyên)
Ngƣời bán: Những người
sở hữu các yếu tố đầu vào

04/09/2018 Nguyen Thanh Nga 4

 MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CỦA
YẾU TỐ SẢN XUẤT
• Giá: Được xác định theo cung và cầu thị trường
• Cầu phụ thuộc vào:
+ Công nghệ sản xuất
+ Điều kiện thị trường của doanh nghiệp
+ Mục tiêu của doanh nghiệp
Cầu đối với yếu tố sản xuất là Cầu Thứ phát (cầu
dẫn xuất)

04/09/2018 Nguyen Thanh Nga 5

 Một số khái niệm cơ bản
• Sản phẩm doanh thu cận biên (MRPxi )
• Chi phí cận biên của một yếu tố đầu vào (MCxi)

04/09/2018 Nguyen Thanh Nga 6

 Sản phẩm doanh thu cận biên (MRPxi )
• Khái niệm: • Quan hệ giữa MR và MP
MRPxi là phần doanh thu
tăng thêm khi sử dụng TR * Q
thêm một đơn vị yếu tố MRPxi =
sản xuất xi *Q
Công thức:

=> MRPxi = MR * MPxi

TR
MRPxi =
04/09/2018 xi Nguyen Thanh Nga 7
 Chi phí cận biên của một yếu tố đầu vào (MCxi)
Công thức;
•Khái niệm:
MC của một yếu tố sản  TC
MCxi = = (TC)’ xi
xuất là phần chi phí tăng  xi
thêm khi doanh nghiệp sử
dụng thêm một đơn vị yếu
tố sản xuất f .
•Chú ý:
Trường hợp thị trường yếu tố là cạnh tranh hoàn hảo, mỗi
người mua và người bán đều không có quyết định đối với
giá trên thị trường, do đó MCxi = Pr
(Pr là giá cân bằng trên thị trường yếu tố sản xuất)
04/09/2018 Nguyen Thanh Nga 8
 Nguyên tắc thuê mua yếu tố sản xuất
• Điều kiện tối ưu trong •  xi = TR – TC → Max
việc thuê mua các yếu ↔ (∏)’xi = (TR)’xi – (TC)’xi = 0
tố sản xuất là sử dụng ↔ (∏)’xi = MRPxi - MCxi =
yếu tố sản xuất đến khi 0
sản phẩm doanh thu cận ↔ MRPxi = MCxi
biên (MRPxi) bằng chi• Nếu cả thị trƣờng đầu ra và đầu vào
phí cận biên của yếu tố đều cạnh tranh hoàn hảo:
đó (MCxi) • MRP xi = MR * MPxi = Po * MPxi
P0 = là mức giá cân bằng trên
thị trường hàng hóa dịch vụ
04/09/2018 Nguyen Thanh Nga 9
 THỊ TRƢỜNG LAO ĐỘNG

1. CẦU LAO ĐỘNG

2. CUNG LAO ĐỘNG
3. CÂN BẰNG THỊ TRƯỜNG LĐ

04/09/2018 Nguyen Thanh Nga 10

 CẦU LAO ĐỘNG
• Khái niệm: Cầu về lao động là đại lượng phản ánh số
lượng LĐ mà người chủ sẵn lòng và có khả năng thuế
mướn ở các mức trả công (lương) khác nhau trong
khoảng t nhất định (các yếu tố khác không đổi)
• Đặc điểm:
• Cầu về LĐ là cầu thứ phát (Cầu dẫn xuất)
• Đường cầu về LĐ đốc xuống thể hiện luật cầu về LĐ
w ↑(↓) => DLĐ↓(↑)

04/09/2018 Nguyen Thanh Nga 11

 Quyết định thuê mua lao động của
doanh nghiệp:
* Số lượng lao động thỏa mãn: MRPL = MCL
• Trường hợp thị trường lao động và thị trường
hàng hóa – dịch vụ đều cạnh tranh hoàn hảo
thì:
w = MRPL = MR* MPL = P0* MPL
Trong đó:
w: lương
P0: giá cân bằng trên thị trường hàng hóa dịch vụ

04/09/2018 Nguyen Thanh Nga 12

 LUẬT CẦU VỀ LAO ĐỘNG
w ↑(↓) => DLĐ↓(↑) W
Mức lương (w)
thay đổi dẫn đến
có sự vận động W2 II

Dọc theo đường

Cầu ( I đến II) I D
W1

04/09/2018 Nguyen Thanh Nga 13

L2 L1 L
 MRPL và MPP
1. Sản phẩm doanh thu cận biên
• KN: Sản phẩm doanh thu cận biên là doanh thu thu thêm
được khi SD thêm 1 đơn vị L
• Công thức
MRPL =ΔTR/ΔL = ΔTR/ΔQ . ΔQ/ΔL = MR.MPL
2. Sản phẩm hiện vật cận biên (MPPL)
• KN: Sản phẩm hiện vật cận biên là sp tăng thêm khi SD
thêm 1 đơn vị L
• Công thức :
MPP =ΔQ/ΔL = MP
=> KL: nếu là thị trường CTHH =>MRP = MPP * P
04/09/2018 Nguyen Thanh Nga 14
 Nguyên tắc thuê lao động

• Nếu MRPL> W: thuê thêm lao động

• Nếu MRPL< W: thuê ít lao động hơn

• Nếu MRPL= W: số lượng lao động đạt tối ưu

tại đó tối đa hóa lợi nhuận

04/09/2018 Nguyen Thanh Nga 15
 CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI
CẦU LĐ
• Cầu về hàng hóa trên thị trường hàng hóa
TD
• Năng suất LĐ: Sự thay đổi trong công
nghệ
Cầu lao động tăng thì đường cầu dịch
chuyển sang phải (từ D thành DL1)
Cầu lao động giảm thì đường cầu dịch
chuyển sang trái (từ DL thành DL2)
04/09/2018 Nguyen Thanh Nga 16
 ĐỒ THỊ SỰ THAY ĐỔI VỀ CẦU LĐ

D1
S
D2
W1

E
W

W2 D

04/09/2018 Nguyen Thanh Nga 17

L2 L L1 L
 ĐƯỜNG CẦU LAO ĐỘNG CỦA HÃNG
CHÍNH LÀ ĐƯỜNG MRP

L Q P TR MRPL
0 5 2 10 10
1 10 2 20 10
2 14 2 28 8
3 17 2 34 6
4 19 2 38 4
5 20 2 40 2
6 20 2 40 0
04/09/2018
7 18 2
Nguyen Thanh Nga
36 -4 18
 ĐƢỜNG CẦU LAO ĐỘNG CỦA HÃNG
CHÍNH LÀ ĐƢỜNG MRP

W,MRP

Thị trường lao động là cạnh 10

MRPL = dL
tranh
8
• Đường cầu lao động của MP↓

hãng chính là đường sản 6

phẩm doanh thu cận biên
của lao động 4
W*

• Hình dáng của đường cầu

LĐ phụ thuộc vào cả w 2
và MRPL
0 1 2 3 4 5 6

04/09/2018 Nguyen Thanh Nga 19

 CUNG LAO ĐỘNG
• Kn: Cung lao động là số lượng LĐ mà người LĐ có khả
năng và sẵn sàng cho thuê ở các mức tiền công khác nhau
trong một khoảng thời gian nhất định (các yếu tố khác
không đổi)
• Lượng cung lao động là số lượng LĐ mà người LĐ có khả
năng và sẵn sàng cho thuê ở một mức tiền công nhất định
trong một khoảng thời gian các yếu tố khác không đổi)

04/09/2018 Nguyen Thanh Nga 20

 LUẬT CUNG VỀ LAO ĐỘNG
w ↑(↓) => L ↑ (↓) W
Mức lương (w) ST
thay đổi dẫn đến
có sự vận động W2 II

Dọc theo đường

Cung ( I đến II) D
W1 I

04/09/2018 Nguyen Thanh Nga L1 L2 L 21

 CUNG LAO ĐỘNG
• Đƣờng cung lao động cá nhân có
xu hƣớng vòng về phía sau.
- ảnh hưởng thay thế(SE): w↑=> giá
nghỉ ngơi ↑=> thay thế làm việc cho
nghỉ ngơi, thời gian làm việc ↑ Tiền
lương
- ảnh hưởng thu nhập(IE): w↑=>I↑=> Đường
mua nhiều hàng hóa hơn, thời gian cung lao
nghỉ ngơi ↑, thời gian làm việc ↓ động
- Nếu SE>IE, đường cung lao động
dốc lên
Số giờ làm
- Nếu SE<IE, đường cung lao động việc/ngày
vòng về phía sau
• Đƣờng cung lao động thị trƣờng
thƣờng là dốc lên (cộng chiều
ngang các đường cung lao động của L
các cá nhân)
04/09/2018 Nguyen Thanh Nga 22
 CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG CUNG LĐ
• Áp lực về kinh tế
• Nhu cầu về lđ
• Sự thay đổi của công nghệ S

• Tâm lý XH
• Phạm vi thời gian
Cung lao động tăng, đường
D
cung dịch chuyển SL thànhSL1.
Cung lao động giảm, đường
cung dịch chuyển SL thànhSL2. Lượng cung lao động

04/09/2018 Nguyen Thanh Nga 23

 SẢN PHẨM DOANH THU CẬN BIÊN

Lƣơng
($/giờ)

Thị trƣờng lao động

cạnh tranh( P = MR)

MRPL = MPLx P
Thị trƣờng lao động
độc quyền (P>MR) MRPL = MPL x MR

Số giờ làm việc

04/09/2018 Nguyen Thanh Nga 24
 CÂN BẰNG THỊ TRƯỜNG LĐ

Tiền lƣơng

Số lƣợng lao động

04/09/2018 Nguyen Thanh Nga 25
TIỀN LƢƠNG TỐI THIỂU
- Việc quy định lương tối thiểu đảm bảo mức thu
nhập cao cho những người đã có việc làm
- Việc quy định lương tối thiểu > lương CB thị
trường dẫn tời dư thừa LĐ

04/09/2018 Nguyen Thanh Nga 26