KHOA Y

BỘ MÔN SINH LÝ

SINH LÝ
SINH DỤC & SINH SẢN

Giảng viên: ThS.BS. Trần Châu Mỹ Thanh

Email: trancmythanh@dtu.edu.vn
Thời gian: 120 phút

SINH LÝ HỌC – BIO 213 1

 NỘI DUNG BÀI HỌC

Đặc điểm cấu tạo của hệ sinh dục nam

SINH LÝ Chức năng của tinh hoàn

SINH DỤC NAM

Tinh dịch

Dậy thì và suy giảm hoạt động tình dục

Rối loạn hoạt động chức năng sinh sản

 MỤC TIÊU BÀI HỌC
Sau khi học xong bài này, sinh viên có thể:

1 Trình bày được chức năng của cơ quan SD nam.

Trình bày được vai trò của các hormon trong quá
2 trình sinh tinh và cơ chế bài tiết các hormon này.

Trình bày được đặc điểm dậy thì của nam giới và
3 giải thích được cơ chế dậy thì.

Giải thích về các rối loạn suy giảm chức năng sinh
4 dục ở nam giới.
1. Đặc điểm cấu tạo bộ máy sinh sản nam
 1. Đặc điểm cấu tạo bộ máy sinh sản nam

DƯƠNG VẬT

BÌU
BỘ MÁY
SINH SẢN TINH HOÀN
NAM
- Các ống tinh hoàn
HỆ ỐNG CƠ - Ống dẫn tinh
QUAN SD NAM - Ống phóng tinh
- Niệu đạo
CÁC TUYẾN - Túi tinh
SINH DỤC PHỤ - Tuyến tiền liệt
- Tuyến hành niệu đạo
 2. Chức năng sinh sản của tinh hoàn
! TINH HOÀN
 2. Chức năng sinh sản của tinh hoàn
! TINH HOÀN
SỰ XUỐNG CỦA TINH HOÀN
2. Chức năng sinh sản của tinh hoàn

CHỨC NĂNG CỦA

TINH HOÀN

NGOẠI TIẾT NỘI TIẾT

 CÂU HỎI THẢO LUẬN

Câu 1: Hãy nêu sự hình thành của tinh trùng? Cấu tạo tinh
trùng? Những yếu tố ảnh hưởng đến sản sinh tinh trùng?

Câu 2: Tác dụng của testosterone ở nam giới?

Câu 3: Điều gì sẽ xảy ra nếu một người nam giới bị mất đi cả

hai tinh hoàn trước khi bước vào tuổi dậy thì?

Câu 4: Người nam giới có thể duy trì khả năng sinh sản của họ
ở độ tuổi 80 – 90 hay không? Giải thích?
 2. Chức năng sinh sản của tinh hoàn
2.1. Quá trình sinh tinh trùng (spermatogenesis)

64 ngày
 2. Chức năng sinh sản của tinh hoàn
2.2. Quá trình tạo tinh trùng
100 – 200
triệu TT/ ngày

Tốc độ 1 – 4
mm/ phút

Acrosin Dynein
Enzym
hyaluronidase
 2. Chức năng sinh sản của tinh hoàn
2.2. Quá trình tạo tinh trùng
2. Chức năng sinh sản của tinh hoàn
2.3. Điều hòa sản sinh tinh trùng
Inhibin do tế bào Sertoli bài tiết
" ĐH ngược âm tính đối với FSH
" Tác dụng điều hòa sản sinh tinh trùng
 2. Chức năng sinh sản của tinh hoàn
2.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến sản sinh tinh trùng

Vai trò của hormon: Vai trò các yếu tố khác:

GnRH Nhiệt độ
LH Độ pH
FSH Kháng thể
GH Rượu, ma túy
Tia X, phóng xạ, virus quai bị
Căng thẳng
 2. Chức năng sinh sản của tinh hoàn
2.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến sản sinh tinh trùng
Vai trò của hormon:
 2. Chức năng sinh sản của tinh hoàn
2.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến sản sinh tinh trùng
Vai trò của yếu tố khác:
Nhiệt độ TT tạo ra ở t0 thấp hơn cơ thể 1-20C.
TT hoạt động mạnh ở môi trường trung
pH
tính hoặc kiềm.
Kháng thể TT bị tiêu diệt bởi KT ở máu và dịch thể.

Rượu, ma
Giảm sản sinh TT
túy

Tia X, phóng xạ,

virus quai bị…
Tổn thương tế bào dòng tinh.

Stress Giảm sản sinh TT

 3. Chức năng nội tiết của tinh hoàn

Testosteron

Androgen Dihydrotestosteron

CHỨC Androstenedion
NĂNG
NỘI
TIẾT

Inhibin
 3. Chức năng nội tiết của tinh hoàn
3.1. Testosteron
# LH kích thích tế bào Leydig tiết ra.

# Testosteron gắn với albumin hoặc bêta globulin.

# Lưu hành trong máu 30 phút đến 1 giờ.

# Nồng độ bình thường:

Nam 19,1 ± 5,5 mU/l

Nữ 1,23 ± 1 mU/l
 3. Chức năng nội tiết của tinh hoàn
3.1. Testosteron
Tác dụng:
$ Thời kỳ bào thai: kích thích ống Wolf phát triển;
đưa tinh hoàn từ bụng xuống bìu.
$ Sinh dục nam thứ phát
$ Kích thích sản sinh tinh trùng
$ Tác dụng chuyển hóa protein và cơ: khối cơ
phát triển, tăng 50% so với nữ.
Tăng protein "da dày, phì đại niêm mạc thanh quản
(giọng trầm). VĐV dùng doping tăng thành tích.
“cải lão hoàn đồng” " tăng sức mạnh cơ
 3. Chức năng nội tiết của tinh hoàn
3.1. Testosteron
$ Tác dụng lên xương
- Tăng tổng hợp khung protein của xương.
- Phát triển, cốt hóa sụn ở đầu xương dài.
- Làm dày xương
- Tăng lắng đọng muối canxi phosphat.
- Xương chậu:làm hẹp, tăng chiều dài, sức mạnh.
Testosteron "Điều trị loãng xương đàn ông lớn tuổi.
$ Tác dụng lên chuyển hóa cơ sở: tăng 5 – 10%.
$ Tác dụng khác:
Tăng số lượng hồng cầu (nam > nữ) ;
Tăng THT Na ở ống lượn xa.
 3. Chức năng nội tiết của tinh hoàn
3.1. Testosteron
Điều hòa bài tiết
!Thời kỳ bào thai
Testosteron được bài tiết dưới kích thích của HCG.
!Thời kỳ trưởng thành
Testosteron được bài tiết dưới tác dụng kích thích
của LH do tuyến yên bài tiết.
 3. Chức năng nội tiết của tinh hoàn
3.1. Inhibin
# Do tế bào Sertoli bài tiết.
# Điều hoà thông qua cơ chế điều hoà ngược đối
với sự bài tiết FSH của tuyến yên.
Ống sinh tinh sản sinh quá nhiều TT, tế bào Sertoli bài
tiết Inhibin " lượng FSH (tuyến yên) giảm " giảm
bớt quá trình sinh TT ở ống sinh tinh.
3. Chức năng nội tiết của tinh hoàn
3.2. Inhibin
 4. Tinh dịch

# Độ pH hơi kiềm sẽ trung hoà tính acid của dịch

âm đạo "môi trường thích hợp.

# Tinh trùng sống từ 24 - 48 giờ khi phóng ra ngoài.

# T0 thấp, chuyển hoá TT giảm"thời gian sống TT

kéo dài hơn.

# V tinh dịch trung bình: 2,5 – 5 ml/ lần phóng tinh.

 4. Tinh dịch

# Xét nghiệm tinh dịch đồ :

(Theo khuyến cáo WHO năm 2010)
$ Thể tích tinh dịch ≥ 2ml
$ pH ≥ 7.2
$ Mật độ tinh trùng (TT/ml tinh dịch): > 20 triệu TT
$ Tỷ lệ TT di động tiến tới: ≥ 50%
$ Tỷ lệ TT còn sống: ≥ 75 %
$ Hình thái tinh trùng: ≥ 30 % TT bình thường
4. Tinh dịch

Đánh giá hình thái tinh trùng qua tinh dịch đồ

 5. Dậy thì và suy giảm hoạt động TD nam
5.1. Dậy thì
# Biến động lớn về thể chất, tâm lý và hoạt động
hệ thống sinh sản (từ 15-16 tuổi).
# Những biến đổi:
+ Hormon sinh dục nam (testosteron), các hormon
tăng trưởng khác cơ thể " đứa trẻ phát triển nhanh
(tăng khối lượng cơ).
+ Hoạt động chức năng của hệ thống sinh sản: tinh
hoàn sản sinh tinh trùng và bài tiết testosteron.
 5. Dậy thì và suy giảm hoạt động TD nam
5.1. Dậy thì
- Cơ chế dậy thì
Trưởng thành hay "chín" của vùng limbic.

Vùng limbic

Vùng dưới đồi Tiết GnRH

Trục vùng dưới đồi - tuyến yên - tuyến sinh dục

Dậy thì
 5. Dậy thì và suy giảm hoạt động TD nam
5.2. Suy giảm hoạt động TD nam
# Nam giới không suy giảm hoàn toàn chức năng
tuyến sinh dục.

# Tuổi càng cao hoạt động chức năng của tinh

hoàn giảm dần.

# Từ tuổi 40 - 50, testosteron bắt đầu giảm.

# Tuổi trung bình chấm dứt quan hệ tình dục là 68

 6. Rối loạn hoạt động chức năng sinh sản
6.1. Suy giảm chức năng sinh dục
! Suy giảm bẩm sinh
Thiếu Testosteron " Rối loạn hình thành cơ quan SD
phụ của nam, cơ quan SD nữ được tạo thành.
! Suy giảm trước tuổi dậy thì
Mất ,không hoạt động tinh hoàn " không xuất hiện các
đặc tính SD nam thứ phát.
! Suy giảm sau tuổi dậy thì
Ham muốn tình dục giảm,có hiện tượng cương dương
dù khó khăn, ít khi có hiện tượng phóng tinh.
THANK YOU